nr 2/2010 (72) PDF

Słuch
K W A R TA L N I K I N F O R M A C Y J N O - P O P U L A R N O - N A U K O W Y D L A L E K A R Z Y
ISSN 1232-8634 Wydawca: GEERS Akustyka Słuchu Sp. z o.o.
CZERWIEC Nr 2/2010 (72)
SPIS TREŚCI
1Mgr Grzegorz Lorens
Połączenie Geers Hörakustik
i Audio Nova International
2Prof. zw. tyt. med.
J. Bożydar Latkowski
Parma i wspomnienie
o Giuseppe Verdim
4 Mgr Katarzyna Trzpil
Aparat słuchowy – budowa
i funkcje
5Kolokwium fundacji Geers
w Bonn-Bad Godesberg
6Mgr inż. wibroakustyk
Jacek Danielewski
Prace nad normą dotyczącą
czasu pogłosu
7 CIEKAWE INFORMACJE
Niedosłuch w wieku starczym
Problemy z uzębieniem
powodują problemy ze słuchem
GN Hearing przenosi produkcję
aparatów wewnątrzusznych
do Oxfordu
Nowatorskie, niezwykłe
rozwiązania słuchowe I i II
Gruntowna praca metodą
do osiągnięcia możliwie
najlepszego słyszenia
10 ABC AUDIOPROTETYKA
Akustyka
Baterie
Filtry akustyczne
REDAKCJA
dr Bogdan Hoffmann
mgr Grzegorz Lorens – Akustyka
Słuchu Sp. z o.o.
mgr inż. Tomasz Poremski
Konsultant medyczny:
prof. zw. tyt. med.
Bożydar Latkowski
Sekretarz redakcji:
mgr Katarzyna Trzpil
Siedziba:
90-146 Łódź
ul. Narutowicza 130
tel. 42 616 26 70
fax. 42 616 26 51
e-mail: [email protected]
www.geers.pl
Redakcja pozwala na przedruki materiałów
pod warunkiem podania źródła
Nakład 7000 egz.
DTP i druk: 101 studio DTP - Firma Tęgi
www.101studio.com.pl
Mgr Grzegorz Lorens
Prezes zarządu GEERS
Akustyka Słuchu Sp. z o.o.
Połączenie
GEERS Hörakustik
i Audio Nova
International
P
o długim okresie negocjacji w końcu marca 2010 r., doszło do
połączenia firm GEERS Hörakustik i Audio Nova International.
Zintegrowana struktura obu firm działa w 12 krajach europejskich
i zaopatruje rocznie w aparaty słuchowe ponad 200.000 klientów. Na terenie Niemiec połączone struktury obu firm działać będą pod logo firmy
Geers, a na czele połączonego zarządu stanął Christian Geers, reprezentujący trzecie pokolenie rodziny. W Polsce nie są przewidziane żadne
zmiany organizacyjne.
Jednocześnie po kilkudziesięciu latach pracy na rzecz firmy ze składu
rady nadzorczej zdecydowali się odejść dr Wolfgang Geers i dr Volker
Geers, reprezentujący drugie pokolenie rodziny zarządzającej firmą od
blisko 30 lat.
Obie firmy działały dotychczas równolegle jedynie na rynku niemieckim
i tylko tam konieczne jest przeprowadzenie niełatwej procedury integrowania obu struktur, co potrwa minimum do końca 2010 r. Po połączeniu firma
Geers będzie posiadała na rynku niemieckim blisko 450 oddziałów, co da
jej pozycję lidera na największym rynku europejskim.
Dalsza polityka koncernu zakłada kontynuację rozbudowy struktur
i podnoszenie konkurencyjności spółek działających w jego obrębie.
Słuch
Prof. zw. tyt. med. J. Bożydar Latkowski
Parma
i wspomnienie
o Giuseppe Verdim
Parma, miasto liczące około 200 tys. mieszkańców,
ma wielowiekowe tradycje datujące się, jak to bywa
we Włoszech, od czasów starożytnych. Mieszaninę epok i stylów najlepiej utrwaliła sztuka sakralna, „upychając” fragmenty budowli romańskich,
gotyckich, renesansowych i neoklasycystycznych
w 46 zabytkowych kościołach, z których dwa są zabytkami na miarę światową.
P
ierwszym z nich jest katedra zbudowana w 1160 r.
i stanowiąca jeden z bardziej interesujących
przykładów architektury romańskiej we Włoszech. Dobudowana później gotycka kwadratowa wieża
o wysokości przeszło 60 m góruje majestatycznie nad
starym miastem. Drugim jest baptysterium, będące
wspaniałą pamiątką sztuki średniowiecza i choć nie
dorównuje podobnej budowli we Florencji, to jednak
pięknie harmonizuje z katedrą. Wśród wielu pomników
architektury dawnych epok nie sposób pominąć gmachu uniwersytetu z 1264 r., po Bolonii i Padwie siedzibie
jednej z najstarszych uczelni Europy.
Właśnie region Parmy jest szczególnie związany z życiem Giuseppe Verdiego.
Omijając autostradę A1 i jadąc z Parmy w kierunku
Fontanellato, można dojechać do pobliskiego Roncole
Verdi, a następnie do Busseto. Obie te miejscowości
łączą się z nazwiskiem wielkiego kompozytora.
2
Fot. 1. Roncole. Dom, w którym urodził się Verdi
Tutaj w Roncole (Fot. 1) do dziś zachowany jest stary dom, w którym 10 października 1813 r. przyszedł na
świat Giuseppe Verdi. W pobliskim Busseto, w pięknym
budynku, mieści się muzeum Verdiego (Fot. 2), bogate
w liczne pamiątki. Na centralnym placu miasta można
podziwiać pomnik siedzącego kompozytora (Fot. 3),
wykonany z brązu w 1913 r. przez Luigiego Secchiego.
Na placu Verdiego znajduje się teatr (Fot. 4) wspaniale
zrekonstruowany w 1868 r. przez Montechiariego. W tym
teatrze kompozytor stawiał pierwsze kroki ku światowej
Rok założenia 1951
Fot. 2. Museum Verdiego w Villa Pallavicino w Busseto
(Żródło: http://parma.repubblica.it/multimedia/home/14445465)
Fot. 4. Odrestaurowany teatr w Busseto
sławie. Verdi pobierał naukę muzyki
w Busseto u Vincenzo Lavigna, by
następnie kontynuować studia w Mediolanie. Po ich
ukończeniu powrócił
do Busseto, gdzie
objął
stanowisko
dyrygenta miejscowej orkiestry i podjął
pracę nauczyciela
w szkole muzycznej.
Nieprzeciętny
talent Verdiego dał
się poznać wkrótce
Fot. 3. Pomnik Verdiego autorpo rozpoczęciu prastwa Luigi Secchiego na Placu
cy w Busseto. JeGiuseppe Verdiego w Busseto
go pierwsza opera
(Żródło: Wikipedia Commons)
„Oberto” (1839 r.)
została
przyjęta
z uznaniem przez publiczność. Niestety, wystawienie
drugiej opery, „Un giorno di regno” (1840 r.), zakończyło
się niepowodzeniem. Dziwnym trafem podobnie rozpoczęła się później kariera Giacomo Pucciniego, nazwanego ostatnim wielkim kompozytorem operowym we
Włoszech. Jednak talent i niepospolita indywidualność
Verdiego miały się w pełni dopiero ujawnić później. Kompozytor zasłynął szczególnie kompozycjami chóralnymi
i śmiałym przechodzeniem od heroicznych elementów
muzycznej potęgi dramatu do delikatnej, romantycznej
liryki, niemal w kameralnej interpretacji.
Prawie wszystkie 34 opery Verdiego zyskały uznanie
światowej krytyki, mimo że jego twórczość przechodziła
burzliwe przemiany. Wielki Włoch zmieniał poglądy na
muzykę. Od tradycyjnej opery przeszedł do stylu dramatycznego. Nastąpiło to pod wpływem kompozytorów
francuskich – w ich kompozycjach główną rolę odgrywały partie orkiestrowe i dużo częściej niż do tej pory
pojawiała się pieśń zamiast arii. Uważa się, że twórczość
Verdiego wywarła wielki wpływ na muzykę dramatyczną
XX w. i choć nie wszystkie jego opery zyskały jednakowy, powszechny aplauz, to jednak zdecydowana większość do dziś stanowi żelazny repertuar światowych
scen operowych.
Przypominam najważniejsze dzieła w encyklopedycznym skrócie: „Nabucco” (1842), „Makbet” (1847), „Rigoletto” (1855), „Traviata” (1853), „Trubadur” (1853), „Nieszpory Sycylijskie” (1855), „Don Carlos” (1867), „Aida”
(1871), „Otello” (1887) czy skomponowana w wieku 80 lat
opera komiczna „Falstaff” (1893), jedno z dwóch tego
rodzaju dzieł kompozytora.
3
Słuch
mgr
Katarzyna
Trzpil
Kierownik działu
marketingu firmy
GEERS Akustyka
Słuchu Sp. z o.o.
Vademecum wiedzy
o niedosłuchu
(Kontynuacja artykułu rozpoczętego
w nr 3/2009 Słuchu)
Portret Giuseppe Verdiego
(Żródło: Wikipedia Commons)
Żywotność i pracowitość Verdiego nie mają sobie
równych. Badania jego twórczości i życia wciąż systematycznie prowadzone są w Parmie. Do tego celu
powołano tam instytut naukowy do studiów nad Verdim
- Instituto di studi Verdiani. W Parmie koncertuje bardzo
dobrze przygotowany i profesjonalnie prowadzony, chociaż amatorski, chór Corale Giuseppe Verdi.
Ostatnio słuchaliśmy szeregu koncertów poświęconych Verdiemu, ale także partii chóralnych z opery
„Nabucco”, w tym „Va pensiero”.
„Va pensiero” (w wolnym tłumaczeniu: „Biegnijcie
moje myśli…” w domyśle „ku wolności…”). Piękny,
melodyjny prolog ozdobiony umiejętnie przez orkiestrę, powtarzane da capo frazy chóralne, przechodzą
stopniowo w coraz głośniejsze akcenty. Aż wreszcie następuje wybuch dramatycznego fortissimo, by jak echo
rozpłynąć się w pełnej nastroju ciszy. Wielkie, wspaniałe
przeżycie.
Tyle wspomnień.
n
J. Bożydar Latkowski
4
Aparat słuchowy
– budowa i funkcje
Nowoczesne aparaty słuchowe różnią się między
sobą budową, funkcjami oraz zasadami ich obsługi.
Dostępne na rynku aparaty słuchowe występują
w różnych modelach i wzorach.
Budowa aparatów słuchowych




Aparat słuchowy składa się z:
ikrofonu zbierającego dźwięki otoczenia,
m
w zmacniacza,
któr y
nie tylko wzmacnia, ale
i przetwarza sygnał z mikrofonu,
s łuchawki, przesyłającej
przetworzony przez aparat
sygnał do przewodu słuchowego,
baterii dostarczającej energii, potrzebnej do działania
aparatu słuchowego.
Rok założenia 1951
Funkcje aparatów słuchowych
Nowoczesne aparaty słuchowe wyposażone są
w różne funkcje, z których podstawową jest wzmocnienie dźwięków otoczenia.
 kompensacja niedosłuchu
Zminimalizowanie problemów wynikających z niedosłuchu przy uwzględnieniu zmian, zachodzących w parametrach słyszenia (zmniejszona czułość, ograniczona
dynamika słyszenia, zredukowana rozdzielczość częstotliwościowa i czasowa, ograniczenie możliwości obuusznego słyszenia) jest podstawową funkcją aparatu
słuchowego. Oznacza to, że aparat słuchowy może być
wyposażony w wiele narzędzi, które protetyk słuchu dostosowuje do indywidualnych oczekiwań osoby z uszkodzonym słuchem.
 dodatkowe funkcje
Aparat słuchowy nie przywraca normalnego słyszenia,
jednak może być wyposażony w funkcje, które w znaczący sposób poprawią jakość życia osoby z uszkodzonym
słuchem. Należą do nich m.in. mikrofony kierunkowe
i systemy redukcji hałasu. Systemy redukcji hałasu przyczyniają się do lepszego zrozumienia mowy w hałasie
i mniejszego zmęczenia użytkownika aparatu słuchowego głośnymi dźwiękami. Ważną funkcję w aparacie słuchowym pełni system eliminacji sprzężenia zwrotnego.
Zjawisko to powstaje, gdy część wzmocnionego dźwięku
wydostaje się na zewnątrz, gdzie jest wychwycona przez
mikrofon aparatu i ponownie wzmocniona.
 Funkcje praktyczne
Funkcje praktyczne nie mają bezpośredniego wpływu na poprawę rozumienia mowy, ale są bardzo przydatne w codziennej obsłudze aparatu słuchowego.
Aparat słuchowy może być wyposażony w funkcję sygnalizującą konieczność wymiany baterii, sygnał może
również informować o zmianie programu lub o tym, że
aparat jest włączony. Bardzo przydatna może okazać się
możliwość podłączenia aparatu do telefonu komórkowego, urządzenia Bluetooth, komputera czy internetu.
Kolokwium
fundacji Geers
w Bonn-Bad Godesberg
I
nterdyscyplinarne kolokwium fundacji Geers w Bonn-Bad Godesberg, które odbyło się w dniach 22 i 23
lutego 2010, poza wartościowymi wykładami naukowymi, było zdominowane przez dwa wydarzenia: prof.
dr Hellmut von Specht (Uniwersytet w Magdeburgu),
przekazał swój urząd prezesa zarządu fundacji Geers
i kierownika kolokwiów profesorowi dr Gottfriedowi
Diller (Uniwersytet w Heidelbergu). Laudatio wygłosił
prof. Peter Plath.
Po raz ósmy wręczono nagrodę fundacji Geers w wysokości 15.000 euro (…). Prof. von Specht i dr Volker
Geers wręczyli nagrodę dr Alexandrze Ludwig (Fot. 1) za
jej, jak powiedział w swojej mowie prof. von Specht, „wybitną pracę naukową dotyczącą rozwoju nowych testów
dyskryminacyjnych nie bazujących na przetwarzaniu języka, służących dokładniejszej charakterystyce słuchowych zakłóceń w przetwarzaniu i percepcji u dzieci”.
Fot. 1. Prof. Dr Hellmut von Specht (po lewej)
i dr Volker Geers z laureatką dr Alexandrą Ludwig
n
n
Kontynuacja w następnym numerze Słuchu
Źródło: Hörakustik 3/2010, www.hoerakustik.net
5
Słuch
Mgr inż.
wibroakustyk
Jacek
Danielewski
Prace nad normą
dotyczącą czasu pogłosu
W Komitecie Technicznym (KT) 253 ds. Akustyki Architektonicznej Polskiego Komitetu Normalizacji trwają prace
nad normą dotyczącą czasu pogłosu w pomieszczeniach.
Grupie Roboczej (GR), przygotowującej projekt normy dla
dalszych prac w KT, przewodniczy profesor Barbara Szudrowicz reprezentująca w KT 253 Instytut Technik Budowlanych, będący autorem tego projektu. Norma ma roboczy
tytuł PN-B-02151-4 Akustyka budowlana. Ochrona przed
hałasem w budynkach. Wymagania dotyczące czasu pogłosu. Dokument ten obejmuje wskazania techniczne i parametry czasu pogłosu w zakresie użyteczności przestrzeni
wewnątrz budynków w przypadku normalnego użytkowania bez wspomagania systemami elektroakustycznymi.
Przygotowywany czwarty tom norm PN-B-02151 powstaje w celu zdefiniowania źródła wiedzy technicznej
do powszechnego użytku, które może być przywołane
przez przepisy budowlane poprzez powołanie wskazujące. Z dniem 8 lipca 2009 r. weszła w życie nowelizacja
Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie z dnia 12 marca 2009 r. (D.U.
nr 56 poz. 461, rok 2009). Wymagania ochrony przed hałasem zostały poszerzone o zakres ochrony przed nadmiernym pogłosem. W zakresie tym ujęto również wymaganie uzyskania odpowiedniej zrozumiałości informacji,
w tym szczególnie ważnej zrozumiałości akustycznych
systemów bezpieczeństwa. Nowelizacja w paragrafie
323 przewiduje konieczność ochrony przed hałasem
pogłosowym w pomieszczeniach, będącej elementem
kompleksowej ochrony użytkowników budynków przed
hałasem, czemu ma służyć opracowywana norma definiująca wymagania względem czasu pogłosu.
6
Ustawodawca wymienił obiekty i pomieszczenia,
w których jest wymagana ochrona użytkowników przed
tym rodzajem hałasu w celu eliminacji jego wpływu
na komunikację z wykorzystaniem dźwięku. W pomieszczeniach budynków użyteczności publicznej, których
funkcja jest związana z odbiorem mowy lub innych
pożądanych sygnałów akustycznych, należy stosować
odpowiednie rozwiązania budowlane i dodatkowe adaptacje akustyczne. Działanie to ma zapewnić uzyskanie
odpowiednich warunków akustycznych w pomieszczeniach – wyeliminować wpływ hałasu, w tym hałasu pogłosowego, na przekazywany dźwięk i zawartą w nim informację. W pomieszczeniach należy stosować materiały
o potwierdzonych własnościach pochłaniania dźwięku
wyznaczonych zgodnie z Polską Normą. Opracowywana
w KT 253 norma dotycząca czasu pogłosu będzie zawierała konkretne parametry techniczne definiujące hałas
pogłosowy poprzez wartości krytyczne oceny przestrzeni wewnątrz budynków w odniesieniu do ich funkcji.
Aktualnie, zgodnie z zasadami normalizacji, tworzenie wymagań jakości użytkowej budynków w postaci
normy jest konsensusem społecznym wypracowanym
w demokratycznym poszanowaniu interesów różnych
grup społecznych. W GR nad normą pracują przedstawiciele różnych uczestników procesu inwestycyjnego,
przemysłu budowlanego, państwa oraz niezależne firmy
konsultingowe. Zakończenie prac jest przewidywane na
koniec roku 2010. Po opracowaniu normy przez GR zostanie ona przekazana do dalszych prac w KT 253. Na
etapie ankiety powszechnej, będącej etapem prac w KT,
zgłaszane są uwagi od innych podmiotów nie będących
członkami KT. Każda osoba fizyczna, organizacja społeczna i podmiot gospodarczy mają prawo do zgłaszania
swoich uwag w ankiecie powszechnej. n
Nota: Autor tekstu jest reprezentantem FABRYKI CISZY w KT 253
ds. Akustyki Architektonicznej i KT 306 ds. Zrównoważonego Budownictwa.
Adres do korespondencji:
FABRYKA CISZY
www.fabrykaciszy.com.pl
ul. K. Potockiej 45B/11, Poznań
tel. 61 847 68 41, 0 509 835 605
[email protected]
Rok założenia 1951
Ciekawe informacje
Niemcy
Niedosłuch
w wieku starczym
Foto: www.photorack.net
U wszystkich
ludzi w procesie starzenia
zmniejsza się
liczba komórek rzęsatych
(słuchowych)
w uchu wewnętrznym.
U niektórych
osób proces
ten nastepuje
wcześniej niż
u innych.
P
Niemcy
Palenie papierosów
i nadwaga szkodzą
słuchowi
Palacze i osoby z nadwagą są wystawieni na wyższe
ryzyko ubytku słuchu związane z wiekiem – wynika
z badań przeprowadzonych w Europie.
B
adacze z Uniwersytetu w Antwerpii w Belgii
wykryli, że osoby, które dłużej niż jeden rok
regularnie paliły, mają gorszy słuch od niepalących. Z badań tych wynika, że im częściej sięga się po
papierosa (liczba lat razy liczba paczek papierosów), tym
większe szkody ponosi słuch.
Okazało się też, że zachodzi bezpośredni związek
między wagą a ubytkiem słuchu. Im wyższy jest BMI
(Body Mass Index), tym wyższy jest związek z powstaniem niedosłuchu.
Palenie i nadwaga wpływają negatywnie na krwioobieg,
co z kolei wpływa niekorzystnie na zaopatrzenie ucha
w tlen. Może to w rezultacie mieć wpływ na utratę słuchu.
Są to wyniki największych badań na temat ubytku
słuchu związanego z wiekiem. W sumie przeprowadzono wywiady i badania w siedmiu europejskich krajach
wśród 4.083 osób w wieku od 53. do 73. roku życia.
Wzięto pod uwagę stan fizyczny badanych, testy słuchowe oraz przeprowadzone wywiady. Kwestionariusze
wywiadu uwzględniały zarówno historię choroby, jak też
wpływ hałasu środowiska, w którym badani codziennie
przebywali.
Badacze podali, że waga i palenie papierosów są
ważnymi czynnikami, które wpływają na słuch i możliwość jego ubytku. Jednak to hałas uznawany jest w dalszym ciągu za głównego sprawcę niedosłuchu.
n
ocząwszy od 30 bądź 40 roku życia powoli
i nieodwołalnie słyszymy coraz gorzej. Co piąta
osoba dorosła i przeważająca liczba osiemdziesięciolatków cierpi na ubytek słuchu. Połowa wszystkich
dotkniętych niedosłuchem to osoby w wieku produkcyjnym.
Naturalny ubytek słuchu związany z wiekiem to presbyacusis. U większości osób presbyacusis zaczyna się
od upośledzenia słyszenia dźwięków o wysokiej częstotliwości, w tym spółgłosek: s, t, k, p, f. W praktyce najczęściej pierwszym objawem są narastające trudności
w rozumieniu słów z tymi spółgłoskami.
Liczne badania wskazują, że związana z wiekiem
utrata słuchu może być dziedziczna. Także niekorzystne
oddziaływanie środowiska może sprzyjać powstawaniu
tej postaci niedosłuchu.
n
Źródła: RNID (Royal National Institute for Deaf People), CBC News.
Źródło: http://www.german.hear-it.org/page.dsp?page=311
http://www.german.hear-it.org/page.dsp?page=9119
7
Słuch
Peru
Problemy z uzębieniem
powodują pogorszenie
słuchu
Nieleczone uzębienie może
doprowadzić do niedosłuchu
90 procent ludności Peru ma problemy z uzębieniem.
Jeżeli ząb nie jest leczony, może ulec martwicy i trzeba dokonać jego ekstrakcji. Braki w uzębieniu mogą
prowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania stawu
skroniowo-żuchwowego, co z kolei jest powiązane
z wystąpieniem ubytku słuchu.
Jeszcze w tym roku niemiecka centrala GN Hearing
w Münster zamknie zakład produkcyjny wewnątrzusznych aparatów słuchowych – zakomunikowano
załodze podczas nadzwyczajnego zebrania. Produkcja zostanie przeniesiona
do jednego z dwóch dużych
europejskich centrów produkcyjnych przedsiębiorstwa w Oxford w Anglii.
O
Brak jednego lub większej liczby zębów może prowadzić do przyspieszonego ubytku słuchu, wpływa
również na samopoczucie oraz społeczny i emocjonalny
dobrostan – uważa Jim Romero Lloclla, państwowy
koordynator strategii związanej ze zdrowym uzębieniem
w ministerstwie zdrowia w Peru.
Jak twierdzą specjaliści, kobiety częściej cierpią na
ubytki słuchu spowodowane brakiem uzębienia.
W Peru, co dziesiąta starsza osoba całkowicie utraciła
uzębienie, a 85 procent całej populacji cierpi na choroby
dziąseł, co jest przyczyną utraty zębów.
Pod hasłem „Zawsze z uśmiechem” rząd Peru prowadzi
kampanię instruktażową problematyki zdrowego uzębienia.
Jeżeli akcja się powiedzie, lepsze zdrowie może dodatkowo
mieć pozytywny wpływ na stan słuchu ludności.
n
Źródła: www.elcomerico.com
http://www.german.hear-it.org/page.dsp?page=8753
Po przeszkoleniu pracownicy zostaną skierowani
do pracy w innych oddziałach naszego przedsiębiorstwa – informuje dr Inge Bliestle, kierująca GN Hearing Sp. z o.o. w Niemczech.
Sytuacja klientów GN Hearing
ma się nie zmienić, dostawy
sprzętu i serwis będą nadal
koordynowane lokalnie.
Reagując na potrzeby klientów i zmiany rynku, przedsiębiorstwo chce w przyszłości
mocniej stawiać na kompetencje serwisu. Planowana jest rozbudowa innowacyjnego
centrum obsługi klienta w Münster.
n
GN Hearing przenosi
produkcję aparatów
wewnątrzusznych
do Oxfordu
przyszłość wykwalifikowanych pracowników dotkniętych zamknięciem zakładu w Münster firma zatroszczy się
stosując indywidualne środki zaradcze.
Źródło: Hörakustik 3/2010, www.hoerakustik.net
Nowatorskie, niezwykłe rozwiązania słuchowe I
Ciągle opracowuje się nowe rodzaje aparatów słuchowych. Monachijska agencja wzornictwa design
affairs skonstruowała urządzenie słuchowe Plug,
umiejscowione tak, jak kolczyk na płatku ucha.
8
D
o tego konieczne jest jednak powiększenie płatka
ucha do wielkości aparatu słuchowego (średnica
około 25 mm). Przez takie ułożenie aparatu uzyskujemy optymalne ustawienie 3 mikrofonów. Dźwięk
kierowany jest do ucha przez cienki wężyk i nasadkę.
Aparat Plug (istniejący dotychczas tylko jako studium) ma
Rok założenia 1951
Foto: http://gizmodo.com/5468946
/plug-hearing-aid-concept-stretches
-your-earlobes-for-better-sound
być odpowiedni do średnich
i dużych ubytków słuchu.
Akumulator (rozmiar 10)
zaopatruje
urządzenie słuchowe w prąd.
W ramach indy-
widualnej konfiguracji można wybierać pomiędzy różnymi kolorami i różnorodnymi wkładkami z akumulatorkami. Projektanci, którzy w minionych 10 latach zdobyli już
160 nagród, zainspirowali się tradycją takich ludów, jak
Inkowie w Ameryce Południowej czy rdzenni mieszkańcy Afryki i Azji, którzy noszą w płatkach uszu krążki lub
kołki. Nazwa Plug wywodzi się z piercingu, w którym tak
określa się rodzaj kolczyków. Felix van de Sand z design
affairs twierdzi, że liczne zapytania z pracowni piercingu
wskazują, że jest zapotrzebowanie na takie aparaty.
Nowatorskie, niezwykłe rozwiązania słuchowe II
C
ałkiem inną drogę wybrała kalifornijska firma
Sonitius Medical. Na opracowany przez nich
system słuchowy SoundBite składają się dwa
urządzenia. Pierwsze, połączone z mikrofonem, rejestrującym dźwięk wewnątrz ucha, umieszcza się za uchem.
Drugą część nakłada się na górne zęby trzonowe. Nakładka nazębna odbiera bezprzewodowo sygnały dźwiękowe z części zewnętrznej, następnie przetwarza je na
wibracje, które za pośrednictwem układu kostnego przekazywane są do ucha wewnętrznego. W przeciwieństwie
do implantu BAHA nie jest potrzebny zabieg chirurgiczny.
System słuchowy SoundBite można stosować w przypadku jednostronnych niedosłuchów, mieszanych zaburzeń słuchu lub przy jednostronnej głuchocie. SoundBite
jako nowy rodzaj systemu słuchowego nazywany jest
aparatem słuchowym wewnątrzustnym (in-the-mounth,
ITM). Przedsiębiorstwo zakłada, że wycisk aparatu słuchowego (znajdującego się jeszcze w fazie badań)
powinien sporządzić dentysta. Laryngolog lub protetyk
słuchu powinien następnie dopasować urządzenie oraz
zaznajomić pacjenta z obsługą i przejąć opiekę nad nim.
Wspólną cechą obu rozwiązań protetyki słuchu
– w płatku ucha oraz na zębie – jest to, że również inne
branże zawodowe, jak studia piercingu czy dentystyści
i laryngolodzy mogą uczestniczyć w tworzeniu nowych
rozwiązań. Ważna jest więc informacja o specyfice usługi protetyka słuchu przy dostosowaniu urządzenia do
użytkownika. n
Jednym z warunków optymalnego słyszenia jest
dokładne zaznajomienie klienta z możliwościami
technicznymi jego nowego aparatu słuchowego.
Wskazuje na to studium przeprowadzone na Uniwersytecie we Frankfurcie (informacja na podstawie sprawozdania zamieszczonego na platformie internetowej
german.hear-it.org).
wpływ, to użytkowanie urządzenia z większym prawdopodobieństwem zostanie uwieńczone sukcesem. Jeżeli
użytkownik będzie traktował swój aparat słuchowy jako
obiekt obcy, którego nie może kontrolować, to wtedy
zmniejszają się szanse na jego skuteczne używanie.
Według autorki należy
szczegółowo informować
nie tylko o technicznych
możliwościach urządzenia. Ważne jest też wytłumaczenie, jakiego rodzaju słyszenia można się spodziewać i że nie wszystko
brzmi tak samo, jak w normalnym procesie słyszenia. n
A
Źródło: Hörakustik 3/2010, www.hoerakustik.net
Gruntowna praca metodą
do osiągnięcia możliwie
najlepszego słyszenia
ntropolog Susanne Bisgaard wykazała w swojej pracy doktorskiej,
że gdy użytkownik aparatu słuchowego zrozumie
jego możliwości techniczne jako coś, na co może mieć
Źródło: http://german.hear-it.org/
9
Słuch
ABC audioprotetyka*
Akustyka (od gr. akoustikós – słuchowy, od akúein
– słyszeć, słuchać). W fizyce, nauka o → dźwięku i jego
działaniu. Słyszalny dźwięk mieści się w granicach
20-20.000 drgań na sekundę (= hertz [Hz]; 1000 Hz =
1 kiloherc [kHz]). Dźwięk o drganiach większych niż
20 kHz nazywamy → ultradźwiękiem. Dźwięki poniżej
20 Hz nazywamy → infradźwiękami. Poziom natężenia
dźwięku poddaje się w → decybelach (dB), przy czym
zero decybeli (0 dB) jest fizycznie zdefiniowanym poziomem odniesienia. Np. dla słuchu ludzkiego najniższa
granica słyszalności to właśnie zakres największej wrażliwości słuchu, mianowicie 2x10-5 Pa (Pascal), względnie
20 μPa. Od akustyki fizycznej wyodrębnia się akustykę
budowlaną, elektroakustykę, akustykę wnętrz, akustykę
muzyczną, psychoakustykę oraz akustykę medyczną.
Akustyczny – dotyczący dźwięku w przeciwieństwie do
→ audytywny – dotyczący słuchu. (P)
Piśmiennictwo: Reallexikon der Akustik (Hrg. Michael M. Rieländer. Verlag
Erwin Bochinsky, Frankfurt, 1982).
Baterie
Właściwie powinno się mówić o ogniwach akumulatorowych, mimo iż przyjęło się określanie ogniw jako
baterie. Dopiero kilka połączonych ogniw można nazwać
„baterią”. Owe źródła prądu określa się także mianem
ogniw pierwotnych. Nie dają się one ponownie naładować, w przeciwieństwie do określanych jako ogniwa
wtórne, czyli → akumulatorów.
Z przyjemnością informujemy, że nakładem firmy GEERS
ukazała się ważna publikacja zatytułowana „Podstawy
Farmakoterapii i Fizjoterapii”. Jej autorami są: prof.
zw. tyt. med. J. Bożydar Latkowski, prof. dr hab. n. med.
Jurek Olszewski i dr n. med. Katarzyna Kosiek.
„…Idea przygotowania książki dotyczącej farmakoterapii i fizjoterapii
nie powstała nagle. Wpłynęła na to stała, wnikliwa obserwacja codziennej pracy środowiska lekarzy, w tym lekarzy rodzinnych odgrywających
podstawową rolę w służeniu pomocą każdemu, kto tej pomocy będzie
wymagał.
Dobrze zatem będzie, jeśli w zakresie otolaryngologii przedstawi się
zainteresowanym podstawowe wiadomości dotyczące farmakoterapii
i fizjoterapii, zebrane nie w bardzo obszernym tomie, ale w dużo korzystniejszym skrótowym opracowaniu.
…Choć jest to truizmem, trzeba przypomnieć, że dolegliwości otorynolaryngologiczne stanowią jedną z najczęstszych przyczyn, z którymi
chorzy zgłaszają się do lekarzy rodzinnych i lekarzy innych specjalności.”
(Cyt. J. Bożydar Latkowski, Wstęp)
Książka do nabycia w oddziałach firmy GEERS Akustyka
Słuchu Sp. z o.o. Zamówienia można składać e-mailem:
[email protected] lub telefonicznie: 42/ 616 26 70
Cena książki: 35 PLN
10
Rok założenia 1951
Aby elektroniczne aparaty słuchowe mogły funkcjonować, wymagają źródła prądu. Źródło prądu musi mieć
napięcie od 1,3 do 1,5 wolt, w zależności od wymagań
aparatu słuchowego i ustawionych wymagań. Im wyższe
napięcie tym większy może być przepływ prądu (mierzony w mA = miliamperach), przy czym zależny jest on także
od oporu wewnętrznego (rezystancji wewnętrznej). Opór
wewnętrzny ogniwa pierwotnego to oporność elektryczna, którą musi pokonać prąd elektryczny podczas
przepływu przez ogniwo akumulatorowe. Im większy opór
wewnętrzny, tym słabszy jest prąd, który dostarcza ogniwo akumulatorowe. Pojemność baterii (= czas poboru
prądu w mA/h) jest zależna od ilości materiału, z którego
wykonane są dodatnie i ujemne elektrody.
Ogniwa akumulatorowe składają się z elektrolitu
i dwu elektrod o różnym potencjale (= → potencjał).
Elektroda ujemna składa się z czystego cynku. Elektroda
dodatnia zawiera jako czynną składową środek utleniający lub katalizator. Jako środek utleniający stosuje się
tlenek rtęci i tlenek srebra z uwagi na bardzo stabilny,
stały przebieg napięcia. Z tych względów do tego celu
nie nadaje się braunsztyn, który znamy z klasycznych
bateryjek lampowych.
W tzw. ogniwach cynkowo-powietrznych środkiem
utleniającym w ogniwie jest przenikający z powietrza
tlen. Chemiczne przetwarzanie tlenu, względnie obciążenie ogniwa, są uzależnione od katalizatora.
W eksploatacji ogniwa metaliczny cynk oddaje elektrony, które poprzez zewnętrzny obwód elektryczny aparatu słuchowego przepływają do elektrody dodatniej,
gdzie ulegają redukcji. W toku tego przebiegu uwolniony
wodór zostaje za pomocą środka utleniającego przetwarzany w wodę. Do tego niezbędny jest elektrolit,
który w ogniwach aparatu słuchowego składa się przede
wszystkim z ługu potasowego.
W nowszych rozwiązaniach stosuje się ogniwa litowe.
W tej opcji elektrodą ujemną jest metaliczny lit. Ponieważ
wykorzystuje się tu elektrolity organiczne, oporność
czynna wewnętrzna jest bardzo duża, a przepływ prądu
ograniczony. Zjawisko to staje dziś na przeszkodzie
w wykorzystaniu tego rozwiązania, gdyż aparaty słuchowe częstokroć w krótkim czasie pobierają wielką ilość
prądu, nawet powyżej 10 mA.
Odróżnia się ogniwa tlenkowo-rtęciowe oraz ogniwa
cynkowo-powietrzne. Serie produkcyjne są oznaczane
cyframi ustalonymi międzynarodowo. Większe aparaty
zauszne, o większym wzmocnieniu, najczęściej oznacza
się cyframi 675. Dla mniejszych zausznych aparatów słuchowych, gdzie jest mniej miejsca dla bateryjek, stosuje się
rząd wielkości 13. W przypadku → aparatów wewnątrzusznych, serie produkcyjne oznaczane są cyframi 312 względnie 10 (uprzednio stosowany rozmiar 230 dzisiaj już praktycznie wyszedł z użycia – przypis red.). Inne określenia
powiązane z bateriami są również możliwe na podstawie
wewnętrznych, firmowych uszeregowań numerycznych.
Owe serie produkcyjne dostępne są dla wielu aparatów słuchowych zasilanych baterią. Dla potrzeb osób
z uszkodzonym słuchem faworyzowane są ogniwa cynkowo-powietrzne z uwagi na długi okres działania i niewielką zawartość szkodliwych materiałów. Ogniwa zostają
aktywowane w wyniku usunięcia naklejki. W przypadku
specjalnych wymagań, osoba posługująca się aparatami słuchowymi powinna poradzić się → audioprotetyka,
aby wykorzystywane baterie gwarantowały optymalną
pracę. Bateryjki powinny możliwie długo dostarczać taki
sam poziom energii, aby w trakcie użytkowania aparatu
słuchowego nie dochodziło do spadku ich wydajności i w konsekwencji nie została obniżona możliwość
wzmocnienia aparatu. (B i Fa.Varta)
Filtry akustyczne
(„Elementy tłumiące”) są wymagane w aparatach
słuchowych do mechanicznego tłumienia, czyli osłabiania określonych zakresów częstotliwości. Następuje to
w wyniku wstawienia filtrów akustycznych w dźwiękowód aparatu słuchowego. Jego działanie wiąże się z obniżeniem wydajności aparatu, jednak z drugiej strony
dzięki temu nie dochodzi do wywierania zbyt wysokiego
ciśnienia na błonę bębenkową. Występują filtry, które
cechuje różna oporność akustyczna (= impedancja). Najbardziej znane są rożki (niem. ethymologischer Winkel)
z wbudowanymi lub możliwymi do wbudowania filtrami
akustycznymi („Knowles Filter”). (B)
n
*Źródło: Lexikon der Hörschäden, Peter Plath (red.) przy wpółpracy: Herbert
Bonsel, Claus Harmsen, Werner Saltz, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart
· Jena · New York 1995
11
ADRESY ODDZIAŁOW ZAJMUJĄCYCH SIĘ DOPASOWYWANIEM
I SPRZEDAŻĄ APARATÓW SŁUCHOWYCH
Biała Podlaska
Białystok
Bielsko-Biała
Bochnia
Brzeg
Brzesko
Bydgoszcz
Bytom
Chełm
Chojnice
Cieszyn
Częstochowa
Chełmno
Chorzów
Chrzanów
Chrzanów
Dąbrowa Górnicza
Dębica
Elbląg
Ełk
Gdańsk
Gdańsk
Gdynia
Gdynia
Gliwice
Gorlice Gorzów Wlkp.
Gostynin
Grodzisk Maz.
Grudziądz
Jastrzębie Zdrój
Jelenia Góra
Kalisz
Katowice
Kępno
Kętrzyn
Kielce
Kluczbork
Kłodzko
Koło
Kołobrzeg
Konin
Koszalin
Kozienice
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kraków
Kutno
Kwidzyn
Leżajsk
Lidzbark Warm.
Limanowa
Lublin
Lublin
Łomża
Łódź
Łódź
Łódź
Malbork
Mielec
Mrągowo
Myślenice
Nowy Sącz
Nowy Targ Plac Rubina 1, /83/ 343 69 17
ul. Stołeczna 25, /85/ 742 43 57
pl. Wolności 1, /33/ 822 06 45
ul. Kazimierza Wielkiego 13, /14/ 612 35 40
ul. Mleczna 3, /77/ 416 45 03
ul. Zielona 4, /14/ 663 20 23
ul. Gimnazjalna 8, /52/ 321 47 80
ul. Chrobrego 5, /32/ 282 65 19
ul. Pijarska 3, /82/ 565 67 64
pl. Niepodległości 1-2, lok. nr 1, /52/ 397 01 98
ul. Bielska 37, /33/ 858 23 34
al. Kościuszki 14a, /34/ 368 10 98
ul. Grudziądzka 25, /56/ 686 39 96
ul. Dąbrowskiego 52, /32/ 241 30 35
ul. Broniewskiego 16c, /32/ 623 14 24
ul. Sokoła 19, /32/ 623 00 38
ul. Królowej Jadwigi 23, /32/ 262 85 23
ul. Rynek 50, /14/ 670 30 07
ul. Stary Rynek 48a, /55/ 232 41 21
ul. Chopina 4/1, /87/ 610 13 06
ul. Bora Komorowskiego 43, /58/ 346 11 44
ul. Stągiewna 1, /58/ 305 41 40
ul. Kartuska 14a, /58/ 663 00 09
ul. Zygmunta Augusta 6/50, /58/ 620 98 09
ul. Dubois 2, /32/ 230 84 29
ul. Stróżowska 55, /18/ 353 53 61
ul. Wł. Łokietka 31, /95/ 720 32 62
ul. Wojska Polskiego 35, tel. 024/ 235 05 23
ul. Kościelna 9, tel. /22/ 724 28 35
ul. Wybickiego 5, /56/ 462 18 29
ul. Wielkopolska 1Ł, /32/ 476 40 85
ul. 1 Maja 55, /75/ 752 20 58
ul. Złota 1, /62/ 766 44 21
ul. Wojewódzka 50, /32/ 255 50 12
ul. Klińskiego 8, /62/ 782 11 04
ul. Daszyńskiego 31, /89/ 751 07 25
ul. Paderewskiego 33, /41/ 345 43 02
ul. Podwale 12, /77/ 418 24 19
ul. Łąkowa 5, /74/ 867 23 06
ul. Toruńska 46, /63/ 272 40 45
ul. Armii Krajowej 20a/11, /94/ 355 44 55
al. 1 Maja 12/18, /63/ 242 33 41
ul. Dworcowa 12, /94/ 342 32 55
ul. Sienkiewicza 28, /48/ 614 52 10
ul. Dietla 46, /12/ 429 14 20
al. Słowackiego 58, /12/ 633 09 39
ul. Św. Marka 11, /12/ 423 12 65
ul. Bohaterów Września 1b, /12/ 645 70 12
os. Handlowe 8, /12/ 643 78 24
ul. Kalwaryjska 60, /12/ 656 71 61
ul. Barlickiego 28, /24/ 254 15 05
ul. Piłsudskiego 48, /55/ 279 50 71
ul. Leśna 22, /17/ 242 67 89
ul. 11 listopada 15 (przychodnia), /89/ 767 00 07
ul. Kościuszki 19, /18/ 337 10 10
ul. Głęboka 10 paw. 13, /81/ 538 24 35
ul. Kowalska 4, /81/ 532 26 54
al. Legionów 27, /86/ 215 00 19
ul. Piotrkowska 289, /42/ 682 81 92
ul. Więckowskiego 6, /42/ 630 32 44
ul. Rzgowska 281/289, /42/ 645 76 20
ul. Kotarbińskiego 10, /55/ 272 45 25
ul. Żeromskiego 17, /17/ 585 43 23
ul. Królewiecka 58, /89/ 741 36 76
ul. Słowackiego 37e, /12/ 272 19 19
ul. Hoffmanowej 3, /18/ 443 54 74
ul. Długa 84, /18/ 266 44 50
Olkusz
Olsztyn
Opole
Ostrów Wlkp.
Ostrzeszów
Oświęcim
Oświęcim
Pabianice
Pionki
Piotrków Tryb.
Płock
Police
Poznań
Poznań
Poznań
Poznań
Poznań
Przemyśl
Pszczyna Puławy Pyskowice
Racibórz
Radom
Rybnik
Rzeszów
Rzeszów
Sandomierz
Sanok
Siedlce
Sieradz
Skawina Sosnowiec
Stalowa Wola
Stargard Sz.
Starogard Gd.
Strzyżów
Suwałki
Swarzędz
Szczecin
Szczecin
Szczecin
Świnoujście
Tarnów
Tczew
Tomaszów Maz.
Toruń
Turek
Tychy
Wałbrzych
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Warszawa
Wieluń
Włocławek
Wodzisław Śl. Wrocław
Wrocław
Września
Zabrze
Zamość
Zduńska Wola
Zgierz
Żory
Żywiec
ul. Króla K. Wielkiego 48, /32/ 641 16 96
ul. Kościuszki 13, /89/ 534 56 45
ul. Wł. Reymonta 45/3, /77/ 454 23 42
ul. Kolejowa 26, /62/ 736 14 89
ul. Piekary 9, /62/ 730 09 62
ul. Dąbrowskiego 13a, /33/ 842 38 67
ul. Wysokie Brzegi 4, /33/ 844 83 79
ul. Reymonta 2, /42/ 212 11 99
ul. Legionistów 38, /48/ 612 51 76
ul. Kościelna 5, /44/ 646 00 27
ul. Nowy Rynek 11, /24/ 264 45 46
ul. Wróblewskiego 1, /91/ 317 72 21
ul. Głogowska 87, /61/ 866 59 28
ul. Półwiejska 30, /61/ 853 48 68
ul. Prusa 1, /61/ 843 50 93
os. Rzeczypospolitej 6, /61/ 877 10 26
os. Marysieńki 25, /61/ 823 42 11
ul. Plac na Bramie 10, /16/ 675 11 24
ul. Piastowska 3, /32/ 447 01 53
ul. Centralna 18B, /81/ 888 32 85
ul. Wojska Polskiego 10, 519 340 326
ul. Browarna 16/2, /32/ 418 15 44
ul. Wyszyńskiego 15, /48/ 363 30 62
ul. Staszica 1a, /32/ 423 30 30
ul. 3 Maja 20, /17/ 853 88 48
ul. Batorego 18/9, /17/ 862 00 53
ul. Schinzla 13, /15/ 833 30 25
ul. Kościuszki 31, /13/ 463 04 20
ul. 3 Maja 28, tel. /25/ 632 21 79
ul. Sarańska 6f, /43/ 822 30 58
ul. 29 Listopada 9, 519 34 03 37
ul. Modrzejowska 20, /32/ 269 47 80
ul. 1 Sierpnia 12, /15/ 842 71 37
ul. Słowackiego 2, /91/ 578 08 98
os. Kopernika 21, /58/ 563 30 95
ul. Słowackiego 26a, /17/ 276 50 05
ul. Noniewicza 93, /87/ 565 00 37
ul. Cieszkowskiego 100/102, /61/ 817 41 59
al. Wyzwolenia 5, /91/ 433 93 47
ul. Bolesława Śmiałego 22, /91/ 484 11 89
ul. Leszczynowa 18-19, /91/ 461 31 40
ul. Dąbrowskiego 1d, /91/ 321 27 76
ul. Goldhammera 7/2, /14/ 621 75 98
ul. Jana III Sobieskiego 40, /58/ 532 08 09
ul. Jana Pawła II 6, /44/ 724 34 56
ul. Szczytna 8, /56/ 621 08 62
ul. Łąkowa 4a, /63/ 278 00 01
ul. Czarnieckiego 6, /32/ 217 66 08
ul. Konopnickiej 10, /74/ 842 50 19
ul. Hoża 40, /22/ 629 18 24
al. KEN 103, /22/ 644 31 37
ul. Senatorska 22, /22/ 826 12 03
ul. Rakowiecka 2b, /22/ 646 08 83
ul. Targowa 37, /22/ 619 39 90
Plac Legionów 5, /43/ 843 34 02
ul. Polskiej Organizacji Wojskowej 22a, /54/ 232 32 76
ul. Powstańców Śląskich 1, /32/ 455 65 17
ul. Św. Antoniego 21, /71/ 343 31 69
ul. Piłsudskiego 67, /71/ 781 54 10
ul. Fabryczna 11, /61/ 436 51 79
ul. Goethego 30, /32/ 370 16 51
ul. Staszica 35, /84/ 638 45 68
ul. Łaska 43, /43/ 824 79 05
ul. Narutowicza 21, tel. /42/ 715 12 67
ul. Moniuszki 28c/16 tel. /32/ 469 63 10
os. Młodych 1, /33/ 867 46 08
W NIEMCZECH – ponad 250 oddziałów; adres do korespondencji: Ursula Schuster, GEERS International GmbH,
Otto-Hahn-Straße 35, D-44227 Dortmund, tel.: +49.231.97 60-221, fax: +49.231.97 60-225, e-mail: [email protected]
NA WĘGRZECH – 15 oddziałów; adres do korespondencji: GEERS Hallókészülék Kft, Kész Mester udvarház, Mester utca
87, H-1095 Budapest, tel.: +36.1.433-0460, fax: +36.1.433-5132, e-mail: [email protected], więcej informacji: www.geers.hu
W ROSJI – 3 oddziały, więcej informacji: www.geers.ru
W SZWAJCARII – ponad 30 oddziałów; adres do korespondencji: Hodlerstrasse 2, CH-9008 St. Gallen,
tel.: +41.71.245 77 33, fax: +41.71.245 77 35