docPobierz - Polski System Recyklingu
download 
Reklamacja Transkrypt
Pobierz - Polski System Recyklingu
// / MAGAZYN o recyklingu /// nr 28/29 WIOSNA – lato 2011 // / ISSN 1644-9231 Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA Najdłużej na rynku ZNAK dla Twojej firmy lat na rynku PSR SA Życie z pasją Mira Stanisławska-Meysztowicz OD REDAKCJI Spis treści segregowanie pojęć Paliwa alternatywne 2 Recykling 2 segregowanie pojęć Od redakcji 10 lat... 3 Ekofakty Satysfakcja z dobrze wykonanej pracy 4 Indesit zbiera baterie 4 W Trosce o Naturę zbieraj zużyte baterie 4 Inicjatywy Mondi świeci przykładem 5 Ecoodpowiedzialni 6 Przyjemne z pożytecznym 8 EcoFashion Weekend 2011 9 Prezentacja Orli Staw 10 Ludzie pro eko Życie z pasją - wywiad z Mirą Stanisławską-Meysztowicz 12 O nas Znak W Trosce o Naturę 14 Melanż Personalia – Dominika Zawadzka 15 Smaczny chleb ekologiczny 15 VI Warszawskie Dni Recyklingu 15 Lodówka na energię słoneczną 15 Chrońmy przyrodę! Straż dla Zwierząt w Polsce / // M AGA Z Y N o r e cy k l ingu /// Wydawca: Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA ul. Modlińska 225c, 03-120 Warszawa tel.: 22 519 41 41, faks: 22 519 41 40 www.psr.pl Prezes Zarządu: Ryszard Wójcik Kierownictwo publikacji: Aleksandra Czarnecka Redakcja, projekt graficzny i realizacja: Corporate Publishers tel. 22 408 82 81 ul. Ligonia 34, 01-498 Warszawa, www.corporate-publishers.pl 16 Paliwa alternatywne Paliwa wyprodukowane z odpadów, będące alternatywą dla produktów ropopochodnych. Olbrzymią zaletą paliw alternatywnych jest jednoczesne rozwiązywanie problemu malejących zasobów surowców kopalnych oraz rosnącego problemu gospodarki odpadami. Pod względem właściwości energetycznych nie ustępują paliwom tradycyjnym, ponadto są powszechnie dostępne, tanie w produkcji i bardziej przyjazne dla środowiska. Otrzymanie bezpiecznego i wydajnego paliwa alternatywnego wymaga odpowiedniej obróbki (rozdrobnienia i zmieszania) odpadów o właściwościach palnych, które wyodrębniły się w procesie recyklingu. W celu uzyskania energii z odpadów stosowane są różne procesy ich konwersji termochemicznej lub biologicznej. Masowa produkcja paliw alternatywnych z odpadów mogłaby ograniczyć liczbę wysypisk, na których składowanych jest obecnie do 90% odpadów w Polsce. Na razie zaledwie 0,5% całkowitej ilości odpadów poddawane jest termicznemu przekształceniu, przede wszystkim w piecach cementowniczych, elektrowniach oraz elektrociepłowniach. Recykling To jedna z form ochrony środowiska polegająca na ograniczaniu zużycia zasobów naturalnych oraz zmniejszeniu ilości odpadów dzięki wielokrotnemu wykorzystaniu tych samych materiałów do wytwarzania nowych produktów. Ideą recyklingu jest Zdjęcie na okładce: Fuse/Getty Images/Flash Press Media Fotografie w numerze: Shutterstock, BigStockPhoto, PSR Egzemplarz bezpłatny /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 odzyskiwanie i przetwarzanie jak największej ilości surowców wtórnych przy użyciu jak najmniejszych nakładów surowcowych i energetycznych. Odpady nadające się do przetworzenia można podzielić na 4 podstawowe grupy: papier, tworzywa sztuczne, szkło, metale. W zależności od miejsca ich powstawania rozróżnia się odpady przemysłowe i komunalne. Dzięki wprowadzeniu odpowiednich przepisów prawnych, nakładających na producentów dóbr obowiązek odzysku odpadów, odpady przemysłowe, które stanowią około 90% wszystkich odpadów, odzyskiwane są w ok. 80%. Odpady komunalne, powstające w gospodarstwach domowych, mimo wielu kampanii na rzecz właściwego segregowania śmieci, nadal odzyskiwane są na bardzo niskim poziomie. Wzrost świadomości potrzeby recyklingu dóbr wpłynął na kompleksowe podejście do tego zagadnienia. Obecnie już na etapie projektowania produktów rozpatrywane są kwestie ich późniejszego demontażu, segregowania oraz ilości użytych materiałów, które uda się ponownie przetworzyć. Coraz większa liczba produktów posiada także oznaczenia opakowań oraz elementów składowych ułatwiające ich odpowiednie segregowanie. 10 lat szybko mija… Ustawa o odpadach z 2001 roku, wprowadzająca odpowiedzialność przedsiębiorców za opakowania po produktach, przyniosła wiele zmian w postrzeganiu i realizacji zadań na rynku gospodarki odpadami. Nasza organizacja, założona w tym okresie, jedna z pierwszych tego typu w Polsce, obchodzi właśnie 10-lecie, które pragniemy uczcić m.in. wydaniem naszego czasopisma w nowej szacie graficznej. Mamy nadzieję, że uznają Państwo tę zmianę za interesującą. W obecnym wydaniu pisma pragniemy Państwu przedstawić nowego Prezesa naszej organizacji – Dr Ryszarda Wójcika, który od lutego 2011 roku przyjął odpowie- lat na rynku organizacji. Niezwykle wyważony, a jednocześnie aktywny i ekspresyjny, budzi pewność dalszego rozwoju naszej, zajmującej znaczącą pozycję na rynku w Polsce, organizacji odzysku. Prezes Zarządu Ryszard Wójcik dzialność prowadzenia Polskiego Systemu Recyklingu Organizacja Odzysku SA. Prezes Wójcik jest od kilkunastu lat związany z branżą recyklingową, w poprzednich latach był członkiem rady nadzorczej naszej Serdecznie zapraszamy do lektury naszego odświeżonego periodyku. Z przyjemnością przyjmiemy wszelkie uwagi i propozycje z Państwa strony dotyczące zarówno pisma, jak i innych wspólnych działań na polu budowania rzetelnego systemu odzysku i recyklingu opakowań w Polsce. Z wyrazami szacunku, Aleksandra Czarnecka Koordynator programu „W Trosce o Naturę” Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA należy do najdłużej działających tego typu krajowych organizacji. W grudniu 2001 roku, z inicjatywy dużych firm recyklingowych o uznanej pozycji rynkowej, dokonano rejestracji organizacji odzysku Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA (PSR) jako podmiotu, który w ramach nowych regulacji prawnych będzie przejmował od przedsiębiorców i importerów ich ustawowy obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. I tak od początku 2002 roku, zgodnie z przyjętymi zobowiązaniami, staramy się realizować tę misję z pełnym poszanowaniem prawa, etyki biznesu oraz odpowiedzialnością wobec naszych akcjonariuszy i wszystkich firm, które przekazały nam swój ustawowy obowiązek. Dzięki naszemu wspólnemu zaangażowaniu, budując krajowy system odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, do powtórnego przetworzenia trafiło już 1,5 mln ton zużytych opakowań. Uratowaliśmy przed wycięciem 22 mln drzew, co w odniesieniu do obszarów leśnych odpowiada powierzchni Karkonoskiego Parku Narodowego. Prowadzimy działania edukacyjne mające na celu uświadomienie konieczności ograniczenia powstawania odpadów i sposobów ich dalszego zagospodarowania. W ramach programu „W Trosce o Naturę” propagujemy selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych i poużytkowych. Akcja Akcjonariusze: Mondi Świecie S.A. Stora Enso Poland SA Stora Enso Recycling Sp. z o.o. IMP Polowat Sp. z o.o. Refresco Poland Sp. z o.o. SITA Polska Sp. z o.o. SITA Radom Sp. z o.o. Stowarzyszenie Papierników Polskich Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m. st. Warszawie Sp. z o.o. „…z natury segreguję” to przykład działań edukacyjnych skierowanych głównie do dzieci i młodzieży. Dla firm współpracujących z nami, samorządów lokalnych, recyklerów, organizacji branżowych i innych firm promujących ideę recyklingu i selektywnej zbiórki odpadów, zorganizowaliśmy kilkadziesiąt szkoleń, z których skorzystało ponad tysiąc uczestników. Działalność ta zyskała uznanie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który w 2009 roku przyznał PSR poważne dofinansowanie na rozwój prowadzonych działań edukacji ekologicznej. Przyjęte standardy, posiadane certyfikaty ISO 14001:2005, IQNet, certyfikat COBRO oraz Odpowiedzialność i Troska, potwierdzają wysoki poziom naszych usług wzorowanych na najwyższych standardach europejskich. Nasze umiejętności potwierdzone zostały także w indywidualnych referencjach, jakie mieliśmy przyjemność otrzymać od naszych Klientów, zawierających słowa satysfakcji z dotychczasowej współpracy. Wszystkim Państwu dziękujemy za współpracę i zaufanie. Prosimy przyjąć także nasze zobowiązanie, iż również w następnych latach z nie mniejszą odpowiedzialnością będziemy realizować przyjęte zobowiązania, z korzyścią dla środowiska naturalnego, tak obecnych, jak i przyszłych pokoleń. Ekofakty Inicjatywy 1 0 0 ,0 9 0 ,0 8 0 ,0 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 39 6 2002 2008 100 80 73 69 72 2007 2006 2005 2004 2010 2003 2009 2005 2004 2003 2002 2001 2000 w przerobie i nie są przekazywane na składowiska. 72 73 113 72 2007 103 2005 97 100 40 2006 69 54 67 39 70 82 60 2004 2010 2005 2000 2006 2004 2003 2002 2001 2000 0 80 6 20 100 2003 2009 40 2002 2008 60 51 20 80 13 103 97 40 100 60 113 80 Wskaźniki ilości odpadów Wskaźniki zużycia w składowanych na tonę w latach 2000-20 produkcji papieru w latach 2000-2010 120 89 2007 O d p ad2001 y skład o w10 an e t/t p ap ieru d o b azy ro ku 2000 100 100 120 100 Z yżycie w o d y w p o ró w n an iu 72 d o b azy ro ku 2000 120 20 2004 113 72 2004 2007 72 6 2002 2008 120 100 80 2003 2009 39 10 2001 2007 51 13 2005 2000 2006 2004 2003 2003 103 73 2003 2006 70 2000 82 0 40 Możliwy jest wzrost produkcji z jedno20 20 czesnym zmniejszaniem uciążliwości 0 dla 0środowiska naturalnego. Wymaga to jednak stosowania najnowszych rozwiązań technicznych, aktywności firm w kierunkach wytyczanych przez strategiczne zmiany ustawodawcze oraz stałej orientacji na zrównoważony rozwój. 2002 2002 69 2002 2005 2001 97 100 67 54 2001 2004 2010 d o b azy ro ku 2000 89 O d p ad y skład o w an e t/t p ap ieru w latach 2000-2010 20 60 100 Z yżycie w o d y w p o ró w n an iu 72 d o b azy ro ku 2000 103 97 40 100 60 113 2000 Ścieki: Mondi Świecie modernizowała 0 swoją oczyszczalnię kilkakrotnie na przestrzeni 10 lat. Największą inwestycją była budowa beztlenowego stopnia oczyszczania ścieków, uruchomionego w 2009 roku. Celem jej było zapewnienie wysokiego poziomu redukcji ładunku ścieków. Proces rozruchu instalacji przebiegał jednak z perturbacjami i został wsparty120 dodatkowym programem modernizacji stopnia 100 tlenowego. Wskaźnik ładunku ścieków na 80 latach tonę papieru pozostaje w ostatnich 120 na 120 stałym poziomie, ale realizacja 60 obecWskaźniki ilości odpadów Wskaźniki zużycia w 100 100 nego programu inwestycyjnego powinna w latach 2000-20 składowanych na tonę 40 produkcji papieru doprowadzić do ok. 20% 80 redukcji. 80 120 Wskaźniki zużycia wody w latach 2000-2010 54 67 82 10 2001 2007 51 20 13 40 70 100 89 60 0 2001 66 80 Wskaźniki ilości odpadów Wskaźniki zużycia w w latach 2000-20 składowanych na tonę produkcji papieru w latach 2000-2010 2000 2006 113 20 Z yżycie w o d y w p o ró w n an iu 72 d o b azy ro ku 2000 103 97 100 O d p ad y skład o w an e t/t p ap ieru d o b azy ro ku 2000 40 2000 2010 2009 2007 60 2010 66 2009 62,88 85,50 2008 2007 2006 78,30 2010 54 69 72 73 67 69 2005 2004 85,42 2003 80 54 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 70 82 2002 83,31 2006 2005 2010 2009 2008 100 0 O d p ad y skład o w an e t/t p ap ieru d o b azy ro ku 2000 62,88 85,50 2009 69 72 73 2008 78,30 85,42 67 69 2007 83,31 70 82 2006 2002 2000 2001 89 100 66 2000 4 0 ,0 100 2010 62,88 85,50 2009 78,30 85,42 2008 2006 2007 83,31 54 100,00 66 2009 2005 2010 54 100,00 66 100 89 2005 2010 2009 69 69 5 0 ,0 54 2001 100,00 C O 2 72 z p a liw k oZ pyżycie a ln y c hw o d y w p o ró w n an iu % w a rto ś c i b a zo w e j z ro kduo 2b0azy 0 5 ] ro ku 2000 73 2006 69 2005 67 2004 70 2003 2002 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 8 0 ,0 20 7 0 ,0 6 0 ,0 120 t/t p ap ieru 2000 1 1 0 ,0 40 3 0 ,0 Odpady: produkcja z surowca drzewnego 2 0 ,0 i makulatury związana jest nierozłącznie z generowaniem odpadów. Odpady z przerobu drewna są w całości zagospodarowane na miejscu, przy produkcji energii. Dzięki rozwiniętej współpracy z firmami innych branż, Mondi Świecie jest w stanie przemysłowo wykorzystać pyły z procesu spalania oraz część odpadów z przerobu makulatury. Od 2008 roku odpady paleniskowe są w całości wykorzystywane 2007 82 89 2001 2000 Firma jest zresztą40 reprezentantem dzia20 łań całego sektora papierniczego, który od dawna skutecznie minimalizuje wpływ 0 na środowisko i dba o zrównoważony ekorozwój. Warto prześledzić na przykładzie Mondi Świecie S.A., jak te działania wyglądają. Energia – paliwa oraz emisja: zakład zredukował o ok. 25% jednostkowe zużycie ciepła, ale, co ważniejsze, pomimo wzrostu produkcji energii, zmniejszył znacząco udział paliw kopalnych (węgiel, /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 C O 2 72 z p a liw k o p a ln y c h % w a rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] 73 73 2006 2005 2004 62,88 100 80 2010 85,50 2009 78,30 2008 85,42 2007 83,31 Z yżycie w o d y w p o ró w n an iu d o b azy ro ku 2000 62,88 2005 100,00 2009 2008 2007 2006 W ramach projektu, pod koniec września 2010 ruszył cykl audycji w radiu RDN Małopolska na temat ochrony środowiska. Co środę przez 6 tygodni na antenie radia omawiano tematy związane ze zbiórką i recyklingiem zużytych baterii, selektywną zbiórką i recyklingiem odpadów, odpadami niebezpiecznymi, procesem kompostowania czy też edukacją ekologiczną. 2010 85,50 78,30 85,42 83,31 100,00 4 0 ,0 Była to już 2. edycja tego konkursu, przeprowadzona na 3 0 ,0 terenie Tarnowa oraz gmin: Tarnów, Wierzchosławice, Za2 0 ,0 kliczyn, w ramach którego uczniowie z miejscowych szkół przez cały rok zbierali do specjalnie oznakowanych pojemników zużyte baterie. Podczas finału rozstrzygnięto konkursy oraz wręczono nagrody. w latach 2000-2010 9 0 ,0 100 60 80 1 1 0 ,0 60 Wskaźniki zużycia 1wody 0 0 ,0 120 2006 C O 2 z p a liw k o p a ln y c h % w a rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] 8 0 ,0 17 czerwca 2011 r. na terenie stadio1 1 0 ,0 7 0 ,0 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych nu żużlowego w Tarnowie-Mości1 0 0 ,0 6 0 ,0 do powietrza w latach 2000-2010 cach odbył się wielki finał konkursu 9 0 ,0 5 0 ,0 8 0 ,0 4 0 ,0 „W Trosce o Naturę zbieraj zużyte 7 0 ,0 3 0 ,0 baterie” zorganizowanego przez firmę EKOTAR oraz Pol6 0 ,0 2 0 ,0 ski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA. 5 0 ,0 Wskaźniki zużycia wody w latach 2000-2010 100 120 0 120 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 9 0 ,0 zanp aiuliw k o p a ln y c h Z yżycie w o d y w p o róC Ow2n72 2007 rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] d o b azy ro%kuw a2000 2008 69 69 67 82 70 2003 2002 2010 2009 2008 2007 2006 2005 W Trosce o Naturę 1 0 0 ,0 Wskaźniki zużycia wody w latach 2000-2010 Zużycie wody: zamknięcie obiegów wod0 nych, modyfikacje urządzeń i duże inwestycje umożliwiły produkcję z tym samym nieomal zużyciem wody na przestrzeni 10 lat, mimo ponad dwukrotnego wzrostu produkcji. Wskaźnik jednostkowego zużycia wody został bowiem zredukowany z 38 do 20 m3 na tonę produkcji papieru. 2 0 ,0 1 1 0 ,0 2 0 ,0 40 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 20 3 0 ,0 zbieraj zużyte baterie 2007 2006 67 69 2005 2004 82 70 2003 2002 100 89 2001 2000 100 Z yżycie w o d y w p o ró w n an iu d o b azy ro ku 2000 89 2001 2000 4 0 ,0 0 62,88 2008 2007 5 0 ,0 85,50 6 0 ,0 2 0 ,0 78,30 3 0 ,0 62,88 7 0 ,0 100,00 8 0 ,0 2010 78,30 9 0 ,0 85,42 C O 2 z p a liw k o p a ln y c h % w a rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] 2009 85,50 4 0 ,0 85,42 1 0 0 ,0 83,31 5 0 ,0 ,0 olej8 0opałowy) zmniejszając wskaźnik emi7 0 ,0 sji CO 2 ze spalania paliw kopalnych o ok. 6 0 ,0 30%. Obecnie głównym rodzajem wytwa5 0 ,0 rzanej energii jest produkcja ze źródeł 4 0 ,0 3 0 ,0 odnawialnych (energia zielona) – stanowi 2 0 ,0 75%, podczas gdy w roku 2000 – zaledwie 40%. Zakład znacząco ograniczył spalanie miału węglowego i tym samym emisję SO2 oraz NOx. Wskaźnik emisji SO2/tonę papieru został zredukowany na przestrzeni 11 lat o 40%, a emisji całkowitej pyłu o 75%! Dobrym przykładem takiej pozytywnej zależności jest Mondi Świecie S.A. – producent papieru do produkcji tektury falistej. Wybór technologii głównych proce1 1 0 ,0 120 sów, optymalizacja istniejących instalacji 0 0 ,0 Wskaźniki zużycia 1wody 100 i przeprowadzone inwestycje umożliwiły 9 0 ,0 w latach 2000-2010 8 0 ,0 80 firmie ponad dwukrotny wzrost produk120 7 0 ,0 Wskaźniki emisji ze spalania paliw koplanych cjiCO2papieru (z 600 tys. ton w roku 2000 do 60 100 6 0 ,0 do powietrza w latach 2000-2010 1,3 mln ton w 2010), przy niemal niezmie5 0 ,0 40 80 nionym zużyciu wody czy 75-procentowej 4 0 ,0 20 redukcji pyłu! 360 0 ,0 83,31 1 1 0 ,0 7 0 ,0 6 0 ,0 2010 2009 2008 2007 2006 8 0 ,0 Z yżycie w o d y w p o ró w n an iu d o b azy ro ku 2000 62,88 85,50 78,30 85,42 83,31 100,00 2005 9 0 ,0 p a ln y c h j z ro k u 2 0 0 5 ] Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 1 0 0 ,0 100 ró w n an iu 2000 PSR wspiera Indesit, jak i innych swoich Partnerów, w działaniach prośrodowiskowych prowadzonych wśród pracowników. Organizacja udostępniła specjalne pojemniki oraz przekazała plakaty edukacyjne i promocyjne wspierające zbiórkę. Zebrane baterie pod kontrolą PSR trafią do przetworzenia. 3 0 ,0 2005 – 9 maja w czterech zakładach Indesit Company Polska rozpoczęliśmy zbiórkę baterii wśród naszych pracowników. Finał akcji prowadzonej przy współpracy z Polskim Systemem Recyklingu Organizacja Odzysku SA (PSR) przewidziany jest na koniec tego roku, a dla osób, które zbiorą największą ilość baterii przewidziane są cenne nagrody – zapowiedział Mateusz Klonowski, Environmental Protection Specialist w Indesit Company Polska. 4 0 ,0 1 1 0 ,0 C O 2 z p a liw k o p a ln y c h % w a rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] zbiera baterie 5 0 ,0 2 0 ,0 – Z satysfakcją obserwujemy wzrost liczby naszych klientów, co oznacza coraz większą ilość odpadów trafiających do odzysku i recyklingu – mówi Dominika Zawadzka, Dyrektor Działu Handlowego. Indesit 6 0 ,0 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 Wskaźniki zużycia 1wody 0 0 ,0 w latach 2000-2010 9 0 ,0 80 zrost produkcji i dobre wyniki finansowe zadowolą prawdziwie nowo60 czesną firmę tylko40 wtedy, gdy towarzyszą im działania proekologiczne. Rozwój fir20 my, wzrost produktywności, nieodmien0 nie kojarzone z procesem modernizacji, wbrew pozorom mogą iść pod rękę z ekologią – zaawansowane technologie coraz częściej sprzyjają ochronie środowiska. 7 0 ,0 2006 W 2010 roku zrealizowaliśmy wszelkie obowiązki wynikające z ustawy, w związku z tym, podobnie jak w latach ubiegłych, nie zapłaciliśmy żadnej opłaty produktowej. W 8 0 ,0 100,00 W ramach naszej współpracy z przedsiębiorcami przejmujemy w/w obowiązki, w tym: składamy sprawozdanie roczne o osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych właściwemu organowi administracji publicznej, a w razie niedopełnienia obowiązku w danym roku rozliczeniowym – uiszczamy opłatę produktową z własnych środków. Prowadzimy, w zakresie obowiązków, dodatkową ewidencję i archiwizację ewidencji oraz innych dokumentów związanych z wykonywaniem w imieniu przedsiębiorcy obowiązku odzysku i recyklingu, prowadzimy edukację ekologiczną, w szczególności w zakresie gospodarki odpadami i recyklingu odpadów, promujemy rozwiązania i technologie przyjazne środowisku i zmniejszające zagrożenia dla środowiska oraz racjonalną gospodarkę odpadami. 9 0 ,0 1 1 0 ,0 120 Wskaźniki emisji CO2 ze spalania paliw koplanych do powietrza w latach 2000-2010 1 0 0 ,0 2005 W roku 2010 obowiązywały następujące poziomy odzysku i recyklingu: tworzywa 18%, aluminium 45%, blacha 33%, papier 52%, szkło 43%, drewno 15%. Poziom recyklingu dla wszystkich opakowań wynosił 35%, zaś odzysk dla wszystkich opakowań 53%. C O 2 z p a liw k o p a ln y c h % w a rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 (Dz.U. z dnia 21 czerwca 2007). 1 1 0 ,0 C O 2 z p a liw k o p a ln y c h % w a rto ś c i b a zo w e j z ro k u 2 0 0 5 ] Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie odzysku i recyklingu odpadów oraz opłacie produktowej i depozytowej z dnia 11 maja 2001 Dz.U. 2001 nr 63 poz. 639 z późn. zmianami, zobowiązuje przedsiębiorców i importerów produktów w opakowaniach do odzysku i recyklingu określonej części opakowań wprowadzanych na rynek krajowy. 2008 Jak co roku Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA złożyła sprawozdanie za rok 2010 dotyczące przejęcia ustawowych obowiązków odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych za wszystkich swoich Klientów. O d p ad y skład o w an e t/t p ap ieru d o b azy ro ku 2000 Mondi z dobrze wykonanej pracy świeci przykładem 2008 Satysfakcja Inicjatywy Ecoodpowiedzialni Już po raz czwarty firma Sony, przy współudziale C.H. Arkadia i Europejskiej Platformy Recyklingu, zorganizowała w Warszawie bezpłatną zbiórkę zużytego sprzętu elektronicznego i baterii. W zamian za oddane elektrośmieci na „ecoodpowiedzialnych” Klientów czekały upominki. Akcja zainicjowana 3 lata temu jest powtarzana dwa razy w roku – wiosną i jesienią. W czasie jej trwania do specjalnego samochodu w pobliżu C.H. Arkadia każdy może przynieść zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz baterie. Ostatnia akcja, zakończona 3 kwietnia, okazała się wielkim sukcesem. W ciągu trzech weekendów zgłosiło się ponad 600 osób, które oddały w sumie 7,4 tony elektrośmieci. Najwięcej w historii akcji i ponad 40% więcej niż podczas poprzedniej edycji. Sukces został osiągnięty dzięki zapewnieniu odpowiedniej komunikacji i przede wszystkim rosnącej świadomości ekologicznej Polaków. inicjatorem całorocznej zbiórki baterii i zużytego małogabarytowego sprzętu – do ecoboxów, które można znaleźć w każdym salonie Sony Centre, w C.H. Arkadia w Warszawie oraz w centrach serwisowych Sony w Warszawie, Łodzi i Poznaniu. Od listopada 2009 roku do połowy marca 2011 roku udało się w ten sposób zebrać ponad 26 ton elektrośmieci, o których recykling Sony dba wspólnie z Europejską Platformą Recyklingu. Firma wspiera także akcje i działania innych organizatorów, m.in.: pomaga sadzić i pielęgnować lasy, bierze aktywny udział w programie „W Trosce o Naturę” organizowanym przez Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA, wspiera ogólnopolski konkurs „Drugie życie elektrośmieci”. Tego rodzaju akcje, skierowane do klientów, odwołujące się do aktywności społecznej i mające na celu promowanie recyklingu to jeden z ważnych elementów działalności proekologicznej firmy. Nie mniej ważne są działania podejmowane w trakcie cyklu produkcyjnego – począwszy od doboru materiałów do produkcji, przez ich przetwarzanie i odzyskiwanie, po oszczędności związane z materiałami opakowaniowymi. Sony ma bardzo ambitne plany ekologiczne związane z procesem produkcji swoich produktów – do roku 2050 chce osiągnąć zerowy poziom szkodliwego oddziaływania na środowisko naturalne. To poważne wyzwanie zapowiada wieloaspektowe działania w zakresie: 1) ograniczania zmian klimatycznych, 2) ochrony zasobów naturalnych, 3) kontroli wykorzystania substancji chemicznych oraz 4) promocji biologicznej różnorodności. Bezpłatna zbiórka elektrośmieci Dołącz do nas! 19 marca – 3 kwietnia, soboty i niedziele od 9:00 do 20:00, C.H. Arkadia Przynieś zużyty sprzęt i baterie, a otrzymasz super koszulkę Sony od wielu lat aktywnie angażuje się w ochronę środowiska – jest współzałożycielem Europejskiej Platformy Recyklingu oraz członkiem Światowego Funduszu na rzecz Natury (WWF). Firma zorganizowała też szereg projektów ekologicznych zarówno o zasięgu międzynarodowym, jak i lokalnym. W Polsce proekologiczne akcje Sony przeprowadzane są pod hasłem „ecoodpowiedzialni”. Oprócz akcji cyklicznych, firma działa również na co dzień, będąc /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 Infolinia Sony: 0 801 500 500 lub (22) 33 88 700* * Opłata wg stawki operatora. W pierwszym etapie, obejmującym okres do 2015 roku, Sony planuje m.in. całkowite wycofanie lub zastąpienie substancji stanowiących wysokie zagrożenie dla środowiska, 30% redukcję emisji dwutlenku węgla w swoich fabrykach (w porównaniu z rokiem 2000), 99% lub większy poziom odzysku odpadów powstających podczas działalności operacyjnej. Możliwości pozytywnego wpływania Sony na środowisko wyrażają się także przez projektowanie urządzeń, które mają niski (jak niektóre modele telewizorów Bravia czy odtwarzaczy Blu-ray) pobór mocy, czy zastosowanie technologii Stamina, umożliwiającej bardziej efektywne wykorzystanie energii. W najnowszych modelach laptopów VAIO można skorzystać również z różnych funkcji oszczędzania energii. Notebooki wyposażone są także w zoptymalizowane pod względem zużycia energii podświetlenie LED, a ustawienia zarządzania energią dają pełną kontrolę nad poborem mocy, umożliwiając całodzienną pracę laptopa przy jednokrotnym naładowaniu baterii. Inicjatywy inicjatywy z pożytecznym Przyjemne EcoFashion EcoFashion Weekend 2011 to niecodzienne wydarzenie w świecie mody i recyklingu opakowań papierowych, którego sponsorem, już po raz siódmy, był Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA. G łówny punkt programu, pokaz mody recyklingowej Junk Fashion Show, ściągnął do Nowohuckiego Centrum Kultury liczniejszą niż zwykle publiczność. 1000 osób podziwiało inspirowane geometrią ubiory wykonane z recyklingowego papieru. Te proste na pierwszy rzut oka projekty, w świetle reflektorów okazywały się wyrafinowanymi autorskimi kreacjami, utrzymanymi w duchu nowej dekady XXI wieku. Nie zabrakło też, istotnej przy takich wydarzeniach, profesjonalnej oprawy muzycznej oraz choreograficznej. W maju br. 10 placówek edukacyjnych na terenie Żar wzięło udział w kolejnej akcji Polskiego Systemu Recyklingu Organizacja Odzysku SA – „…z natury segreguję!”. Wszystkie dzieci objęte akcją przez dwa tygodnie uczestniczyły, pod okiem swoich koordynatorów, w wielu działaniach prośrodowiskowych. Przedszkolaki i uczniowie szkół podstawowych uczestniczyli w pogadankach, quizach, zabawach edukacyjnych, wycieczkach plenerowych i spotkaniach, budujących ich świadomość ekologiczną w zakresie gospodarki odpadami. Na zajęciach plastycznych przygotowywano prace na konkurs „Co mogą zrobić dzieci, by nie rosła góra śmieci” oraz na najciekawszą pracę z opakowań poużytkowych. Dzieci (często wraz z rodzicami) przygotowywały też prace na konkurs fotograficzny, wyszukując najpiękniejsze, ale wymagające także poprawy, miejsca na terenie Żar. Kolejnym konkursem akcji była selektywna zbiórka odpadów ukierunkowana na ich ocenę jakościową. Wszystkie placówki starały się, aby zebrane przez dzieci odpady były odpowiednio przygotowane przed wrzuceniem ich do specjalnych pojemników: opakowania były czyste, pozbawione innych materiałowo elementów typu etykiety i odpowiednio zgniecione. Przedsiębiorstwo Komunalne Pekom, odbierające z przedszkoli i szkół odpady, bardzo wysoko oceniło ich jakość. Koordynatorzy akcji nie tylko wdrażali przygotowany przez organizatorów program edukacyjny, ale też prowadzili wiele działań wzmacniających funkcje edukacyjne, także w odniesieniu do dorosłych mieszkańców. Nauczyciele przygotowywali wraz z dziećmi przedstawienia, tablice informacyjne, ankiety skiero Weekend 2011 /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 wane do dorosłych, spotkania i wycieczki. – Realizacja zaplanowanych w ramach akcji działań oparta była na wewnętrznej, międzydyscyplinarnej współpracy nauczycieli i opiekunów dzieci – za co jesteśmy niezwykle wdzięczni także dyrektorom placówek – powiedziała Aleksandra Czarnecka z Polskiego Systemu Recyklingu Organizacja Odzysku SA, Koordynator Programu W Trosce o Naturę, prezentując zebranej na finale publiczności zakończony projekt. Na finalistów konkursów czekało mnóstwo niespodzianek przygotowanych przez Głównego Partnera oraz inicjatora akcji, firmę Kronopol Sp. z o.o. oraz Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA. – Nasza firma aktywnie uczestniczy w działaniach związanych z ochroną środowiska. Dzięki akcji „…z natury segreguję!” mamy możliwość budowania świadomości ekologicznej także wśród lokalnej społeczności – powiedział Jarosław Masina, kierownik Działu Marketingu w firmie Kronopol Sp. z o.o. – Wierzymy, że efekty naszego zaangażowania w proekologiczne działania będą widoczne już niebawem. Prawie 300 projektów zaprezentowały modelki Agencji Promocji Mody Reklamex. Studenci Szkoły Artystycznego Projektowania Ubioru po raz kolejny udowodnili, że moda nie zna granic – ubiory zachwycały oryginalnym podejściem do formy i przemyślanym doborem recyklingowych materiałów. Studenci pierwszego roku zaproponowali geometryczne stroje wykonane z nietypowego materiału – papieru recyklingowego. Projekty papierowe nagradzano gromkimi brawami – papierowa papuga, bajecznie kolorowa sukienka z bibułowych kokardek czy suknia iskrząca się niebieskim światłem zrobiły wrażenie nawet na najbardziej wybrednych widzach. W drugiej części pokazu na podeście królował minimalizm. Monochromatyczne w założeniu ubiory wymagały od projektantów zarówno kreatywności, jak i twórczej dyscypliny, co znalazło wyraz w ciekawych formach i niekonwencjonalnym kroju prezentowanych projektów. Specjalny pokaz stylizacji przygotowały blogerki: Weronika Załazińska, Zuzanna Włodarz i Kamila Zdziebko, które wykorzystując ciuchy z dna szafy i second handów, stworzyły oryginalne zestawy utrzymane w stylu vintage, wpisujące się w recyklinowy nurt. Niespodzianką przygotowaną przez organizatorów były dwa konkursy dla projektantów. Nagroda za najlepszy projekt recyklingowy, ufundowana przez Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA, przypadła Małgorzacie Kłosowskiej. Nagrodzona sukienka była zrobiona z około 1000 zawieszek do torebek herbaty, skrupulatnie zbieranych przez cały semestr od sąsiadów i przyjaciół. Efekt okazał się znakomity – spięte ze sobą małe kartoniki przypominały strukturę zbroi lub pancerza. Drugi z konkursów, skierowany do internautów, wyłonił najlepszy strój papierowy i najlepszy projekt minimalistyczny. Ideą przewodnią całego wydarzenia było promowanie ekologicznego stylu życia i wielokrotnego wykorzystania materiałów. – Dzisiejszy wieczór pokazuje, jak ważna jest edukacja ekologiczna. Te piękne kreacje udowadniają, jak twórczo można chronić środowisko – mówił Ryszard Wójcik, Prezes Polskiego Systemu Recyklingu Organizacja Odzysku SA. Ogromne zainteresowanie tegorocznym pokazem świadczy o tym, że recykling staje się obowiązującym stylem życia. Czyżby moda ekologiczna miała już niedługo zaistnieć także na ulicach? Zdjęcia: Szkoła Artystycznego Projektowania Ubioru Znakomicie przygotowane zaplecze finału – 4 czerwca, w trakcie Dni Żar – to efekt świetnej współpracy z Miastem Żary i Burmistrzem, który objął nad akcją honorowy patronat. Młodzi mieszkańcy Żar pięknie zaprezentowali swoją wiedzę poprzez piosenki, tańce, rymowanki itp. W plenerowym tle usytuowano prace dzieci, które kolorystyką i pomysłowością budziły zachwyt uczestników imprezy. Wielki entuzjazm wśród widzów wzbudziła orkiestra ekologiczna oraz zaprezentowany przez dzieci ekologiczny pokaz mody. Publiczność brawami dodawała pewności maluchom, które przekonywującym ekologicznym ślubowaniem zakończyły swoje występy. Prezentacja Orli Staw Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych Zakład „Orli Staw” jest zwieńczeniem działań kilkudziesięciu miast i gmin województwa wielkopolskiego i łódzkiego, których celem było kompleksowe rozwiązanie problemu gospodarki odpadami. W 1998 roku zjednoczyły swe siły, powołując do życia Związek Komunalny Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina”, do którego należy dzisiaj 20 miast i gmin. Kluczowa inwestycja programu – oddany do użytku pod koniec 2006 roku „Orli Staw” w Prażuchach Nowych wraz z jego integralną częścią – Stacją Przeładunku Odpadów Komunalnych w Sieradzu – finansowana była ze środków własnych Związku, środków krajowych funduszy ochrony środowiska oraz w znacznej mierze ze środków Unii Europejskiej. Związek Komunalny Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina” jest inwestorem, właścicielem terenu oraz użytkownikiem. „Orli Staw” to unikatowy zakład, wybudowany od podstaw według najbardziej zaawansowanych, proekologicznych technologii. Spełnia wszystkie krajowe i unijne wymagania w zakresie nowoczesności zastosowanych rozwiązań technologicznych, zaimplementowane ma najlepsze dostępne techniki (BAT). Jego wydajność wynosi ok. 100 000 Mg/rok, co w pełni pokrywa zapotrzebowanie mieszkańców obsługiwanego rejonu. ZUOK składa się z trzech zasadniczych elementów: sortowni, kompostowni oraz kwatery deponowania balastu, uzupełnionych przez niezbędną infrastrukturę oraz obiekty pomocnicze. 10 /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 Zintegrowany układ tych elementów umożliwia realizację idei ograniczenia składowania odpadów biodegradowalnych i uzyskanie takich poziomów odzysku surowców wtórnych, jakie są zgodne ze zobowiązaniami wynikającymi z traktatu akcesyjnego (zakładają one ograniczanie składowania odpadów nawet na prawidłowo zlokalizowanych i wyposażonych składowiskach). W maju br. w ZUOK „Orli Staw” rozpoczął pracę nowoczesny sorter optoelektroniczny. Koszt inwestycji wyniósł przeszło 590 tys. euro, z czego 69% pochodziło ze środków unijnych. Producentem sortera jest renomowana norwesko-niemiecka firma. Przypomnijmy, że urządzenie to rozpoznaje rodzaj materiału, a także jego kolor. Może być wykorzystywane do odzysku frakcji z odpadów komunalnych zmieszanych, która może być następnie wykorzystana do produkcji paliwa alternatywnego. Realizacja inwestycji pozwoli na zwiększenie ilości odzyskiwanych odpadów na linii sortowniczej, a co się z tym wiąże, na zwiększenie ilości odpadów użytkowych przekazywanych do recyklingu. Zmniejszeniu ulegnie ilość odpadów trafiających na składowisko, dzięki czemu wydłuży się jego żywotność oraz zmniejszy uciążliwe oddziaływanie na otoczenie. Związek Komunalny Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina” wystąpił ze wspólnym wnioskiem do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dotyczącym pozyskania dotacji na rekultywacje zamkniętych składowisk gminnych z terenu Związku. Projekt dotyczył rekultywacji sześciu składowisk na terenie powiatu kaliskiego i tureckiego. W rozstrzygniętym konkursie znalazł się na drugim miejscu listy rankingowej. Cały projekt opiewa na kwotę ponad 2 350 000 złotych i zrealizowany ma być do końca 2012 roku. Spalarnia Związek Komunalny Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina” jest inicjatorem i promotorem projektu zagospodarowania odpadów z możliwością ich termicznego wykorzystania w systemach ciepłowniczych. Od 2013 roku w Polsce będzie obowiązywał zakaz deponowania na składowiskach odpadów, które mają wartości energetyczne. Jeśli Polska nie znajdzie sposobu na ich zagospodarowanie to będzie musiała zapłacić karę Unii Europejskiej. Nowoczesna instalacja termicznego przetwarzania odpadów miałaby przypominać te z krajów zachodnich i dostarczać tanią i ekologiczną energię cieplną dla mieszkańców Kalisza i regionu. Jednocześnie rozwiązałaby problem odpadów nienadających się do zagospodarowania innymi metodami. Aby instalacja mogła ekonomicznie funkcjonować powinna przetwarzać rocznie 100 tysięcy ton odpadów posiadających określoną wartość kaloryczną porównywalną z węglem brunatnym. Można je będzie pozyskać przy współpracy Związku Gmin Zlewni Górnej Baryczy, Porozumienia Międzygminnego Jarocina oraz Porozumienia Międzygminnego Kępna. Aktualnie w „Orlim Stawie” przerabiane jest około 70 tys. ton odpadów rocznie, a 50 procent z nich trafia na składowisko. Połowa tego składu mogłaby być przekształcona w energię do zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Oczywiście jeżeli chodzi o finansowanie można by też pozyskać pieniądze na budowę spalarni ze środków unijnych. Ważne jest również, że aby mogło dojść do wspólnego wybudowania nowoczesnej instalacji, potrzebna jest zmiana prawa. Dziś samorządy nie decydują w pełni o zbieranych w ich regionie odpadach. Obecnie w parlamencie trwają prace nad nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie, która mówi o organizacji zbierania i przetwarzania odpadów. Jej zmiana znormalizowałaby sytuację w zakresie gospodarki odpadami w taki sposób, że gmina zarządzałaby systemem i decydowała o sposobie zagospodarowania odpadów, a nie przewoźnik, który jest aktualnie ich dysponentem. Zapewne do zrealizowania tego projektu potrzebne będzie kilka lat, lecz jest to jeden z głównych celów Związku. Edukacja Istotnym elementem realizowanego przez Związek przedsięwzięcia w dziedzinie gospodarki odpadami jest edukacja ekologiczna społeczeństwa, prowadzona na wielu płaszczyznach i wieloma metodami, przy czym działania te pozwalają także wypromować „Orli Staw” oraz selektywną zbiórkę odpadów. Akcje edukacyjne obejmują różne środowiska i grupy wiekowe, ale edukacja dzieci i młodzieży to najważniejsza część prowadzonych działań. Dzięki wyrobieniu w nich nawyków właściwego postępowania w zakresie ochrony środowiska można się spodziewać, że w przyszłości będą żyły w harmonii z otaczającym je środowiskiem. Związek organizuje szkolenia dla kadry nauczycielskiej, samorządowców, koordynatorów zajmujących się w gminach ochroną środowiska - wspólnie z nimi prowadzi programy edukacyjne, konkursy o tematyce ekologicznej, wspiera ekologiczne przedsięwzięcia szkół. Atrakcyjną formą promocji są festyny i rajdy, gdzie propagowane treści ekologiczne można połączyć z rozrywką dla całych rodzin. Ludzie pro eko Życie z pasją Wywiad z Mirą Stanisławską-Meysztowicz Mamy w Polsce modę na ekologiczną żywność, kosmetyki czy nawet ubrania w stylu eko. Wypada się z tego cieszyć, ale czy nie jest to powierzchowne zjawisko? Ponoć nawet posegregowane w przeznaczonych do tego miejscach śmieci i tak trafiają razem do samochodu śmieciarki, która je odbiera. To dość zniechęcające… Cieszy mnie moda na ekologię. Wierzę, że dzięki niej ludzie zmienią swój sposób myślenia i podejście do otaczającego nas świata. Ale z drugiej strony musimy być czujni i sprawdzać, co kupujemy. Mamy na przykład ekologiczne butelki, zrobione nie z plastiku, ale z kukurydzy i innych komponentów biologicznych. Tymczasem przeczytałam w „National Geographic”, że proces ich produkcji wcale nie jest ekologiczny, bo między innymi w znacznym stopniu zanieczyszcza wodę. Gdy kupujemy jakiś produkt eko, warto również sprawdzić, czy ma on etykietkę „Fare Trade”, czyli pochodzi ze sprawiedliwego handlu. Sama byłam ciekawa, jak to jest. Pojechałam za śmieciarką na bazę firmy komunalnej i przekonałam się, że śmieci są tam sortowane. Tylko po co dwa razy robić tę samą robotę? Zgadzam się, że to frustrujące. Ale mimo to ważne jest, aby wyrabiać w sobie nawyk segregowania śmieci. Czy na przestrzeni ostatnich lat wzrosła nasza świadomość dotycząca potrzeby dbania o naturalne środowisko? Chyba nadal daleko nam choćby do niemieckich sąsiadów – tam segregowanie śmieci w domach jest czymś naturalnym. Nie od razu Kraków zbudowano. Zmiana świadomości to długi proces. Ja bym się nie porównywała z innymi narodami, bo to może być niesprawiedliwe i wpędzać nas w niepotrzebne kompleksy. W Niemczech czy innych państwach Unii edukacja ekologiczna była rozpoczęta dużo wcześniej. Ale oceniając „nasze podwórko” uważam, że mamy powody do dumy. Polacy są coraz bardziej świadomi potrzeby dbania o środowisko, zdają sobie sprawę z zagrożeń. Wiele osób chce segregować odpady, tylko nie zawsze mają odpowiednie pojemniki w zasięgu ręki. 12 Mija 10 lat od zatwierdzenia ustaw związanych z odpowiedzialnością przedsiębiorców za odpady opakowaniowe. Jak ocenia Pani efekt działalności organizacji odzysku? Czy przedsiębiorcy stanęli na wysokości zadania i wywiązują się ze swoich obowiązków? Organizacje odzysku są bardzo potrzebne. Choć wielu przedsiębiorców traktuje swoje obowiązki związane z recyklingiem odpadów poważnie, wiemy o tym, że są i tacy, którzy w nieuczciwy sposób załatwiają sobie certyfikaty, jakoby wywiązali się z nałożonych zobowiązań. To jest bardzo dużym zagrożeniem dla środowiska. W ten sposób tony makulatury czy opakowań szklanych trafiają na wysypisko, zamiast do miejsca, gdzie zostaną we właściwy sposób wykorzystane. Jestem za tym, żeby przedsiębiorstwa były lepiej kontrolowane, a „szara strefa” przestała istnieć. Egzekwowanie prawa recyklingowego wciąż kuleje. Na szczęście trwają prace nad ustawą, która lepiej zorganizuje system recyklingu w firmach. Co roku, już od siedemnastu lat, organizuje Pani polską edycję ogólnoświatowej akcji „Sprzątanie świata”. /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 Właściwie taką akcję moglibyśmy ogłaszać codziennie. Ale organizowanie wielkiego sprzątania w konkretnym dniu i nagłaśnianie tego wydarzenia pozwala zwrócić uwagę na problem. Każdy z nas produkuje odpady, taka jest nasza cywilizacja i tego nie zmienimy. Chciałabym, żebyśmy zmienili swoje podejście do odpadów i dobrze nimi gospodarowali. Wyrzucając je na wysypisko, szykujemy następnym pokoleniom bombę ekologiczną. Znacznie mądrzej jest wykorzystać je i przetwarzać. Warto odzyskać szkło, metal, plastik, papier i wiele innych surowców wtórnych, które znajdują się w tych odpadach. Dotyczy to zarówno wielkich przedsiębiorstw, jak i naszych domów. A co z odpadami organicznymi? Też można je wspaniale wykorzystać! Można nimi karmić ziemię, rośliny. Często żal mi, gdy patrzę na drzewa w dużych miejskich osiedlach – są marne i niedożywione. Mój ogrodnik mawiał, że ziemię trzeba „pieścić nawozem”. Taki wspaniały nawóz powstaje przecież w każdym domu. Wystarczy dobrze zorganizowany kompostownik. Tymczasem ludzie boją się – bo a to muchy, a to nieprzyjemny zapach. Tymczasem jest to nieprawda. Sama od lat do specjalnego dołka wkładam odpady z warzyw i owoców, a robaczki robią swoje. Dzięki temu nawozowi ogródek niedaleko mojego domu pięknie rośnie. Fundacja „Nasz Ziemia” realizuje około dziesięciu stałych programów. Które z nich szczególnie leżą Pani na sercu? Kocham ogrody. Dzięki programowi „Ogrody Naszej Ziemi” organizujemy zielone tereny przy szkołach i przedszkolach. Jest ich już przeszło sto. Każdy jest inny i cudowny. Zachęcamy dzieci, by rysowały ogrody swoich marzeń, a potem staramy się te marzenia zrealizować. Wciągamy dzieci i rodziców w prace przy sadzeniu roślin, tak by czuli, że ten ogród naprawdę jest ich. „Pomóżmy kasztanowcom” to kolejna ważna akcja. Nie wyobrażam sobie naszego krajobrazu bez tych drzew! Latem często widzimy pożółkłe liście kasztanowców. To nie zapowiedź jesieni, ale efekt działania małego szkodnika, o wdzięcznej zresztą nazwie szrotówek kasztanowcowiaczek. Dla mnie każde drzewo jest niezwykłe i piękne. Lubię się przytulać do ich pnia, to daje niesamowitą energię i pozwala się zrelaksować. Wczoraj przytuliłam się do topoli, która rośnie koło mojego domu. Powiedziałam jej, że jest wspaniała. Pani działalność społeczna wzbudza ogromny podziw, nie mniejszy wywołuje Pani – nazwijmy to – ogromny talent do życia, energia, optymizm. Czy ma Pani „przepis” na dobre życie? Miałam wspaniałych, mądrych i kochających rodziców. Odziedziczyłam dobre geny. Grzechem byłoby to zmarnować. Całe życie czerpię z tego, co dostałam w dzieciństwie. Mam wspaniałą rodzinę, wychowałam trzech cudownych synów. Bardzo ważni są dla mnie przyjaciele. Uwielbiam gotować, najchętniej z produktów ekologicznych. Wierzę również, że sport to zdrowie. Mira Stanisławska-Meysztowicz – od 1994 roku prowadzi Fundację Nasza Ziemia. Zainicjowała i koordynuje w Polsce kampanię „Sprzątanie świata”, będącą częścią międzynarodowego ruchu na rzecz ochrony środowiska Clean up the World. Organizuje również – wspólnie z samorządami, szkołami, organizacjami, biznesem i mediami – liczne programy na rzecz ochrony środowiska (szczegóły na: www.naszaziemia.pl). W 2001 roku Mira Stanisławska-Meysztowicz została odznaczona przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2002 roku za swoją działalność uhonorowana była przez dzieci Orderem Uśmiechu. W 2005 roku otrzymała tytuł Człowieka Roku Polskiej Ekologii w konkursie organizowanym przez organizacje społeczne i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Należy do rady programowej Zielonego Instytutu założonego przez Partię Zielonych oraz do Kongresu Kobiet. 13 O nas Melanż Smaczny chleb ekologiczny Na początku hodujemy zakwas: 3 łyżki mąki razowej orkiszowej i odrobinę wody, zarabiamy na papkę, następnego dnia dodajemy łyżkę mąki, wodę i mieszamy - i tak przez tydzień. Mąka musi być razowa, gdyż w otrębach jest najwięcej energii do fermentacji. Po tygodniu mamy gotowy zakwas, dodajemy tyle mąki, aby podwoić objętość zakwasu, po 2 godzinach znów podwajamy objętość i robimy to dotąd, aż uzyskamy potrzebną ilość ciasta. Na zakwas można użyć mąki żytniej, ale zakwas orkiszowy robi się łatwiej i chleb na tym zakwasie jest smaczniejszy. Gdy ciasto podrośnie, wykładamy go do foremek wysmarowanych tłuszczem i wysypanych otrębami, czekamy ok. 2 godz. i wkładamy na ok. 1 godz. do pieca o temp. ok. 200 st. C. Ciasto powinno być prawie lejące, więc nie da się takiego chleba upiec bez foremek. Informacja o znaku, sposobie jego użytkowania i korzyściach wynikających z przystąpienia do programu. Z nak „W Trosce o Naturę” jest symbolem systemu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Powstanie takiego systemu jest strategicznym celem działalności Polskiego Systemu Recyklingu Organizacja Odzysku SA. Podejmowane przez nas działania w ramach tego systemu mają na celu równoprawne traktowanie wszystkich etapów funkcjonowania opakowania na rynku, od momentu powstania – aż do chwili poddania recyklingowi. Ideą powstania znaku „W Trosce o Naturę” jest promocja wszystkich przedsiębiorców, którzy są zaangażowani w budowę trwałego i bezpiecznego systemu odzysku oraz recyklingu odpadów opakowaniowych, z korzyścią dla natury. Znak jest graficznym odzwierciedleniem uczestnictwa w systemie, stanowiącym jednocześnie informację dla konsumentów i pozostałych przedsiębiorców o naszym wspólnym wkładzie w ochronę środowiska w Polsce. W naszych działaniach uczestniczą firmy komunalne, prowadzące na terenie miast i gmin selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych, firmy pozyskujące odpady z sektora przemysłowego, firmy zajmujące się recyklingiem wszystkich typów materiałów opakowaniowych, a przede wszystkim przedsiębiorcy wprowadzający na rynek opakowania, którzy wspierani przez Polski System Recyklingu, zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa polskiego i Unii Europejskiej, podlegają obowiązkowi odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. 14 /// n r 2 8 / 2 9 w i o s n a – l a t o 2 0 1 1 Współtworzony przez Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA program jest również odzwierciedleniem obowiązujących norm prawnych. Od 10 lat w Polsce funkcjonuje ustawodawstwo dotyczące ochrony środowiska, które determinuje powstanie ogólnopolskich programów selektywnej zbiórki i recyklingu opakowań. Znak graficzny „W Trosce o Naturę” informuje konsumenta o przynależności firmy do takiego ogólnopolskiego programu, będąc jednocześnie dowodem znaczącego zaangażowania przedsiębiorcy w propagowanie ważnej idei ochrony środowiska na terenie naszego kraju. Znakiem można się posługiwać wykorzystując wszystkie kanały komunikacji z otoczeniem. Licencja na znak „W Trosce o Naturę” nie wymusza żadnych ograniczeń i nie nakazuje stosowania sztywnych zasad. Umieszczenie symbolu na materiałach biurowych, marketingowych, czy choćby na stronie internetowej wzmacnia ekologiczny wizerunek firmy. Warunkiem udziału w programie wraz z Polskim Systemem Recyklingu jest podpisanie umowy licencyjnej, będącej zabezpieczeniem Organizacji Odzysku przed nielegalnym jego użyciem. Koszt licencji to 1 złoty, który wliczany jest do faktur za realizację obowiązku odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Przepis Bogdana Chary, rolnika ekologicznego VI Warszawskie Dni Recyklingu W sobotę 11 czerwca w Parku Agrykola miał miejsce ekologiczny piknik rodzinny będący finałem VI Warszawskich Dni Recyklingu. Podczas festynu mieszkańcy Warszawy mogli wymienić surowce wtórne, baterie oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny na sadzonki kwiatów, ziół lub drzew. W tym roku przygotowano dla uczestników akcji ponad 20 tysięcy roślin. Dodatkowo uczestnicy otrzymywali ekologiczne torby na zakupy oraz inne zielone upominki. Dla najmłodszych przygotowano wiele zabaw. Na wspólnym stoisku MPO w Warszawie i Polskiego Systemu Recyklingu Organizacja Odzysku SA dzieci mogły poznać zasady segregacji odpadów i recyklingu, a w ramach zabawy – pomalować buziaki w piękne wzory. Podobnie jak w latach ubiegłych, celem akcji było zachęcanie warszawiaków do selektywnej zbiórki odpadów oraz promocja postaw proekologicznych. Organizatorem akcji jest Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m.st. Warszawy, zaś MPO w m.st. Warszawie – Partnerem wydarzenia. Lodówka na energię słoneczną Znak dla Twojej firmy Na następny zakwas zostawiamy trochę ciasta w rogu dzieży i rozpoczynamy rozczynianie dzień wcześniej, wieczorem lub wcześnie rano, od podwajania ilości zakwasu. Poza mąką orkiszową i wodą należy dodać około 1% soli kamiennej w stosunku do wagi mąki, a część wody można zastąpić serwatką, maślanką lub zsiadłym mlekiem. 21-letnia Brytyjka Emily Cummins wymyśliła lodówkę, która może być zasilana energią słoneczną. Udało jej się przekształcić szkolny początkowo projekt w prototyp, który wykonała w oparciu o materiały znalezione w warsztacie dziadka. Lodówka składa się z dwóch cylindrów, umieszczonych jeden w drugim. W zewnętrznym, PERSONALIA Dominika Zawadzka Dyrektor Działu Handlowego, Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA Pani Dyrektor Zawadzka związała swoją karierę zawodową ze spółką Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA od roku 2004. Jej zainteresowanie ekologią i ochroną środowiska datuje się od najmłodszych lat. Po ukończeniu studiów na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, podjęła pracę w s półce Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA. Zdobywając kolejne doświadczenia zawodowe, a jednocześnie podwyższając swoje kwalifikacje studiując w Wyższej Szkole Menedżerskiej, awansowała na zajmowane aktualnie stanowisko. Jest osobą energiczną i łatwo nawiązującą kontakty. Prywatnie wielbicielka podróży do ciepłych krajów oraz zwierząt. W wolnych chwilach lubi gotować, a wraz z synem ćwiczyć pływanie i jazdę na nartach. Swoje dziecko od najmłodszych lat uczy dbałości o środowisko naturalne i jego ochronę. Z zaangażowaniem bierze udział w gminnych i szkolnych akcjach ekologicznych. Carpe diem zawsze przyświeca jej działaniom. który powinien być zrobiony z jakiegoś solidnego materiału, drewna lub plastiku, wywiercono kilka sporych dziur. Wewnętrzny jest szczelny i wykonany został z metalu. Przestrzeń pomiędzy cylindrami wypełniania jest np. piaskiem lub wełną, które nasączone są wodą. Słońce podgrzewając mokry materiał powoduje parowanie wody, a tym samym wyciąganie ciepła z wewnętrznego cylindra, w którym temperatura spada wtedy do 6 stopni Celsjusza. Tanie materiały, prosta technologia oraz zastosowanie wody jako „paliwa” to idealne parametry lodówki w przypadku krajów Trzeciego Świata, gdzie w wielu miejscach panuje bieda i brak jest energii elektrycznej lub jest ona zbyt droga. 15 Chrońmy przyrodę Straż dla Zwierząt w Polsce W ciągu roku inspektorzy Stowarzyszenia „Straż dla Zwierząt w Polsce” przeprowadzają około 750 interwencji dotyczących niehumanitarnego traktowania zwierząt - zarówno domowych, gospodarskich oraz dzikich, jak i egzotycznych. Wszyscy członkowie Straży są wolontariuszami, ratują zwierzęta z potrzeby serca i silnej wiary w pełnioną misję. Organizacja powstała w 2005 roku. W gronie założycieli znaleźli się warszawscy prawnicy, ekonomiści, weterynarze oraz studenci. Wkrótce idea umundurowanej Straży dla Zwierząt znalazła uznanie w oczach innych wolontariuszy działających na rzecz zwierząt. W okręgach terenowych działa siedemdziesięciu przeszkolonych inspektorów ds. dobrostanu zwierząt. Stowarzyszenie działa w oparciu o statut, który obejmuje: d ziałanie na rzecz humanitarnego traktowania zwierząt, ich poszanowania i otoczenia opieką kształtowanie właściwego stosunku do zwierząt, d ziałanie na rzecz ochrony środowiska, z walczanie przejawów znęcania się nad zwierzętami, a ktywne działanie w zakresie przestrzegania praw zwierząt. Cele te realizowane są m.in. poprzez: Straż dla Zwierząt w Polsce www.sdz.org.pl telefon alarmowy: 22 353 50 60 ul. Wolska 60, 01-134 Warszawa p odejmowanie wszelkich interwencji i kontroli dotyczących dobrostanu zwierząt, w spółdziałanie z Policją i Strażą Miejską w ujawnianiu i ściganiu sprawców przestępstw przeciwko zwierzętom, w spółdziałanie z instytucjami państwowymi i samorządowymi celem polepszenia egzekwowania prawa dotyczącego zwierząt, k ierowanie wniosków do organów ścigania o podjęcie czynności zmierzających do wykrycia i ukarania sprawców, w ystępowanie z inicjatywami w zakresie wydawania przepisów dotyczących praw zwierząt, p rowadzenie działań zmierzających do zmniejszenia populacji bezdomnych zwierząt, p rowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie ochrony zwierząt. Organizacje prozwierzęce powinny reagować natychmiast w przypadkach znęcania się nad zwierzętami, kontrolować dobrostan zwierząt tam, gdzie zachodzi podejrzenie złego traktowania czy też braku zapewnienia podstawowych warunków bytowania. Odbieranie zwierząt powinno być jednak ostatecznością. Interwencjom przeprowadzanym przez Stowarzyszenie zawsze towarzyszy edukacja w postaci informacji gdzie i od kogo można uzyskać pomoc. „Straż dla Zwierząt w Polsce” utrzymuje się z darowizn i datków od osób prywatnych i firm. Od 2007 roku organizacja ma przyznany status organizacji pożytku publicznego.
