1 stycznia 2013 - Związek Polskiego Leasingu

Transkrypt

VAT 2013/14 r. w działalności frm branży leasingowej
Marta Szafarowska
Warszawa, 17 października 2013 r.
AGENDA (1)
I.
Praktyczne aspekty zmian w zakresie leasingu, które weszły w życie od stycznia
2013 r.:
a) cesje umów leasingu zawartych od 1 stycznia 2013 r., orzecznictwo organów podatkowych i
metody rozliczeń cesji umów leasingu finansowego,
b) releasing w praktyce - zasady amortyzacji, rozliczenie z korzystającym,
c) leasing finansowy w świetle przepisów "antyzatorowych" - orzecznictwo organów
podatkowych.
II. Zmiany w podatku VAT wprowadzone od stycznia i kwietnia 2013 r. – wybrane
zagadnienia:
a) obecne warunki stosowania ulgi na złe długi,
b) nieodpłatne dostawy towarów i nieodpłatne świadczenie usług, finansowanie świadczeń dla
pracowników z ZFŚS,
c) zwolnienie od VAT dla terenów innych niż budowlane - na co zwracać uwagę przy zakupie i
sprzedaży niezabudowanego gruntu,
d) brak prawa do odliczenia VAT - ograniczenie listy przypadków.
III. Odpowiedzialność zbiorowa w podatku VAT od 1 października 2013 r.:
a) zakres towarów, wobec których nabywca odpowiada solidarnie z dostawcą za podatek VAT,
b) warunki stosowania odpowiedzialności solidarnej,
c) kiedy odpowiedzialność solidarna nabywcy jest wyłączona.
2
AGENDA (2)
IV. Nowe zasady powstawania obowiązku podatkowego i ustalania podstawy
opodatkowania od 1 stycznia 2014 r.:
a) nowa zasada ogólna powstawania obowiązku podatkowego,
b) usługi i towary rozliczane w okresach rozliczeniowych,
c) opodatkowanie zaliczek, zadatków oraz innych przedpłat,
d) szczególne zasady ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego, w tym dla leasingu,
najmu i dzierżawy,
e) data wystawienia faktur a moment powstania obowiązku podatkowego,
f) definicja podstawy opodatkowania - czy zmiana ta wpłynie na opodatkowanie usług leasingu i
ubezpieczeń.
V.
a)
b)
c)
Nowelizacja przepisów w zakresie fakturowania od 1 stycznia 2014 r.:
zmiana terminów wystawiania faktur,
możliwości i skutki wystawienia faktury na ponad 30 dni przez wykonaniem świadczenia,
zasady korygowania faktur, zawartość korekt i zasady uzyskiwania potwierdzeń odbioru faktur
korygujących.
VI.
a)
b)
c)
d)
Zmiany w zakresie odliczania VAT od 1 stycznia 2014 r.:
moment powstania prawa do odliczenia VAT,
prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego towarów,
ograniczenia w prawie do odliczenia,
zasady odliczania VAT od zakupu samochodów osobowych oraz paliwa do nich.
VII. Refakturowanie usług po wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-224/11
a) warunki uznania świadczenia za odrębne w świetle wyroku TSUE w sprawie C-224/11,
b) orzecznictwo Ministra Finansów po wyroku TSUE - jak kwalifikowane jest oprocentowanie składek,
3
jak opodatkowane są usługi ubezpieczenia w przypadku ubezpieczeń grupowych.
AGENDA (3)
VIII. Stosowanie procedury VAT marża obecnie i od 2014 r.
IX. Najistotniejsze z planowanych zmian w zakresie podatku dochodowego od osób
prawnych
a) opodatkowanie spółek komandytowo - akcyjnych,
b) plany zmian w zakresie niedostatecznej kapitalizacji - stan prac.
X.
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Aktualne orzecznictwo w kwestiach mających wpływ na branżę leasingową:
opłaty ponoszone przez korzystającego w razie braku wykupu przedmiotu leasingu,
opłaty dodatkowe w umowie leasingu i ich kwalifikacja podatkowa,
bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu i opłaty należne z tego tytułu,
wypłata odszkodowania w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy leasingu,
leasing finansowy i przeniesienie prawa własności bez dodatkowego świadczenia,
opodatkowanie usług zmierzających do zawarcia umowy ubezpieczenia przez
korzystających,
g) leasing na rzecz podmiotów zagranicznych w świetle umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania - operacyjny a finansowy,
h) rozliczenie składek ubezpieczeniowych z korzystającymi na gruncie podatku dochodowego.
4
Zmiany w zakresie opodatkowania leasingu od
stycznia 2013 r. –
funkcjonowanie w praktyce
5
Cesja umowy leasingu (1)
•
Art. 17a. Pkt 2 ustawy po CIT: ”Ilekroć w rozdziale jest mowa o
podstawowym okresie umowy leasingu - rozumie się przez to czas
oznaczony, na jaki została zawarta ta umowa, z wyłączeniem czasu, na który
może być przedłużona lub skrócona; w przypadku zmiany strony lub
stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany,
jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie”
•
Indywidualna interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 września
2013 r. (sygn. IPTPB3/423-213/13-3/MF): „w przypadku cesji umowy
leasingu przez Finansującego na rzecz Nabywcy, przy zachowaniu
pozostałych postanowień umowy bez zmian, Spółka jako Korzystający
będzie mogła kontynuować rozliczanie podatkowe przedmiotu leasingu na
dotychczasowych zasadach. Spółka nie będzie również zobowiązana do
korekty części odsetkowej uwzględnionej w kosztach podatkowych jak
również odpisów amortyzacyjnych dokonanych od przedmiotu leasingu. W
związku z powyższym sprzedaż przedmiotu leasingu wraz z cesją umowy
leasingu przez Finansującego na Nabywcę pozostanie bez wpływu na sposób
rozliczenia podatkowego tej umowy przez Spółkę”
6
Cesja umowy leasingu finansowego (między korzystającymi)
W przypadku cesji umowy leasingu na rzecz nowego leasingobiorcy:
1. dotychczasowy leasingobiorca traci prawo do dalszego amortyzowania przedmiotu
leasingu, oraz
2. dotychczasowy leasingobiorca nie będzie miał prawa do uznania za koszt uzyskania
przychodów niezamortyzowanej część przedmiotu leasingu - nie poniesie bowiem
związanych z tym wydatków.
•
Wyrok WSA w Gliwicach z 22 lutego 2012 r. (sygn. I SA/Gl 975/11)
"rozwiązanie umowy leasingu "finansowego" nie generuje u korzystającego
"straty" w wyniku likwidacji, czy postawienia w stan likwidacji nie w pełni
umorzonego, przez tego podatnika, środka trwałego, o ile nie poniósł i nie
ponosi żadnych wydatków (opłat) związanych z tą czynnością, mogących
stanowić koszty z art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej. Stratą, kwalifikującą się
do uznania za koszt uzyskania przychodów, wobec braku jej wyłączenia z tych
kosztów z uwagi na treść art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o
podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397
ze zm.) nie jest niemożność dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych
przez korzystającego z przedmiotu umowy leasingu (finansowego) wskutek jej
rozwiązania, zmiany lub wygaśnięcia".
7
Cesja umowy leasingu finansowego (między leasingobiorcami)
•
Nowy leasingobiorca - wprowadza przedmiot umowy leasingu do ewidencji środków
trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonuje od niego odpisów
amortyzacyjnych. Wartością po jakiej nowy leasingobiorca powinien wprowadzić
przedmiot umowy leasingu do ewidencji jest suma pozostałych do spłaty (na dzień
dokonania cesji) części kapitałowych rat umowy leasingu, powiększona o ewentualną
kwotę wynikającą z opcji wykupu przedmiotu umowy leasingu.
•
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 września 2013 r.
(sygn. IPTPB3/423-211/13-4/PM) "wartość początkowa (przedmiotu umowy leasingu
finansowego – MDDP) stanowiąca dla Niego podstawę amortyzacji będzie równa sumie
rat kapitałowych opłat leasingowych (odpowiadającą wartości początkowej środków
trwałych ujętych w księgach finansującego). Wartość ta powinna zostać powiększona o
ewentualną kwotę wynikającą z opcji wykupu, o ile opcja ta zostanie przewidziana w
umowie leasingu.„
•
VAT: dla finansującego cesja umowy leasingu finansowego na nowego
korzystającego wiąże się będzie przede wszystkim z koniecznością (i)
wystawienia faktury korygującej dla dotychczasowego leasingobiorcy oraz (ii)
wystawienia nowej faktury dokumentującej dostawę dla nowego
leasingobiorcy.
8
Releasing (1)
•
W przypadku powtórnego leasingu tego samego środka trwałego (tj. na podstawie
nowej umowy leasingu), do 1 stycznia 2013 r., spełnienie istniejącego wówczas
warunku spłaty wartości początkowej przez korzystającego było w praktyce
niemożliwe, a tym samym kolejne umowy leasingu, których przedmiotem były
używane środki trwałe, co do zasady, nie spełniały przesłanek umożliwiających
zaliczenie ich do umów leasingu na gruncie ustawy o CIT.
•
Obecnie - w przypadku releasingu (zawarcia przez finansującego następnej
umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących
uprzednio przedmiotem takiej umowy) łączna suma opłat ma odpowiadać co
najmniej wartości rynkowej przedmiotu z dnia zawarcia następnej umowy
leasingu. W konsekwencji, w przypadku zawarcia nowej umowy,
kluczowym dla możliwości uznania jej za umowę leasingu jest ustalenie
wartości rynkowej przedmiotu takiej umowy oraz przyjęcie spłaty tejże
wartości w samej umowie.
•
Ustalenie wartości rynkowej - art. 14 ustawy o CIT „wartość rynkową określa się
na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego
samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia
zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.”
9
Releasing (2)
•
Zmodyfikowanie warunków ponownej umowy leasingu zawieranej w
odniesieniu do środków trwałych, które już uprzednio były przedmiotem
umowy leasingu, w zakresie sumy opłat, które taka nowa umowa powinna
przewidywać, nie wpływa na inne istotne z perspektywy finansującego
elementy. W szczególności, niezależnie od ilości zawartych w odniesieniu do
danego środka trwałego umów leasingu operacyjnego, finansujący
kontynuuje dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od wartości
początkowej tego środka trwałego w rozumieniu art. 16g ustawy o
CIT, opartej o jego cenę nabycia.
•
Spłata przez korzystającego wartości rynkowej środka trwałego w przypadku
releasingu nie wpływa w żaden sposób na zasady ustalania hipotetycznej
wartości netto. Wartość ta jest bowiem obliczana w oparciu o obiektywne
kryteria, tj. historyczną wartość początkową środka trwałego oraz
okres w jakim finansujący dokonuje odpisów amortyzacyjnych od
tego środka trwałego.
10
Leasing finansowy a przepisy o zatorach
płatniczych (1)
•
Art. 15b. Ust. 6. ustawy po CIT: ”Przepisy ust. 1-5 (dt. zatorów płatniczych
– MDDP) stosuje się odpowiednio, w przypadku nabycia lub wytworzenia
środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, do tej
części odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów
uzyskania przychodów.”
•
Art. 15b. Ust. 7. ustawy o CIT: ”W przypadku nabycia lub wytworzenia
środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli
termin, o którym mowa w ust. 1 lub 2, upływa nie później niż w miesiącu
następującym po miesiącu wprowadzenia ich do ewidencji, do kosztów
uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych środków
trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych w części, w jakiej ich cena
nabycia lub koszt wytworzenia wynikający z dokumentów, o których mowa w
ust. 1, zostały uregulowane w terminie określonym w ust. 1 lub 2. Jeżeli
zobowiązanie zostało uregulowane w terminie późniejszym, podatnik w
miesiącu uregulowania tego zobowiązania zwiększa koszty uzyskania
przychodów o kwotę odpisów amortyzacyjnych, które nie zostały zaliczone do
kosztów uzyskania przychodów na podstawie zdania pierwszego.”
11
płatniczych (2)
Odpowiadając na interpelację poselską Minister Finansów w piśmie z 21 marca
2013 r. (sygn. DD6/0602-16/MDA/BM19/MF/RWPD/11875/2013),
skierowanym do Marszałka Sejmu stwierdził, iż wprowadzone od stycznia 2013
r. przepisy art. 15b ust. 6 i 7 ustawy o CIT mają zastosowanie do umów leasingu
finansowego. Ponadto, w piśmie tym znalazło się stwierdzenie, że raty
leasingowe w części „odsetkowej” są u korzystającego kosztem podatkowym w
dacie ich uiszczenia.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 3 września
2013 r. (sygn. IPTPB3/423-211/13-5/PM): „Poszczególne płatności przekazywane w
trakcie realizacji umowy przez korzystającego finansującemu składają się z części
odsetkowej oraz części kapitałowej z tytułu spłaty wartości początkowej środka trwałego,
będącego przedmiotem leasingu. Raty leasingowe w części odsetkowej są u
korzystającego kosztem podatkowym w dacie ich uiszczenia, natomiast
nieuregulowanie w odpowiednim terminie spłaty wartości początkowej powinno
skutkować wyłączeniem z kosztów odpowiedniej części odpisów
amortyzacyjnych od środka trwałego amortyzowanego przez korzystającego.
Pod względem terminów płatności każda rata powinna być ustalana i rozliczana odrębnie.
Po uregulowaniu zobowiązań korzystający ma prawo do zaliczenia do kosztów
podatkowych dokonanych wcześniej zmniejszeń. W świetle powyższego stanowisko
Wnioskodawcy, że regulacje zawarte w art. 15b ust. 1-7 updop nie znajdą zastosowania
do dokonywanych przez Spółkę korekt odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu
jest nieprawidłowe.”
12
płatniczych (3)
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6
czerwca 2013 r. (sygn. ILPB4/423-63/13-2/ŁM): „zaliczenie odpisów
amortyzacyjnych od autobusów używanych przez Spółkę na podstawie umów leasingu
finansowego do kosztów uzyskania przychodów powinno odbywać się z uwzględnieniem
przepisów art. 15b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.”
•Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29
kwietnia 2013 r. (sygn. IPPB3/423-93/13-2/GJ): „Biorąc powyższe pod uwagę, i
odnosząc się do stanowiska Spółki należy uznać, że wbrew stanowisku Spółki, przepisy
art. 15b updop mają zastosowanie w odniesieniu do odpisów amortyzacyjnych
dokonywanych przez korzystającego w umowie leasingu finansowego. Wynika to z
następujących okoliczności:
•w art. 15b ust. 6 i 7 updop mowa jest o odpisach amortyzacyjnych i zasadach ich
zaliczania do kosztów uzyskania przychodów; jednocześnie w ustawie brak jest
przepisu wyłączającego te zasady w odniesieniu do odpisów amortyzacyjnych
dokonywanych w rozliczaniu umowy leasingu finansowego. Należy zatem przyjąć, że
korzystający - niewłaściciel uprawniony przez ustawodawcę do dokonywania odpisów
amortyzacyjnych w leasingu finansowym, jest zobligowany do wyłączenia z kosztów
uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, w tej części, która odpowiada
nieuregulowanym płatnościom składającym się na wartość początkową środka
trwałego.”
13
Źródła zmian w VAT
•
Nowelizacja ustawy o VAT
Ustawa z 7.12.2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług,
(Dz. U. 2013 poz. 35)
-1 kwietnia 2013
-1 stycznia 2014
•
Tzw. ustawa okołobudżetowa
Ustawa z 7.12.2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z
realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. 2012 poz. 1456)
-1 stycznia 2013
• Tzw. ustawa deregulacyjna
Ustawa z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych
administracyjnych w gospodarce (Dz. U. 2012 poz. 1342)
-1 stycznia 2013
obciążeń
• Zmiany na podstawie rozporządzeń Ministra Finansów
-1 stycznia 2013
14
Zmiany przepisów w zakresie VAT,
które weszły w życie od 1.1.2013 r.
15
Tzw. Ustawa okołobudżetowa - VAT od
samochodów osobowych i „z kratką” (1)
1.1.2013 – 31.12.2013
• Ograniczenie w prawie do odliczenia VAT naliczonego przy
nabyciu/
leasingu
samochodów
osobowych
oraz
tzw.
samochodów z kratką zostało przedłużone do 31 grudnia
2013 r.
• Możliwość odliczenia 60% VAT naliczonego wynikającego z danej
faktury, nie więc jednak niż 6 tys. zł
• Ograniczenie nie dotyczy samochodów spełniających określone
kryteria oraz przypadków:
1. gdy umowa leasingowa została zarejestrowana w US do
31.1.2011r.
2. gdy przedmiotem działalności podatnika jest:
• odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
• oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na
podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o
podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez
podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele
przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy.
16
Tzw. Ustawa okołobudżetowa - VAT od samochodów
osobowych i „z kratką” (2)
1.1.2013 – 31.12.2013
• Utrzymanie zakazu odliczania VAT od paliwa
• Brak
opodatkowania
nieodpłatnego
użytkowania
samochodów na cele osobiste pracowników/podatnika – ale
wyłącznie w zakresie pojazdów, w stosunku do których podatnikowi
przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego
17
VAT od zakupu / leasingu samochodów - 2014
• Zmiana do ustawy o VAT przyjęta w 2010 r.:
• Utrzymanie od stycznia 2014 r. ograniczenia prawa do odliczenia
VAT do 60%, nie więcej niż 6.000 PLN od samochodów o DMC do
3.5 tony, ale
• Ograniczenie
osobowe:
•
•
•
•
•
•
to
nie
dotyczy
samochodów
innych
niż
pojazdów samochodowych z jednym rzędem siedzeń oddzielonym od części
ładunkowej ścianą lub trwałą przegrodą (wielozadaniowy, van;
2) pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń,
które oddzielone są od części ładunkowej ścianą lub trwałą przegrodą i u
których długość części ładunkowej przekracza 50 % długości pojazdu;
pojazdów samochodowych, które mają otwartą część ładunkową;
pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy i nadwozie
przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne
elementy pojazdu;
pojazdów specjalnych w rozumieniu prawa o ruchu drogowym;
pojazdów samochodowych konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co
18
najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (autobusy);
VAT od zakupu / leasingu samochodów - 2014
• Ograniczenie
osobowe:
•
to
nie
dotyczy
samochodów
innych
niż
pojazdów samochodowych, w których ilość miejsc (siedzeń)
łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
– 1 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,
– 2 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,
– 3 lub więcej – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub
większa niż 500 kg;
• Ograniczenie prawa do odliczenia VAT nie dotyczy
(niezależnie od homologacji pojazdu):
• przypadków, gdy przedmiotem działalności podatnika jest:
• a) odprzedaż tych samochodów (pojazdów) lub
• b) oddanie w odpłatne używanie tych samochodów (pojazdów) na
podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o
podobnym charakterze (bez względu na okres wykorzystywania
pojazdów na te cele).
19
VAT od zakupu samochodów osobowych
2014
oraz paliwa od nich
Wnioskowana przez MF zmiana od 2014 r. (??????)
Prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia (w
tym wewnątrzwspólnotowego), najmu, dzierżawy, leasingu:
•
pojazdów samochodowych,
•
wytworzenia oraz importu pojazdów samochodowych,
•
nabycia usług zgodnie z umową najmu, dzierżawy, leasingu i innych
umów o podobnym charakterze.
BRAK LIMITU KWOTOWEGO!
Prawo do odliczenia 50% od zakupu paliwa do samochodów osobowych oraz
innych wydatków eksploatacyjnych
POLSKA WCIĄŻ CZEKA NA DECYZJĘ RADY UNII EUROPEJSKIEJ w
POWYŻSZYM ZAKRESIE!
20
III Ustawa deregulacyjna - Ulga na złe długi (1)
2013
• Uprawdopodobnienie nieściągalności po 150 dniach od upływu terminu
płatności określonego w umowie lub na fakturze. [było 180 dni]
• Warunek by dłużnik nie był w trakcie postępowania likwidacyjnego bądź
upadłościowego – będzie musiał być spełniony także na dzień
poprzedzający dzień złożenia deklaracji, w której dokonuje się korekty
[było tylko na dzień dostawy towarów lub świadczenia usług] –
zaostrzenie warunków
• Brak obowiązku informowania dłużnika o zamiarze skorzystania z
ulgi.
• Wierzyciel ma obowiązek poinformować właściwego dla niego Naczelnika US
(deklaracja, w której dokonuje korekty oraz zawiadomienie na formularzu
VAT-ZD).
• Późniejsze zbycie wierzytelności = korekta – zaostrzenie warunków
21
III Ustawa deregulacyjna - Ulga na złe długi (2)
•
2013
Dłużnik – automatyczny obowiązek pomniejszenia odliczonego VAT
naliczonego w razie braku uregulowania zobowiązania w ciągu 150 dni od
upływu terminu płatności
Korekta VAT naliczonego na bieżąco w okresie, w którym upływa 150 dni
Naruszenie tego obowiązku – sankcja w wysokości 30% VAT
Późniejsza zapłata należności – odliczenie na bieżąco w miesiącu zapłaty
Przykład:
Jeżeli termin płatności wynosi 180 dni od daty faktury to obowiązek korekty
VAT naliczonego u dłużnika powstanie za miesiąc, w którym przypadnie 330
dzień od daty wystawienia faktury.
•
Przepis przejściowy – do wierzytelności powstałych do 31 grudnia 2012 r.
stosujemy dotychczasowe przepisy, chyba że ich nieściągalność została
uprawdopodobniona po 31 grudnia 2012 r.
22
Nowelizacja ustawy o VAT
wejście w życie:
- część przepisów 1.4.2013 r.
- część przepisów 1.1.2014 r.
23
VAT 2013 - nowelizacja ustawy o VAT
Główne zmiany w ustawie o VAT od 1 kwietnia 2013 r.:
• Nieodpłatne przekazania towarów i nieodpłatne świadczenie
usług
• Regulacje dotyczące podatnika i przedstawiciela podatkowego
• Transakcje z podmiotami zagranicznymi
• Transakcje łańcuchowe i zasady ustalania miejsca świadczenia
• Stawki podatku VAT dla niektórych towarów
• Zwolnienie dla dostawy terenów budowlanych
• Zwolnienie dla usług pocztowych
• Brak prawa do odliczenia VAT – ograniczenie listy przypadków
24
Nieodpłatne przekazanie towarów
Do 31.03.2013
2013
Od 1.04.2013 r.
art. 7 ust. 2
art. 7 ust. 2
Przez dostawę towarów, o której mowa w
art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również
przekazanie nieodpłatnie przez podatnika
towarów
należących
do
jego
przedsiębiorstwa, w szczególności:
Przez dostawę towarów, o której mowa w
art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również
przekazanie nieodpłatnie przez podatnika
towarów
należących
do
jego
przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele
osobiste podatnika lub jego pracowników,
byłych pracowników, wspólników (…)
2)wszelkie inne darowizny
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele
osobiste podatnika lub jego pracowników,
byłych pracowników, wspólników (…)
2)wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości
lub w części, prawo do obniżenia kwoty
podatku
należnego
o
kwotę
podatku
naliczonego przy nabyciu tych towarów.
podatku
należnego
o
kwotę
podatku
naliczonego z tytułu nabycia, importu lub
wytworzenia tych towarów
lub ich
części składowych.
25
Nieodpłatne przekazanie towarów
(wyłączenia)
2013
26
Nieodpłatne świadczenie usług
Do 31.03.2013
2013
Od 1.04.2013 r.
art. 8 ust. 2
art. 8 ust. 2
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się
również:
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się
również:
1) użycie towarów stanowiących część
przedsiębiorstwa podatnika do celów innych
niż działalność gospodarcza podatnika, w
tym
w szczególności
do
celów
osobistych
podatnika
lub
jego
pracowników, (…)
1) użycie towarów stanowiących część
przedsiębiorstwa podatnika do celów innych
niż działalność gospodarcza podatnika, w tym
w szczególności do celów osobistych
podatnika lub jego pracowników, (…)
podatku
należnego
o
kwotę
podatku
naliczonego przy nabyciu tych towarów;
podatku
należnego
o
kwotę
podatku
naliczonego z tytułu nabycia, importu lub
wytworzenia tych towarów lub ich części
składowych;
27
Nieodpłatne świadczenie usług
2013
art. 8 ust. 2: Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym
byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich
domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz
wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność
gospodarcza podatnika.
Bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy nie, prawo do odliczenia VAT
przy nabyciu składników świadczonych usług.
Interpretacja ogólna Ministra Finansów z 27 maja 2013 r. (PT1/033/20/831/KSB/12/RD50859)
• w sytuacji gdy pracodawca działa jako zarządca ZFŚS i dokonuje zakupów towarów i usług,
które następnie nieodpłatnie bądź częściowo odpłatnie przekazuje pracownikom albo innym
osobom upoważnionym do korzystania z funduszu (np. rodzinom pracowników), czynności te
nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
• Stanowisko to zgodne jest z wcześniej wypracowanym stanowiskiem sądów
administracyjnych.
• Konsekwentnie jednak, jako że zarządzanie ZFŚS nie jest działalnością
gospodarczą, zakupy finansowane z ZFŚS nie uprawniają podatnika do
odliczenia VAT.
28
Zwolnienie terenów niezabudowanych
2013
Art. 43 ust. 1 pkt 9
Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż
tereny budowlane.
Definicja terenów budowlanych (art. 2 pkt 33):
Rozumie się przez to:
•
•
grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem
zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
29
Brak prawa do odliczenia VAT
Uchylone zostały niektóre przepisy dot. braku prawa do
odliczenia VAT wymienione w art. 88
gdy
sprzedaż
została
udokumentowana
fakturami lub fakturami
korygującymi w których
kwota podatku wykazana
na oryginale faktury lub
faktury korygującej jest
różna
od
kwoty
wykazanej na kopii
gdy
wystawiono
więcej
niż
jedną
fakturę
dokumentującą
tę
samą sprzedaż
gdy nabyte towary lub usługi
zostały
udokumentowane
fakturami
otrzymanym i
przed
dniem
utraty
(rezygnacji) zwolnienia lub
nabycie nastąpiło w wyniku
darowizny lub nieodpłatnego
świadczenia usługi
30
Odpowiedzialność nabywcy za rozliczenia VAT
sprzedawcy (1)
•
Przepisy obowiązujące od 1 października 2013 r.
•
Solidarna odpowiedzialność nabywcy i zbywcy towarów wrażliwych (wyroby
stalowe, paliwa) za zaległości podatkowe (art. 105a ustawy o VAT).
•
Instytucja solidarnej odpowiedzialności podatkowej została wprowadzona do
systemów podatkowych VAT 19 Państw Członkowskich UE.
•
Nabywca wraz z podmiotem dokonującym dostawy towarów odpowiada
solidarnie za niewpłacony podatek w części proporcjonalnie przypadającej na
dokonaną na jego rzecz dostawę.
31
sprzedawcy (2)
•
Zastosowanie odpowiedzialności solidarnej ma miejsce gdy:
– wartość nabywanych towarów wrażliwych od jednego podmiotu
dokonującego dostawy bez kwoty podatku przekroczyła w danym miesiącu
kwotę 50 000 PLN oraz
– w momencie dokonania dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr
13 do ustawy, podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego,
aby przypuszczać, że cała kwota podatku lub jej część, przypadająca na
dokonaną na jego rzecz dostawę tych towarów nie zostanie wpłacona na
rachunek urzędu skarbowego.
• Uzasadnione podstawy to m.in. warunki towarzyszące dostawie, które
odbiegają od warunków zwykle występujących w obrocie towarami
wrażliwymi, w szczególności cena była bez uzasadnienia ekonomicznego
niższa od rynkowej.
• Tym samym, podmioty nieświadomie uczestniczące w procedurze mającej
na celu wyłudzenia VAT mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności (np.
jeżeli kupują towar po bardzo niskiej cenie).
32
sprzedawcy (3)
Załącznik nr 13 do ustawy o VAT:
Po z . Symb o l PKWiU
1
2
1
24.20.11.0
2
3
24.20.12.0
24.20.13.0
4
24.20.31.0
5
24.20.33.0
6
7
24.20.34.0
24.20.40.0
8
ex 25.11.23.0
9
ex 25.93.13.0
10
11
12
24.41.20.0
Naz wa to waru (g rupy to waró w)
3
I. Wyro b y s talo we
Rury przewodowe w rodzaju stosowanych do rurociągów ropy naftowej lub gazu, bez szwu, ze stali
Rury okładzinowe, przewody rurowe i rury płuczkowe, w rodzaju stosowanych do wierceń ropy naftowej
lub gazu, bez szwu, ze stali
Pozostałe rury i przewody rurowe, o okrągłym przekroju poprzecznym, bez szwu, ze stali
Rury przewodowe w rodzaju stosowanych do rurociągów ropy naftowej lub gazu, spawane, o średnicy
zewnętrznej <= 406,4 mm, ze stali
Pozostałe rury i przewody rurowe, o okrągłym przekroju poprzecznym, spawane, o średnicy
zewnętrznej <= 406,4 mm, ze stali
Rury i przewody rurowe, o przekroju poprzecznym innym niż okrągły, spawane, o średnicy zewnętrznej
<= 406,4 mm, ze stali
Łączniki rur lub przewodów rurowych inne niż odlewane, ze stali
Pozostałe konstrukcje i ich części; płyty, pręty, kątowniki, kształtowniki itp. z żeliwa, stali lub aluminium wyłącznie ze stali
Tkaniny, kraty, siatki i ogrodzenia z drutu z żeliwa, stali lub miedzi; siatka rozciągana z żeliwa, stali lub
miedzi - wyłącznie ze stali
II. Paliwa
Benzyny silnikowe, oleje napędowe, gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych
- w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym
Oleje opałowe oraz oleje smarowe - w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym
III. Po z o s tałe to wary
Złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku"
33
sprzedawcy (4)
•
Przepisów o solidarnej odpowiedzialności nie stosuje się:
1. do podatników dokonujących nabycia towarów, o których mowa w poz. 10 załącznika nr 13
do ustawy, wyłącznie na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego, do standardowych
zbiorników używanych przez nich pojazdów, do napędu tych pojazdów jeżeli dostawa była
wykonywana za pośrednictwem sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych podatnika, lub
2. jeżeli powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podmiotu
dokonującego dostawy towarów, o którym mowa w ust. 1, w nierzetelnym rozliczaniu
podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej, lub
3. w przypadku gdy podatnik wykaże, że szczególne okoliczności towarzyszące dostawie
towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, lub szczególne warunki na jakich
została ona dokonana nie miały wpływu na zapłacenie podatku,
4. jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
a) podmiot dokonujący dostawy towarów, o którym mowa w ust. 1, był wymieniony na dzień
dokonania dostawy towarów w wykazie, o którym mowa w art. 105c ust. 1,
b) wysokość kaucji gwarancyjnej, o której mowa w art. 105b ust. 1, odpowiada co najmniej
jednej piątej kwoty podatku należnego przypadającej na dostawy towarów dokonane w
danym miesiącu dla danego podatnika lub wynosi ona co najmniej 3 000 000 zł.
•
Dodatkowo podmioty dokonujące dostaw towarów wrażliwych nie będą miały możliwości
kwartalnego rozliczania VAT (przepis nie dotyczy sytuacji, gdy łączna wartość sprzedaży
netto nie przekracza 50 000 PLN w danym miesiącu). Jeżeli przekroczy tę kwotę, to nie
przekroczyła kwoty równiej 1% ich ogólnej sprzedaży bez podatku.
34
Zmiany w ustawie o VAT
od 1 stycznia 2014 r.
35
VAT 2014 - nowelizacja ustawy o VAT
Główne zmiany w ustawie o VAT od 1 stycznia 2014 r.:












zmiana zwolnienia dla towarów używanych
zwolnienie dla transakcji na udziałach
zmiany dotyczące kalkulacji proporcji sprzedaży
zmiana zasad powstawania obowiązku podatkowego,
wprowadzenie możliwości rozliczania dostaw towarów
ciągłym,
wystawianie faktur VAT po nowelizacji przepisów,
zmiana zasad wystawiania faktur elektronicznych,
określanie podstawy opodatkowania,
zwrot kosztów poza VAT,
potwierdzenie odbioru faktur korygujących,
zaliczki w eksporcie,
terminy odliczania VAT naliczonego.
o
charakterze
36
Zwolnienie dla towarów używanych
Obecnie
Od 2014 r.
Zwalnia się od podatku dostawę towarów
używanych,
pod
warunkiem
że
w
stosunku
do
tych
towarów
nie
przysługiwało dokonującemu ich dostawy
prawo do obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego.
Art. 43 ust. 2
Przez towary używane, o których mowa
w ust. 1 pkt 2, rozumie się ruchomości,
których okres używania przez podatnika
dokonującego ich dostawy wyniósł co
najmniej pół roku po nabyciu prawa do
rozporządzania
tymi
towarami
jak
właściciel.
2014
Zwalnia się od podatku dostawę towarów
wykorzystywanych wyłącznie na cele
działalności zwolnionej od podatku, jeżeli
z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia
tych
towarów
nie
przysługiwało
dokonującemu ich dostawy prawo do
obniżenia kwoty podatku należnego o
kwotę podatku naliczonego.
Uchyla się art. 43 ust. 2
Art. 43 ust. 1 pkt 2a
Zwalnia się od podatku dostawę gotowych
posiłków
przeznaczonych
dla
pasażerów, jeżeli z tytułu nabycia, importu
lub
wytworzenia
tych
posiłków
nie
przysługiwało
dokonującemu
ich
dostawy prawo do obniżenia kwoty
podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego.
37
Zwolnienie towarów używanych
2014
 Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług
zwalnia się od podatku:
 „dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych
przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów
przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę
podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku (…) nie
więcej jednak niż odpowiednio 5000 zł lub 6000 zł, jeżeli te samochody i
pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy”.
 konieczność modyfikacji lub likwidacji zwolnienia
 Minister Finansów nie opublikował dotychczas
rozporządzenia wykonawczego w tym zakresie.
projektu
zmian
do
38
Proporcja sprzedaży
Obecnie
2014
Od 2014 r.
Art. 90 ust. 6
Art. 90 ust. 6
Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie
wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu
transakcji dotyczących nieruchomości lub
usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 3741, w zakresie, w jakim czynności te są
dokonywane sporadycznie.
Do obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3, nie
wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:
1)
pomocniczych
transakcji
w
zakresie
nieruchomości
i pomocniczych
transakcji
finansowych;
2) usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12
i 38 – 41, w zakresie, w jakim transakcje te
mają charakter pomocniczy.
- transakcje dot. walut, banknotów
- usługi zarządzania funduszami etc.
- udzielanie kredytów, pożyczek
- udzielanie poręczeń, gwarancji
- usługi w zakresie depozytów
- usługi których przedmiotem są instrumenty
finansowe
Pomocniczy charakter transakcji – transakcje, które nie są efektem planowanej, stałej i
bezpośredniej działalności gospodarczej podatnika, a mają jedynie charakter incydentalny i nie
planowany; nie są koniecznym uzupełnieniem głównej działalności (wyrok TSUE w sprawie C-306/94
Regie Dauphinoise-Cabinet)
39
Proporcja sprzedaży
2014
Wyrok NSA z 28 września 2012 (sygn. I FSK 1917/11)
Przy określaniu „sporadyczności”, o której mowa w art. 90 ust. 6 u.p.t.u. należy brać pod uwagę nie tylko
kryterium liczby udzielonych pożyczek, ale również wartość tych pożyczek i to jaki mają udział odsetki od
tych pożyczek w ogólnym obrocie podmiotu udzielającego pożyczek. Nawet jeżeli główna działalność
podmiotu udzielającego pożyczki nie polega na udzielaniu pożyczek, ale dochód uzyskiwany z odsetek
jest lub może być większy od dochodu uzyskanego z tytułu głównej działalności - to nie można mówić o
sporadyczności. Przepis art. 90 ust. 6 u.p.t.u. jest zarezerwowany jedynie do czynności, o których można
powiedzieć, że są rzeczywiście sporadyczne, zarówno w odniesieniu do kryterium ilości, jak również
wartości dokonanych czynności.
Wyrok WSA w Warszawie z 8 maja 2013 r. (sygn. III SA/Wa 3017/12 )
Sporadyczność transakcji, zgodnie z orzecznictwem TSUE, nie odnosi się do częstotliwości takich
czynności, lecz raczej stopnia wykorzystania zasobów podatnika, przy nabyciu których przysługiwało
prawo do odliczenia podatku. Czynności sporadyczne należy rozumieć jako czynności poboczne do
działalności gospodarczej podatnika. Najważniejszą przesłanką uznania transakcji za pomocniczą w
rozumieniu art. 174 Dyrektywy 112 powinien być niewielki poziom wykorzystywania zasobów
przedsiębiorstwa - przy czym dotyczy to generalnie tych zasobów, których nabycie wiązało się z
powstaniem podatku naliczonego. W takim też duchu należy interpretować pojęcie „sporadycznie”
użytego w art. 90 ust. 6 u.p.t.u.
40
Obowiązek podatkowy (1)
2014
•
Uchylenie art. 19 ustawy o VAT i wprowadzenie w jego miejsce
nowego art. 19a (od 1 stycznia 2014 r.).
•
Data wystawienia faktury nie będzie kreować obowiązku podatkowego
(nie później niż 7. dnia od wykonania usług bądź dostawy towarów).
•
Uchylenie
większości
szczególnych
obowiązku podatkowego.
•
Wprowadzenie ogólnej zasady, iż obowiązek podatkowy powstaje z
chwilą wykonania usług lub dostawy towarów.
momentów
powstawania
41
Obecnie
2014
Od 1.1.2014 r.
Art. 19
Art. 19a
1. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą
wydania towaru lub wykonania usługi,
z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6,
art. 20 iart. 21 ust. 1.
1. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą
dokonania
dostawy
towarów
lub
wykonania usługi (…)
4. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie
usługi
powinny
być
potwierdzone
fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z
chwilą wystawienia faktury, nie później
jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia
wydania towaru lub wykonania usługi.
2.
W
odniesieniu
do
przyjmowanych
częściowo usług, usługę uznaje się
również za wykonaną, w przypadku
wykonania części usługi, dla której to
części określono zapłatę.
42
2014
Usługi ciągłe oraz dostawy towarów rozliczane w okresach
rozliczeniowych (obecnie nieuregulowane)
Art. 19a ust. 3. Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem, ustalane są
następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za
wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te
rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w
związku z jej świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy płatności lub
rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku
podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Ust. 4 Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z
wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2.
43
2014
Art. 19a ust. 5: Szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego, które
zostaną utrzymane:
•
otrzymanie części / całości zapłaty (komis, przeniesienie własności w
zamian za odszkodowanie, dostawa w ramach egzekucji, świadczenie usług
na rzecz sądów, świadczenie usług zwolnionych od VAT – art. 43 ust. 1 pkt
37-41, dotacje i subwencje)
•
wystawienia faktury: z tytułu świadczenia usług budowlanomontażowych (nie później niż 30 dnia od wykonania), a także dostaw i
druku książek.
44
2014
Szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego, które zostaną
utrzymane (w zmodyfikowanej formie – art. 19a ust. 5 pkt 4):
•
wystawienie faktury z tytułu:
a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu
przewodowego,
b) świadczenia usług:
- telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,
- wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
- najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym
charakterze,
- ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
- stałej obsługi prawnej i biurowej
– z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import
usług.
ALE! w powyższych przypadkach faktura winna
wystawiona nie później niż z upływem terminu płatności
być
45
2014
Art. 19a ust. 8: ZALICZKI – analogicznie jak obecnie:
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano
całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę,
wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa
do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek
podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do
otrzymanej kwoty (z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4).
W efekcie, w odróżnieniu od zasad obowiązujących obecnie, zaliczki
otrzymywane na poczet usług leasingu (leasing operacyjny) nie będą
kreowały obowiązku podatkowego od stycznia 2014 r., chyba że będą
one wiązały się z wyznaczeniem terminu płatności.
46
Podstawa opodatkowania (1)
2014
Obecnie
Od 1.1.2014 r.
Art. 29 ust. 1
Art. 29a ust. 1
Podstawą opodatkowania jest obrót, z
zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art.
119 oraz art. 120 ust. 4 i 5.
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust.
2, art. 30a–30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120
ust. 4 i 5, jest wszystko co stanowi zapłatę,
Obrotem jest kwota należna z tytułu
sprzedaży,
pomniejszona
o
kwotę
należnego
podatku.
Kwota
należna
obejmuje całość świadczenia należnego od
nabywcy lub osoby trzeciej.
którą dokonujący dostawy towarów lub
usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z
tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub
osoby trzeciej,
Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje,
subwencje i inne dopłaty o podobnym
charakterze mające bezpośredni wpływ na
cenę
(kwotę
należną)
towarów
dostarczanych lub usług świadczonych
przez podatnika, pomniejszone o kwotę
należnego podatku.
włącznie
z
otrzymanymi
dotacjami,
subwencjami i innymi dopłatami o podobnym
charakterze mającymi bezpośredni wpływ na
cenę
towarów
dostarczanych
lub
usług
świadczonych przez podatnika.
47
Co obejmuje?
2014
W przypadku nieodpłatnego przekazania towarów podstawą opodatkowania jest cena
nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt
wytworzenia, określone w momencie dostawy towarów
podstawa opodatkowania
obejmuje:
 podatki, cła, opłaty i inne należności
o
podobnym
charakterze,
z wyjątkiem podatku
 wydatki dodatkowe, takie jak
prowizje, koszty opakowania,
transportu
i
ubezpieczenia,
pobierane przez dokonującego
dostawy lub usługodawcę od
nabywcy lub usługobiorcy
nie obejmuje:
kwot stanowiących obniżkę cen w formie rabatu
z tytułu wcześniejszej zapłaty
udzielonych
opustów
i
obniżek
uwzględnionych w momencie sprzedaży
cen,
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy
jako zwrot udokumentowanych wydatków
poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy
lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo
przez podatnika w prowadzonej przez niego
ewidencji dla potrzeb podatku.
48
2014
Podstawę opodatkowania obniża się o:
•
•
•
•
•
kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
wartość zwróconych towarów i opakowań zwrotnych (jeśli nabywca nie
zwróci opakowania, jego wartość wlicza się do podstawy opodatkowania w
dniu następującym po umownym terminie zwrotu lub po upływie 60 dni);
zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem
sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym
charakterze
kwoty VAT w przypadku omyłkowego zawyżenia faktury .
Warunkiem obniżenia podstawy opodatkowania w w/w przypadkach, z
wyjątkiem dotacji/subwencji, jest posiadanie przez podatnika potwierdzenia
otrzymania faktury korygującej przez nabywcę.
49
2014
Potwierdzenie otrzymania faktury korygującej od nabywcy
gdy nie jest możliwe jego uzyskanie
mimo udokumentowanej próby dostarczenia faktury korygującej
podstawę opodatkowania można obniżyć nie wcześniej niż w deklaracji
składanej za okres rozliczeniowy, w którym są spełnione warunki:
•próba doręczenia jest udokumentowana i
•z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub
usługobiorca posiada wiedzę, że transakcja została zrealizowana na
warunkach określonych w fakturze korygującej.
50
2014
Wyrok TSUE z 26 stycznia 2012 r. w sprawie Kraft
Foods Polska (C-588/10):
 Wymóg
posiadania
potwierdzenia
odbioru
faktury
korygującej przez nabywcę nie narusza prawa unijnego.
 Jeżeli jednak uzyskanie potwierdzenia w rozsądnym
terminie jest niemożliwe lub utrudnione organy podatkowe
powinny umożliwić dostawcy wykazanie, że dochował
należytej staranności oraz, że transakcja została w
rzeczywistości zrealizowana na warunkach określonych w
korekcie.
51
2014
Moment ujęcia faktury korygującej zwiększającej podstawę
opodatkowania:
 W przypadku gdy przyczyną był błąd, fakturę korygującą
należy uwzględnić w rozliczeniu za okres, w którym
została ujęta wystawiona błędnie faktura pierwotna.
 Korekta wynikająca z „nowych okoliczności” – ujmowana
jest na bieżąco (m.in. wyrok NSA z 25 lutego 2011 r., sygn. I
FSK 213/10, wyrok NSA z 1 grudnia 2010 r. I FSK 106/10,
wyrok WSA w Warszawie z 30 czerwca 2011 r. sygn. III SA/Wa
30/11). Przykładem nowych okoliczności może być zmiana
ustaleń co do ceny sprzedawanych towarów lub świadczonych
usług lub rozliczenie leasingu finansowego.
52
Fakturowanie (1)
2014
Terminy wystawienia
 Fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia od zakończenia
miesiąca, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę
 Fakturę zaliczkową wystawia się nie później niż 15. dnia od zakończenia
miesiąca, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy –
ALE TYLKO WTEDY, GDY ZALICZKA KREUJE OBOWIĄZEK
PODATKOWY.
 Fakturę wystawia się nie później niż:
 30. dnia od dnia wykonania usług budowlanych;
 60. dnia od dnia wydania książek, a przy umowie konsygnacyjnej nie
później niż 120. dnia od pierwszego dnia wydania książek;
 90. dnia od dnia wykonania drukowania książek;
 nie później niż z chwilą upływu terminu zapłaty dla usług i
dostaw wskazanych w art. 19a ust. 5 pkt 4, w tym dla usług
najmu, dzierżawy i leasingu.
53
Fakturowanie (2)
2014
Terminy wystawienia
• Faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30 dnia przed:
1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi,
całości lub części zapłaty.
• W świetle powyższego, od stycznia 2014 r. faktury dokumentujące wydanie towaru
w ramach umowy leasingu finansowego będą mogły być wprost wystawione przed
takim wydaniem.
• Przepis powyższy nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia
usług, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 3, 4 i
ust. 5 pkt 4 (a więc i usług leasingu, najmu, dzierżawy), jeżeli faktura zawiera
informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.
• W efekcie, faktury dokumentujące usługi leasingu i najmu będą mogły być
wystawiane na długo przed końcem okresu, którego dotyczą. Jednak,
automatycznie będą one powodowały powstanie obowiązku podatkowego
w VAT.
54
Prawo do odliczenia VAT (1)
2014
NOWA ZASADA GENERALNA
 Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub
importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek
podatkowy
 W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a [krajowe
nabycie towarów i usług, import towarów] prawo do odliczenia powstaje
nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał
fakturę lub dokument celny
 W przypadku WNT prawo do odliczenia powstaje w okresie, w którym powstał
obowiązek podatkowy o ile podatnik:


otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów w terminie 3 miesięcy
od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy oraz
uwzględni kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej
otrzymanie w terminie późniejszym uprawnia do
odliczenia VAT w rozliczeniu za okres, w którym
otrzymał fakturę (jeżeli wcześniej odliczono VAT to
należy skorygować w rozliczeniu za okres, w którym
upłynął 3 m-czny termin)
55
 Prawo do obniżenia kwoty
naliczonego w odniesieniu do:
podatku
należnego
o
 przemieszczenia towarów własnych,
 dostawy towarów oraz świadczenia usług,
podatnikiem jest nabywca towarów lub usług,
2014
kwotę
podatku
dla
których
powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek
podatkowy, pod warunkiem uwzględnienia przez podatnika kwoty
podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w
której jest on obowiązany rozliczyć podatek należny z tego tytułu.
 Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku
naliczonego w odniesieniu do nabytych przez małego podatnika towarów
i usług, w okresie stosowania przez niego metody kasowej, powstaje nie
wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał
zapłaty za te towary i usługi.
56
Terminy odliczeń
2014
Terminy odliczeń – bez zmian
 Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w
terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę
podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch
następnych okresów rozliczeniowych.
 Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę
podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i
11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty
deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia
kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc
od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty
podatku należnego.
57
VAT 2014 – przepisy przejściowe (1)
2014

W przypadku czynności wykonanych przed 1 stycznia 2014 r.
obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z przepisami obowiązującymi
przed tym dniem.

W przypadku czynności o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1
(dostawa energii, usług telekomunikacyjnych itd.) dla których do 31
grudnia 2013 r. wystawiono fakturę, obowiązek podatkowy
powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w
umowie
 Dla tych czynności podstawę opodatkowania ustala się zgodnie z
przepisami obowiązującymi przed 1 stycznia 2014 r.
 Do dokumentowania czynności dokonanych przed 1 stycznia 2014
r. stosuje się przepisy obowiązujące przed tym dniem
 Do wystawiania faktur korygujących faktury wystawione (lub
dokumentujące czynności dokonane) przed 1 stycznia 2014 r. i
duplikatów stosuje się nowe przepisy
58
VAT 2014 – przepisy przejściowe (2)
2014
 Do rozliczeń za okresy rozliczeniowe (miesiąc/kwartał), które upływają
z dniem 31 grudnia 2013 r., stosuje się przepisy art. 86 ustawy w
brzmieniu dotychczasowym
 W okresie od 1 kwietnia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. prawo do
obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
odniesieniu do:
•
•
WNT,
dostawy towarów oraz świadczenia usług, dla których
podatnikiem jest nabywca towarów lub usług,
– powstaje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek
podatkowy w podatku należnym, pod warunkiem uwzględnienia
przez podatnika kwoty podatku należnego z tytułu tych
transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany
rozliczyć podatek należny z tego tytułu
59
Świadczenia złożone
i refakturowanie
60
Refakturowanie (1)




Do kwietnia 2011 r. – brak podstaw refakturowania w ustawie o VAT. Obecnie art. 8 ust.2a ustawy o VAT (odpowiednik art. 28 dyrektywy 2006/112):
Art. 8 ust. 2a
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby
trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam
otrzymał i wyświadczył te usługi.
Art. 30 ust. 3
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby
trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota
należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.
Refakturowanie traktuje się tak jak nabycie we własnym imieniu i wyświadczenie
danej usługi
 zasady opodatkowania właściwe dla refakturowanej usługi w zakresie
 momentu powstania obowiązku podatkowego – czy można utożsamić
obowiązek podatkowy z momentem wystawienia re-faktury?
 stawki VAT (uwaga na zwolnienia o charakterze podmiotowym)
 czy ma znaczenia doliczenie marży?
61
Refakturowanie (2)
• Wyrok NSA z 26.01.2011, sygn. I FSK 983/09
• „Refaktura jest fakturą VAT wystawioną przez podmiot
pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a
rzeczywistym nabywcą tej usługi. W rezultacie ostateczne
obciążenie spoczywa nie na pierwotnym nabywcy usługi,
lecz na jej rzeczywistym użytkowniku”.
62
Refakturowanie (3)
•
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia
2009 r. nr: IPPP3-443-184/08-2/JK
•
Przyjmuje się, że z refakturowaniem mamy do czynienia, gdy występują
następujące okoliczności:
•
przedmiotem refakturowania są usługi, z których nie korzysta podmiot
(lub korzysta w części), na którego wystawiona jest pierwotna faktura,
sprzedaż (odprzedaż) musi być dokonana po cenie zakupu, bez marży
narzuconej przez odsprzedającego,
•
strony łączy umowa o charakterze zasadniczym, która zawiera
zastrzeżenie o odrębnym rozliczaniu (refakturowaniu) danego rodzaju
czynności, które służą realizacji tej umowy.
•
refakturowanie dokonywane jest z zachowaniem zasad opodatkowania
właściwych dla danego świadczenia.
•
Czy doliczenie marży ma jakiekolwiek znaczenie?
63
Refakturowanie (4)
•
Wyrok WSA w Rzeszowie z 23.03.2009 r., sygn. I SA/Rz 728/08
•
„Brak jest podstaw do różnicowania uprawnień podatników w tym zakresie
w zależności od rodzaju usług będących przedmiotem refakturowania.
Skoro w orzecznictwie dopuszcza się możliwość refakturowania usług
dostarczania energii elektrycznej, gazu, usług telekomunikacyjnych,
przewozowych, ubezpieczeniowych, które to usługi co do zasady mogą być
świadczone przez podmioty uprawnione, posiadające stosowne zezwolenia
bądź koncesje, to Sąd w niniejszym składzie nie widzi przeszkód, aby
przedmiotem refakturowania mogły być usługi notarialne.”
•
Z uwagi na to, że refakturowanie jest odprzedażą usług przedmiotem
refakturowania mogą być w zasadzie wszystkie usługi, nawet jeśli
podmiot refakturujący nie ma wymaganych uprawnień do
samodzielnego świadczenia danych czynności czy też nie leży to w
jego przedmiocie działalności (określonym do celów ewidencyjnych).
Wyjątek: zwolnienia o charakterze podmiotowym
64
Refakturowanie opłat administracyjnych
•
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia
2009 r. nr: IPPP3-443-184/08-2/JK
•
„Wydatki związane z czynnościami organów władzy publicznej oraz
urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych
odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały ono powołane, z
wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów
cywilnoprawnych, powinny wchodzić do podstawy opodatkowania i
winny być opodatkowane stawką właściwą dla świadczonych przez
Wnioskodawcę usług (…) t.j. stawką 22%.
•
Opłaty administracje, jako że nie można ich zaliczyć do kategorii
usług, należy zakwalifikować jako koszty i jako takie zaliczyć do
podstawy opodatkowania zasadniczej usługi, nie stosując zwolnienia.”
•
•
Istotne jest jednak w czyim imieniu dokonywany jest wydatek
Np. jeśli płacimy za kogoś mandat, opłatę administracyjną, cło, etc. –
należy zastosować notę księgową (zwrot kosztów poniesionych w
cudzym imieniu)
65
Świadczenia złożone/kompleksowe (1)
• W przypadku refakturowania usług towarzyszących usługom
takim jak najem, leasing czy dzierżawa podejście organów
podatkowych i części sądów administracyjnych uległo zmianie
na przestrzeni ostatnich 4-5 lat.
• Do wydania wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie BGŻ
Leasing z 17.01.2013, organy opierały się w tym zakresie na
koncepcji tzw. świadczeń złożonych, tj.:
• świadczeń o charakterze pomocniczym, opodatkowanych jak
usługa główna,
• jeśli ich zakup nie stanowi celu samego w sobie dla nabywcy,
• jeśli są związane z usługą główną, nie powinny być
sztucznie dzielone.
66
Świadczenia złożone / kompleksowe (2)
Orzeczenie TSUE w sprawie C-572/07 RLRE Tellmer Property sro
z 11 czerwca 2009 r.
„…usługi sprzątania części wspólnych budynku mogą być świadczone
na różnych zasadach, to znaczy na przykład przez osoby trzecie
wystawiające faktury obejmujące koszt tych usług bezpośrednio
lokatorom lub przez wynajmującego zatrudniającego w tym celu
własnych pracowników lub posługującego się przedsiębiorstwem
zajmującym się sprzątaniem (…).”
„W świetle całości powyższych rozważań (…) najem nieruchomości
i usługi sprzątania jej części wspólnych należy uznać (…), za
czynności samodzielne, wzajemnie od siebie odrębne.”
67
ALE … Orzeczenie w sprawie C-392/11 Field Fisher Waterhouse LLP z 27 września 2012 r.
„Wykładni dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w
sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy dokonywać
w ten sposób, że najem nieruchomości i związane z tym najmem świadczenia
usług, takie jak będące przedmiotem postępowania przed sądem krajowym
mogą stanowić jedno świadczenie z punktu widzenia podatku od wartości
dodanej. W tym względzie przyznana wynajmującemu w umowie najmu
możliwość rozwiązania tej umowy w przypadku gdy najemca nie uiszcza
dodatkowych opłat za najem stanowi wskazówkę przemawiającą na rzecz
występowania jednego świadczenia, chociaż nie jest w sposób bezwzględny
elementem rozstrzygającym przy dokonywaniu oceny zaistnienia takiego
świadczenia.
Natomiast okoliczność, że świadczenia usług takie jak będące przedmiotem
postępowania przed sądem krajowym mogą być co do zasady wykonane przez
osobę trzecią nie pozwala przyjąć, że świadczenia te nie mogą stanowić w
okolicznościach tego postępowania jednego świadczenia. Do sądu krajowego
należy ustalenie, czy w świetle wskazówek dotyczących wykładni udzielonych
przez Trybunał w niniejszym wyroku oraz uwzględniając szczególne
okoliczności rzeczonej sprawy omawiane transakcje są to tego stopnia ze
sobą powiązane, że należy je uznać za stanowiące jedno świadczenie w
postaci najmu nieruchomości.”
68
Wyrok TSUE z 17 stycznia 2013 r. w sprawie C‑224/11 BGŻ Leasing
sp. z o.o.
• Usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu co do
zasady stanowią usługi odrębne i niezależne do celów podatku od
wartości dodanej. Do sądu odsyłającego należy ustalenie, czy
w świetle szczególnych okoliczności postępowania głównego dane
czynności są w takim stopniu powiązane ze sobą, że należy je
traktować jako stanowiące jedną usługę, czy też przeciwnie –
stanowią one usługi odrębne.
• Jeżeli leasingodawca ubezpiecza przedmiot leasingu, obciążając
dokładnym
kosztem
tego
ubezpieczenia
leasingobiorcę,
w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym taka
czynność stanowi transakcję ubezpieczeniową w rozumieniu
art. 135 ust. 1 lit. a) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia
28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej.
69
Wyrok TSUE z 17 stycznia 2013 r. w sprawie C‑224/11 BGŻ
Leasing sp. z o.o.
Trybunał zwrócił zwłaszcza uwagę na następujące elementy stanu
faktycznego, które winny być brane pod uwagę:
1. dysponowanie przez korzystających swobodą ubezpieczenia przedmiotu
leasingu bezpośrednio z zakładem ubezpieczeń,
2. stanowienie przez usługę ubezpieczenia celu samego w sobie dla
korzystających,
3. sposób fakturowania i taryfikacji usług ubezpieczeniowych,
4. obciążanie korzystających dokładnym kosztem ubezpieczenia.
70
• Interpretacja ogólna Ministra Finansów
PT3/033/1/101/AEW/13/63224}]
z
26
czerwca
2013
r.
[sygn.
• Akceptacja faktu, iż przy spełnieniu określonych warunków usługi
ubezpieczeniowe objęte są zwolnieniem od podatku VAT, nawet jeśli
towarzyszą usługom leasingu.
• W przypadku gdy leasingodawca wystawił fakturę korygującą, stosując
się do Uchwały i opodatkował usługę ubezpieczenia według zasad
właściwych dla samego leasingu, i dodatkowy ciężar podatku VAT został
przerzucony na leasingobiorcę, leasingodawca taki może ponownie wystawić
fakturę korygującą oraz rozliczyć taką korektę (tj. pomniejszyć należny
podatek VAT) w bieżącej deklaracji podatkowej. Jest to możliwe pod
warunkiem uprzedniego zwrotu leasingobiorcy kwot odpowiadających
doliczonemu wcześniej VAT.
• Jeśli leasingodawca nie obciążył leasingobiorców podatkiem VAT – może
wystąpić o stwierdzenie nadpłaty podatku lub rozliczyć podatek (jego
zmniejszenie) w deklaracji bieżącej.
• A co z odsetkami od zaległości zapłaconymi przez firmy leasingowe po
uchwale 7 sędziów NSA z 8 listopada 2010 r.?
71
• Interpretacja ogólna Ministra
PT3/033/1/101/AEW/13/63224}]
Finansów
z
26
czerwca
2013
r.
[sygn.
• Minister Finansów stwierdza, iż w przypadku, gdy leasingobiorcy dokonywali
odliczenia
podatku
naliczonego
z
faktur
i
faktur
korygujących
dokumentujących składki ubezpieczeniowe kierując się wykładnią zawartą w Uchwale,
nie znajduje zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o
podatku od towarów i usług.
• Minister Finansów potwierdza, iż w przypadku, gdy leasingodawca nie skoryguje
faktur, w których naliczył VAT od składek ubezpieczeniowych, nie ma wobec
leasingobiorcy zastosowania przepis, zgodnie z którym podatnik nie jest uprawniony
do odliczenia podatku naliczonego VAT na podstawie faktur dokumentujących
transakcje niepodlegające opodatkowaniu VAT lub zwolnione od podatku.
• Tym samym, to co zrobi leasingobiorca zależy od działań leasingodawcy – jeśli
leasingodawca skoryguje faktury / faktury korygujące zawierające podatek VAT –
leasingobiorca na bieżąco obniża sobie odliczony uprzednio podatek.
• Minister Finansów wskazuje, iż Interpretacja ma zastosowanie odpowiednio zarówno
do rozliczeń podatku VAT sprzed Uchwały (i skorygowanych po jej wydaniu),
jak również do rozliczeń dokonanych po wydaniu tej Uchwały i
uwzględniających dokonaną przez NSA wykładnię.
72
Refakturowanie mediów (1)
•
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z
20.09.2011 r. nr ILPP1/443-888/11-4/MS
•
„Mając na uwadze powyższe, wydatki za media i inne koszty związane
z eksploatacją nieruchomości stanowiące obrót w rozumieniu art. 29 ust. 1
ustawy są opodatkowane stawką właściwą dla świadczonych usług najmu.
Świadczenia te są bowiem nierozerwalnie związane z usługą najmu”
•
„Nie można sztucznie wyodrębniać z jednej kompleksowej usługi,
jaką jest usługa najmu nieruchomości, pewnych czynności tylko w
tym celu, aby opodatkować je (poprzez "refakturowanie") na
korzystnych zasadach. Do takiego postępowania nie uprawniają cyt. wyżej
przepisy definiujące podstawę opodatkowania i obrót. W przypadku, gdy
dany podmiot świadczy usługę o charakterze kompleksowym, lecz stanowiącą
w istocie jedno, niepodzielne świadczenie, to wówczas nie jest dopuszczalne
dzielenie tej usługi na części i dokonywanie "refakturowania" jej
poszczególnych elementów”.
73
Refakturowanie mediów (2)
•
Wyrok NSA z 31.05.2011 r., sygn. I FSK 740/10
„Opłaty wynikające z eksploatacji lokalu przez najemcę: za energię cieplną,
dostawę wody, odbiór ścieków i wywóz nieczystości powinny być
ujmowane do podstawy opodatkowania jako składniki czynszu
z tytułu usługi najmu na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, chyba że
z umowy najmu zawartej pomiędzy wynajmującym a najemcą
wynika jednoznacznie, że opłaty te (wszystkie lub niektóre) na
podstawie art. 30 ust. 3 tej ustawy są regulowane przez najemcę na
rzecz wynajmującego w sposób odrębny od czynszu”.
74
Moment powstania obowiązku podatkowego (1)
•
Organy podatkowe stoją na stanowisku, iż dniem wykonania usługi,
zarówno tej pierwotnej, jak i będącej przedmiotem refakturowania, jest
dzień, w którym dana usługa faktycznie miała miejsce. Taki pogląd nie
pozwala podatnikom na swobodę w ustalaniu daty wykonania, czy też jej
zmiany dla potrzeb refakturowania.
•
Wyrok WSA w Warszawie z 30.09.2011 r., sygn. III SA/Wa 455/11
•
„(…) niedopuszczalne jest utożsamianie obowiązku podatkowego
wyłącznie (jedynie) z faktycznym zakończeniem się refakturowanej
usługi, tak jak czyni to Minister Finansów w zaskarżonej interpretacji oraz
utożsamienie daty wykonania usługi z wystawieniem refaktury, jak czyni
to Spółka.(…) organ podatkowy powinien zastanowić się czy sprzedaż
usługi przez Bank jego klientowi, którą wykonał inny podmiot, nie stanowi
wykonania usługi w rozumieniu art. 19 ust. 1 ustawy o VAT?
75
•
Wyrok WSA w Rzeszowie z 20.10.2011 r., sygn. I SA/Rz 573/11
•
„odnośnie momentu wykonania usługi należy jeszcze raz podkreślić, iż
usługa refakturowana jest usługą odrębną od usługi pierwotnej. Nie
można zatem uznać, jak uczynił to Minister Finansów w wydanej przez
siebie interpretacji, że usługa refakturowana jest wykonana w tym samym
momencie w którym jest wykonana usługa pierwotna.
•
Nie jest zatem uprawniony wniosek, iż obowiązek podatkowy
z tytułu refakturowania powstaje w tej samej dacie, w której
powstał obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi
pierwotnej.
•
Podkreślenia
tutaj
wymaga,
iż
przy
odsprzedaży
usług
w rzeczywistości świadczona jest jedna usługa, jednak dla celów
podatkowych należy przyjąć, iż była ona wyświadczona dwa razy
(była przedmiotem dwóch odrębnych transakcji)”.
76
• Wyrok NSA z 25.10.2012 r., sygn. I FSK 65/12
• Za prawidłowy należy uznać pogląd, że obowiązek podatkowy
w przypadku odsprzedaży usług - co do zasady - nie
powstaje w momencie wystawienia refaktury, tylko na
zasadach ogólnych określonych w art. 19 ust. 1 u.p.t.u., tj.
po wykonaniu wszystkich czynności składających się na
refakturowaną
usługę,
chyba
że
ustawa
wiąże
powstanie obowiązku z chwilą wystawienia faktury.
77
• Wyrok NSA z 27.11.2012 r., sygn. I FSK 44/12
• w przypadku refakturowania przez Bank usługi wykonanej przez
inny podmiot, ale na rzecz klienta Banku, jako zasadę należy
przyjąć ww. zasadę ogólną, tj. powstanie obowiązku
podatkowego z chwilą wykonania tej usługi, oczywiście z
uwzględnieniem rodzaju wykonywanych konkretnych
czynności i wyjątków w prawie przewidzianych, czyli np.
konieczność potwierdzenia czynności fakturą (ust. 4 art.
19), upływ terminu płatności, otrzymania zapłaty (ust. 13 art.
19) w przypadku czynności określonych w tym przepisie.
Stosowanie procedury VAT
marża teraz i od 2014 r.
79
VAT marża - obecnie (1)
• Towary używane (w rozumieniu art. 120 ustawy o VAT) to
ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w
ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż metale
szlachetne lub kamienie szlachetne
• W przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na
dostawie towarów używanych nabytych uprzednio przez
tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub
importowanych w celu odprzedaży, podstawą
opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca
różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić
nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o
kwotę podatku.
• W przypadku leasingu finansowego – marżą byłyby
odsetki
80
VAT marża (2)
• Opodatkowanie na zasadzie marży dotyczy dostawy towarów
używanych, które podatnik nabył od:
– osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki
organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub
niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej
– podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa
tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie
art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113
– podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana na
zasadzie marży (np. zakup z komisu)
– podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych
towarów była zwolniona od podatku na zasadach
odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2
lub art. 113
– podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych
towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na
zasadach marży, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie
potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
81
VAT marża (3)
• W większości przypadków samochody używane sprzedawane
przez polskich podatników podlegają zwolnieniu od VAT na
podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów
(możliwość sprzedaży z zastosowaniem zwolnienia w
przypadku odliczenia VAT na poziomie 50% lub 60% VAT przy
nabyciu)
• W efekcie, do przedmiotowych samochodów nie można
zastosować opodatkowania na poziomie marży.
• Wydaje się, że od stycznia 2014 zwolnienie w
rozporządzeniu MF powinno zniknąć co powinno
również rozwiać wątpliwości w zakresie stosowania
procedury VAT marża.
82
VAT marża przy pojazdach używanych
• Wyrok TSUE z 19 lipca 2012 r. w sprawie C-160/11 Bawaria Motors
sp. z o.o.
• Podatnik będący pośrednikiem handlującym używanymi samochodami
osobowymi nie ma prawa do stosowania procedury opodatkowania VAT
marży przy sprzedaży pojazdów uznawanych za towary używane, które
nabyte zostały ze zwolnieniem od podatku VAT od innego podatnika, który z
kolei przy ich zakupie skorzystał uprzednio z prawa do częściowego odliczenia
podatku VAT naliczonego od ceny tych pojazdów na wcześniejszym etapie
obrotu.
83
Planowane zmiany w CIT
84
Wstęp
• Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku
tonażowym.
• Cel nowelizacji: wyeliminowanie najbardziej jaskrawych przejawów działań
optymalizacyjnych, które ze względu na znaczne koszty ich przeprowadzenia
dostępne są tylko dla dużych podmiotów, np. międzynarodowych koncernów.
• Zmiana przepisów dotyczy głównie międzynarodowego planowania
podatkowego oraz doprecyzowania brzmienia obecnie obowiązujących
regulacji.
• Obecnie prace nad projektem trwają w Sejmie
85
Zmiany w CIT
Projektowana nowelizacja przewiduje m.in..:
•
Opodatkowanie
spółek
komandytowo-akcyjnych
(S.K.A.)
podatkiem dochodowym od osób prawnych,
– Doprowadzi to do opodatkowania dochodu wypracowanego przez
Spółkę na dwóch poziomach: spółki i wspólników.
•
Podkomisja do spraw monitorowania systemu podatkowego przyjęła 9
października 2013 r. wniosek wyłączający spółki komandytowe z
planowanego objęcia ich od 2014 r. podatkiem dochodowym od osób
prawnych. Podatnikami CIT mają jednak zostać spółki komandytowoakcyjne.
86
Zmiany w CIT
• Zmiany w zakresie tzw. „cienkiej kapitalizacji” najprawdopodobniej nie
wejdą w życie z początkiem 2014 r. – projekt w tym zakresie nie został
jeszcze nawet skierowany do Sejmu.
• Poprzedni projekt ww. ustawy zakładał znaczne rozszerzenie podmiotów,
które miałyby podlegać przepisom o cienkiej kapitalizacji tzn. rozszerzenie
o podmioty pośrednio powiązane. Wyłączenie z najnowszego projektu
ustawy powyższych zapisów było prawdopodobnie spowodowane chęcią
szybkiego wprowadzenia nowych przepisów dotyczących opodatkowania
spółek komandytowo-akcyjnych. W związku z powyższym, nowe regulacje
dotyczące „cienkiej kapitalizacji” zostały odłożone w czasie.
87
Zagadnienia bieżące
88
Opłaty ponoszone przez korzystającego w razie braku
wykupu przedmiotu leasingu
W orzeczeniu NSA z 11 października 2012 r. (sygn. I FSK 2014/11) sąd uznał, że
jeżeli strony umowy leasingu ustalą jej treść w taki sposób, że korzystającemu
będzie przysługiwać prawo wykupu przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy, a w
przypadku nie skorzystania z tej opcji będzie on zobowiązany zapłacić finansującemu
kwotę dodatkowego rozliczenia, wtedy kwota ta podlegać będzie opodatkowaniu VAT.
NSA uznał, że korzystający, wykonując w sposób prawidłowy umowę, ma prawo
nie skorzystać z opcji wykupu przedmiotu leasingu, co wiąże się z koniecznością
zapłaty kwoty określonej w umowie. Powyższe zdarzenia wynika z wykonania umowy
i nie stanowi rekompensaty za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie tejże
umowy. Tym samym, zachowanie korzystającego nie stanowi dla finansującego
źródła szkody a kwota przez niego płacona nie ma charakteru odszkodowawczego.
„wypłacana skarżącej Spółce kwota stanowi rozliczenie umowy leasingu i wynika
wprost z treści tej umowy. Ewentualne wykonanie prawa wykupu przedmiotu umowy
leasingu przez korzystającego, też co do zasady następuje po zakończeniu
podstawowego okresu umowy leasingu, a przecież nie ma wątpliwości, że jest ono z
tą umową bezpośrednio związane(…) kwota zapłacona Spółce przez korzystającego
stanowi element rozliczenia umowy leasingu po jej zakończeniu i w rzeczywistości
jest wynagrodzeniem za świadczoną przez Spółkę usługę leasingu, a zatem winna
podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług art. 5 ust. 1 pkt 1 i
art. 8 ust. 1 ustawy o VAT”
89
Opłaty dodatkowe w umowie leasingu i ich kwalifikacja
podatkowa
•
TSUE w wyroku z 2 grudnia 2010 r. w sprawie C‑276/09 (Everything
Everywhere Ltd) w przedmiocie traktowania pod względem podatku VAT
kosztów fakturowanych przez Everything Everywhere jej klientom
w przypadku wybrania przez nich określonych sposobów regulowania swoich
miesięcznych rachunków, uznał, że „dla celów poboru podatku VAT
dodatkowe opłaty fakturowane przez podmiot świadczący usługi
telekomunikacyjne swym klientom, w przypadku dokonywania przez nich
zapłaty nie w systemie „Direct Debit” lub przelewem BACS, lecz kartą
kredytową, kartą debetową, czekiem bądź gotówką w kasie banku lub za
pośrednictwem agenta upoważnionego do odbioru płatności na rachunek
powyższego usługodawcy, nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie
odrębne i niezależne od świadczenia głównego polegającego na
zapewnianiu usług telekomunikacyjnych”.
•
Powyższe orzeczenie TSUE przesądza o tym, że opłaty pobierane np.
przez leasingodawcę za pewne dodatkowe czynności (np. opłata za
aneks do umowy), nie będą stanowić wynagrodzenia za świadczenie
odrębne i niezależne od świadczenia głównego, tzn. od usługi
leasingu.
90
Bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu (1)
•
W orzecznictwie organów podatkowych dominuje koncepcja, że
opodatkowanie VAT odszkodowania za bezumowne korzystanie
zależy od okoliczności faktycznych.
•
Jeśli po zakończeniu stosunku zobowiązaniowego leasingobiorca nie chce
dobrowolnie wydać przedmiotu leasingodawcy, a leasingodawca dążąc do
odzyskania przedmiotu wytoczy przeciwko leasingobiorcy powództwo o
wydanie rzeczy, organy podatkowe przyjmują, że pomiędzy stronami nie
istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach
którego spełnione są świadczenia wzajemne.
•
Świadczenie nieoparte na tytule prawnym, wskazującym obowiązek
świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia – nie podlega więc
opodatkowaniu podatkiem VAT. Odszkodowanie wypłacone w takich
okolicznościach z tego tytułu nie jest płatnością za świadczenie usługi, lecz
rekompensatą za pozbawienie właściciela prawa do swobodnego
dysponowania rzeczą i wynikłe z tego tytułu szkody. Tym samym,
odszkodowanie takie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (Np. Wyrok
WSA w Krakowie z 9 stycznia 2013 r., sygn. I SA/Kr 1739/12)
91
Bezumowne korzystanie z przedmiotu leasingu (2)
•
Jeżeli po zakończeniu umowy dotychczasowy leasingobiorca nadal użytkuje
przedmiot leasingu za zgodą właściciela (nawet dorozumianą) płacąc z tego
tytułu określone kwoty, a także kiedy właściciel rzeczy – z różnych względów
– toleruje sytuację, w której przy braku formalnego stosunku prawnego, inny
podmiot korzysta z należącej do niego rzeczy, organy podatkowe mogą
uznać, że wynagrodzenie otrzymane przez właściciela z tytułu bezumownego
korzystania z rzeczy spełnia definicję świadczenia usług w rozumieniu art. 8
ust. 1 ustawy o VAT i na podstawie art. 5 ustawy o VAT podlega
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
•
Stąd też szczególnego znaczenia nabiera kwestia udowodnienia, iż w danej
sytuacji doszło do wypowiedzenia umowy i żądania zwrotu przedmiotu
umowy, gdyż czynności te umożliwiają de facto potraktowanie kwot
należnych z tytułu bezumownego korzystania jako odszkodowania należnego
Spółce, nie zaś wynagrodzenia za dorozumiane świadczenie usług (Np. Wyrok
WSA w Białymstoku z 17 października 2012 r., sygn. I SA/Bk 267/12)
92
Wypowiedzenie umowy leasingu – wypłata odszkodowania
przez korzystającego (1)
•
Interpretacja indywidualna z dnia 08.04.2011
(ILPP1/443-34/11-4/BD)
•
Czy w związku z wygaśnięciem, bądź rozwiązaniem umowy leasingu na skutek przedstawionych w
stanie faktycznym zdarzeń, Spółka powinna dokonać korekty obrotu wykazanego w fakturze VAT
dokumentującej dostawę przedmiotu leasingu do kwoty rat leasingowych faktycznie otrzymanych
od korzystającego w czasie trwania umowy leasingu?
•
Stanowisko Dyrektora IS w Poznaniu:
•
„kwoty przekazane na rzecz leasingodawcy po wygaśnięciu umowy z tytułu utraty,
zniszczenia lub nienaprawialnego uszkodzenia przedmiotu leasingu, stanowią zwykłą
płatność, będącą elementem zawartej umowy leasingu finansowego (dostawy towaru),
która została jednorazowo objęta opodatkowaniem w chwili wydania towaru (przedmiotu leasingu)
i pomimo wygaśnięcia umowy leasingu na podstawie ww. sytuacji, kwoty te stanowią kwotę
należną z tytułu dokonania dostawy. Przedmiotowe kwoty w momencie ich wpłaty nie
mają wpływu na wcześniejsze rozliczenie dokonanej dostawy, w tym na wysokość
podstawy opodatkowania i kwoty podatku. (…) W związku z wygaśnięciem umowy leasingu
na skutek przedstawionych w stanie faktycznym zdarzeń, Spółka nie powinna dokonać
korekty obrotu wykazanego w fakturze VAT dokumentującej dostawę przedmiotu
leasingu do kwoty rat leasingowych faktycznie otrzymanych od korzystającego w czasie
trwania umowy leasingu, z wyjątkiem sytuacji, w której wystąpi zmiana charakteru
czynności z dostawy towaru, na świadczenie usług.”
93
Wypowiedzenie umowy leasingu – wypłata odszkodowania
przez korzystającego (2)
• Interpretacja indywidualna z dnia 28.01.2010
(IPPP3/443-1180/09-2/MM)
• Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez
Leasingodawcę, która dokumentuje opłatę za przedterminowe rozwiązanie Umowy
Leasingowej
• Stanowisko Dyrektora IS w Warszawie:
• W ogólnych warunkach umowy leasingu jest zapis, iż strony dopuszczają sytuację, w
których możliwe będzie przedterminowe rozwiązanie umowy leasingu w przypadkach
wskazanych w niniejszych warunkach. W sytuacji, gdy nastąpi przedterminowe rozwiązanie
umowy leasingu naliczana jest przez finansującego dodatkowa opłata, która jest
udokumentowana wystawioną przez finansującego fakturą VAT.
• Wnioskodawca ma uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego z tytułu opłaty
za przedwczesne rozwiązanie umowy leasingu (jednakże z ograniczeniem wskazanym
w art. 86 ust. 7 ustawy o VAT), gdyż opłata ta jest elementem świadczonej usługi
leasingu pojazdu samochodowego, który Wnioskodawca wykorzystuje do
prowadzenia działalności gospodarczej
94
Wypowiedzenie umowy leasingu – wypłata
odszkodowania przez korzystającego (3)
• Interpretacja indywidualna z dnia 09.11.2009
(IPPP3/443-775/09-3/MM)
• Czy zapłata przez Leasingobiorcę kwoty tytułem naprawienia szkody (…) podlega
opodatkowaniu podatkiem VAT
• Stanowisko Dyrektora IS w Warszawie:
• Otrzymana przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania z tytułu nienależytego
wykonania umowy leasingu nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od
towarów i usług. Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o
charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem
wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za
wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany
świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania
świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia
95
Wypowiedzenie umowy leasingu – wypłata
odszkodowania przez korzystającego (4)
• WSA we Wrocławiu, wyrok z 13 marca 2012 r. (sygn. akt I
SA/Wr 1304/11):
• Leasingodawca nie jest uprawniony do dokonania korekty obrotu dla
celów VAT w przypadku rozwiązania umowy leasingu finansowego ani w
przypadku wygaśnięcia umowy na skutek utraty, całkowitego
uszkodzenia lub zniszczenia przedmiotu leasingu.
• Sprawa dotyczyła:
– wygaśnięcia umowy leasingu na skutek kradzieży, zniszczenia lub całkowitego
uszkodzenia przedmiotu leasingu w trakcie eksploatacji oraz płatności należnej od
korzystającego w zakresie przewidzianych w umowie, a niezapłaconych jeszcze rat
leasingowych, pomniejszonych o odszkodowanie uzyskane z zakładu ubezpieczeń
– przedterminowego rozwiązania umowy z winy korzystającego (np. w przypadku braku
uiszczania opłat leasingowych) i zapłaty „odszkodowania” równego sumie pozostałych
do zapłaty opłat leasingowych powiększonych dodatkowo o koszty windykacji.
96
Leasing finansowy – przeniesienie własności bez
dodatkowego świadczenia
• Leasing finansowy:
• Przeniesienie własności przedmiotu umowy bez pobrania dodatkowej
płatności przewiduje KC.
• Również ustawa o VAT odnosząc się do leasingu kwalifikowanego jako
dostawa towarów odwołuje się do przeniesienia własności z chwilą
zapłaty ostatniej raty.
• Ustawa o pdop:
• Po upływie podstawowego okresu trwania umowy leasingu finansujący
może przenieść własność przedmiotu umowy po cenie odbiegającej od
rynkowej.
97
Leasing finansowy – przeniesienie własności bez
dodatkowego świadczenia
•
wyrok WSA w Łodzi z 31.01.2011 r. (I SA/Łd 1444/10)
•
„Należy w tej sytuacji podzielić pogląd organu, wynikający w sposób wyraźny z
interpretacji i z odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, (…) że
przeniesienie własności przedmiotu leasingu w sposób określony w
art.709(16) Kc, bez określenia ceny sprzedaży wymaganej przez
art.17g ustawy PDP powoduje, że nie zostały spełnione warunki
określone w tym przepisie. Oczywistą konsekwencją powyższego jest, że
przepis ten nie znajdzie zastosowania w analizowanym stanie faktycznym.
Pogląd ten spotkać można także w piśmiennictwie ( komentarz do art. 17g PDP
w Komentarzu do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 2010, pod
red. W Nykiela i A .Mariańskiego , "oddk" Gdańsk) gdzie autorzy zwracają
uwagę , iż przepisy Kodeksu cywilnego przewidują nieodpłatne przeniesienie
własności przedmiotu leasingu na korzystającego , jednakże przepisy PDP
wymagają aby przeniesienie własności następowało w drodze sprzedaży. Sąd
podkreśla, że pogląd ten stanowi kolejny wyraz przemawiający za autonomią
prawa podatkowego.”
•
WSA w Łodzi wydał dwa takie wyroki – oba zostały utrzymane przez
NSA
98
Opodatkowanie usług zmierzających do zawarcia
umowy ubezpieczenia przez korzystających (1)
•
•
•
•
Art. 43. ust. 1. pkt 37 ustawy o VAT „Zwalnia się od podatku usługi
ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w
świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi
świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów
ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w
związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji;
Art. 43 ust. 13 ustawy o VAT ”Zwolnienie od podatku stosuje się również do
świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 3741, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do
świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.”
Art. 43 ust. 14 ustawy o VAT ”Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia
usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt
7 i 37-41.”
Jak uznał WSA w Warszawie w wyroku z 30 lipca 2013 r. (sygn. III SA/Wa
854/13), „pośrednictwo” polega na pośredniczeniu tzn. celem takiej
działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie
strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w
zakresie treści umowy.”
99
•
Zgodnie z wyrokiem TSUE z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 (Volker
Ludwig), „działalność pośrednictwa stanowi działalność polegającą na
pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie
danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą
stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń
wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego,
co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma
żadnego interesu w zakresie treści umowy(…) Zatem pojęcie pośrednictwa nie
wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego
kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować
wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie
ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności
faktycznych związanych z umową.”
•
Natomiast zgodnie z wyrokiem TSUE z 3 marca 2005 r. w sprawie C‑472/03
(Arthur Andersen & Co. Accountants c.s.), „ czynności „back office”, polegające
na wykonywaniu za wynagrodzeniem usług na rzecz zakładu
ubezpieczeniowego, nie stanowią usług pokrewnych czynnościom
ubezpieczeniowym dokonywanym przez brokera bądź pośrednika
ubezpieczeniowego w rozumieniu tego przepisu.”
100
Wyrok NSA z 26 czerwca 2013 r. (sygn. I FSK 922/12, I FSK 923/12) - usługi
polegające na aktywnym udostępnianiu w Internecie (czy w innych
nowoczesnych narzędziach elektronicznych) informacji o produktach
ubezpieczeniowych bądź finansowych mogą stanowić usługi pośrednictwa w
świadczeniu usług finansowych lub ubezpieczeniowych. Innymi słowy NSA uznał,
że usługi świadczone w Internecie, których celem jest doprowadzenie do zawarcia
umowy między użytkownikiem a instytucją finansową podlegają zwolnieniu z VAT.
„Zgodzić się należy ze skarżącą, że świadczone przez nią usługi nie mają wyłącznie
charakteru czynności faktycznych związanych z umową (…) Celem świadczonych
przez skarżącą usług jest skojarzenie dwóch stron i doprowadzenie do
zawarcia umowy między użytkownikiem a instytucją finansową. Skoro bowiem
użytkownik po zapoznaniu się z przedstawioną przez skarżącą ofertą instytucji
finansowych może wybrać odpowiedni dla niego produkt i go zakupić lub zgłosić
zainteresowanie nim, to stworzona zostaje możliwość nawiązania kontaktu z instytucją
finansową i nabycia jej produktu.(…) Świadczone za pomocą sieci Internet usługi
polegające na prezentacji i możliwości zapoznania się z ofertą instytucji finansowych, a
w przypadku zainteresowania produktem danej instytucji finansowej stworzenia
użytkownikowi możliwości kontaktu z doradcą lub możliwości pobrania, wypełnienia i
złożenia wniosku, a następnie zawarcia umowy i nabycia danego produktu finansowego,
stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych określonych w art. 43
ust. 1 pkt 37-41 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst
jednolity: Dz.U. z 2011 r. nr 177 poz. 1054 ze zm.) zwolnione z opodatkowania
podatkiem VAT.”
101
Leasing na rzecz podmiotów zagranicznych (1)
•
W przypadku leasingu „transgranicznego” opłaty leasingowe wypłacane są z
zagranicy na rzecz podmiotu posiadającego siedzibę w Polsce. W związku z tym
na korzystającym może spoczywać obowiązek pobrania oraz odprowadzenia do
lokalnego urzędu skarbowego zryczałtowanego podatku dochodowego (np. 510%).
•
W większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania prawo do
użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu,
traktuje się jako należności licencyjne opodatkowaniu podatkiem u źródła.
•
Obowiązek pobrania podatku u źródła będzie zależał od (i) przedmiotu
leasingu oraz (ii) kwalifikacji wypłacanego wynagrodzenia na gruncie
umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zawierają
własną, odrębną definicję należności licencyjnych. W zależności od tej
definicji płatności z tytułu opłat leasingowych mogą być traktowane jako
należności licencyjne (zazwyczaj opodatkowane w tzw. państwie źródła, tj.
leasingodawcy) lub jako zyski przedsiębiorstw (opodatkowane jedynie w
państwie rezydencji podmiotu otrzymującego wynagrodzenie leasingodawcy właściciela).
102
•
Co do zasady, zgodnie z postanowieniami polskich umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania, opłatę leasingowa można zakwalifikować jako należność licencyjną
jedynie wtedy, gdy stanowi ona wynagrodzenie z tytułu użytkowania lub prawa do
użytkowania określonego składnika majątkowego.
•
Jeśli jednak umowa leasingu przewiduje obowiązek wykupu urządzenia po upływie
okresu leasingu i ma charakter leasingu finansowego, transakcja może stanowić
rodzaj sprzedaży na kredyt, a płatności z tego tytułu będą opodatkowane jako zyski
przedsiębiorstw. Opodatkowaniu podatkiem u źródła podlegać będą w takim
przypadku jedynie odsetki.
•
Zgodnie z komentarzem do Konwencji Modelowej OECD, w przypadku oddania
urządzenia w leasing przez podmiot z siedzibą w jednym państwie podmiotowi w
drugim państwie bez ustanawiania stałej placówki dla potrzeb leasingu w tym
drugim państwie, udostępnione urządzenie zasadniczo nie będzie powodować
powstania zakładu leasingodawcy w kraju leasingobiorcy, pod warunkiem
że umowa będzie ograniczać się do samego leasingu urządzenia. Zasadnym
jest zatem ustalenie w samej umowie leasingu, który podmiot - finansujący czy
korzystający - obsługuje, serwisuje, kontroluje i utrzymuje leasingowane urządzenie.
W pewnych sytuacjach wykonywanie tych czynności przez finansującego może
prowadzić do powstania zakładu finansującego w państwie rezydencji
korzystającego.
103
•
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w z 11 stycznia 2013
r. (ITPB3/423-634/12/DK) „W świetle art. 12 ust. 3 Konwencji, określenie „należności
licencyjne” użyte w niniejszym artykule oznacza wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane
za użytkowanie lub prawo do użytkowania każdego prawa autorskiego(…) albo za
użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub
naukowego, albo za udostępnienie informacji związanej ze zdobytymi doświadczeniami w
dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej. Biorąc pod uwagę brzmienie wyżej
przytoczonego artykułu uznać należy, iż jako „należności licencyjne” należy traktować
wyłącznie należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania. Tymczasem w
przypadku leasingu finansowego, uiszczane przez Leasingobiorcę opłaty
zawierają w sobie zarówno element spłaty wartości urządzenia przemysłowego
będącego przedmiotem leasingu, jak i element opłaty za użytkowanie danego
urządzenia. Zatem w takiej sytuacji „należnością licencyjną” będzie jedynie
różnica między sumą rat zapłaconych przez Spółkę, a ceną nabycia urządzenia
przemysłowego przez Leasingodawcę. Innymi słowy w ramach pojęcia należności
licencyjnych nie mieszczą się wszelkie opłaty związane z przeniesieniem praw własności do
przedmiotu leasingu.„
•
WW. interpretacja dotyczyła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej
między Polską a Szwajcarią.
•
Z drugiej strony mogą powstać wątpliwości, czy nie należy traktować części odsetkowej
leasingu finansowej jako „odsetek” w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego
opodatkowania, czego efektem będzie konsekwentne tarkowanie umowy leasingu
finansowego jako umowy finansowania (umowy zbliżonej do kredytu).
104
Składka ubezpieczeniowa (1)
Art. 16. Ust. 1. pkt 49 ustawy po CIT: „Nie uważa się za koszty uzyskania
przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości
przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje
równowartość 20.000 euro, przeliczona na złote według kursu średniego euro
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w
wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia”
Wynikający z art. 16 ust.1 pkt 49 updop limit zaliczania wydatków
ponoszonych na ubezpieczenie samochodów osobowych do kosztów
podatkowych ma zatem zastosowanie do leasingodawców jako
ubezpieczających i opłacających składkę ubezpieczeniową. Stanowisko takie
znajduje odzwierciedlenie w licznych interpretacjach organów podatkowych,
przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w
Warszawie z 23 sierpnia 2012 r. (sygn. IPPB3/423-298/12-4/EŻ), interpretacji
indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 marca 2009 r. (sygn.
IPPB3/423-44/09-4/KK), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w
Warszawie z 6 marca 2008 r. (sygn. IP-PB3-423-543/07-2/MS).
105
Art. 12. Ust. 4. pkt 6a ustawy po CIT: „Do przychodów nie zalicza się
zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania
przychodów”
Leasingodawca powinien uznawać za przychód podatkowy wyłącznie
tę część refakturowanej na korzystającego składki
ubezpieczeniowej, która uprzednio została zaliczona do kosztów
uzyskana przychodów. Natomiast w pozostałej części otrzymana od
korzystającego kwota stanowi zwrot wydatków niezaliczonych do
kosztów uzyskania przychodów, a tym samym nie stanowi ona
przychodu podatkowego na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a updop.
106
•
W interpretacji indywidualnej z 6 marca 2008 r. sygn. IP-PB3-423-543/07-2/MS
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że „Wnioskodawca jako
finansujący oraz ubezpieczony z tytułu polisy AC, rozliczając wydatki poniesione w
związku z opłacaniem składek na ubezpieczenie przedmiotowych pojazdów,
zobowiązany jest do uwzględnienia limitu określonego w art. 16 ust. 1 pkt 49 cyt.
ustawy. W konsekwencji, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy, wpłaty
dokonywane przez korzystającego na podstawie refaktury, prawidłowo
uznawane są przez Spółkę za przychód, w takiej wartości w jakiej
uprzednio Spółka zaliczyła do kosztów uzyskana przychodów.”;
•
W interpretacji indywidualnej z 25 marca 2009 r. sygn. IPPB3/423-44/09-4/KK
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie za prawidłowe uznał stanowisko podatnika,
że „przychodem spółki w rozumieniu ustawy pdop jest kwota zwrotu wydatków z
tytułu ubezpieczeń samochodów osobowych dokonana przez korzystających w tej
części, która uprzednio została zaliczona przez R. do kosztów podatkowych po
uwzględnieniu limitu określonego w art. 16 ust. 1 pkt 49 ustawy pdop. Kwota
zwrotu w tej części przekraczającej przedmiotowy limit – w wysokości
niezaliczonej przez R. do kosztów uzyskania przychodów, nie powinna
natomiast stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu Spółki.”
107
Marta Szafarowska, tel. (22) 322 68 76,
[email protected]

1 stycznia 2013 - Związek Polskiego Leasingu

Transkrypt

Podobne dokumenty

Fiskus niechętnie zwraca VAT