Kliknij tutaj aby pobrać pdf.

Kronika życia i twórczości
​
Fryderyka Chopina,
​
wybitnego polskiego
kompozytora epoki romantyzmu
​​
(XIXw.)
1 marca​ 1810 - Urodził się we
​ wsi Żelazowa​ Wola na Mazowszu, w ówczesnym Księstwie
Warszawskim w posiadłości rodziny Skarbków, gdzie jego ojciec
​
- Mikołaj Chopin
​
,
spolonizowany Francuz, pracował jako guwerner, wychowawca dzieci. Matka
kompozytora
​
- Justyna Krzyżanowska
​
była krewną hrabiny Skarbkowej i zarządzała
gospodarstwem w Żelazowej Woli. Fryderyk miał trzy siostry (starszą o 3 lata Ludwikę i
młodsze: Izabelę i Emilię).
Wrzesień
​
1810 – Rodzina przenosi się do Warszawy, gdzie pan Mikołaj przyjął posadę
wykładowcy języka francuskiego i literatury w Liceum Warszawskim. Rodzice Frycka
założyli tam wkrótce pensjonat dla chłopców (synów ziemiańskich). Dzieciństwo Chopina
przebiegało w ciepłej, rodzinnej atmosferze. Mama grała na fortepianie, tata na flecie i
skrzypcach. Niezwykle wcześnie objawił się muzyczny talent ich syna, porównywany z
geniuszem Mozarta.
​
​
1816 – rozpoczyna naukę gry na fortepianie razem
​
z Ludwiką u Wojciecha
​
Żywnego (Czech
z pochodzenia). Żywny zaszczepił w swoim uczniu miłość do muzyki J.S.Bacha.
1817 – pierwsze próby​ kompozytorskie. Polonezy:
​
B-dur i g-moll. O cudownym dziecku
piszą gazety. Grywa w salonach arystokracji warszawskiej i na koncertach dobroczynnych.
1821 – ​ dedykuje Żywnemu
​ Poloneza As – dur.
1822 – kończy naukę u Żywnego, zaczyna brać prywatne​ lekcje kompozycji u Józefa
Elsnera.
1823 – podejmuje naukę w Liceum Warszawskim. Wakacje spędza na wsi, w majątkach
szkolnych kolegów np. w Szafarni u rodziny Dominika Dziewanowskiego. Stąd wysyła do
Warszawy zabawne
​ listy w postaci gazetki
​
„Kurier Szafarski”. Podpisuje je jako redaktor
PICHON. W Szafarni poznaje folklor wiejski towarzyszący weselom, dożynkom, słucha
żydowskiej kapeli.
1826 – kończy z pochwałą liceum. Wakacje spędza na kuracji w Dusznikach Zdroju (Dolny
Śląsk). Daje tam koncert na cel dobroczynny.
​ Po wakacjach wstępuje do Szkoły Głównej
Muzyki w Warszawie, do klasy kompozycji J. Elsnera.
​
1827 – umiera jego ukochana siostra Emilka (gruźlica).
1828 – podróż do Berlina. W drodze powrotnej improwizuje w zajeździe w Sulechowie.
1829 – komponuje
​
​ Rondo
​ à​ la Krakowiak op. 14, Trio op
​ . 8, Fantazję na tematy polskie op.
13.​ Poznaje Konstancję Gładkowską (pierwsza miłość). Słucha koncertów słynnego
wirtuoza
​
skrzypiec Nicolo Paganiniego
​
. Kończy szkołę z notą - „szczególna zdatność,
geniusz
​ muzyczny”.
​
Latem wyjeżdża
​
do Wiednia
​
. Po drodze zwiedza Kraków. W Wiedniu
bierze udział w dwóch publicznych koncertach
​​
– gra dwa utwory z orkiestrą: op.2 i 14.
Wiedeńska publiczność z zachwytem przyjęła młodego artystę, a wydawca Tobias
Haslinger opublikował
​
Wariacje na temat Mozarta (pierwsze wydanie utworu Chopina za
granicą). W drodze powrotnej zwiedza Pragę i Drezno. W Warszawie z ogromną pasją
bierze się za komponowanie. Pisze pierwszy nokturn, pierwsze etiudy, walce, mazurki,
pieśni do słów Stefana Witwickiego, a przede wszystkim dwa koncerty fortepianowe
(f-moll i e-moll). W inspiracji pierwszego niemałą rolę miało uczucie kompozytora do
Konstancji Gładkowskiej, koleżanki z klasy śpiewu.
​
1830 – dużo koncertuje. W październiku
​ daje pożegnalny koncert w Teatrze Narodowym; 2
listopada opuszcza Warszawę na zawsze. Wyjeżdża w towarzystwie przyjaciela Tytusa
Woyciechowskiego.
​
Przez
​
Wrocław, Drezno i Pragę udaje się do Wiednia. Tam pozostaje
do sierpnia 1831.
​
1831 – we wrześniu przybywa do Paryża, gdzie spotyka wielu rodaków. Po narodowej
klęsce (upadek powstania listopadowego) tysiące uchodźców szukało tu schronienia –
politycy, artyści, uczestnicy walk. Chopin związał się blisko z tzw. Wielką Emigracją,
przyjaźnił się z jej przywódcą, księciem Adamem Czartoryskim, poznał poetów
romantycznych:
​
Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego.
​
Pozycja Chopina jako artysty urosła w Paryżu bardzo szybko. Środowisko muzyczne
przyjęło go życzliwie. Zawarł przyjaźnie z młodymi muzykami. Poznał między innymi
​ wirtuoza fortepianu – Franciszka Liszta, Hektora Berlioza. Podczas podróży po Europie
odwiedził w
​ Lipsku Feliksa Mendelssohna. Poznał Roberta Schumanna, który wysoko
cenił jego dzieła. Schumann oczarowany muzyką Chopina w recenzji po jego koncercie
napisał: „Panowie, czapki z głów, oto geniusz!” Wielki pianista Fryderyk Kalkbrenner,
nazwany królem fortepianu, usłyszawszy grę nieznanego przybysza z Warszawy,
zorganizował mu koncert w słynnej paryskiej Sali Pleyela. Chopin odniósł sukces i z dnia na
dzień stał się sławnym muzykiem Paryża. Równocześnie przyszło zainteresowanie
wydawców. Kompozytor podpisał kontrakt z czołową paryską firmą wydawniczą
Schlesingera, w Lipsku (Probst, Breikopf) i w Londynie (Wessel). Jednak najważniejszym
źródłem dochodów Chopina w Paryżu były lekcje. Stał się wziętym nauczycielem
fortepianu wśród polskiej i francuskiej arystokracji, a paryskie salony były jego ulubionym
miejscem koncertowym. W przeciwieństwie do innych wirtuozów epoki, Chopin nie lubił
grać na wielkich estradach.
Osiadłszy w Paryżu, Chopin świadomie wybrał status emigranta i jako uchodźca polityczny
nie miał prawa powrotu do Polski. Z rodzicami mógł się spotkać tylko poza krajem.
1835 – pojechał do kurortu w Karlowych Varach, gdzie rodzice przebywali na leczeniu.
To było ich ostatnie spotkanie. W tym samym roku w Dreźnie odwiedził zaprzyjaźnioną
rodzinę Wodzińskich. Maria Wodzińska, młodsza siostra szkolnych kolegów Fryderyka,
stała się wielką jego miłością. Byli już nawet zaręczeni, ale pod warunkiem, że kandydat
na męża będzie dbał o zdrowie. Narzeczeństwo było nieoficjalne, do małżeństwa nie
doszło. Po roku „próby” rodzice Marii uznali Fryderyka za nieodpowiedniego partnera dla
córki. Chopin bardzo przeżył zerwanie. Listy od Wodzińskich, związane w mały pakiet,
​opatrzył ​ napisem: „moja bieda”. By oderwać się od wspomnień, wyjechał do Londynu.
1837 – Poznał w Paryżu George Sand, pisarkę francuską, z którą na wiele lat związał
swoje życie. George Sand to męski pseudonim literacki, pod jakim wydawała swoje
powieści rozwiedziona hrabina Aurora Dudevant.
1838 – w towarzystwie G. Sand i jej dzieci (Maurycy i Solange) spędził Chopin kilka
miesięcy na hiszpańskiej wyspie Majorce, mieszkając w dawnym klasztorze w Valdemosie.
Tam wskutek złej pogody, kompozytor bardzo się rozchorował. Były to symptomy gruźlicy.
Mimo to intensywnie pracował. Skomponował na Majorce prawdziwe arcydzieła, np. cykl
24 preludiów, Poloneza c-moll, Balladę F-dur, Scherzo cis-moll. Po powrocie z Majorki
zamieszkał w posiadłości G. Sand w Nohant, w środkowej Francji.
W latach 1839 - 1846 właśnie w Nohant spędzał długie wakacje, tylko na zimę wracając
do Paryża. Był to najszczęśliwszy okres w jego życiu od czasu opuszczenia rodzinnego
domu, a w twórczości najbardziej płodny. Tutaj powstała większość najwybitniejszych
dzieł Chopina. W Paryżu traktowano Chopina i pisarkę jak małżeństwo, choć nim nie byli.
Mieli wspólnych przyjaciół w kręgach artystycznych (malarz -Eugene Delacroix,
śpiewaczka -Paulina Viardot), także wśród polskiej emigracji (Mickiewicz). Fryderyka i
Aurorę łączyła miłość i przyjaźń, jednak pogłębiające się konflikty z powodu
dorastających dzieci George Sand, spowodowały rozstanie kochanków.
1847 - Chopin zerwał ostatecznie stosunki z G. Sand. Stan psychiczny i fizyczny
kompozytora bardzo na tym ucierpiał. Chopin niemalże przestał komponować. Do końca
życia napisał tylko kilka miniatur.
1848 – za namową swojej uczennicy Jane Sterling (Szkotki) Chopin wyrusza z koncertami
do Anglii i Szkocji. Wyjątkowo intensywny tryb życia i niekorzystny dla płuc klimat
spowodowały znaczne pogorszenie stanu jego zdrowia. 16 listopada 1848, pomimo
słabości i gorączki, dał swój ostatni w życiu koncert, grając na rzecz polskich emigrantów
w Londynie. Kilka dni później wrócił do Paryża.
1849 – Szybko postępująca choroba uniemożliwiła Chopinowi udzielanie lekcji. Latem
przyjechała z Warszawy siostra, Ludwika Jędrzejewiczowa, by zaopiekować się chorym
bratem.
17 pażdziernika Fryderyk Chopin zmarł na gruźlicę płuc w swoim ostatnim paryskim
mieszkaniu przy Placu Vendôme 12. Został pochowany na cmentarzu Père Lachaise w
Paryżu. Zgodnie z ostatnią wolą Chopina, wyjęte po śmierci jego serce, siostra przewiozła
do Warszawy, gdzie zostało w urnie wmurowane w filar kościoła Św. Krzyża na Krakowskim
Przedmieściu.
Polski poeta, przyjaciel kompozytora, C. K. Norwid napisał w nekrologu o Chopinie:
„Rodem warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel…”
(w następnym odcinku: o twórczości)