Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły – krok po kroku

Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły – krok po kroku

OPUBLIKOWANO: MARZEC 2014
Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły – krok po kroku
Opracowała: Małgorzata Celuch, nauczycielka, przez kilka lat na stanowisku wicedyrektora szkoły
Podstawa prawna:
·
·
·
·
·
·
·
·
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na
stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej
(Dz.U. z 2010 r. Nr 60 poz. 373 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru
pedagogicznego (Dz.U. z 2009 r. Nr 168 poz. 1324 ze zm.),
Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa
państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1388),
Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j.
Dz.U. z 2013 r. poz. 168),
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191),
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572),
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101 poz. 926 ze
zm.).
Zgodnie z art. 36a Ustawy o systemie oświaty dyrektora placówki oświatowej powołuje organ prowadzący placówkę,
zaś kandydata na to stanowisko wyłania się w drodze konkursu. Dyrektor może sprawować tę funkcję przez pięć
kolejnych lat szkolnych, a po ich upływie istnieje możliwość przedłużenia tego okresu. W tym celu organ
prowadzący zobowiązany jest do zasięgnięcia opinii rady szkoły/placówki oraz rady pedagogicznej, w uzgodnieniu
z kuratorem oświaty (art. 36a ust. 14 ww. Ustawy).
Zgodnie z § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu
konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej
konkurs na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub placówki ogłasza organ prowadzący placówkę. Informuje on
nie tylko o tym, jakiej jednostki oświatowej on dotyczy, ale także o terminie i wymaganiach, jakie kandydat na
dyrektora powinien spełniać, oraz określa, jakie dokumenty, gdzie i w jakim terminie zobowiązany jest złożyć.
KROK 1
Złożenie wymaganej dokumentacji
Już w ogłoszeniu o konkursie zawarte są wymagania, jakie musi spełniać kandydat na stanowisko dyrektora.
Umieszcza się w nim też informacje o terminach związanych z uczestnictwem w konkursie oraz wymaganych
dokumentach. Kandydat musi przedstawić:
·
·
·
·
uzasadnienie przystąpienia do konkursu,
koncepcję funkcjonowania i rozwoju szkoły,
kopię dowodu osobistego lub innego dokumentu (poświadczoną przez kandydata za zgodność z
oryginałem) potwierdzającego tożsamość oraz obywatelstwo,
życiorys z opisem przebiegu pracy zawodowej, zawierający w szczególności informacje o:
o
o
o
·
stażu pracy pedagogicznej – w przypadku nauczyciela,
stażu pracy dydaktycznej – w przypadku nauczyciela akademickiego,
stażu pracy, w tym stażu pracy na stanowisku kierowniczym – w przypadku osoby niebędącej
nauczycielem;
oryginał lub poświadczone przez kandydata za zgodność
potwierdzających posiadanie wymaganego stażu pracy,
OficynaMM Wydawnictwo Prawnicze
z
oryginałem
kopie
dokumentów
1
·
oryginał lub poświadczone przez kandydata za zgodność
potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia, w tym:
o
o
o
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
z
oryginałem
kopie
dokumentów
dyplomu ukończenia studiów wyższych,
świadectwa ukończenia studiów podyplomowych z zakresu zarządzania,
świadectwa ukończenia kursu kwalifikacyjnego z zakresu zarządzania oświatą;
zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku
kierowniczym,
oświadczenie, że przeciwko kandydatowi nie toczy się postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia
publicznego lub postępowanie dyscyplinarne,
oświadczenie, że kandydat nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe,
oświadczenie, że kandydat nie był karany zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem
środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 Ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych,
oświadczenie o dopełnieniu obowiązku, o którym mowa w art. 7 ust. 1 i ust. 3a Ustawy z dnia 18
października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat
1944–1990 oraz treści tych dokumentów – w przypadku kandydata na dyrektora publicznej szkoły,
oryginał lub poświadczoną przez kandydata za zgodność z oryginałem kopię aktu nadania stopnia
nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego – w przypadku nauczyciela,
oryginał lub poświadczoną przez kandydata za zgodność z oryginałem kopię karty oceny pracy lub oceny
dorobku zawodowego – w przypadku nauczyciela i nauczyciela akademickiego,
oświadczenie, że kandydat nie był karany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 Karty
nauczyciela lub w art. 140 ust. 1 Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym – w przypadku nauczyciela i
nauczyciela akademickiego,
oświadczenie, że kandydat ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych
– w przypadku osoby niebędącej nauczycielem,
oświadczenie, że kandydat wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z Ustawą z dnia 29
sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (w celach przeprowadzenia konkursu na stanowisko
dyrektora).
Uwaga!
Wyznaczony termin składania ofert nie może być krótszy niż 14 dni od daty zamieszczenia informacji o ogłoszeniu
konkursu.
KROK 2
Dostarczenie wymaganych przez organ prowadzący oryginałów dokumentów
Zgodnie z § 1 ust. 3 Rozporządzenia w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub
publicznej placówk i oraz trybu pracy komisji konkursowej na żądanie organu prowadzącego placówkę kandydat na
dyrektora jest zobowiązany przedstawić oryginały następujących dokumentów:
·
·
·
·
·
dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość
obywatelstwo kandydata,
świadectw potwierdzających posiadanie wymaganego stażu pracy,
świadectw potwierdzających posiadanie wymaganego wykształcenia,
aktu nadania stopnia nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego,
karty oceny pracy lub oceny dorobku zawodowego.
oraz
poświadczającego
KROK 3
Przygotowanie uzasadnienia przystąpienia do konkursu
OficynaMM Wydawnictwo Prawnicze
2
Uzasadnienie przystąpienia do konkursu to ważny dokument w procesie wybierania osoby mającej pełnić funkcję
dyrektora szkoły, gdyż ukazuje ono, jakie wartości wyznaje kandydat. Przedstawia ich hierarchię i pozwala
przewidzieć, jakie decyzje będzie podejmował dyrektor po objęciu stanowiska i które z nich będzie traktował
priorytetowo.
Przykład uzasadnienia
Funkcja dyrektora nie jest dla mnie celem samym w sobie. Przyczyny ubiegania się o stanowisko dyrektora
……………………………………………. mają nie tylko charakter osobisty, ale także prospołeczny.
Zasady funkcjonowania szkoły znam dobrze, gdyż od ……. lat jestem nauczycielem, zaś przez …… lat pełniłam
funkcję dyrektora (wicedyrektora) ………………………………….. .
Na studiach podyplomowych z zakresu zarządzania oświatą dodatkowo zapoznałam się z nowoczesnymi
zasadami zarządzania, najnowszymi technikami rozwiązywania problemów pedagogicznych, personalnych i
ekonomicznych. Poznałam także sposoby prawidłowego dokonywania zmian organizacyjnych i metodycznych,
dostosowanych do bieżących i perspektywicznych potrzeb szkoły. Zrozumiałam, że rola nowoczesnego dyrektora
polega nie tylko na byciu pracodawcą, ale także menedżerem, umiejącym poprawić sytuację ekonomiczną
powierzonej mu placówki.
Mam bogate doświadczenie zawodowe, a w swojej dotychczasowej pracy wykazałam się zdolnościami
organizacyjnymi i doświadczeniem menedżerskim. Posiadam także cechy przywódcze, dużą odporność na stres,
jestem kreatywna i odpowiedzialna, czego dowodzi przebieg mojej pracy zawodowej i dotychczasowe osiągnięcia.
Jestem osobą bezkonfliktową, preferuję dialog i kompromis jako metody rozwiązywania problemów.
Moja wizja rozwoju szkoły oparta jest na dobrej znajomości placówki, jej specyfiki oraz mocnych i słabych stron. W
koncepcji funkcjonowania szkoły zawarłam wiele pomysłów, jak poprawić jej sytuację w różnych dziedzinach, m.in.
usprawnić funkcjonowanie, wpłynąć pozytywnie na wyniki nauczania i egzaminów zewnętrznych uczniów szkoły.
Mam także zamiar oddziaływać pozytywnie na sytuację placówki przez udział w europejskich projektach
edukacyjnych. Chciałabym podjąć trud, aby jak najlepiej kierować placówką i w pełni realizować jej statutowe
zadania.
KROK 4
Opracowanie koncepcji pracy i funkcjonowania szkoły
Nie ma dwóch identycznych szkół – różnią się one pod względem zasobów ludzkich (w każdej są inni uczniowie,
ich rodzice, nauczyciele), specyfiki, lokalizacji, tradycji itp. Nie ma więc (i nie może być) dwóch takich samych
koncepcji pracy placówki. Musi ona bowiem uwzględniać specyfikę danej szkoły, a nie odbiegać od jej codziennej
rzeczywistości. Osoba ubiegająca się o funkcję dyrektora powinna zatem dobrze poznać placówkę i obmyślić plan
poprawy jej funkcjonowania, dla dobra całej szkolnej społeczności.
Nie istnieje zatem uniwersalna koncepcja, która może być realizowana w każdej szkole. W załączniku do artykułu
przedstawiona została przykładowa koncepcja pracy zespołu szkół, złożonego ze szkoły podstawowej i
gimnazjum. Kandydat na dyrektora tego typu placówki może skorzystać z naszych pomysłów i dostosować je do
placówki, którą zamierza kierować.
Koncepcja pracy szkoły jest strategią działania w wyznaczonym okresie – w przypadku jej opracowywania przez
kandydata na dyrektora placówki obejmuje zwykle pięć lat. Celem takiej koncepcji jest odpowiedź m.in. na
następujące pytania:
·
·
·
·
·
Jak przedstawia się obecna sytuacja szkoły?
Jakie są możliwości rozwoju szkoły?
Jakie cele można wyznaczyć szkole w czasie realizacji koncepcji?
Co utrudnia rozwój szkoły?
Co stymuluje rozwój szkoły?
OficynaMM Wydawnictwo Prawnicze
3
Przed przystąpieniem do tworzenia koncepcji należy zapoznać się z obecną sytuacją szkoły. W tym celu trzeba
dokonać analizy danych na podstawie informacji zgromadzonych na jej temat. Realizacja tego zadania jest
znacznie łatwiejsza dla kogoś, kto przed przystąpieniem do konkursu był pracownikiem placówki, ale mogą je
wykonać także osoby, które jej nie znają, choć wymaga to wówczas znacznie więcej czasu i wysiłku.
Dobre rady dla kandydata
Należy dołożyć starań, aby dokument stanowiący koncepcję funkcjonowania szkoły był czytelny i przejrzysty.
Trzeba bowiem pamiętać, że komisja zwykle musi się zapoznać z kilkoma czy kilkunastoma koncepcjami. Im
przystępniejszy będzie język naszej propozycji, tym większa korzyść dla nas. Dobrze jest też kolejne części
dokumentu wyodrębnić graficznie, całość estetycznie oprawić, zadbać o motto i spis treści. Trzeba również
zaznaczyć, że nasza koncepcja uwzględnia najnowsze uregulowania prawne w oświacie.
KROK 5
Zapoznanie się z informacją zamieszczoną w ogłoszeniu o konkursie, dotyczącą sposobu powiadamiania
kandydatów o jego terminie i miejscu
Zgodnie z zapisami Rozporządzenia w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub
publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej przewodniczący komisji zobowiązany jest do
powiadomienia jej członków oraz kandydatów na dyrektora o terminie posiedzenia komisji. Powinien to zrobić w
formie pisemnej, nie później niż siedem dni przed wyznaczoną datą. Należy jednak sprawdzić formę informowania,
która powinna być określona w ogłoszeniu. Zazwyczaj znajduje się w nim zapis mówiący, że „o terminie i miejscu
przeprowadzenia postępowania konkursowego kandydaci zostaną powiadomieni indywidualnie w formie pisemnej”
albo „o terminie i miejscu przeprowadzenia postępowania konkursowego kandydaci zostaną powiadomieni
indywidualnie przez kontakt telefoniczny lub pocztą”. Zdarza się jednak, że w ogłoszeniu znajduje się jedynie
wiadomość, kiedy i gdzie zamieszczona zostanie informacja na ten temat, np. na stronie organu prowadzącego lub
pod podanym na stronie numerem telefonu. Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy jeden organ prowadzący
przeprowadza jednocześnie kilka lub kilkanaście konkursów i kandydatów jest bardzo wielu. Trzeba wówczas
zadbać o zapoznanie się z terminem posiedzenia, aby się nie spóźnić na nie czy o nim nie zapomnieć.
Uwaga!
Posiedzenie komisji odbywa się nie później niż w ciągu 14 dni roboczych od upływu terminu składania ofert przez
kandydatów, wskazanego w ogłoszeniu o konkursie.
KROK 6
Przygotowanie się do udziału w postępowaniu konkursowym
Wiedząc, jak przebiega konkurs na stanowisko dyrektora, należy się dobrze przygotować do udziału w nim.
Najważniejsze są dwie kwestie:
1. Rzetelne przygotowanie wymaganych dokumentów, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji pracy szkoły,
dostosowanej do warunków danej placówki, jej specyfiki i dotychczasowego sposobu funkcjonowania.
2. Jak najlepsze przygotowanie się do drugiego etapu konkursu, w którym każdy kandydat musi odpowiedzieć na
szczegółowe pytania zadawane przez członków komisji konkursowej.
Obydwie kwestie są bardzo ważne, bo to właśnie one powinny mieć decydujący wpływ na decyzję komisji –
kandydat z najlepszą koncepcją, najlepiej przygotowany do rozmowy z członkami komisji konkursowej zostanie
zwycięzcą i obejmie stanowisko dyrektora szkoły.
KROK 7
Udział w postępowaniu konkursowym
OficynaMM Wydawnictwo Prawnicze
4
Konkurs przeprowadzany jest w dwóch etapach. Celem pierwszego etapu jest podjęcie przez komisję uchwały o
dopuszczeniu lub odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego wyłącznie na podstawie
złożonej oferty, bez jego udziału. Na tym etapie komisja konkursowa zobowiązana jest zapoznać się z zawartością
złożonych ofert przez osoby ubiegające się o stanowisko dyrektora w danej szkole. Wiedząc, że komisja będzie
się zapoznawać z naszą pisemną ofertą, znajdującą się wśród innych ofert kandydatów na to samo stanowisko –
dobrze jest ułożyć jej treść w sposób przemyślany i ciekawy, aby na tle innych pozytywnie się wyróżniała. Ważne
jest też, aby nie była zbyt długa, bo to może zniechęcić do kandydata, gdyż w natłoku słów trudniej wychwycić to,
co jest najważniejsze.
Warto pamiętać, że większość pytań, jakie zada komisja, dotyczyć będzie koncepcji pracy szkoły, a więc powinno
się dobrze znać zawartość dostarczonych materiałów, rozumieć sens i znaczenie ich zamieszczenia, aby umieć w
razie potrzeby należycie uzasadnić każdy element.
Po zapoznaniu się z zawartością wszystkich ofert w stosunku do każdej z nich komisja podejmuje uchwałę o
dopuszczeniu lub odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego (§ 4 ust. 1 ww.
Rozporządzenia).
Zgodnie z § 4 ust. 1 Rozporządzenia uchwała ta zapada:
·
·
·
zwykłą większością głosów,
w głosowaniu jawnym,
w przypadku równej liczby głosów decydujący głos należy do przewodniczącego komisji.
Kandydaci na stanowisko dyrektora nie biorą udziału w tej fazie prac komisji i nie mogą być obecni podczas trwania
obrad dotyczących decyzji o dopuszczeniu ich do konkursu. Pozostaje jedynie cierpliwe oczekiwanie na werdykt.
Po zakończeniu tych czynności przewodniczący komisji informuje ustnie kandydatów o dopuszczeniu albo
odmowie dopuszczenia do postępowania konkursowego (§ 4 ust. 3 Rozporządzenia).
Kolejny, drugi etap konkursu przebiega już z udziałem kandydatów dopuszczonych do dalszego postępowania
konkursowego. Każdy z nich bierze udział w rozmowie z komisją konkursową, podczas której jej członkowie mogą
zadawać kandydatom pytania. Najczęściej dotyczą one zagadnień związanych z koncepcją funkcjonowania i
rozwoju szkoły oraz różnych aspektów jej pracy. Po każdej rozmowie z kandydatem komisja dokonuje oceny
merytorycznej. W myśl § 5 Rozporządzenia ocenie podlega przede wszystkim przedstawiona przez kandydata
koncepcja funkcjonowania i rozwoju placówki, której dyrektorem chce zostać.
Przystępując do konkursu, nie da się przewidzieć konkretnych pytań, jeśli jednak kandydat przygotuje sobie
odpowiedzi na przykładowe, często powtarzające się zapytania, uwzględniając specyfikę szkoły, której dyrektorem
pragnie zostać, może znacznie zwiększyć prawdopodobieństwo sukcesu. Nawet jeśli nie padną pytania
identyczne, jest duża szansa na to, że będą zbliżone do tych, które opracowaliśmy i przedstawiliśmy w załączniku
do artykułu.
KROK 8
Odrzucenie kandydatury
Komisja konkursowa może podjąć uchwałę o odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego,
gdy ma miejsce jedna z następujących sytuacji:
·
·
·
oferta została złożona po terminie,
oferta nie zawiera wszystkich dokumentów wskazanych w ogłoszeniu o konkursie,
z oferty wynika, że kandydat nie spełnia wymagań wskazanych w ogłoszeniu o konkursie (§ 4 ust. 2
Rozporządzenia).
Odmowa dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego może nastąpić z różnych powodów, z których
najczęstszymi są:
·
·
niekompletność wymaganych w ogłoszeniu o konkursie dokumentów,
brak wymaganych w ogłoszeniu o konkursie oryginałów dokumentów,
OficynaMM Wydawnictwo Prawnicze
5
·
·
·
·
brak poświadczenia zgodności z oryginałem dokumentów, w stosunku do których takie poświadczenie było
wymagane,
brak daty na dokumentach, co nie pozwala na stwierdzenie ich aktualności (np. oświadczeń),
brak w zaświadczeniu lekarskim informacji o przeciwwskazaniach zdrowotnych do wykonywania pracy na
stanowisku kierowniczym,
brak kwalifikacji do zajmowania stanowiska dyrektora placówki oświatowej.
Kandydat, który nie został dopuszczony do postępowania konkursowego, ma prawo ubiegać się o udzielenie mu
wyjaśnienia na piśmie. Zgodnie z § 4 ust. 4 Rozporządzenia może, w terminie trzech dni od otrzymania ustnej
informacji o odmowie, wystąpić z pisemnym wnioskiem o podanie jej przyczyny. W takiej sytuacji przewodniczący
komisji informuje kandydata na piśmie o powodach odmowy dopuszczenia do postępowania konkursowego w
terminie siedmiu dni od dnia złożenia wniosku.
OficynaMM Wydawnictwo Prawnicze
6