Wizja końca świata w utworze Czesława Miłosza „Piosenka o

Scenariusz lekcji języka polskiego - klasa III gimnazjum
Temat: Wizja końca świata w utworze Czesława Miłosza „Piosenka o końcu świata”.
Cele
Uczeń:
- zna treść utworu Cz. Miłosza i fragmentu „Apokalipsy św. Jana” (z podręcznika),
- porównuje wizję końca świata w „Apokalipsie” i utworze,
- analizuje podobieństwa i różnice,
- dzieli utwór Miłosza na części tematyczne
- nazywa je,
- objaśnia, dlaczego koniec świata „staje się już”,
- dyskutuje, jak powinni żyć ludzie w związku z tym, że koniec świata „staje się już”.
Metody: pogadanka, praca z tekstem, dyskusja.
Formy pracy: grupowa, indywidualna, zbiorowa.
Środki dydaktyczne: słowniki języka polskiego, encyklopedie, „Księga przysłów”.
Tok lekcji:
1.Uczniowie dopisują określenia rzeczownikowe do słowa „koniec”, np. koniec lekcji, koniec zajęć,
koniec roku, koniec życia, koniec świata itd. Przypominają, jaki to rodzaj związku składniowego.
Wyjaśniają, gdzie spotkali się z opisem końca świata.
2.Podanie i zapisanie na tablicy tematu lekcji.
3.Korzystając ze słownika, objaśniają i zapisują znaczenie wyrazu „apokalipsa” (praca w grupie).
4.Głośne odczytanie fragmentu „Apokalipsy”, wskazanie cech charakterystycznych, nazwanie uczuć,
jakie wzbudza u czytelników. Zapis na tablicy i w zeszycie.
Cechy charakterystyczne
Uczucia czytelników
Strach, zaciekawienie, niepokój, przerażenie
Wypowiedzenia wielokrotnie złożone,
bogactwo porównań, metafor, powtórzenie
czasownika „staje się”
5. Ciche czytanie tekstu „Piosenki o końcu świata”- głośne odczytanie tekstu przez nauczyciela (drugi
raz). Dzielą utwór na części i nazywają je (część opisowa - strofka 1. i 2., część refleksyjna - strofka
3. i 4.). Proponują dziedzinę sztuki, najlepiej oddającą treść utworu, nadają też tytuły przedstawionym
w I części obrazom. Mogą dokonać przekładu intersemiotycznego i, jeżeli wystarczy czasu na lekcji,
narysować ilustracje do strofki 1. i 2. Podkreślają „zwyczajność” świata, ubóstwo środków
stylistycznych.
6. Dopisują własne propozycje wydarzeń zaczynające się od słowa „dopóki”, np. dopóki Ziemia kręci
się, dopóki dzieci są radosne, dopóki nastają pory roku itd.
7. Podejmują próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, dlaczego nie będzie innego końca świata?
(Koniec świata następuje w każdej chwili).Wniosek uczniowie zapisują samodzielnie.
8. Zapisują na tablicy i w zeszytach cechy charakterystyczne utworu, np. w formie tabeli.
Cechy charakterystyczne
Uczucia czytelników
Zdziwienie, radość, zachwyt, zaciekawienie.
Język potoczny, niewiele środków
stylistycznych- najwięcej epitetów, jedno
porównanie i jedna metafora, zdania pojedyncze
- przeważa czas teraźniejszy.
9. Dyskutują, jak powinniśmy żyć, jeżeli koniec świata jest każdego dnia.
10. Podsumowanie - podają przysłowia z rzeczownikiem świat np.: Używaj świata, póki służą lata. My
rządzim światem, a nami kobiety. Rysują schematy tych zdań i opisują je. Jeżeli nie potrafią podać
przysłów korzystamy z „Księgi przysłów”.
Ocena pracy uczniów: stopień lub pochwała w zależności od zaangażowania.
Praca domowa
Wyjaśnij, co to jest ragnarek.
Opracowanie:
Alicja Barbara Zakrzewska
nauczycielka języka polskiego w Gimnazjum nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Augustowie