Dziatwa dobre wychowanie, a lud miejscowy ,,zbudowanie
Transkrypt
Dziatwa dobre wychowanie, a lud miejscowy ,,zbudowanie
W Morawicy obok kościoła parafialnego znajduje się budynek szkolny, który blisko sąsiaduje z klasztorkiem Sióstr Felicjanek. Ścisłe sąsiedztwo szkoły i Zgromadzenia Sióstr Felicjanek w Morawicy ma swoje głębokie uzasadnienie we wspólnych korzeniach i wspólnym działaniu w kierunku, aby Dziatwa dobre wychowanie, a lud miejscowy ,,zbudowanie” właściwe miały Szkoła w Morawicy została założona w 1815 roku przez księżną Izabellę z Czartoryskich Lubomirską (zm. 1816), ówczesną właścicielkę Morawicy i dziedziczkę hrabstwa tenczyńskiego. Pierwotnie był to mały, drewniany budynek w ogrodzie, mieszczący jedną izbę szkolną i mieszkanie dla nauczyciela. Jednoklasowa szkoła ludowa, prowadzona przez jednego nauczyciela funkcjonowała w Morawicy od czasu założenia szkoły aż do 1875 roku. Celem działalności szkoły ludowej było ogólne kształcenie dzieci. W 1875 roku z powodu dużej liczby uczęszczających do morawickiej szkoły uczniów trzeba było dodatkowo wynająć drugą izbę i zaangażować do nauki drugiego nauczyciela. Budynek szkolny cały czas wymagał dalszej rozbudowy, gdyż liczba uczniów wciąż wzrastała. Do szkoły w Morawicy uczęszczały wówczas dzieci z Aleksandrowic, Brzoskwini, Cholerzyna, Chrosnej, Kleszczowa i Morawicy. W 1878 roku Rada Szkolna Okręgowa w Krakowie poleciła gminie, aby wybudowała w Morawicy nowy budynek szkolny. Przygotowano plany i kosztorys nowej inwestycji. Jednak szacunkowy koszt budowy nowego budynku szkolnego wynoszący 12.000 złr. przerastał możliwości finansowe włościan z Morawicy. Rozumiejący trudne położenie ubogich parafian ks. Józef Krzemieński proboszcz parafii morawickiej (1877 – 1892), korzystając z pobytu w Morawicy w 1878 roku Katarzyny hr. Adamowej Potockiej (1825 –1907) i ks. Albina Dunajewskiego, późniejszego biskupa krakowskiego, poprosił o pomoc w budowie szkoły i o pośrednictwo w sprowadzeniu Sióstr Felicjanek do pracy w szkole. Prośba została przyjęta. Rodzina hrabiów Potockich wybudowała w Morawicy murowany dom o dwu salach szkolnych i osobny murowany budynek klasztorny dla sióstr. Siostry Felicjanki objęły też kierownictwo tutejszej szkoły. Uroczystego poświęcenia budynku szkolnego i mieszkania sióstr dokonał w niedzielę 17 X 1880 roku ks. bp Albin Dunajewski. W 1879 roku do morawickiej szkoły uczęszczało 275 dzieci, a w roku 1886/1887 ich liczba wzrosła do aż do 511. W 1887 roku z uwagi na wciąż rosnącą liczbę dzieci uczęszczających do szkoły w Morawicy, dzięki ofiarności rodziny hrabiów Potockich, udało się wybudować drugi piękny budynek o trzech dużych salach szkolnych. W kolejnych latach przysposobiono do zajęć szkolnych, dalsze dwie sale, które zostały nadbudowane nad salami znajdującymi się na parterze. 9 IV 1916 roku została otwarta szkoła w Brzoskwini, a od roku 1919 w Cholerzynie, tym samym zmniejszyła się liczba dzieci w szkole morawickiej. W 1925 roku na mocy rozporządzenia Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego szkoła w Morawicy została uznana za 6-klasową o 7 latach nauki. Poziom szkoły był wysoki. Siostry nauczycielki miały dobre przygotowanie, gdyż nie tylko posiadały wymagany patent, ale kończyły tzw. Wyższe Kursy Naukowe (WKN). Znały języki obce i uczyły dzieci: języka niemieckiego i języka francuskiego. Po II wojnie światowej szkoła była 7-klasową. W latach 1948 –1950 siostry felicjanki zostały zwolnione z nauczania w szkole. Tekst: Maria Kwaśnik Historia szkoły – lata 1950 Początek lat pięćdziesiątych to bardzo trudny okres dla szkoły. Jej kierowniczką została Pani Zofia Kotulska. Główne problemy to braki sal lekcyjnych w funkcjonującym nadal drewnianym budynku, niewystarczające ilości podręczników ze względu na wysokie ceny, trudności w zakupie drewna opałowego. Pracujący tu nauczycieli borykali się z trudnymi warunkami mieszkaniowymi i aprowizacyjnymi, a rodzice dzieci z trudnościami finansowymi - powojenna bieda dotknęła wszystkich. Dodać do tego należy przeludnienie i ciasnotę w klasach (do 58 uczniów) oraz dużą absencję dzieci w szkole spowodowaną ich udziałem w sezonowych pracach polowych w gospodarstwach rodziców (sadzenie ziemniaków, sianokosy, wykopki). Trudnością nie do pokonania okazał się też brak współpracy rodziców ze szkołą, ze względu na nieufny stosunek rodziców do lansowanego wówczas kierunku wychowania i do zmieniającej się stale grupy nauczycieli. W Morawicy znajdował się mały dworek będący własnością Potockich. Ostatni właściciele Andrzej i Maria Jaworowscy, po wprowadzeniu w 1944 r. reformy rolnej utracili swą posiadłość. Została ona rozdzielona między robotników dworskich i ludność wsi. W Pałacu pierwotnie zamieszkiwało kilka rodzin. W późniejszych latach mieściła się w nim szkoła rolnicza. Miał też nim swą siedzibę Urząd Gminy. Po jego likwidacji oddano Pałac do użytku szkole. Początek nowej dekady był znamienny w życiu szkoły, gdyż wieńczył 3 letnie przygotowania do nadania szkole imienia patrona kpt. pil. Mieczysława Medweckiego. Uroczystość odbyła się 10 października 1980 r. Żona kapitana p. M. Medwecka - Rospond odsłoniła tablicę pamiątkową, ufundowaną przez Zakład Opiekuńczy Szkoły – Włókienniczą Spółdzielnię Pracy ,,Alfa”. Kurator Oświaty i Wychowania w Krakowie wręczył dyrektor szkoły p. Janinie Greli akt nadania imienia szkole. Przemówienie okolicznościowe wygłosili między innymi: p. M. Medwecka- Rospond, współtowarzysze broni Kapitana: mjr Stefan Szubert z Warszawy, kpt. Władysław Rewakowicz z Poznania oraz zaproszeni goście: harcmistrz Kazimierz Wnetrzycki i ppłk mgr Prokopowicz z JW. w Balicach. Największym wydarzeniem kolejnego roku szkolnego 1984/85 było powołanie w październiku 1984 r. Społecznego Komitetu Budowy Szkoły. Po powstaniu SKOS wszyscy mieszkańcy Morawicy opodatkowali się na pięć lat po około 1 tys. zł rocznie od numeru domu. SKBS rozpoczął starania o zgromadzenie potrzebnej dokumentacji. Wystąpiono do Naczelnika Gminy z prośbą o wydanie informacji o terenie. W październiku 1984 roku zorganizowano imprezę poświęconą Patronowi połączoną z przekazaniem szkole portretu kpt. pil. M. Medweckiego przez artystę, rzeźbiarza – p. Tadeusza Korpaka, mieszkańca Morawicy. W uroczystości uczestniczyła p. M. Medwecka- Rospond, żona kpt. pil. M. Medweckiego. W roku szkolnym 1986/ 87 odnotowano duży postęp w pracach związanych z budową nowej szkoły. Biuro ,,Miastoprojekt” jako pierwsze odpowiedziało na apel działaczy krakowskiego Komitetu NCPS podejmując się wykonania społecznie projektu szkoły dla Morawicy. Budowa nowej szkoły weszła do planu na lata 1987-90. Szkoła w Morawicy została przyjęta do Wojewódzkiego planu placówek ,,wybudowanych przy udziale sił społecznych”, miała być gotowa w 1990r. Niestety w lutym 1989 r. na adres SKBS w Morawicy dotarło pismo z Wydziału Planowania Przestrzennego Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budownictwa Miasta Krakowa, informujące, że ,,zgodnie z planem przestrzennego zagospodarowania lokalizacja szkoły (wg dokumentacji Miastoprojektu) jest niemożliwa. Wiosną 1992 r. zakupiono i zmodernizowano dla celów szkolnych budynek po zlikwidowanym Zakładzie Włókienniczej Spółdzielni ,,Alfa”. Warunki lokalowe szkoły uległy poprawie, jednak praca i nauka w trzech oddalonych od siebie budynkach nie należy do najłatwiejszych. Aktualnie w związku z pozyskaniem działki pod budowę nowej szkoły i zabezpieczeniem w budżecie Gminy środków finansowych (pozyskano je ze sprzedaży mienia wiejskiego należącego do wsi Morawica), pojawiła się możliwość budowy szkoły. Na otwarciu parafialnej sali gimnastycznej w dniu 12 czerwca 2009 roku wybudowanej przez księdza proboszcza Władysława Palmowskiego, któremu bardzo leży na sercu powstanie nowej szkoły w Morawicy, Wójt Gminy Liszki - Wacław Kula i Starosta Krakowski – Józef Krzyworzeka obiecali pomoc w jak najszybszym rozpoczęciu tej inwestycji. Mamy nadzieję, że w 2010 roku prace przy jej budowie ruszą pełną parą. dyr. szkoły Genowefa Burmistrz