attachment_id=723 - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulechowie

Transkrypt

attachment_id=723 - Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulechowie
Wielokulturowość w środowisku pracy
Polscy pracownicy docierają obecnie wszędzie na świecie, wykonując
pracę często w bardzo egzotycznych i odmiennych kulturowo rejonach. Są zmuszeni
wówczas do odnalezienia się w nowych, odmiennych realiach, funkcjonując (również
po pracy) w innej kulturze. Na co dzień przyzwyczajeni jesteśmy do w miarę
jednolitego środowiska kulturowego, które jest charakterystyczne dla Polski.
Kultura w psychologii międzykulturowej „rozumiana jest jako system
wartości, norm i skryptów zachowań, charakterystycznych dla poszczególnych grup
i narodów, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Wartości, w tym przypadku
oznaczają to, co jest powszechnie uważane za ważne i wartościowe, normy
wskazują kierunek podejmowanych decyzji i zachowań”1.
Doświadczenia spotkania z inną kulturą nie zawsze prowadzi do
sytuacji, która sprzyja wzajemnemu poznaniu. Podejście międzykulturowe to
podejście do „wyjaśniania prawd i zasad kierujących zachowaniami ludzi. Polega ono
na analizowaniu tych zachowań w różnych kontekstach kulturowych”2.
Zakłady pracy zatrudniają pracowników pochodzących z różnych kultur.
Aby móc odnaleźć się w odmiennych kulturowo warunkach, należy w pierwszej
kolejności wyzbyć się egocentryzmu kulturowego. Jest to zjawisko występujące
powszechnie i wydawałoby się, że nie ma nic złego w tym, że widzimy tylko piękno
swojego kraju i swojej kultury. Postawa taka nie sprzyja poznawaniu innych kultur.
Uczestnicy projektu „Model praktyk zawodowych w Zespole Szkół
Ponadgimnazjalnych w Sulechowie opracowany w oparciu o doświadczenia partnera
z Hiszpanii” pierwszy krok w kierunku pozbycia się egocentryzmu kulturowego
1
red. M. Lipińska, Warsztaty kompetencji międzykulturowych- podręcznik dla trenerów, Warszawa
2008, s.183.
2
op. cit. s. 183.
Projekt „Model praktyk zawodowych w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulechowie opracowany w oparciu o doświadczenia partnera z Hiszpanii” realizowany przez Powiat Zielonogórski
jest współfinansowany przez Europejski Fundusz Społeczny w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 oraz budżet państwa.
wykonali biorąc udział w warsztatach kulturowych. Miały one na celu przybliżenie
innych kultur, a w szczególności kultury Hiszpanii. Była to okazja do uświadomienia
sobie, że istnieją inne kultury. Wśród młodego pokolenia spotykana jest często
gotowość do wyjazdu z kraju. Na pytanie: „co wiesz o kulturze kraju, do którego się
wybierasz?, najczęściej pada odpowiedź bardzo uboga w konkretną wiedzę. Osoby
deklarujące gotowość do wyjazdu, zamiast rzetelnie przygotować się do przyszłych
wyzwań, przyjmują, że „jakoś to będzie”. Uważają, że wystarczy jak sobie „poczytają
trochę” o celu swojego wyjazdu.
Taka
postawa
często
skutkuje
doznaniem
szoku
kulturowego.
Natomiast osoba doświadczająca szoku kulturowego z oczywistych powodów nie
może być dobrym, wydajnym pracownikiem. Sytuacja taka powoduje, że pracownik
nie rozwija się i nie czerpie z innej kultury niczego dla siebie. Bardziej podatne na
zjawisko szoku kulturowego są osoby zamknięte, niedojrzałe, którym brakuje
samoświadomości.
Efektem
tego
zjawiska
może
być
załamanie
nerwowe,
przyspieszony powrót do kraju i rezygnacja z pracy. Każdy wyjeżdżający za granicę
pracownik
doznaje
szoku
kulturowego.
Jednak
zależnie
od
charakteru,
wcześniejszych doświadczeń i stopnia przygotowania do wyjazdu różne jest jego
natężenie u poszczególnych osób.
W czasie prowadzonych warsztatów z przygotowania kulturowego
uczestnicy pracowali nad wyrobieniem u siebie postawy otwartości, akceptacji,
powstrzymywania się od oceniania i wartościowania wszystkiego, co widzą.
Eliminowanie w zachowaniach uczestników skłonności do przyklejania etykietek
i komentarzy (np., że coś jest „dziwne”, ktoś „głupi”, „nic nie rozumie”) doprowadziło
do postrzegania, że inne zachowanie jest po prostu „inne” niż nasze.
Postrzeganie odmienności w taki sposób pozwala spojrzeć na daną
kulturę z szerszej perspektywy. Motywuje do zgłębienia o niej wiedzy, aby móc ją
zrozumieć. Z wielu prowadzonych badań wynika, że osoba z doświadczeniem
międzykulturowym jest lepszym pracownikiem, liderem, skuteczniej się komunikuje
i jest otwarta na innych.
Projekt „Model praktyk zawodowych w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulechowie opracowany w oparciu o doświadczenia partnera z Hiszpanii” realizowany przez Powiat Zielonogórski
jest współfinansowany przez Europejski Fundusz Społeczny w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 oraz budżet państwa.
Większość uczestników praktyk zawodowych w Hiszpanii po powrocie
przyznawało, że poprzez udział w nich pokonało swoje dotychczasowe ograniczenia,
słabości, odrzuciło uprzedzenia. Również hiszpańska młodzież odbywająca w Polsce
trzy miesięczne praktyki zawodowe deklarowała, że poznali kraj, który dotychczas
postrzegali zupełnie inaczej. Przyznawali, że posiadana do tej pory wiedza w tym
zakresie nie była wyczerpująca.
Udział w praktykach zagranicznych beneficjentów projektu nie tylko
pozwolił zdobyć doświadczenie i umiejętności zawodowe, ale również dał szanse na
poznanie siebie w funkcjonowaniu wielokulturowym w miejscu pracy i miejscu
zamieszkania. Dla wielu tych młodych ludzi była to pierwsza taka szansa
przynosząca bardzo istotną wiedzę w ich życiu.
Ewa Helińska- doradca zawodowy
Projekt „Model praktyk zawodowych w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Sulechowie opracowany w oparciu o doświadczenia partnera z Hiszpanii” realizowany przez Powiat Zielonogórski
jest współfinansowany przez Europejski Fundusz Społeczny w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007-2013 oraz budżet państwa.