maj w bibliotece - BUW-u

MAJ W BIBLIOTECE
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, ul. Dobra 56/66, 00-312 Warszawa
Tel.: 5525660, fax 5525659, e-mail: [email protected]
http://www.buw.uw.edu.pl
maj 2008 r.
TYDZIEŃ BIBLIOTEK
„BIBLIOTEKA MIEJSCEM SPOTKAŃ”
Wydarzenia w BUW:
• 7 maja, wieczór muzyczny, Listy pisane muzyką, w 175. rocznicę urodzin
Johannesa Brahmsa (Paweł Kamasa – fortepian, Teresa Budzisz-KrzyŜanowska –
słowo),
• 11 maja, monodram Wojciecha Wysockiego śyciorys, wg poezji Zbigniewa
Herberta,
• 5-14 maja, wystawa fotografii Emilii Gowin, towarzysząca monodramowi (w
uliczce).
Wieczór muzyczny, monodram i wystawa zostały zorganizowane we współpracy z
Sekcją ds. Promocji Kultury Biura Promocji UW.
• 9 maja, wernisaŜ wystawy Plan Schumana w karykaturze i propagandzie,
zorganizowanej przez Polską Fundację im. Roberta Schumana; wystawa trwała do
14 czerwca,
• 10 maja, otwarte zwiedzanie pawilonu herbacianego.
Ponadto 8 maja bibliotekarze z BUW i bibliotek wydziałowych spotkali się na wspólnym
pikniku w ogrodach BUW celebrując Dzień Bibliotekarza pod hasłem „Śniadanie na
trawie”
SPOTKANIE PRACOWNIKÓW UW Z MINISTER NAUKI I SZKOLNICTWA
WYśSZEGO, PROF. DR HAB. BARBARĄ KUDRYCKĄ...
...odbyło się 20 maja w auli Starej Biblioteki i poświęcone było projektowi reformy
szkolnictwa wyŜszego, a zwłaszcza najbardziej kontrowersyjnym wątkom projektu, czyli:
1) zastąpieniu stopnia dr hab. „doktoratem certyfikowanym”, 2) moŜliwości robienia
doktoratu bezpośrednio po licencjacie (dla najzdolniejszych), 3) stworzenia
preferencyjnych warunków finansowych i prawnych dla grupy kilku(-nastu?) najlepszych
szkół akademickich, tak zwanych „okrętów flagowych” polskiego szkolnictwa wyŜszego.
Dyskusję rozpoczęła JM Rektor UW, głos zabierali równieŜ profesorowie Węgleński,
Wąsowicz, Bolecki i inni. Problem płac w szkolnictwie wyŜszym poruszył przedstawiciel
NSZZ „Solidarność”, o sytuacji studentów mówił przedstawiciel Samorządu
Studenckiego, a o znaczeniu kadry menadŜerskiej, infrastruktury technicznej i zasobów
1
biblioteczno-informacyjnych mówiła dyrektor BUW. Odpowiadając, minister Kudrycka
nie obiecywała cudu, lecz powolną acz systematyczną zmianę na lepsze – wraz z
ogólnym wzrostem gospodarczym, wskazała równieŜ na, istotny w przypadku
aplikowania o dodatkowe środki, aspekt konkurencyjności polskiego szkolnictwa
wyŜszego w obszarze UE. Tymczasem w ostatnim roku UW przygotował 21 wniosków o
pieniądze unijne, niestety wszystkie odpadły na kolejnych szczeblach kwalifikacyjnych.
Ogólnie spotkanie przebiegło w tonie znacznie bardziej rzeczowym i spokojnym niŜ mają
w zwyczaju relacjonować media towarzyszące tematowi reformy szkolnictwa wyŜszego.
ekm
SENAT UW...
... na posiedzeniu w dniu 21 maja zajął się wypracowaniem własnego stanowiska w
sprawie projektu reformy szkolnictwa wyŜszego oraz uregulowaniem kwestii
dodatkowego zatrudnienia przez nauczycieli akademickich, zwłaszcza pełniących funkcje
administracyjne (rektor, dziekan, kanclerz, kwestor, itp.). UWAGA! na liście stanowisk i
funkcji wykluczających jakiekolwiek dodatkowe zatrudnienie nie ma stanowiska
dyrektora biblioteki.
Senat nie zajął się projektem budŜetu na rok 2008 z powodu niezaakceptowania projektu
przez Komisję Senacką ds. Finansów, sprawę przeniesiono na posiedzenie czerwcowe, co
oznacza dla UW, w tym takŜe dla BUW ½ roku bez ustalonego budŜetu – trudno w takiej
sytuacji oczekiwać od kierowników jednostek profesjonalnego zarządzania finansami.
ekm
KOMISJA SENACKA DS. BIBLIOTEK I SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH UW...
... zebrała się na posiedzeniu w dniu 26 maja. Komisja wysłuchała informacji dyr. Ewy
Kobierskiej-Maciuszko o działalności BUW w roku 2007. Przedstawiciel Rady
Bibliotecznej, Marek Kwiatkowski poinformował Komisję o realizacji badania
ankietowego dotyczącego sytuacji bibliotek i bibliotekarzy na UW, a członek
Studenckiego Koła Naukowego Badań Marketingowych chi-kwadrat Piotr Mączkowski
przedstawił cząstkowe wyniki. Obszerniej wyniki ankiety będą zaprezentowane Radzie
Bibliotecznej w dniu 6 czerwca. Dyr. Maciuszko wyraziła nadzieję, Ŝe podsumowanie
ankiety będzie czymś w rodzaju „Raportu otwarcia” dla nowej ekipy rektorskiej i nie
pozostanie bez echa.
Sławomir Barabasz z Biura ds. Osób Niepełnosprawnych (odpowiedzialny za adaptację
materiałów dydaktycznych) zwrócił uwagę na trudności osób niepełnosprawnych z
materiałami w formacie DjVu. Tomasz Trynkowski (OK) wyjaśnił, Ŝe OCR-owanie
tekstu jest wykonywane w FineReaderze, co pomaga w rozpoznawaniu tekstu, ale nie
rozwiązuje problemów ze wszystkimi krojami pism. Ustalono, Ŝe korzystne byłoby
nawiązanie kontaktów między BON a PCSS, Ŝeby postulaty środowiska osób
niepełnosprawnych trafiały wprost do twórców oprogramowania dLibra.
Do dalszych kontaktów między BUW a BON pozostawiono takŜe kwestię wykorzystania
przygotowanych juŜ przez BON materiałów w e-bUW.
KBSI tym posiedzeniem zakończyła działalność w kadencji 2005-2008.
Anna Wołodko
2
KONSORCJUM POLSKIE BIBLIOTEKI CYFROWE
...powstało 28 maja w Poznaniu przy okazji świętowania 5-lecia Wielkopolskiej
Biblioteki Cyfrowej. Porozumienie o przystąpieniu do Konsorcjum podpisali
przedstawiciele 11 bibliotek naukowych i akademickich, w tym dyrektor BUW oraz, w
imieniu bibliotek poznańskich, prezes Poznańskiej Fundacji Bibliotek Naukowych.
Jak czytamy w tekście Porozumienia: „Celem strategicznym konsorcjum jest:
zapewnienie wszystkim zainteresowanym powszechnego i swobodnego dostępu do
istotnych z punktu widzenia nauki, edukacji i kultury zasobów cyfrowych poprzez rozwój
sieci bibliotek cyfrowych, repozytoriów tworzących trwałą i niezawodną strukturę.
Konsorcjum realizuje swe cele poprzez:
a. wspieranie poczynań w zakresie tworzenia, gromadzenia, opracowania, udostępniania
i archiwizacji zasobów cyfrowych,
b. rekomendację i upowszechnianie standardów międzynarodowych i dobrych praktyk w
zakresie tworzenia, opracowania, udostępniania i archiwizacji zasobów cyfrowych,
c. wspieranie inicjatyw zapewniających wieczystą archiwizację kolekcji cyfrowych”.
ekm
BERN – BURGERBIBLIOTHEK - SPUŚCIZNA JERZEGO STEMPOWSKIEGO
Celem drugiego juŜ wyjazdu do Burgerbibliothek (10-24 maja) było zakończenie
kwerendy związanej z przygotowaniem edycji wydawniczej korespondencji Marii
Dąbrowskiej z Jerzym Stempowskim oraz – co waŜniejsze – moŜliwie najgłębsza
penetracja tego zbioru (stanowiącego ciągle częściowo tylko uporządkowany depozyt) i
rejestracja dalszych zespołów epistolograficznych.
Wśród 470 udostępnionych listów udało się zestawić dwa bardzo ciekawe ciągi. Pierwszy
to korespondencja Jerzego z ojcem, Stanisławem Stempowskim, w sumie 133 listy z lat
1945-1952. To bardzo interesujący przyczynek do poznania Ŝycia „nieśpiesznego
przechodnia” - osoby wyrastającej znacznie ponad przeciętną polskiej emigracji, i z
drugiej strony - Ŝycia starego człowieka, odczuwającego samotność i nieprzystosowanie
do nowej polskiej rzeczywistości przełomu lat 40. i 50. XX wieku. Całość ma być
nagrana na płytę CD i przesłana na adres Instytutu Dokumentacji i Studiów nad
Literaturą Polską, który finansuje całość projektu. Warto dodać, Ŝe w spuściźnie
Stempowskich przechowywanej w Gabinecie Rękopisów BUW, mamy ponad 100 stron
odpisów tych (?) listów. Jak te dwa zespoły mają się do siebie, moŜna będzie stwierdzić
po dokładnym porównaniu z materiałami nagranymi na płytę.
Drugim, wydaje się bardzo ciekawym ciągiem, jest korespondencja Jerzego
Stempowskiego z Dieneke i Henri Tzautami z lat 1941-1969. Udało się zebrać w sumie
298 listów. To prawdopodobnie nie wszystko, wyjaśnienia wymaga luka z okresu 19521954. Z rodziną Tzautów Jerzy był związany przez cały okres swego Ŝycia na emigracji
w Szwajcarii; u nich mieszkał, oni, gdy trzeba było, sponsorowali go, oni pomagali
wydać La Terre Bernoise, oni w końcu zaopiekowali się spuścizną i po jego śmierci
przekazali do Burgerbibliothek. Opracowanie tych materiałów wymagałoby
prawdopodobnie duŜego zaangaŜowania ze strony Szwajcarów. 23 maja odbyło się
podsumowujące pracę spotkanie z dr Claudią Engler (dyrektorem Burgerbibliothek) z
udziałem Attaché-Kultur RP w Bernie Jarosława Bajaczyka. Z rozmowy wynikło, Ŝe
owszem, ze strony Biblioteki berneńskiej jest duŜe zainteresowanie tego typu
współpracą. Cieszmy się!
3
A teraz naleŜy przygotować dokładny raport z wykazem listów, zestawy wypisów do
komentarzy itp., itd. – to juŜ mniej wdzięczny etap pracy..., to juŜ nie Szwajcaria.
Ewa Piskurewicz
KONFERENCJE, SEMINARIA, SESJE
W dniach 6-8 marca w pięknie połoŜonej Villi Vigoni nad jeziorem Como (Włochy)
odbyła się pierwsza sesja naukowa zorganizowana przez Universita della Svizzera
Italiana (USI) w Mendrisio (Szwajcaria) i Deutsch-Italianisches Zentrum. Sesja ta
związana była z międzynarodowym projektem Vicenzo Brenna e il tema dell’Antico
prowadzonym przez dr Letizię Tedeschi (USI). W projekcie uczestniczą badacze z wielu
instytucji z Polski, Rosji, Szwajcarii i Włoch, jednakŜe w spotkaniu tym wzięli takŜe
udział naukowcy z Francji, Łotwy, Niemiec oraz Wielkiej Brytanii. Konferencja
poświęcone było w całości zagadnieniu recepcji antyku w XVIII-wiecznej Europie.
Prelegenci przedstawili wybrane zagadnienia związane z powyŜszym tematem lub z
twórczością Vincenza Brenny i Franciszka Smuglewicza, których współpraca
przyczyniła się znacząco do spopularyzowania antycznych motywów dekoracyjnych w
architekturze schyłku XVIII i początku XIX w.
Poza wymianą poglądów i rezultatów badań sesja umoŜliwiła nawiązanie bezpośrednich
kontaktów uczestnikom projektu oraz wstępne sformułowanie tematu kolejnej sesji
mającej odbyć się w St. Petersburgu.
W sześciosobowej grupie z Warszawy Bibliotekę Uniwersytecką reprezentował
Przemysław Wątroba z Gabinetu Rycin z referatem J'ai été aussi à Paestum...The
Aesthetic Attitude of Stanislas Augustus Poniatowski and the Reception of Classical and
Neoclassical Architecture at the Royal Court in Warsaw. Wyjazd prelegenta (z
wyjątkiem diet) sfinansowany został przez organizatorów sesji.
Przemysław Wątroba
Konferencję Prawo i język zorganizowaną przez „Lingua Iuris”, Międzywydziałowe
Koło Naukowe Języka Prawnego i Prawniczego otworzyli 11 kwietnia dziekani
Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Polonistyki UW.
Głos zabrało 21 prelegentów. Przeanalizowano sprawy języka prawnego i prawniczego w
kraju i w UE. Wnioski:
1. Polska wstępując do Unii Europejskiej znalazła się w dwóch odrębnych
systemach prawnych: common law (zwyczaj i procedury) i civil law (kodeksowe
normatywy). Polska jest jedynym krajem, w którym nie ma rozróŜnienia na „ius”
i „lex”. Oba te pojęcia określa słowo „prawo”.
2. Język prawny i prawniczy jest językiem prawników, nie naleŜy do polszczyzny:
ogólnej, potocznej i oficjalnej.
3. Podstawową funkcją języka jest nazywanie i definiowanie. Od języka
wymagamy pewności, jasności i przejrzystości. Rzeczywistość prawnicza jest
rzeczywistością pozajęzykową. Adresatem aktów prawnych jest podmiot
oznaczony. Nie jest nim przeciętny uŜytkownik języka polskiego. Język prawny i
prawniczy wymaga precyzji, zwięzłości, jasności. Jednocześnie akt prawny
zawiera odesłania i przywołania. Gdyby prawo pisane było zrozumiałe w
polszczyźnie ogólnej, lepiej by się je czytało, ale byłoby niekomunikatywne.
4
4. Język prawny i prawniczy jest językiem normatywnym. Zawiera czasowniki
performatywne, tworzące normy, pisane w czasie teraźniejszym trybu
oznajmującego – powinien, ma prawo, moŜe, moŜe czynić, oraz imiesłowy
przymiotnikowe: ustanowiony, stosowany, uchwalony.
5. DuŜo wątpliwości budzą tłumaczenia z języka angielskiego.
Tłumacze
przekładają „title” jako „tytuł” a nie „prawo”, „adoption” jako „adopcja” a nie
„przysposobienie”, „juridication” nie jako „jurysdykcja krajowa”. Przez
wszystkie szczeble legislacyjne w kraju przeszło „compensation” jako
„odszkodowanie” a nie „zadośćuczynienie” w przepisie o mobbingu w kodeksie
pracy. Niewłaściwe tłumaczenie spowodowało, Ŝe Polska – w przypadku
mobbingu – ma najbardziej represyjny system prawny w UE.
6. Jakie jest procedowanie językowe w gremiach unijnych? Procedur jest kilka: a)
obrady w reŜimie językowym (tylko język angielski), b) obrady w ograniczonym
reŜimie językowym (tylko język angielski i francuski), c) obrady w
ograniczonym reŜimie językowym (tylko język angielski, francuski i niemiecki),
d) obrady w grupach wysokospecjalistycznych (tłumaczenie na Ŝądanie tekstów
pomocniczych). W przypadku procedowania nad Traktatem Reformującym
Komisja Europejska przedłoŜyła tekst w języku francuskim, poprawki wnosiły
kraje członkowskie w języku angielskim, a obrady prowadzone były w językach
narodowych. Po końcowych obradach gremium unijnego, na którym zapadły
wiąŜące decyzje, spotykają się prawnicy-tłumacze z krajów członkowskich i
próbują zredagować jeden spójny tekst. W rzeczywistości procedowania unijnego
prawnicy-tłumacze stali się legislatorami. Tak proceduje się w 20 dziedzinach, w
niezliczonych podkomisjach i tematach. śeby ograniczać „nadmierny chaos
pojęciowy” proponuje się wprowadzić jeden język. Na język angielski nie ma
zgody.
Proponuje
się
w
tej
sytuacji
łacinę
lub
esperanto.
Komisja Europejska przygotowując urząd ministra spraw zagranicznych UE
proponowała, Ŝeby paszporty dyplomatyczne dla urzędników unijnych wypisane
były w trzech językach: angielskim, francuskim i niemieckim. Włochy,
Hiszpania i Portugalia oprotestowały ten projekt. Czy paszporty dyplomatyczne
będą drukowane w 23 oficjalnych językach UE? Nikt na razie nie wie.
7. Chaos pojęciowy to przyszłość. Do języków narodowych – w tym do języka
polskiego – po 2000 r. wszedł: leasing, outsourcing, franchising; wcześniej:
subwencje, kontyngenty, ceny - opłaty - cła importowe. Połowa legislacji unijnej
dotyczy rolnictwa i Ŝywności.
8. Dokumenty unijne i korespondencję bieŜącą obsługuje w 23 językach
urzędowych 1700 tłumaczy Komisji Europejskiej oraz tłumacze firm
zewnętrznych. Od 700 do 900 tłumaczy jest zatrudnionych codziennie na
konferencjach i seminariach.
9. Chaos panuje nie tylko w rozumieniu pojęć. Jest teŜ dowolność w zapisach
promulgacyjnych. Pisze się np. „Dz.U.” , choć zgodnie z ogólnymi zasadami
ortografii powinno się pisać: „DzU”. W tytule w języku polskim pierwszy wyraz
pisze się wielką literą, pozostałe małą. Obecnie - na wzór języka angielskiego –
wszystkie wyrazy w tytule poza przyimkami są pisane wielką literą. Powinno się
pisać „Prawo o ruchu drogowym”, ale małą literą „ustawa o prawie o ruchu
drogowym”. Traktat akcesyjny powinno pisać się małą literą, bo to nie tytuł.
5
Powszechnie uŜywa się „ETS” na określenie Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości w Luksemburgu. Oficjalna nazwa trybunału brzmi „Trybunał
Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich”. Powinno się pisać „TSWE” lub „TS”.
10. Język jest chwiejny semantycznie. Słowo to nie pojęcie prawne. Dlatego tworzy
się tezaurusy deskryptywne. Ale w wyszukiwaniu pełnotekstowym skazani
jesteśmy na wyszukiwanie skojarzeniowe, filologiczne.
11. Codziennie stajemy przed koniecznością stosowania norm prawnych wypełniając
PIT-y, czy korygując decyzje zgodnie z własnym rozumieniem obowiązujących
norm prawnych. śeby te normy rozumieć, potrzebne są „kompetencje
komunikacyjne”, tj. naleŜy znać: reguły wykładni, które są chwiejne,
nieprecyzyjne i niejednorodne; reguły wnioskowań prawniczych; reguły
wyłapywania niezgodności między normami. Do rozpatrywania tych reguł
potrzebna jest „mediatyzacja”, czyli - niestety - pośrednictwo prawników.
12. W rzeczywistości, w której dosięga nas „europeizacja języka”, my, biedni
uŜytkownicy języka polskiego, mówimy „tak jest”, a myślimy „tak powinno
być”.
Marek Michalski
Seminarium Problemy bezpieczeństwa zbiorów – zagroŜenia i metody zabezpieczeń
zorganizowane przez archiwum Polskiej Akademii Nauk i Polskie Towarzystwo
Archiwalne odbyło się 28 kwietnia w Pałacu Staszica. Ze względu na tematykę wśród
uczestników znaleźli się nie tylko archiwiści, ale takŜe liczni bibliotekarze z całej Polski.
Wygłoszono 8 referatów, dotyczących róŜnych aspektów ochrony zbiorów. Spośród nich
kilka było szczególnie interesujących.
Sławomir Radoń, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych (Bezpieczeństwo zasobu –
casus krakowski) omówił głośny przypadek kradzieŜy z Archiwum Państwowego w
Krakowie (w 2002 r.) oraz raport nt. kradzieŜy w europejskich archiwach państwowych,
zwracając uwagę na fakt, Ŝe brak dokładnej ewidencji zbiorów jest w wielu wypadkach
przyczyną ułatwiającą kradzieŜe, a miejscami, gdzie dokonuje się ich najczęściej, są
czytelnie.
MoŜliwości ograniczenia zagroŜeń przestępczością zbiorów archiwalnych i
bibliotecznych przedstawił Piotr Ogrodzki, dyrektor Ośrodka Ochrony Zbiorów
Publicznych, wymieniając wśród nich ochronę fizyczną (specjalistyczne słuŜby),
działalność prewencyjną wobec personelu oraz osób z zewnątrz, a zwłaszcza tzw.
wsparcie techniczne (telewizja, systemy antywłamaniowe, przeciwpoŜarowe i in.
alarmowe), bez którego kontrola nad zachowaniem czytelników jest obecnie prawie
niemoŜliwa (stąd postulat większej integracji wszystkich systemów zabezpieczenia).
Nadkomisarz Katarzyna Zielińska (KradzieŜe materiałów archiwalnych – skala
zagroŜenia, główne problemy i próba oceny zjawiska z punktu widzenia policji)
opowiadając o pracy powołanego w 2007 r. przy Komendzie Głównej Policji,
Centralnego Zespołu do Walki z Przestępczością przeciwko Dziedzictwu Narodowemu,
zwróciła uwagę na trudności w procesie wykrywczym (m.in. ze względu na późne
zgłaszanie przestępstw), podkreśliła wagę digitalizacji zbiorów (z punktu widzenia
policji) oraz przedstawiła przykłady spektakularnych kradzieŜy obiektów muzealnych i
bibliotecznych z ostatnich lat (m.in. pierwodruku „De Revolutionibus” M. Kopernika z
Biblioteki PAN w Krakowie w 1998 r.).
6
Prawno-karna ochrona zbiorów archiwalnych była tematem wystąpienia Marcina Wielca
(UKSW), który przytoczył przepisy karne z ustawy „O narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach” z 1983 roku.
Najciekawszą prezentację Pułapki komunikacji interpersonalnej. Psychologiczna
sylwetka złodzieja archiwaliów przedstawił psycholog Andrzej Markowski. Omówił nie
tylko cechy osobowościowe złodzieja (inteligencja, sprawności psychologiczne,
umiejętność trafnej oceny sytuacji i podejmowanie właściwych decyzji) oraz jego metody
działania (zdobywanie zaufania pracowników instytucji), ale teŜ zwrócił uwagę na fakt,
Ŝe niejednokrotnie wykorzystuje on pewne psychologiczne dysfunkcje osób z personelu
(np. niedojrzałość społeczną czy emocjonalną, wysoki poziom agresji lub lęku). W tym
kontekście omówił teŜ kompetencje psychologiczne pracownika i podkreślił podstawowe
znaczenie przestrzegania pragmatyki zawodowej (procedur, zarządzeń, ustaleń) w
zapobieganiu zagroŜeniom.
ElŜbieta Petrović
Konferencja naukowa Przestrzeń informacyjna ksiąŜki odbyła się w Łodzi w dniach 1214 maja. Organizatorem była katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej
Uniwersytetu Łódzkiego. Intrygujący, skądinąd, temat konferencji (termin – w skrócie
pik– niespotykany w piśmiennictwie, jak stwierdził jeden z referentów) stał się
pretekstem do spotkania bibliotekoznawców i bibliotekarzy z 12 polskich ośrodków i
zaprezentowania ciekawych, mniej ciekawych i całkiem nieciekawych wystąpień w
ramach obrad plenarnych i sekcyjnych zatytułowanych: „KsiąŜka na łamach prasy,
bibliografie”, „Cyfrowy świat ksiąŜki elektronicznej”, „KsiąŜka specjalna: naukowa,
fachowa, specjalistyczna”, „ZróŜnicowany świat katalogów”, „KsiąŜka dla dzieci”,
„KsiąŜka dawna, popularyzacja ksiąŜki” (ogółem 50 referatów). W załoŜeniach
organizatorów konferencja miała umoŜliwić dyskusję nad źródłami informacji o ksiąŜce
wykonanymi i realizowanymi przez biblioteki, wydawnictwa, księgarnie, antykwariaty,
przez instytucje rządowe i pozarządowe, publiczne i komercyjne oraz indywidualne
osoby. Przestrzeń informacyjna ksiąŜki to pojęcie nowe, ale obejmujące zagadnienia
badane juŜ dawniej przez bibliologów, choć dotąd tak nienazywane, odnoszące się do
źródeł informacji o dokumentach na poszczególnych etapach ich obiegu społecznego.
Przestrzeń ta ewoluuje, a wraz z budową społeczeństwa informacyjnego następuje
intensywny rozwój jakościowy i ilościowy form informacji o ksiąŜce. Stąd róŜnorodność
tematyki wystąpień: od prezentacji źródeł informacji o historycznych księgozbiorach
klasztornych czy starodrukach lubelskich poprzez przedstawienie roli katalogów
bibliotecznych (tradycyjnych i cyfrowych) jako źródeł informacji o ksiąŜce aŜ do
multimedialnej przestrzeni informacyjnej i zbiorów elektronicznych.
Najciekawsze niewątpliwie były wystąpienia związane z tymi ostatnimi zagadnieniami
współczesnych form pik, a wśród nich zwłaszcza warte wyszczególnienia:
1/ referat Jarosława Gajdy z Biblioteki Politechniki Lubelskiej „Publikacja lokalna czy
globalna”, analizujący przypadek niskonakładowej pozycji uczelnianej, niedostępnej w
sprzedaŜy tradycyjnej i internetowej oraz nieobecnej w bibliografii narodowej, która
dzięki wersji elektronicznej zaistniała nie tylko w bibliotece cyfrowej macierzystej
uczelni autora, ale poprzez NUKat stała się dostępna w WorldCat oraz Google Scholar –
z pozycji lokalnej stała się więc światową, co uzasadnia twierdzenie, Ŝe publikacja w
wersji elektronicznej nie zagraŜa wersji papierowej, a wręcz przeciwnie – wspiera ją.
7
2/ referat Adama Jachimczyka z Uniwersyteu Humanistyczno-Przyrodniczego w
Kielcach „Informacja o ksiąŜce w internetowych księgarniach”, w którym przedstawił
fenomen księgarstwa internetowego na przykładzie największej księgarni Amazon,
zwracając uwagę na rolę bazy tej księgarni, która jest bogatym źródłem informacji
prospektywnej i retrospektywnej o ksiąŜkach i stanowi rodzaj popularnego narzędzia
bibliograficznego dla swych uŜytkowników.
Uczestnicy konferencji mieli takŜe okazję zwiedzenia Biblioteki Uniwersytetu
Łódzkiego, a w niej agend udostępniania ulokowanych w starym budynku oraz nowej
jego części otwartej w 2006 r. W nowym gmachu znalazły się m.in. zbiory udostępniane
w wolnym dostępie w 18 dziedzinach wg KBK na 4 piętrach, część Księgozbioru
Dydaktycznego (teŜ w WD), wypoŜyczalnia, informatorium, katalogi tradycyjne i
komputerowe.
W2Dla niŜej podpisanej wycieczka stała się okazją do porównań organizacji przestrzeni
wolnego dostępu w BUW i BUŁ. Pod względem obsługi informacyjnej wypadamy chyba
lepiej – mamy informatorów dziedzinowych obecnych w WD, wydajemy ulotki i
informatory staranniej przygotowane. Natomiast moŜemy łodzianom pozazdrościć
bardziej zaawansowanych rozwiązań opartych na technologii identyfikacji za pomocą fal
radiowych: 5 automatów do samoobsługowych wypoŜyczeń (w WD na kaŜdym piętrze
oraz w Ks. Dydaktycznym), automatycznej wrzutni rejestrującej zwrot ksiąŜek oraz
lepszego sprzętu w wypoŜyczalni, dzięki któremu zakres czynności wykonywanych przez
pracownika przy tradycyjnym wypoŜyczaniu czy teŜ zwrocie ksiąŜki jest znacznie
prostszy, co przyspiesza proces obsługi, a jednocześnie dzieje się mniejszym wysiłkiem
niŜ w wypoŜyczalni BUW.
ElŜbieta Petrović
4. Seminarium UNICA Scholarly communication odbyło się w Pradze w dniach 15-16
maja. Referaty zgrupowano w czterech sesjach:
1) Wspieranie badań w Europie
Czy jesteśmy na dobrej drodze do utworzenia Europejskiego Obszaru Naukowego?
Wsparciem dla tych dąŜeń moŜe być program „Ideas”, realizowany jako część 7.
Programu Ramowego UE. Nad jego realizacją czuwa Rada Naukowa, o której zadaniach
i roli wypowiadał się prof. Norbert Kroo (Budapeszt). Sijbolt J. Noorda, reprezentujący
holenderskie stowarzyszenie uniwersytetów w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na to,
Ŝe e-nauka, to nie tylko treści dostępne w formie cyfrowej, ale takŜe zmiana sposobu
komunikowania się uczonych – wirtualne laboratoria, strony w oprogramowaniu wiki
tworzone przez i dla uczonych, e-learning. Nie zabrakło takŜe prezentacji gospodarza –
Biblioteki Uniwersytetu Karola w Pradze. Maria Parakova i Jitka Stejskalova
przedstawiły strukturę systemu bibliotecznego Uniwersytetu Karola: system ten
odzwierciedla terytorialne rozproszenie uczelni - składa się z 250 drobnych i większych
bibliotek. Funkcję biblioteki uniwersyteckiej pełni tradycyjnie Narodni Knihovna, ale
Uniwersytet Karola takŜe centralizuje pewne działania biblioteczne. Nieistniejąca
fizycznie biblioteka główna, to raczej zespół zadań wykonywanych centralnie dla
wszystkich rozproszonych bibliotek: centralne gromadzenie źródeł elektronicznych,
katalog centralny i jednolita karta biblioteczna dla czytelników.
2) Innowacje w dydaktyce
Jose J.G. Moura przedstawił nowowybudowaną Caparica Campus Library (niedaleko
Lizbony; otwarta dla uŜytkowników we wrześniu 2006 r.). Referat dotyczył biblioteki
8
jako instytucji, której priorytetem jest skonstruowanie ciekawej i bogatej oferty dla
czytelnika, ale takŜe biblioteki jako miejsca interesujących wydarzeń artystycznych –
wystaw i koncertów. W wystąpieniu referenta ten drugi aspekt wyraźnie zdominował
pierwszy. Paul Ayris (Londyn) i Kaisa Sinikara (Helsinki) przedstawili wyniki badań
ankietowych społeczności akademickiej oraz oczekiwania wobec biblioteki, jakie z tych
ankiet wynikają. W Londynie uznano za priorytet całodobową dostępność biblioteki w
okresie sesji egzaminacyjnej. Istotne równieŜ są moŜliwości samodzielnego
wypoŜyczania i zwrotu ksiąŜek oraz swobodnego aranŜowania miejsca pracy w
bibliotece (praca indywidualna i w grupach). W Helsinkach ankieta online
przeprowadzana dwukrotnie: w 2005 i 2007 r. przyniosła odpowiedzi od odpowiednio
2400 i 3000 respondentów. Wynika z niej, Ŝe studenci i pracownicy są generalnie
zadowoleni z biblioteki i świadczonych przez nią usług, ale woleliby mieć w bibliotece
więcej komputerów i więcej miejsc do pracy grupowej. Warto podkreślić, Ŝe z będących
w ofercie biblioteki materiałów w wersji elektronicznej większość respondentów
korzysta poza biblioteką.
3) Cyfrowa archiwizacja
Jan Hutar z Biblioteki Uniwersytetu Karola przedstawił projekt Narodowego Archiwum
Cyfrowego, które jest tworzone w Czechach. Trafiają do niego starannie
wyselekcjonowane dokumenty, najwaŜniejsze obiekty dziedzictwa kulturowego kraju,
najczęściej zdigitalizowane w ramach jednego z trzech wielkich projektów rządowych:
Memoria, Kramerius lub WebArchiv. Richard Davies (British Library) przedstawił
projekt LIFE, model kalkulowania kosztów digitalizacji – znamy to wystąpienie z
zeszłorocznej konferencji LIBER.
4) Współpraca dla lepszej dostępności zbiorów.
Ricardo Acebes z Universidad Complutense de Madrid przedstawił zasady współpracy
między macierzystą biblioteką a Google Book Search. Dzięki porozumieniu z Google
digitalizacja odbywa się znacznie szybciej, jednak biblioteka nie jest właścicielem
cyfrowych kopii własnych obiektów i moŜe z nich korzystać pod pewnymi warunkami.
Natalia Manola z Uniwersytetu w Atenach przedstawiła projekt DRIVER (Digital
Repository Infrastructure Vision for European Research - www.driver-repository.eu) jako
przyszłość europejskich repozytoriów naukowych. Partnerem projektu DRIVER jest
m.in. ICM UW.
Prezentacje
i
zdjęcia
z
konferencji
są
dostępne
pod
adresem
http://www.ulb.ac.be/unica/sem-scholar.html.
W seminarium udział wzięły Anna Wołodko i Agnieszka Wróbel.
Anna Wołodko
15 maja w Katowicach odbyła się konferencja Biblioteka 2.0. Zasoby cyfrowe w nauce,
kulturze i administracji.
Web 2.0 – to nowy trend internetowy określający serwisy internetowe, w których
uŜytkownicy są jednocześnie twórcami treści. Dzięki Web 2.0 odbiorcy mają moŜliwość
interakcji i współpracy (najlepszy przykład – Wikipedia).
Pierwsza część spotkania była poświęcona Creative Commons (CC). Do zaprezentowania
tematu organizatorzy zaprosili Alka Tarkowskiego, koordynatora polskiego oddziału
Creative Commons, który w dwóch wystąpieniach w bardzo atrakcyjny i przystępny
sposób przybliŜył uczestnikom konferencji ideę CC wraz z przykładami jej zastosowania.
9
Creative Commons jest organizacją działającą na rzecz tzw. wolnej kultury, czyli
słuŜącej ułatwianiu w upowszechnianiu utworów, zwłaszcza w Internecie, z jednoczesną
ochroną praw autorskich. ZałoŜycielem i przewodniczącym organizacji jest Lawrence
Lessig (autor sztandarowej dla CC ksiąŜki Wolna kultura).
Licencje CC są alternatywną propozycją dla prawa autorskiego opartego na zasadzie
„wszelkie prawa zastrzeŜone”. W licencjach typu Creative Commons stosowana jest
zasada „pewne prawa zastrzeŜone”. Sam autor decyduje, w jaki sposób chce dzielić się
swoim utworem. Ma do dyspozycji sześć licencji standardowych, które róŜnią się między
sobą warunkami, na jakich udostępniany jest licencjonowany utwór. KaŜda
z podstawowych licencji zawiera warunek Uznanie Autorstwa oraz jeden lub dwa
warunki dodatkowe:
BY – Uznanie autorstwa
NC – UŜycie niekomercyjne
ND – Bez utworów zaleŜnych
Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego
oryginalnej postaci - tworzenie utworów zaleŜnych nie jest dozwolone.
SA – Na tych samych warunkach
Wolno rozprowadzać utwory zaleŜne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej
udostępniono utwór oryginalny.
Najpopularniejsze licencje to: BY-NC-SA oraz BY-NC-ND
Liczba utworów na licencji CC w świecie stale rośnie. Szacuje się, Ŝe udostępniono ich
juŜ w ten sposób kilkadziesiąt milionów. Rozwijają się takŜe inicjatywy w obszarze
wolnej kultury.
Licencje typu CC stosowane są często w tzw. serwisach społecznościowych (Web 2.0),
czyli takich, których kaŜdy moŜe być współtwórcą. Utwory (teksty, multimedia)
wykorzystujące
licencje
CC
moŜna
wyszukać
np.
przez
Yahoo:
http://search.yahoo.com/cc
Przykładowe internetowe serwisy z utworami na licencji CC to: Flicr (zdjęcia), Jamendo
(serwis udostępniający utwory muzyczne), Wikitravel (przewodnik po świecie tworzony
przez internautów, zasada tworzenia podobna do Wikipedii) oraz wiele akademickich
serwisów typu OpenAccess. W Polsce na licencji CC ukazuje się np. EBIB (od kwietnia
2008).
Więcej informacji na temat Creative Commons znajduje się w Wikipedii (zwłaszcza
w wersji
angielskiej)
oraz
na
stronach:
http://creativecommons.org/
i http://creativecommons.pl/
Na stronie http://support.creativecommons.org/videos moŜna obejrzeć krótkie filmiki
propagujące idee CC.
Druga część konferencji poświęcona była zagadnieniom bardziej bezpośrednio
związanym z bibliotekarzami i ich pracą.
Henryk Hollender
w wystąpieniu zatytułowanym Biblioteki cyfrowe: strategia,
współpraca, polityka wyliczył ciągle nierozwiązane problemy stojące przed bibliotekami
cyfrowymi w Polsce.
W katalogach zrzeszonych w dLibrze brak ujednoliconego słownika nazw
poszczególnych kolekcji. Widać wyraźnie, Ŝe nie konfrontowano nadawania tych nazw
z innymi członkami tego samego systemu. Brak teŜ jakiegokolwiek słownika haseł czy
10
thesaurusa. Trudności w nawigacji w katalogach dają czytelnikowi obraz braku
profesjonalizmu.
Błędem jest, Ŝe biblioteki cyfrowe funkcjonują oddzielnie od katalogów online. OPAC
ciągle nie jest uŜywany jako narzędzie dostępu do e-zasobów. Opisy dokumentów
elektronicznych z bibliotek cyfrowych praktycznie nie istnieją w OPAC-ach. Za mało
kataloguje się dokumentów elektronicznych. Informacja, Ŝe materiały są udostępniane na
róŜnych nośnikach, pozostaje ukryta. Tym samym ogranicza się dostęp uŜytkowników do
wiedzy o zawartości e-zasobów w bibliotekach. Jedyna w Polsce ściśle naukowa
biblioteka cyfrowa ICM DIR (Domena Internetowych Repozytoriów Wiedzy) nie moŜe
być włączona do katalogu NUKAT poniewaŜ ICM nie jest biblioteką.
Nierozwiązany pozostaje takŜe problem braku szerokiej dostępności publikacji
naukowych. Wymogi prawa autorskiego jawią się jako przeszkoda w digitalizacji.
Brakuje koordynacji przebiegu digitalizacji w róŜnych ośrodkach. Potrzebne jest
zinstytucjonalizowanie metod wprowadzania danych i zarządzania nimi. Bez dyskursu nt.
e-bibliotek, bez specjalizacji dziedzinowej, opracowania struktury zbiorów, kompletności
i rozległego finansowania, biblioteki będą kontynuować politykę chaosu wynikającego
z wielości stosowanych rozwiązań.
Z kolei Grzegorz Gmiterek z Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej
UMCS w Lublinie wraz z Adamem Dudczakiem z Poznańskiego Centrum
Superkomputerowo-Sieciowego zaprezentowali dwugłos Czego potrzebują bibliotekarze
2.0 i co mogą dać im informatycy? Nowe media a środowisko biblioteczne XXI wieku. W
stronę społeczeństwa nadmiaru informacji.
Biblioteka 2.0 to biblioteka przełamująca bariery czasu i przestrzeni. Oferująca
nieprzerwanie dostęp do informacji, skupiona na uŜytkowniku, angaŜująca go w rozwój
biblioteki. UŜytkownik to juŜ nie tylko pasywny odbiorca, ale takŜe dynamiczny twórca.
Zadaniem bibliotekarzy jest zaangaŜowanie w rozwój biblioteki i jej zbiorów jak
największej liczby uŜytkowników. Najłatwiej to zrobić wykorzystując technologie
informatyczne oferowane przez tzw. Web 2.0, czyli np. blogi, wiki, fora, serwisy
społecznościowe oraz serwisy wzajemnej wymiany informacji i plików (tzw. peer-topeer), jak np. YouTube. Bibliotekarze powinni być gotowi na zmiany, elastycznie szybko
reagować na potrzeby współczesnego uŜytkownika.
Library 2.0 nie oznacza oczywiście odejścia od dotychczasowego, tradycyjnego
pojmowania biblioteki – jest to prostu zmiana sposobu myślenia o zbiorach i usługach,
skierowana przede wszystkim na uŜytkownika.
Obecnie bardzo duŜo słyszy się o rozszerzeniu 2.0 – jest to modny sposób na
podkreślanie, Ŝe w oferowanych rozwiązaniach zastosowano najnowsze technologie.
Jednak od jakiegoś juŜ czasu moŜna zauwaŜyć dyskusje o Web 3.0, tzw. webie
semantycznym. To określenie takŜe staje się modne.
Minęło 17 lat od opracowania pierwszego systemu do przeglądania stron www. Teraz
z internetowych wyszukiwarek korzystamy wszyscy, jest to zazwyczaj pierwszy krok
w szukaniu informacji. Szacuje się, Ŝe wyszukiwarki indeksują obecnie ponad 48
miliardów dokumentów. Nie zawsze jednak uŜytkownik jest zadowolony z efektów
swojej kwerendy, stąd konieczność „usemantycznienia” sieci. Powstają verticale, tzw.
wyszukiwarki specjalizowane, bazujące na załoŜeniach ontologii (w uproszczeniu:
powiązania między obiektami, klasami obiektów i ich cechami), uŜywające specjalnych
języków informatycznych – RDF Schema (Resource Description Format) i OWL (Web
11
Ontology Language). Semantyczna wyszukiwarka to taka, która zrozumie pytanie
uŜytkownika i zaoferuje mu najtrafniejsze odpowiedzi.
Na koniec konferencji zaprezentowali się organizatorzy – przedstawiciele Biblioteki
Śląskiej i Biblioteki Uniwersytetu Śląskiego, opowiadając o wspólnym projekcie Śląskiej Bibliotece Cyfrowej. ŚBC ma jasno i precyzyjnie określoną misję: „jest cyfrową
platformą, która umoŜliwia gromadzenie, opracowanie i prezentację elektronicznych
publikacji, przygotowywanych przez kilkudziesięciu redaktorów w instytucjach
współtworzących jej zasób oraz udostępnia je uŜytkownikom Internetu w polskim
systemie bibliotek cyfrowych. Celem utworzenia ŚBC jest prezentacja w Internecie
kulturowego dziedzictwa Śląska w jego historycznej i współczesnej róŜnorodności,
publikowanie naukowego dorobku regionu oraz wspieranie działalności dydaktycznej
i edukacyjnej”.
Do współpracy zaprasza chętne instytucje z regionu, takŜe poza granicami Polski.
Nawiązano współpracę z bibliotekami w Czechach. W związku z tym interfejs jest m.in.
po czesku, a takŜe w języku polskim, angielskim, francuskim i niemieckim. Procedury
przystąpienia czy rezygnacji z uczestnictwa w ŚBC są krótkie i proste. Wszyscy
publikują na tych samych zasadach i zachowują prawa do zasobu kulturowego
dziedzictwa Śląska. Brak jest centralnej kontroli i selekcji publikacji, co wpływa na
róŜnorodność zasobu. Uczestnicy sami rozwiązują kwestię praw autorskich.
Co waŜne, za zgodą autorów, do zasobów wprowadzane są równieŜ publikacje
współczesne: prace naukowe i doktorskie, podręczniki i skrypty, prezentacje, aktualne
biuletyny informacyjne, materiały konferencyjne.
ŚBC bardzo zabiega o swoją widoczność w Internecie, stosując politykę koncernów
mediowych mającą na celu przyciągnięcie uwagi uŜytkowników. Zaprasza do
współpracy wszystkie osoby chętne do pracy w Społecznej Pracowni Digitalizacji (SPD).
Zapewnia szkolenia i narzędzia.
Zasoby cyfrowe tworzy się teŜ na podstawie dokumentów z kolekcji osób prywatnych
i instytucji, które pragną udostępnić i zaprezentować swoje zbiory. Wykorzystywane są
takŜe skany dostarczone przez osoby i instytucje samodzielnie skanujące własne
dokumenty. Dzięki temu czytelnicy mają szansę dotrzeć do dzieł, z którymi spadkobiercy
autorów nie chcą się rozstać.
Linki do opisu kaŜdej digitalizowanej ksiąŜki ze zbiorów BUŚ dodawane są zarówno do
OPAC-u, jak i NUKAT-u.
Jak widać, nawet jeśli nie uwaŜamy się jeszcze za bibliotekarzy 2.0, musimy śledzić
wszystkie nowinki z zakresu technologii informacyjnych. Nasza praca w tej chwili staje
się coraz bardziej multidyscyplinarna i naleŜy powoli odchodzić od utartych schematów,
Ŝe kaŜdy jest specjalistą w swojej dziedzinie, bo takie podejście moŜna by Ŝartobliwie
nazwać Biblioteka 0.5. Zawód bibliotekarza jest takŜe coraz bardziej
‘zinformatyzowany’, wszystko w tej chwili opiera się na nowoczesnych rozwiązaniach
informatycznych, a my - korzystając z tego, Ŝe wiele z nich tworzonych jest w tzw. Open
Source - moŜemy brać aktywny udział w ich rozwijaniu i ulepszaniu. Niezbędne jest
orientowanie się w narzędziach oferowanych przez Web 2.0, bo musimy wiedzieć, jaki
przekaz jest najbliŜszy uŜytkownikom, aby móc go potem wykorzystać do naszych,
informacyjno-edukacyjnych celów.
Anna Pełka, Matylda Strojnowska, Zuza Wiorogórska
12
W dniach 25-29 maja Przemysław Wątroba uczestniczył w 14. konferencji
International Confederation of Architectural Museums (ICAM) zorganizowanej
przez Nasjonalmuseet for kunst, arkitektur og design (Oslo) Kolejne sesje konferencji
poświęcone były róŜnym obszarom działalności muzeów architektury: edukacji,
organizacji ruchomych wystaw, budowaniu kolekcji(w tym kryteriom selekcji
eksponatów i archiwaliów) oraz publikacji ksiąŜek o architekturze. Gabinet Rycin, a
zarazem Biblioteka mogą jedynie pozazdrościć innym instytucjom biorącym udział w
konferencji moŜliwości organizowania wystaw i prowadzenia działań edukacyjnych
ukierunkowanych na lokalne społeczności. Zazdrość ta wywołana jest nie tyle
finansowymi moŜliwościami wspomnianych muzeów – tu wszyscy borykają się z tym
samym problemem, ale ludzkimi zasobami, którymi moŜe dysponować muzeum.
Wszystkie muzea, nawet te najmniejsze, oprócz merytorycznych pracowników mają
wyspecjalizowane i efektywne zespoły (mniej lub bardziej liczne), których zadaniem jest
wszechstronna obsługa muzeum (pozyskiwanie środków finansowych, organizacja
wystaw, prowadzenie programów edukacyjnych oraz wydawniczych). Działalność ta
tylko w niewielkim stopniu finansowana jest z budŜetów własnych instytucji. Większość
środków zdobywana jest na drodze szeroko pojętego fundrisingu opartego m.in. na
towarzystwach przyjaciół muzeum, fundacjach oraz stałych i doraźnych sponsorach.
Jednak oprócz tak spektakularnych efektów zdobywania funduszy na statutową
działalność muzeów i archiwów po raz kolejny członkowie ICAM mieli moŜliwość
zapoznania się katastrofalnymi skutkami decyzji administracyjnych podejmowanych
przez władze nadzorujące działalność muzeów. W ciągu ostatnich dwóch lat likwidacji
uległo muzeum architektury w Wilnie, a obecnie sygnały o podobnym zagroŜeniu
dochodzą ze Sztokholmu, gdzie władze chcą połączyć muzeum architektury z
organizowanym muzeum wzornictwa kosztem uszczuplenia powierzchni wystawowej,
magazynowej oraz budŜetu i liczby etatów tego pierwszego. Niepopularne i niekorzystne
dla kultury decyzje są zatem zjawiskiem bardziej uniwersalnym, co jednak jest
umiarkowaną lub zgoła Ŝadną pociechą.
W Oslo ustalony został przybliŜony termin i temat spotkania lokalnej grupy ICAM
gromadzącej członków z Europy centralnej (ICAM EAST)
Koszty wyjazdu pokryte zostały w większości z budŜetu BUW (za co autor wyraŜa
serdeczne podziękowanie Dyrekcji) oraz z uzyskanego grantu ICAM.
Przemysław Wątroba
***
II SPOTKANIE ROBOCZE BIBLIOTEKARZY KATALOGUJĄCYCH DRUKI
MUZYCZNE
W dniach 5-6 maja w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się II Spotkanie
robocze bibliotekarzy katalogujących druki muzyczne, zorganizowane przez Sekcję
Bibliotek Muzycznych SBP, Centrum NUKAT oraz BUW. W obradach uczestniczyło 58
bibliotekarzy z 18 bibliotek muzycznych. Reprezentowali oni oddziały muzyczne
bibliotek uniwersyteckich, wojewódzkich bibliotek publicznych i Biblioteki Narodowej
oraz biblioteki Akademii Muzycznych. W Spotkaniu uczestniczyli równieŜ pracownicy
Centrum NUKAT odpowiedzialni za rekordy bibliograficzne muzykaliów
13
W imieniu Dyrekcji Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie spotkanie otworzył Piotr
Maculewicz, Kierownik Gabinetu Zbiorów Muzycznych BUW. Dwudniowe obrady
prowadził Stanisław Hrabia, przewodniczący Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP wraz z
Marią Burchard, kierownikiem Centrum NUKAT.
Celem spotkania było przedstawienie informacji na temat nowych rozwiązań w
funkcjonowaniu katalogu NUKAT i ich wpływu na proces katalogowania druków
muzycznych, omówienie bieŜących problemów dotyczących katalogowania druków
muzycznych, głównie zagadnienia tworzenia tytułu ujednoliconego dla utworu
muzycznego oraz dyskusja nad zgłoszonymi wcześniej uwagami dotyczącymi praktyki
katalogowania.
W pierwszej części spotkania, poświęconej funkcjonowaniu katalogu NUKAT oraz
zagadnieniu tematów formalnych dla muzyki miały miejsce trzy wystąpienia: 1)
Magdaleny Rowińskiej (NUKAT) – Informacja na temat nowych rozwiązań w
funkcjonowaniu katalogu NUKAT, 2) ElŜbiety Dworskiej-Padukiewicz (Oddział
Opracowania Zbiorów) – Hasła przedmiotowe dla muzyki (forma, gatunek) – komunikat z
prac grupy roboczej oraz 3) BoŜeny Rogoźnickiej (NUKAT) – Tematy formalne dla
muzyki. W dyskusji omawiano sposób stosowania tematów przy opracowywaniu
muzykaliów oraz podjęto problem ujednolicenia słownictwa muzycznego dla muzyki z
Językiem Haseł Przedmiotowych BN.
Tematem popołudniowych obrad było tworzenie tytułu ujednoliconego dla druku
muzycznego. Zagadnienie to omówił Stanisław Hrabia (Tytuł ujednolicony dla utworu
muzycznego – zastosowanie w katalogowaniu muzykaliów) nawiązując do zasad,
opracowanych przez zmarłego w 2006 r. Marka Stachyrę z Biblioteki Uniwersyteckiej w
Łodzi. Zaproponowane podczas prezentacji uzupełnienia i korekty zasad staną się
podstawą do przygotowania publikacji bardzo potrzebnej bibliotekarzom do
katalogowania nie tylko druków muzycznych, ale równieŜ dokumentów dźwiękowych.
Drugi dzień obrad był poświęcony ściśle problematyce katalogowania. Włodzimierz
Pigła z Zakładu Zbiorów Muzycznych BN przedstawił, w oparciu o liczne przykłady
druków muzycznych, zagadnienie wyboru hasła i formułowania tytułu właściwego.
Dyskutowano równieŜ nad zgłoszonymi wcześniej przez bibliotekarzy problemami
dotyczącymi poszczególnych stref opisu bibliograficznego. W rezultacie dyskusji
przyjęto wstępne ustalenia, które będą jeszcze opracowane w Centrum NUKAT i,
wzorem pierwszego spotkania, rozesłane do bibliotek.
II Spotkanie bibliotekarzy katalogujących druki muzyczne pokazało jak bardzo waŜna i
potrzebna jest współpraca bibliotekarzy muzycznych. Stworzyło teŜ okazję do bliŜszego
zapoznania się z problematyką katalogowania druków muzycznych tym bibliotekom,
które dopiero rozpoczynają współpracę z NUKAT. Ustalono, Ŝe dalszy roboczy kontakt
będzie
moŜliwy
poprzez
listę
dyskusyjną
bibliotekarzy
muzycznych
([email protected]), która stanowić będzie forum wymiany doświadczeń i
rozwiązywania bieŜących problemów.
Stanisław Hrabia, przewodniczący Sekcji Bibliotek Muzycznych SBP, Biblioteka Instytutu Muzykologii UJ
ERASMUS – C.D.
Pracownicy BUW i bibliotek wydziałowych biorą udział w wyjazdach zagranicznych w
ramach programu Uczenie się przez całe Ŝycie (LLP) - Erasmus 2007/2008. Relacją
Matyldy Strojnowskiej z pobytu w Cardiff („Luty w Bibliotece”) rozpoczęliśmy
14
publikowanie sprawozdań z tych pobytów. W numerze marcowym zamieściliśmy teksty
Joanny Kulickiej i Czesławy Kowalczyk (Praga), Romana Tabisza i Agnieszki
Floriańczyk (Utrecht) oraz Leszka ŚnieŜki (Tybinga). Dziś kolejne relacje.
ERASMUS, ODC. 5
W dniach 7-18 kwietnia przebywałam na staŜu w Bibliotece Królewskiej Szwecji, w
dziale nadzorującym tworzenie i działanie katalogu centralnego szwedzkich bibliotek
naukowych LIBRIS. LIBRIS jest budowany i wykorzystywany podobnie jak NUKAT, z
mniejszym jednak naciskiem na konsekwentne stosowanie kartoteki haseł wzorcowych,
co nie pozostaje bez wpływu na organizację i jednolitość zawartych w nim danych. W
bazie LIBRIS jest równolegle tworzona takŜe bibliografia narodowa Szwecji. LIBRIS
został w pełni uruchomiony w roku 1980 i zawiera obecnie blisko 6 milionów opisów
dokumentów. Katalogowanie jest prowadzone za pomocą klienta systemu Voyager,
a opisy w bazie są dostępne dla czytelników za pomocą niedawno wdroŜonego nowego
interfejsu www (http://libris.kb.se)
Oprócz katalogu centralnego dział LIBRIS prowadzi kilka innych przedsięwzięć, w
róŜnym stopniu powiązanych z bazą LIBRIS i współkatalogowaniem, a takŜe planuje i
wdraŜa nowe projekty. Przedsięwzięcia te to:
– system obsługi wypoŜyczeń międzybibliotecznych LIBRIS (pracujący na bazie
danych z katalogu LIBRIS)
– Bibliotek.se – katalog wirtualny bibliotek naukowych (LIBRIS) i publicznych
(BTJ)
– baza danych o bibliotekach współtworzących LIBRIS
– Samsök – narzędzie do przeszukiwania zasobów elektronicznych i łączenia się z
nimi (obsługiwane oprogramowaniem Metalib i SFX firmy Ex Libris)
– Uppsök – baza elektronicznych prac magisterskich i innych publikacji
powstających na szwedzkich uczelniach
W fazie projektowania znajdują się obecnie m.in.:
– narzędzie przeszukujące elektroniczne repozytoria szwedzkich publikacji
naukowych
– system wymiany danych pomiędzy bazami opisów bibliograficznych bibliotek
naukowych (LIBRIS) i publicznych (BTJ)
Oprócz pobytu w dziale LIBRIS złoŜyłam kilka krótkich wizyt w takich działach
Biblioteki Królewskiej, jak dział bibliografii narodowej, dział informacji i udostępniania,
pręŜnie rozwijający się dział biblioteki cyfrowej i dział koordynujący współpracę
bibliotek szwedzkich, który połączono w kwietniu 2008 z działem LIBRIS.
Za szczególnie warte uwagi i wdroŜenia podobnych rozwiązań w Polsce uwaŜam
niezwykle czytelny i przydatny internetowy system obsługi wypoŜyczeń
międzybibliotecznych oraz współpracę Biblioteki Królewskiej z wydawcami szwedzkimi
polegającą na ekspresowym katalogowaniu w bazie LIBRIS nadesłanych publikacji
(nadsyłanych niezaleŜnie i duŜo wcześniej od egzemplarza obowiązkowego), co
wydatnie usprawnia proces współkatalogowania. Biblioteki LIBRIS nie poprzestają na
tworzeniu bazy opisów bibliograficznych, ale dąŜą do uczynienia z katalogu LIBRIS
bazowego elementu krajowego portalu informacyjnego o profilu naukowym. LIBRIS jest
doceniany zarówno przez bibliotekarzy za ułatwienia w opracowywaniu zbiorów, jak i
uŜytkowników za jego olbrzymią wartość informacyjną, ciesząc się u obu tych grup
jednakowo duŜą popularnością.
15
Mój podziw zyskały takŜe olbrzymi nowoczesny magazyn podziemny wybudowany w
ostatnich latach bezpośrednio pod zabytkowym budynkiem Biblioteki, prace prowadzone
nad odnowieniem i przystosowaniem wnętrz Biblioteki do zmieniających się potrzeb jej
pracowników i uŜytkowników, a takŜe niezwykle przytulna i skutecznie obsługiwana
stołówka mieszcząca się w podziemiach Biblioteki.
Zauroczyły mnie równieŜ nieskazitelnie czyste, punktualne i wygodne pociągi szwedzkie
oraz sieć dróg dla rowerów w Sztokholmie, której rozległość i funkcjonalność powoduje,
Ŝe bardzo wielu Szwedów chętnie dojeŜdŜa codziennie na rowerze do pracy oraz korzysta
z roweru jako podstawowego środka transportu miejskiego. Ponadto, wbrew obiegowej
opinii przedstawiającej Szwedów jako naród pełen rezerwy i zamknięty w sobie, okazało
się, Ŝe są to ludzie bardzo Ŝyczliwi, otwarci, chętni do współpracy i cechujący się duŜym
poczuciem humoru. Kropkę nad przysłowiowym „i” stawia fakt sprawnego posługiwania
się przez znakomitą większość Szwedów językiem angielskim.
Agnieszka Kasprzyk
ERASMUS, ODC. 6
Bibliothèque Municipale w Lyonie (BML), 21-30 kwietnia
„W większości krajów, dostępne publicznie wielkie kolekcje ksiąŜek dawnych, rzadkich i
cennych znajdują się w bibliotekach narodowych lub uniwersyteckich. We Francji mamy
zupełnie inną sytuację. Pomijając Bibliotekę Narodową Francji, to właśnie w
bibliotekach miejskich, gromadzących skonfiskowane po Rewolucji zbiory, odnajdujemy
największe skarby piśmiennictwa narodowego”.
W ten sposób naświetlając specyfikę zbiorów francuskich bibliotek miejskich, Patrick
Bazin, dyrektor BML, rozpoczyna wstęp do pierwszego numeru przeglądu Biblioteki
liońskiej „Gryphe”. Zawartość ukazującego się cyklicznie od 2000 r. periodyku stanowi
odbicie tej sytuacji: artykuły są głównie poświęcone popularyzacji zbiorów specjalnych,
reprezentowanych licznie w zasobach tejŜe biblioteki. I to właśnie było powodem
odwiedzenia Bibliothèque Municipale: aby choć przelotnie zapoznać się z miejscem,
gdzie przechowuje się przeszło 200 tysięcy starych druków (do 1800 roku włącznie), w
tym 1300 inkunabułów, nie mówiąc o pięciuset średniowiecznych manuskryptach (200
iluminowanych), czy niezwykle cennych kolekcjach tematycznych: bogatym fondzie
piśmiennictwa chińskiego, zbiorze zabytkowych fotografii czy teŜ XIX-wiecznej prasy z
regionu Rodano-Alpejskiego.
Największa biblioteka miejska we Francji, jedna z najwaŜniejszych ksiąŜnic w Europie,
której podstawą były zbiory jezuickiego Kolegium Świętej Trójcy, została
ukonstytuowana jako biblioteka miejska w roku 1765, otwierając swe podwoje dla
szerokiej publiczności. Od tego czasu zbiory narastały, w wyniku przejmowania kolekcji
z supremowanych klasztorów, darów, legatów, zakupów. Ostatnim duŜym depozytem,
przekazanym bibliotece w 1999 roku i zamykającym niczym klamra związaną z
jezuitami historię biblioteki, jest kolekcja 500 tysięcy woluminów pochodzących z
biblioteki Societatis Iesu w Chantilly.
Najciekawsze obiekty ze zbiorów specjalnych, zawarte w kilku kolekcjach,
zaprezentowano w postaci cyfrowej na stronie internetowej biblioteki:
http://www.bm-lyon.fr/trouver/basesdedonnees/Collections-numeriques.htm. Są to: 4
kolekcje związane z regionem Rodano-Alpejskim oraz bazy: iluminacji, rycin, afiszów,
tkanin (!) i proweniencji starych druków.
16
To właśnie baza proweniencji (znaków własnościowych) była najbardziej interesująca
dla Gabinetu Starych Druków BUW, gdzie od kilkudziesięciu lat prowadzi się
intensywne badania proweniencyjne. Na świecie ten właśnie aspekt badań nad dawną
ksiąŜką budzi obecnie największe poruszenie, i nie bez powodu dzieje się to teraz – gdy
dzięki internetowi otworzyły się nowe moŜliwości udostępnienia (i poszukiwania) tego
unikalnego, niezwykle poŜytecznego dla badaczy róŜnych dziedzin, materiału
źródłowego.
Liońska baza proweniencji, spośród znanych nam źródeł on-line, wydaje się być
najlepszym przykładem prezentacji danych tego rodzaju. Zawiera ponad 800 opisów ze
zdjęciami. Znajdują się tu fotografie druków szczególnie interesujących ze względu na
ich właścicieli – karty tytułowe szczelnie pokryte łacińskimi zapisami, oprawy z
wytłoczonym superekslibrisem, niekiedy bogato zdobione, papierowe ekslibrisy z
herbami moŜnych posiadaczy, mało efektowne, ale wiele mówiące nalepki biblioteczne,
pieczęcie, rysunki, dedykacje autorskie. KaŜdy ze zidentyfikowanych posesorów posiada
swój biogram, kaŜdy zapis widniejący na zdjęciu jest przytoczony in extenso (poŜyteczne
zwłaszcza w przypadku tych prawie nieczytelnych). Szereg moŜliwości
wyszukiwawczych pozwala na sprawne poruszanie się po kolekcji.
Inicjatorką tego przedsięwzięcia jest database manager Biblioteki – Monique Hulvey,
specjalistka od inkunabułów, wieloletni pracownik Folger Shakespeare Library w
Waszyngtonie (cicerone podczas staŜu niŜej podpisanej). Swoje doświadczenia z pracy w
amerykańskiej bibliotece i zamiłowanie do zagadek, jakie niesie ze sobą dawna ksiąŜka,
przeniosła do biblioteki, która swoimi zasobami zachęcała do stworzenia bazy
spełniającej funkcję nie tylko wystawienniczą – pokazując cymelia w atrakcyjny sposób
– ale i dokumentacyjną – dostarczając interdyscyplinarnego materiału badawczego.
Obecnie baza rozrasta się powoli – nad jej tworzeniem pracują najintensywniej zaledwie
dwie osoby, w dodatku niezwiązane bezpośrednio z działem Zbiorów Specjalnych.
Jednak do jej powstania niewątpliwie by nie doszło, gdyby nie: upór i zapał
pomysłodawczyni, środki finansowe pozwalające na zakup dodatkowego serwera
(konieczność przechowywania licznych zdjęć), owocna współpraca z informatykami oraz
imponujący księgozbiór podręczny Czytelni Zbiorów Specjalnych, umoŜliwiający
sprawną i szybką identyfikację osób i instytucji wymienionych w zapisach.
Problematyka starych druków – struktura i prezentacja opisów bibliograficznych i
proweniencyjnych; wymiana informacji na temat metodyki pracy, literatury podręcznej,
baz danych, odbywających się starodrucznych szkoleń, warsztatów (m. in. w liońskim
Instytucie Historii KsiąŜki i w kształcącej bibliotekoznawców szkole ENSSIB), wystaw,
a takŜe przeprowadzenie kwerendy dotyczącej konkretnych egzemplarzy ze zbiorów
BUW – stanowiła zasadniczą treść staŜu. Zwiedzanie biblioteki, okazjonalne wystawy w
BML – XIX-wiecznych opraw kartonaŜowych oraz związana z wydarzeniami
francuskiego maja 1968, a takŜe wizyta w liońskim Muzeum Drukarstwa – urozmaiciły
program odbytego szkolenia.
Dzięki uprzejmości BML, a konkretnie Monique Hulvey, Biblioteka Uniwersytecka w
Warszawie otrzymała 18 numerów „Gryphe’a”, periodyku o wyjątkowej urodzie
typograficznej (pomijając juŜ jego niezwykle interesującą zawartość merytoryczną).
Czasopismo po skatalogowaniu będzie ogólnie dostępne.
Izabela Wiencek
17
GOŚCIE, WIZYTY ...
8 maja gościliśmy Elenę V. Krivovą z oddziału współpracy międzynarodowej
moskiewskiej Biblioteki-Fundacji A. SołŜenicyna „Russkoje Zarub’jeŜe”. Robocze
spotkanie poświęcone było wspólnemu projektowi Biblioteki-Fundacji oraz BUW –
wystawie „Profesorowie Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego 1870 – 1915”, która
odbędzie się w Moskwie, w siedzibie Biblioteki-Fundacji (zob. „Grudzień w Bibliotece”
2006). Uzgodniono przesunięcie terminu wystawy z listopada 2008 r. na maj 2009 r.,
omówiono dotychczasowe przygotowania merytoryczne i organizacyjne, a takŜe podział
zadań i harmonogram prac na rok bieŜący. Elena V. Krivova obejrzała niektóre z
wybranych na wystawę eksponatów z zasobów Gabinetu Zbiorów XIX w., zwiedziła
takŜe Bibliotekę i ogrody.
10 maja odwiedzili nas profesor Ludmiła A. Verbitskaya, rektor Państwowego
Uniwersytetu w Sankt-Petersburgu, przewodnicząca Rady Powierniczej Fundacji
„Russkij Mir” oraz dr Alexey A. Gromyko, dyrektor programów europejskich Fundacji
„Russkij Mir”, którym towarzyszyła dr hab. Ludmiła Szypielewicz z Instytutu
Rusycystyki UW. Wizyta miała związek z przygotowywaną przez UW i Fundację
umową, dotyczącą stworzenia Centrum Języka i Kultury Rosyjskiej „Russkij Mir” przy
Uniwersytecie Warszawskim. Celem działalności Centrum, którego działalność
biblioteczna oraz informacyjna związana byłaby z BUW, będzie umoŜliwienie całej
społeczności Uniwersyteckiej, wykładowcom, doktorantom, studentom i wszystkim
zainteresowanym nauczenia się języka rosyjskiego oraz zapoznania się z klasycznymi i
współczesnymi dziełami rosyjskiej literatury i sztuki, a takŜe dostarczanie informacji o
Ŝyciu współczesnej Rosji, rozszerzanie kontaktów naukowych i kulturalnych oraz
wymiany turystycznej. Goście zapoznali się z działalnością Biblioteki, zwiedzili gmach i
ogrody, wzięli takŜe udział w ceremonii parzenia herbaty w pawilonie chashitsu Kaian.
Wanda M. Rudzińska
13 maja odwiedziła BUW grupa 160 szwedzkich matematyków. Po obejrzeniu
prezentacji na temat BUW i wysłuchaniu wystąpienia dyr. Maciuszko – zwiedzili
bibliotekę i ogród.
23 maja BUW gościł grupę ośmiorga bibliotekarzy ze sztokholmskiego Södertörn
University College. Zorganizowaliśmy mały panel dyskusyjny, w którym ze strony BUW
udział wzięli: Jadwiga Lizurek i Ewa Józefowicz (OOZ), ElŜbieta Zygmuntowicz i
ElŜbieta Boczar (OGiUZ), Andrzej Regmunt (OK) i Anna Wołodko (SOWP). Była to
dobra okazja do wymiany doświadczeń z kolegami ze Szwecji. Inicjatorem wycieczki i
odwiedzenia BUW był opiekujący się kolekcją słowiańską w bibliotece Södertörn
University College, Michał Bron Jr.
XI OGÓLNOPOLSKA PIELGRZYMKA BIBLIOTEKARZY NA JASNĄ GÓRĘ...
...odbyła się 18 maja. Mszę świętą w kaplicy Matki BoŜej koncelebrowali m.in.
diecezjalni duszpasterze bibliotekarzy Archidiecezji Gdańskiej i Archidiecezji
Katowickiej. Bezpośrednio po mszy świętej w kaplicy Domu Pielgrzyma uczestnicy
uroczystości zgromadzili się na spotkaniu integracyjnym, w trakcie którego prezentowały
się poszczególne grupy bibliotekarzy przybyłych tego dnia do Częstochowy. W
18
pielgrzymce wzięli udział pracownicy Biblioteki Instytutu Anglistyki: Agnieszka
Floriańczyk i Roman Tabisz jako jedyni reprezentanci środowiska warszawskiego.
Roman Tabisz
KADRY
Przestali pracować:
- Krystyna Ciesielska, bibliotekarz, Oddział Gromadzenia i Uzupełniania Zbiorów, od 31
maja.
KRONIKA TOWARZYSKA
5 maja urodził się syn Ewy Hauptmann-Fischer (Gabinet
Zbiorów Muzycznych), Krzysztof.
Rodzicom serdecznie gratulujemy, a maluchowi Ŝyczymy wiele szczęścia.
PIĘKNE KŁAMSTWA. NOC MUZEÓW W OGRODACH BUW
17 maja, w Noc Muzeów szóstka twórców: Robert Alda, Janusz Bałdyga, Kurt
Johannessen, Ryszard Ługowski, Rita Marhaug i Anita Pasikowska oraz zaproszeni
Anne-Marte Rygh ze Stavanger i polska grupa Fale Bałtyku - Ula Niemirska i Rafał
Dominik wystąpiła w dolnych ogrodach warszawskiej Biblioteki Uniwersyteckiej.
Ogrody – jak pisze Andrzej Kostołowski w ksiąŜce „Sztuka i jej meta” - są świadectwami
większej doskonałości. Ich otoczenie niejako naturalnie wymusza na artystach
harmonijne współdziałanie. „Od lat siedemdziesiątych, wraz z inwazją strumieni
wyobraŜeń, narasta zainteresowanie problematyką duchową w sztuce. (...) W dobie
pomieszania wartości i globalnych zagroŜeń moŜe właśnie ogród jest tajemnym
instrumentem, magiczną przekładnią właściwej przemiany człowieka? W raju utraconym
John Milton czyni Eden naturalnym parkiem, a ten literacki prototyp stał się (...) jednym
ze wzorów ogrodów krajobrazowych XVIII wieku – małych rajów czy
mikrokosmosów.”1 W postmodernistycznym raju biblioteki uniwersyteckiej artyści
wykonywali symultaniczne akcje wśród odpoczywających tu ludzi, czasem wzbudzając
ich zainteresowanie. Niektóre z nich były interaktywne, dające przechodnim moŜliwość
współdziałania, a dotyczyły ekologii, ekonomii, polityki i szeroko rozumianej filozofii, w
tym kłamstwa i udawania.
Jeden z najbardziej znanych norweskich performerów, Kurt Johannessen, przez dwie
godziny wykonywał performance w ogrodowej scenerii. Za pomocą prostych materiałów:
kartek, ołówków, włosów, talku i własnego ciała snuł minimalistyczną „Opowieść”
hipnotyzując otoczenie. Płynne ruchy jak na spowolnionym filmie, skupienie i emanujące
spokojem ciało artysty przekazywały nam jakieś niejasne znaczenia, jakieś sygnały i
czynności, których nie byliśmy w stanie całkowicie odszyfrować. Wymykały się naszej
empirycznej percepcji i ustalonemu tokowi myślenia. „Opowieść” była kolejnym
1
Andrzej Kostołowski, Sztuka i jej meta-, Bunkier Sztuki, Inter Esse, Galeria Miejska Arsenał, Kraków
2005, s. 413-414.
19
minimalistycznym projektem Norwega, który rozpoczął działalność performerską w
połowie lat 80-tych i wykonał juŜ ponad trzysta akcji w galeriach i w naturalnym
krajobrazie.
„Oszukiwać czy nie oszukiwać?” Ta hamletowska trawestacja stała się przewodnim
motywem Roberta Aldy – norweskiego artysty o polskich korzeniach, który pokazał
bardzo teatralną, a jednocześnie zabawną akcję, prowokującą widzów zarówno do
przemyśleń socjologicznych jak i filozoficznych co do natury sztuki. Błyskotliwie
odegrał on scenę epilepsji i ataku serca siejąc wśród widzów wątpliwości, czy mogą ufać
własnym zmysłom.
Rita Marhaug komentowała ekonomiczną polską emigrację w Norwegii, Anne-Marte
Rygh proponowała przemyśleć sprawę futer, jeden z artystów miał atak serca! Grupa
Fale Bałtyku i Ryszard Ługowski omamili nasze zmysły, podobnie jak Robert Alda.
Spotkaliśmy teŜ Buddę pod wodospadem, a wszystko to opisywała i rysowała Anita
Pasikowska w pięknej scenerii uniwersyteckich ogrodów w sobotnie popołudnie, 17 maja
między godziną 14.00 a 16.00.
Akcje były sprawdzianem działań w przestrzeni publicznej. Dobrze wkomponowały się
w ogrody biblioteki, nawiązując z nimi dialog. Wiele działań powstało w kontekście
otoczenia i architektury ogrodów, a ich przesłania i znaczenia odwoływały się do kultury
przyjemności i postmodernistycznego pojęcia iluzji, maski, zasłony, manipulacji.
Impreza odbywała się w Noc Muzeów i była efektem współpracy Galerii XX1 z
Warszawy i Związku Artystów z Bergen z Norwegii.
Eulalia Domanowska, kurator
Z śYCIA BIBLIOTEK WYDZIAŁOWYCH
Na zebraniu bibliotek wydziałowych 8 maja zostały przedstawione dwa tematy: „System
biblioteczno-informacyjny UW w 2007 roku” oraz „Prenumerata czasopism
elektronicznych na rok 2009”.
Dyrektor Krystyna Kocznorowska omówiła pierwszy z nich. Podsumowała współpracę
pomiędzy BUW a bibliotekami wydziałowymi. W stosunku do roku poprzedniego
nastąpił niewielki spadek zatrudnienia. Wzrosła ilość czytelników oraz nieznacznie
spadło udostępnianie zarówno na miejscu, jak i na zewnątrz. Do systemu VTLS
przystąpiła jedna biblioteka – Biblioteka Ośrodka Studiów Amerykańskich. Dwie
biblioteki rozpoczęły udostępnianie w systemie VTLS/Virtua – Biblioteka Wydziału
Pedagogicznego i Biblioteka Iberystyki, Italianistyki i Romanistyki.
Ewa Chruścicka z Oddziału Opracowania Czasopism poruszyła zagadnienie współpracy
pomiędzy BUW a bibliotekami wydziałowymi przy prenumeracie czasopism
elektronicznych.
Na zakończenie zebrania wszyscy zostali zaproszeni na piknik w ogrodach BUW z okazji
Dnia Bibliotekarza.
Adam Owczarczyk
Numer zamknięty 25 czerwca 2008 r.
Uwagi, komentarze i teksty do biuletynu prosimy kierować do Anny Wołodko, pok. 235, tel.: 022 55 25
650, 601 786 494, e-mail: [email protected]
20