sprawozdanie merytoryczne 2013 cz.1

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE
z działalności Polskiego Ośrodka ASSITEJ
za rok 2013
część I
1. XVIII Światowy Kongres ASSITEJ, organizowany w Polsce (Warszawa,
maj 2014) - informacje o stanie przygotowań w 2013 – w części II.
2. XVII Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci i Młodzieży
KORCZAK 2013 odbył się w dniach 6 – 13 października 2013 - w części II.
3. Szkoła Aktorska Haliny i Jana Machulskich przy PO ASSITEJ
Szkoła Aktorska Haliny i Jana Machulskich funkcjonuje od października 1999.
W 2013 roku Szkołę ukończyło 18 słuchaczy. Na pierwszy rok nauki w Szkole w r.
2013/2014 zostało przyjętych 30 słuchaczy, którzy pomyślnie przeszli egzaminy wstępne.
Na początku roku szkolnego 2013/2014 do Szkoły uczęszczało łącznie 76 słuchaczy
pobierających naukę w 4 grupach (po 2 na I roku.)
* W 2013 roku słuchacze III roku zagrali w następujących przedstawieniach dyplomowych:
1. „Cukier lśni” Jahanna Svalbacke, reż. Adam Biernacki
2. „Obcy” reż. Wojciech Faruga
3. „Dziewczyny do wzięcia” wg. Janusza Kondratiuka reż. Maria Kwiecień
4. „Szalona Greta” Stanisław Grochowiak, reż. Anna Dziedzic
5. „Calderon” Pier Paolo Pasolini, reż. Romuald Krężel
6. „Miłości George’a Washingtona” Miro Gavran, reż: Magdalena Gnatowska
7. „Dom Bernardy Alba” F.G. Lorca, reż. Anna Dziedzic
8. „Dziewczyna i śmierć” monodram na podstawie sztuki „Śmierć i dziewczyna” Ariela
Dorfmana, reż. Andrzej Bednarski
Spektakle dyplomowe pokazano w salach Bemowskiego Centrum Kultury, Centrum
Kultury Saska Kępa, w Teatrze Academia, na Scenie Mrowisko w Teatrze Rampa, na
Scenie Lubelska. Wszystkie były dostępne dla szerokiej publiczności, wstęp był wolny
niebiletowany. O terminach spektakli informowały afisze wywieszone w Szkole i w salach,
w których były grane oraz zapraszano na portalu Facebook. Przedstawienia wzbogaciły
ofertę kulturalną Warszawy.
* W czerwcu 2013 (29.06. – 1.07.) Szkoła wzięła udział w Zamojskim Lecie Teatralnym, na
którym zaprezentowano dwa spektakle dyplomowe: „Szaloną Gretę” wg Stanisława
Grochowiaka w reżyserii p. Anny Dziedzic i „Dziewczyny do wzięcia” wg Janusza
Kondratiuka w reżyserii p. Marii Kwiecień. Ponadto odbył się koncert piosenki aktorskiej na
Rynku w reżyserii p. Grzegorza Milczarczyka.
* W dniu 8 lipca 2013, w Grenoble, na 25 Europejskim Festiwalu Młodego Teatru słuchacze i absolwenci naszej szkoły zaprezentowali „Szaloną Gretę” Stanisława Grochowiaka w
reżyserii Anny Dziedzic. Była to druga wersja spektaklu dyplomowego III roku z trochę
zmienioną obsadą.
25 Europejskie Spotkania Młodego Teatru miały temat: Oświecenie (debata) i Rewolucja
Francuska (wielka parada i widowisko plenerowe, kończące Festiwal nocą 13 /14 lipca ).
Wystąpiło 18 zespołów: z Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii, Szwajcarii, Belgii, Anglii,
1
Szkocji, Rosji, Litwy, Słowenii, Rumunii, Kanady, Indii. W festiwalu brały udział 4 szkoły
aktorskie: Szkoła Machulskich z Polski, Litewska Akademia Teatru i Muzyki z Wilna, La
Troupe de la Haie de Phèdre z Kanady i L’école de Théâtre Serge Martin de Genève ze
Szwajcarii.
Młodzi aktorzy - studenci litewscy zgłosili chęć kontynuacji współpracy ze słuchaczami
Szkoły Machulskich, tym razem podczas warsztatów na podstawie polskiego tekstu
„Dziadów”. Również uczniowie Szkoły Teatralnej Serge Martina z Genewy zapragnęli
doskonalić swój warsztat aktorsko-teatralny poprzez wspólne działania ze słuchaczami
Szkoły Machulskich.
Szkoła została zaproszona po raz czwarty na Europejskie Spotkania Młodego Teatru,
które odbędą się w 2014 r.
W listopadzie 2013 Szkoła złożyła wniosek o dofinansowanie wspólnych działań artystycznych z obiema tymi Szkołami do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach edukacji artystycznej. Projekt pod nazwą Europejskie Inspiracje składał się z dwóch
części: warsztatu polsko-szwajcarskiego (słuchaczy Szkoły Machulskich i słuchaczy Szkoły Serge Martin z Genewy); warsztatu polsko- litewskiego (słuchaczy Szkoły Machulskich i
studentów kończących Litewską Akademię Muzyki i Teatru).
Podstawą projektu miała być wspólna praca warsztatowa, mistrzowski trening aktorski
zakończona międzynarodowym spektaklem. Należy dodać, że jakkolwiek poza projektem,
ale bardzo silnie związany z nim ideowo będzie udział słuchaczy Szkoły Machulskich w 26
Europejskich Spotkaniach Młodego Teatru w Grenoble. Głównym celem projektu jest
doskonalenie zawodowe młodych aktorów.
Zaplanowano: KRUCJATY – warsztaty polsko-szwajcarskie (22 – 28 czerwca 2014)
DZIADY – warsztaty polsko-litewskie (31 sierpnia – 9 września 2014). Grupa litewska
miała wzbogacić swoją profesjonalną, psychologiczną technikę o metody improwizacji
stosowane w Szkole Machulskich i poprzez wspólną pracę nad „Dziadami” miała poznać
stylistykę poetyckiego teatru polskiego.
Nie udało się zdobyć dofinanowania z MKiDN i projekt zawieszono.
* W październiku 2013 nastąpiło wręczenie nagród Polskiego Kina Niezależnego im. Jana
Machulskiego Szkoła Aktorska podpisała też umowę o Partnerstwie z FILMFORUM,
organizatorem CINEMAFORUM, które Nagrody te przyznaje. Planowano włączanie
słuchaczy w działania FIMFORUM i rozwój ich filmowej aktywności.
4. Ognisko Teatralne „U Machulskich” i warsztaty teatralne – obozy:
W 2013 Ognisko zorganizowało zimowe warsztaty w Pęcławiu (27.01-2.02), udział w
wzięło 41 osób. Powstało 10 warsztatów, 5 pokazów i 4 niespodzianki. Odbyły się również
Letnie Warsztaty Dramaturgiczno-Teatralne w Pałacu w Teresinie ( I turnus 30.06-13.07, II
turnus 14-27.07). Łącznie w warsztatach wzięło udział 118 osób. Na warsztatach powstało
w sumie 12 pokazów pod opieką instruktorów, 25 niespodzianek oraz 14 samodzielnych
warsztatów.
We wrześniu 2013 roku odbyły się egzaminy wstępne do Ogniska Teatralnego „U
Machulskich” - zostało przyjętych 115 osób. Zostało utworzonych 6 nowych grup.
W ciągu całego roku powstało ponad 40 spektakli samodzielnie przygotowanych przez
Ogniskowiczów. W październiku dyplom ukończenia Ogniska odebrało 12 osób.
5. Nagrody PO ASSITEJ i Atesty za rok 2012
Zarząd przyznał doroczne Nagrody dla twórców teatru dla dzieci i młodzieży:
Nagrodę imienia Jana Dormana za rok 2012 dla twórcy polskiego otrzymał Pan Zbigniew
Lisowski, reżyser, dyrektor teatru Baj Pomorski za stworzenie nowoczesnego modelu
teatru o szerokim zakresie oddziaływania na publiczność dziecięco-młodzieżową,
2
posługującego się współczesnym językiem komunikatu teatralnego.
Honorową Nagrodę imienia Jana Dormana za rok 2012 dla twórcy zagranicznego otrzymał
Pan Ulrich Hub, dramaturg niemiecki za sztukę teatralną dla dzieci pt. „Na Arce o ósmej”,
podejmującą problematykę światopoglądową i etyczną w perspektywie metafizycznej,
która odniosła sukces we współczesnym polskim teatrze i doczekała się 12 premier.
.
Nagrodę dla krytyka teatru dla dzieci i młodzieży za rok 2012 otrzymał Pan Marek
Waszkiel, dr hab., filolog, historyk teatru lalek i pedagog teatralny, dyrektor teatrów, który
od lat łączy z wielkimi sukcesami aktywność naukową i menedżerską za całokształt dorobku naukowo-recenzenckiego w dziedzinie teatru lalek, rozwijającego w
sposób twórczy problematykę sztuki scenicznej dla dzieci i młodzieży.
„ATESTY 2012 – Świadectwa Wysokiej Jakości i Poziomu Artystycznego” otrzymały
następujące przedstawienia:
Atest nr 161. „Nusia i wilki” – reż. Robert Jarosz, Opolski Teatr Lalki i Aktora im.Smolki
Atest nr 162. „Wnyk” – reż. Bogusław Kierc, Opolski Teatr Lalki i Aktora im.Smolki
Atest nr 163. „Złoty klucz” – reż. Janusz Ryl-Krystianowski, Teatr Banialuka, Bielsko-Biała
Atest nr.164 „Najmniejszy bal świata” – reż. Paweł Aigner, Teatr Baj Pomorski, Toruń
Atest nr.165 „Pręcik” – reż. Zbigniew Lisowski, Teatr Baj Pomorski, Toruń
Atest nr.166 „Słoń i kwiat” – reż. Robert Jarosz, Grupa Coincidentia i Białostocki Teatr
Lalek, Białystok
Atest nr.167 „Le Filo Fable” – reż. Joanna Gerigk, Teatr Lalki i Aktora, Wałbrzych
Atest nr.168 „Chodź na słówko” – reż. Jerzy Moszkowicz, Scena Autora Centrum Sztuki
Dziecka, Poznań
Atest nr.169 „Podłogowo” – twórcy i wykonawcy Janka Jankiewicz-Maśląkowska, i
Tomasz Maśląkowski, LALE.Teatr, Wrocław
Atest nr.170 „Tajemnicze dziecko” – reż Marian Pecko, Teatr Lalka, Warszawa
Atest nr.171 „Pokolorowanki” – reż. Honorata Mierzejewska, Teatr Pinokio, Łódź
Atest nr.172 „Babcia mówi pa, pa” – reż. Agata Biziuk, Teatr i. L.Solskiego, Tarnów
Atest nr.173 „Lokomotywa” – reż. Piotr Cieplak, Teatr Powszechny im. Z. Hübnera,
Warszawa
Uroczyste wręczenie NAGRÓD i ATESTÓW odbyło się 12 października 2013 r. podczas
zakończenia XVII Międzynarodowego Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży „Korczak
2013” w Teatrze Powszechnym w Warszawie.
6. Konkursy „Polski Szekspir” i „Młodzi Tłumacze”
* XV Ogólnopolski Konkurs dla Młodych Dramaturgów „Szukamy Polskiego
Szekspira" 2013 – 2014
Ogólnopolski Konkurs na sztukę teatralną skierowany jest do dzieci i młodzieży
uzdolnionej literacko w wieku od 12 do 21 lat. Co dwa lata wyłania laureatów
pochodzących z najrozmaitszych części Polski.
W roku 2013 zbierane były prace na XV Konkurs, który rozstrzygnął się w czerwcu 2014.
W skład jury Konkursu XV edycji weszli: Adam Biernacki, Aleksandra Rembowska, Ewa
Repsch, Joanna Rogacka, Michał Walczak i Maciej Wojtyszko (przewodniczący).
* Międzynarodowy Konkurs „Młodzi Tłumacze” 2013
- część II
3
7. Warsztaty Teatralno-Dramaturgiczo-Translatorskie
- część II
8. Projekt „Herszek” - warsztaty i spektakl na podstawie twórczości J.
Korczaka"w ramach programu TURCJA - PROMESA 2014
W 2013 roku rozpoczął się projekt polsko-tureckich warsztatów teatralnych i spektaklu na
podstawie dzieł Janusza Korczaka, zaplanowany na lata 2013-2014, którego
pomysłodawcą był członek PO ASSITEJ, reżyser i wykładowca Szkoły Aktorskiej i Ogniska
Teatralnego „U Machulskich” p. Adam Biernacki. Przygotował w imieniu PO ASSITEJ
wniosek do Instytutu A. Mickiewicza o dofinansowanie projektu i uzyskał je.
Etap przygotowań do stworzenia scenariusza i zarysu inscenizacji przebiegał w pierwszej
połowie roku (marzec - czerwiec 2013) i polegał na pracy warsztatowej Adama
Biernackiego nad niescenicznymi opowiadaniami Janusza Korczaka, tzw. „opowiadaniami
palestyńskimi”. Materiały dotyczyły również życiorysu i twórczości Janusza Korczaka.
Następne przygotowania przebiegały dwutorowo, w dwóch grupach wiekowych:
1) w młodszej grupie wiekowej, wśród słuchaczy Ogniska Teatralnego „U Machulskich”
(13-17 lat) analizowano i rozpatrywano pod kątem wykorzystania na scenie treść
opowiadań Korczaka. Odbyły się dyskusje dotyczące metod wychowania współczesnego
polskiego nastolatka i ich porównanie z metodami wychowawczymi Korczaka. Wszystko to
stało się punktem odniesienia do analizy tekstu opowiadań oraz wyboru i wstępnej
adaptacji najciekawszego spośród nich.
2) w starszej grupie wiekowej, wśród studentów Szkoły Aktorskiej Haliny i Jana
Machulskich (w wieku ok. 19-23 lat), równolegle odbyła się warsztatowa praca nad
inscenizacją analizowanych przez młodszą grupę wiekową opowiadań. Praca zakończyła
się egzaminacyjnym pokazem dwóch mini-spektakli, lecz planowana jest jej kontynuacja w
pierwszej połowie 2014 r. Efekty tej pracy staną się podstawą do inscenizacji w Turcji.
Dzięki pracy w dwóch grupach wiekowych dokonano teatralnej analizy korczakowskich
opowiadań, oraz stworzono zarys scenariusza i inscenizacji, które pozwolą na sprawną
realizację zadania w krótkim czasie w 2014 r.
W kolejnym etapie, w okresie wakacyjnym, od czerwca do września 2013 r., odbyły się
prace nad pełnym kształtem scenariusza, przeprowadzone przez Paulinę Danecką dramaturga we współpracy z A. Biernackim.
Głównym bohaterem spektaklu jest sierota – żydowski chłopiec Herszek, wychowywany w
skrajnej biedzie przez starszego brata. Gdy pozostali bohaterowie (skonfliktowani
mieszkańcy wioski) żyją w marazmie, marząc o zmitologizowanej krainie Palestynie, tylko
główny bohater – dziecko – próbuje aktywnie spełniać swoje marzenia. To właśnie dążenie
do realizacji marzeń jest tematem spektaklu – a także cena, którą trzeba w konsekwencji
zapłacić.
Przygotowany scenariusz w języku polskim, zgodnie z planem, uzyskał ostateczny kształt
po wizytacji polskich twórców w Stambule w dniach 25 - 30 listopada 2013 r. W jej trakcie
Adam Biernacki i Paulina Danecka spotkali się z Burhanem Gün, koordynatorem tureckim.
Uzyskali listy intencyjne od prowadzonej przez niego kancelarii prawnej Gün Hukuk
Bürosu, a także od teatru Çizgi Kukla, którego p. Gün jest dyrektorem artystycznym. Wraz
z głównym menedżerem teatru udało się ustalić plan realizacji pracy w 2014 r. Burhan Gün
zapewnił polskim twórcom nocleg oraz wyżywienie, a także wykonał szereg działań,
mających na celu skontaktowanie Polaków z tureckimi partnerami, m.in. ze
stowarzyszeniem OYÇED, teatrem Mask-Kara czy teatrem Nilüfer Art Theatre, a także
przedstawicielami lokalnej prasy i mediów, którzy w formie ustnej wyrazili zainteresowanie
4
projektem i chęć jego promowania. Wizytujący uzyskali także listy intencyjne od części
partnerów medialnych.
W Stambule odbyły się także spotkania z Çağil Tekten, aktorką, która w trakcie wizytacji
polskich twórców pełniła rolę tłumacza oraz doprowadziła do spotkań z aktorami, którzy
wyrazili chęć udziału w warsztatach i spektaklu planowanych na 2014 r. Dzięki niej również
pozyskano nowego partnera dla projektu, kawiarnię Ikinci Yeni Cafe, której właściciel
obiecał wsparcie w postaci kolportażu plakatów i ulotek oraz udostępnienia lokalu dla
uczestników.
W trakcie wizytacji polscy twórcy odwiedzili także siedzibę teatru Mask-Kara, której
menedżer, Nurhan Uslu, zaprezentował możliwości technologiczne teatru, zapoznał z
repertuarem oraz wyraził chęć udostępnienia sceny teatru dla celów warsztatowych w
2014 r. Również na scenie teatru Mask-Kara zorganizowano (nie przewidziane we
wniosku) jednodniowe warsztaty teatralne z Adamem Biernackim, co stało się dodatkową
formą reklamy dla mającej odbyć się w maju 2014 r. realizacji zadania w postaci
warsztatów i spektaklu. W warsztatach wzięło udział około 30 osób, młodych tureckich
aktorów-amatorów.
Podczas wizytacji grupy polskiej miały miejsce ważne dla ostatecznego kształtu
scenariusza rozmowy, dotyczące m.in. zawarcia w nim tradycyjnych pieśni tureckich, które
uatrakcyjnią inscenizację. Ustalono również szczegóły dotyczące planowanej obsady,
sposoby rekrutacji uczestników i kryteriów, jakimi należy się kierować przy wyborze. Te
właśnie spotkania i informacje uzyskane od tureckich partnerów i koordynatorów zadania,
a także wizytacja miejsc realizacji zadania pozwoliły na nadanie scenariuszowi
ostatecznego kształtu.
Po powrocie do Polski ostateczna wersja scenariusza została przedstawiona, zgodnie z
wcześniejszymi ustaleniami, w Instytucie Książki, z którym następnie P.O. ASSITEJ zawarł
umowę licencyjną określającą warunki nieodpłatnej prezentacji spektaklu. Ważnym
punktem jest również zainteresowanie Instytutu Książki wydarzeniem, a także obietnica
wsparcia promocji wydarzenia przez dyrektor Instytutu, panią E. Kalinowską. W ten
sposób projekt zyskał dodatkowego polskiego partnera. Obecnie scenariusz został
wysłany do prof. Sedy Köycü, która zajmuje się jego tłumaczeniem na język turecki.
W ramach dodatkowych prac nad scenariuszem odbyła się jego lektura w Ognisku
Teatralnym "U Machulskich" i w Szkole Aktorskiej J. i H. Machulskich, a także jego
krytyczne omówienie.
Ostatnim działaniem podjętym w 2013 r. było opracowanie materiałów edukacyjnych i
informacyjnych, które również zostaną przetłumaczone na język turecki i znajdą się w
ulotkach towarzyszących prezentacji spektaklu w 2014 r.,
9. Kursy dramowe i teatralne dla nauczycieli w 2013
stopień
TEATR I st
Drama II st.
Teatr II st
go
Co i kiedy
Miejsce kursu, miasto,
na zlecenie
dzi
impreza
n
42 „Teatr szkolny – techniki Warszawa, Szkoła Pijarów– PO ASSITEJ
teatralne i dramowe w pracy Sanktuarium na Siekierkach
z dziećmi i młodzieżą”
23.02.12 – 07.04.13
40 09.03.-14.04.2012
Warszawa, Szkoła Pijarów– PO ASSITEJ
Sanktuarium na Siekierkach
42 „Teatr szkolny – techniki Warszawa, Szkoła Pijarów– PO ASSITEJ
teatralne i dramowe w pracy Sanktuarium na Siekierkach
z dziećmi i młodzieżą”
ukoń
czyło
osób
9
7
10
5
Drama I st.
warszt.
Teatr I st
warszt.
02.03.12 – 21.04.13
16 „Pierwsze kroki w dramę w
edukacji
wczesnoszkolnej”
20-22.09.2013
16 „Duży i mały świat teatru”
-27-29.09.2013
Warszawa, Ośrodek Kultury PO ASSITEJ
Ochoty
7
Warszawa, Ośrodek Kultury PO ASSITEJ
Ochoty
10
Autorzy sprawozdania:
Adam Biernacki
Elżbieta Socha
6