Rodzina pszczela

Innowacyjnie o pszczołach
Zgodnie z harmonogramem innowacji pedagogicznej 25 listopada odbyła się lekcja przyrody dla
uczniów klasy 3b i 4a według przyjętego wcześniej harmonogramu. Jej celem było uporządkowanie
informacji, jakie uczniowie zdobyli podczas wizyty w pasiece w Gembartówce oraz poznanie specyfiki
życia w rodzinie pszczelej. Częśd teoretyczna – pogadanka – została połączona z prezentacją zdjęd
oraz filmów, na których uczniowie mogli zobaczyd różnice między matką pszczelą, robotnicą oraz
trutniem. Całośd dopełniały zabawy ruchowe oraz dystrybucja materiałów dydaktycznych.
Dla zainteresowanych prezentujemy scenariusz zajęd:
SCENARIUSZ LEKCJI PRZYRODY W RAMACH REALIZOWANEJ INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ
Rodzina pszczela
Prowadzący: Bogusława Dudzik-Gozdek, Edyta Pawłowska
Data: 25.11.2016
Uczestnicy: uczniowie klasy III i IV szkoły podstawowej
Czas realizacji zajęd: 45 minut
Cele ogólne:
Cele szczegółowe: Uczeo:
rodowisk takich jak: las, park, pole uprawne, sad i ogród
np. zapylanie kwiatów przez owady
Metody pracy: pogadanka, zabawy ruchowe
Formy pracy: praca samodzielna, praca w grupach
Pomoce edukacyjne: zdjęcia, film
Przebieg zajęd:
1. Prezentacja zdjęd z wycieczki do pasieki
2. Omówienie życia w rodzinie pszczelej:
Na wstępie lekcji, opowiadamy dzieciom o istnieniu różnych rodzajów życia społecznego
pszczołowatych.
W zgrupowaniach rodzinnych żyją: pszczoła miodna i trzmiele. Pozostałe pszczołowate to owady
żyjące samotnie.
Życie roju/rodziny
U pszczół miodnych społeczeostwo zwane jest rojem. Składa się on z liczby pszczół równej liczbie
osób na dużym stadionie piłkarskim (to nawet 50 000 osobników!). Aby istniało, każda z pszczół
odgrywa powierzoną jej rolę.
Zdjęcia na tablicy – matka pszczela, robotnica, truteo.
Zabawa: Wybieramy królową pszczół, która składa jajeczka – wręcza karteczki 10 dziewczynkom i 5
chłopcom. Dzieci wychodzą na środek i kulą się. Wszyscy odliczają do 21 – wtedy wstają pszczoły
(dziewczynki) i dalej do 24 (wtedy wstają trutnie – chłopcy).
Siadamy. Ciąg dalszy opowiadania:
Pszczoła robotnica w zależności od wieku wykonuje szereg czynności w ulu:
- czyszczenie komórek
- karmienie czerwiu
- odbiór nektaru i ubijanie pyłku
- wypacanie wosku budowa plastrów
- obrona ula
- zbiór pyłku i nektaru
3. Film – taniec pszczół
Zabawa ruchowa: wybieramy dziecko – pszczołę zwiadowczynię, która swym taocem
będzie wskazywała pozostałym dzieciom (około 10 osób) kierunek lotu. Gdy szybko
porusza „odwłokiem” pszczoły znoszą nektar z bliskiej okolicy, gdy wolno rusza
„odwłokiem” pszczoły latają na dalszą odległośd. Po korytarzu porozmieszczane są
pudełeczka z wyciętymi kwiatkami w różnych odległościach od ula.
4.
obecnośd specjalnych „zapachów”, wydzielanych przez królowe, które służą do sterowania i
regulowania życia roju. „Zapachy” te (zwane feromonami) wyczuwane są jedynie przez
pszczoły i służą również, jako znak - „ta pszczoła to moja siostra” lub „ta pszczoła jest z innej
rodziny”. Nauczyciel wspomina również o roli królowej, jako jedynej pszczoły w ulu, która jest
zdolna do składania jaj. Wszystkie inne pszczoły samice to robotnice, które podzielone są na
różne funkcjonalne grupy, i samce (trutnie).
Zabawa: Wybieramy kilka królowych i każdej przydzielamy rodzinę.
Zabawa ruchowa – Gdzie jest moja pszczoła? Przypominamy: Jak funkcjonuje społeczeostwo
pszczół? Jak królowa steruje rojem? Czy łatwo zapanowad nad tyloma osobnikami? Pamiętacie, ile
osobników może liczyd rój? Pszczoły rozpoznają się dzięki zapachom. Potrafią bezbłędnie stwierdzid,
czy owad, który właśnie przyleciał do ula, to siostra, która wróciła z nektarem, czy też może intruz. Na
słowo „start”, pszczoły mają za zadanie trafid swojej królowej i zgromadzid się wokół niej.
5. Podsumowanie:
 wręczenie dzieciom notatki ze zdjęciami i informacjami z lekcji
 informacja o konkursie na naj… zeszyt z innowacji, który będzie prowadzony przez cały rok
 informacja o kolejnym etapie innowacji