Informacje o zatrudnianiu i pobycie cudzoziemców spoza UE i EOG

Powiatowy Urząd Pracy w Kutnie
INFORMACJE O ZATRUDNIANIU I POBYCIE CUDZOZIEMCÓW SPOZA UE I EOG
Podstawowe akty prawne dotyczące zatrudniania cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
1. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 674 ze zm.).
2. Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 769).
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca (Dz. U. Nr 16, poz. 84
ze zm.).
4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 r. w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca
jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców (Dz. U. Nr 16, poz. 85 ze zm.).
5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie przypadków, w których powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest dopuszczalne bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę (Dz. U. Nr 155, poz. 919ze zm.).
6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2013 r. w sprawie wysokości wpłaty dokonywanej w związku ze złożeniem wniosku o
wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca (Dz. U. 2013, poz. 1644).
7. Rozporządzenie Wojewody Łódzkiego nr 2/2013 z dnia 22 października 2013 r. w sprawie kryteriów wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców (Dziennik
Urzędowy Województwa Łódzkiego poz. 4594).
Zezwolenia na prace
Pracodawca mający zamiar zatrudnić cudzoziemca jest stroną w postępowaniu administracyjnym o wydanie/przedłużenie zezwolenia na pracę i
to on występuje z przedmiotowym wnioskiem a nie sam cudzoziemiec.
Zezwolenie na pracę jest wydawane na czas określony, nie dłuższy niż trzy lata, może ono zostać przedłużone na dłuższy okres.
Zezwolenia wydawane są dla konkretnego pracodawcy oraz konkretnego cudzoziemca, który może wykonywać pracę tylko na wskazanym stanowisku, w okresie
podanym w zezwoleniu.
Zezwolenie wydaje wojewoda właściwy ze względu na:
siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy, który ma zamiar zatrudnić cudzoziemca (typ A, typ B),
siedzibę podmiotu, do którego cudzoziemiec jest delegowany (typ C),
siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu, na rzecz którego świadczona jest usługa, a jeżeli podmiot ten ma siedzibę lub miejsce zamieszkania za
granicą – ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (typ D),
główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (typ E).
W przypadku zezwolenia typu A-wojewoda wydaje przedmiotowe zezwolenie po uzyskaniu informacji od starosty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce
zamieszkania pracodawcy mającego zamiar zatrudnić cudzoziemca, iż w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy, na proponowane miejsce pracy nie
ma chętnych Polaków lub rekrutacja przeprowadzona na to stanowisko pracy wśród Polaków dała wynik negatywny. Ponadto, wysokość wynagrodzenia, która będzie
określona w umowie z cudzoziemcem nie będzie niższa od wynagrodzenia pracowników, wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym
stanowisku.
W przypadku zezwolenia typu B-wojewoda wydaje przedmiotowe zezwolenie, jeżeli podmiot którego członkiem zarządu ma być cudzoziemiec w roku podatkowym
poprzedzającym złożenie wniosku osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie w trzecim kwartale roku
poprzedzającego złożenie wniosku oraz jeżeli na dzień złożenia wniosku zatrudnia na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej
roku co najmniej dwóch pracowników, którzy nie podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia na pracę, bądź też gdy ten podmiot wykaże posiadanie środków, lub
prowadzenie działań pozwalających na spełnienie w przyszłości wyżej wymienionych warunków.
W przypadku zezwoleń typu C, typu D, typu E-wojewoda wydaje takie zezwolenie, jeżeli wykonywanie pracy przez cudzoziemca będzie odbywało się na
warunkach zgodnych z Kodeksem Pracy, jeżeli wysokość wynagrodzenia, która będzie przysługiwała cudzoziemcowi nie będzie niższa o więcej niż 30% od wysokości
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie corocznie ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz, jeżeli pracodawca wskaże
na podstawie pełnomocnictwa osobę przebywającą na terytorium RP, którą upoważni do reprezentowania swoich interesów oraz dysponowania wszystkimi
niezbędnymi dokumentami.
Posiadanie przez cudzoziemca zezwolenia na pracę nie uprawnia go do jej wykonywania!
Cudzoziemiec posiadający zezwolenie na pracę jest uprawniony do wykonywania pracy, jeżeli przebywa w Polsce legalnie na podstawie:
wizy (z wyjątkiem wizy, o której mowa w art. 26 ust. 3, art. 28 ust. 1 pkt 1, 10 i 11 oraz ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o
cudzoziemcach),
wiz, o których mowa w art. 28 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (jeżeli bezpośrednio przed wydaniem tychże wiz był
uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej),
zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony (z wyjątkiem zezwolenia udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53a ust. 2
ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach),
wizy jednolitej wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
dokumentu pobytowego, wydanego przez inne państwo obszaru Schengen,
ruchu bezwizowego, gdy postanowienia umowy o tymże ruchu przewidują możliwość wykonywania pracy przez cudzoziemców.
Procedura uzyskania zezwolenia na pracę:
W przypadku, gdy wykonywanie pracy przez cudzoziemca związane jest z posiadaniem zezwolenia na pracę pracodawca występuje z pisemnym wnioskiem o wydanie
zezwolenia na pracę do Wojewody Łódzkiego załączając do niego następujące dokumenty:
potwierdzenie dokonania opłaty,
informację statystyczną pracodawcy,
kopię wszystkich wypełnionych stron z paszportu cudzoziemca,
opinię starosty na temat możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy,
dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań wskazanych w zgłoszeniu wolnego miejsca pracy do powiatowego urzędu pracy,
w przypadku, gdy pracodawca będzie reprezentowany przez inne osoby - pełnomocnictwo w formie pisemnej, do konkretnych czynności prawnych
udzielone przez osoby upoważnione.
Zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.
Cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę,
jeżeli:
1. Posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Udzielono mu ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Posiada zezwolenie na osiedlenie się w Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich w Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Posiada zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Korzysta z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej.
7. Jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
8. Jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej.
9. Jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób, na
podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.
10. Jest członkiem rodziny cudzoziemca, o którym mowa w pkt 7 – 9, lub jest zstępnym małżonka tego cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na
utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka lub jest wstępnym tego cudzoziemca lub jego małżonka, pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub
jego małżonka.
11. Jest osobą o której mowa w art. 19 ust. 2-3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego
terytorium, obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 oraz z 2008 r. Nr 216,
poz. 1367).
12. Posiada w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością:
połączenia z rodziną, w przypadku owdowienia, rozwodu, separacji lub śmierci wstępnego lub zstępnego pierwszego stopnia, gdy przemawia za tym
szczególnie ważny interes cudzoziemca;
małżeństwa z obywatelem polskim, w przypadku owdowienia lub rozwodu – gdy przemawia za tym szczególnie ważny interes cudzoziemca,
posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, udzielone przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, oraz zamierza wykonywać
pracę lub prowadzić działalność gospodarczą na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie w Rzeczypospolitej Polskiej, podjąć lub
kontynuować studia lub szkolenie zawodowe lub wykaże, że zachodzą inne okoliczności uzasadniające jego zamieszkiwanie na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
jest ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu decyzji ramowej Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi i spełnia łącznie następujące
warunki:
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podjął współpracę z organem właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie zwalczania
handlu ludźmi,
zerwał kontakty z osobami podejrzanymi o popełnienie czynów zabronionych związanych z handlem ludźmi,
przybywa lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia lub kontynuacji stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych
studiów doktoranckich na tym terytorium, zwanych dalej "studiami", także w przypadku gdy podjął studia na terytorium innego państwa członkowskiego
Unii Europejskiej, które zamierza kontynuować lub uzupełnić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
jest naukowcem, który przybywa lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu prowadzenia badań naukowych na podstawie umowy o
przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego, zawartej z placówką naukową zatwierdzoną przez ministra właściwego do spraw nauki,
posiada dokument pobytowy, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającego
jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2002, str. 1-7), zwanego dalej rozporządzeniem (WE)
nr 1030/2002, z adnotacją "naukowiec", wydany przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej, jeżeli umowa o przyjęciu w celu realizacji projektu
badawczego, zawarta z właściwą placówką naukową tego państwa, przewiduje przeprowadzenie badań naukowych także na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
13. Jest małżonkiem obywatela polskiego lub cudzoziemca o którym mowa w pkt 1-6, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej udzielone w związku z zawarciem związku małżeńskiego.
14. Jest zstępnym obywatela polskiego lub cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na jego utrzymaniu, o którym mowa w pkt 12-13 oraz pkt 1-6,
posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
15. Posiada zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 7 lub 14 ustawy z
dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach.
16. Przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wiz, o których mowa w art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o
cudzoziemcach, jeżeli bezpośrednio przed wydaniem tych wiz był zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, na podstawie pkt. 1-4 (odcisk
stempla, który potwierdza złożenie wniosku o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub zezwolenia na osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej).
17. Posiada ważną Kartę Polaka.
18. Ubiega się o nadanie statusu uchodźcy lub będący małżonkiem, w imieniu którego został złożony wniosek o nadanie statusu uchodźcy, pod warunkiem
posiadania zaświadczenia wydanego na podstawie art. 36 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1695 ze zm.).
19. Uprawniony do przebywania i wykonywania pracy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego
nienależącego do Unii Europejskiej lub Konfederacji Szwajcarskiej, który jest zatrudniony przez pracodawcę mającego siedzibę na terytorium tego państwa
oraz czasowo delegowany przez tego pracodawcę w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
20. W stosunku do którego umowy międzynarodowe lub odrębne przepisy dopuszczają wykonywanie pracy bez konieczności posiadania zezwolenia.
Zatrudnianie obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdowy, Rosji i Ukrainy
Z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę są zwolnieni są obywatele: Republiki Armenii, Republiki Białoruś, Republiki Gruzji, Republiki Mołdowy, Federacji
Rosyjskiej lub Ukrainy, pod warunkiem że: wykonują pracę przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, niezależnie od liczby podmiotów
powierzających im wykonywanie pracy, na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej, jeżeli przed podjęciem przez cudzoziemca pracy powiatowy urząd pracy,
właściwy ze względu na miejsce pobytu stałego lub siedzibę podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, zarejestrował pisemne oświadczenie tego podmiotu o
zamiarze powierzenia wykonywania pracy temu cudzoziemcowi, określające nazwę zawodu, miejsce wykonywania pracy, datę rozpoczęcia i okres wykonywania pracy,
rodzaj umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy oraz wysokość wynagrodzenia brutto za pracę, informujące o braku możliwości zaspokojenia potrzeb
kadrowych w oparciu o lokalny rynek pracy oraz o zapoznaniu się z przepisami związanymi z pobytem i pracą cudzoziemców.
Oznacza to, że cudzoziemcy z powyższych krajów mogą podjąć pracę w Polsce bez zezwolenia, jeżeli:
pracodawca rejestruje w powiatowym urzędzie pracy oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi (na okres maksymalnie 6 miesięcy),
cudzoziemiec posiada aktualną wizę z prawem do pracy w Polsce lub zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.
W przypadku cudzoziemca, który przebywa poza granicami Polski i nie posiada dokumentów pobytowych (wiza lub zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony),
pracodawca rejestruje oświadczenie o zamiarze powierzenia mu pracy, po czym wysyła je cudzoziemcowi. Wówczas cudzoziemiec na podstawie oświadczenia może
ubiegać się w polskiej placówce dyplomatycznej o wizę wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Okres zatrudnienia cudzoziemca bez zezwolenia na podstawie zarejestrowanego oświadczenia nie może przekraczać 6 miesięcy w ciągu kolejnych
12 miesięcy.
Oznacza to, że jeśli cudzoziemiec pracował już na podstawie oświadczenia, to kolejne zatrudnienie tego cudzoziemca na podstawie oświadczenia,
może nastąpić dopiero po upływie 6-miesięcznego okresu karencji.
Pracodawca składający oświadczenie o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi może wskazać w nim maksymalnie okres roczny, przy czym cudzoziemiec na
podstawie oświadczenia nie może pracować dłużej niż 6 miesięcy.
Procedurę związaną z zatrudnieniem cudzoziemca na podstawie oświadczenia można połączyć z procedurą wydawania zezwolenia na pracę.
W tym wypadku pracodawca ma obowiązek udokumentować, iż w okresie bezpośrednio poprzedzającym złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę
cudzoziemiec wykonywał ją dla niego na podstawie ww. oświadczenia przez okres nie krótszy niż trzy miesiące (w tym okresie nie może być żadnych przerw w
wykonywaniu pracy – w tym urlopów bezpłatnych). W tym wypadku nie jest konieczne uzyskanie informacji od starosty właściwego ze względu na siedzibę lub
miejsce zamieszkania pracodawcy mającego zamiar zatrudnić cudzoziemca.
Pracodawca w tym przypadku składa następujące dokumenty:
wypełniony wniosek,
potwierdzenie dokonania opłaty,
informację statystyczną pracodawcy,
kopię wszystkich wypełnionych stron z paszportu cudzoziemca,
oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywania pracy, zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy, na podstawie którego cudzoziemiec
wykonuje pracę u wnioskodawcy,
umowę o pracę zawartą na podstawie ww. oświadczenia,
dokumenty potwierdzające opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne, jeżeli były wymagane w związku z wykonywaniem pracy,
w przypadku, gdy pracodawca będzie reprezentowany przez inne osoby - pełnomocnictwo w formie pisemnej, do konkretnych czynności prawnych
udzielone przez osoby upoważnione.
W załączniku do pobrania:
oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom obywatelom Republiki Armenii, Republiki Białoruś, Republiki Gruzji, Republiki
Mołdowy, Federacji Rosyjskiej lub Ukrainy