Zespół De Quervaina

ZESPÓŁ DE QUERVAINA
Zespół do Quervaina jest jednostką chorobową z grupy entezopatii, opisaną po raz
pierwszy w 1895 roku. Obejmuje zapalenie pochewki ścięgnistej pierwszego przedziału
prostowników ścięgna prostownika krótkiego i ścięgna mięśnia odwodziciela długiego kciuka.
Występuje głównie u kobiet między 25 a 50 rokiem życia. Choroba jest nazywana również
„kciukiem matki”, ponieważ często występuje u matek na skutek wielokrotnego podnoszenia
dziecka.
Rysunek 1: Pochewka ścięgnista pierwszego przedziału prostowników
PRZYCZYNY:
Zespół de Quervaina powstaje, na skutek przewlekłego drażnienia pochewki ścięgnistej,
która reaguje przekrwieniem, obrzękiem i wysiękiem, a później włóknieniem, doprowadzającym
do pogrubienia ścian i zwężenia jej światła. Przyczyny podrażnień nie są do końca poznane,
bowiem choroba występuje u osób w różnych grupach wiekowych i wykonujących różne zawody.
Jednak jako możliwe powody, wymienia się:
•
zaburzenia hormonalne (ciąża, połóg)
•
powtarzające się urazy i przeciążenia (praca- fryzjerzy, sport- tenis, kajakarstwo))
•
używanie telefonów komórkowych!
•
zmiany kostne w obrębie dalszej nasady kości promieniowej
•
zaburzenia przemiany materii
•
anomalie rozwojowe ścięgien
Rysunek 2: Pisanie smsów jako jedna z przyczyn zespołu de Quervaina
OBJAWY ZESPOŁU DE QUERVAINA:
•
przewlekły ból
◦
po stronie promieniowej nadgarstka (w okolicy wyrostka
rylcowatego)
◦
przy zaciskaniu pięści
◦
nierzadko promieniujący w kierunku kciuka oraz przedramienia
◦
zwykle najsilniejszy przy wykonywaniu ruchów chwytania
i szczypania
•
tkliwość w okolicach kciuka
•
obrzęk
•
ścięgna są wyczuwalnie napięte
•
zmniejszenie zakresu ruchów kciuka
•
zmniejszenie siły chwytu
•
czasem – trzaski i skrzypienia podczas ruchów
•
„palec trzaskający” charakteryzujący się trudnością
Rysunek 3: Schematyczne
oznaczenie strefy bólu w zespole
de Quervaina
z wyprostowaniem zgiętego palca, czemu towarzyszy bolesne
„przeskakiwanie”
Jeśli zauważymy powyższe objawy, należy zgłosić się do lekarza lub fizjoterapeuty.
LECZENIE:
Rysunek 4: Przykładowe ortezy unieruchamiające dłoń i przedramię z ujęciem kciuka
Początkowo, jak w większości entezopatii stosujemy zazwyczaj działanie profilaktyczne,
jednak w niektórych przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne.
Stosuje się:
•
unieruchomienie w ortezie obejmującej przedramię (do ustąpienia objawów zapalnych
w obrębie pochewki)
•
zaprzestanie wszelkich działań wywołujących objawy
•
stosowanie częstych przerw podczas wykonywania powtarzających się ruchów ręki i kciuka
•
miejscowo i ogólnie leki przeciwzapalne
•
ostrzykiwanie przez wykwalifikowaną służbę zdrowia glikokortykosteroidami, lidokainą
•
fizykoterapia
◦
w pierwszym okresie przeważnie krioterapia, ultradźwięki, pole magnetyczne w celu
zmniejszenia bólu ostrego i stanu zapalnego
◦
w późniejszym okresie np.: elektroterapia, ciepłolecznictwo
•
ćwiczenia po ustąpieniu stanu zapalnego (opisane dalej)
•
kinesiotaping
•
ostatecznie i w ciężkich przypadkach - leczenie chirurgiczne
Rysunek 5: Przykład plastrowania w zespole de Quervaina
Rysunek 6: Plastry do kinesiotapingu
ĆWICZENIA:
Po ustąpieniu stanu zapalnego, zaczynamy delikatne ćwiczenia – początkowo głównie
rozciągające. Stopniowo przechodzimy do ćwiczeń czynnych, oporowych i innych podanych niżej.
Przykłady zaprezentowane poniżej mają na celu nakreślenie tego jak może wyglądać rehabilitacja.
Nie zastąpi to wizyty u lekarza, ani fizjoterapeuty!
Ćwiczenia czynne, rozciągające, oporowe, treningu zawodowego, automasaż (wolne
i z przyborami) mają na celu:
•
zmniejszenie nacisku na ścięgna
•
złagodzenie objawów
•
wzmocnienie mm. nadgarstka i ręki
•
przywrócenie siły chwytu
•
przeciwdziałanie nawrotowi choroby
•
przywrócenie bezbolesnego poślizgu ścięgna, pełnego zakresu
•
ruchu i siły
Rysunek 7: Przykładowe ćwiczenia
Rysunek 8: Przybory do ćwiczeń dłoni
Opracowanie: lic. Katarzyna Waszkiewicz
fizjoterapeuta
PRZYDATNE INFORMACJE DLA PACJENTA
http://azmmedical.pl/ortezy-obejmujace-nadgarstek-i-dlon.html
http://azmmedical.pl/pilki-rehabilitacyjne.html
http://azmmedical.pl/pozostale-artykuly-do-rehabilitacji.html
Bibliografia:
1. M. Machnia, N. Cichoń, E. Miller
"Zindywidualizowna terapia polem magnetycznym
niskich częstotliwości na przykładzie zespołu de Quervaina". Fizjoterapia Polska nr 4/2015
(15), str. 116-122
2. A.
Dębek,
Z.
Czyrny,
P.
Nowicki
„Zmiany
patologiczne
ręki
ultrasonograficznym”. Journal of Ultrasonography 2014; 14: 74-88
3. M. Bożek, E. Czerwiński, A. Grzegorzewski pod red. T. Gaździk: „Ortopedia
i traumatologia”; 2009
4. http://fizjoplaner.pl/choroba-de-quervaina.html
w
badaniu