Nauka o informacji a naukoznawstwo: siła powiązań

Nauka o informacji a naukoznawstwo: siła powiązań

Maria Próchnicka
Marta Skalska-Zlat
Nauka o informacji a
naukoznawstwo: siła powiązań
X KRAJOWE FORUM
INFORMACJI NAUKOWEJ I TECHNICZNEJ
Zakopane, 22 – 25 września 2009
Podstawowe założenia
badawcze
Materiał badawczy:
zawartość czasopism „Journal
of the American Society for
Information Science and
Technology” (JASIST),
„Zagadnienia Informacji
Naukowej” (ZIN)
„Sciemtometrics” (SCIENTO),
„Zagadnienia Naukoznawstwa”
(ZN)
Zasięg chronologiczny badań:
1993-2007
Siła powiązań:
treściowych
instytucjonalnych
geograficznych
metodologicznych
personalnych
Rozkład artykułów z dziedziny pokrewnej
w każdym z czasopism
Tytuł
Zakres
Suma N/N NOI NON N/N+NOI;
%
czasopisma czasopisma art.
N/N+NON
JASIST
noi
1791 125
66
191 10,66
SCIENTO
non
1404 183 208
391 27,84
ZIN
noi
48
7
1
8 16,66
ZN
non
397 28 25
53 13,35
Razem w 4
3640 343 233
67
643 17,66
czasopismach:
Odsetek artykułów z dziedziny pokrewnej w stosunku do
podstawowego zakresu czasopisma, w których zostały
wykorzystane metody noi (biblio, info, ac, webo)
Tytuł
czasopisma
JASIST
SCIENTO
ZIN
ZN
Zakres
L. Analiza Biblio Info Webo Razem %
czasopisma art. cytowań
noi
191
13
55
4
72 37,69
non
391
210
3
11
224 57,28
noi
8
2
2 25,00
non
53
17
17 32,07
Rozkład artykułów z dziedziny pokrewnej w stosunku
do podstawowego zakresu czasopisma wg afiliacji ich
autorów
Tytuł
czasopisma
JASIST
SCIENTO
ZIN
ZN
Razem:
(b.a. = brak afiliacji)
Suma
art.
1791
1404
48
397
3640
L.
b.a.* INNE LIS NAUK
art.
191
3
79 90
19
391
6 149 160
76
8
1
7
0
53
1
22 29
1
643
10 251 286
96
Chronologiczny rozkład artykułów z dziedziny
pokrewnej w czterech czasopismach według liczby
artykułów N/N, NOI, NON
ROK
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
JASIST
L. N/N NON
art
4
1
3
5
4
1
11
6
5
6
6
12
9
3
14
4
10
10
9
1
14
10
4
15
10
5
6
3
3
24
14
10
12
7
5
13
8
5
20
14
6
25
20
5
SCIENTO
L. N/N NOI
art.
16
7
9
21
4
17
19
15
4
29
12
17
17
14
3
28
13
15
36
18
18
19
13
6
36
17
19
35
9
26
16
8
8
29
12
17
20
9
11
41
19
22
29
13
16
ZIN
L.art. N/N
2
2
L.
art.
2
NOI
2
2
2
1
3
NON
ZN
N/N
1
3
8
2
3
2
9
6
2
3
2
3
2
3
13
1
4
2
9
2
6
1
2
1
2
1
1
1
4
6
1
Autorzy (co najmniej trzech artykułów) wg
afiliacji, kraju i liczby artykułów
z N/N, NOI, NON
Autor
Hood William
Hooydonk G.
Yu Guang
Moya-Anegón Felix de
Gómez Isabel
Pichappan P.
Kousha Kayvan
Bar-Ilan Judit
Kretschmer Hildrun
Stefaniak Barbara
Skalska-Zlat Marta
Cano V.
Cronin Blaise
White Howard D.
Small Henry
Brown Cecelia
Kling Rob
Bookstein A.
Chaomei Chen
Harter Stephen P.
McCain Katherine W.
Glänzel Wolfgang
Braun Tibor
Schubert András
Kraj
Australia
Belgia
Chiny
Hiszpania
Hiszpania
Indie
Iran
Izrael
Niemcy
Polska
Polska
UK
USA
USA
USA
USA
USA
USA
USA
USA
USA
Węgry
Węgry
Węgry
Afiliacja 1
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
LIS
L. art.
3
4
7
4
3
3
3
5
4
9
6
4
9
7
5
4
3
3
3
3
3
20
14
6
135
N/N
1
2
1
1
1
2
2
6
5
3
2
2
3
4
3
2
3
3
3
6
6
2
63
NOI
2
1
6
2
3
2
1
5
2
3
1
1
2
2
2
NON
1
1
5
3
1
14
7
4
60
1
12
Autor
Liang Liming
Leydesdorff Loet
Raan Anthony F. J.
Moed Henk. F.
Noyons E. C.
Nederhof Anton
Tijssen Robert J. W.
Leeuwen Thed N.
Gupta B. M.
Yoshikane Fuyuki
Godin Benoît
Kraj
Chiny
Holandia
Holandia
Holandia
Holandia
Holandia
Holandia
Holandia
Indie
Japonia
Kanada
Autor
Kraj
Egghe Leo
Rousseau Ronald
Zitt Michel
Campanario Juan Miguel
Bonitz Manfred
Wagner-Dobler Roland
Racki Grzegorz
Barjak Franz
Persson Olle
Melin Goran
Burrel Quentin
Narin F.
Huber John C.
Abt Helmut
Kostoff Ronald N.
Vinkler Péter
Belgia
Belgia
Francja
Hiszpania
Niemcy
Niemcy
Polska
Szwajcaria
Szwecja
Szwecja
UK
USA
USA
USA
USA
Węgry
Afiliacja 1
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
NAUK
Afiliacja 1
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
INNE
L. art.
3
15
8
6
4
3
3
3
3
3
3
54
N/N
1
10
5
2
3
1
3
1
2
2
1
31
NOI
1
3
2
3
NON
1
2
1
1
1
2
2
1
1
2
16
7
L. art.
N/N
NOI
NON
30
11
8
5
5
3
3
3
4
3
6
3
3
3
3
10
103
19
3
7
3
4
1
2
3
2
2
1
8
8
3
1
3
2
5
58
1
1
1
1
1
1
1
2
3
3
1
2
2
1
5
34
11
Tematyka artykułów
(Uwzględnione zostały kategorie tematyczne, do których zakwalifikowano co najmniej dwa artykuły)
Tematyka artykułów
cytowania: teoria i praktyka
piśmiennicza komunikacja naukowa
czasopisma
współpraca w nauce
bibliometria, naukometria, informetria
Internet
autorstwo
ocena instytucji
prawa bibliometryczne
ocena uczonych
charakterystyka i ocena stanu dyscypliny
bazy danych
ocena piśmiennictwa
produktywność krajów
starzenie się piśmiennictwa
mapy nauki, klastry
publikowanie naukowe
patenty
L. art.
100
72
71
53
46
44
23
20
20
18
17
16
13
13
13
12
11
11
N/N
55
48
28
33
22
22
14
14
11
12
13
2
10
6
5
8
10
5
NOI
36
20
42
9
22
20
8
2
6
2
14
3
7
7
1
1
6
NON
9
4
1
11
2
2
1
4
3
4
4
1
3
Tematyka artykułów
wyszukiwanie informacji
nauka o informacji
produktywność badań naukowych
badania interdyscyplinarne
historia nauki
prawne i etyczne ramy działalności naukowej
bibliolingwistyka
wymiana informacji/wiedzy
języki informacyjne
społeczeństwo informacyjne
socjologia nauki
rozproszenie informacji
biblioteki cyfrowe
wypożyczenia międzybiblioteczne
L. art.
9
7
7
5
5
4
4
3
3
3
2
2
2
2
N/N
1
1
1
1
1
4
4
2
1
3
1
NOI
8
6
NON
6
4
4
1
2
1
2
2
2
Koncentracja i rozproszenie autorów w obrębie najczęściej
poruszanych grup zagadnień
(liczących powyżej dziesięciu artykułów)
Tematyka artykułów
L. art.
L. aut.
L. aut.*
Najbardziej produktywni autorzy
100
63
19
piśmiennicza komunikacja naukowa
72
58
9
Egghe
Glänzel
Braun
L.
art.
6
6
5
%
Kraj
6%
Belgia
Węgry
Węgry
INNE
LIS
LIS
czasopisma
71
54
10
współpraca w nauce
53
38
8
bibliometria, naukometria, informetria
46
37
8
Leydesdorff
Yu Guang
Glänzel
Stefaniak
Zitt
Rousseau
4
4
4
4
4
3
7%
Holandia
Chiny
Węgry
Polska
Francja
Belgia
NAUK
LIS
LIS
LIS
INNE
INNE
Internet
44
33
7
Bar-Ilan
5
11%
Izrael
LIS
autorstwo
23
22
1
Skalska-Zlat
2
9%
Polska
LIS
ocena instytucji
20
19
1
Cronin
2
10%
USA
LIS
prawa bibliometryczne
20
15
1
Egghe
6
30%
Belgia
INNE
ocena uczonych
18
17
1
Hooydonk
2
11%
Belgia
LIS
charakterystyka i ocena stanu dyscypliny
17
16
1
Perry Claudia
2
12%
USA
LIS
bazy danych
16
14
2
13
13
0
2
2
-
13%
ocena piśmiennictwa
Galvez
Wilson
-
Hiszpania
Australia
-
LIS
LIS
-
produktywność krajów
13
12
1
Bonitz
2
15%
Niemcy
INNE
starzenie się piśmiennictwa
13
7
2
Egghe
6
46%
Belgia
INNE
mapy nauki, klastry
12
11
1
Moya-Anegón
2
17%
Hiszpania
LIS
publikowanie naukowe
11
10
1
Dore
2
18%
Francja
INNE
patenty
11
9
2
Meyer
Narin
2
2
18%
Finlandia
USA
INNE
INNE
cytowania: teoria i praktyka
* liczba autorów więcej niż jednej publikacji w danej grupie tematycznej
7%
6%
8%
Afiliacja
Podsumowanie
W zakresie powiązań treściowych
określono stopień gościnności i otwartości analizowanych tytułów czasopism w stosunku do autorów publikujących artykuły z dziedziny
pokrewnej wobec podstawowej dziedziny czasopisma (NN w czasopismach z NOI oraz NOI w czasopismach z NON)
ustalono kategorie tematyczne interesujące dla NON i NOI w okresie analizowanych 15 lat
ustalono kategorie tematyczne właściwe wyłącznie lub prawie wyłącznie dla jednej z nauk (nieliczne)
W zakresie powiązań metodologicznych
określono stopień wykorzystanie metod NOI w artykułach z dziedziny pokrewnej wobec podstawowej dziedziny czasopisma
W zakresie powiązań instytucjonalnych
ustalono kategorie tematyczne stanowiące domenę badawczą LIS NAUK oraz innych instytucji
określono stopień intensywności zainteresowania poszczególnych rodzajów instytucji wyodrębnionymi kategoriami tematycznymi
W zakresie powiązań personalnych
wyróżniono liderów promujących problematykę z dziedziny pokrewnej w czasopiśmie o określonej dziedzinie podstawowej
określono stopień intensywności zainteresowania autorów poszczególnymi kategoriami tematycznymi
określono stopień koncentracji zainteresowania autorów poszczególnymi kategoriami tematycznym
W zakresie powiązań geograficznych
ustalono kategorie tematyczne stanowiące domenę badawczą w poszczególnych krajach
określono stopień intensywności zainteresowania poszczególnych krajów wyodrębnionymi kategoriami tematycznymi
Podsumowanie c.d.
Ogólne porównanie zawartości czterech czasopism upewnia o:
Ścisłym powiązaniu obu dyscyplin
Większym wkładzie nauki o informacji w naukoznawstwo, szczególnie jej
metodologii, a co za tym idzie
Przyswojeniu metod bibliometrycznych NOI przez naukometrię
Szczegółowe porównanie zawartości czasopism potwierdza wnioski ogólne:
Szczególnie widoczna jest tendencja wzrostu w kolejnych latach tematyki noi
w "Scientometrics" (trudno wypowiadać się na ten temat o "ZIN") przy
jednoczesnym spadku od 2002 roku tematyki nauki o nauce w "JASIST"
Każdy z najbardziej produktywnych autorów oprócz prac pogranicznych z
NOI i NON ma na swoim koncie więcej "czystych" publikacji NOI niż NON
O sile powiązań świadczy też tematyka publikacji: większość wyróżnionych
kategorii tematycznych jest w równym stopniu ważna i inspirująca dla obu
dyscyplin, a tylko nieliczne wyłącznie dla jednej z nich