Diagnoza problemów społecznych w zakresie uzależnień na terenie

Transkrypt

DIAGNOZA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
NA TERENIE MIASTA
PRZASNYSZ
Oficyna Profilaktyczna
Dworcowa 9a/19
30-556 Kraków
tel. 12 39 50 665
fax: 12 39 50 665
e-mail: [email protected]
Spis treści
1. WPROWADZENIE DO BADANIA .................................................................................................................................................. 3
2. METODOLOGIA BADANIA .......................................................................................................................................................... 4
3. BADANIE DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ NA TERENIE MIASTA PRZASNYSZ................................................................................. 5
3.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY ................................................................................................................................................. 5
3.2. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ MIASTA PRZASNYSZ .............................................. 6
3.3. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ MIASTA PRZASNYSZ ............................................. 11
3.4. PROBLEM NARKOTYKOWY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ MIASTA PRZASNYSZ .......................................... 12
3.5. PROBLEM PRZEMOCY Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ MIASTA PRZASNYSZ ................................................. 14
3.6. KORZYSTANIE Z KOMPUTERA I PROBLEM PRZEMOCY W INTERNECIE Z PERSPEKTYWY DZIECI I MŁODZIEŻY MIASTA
PRZASNYSZ .................................................................................................................................................................................. 17
4. BADANIE DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA PRZASNYSZ .................................................................................................... 20
4.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY ............................................................................................................................................... 20
4.2. POSTRZEGANIE WYBRANYCH PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH PRZEZ DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA PRZASNYSZ ........... 21
4.3. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA PRZASNYSZ............................................... 24
4.4. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA PRZASNYSZ ............................................... 28
4.5. PROBLEM NARKOTYKOWY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA PRZASNYSZ ............................................ 29
4.6. PROBLEM PRZEMOCY Z PERSPEKTYWY DOROSŁYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA PRZASNYSZ .................................................... 31
5. BADANIE SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE MIASTA PRZASNYSZ ................................................................................. 34
5.1. STRUKTURA BADANEJ PRÓBY ............................................................................................................................................... 34
5.2. PROBLEM ALKOHOLOWY Z PERSPEKTYWY SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE MIASTA PRZASNYSZ ............................ 35
5.3. PROBLEM NIKOTYNOWY Z PERSPEKTYWY SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE MIASTA PRZASNYSZ............................. 39
5.4. INNE PROBLEMY SPOŁECZNE Z PERSPEKTYWY SPRZEDAWCÓW ALKOHOLU NA TERENIE MIASTA PRZASNYSZ ...................... 41
6. PODSUMOWANIE .................................................................................................................................................................... 42
6.1. PROBLEM ALKOHOLOWY ...................................................................................................................................................... 42
6.2. PROBLEM NIKOTYNOWY ....................................................................................................................................................... 43
6.3. PROBLEM NARKOTYKOWY .................................................................................................................................................... 43
6.4 PROBLEM PRZEMOCY............................................................................................................................................................. 44
6.5. UZALEŻNIENIE OD KOMPUTERA ............................................................................................................................................ 45
6.6. PROBLEM BEZROBOCIA I UBÓSTWA ...................................................................................................................................... 46
7. REKOMENDACJE ...................................................................................................................................................................... 47
2
1. Wprowadzenie do badania
W celu przeprowadzenia diagnozy zagrożeń społecznych na terenie miasta Przasnysz przeprowadzono
badanie ankietowe, które objęło trzy wybrane grupy mieszkańców miasta. Łącznie w badaniu wzięło udział
343 respondentów.
I.
II.
III.
DZIECI I MŁODZIEŻ SZKOLNA
(223 osoby)
uczniowie szkół
podstawowych(103 osoby),
młodzież szkolna(120 osoby)
DOROŚLI MIESZKAŃCY
MIASTA
(100 osób)
SPRZEDAWCY ALKOHOLU
(20 osób)
Celem przeprowadzonych badań była analiza wybranych problemów społecznych, występujących na
terenie miasta. Badany obszar dotyczył kwestii takich jak:
•
Problem alkoholowy – spożywanie, uzależnienie oraz dostępność napojów alkoholowych dla dzieci
i młodzieży szkolnej na terenie miasta, skala problemu wśród dorosłych mieszkańców miasta;
•
Problem nikotynowy – spożywanie, uzależnienie oraz dostępność dla dzieci i młodzieży szkolnej na
terenie miasta, skala problemu wśród dorosłych mieszkańców miasta;
•
Problem narkotykowy – rozpowszechnienie i dostępność narkotyków oraz dopalaczy, skala
problemu wśród dorosłych mieszkańców, dzieci i młodzieży szkolnej na terenie miasta;
•
Zjawisko przemocy na terenie szkoły oraz domu – skala problemu;
•
Korzystanie z komputera – z uwzględnieniem narażenia na zjawisko przemocy
w Internecie;
•
Inne problemy społeczne – bezrobocie, ubóstwo.
Dane zostały zebrane w okresie czerwca 2015 r. Zrealizowano łącznie 343 ankiety. Zróżnicowany dobór
próby do badania umożliwił pogłębienie badanych zjawisk związanych bezpośrednio z zagrożeniami
społecznymi na terenie miasta Przasnysz i uzyskanie informacji oraz opinii z różnych środowisk uczniów
szkolnych. Analiza i interpretacja danych pozwoliła na sformułowanie wniosków oraz rekomendacji
względem planowanych przyszłych działań profilaktycznych w mieście.
3
2. Metodologia badania
Badanie diagnozujące problemy społeczne na terenie miasta Przasnysz zostało przeprowadzone zgodnie z
metodologią ilościową, przy użyciu kwestionariusza ankiety. Koncepcja badania uwzględniła zapewnienie
trafności i rzetelności planowanych działań, z czym wiązała się przede wszystkim triangulacja źródeł danych,
która polegała na zgromadzeniu informacji od różnych grup uczniów (uczniów szkół podstawowych,
młodzieży szkolnej), dorosłych mieszkańców oraz sprzedawców alkoholu na terenie miasta. Głównym celem
badania było poznanie opinii oraz postaw względem wybranych problemów społecznych: problemu
alkoholowego, nikotynowego, narkotykowego, przemocy (w tym cyberprzemocy), ubóstwa, a także
oszacowanie skali występowania tych zjawisk w badanym mieście.
W celu znalezienia odpowiedzi na główne kwestie problemowe przeprowadzone zostały trzy
komplementarne badania. Do badania wybrano trzy grupy, których opinie pozwoliły na wieloaspektowe
potraktowanie badanej tematyki, analizę nasilenia oraz dynamiki wybranych problemów: uczniów,
dorosłych mieszkańców oraz sprzedawców alkoholu. Każda grupa respondentów wniosła coś nowego
względem badanych zagadnień i pozwoliła na lepszą diagnozę oraz głębsze zrozumienie, czego efektem
końcowym jest niniejszy raport z badań.
Kwestionariusz ankiety użyty w badaniu miał, niezależnie od badanej grupy, podobną konstrukcję. Różnice
w kwestionariuszach kierowanych do różnych grup, związane były przede wszystkim z ich specyfiką, która
wymagała szeregu spersonalizowanych pytań. Ankieta wypełniana była samodzielnie przez badanych, co
ma niebagatelną rolę w przypadku badania postaw i opinii względem delikatnych i drażliwych kwestii
(alkoholizm, przemoc, zażywanie narkotyków). Przed przystąpieniem do ankietowania dzieci i młodzieży, za
każdym razem uzyskiwano zgodę dyrekcji szkół na przeprowadzenie badania w placówce szkolnej,
udzielano informacji o całkowitej anonimowości oraz o zasadach wypełniania kwestionariuszy.
Wyniki przedstawione w raporcie mają charakter procentowy, a ewentualne dysproporcje związane są z
zaokrągleniem do liczb całkowitych. W ankiecie pojawiły się także pytania wielokrotnego wyboru. W
przypadku części badania dotyczącej uczniów, analizy zostały przedstawione na zasadzie porównań między
uczniami szkoły podstawowej a młodzieżą szkolną. Jeżeli odpowiedzi na dane pytanie nie zostały
przedstawione z podziałem na dwie grupy oznacza to, że zostało one zadane tylko młodzieży szkolnej.
4
3. Badanie dzieci i młodzieży szkolnej na terenie
miasta Przasnysz
3.1. Struktura badanej próby
W badaniu wzięło udział 223 uczniów, w tym 103 uczniów szkoły podstawowej oraz 120 uczniów
określanych w badaniu jako młodzież szkolna. Wśród respondentów znalazło się 54% kobiet oraz 46%
mężczyzn. W próbie najwięcej uczniów było w kategorii wiekowej 14-16 lat (47%) oraz 11-13 lat (46%). 4%
to osoby w przedziale wiekowym 8-10 lat, a 3% 17-19 lat.
46%
50%
47%
40%
30%
20%
10%
4%
3%
0%
od 8 do 10 lat od 11do 13 lat od 14 do 16 lat od 17do 19 lat
Wyk. 3.1. Struktura badanej próby wg kategorii wiekowych
5
3.2. Problem alkoholowy z perspektywy dzieci
i młodzieży szkolnej miasta Przasnysz
Pierwszym problemem społecznym diagnozowanym wśród dzieci i młodzieży szkolnej miasta Przasnysz było
narażenie na problem alkoholowy. W tym celu uczniom zadano szereg pytań związanych ze skalą zjawiska
w otoczeniu oraz indywidualnymi doświadczeniami z alkoholem.
40% uczniów szkoły podstawowej, 75% młodzieży szkolnej twierdzi, że rówieśnicy piją alkohol.
18%
16%
nie wiem
42%
nie
szkoła podstawowa
9%
młodzież szkolna
40%
tak
75%
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.2. Czy osoby w Twoim wieku piją alkohol?
Młodzież szkolna najczęściej spożywa alkohol na imprezach, dyskotekach (51%), na świeżym powietrzu
(50%). Spożywanie alkoholu w domu, a także podczas wycieczek szkolnych wybrało po 19% respondentów.
nie wiem
podczas wycieczek szkolnych
26%
19%
na świeżym powietrzu
w domu
50%
młodzież szkolna
19%
na imprezach, dyskotekach
51%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
(pytanie wielokrotnego wyboru – odpowiedzi nie sumują się do 100%)
Wyk.3.3. Gdzie osoby w Twoim wieku piją alkohol?
6
65% uczniów szkół podstawowych,53% młodzieży szkolnej uważa, że osoby w ich wieku sięgają po alkohol
żeby zaimponować innym, następnie 18% młodszych uczniów, 30% młodzieży szkolnej dla lepszej zabawy,
wyluzowania, 10% uczniów szkoły podstawowej, 39% starszych uczniów dla towarzystwa. Respondenci
zauważyli także zależność między spożywaniem alkoholu przez młodych ludzi a pojawiającymi się w ich
życiu problemami: 18% uczniów szkoły podstawowej oraz 11% młodzieży szkolnej stwierdziło, że ich
rówieśnicy sięgają po alkohol, by zapomnieć o kłopotach.
13%
13%
nie wiem
18%
11%
żeby zapomnieć o kłopotach
10%
dla towarzystwa
szkoła podstawowa
39%
65%
53%
żeby zaimponować innym
dla lepszej…
0%
młodzież szkolna
18%
30%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.4. Z jakich powodów osoby w Twoim wieku piją alkohol?
Badanym uczniom zadano pytanie o sposoby zdobywania alkoholu przez dzieci i młodzież niepełnoletnią.
52% uczniów szkół podstawowych, 58% młodzieży szkolnej wskazało na kupowanie alkoholu przez
starszych kolegów. 12-13% uczniów z obu grup szkolnych uznało, że osoby niepełnoletnie podkradają
alkohol rodzicom w domu, 12% uczniów szkoły podstawowej, 20% starszych uczniów, iż proszą obcych ludzi
pod sklepem o pomoc. 12% uczniów szkoły podstawowej, 38% młodzieży szkolnej stwierdziło, że młodzież
sama sobie kupuje alkohol.
30%
24%
nie wiem
sama sobie kupuje
12%
prosi obcych ludzi pod sklepem o zakup
12%
podkrada rodzicom w domu
38%
szkoła podstawowa
20%
13%
12%
młodzież szkolna
52%
58%
kupują jej starsi koledzy
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Wyk. 3.5. Jak młodzież w Twojej okolicy może zdobyć alkohol ?
7
Między uczniami szkół podstawowych oraz młodzieżą szkolną wystąpiły różnice w opinii, co do
występowania miejsc, w których osoba niepełnoletnia może kupić alkohol. 37% uczniów szkół
podstawowych uważa, że w mieście nie ma takich miejsc, za to 56% młodzieży szkolnej twierdzi, iż
występują. 29-30% uczniów z obu grup szkolnych nie ma zdania w tej kwestii.
30%
29%
nie mam zdania
nie zgadzam się
37%
15%
młodzież szkolna
33%
zgadzam się
0%
20%
szkoła podstawowa
56%
40%
60%
Wyk. 3.6. „W moim mieście są miejsca, gdzie osoba niepełnoletnia może kupić alkohol bez problemu”
Młodzież szkolna określiła częstotliwość spożywania przez nich alkoholu. 68%respondentów nie przyznaje
się do spożywania alkoholu. Wśród pozostałych ankietowanych 18% pije rzadziej niż raz w miesiącu, 8% co
najmniej raz w miesiącu, a 7% co najmniej raz w tygodniu.
co najmniej raz w
tygodniu
7%
co najmniej raz w
miesiącu
8%
rzadziej niż raz w
miesiącu
młodzież szkolna
18%
nigdy
68%
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk.3.7. Jak często zdarza Ci się spożywać alkohol ?
8
Większość badanej młodzieży szkolnej wskazuje, że nigdy nie doświadczyło nieprzyjemnych społecznych
konsekwencji związanych z piciem alkoholu (82%). 18% ankietowanych przyznaje, że spotkały ich
nieprzyjemności z powodu spożywania alkoholu.
nie
82%
młodzież szkolna
tak
18%
0%
50%
100%
Wyk.3.8.Czy doświadczyłeś jakichś nieprzyjemnych społecznych konsekwencji związanych z piciem
alkoholu?
Większość uczniów szkół podstawowych (96%) oraz młodzieży szkolnej(73%) zadeklarowało, że nie piją
alkoholu. 3% uczniów szkoły podstawowej, 18% młodzieży szkolnej uznaje, iż rodzice nie wiedzą o
spożywaniu przez nich alkoholu, a 1% uczniów szkoły podstawowej, 10% młodzieży szkolnej twierdzi, że
wiedzą.
96%
73%
nie piję alkoholu
nie
3%
18%
tak
1%
10%
szkoła podstawowa
młodzież szkolna
0%
50%
100% 150%
Wyk. 3.9. Czy Twoi rodzice wiedzą, że pijesz alkohol?
9
Większość uczniów poprawnie twierdzi, że każdy może uzależnić się od alkoholu – 71% uczniów szkoły
podstawowej, 64% młodzieży szkolnej. Przeciwnego zdania jest 17% młodszych uczniów, 20% młodzieży
szkolnej.
12%
16%
nie mam zdania
17%
20%
nie zgadzam się
szkoła podstawowa
młodzież szkolna
71%
64%
zgadzam się
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.10. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Każdy może uzależnić się od alkoholu”?
Większość badanych uczniów poprawnie klasyfikuje piwo jako rodzaj alkoholu – po 73% uczniów z obu grup
szkolnych.. Przeciwnego zdania jest 13% uczniów szkoły podstawowej, 14% starszych uczniów.
15%
nie mam zdania
13%
73%
nie zgadzam się
73%
szkoła podstawowa
młodzież szkolna
13%
zgadzam się
14%
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.11. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Piwo to nie alkohol”?
10
3.3. Problem nikotynowy z perspektywy
dzieci i młodzieży szkolnej miasta Przasnysz
Kolejny problem społeczny poruszany w badaniu dzieci i młodzieży szkolnej miasta Przasnysz związany był z
narażeniem na problem nikotynowy. W celu poznania skali zjawiska, uczniom zadano pytania związane z
występowaniem zjawiska w najbliższym otoczeniu uczniów oraz indywidualnymi doświadczeniami z
papierosami.
Zebrane dane pokazują, że w dużej mierze na problem nikotynowy narażona jest młodzież szkolna - 90%
ankietowanych wskazuje, że ich rówieśnicy palą papierosy. Wśród uczniów klas podstawowych odsetek
tych odpowiedzi jest mniejszy, jednakże wynosi 54%.
16%
8%
nie wiem
nie
3%
30%
szkoła podstawowa
54%
tak
0%
młodzież szkolna
90%
50%
100%
Wyk. 3.12. Czy osoby w Twoim wieku palą papierosy?
Zdecydowana większość uczniów nie przyznaje się do palenia papierosów – 68-69% uczniów obu grup
szkolnych. Do regularnego palenia przyznaje się 1% uczniów szkoły podstawowej, 9% starszych uczniów.
30% uczniów szkoły podstawowej, 12% młodzieży szkolnej papierosów spróbowało raz, a 1% uczniów
szkoły podstawowej, 10% młodzieży szkolnej twierdzi , iż sięga po papierosy od czasu do czasu.
palę regularnie
palę od czasu do czasu
spróbowałem raz
1%
9%
1%
10%
12%
szkoła podstawowa
30%
młodzież szkolna
68%
69%
nie palę
0% 20% 40% 60% 80%
Wyk. 3.13. Czy palisz papierosy?
11
3.4. Problem narkotykowy z perspektywy
W ankiecie kierowanej do uczniów poruszono kwestię problemu narkotykowego, w tym doświadczeń
uczniów z dopalaczami.
17% uczniów szkoły podstawowej, 34% młodzieży szkolnej jest zdania, że ich rówieśnicy mają kontakt z
substancjami psychoaktywnymi. Wynika z tego, że wśród starszych uczniów nasila się kontakt z tego typu
środkami. Duży odsetek ankietowanych z obu grup szkolnych nie posiada zdania w tej kwestii – 47%
uczniów szkoły podstawowej, 48% starszych uczniów.
47%
48%
nie wiem
37%
nie
szkoła podstawowa
18%
młodzież szkolna
17%
tak
34%
0%
20%
40%
60%
Wyk. 3.14. Czy osoby w Twoim wieku mają kontakt z narkotykami lub dopalaczami?
95% uczniów szkoły podstawowej, 92% młodzieży szkolnej zadeklarowało, iż nie mieli nigdy do czynienia z
narkotykami lub dopalaczami. Tego typu doświadczenia potwierdza 5% młodszych ankietowanych, 8%
młodzieży szkolnej.
95%
92%
nie
szkoła podstawowa
5%
8%
tak
0%
młodzież szkolna
50%
100%
Wyk. 3.15. Czy zażywałeś kiedykolwiek narkotyk lub dopalacz?
Telewizja i Internet są źródłami informacji na temat narkotyków i dopalaczy dla 43% uczniów szkoły
podstawowej, 64% młodzieży szkolnej. Na szkołę wskazuje 33% uczniów szkoły podstawowej,41% starszych
12
uczniów, znajomych wybrało 8% uczniów z młodszej grupy wiekowej, 25% ankietowanej młodzieży szkolnej,
a rodzinę 5% uczniów szkoły podstawowej, 19% młodzieży szkolnej.
12%
z innych źródeł
26%
43%
z telewizji i Internetu
64%
8%
od znajomych
szkoła podstawowa
25%
młodzież szkolna
33%
41%
ze szkoły
5%
od rodziny
19%
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.16. Skąd czerpiesz wiedzę na temat narkotyków i dopalaczy?
Młodzieży szkolnej zadano pytanie dotyczące chęci eksperymentowania z narkotykami w przyszłości. 76%
badanych deklaruje, że nie chciałoby spróbować narkotyków. Chęć spróbowania wykazuje 8% uczniów, a
16% nie ma zdania w tej kwestii.
nie mam zdania
16%
nie zgadzam się
76%
młodzież szkolna
zgadzam się
8%
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.17. „Chciałbym kiedyś spróbować narkotyku.”
13
3.5. Problem przemocy z perspektywy
Respondenci w większość uznali, że między uczniami pojawia się problem przemocy, w tym najczęściej
dochodzi do przezywania, wyśmiewania, zaczepiania – uważa tak ponad połowa ankietowanych uczniów z
obu grup szkolnych. Następnie wskazano na szturchanie, kopanie, straszenie pobiciem, pobicie, niszczenie
rzeczy. Poniżej 15% uczniów z obu grup szkolnych wskazało jeszcze na kradzieże, wymuszanie pieniędzy,
zabieranie jedzenia.
nie zdarza się by uczniowie stosowali wobec
siebie jakiekolwiek formy przemocy
rozbój
15%
18%
5%
14%
29%
pobicie
33%
34%
straszenie pobiciem
kradzieże
wymuszenie pieniędzy
9%
13%
4%
15%
23%
24%
niszczenie rzeczy
zabieranie jedzenia
42%
Serie2
Serie1
6%
12%
kopanie
36%
45%
38%
szturchanie
47%
57%
63%
zaczepianie
65%
63%
wyśmiewanie
76%
75%
przezywanie
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Wyk. 3.18. Czy w Twojej szkole występuje problem przemocy między uczniami?
Respondenci w większości stwierdzili, że nie doświadczyli przemocy ze strony rówieśników (75%). Co
czwarty reprezentant młodzieży szkolnej deklaruje, iż doznał przemocy ze strony rówieśników.
14
nie
75%
tak
25%
0%
młodzież szkolna
50%
100%
Wyk. 3.19. Czy byłeś kiedykolwiek ofiarą przemocy ?
76% młodzieży szkolnej deklaruje, iż nigdy nie stosowało przemocy wobec innych osób. Jednakże 24%
respondentów przyznaje się do stosowania przemocy.
nie
76%
tak
młodzież szkolna
24%
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk. 3.20. Czy samemu zdarzyło Ci się stosować przemoc ?
Głębsza analiza wykazała, że 14% młodzieży szkolnej było zarówno ofiarami jak i sprawcami przemocy.
Zdecydowana większość ankietowanych uczniów ocenia atmosferę panująca w swoim domu jako
pozytywną - 59% uczniów szkoły podstawowej, 66% młodzieży szkolnej jako bardzo dobrą, 31% młodszych
uczniów, 24% młodzieży szkolnej jako dobrą.
bardzo zła
1%
1%
zła
1%
0%
8%
9%
ani dobra, ani zła
szkoła podstawowa
31%
24%
dobra
młodzież szkolna
59%
66%
bardzo dobra
0%
20%
40%
60%
80%
Wyk.3.21. Jak oceniasz atmosferę panującą w Twoim domu?
15
Uczniowie wypowiedzieli się na temat problemu przemocy domowej – 85% uczniów szkoły podstawowej,
94% młodzieży szkolnej odpowiedziało, że w ich domu nie występuje problem przemocy. 15% uczniów
szkoły podstawowej, 6% młodzieży szkolnej deklaruje, że w ich domu dochodzi do przemocy.
85%
94%
nie
szkoła podstawowa
15%
tak
młodzież szkolna
6%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Wyk.3.22. Czy w Twoim domu występuje problem przemocy ?
Większość uczniów nie słyszała o przypadkach przemocy domowej, pojawiającej się w jego środowisku,
wśród znajomych, kolegów, koleżanek – 74% uczniów szkoły podstawowej, 69% młodzieży szkolnej. Z tego
typu przejawami spotkało się 26% uczniów szkoły podstawowej, 31% młodzieży szkolnej.
74%
69%
nie
szkoła podstawowa
26%
31%
tak
0%
20%
40%
młodzież szkolna
60%
80%
Wyk.3.23. Czy słyszałeś lub spotkałeś się w swoim środowisku z przejawami przemocy domowej ?
Uczniowie przedstawili również swoje pomysły na poprawę bezpieczeństwa w ich miejscowości. Większość
uczniów uznała, że poprzez prowadzone rozmowy i odpowiednie zajęcia, warsztaty, można zadbać o
poprawę bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. Organizacja czasu wolnego młodych ludzi, tworzenie ciekawych
miejsc, w których mogliby przesiadywać wraz ze znajomymi, zdaniem ankietowanych także będzie miała
wpływ na poprawę sytuacji w mieście. Respondenci stwierdzili także, że należy zadbać o kontakt z młodymi
ludźmi, dzięki któremu opiekunowie będą mogli lepiej ich zrozumieć i udzielić im wsparcia oraz pomocy.
Zdaniem uczniów o bezpieczeństwo można zadbać zwracając większą uwagę na kłótnie i bójki w szkole,
zwiększając liczbę patroli policyjnych w mieście, kontrolując dostęp do takich używek jak alkohol.
16
3.6. Korzystanie z komputera i problem
przemocy w Internecie z perspektywy
dzieci i młodzieży miasta Przasnysz
Kolejne zagadnienia w ankiecie skierowanej do uczniów miasta Przasnysz związane były z korzystaniem z
komputera oraz problemami z nim związanymi – uzależnieniem oraz narażeniem na przemoc w Internecie.
Większość badanej młodzieży nie doświadczyła przykrych zachowań w Internecie – 72% uczniów szkoły
podstawowej, 80% młodzieży szkolnej. Pozostali uczniowie zetknęli się ze zjawiskiem cyberprzemocy, w
tym 16% uczniów szkoły podstawowej, 13% młodzieży szkolnej otrzymywało przykre wiadomości, 8-9%
uczniów z obu grup szkolnych miało problem z podszywaniem się pod nich przez inne osoby, a po 3%
uczniów z obu grup szkolnych twierdzi, że ich działania w Internecie były śledzone. 20% uczniów szkoły
podstawowej, 13% młodzieży szkolnej doznało jeszcze innych przykrych zachowań w Internecie.
inne
9%
7%
podszywanie się pode
mnie przez inne osoby
9%
8%
wysyłanie mi przykrych
wiadomości
śledzenie moich działań w
Internecie
nie doświadczyłem
16%
13%
szkoła podstawowa
młodzież szkolna
3%
3%
72%
80%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Wyk.3.24. Czy doświadczyłeś przykrych zachowań w Internecie?
17
Uczniowie określili ile czasu spędzają przed komputerem oraz wypowiedzieli się na temat podejmowania
ewentualnych prób ograniczenia tego czasu.
Większość respondentów korzysta z komputera z rozwagą – 22-23% uczniów z obu grup szkolnych
sporadycznie (kilka razy w tygodniu), a 31% uczniów szkoły podstawowej, 33% młodzieży szkolnej poświęca
na tę czynność do 2 godzin dziennie. 18% uczniów szkoły podstawowej, 21% młodzieży szkolnej spędza czas
przed komputerem do 4 godzin dziennie. Do 6 godzin – 4% młodszych uczniów, 11% młodzieży szkolnej,
ponad 6 godzin – po 10% uczniów z obu grup szkolnych.
nie spędzam czasu przed
komputerem
13%
5%
sporadycznie (kilka razy w
tygodniu)
22%
23%
10%
10%
powyżej 6 godzin
szkoła podstawowa
4%
do 6 godzin
11%
młodzież szkolna
18%
21%
do 4 godzin
33%
31%
do 2 godzin
0%
10%
20%
30%
40%
Wyk.3.25. Ile godzin codziennie spędzasz przed komputerem?
18
Młodzież szkolna wypowiedziała się na temat podejmowanych prób ograniczenia czasu poświęconego na
surfowanie po Internecie.
Połowa młodzieży szkolnej nie próbowała nigdy ograniczyć czasu poświęcanego na surfowanie po
Internecie. Pozostałe osoby podejmowały takie próby, wśród nich – 41% odniosło pozytywny skutek, 9% się
to nie udało.
tak, ale bez skutku
9%
tak, z pozytywnym skutkiem
41%
nie
50%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Wyk.3.26. Czy podejmowałeś próby ograniczenia czasu poświęconego na surfowanie po Internecie?
Głębsza analiza wykazała, że 12% młodzieży szkolnej mimo tego, że spędza czas przed komputerem
powyżej 4 godzin dziennie, nie podejmowało prób ograniczenia tego czasu albo przy podejmowanych
próbach nie odnosiło pozytywnych skutków.
19
4. Badanie dorosłych mieszkańców
miasta Przasnysz
W badaniu wzięło udział 100 dorosłych mieszkańców miasta Przasnysz wśród nich 50% kobiet oraz 50%
mężczyzn. 40% osób w próbie znajdowało się w kategorii wiekowej 26-40 lat, następnie 29% do 25 roku
życia, 27% 41-60 lat. Pozostałe 4% to osoby powyżej 60 roku życia.
50%
40%
40%
30%
29%
27%
20%
10%
4%
0%
do 25 lat
od 26 do 40 lat od 41 do 60 lat powyżej 60 lat
Wyk. 4.1. Struktura próby wg kategorii wiekowych
61% ankietowanych mieszkańców pracuje zawodowo, 18% to osoby uczące się, 12% bezrobotne, a 5%
utrzymujące się z renty, 4% z emerytury.
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
61%
12%
pracuję
18%
jestem
uczę
bezrobotny/a się/studiuję
5%
4%
jestem na
rencie
jestem na
emeryturze
Wyk. 4.2. Struktura próby wg statusu zawodowego
20
4.2. Postrzeganie wybranych problemów
społecznych przez dorosłych mieszkańców
miasta Przasnysz
Pierwsza część pytań skierowana do dorosłych mieszkańców miasta dotyczyła postrzegania i oceny
wybranych problemów społecznych, z którymi zmaga się miasto. Zebrane dane pokazują, że większość
problemów społecznych jest postrzeganych przez mieszkańców jako ważne. Za najistotniejsze należy uznać:
bezrobocie ( 37% ocen bardzo ważne, 31% ocen dość ważne). 30% i około 30% ocen bardzo ważne
otrzymały takie problemy jak przemoc domowa, przemoc w szkole, uzależnienie od alkoholu, spożywanie
alkoholu przez osoby niepełnoletnie, przestępczość. Palenie papierosów przez osoby niepełnoletnie zostało
ocenione jako bardzo ważne w 25%, a niepełnosprawność w 22%. Uzależnienie od komputera otrzymało
15% ocen bardzo ważne, ubóstwo 14% ocen bardzo ważne.
przemoc w szkole 7% 20%
20%
palenie papierosów przez osoby
10% 15% 23%
niepełnoletnie
spożywanie alkoholu przez osoby
6% 15% 22%
niepełnoletnie
przestępczość 5%11% 21%
uzależnienie od komputera i
10%
Internetu
29%
27%
25%
27%
30%
35%
27%
niepełnosprawność 5%13%
24%
20%
25%
28%
28%
35%
15%
22%
zupełnie nieważne
niezbyt ważne
przeciętne ważne
bezrobocie 4%12% 16%
31%
uzależnienie od alkoholu 5%14% 17%
przemoc domowa 4% 17%
uzależnienie od narkotyków 8% 20%
ubóstwo 4% 21%
0%
20%
37%
33%
23%
21%
27%
40%
dość ważne
31%
26%
bardzo ważne
30%
31%
20%
34%
60%
80%
14%
100%
Wyk. 4.3. Postrzeganie istotności wybranych problemów społecznych na terenie miejscowości
21
Mieszkańcy uznali, że zwiększonego wsparcia ze strony władz wymaga przede wszystkim problem
bezrobocia (62%), następnie uzależnienie od alkoholu (34%), ubóstwo (31%). Po 25% respondentów
wybrało przestępczość oraz przemoc domową, 19% uzależnienie od narkotyków, 17% przemoc w szkole,
14% spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie, 12-13% uzależnienie od komputera i Internetu oraz
niepełnosprawność, a 7% palenie papierosów przez osoby niepełnoletnie.
przemoc w szkole
17%
palenie papierosów przez niepełnoletnie osoby
7%
spożywanie alkoholu przez niepełnoletnie osoby
14%
przestępczość
25%
uzależnienie od komputera i Internetu
13%
niepełnosprawność
12%
bezrobocie
62%
uzależnienie od alkoholu
34%
przemoc domowa
25%
uzależnienie od narkotyków
19%
ubóstwo
31%
0%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Wyk.4.4. Który z niżej wymienionych problemów wg Ciebie wymaga większego wsparcia ze strony władz
lokalnych?
Około co trzeci mieszkaniec uważa, że osoby uzależnione od różnego typu substancji lub zachowań mogą
uzyskać skuteczną pomoc na terenie miasta. Przeciwnego zdania jest 17% ankietowanych, a 44% nie ma
zdania w tej kwestii.
60%
44%
39%
40%
17%
20%
0%
tak
nie
trudno
powiedzieć
Wyk.4.5. Czy Twoim zdaniem osoby uzależnione od różnego typu substancji lub zachowań mogą uzyskać
skuteczną pomoc na terenie miasta?
22
Mieszkańcy wskazali, gdzie na terenie miasta udzielana jest pomoc osobą uzależnionym od różnego typu
substancji lub zachowań: 61% wskazało na Grupy Anonimowych Alkoholików, 43% Ośrodek Pomocy
Uzależnionym, 31% Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 20% Grupy Anonimowych
Narkomanów, 16% Oddział Detoksykacyjny, 9% Punkt Konsultacyjny, 7% Zespół Interdyscyplinarny.
Inne
1%
Grupy Anonimowych Narkomanów
20%
Grupy Anonimowych Alkoholików
61%
Oddział Detoksykacyjny
16%
Zespół Interdyscyplinarny
7%
Ośrodek Pomocy Uzależnionym
43%
Punkt Konsultacyjny
9%
Komisja Rozwiązywania Problemów…
0%
31%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Wyk.4.6. Gdzie Twoim zdaniem osoby uzależnione od różnego typu substancji lub zachowań mogą
uzyskać pomoc na terenie miasta?
Mieszkańcy wymienili swoje oczekiwania skierowane wobec instytucji pomocowych działających na terenie
miasta: większe zaangażowanie i skuteczność; szybsze reakcje na zgłoszone problemy; większa dostępność;
prowadzenie wywiadów środowiskowych; „wyjść naprzeciw potrzebującym”; zachęcać do zmiany tych,
którzy takiej zachęty potrzebują; częstsze spotkania dla potrzebujących.
Mieszkańcy wypowiedzieli się także, na temat czynności, jakie można podjąć, by poprawić poziom
bezpieczeństwa na terenie miasta. Respondenci głównie wyrazili potrzebę zwiększenia ilości patroli
policyjnych i służb porządkowych. Zwrócono również uwagę na potrzebę promowania i uświadamiania
mieszkańców na temat działających służb pomocowych, do których można zwrócić się w razie problemu, a
także na potrzebę prowadzenia akcji profilaktycznych i edukacyjnych skierowanych do mieszkańców
miejscowości, w szczególności dzieci i młodzieży.
23
4.3. Problem alkoholowy z perspektywy
dorosłych mieszkańców miasta Przasnysz
Poprzednie pytanie pokazało, że problem alkoholowy jest ważnym problemem społecznym ocenianym
przez
mieszkańców
miasta.
66%
respondentów
wskazuje,
że
zna
osoby
borykające
się
z problemem uzależnienia od alkoholu.
80%
66%
60%
34%
40%
20%
0%
tak
nie
Wyk. 4.7. Czy zna osoby uzależnione od alkoholu ?
Ponad połowa ankietowanych (57%) słyszała o przypadkach sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim na
terenie miasta. Wskazuje to na powszechność tego typu praktyk ze strony sprzedawców i powinno być
wskazówką do działań prewencyjnych prowadzonych przez władze miasta.
60%
57%
50%
43%
40%
30%
20%
10%
0%
tak
nie
Wyk. 4.8. Czy słyszałeś o przypadkach sprzedaży alkoholu niepełnoletnim osobom?
24
95% mieszkańców uznało spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie za zjawisko pojawiające się w
mieście – 36% ankietowanych twierdzi, że młodzież pije alkohol czasami,27% często, 18% bardzo często..
Odpowiedź rzadko wybrało 14% ankietowanych.
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
36%
27%
18%
14%
5%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo
często
Wyk. 4.9. Jak często zdarza się, że niepełnoletnie osoby spożywają alkohol?
47% badanych mieszkańców wskazuje, że najczęściej sięga po piwo, po 15% respondentów wybrało wódkę
oraz wino, a 6% jeszcze inny, bliżej nieokreślony rodzaj alkoholu. Pozostałe 17% deklaruje, że w ogóle nie
pije alkoholu.
50%
47%
40%
30%
15%
20%
17%
15%
6%
10%
0%
piwo
wino
wódka
inny
nie piję
alkoholu
Wyk. 4.10. Jaki rodzaj alkoholu najczęściej spożywasz?
25
Kolejne pytanie dotyczyło częstotliwości spożywania alkoholu. 42% mieszkańców pije alkohol kilka razy
w roku, 35% kilka razy w miesiącu, zaś 7% kilka razy w tygodniu. 14% mieszkańców deklaruje, iż w ogóle nie
pije alkoholu. 2% respondentów twierdzi, że pije codziennie.
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
42%
35%
14%
7%
2%
nigdy
kilka razy w kilka razy w kilka razy w codziennie
roku
miesiącu
tygodniu
Wyk. 4.11. Jak często spożywasz alkohol?
Zdaniem 58% ankietowanych na terenie miasta dochodzi do prowadzenia pojazdów przez nietrzeźwych
kierowców. 37% respondentów uważa, że w środowisku lokalnym rzadko zdarzają się sytuacje prowadzenia
pojazdów przez nietrzeźwych kierowców. 12% twierdzi, że takie sytuacje mają miejsce czasami. Odpowiedź
często wybrało 5% respondentów, bardzo często 4%. Pozostałe 42% ankietowanych uważa, że takie
sytuacje nie mają miejsca w środowisku lokalnym.
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
42%
37%
12%
nigdy
rzadko
czasami
5%
4%
często
bardzo
często
Wyk. 4.12. Jak często ma miejsce sytuacja jazdy po wypiciu alkoholu w środowisku lokalnym?
26
95% mieszkańców zauważa osoby spożywające alkohol w miejscach publicznych. Wśród nich 36% widuje
takie sytuacje czasami, 26% rzadko, 19% często, 14% bardzo często.
36%
40%
26%
30%
19%
20%
10%
14%
5%
0%
nigdy
rzadko
czasami
często
bardzo
często
Wyk. 4.13. Jak często zauważasz osoby spożywające alkohol w miejscach publicznych?
89% ankietowanych mieszkańców nie zgadza się na liberalizm pracodawców wobec osób przychodzących
do pracy pod wpływem alkoholu. Pozostałe 11% respondentów chciałoby, aby pracodawcy okazywali
więcej wyrozumiałości wobec osób przychodzących do pracy po spożyciu alkoholu.
89%
100%
50%
11%
0%
zgadzam się
nie zgadzam się
Wyk. 4.14. Czy pracodawcy powinni być bardziej wyrozumiali wobec osób przychodzących do pracy po
wypiciu alkoholu?
69% ankietowanych podziela poprawny pogląd, że alkohol w piwie jest tak samo szkodliwy jak alkohol
zawarty w wódce. 31% uważa jednak, że alkohol w piwie jest mniej szkodliwy niż w wódce, jest to około co
trzeci ankietowany.
80%
69%
60%
40%
31%
20%
0%
zgadzam się
nie zgadzam się
Wyk. 4.15. Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Alkohol w piwie jest mniej szkodliwy niż alkohol w
wódce”?
27
Kolejne zagadnienie poruszane w badaniu dotyczyło diagnozy problemu nikotynowego.
88% badanych przyznaje, że osoby w ich otoczeniu palą papierosy, co wiąże się z ryzykiem biernego palenia.
100%
0%
88%
12%
tak
nie
Wyk. 4.16. Czy osoby w otoczeniu palą papierosy?
44% dorosłych mieszkańców deklaruje, że w ogóle nie pali papierosów. Do palenia papierosów przyznaje
się 56% ankietowanych, w tym 27% pali codziennie, 19% kilka razy w roku, po 5% kilka razy w miesiącu oraz
kilka razy w tygodniu.
60%
40%
20%
0%
44%
19%
nigdy
27%
5%
5%
kilka razy kilka razy kilka razy codziennie
w roku w miesiącu w tygodniu
Wyk. 4.17. Jak często palisz papierosy?
Respondenci mieli również wypowiedzieć się na temat prawnych aspektów dotyczących palenia przez
osoby niepełnoletnie. Większość (88%) mieszkańców nie zgadza się, by palenie papierosów mogło być
dozwolone od 15 roku życia. Jednakże 12% dorosłych mieszkańców uznało, iż powinno być dozwolone.
88%
100%
12%
0%
zgadzam się
nie zgadzam się
Wyk.4.18.Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem „Palenie papierosów powinno być dozwolone od 15 roku
życia, bo i tak większość młodzieży pali”?
28
4.5. Problem narkotykowy z perspektywy
Następne zagadnienie poruszane w ankiecie skierowanej do dorosłych mieszkańców miasta związane było z
problemem narkotykowym.
42% respondentów potwierdza, że zna kogoś, kto zażywa narkotyki.
80%
60%
58%
42%
40%
20%
0%
tak
nie
Wyk. 4.19. Czy znasz kogoś kto zażywa narkotyki?
71% dorosłych mieszkańców uważa, że młodzież w ich mieście jest narażona na kontakt z narkotykami.
Przeciwnego zdania jest 29% respondentów.
80%
71%
60%
40%
29%
20%
0%
tak
nie
Wyk. 4.20. Czy młodzież w mieście narażona jest na kontakt z narkotykami?
29
73% respondentów uważa, że nie jest trudno uzyskać dostęp do narkotyków na terenie miasta. 27% jest
przeciwnego zdania.
73%
80%
60%
40%
27%
20%
0%
tak
nie
Wyk. 4.21. Czy trudno jest uzyskać dostęp do narkotyków na terenie miejscowości?
Dorosłych mieszkańców zapytano o indywidualne doświadczenia związane ze stosowaniem narkotyków lub
dopalaczy. Większość z nich twierdzi, że nigdy nie zażywała tych substancji (78%). 22% respondentów
przyznaje się do eksperymentowania z narkotykami lub dopalaczami, jest to około co piąty badany.
100%
80%
60%
40%
20%
0%
78%
22%
tak
nie
Wyk. 4.22. Czy kiedykolwiek zażyłeś narkotyk lub dopalacze?
30
4.6. Problem przemocy z perspektywy dorosłych
mieszkańców miasta Przasnysz
48% ankietowanych mieszkańców nie jest w stanie określić, czy w mieście występuje zjawisko przemocy w
rodzinie, 33% jest zdania, iż występuje, a 19% uważa, że nie występuje.
60%
40%
48%
33%
19%
20%
0%
tak
nie
trudno
powiedzieć
Wyk.4.23. Czy Twoim zdaniem w mieście występuje zjawisko przemocy w rodzinie?
Większość dorosłych mieszkańców (70%) stwierdziło, że nigdy nie zdarzyło się im być świadkami przemocy.
Co trzeci ankietowany potwierdza tego typu doświadczenia.
100%
50%
70%
30%
0%
tak
nie
Wyk.4.24. Czy był kiedykolwiek świadkiem przemocy?
31
Dorośli mieszkańcy będący świadkami przemocy, odpowiedzieli wobec kogo była stosowana przemoc: 43%
twierdzi, że wobec znajomych , 38% wobec nieznanych im osób, 27% wobec dzieci, 22% wobec rodziców,
19% wobec dziadków. 8% podało jeszcze inne osoby, wskazując na osoby niepełnosprawne oraz osoby
bezdomne.
43%
60%
40%
20%
0%
22%
27%
wobec
rodziców
wobec
dzieci
38%
19%
wobec
dziadków
8%
wobec
wobec
moich nieznanych
znajomych mi osób
inne
Wyk.4.25. Wobec kogo przemoc była stosowana?
90% ankietowanych odpowiedziało, że nie zdarzyło się im być nigdy ofiarą przemocy. Pozostałe 10%
przyznaje, że znalazło się w takiej sytuacji.
90%
100%
50%
10%
0%
tak
nie
Wyk.4.26. Czy byłeś kiedykolwiek ofiarą przemocy?
Dorośli mieszkańcy, którzy doświadczyli kiedykolwiek przemocy, odpowiedzieli kto stosował wobec nich
przemoc: 35% wskazało na nieznane im osoby, 24% na znajomych, 18% na rodziców, 12% dzieci, 6%
dziadków.
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
35%
24%
24%
18%
12%
6%
rodzice
dzieci
dziadkowie
znajomi
nieznane mi
osoby
inne
Wyk.4.27. Kto stosował wobec Ciebie przemoc?
32
94% mieszkańców deklaruje, iż nigdy nie byli sprawcami przemocy. Pozostałe 6% przyznaje, iż zdarzyło im
się stosować przemoc.
94%
100%
6%
0%
tak
nie
Wyk.4.28. Czy byłeś kiedykolwiek sprawcą przemocy ?
Respondenci, którzy przyznali się do stosowanie przemocy, określili wobec kogo była ona wymierzona: 42%
wskazało na osoby nieznane, 25% na znajomych, 17% rodziców, po 8% dzieci oraz dziadków.
50%
40%
30%
20%
10%
0%
42%
25%
17%
wobec
rodziców
8%
8%
8%
wobec
dzieci
wobec
dziadków
wobec
wobec
moich nieznanych
znajomych mi osób
inne
Wyk.4.29. Wobec kogo zdarzyło Ci się stosować przemoc ?
Mieszkańcy ocenili, do kogo zwróciliby się o pomoc, w razie sytuacji przemocowej: 51% skorzystałoby z
pomocy policji, 45% rodziny, 21% znajomych, 17% telefonu zaufania, 6% ośrodka interwencji kryzysowej.
Wśród respondentów znalazło się 10% osób, które próbowałyby rozwiązać problem samodzielnie.
1%
innych osób/miejsc
12%
10%
17%
6%
nie wiem
starałbym się rozwiązać problem samodzielnie
telefonu zaufania
ośrodka interwencji kryzysowej
51%
służb porządkowych (np. policji, straży miejskiej)
21%
znajomych osób
45%
rodziny
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Wyk.4.30. Do kogo zwróciłbyś się pomoc będąc świadkiem lub ofiarą przemocy?
33
5. Badanie sprzedawców alkoholu
na terenie miasta Przasnysz
W badaniu wzięło udział 20 sprzedawców alkoholu zatrudnionych w punktach na terenie miasta Przasnysz
– w tym szesnaście kobiet i czterech mężczyzn. 65% osób znalazło się w kategorii wiekowej 41- 60 lat, 20%
26-40 lat, 15% to osoby do 25 roku życia.
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
65%
20%
15%
0%
do 25 lat
od 26 do 40
lat
od 41 do 60 powyżej 60 lat
lat
Wyk. 5.1. Struktura próby wg kategorii wiekowych
30% respondentów pracuje na stanowisku 11-20 lat, po 25% 1-5 lat oraz 6-q0 lat oraz powyżej 20 lat, a 25%
ankietowanych poniżej roku.
35%
30%
30%
25%
25%
25%
20%
15%
15%
10%
5%
5%
0%
poniżej
roku
od 1 do 5 od 6 do 10 od 11 do powyżej 20
lat
lat
20 lat
lat
Wyk. 5.2. Struktura próby wg stażu pracy
34
5.2. Problem alkoholowy z perspektywy
sprzedawców alkoholu na terenie
miasta Przasnysz
Sprzedawców alkoholu pytano przede wszystkim o doświadczenia związane z wykonywaniem pracy
zawodowej oraz opiniami na temat nasilenia wybranych zjawisk, w tym szczególnie problemu
alkoholowego wśród mieszkańców miasta Przasnysz.
90% ankietowanych sprzedawców jest zdania, że na terenie miasta dochodzi do sprzedaży alkoholu
nieletnim, w tym czterech 40% uważa, że czasami, po 20% rzadko oraz często, 10% bardzo często.
50%
40%
30%
20%
10%
0%
40%
20%
20%
10%
bardzo
często
10%
często
czasami
rzadko
nigdy
Wyk. 5.3. Jak często zdarza się, że alkohol jest sprzedawany osobom niepełnoletnim w mieście?
85% respondentów wskazało, że zdarzyło im się, by osoby niepełnoletnie próbowały dokonać zakupu
alkoholu w ich punkcie – zdaniem 50% tego typu sytuacje miały miejsce wiele razy, wg. 35% raz lub kilka
razy. Jest to wynik niepokojący ponieważ świadczy o częstych próbach zakupu napojów alkoholowych przez
dzieci i młodzież niepełnoletnią na terenie badanego miasta.
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
50%
35%
15%
tak, wiele razy
tak, raz lub
kilka razy
nie, nigdy
Wyk.5.4. Czy zdarzyło się by osoba niepełnoletnia chciała kupić u Ciebie alkohol?
35
75% ankietowanych sprzedawców twierdzi, że nigdy nie doszło do sprzedaży alkoholu osobie
niepełnoletniej w punkcie sprzedaży, w którym pracują. 5% respondentów przyznaje, iż taka sytuacja miała
miejsce raz lub kilka razy, 20% nie ma zdania w tej kwestii.
75%
80%
60%
40%
20%
20%
0%
5%
tak, wiele razy
tak, raz lub
kilka razy
0%
nie, nigdy
nie wiem
Wyk. 5.5. Czy kiedykolwiek sprzedano alkohol osobie niepełnoletniej w punkcie sprzedaży, w którym
pracujesz?
65% ankietowanych sprzedawców deklaruje, że dokonywało kontroli pełnoletności na podstawie dowodu
osobistego wiele razy, a 30% raz lub kilka razy. Pozostałe 5% w ogóle nie dokonywało tego typu kontroli.
80%
60%
40%
20%
0%
65%
30%
5%
tak, wiele razy
tak, raz lub
kilka razy
nie, nigdy
Wyk. 5.6. Czy kiedykolwiek pytałeś o dowód osobisty klienta, kiedy nie było pewności, czy jest
pełnoletni?
Ankietowani określili, czy na terenie miasta dochodzi do sprzedaży alkoholu osobom nietrzeźwym. 90%
ankietowanych twierdzi, że takie sytuacje zdarzają się na terenie miasta: 35% często, 30% czasami, 15%
bardzo często, 10% rzadko.
35%
40%
20%
30%
15%
10%
10%
rzadko
nigdy
0%
bardzo
często
często
czasami
Wyk. 5.7. Jak często zdarza się, że alkohol jest sprzedawany osobom nietrzeźwym w mieście?
36
90% respondentów przyznało, że zdarzyło się, by osoba nietrzeźwa próbowała dokonać zakupu alkoholu w
ich sklepie: 55% deklaruje, że do takich zachowań dochodziło raz lub kilka razy, wg. 35% wiele razy.
60%
40%
20%
0%
55%
35%
10%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka
razy
nie, nigdy
Wyk. 5.8. Czy kiedykolwiek osoba nietrzeźwa chciała kupić u Ciebie alkohol?
55% ankietowanych sprzedawców twierdzi, że nigdy nie doszło do sprzedaży alkoholu osobie nietrzeźwej w
punkcie sprzedaży, w którym pracują. 40% respondentów przyznaje, iż taka sytuacja miała miejsce raz lub
kilka razy, a 5% wiele razy.
60%
40%
20%
0%
40%
55%
5%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka
razy
nie, nigdy
Wyk. 5.9. Czy kiedykolwiek sprzedano alkohol osobie nietrzeźwej w punkcie sprzedaży, w którym
pracujesz?
60% badanych stwierdziło, iż na terenie sklepu lub w jego pobliżu dochodzi do spożywania alkoholu – 35%
wybrało odpowiedź rzadko, 15% czasami, 10% często.
50%
35%
40%
40%
30%
20%
10%
10%
15%
0%
0%
bardzo
często
często
czasami
rzadko
nigdy
Wyk. 5.10. Jak często zdarza się by klienci sklepu spożywali alkohol na terenie lub w pobliżu sklepu?
37
75% ankietowanych sprzedawców nigdy nie wzywało policji z powodu zakłócania porządku w najbliższej
okolicy punktu sprzedaży przez osobę pod wpływem alkoholu. Co czwarty respondent twierdzi, że
interwencje policji potrzebne są rzadko.
75%
80%
60%
40%
25%
20%
0%
0%
0%
bardzo
często
często
czasami
0%
rzadko
nigdy
Wyk. 5.11. Jak często wzywasz policję z powodu zakłócania porządku przez osobę pod wpływem alkoholu
na terenie sklepu lub w jego pobliżu?
Ankietowani sprzedawcy zaprezentowali swoje pomysły na poprawę sytuacji w mieście, związanej ze
spożywaniem alkoholu oraz problemami wynikającymi z tego faktu, w tym: zwiększenie kontroli
prowadzonych przez policję; zwiększenie kontroli pełnoletności w sklepach zajmujących się sprzedażą
alkoholu; zmniejszenie bezrobocia; stworzenie miejsc, w których młodzi ludzie mogliby rozwijać swoje
zainteresowania; prowadzenie kampanii społecznych, mających na celu zwiększanie świadomości zarówno
dzieci jak i osób dorosłych odnośnie do zaistniałych problemów; stosowanie profilaktyki i wprowadzanie
specjalnych spotkań edukacyjnych; dawanie dobrego przykładu dzieciom przez rodziców i opiekunów.
Sprzedawcy wypowiedzieli się również, jak ich zdaniem powinna wyglądać współpraca pracowników
punktów sprzedaży alkoholu z Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: „KRPA powinna
prowadzić szkolenia dla sprzedawców alkoholu uczyć na co zwracać szczególną uwagę”; „Powinno być
więcej kontroli oraz więcej informacji w różnych godzinach oraz rozmów z mieszkańcami które punkty
sprzedają małoletnim używki”, „Organizacja spotkań z komisją pomogłoby w poszukiwaniu informacji na
temat problemu i przeciwdziałania”.
38
miasta Przasnysz
Wszyscy ankietowani sprzedawcy wskazują, że zdarza im się widywać osoby niepełnoletnie, które palą
papierosy. Po 35% respondentów twierdzi, że czasami lub często widuje takie osoby, 25% bardzo często, a
tylko 5% rzadko.
35%
40%
30%
35%
25%
20%
5%
10%
0%
0%
bardzo
często
często
czasami
rzadko
nigdy
Wyk. 5.12. Czy widujesz osoby niepełnoletnie palące papierosy?
80% ankietowanych sprzedawców jest zdania, że na terenie miasta dochodzi do sprzedaży alkoholu osobom
niepełnoletnim, w tym 30% rzadko, 20% czasami, po 15% często oraz bardzo często.
40%
30%
30%
20%
15%
15%
bardzo
często
często
20%
20%
10%
0%
czasami
rzadko
nigdy
Wyk.5.13. Jak często zdarza się, że papierosy są sprzedawane osobom niepełnoletnim w mieście?
39
70% respondentów wskazało, że zdarzyło im się, by osoby niepełnoletnie próbowały dokonać zakupu
papierosów w ich punkcie – po 35% uznało, iż tego typu sytuacje miały miejsce wiele razy lub raz/kilka razy.
35%
36%
34%
32%
30%
28%
26%
35%
30%
tak, wiele razy
tak, raz lub
kilka razy
nie, nigdy
Wyk.5.14. Czy zdarzyło się by osoba niepełnoletnia chciała kupić u Ciebie papierosy?
95% respondentów zadeklarowało, że nie dochodzi do sprzedaży papierosów osobom niepełnoletnim w
punktach sprzedaży, w których pracują. Pozostałe 5% stwierdza, że tego typy sytuacje miały miejsca raz lub
kilka razy.
100%
80%
60%
40%
20%
0%
95%
0%
5%
tak, wiele razy
tak, raz lub kilka
razy
nie, nigdy
Wyk. 5.15. Czy kiedykolwiek sprzedano papierosy osobie niepełnoletniej w punkcie sprzedaży, w którym
pracujesz?
40
5.4. Inne problemy społeczne z perspektywy
miasta Przasnysz
Na koniec sprzedawcy, którzy brali udział w badaniu diagnozującym problemy społeczne miasta, poproszeni
byli o wyrażenie opinii na temat skali problemu narkotykowego wśród mieszkańców oraz o ocenę nasilenia
zjawiska przemocy.
60% ankietowanych sprzedawców nie ma zdania na temat doświadczeń mieszkańców z narkotykami, 35%
uznało, że mieszkańcy biorą narkotyki, 5% twierdzi, iż nie biorą.
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
60%
35%
5%
tak
nie
nie wiem
Wyk. 5.16. Czy mieszkańcy miejscowości biorą narkotyki?
70% respondentów ocenia nasilenie zjawiska przemocy w swojej miejscowości jako średnie, 25% jako małe,
5% jako duże.
80%
60%
40%
20%
0%
70%
25%
5%
duże
średnie
małe
Wyk. 5.17. Jak oceniasz nasilenie problemu przemocy w miejscowości ?
41
6. Podsumowanie
Informacje uzyskane za pomocą ankiet oraz analiza zgromadzonych danych pozwoliły na dokonanie
podsumowania i wyciągnięcie wniosków diagnozujących lokalne zagrożenia społeczne na terenie miasta
Przasnysz, które podzielone zostały ze względu na rodzaj problemu.
6.1. Problem alkoholowy
Spożywanie alkoholu według mieszkańców miasta stanowi dość poważne zagrożenie. Problem jest
wyraźnie dostrzegalny, potwierdza to fakt, że 66% respondentów zna osoby borykające się z problemem
uzależnienia od alkoholu. 95% mieszkańców zauważa osoby spożywające alkohol w miejscach publicznych,
w około co piąty mieszkaniec często. 58% mieszkańców zauważa także problem prowadzenia pojazdów po
spożyciu alkoholu. Około co trzeci mieszkaniec potwierdza mylny pogląd, iż alkohol w piwie jest mniej
szkodliwy niż alkohol w wódce.
Szczególnie istotnym aspektem problemu alkoholowego jest korzystanie z napojów alkoholowych przez
młodzież. 95% dorosłych mieszkańców uważa, że spożywanie alkoholu przez osoby niepełnoletnie jest
zjawiskiem pojawiającym się w mieście, w tym 27% często, 18% bardzo często. W dodatku ponad połowa
mieszkańców (57%) słyszała o przypadkach sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim na terenie miasta.
Prawdziwość tych opinii potwierdzają odpowiedzi przebadanych uczniów. 40% uczniów szkoły
podstawowej, 75% młodzieży szkolnej twierdzi, że rówieśnicy piją alkohol. Do spożywania alkoholu
przyznaje się około co trzeci reprezentant młodzieży szkolnej. Ponadto 33% uczniów szkoły podstawowej,
56% młodzieży szkolnej potwierdza występowanie w mieście miejsc, w których dzieci i młodzież
niepełnoletnia mogą nabyć alkohol bez problemu. Respondenci zauważyli także zależność między
spożywaniem alkoholu przez młodych ludzi a pojawiającymi się w ich życiu problemami – około co piąty
uczeń szkoły podstawowej oraz 11% młodzieży szkolnej uznało, że rówieśnicy spożywają alkohol, by
zapomnieć o kłopotach.
Znaczącym dowodem rangi problemu są także głosy sprzedawców: 85% ankietowanych potwierdziło, że
zdarzają się próby kupna alkoholu przez nieletnich w ich sklepach, w tym 35% uważa, że są one
wielokrotne. 90% sprzedawców jest zdania, że na terenie miasta dochodzi do sprzedaży alkoholu nieletnim.
42
Jeśli chodzi o sprzedaż alkoholu osobom nietrzeźwym, 90% ankietowanych stwierdziło, że zdarzają się takie
sytuacje. Ponadto 60% badanych stwierdziło, iż na terenie sklepu lub w jego pobliżu dochodzi do
spożywania alkoholu, a co czwarty ankietowany sprzedawca wzywał policję z powodu zakłócania porządku
w najbliższej okolicy punktu sprzedaży przez osobę pod wpływem alkoholu.
6.2. Problem nikotynowy
Miasto Przasnysz boryka się również z problemem palenia papierosów. 88% ankietowanych deklaruje, że
w ich otoczeniu przebywają osoby palące. 56% ankietowanych mieszkańców przyznaje się do palenia
papierosów, w tym 27% pali codziennie.
Z opinii sprzedawców wynika, że problem nikotynowy dotyka także nieletnich mieszkańców miasta.
Wszyscy ankietowani sprzedawcy wskazują, że zdarza im się widywać osoby niepełnoletnie, które palą
papierosy, w tym co czwarty bardzo często. Ponadto co czwarty dorosły mieszkaniec miasta ocenił problem
palenia papierosów przez nieletnich jako bardzo ważny.
95% młodzieży szkolnej wskazuje, że ich rówieśnicy palą papierosy. Wśród uczniów klas podstawowych
odsetek tych odpowiedzi wynosi 54%.
Do bezpośredniego kontaktu z nikotyną przyznaje się około co trzeci uczeń szkoły podstawowej oraz
reprezentant młodzieży szkolnej. Regularne palenie zadeklarowało 1% uczniów szkoły podstawowej, 9%
młodzieży szkolnej, a 1% młodszych uczniów, 10% młodzieży szkolnej twierdzi, iż sięga po papierosy od
czasu do czasu.
6.3. Problem narkotykowy
Co piąty dorosły mieszkaniec uważa problem uzależnienia od narkotyków za bardzo ważne zagrożenie dla
miasta. Do zażywania narkotyków bądź dopalaczy przyznało się 22% badanych mieszkańców, a 42%
respondentów przyznaje, iż zna kogoś kto zażywa narkotyki.
Dostępność narkotyków na terenie miasta potwierdza 73% mieszkańców, a 72% uważa, że młodzież w ich
mieście jest narażona na kontakt z narkotykami.
43
Uczniowie w większości nie przyznają się do sięgania po środki odurzające, jednakże 5% uczniów szkoły
podstawowej, 8% młodzieży szkolnej potwierdziło tego typu doświadczenia. 17% uczniów szkoły
podstawowej, 34% młodzieży szkolnej jest zdania, że ich rówieśnicy mają kontakt z substancjami
psychoaktywnymi.
Większość młodzieży deklaruje, że nie chciałaby spróbować narkotyków (76%). Chęć spróbowania
wykazuje 8% uczniów, a 16% wskazało odpowiedź nie wiem.
Wiedzę na temat narkotyków z Internetu i telewizji czerpie 43% uczniów szkoły podstawowej, 64%
młodzieży szkolnej.
Jeśli chodzi o głos sprzedawców w sprawie kontaktu mieszkańców miejscowości z narkotykami, to 60%
ankietowanych sprzedawców nie ma zdania na temat doświadczeń mieszkańców z narkotykami, 35%
uznało, że mieszkańcy biorą narkotyki.
6.4 Problem przemocy
Występowanie przemocy w mieście potwierdzają opinie mieszkańców. Około co trzeci dorosły mieszkaniec
ocenił przemoc domową oraz przemoc szkolną jako bardzo ważny problem miasta. Około co trzeci
respondent uważa także, że w jego miejscowości występuje zjawisko przemocy w rodzinie. Co trzeci dorosły
respondent potwierdza, że był kiedykolwiek świadkiem przemocy, a co dziesiąty potwierdza, że sam padł
ofiarą przemocy.
70% respondentów ocenia nasilenie zjawiska przemocy w swojej miejscowości jako średnie, 25% jako małe,
5% jako duże.
Uczniowie w większości są zdania, że w ich szkole występuje problem przemocy rówieśniczej – uważa tak
85% uczniów szkoły podstawowej, 82% młodzieży szkolnej.
Co czwarty reprezentant młodzieży szkolnej deklaruje, iż doznał przemocy ze strony rówieśników. Do
stosowania przemocy przyznaje się 24% młodzieży szkolnej. Ponadto głębsza analiza wykazała, że 14%
młodzieży szkolnej było zarówno ofiarami jak i sprawcami przemocy.
44
Pewien odsetek badanych uczniów szkoły podstawowej (15%), młodzieży szkolnej (6%) wykazuje, że
młodzież ma do czynienia z przemocą domową. 26% uczniów szkoły podstawowej, 31% młodzieży szkolnej
słyszało lub spotkało się w swoim środowisku z przejawami przemocy domowej.
Niektórzy uczniowie obu grup szkolnych doświadczyli również cyberprzemocy w postaci takich zachowań
jak otrzymywanie przykrych wiadomości, podszywanie się pod nich, czy śledzenie ich działań w Internecie.
Dane te są niepokojące i wskazują na potrzebę prowadzenia działań profilaktycznych, których celem byłoby
zwiększenie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły oraz w jej pobliżu, a także działań przeciw
występowaniu zjawiska cyberprzemocy. Niezbędne są również działania kierowane przeciwko przemocy
domowej.
6.5. Uzależnienie od komputera
Mieszkańcy wypowiedzieli się także na temat uzależnienia od komputera – ponad połowa uznała, iż jest to
ważny problem dla miasta.
18% uczniów szkoły podstawowej, 21% młodzieży szkolnej spędza czas przed komputerem do 4 godzin
dziennie. 4% młodszych uczniów, 11% młodzieży szkolnej korzysta z komputera do 6 godzin dziennie, a 10%
uczniów z obu grup szkolnych przyznaje, że poświęca na tą czynność ponad 6 godzin dziennie.
50% młodzieży szkolnej nie próbowało nigdy ograniczyć czasu poświęcanego na surfowanie po Internecie.
Pozostałe osoby podejmowały takie próby, wśród nich – 41% odniosło pozytywny skutek, 9% się to nie
udało.
12% młodzieży szkolnej znajduje się w grupie ryzyka, narażonej na uzależnienie od komputera, ponieważ
spędzając czas przed komputerem powyżej 4 godzin dziennie, nie podejmowało prób ograniczenia tego
czasu lub przy podejmowanych próbach nie odnosiło pozytywnych skutków.
45
6.6. Problem bezrobocia i ubóstwa
Obecność zagrożenia stanem braku pracy i konieczności życia na bardzo niskim poziomie materialnym
uznane zostały za najistotniejsze problemy zdaniem mieszkańców. 37% dorosłych mieszkańców uznało
bezrobocie jako bardzo ważny problem miasta, a 31% jako dość ważny. Ubóstwo jest ważnym problem dla
48% mieszkańców. W dodatku około co dziesiąty ankietowany mieszkaniec to osoba borykająca się z
ryzykiem ubóstwa.
46
7. Rekomendacje
Celem raportu było przedstawienie problemów społecznych dotykających miasto Przasnysz w odniesieniu
do opinii mieszkańców z terenu miasta: dorosłych mieszkańców, dzieci i młodzieży szkolnej oraz
sprzedawców z punktów sprzedaży napojów alkoholowych. Cel ten został zrealizowany w toku weryfikacji
zebranego materiału badawczego, będącego podstawą do opracowania wniosków, które posłużą do
tworzenia różnego rodzaju programów pomocowych zmierzających do poprawy sytuacji na terenie miasta,
w tym życia społecznego jej mieszkańców.
Przeprowadzenie badań ankietowych umożliwiło:
•
Rozpoznanie sytuacji dorosłych mieszkańców miasta, ich obaw, poglądów, rozeznania w sytuacji
lokalnej,
•
Zapoznanie się z problemami uczniów, ich sytuacji szkolnej oraz domowej, poczucia
bezpieczeństwa, zagrożeń związanych z różnego rodzaju uzależnieniami,
•
Zaznajomienie się z poglądami sprzedawców na temat wybranych problemów społecznych oraz
rozeznanie w stosowanych przez nich praktykach sprzedażowych.
Zdobyte doświadczenia mogą zostać wykorzystywane w przyszłości do prowadzenia dalszych badań wśród
mieszkańców miasta.
W oparciu o dokonaną analizę problemów społecznych zostały sformułowane rekomendacje skierowane do
mieszkańców miasta Przasnysz:
•
Działania profilaktyczne na terenie miasta powinny mieć charakter długofalowy i wielostronny. Nie
powinny się one ograniczać jedynie do środowiska szkoły - uczniów, rodziców i opiekunów, ponieważ
przyniosą wtedy znacznie mniejsze efekty. Zdecydowanie korzystnym działaniem jest edukowanie
mieszkańców poprzez akcje ulotkowe.
•
Rozpoczęcie programu profilaktycznego, obejmującego pracę z rodzicami, nauczycielami, uczniami oraz
pozostałymi mieszkańcami miasta, celem utworzenia wspólnoty sprzeciwu wobec zagrożeń
społecznych.
•
Zorganizowanie zajęć profilaktycznych oraz kampanii informacyjnej w celu uzmysłowienia jak używki
wpływają negatywnie na organizm człowieka oraz funkcjonowanie społeczności – zarówno dla
młodzieży, jak i dorosłych mieszkańców miasta.
•
Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powinna zwiększyć kontrole punktów
sprzedaży alkoholu, by wyeliminować miejsca, gdzie młodzież oraz osoby nietrzeźwe mogą dokonać
47
zakupu tego rodzaju napojów. Nacisk powinien być również kładziony na każdorazowe sprawdzanie
dowodu osobistego młodych klientów w razie chęci zakupu alkoholu lub papierosów.
•
Rekomenduje się opracowanie lokalnej kampanii na rzecz zwiększenia świadomości oraz
odpowiedzialności sprzedawców alkoholu i uwrażliwienia ich na szkodliwość sprzedaży napojów
alkoholowych (jednocześnie papierosów) osobom niepełnoletnim oraz nietrzeźwym.
•
Badanie pokazało dużą rolę telewizji oraz Internetu w kształtowaniu postaw i opinii względem
substancji odurzających, co powinno być wskazówką do opracowania działań profilaktycznych
prowadzonych w szkołach. Naturalnym środowiskiem młodych ludzi w czasach współczesnych jest
Internet, dlatego warto spróbować dotrzeć do najmłodszych grup właśnie w ten sposób.
•
Podejmowanie działań skierowanych wobec rodziców i nauczycieli, w celu wzmacniania ich autorytetu
wychowawczego. Ważnym jest, by stali się wiarygodnym źródłem informacji i kształtowali prawidłowe
postawy podopiecznych.
•
Wzmocnienie pozytywnych zmian w zakresie radzenia sobie z problemami dotyczącymi nowych
technologii, zachęcanie do ograniczania nadmiernego korzystania z komputera przez dzieci oraz
reagowanie na przemoc w Internecie.
•
Rekomenduje się opracowanie lokalnych programów na rzecz zwiększenia świadomości mieszkańców
miasta odnośnie problemów społecznych i możliwości reagowania na sytuacje naruszania prawa, ze
szczególnym naciskiem na dzieci i młodzież. Głównym celem programu byłoby wzbudzenie postaw
obywatelskich.
•
Zorganizowanie kampanii informacyjnej dla mieszkańców miasta, dotyczącej problemu występowania
zjawiska przemocy wśród młodzieży szkolnej.
•
Zorganizowanie zajęć dydaktycznych dotyczących kwestii przemocy w szkole i rodzinie. Podjęcie działań
profilaktycznych, których celem byłoby zwiększenie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły oraz w
jej pobliżu.
•
Kampanie społeczne skierowane przeciwko zjawisku przemocy w rodzinie, zapewnienie pomocy
osobom poszkodowanym.
•
Wsparcie rynku pracy i dbanie o osoby bezrobotne oraz zagrożone ubóstwem, między innymi poprzez
ułatwianie znalezienia zatrudnienia przedstawicielom grup podwyższonego ryzyka, takim jak młodzi i
osoby w wieku przedemerytalnym.
•
Zapewnienie łatwego dostępu do źródeł informacji, przeznaczonych dla osób szukających wsparcia,
dotkniętych problemem uzależnień i/lub przemocy.
48
Zespół badawczy i osoby opracowujące powyższy raport mają nadzieję, że zaprezentowane wyniki będą
stanowić przydatną wskazówkę w podejmowaniu działań na rzecz niwelowania problemów społecznych
występujących w obrębie miasta.
OFERTA SPECJALNA
Uprzejmie informujemy, że w ciągu 12 miesięcy od wystawienia faktury za wykonanie diagnozy problemów
społecznych za jej okazaniem przysługuje Państwu 20% zniżka na warsztaty profilaktyczne oraz szkolenia dla
przedstawicieli służb i instytucji zajmujących się profilaktyką problemów społecznych ujętych w badaniu.
Szczegóły u koordynatora.
Oficyna Profilaktyczna
Dworcowa 9a/19
30-556 Kraków
tel. 12 39 50 665
fax: 12 39 50 665
e-mail: [email protected]
49

Diagnoza problemów społecznych w zakresie uzależnień na terenie

Transkrypt

Podobne dokumenty