Badania cytologiczne - wymaz z szyjki macicy

Badania cytologiczne - wymaz z szyjki macicy

Badania cytologiczne - wymaz z szyjki macicy
Tom 10 nr 1
marzec 1999
Co to jest wymaz z szyjki macicy?
Wymaz komórek Êluzówki szyjki macicy pobierany jest w celu przeprowadzenia badaƒ cytologicznych. Sà to badania profilaktyczne majàce na celu wykrycie ewentualnych zmian
cytologicznych komórek Êluzówki szyjki macicy (czyli otwarcia macicy do pochwy). Zmiany te
w pewnych przypadkach mogà daç poczàtek rakowaceniu komórek. Wymaz z szyjki pobiera
si´ podczas rutynowego badania ginekologicznego.
Czy regularne badanie wymazu z szyjki macicy jest konieczne?
Badanie wymazu z szyjki macicy jest bardzo skutecznym sposobem wykrywania zmian, które
nie leczone mogà ewentualnie doprowadziç do rozwoju raka. Rak szyjki macicy jest bardzo
gro˝ny i co roku na to schorzenie umiera w USA 5000 kobiet. Wczesne wykrycie zmian tzw.
przedrakowych daje bardzo dobre rokowania wyleczenia. Dzi´ki opracowaniu tego testu
przed 50 laty ÊmiertelnoÊç spowodowana rakiem szyjki macicy spad∏a o ponad 70%.
U których kobiet powinno prowadziç si´ regularne badania wymazu z szyjki macicy?
Badania wymazu z szyjki macicy i badania ginekologiczne powinny byç regularnie przeprowadzane u kobiet aktywnych seksualnie lub od 18 roku ˝ycia. Sà sprzeczne opinie na temat
górnej granicy wieku kobiet, które powinny poddawaç si´ tym badaniom – stosuj si´ do zaleceƒ swojego lekarza.
Jak cz´sto powinno si´ badaç wymazy z szyjki macicy?
U wi´kszoÊci kobiet badania wymazu komórek z szyjki macicy powinno si´ przeprowadzaç
raz w roku. Niektóre kobiety, nale˝àce do grupy niskiego ryzyka i u których kilka badaƒ pod
rzàd da∏o dobre wyniki (brak zmian cytologicznych komórek) testy mo˝na przeprowadzaç
rzadziej. Pewnà role odgrywa równie˝ wiek (zmiany wyst´pujà cz´Êciej u kobiet przed menopauzà). Twój lekarz ustali najw∏aÊciwszà dla Ciebie cz´stoÊç tych badaƒ. U kobiet po histerektomii badaƒ wymazu zazwyczaj nie zleca si´.
Jak przeprowadza si´ wymaz?
Bardzo szybko i ∏atwo. Podczas badania ginekologicznego z zastosowaniem wziernika
lekarz za pomocà specjalnej szczoteczki lub
szpatu∏ki (podobnej do tej, z pomocà jakiej
oglàda si´ gard∏o) lekarz pobiera próbk´ komórek szyjki macicy (patrz – rysunek obok).
Czy pobieranie próbki komórek jest bolesne?
Zazwyczaj nie. Mo˝esz poczuç poruszanie si´
szpatu∏ki lub szczoteczki, co niekiedy mo˝e
spowodowaç lekkà bolesnoÊç – jakby uk∏ucie. WIele kobiet mówi, ˝e najbardziej nieprzyjemnà cz´Êcià badania jest otwieranie
wziernika. Dyskomfort mo˝esz zmniejszyç
oddychajàc g∏´boko i próbujàc rozluêniç
mi´Ênie przedsionka pochwy.
Niniejsza broszura dla pacjentki nie jest chroniona prawem autorskim. Mo˝na jà kopiowaç i rozprowadzaç
bez ˝adnych ograniczeƒ w formie wydruku lub pliku - T h e C o n t r a c e p t i o n R e p o r t - P a t i e n t U p d a t e
Pobrane komórki zazwyczaj umieszczane sà na szkie∏ku mikroskopowym, barwione specjalnym barwnikiem
i analizowane przez przeszkolony personel laboratorium diagnostycznego za pomocà mikroskopu lub
komputerowego systemu obrazowania i analizy, pod
kàtem zmian ich wyglàdu (patrz - rysunek obok).
Jak podaje si´ wyniki?
Wyniki badaƒ laboratoryjnych pobranych od Ciebie komórek sà zazwyczaj przesy∏ane do Twojego lekarza
prowadzàcego lub b´dziesz musia∏a sama odebraç je
z laboratorium. Wi´kszoÊç badaƒ zawiera sformu∏owanie: wyniki testu – negatywne albo cytologia – w normie, co oznacza, ˝e nie stwierdzono zmian w wyglàdzie
komórek. Wyniki odbiegajàce od normy sà okreÊlane
zgodnie z ustalonym kluczem, opisujàcym poziom zaobserwowanych zmian wyglàdu komórek. Zakres zmian
zawiera si´ w granicach „niewielkie – zaawansowane”
i najcz´Êciej okreÊlany jest odpowiednià kombinacjà
liczb i liter. Twój lekarz poinformuje Ci´, jeÊli wyniki
Twoich badaƒ cytologicznych b´dà odbiegaç od normy
i ewentualnie podejmie decyzj´ o dalszym leczeniu.
Wyniki moich badaƒ cytologicznych odbiegajà od normy. Czy to oznacza, ˝e mam raka?
Zazwyczaj nie. Dlatego nie wpadaj w panik´, jeÊli wyniki badaƒ cytologicznych Twoich komórek odbiegajà od normy. Wiele czynników mo˝e spowodowaç, ˝e komórki szyjki macicy mogà wykazywaç cechy odbiegajàce od normy. Cz´sto zmiany te ust´pujà samoistnie, bez ˝adnego leczenia. Prócz tego, wymazy sà tylko badaniami przesiewowymi, które nie dajà precyzyjnych, jednoznacznych wyników i wiele z nich okazuje si´ „fa∏szywymi alarmami”. Niemniej, jeÊli wynik Twoich badaƒ jest pozytywny (obecnoÊç zmian), nale˝y koniecznie wyjaÊniç
ich przyczyn´. Najcz´stszà przyczynà zmian komórek szyjki macicy jest zara˝enie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). HPV jest wirusem przenoszonym drogà p∏ciowà i zazwyczaj powoduje pojawianie si´ brodawkowatych zmian na narzàdach p∏ciowych (tzw. k∏ykcin). Zara˝enie
nIektórymi typami HPV mo˝e prowadziç do rozwoju raka szyjki macicy, a zatem nie nale˝y
lekcewa˝yç tego zagadnienia i nale˝y porozmawiaç z z lekarzem na temat najlepszych form
zapobiegania i ewentualnych mo˝liwoÊci leczenia w przypadku zara˝enia.
Jak mog´ si´ chroniç przed zakaxeniem HPV i rakiem szyjki macicy?
Ryzyko rozwoju raka lub zara˝enia HPV zale˝y od wielu czynników, lecz przede wszystkim od
zachowaƒ seskualnych. Ryzyko zara˝enia si´ HPV i rakiem wzrasta jest tym wi´ksze, im wi´ksza jest liczba Twoich partnerów lub partnerek Twojego partnera. Mo˝esz znacznie zmniejszyç ryzyko choroby praktykujàc abstynencj´ (powstrzymywanie si´ od seksu) lub wspó∏˝yjàc
p∏ciowo tylko z jednym, sta∏ym partnerem. M´skie prezerwatywy lateksowe choç nie eliminujà ca∏kowicie ryzyka zara˝enia HPV, jednak chronià przed nim bardzo skutecznie.
Szczegó∏owe informacje na temat badaƒ cytologicznych w pobli˝u Twojego miejsca
zamieszkania uzyskasz w placówkach Towarzystwa Rozwoju Rodziny
Zarzàd G∏ówny Towarzystwa Rozwoju Rodziny
Poradnia M∏odzie˝owa i Rodzinna
00-331 Warszawa, ul. Sewerynów 4
tel./fax (22) 828 61 91, tel. (22) 828 61 92
e-mail: [email protected]
Poradnia Przedma∏˝eƒska i Rodzinna TRR
45-064 Opole, ul.Damrota 6
tel./fax (77) 454 48 45, e-mail: [email protected]
Ogólnopolska Lekarska Przychodnia Specjalistyczna
00-449 Warszawa, Plac Trzech Krzy˝y 16
tel.(22) 621 69 29, fax (22) 621 91 93
Poradnia, OÊrodek Interwencji Kryzysowej TRR
50-015 Wroc∏aw, ul. Stawowa 1a
tel./fax (71) 342 14 13
Lekarska Przychodnia Specjalisyczna
Poradnia dla M∏odzie˝y i Rodziców
30-091 Kraków, ul. Bronowicka 73
tel. (12) 423 74 23
Poradnia M∏odzie˝owa TRR
65-001 Zielona Góra, ul.Bohaterów Westerplatte 27
tel. (68) 325 37 87
Lekarska Przychodnia Specjalistyczna
85-092 Bydgoszcz, ul.Kar∏owicza 26
tel. (52) 341 17 91
Punkt Poradnictwa TRR
76-200 S∏upsk, ul. Sienkiewicza 16
tel. (59) 840 07 70
Lekarska Przychodnia Specjalistyczna
20-818 Lublin, Al. KraÊnicka 100
tel. (81) 741 43 30
Poradnia M∏odzie˝owa TRR
61-737 Poznaƒ, ul. 27 Grudnia 19
tel. (61) 852 85 58
Tekst polski – mgr Cezary E. Urbaƒski – redakcja „Antykoncepcji bez Êciemy”
www.antykoncepcja.com.pl – Twój serwus internetowy poÊwi´cony tematyce zdrowia reprodukcyjnego i byciu z drugim cz∏owiekiem
Co potem dzieje si´ z pobranymi komórkami?