jak rozpoznać, czy dziecko sięga po narkotyki

JAK ROZPOZNAĆ, CZY DZIECKO
SIĘGA PO NARKOTYKI ?
Bądź czujny, obserwuj bacznie swoje dziecko,
uwaŜnie słuchaj tego co mówi, zwracaj uwagę
na wszelkie zmiany. Okres gimnazjum
to czas wielu zmian w Ŝyciu dziecka, jednak niektóre z nich
świadczyć mogą o kontaktach z narkotykami.
Oto zestaw sygnałów ostrzegawczych:
I.
•
•
•
•
•
•
•
ZMIANY OSOBOWOŚCI I ZACHOWANIA:
Nowe cechy osobowości: draŜliwość; skrytość; nieprzewidywalność;
skłonność do depresji; obojętność; zamknięcie w sobie; reagowanie złością;
nerwowość; roztargnienie; mniejsza wraŜliwość i czułość.
Pogorszenie kontaktów z rodziną: unikanie rozmów; konflikty z rodzicami
i rodzeństwem; niechęć do wspólnego spędzania czasu; lekcewaŜenie
obowiązków domowych; łamanie zasad; wyobcowanie z rodziny.
Zmiany kontaktów koleŜeńskich: urwanie lub ograniczenie kontaktów
z dotychczasowymi przyjaciółmi; coraz mniejsze zainteresowanie kolegami
nie uŜywającymi narkotyków; nowi, starsi koledzy; tajemnicze, krótkie telefony
o dziwnych porach; chęć posiadania telefonu komórkowego;
nie przedstawianie kolegów rodzicom; nie wprowadzanie gości do domu;
rozmawianie z nimi na zewnątrz.
Brak dąŜeń i planów na przyszłość: malejące zainteresowanie
zdobywaniem wiedzy i umiejętności; obojętność; brak zainteresowania szkołą;
brak planów dotyczących dalszego kształcenia; rezygnacja
z dotychczasowych zainteresowań i ulubionych zajęć.
Niska samoocena: narastające poczucie beznadziejności („ nic nie ma
sensu”) i bezradności („nic się nie da zrobić”); męczące poczucie winy;
uczucie smutku, zalęknienia, pokrzywdzenia (pretensje do całego świata);
narastające poczucie niŜszości; utrata zaufania do ludzi i szkoły.
Zmiany postaw: negowanie faktu, Ŝe narkotyki są szkodliwe; stawanie
w obronie uŜywania narkotyków i osób, które ich stosują; obstawanie
za legalizacją narkotyków; obwinianie innych za własne postępowanie;
wytykanie innym błędów; krytykowanie świata dorosłych i tzw. „normalnych
ludzi”; negatywny stosunek do szkoły, Policji.
Kłamstwa: gotowe wymówki i wyjaśnienia na kaŜdą okoliczność; udzielanie
mętnych, wymijających i niekonkretnych odpowiedzi; ukrywanie informacji
dotyczących problemów w szkole; kłamstwa i wykręty.
•
•
•
Spóźnianie się: coraz częstsze spóźnienia do szkoły i na inne zajęcia; coraz
późniejsze powroty do domu ( zwróć uwagę na czas działania narkotyków!);
utrata poczucia czasu.
Brak instynktu samozachowawczego: awanturniczość i Ŝądza przygody;
wybuchowość; nieadekwatnie duŜe poczucie pewności siebie; upodobanie
do niebezpiecznych sytuacji; podejmowanie ryzyka.
Agresja: bunt wobec wszelkich norm i praw; gwałtowne, agresywne
zachowania; zniewaŜanie innych; rękoczyny; łamanie prawa; zadawanie sobie
bólu (nacięcia na rękach, ukłucia szpilką itp.); próby samobójcze;
samobójstwo.
II.
•
•
•
•
•
•
•
Zmiana rytmu snu i czuwania: coraz późniejsze chodzenie spać i coraz
późniejsze wstawanie; złe samopoczucie rano, lepsze popołudniu.
Zmiana nawyków jedzeniowych: wyraźny przypływ apetytu lub utrata
łaknienia; nagłe upodobanie do słodyczy.
KradzieŜe i problemy finansowe: wynoszenie z domu rzeczy na sprzedaŜ;
podbieranie pieniędzy domownikom; kradzieŜe w szkole i w innych miejscach;
nie rozlicza się z kieszonkowego; sam chce kupować sobie ubrania itp.;
„poŜycza” róŜne rzeczy kolegom; twierdzi, Ŝe zgubił bądź, Ŝe ukradziono mu
pieniądze, ubrania itp.; ma ciągłe potrzeby finansowe lub odwrotnie- ma więcej
pieniędzy niŜ dostaje od rodziców.
Zwiększona potrzeba prywatności i maskowanie uŜywania narkotyków:
ciągłe ukrywanie czegoś przed domownikami; zabrania wchodzenia
do swojego pokoju; ma schowki zamykane na klucz; nie pozwala „grzebać”
w swoich rzeczach; denerwuje się gdy ktoś chce posprzątać jego rzeczy;
często wietrzy lub włącza wentylator bez względu na pogodę; uŜywa
kadzidełek, odświeŜaczy do pomieszczeń i do ust; Ŝuje gumę wracając
do domu.
Zainteresowanie hodowlą roślin: przynoszenie do domu nie znanych Ci
roślin doniczkowych (konopie indyjskie); próby uprawiania roślin z drobnych
nasionek.
Problemy związane ze szkołą: nie odrabianie lekcji; pogorszenie ocen;
zaniedbywanie obowiązków szkolnych; spóźnienia; wagary; ucieczki;
nieusprawiedliwione nieobecności; fałszowanie podpisów na zwolnieniach;
zasypianie na lekcjach; naruszanie dyscypliny szkolnej; częste kary
za zachowanie; lekcewaŜenie nauczycieli i regulaminu; aroganckie
zachowanie.
Wulgaryzacja języka i slang: przeklinanie i uŜywanie słów i zwrotów
charakterystycznych dla środowiska narkomańskiego (np. dragi, bakać, jarać,
cent, gram i inne wymienione przy opisie narkotyków); przebywanie
w towarzystwie tak mówiącej młodzieŜy.
III.
•
•
ZMIANY NAWYKÓW:
ZMIANY WYGLĄDU I STANU ZDROWIA:
Ogólne pogorszenie zdrowia: spadek cięŜaru ciała; złe samopoczucie;
częste zachorowania; bóle głowy; częste urazy.
Zaburzenia mowy: niespójna; bełkotliwa; potok słów; chaotyczna; niejasna.
•
•
•
•
Zmiany wyglądu:
Oczy: przekrwione, zapuchnięte lub szklane; rozszerzone lub zwęŜone
źrenice; opadające powieki; objawy senności; brak kontroli nad ruchami gałek
ocznych; zamazane lub podwójne widzenie; objawy zapalne.
Nos: objawy uczulenia lub kataru; krosty wokół nozdrzy; kichanie; krwawienie
z nosa.
Jama ustna: suchość w ustach; kaszel; częste oblizywanie warg językiem;
oddech z zapachem marihuany.
Skóra: nadmierna potliwość; zimna i wilgotna skóra; swędzenie i pieczenie
skóry; nagłe pojawienie się trądziku; opuchnięta i obrzmiała skóra; czerwone
plamy na ciele; ślady po wstrzyknięciach wzdłuŜ Ŝył; noszenie ubrań z długimi
rękawami nawet w gorące dni.
Zaburzenia pamięci: okresy niepamięci; gorsze zapamiętywanie;
przywidzenia i nawroty doznań; zaburzenia myślenia.
Utrata kontroli ruchowej: niepokój ruchowy i nadaktywność; powolny chód;
zachwiania równowagi.
Ubrania: napisy, wzory i rysunki nawiązujące do narkotycznej subkultury.
UWAGA!!!
NIE WSZYSTKIE Z WYMIENIONYCH OBJAWÓW MUSZĄ SIĘ
POJAWIĆ, ALE POJAWIENIE SIĘ JUś KILKU Z NICH MOśE WSKAZYWAĆ
NA NARKOTYKI.
Jeśli podejrzewasz, Ŝe Twoje dziecko sięga po narkotyki:
1. Nie daj się oszukiwać i zwodzić!!! Nie licz na to, Ŝe dziecko samo się
przyzna, zaprzeczanie to cecha charakterystyczna choroby. Skonfrontuj
swoje spostrzeŜenia z innymi. Obcy patrzą na Twoje dziecko bardziej
obiektywnie. Porozmawiaj z nauczycielami. Nie wstydź się mówić o tym.
TO NIE TWOJA WINA, śE DZIECKO SIĘGNĘŁO PO NARKOTYKI, ALE
TWOIM OBOWIĄZKIEM JEST SPRAWIĆ śEBY JUś NIGDY WIĘCEJ TEGO
NIE ZROBIŁO!!! Postaraj się zdobyć dowody. Zaskocz dziecko wcześniejszym
powrotem, sprawdź co robi gdy go niema w domu, zrób mu test na
obecność narkotyku w organizmie.
Nawet jeśli nie zdobędziesz dowodów - DZIAŁAJ !!!
2. Nie pomagaj dziecku brać!!! Zwiększ kontrolę, nie pozwalaj mu wychodzić
na długo, obserwuj go po powrocie, nie pozwalaj mu odsypiać w dzień
nieprzespanych nocy, zmuś go do nauki i pomocy w domu, zabierz mu telefon
komórkowy, często pytaj o niego w szkole, nie usprawiedliwiaj jego wagarów,
powiedz wychowawcy lub pedagogowi szkolnemu o swoich
podejrzeniach, nie dawaj mu duŜych sum pieniędzy, rozliczaj go
z kieszonkowego, nie wierz zapewnieniom dziecka, Ŝe kontroluje sytuację
i samo sobie poradzi z problemem.
3. Nie zwlekaj!!! Czas działa na Twoją niekorzyść. KaŜda kolejna dawka moŜe
wywołać uzaleŜnienie. KaŜdy kolejny raz moŜe się skończyć wypadkiem. Nie
czekaj aŜ dziecko zrujnuje sobie zdrowie, zawali szkołę, popełni przestępstwo.
Zwróć się po pomoc do specjalisty, osoby, która rozpozna stopień
uzaleŜnienia, poradzi Ci co robić i, w razie potrzeby, skieruje na terapię.
TESTY DO BADANIA OBECNOŚCI NARKOTYKÓW W MOCZU
I BADANIA LABORATORYJNE:
Dostępne są w aptekach. Wykrywają tylko jeden rodzaj narkotyku. PoniewaŜ
młodzieŜ najczęściej stosuje marihuanę i amfetaminę warto zaopatrzyć się w oba
rodzaje testów i w razie podejrzeń zaŜycia narkotyku, na podstawie
zaobserwowanych objawów zdecydować, którego testu uŜyć. Warto pamiętać, Ŝe
amfetamina wykrywana jest w moczu przez 2-3 dni od momentu spoŜycia,
marihuana dłuŜej bo przez 3-10 dni, a przy długotrwałym uŜywaniu nawet do
kilkunastu tygodni. Tak więc nawet jeśli nie masz testu w domu, w razie
podejrzeń, masz czas aby go kupić! Na rynku są równieŜ dostępne testy do
wykrywania: kokainy, morfiny, heroiny i LSD.
UWAGA!!! UPEWNIJ SIĘ, śE MOCZ UśYTY W TEŚCIE JEST ŚWIEśYM
MOCZEM TWOJEGO DZIECKA !!!
MoŜesz teŜ bezpłatnie wykonać badania w Poradni UzaleŜnień Kliniki Toksykologii
Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie, os. Złotej
Jesieni 1 ( tel. 646-83-17). Wystarczy zgłosić się do Poradni ze skierowaniem od
lekarza rodzinnego lub odbyć konsultacje u lekarza z przyszpitalnej Poradni.
MIEJSCA, GDZIE MOśESZ SZUKAĆ POMOCY:
•
•
Szkoła (pedagog szkolny, wychowawca);
Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna nr 6 w Krakowie,
ul. Piłsudskiego 29 ; tel. 012 422-27-12
PORADNIE SPECJALISTYCZNE:
•
•
•
•
Poradnia Profilaktyki i Terapii UzaleŜnień MONAR
Kraków; ul. św. Katarzyny 3; tel. 012 430-61-35 ; w godz. 9.00- 17.00
Małopolskie Centrum Profilaktyki i Leczenia UzaleŜnień
Kraków; ul. Krakowska 39; tel. 012 430-60-40, 430-61-46 ;w godz. 8.00-18.00
Poradnia Psychoterapii dla Dzieci i MłodzieŜy Kraków ul. Stoczniowców 7
tel. 012 262 92 99 lub ul. Batorego 5 tel. 012 633 35 31
Poradnia Profilaktyczno- Społeczna POWRÓT Z U
Kraków; ul. Bobrowskiego 10; tel. 012 412-77-22 ; w godz. 16.00- 18.00.
Zebrała i opracowała : mgr Alina Marchewczyk pedagog szkolny Gimnazjum w Luborzycy,
tel. (12) 387-21-40.
Wydano ze środków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Kocmyrzów-Luborzyca
Wyd. II - Listopad 2004 r.