Referat - Polska Izba Lnu i Konopi
Transkrypt
Referat - Polska Izba Lnu i Konopi
POLSKA IZBA LNU I KONOPII Zwyczajne Walne Zgromadzenie Członków 24.06.2016 Działania Izby Bawełny w Gdyni dla odbudowy polskiego i europejskiego przemysłu tekstylno-odzieżowego Izba Bawełny w Gdyni, jako jeden z reprezentantów polskiego sektora tekstylno-odzieżowego, wspólnie z wieloma krajowymi i europejskimi organizacjami branżowymi, od wielu lat zwraca uwagę na konsekwentną ale niestety - błędną politykę pomniejszania udziału i znaczenia produkcji przemysłowej w gospodarce unijnej. Wieloletnia polityka handlowa KE, zainicjowana przez Komisarza ds. Handlu Petera Mandelsona doprowadziła do znaczącej liberalizacji unijnych przepisów oraz obniżenia taryf celnych, skutkując szerokim otwarciem rynku unijnego na import z krajów trzecich. Mamy jedne z najniższych na świecie taryfy celne oraz szereg dodatkowych ulg w ramach generalnego systemu preferencji celnych GSP. Z zerową stawką celną wchodzą do UE wyroby włókiennicze i odzieżowe z Pakistanu, Bangladeszu, Kambodży oraz poza-unijnych krajów regionu Morza Śródziemnego, a kolejne ulgi proponowane w projektach umów o wolnym handlu negocjowane są z Wietnamem i innymi krajami ASEAN. Problem narasta mimo wielu apeli przedsiębiorców unijnych, którzy przypominają, że: demontaż fabryk trwa krótko, natomiast odbudowa przemysłu jest bardzo kosztochłonna i czasochłonna, odtworzyć trzeba bowiem nie tylko bazę materialną ale wyspecjalizowane kadry; jedno miejsce pracy w przemyśle generuje 5 miejsc pracy w sektorach współpracujących, narastające bezrobocie, szczególnie wśród młodych, prowadzi do ubożenia społeczeństwa i problemów demograficznych. Światowa recesja gospodarcza ostatnich lat spowodowała pewne zmiany w podejściu administracji unijnej, jednak nadal oceniamy to jako deklaracje, za którymi nie idą rozwiązania oczekiwane przez przemysł, takie jak: bardziej realistyczne podejście do polityki energetycznej UE, rozsądne podejście do ochrony środowiska; efektywna kontrola przestrzegania przepisów unijnych, takich jak np.: REACH, który służyć miał ochronie naszego środowiska i konsumentów, w efekcie postawił producentów europejskich w gorszej sytuacji wobec ich konkurentów z krajów trzecich. Tymczasem polityka ekonomiczna wielu krajów jak np.: USA, Brazylii czy Turcji zmierza w kierunku optymalizacji warunków działania własnego przemysłu. Dla przykładu - administracja amerykańska podjęła zdecydowane kroki w celu ochrony i wsparcia rodzimego przemysłu poprzez : preferencje w zamówieniach publicznych dla producentów krajowych, ulgi podatkowe dla producentów, którzy zdecydują się wrócić z produkcją do USA, obligatoryjne oznakowanie made in…, silny monitoring i kontrolę wyrobów importowanych w świetle obowiązujących przepisów. O ile wiec sytuacja producentów amerykańskich zdecydowanie wspieranych przez własną administrację zaczyna się w ostatnich latach konsekwentnie poprawiać, podobnie jak i ich rynek pracy, to ogólna sytuacja producentów europejskich, a w szczególności MSP wciąż jest złą, i to pomimo coraz korzystniejszych relacji cenowych w porównaniu z produkcją azjatycką. Sytuacja polskiej branży włókienniczej PRODUKCJA Polska branża tekstylna dobrze poradziła sobie w 2015 roku - dowodzą tego podstawowe wskaźniki ekonomiczne takie jak wartość produkcji sprzedanej, zatrudnienie i rentowność obrotu. Pomimo utrzymującej się silnej konkurencji ze strony low-cost countries, od dwóch lat w Polsce i kilku krajach UE pojawiają się oznaki odbudowy produkcji niektórych kategorii tekstyliów. Nieco gorzej w 2015 roku wypadła polska branża odzieżowa, która odnotowała więcej spadków niż wzrostów produkcji spośród podstawowych kategorii odzieży. W 2015 roku, spośród najważniejszych kategorii tekstyliów i odzieży wzrosty produkcji w porównaniu 2014 roku notowane były w przypadku: przędzy lnianej: +39% wykładzin +19,4%, dywanów +13,4%, chodników +7,4% bielizny pościelowej: +6,3% tkanin bawełnianych: +3,6% płaszczy męskich: +13,9% sukienek, spódnic: +13,8% wyrobów pończoszniczych i trykotów: +3% Dane GUS za okres styczeń - kwiecień 2016 wykazują że, podobny trend w obu branżach utrzymuje się również w tym roku. ZATRUDNIENIE W 2015 roku przeciętne zatrudnienie w branży tekstylnej wzrosło w porównaniu do grudnia 2014 o ok. 2 tys. do 44 tys. osób na koniec roku. Natomiast przeciętne zatrudnienie w produkcji odzieży obniżyło się o ok. 2 tys. i wynosiło w grudniu 2015r. 71 tys. osób. Okres styczeń - kwiecień 2016 roku przyniósł wzrost zatrudnienia w branży tekstylnej o 2 tys. osób. Łącznie w obu branżach, w zakładach zatrudniających 9 lub więcej osób zatrudnionych jest obecnie 117 tys. osób - 46 tys. w branży tekstylnej i 71 tys. w branży odzieżowej. PRODUKCJA SPRZEDANA W 2015 roku wartość produkcji sprzedanej w polskiej branży tekstylnej w porównaniu 2014 roku wzrosła o 7,3% i wyniosła 10,684 mld zł. W ubiegłym roku, producenci odzieży również zanotowali wzrost sprzedaży, jednak zaledwie o 0,6% do wartości 7,019 mld zł. Dane GUS za styczeń - kwiecień 2016 wykazują, że wartość produkcji sprzedanej obu branż wzrastała w porównaniu do analogicznego okresu 2015 roku – w branży tekstylnej o 18,2%, a w branży odzieżowej o 7,8%. NAKŁADY INWESTYCYJNE 2015 rok przyniósł znaczące spadki inwestycji w obu branżach w porównaniu do 2014 roku, ale trzeba pamiętać, że rok 2014 był wyjątkowy, a nakłady w branży tekstylnej wzrosły wówczas o ok. 63% (224,9 mln zł), a w branży odzieżowej o ponad 57% (79,9 mln zł), w porównaniu do roku 2013 r Szczególnie duży, bo 37% spadek inwestycji dotyczy branży odzieżowej, co spowodowało, że rozpatrując ostatnie 5 lat - inwestycje w tej branży weszły w wyraźny trend spadkowy. W pierwszym kwartale 2016 roku wyraźnie wzrosła wartość inwestycji w branży tekstylnej (+9,6%) w porównaniu do analogicznego okresu 2015 roku, natomiast inwestycje w branży odzieżowej zmniejszyły się o 5,8%. HANDEL ZAGRANICZNY W 2015 roku łączna wartość importu tekstyliów i odzieży do Polski wzrosła o 13,9% i wyniosła 8,702 mld € - z czego 4,050 mld € przypada na import tekstyliów, a 4,652 mld €, na import odzieży. (W 2014 roku import wyniósł łącznie 7,64 mld €, tekstylia - 3,86 mld €, odzież - 3,78 mld €,) W tym samym okresie, łączna wartość eksportu tekstyliów i odzieży z Polski wzrosła o 20,5% i wyniosła 6,481 mld € - z czego 2,237 mld € przypada na eksport tekstyliów, a 4,244 mld € na eksport odzieży. (W 2014 roku eksport wyniósł łącznie 5,379 mld €, tekstylia - 2,032 mld €, odzież - 3,347 mld €.) Dane za 2015 rok wskazują, że pomimo iż eksport tekstyliów i odzieży wzrastał szybciej niż import, to deficyt w handlu zagranicznym polskiej branży tekstylno-odzieżowej wyniósł w 2015 roku 2,26 mld €. PODSUMOWANIE: Jeżeli w aktualnych, bardzo trudnych warunkach funkcjonowania unijnych przedsiębiorstw, polskim producentom udało się uzyskać pozytywne wyniki produkcyjne i ekonomiczne, to realna pomoc systemowa ukierunkowana na polepszenie warunków działania wytwórców europejskich przynieść powinna dalszą poprawę ich sytuacji finansowej i być może zainicjować odbudowę podstawowych gałęzi branży tekstylnej tzn. przędzalnictwa, tkactwa i wykończalnictwa, w oparciu o najnowsze technologie. Jest jednak nadal wiele przykładów na to, że polityka handlowa Unii działa wbrew interesom jej przemysłu tekstylnego: nadmierna liberalizacja przepisów dotyczących zasad pochodzenia tekstyliów dla krajów zaliczonych do GSP i strefy PanEuroMed, tolerowanie importu tekstyliów i odzieży na rynek unijny po zaniżonych cenach oraz pod fałszywymi deklaracjami pochodzenia. brak skutecznego systemu blokowania procedury eksportu wewnątrz-unijnego, wykorzystywanej do uzyskania nienależnego zwrotu podatku VAT. Jednostronne ułatwienia i preferencyjny dostęp do rynku Unii Europejskiej wynikające z postanowień Generalnego Systemu Preferencji (GSP) czy Umowy o Wolnym Handlu z krajami rozwijającymi się stały się obecnie furtką, a raczej bramą dla niekontrolowanego wprowadzania tekstyliów i odzieży produkowanych w krajach trzecich. Oczekiwania : 1. Wdrożenie zintegrowanego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej elektronicznego systemu kontroli celno-podatkowej importu towarów z krajów trzecich. 2. Ograniczenie liberalizacji przepisów nt. zasad pochodzenia towarów, w tym tekstyliów, tak w ramach GSP jak i strefy PanEuroMed, jak również ograniczenie niekorzystnych rozwiązań systemowych wprowadzanych w kolejnych umowach o wolnym handlu (Indie, Wietnam, kraje ASEAN’u). 3. Prowadzenie otwartych konsultacji z europejskim środowiskiem gospodarczym w sprawie przygotowywanej umowy o wolnym handlu między UE i USA. 4. Wdrożenie w Unii Europejskiej, wzorem innych wielkich gospodarek (np. USA), systemu zachęt dla przedsiębiorców, którzy chcieliby wrócić do UE z produkcją, którą wcześniej przenieśli do Azji. Gdynia, 23.06.2016 IZBA BAWEŁNY W GDYNI - GDYNIA COTTON ASSOCIATION ul. Derdowskiego 7, 81-369 Gdynia, Poland tel. +48 58 6207598 e-mail: [email protected], www.bawelna.org.pl; www.cotton.org.pl