Zobacz cotygodniową publikację AgroTydzień
Transkrypt
Zobacz cotygodniową publikację AgroTydzień
Nr 267 – 26 listopada 2012 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/16 01-211 Warszawa tel. 22 860 44 00 fax. 22 860 58 68 http://www.bgz.pl Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych [email protected] Zboża: • Wyjatkowa ˛ sytuacja panuje na krajowym rynku zbóż. W trzecim tygodniu listopada cena pszenicy paszowej (989 PLN/t) była wyższa niż cena pszenicy konsumpcyjnej (981 PLN/t). • Z kolei różnica pomiedzy ˛ cenami ziarna konsumpcyjnego pszenicy i żyta jest w ujeciu ˛ bezwzglednym ˛ prawie rekordowo duża i wynosi 278 PLN/t. Rośliny oleiste: Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel. +48 22 860 43 56 [email protected] • W ciagu ˛ pierwszych dziewieciu ˛ miesiecy ˛ 2012 roku pogorszyło sie˛ saldo w polskim handlu olejem rzepakowym w porównaniu z analogicznym okresem w 2011 roku. Mieso: ˛ • Obserwowany w ostatnich tygodniach wzrost cen zbóż paszowych jeszcze bardziej zmniejsza prawdopodobieństwo wzrostu pogłowia trzody chlewnej w przyszłym roku. Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Kierownik Zespołu; rynek mleka tel. 22 860 59 55 [email protected] • USDA prognozuje 1,5-procentowy spadek produkcji wołowiny w UE-27 w 2013 roku. Mleko: Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel. 22 860 46 31 [email protected] • Wyhamowuja˛ tendencje wzrostowe w skupie mleka, ale przekroczenie kwoty mlecznej w sezonie 2012/2013 jest nadal prawdopodobne. • W 2012 r. silnie rośnie produkcja serów dojrzewajacych. ˛ Anna Kitala rynek roślin oleistych tel. 22 860 52 23 [email protected] Owoce i warzywa: • W minionym tygodniu obserwowano dość silny wzrost cen ziemniaków zarówno w skupie jak też na rynkach hurtowych. Michał Koleśnikow rynek zbóż, rynek miesa ˛ tel. 22 860 50 58 [email protected] Ważne daty: Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Wydarzenie Nabór wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji ˛ klesk ˛ żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich 15.10-26.11.2012 rolnej zniszczonego w wyniku wystapienia działań zapobiegawczych“. Data Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Pszenica Buraki cukrowe Odtłuszczone mleko w proszku Masło w blokach ∗ Cena (w EUR) 101,31 EUR/t 26,29 EUR/t 169,80 EUR/ 100 kg 246,39 EUR/ 100 kg Cena (w PLN*) 418,60 PLN/t 108,70 PLN/t - Od 1.11.2012 01.10.2012 01.09.2012 01.09.2012 Do 30.11.2012 30.09.2013 28.02.2013 28.02.2013 Buraki cukrowe – cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2012 r (4,1345 zł/euro). Okres obowiazywania ˛ cen dotyczy ceny wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN 29.10-4.11 4,13 5-11.11 4,14 12-18.11 4,17 19-25.11 4,13 USD/PLN 3,20 3,24 3,27 3,21 GBP/PLN 5,14 5,18 5,20 5,12 PLN/UAH 2,56 2,53 2,51 2,54 PLN/RUB 9,81 9,72 9,68 9,73 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendacje˛ do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa˛ wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga˛ ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna cz˛eść jak i całość utworów zawartych w publikacji „AgroTydzień”, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie ˛ z szeroko pojet ˛ a˛ digitalizacja, ˛ fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba˛ w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w „AgroTydzień”, w całości lub w cz˛eści, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba˛ kary i może być ścigane prawnie. Nr 267 – 26 listopada 2012 Zboża Rynek krajowy Ceny zakupu zbóż Na krajowym rynku zbóż panuje wyjatkowa ˛ sytuacja - cena pszenicy paszowej przewyższa cene˛ pszenicy konsumpcyjnej. Z kolei różnica pomiedzy ˛ cenami pszenicy a cenami żyta jest prawie rekordowo duża. W trzecim tygodniu listopada (12-18.11) zakłady paszowe monitorowane przez Ministerstwo Rolnictwa za tone˛ pszenicy płaciły 989 PLN. To cena o 38% (o 272 PLN) wyższa niż w tym samym tygodniu przed rokiem i o 98 PLN wyższa niż przed czterema tygodniami. W tym samym czasie pszenica zakupywana przez młyny drożała nieco wolniej i w rezultacie w analizowanym tygodniu była o 26% droższa niż przed rokiem (o 200 PLN/t) i kosztowała 981 PLN/t. Tym samym była tańsza niż pszenica paszowa. Taka sytuacja ma miejsce bardzo rzadko - od poczatku ˛ 2005 roku wystapiła ˛ jedynie w 22 tygodniach (na 406). W całym tym okresie pszenica konsumpcyjna była przecietnie ˛ o 39 PLN/t droższa od pszenicy paszowej. Utrzymuje sie˛ również bardzo wysoka różnica pomiedzy ˛ cena˛ ziarna jakości konsumpcyjnej w przypadku pszenicy i żyta. Wg MRiRW w połowie listopada za tone˛ żyta można było otrzymać przecietnie ˛ 703 PLN, czyli aż o 278 PLN mniej niż za tone˛ pszenicy. Tylko raz ta różnica była nieznacznie wieksza. ˛ Tak duża różnica wynika z różnych tendencji w produkcji tych dwóch gatunków zbóż. Według szacunków GUS produkcja pszenicy w bieżacym ˛ sezonie była o około 8% niższa (wg Strategie Grains o 10% niższa) niż w sezonie ubiegłym, a produkcja żyta o 10% wyższa. Różnica w cenach pszenicy i żyta w ujeciu ˛ bezwzgled˛ nym (PLN/t) jest rzeczywiście bardzo duża. Jednak jeśli przyjrzymy sie˛ relacji ceny pszenicy i żyta (pszenica jest o 40% droższa), to podobne wartości były notowane w przeszłości, niekiedy nawet przez bardzo długi okres. Przez półtora roku, od lutego 2009 do sierpnia 2010, pszenica była w poszczególnych tygodniach od 40 do 97% droższa niż żyto. Oznacza to, że także w bieżacym ˛ sezonie różnica pomiedzy ˛ cenami tych dwóch gatunków zbóż wciaż ˛ może utrzymywać na wysokim poziomie. Z drugiej strony pszenica była znacznie droższa (o 205265 PLN/t) od żyta już we wrześniu i na poczatku ˛ października, czyli w momencie siewów. To być może zacheciło ˛ cz˛eść rolników do obsiania wiekszego ˛ areału pszenica, ˛ co w przyszłym roku wpłynie na ograniczenie produkcji żyta a zwiekszenie ˛ produkcji pszenicy. Co wiecej ˛ stosunkowo niskie i spadajace ˛ ceny żyta zache˛ cały rolników do szybszej sprzedaży ziarna i być może okaże sie, ˛ że poziom zapasów zgromadzonych w gospodarstwach w dalszej cz˛eści sezonu bedzie ˛ relatywnie niewielki. Teorie˛ te˛ moga˛ potwierdzać dane o skupie podawane przez GUS. W pierwszych czterech miesiacach ˛ sezonu (lipiec-październik) skupiono bowiem aż o 95% żyta wiecej ˛ niż w tym samym okresie przed rokiem. 2 AgroTydzień Przecietne ˛ ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiebiorstwa ˛ dokonujace ˛ zakupu zbóż (12-18.11) Towar Rodzaj Polska Kons. Pasz. Kons. Żyto Pasz. Kons. Jeczmie ˛ ń Pasz. Brow. Kukurydza Pasz. Kons. Owies Pasz. Pszenżyto Pasz. 981 989 703 770 761 876 941 877 630 652 856 Pszenica Makroregiony∗ CentralnoWschodni 995 966 690 797 782 914 nld 888 nld 598 880 Południowy 981 949 700 nld nld 783 nld 845 nld – nld PółnocnoZachodni 974 998 719 763 779 842 952 874 656 694 831 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, ˛ małopolskie, opolskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, ślaskie; ˛ Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld – niewystarczajaca ˛ liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień t (12-18.11) PLN/t t /t-1 (5-11.11) t/t-2 (29.10-4.11) t/t-3 (22-28.10) t/t-4 (15-21.10) r/r Pszenica kons. 981,4 1,1 2,3 4,0 4,4 25,5 Żyto kons. 703,4 1,7 1,2 3,0 1,9 -16,4 Jeczmie ˛ ń paszowy 876,2 2,2 1,6 3,4 4,0 18,9 Kukurydza paszowa 876,9 0,4 4,8 4,4 4,4 33,1 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Przecietne ˛ ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesieczne) ˛ Źródło: GUS Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; 5-11.11) Pszenica konsum. Hiszpania 265 Niemcy 269 Czechy 240 Słowacja 225 W˛egry 231 UE-27 252 Polska 232 UE-27=100 92 zmiana tyg. (%) 1,4 4,6 1,0 -1,0 -1,2 3,3 -0,3 - Jeczmie ˛ ń paszowy 247 236 201 202 227 228 205 90 zmiana tyg. (%) 0,8 4,5 -1,7 -3,0 -0,7 1,6 -2,2 - Kukurydza paszowa 252 247 223 204 227 229 209 91 zmiana tyg. (%) 1,5 4,7 0,5 -3,2 0,3 1,1 2,8 - Źródło: MRiRW Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z 23.11.2012 r. Giełda CBOT MGE KCBT MATIF∗ LIFFE∗∗ Zboże kukurydza pszenica SRW pszenica DNS pszenica HRW pszenica pszenica XII 12 293,45 311,44 335,69 322,68 269,75 (I) 218,00 (I) III 13 295,10 316,51 339,88 329,00 267,75 220,00 V 13 293,92 318,93 343,19 331,94 266,50 222,00 VII 13 290,30 313,86 342,97 330,69 239,00 (XI) 219,95 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; ∗ MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) ∗∗ LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) Nr 267 – 26 listopada 2012 Oleiste Rynek krajowy Produkcja surowego oleju rzepakowego w Polsce w latach 2004-2009 wykazywała tendencje wzrostowe, rosnac ˛ z ok. 393 tys. t do 883 tys. t (GUS). Trend ten został zahamowany w latach 2010-2011 (wówczas produkcja wyniosła odpowiednio 818 tys. t i 696 tys. ton), m.in. na skutek niższych zbiorów rzepaku i stabilizacji zapotrzebowania ze strony krajowych wytwórców biokomponentów. (za IERiGŻ, Rynek rzepaku październik 2012). IERiGŻ prognozuje, że w całym 2012 roku przemysł tłuszczowy (zakłady liczace ˛ 9 i wiecej ˛ osób stałej załogi) wyprodukuje ok. 710 tys. ton surowego oleju rzepakowego (o ok. 2% wiecej ˛ niż w roku poprzednim), z tego ok. 535 tys. t podda rafinacji (o ok. 9% wiecej). ˛ Produkcja oleju rzepakowego rafinowanego na cele jadalne zwiekszy ˛ sie˛ prawdopodobnie niewiele. Istotnie wzrośnie natomiast produkcja na cele techniczne. Według danych GUS, w okresie pierwszych ośmiu miesiecy ˛ 2012 roku przedsiebiorstwa ˛ zatrudniajace ˛ powyżej 49 osób wytworzyły 316 tys. t surowego oleju rzepakowego, czyli o blisko 10% mniej niż w analogicznym okresie 2011 roku. Wieksza ˛ niż przed rokiem była natomiast produkcja oleju rzepakowego rafinowanego (wzrost o 14,2% do 334 tys. ton). Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) (12-18.11.2012) Tydzień Rzepak t (12-18.11) t/t-1 (05-11.11) t/t-2 (29.10-04.11) t/t-3 (22-28.10) t/t-4 (15-21.10) r/r (PLN/t) 1957 -1,86 -1,41 -1,51 -2,05 0,15 Olej rzepakowy rafinowany (PLN/t) 4297 -0,35 0,28 -1,54 1,58 -2,27 Śruta rzepakowa (PLN/t) 1071 1,13 -0,93 1,61 -0,74 55,44 Makuch rzepakowy (PLN/t) 1175 1,91 8,39 -0,93 -0,68 41,91 Źródło: MRiRW Światowe ceny olejów i oleistych Źródło: Oil World Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z 23.11.2012 r. Pogorszenie bilansu w handlu olejem rzepakowym Wstepne ˛ dane handlowe, opublikowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wskazuja, ˛ że w ciagu ˛ pierwszych dziewieciu ˛ miesiecy ˛ 2012 roku pogorszyło sie˛ saldo w polskim handlu olejem rzepakowym w porównaniu z analogicznym okresem w 2011 roku. W miesiacach ˛ styczeńwrzesień br. eksport wyniósł 79,8 tys. t, a import 75,5 tys. t. W tym samym okresie 2011 roku sprzedaż zagraniczna oleju wyniosła 114,9 tys. t, natomiast przywóz 60,6 tys. t. Termin dostawysoja USD/t XII 12 I 13 521,25 III 13 515,51 V 13 508,02 VIII 13 496,99 CBOT śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) 428,60 423,40 414,30 403,20 398,30 (VII’13) MATIF (EUR/t) rzepak 474,00 (II’13) 467,75 438,75 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France Rynek światowy Ceny oleistych na światowych giełdach W ostatni piatek ˛ 23.11, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (styczeń 2013) wyniosła 521,25 USD/t i była o 3,7% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w marcu 2013 roku wzrosła o 3,8% i wyniosła 515,51 USD/t. Jak podaje Sparks, w kierunku wzrostu cen mogły oddziaływać osłabienie kursu dolara oraz dobre dane eksportowe płynace ˛ z rynku amerykańskiego. Pod wpływem zwyżki cen soi, umocniły sie˛ notowania cen rzepaku na giełdzie MATIF. W piatek ˛ 23.11, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2013) wyniosła 474,00 EUR/t i była o 2,1% wyższa niż przed tygodniem, a cena nasion w kontrakcie majowym 2013 wyniosła 467,75 EUR/t i była 1,1% wyższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. 3 AgroTydzień Nr 267 – 26 listopada 2012 Mieso ˛ Przecietne ˛ ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) (12-18.11) Rynek krajowy Opłacalność produkcji trzody chlewnej Obserwowany w ostatnich tygodniach wzrost cen zbóż paszowych jeszcze bardziej zmniejsza prawdopodobieństwo wzrostu pogłowia trzody chlewnej w przyszłym roku. Według danych Ministerstwa Rolnictwa w trzecim tygodniu listopada (12-18.11) przecietna ˛ cena zakupu pszenicy przez zakłady paszowe osiagn ˛ eła ˛ prawie 990 PLN/t. W ciagu ˛ miesiaca ˛ pszenica podrożała prawie o 100 PLN/t. Obecna cena jest o 38% wyższa niż w tym samym czasie przed rokiem i bardzo bliska rekordowi ustanowionemu na poczatku ˛ czerwca 2011 r. wynoszacemu ˛ 1001 PLN/t. Tradycyjnie uważa sie, ˛ że relacja cen żywca do pszenicy wynoszaca ˛ 7:1 zapewnia opłacalność produkcji trzody. Dziś, nawet przy bardzo wysokich cenach trzody, kilogram żywca kosztuje tyle co 5,8 kg pszenicy, a przecietnie ˛ od poczatku ˛ roku do połowy listopada tyle co 6,3 kg pszenicy. W rezultacie dziś prawdopodobieństwo tego, że pogłowie w połowie przyszłego roku bedzie ˛ o co najmniej 2% wyższe niż w połowie tego roku, oceniamy zaledwie na 20% (wobec 25% poprzednio). Rynek europejski Produkcja wołowiny w UE W przyszłym roku produkcja wołowiny w UE po raz kolejny bedzie ˛ niższa, kontynuujac ˛ wieloletni trend spadkowy. Według prognoz Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) produkcja wołowiny w UE-27 w 2013 r. ma obniżyć sie˛ do 7,700 mln t w masie poubojowej wobec prognozowanych na ten rok 7,815 mln t. Oznaczałoby to spadek o 1,5% po spadku o 2,6% prognozowanym na 2012 rok. Według autorów raportu głównymi przyczynami spadku produkcji w przyszłym roku bed ˛ a˛ rosnace ˛ koszty produkcji oraz redukcja w subsydiach rzadowych. ˛ Według statystyk USDA w ostatnich latach produkcja wołowiny w UE wzrosła nieznacznie jedynie w 2010 r. Poza tym okresem wykazuje ona wyraźna˛ tendencje˛ spadkowa. ˛ W ciagu ˛ dekady obniżyła sie˛ łacznie ˛ o 7%. Tendencja ta wynika z wysokich kosztów produkcji, ale również rosnacej ˛ wydajności w produkcji mleka, gdzie mniejsza liczba krów produkuje wiecej ˛ mleka. Powoduje to mniejsza˛ podaż bydła rzeźnego. Dane Komisji Europejskiej zdaja˛ sie˛ potwierdzać prognozy USDA. Pogłowie bydła ogółem u najwiekszych ˛ producentów w połowie 2012 r. było o 1,5% niższe niż rok wcześniej, w tym pogłowie krów o 1,0% niższe. W pierwszych siedmiu miesiacach ˛ 2012 r. uboje bydła w UE-27 były o 4,3% niższe niż rok wcześniej zarówno w ujeciu ˛ liczby zwierzat, ˛ jak i ich masy. Niższa podaż bydła rzeźnego bedzie ˛ niewat˛ pliwe czynnikiem działajacym ˛ w kierunku wyższych cen. Jednak jednocześnie na rynek silnie wpływa sytuacja w handlu miedzynarodowym. ˛ Zamykajacy ˛ sie˛ rynek turecki i spadek eksportu na kilka innych ważnych rynków wywiera presje˛ w kierunku niższych cen bydła i wołowiny. Wszystko to powoduje, że poza normalnymi wahaniami sezonowymi w najbliższych miesiacach ˛ najbardziej prawdopodobny jest scenariusz, w którym ceny bydła rzeźnego i wołowiny ani nie bed ˛ a˛ znaczaco ˛ rosnać, ˛ ani spadać. Towar Polska Północny Trzoda 5,74 chlewna Prosieta ˛ ∗∗∗ 183,50 do 20 kg Byki do 2 lat (URO) 7,25 Byki >2 lat (R) 7,17 Krowy (ROP) 5,13 Jałówki (URO) 6,47 Bydło 6,31 ogółem Kurcz˛eta 3,74 brojlery Indory 5,63 Makroregiony∗ Centralny Pd.-Wsch. Zachodni∗∗ 5,77 5,76 5,70 5,70 166,35 181,32 192,14 175,09 7,01 7,05 4,92 6,18 7,29 7,21 5,12 6,53 7,23 7,14 5,23 6,45 - 5,87 6,38 6,34 - 3,85 3,68 3,69 3,80 5,74 - - 5,43 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, małopolskie, ślaskie; ˛ Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, ˛ wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. ∗∗ Region zachodni dla bydła został cz˛eściowo właczony ˛ do regionu centralnego i północnego. ∗∗∗ PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna t (12-18.11) 5,74 PLN/kg t/t-1 (5-11.11) 0,2 t/t-2 (29.10-4.11) 0,7 t/t-3 (22-28.10) -1,7 t/t-4 (15-21.10) -4,3 r/r 10,8 Bydło 6,31 PLN/kg 1,0 -0,1 -1,5 -1,8 3,8 Kurcz˛eta 3,74 PLN/kg -1,8 -2,6 -2,1 -3,5 0,0 Indory 5,63 PLN/kg 0,2 1,1 1,9 2,3 -6,3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesieczne) ˛ Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i miesa ˛ w wybranych krajach UE (12-18.11) Trzoda chlewna E+S EUR/100 kg mps Niemcy 186,66 Francja 166,00 Holandia 168,98 Dania 168,92 Polska 183,88 Czechy 186,64 W˛egry 181,85 Litwa 189,26 Słowacja 192,84 Rumunia 193,79 UE średnio 180,42 Bydło kl. U+R+O EUR/100 kg mpc 414,01 391,27 345,31 403,47 330,37 342,90 295,72 313,02 357,53 256,25 389,08 Kurcz˛eta tuszki 65% EUR/100 kg 252,00 230,00 196,00 252,45 127,93 197,70 186,13 156,54 200,27 186,56 194,64 Źródło: KE 4 AgroTydzień Nr 267 – 26 listopada 2012 Mleko Rynek krajowy Skup i przetwórstwo mleka w Polsce Październik był kolejnym miesiacem, ˛ w którym skup mleka w Polsce przekroczył ubiegłoroczny poziom. Według danych GUS, w tym okresie dostawy surowca do mleczarni wyniosły 767 mln litrów, tj. o ponad 2% wiecej ˛ w relacji rocznej. Ogółem w styczniu-październiku br. skup mleka ukształtował sie˛ na poziomie 8075 mln l, czyli o 7% wyższym niż w analogicznym czasie przed rokiem. Powyższe oznacza, że aby uniknać ˛ przekroczenia kwoty mlecznej w sezonie 2012/2013, w kolejnych miesiacach ˛ (listopad-marzec) dynamika rocznego wzrostu skupu musiałaby istotnie wyhamować i siegać ˛ maksymalnie 1% (wobec 10% notowanych jeszcze w I półroczu br.). Nie jest to zupełnie nieprawdopodobne, przede wszystkim ze wzgledu ˛ na tzw. efekt skali, czyli bardzo wysoka˛ towarowa˛ produkcje˛ mleka w IV kwartale 2011 r. i I kwartale br. Jednocześnie warto zwrócić uwage˛ na ewentualna˛ możliwość wykorzystania krajowej rezerwy kwoty. Według informacji podanej przez ARR, 21 listopada 2012 r. opublikowane zostało Rozporzadzenie ˛ Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 listopada 2012 r. w sprawie wysokości krajowej rezerwy w roku kwotowym 2012/2013. W myśl powyższego aktu prawnego w roku kwotowym 2012/2013 krajowa rezerwa kwoty krajowej wyniosła 331 646 387 kg, w tym: krajowa rezerwa dla dostawców hurtowych stanowi 259 852 060 kg oraz krajowa rezerwa dla dostawców bezpośrednich – 71 794 327 kilogramów. Wysoki skup mleka przełożył sie˛ na wzrost produkcji wiekszości ˛ przetworów mleczarskich. W okresie styczeńpaździernik br. w zakładach mleczarskich mniej niż przed rokiem wytworzono jedynie jogurtów – o ponad 3% (łacznie ˛ 400,3 mln l). W najwiekszym ˛ stopniu zwiekszono ˛ produkcje˛ serów dojrzewajacych ˛ – o ponad 14% do 257 tys. ton. Jest zatem bardzo prawdopodobne, że w tym roku po raz pierwszy produkcja serów dojrzewajacych ˛ przekroczy 300 tys. t (w 2011 r. wyniosła 284,7 tys. t). Zmniejszy sie˛ też dystans dzielacy ˛ ten produkt od sera świeżego, którego w pierwszych dziesieciu ˛ miesiacach ˛ br. wytworzono o „zaledwie“ 3% wiecej, ˛ niż przed rokiem (315 tys. t). W I półroczu dość dynamicznie przyrastała produkcja mleka w proszku. W ostatnich miesiacach ˛ obserwuje sie˛ jednak hamowanie tego trendu. W październiku br. zakłady mleczarskie wyprodukowały już o 9% mniej tego produktu, niż rok wcześniej. Niemniej, w okresie styczeń-październik łaczna ˛ produkcja ukształtowała sie˛ na poziomie 130 tys. t, tj. o ponad 5% wyższym w relacji rocznej. W odniesieniu do masła sytuacja jest już znacznie bardziej stabilna. W pierwszych dziesieciu ˛ miesiacach ˛ br. jego produkcje˛ zwiekszono ˛ o około 3% do 145 tys. ton. W tym samym czasie mleczarnie wytworzyły o prawie 6% wiecej ˛ śmietany (189,6 mln l) i o prawie 2% wiecej ˛ mleka płynnego (2211,4 mln litrów). Przecietne ˛ ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) (12-18.11) Towar Polska Mleko surowe∗∗ 118,85 PMP 1 182,89 OMP 1 077,70 Masło w blok. 1 333,06 Masło konfek. 1 485,58 Ser Edamski 1 375,82 Ser Gouda 1 375,00 Północny 121,37 1 140,69 1 078,70 1 381,94 1 492,32 1 365,29 1 379,15 Makroregiony∗ Centralny Pd.-Wsch. 116,78 118,93 1 229,69 nld 1 123,29 1 104,50 1 381,38 1 318,94 1 478,65 1 479,50 1 372,15 1 510,04 1 369,08 1 388,67 Zachodni 114,93 1 235,55 1 054,48 1 251,06 1 470,25 1 230,00 1 238,23 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, małopolskie, ślaskie; ˛ Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, ˛ wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. ∗∗ Dane za październik 2012 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) (12-18.11) Kategoria bydła Jałówki cielne Krowy mleczne Cena 3083,33 zmiana tyg. (w %) -3,1 zmiana roczna (w %) 12,5 Źródło: MRiRW Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesieczne) ˛ Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach (PLN/100 kg) t (12-18.11) 1 333,06 t/t-1 (5-11.11) 0,9 t/t-2 (29.10-4.11) 3,7 t/t-3 (22-28.10) 3,0 t/t-4 (15-21.10) 4,8 r/r -14,3 OMP (PLN/100 kg) 1 077,70 1,0 0,3 0,2 1,0 11,6 Ser Edamski (PLN/100 kg) 1 375,82 -0,6 0,3 1,2 3,0 -0,9 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE (12-18.11) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej (12-23.11; F.O.B.) w EUR/100kg Niemcy Francja Holandia Polska Czechy Słowacja Oceania Europa Zachodnia Stałe refundacje Refundacje przetargowe Mleko surowe* OMP 29,71 32,11 32,00 28,19 27,51 27,24 26,91** - 270 269 266 258 264 269 0,00 - Masło ekstra (w blokach) 335 331 338 320 254 346 0,00 - Źródło: MRiRW, USDA-Agricultural Marketing Service, KE ∗ Dane za sierpień 2012 r. ∗∗ Nowa Zelandia, Fonterra, wrzesień 2012 r. 5 AgroTydzień Nr 267 – 26 listopada 2012 Owoce i warzywa Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Rynek krajowy/europejski Ceny ziemniaków Zgodnie z danymi publikowanymi przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, średnia cena skupu ziemniaków w kraju w trzecim tygodniu listopada br. (19-20.XI) wzrosła o blisko 11% w stosunku do tygodnia poprzedniego do poziomu 0,41 zł/kg. Cena ta była również o 24% wyższa niż przed miesiacem, ˛ a także o ok. 52% w porównaniu do analogicznego okresu w 2011 roku. Wzrost cen nastapił ˛ również na rynkach hurtowych w kraju. W Broniszach cena ziemniaków w minionym tygodniu (15-22.XI) wzrosła z 0,350,46 do 0,46-0,60 zł/kg bed ˛ ac ˛ jednocześnie o 0,16-0,10 zł/kg (cena minimalna- cena maksymalna) wyższa niż przed rokiem. Jest to o tyle istotne, gdyż ceny ziemniaków w kraju przez zdecydowana˛ cz˛eść roku utrzymywały sie˛ na poziomie znacznie niższym niż rok wcześniej. Odwrócenie niekorzystnej dla producentów relacji cenowej, można było obserwować jednak już we wrześniu. Według danych GUS, średnia cena skupu ziemniaków w tym miesiacu, ˛ ukształtowała sie˛ na poziomie o 6,6% wyższym w porównaniu do tego samego okresu w roku poprzednim, podczas gdy w sierpniu była jeszcze o 15,9% niższa (r/r). Wzrost cen to wynik w dużej mierze spadku zbiorów ziemniaków w kraju w porównaniu do 2011 roku, który przez GUS został oszacowany na 2,9%. Co wiecej, ˛ na podwyżki cen w kraju maja˛ wpływ również dość wysokie ceny na rynkach zagranicznych wynikajace ˛ z ograniczenia podaży ziemniaków (mniejsza powierzchnia upraw i niższe plonowanie) w stosunku do ubiegłego roku. Wzrostom cen za granica˛ jesienia˛ br. sprzyjać mógł też niekorzystny przebieg pogody, który utrudniał zbiory bulw w krajach takich jak Francja, Belgia czy też Wlk. Brytania. Zgodnie z analizami Potato Council (potato.org.uk), średnia cena ziemniaków w Wielkiej Brytanii w dniu 16 listopada br. wynosiła blisko 226 funtów za tone, ˛ i była o ponad dwukrotnie wyższa w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim. W kraju tym obserwowany był również dość silny wzrost cen na przestrzeni minionego miesiaca ˛ - o ok. 18% w odniesieniu do poziomu z połowy października br. Ceny skupu netto w zakładach przetwórczych i chłodniach w dniach Krajowe Gruszki Jabłka Cortland Gala Ligol Lobo Szampion Importowane Banany Cytryny Pomarańcze Bronisze 22.11 Min Max Poznań 21.11 Min Max Łódź 22.11 Min Max 2,75 3,50 3,00 4,00 2,00 4,50 1,10 1,10 1,10 1,10 1,10 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,00 1,00 1,00 1,00 1,33 2,00 2,00 2,00 2,00 2,00 0,80 1,20 1,00 0,80 0,80 1,33 1,20 1,20 3,66 3,70 4,50 4,33 5,00 6,00 4,00 5,60 4,50 4,44 6,80 5,20 3,33 4,70 3,13 4,44 5,00 3,33 Źródło: MRiRW Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Krajowe Buraki ćwikłowe Cebula biała Kalafiory (szt.) Kapusta biała Marchew Ogórki krótkie Papryka czerwona Pietruszka Pomidory Sałata (szt.) Ziemniaki Pieczarki Importowane Ogórki długie Bronisze 22.11 Min Max Poznań 21.11 Min Max Łódź 22.11 Min Max 0,50 0,40 3,00 0,38 0,60 7,00 4,50 2,00 3,50 2,00 0,46 5,00 0,80 0,60 4,00 0,50 0,80 8,50 6,00 2,50 4,20 2,50 0,60 5,50 0,56 0,80 2,00 0,60 0,80 6,00 4,80 2,40 3,67 1,17 0,47 5,00 0,80 1,00 3,00 0,64 1,00 7,00 5,00 2,80 4,17 1,33 0,53 6,25 0,40 0,53 3,00 0,32 0,80 5,70 2,80 1,60 3,00 1,13 0,53 4,50 0,80 0,80 3,50 0,48 1,20 6,20 3,40 2,40 3,83 1,38 0,67 6,00 7,30 8,00 6,67 7,33 7,33 7,78 Źródło: MRiRW Średnie miesieczne ˛ ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg) Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW 19-20.11.2012 (PLN/kg) Średnie miesieczne ˛ ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg) Województwo Kujawsko-Pomorskie Lubelskie Łódzkie Mazowieckie Podkarpackie Średnio Tydzień wcześniej Przed rokiem Jabłka przemysł. 0,45lz-0,46lz 0,42 0,49lz 0,50lz-0,52lz 0,45-0,51lz 0,43-0,51lz 0,68-0,76lz Cebula obierana 0,65lz-0,75lz Marchew na kostk˛e 0,24lz 0,69lz 0,72lz 0,71lz 0,50lz 0,24lz-0,26lz 0,26lz 0,26lz 0,23lz Źródło:Dane zbierane przez ZEO-IERIGŻ-PIB (w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej) lz-ceny loco zakład Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW 6 AgroTydzień Nr 267 – 26 listopada 2012 Pozostałe sektory Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napedowy, ˛ LPG 9-16.11; Olej opałowy 13.11) Planowane stawki płatności w ramach systemu wsparcia bezpośredniego za 2012 r. (PLN/ha) 2011 710,57 274,23 Jednolita Płatność Obszarowa (JPO) Uzupełniajaca ˛ płatność podstawowa Płatność uzupełniajaca ˛ do powierzchni uprawy chmielu (niezwiazana ˛ z produkcja) ˛ 1 476,08 Płatność do powierzchni roślin przeznaczonych na pasz˛e (płatności zwierz˛ece) 396,14 Oddzielna płatność z tytułu owoców i warzyw (płatność do pomidorów) PLN/t 173,33 Przejściowe płatności z tytułu owoców miekkich ˛ 1 761,99 Płatność cukrowa PLN/t 56 Płatność do krów PLN/szt. 410,89 Płatność do owiec PLN/szt. 103,05 Specjalna płatność obszarowa do powierzchni uprawy roślin straczkowych ˛ i motylkowatych drobnonasiennych 219,53 2012 731,72 211,8 1276,38 307 162,1 2785,45 52,44 584,79 123,11 Źródło: MRiRW Ceny mieszanek paszowych typu grower/finisher 591,41 Rodzaj Cena Olej napedowy ˛ LPG 5,66 2,74 pn. 3,97 Olej opałowy centr. pd.-wsch. 3,98 3,96 zach. 3,96 Opracowanie na podstawie danych ze stron http://www.olej-opalowy.pl, http://www.bankier.pl Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej∗ (z VAT) - III kw. 2012 Nawozy Azotowe Saletra amonowa 34% Mocznik Saletrzak Potasowe Sól potasowa 60% Siarczan potasu Fosforowe Superfosfat 40% Superfosfat pojedyńczy% Fosforan amonu Wapniowe Saletra wapniowa Wapno tlenkowe 50% Wieloskładnikowe Amofoska 4-16-18 Polifoska 4-12-31 Polifoska 6-20-30 Polifoska 8-24-24 PLN/t 1300-1550 1650-1850 1200-1450 1900-2200 2420-2830 1700-1950 1005-1025 2400-2550 1400-1450 110-250 1740-1750 1776-1785 1830-1850 2046-2060 ∗ Średnie ceny wg CDR oraz przeprowadzonej ankiety w dniach 12-13.10.2012r. Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t) Miesiac ˛ Bydło Krowy mleczne Cieleta ˛ Mlekozastepcze ˛ Drób Kurcz˛eta - grower/finisher Indyki - grower/finisher Nioski Trzoda chlewna Prestarter/starter Grower/finisher Lochy VIII 12 IX 12 X 12 X 12/X 11 1 238 1 452 4 261 1 246 1 454 4 308 1 223 1 437 4 291 19,4 % 6,7 % 9,7 % 1 493 1 636 1 240 1 574 1 635 1 244 1 554 1 628 1 251 17,2 % 15,4 % 20,1 % 1 682 1 268 1 259 1 699 1 298 1 240 1 693 1 286 1 236 18,2 % 20,6 % 14,4 % Źródło: MRiRW Źródło: MRiRW Ceny ziemi rolnej w Polsce w latach 2000-2012 wg GUS i ANR Źródło: GUS,ANR Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (II kw. 2012 r.) Województwo Przecietnie ˛ Dolnoślaskie ˛ 22382,3 Kujawsko-pomorskie 32721,4 Lubelskie 17410,6 Lubuskie 13558,5 Łódzkie 23255,1 Małopolskie 18735,4 Mazowieckie 27406,5 Opolskie 28333,1 Podkarpackie 14038,3 Podlaskie 26450,2 Pomorskie 25389,2 Ślaskie ˛ 23987,8 Świetokrzyskie ˛ 16116,7 Warmińsko-mazurskie 19337,0 Wielkopolskie 34867,3 Zachodniopomorskie 16224,6 Polska 25033,7 Dobre (I-IIIa) 29465,3 41587,1 23457,4 16020,0 31036,9 20431,4 37872,3 37888,2 16268,7 30142,9 31995,7 30373,9 22173,6 20297,3 43961,1 18825,0 31120,7 Średnie (IIIb-IV) 20800,6 31804,5 15985,7 14444,8 23792,1 17481,3 26972,8 26755,9 13298,3 28443,5 26090,8 24623,9 14105,6 19719,9 35276,8 16196,1 24976,0 Słabe (V-VI) 16002,7 21357,9 11717,8 10953,8 16902,3 16461,4 21530,6 19044,9 10957,4 22692,6 20967,4 17401,5 9436,5 17902,3 26180,6 13896,2 19325,9 Źródło: GUS 7 AgroTydzień