docGAZETKA FESTIWALOWA - Festiwal Folkloru Ziem Górskich
download 
Reklamacja Transkrypt
GAZETKA FESTIWALOWA - Festiwal Folkloru Ziem Górskich
GAZETKA FESTIWALOWA XLIII MFFZG ZAKOPANE 2011 NR 1 Witamy ponownie! To już czterdziesty trzeci Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem, który rozpoczyna się 19, a kończy 26 sierpnia. Serdecznie zapraszamy do udziału we wszystkich koncertach i imprezach towarzyszących Festiwalowi!!! Na początek trochę historii… Dzieje MFFZG sięgają czasów II Rzeczpospolitej, a rodowód można łączyć z koncepcją "Związku Ziem" wyrosłą na gruncie podhalańskiego regionalizmu, skonkretyzowaną w latach 20-tych XX w. przez Władysława Orkana. Proponowana przez niego koncepcja zakładała zjednoczenie wszystkich grup zamieszkujących polskie Karpaty, od Huculszczyzny aż po Beskid Śląski i stworzenie dla tak pojętego organizmu wspólnego programu rozwoju. Podobne cele przyświecały twórcom "Święta Gór", które po raz pierwszy miało odbyć się w 1934r. w Zakopanem. Niestety ogromna powódź pokrzyżowała plany. Ale już rok później 4 sierpnia 1935r., Podhalanie witali muzyków, tancerzy, śpiewaków, twórców i artystów ludowych przybyłych pod Tatry z całych polskich Karpat, od Czeremoszu aż po Olzę. Przez cały tydzień górale żywieccy, sądeccy, beskidzcy, Huculi, Łemkowie, Bojkowie prezentowali dorobek twórczy swych ziem. Już wtedy święto miało charakter konkursu, a główne nagrody przypadły Hucułom. Dwa lata później impreza przemianowana na "Tydzień Gór" odbyła się w Wiśle. Po II wojnie idea góralskiego święta odżyła ponownie w zmienionej nieco formie pod nazwą "Jesieni Tatrzańskiej", imprezie mającej przedłużyć letni sezon turystyczny pod Giewontem. Na początku prezentacje zespołów były tylko jednym z wielu punktów programu. We wrześniu 1965 r. na scenie kina "Giewont" wystąpiły cztery miejscowe zespoły. Zachwyciły widzów, dając wyraźny sygnał organizatorom, że folklor widowiskowy może być największą atrakcją zakopiańskiego święta. Tak też się stało. W 1968 r. oprócz polskich zespołów zaproszono grupy z zagranicy - odbył się pierwszy międzynarodowy festiwal. Początkowo wszystkie zespoły rywalizowały w jednej kategorii, a do zdobycia była tylko jedna główna nagroda "Złota Ciupaga". Niemniej już po pierwszym konkursie, jurorzy dostrzegając ogromne różnice pomiędzy zespołami zgłosili potrzebę przeformułowania jego zasad. Nowy regulamin opracowany pod kierunkiem znanego etnografa Romana Reinfussa, wyodrębniał trzy kategorie zespołów prezentujących folklor w formie autentycznej - kat. I, artystycznie opracowanej - kat. II, oraz w formie stylizowanej - kat. III. W 1975 r. wprowadzono czwartą kategorię zespołów prezentujących folklor rekonstruowany, czyli odtworzony na podstawie literatury i zapisów archiwalnych. Modyfikacja regulaminu, uwzględniająca różne formy prezentacji folkloru, zdaniem Danuty Rejdych, pełniącej przez kilkanaście lat funkcje dyrektora festiwalu, przyczyniła się do podniesienia rangi zespołów wiejskich, a także do popularyzacji "folkloru w formie jak najbardziej autentycznej połączonej z obrzędem czy zwyczajem, a nie montowanych sztucznie składanek taneczno-muzycznych". Słowa te jednocześnie oddawały charakter pracy i wizję folkloru propagowaną przez badaczy kultury ludowej z ośrodka krakowskiego, którzy przez blisko 30 lat zasiadali w festiwalowym Jury. Dla wspomnianej grupy Jurorów zespoły wiejskie przedstawiały największą wartość, gdyż prezentowały tradycyjny, nieprzetworzony folklor, który należało chronić, a nawet reaktywować. Festiwal miał być ważnym narzędziem w realizacji tego zadania. Czy tak się stało? Niezależnie od odmiennych poglądów, licznych dyskusji i kontrowersji towarzyszących werdyktom, trzeba przyznać, że festiwal wpłynął pozytywnie na rozwój zespołów góralskich, które mobilizował do rekonstruowania zapomnianych obrzędów i wprowadzania ich do programów artystycznych. Dziś zakopiański konkurs jest prestiżową i uznaną imprezą folklorystyczną, nie tylko w kraju, ale i zagranicą. Przez minione 39 lat uczestniczyło w nim prawie 460 zespołów zagranicznych z ponad 60 krajów, oraz około 200 grup polskich. Krytykowana i kontrowersyjna formuła konkursowa, przetrwała próbę czasu i obecnie przyciąga zespoły z różnych krajów i kontynentów, pragnące stanąć do rywalizacji o najważniejsze trofeum "Złotą Ciupagę". Ponadto festiwal jest też jednym z najistotniejszych elementów tworzących niepowtarzalny klimat Zakopanego i jego kulturowy krajobraz. To jedyna w swoim rodzaju impreza, a zarazem atrakcyjna propozycja w ofercie turystycznej miasta, która przyciąga rzesze fanów z całej Polski. Turyści przybywają pod Giewont, by z góralami z różnych zakątków świata przeżyć folklorystyczną przygodę. Ale to nie wszystko niezależnie od poznawczych, promocyjnych i merkantylnych celów, festiwal jest też ważnym wydarzeniem dla samych górali podhalańskich, którzy mogą umacniać swą wspólnotową więź, regionalną tożsamość, przywoływać i wskazywać najbardziej wartościowe elementy swej kultury. Mieszkańcy podhalańskich miejscowości, odrywając się od codziennych obowiązków, mogą spotkać się ze sobą w festiwalowej wiosce, by w niecodziennej atmosferze, przy ognisku i dobiegających z namiotu dźwiękach góralskiej muzyki porozmawiać, pokrzepić się herbatą, zaśpiewać. To drugie oblicze festiwalowego życia, mniej oficjalne i mniej eksponowane, ale równie ciekawe, które toczy się obok konkursowych zmagań. Wiele imprez towarzyszących Festiwalowi uatrakcyjnia co roku to wielkie święto, proponując szereg atrakcji dla miłośników rękodzieła podczas Kiermaszu Sztuki Ludowej, muzyki folkowej oraz inspirowanej muzyką góralską podczas organizowanych koncertów. W związku z prezydencją Polski w Unii Europejskiej , w tym roku patronat nad Festiwalem objęło Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Organizatorem imprezy jest Urząd Miasta Zakopane oraz Biuro Promocji Zakopanego. Partnerami są: Tatrzańskie Młodzieżowe Centrum Kultury i Sportu Jutrzenka, Grupa TRIP, Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego, Stowarzyszenie Przewodników Tatrzańskich im. Klemensa Bachledy, Cepelia Zakopane oraz Uniwersytet Jagielloński. Zakopiański Festiwal charakteryzuje się wyjątkową atmosferą, którą tworzą ludzie - pasjonaci folkloru, pielęgnujący tradycję i kulturę ludową. Festiwal od 1968 roku cieszy się corocznym niezmiennym zainteresowaniem. Jest on najbardziej oczekiwanym wydarzeniem kulturalnym regionu Podhala o randze międzynarodowej. Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich to nie tylko międzynarodowe święto folkloru, ale również spotkanie wielkiej festiwalowej rodziny – wszystkich osób, które przez 43 lata tworzyły ten Festiwal i swoją pracą, oddaniem i zaangażowaniem wpisały się w jego historię. To niepowtarzalna okazja, by być tak blisko tak wielu różnych kultur w jednym miejscu i czasie. Festiwal to nie tylko koncerty konkursowe. To również liczne imprezy towarzyszące, konferencje naukowe, kiermasz sztuki ludowej, dni narodowe zespołów, otwarte pracownie artystów, galerie i muzea, wystawy, warsztaty rękodzieła dla dzieci, pokazy filmów, mistrzostwa w powożeniu… Słowem – uczta dla ciała i ducha. Zgodnie z tradycją początek Festiwalu obwieszcza rodzina Haniaczyków grą na trombitach. Ubiegłoroczny zwycięzca – Zespół „Zbójnicek” z Zębu Poniżej zamieszczamy słowo Burmistrza Zakopanego pana Janusza Majchra na rozpoczęcie Festiwalu Drodzy Uczestnicy i Goście Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich! Już po raz czterdziesty trzeci spotykamy się w Zakopanem, by wspólnie przeżywać niezapomniane chwile na koncertach festiwalowych, spotykać się ze wspaniałymi muzykami, tancerzami i śpiewakami, przybyłymi z różnych gór świata. To dzięki Festiwalowi możemy poznawać ich kulturę i obyczaje, cieszyć się ich umiejętnościami. W tym roku Festiwal został szczególnie uhonorowany – patronat nad nim objęło Ministerstwo Spraw Zagranicznych, w związku z polską prezydencją w Radzie Unii Europejskiej. To nie przypadek, wszak nasz Festiwal jest najstarszym, międzynarodowym festiwalem folklorystycznym w Europie, o uznanym, wysokim poziomie artystycznym. Jego ogromne znaczenie w kultywowaniu żywego, autentycznego folkloru góralskiego jest doceniane nie tylko przez specjalistów, ale też przez zwykłych widzów, co wieczór wypełniających namiot festiwalowy. Czas Festiwalu to w Zakopanem czas radości, młodości i dobrej zabawy. Życzę Państwu wielu przeżyć artystycznych, Uczestnikom – satysfakcji i licznych nagród. Niech nam wszystkim dopisuje pogoda i dobry nastrój! Burmistrz Miasta Zakopane JANUSZ MAJCHER Tym razem zobaczymy następujące zespoły zagraniczne: Zespół Pieśni i Tańca przy Narodowej Szkole Sztuki Ludowej „Filip Kutev”, Bułgaria Zespół Pieśni i Tańca Ludowego “Tsiskari”, Gruzja Stowarzyszenie „Coros y Danzas de Granada”, Hiszpania Zespół Ludowy „Ahazeej”, Jordania Zespół „Kud Nikola Jonkov Vapcarov”, Macedonia Zespół „Cununa Chioarului”, Rumunia Zespół „Elektroporcelan”, Serbia Zespół Tańca Ludowego „Gymnik“, Słowacja Zespół Tańca Ludowego „Kedjan”, Szwecja Zespół Tańca Ludowego „Fomget”, Turcja Grupa Taneczna „Ipoly”, Węgry Grupa „Pasian di Prato”, Włochy oraz zespoły polskie: Zespół Regionalny „Koniaków” z Koniakowa Zespół im. Ludwika Łojasa z Łopusznej Zespół Pieśni i Tańca im. Józefa Szczotki „Wierchy” z Milówki Zespół Regionalny „Dolina Popradu” z Piwnicznej Zdroju Jury Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem 2011 Przewodniczący: dr Urszula Janicka- Krzywda (Polska) Członkowie: dr Bożena Lewandowska (Polska) mgr inż. Jan Karpiel- Bułecka (Polska) prof. dr hab. Krum Georgiev (Bułgaria) dr Miklós Braun (Węgry) mgr Jean Roche (Francja) mgr Rafael Romero Cardenas (Hiszpania) mgr Jozef Burić (Słowacja) prof. dr hab. Fikret Degerli (Turcja) adiunkt Bülent Kurtişoğlu (Turcja)asystent Jury dr Evgenia Grancharova (Bułgaria) asystent Jury Sekretarz: mgr Joanna Staszak (Polska) Jury Konkursu Kapel, Instrumentalistów i Śpiewaków Ludowych Przewodniczący: prof. dr hab. Bernard Garaj (Słowacja) Członkowie: mgr Maria Baliszewska (Polska) prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Przerembski, prof. IS PAN (Polska) mgr inż. Józef Staszel (Polska) Dyrektor Artystyczny Festiwalu: dr Stanisława Trebunia- Staszel Zespoły będą ocenianie w trzech odrębnych kategoriach: I - tradycyjnej II - artystycznie opracowanej III – stylizowanej i rywalizować o festiwalowe trofea: "Złota Ciupaga"- nagroda za I miejsce Tegorocznym gospodarzem festiwalu jest Uczelniany Zespół Góralski „Młode Podhale” działający przy Podhalańskiej Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Targu. Uczelniany Zespół Góralski „Młode Podhale” działający przy Podhalańskiej Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Targu został założony w październiku 2010 roku dzięki przychylności Rektora PPWSZ, przez Andrzeja Stocha obecnego kierownika, który do współpracy zaprosił dr Stanisławę Trebunię - Staszel. W zespole tańczy, gra i śpiewa brać studencka, również absolwenci i uczniowie nowotarskich szkół średnich oraz szkół z okolicznych miejscowości. Pomimo, iż „Młode Podhale” działa od niedawna, zdążył zaprezentować się podczas lokalnych wydarzeń kulturalnych min. podczas „Wigilii w Mieście”, „Karnawału Góralskiego” w Bukowinie Tatrzańskiej, Juwenaliów w Nowym Targu. W maju br. zespół brał udział w spotkaniu z Prezydentem RP. W zespole prowadzona jest również grupa, w której można nauczyć się góralskiego śpiewu i tańca od podstaw. Na chwilę obecną Uczelniany Zespół Góralski „Młode Podhale” liczy ok. 50 osób. Małym Gospodarzem Festiwalu są Młode Klimki. Zespół Góralski „Młode Klimki” działa przy Związku Podhalan w Zakopanem od 1988 roku, stanowi pewną * "Srebrna Ciupaga"nagroda za II miejsce * "Brązowa Ciupaga"Złota ciupaga nagroda za III miejsce * oraz regulaminowe wyróżnienia w formie "Parzenicy góralskiej". W Międzynarodowym Konkursie Kapel, Śpiewaków i Instrumentalistów Ludowych nagrodami są: "Złote zbyrkadła", oraz wyróżnienia w formie nagród rzeczowych. Złote Zbyrkadło Parzenica góralska ciągłość zespołu im. Klimka Bachledy. Patronem zespołu jest słynny przewodnik i wybitny ratownik Klimek Bachleda zwany „królem przewodników tatrzańskich”. Członkowie zespołu to młodzież szkół średnich i gimnazjów, która poprzez taniec, śpiew i muzykę kultywuje tradycje Skalnego Podhala. Występuje na swoim terenie oraz dla środowisk polonijnych, bierze też udział w licznych festiwalach. Zespół niedawno wrócił z Ukrainy, wcześniej odwiedził Francję. INFORMACJA O BILETACH NA XLIII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL FOLKLORU ZIEM GÓRSKICH 4 koncerty w ramach MFFZG będą biletowane: 1. Z góralską modą przez wieki. Pokaz strojów. Na folkową nutę zagra Hanka Rybka z zespołem 19 sierpnia 2011 godz. 19:00 Namiot festiwalowy - Dolna Rówień Krupowa Koszt: 20 PLN normalny; 10 PLN ulgowy 2. Koncert Inauguracyjny 21 sierpnia 2011 godz. 18:00 Namiot festiwalowy - Dolna Rówień Krupowa Koszt: 20 PLN normalny; 10 PLN ulgowy 3. 18 wiosenek Kabaretu Truteń. Koncert urodzinowy z gościnnym udziałem zespołu Hajlandery 25 sierpnia 2011 godz. 20:30 Namiot festiwalowy - Dolna Rówień Krupowa Koszt: 20 PLN normalny; 10 PLN ulgowy 4. Koncert Finałowy. Ogłoszenie wyników konkursu XLIII MFFZG. 26 sierpnia 2011 godz. 17:00 Namiot festiwalowy - Dolna Rówień Krupowa Koszt: 20 PLN normalny; 10 PLN ulgowy Wyniki XL Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Tadeusza Staicha na wiersz o tematyce górskiej w kategorii wierszy pisanych językiem literackim: I nagroda - Janusz Koryl za wiersze „Bieszczady”, „Rajskie”, Płacze niebo nad Baligrodem” II nagroda - Jerzy Fryckowski za wiersz „Małe Ciche” III nagroda - Dorota Ryst za wiersz „Chochołowska”, „Mniszki rozkwitające”, „Zamarła” III nagroda Tomasz Borkowski za wiersz „Z Odbicia” w kategorii wierszy pisanych gwarą: I nagroda - Zofia Roj Mrozicka za wiersze „Błogosławiony”, „Holny duchać”, „Pokiela muzyka gro” II nagroda - Izabela Zającówna za wiersze „Wiśniowe trzewiki...”, „Piórko”, „Moje ukochane, moje nojmileńse” wyróżnienie dla Wojciecha Kusiaka za wiersz „Gorcańsko nuta” Zofia Roj Mrozicka (Zakopane) I nagroda w kategorii wierszy pisanych gwarą: „Błogosławiony” Pozostałe koncerty i imprezy towarzyszące wstęp wolny. Bilety do nabycia (od 15 lipca br.): - CIT, ul. Kościuszki 17, tel. 18 201 22 11 - MCIT, ul. Kościeliska 7, tel. 18 201 20 04 - BPZ, ul. Gen. Galicy 8, tel. 18 206 69 50 - www.zakopane.pl - Punkt Informacji Festiwalowej- Dolna Rówień Krupowa (od 19 sierpnia br.) Bilet ulgowy przysługuje wyłącznie dzieciom do lat 16, dzieci do lat 4 wstęp wolny. Bądź błogosławiony zagłos dzwonów niesie od Watykanu ku Holom i po całym świecie... Hole promieniami słonka piyknie oświecone jakby sie razem s Wami Ojce cuły błogosławione... Syćka sie ciesymy, i Boga kwolimy boś nom był przewodnikiem po zyciu i po ziemi... Nawet kielusecki na holnyk polanak ozdziawiajom cyrwone gębusie od samego rana... Bądź błogosławiony, bądź błogosławiony! bijom nase serca jak kościelne dzwony słysymy zagłos Twoich słów od Hol nom je wiater niesie pilnujcie mi tyk Hol i grani pokiela zyjecie... A my syćka wdzięcni za tyn dar błogosławionego dziękujemy Panu Bogu na niebiesie ześ przyjechoł ku nom do Zakopanego a teroz zagłos Twojej pielgrzymki nom pocieche niesie... Błogosławiony, błogosławiony sumiom smreki, siklawa i tyn nas holny świat zielony pod niebem zawiesony... Dziękujemy Ci Boze za ty zycie, Jana Pawła II co nom przyniesło tele radości bo On jest synem narodu polskiego. I Matusi Świętej co Go wiedła bez życio ugory, i broniyła od syćkiego złego... Temu dzisiok z wdzięcnościom Panu Bogu śpiywomy Janie Pawle II bądź błogosławiony... Podhalański Serwis Informacyjny "Watra" zaprasza do oglądania Festiwalu na żywo w Internecie!!! Dziecięcy plakat festiwalowy 2011 www.watra.pl
