Bosch Autospec nr 2/2011
Transkrypt
Bosch Autospec nr 2/2011
Bosch Autospec Nr 2(40) | lato | 2011 | www.motobosch.pl | www.bosch-service.pl Technologia blizżej nas Rozwój Grupy Bosch w Polsce Testery KTS w pakiecie promocyjnym Warsztaty Bosch Service obchodzą jubileusz Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | spis treści Od redakcji Około 80 tysięcy pracowników w oko- też w stoisku Boscha na targach Moto ło 15 tysiącach placówek Bosch Servi- Nostalgia 2011. ce na całym świecie naprawia co- Jak aktywna jest Grupa Bosch dziennie ponad 180 tysięcy pojaz- w Polsce, mówiono podczas majowej dów. Liczby te wskazują, jak wielki konferencji, na której przedstawiono jest potencjał sieci warsztatów Bo- wyniki finansowe, a także przedsię- scha. A wszystko zaczęło w 1921 ro- wzięcia firmy Robert Bosch Sp. z o.o., ku, gdy firma Max Eisenmann & Co. o czym można przeczytać w dziale została pierwszym oficjalnym warsz- Aktualności. Dziale tym razem bar- tatem montażowo-naprawczym spół- dzo bogatym, bo też w firmie dzieje ki Robert Bosch A. G. Zapoczątkowała się bardzo wiele. Widać, jak inwestuje „narodziny” sieci, której 90-lecie jest ona w przyszłość, organizując m.in. kolejnym jubileuszem obchodzonym Akademię Wynalazców im. Roberta w tym roku przez firmę Bosch. Pisze- Boscha czy partnerując XII Olimpia- my o tym w dziale Historia, jubileusz dzie Techniki Samochodowej. sieci Bosch Service przedstawiono Pompa rzędowa zastosowana w Mercedesie 260 D (1936 r.) Zapraszamy do lektury. Spis treści Aktualności 1 Rozwój Grupy Bosch w Polsce w latach 2010-2011 2 Akademia Wynalazców 3 Spotkania regionalne Bosch Service 4 Bosch na targach MOTO NOSTALGIA 2011 4 Nowe strony internetowe sieci AutoCrew 5 Finał XII Olimpiady Techniki Samochoddowej Porady 6 Metody testowania przepływomierza z gorącym filmem (HFM5) Diesel 9 Od 0 do 1300° w 2 sekundy! 10 Seryjna regeneracja części w fabryce Feuerbach 11 Filtr Denox – specjalista od czystości 11 Liczy się tylko oryginał Produkty 14 Bosch na pokładzie 15 Testery KTS w pakiecie z 12-miesięcznym oprogramowaniem ESI[tronic] 15 Super Pro 16 Ford Transit Euroline i Bosch Historia 17 Przeszłość tworzy przyszłość 19 Warsztaty Bosch Service obchodzą jubileusz dziewięćdziesięciolecia Bosch Service w Polsce 12 Najważniejszy jest zespół Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych firmy Robert Bosch sp. z o.o. ul. Jutrzenki 105, 02-231 Warszawa, tel. (022) 715 40 00, fax (022) 715 45 98, www.motobosch.pl, www.bosch-service.pl Zespół redakcyjny: Justyna Bogucka, Anna Borsukiewicz, Robert Dzierżanowski, Radosław Fleszar, Sławomir Kosek, Tomasz Maciejasz, Piotr Maciejewski, Tomasz Miluski, Tomasz Nowak, Zbigniew Pilewski, Ryszard Polit, Jacek Pochopień, Iwona Rokicka, Michał Stępak. Nadzór redakcyjny i techniczny: KOZIER MEDIA PRESS Opracowanie graficzne: studio CARRY aktualności | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 1 Rozwój Grupy Bosch w Polsce w latach 2010-2011 rozbudowie możliwe było uruchomienie produkcji nowych komponentów hamulcowych dla dużych europejskich producentów pojazdów. Robert Bosch Sp. z o.o. w dalszym ciągu rozbudowywała w Warszawie Centrum Kompetencyjne IT. Powstało Wyniki finansowe Grupy Bosch w Polsce w roku 2010 przedstawiono ono w roku 2008 i oferuje Grupie na konferencji prasowej, która odbyła się 12 maja w Warszawie, w Pałacu Bosch kompleksowe usługi informa- Sobańskich – siedzibie Polskiej Rady Biznesu. tyczne. Jest to jedno z trzech centrów kompetencyjnych IT Boscha na świecie, obok Indii i Brazylii. W 2010 roku przedsiębiorstwo zainicjowało projekt „Bosch dla budownictwa”. Adresowany jest do firm budowlanych, deweloperów oraz projektantów i ma na celu prezentację coraz wyższych kompetencji koncernu w obszarze techniki budowlanej. Szeroka, innowacyjna oferta produktowa: od elektronarzędzi, poprzez systemy zabezpieczeń, technikę grzewczą i sprzęt AGD, aż do skomplikowanych systemów pneumatyczno-hydraulicznych, uzupełniona wysokim poziomem doradztwa i obsługi technicznej sprawia, iż w nowo powstających projek- Volker Schiek – dyrektor ds. ekonomicznych Fabryki Układów Hamulcowych Robert Bosch Sp. z o.o. w Mirkowie, Krystyna Boczkowska – prezes Robert Bosch Sp. z o.o., dr Włodzimierz Bramowicz – prezes Bosch Rexroth Sp. z o.o., Mariusz Wolniak – dyrektor generalny działu branżowego Bosch Termotechnika w Polsce tach budowlanych coraz częściej stosowane są rozwiązania proponowane przez firmę Bosch. Wzrost zatrudnienia W roku 2010 Grupa Bosch w Polsce od- obrotów o 8 proc. w stosunku do roku Na dzień 1 stycznia 2011 r. Grupa notowała obrót na poziomie 717 milio- poprzedniego. Osiągnięty w 2010 ro- Bosch w Polsce zatrudniała łącz- nów euro, co oznacza wzrost o 12 proc. ku wynik operacyjny był pozytywny. nie 2200 pracowników, tj. o 140 osób w porównaniu do roku poprzedniego. To efekt nie tylko wzrostu obrotów, więcej, niż w roku poprzednim. Więk- ale również optymalizacji kosztów szość stanowisk pracy powstała w Fa- operacyjnych. bryce Układów Hamulcowych we Wro- Największym beneficjentem poprawy koniunktury w przemyśle był cławiu. Liczba pracowników fabryki dział Techniki Przemysłowej, który zanotował w roku ubiegłym 27-pro- Kontynuacja strategii wzrostu wzrosła do 821 osób, a do końca 2011 centowy wzrost obrotów. Wzrost W 2010 roku na rodzimym rynku kon- planowane jest zatrudnienie kolej- sprzedaży samochodów wpłynął tynuowane były projekty strategiczne nych 50 osób. na pobudzenie obrotów w dziale rozpoczęte w okresie kryzysu, mające Techniki Motoryzacyjnej. Obroty tego na celu wzmocnienie pozycji Boscha Wykorzystanie potęgi innowacyjności działu wzrosły o 15 proc. w stosunku w Polsce. W marcu 2010 roku została do wzmocnienia pozycji na rynku do roku poprzedniego. Mimo trudnej zakończona rozbudowa Fabryki Ukła- Motorem wzrostu są dla Boscha inno- sytuacji w budownictwie mieszkanio- dów Hamulcowych we Wrocławiu, wacyjne rozwiązania i nowe technolo- wym, dział Dóbr Użytkowych i Tech- w wyniku której powierzchnia gie. I tak dział Elektronarzędzi, który nicznego Wyposażenia Budynków, fabryki zwiększyła się dwukrotnie wprowadza na rynek rocznie po- ściśle związany z branżą budowlaną, do 33 000 m². W sumie przedsiębior- nad 100 nowości, wzmocnił swoją po- dzięki atrakcyjnej ofercie produkto- stwo zainwestowało w rozbudowę fa- zycję w branży dzięki innowacyjnym wej odnotował w 2010 roku wzrost bryki ponad 22 miliony euro. Dzięki produktom, zdobywając kolejne udzia- 2 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | aktualności ły w rynku. Wzrost obrotów w tym które istotnie skracają czas naprawy dziale przewyższający wzrost rynku, pojazdów mechanicznych. Na rok 2011 był możliwy między innymi dzięki no- diagnostyka przygotowała ok. 40 no- wym produktom z napędem akumula- wych, innowacyjnych rozwiązań. Dział torowym, laserowym przyrządom po- Techniki Grzewczej poszerza paletę miarowym oraz powiększeniu oferty urządzeń ekologicznych wykorzystu- osprzętu o materiały ścierne. jących energię słoneczną i geotermię. Podobne efekty wzrostu udziałów rynkowych osiągnął również dział Se- Prognozy na rok 2011 curity Systems, który wprowadził Grupa Bosch w Polsce z optymizmem do swojej oferty koncepcję produktów weszła w rok 2011 i już w pierwszym Easy Line. Produkty Easy Line to połą- kwartale osiągnęła dwucyfrowy wzrost czenie łatwej instalacji i obsługi obrotów. Wysoka dynamika sprzedaży z atrakcyjną stylistyką i ceną. Nowa powinna utrzymać się do końca roku. koncepcja powstała z myślą o klien- Zwiększać się będzie także zatrudnie- tach, dla których łatwa instalacja nie, przede wszystkim w fabryce we i obsługa jest podstawowym Wrocławiu. Konsekwentnie kontynu- wymaganiem. owane będą kluczowe projekty, takie Dział Części Samochodowych, dzię- Krystyna Boczkowska, prezes Robert Bosch Sp. z o.o. prezentuje wyniki Grupy Bosch. jak: „Bosch dla budownictwa”, w któ- ki poszerzeniu oferty o produkty Be- rym Bosch widzi potencjał do dalszego issbarth i Sicam, oferuje warsztatom rozwoju i zwiększenia swojej obecno- samochodowym coraz więcej nowo- ści w branży budowlanej. czesnych urządzeń diagnostycznych, Justyna Bogucka Akademia Wynalazców Firma Robert Bosch we współpracy z działającymi przy Politechnice Warszawskiej studenckimi kołami naukowymi zorganizowała Akademię Wynalazców im. Roberta Boscha. Celem kampanii jest wsparcie edukacji technicznej, popularyzacja wśród młodzieży gimnazjalnej przedmiotów ścisłych, zainteresowanie ich uczelniami technicznymi jako możliwą ścieżką edukacyjną oraz promocja osób uzdolnionych technicznie. Projekt objął patronatem merytorycznym rektor PW. Do udziału w projekcie zgłosiło się około 300 uczniów cji w konkursie, w którym mieli za zadanie przedstawić pomysł na swój własny wynalazek z wybranych dziedzin ta- z niemal 40 warszawskich gimnazjów. W pierwszym etapie kich jak: technika motoryzacyjna, technika w domu, tech- uczestniczyli w warsztatach, gdzie mieli szansę spróbować nika w ogrodzie. Jury, w którego skład wchodzą swoich sił w konstruowaniu robotów, modeli samochodo- przedstawiciele kół naukowych oraz firmy Robert Bosch, wych, samolotów, budowaniu maszyn Rube Goldberga czy ogłosi zwycięskie zespoły w czerwcu podczas specjalnej też łączeniu ogniw fotowoltaicznych. Każdy warsztat po- gali finałowej na Politechnice Warszawskiej. Laureaci kon- przedzony był wykładem poprowadzonym przez studen- kursu – autorzy trzech najlepszych prac otrzymają nagro- tów, stanowiącym wprowadzenie do tematu spotkania. dy rzeczowe. Przewidziano także nagrody dla pracowni Celem Akademii Wynalazców im. Roberta Boscha jest także pokazanie, jak fascynujące może być zastosowanie technicznych trzech najlepszych szkół. Akademia Wynalazców im. Roberta Boscha została wiedzy technicznej w tworzeniu funkcjonalnych i przyja- zainicjowana w szczególnym dla firmy Bosch roku znych dla środowiska wynalazków. Dlatego uczniowie jubileuszowym. uczestniczący w warsztatach mogli przystąpić do rywaliza- Justyna Bogucka aktualności | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 3 Spotkania regionalne Bosch Service W czerwcu odbyło się pierwsze w tym roku spotkanie regionalne sieci Bosch Service. Na jego miejsce wybrany został Szczyrk. Uczestnikami były serwisy z województw opolskiego, śląskiego, małopolskiego, Robert Dzierżanowski, kierownik ds. Rozwoju Koncepcji Serwisowych wręcza nagrodę Tomaszowi Sanecznikowi, właścicielowi firmy BS Sanecznik. podkarpackiego i lubelskiego. Kolejne dwa spotkania planowane są w Zawierciu i Rynie. Tematyka spotkania była ściśle powiązana z przypadają- zmian do systemu bonusowania. Zainteresowaniem uczestników spotkania cieszyły się również najświeższe wyniki cymi na ten rok jubileuszami: 125-leciem firmy Bosch, 150 badań rynku motoryzacyjnego oraz rynku warsztatów rocznicą urodzin Roberta Boscha oraz 90-leciem sieci Bosch samochodowych w Polsce. Service na świecie i 20 latami historii Bosch Service w Pol- Na konferencji gościliśmy przedstawicieli innych firm, sce. Aby upamiętnić te daty, organizatorzy spotkania przy- partnerów sieci Bosch Service, to jest Holger Christiansen, gotowali wystawę zabytkowych eksponatów związanych ZF Services oraz SGS. Jej przedstawiciel podsumował audyty z historią firmy Bosch oraz wystawę materiałów wypożyczo- jakościowe w sieci oraz wyniki testu tajemniczego klienta. nych z serwisów przynależących do sieci. Były to m.in. za- Kulminacyjnym momentem spotkania było wręczenie bytkowe publikacje, albumy ze zdjęciami, pierwsze ulotki nagrody dla serwisu, który w 2010 roku szczególnie wyróż- oraz nieużywane już urządzenia diagnostyczne, takie jak np. nił się w wynikach testów jakościowych, przeprowadzanych tester usterek KTS 300. Do historycznych wydarzeń w sieci co roku w sieci serwisów Bosch Car Service. Nagrodę Bosch Service nawiązywały tematyką również prezentacje w imieniu BS Sanecznik odebrał właściciel firmy Tomasz podczas spotkania. Wiele emocji wzbudziły zdjęcia obrazu- Sanecznik. Podczas kolejnych tegorocznych spotkań z siecią jące początki sieci w Polsce oraz film z 1998 roku, prezentu- nagrody otrzymają również przedstawiciele firm: jący relację z Dnia Otwartych Drzwi. BS Baryła&Tartakowski ze Szprotawy, BS Kamiński Kolejne tematy poruszane podczas spotkania to części samochodowe oraz oferta diagnostyczna i szkoleniowa Bo- z Koszalina oraz BS Walczak z Kamienia Pomorskiego. Spotkania regionalne są dla ich organizatorów i uczestni- scha. Jak co roku bardzo ważnym punktem spotkania jest ków platformą wymiany spostrzeżeń i doświadczeń. Dysku- podsumowanie działań minionego roku oraz prezentacja sje odbywają się zarówno w trakcie konferencji jak i podczas planów na przyszłość. Jedną z nowości jest wprowadzenie wieczornych atrakcji. Dzień po konferencji nasi goście mieli możliwość odwiedzenia rodzinnego miasta Adama Małysza i obejrzenia pamiątek związanych z jego sportowymi sukcesami. Byli też w muzeum znajdującym się w zabytkowej części Browaru w Żywcu. Mamy nadzieję, że kolejne tegoroczne spotkania regionalne w sieci Bosch Service będą równie udane, a zainteresowanie wśród serwisów będzie równie wysokie jak na pierwszym. Ewa Peresada 4 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | aktualności Bosch na targach MOTO NOSTALGIA 2011 Na Targach Pojazdów Zabytkowych MOTO NOSTALGIA 2011, odbywających się 28 i 29 maja w Warszawie stoisko firmy Robert Bosch Sp. z o.o. cieszyło się wielkim zainteresowaniem. Targi przyciągnęły rzesze osób pasjonujących się dawną motoryzacją, a w jej historii firma Bosch ma swój ogromy udział. W tym roku mija przecież 125 lat od jej założenia przez Roberta Boscha, powstało w niej wiele rozwiązań, które stały się „kamieniami milowymi” w dziejach pojazdów mechanicznych. Niektóre z nich zaprezentowano w stoisku oznakowanym charakterystycznym logo 125-lecia firmy. W gablotach można było obejrzeć np. skonstruowane w 1902 r. przez Bo- ilustrowały dwa zdobiące stoisko stare pojazdy – Mercedes scha: iskrownik wysokiego napięcia typ Hdh, umożliwiają- i Porsche. cy zapłon mieszanki paliwowo-powietrznej w silniku i roz- Były także stare plakaty firmy, reklamujące jej produkty, rusznik ROI 1.1/12 z 1914 roku, pompę wtryskową do silni- plansze pokazujące rozwój układów powstałych w Boschu ków wysokoprężnych typu 2P7/10, która powstała w 1927 (np. ewolucję rozruszników czy układu bezpośredniego roku. Zastosowanie boschowskich rozwiązań w motoryzacji wtrysku benzyny) i tak rzadkie dokumenty jak przedwojenne polskie wydawnictwa techniczne prezentujące produkty Boscha. Zainteresowanie zwiedzających wzbudzał spisany po japońsku dokument – świadectwo patentowe Boscha z 1973 roku. Specjalną ekspozycję poświęcono też sieci warsztatów Bosch Service, której historia sięga już 90 lat. Przez cały czas trwania targów w stoisku dyżurowali pracownicy firmy Robert Bosch Sp. z o.o. Rozmawiali ze zwiedzającymi, odpowiadali na wiele pytań, często bardzo konkretnych, bo dotyczących np. zastosowania zamiennych podzespołów Boscha w ich samochodach. Goście obdarowywani byli fachowymi wydawnictwami „Technika motoryzacyjna Bosch. Krótka historia produktów” i „Oryginały są bezcenne”, przedstawiającymi boschowskie części zamienne, a także firmowymi gadżetami i cukierkami z logo Bosch. Nowe strony internetowe sieci AutoCrew Strony internetowe sieci AutoCrew członków sieci. Stała się w ten otrzymały całkowicie nowy układ sposób platformą informacyjną graficzny. Jest on wspólny dla zarówno dla klientów, jak również wszystkich 13 krajów, w których dla warsztatów. są obecne serwisy tej sieci. Strona www.auto-crew.pl, oprócz informacji na temat oferty warsztatów AutoCrew i wyszukiwarki serwisów wraz z ich opisem, kontaktami oraz mapami dojazdowymi, zawiera również informacje dostępne tylko dla aktualności | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 5 Finał XII Olimpiady Techniki Samochodowej Finałowe konkurencje XII Olimpiady Wyniki XII edycji Olimpiady Techniki Samochodowej: Techniki Samochodowej odbyły się 14 maja w siedzibie partnera głównego olimpiady, firmie Robert Fot.: W. Szarliński Bosch w Warszawie. 1. miejsce: Krzysztof Wałęsa – 108 pkt. z Zespołu Szkół Samochodowych w Kaliszu 2. miejsce: Arkadiusz Walęcki – 99 pkt. z Zespołu Szkół Samochodowych w Kaliszu 3. miejsce: Tomasz Grochowski – 95 pkt. z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Radzyniu Podlaskim 4. miejsce: Piotr Kapica – 94 pkt. z Zespołu Szkół Techniki Rolniczej w Piotrowicach 5. miejsce: Mateusz Nowicki – 93 pkt. z Zespołu Szkół Mechanicznych – Centrum Kształcenia Praktycznego Nr 2 w Białymstoku 6. miejsce: Patryk Dembski – 90 pkt. z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Sycowie 7. miejsce: Ernest Błaż – 82 pkt. z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 w Krośnie 8. miejsce: Łukasz Cynarski – 79 pkt. z Zespołu Szkół Technicznych w Strzyżowie 9. miejsce: Jan Witkowski – 75 pkt. z Zespołu Szkół Nr 2 we Wrocławiu 10. miejsce: Radosław Rogala – 74 pkt. z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 7 w Łodzi Uczestnicy olimpiady wraz z nauczycielami i organizatorami Organizowana przez miesięcznik Auto Moto Serwis i Wy- ufundowane przez organizatorów i partnerów olimpiady. dawnictwa Komunikacji i Łączności olimpiada przezna- Trzem laureatom olimpiady i ich nauczycielom firma czona jest dla uczniów szkół średnich o profilu samocho- Bosch ufundowała elektronarzędzia z linii profesjonalnej. dowym. Patronuje jej minister edukacji narodowej. Pozostałym uczestnikom finału oraz ich opiekunom elek- W półfinale, zorganizowanym w marcu na Wydziale Sa- tronarzędzia Bosch z linii zielonej. Wszyscy nauczyciele mochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszaw- otrzymali vouchery na szkolenia techniczne prowadzone skiej, uczestniczyło 456 uczniów ze 168 szkół. Rozwiązy- i ufundowane przez firmę Bosch. wali oni test składający się z 40 pytań i jego wyniki Zsumowanie indywidualnych wyników osiągniętych zdecydowały o wyłonieniu 10 finalistów. Podczas zmagań przez finalistów oraz uczniów, którzy poza nimi zdobyli finałowych konkursu musieli oni wykonać po 2 zadania najwięcej punktów, pozwoliło zestawić klasyfikację ze- praktyczne. Pierwsze polegało na dokonaniu oceny stanu społową najlepszych szkół. Tytuł Samochodowej Szkoły technicznego czujnika położenia kątowego wału rozrządu Roku 2011 zdobył Zespół Szkół Samochodowych w Kali- (fazy rozrządu) w silniku o zapłonie iskrowym marki Opel. szu. Jej przedstawicielom nagrody zostały wręczone pod- Drugie dotyczyło diagnozowania ustawienia świateł mija- czas zakończenia roku szkolnego. Samochodowa Szkoła nia samochodu Opel Astra. Roku otrzymała od firmy Bosch tester diagnostyczny KTS, W tym czasie pozostali uczestnicy oraz ich nauczyciele a także wiele innych cennych nagród. Fot.: W. Szarliński mogli wysłuchać wykładów przedstawicieli partnerów olimpiady. Tomasz Maciejasz z firmy Bosch omówił zagadnienia związane z układami start-stop. Zwycięzcą XII edycji Olimpiady Techniki Samochodowej został Krzysztof Wałęsa z Zespołu Szkół Samochodowych w Kaliszu. Na drugim miejscu uplasował się Arkadiusz Walęcki z tej samej szkoły. Trzecie miejsce zajął Tomasz Grochowski z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Radzyniu Podlaskim. Zwycięzcom gratulujemy! Zgodnie z rozporządzenia ministra edukacji narodowej laureaci i finaliści Olimpiady Techniki Samochodowej są zwolnieni z etapu pisemnego egzaminu zawodowego kończącego naukę. Poza tym na finalistów i ich nauczycieli czekały okolicznościowe dyplomy oraz cenne nagrody Ocena stanu technicznego czujnika położenia kątowego wału rozrządu 6 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | porady Metody testowania przepływomierza z gorącym filmem (HFM5) Przepływomierz powietrza w układzie sterowania silnika, wym HFM5 na sygnał napięciowy 0…5V. Na podstawie cha- zarówno benzynowego jak o zapłonie samoczynnym, rakterystyki napięciowej zapisanej w sterowniku silnika pełni bardzo ważną rolę. można wyznaczyć aktualny wydatek masowy powietrza. W przepływomierzu może być także zabudowany dodat- Sterownik układu wtryskowego, na podstawie sygnału kowy czujnik temperatury zasysanego powietrza. Sygnał z przepływomierza, ustala właściwą dawkę paliwa, wyprze- z tego czujnika pozwala uwzględnić zmiany gęstości zasysa- dzenie zapłonu itp. Poza tym, tenże sygnał wykorzystywany nego powietrza przy obliczeniach masowego natężenia jest do nadzoru pracy układu recyrkulacji spalin, regulacji przepływu. ciśnienia doładowania i innych układów. Mając na uwadze rolę, jaką pełni przepływomierz we Ze względu na coraz wyższe wymogi dotyczące czystości współczesnym układzie sterowania silnika i jak ważna jest spalin zmieniły się też wymagania dotyczące przepływomie- sprawność tego elementu, firma Robert Bosch, producent rzy. Nowoczesny przepływomierz musi charakteryzować się przepływomierza HFM5, opracowała nowe metody kontroli dużą dokładnością pomiaru, szybko reagować na zmieniają- tego elementu. ce się warunki pracy silnika i utrzymać parametry pracy przez cały okres eksploatacji. Spełnienie tych wymagań po- 1. Diagnoza za pomocą ESI [tronic] zwala na optymalne spalanie mieszanki palnej, a co za tym W ESI [tronic] można znaleźć porównanie wartości aktual- idzie – najniższą możliwą emisję substancji szkodliwych, nych i referencyjnych przepływu powietrza (fot. 1 i 2), w aktualnie panujących warunkach pracy silnika. dzięki czemu można diagnozować HFM5 zamontowany Wszystkie powyższe wymagania spełnia przepływo- w pojeździe. Jeśli wartości referencyjne i aktualne nie po- mierz masowego natężenia przepływu firmy Bosch typu krywają się, HFM5 jest uszkodzony i należy go wymienić. HFM5. W porównaniu do poprzedniej generacji przepływo- Ten krok procedury testowej zostanie w przyszłości do- mierza z termoanemometrem HFM2, charakteryzuje się łączony do oprogramowania KTS. Dokładne informacje większą dokładnością pomiaru (1-2% zamiast 4%), lepszą do określonego pojazdu można znaleźć w ESI [tronic] odpornością na zabrudzenie czujnika i co najważniejsze lub KTS. – HFM5 mierzy przepływ masowy z uwzględnieniem zwrotu powietrza w układzie dolotowym. Dzięki temu uniknięto Fot. 1 błędów pomiarowych spowodowanych pulsacją powietrza w układzie dolotowym. Przepływomierz ma kanał pomiarowy, którym przepływa tylko część zasysanego powietrza. W kanale pomiarowym znajduje się czujnik pomiarowy wykonany z płytki ceramicznej, na którym centralnie umieszczono element grzewczy. Z przodu i z tyły strefy grzewczej znajdują się rezystory pomiarowe. Przy braku przepływu powietrza, ciepło jest równomiernie oddawane do obu oporników, czego efektem jest taka sama rezystancja obu elementów, a z tego wynika, że mają jednakową temperaturę. Kiedy powietrze zaczyna przepływać przez element pomiarowy, ciepło z przedniego opornika jest intensywnie odbierane, natomiast zmiana temperatury drugiego opornika jest znacznie mniejsza. Różnica rezystancji obu rezystorów wskazuje na różnicę ich temperatur. Z kolei różnica temperatur zależna jest od masowego natężenia przepływu powietrza. Rezystory pomiarowe i element grzejny mają bardzo małe wymiary, dzięki czemu czujnik reaguje bardzo szybko na zmieniające się zmiany prędkości przepływu (<15 ms). Różnica rezystancji przekształcana jest w układzie pomiaro- Fot. 2 porady | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 7 Test multimetrem Multimetr MMD 302 Zasilacz lub akumulator Przewód testowy Niewłaściwy punkt „0 air” znie- 2. Test multimetrem (dla wymonto- Warunki sprawdzenia wanego HFM5) Należy podłączyć wtyczki wiązki te- kształca całą charakterystykę HFM5, Wymagane narzędzia: stowej 0 986 610 129 do HFM5 i zwró- co oznacza konieczność wymiany akumulator lub zasilacz 12V/ 3 A cyfrowy multimetr cić uwagę na polaryzację. HFM5. Dodatkowe zdjęcia uszkodzo- Bosch MMD 302 0 684 500 302 przewód testowy ze stabilizatorem 0 986 610 129 Opis złącza HFM5: 1 = Czujnik temp. powietrza Podłączenia przewodu testowego: czerwona wtyczka do stałego zasilania +12V zielona wtyczka do (+) multimetru czarna wtyczka do masy (–) czarna wtyczka do (–) multimetru Źródło prądu stałego o napię- 2 = Zasilanie 12 V ciu 12V: akumulator lub zasilacz. Na- 3 = Masa pięcie referencyjne 5V dostarczane 4 = Napięcie referencyjne 5 V jest z 4 pinu wiązki testowej poprzez 5 = Sygnał (+) stabilizator napięcia. UWAGI (do pomiaru punktu „0”): G Przepływomierz zamknięty Kierunek przepływu powietrza nych HFM5 są w punkcie 4. UWAGA: Wartość referencyjną „0 air” dobieramy według poniższej tabeli zgodnie z numerem katalogowym HFM5. Numer katalogowy Wartość kontrolna (V) 0 280 217 121 0,99 – 1,03 0 280 218 080 1,03 – 1,07 0 280 218 081 1,03 – 1,07 0 280 218 082 1,03 – 1,07 0 280 218 083 1,03 – 1,07 0 281 002 429 1,02 – 1,06 0 281 002 757 1,13 – 1,17 z obu stron. G Pomiar musi być przeprowadzo- Test z przepływem powietrza ny w czasie krótszym niż 5 minut Połączenie elektryczne takie same jak ze względu na ilość wytwarzane- dla pomiaru „0 air”. Przepływ powie- go ciepła. trza, zgodnie ze znakiem na HFM5, przez przepływomierz można wytwo- Test „0 air” (brak przepływu powietrza) rzyć za pomocą np. suszarki do włosów. War tość referencyjna „0 air”: Napięcie wskazywane przez multimetr 0.98 – 1.02 V musi się zwiększać wraz ze wzrostem Jeśli odczytana wartość odbiega ilości przepływającego powietrza. Jeśli od referencyjnej, z reguły oznacza to napięcie nie zmienia się, oznacza to zabrudzenie HFM5. uszkodzenie elementu pomiarowego 8 | Bosch Autospec | nr 2 (39) | 2011 | porady 4. Inspekcja wizualna i katalog zdjęć Zabrudzenia czynnikami z zewnątrz uszkodzeń Poza testami elektrycznymi można wykonać proste sprawdzenie wizualne wymontowanego HFM5. Poniżej znajdują się zdjęcia typowych uszkodzeń i ingerencji w HFM5. HFM uszkodzone poprzez zabrudzenie nie podlegają wymianie w ramach gwarancji. W każdym przypadku należy przeprowadzić kontrolę pod kątem czystości i uszkodzeń obuWtargnięcie wody Zabrudzenie olejem dowy filtra powietrza, przewodów dolotowych i samego wkładu filtra. UWAGI: G Przed montażem nowego HFM5 należy dokładnie wyczyścić przewód dolotowy. G Czyszczenie należy wykonać za pomocą bezpyłowej tkaniny. Nie można czyścić obudowy filtra powietrza sprężonym powietrzem. Kawałki brudu Ingerencja człowieka Kawałki brudu (czujnik odkręcony lub wymieniony) HFM5 i konieczność wymiany przepływomierza. Zmieniający się odczyt woltomierza pozwala przypuszczać, że HFM5 jest sprawny. Maksymalna wartość napięcia: 4,5V (w zależności od ilości przepływającego powietrza). 3. Sprawdzenie czujnika temperatu- Tabela wartości kontrolnych Temperatura ºC 10 15 20 25 30 Rezystancja (tolerancja ±5%) 3,60 kΩ 3,05 kΩ 2,42 kΩ 2,00 kΩ 1,66 kΩ powietrza można zmierzyć pomię- dowy, ponieważ element kalibrowany jest na końcu linii produkcyjnej jako nierozłączna całość. Wszelkie próby montażu w obudowie innego czujnika lub ponowne montowanie odkręconego czujnika powodują, że charakterystyka przepływomierza nie będzie zgodna z założeniami producenta. ry powietrza (jeśli występuje) Rezystancję czujnika temperatury Nie można odkręcać czujnika od obu- Zmierzona wartość powinna odpowiadać wartości referencyjnej. Bosch odrzuca wszelkie roszczenia gwarancyjne w przypadku zabrudze- dzy 1 a 3 pinem przepływomierza UWAGA: HFM5 bez czujnika tem- nia, ingerencji lub nieautoryzowanej (niebieska i czarna wtyczka przewo- peratury wskazuje nieskończoną naprawy HFM5. du testowego 0 986 610 129). rezystancję (∞). Tomasz Miluski Niedozwolone ingerencje w HFM5 Odkręcone specjalne śruby torx Niewłaściwe śruby Ślady odkręcania śrób, przeróbki łba diesel | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 9 Od 0 do 1300° w 2 sekundy! jałowym, a jednocześnie zwiększa komfort jazdy. Świeca żarowa DuraSpeed to praw- Ceramiczne świece żarowe rowe DuraSpeed opracowane przez dziwy maratończyk: utrzymuje stałą DuraSpeed firmy Bosch – szybki firmę Bosch w japońskim zakładzie Hi- temperaturę wyżarzania na pozio- rozruch i kultura pracy silnika. gashimatsuyama spełniają te wymaga- mie 1200 stopni Celsjusza również nia dzięki niezwykle krótkiemu czaso- po trzech tysiącach godzin pracy. Dzię- wi nagrzewania. ki zastosowaniu sterownika czasu ża- Obecnie kierowcy uważają, że ich sa- rzenia świec (GCU) o modułowej budo- mochody z silnikami Diesla powinny się uruchamiać natychmiast po pierw- Wysoka temperatura wie oraz specjalnemu szym przekręceniu kluczyka lub naci- Świece DuraSpeed to jedne z najszyb- oprogramowaniu sterującemu świeca- śnięciu przycisku zapłonu, tak jak ciej działających świec żarowych mi żarowymi, świece DuraSpeed w ra- w przypadku silników benzynowych. na rynku. Nawet przy ekstremalnych mach Flexible Glow System (FGS) przy- Oczywiście – również w zimie temperaturach rzędu – 28 stopni Cel- czyniają się znacząco do zmniejszenia i przy bardzo niskich temperaturach sjusza osiągają one swoją szczytową poziomu emisji zanieczyszczeń pod- zewnętrznych. Ceramiczne świece ża- temperaturę 1300 stopni Celsjusza czas fazy nagrzewania silnika. w czasie krótszym niż dwie sekundy. Dzięki tej mocy cieplnej świece Dura- Bezpieczeństwo przy montażu Speed nadają się szczególnie do stoso- Materiał ceramiczny zastosowany wania w nowoczesnych silnikach Die- w świecach DuraSpeed odznacza się sla. Zastosowanie takich świec pozwala wysoką wytrzymałością. Opatentowa- na odprężenie silnika przy jednocze- na budowa Flexible Design zapewnia snym zwiększeniu mocy jednostkowej. tolerancję drobnych błędów i gwarantuje bezpieczeństwo montażu. Nawet Elastyczność i trwałość w przypadku skrzywienia świecy, jej Oprócz maksymalnej mocy nagrzewa- trzon nie łamie się, lecz ugina elastycz- nia świece żarowe powinny zapew- nie. Jednak przy nadmiernym wygięciu niać również długi czas żarzenia. świecy, należy zamontować nową. Me- Dzięki temu zmniejsza się hałas pod- chanik powinien to zrobić, gdy zauwa- czas pracy zimnego silnika na biegu ży wyraźne odkształcenie świecy. DuraSpeed: po prostu szybciej i goręcej na długo 1300 Temperatura (°C) Bosch DuraSpeed, szybka świeca żarowa 1000 500 0 30 60 Czas (s) DuraSpeed: lepsze osiągi Budowa ceramicznych świec żarowych DuraSpeed 1 2 3 5 6 7 8 4 1 2 3 4 – – – – ceramiczny element żarzący rurka metalowa przyłącze zasilania korpus 5 6 7 8 – – – – gwint łączący elektroda środkowa (przedłużenie) podkładka izolacyjna wtyk 10 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | diesel regeneracji możliwe jest osiągnięcie dokładności, która jest wymagana Seryjna regeneracja części w fabryce Feuerbach przy produkcji wysokociśnieniowych elementów do silników Diesla. Doskonały obieg Program wymiany części Bosch Wprowadzenie pompowtryskiwaczy do regeneracji seryjnej w 2011 roku eXchange działa jako obieg zamknię- otwiera nowy rozdział w historii fabryki Feuerbach w Stuttgarcie. ty. Dzięki sprawnej organizacji warsztat naprawiający samochody może Od samego początku firmę Bosch wy- najnowszej generacji. Z tej fabryki zwrócić uszkodzoną część do regene- różnia jej innowacyjność. Jako naj- pochodzą także miliony sztuk pom- racji w oryginalnym opakowaniu, za- starszy zakład produkcyjny, będący powtryskiwaczy stosowanych w sa- mawiając jednocześnie identyczną jednocześnie źródłem wielu nowych mochodach osobowych z silnikiem część zamienną, co umożliwia jej produktów i technologii, Feuerbach Diesla. szybki montaż. odgrywa tutaj doniosłą rolę. Wprowa- Najwyższa jakość oraz innowacyj- W zakładzie regenerującym stara dzenie pompowtryskiwaczy do rege- ne projekty wyznaczają standardy, część jest rozbierana, a następnie neracji seryjnej w 2011 roku otwiera którymi kierują się pracownicy fabry- czyszczona. Przed ponownym zmon- nowy rozdział w jej historii. Do sze- ki. Nowy proces seryjnej regeneracji towaniem podzespołu wymienione ściu dotychczasowych zakładów re- pompowtryskiwaczy do samochodów zostają wszystkie elementy poddawa- generujących podzespoły silników osobowych będzie również w przy- ne dużym obciążeniom oraz elementy Diesla (Bursa w Turcji, Nashik w In- szłości umożliwiał realizację motta istotne z punktu widzenia bezpie- diach, Jihlava w Czechach, Hallein fabryki Feuerbach: „Tutaj rodzi się czeństwa. Po przeprowadzeniu rygo- w Austrii, Charlestown w Stanach przyszłość”. rystycznych testów i kontroli jakości zregenerowana część jest ponownie Zjednoczonych i Kurtyba w Brazylii) zakład Feuerbach dołącza jako Jakość wyposażenia oryginalnego siódmy. W fabryce Feuerbach, tak jak w każ- udostępniana klientowi. dym innym zakładzie firmy Bosch Bosch eXchange: wzrost popytu Rozwój równolegle do technologii zajmującym się seryjną regeneracją W minionych latach na świecie zwięk- Diesla elementów, uszkodzone pompowtry- szyło się zainteresowanie wysokiej ja- Fabryka Feuerbach od kilkudziesię- skiwacze do samochodów osobowych kości częściami regenerowanymi sto- ciu lat jest związana z silnikami Die- są naprawiane z zachowaniem tych sowanymi do naprawy samochodów sla. To właśnie tutaj powstały pierw- samych wysokich standardów jako- osobowych oraz ciężarowych. Specja- sze produkowane seryjnie pompy ściowych, jakie obowiązują podczas liści od regeneracji wtryskiwaczy wtryskowe. W ciągu ostatnich 30 lat produkcji nowych części. Dzięki za- w zakładzie Feuerbach mają zapew- z taśm zeszło ich w sumie około 50 stosowaniu linii montażowych wyko- nioną pracę, szczególnie, że obser- milionów. Dzisiaj w Feuerbach produ- rzystywanych do produkcji oryginal- wuje się wzrost popytu na regenero- kowane są pompy wysokociśnieniowe nych komponentów, w procesie wane pompowtryskiwacze. diesel | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 11 Filtr Denox – specjalista od czystości Ich celem jest redukcja poziomu tlen- zużycia paliwa o 10% cena układu ków azotu emitowanych do atmosfe- zwraca się już po około 110 000 km. ry. Umożliwia ją zastosowanie syste- Katalizator SCR i zawór wtrysko- mu Denoxtronic i katalizatora SCR wy Denoxtronic wymagają jednak do- (selektywna redukcja katalityczna). datkowej ochrony przed zanieczysz- Normy dotyczące emisji Do strumienia gazów wydechowych czeniami. W filtrach Denox firmy zanieczyszczeń powietrza wtryskiwany jest redukujący emisję Bosch zastosowano rozwiązania wy- przez pojazdy użytkowe stają zanieczyszczeń środek AdBlue. Poda- nikające z wieloletnich doświadczeń się coraz ostrzejsze. wana jego ilość jest precyzyjnie do- przy używaniu środka AdBlue. stosowywana do parametrów pracy silnika i katalizatora SCR. Dzięki optymalizacji pracy silnika Filtry Denox idealnie pasują do systemu Denoxtronic. Wykonane są z wysokiej jakości materiałów, co można zmniejszyć zużycie paliwa zapewnia dużą odporność na agre- oraz emisję CO2 bez zwiększania emi- sywne działanie środka AdBlue. Re- sji tlenków azotu. Rezultatem tego gularna wymiana filtrów gwarantuje, jest czysta i ekonomiczna jazda. Nie- że system Denoxtronic będzie w pełni mały udział ma w tym system wtórne- sprawny. W ten sposób można za- go oczyszczania spalin umożliwiający pewnić przestrzeganie surowych wy- redukcję tlenków azotu o 85%. Na do- magań w zakresie emisji zanieczysz- datek ta inwestycja w ochronę środo- czeń przy jednoczesnym osiągnięciu wiska się opłaca: dzięki zmniejszeniu niskiego zużycia paliwa. Liczy się tylko oryginał nak pamiętać, że elementy te nie mają Profesjonalne narzędzia firmy Bosch autoryzacji firmy Bosch. Przy zasto- Do prac związanych z zaawansowany- Nieautoryzowana obróbka sowaniu tego rodzaju sprzętu i narzę- mi technologicznie komponentami gniazda zaworu w pompowtryski- dzi niemożliwe staje się spełnienie układów wtryskowych UI oraz UP nie- waczach i jednosekcyjnych oczekiwań klientów warsztatu, któ- zbędne jest stosowanie specjalistycz- pompach wtryskowych powoduje rzy spodziewają się fachowej napra- nych narzędzi i najnowocześniejszej nieprawidłowe objętości dawek wy pompowtryskiwaczy i układów techniki diagnostycznej. Firma Bosch wtrysku i wysoki poziom emisji pompa-przewód-wtryskiwacz. oferuje w tym zakresie kompleksowy zanieczyszczeń. W przypadku nieautoryzowanej obróbki gniazda zaworu UI oraz UP program. Doposażenie stanowiska testowego W pojazdach użytkowych montowa- rezultat jest zazwyczaj rozczarowują- EPS 815 w dodatkowy zestaw Cambox, ne są seryjnie miliony egzemplarzy cy: weryfikowane na stanowisku przeznaczony do badania układów UI pompowtryskiwaczy (UI) oraz ukła- testowym wymagania nie zostają i UP, umożliwia wykonanie dokładnej dów typu pompa-przewód-wtryski- spełnione. Skutkuje to nieprawidło- diagnozy. W ten sposób można wyeli- wacz (UP). Diagnoza, regulacja i na- wymi objętościami dawek wtrysku minować ryzyko związane ze stosowa- prawy tych układów stanowią istotne oraz wysokim poziomem emisji niem naprawionego, ale nieprzetesto- źródło dochodów warsztatów. Jed- zanieczyszczeń. wanego układu UI lub UP. nakże nie każdy z nich posiada odpowiednie wyposażenie do przeprowadzania tego rodzaju prac. Pułapki tanich ofert W tej sytuacji oferta producentów tanich części zamiennych oraz narzędzi do napraw UI i UP wydaje się niezwykle korzystna, bo pozwalająca zaoszczędzić na ich zakupie. Trzeba jed- Uszkodzone gniazdo zaworu Nieautoryzowane narzędzie 12 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Service w Polsce Najważniejszy jest zespół Należący do sieci Bosch Service Carstar Sp. z o.o. jest największym serwisem samochodowym we Włodawie, powiatowym mieście w województwie lubelskim. Rocznie mamy kilkanaście tysięcy zle- świadczą o fachowości firmy. Poza na- czesny rynek motoryzacyjny. Robert ceń. Bywają okresy, gdy dziennie prawami blacharskimi i lakierniczymi Musiej, z wykształcenia technik elek- otwieramy ich 100 – mówi Robert Mu- oferuje ona pełen zakres usług doty- tronik, z branżą samochodową związał siej, prezes zarządu firmy. – Leżąca tuż czących samochodów osobowych i do- się trochę przypadkiem. – Z dwoma ko- przy białoruskiej granicy Włodawa jest stawczych, a więc naprawy zawieszeń, legami wpadliśmy w 1998 roku na po- dosyć daleko od dużych ośrodków układów napędowych, silników ben- mysł, że można sprzedawać samocho- miejskich, do Lublina stąd 80 kilome- zynowych i Diesla, układów elektrycz- dy i założyliśmy we Włodawie firmę trów, więc klientów obsługujących nych i elektronicznych, zajmuje się Carstar – opowiada. – Dlaczego we Wło- u nas samochody nie brakuje. Zarówno wymianą rozrządów, obsługą ogumie- dawie? Moi wspólnicy byli stąd, ja po- indywidualnych, jak i z miejscowych nia, serwisem klimatyzacji, montażem chodzę z odległego o 50 kilometrów instytucji, szpitala, policji... Większość i naprawą instalacji zasilania gazem. Parczewa, gdzie wciąż mieszkam. klientów jest stałych, wieloletnich, Carstar dysponuje stacją kontroli po- Sprzedawaliśmy Fiaty, „szły jak woda”, głównie z Włodawy i okolic. Są jednak jazdów, ma też samochód zastępczy otworzyliśmy też wielomarkowy ser- i tacy, którzy umawiają się na naprawy dla klientów i serwisowy Renault Kan- wis samochodowy. Po kilku latach wie- samochodów w czasie, gdy przyjeż- goo z podstawowym wyposażeniem le się zmieniło – zaczął się kryzys, dżają z dosyć daleka na urlop nad je- warsztatowym. sprzedaż Fiatów „siadła”, rozstałem się ze wspólnikami, wykupując ich udziały zioro Białe. Rozwój przez „pączkowanie” i... zostałem we Włodawie, od początku decyduje o jego sukcesie. Liczne dy- Wszystko zaczęło się w końcu lat dzie- w tym samym miejscu, czyli przy wie- plomy i certyfikaty wiszące w gabine- więćdziesiątych minionego wieku, gdy lobranżowym centrum handlowym cie szefa oraz w biurze obsługi klienta w Polsce zaczynał „raczkować” nowo- na ul. Wojska Polskiego 1. Ale to nie tylko położenie serwisu Bosch Service w Polsce | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 13 Z czasem Carstar rozwijał się. W 1999 roku przy warsztacie powstała stacja kontroli pojazdów (do 3,5 t), potem część sklepowa z częściami zamiennymi. W ostatnim roku powiększyła się część naprawcza serwisu – przybyły w niej 4 nowe stanowiska naprawcze, a także poczekalnia dla klientów. – Powierzchnia serwisu to obecnie około 600 m², ale mamy rezerwy na dalszy rozwój – mówi Robert Musiej. – Jeszcze nie wiem, czy dobuduję kolejne stanowiska naprawcze, czy może postawię ręczną myjnię samochodów, bo na takie usługi jest coraz większe zapotrzebowanie. Carstar obsługuje auta wszystkich marek, choć preferuje niemieckie, nienia czeladnicze. – Czwórka z wcze- przywozimy po ich odbiór, firmom sa- bardzo w tym terenie popularne. Poja- śniejszych uczniów została u mnie mi dostarczamy naprawione pojazdy. wiające się w serwisie samochody są na stałe – opowiada. – Załoga jest stabil- najczęściej 3–10-letnie, choć bywają na, związana z firmą. W tym roku Carstar w sieci klienci, którzy przyjeżdżają ze star- dwóch pracowników świętowało dzie- – Od początku uważałem, że warun- szymi pojazdami, a także z takimi sięciolecie pracy w Carstarze, w przy- kiem renomy i rozwoju firmy musi być na gwarancji. szłym roku będą kolejne jubileusze. jej poziom techniczny, a to może gwa- Trzy osoby mają wykształcenie wyż- rantować tylko przynależność do reno- sze, pozostałe – średnie techniczne. mowanych sieci obsługi, które zapew- Fachowcy ze stażem Powiększała się też załoga. Obecnie Firma została zinformatyzowana. niają dostęp do odpowiedniego w firmie pracuje około 20 osób, łącznie Ma bazę danych obsługiwanych pojaz- oprzyrządowania i fachowej wiedzy z sześcioma uczniami, którzy w zakła- dów i bazę klientów. Pracę organizują – mówi Robert Musiej. – Po krótkim epi- dzie pana Roberta zdobywają upraw- kierownicy serwisu i sprzedaży, trzy zodzie współpracy z nieistniejąca już osoby są zatrudnione w dziale obsługi siecią Moto Compleks, w 2003 roku klienta. Nieraz muszą się natrudzić, by wszedłem do sieci Q Service, a stosun- zorganizować obsługę rosnącej kolejki kowo niedawno, od 1 październi- osób zgłaszających się ze swoimi sa- ka 2009 roku – do sieci Bosch Service. mochodami. – Gdy rozbudowywaliśmy Już wcześniej prowadziliśmy rozmowy serwis o nowe stanowiska, sądziliśmy, z Boschem, gromadziliśmy urządzenia że pozwolą one skrócić czas oczekiwa- tej firmy. Mamy m.in. diagnoskop silni- nia na obsługę aut – mówi pan Robert. kowy FSA 740, urządzenia do obsługi – Okazało się jednak, że klientów nam klimatyzacji ACS 650 i 500, podnośniki przybyło. Staramy się jednak, by nie sprzedawane przez firmę Bosch. Speł- było u nas tłoku. Odwozimy klientów, nienie boschowskich warunków którzy zostawiają u nas auta, a potem współpracy nie było więc trudne. Zdaniem Roberta Musieja przyna- Robert Musiej: stawiam na ludzi leżność do sieci Bosch Service jest bar- Nie mam ambicji, by być w firmie najlepszym mechanikiem czy najlepszym doradcą ser wisowym, wolę być dobrym menedżerem. Stawiam na ludzi, czyli załogę znakomitych fachowców. Udało mi się stworzyć zgraną, fachową „drużynę”, zdobywającą nagrody, takie jak zwycięstwo w konkursie „Najmocniejszy Ser wis” Inter Cars czy szóste miejsce w obrocie akumulatorów Boscha. Ostatnim naszym zespołowym sukcesem jest zdobycie cer tyfikatu ISO 9001: 2008. dzo korzystna również ze względu na różnorodne szkolenia, nie tylko techniczne, ale również menedżerskie, organizacyjne. Uczestniczy w nich zarówno on jak i pracownicy Carstaru bo, jak podkreśla właściciel firmy, to oni decydują o jej sukcesach. Anna Borsukiewicz 14 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | produkty Bosch na pokładzie Świece zapłonowe Bosch Super Silnik o pojemności 1,6 l Duratec-Ti-VCT (77 lub 92 kW) w Fordzie Focusie oraz wariant Flexifuel (88 kW), przysto- Imponujący w każdym calu – nowy Ford Focus sowany do tankowania ekologicznego bioetanolu, są wyposażone w świece zapłonowe Bosch Super. Ta najlepiej Od premiery w 1998 roku z taśm fabrycznych zjechało już sprzedająca się w Europie na wyposażeniu fabrycznym ponad 10 milionów egzemplarzy Forda Focusa. Obecnie świeca zapłonowa w znaczący sposób przyczynia się na rynek wchodzi trzecia już generacja tego bardzo do- do optymalnego działania silnika* i pomaga oszczędzać brze sprzedającego się modelu – w gruntownie zmienionej benzynę oraz zmniejszyć poziom emisji CO2. wersji – z atrakcyjnym wzornictwem, innowacyjnymi funkcjami komfortu i bezpieczeństwa oraz wyjątkowo oszczędnymi silnikami. Bosch w modelu Ford Focus Sterownik poduszki powietrznej. Układ bezpośredniego wtrysku paliwa w silnikach benzynowych. Przednie i tylne wycieraczki. Sonda lambda. Wentylator chłodzenia silnika. System nawigacji. Czujnik deszczu. Świeca zapłonowa. * Przykład: Ford Focus z silnikiem 1,6 Duratec-Ti-VCT (77 kW) i 5-biegową skrzynią biegów; zużycie: 8,0-8,1 l/100 km (w mieście), 4,7-4,8 l/100 km (poza miastem), 5,9–6,0 l/100 km (tryb mieszany); emisja CO2: 136-139 g/km; zużycie paliwa jest uzależnione od wersji nadwozia. Wycieraczki Bosch – najwyższa skuteczność oczyszczania szyb Najwyższa skuteczność oczyszczania dzięki Evodium – nowoczesnej szynie stabilizującej o kształcie dopasowanym specjalnie do danego modelu pojazdu. Stała, wysoka jakość pracy wycieraczek dzięki zastosowaniu dwuskładnikowej gumy. Minimalny poziom hałasu, cicha praca wycieraczek. Długa żywotność i lepsze przystosowanie wyciera- Wycieraczki Boscha – idealne na deszcz czek do pracy zimą, bez powstawania lodu na połącze- Ford Focus jest wyposażony w system przednich i tylnych niach i metalowych przegubach. wycieraczek Bosch – jednym z jego elementów są wyjątkowo lekkie i cechujące się zwartą budową silniczki mechanizmu wycieraczek. Z przodu zamontowane są wycieraczki przeciwbieżne z dwoma piórami bezprzegubowymi (każde o długości 725 mm), które gwarantują idealne oczyszczanie szyby nawet podczas intensywnych opadów. Z tyłu znajduje się wycieraczka o długości 300 mm, której konstrukcję wykonano z wysokiej jakości tworzywa sztucznego. Zalety świec zapłonowych Bosch Super firmy Bosch Optymalne spalanie paliwa gwarantujące ochronę silnika i katalizatora. Elektrody wykonane z innowacyjnego stopu niklowo-itrowego. Długa żywotność. Oznaczenie techniczne typu świecy: HR 8 MCV+. produkty | nr 2 (40) | 2011 | Bosch Autospec | 15 Testery KTS w pakiecie z 12-miesięcznym oprogramowaniem ESI[tronic] Jubileusz firmy i 150 urodziny jej założyciela to okazja, aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom klientów i zaoferować im atrakcyjne oferty promocyjne. Promocją zostały objęte wszystkie typy KTS – począwszy od modułów KTS 530/540/570, samodzielne teste- Dział Diagnostyki Samochodowej pro- ster + oprogramowanie. Cena każdego ry KTS 200 oraz KTS 340, a na KTS 670 ponuje warsztatom zakup dowolnego z pakietów w promocji równa się cenie kończąc. W cenie pakietu promocyj- testera usterek typu KTS wraz z opro- katalogowej samego urządzenia, czy- nego warsztat otrzymuje także trans- gramowaniem na 12-miesięcy. Przygo- li 12-miesięczne oprogramowanie port i uruchomienie urządzenia oraz towano 6 pakietów zawierających te- warsztat otrzymuje za darmo. przeszkolenie jego z obsługi. Warsztat ma możliwość zakupu testera usterek, który najbardziej odpowiada profilowi jego działalności. Po okresie jednego lub dwóch miesięcy od czasu zakupu KTS-a klient może skorzystać z jednodniowego, bezpłatnego kursu, podczas którego zostaną wyjaśnione wszelkie wątpliwości powstałe w początkowym okresie użytkowania urządzenia. Akcja promocyjna potrwa do końca 2011 roku, a szczegółowych informacji na jej temat udziela dział handlowy Diagnostyki Samochodowej firmy Bosch oraz dystrybutorzy. Na potrzeby akcji sprzedaży testera wraz z oprogramowaniem zostały przygotowane specjalne formularze zamówieniowe. Tomasz Nowak Super Pro Zestaw taki stanowi komplet części, który jest niezbędny do dokonania wymiany zużywających się ele- Zestawy szczęk hamulcowych mentów hamulców bębnowych. wraz z cylinderkiem i regulato- Cechuje go szereg korzyści dla klien- rem luzu. ta. Zestaw ma jeden numer zamówieniowy, wszystkie komponenty po- Coraz więcej warsztatów samochodo- trzebne do naprawy znajdują się wych działających na polskim rynku w jednym opakowaniu oraz są dopa- bierze pod uwagę stawkę za roboczo- sowane do siebie, co eliminuje możli- godzinę jako istotny element przy kal- wość pomyłki podczas zamawiania kulacji kosztów naprawy. Wychodząc przez warsztat. Ponadto wszystkie naprzeciw tym potrzebom klientów części spełniają wysokie standardy ja- firma Bosch opracowała asortyment kości, a asortyment zestawów Super Najważniejszą zaletą zestawów zestawów szczęk hamulcowych z cy- Pro oferowany przez firmę Bosch po- jest oszczędność czasu naprawy, któ- linderkiem i regulatorem luzu o na- krywa ponad 95% zastosowań euro- ra bezpośrednio przekłada się na zy- zwie Super Pro. pejskiego rynku samochodów. ski warsztatów samochodowych. 16 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | produkty Ford Transit Euroline i Bosch Firma Bosch jest dostawcą podzespołów do kilkudzie- kW/125 KM z okresu od maja 2002 r. do lipca 2006 r. sięciu marek samochodów produkowanych w Europie. – wraz z wykazem niektórych części zamiennych produ- Warto sobie uświadomić jak wiele elementów z logo kowanych do niego przez firmę Bosch. Obok nazwy pro- Bosch znajduje się w każdym modelu. duktów umieszczamy numery katalogowe. W przypadku niektórych elementów są to tylko przykłady, gdyż produ- W naszym cyklu prezentujemy samochód Ford Transit, cent dokonywał zmian konstrukcyjnych, a wraz z nimi w wersji nadwozia Euroline do przewozu osób, z silnikiem zmieniały się numery katalogowe. Dlatego dobór odpo- wysokoprężnym o pojemności 1998 cm³ i mocy 92 wiednich części możliwy jest przy użyciu katalogu Bosch. 8 9 10 5 6 1 3 4 2 24 11 7 18 20 16 14 12 15 17 23 21 22 13 25 19 1 Świeca żarowa, Duraterm G Nr 0 250 202 130 2 (KCB2(>) 14V 57/105A) G Alternator (wyrób regenerowany) 3 G G 5 G 4 G 7 G 8 G 6 9 G Nr 0 986 047 260 Pasek klinowy wielorowkowy (6PK 1640) Nr 1 987 948 492 Rozrusznik (wyrób regenerowany) Nr 0 986 021 351 Akumulator rozruchowy, S4 (12V 80Ah, 740A) Nr 0 092 S40 100 Wkład filtra powietrza; silnik Nr 1 457 433 070 Wkład filtra olejowego Nr 1 457 429 239 Pióro wycieraczki, Twin, strona pasażera Nr 3 397 011 351 Pióro wycieraczki, Twin, strona kierowcy Nr 3 397 018 170 10 Filtr, wnętrze pojazdu G Nr 1 987 432 192 11 siły hamowania, G Regulator hydrauliczny, zależny od obciążenia 12 G 13 G 14 G 15 G 16 G 17 G 18 G Nr 0 204 131 703 Czujnik prędkości obrotowej koła, przód (DF 6) Nr 0 265 006 458 Czujnik prędkości obrotowej koła, tył (DF 6) Nr 0 265 006 460 Okładziny hamulca tarczowego, komplet, przód Nr 0 986 494 037 Zacisk hamulcowy lewy, przedni Nr 0 204 204 992 Zacisk hamulcowy prawy, przedni Nr 0 204 204 993 Zestaw naprawczy zacisku hamulcowego bez tłoka, przód Nr 0 204 201 290 Zestaw części, tuleje prowadzące zacisku hamulca, przednie Nr 0 204 201 289 19 Tarcza hamulcowa, przednia G G Nr 0 986 478 299 20 Elastyczny przewód hamulcowy, G przedni Nr 1 987 481 045 21 KIT SUPERPRO, zestaw szczęk hamulcowych + cylinderek hamulca koła zamontowany, z tyłu G Nr 0 204 211 392 22 Cylinderek hamulca koła, z tyłu G Nr F 026 002 578 23 Elastyczny przewód hamulcowy G wewnętrzny, tylny Nr 1 987 481 072 24 Linka hamulcowa lewa G Nr 1 987 477 174 25 Linka hamulcowa prawa Nr 1 987 482 036 historia | nr 2 (40) 2011 | Bosch Autospec | 17 Przeszłość tworzy przyszłość W 1886 roku, gdy Robert Bosch zakładał Warsztat Mechaniki Precyzyjnej i Elektrotechniki, Karl Benz opatentował swój automobil pod nazwą „Motorwagen Nummer 1”. Brazylia, rok 1950: w Bosch Service spotykają się tradycyjne i nowoczesne środki transportu. Wynaleziono samochód. Jednak do opracowania zapłonu Oszczędny napęd dla samochodów nadającego się do codziennych zastosowań droga była da- W 1920 roku silnik Diesla stawał się obiecującą alternaty- leka. Konstruując w 1887 układ zapłonu elektromagne- wą dla silnika benzynowego. Brakowało mu co prawda tycznego dla silników stacjonarnych, Robert Bosch poło- mocy, ale za to zużywał o 30% mniej paliwa. Dodatkowo: żył podwaliny pod opracowanie zapłonu elektrycznego nie wymagał zapłonu magnetycznego. dla pojazdów silnikowych. Upłynęło jednak kolejnych 12 lat, zanim kierownik działu produkcyjnego firmy Bosch, Arnold Zähringer, dostosował niskonapięciowy zapłon elektromagnetyczny do pracy z silnikami szybkoobrotowymi (1000 obr./min.). W 1902 roku wysokonapięciowy zapłon elektromagnetyczny otworzył firmie Bosch drogę do sukcesu w branży motoryzacyjnej Diesel pragnie zapłonu Również Rudolf Diesel szukał odpowiedniego układu zapłonowego dla opracowanego przez siebie innowacyjnego napędu. Był bardzo zainteresowany zapłonem magnetycznym. W 1893 roku Robert Bosch po raz pierwszy zetknął się z silnikiem wysokoprężnym. Mimo, że nie doszło wtedy do nawiązania współpracy handlowej, spotkanie z tą technologią nie pozostało bez konsekwencji. Pompa rzędowa zastosowana w Mercedesie 260 D (1936 r.) 18 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | historia chodach ciężarowych. W1936 roku po raz pierwszy zasto- Pompa rzędowa typu P dla silników 6-cylindrowych sowano je seryjnie w samochodach osobowych Mercedes-Benz 260 D. Silnik Diesla trafia na rynek masowy W latach pięćdziesiątych, wraz z rozpowszechnieniem się samochodów ich konstrukcje stają się coraz bardziej kompaktowe. Inżynierowie Boscha konstruują pompę wtryskową rozdzielaczową. Ten niewielki, zwarty model pompy zastosowano dopiero w 1975 roku w modelu Volkswagena Golf Diesel. Dzięki elektronicznemu układowi sterowania (EDC) silnik Diesla wszedł w nową epokę. Od tej pory emisja spalin, hałas, moc oraz zużycie paliwa sterowane są elektronicznie. Układ Common Rail CRS 5.1 Nowoczesne wysokociśnieniowe układy Ciśnienie rośnie. Olej napędowy jest teraz wtryskiwany bezpośrednio do komory spalania pod ciśnieniem ponad 1000 barów. Zastosowanie turbodoładowania pozwala zwiększyć moc przy jednoczesnym obniżeniu emisji zanieczyszczeń i zużycia paliwa. W 1997 roku opracowano pierwszy układ Common Rail, a w 1998 roku pojawiły się pierwsze pompowtryskiwacze (Unit Injector, UIS). Do komory spalania można było dostarczyć bez strat paliwo pod ciśnieniem do 2000 barów. Diesel nadal silnikiem z przyszłością Przez przynajmniej dwa kolejne dziesięciolecia silnik Diesla był nadal jedną z najbardziej przyjaznych środowisku i najbardziej oszczędnych technologii napędowych. Firma Bosch widział, że jego główne źródło dochodów – układ Bosch badała, rozwijała i optymalizowała istniejące już zapłonowy – jest zagrożone. Szybko podjął decyzję o roz- układy: zwiększeniu uległy współczynnik recyrkulacji poczęciu prac nad własnymi pompami wtryskowymi i ak- spalin, ciśnienie doładowania i ciśnienie wtrysku. cesoriami do silników Diesla oraz produkcji: regulatorów, Firma Bosch nadal pracuje nad przyszłością silników wtryskiwaczy, obsad wtryskiwaczy i świec żarowych. Od- Diesla. Eksperci szacują, że w zakresie zmniejszenia po- niósł sukces: w 1934 roku firma obchodziła jubileusz wy- ziomu emisji zanieczyszczeń oraz zużycia paliwa niewy- produkowania 100 000 pomp do silników Diesla w samo- korzystany jeszcze potencjał wynosi ok. 30%. Pompowtryskiwacze do samochodów osobowych Przyjazne dla środowiska: nowoczesne układy dla silników Diesla historia | nr 2 (40) 2011 | Bosch Autospec | 19 Warsztaty Bosch Service obchodzą jubileusz dziewięćdziesięciolecia 1 stycznia 1921 roku w Hamburgu otwarto pierwszy warsztat montażowonaprawczy Boscha. Już na początku lat dwudziestych mi- aparatów zapłonowych, od 1913 roku ków. Około roku 1920 istniały już nionego wieku Robert Bosch widział firma Bosch wprowadziła na rynek ko- punkty handlowe Boscha z tzw. hala- konieczność stworzenia sieci warszta- lejne komponenty elektryczne, takie mi montażowymi, początkowo w du- tów, które zajmowałyby się montażem jak prądnica, rozrusznik, reflektory żych aglomeracjach Niemiec, a póź- i naprawami produktów jego firmy. 1 i klakson, które wkrótce zaczęto po- niej także w innych miastach, np. stycznia 1921 roku w Hamburgu firma wszechnie stosować w nowo produko- Budapeszcie, Genewie, Mediolanie, Max Eisenmann & Co. podpisała z Bo- wanych pojazdach. Pradze czy Wiedniu. Sieć ta była jed- schem umowę, stając się pierwszym Bosch był już w tym okresie nak jeszcze za mała, aby zagwaranto- „oficjalnym warsztatem montażowo- przedsiębiorstwem międzynarodo- wać obsługę na całym terytorium kra- -naprawczym spółki Robert Bosch A. wym, zatrudniającym 6700 pracowni- ju. Zmieniło się to w 1921 roku, wraz G.”. W ten sposób narodziły się serwisy Boscha, noszące wtedy wspólną nazwę „Bosch Dienst”. Dziś, 90 lat po tym wydarzeniu, organizacja Bosch Service jest największą na świecie, niezależną siecią serwisową i posiada ponad 15 000 warsztatów w 147 krajach. W latach 1910-1925 liczba samochodów produkowanych w samych tylko Niemczech urosła z 14 000 do ponad 70 000 sztuk rocznie. Szybko rozwijająca się motoryzacja zwiększyła popyt na usługi naprawcze. Oprócz Warsztat, który otrzymał pozwolenie na używanie nazwy Bosch Dienst, od samego początku otrzymywał wsparcie od firmy Bosch. 20 | Bosch Autospec | nr 2 (40) | 2011 | historia 1938 r. Pracownik Serwisu Bosch na Jawie trzymający pompę wtryskową do Diesla. 1923 r. Bosch Dienst w Hamburgu z otwarciem pierwszego oficjalnego części zamiennych oraz do ujednoli- Przeszłość tworzy przyszłość warsztatu Boscha w Hamburgu i dal- conego wizerunku, materiałów mar- W roku 2011 przypada zarówno jubi- szą, stopniową rozbudową sieci auto- ketingowych i promocji pomagają- leusz 90-lecia sieci Bosch Service, jak ryzowanych warsztatów. Nazwa cych w zdobyciu i utrzymaniu i jubileusz 125-lecia istnienia firmy „Bosch Dienst” wraz z własnym zna- klientów. System zapewnienia jakości Bosch. W kolejnych latach planowany kiem handlowym, tzw. „latarnią przy pomocy programu Bosch Servi- jest dalszy rozwój sieci warsztatów Bosch Dienst” została zgłoszona ce Excellence oraz regularnych audy- Bosch Service na świecie. do opatentowania w 1926 roku. tów i niezapowiedzianych kontroli, W Polsce warsztaty pod szyldem prowadzonych przez niezależne in- Boscha istnieją od roku 1992. Obec- Kompleksowe wsparcie ze strony stytucje, gwarantuje najwyższą ja- nie na terenie całego kraju działa bli- centrali kość serwisu oferowanego przez sko 300 serwisów, z czego ponad 80 Warsztat, który otrzymał pozwolenie warsztaty partnerskie Bosch. wdrożyło System Zarządzania Jako- na używanie nazwy Bosch Dienst, Oprócz klasycznych dziedzin spe- ścią ISO 9001:2008. Dewizą sieci jest od samego początku otrzymywał cjalizacji sieci warsztatów Bosch, ja- oferowanie usług dorównujących ja- od firmy Bosch wsparcie w postaci kimi są elektryka, elektronika oraz kością ASO. Ponadto Bosch Service specjalnego wyposażenia warsztatu serwis Diesla, w ofercie systemowej chce się wyróżniać na rynku także oraz określonego w umowie kontyn- znajdują się także ogólne naprawy najwyższym poziomem obsługi gentu towarów dostarczanych na ko- mechaniczne, przeglądy i wymiana klientów. rzystnych warunkach. Ponadto, oleju, serwis klimatyzacji, Car Multi- warsztat zyskiwał także dostęp do na- media, serwis opon i szyb, a także zy- rzędzi organizacyjnych, pomocnych skujące stopniowo na popularności w prowadzeniu codziennej działalno- serwis i naprawa pojazdów hybrydo- ści oraz do praktycznych porad, wych oraz elektrycznych. dotyczących np. wystroju okna wystawowego. Kompleksowe wsparcie centrali Justyna Bogucka 90 lat po otwarciu pierwszego warsztatu naprawczego, serwisy Boscha mają na rynku warsztatów nie- firmy Bosch to element koncepcji, zależnych status nowoczesnych z którego partnerzy firmy korzystają i kompleksowych warsztatów obsługi do dziś. Nowoczesne warsztaty Bosch pojazdów. Każdego dnia, na całym Car Service mają dostęp do najnowo- świecie około 80 tysięcy pracowni- cześniejszej techniki diagnostycznej, ków w około 15 tysiącach placówek baz informacji technicznych o pojaz- Bosch Service naprawia ponad dach, szkoleń, efektywnej logistyki 180 tysięcy pojazdów. Ser wisy Bosch mają na rynku warsztatów niezależnych status nowoczesnych i kompleksowych warsztatów obsługi pojazdów. Możliwość zdobycia większej liczby klientów dzięki nowoczesnej technologii w dziedzinie filtracji. W cz czasa a ch wzr asa wzrost ostu ost u dbał dbał bałośc ościi o zd ośc zdrow rowie, row ie, ki kiero erowcy ero wcy zw zwrac racają rac ają coraz coraz większą uwagę na neg gatyw ywny nyy wpł wpływ yw zan zaniec ieczys iec zyszcz zys zczeni zcz enia eni a powi powi owietr etrza etr za i d dzia ziałan zia łan ania ia a ozo ozonu nu. nu n u Producenci samochodów w częśc częśc ę iej ej wypos wypos posaża ażają aża ją wię więc cp poja ojazdy oja zdy w filt filtry ry kab kabino inowe ino we z w we węgl ęglem ęgl em aktywnym, które w por o ówn ów ani aniu u ze stan standar tan andar da dow dowymi ymi fil fi tra trami mi sep separu arują aru ją dod dodatk atkowo atk owo szkodliwe gazy (ozon, zw związ iąz ą ki k sia siarki rki k i azo azotu) tu).. W ce tu) c lu sku skutec teczne znego zne go o dzi działa ała ałania ania filtry filtryy kabinowe powinny być wym wymien wy e ian a e regu egular larnie lar nie. www nie ww.fil .fil filtry fi tryBos tr Bosch. Bos ch.pl ch. pl