SOS dla wody pitnej na Ziemi - Ministerstwo Środowiska

Transkrypt

TEMAT LEKCJI:
AUTOR:
SOS dla wody pitnej
na Ziemi
Bernadeta Zacny
PRZEDMIOT:
Geografia
CZAS TRWANIA:
45 minut
CELE EDUKACYJNE:
0
Uczeń rozumie wartość dostępu do wody pitnej.
0
Uczeń wie, jak ważna jest woda
dla życia człowieka.
0
0
Uczeń umie wskazać zagrożenia,
które ograniczają dostęp do
wody pitnej na świecie – biorąc
pod uwagę środowisko naturalne, gospodarkę, społeczeństwo.
METODY I TECHNIKI PRACY:
0
gra decyzyjna,
0
praca w grupach,
0
mini wykład w oparciu
o prezentację multimedialną,
0
mapa mentalna,
0
rundka.
Uczeń wie, jak korzystać z wody
w sposób odpowiedzialny.
BIBLIOGRAFIA:
1. Atlas geograficzny. Polska, kontynenty, świat. Nowa Era, Wrocław 2009.
2. Dziejowska J., Podręcznik życia na Ziemi, Wydawnictwo SBM,
Warszawa 2010.
3. Echo z Afryki i innych kontynentów, 2009/3, s. 62–64.
4. Ekozespół Młodzieżowa kampania ekologicznego stylu życia „Razem
chronimy Ziemię” Fundacja GAP Polska, Podkowa Leśna 2003.
5. Jarosiewicz M., Atlas wielkich zagrożeń. Ekologia, środowisko, przyroda,
Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995.
6. http://kenyawaterwellstrust.org/
7. www.unicef.org/somalia/wes_1069.html
8. www.wodapitna.pl
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
0
prezentacja multimedialna:
„Zasoby wody pitnej na Ziemi”,
0
szary papier,
0
karty pracy dla uczniów: mapa
świata (Załącznik nr 1), teksty
dotyczące dostępu do wody
pitnej w wybranych krajach
(Załączniki nr 2–5),
0
białe kartki A4,
0
małe karteczki w czterech kolorach (najlepiej w różnych odcieniach koloru niebieskiego),
0
pisaki, kredki,
0
klej.
Bernadeta Zacny
SOS dla wody pitnej na Ziemi
1
PRZEBIEG LEKCJI
0
I. WPROWADZENIE – OK. 15 MIN.
1.
Nauczyciel rozdaje uczniom małe kolorowe
karteczki (najlepiej w czterech odcieniach
koloru niebieskiego).
2.
W klasie prosi uczniów o utworzenie czterech
grup zgodnie z kolorami otrzymanych kartek.
3.
Nauczyciel prezentuje temat lekcji.
Krótko przedstawia, że będzie nim
dostępność i występowanie wody pitnej
na świecie.
4.
Zaproponowanie gry decyzyjnej:
„Lot z pomocą humanitarną”.
Część I gry:
Uczniowie organizują lot samolotu z dużą ilością wody pitnej. Na otrzymanej mapie
mają zaznaczyć, które kraje najbardziej takiej pomocy potrzebują (Załącznik nr 1).
Wspólnie uzgadniają, w jakich regionach świata powinien ich samolot się pojawić.
Część II gry:
Nauczyciel zaznacza, że woda jest dobrem bezcennym i nie można jej zmarnować. Dlatego
każdy zespół otrzyma teraz od „ekspertów” wskazówki, gdzie dokładnie powinni wylądować.
A uczniowie po zapoznaniu się z nimi odpowiedzą na pytanie, dlaczego właśnie tam. Grupom
należy rozdać karty pracy (Załączniki nr 2–5).
0
II. ROZWINIĘCIE – OK. 20 MIN.
1.
Nauczyciel prosi uczniów o zreferowanie wyników I części wykonywanego zadania. Wypowiedzi uczniów podsumowuje wykorzystując slajdy 2–5 prezentacji: „Zasoby wody
pitnej na Ziemi”.
2.
Nauczyciel prosi grupy o zreferowanie, jak żyją ludzie, którzy nie mają swobodnego
dostępu do czystej wody pitnej. Grupy prezentują wyniki pracy z tekstami. Wnioski
Bernadeta Zacny
2
z dokonanej analizy naklejają na szary papier zatytułowany: SKUTKI BRAKU WODY PITNEJ.
Nauczyciel podsumowuje wypowiedzi młodzieży wykorzystując slajdy 7–9 prezentacji.
3.
Nauczyciel podkreśla, że zasoby wody pitnej na świecie są ograniczone. Wymienia powody tego stanu rzeczy leżące po stronie środowiska naturalnego, gospodarki i społeczeństwa. Wykorzystuje do tego slajdy 10–25.
4.
Nauczyciel podkreśla ideę zrównoważonego rozwoju w wykorzystywaniu wody pitnej
na świecie. Po omówieniu slajdu nr 26 zachęca młodzież do ćwiczenia aktywizującego.
Rozdaje uczniom białe kartki papieru. Każdy zgina ją tak, aby powstały trzy pola. Na
każdym polu uczniowie zapisują pytanie i odpowiadają na nie:
0 Co daje człowiekowi swobodny dostęp do czystej wody pitnej?
0 Dlaczego powinniśmy oszczędzać wodę pitną?
0 Jak można oszczędzać wodę pitną?
Po zapisaniu odpowiedzi uczniowie przedzierają kartkę na trzy części.
Następnie dzielą się na trzy zespoły. Każdy zespół otrzymuje kartki z odpowiedziami na jedno pytanie i na ich podstawie opracowuje zbiorczy
plakat, będący sumą wypowiedzi wszystkich członków klasy.
0
III. ZAKOŃCZENIE – OK. 10 MIN
1.
Nauczyciel prosi grupy o przedstawienie wyników swojej pracy.
2.
Plakaty wywieszane są w widocznym miejscu, np. na gazetce,
lub naklejone na szary papier.
3.
Nauczyciel prosi uczniów aby kolejno dokończyli zdanie:
„Na dzisiejszych zajęciach…”
PRAWA DO SCENARIUSZA
Scenariusz zajęć powstał w ramach konkursu „Lekcja zmieniania świata” organizowanego
przez Ministerstwo Środowiska. Ministerstwo nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte
w scenariuszu, a te nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska resortu. Prawa do materiałów
na stronie posiada Ministerstwo Środowiska, a teksty są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Bernadeta Zacny
3
ZAŁĄCZNIK NR 1
Bernadeta Zacny
4
ZAŁĄCZNIK NR 2
0
Kryzys wodny w Kenii
ZAŁĄCZNIK NR 3
0
Brak wody i jedzenia w Somalii
Niedobór wody w Kenii to kwestia dziesięcioleci. Po-
Problemy z dostępem do wody pitnej w Somalii wy-
wodem tego problemu jest półpustynny krajobraz
stępują z powodu suchego klimatu oraz braku pokoju
państwa oraz gorący klimat. Regularnego dostępu do
i stabilizacji w kraju. W kraju tym problem dostępu do
wody pitnej ludności nie zapewniają organizowane
czystej, pitnej wody potęgują zniszczenia i grabieże
dostawy wody. Rząd Kenii nie ma funduszy, aby uru-
instalacji zaopatrującej w wodę. 60% populacji So-
chamiać w kraju rurociągi i przepompownie.
malii nie ma dostępu do bezpiecznej wody przez cały
Biedniejsza część mieszkańców miast bytująca w tzw.
rok. Ponadto 50% ludności tego kraju żyje w gospo-
slumsach oraz ludność wiejska praktycznie nie ma
darstwach domowych, w których nie ma urządzeń
dostępu do dobrej jakości wody pitnej czy urządzeń
sanitarnych do usuwania odchodów. Większość ludzi
sanitarnych. Niedobór wody w Kenii powoduje, że
tego kraju czerpie wodę pochodzącą z deszczu z ot-
kobiety i dzieci wędrują po wodę nawet 10 mil. „Zbie-
worów skalnych lub z wyschniętych koryt rzek. Woda
racze wody” są narażeni na różnego rodzaju niebez-
jest donoszona do domostw nawet 12 km.
pieczeństwa: długotrwałe przebywanie na słońcu,
W Somalii średnie zużycie wody na osobę wynosi
walki i kłótnie przy źródłach wody, kradzieże, gwałty,
ok. 8 litrów. Jest to poniżej ustalonej przez WHO nor-
a w skrajnych przypadkach również atak drapieżnych
my, która wynosi 20 litrów dziennie na osobę. Nie-
zwierząt.
dobór wody w Somalii jest jedną z przyczyn wojny
Zbiorniki wodne, z których czerpana jest woda do
domowej.
picia często są zanieczyszczone nawozami lub od-
Migracje ludności w poszukiwaniu wody są zjawi-
padami, są pełne pasożytów i bakterii. Bywa, że te
skiem powszechnym w Somalii. Niedobór wody
prymitywne studnie są głębokie, nie zabezpieczone
skutkuje również problemami z produkcją żywności.
lub wyposażone w pompy, które wcześniej były wykorzystywane np. do poszukiwania ropy naftowej.
W Kenii brak wody pitnej powoduje wiele poważnych
problemów, tj. odwodnienie, głód, choroby (zapalenie żołądka i jelit, biegunki, czerwonka amebowa).
Bywa, że z powodu braku dostępu do wody pitnej
mieszkańcy wiosek w Kenii są zmuszeni do zmiany
miejsca zamieszkania.
Zadania do tekstu:
1.
Określcie skutki niedoboru wody pitnej dla
Zadania do tekstu:
1.
ludności Kenii.
2.
3.
Spośród wymienionych skutków podkreślcie:
ludności Somalii.
2.
a. kolorem zielonym – pozytywne
b. kolorem czerwonym – negatywne
Jaki wniosek można wyciągnąć z dokonanej
analizy?
3.
analizy?
Bernadeta Zacny
5
ZAŁĄCZNIK NR 4
0
Zasoby wody pitnej w Afganistanie
ZAŁĄCZNIK NR 5
0
Dostępność wody w Sudanie
Zasoby wody pitnej w Afganistanie są wyjątkowo
Problemy z dostępem do wody pitnej w Sudanie są
ubogie. Mieszkańcy tego kraju borykają się z powta-
na porządku dziennym. Statystyki prowadzone przez
rzającymi się suszami. W rejonach pustynnych, wiej-
międzynarodowe instytucje wskazują, iż niecałe 40%
skich jedynymi ujęciami wody są nieliczne studnie
dzieci w Sudanie ma dostęp do bezpiecznej wody
usytuowane w miejscach, gdzie zasoby wody grun-
pitnej. Na porządku dziennym są także konflikty
towej nie znajdują się głęboko. Gdy poziom wody
o wodę, szczególnie na terenach, do których emigru-
gruntowej opada z powodów upału, pompy nie się-
ją uchodźcy z Ugandy, Kenii, Etiopii czy Demokratycz-
gają do luster wody.
nej Republiki Konga.
Studnie w tych miejscach budowane są najczęściej
Liczba czynnych pomp jest nieadekwatna do wzra-
na terenach prywatnych. Korzystanie z nich jest kosz-
stającej liczby ludności. Prowadzi to do okresowych
towne. Woda w tych płytkich studniach często bywa
migracji oraz bardzo długich kolejek przy pompach.
zanieczyszczona, gdyż zasilają ją strumienie przeci-
Zdarza się, że studnie eksploatowane 24 godziny
nające pola uprawne i pastwiska, które są nawożone
na dobę ulegają awarii. W niektórych regionach na
np. odchodami zwierzęcymi. Wody powierzchniowe
jedną studnię przypada nawet 15 000 mieszkańców.
zanieczyszczone są także ściekami z gospodarstw
Nierzadko ludność czerpie wodę ze stawów, kałuż lub
domowych.
okresowych rzek. Ma to bardzo niekorzystny wpływ
Najlepszym rozwiązaniem byłoby budowanie studni
na jej stan zdrowia i średnią długość życia nie prze-
głębinowych, lecz takie inwestycje uniemożliwiają
kraczającą 40 lat.
skalne podłoże oraz wysokie koszty. Mogłoby się
wydawać, że w miastach jest lepsza sytuacja, ponieważ tam większość domostw ma własne studnie lub
ma dostęp do studni publicznych. Według statystyk
32,2% wszystkich dzieci zamieszkujących miasto cierpi z powodu chorób będących bezpośrednim skutkiem spożywania zanieczyszczonej wody i nieodpowiednich warunków sanitarnych.
Zadania do tekstu:
1.
Zadania do tekstu:
1.
ludności Afganistanu.
2.
3.
ludności Sudanu.
2.
analizy?
3.
analizy?
Bernadeta Zacny
6

SOS dla wody pitnej na Ziemi - Ministerstwo Środowiska

Transkrypt

Podobne dokumenty

Berson - woda pitna

Woda pitna z rzek i jezior Urządzenie kontenerowe