Zabezpieczenie wierzytelności w praktyce
Transkrypt
Zabezpieczenie wierzytelności w praktyce
DODATEK 2 1 DO NUMERU 33 GAZETY PODATKOWEJ Z 25 KWIETNIA 2016 R. ZABEZPIECZENIE WIERZYTELNOŚCI W PRAKTYCE 1. Jak uzyskać sądowe zabezpieczenie zapłaty? str. 1 7. Zastaw zwiększa szansę zapłaty str. 3 2. Sposoby na zabezpieczenie wierzytelności wobec spółki z o.o. str. 2 8. Zabezpieczenie zapłaty ustanowieniem hipoteki str. 4 3. Notarialne zabezpieczenie zapłaty str. 2 4. Wpływ zmiany dłużnika na zabezpieczenie umowy str. 2 5. Zabezpieczenie interesów poprzez weksle str. 3 6. Jak zabezpieczyć roszczenie o zapłatę? str. 3 na nieruchomości 9. Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym str. 4 a zabezpieczenie zapłaty 10. Przykład wniosku o udzielenie zabezpieczenia str. 4 1. Jak uzyskać sądowe zabezpieczenie zapłaty? W czasach kiedy jednym z największych problemów przedsiębiorców są zatory płatnicze, należy korzystać ze wszystkich prawnych możliwości gwarantujących otrzymanie zapłaty za wykonaną usługę lub sprzedany towar. Jedną z nich jest instytucja zabezpieczenia roszczenia uregulowana w Kodeksie postępowania cywilnego. Zasadą jest, że zabezpieczeniu podlegać może każde roszczenie w sprawie cywilnej, które może być przedmiotem wyroku sądowego. Zabezpieczenie dotyczy m.in. najczęściej występujących w obrocie gospodarczym roszczeń pieniężnych. Co istotne, może być ono udzielone zarówno przed wszczęciem postępowania sądowego, jak również w jego toku (art. 730 § 2 K.p.c.). Krąg osób mogących ubiegać się o udzielenie zabezpieczenia, jest bardzo szeroki gdyż z uprawnienia tego skorzystać mogą wszystkie osoby biorące udział w postępowaniu w charakterze stron. Natomiast w przypadku zabezpieczenia udzielanego przed wszczęciem postępowania, z uprawnienia tego mogą skorzystać podmioty, które w przypadku wniesienia pozwu będą stronami postępowania. W praktyce najczęściej wniosek o zabezpieczenie jest dołączany do pozwu. Ma ono z reguły na celu zagwarantowanie, że przedmiot objęty zabezpieczeniem nie zostanie zbyty podczas procesu. Warunki udzielenia zabezpieczenia Zabezpieczenia roszczenia udziela sąd wydając postanowienie. W przypadku roszczeń pieniężnych, niezbędny jest wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia. We wniosku strona domagająca się udzielenia zabezpieczenia (najczęściej powód), zobowiązana jest do wskazania dwóch jego niezbędnych podstaw: uprawdopodobnienia roszczenia oraz wskazania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Uprawdopodobnienie roszczenia jest łagodniejszą wersją jego udowodnienia. Co prawda powód zobowiązany jest do uzasadnienia swoich twierdzeń, uwiarygadniając ich istnienie, jednak nie obowiązują go rygorystyczne przepisy dotyczące postępowania dowodowego. Przykładem uprawdopodobnienia roszczenia będzie powołanie we wniosku o jego udzielenie np. dokumentów po- Sposób zabezpieczenia roszczeń pieniężnych: 1) zajęcie: – ruchomości, – wynagrodzenia za pracę, – wierzytelności z rachunku bankowego albo – innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego, 2) obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową, 3) ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej albo której księga wieczysta zaginęła bądź uległa zniszczeniu, 4) ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, 5) ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego, 6) obciążenie statku lub statku w budowie hipoteką morską. twierdzających odebranie towaru przez dłużnika i dołączenie ich do wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Natomiast wykazanie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia polega na wykazaniu, że aby osiągnąć cel postępowania, np. zapłatę za wydany towar, konieczne jest udzielenie powodowi na czas postępowania tymczasowej ochrony w postaci zabezpieczenia mienia pozwanego. Interes prawny w przypadku zabezpieczenia istnieje w sytuacji, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub znacznie skomplikuje wykonanie wyroku w danej sprawie. Sytuacja taka będzie miała miejsce np. jeżeli dłużnik posiada tylko jeden składnik majątkowy – nieruchomość, a jego zbycie spowodowałoby, że stałby się on niewypłacalny. Dwa tryby uzyskania zabezpieczenia Wniosek o udzielenie zabezpieczenia składa się do sądu właściwego do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. Aby uzyskać zabezpieczenie roszczenia, należy złożyć do sądu wniosek zawierający jego uprawdopodobnienie oraz wykazanie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Ponadto strona wnosząca o udzielenie zabezpieczenia w sprawie zobowiązana jest do wskazania sposobu zabezpieczenia oraz – w przypadku roszczeń pieniężnych – także sumy zabezpieczenia. Suma zabezpieczenia nie może być wyższa od dochodzonego roszczenia liczonego wraz z odsetkami do dnia wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia oraz z kosztami wykonania zabezpieczenia (art. 736 § 3 K.p.c.). Suma zabezpieczenia, obok odsetek, może obejmować także przewidywane koszty postępowania. Do najczęściej stosowanych sposobów zabezpieczenia należą: zajęcie rachunku banko- „Celem udzielenia zabezpieczenia jest zwiększenie skuteczności postępowania cywilnego poprzez zapewnienie, że pomimo upływu czasu koniecznego dla rozstrzygnięcia sprawy możliwym będzie osiągnięcie zamierzonych przez stronę celów tego postępowania”. Postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 23 kwietnia 2012 r., sygn. akt I ACz 530/12 wego, wynagrodzenia za pracę bądź ruchomości np. maszyn będących podstawą prowadzenia działalności gospodarczej przez dłużnika, a także obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową. W sytuacji składania wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania, sąd w przypadku jego udzielenia wyznaczy wnioskodawcy maksymalnie dwutygodniowy termin na wniesienie pisma wszczynającego postępowanie. Jeżeli pozew lub inne pismo inicjujące postępowanie nie zostanie złożone w wyznaczonym przez sąd terminie, zabezpieczenie wygasa. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia majątkowego podlega opłacie w wysokości 100 zł. Nie pobiera się jej, jeśli wniosek został zgłoszony w piśmie rozpoczynającym postępowanie. Konsekwencje złożenia wniosku o zabezpieczenie Wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien być rozpoznany, co do zasady, w ciągu tygodnia od jego złożenia. Wydając postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia sąd kieruje się regułą, według której powinien dbać o interesy wierzyciela przy jednoczesnym jak najmniej dotkliwym obciążeniu osoby, wobec której wydano postanowienie o zabezpieczeniu. Przed wydaniem postanowienia, sąd zobowiązany jest przeanalizować sprawę biorąc pod uwagę materiał w niej zebrany. Udzielając zabezpieczenia sąd może określić jego zakres, tzn. kwotę, do jakiej zostało udzielone lub czas, na jaki zostało udzielone, zarówno przez wskazanie konkretnej daty, jak i np. określenie „do uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie”. Przy czym zakres nie może być szerszy niż oznaczono we wniosku. Jeżeli natomiast wskazano kilka sposobów zabezpieczenia roszczenia, sąd może wybrać jeden lub kilka z nich, zgodnie z zasadą najmniejszej uciążliwości dla dłużnika. Ponieważ udzielenie zabezpieczenia jest niekorzystne z punktu widzenia zobowiązanego, sąd z pewnymi wyjątkami, określonymi w art. 739 § 2 K.p.c., może uzależnić udzielenie zabezpieczenia od złożenia przez wnioskodawcę kaucji na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń zobowiązanego o naprawienie szkody. W takim przypadku uzyskanie klauzuli wykonalności i wykonanie zabezpieczenia będzie możliwe dopiero po złożeniu kaucji w wysokości określonej przez sąd, jednak w praktyce sytuacje takie są raczej rzadkością. Wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia Wydając postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia sąd doręcza je uprawnionemu. Wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia jest możliwe po uzyskaniu na nim klauzuli wykonalności, którą sąd nadaje z urzędu. Następne czynności odbywają się według przepisów o postępowaniu egzekucyjnym, a organem właściwym do wykonania zabezpieczenia jest komornik. 2 ZABEZPIECZENIE WIERZYTELNOŚCI W PRAKTYCE 2. Sposoby na zabezpieczenie wierzytelności wobec spółki z o.o. Małe spółki z o.o., ze względu na niewielki kapitał zakładowy lub krótką historię funkcjonowania, nie wzbudzają zaufania u swoich kontrahentów. Dlatego wierzyciele często domagają się od spółek dodatkowych zabezpieczeń wykonania zawieranych z nimi umów. Prawdopodobieństwo żądania udzielenia zabezpieczenia rośnie szczególnie w przypadku spółek o niskim kapitale zakładowym. Obecnie minimalny kapitał zakładowy w spółce z o.o. wynosi 5.000 zł, nie stanowi on zatem dla ewentualnych wierzycieli zabezpieczenia ich należności. Dodatkowo konstrukcja prawna spółki z o.o., w której wspólnicy faktycznie nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki, a odpowiedzialność członków zarządu spółki ma charakter wyjątkowy, może budzić nieufność i uzasadniać żądanie udzielenia zabezpieczenia. Zamierzam zawrzeć ramową umowę dostawy towarów dla spółki z o.o. Jako zabezpieczenie zaoferowano mi zastaw na udziałach w tej spółce. Czy zawarcie takiej umowy jest dopuszczalne? Spółka z o.o. nie może obciążyć zastawem udziałów, na które dzieli się jej kapitał zakładowy. Spółka nie może bowiem dysponować „swoimi” udziałami. Są to prawa przysługujące jej wspólnikom i to oni mogą obciążyć je zastawem na rzecz wierzyciela. Taki zastaw zabezpieczałby wierzytelność Czytelnika wobec spółki, choć ob- ciążałby składniki majątku osób trzecich – tj. wspólników. Gdyby nawet tak rozumieć propozycję złożoną Czytelnikowi, to należałoby zalecić podejście do niej z dużą ostrożnością. Zastaw na udziałach daje wierzycielowi prawo zaspokojenia się z nich bez względu na to, do kogo one należą i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi wspólnika (art. 328 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 306 § 1 K.c.). Zastawnik (wierzyciel, na którego rzecz ustanowiono zastaw) może uzyskać zaspokojenie z udziałów w toku egzekucji komorniczej. Wartość udziałów ustalana w toku egzekucji zależna byłaby m.in. od wielkości zobowiązań spółki, w tym również od rozmiarów długu, którego odbiciem byłaby wierzytelność zabezpieczona zastawem. Krótko mówiąc, samo zaciągnięcie przez spółkę zobowiązania zabezpieczonego na udziałach należących do jej wspólników, automatycznie obniża wartość tego zabezpieczenia. W skrajnych przypadkach takie zabezpieczenie może być iluzoryczne. Niezależnie od powyższego trzeba dodać, że egzekucja z udziałów w spółce z o.o. bardzo rzadko przynosi efekty. Dlatego pierwszeństwo w zaspokojeniu z tych praw również niewiele będzie dawać wierzycielowi. Spółka z o.o. będzie zaciągać pożyczkę. Pożyczkodawca zażądał, aby wszyscy członkowie zarządu i ich małżonkowie udzielili poręczenia dla spółki. Jakie to będzie miało znaczenie dla poręczających? Poręczenie jest prostym sposobem zabezpieczenia wykonania zobowiązań. W szczególności sprawdza się w przypadku zabezpieczania zobowiązań pieniężnych. Poręczenie to umowa, w której poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał (art. 876 § 1 K.c.). Dzięki udzieleniu poręczenia wierzyciel uzyskuje gwarancję, że w razie np. zwłoki z płatnością, będzie mógł żądać zapłaty od poręczycieli. Tym samym wierzyciel będzie mógł zaspokoić się nie tylko z majątku spółki, ale również z majątku poręczycieli. Poręczycielem zobowiązania spoczywającego na spółce może być każda inna osoba trzecia. Może to być również członek zarządu spółki, jak i jego małżonek. Ponieważ umowa poręczenia jest zawierana pomiędzy wierzycielem a poręczycielem, a bez udziału spółki, to do jej podjęcia nie będzie wymagana uchwała zgromadzenia wspólników, o której mowa w art. 15 § 1 K.s.h. W ramach spółki z o.o. będziemy zaciągać kredyt hipoteczny. Czy do obciążenia nieruchomości spółki hipoteką konieczna będzie uchwała zgromadzenia wspólników? Jak wynika z art. 228 pkt 4 K.s.h., uchwały wspólników wymaga nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. Wśród tych czynności dotyczących praw na nieruchomościach, brak jest wskazania ograniczonych praw rzeczowych. Oznacza to, że do ustanowienia hipoteki na nieruchomości spółki nie będzie wymagana uchwała wspólników, chyba że co innego wynika z umowy spółki. Należy jednak pamiętać, że bank może oczekiwać przedłożenia uchwały wspólników wyrażającej zgodę na samo zaciągnięcie kredytu. Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art. 230 K.s.h.). Jeśli więc kwota kredytu dwukrotnie przewyższa wysokość kapitału zakładowego, to niezbędne będzie podjęcie stosownej uchwały przez organ właścicielski spółki. Brak wymaganej prawem uchwały nie będzie jednak powodował skutku nieważności umowy kredytowej (art. 230 K.s.h. zdanie ostatnie). Z uwagi na opóźnienia w płatnościach dostawca towarów dla spółki z o.o. poprosił członków zarządu o wystawienie w imieniu spółki weksla in blanco. W jaki sposób zredagować deklarację wekslową, aby uniknąć nadużyć ze strony dostawcy? Weksel in blanco bardzo często pełni funkcję zabezpieczającą. Weksel pozwala na szybsze i tańsze uzyskanie tzw. tytułu wyko- nawczego. Na podstawie weksla sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Jest on natychmiast wykonalny pomimo braku prawomocności. Ponadto za wydanie nakazu zapłaty na podstawie weksla uiszcza się tylko 1/4 należnej opłaty sądowej. Deklaracja wekslowa to porozumienie dotyczące sposobu wypełniania weksla in blanco. W przypadku odpowiedniej redakcji deklaracji można uniknąć sytuacji, w której wierzyciel wekslowy będzie oddzielnie dochodził zobowiązania z tytułu weksla i oddzielnie ze stosunku podstawowego (tu: umowy sprzedaży czy dostawy). W deklaracji należy w szczególności wskazać, w związku z jakim zobowiązaniem jest wystawiany weksel. W przypadku ciągłej dostawy towarów (czyli zawierania szeregu umów sprzedaży) będzie to utrudnione. Dlatego należy rozważyć zawarcie przez strony ramowej umowy sprzedaży i wskazanie w deklaracji wekslowej, że weksel jest wystawiany w związku ze zobowiązaniami spółki mogącymi powstać na tle wykonywania umowy ramowej. Trzeba dodać, że deklaracja wekslowa nie spełni swej ochronnej funkcji, jeśli prawa z weksla zostaną przeniesione w drodze indosu na rzecz podmiotu trzeciego. Aby tego uniknąć, spółka powinna wyłączyć możliwość przeniesienia praw z weksla tą drogą, zastrzegając w jego treści klauzulę „nie na zlecenie”. 3. Notarialne zabezpieczenie zapłaty Z uwagi na kłopoty z płynnością dłużnika zapłata sporej kwoty ma zostać odroczona w czasie. Jako zabezpieczenie zaproponowano poddanie się egzekucji w akcie notarialnym. Na czym to polega? Na ile zabezpiecza to moje interesy jako wierzyciela? Poddanie się przez dłużnika egzekucji w akcie notarialnym pozwala na szybsze wyegzekwowanie należności za pomocą komornika. Jest skutecznym sposobem zabezpieczenia należności, pozwala bowiem ominąć postępowanie sądowe. Nie pomoże jednak, jeśli dłużnik nie będzie miał majątku, z którego komornik będzie mógł taką egzekucję skutecznie przeprowadzić. Jeżeli dłużnik, który złożył w akcie notarialnym oświadczenie o poddaniu się egzekucji, nie wywiąże się z zobowiązania, co do którego podda się egzekucji, Czytelnik będzie mógł skorzystać z tego zabezpieczenia. Po bezskutecznym wezwaniu dłużnika do wykonania zobowiązania, będzie mógł złożyć w sądzie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu. Zatem akt notarialny zawierający oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji niejako zastępuje wyrok sądu lub nakaz zapłaty. Tak jak w przypadku wyroków czy nakazów, przed skierowaniem sprawy do komornika należy uzyskać sądową klauzulę wykonalności. Nadając taką klauzulę sąd bada jedynie prawidłowość oświadczeń złożonych w akcie notarialnym, a nie to, czy dług faktycznie istnieje. O postępowaniu w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nie jest informowany dłużnik. Dysponując nadaną klauzulą wykonalności, można złożyć u komornika wniosek o wszczęcie egzekucji z majątku dłużnika. Dopiero na tym etapie dłużnik może się skutecznie bronić, jeśli uważa, że nie ma obowiązku zapłaty (bo np. umowa została rozwiązana, spłacił już dług itp.). W tym celu dłużnik musi złożyć przeciwko wierzycielowi pozew do sądu (tzw. powództwo przeciw- egzekucyjne). Może w nim żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego (czyli aktu notarialnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności) w całości lub części. W pozwie dłużnik może żądać zabezpieczenia swojego powództwa przeciwegzekucyjnego poprzez zawieszenie egzekucji. Sąd nie ma obowiązku do takiego wniosku się przychylić. Z reguły za pomocą poddania się egzekucji w akcie notarialnym zabezpiecza się należności o charakterze pieniężnym. Może z niego wynikać obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości wprost określonej w akcie albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej. Określa się wówczas w akcie warunki, które upoważ- niają wierzyciela do prowadzenia przeciwko dłużnikowi egzekucji na podstawie tego aktu o całość lub część roszczenia, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności. Akt notarialny może też obejmować obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub uiszczenia rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie oznaczonych, albo też obowiązek wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, lokalu, nieruchomości lub statku wpisanego do rejestru. Wykorzystuje się go również w celu ułatwienia wyegzekwowania należności obciążonych hipoteką. Instytucja ta jest uregulowana w art. 777 § 1 pkt 4, 5 i 6 Kodeksu postępowania cywilnego. Lepszym rozwiązaniem jest zawarcie umowy, na podstawie której nowa osoba przystąpi do długu. O ile przy przejęciu długu dotychczasowy dłużnik zostaje z długu zwolniony, a w jego miejsce wchodzi nowy podmiot, to przy przystąpieniu do długu dotychczasowy dłużnik nadal odpowiada za dług, a obok niego (solidarnie z nim) za to zobowiązanie odpowiada również przystępujący do długu. Nie następuje też utrata wcześniej udzielonych zabezpieczeń. Umowa o przystąpienie do długu nie jest uregulowana w Kodeksie cywilnym, jest jednak dopuszczalna na zasadzie swobody zawierania umów. Umowa ta może zostać zawarta pomiędzy przystępującym a wierzycielem lub pomiędzy przystępującym a dłużnikiem. Nie ma jednolitego poglądu, czy w pierwszym przypadku wymagana jest zgoda dłużnika, a w drugim – wierzyciela, więc dla uniknięcia wątpliwości zalecane jest, aby taką zgodę uzyskiwać, a najlepiej, aby w umowie uczestniczyły wszystkie trzy podmioty (wierzyciel, dłużnik, osoba przystępująca do długu obok dłużnika). 4. Wpływ zmiany dłużnika na zabezpieczenie umowy M amy problem z odzyskaniem należności od dłużnika – spółki z o.o. Dług poręczył udziałowiec tej spółki i w ostateczności od niego będziemy egzekwować należne nam pieniądze. W odpowiedzi na ostatnie wezwanie do zapłaty spółka zaproponowała nam podpisanie umowy o zmianie dłużnika, polegającej na tym, że jej dług przejmie inna spółka. Nie wiemy, czy ta inna spółka jest wypłacalna. Czy jeśli taką umowę podpiszemy, to nadal będzie obowiązywało poręczenie udziałowca spółki? NIE, chyba że poręczyciel zgodzi się na dalsze trwanie poręczenia. Dłużnik zaproponował Czytelnikom zawarcie umowy o przejęcie długu. Taka umowa może zostać zawarta na dwa sposoby: – pomiędzy wierzycielem a osobą trzecią, za zgodą dłużnika, albo – pomiędzy dłużnikiem a osobą trzecią, za zgodą wierzyciela. Zgoda wierzyciela musi zostać sporządzona na piśmie pod rygorem nieważności, przy czym oświadczenie wierzyciela o wy- rażeniu zgody może być złożone którejkolwiek ze stron. Umowa o przejęcie długu jest uregulowana w art. 519–525 K.c. Należy ją zawrzeć w formie pisemnej – w przeciwnym razie umowa będzie nieważna. Wadą umowy o przejęcie długu jest to, że wierzyciel może utracić zabezpieczenie w postaci poręczenia albo ustanowionego przez osobę trzecią zabezpieczenia w postaci ograniczonego prawa rzeczowego (np. hipoteki na nieruchomości). Wynika to z tego, iż zasadą jest, że takie zabezpieczenia wygasają z chwilą przejęcia długu, chyba że poręczyciel lub osoba trzecia wyrazi zgodę na dalsze trwanie zabezpieczenia. (art. 525 K.c.). Jest to uzasadnione tym, że dla osoby, która zgodziła się być poręczycielem istotne jest, za czyj dług poręcza. Należy zatem zadbać o to, aby poręczyciel zgodził się na dalsze trwanie zabezpieczenia, mimo przejęcia długu. Umowa o przejęcie długu wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. DODATEK 2 3 DO NUMERU 33 GAZETY PODATKOWEJ Z 25 KWIETNIA 2016 R. 5. Zabezpieczenie interesów poprzez weksle Podpisanie weksla in blanco jest jednym ze spotykanych sposobów zabezpieczenia umowy. Dla osoby składającej podpis na wekslu wiąże się z niemałym ryzykiem w przypadku, gdyby osoba, której taki weksel wręczono, postanowiła wykorzystać go niezgodnie z ustaleniami i np. wypełniła na wyższą kwotę. Nie można też wykluczyć, że weksel dostanie się w niepowołane ręce w wyniku kradzieży czy zgubienia go. Dlatego podpisując weksle in blanco warto zastosować kilka rozwiązań, które pozwalają zmniejszyć ryzyko związane z podpisywaniem weksli. Bezwarunkowe zobowiązanie Weksel to papier wartościowy, który charakteryzuje się tym, że osoba na nim podpisana zobowiązuje się do bezwarunkowej zapłaty kwoty wskazanej w treści weksla. Weksle in blanco w momencie ich wystawiania nie mają uzupełnionych wszystkich elementów, przede wszystkim nie jest w nich wpisana kwota, jaką zobowiązuje się zapłacić wystawca takiego weksla. Dla wierzyciela weksel ma wiele zalet – ułatwia odzyskanie należności na drodze sądowej, przyspiesza egzekucję komorniczą. Dla wystawcy weksla, szczególnie weksla in blanco, niesie jednak kilka zagrożeń. Ryzyko związane z wekslami Najpoważniejsze ryzyko związane z wystawieniem weksla dotyczy sytuacji, w której weksel wypełniony na zawyżoną kwotę zostaje „puszczony w obieg”, czyli prawo do otrzymania zapłaty z weksla zostaje przeniesione na inną osobą przez tzw. indos (oświadczenie na odwrotnej stronie weksla o przeniesieniu praw z weksla na inną osobę). Wystawca weksla może w stosunku do pierwotnego wierzyciela wekslowego (osoby, której zgodnie z treścią weksla zobowiązał się zapłacić) bronić się przed zapłatą zarzutami opartymi na łączącej ich umowie i porozumieniu wekslowym. Może np. udowodnić, że weksel zabezpieczał wykonanie umowy i że z tytułu tej umowy nie ma już zobowiązań wobec kontrahenta albo że są one niższe niż kwota, jaką żąda się od niego na podstawie weksla. Problem polega na tym, że wobec nowego wierzyciela wekslowego (czyli osoby, na którą prawa z weksla zostały przeniesione przez indos) tych argumentów nie może już podnosić. Aby móc powoływać się wobec nabywcy weksla na zarzuty wynikające ze stosunku z osobą, na rzecz której weksel pierwotnie wystawiono, dłużnik wekslowy musiałby udowodnić, że nabywca weksla nabywając go działał świadomie na szkodę dłużnika. Wymagałoby to wykazania, że w chwili nabycia weksla wiedział o istnieniu po stronie dłużnika podstawy do zarzutu wobec poprzedniego posiadacza weksla i nabywając weksel, chciał pozbawić dłużnika ze szkodą dla niego, możliwości podniesienia tego zarzutu (art. 17 Prawa wekslowego – Dz. U. z 2016 r. poz. 160). Jeszcze większy problem może się pojawić, gdy weksel in blanco, bez wpisanej kwoty wekslowej i bez wypełnionej pozycji wskazującej na wierzyciela wekslowego, zostanie zgubiony czy skradziony i trafi do nieuczciwej osoby. Jeśli taki dokument zostanie wypełniony na podstawioną osobę, a ta przeniesie prawa z niego przez indos na kolejną osobę (weksel można indosować wielokrotnie), to obrona przed roszczeniami będzie jeszcze trudniejsza. Jak zmniejszyć ryzyko? Wystawianie weksli jest ryzykowne, ale ryzyko to można znacznie zmniejszyć stosując kilka zasad przy podpisywaniu weksli. Najlepiej stosować je łącznie. Aby zlikwidować ryzyko związane z „puszczeniem weksla w obieg” przez indos, można w treści weksla wyłączyć taką możliwość. W tym celu w treści weksla można wpisać klauzulę „zapłacę na rzecz, ale nie na zlecenie”. Nie ma wtedy ryzyka, że z roszczeniami wystąpi osoba, przeciwko której nie można się będzie bronić zarzutami związanymi z przyczynami wystawienia weksla. W wekslu in blanco warto od razu uzupełnić te elementy, które w momencie jego wystawiania są już znane. Chodzi tu o datę wystawienia weksla oraz dane wierzyciela wekslowego. Dzięki wpisaniu wierzyciela wekslowego odpada ryzyko, że wpisze się w tym miejscu osoba, która ukradła czy znalazła dokument weksla. Ten element oraz data wystawienia weksla pozwolą też w razie sporu powiązać weksel z deklaracją wekslową 6. Jak zabezpieczyć roszczenie o zapłatę? S półka, z którą współpracuję od lat, od niedawna ma opóźnienia w płatnościach, a inni kontrahenci mówią, że stoi na granicy wypłacalności. Pomimo mojego spotkania z jej władzami i zapewnienia o jedynie chwilowych problemach, nie uzyskałem zapłaty zaległej należności. Zmuszony jestem skierować sprawę do sądu. Czy mogę jakoś zabezpieczyć moje należności na wypadek niewypłacalności spółki, w sytuacji gdy wiem, że spółka jest właścicielem nieruchomości? Najlepszym sposobem na zapewnienie przyszłej spłaty należności Czytelnika jest uzyskanie od spółki zabezpieczenia zaległej należności. Istnieje bardzo wiele sposobów zabezpieczeń, jak choćby weksel, poręczenie, ustanowienie hipoteki na nieruchomości czy zastawu na rzeczach ruchomych. Z punktu widzenia Czytelnika najkorzystniej byłoby uzyskać od spółki dobrowolne zabezpieczenie należności, które znacznie zwiększyłoby szansę na jej spłatę. W sytuacji gdy spółka jest właścicielem nieruchomości, skutecznym sposobem zabezpieczenia jest skorzystanie z umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, czy wpisane hipoteki na nieruchomości. O ile umowa przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie skutkuje w założeniu tymczasową zmianą właściciela (z dłużnika na wierzyciela) z obowiązkiem powrotnego przeniesienia własności nieruchomości po wykonaniu gwarantowanego w ten sposób zobowiązania, o tyle hipoteka należy do ograniczonych praw rzeczowych ustanawianych na nieruchomościach. W wyniku jej ustanowienia nie dochodzi do zmiany właściciela, a jedynie do obciążenia nieruchomości na rzecz wierzyciela. Dłużnik jako dotychczasowy właściciel może nieruchomością w dalszym ciągu rozporządzać (np. sprzedać, darować), a także ustanawiać dalsze obciążenia (np. hipoteki). W przypadku przewłaszczenia dłużnik zostaje pozbawiony tego rodzaju opcji. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 lipca 2001 r., sygn. akt III CKN 1225/98, do przedmiotowo istotnych elementów konstruujących umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie należy zamieszczenie w jej treści zastrzeżenia o zwrotnym przeniesieniu własności na przewłaszczającego przez wierzyciela, w razie spłaty długu. Występujący zwykle wybór między zabezpieczeniem wierzytelności w postaci hipoteki a przewłaszczeniem nieruchomości na zabezpieczenie nie zawsze ma miejsce. Z uwagi na zakaz obciążania nieruchomości zajętych przez komornika w postępowaniu egzekucyjnym, hipoteka nie może być zastosowana w sytuacji, gdy w dziale III księgi wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości już ujawniono ostrzeżenie o wszczęciu egzekucji. Dłużnik może jednak nadal przenieść własność nieruchomości (także powierniczo przez umowę przewłaszczenia), co jednak nie wpłynie na tok egzekucji prowadzonej już z udziałem także nowego właściciela. Zazwyczaj umowa przewłaszczenia przyznaje wierzycielowi więcej niż jeden sposób na zaspokojenie się z przewłaszczo- nej rzeczy. Może np. zatrzymać rzecz z rozliczeniem ewentualnej nadwyżki między wartością nieruchomości a kwotą wierzytelności, sprzedać ją albo oddać w najem lub dzierżawę zaspokajając się z czynszów. Jeśli wierzyciel otrzyma więcej niż wynosi wierzytelność, nadwyżkę powinien przekazać dłużnikowi. Natomiast w przypadku gdy spółka nie wyraża zgody na ustanowienie dobrowolnego zabezpieczenia, można żądać jego ustanowienia przez sąd. W tym celu konieczne jest złożenie stosownego wniosku. Można żądać udzielenia przez sąd zabezpieczenia zarówno przed, jak i w trakcie postępowania. Skierowanie pozwu o zapłatę jest naturalnym działaniem w przypadku braku uzyskania należności w terminie i braku reakcji na wezwanie do zapłaty. Jednak gdy kontrahent Czytelnika ma problemy fi nansowe, może okazać się, że przez okres trwania postępowania sądowego dojdzie do upłynnienia majątku spółki i nie wystarczy on na pokrycie należności Czytelnika. Aby uniknąć takiego scenariusza, należy skorzystać z możliwości, jakie daje postępowanie zabezpieczające, bowiem w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. (o ile taka została sporządzona). Wierzyciele nie powinni się obawiać wpisania w wekslu daty jego wystawienia – nie ma ona nic wspólnego z terminem jego płatności. Trzyletni termin przedawnienia roszczeń przeciwko wystawcy weksla liczy się od wpisanego na wekslu terminu płatności, a nie od terminu wystawienia weksla. Nie jest też zasadny argument, że nie należy wpisywać danych wierzyciela wekslowego (np. nazwy spółki), bo ta może w przyszłości ulec zmianie. Z prawnego punktu widzenia jest to bez znaczenia – ważne, aby nazwa z daty wystawienia weksla odpowiadała nazwie, jaką wtedy miał wierzyciel. W razie sporu sądowego z weksla, zmianę nazwy można łatwo wykazać, np. odpisem z KRS. Deklaracja wekslowa Często stosowanym rozwiązaniem jest sporządzanie do weksla in blanco oddzielnego dokumentu – porozumienia wekslowego (deklaracji wekslowej). Określa się w nim, jakie roszczenia weksel zabezpiecza, kiedy i w jaki sposób można go uzupełnić i wykorzy- stać. W treści samego weksla nie można bowiem wpisać żadnych warunków, pod którymi powstaje obowiązek zapłaty sumy wekslowej (weksel jest zobowiązaniem bezwarunkowym). Takie warunki można wpisać w porozumieniu wekslowym. Jeśli wierzyciel wekslowy wypełni weksel w sposób sprzeczny z tym porozumieniem, to wystawca weksla będzie mógł się tym argumentem bronić w sądzie. Należy zadbać o to, żeby na porozumieniu wekslowym podpisały się obie strony, a nie tylko wystawca. Dzięki temu wystawcy będzie łatwiej udowodnić, że wierzyciel też te zasady akceptował. Warto również jednoznacznie powiązać deklarację wekslową z konkretnym wekslem in blanco – np. wpisując w treści weksla numer weksla i w deklaracji wekslowej odnosząc się do tego numeru. Dobrze jest też sporządzić kopię weksla przed jego wydaniem kontrahentowi i uzyskać na kopii potwierdzenie otrzymania weksla od kontrahenta. Na odwrotnej stronie weksla można zamieścić informację, że do weksla została sporządzona deklaracja wekslowa. Zalety złożenia pozwu o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym w oparciu o weksel: – niska opłata od pozwu – 1,25% wartości przedmiotu sporu, – sąd wydaje nakaz zapłaty bez przeprowadzania rozprawy i wzywania stron, – pozwany ma 14 dni na zaskarżenie nakazu zapłaty, – za zaskarżenie nakazu zapłaty pozwany musi zapłacić opłatę sądową – 3,75% wartości przedmiotu zaskarżenia, – pozwany zaskarżając nakaz musi udowodnić, że weksel in blanco został uzupełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem. 7. Zastaw zwiększa szansę zapłaty H urtownia materiałów budowlanych rozważa wprowadzenie zabezpieczeń dla kredytów kupieckich w postaci zastawów rejestrowych na samochodach klientów chcących skorzystać z tej formy zabezpieczenia w przypadku faktur z odroczonym terminem płatności przekraczających pewien ustalony przez zarząd firmy pułap. Jak wygląda obecnie procedura rejestracji zastawu w sądzie? Ile kosztuje wpis do rejestru zastawów? Korzystanie z zastawu rejestrowego jest skuteczną, choć sformalizowaną formą zabezpieczenia należności. Sąd dokonuje wpisu do rejestru zastawów na wniosek zastawnika lub zastawcy, chyba że przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu (art. 39 ust. 1 ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów – Dz. U. z 2016 r. poz. 297). Do wniosku należy dołączyć umowę zastawniczą albo umowę, z której wynika nabycie przedmiotu zastawu wraz z zastawem rejestrowym. Może to być także umowa dotycząca nabycia udziału we współwłasności przedmiotu zastawu bądź nabycia wierzytelności zabezpieczonej zastawem rejestrowym lub jej części. Przykładowy wzór umowy ustanowienia zastawu rejestrowego dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl. Wniosek należy złożyć na urzędowym formularzu do jednego z wydziałów gospodarczych – rejestrów zastawów działających w sądach rejonowych. Stosowne druki są dostępne w siedzibach sądów oraz na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl). Za wpis zastawu rejestrowego płaci się 200 zł. Opłatę można wnieść w znaczkach opłaty sądowej, w kasie lub na rachunek bankowy sądu. Wpis zastawu rejestrowego do rejestru zastawów obejmuje: – datę złożenia wniosku o wpis, – dane zastawcy, zastawnika i ewentualnie dłużnika, – oznaczenie przedmiotu zastawu rejestrowego oraz, jeżeli umowa zastawnicza to przewiduje, sposób jego oznakowania, – oznaczenie najwyższej sumy zabezpieczenia i waluty, w której jest wyrażona, – określony umową zastawniczą sposób zaspokojenia zastawnika, jeżeli jest przewidziany przepisami powołanej ustawy, – ewentualne zastrzeżenie, przez które zastawca zobowiązuje się względem zastawnika, że przed wygaśnięciem zastawu rejestrowego nie dokona zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu. Rozpoznając tego rodzaju wnioski sąd może badać wyłącznie treść i formę wniosku oraz dokumentów stanowiących podstawę wpisu w zakresie danych podlegających wpisowi. 4 ZABEZPIECZENIE WIERZYTELNOŚCI W PRAKTYCE 8. Zabezpieczenie zapłaty ustanowieniem hipoteki na nieruchomości Jednym z najbardziej pewnych sposobów zabezpieczenia zapłaty jest ustanowienie hipoteki na nieruchomości. Wówczas nieruchomości nie da się ukryć przed komornikiem, a wpis hipoteki w księdze wieczystej zabezpiecza na wypadek, gdyby obciążona nieruchomość została sprzedana. Ustanowienie hipoteki Ustanowienie hipoteki z reguły wymaga wizyty u notariusza – bo oświadczenie o ustanowieniu hipoteki składane przez właściciela nieruchomości musi mieć formę aktu notarialnego. Ma to swoje zalety – notariusz musi zadbać o to, aby sporządzany przez niego akt notarialny miał prawidłową treść, zadba też o złożenie wniosku do księgi wieczystej. Do notariusza nie trzeba się fatygować wtedy, gdy hipoteka jest ustanawiana na rzecz banku. W takim przypadku wystarczy umowa z bankiem i zawarte w niej w formie pisemnej oświadczenie o ustanowieniu hipoteki. Sama umowa między wierzycielem a właścicielem nieruchomości nie wystarcza – potrzebny jest jeszcze wpis hipoteki w księdze wieczystej. Dopiero z momentem wpisu w księdze wieczystej powstaje hipoteka. Wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od chwili (dnia, godziny i minuty) złożenia wniosku o dokonanie wpisu. To istotne w przypadku, gdyby właściciel próbował usta- nowić kilka hipotek na tej samej nieruchomości. Trzeba wtedy rozstrzygnąć, która z nich ma pierwszeństwo. W razie egzekucji komorniczej z nieruchomości wierzyciel, którego hipotekę ustanowiono wcześniej, dostanie pieniądze ze sprzedaży nieruchomości w pierwszej kolejności – przed innymi wierzycielami. Pierwszeństwo przed innymi wierzycielami Pierwszeństwo w podziale pieniędzy w razie sprzedaży nieruchomości przez komornika jest podstawową zaletą hipoteki. Właściciel nieruchomości może mieć więcej długów, a jego majątek nie wystarczać na spłatę wszystkich. W takim przypadku zabezpieczenie w postaci hipoteki mającej pierwszeństwo przed innymi wierzycielami pozwala na odzyskanie pieniędzy. Pierwszeństwo przed wierzytelnościami hipotecznymi mają tylko koszty egzekucyjne, należności alimentacyjne, należności za pracę za okres trzech miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci (art. 1025 K.p.c.). Sprzedaż nieruchomości przez właściciela W razie sprzedaży nieruchomości hipoteka „podąża za nieruchomością” – obciąża ona nieru- chomość niezależnie od tego, kto jest jej aktualnym właścicielem. Dlatego przed kupnem nieruchomości dokładnie sprawdza się jej księgę wieczystą, czy nie są w niej ujawnione obciążenia nieruchomości (w tym hipoteki). Kupując nieruchomość obciążoną hipoteką trzeba się liczyć z tym, że osoba, na rzecz której hipotekę ustanowiono, zażąda spłaty zabezpieczonej nią wierzytelności. Jeśli nie dostanie pieniędzy dobrowolnie, będzie mogła doprowadzić do przymusowej sprzedaży nieruchomości przez komornika. Kilka hipotek w księdze Realne zabezpieczenie daje hipoteka wpisana w księdze wieczystej na pierwszej pozycji. Wynika to przede wszystkim z tego, że ma ona pierwszeństwo przed pozostałymi. Jeśli właściciel nieruchomości proponuje zabezpieczenie w postaci hipoteki wpisanej na dalszej pozycji twierdząc, że np. kredyt zabezpieczony hipoteką z pozycji pierwszej jest już prawie spłacony, należy zachować ostrożność. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Oznacza to, że jeśli np. kredyt zabezpieczony hipoteką wpisaną na pierwszym miejscu zostanie spłacony, to właściciel nieruchomości może ustanowić na tym miejscu nową hipotekę. Może więc wziąć kolejny kredyt i zabezpieczyć go znowu hipoteką wpisaną na pierwszym miejscu – korzystając z tego, że „zwolniło się” miejsce hipoteczne z pierwszej pozycji. W takiej sytuacji wierzyciele, którzy mieli wpisane hipoteki na dalszych pozycjach nie są automatycznie „przesuwani” na wyższe pozycje. Koszty hipoteki Na koszty związane z ustanowieniem hipoteki składa się kilka elementów. Jeśli oświadczenie o ustanowieniu hipoteki ma formę aktu notarialnego, należy uiścić taksę notarialną zależną od wartości hipoteki. Do tego dochodzą opłata od wniosku o wpis hipoteki do księgi wieczystej – 200 zł. Trzeba również zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia hipoteki. Podstawę opodatkowania stanowi kwota zabezpieczonej wierzytelności. Stawka podatku od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących wynosi 0,1% od kwoty zabezpieczonej wierzytelności. Przy hipotece zabezpieczającej wierzytelności o wysokości nieustalonej wynosi ona 19 zł. Obowiązek podatkowy ciąży na składającym oświadczenie woli o ustanowieniu hipoteki. Deklarację PCC-3 należy złożyć w urzędzie skarbowym w terminie 14 dni od daty złożenia oświadczenia o ustanowieniu hipoteki lub zawarcia umowy ustanowienia hipoteki. W tym samym terminie należy zapłacić PCC. Przymusowe ustanowienie hipoteki Hipoteka może zostać również ustanowiona bez zgody właściciela nieruchomości – jest to tzw. hipoteka przymusowa. W celu jej wpisania do księgi wieczystej trzeba dysponować oryginałem tytułu wykonawczego (np. wyroku z klauzulą wykonalności, nakazu zapłaty z klauzulą wykonalności) wydanego przeciw właścicielowi nieruchomości. Hipotekę przymusową można też ustanowić m.in. na podstawie postanowienia sądu o udzieleniu zabezpieczenia, postanowienia prokuratora, zarządzenia zabezpieczenia określonego w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. „Hipoteka przymusowa nie jest środkiem egzekucyjnym, jej wpis nie prowadzi do dochodzenia zaspokojenia w rozumieniu art. 532 K.c., lecz jedynie stanowi środek zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności, ułatwiający wierzycielowi prowadzenie egzekucji z danej nieruchomości”. Postanowienie SN z dnia 7 listopada 2014 r., sygn. akt IV CSK 76/14 9. Nakaz zapłaty w postępowaniu 10. Przykład wniosku o udzielenie zabezpieczenia nakazowym a zabezpieczenie zapłaty Gniezno, 25 kwietnia 2016 r. U zyskaliśmy w sądzie nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Dłużnik zaskarżył ten nakaz. Obawiamy się, że zanim cała sprawa w sądzie się skończy, firma dłużnika nie będzie miała już żadnego majątku i nie uda nam się wyegzekwować zapłaty. Co można w tej sytuacji zrobić? Można od razu złożyć do komornika wniosek o wykonanie zabezpieczenia na majątku dłużnika. We wniosku należy wskazać sposób zabezpieczenia (np. zajęcie wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego, zajęcie ruchomości, ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomości). Zabezpieczenie tym się różni od egzekucji, że wierzyciel nie otrzymuje żadnych kwot z zabezpieczonego majątku. Będzie to możliwe dopiero wtedy, gdy sprawa się prawomocnie skończy i zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne. Dzięki wcześniejszemu zabezpieczeniu majątku komornik nie będzie miał trudności z przeprowadzeniem egzekucji. Wykonanie przez komornika zabezpieczenia będzie możliwe dzięki temu, że sądowy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Wynika to z art. 492 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Zatem po uzyskaniu takiego nakazu wystarczy wysłać go do Podstawa prawna Ustawa z dnia 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.) Ustawa z dnia 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) Ustawa z dnia 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380) komornika z wnioskiem o wykonanie zabezpieczenia – nie trzeba dopełniać żadnych dodatkowych formalności. Takie korzystne rozwiązanie jest możliwe tylko w przypadku nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym. Uzyskanie innego rodzaju nakazu zapłaty (w postępowaniu upominawczym) nie daje podstaw do złożenia wniosku o wykonanie zabezpieczenia. Wierzyciel, składając wniosek u komornika o wykonanie zabezpieczenia, musi zapłacić opłatę w wysokości 2% wartości roszczenia, które podlega zabezpieczeniu (nie mniej niż 3% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego i nie więcej niż pięciokrotność tego wynagrodzenia). Opłata od wniosku o wykonanie zabezpieczenia wynosi 2% wartości roszczenia podlegającego zabezpieczeniu. Dłużnik może uniknąć przymusowego wykonywania zabezpieczenia. W tym celu powinien złożyć na rachunek depozytowy sądu zasądzoną w nakazie kwotę wraz z wymagalnymi odsetkami. Sumę złożoną na rachunek depozytowy sąd umieszcza na wydzielonym, oprocentowanym rachunku bankowym w wysokości oprocentowania udzielonego przez bank dla wkładów wypłacanych na każde żądanie. Sąd Rejonowy w Gnieźnie I Wydział Cywilny ul. Franciszkańska 10 62-200 Gniezno Uprawniony: Jacek Woźniak ul. Lipowa 2, 62-200 Gniezno Obowiązany: Andrzej Iwański ul. Nowa 12, 62-200 Gniezno Sygn. akt I C 12/16 Wniosek o udzielenie zabezpieczenia Działając w imieniu własnym na podstawie K.p.c. wnoszę o udzielenie uprawnionemu zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 25.000,00 zł (słownie: dwudziestu pięciu tysięcy złotych 00/100) poprzez: zajęcie ruchomości obowiązanego, samochodu osobowego …… o nr rej. ……… o wartości 25.000 zł. Uzasadnienie Uprawniony na mocy umowy sprzedaży z dnia 18 lutego 2016 r. zbył obowiązanemu maszynę rolniczą za kwotę 25.000 zł. Dowód: Umowa sprzedaży z potwierdzeniem odbioru towaru. Pomimo upływu terminu zapłaty i wysłania wezwania do zapłaty, obowiązany pismem z dnia 20 kwietnia 2016 r. poinformował, iż z powodu problemów finansowych nie jest w stanie zapłacić, a w stosunku do niego toczy się kilka postępowań sądowych. Dowód: Pismo obowiązanego. Dowód: Przesłuchanie obowiązanego na okoliczność jego sytuacji majątkowej. Biorąc pod uwagę sytuację majątkową obowiązanego i interes prawny uprawnionego zachodzą przesłanki do udzielenia zabezpieczenia. Jacek Woźniak Załączniki: – dowód uiszczenia opłaty sądowej, – umowa sprzedaży z potwierdzeniem odbioru towaru, – pismo obowiązanego z dnia 20 kwietnia 2016 r.