Regulacje prawne dotyczące rejestracji produkcji pierwotnej i

Regulacje prawne dotyczące rejestracji produkcji pierwotnej i sprzedaży
bezpośredniej.
Informacje dotyczące zapewnienia i przestrzegania odpowiednich
warunków higienicznych i sanitarnych podczas uprawy, skupu, transportu
owoców i warzyw.
Regulacje prawne dotyczące rejestracji produkcji pierwotnej i sprzedaży
bezpośredniej
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kielcach informuje, że w świetle
obowiązujących przepisów wszystkie zakłady działające na rynku spożywczym podlegają
obowiązkowi zatwierdzania i rejestracji.
Zgodnie z aktualnie obowiązującym stanem prawnym podmioty prowadzące:
produkcję pierwotną1, tj. rolnicy sprzedający swoje produkty pochodzenia roślinnego
– warzywa, ziemniaki, owoce, zboża do punktu skupu lub bezpośrednio do zakładów
sektora spożywczego,
sprzedaż bezpośrednią2, tj. producenci małych ilości żywności nieprzetworzonej
pochodzenia roślinnego, sprzedający ją konsumentowi finalnemu lub dostarczających
do zakładów detalicznych zaopatrujących konsumentów finalnych3
obowiązane są złożyć wniosek o wpis do Rejestru zakładów podlegających urzędowej
kontroli organów państwowej inspekcji sanitarnej – art. 61 i 63 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 25
sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jednolity z 2010r. Nr 136,
poz. 914 ze zmianami) do właściwego terenowo państwowego powiatowego inspektora
sanitarnego celem wpisu prowadzonej działalności do rejestru zakładów.
Wzór wniosku stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja
2007r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących rejestracji i zatwierdzania zakładów
produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność podlegających urzędowej kontroli
Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U z 2007r. Nr 106, poz. 730).
Wniosek o wpis zakładu do rejestru można pobrać ze strony internetowej Powiatowej
Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Kielcach
http://pssekielce.pis.gov.pl
Podmioty, które prowadzą działalność w/w typu i nie dopełnią obowiązku jej rejestracji,
zgodnie z art. 103 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności
1
zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 28 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jednolity z 2010r. Nr 136,
poz. 914 ze zmianami) „produkcja pierwotna/podstawowa – oznacza produkcję, uprawę lub hodowlę produktów podstawowych,
w tym zbiory (…) oraz zbieranie runa leśnego”
2
zgodnie § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych
(Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 774) „Dostawy bezpośrednie (…) mogą obejmować produkty produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego,
takie jak: zboża, owoce, warzywa, zioła, grzyby — uprawne, pochodzące wyłącznie z własnych upraw lub hodowli producentów produkcji
pierwotnej, niestanowiących działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
oraz pozostałe surowce pochodzące z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego. Dostawy bezpośrednie obejmują również środki
spożywcze pochodzące z produktów lub surowców, (…) w postaci kiszonej lub suszonej.”)
3
zgodnie z art. 3 rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne
zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. bezpieczeństwa żywności oraz ustanawiającego procedury
w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z dnia 01.02.2002r.) „konsument finalny oznacza ostatecznego konsumenta środka
spożywczego, który nie wykorzystuje żywności w ramach działalności przedsiębiorstwa sektora żywnościowego.”
i żywienia (tekst jednolity z 2010r. Nr 136, poz. 914 ze zmianami) podlegają karze pieniężnej
– „Kto prowadzi działalność w zakresie produkcji lub obrotu żywnością bez złożenia wniosku
o wpis do rejestru zakładów podlega karze pieniężnej. Wysokość kary pieniężnej może być
wymierzona do 5000zł, nie mniej niż 1000zł.”
Ponadto Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kielcach informuje, że ogólne
przepisy higieny dla produkcji podstawowej i powiązanych działań oraz zalecenia
do wytycznych dobrej praktyki higieny zawarte są w załączniku I Rozporządzenia (WE)
852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny
środków spożywczych (Dz. Urz. UE-L-139 z 30.04.2004r.)
Informacja dotycząca zapewnienia i przestrzegania odpowiednich
warunków higienicznych i sanitarnych podczas uprawy, skupu, transportu
owoców i warzyw
W związku z odnotowywaniem w ostatnim czasie znacznego wzrostu powiadomień
zgłaszanych do systemu RASFF w sprawie skażenia owoców pochodzących z Polski
patogennymi wirusami przenoszonymi przez żywność, Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny w Kielcach przypomina o konieczności zapewniania i przestrzegania
odpowiednich warunków higienicznych i sanitarnych podczas uprawy, skupu,
transportu owoców i warzyw. Główne źródła wirusów w żywności, mogą pojawić się
podczas pierwotnej produkcji, obejmując wodę, glebę, nawozy, ścieki. Owoce mogą być
zanieczyszczone fekaliami pochodzącymi od ludzi lub zwierząt podczas np. powodzi,
wylewów. Należy stosować takie działania zapobiegawcze, które zapewnią, że surowiec,
który następnie zostanie przetworzony i wprowadzony do obrotu będzie wolny
od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. W związku z powyższym należy:
1. na etapie zbioru:
stosować do podlewania wodę o właściwych parametrach mikrobiologicznych (nie może
być zanieczyszczona fekaliami lub wymiotami ludzkimi; woda do upraw powinna
spełniać następujące kryteria mikrobiologiczne: grupa coli poniżej 50 000 w 100ml,
gr. coli termotolerancyjne poniżej 20 000 w 100ml, paciorkowce kałowe poniżej 10 000
w 100ml, Salmonella nieobecne);
stosować prawidłowe nawożenie płodów rolnych (nie wolno stosować odchodów
ludzkich, które mogą być zanieczyszczone chorobotwórczymi wirusami mogącymi
utrzymywać się nawet przez kilka miesięcy);
zapewnić w pobliżu plantacji dostęp do czystej, bieżącej wody do mycia i suszenia rąk
(mycie rąk przed każdorazowym wejściem na pole, zalecane jest stosowanie rękawiczek
jednorazowych);
zapewnić dostęp wszystkich pracowników do toalet stałych lub przenośnych,
umieszczonych blisko powierzchni plantacji, w zamkniętym obszarze pola, gdzie pracuje
personel; ulokowanych w miejscach w pobliżu powierzchni produkcyjnej, ale bez
bezpośredniego dostępu do nich; w wystarczającej ilości dla zatrudnionego personelu
oraz tak zaprojektowanych, aby zapewniały higieniczne usuwanie odpadów
i zanieczyszczeń; gwarantujące brak możliwości przecieku do wód gruntowych,
utrzymywanych w odpowiednich warunkach sanitarnych i dobrym stanie (zapewnione
mydło oraz instrukcje); myte i dezynfekowane zgodnie z przyjętymi procedurami,
oddzielne dla gości i personelu (o ile to możliwe);
przestrzegać zakazu pracy osób z objawami takimi jak: objawy grypopodobne, biegunka,
wymioty, temperatura, kaszel lub żółtaczka;
stosować czystą odzież przy wykonywaniu pracy;
przeprowadzać szkolenia pracowników w zakresie higieniczno-sanitarnym;
przestrzegać czystości i jakości stosowanych pojemników, naczyń do zbioru;
przestrzegać zakazu wejścia osób nieupoważnionych w tym dzieci, które nie powinny
znajdować się w obszarze zbioru;
przestrzegać stosowania zasad Dobrej Praktyki Higienicznej i Rolniczej;
przestrzegać obowiązku identyfikowalności/śledzenia produktów według zasady: „krok
w przód” (np. lista odbiorców) oraz stosować odpowiednie procedury w tym zakresie;
2.
na etapie skupu:
zapewnić dostęp wszystkim pracownikom do toalet (stałych lub przenośnych) i urządzeń
do mycia rąk z bieżącą wodą;
zapewnić czystą odzież przy wykonywaniu pracy;
zapewnić stosowanie czystego sprzętu, opakowań oraz zapewnić odpowiednie warunki
transportu;
przestrzegać zakazu pracy dla osób z objawami takimi jak: objawy grypopodobne,
biegunka, wymioty, temperatura lub żółtaczka;
przestrzegać zakazu wejścia osób nieupoważnionych w tym dzieci;
przestrzegać stosowania zasad Dobrej Praktyki Higienicznej przez pracowników;
przestrzegać obowiązku identyfikowalności/śledzenia produktów według zasady: „krok
w tył, krok w przód” (np. lista dostawców i odbiorców) oraz stosować odpowiednie
procedury w tym zakresie.