Branża spożywcza Lebensmittelbranche

Transkrypt

www.ahk.pl
l Co się kryje za kontrofertą? / Was verbirgt sich hinter einem Gegenangebot?
l Modernizacja Poczty Polskiej / Modernisierung der Polnischen Post
Cena 28 zł
(w tym 8% VAT)
10-11/2012
Branża spożywcza
Lebensmittelbranche
wstęp / vorwort
Jesienne inspiracje
Herbstliche
Inspirationen
Jesienny numer Wiadomości Gospodarczych poświęciliśmy branży
spożywczej. Sektorowi, który nikomu z nas nie jest obcy. Zakupy
dokonywane osobiście, czy za pośrednictwem portali internetowych,
wybór produktów spośród szerokiej gamy wyrobów ekologicznych
i zdrowej żywności czy też specjalności tradycyjnych i regionalnych
– takie dylematy ma większość z nas.
Również sektor spożywczy ewoluuje i szuka nowych rozwiązań
i pomysłów, aby zachęcić konsumentów do zakupów. Coraz większym
zainteresowaniem cieszy się oferta produktów funkcjonalnych.
Niezwykle korzystnym wydaje się być połączenie przyjemnego
z pożytecznym, smakowanie potraw i równoczesne poprawianie
stanu zdrowia i samopoczucia.
Również w kwestii indywidualnego podejścia do klienta f irmy
zmieniają swoje dotychczasowe nastawienie. Proponowane są
produkty w urozmaiconych rozmiarach i o zróżnicowanym składzie.
Dużym zainteresowaniem cieszą się produkty sezonowe.
Jakie inne interesujące trendy można zaobserwować na rynku
produktów spożywczych dowiedzą się Państwo z naszego raportu.
W części After Hours informujemy o zaletach i wadach wynikających
z przyjęcia przez cenionego pracownika kontroferty dotychczasowego
pracodawcy.
Zachęcamy również do lektury podsumowania konferencji na temat
morskiej energetyki wiatrowej, która odbyła się 12 września w Sopocie.
Temat konferencji jest niezwykle aktualny i wpisuje się w europejskie
i światowe trendy na rzecz ochrony środowiska i wykorzystywania
naturalnych źródeł energii.
Jesienne wieczory są coraz krótsze, więc po lekturze naszego
dwumiesięcznika, zapraszam na stronę internetową Izby: www.ahk.pl,
gdzie przedstawiamy naszą pełną ofertę spotkań i konferencji. Liczę,
na Państwa udział!
Die Herbstausgabe der Wirtschaftsnachrichten haben wir der
Lebensmittelbranche gewidmet. Dieser Sektor ist sicherlich niemandem
von uns fremd. Es ist gleich, ob wir persönlich oder online einkaufen:
die Auswahl von Produkten aus dem breiten Sortiment ökologischer
Erzeugnisse, gesunder Lebensmittel oder auch traditioneller und
regionaler Spezialitäten ist ein Dilemma, vor dem die meisten von
uns stehen.
Auch der Lebensmittelsektor entwickelt sich und sucht nach
neuen Lösungen und Ideen, um die Verbraucher zum Einkaufen zu
bewegen. Eines immer größeren Interesses erfreut sich das Angebot an
funktionellen Produkten. Sehr vorteilhaft erscheint eine Verbindung
des Angenehmen mit dem Nützlichen, nämlich der Genuss und die
gleichzeitige Verbesserung von Gesundheit und Wohlbefinden.
Die Unternehmen versuchen auch immer individueller auf den Kunden
einzugehen. Angeboten werden Erzeugnisse in unterschiedlichen
Größen und mit verschiedener Zusammensetzung. Sehr beliebt sind
auch saisonale Produkte.
Welche anderen interessanten Trends man im Lebensmittelbereich
beobachten kann, erfahren Sie aus unserem Bericht.
Im After Hours Teil informieren wir Sie über die Vor- und Nachteile
der Annahme eines Gegenangebots des bisherigen Arbeitgebers durch
einen geschätzten Arbeitnehmer.
Wir empfehlen Ihnen auch die Zusammenfassung der Konferenz zum
Thema Offshore-Windenergie, die am 12. September in Sopot stattfand.
Das Konferenzthema ist brandaktuell und fügt sich in europäische und
weltweite Trends im Bereich Umweltschutz und Nutzung natürlicher
Energiequellen ein.
Die Herbstabende werden immer kürzer. Deshalb lade ich Sie nach
der Lektüre unserer Zweimonatsschrift zu einem Besuch der KammerWebsite www.ahk.pl ein, auf der wir unser vollständiges Veranstaltungsund Konferenzangebot vorstellen. Ich rechne fest mit Ihrer Teilnahme!
• getsix •
Bestleistungen im Rechnungswesen
Das Outsourcing Ihres Rechnungswesens entlastet Ihre Ressourcen, führt zu planbaren Kosten und garantiert Transparenz
und Sicherheit. Wir bieten Ihnen schlüsselfertige Lösungen im Bereich Buchhaltung und Personalabrechnung, welche exakt
auf Ihre Bedürfnisse zugeschnitten sind.
Was uns auszeichnet:
Wir bieten Ihnen mit unseren eServices u.a.:
1
Hochqualifiziertes Personal
mit Fremdsprachenkenntnissen
2
Einsatz von modernster
Hard- und Software
3
Klare interne Abläufe durch
Prozessorientierung mit QM
Monatsberichte, GuV, Bilanz, BWA und sonstige Reports
4
Bereitstellung interaktiver
Dienstleistungen (One-Shop)
Cloud-Lösungen
5
Strategische Partnerschaften
und Kooperationen
und Sie können die Module (Warenwirtschaft, Verkauf u.a.)
6
Schnelle Reaktionszeiten
und pünktliches Reporting
7
Flexibel abrufbare, innovative
Dienstleistungen
8
Transparente und nachvollziehbare Abrechnungen
Live-Daten – Zugang
Online-Zugriff auf Ihre aktuellen Geschäftsdaten direkt von
Ihrem Arbeitsplatz z.B. mit MS Excel
Mandantenportal
sind zwei- oder dreisprachig online 24/7 abrufbar
Wir buchen auf dem System MS Dynamics NAV 2009
für Ihre Erfordernisse, mit Hilfe unserer Hosting Solutions
mitbenutzen
Einbindung Ihrer IT Resourcen
Wir buchen im Finance-Modul in Ihrem System (z.B. SAP)
auf Ihrem Server in DE oder in PL
Ihre Ansprechpartner:
Wrocław
Poznań
Warszawa
www.facebook.com/getsix
ul. Szwedzka 5
ul. Wyspiańskiego 43
ul. Postępu 15c
55-040 Bielany Wrocławskie
60-751 Poznań
02-676 Warszawa
Tel.: +48 (71) 388 13 00
Tel.: +48 (61) 668 34 00
Tel.: +48 (22) 336 77 00
Claus Frank
Roy Heynlein
Ortwin Jentsch
www.getsix.de
E-mail: [email protected]
www.polen-buchhaltung.de
www.linkedin.com/company/getsix-sp.-z-o.o.
passion for business • getsix • passion for business • getsix • passion for business • getsix • passion for business • getsix • passi
s p i s t re ś ci / inhalt
6
60
66
78
82
86
90
91
R A P ORT WI / R APP ORT W I
G O SPODARKA / W I RTS C H A FT
A KT UALNOśCI / AK T U E L L
P R AWO / R ECH T
A FT ER HOUR S / AF TER HO UR S
L I F ESTYLE / LIFES TY L E
K A L EJDOS KOP / KA L E I DOS KO P
I N F O / INF O
Poczta Polska zmierza
ku nowoczesności
Die Polnische Post will
moderner werden
6
Polacy chętnie
próbują nowości
Polen kosten
gerne Neuheiten
16
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
Stanisław Kalemba:
Modernizacja i bezpieczeństwo
Minister für Landwirtschaft und ländliche
Entwicklung, Stanisław Kalemba:
Modernisierung und Sicherheit
20
GMO – nie, dziękuję!
Wywiad z Ilse Aigner, Federalną Minister Polityki
Żywnościowej, Rolnictwa i Ochrony Konsumentów
60
GMO – nein, danke!
Interview mit dem Bundesministerin
für Ernährung, Landwirtschaft und
Verbraucherschutz, Ilse Aigner
78
82
Co się kryje
za kontrofertą?
Health claims
czyli oświadczenia zdrowotne
dotyczące żywności
Was verbirgt sich hinter
einem Gegenangebot?
also gesundheitsbezogene
Angaben über Lebensmittel
Wydawca / Herausgeber
Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa
Deutsch-Polnische Industrie- und Handelskammer
00-246 Warszawa, ul. Miodowa 14
Tel.: +48/22/53 10 500
Fax: +48/22/53 10 600
www.ahk.pl
Dyrektor Generalny / Hauptgeschäftsführer
Michael Kern
Redaktor Naczelna / Chefredakteurin
Agnieszka Ozubko
+48/22/53 10 547, e-mail: [email protected]
ion for business • getsix
Redakcja / Redaktion
Cecylia Kosmalska
Prenumerata / Abonnement
Cecylia Kosmalska
Reklama / Anzeigen
Danuta Kwasek
Tłumaczenie / übersetzung
Logostrada
Korekta/Korrektur
Cecylia Kosmalska
Zdjęcia / Fotos
Archiwum/Archiv, Photocase, iStockphoto
Opracowanie graficzne, produkcja
Bearbeitung, Herstellung
Agencja TT, 00-310 Warszawa, ul. Bednarska 7/1
e-mail: [email protected], www.tt.pl
Druk / Druck
Imprima, e-mail: [email protected]
Zastrzegamy sobie prawo skracania i adiustacji
tekstów oraz zmiany ich tytułów.
Die Redaktion übernimmt keine Verantwortung für den
Inhalt der Annoncen. Beiträge, die nicht bestellt wurden,
werden nicht zurückgeschickt. Die Redaktion trägt keine
Verantwortung für Kommentare von Autoren. Wir
behalten uns vor, die Beiträge zu kürzen, zu adjustieren
und die Überschriften zu verändern.
AHK Polska posiada certyfikat jakości:
Die AHK Polen besitzt das Qualitätszertifikat:
Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń
i nie zwraca materiałów nie zamówionych. Nie
odpowiada również za komentarze autorów.
Wi 10-11/12
3
AK TU A L N OŚ C I / A KT U E L L
Nowe połączenie airberlin
z Warszawy do Berlina
Neue airberlin-Verbindung von
Warschau nach Berlin
Aż trzy razy dziennie (w dni
powszednie) będzie można polecieć
liniami airberlin z Warszawy
do Berlina Tegel. W sobotę będzie
jeden rejs, a w niedzielę dwa. Tym
samym Warszawa dołączy do Krakowa
i Gdańska w polskiej siatce połączeń
niemieckiego przewoźnika. Pierwszy
rejs planowany jest na 23 marca 2013.
Już od 2009 r. airberlin lata non stop
z Berlina do Krakowa. Punktualnie
wraz ze startem letniego rozkładu
lotów 2013 airberlin podwyższy liczbę
codziennych lotów do Krakowa
nawet do trzech lotów non stop.
Airberlin od lata 2012 r. do dwóch
razy dziennie łączy Gdańsk i Berlin
lotem non stop.

Dreimal täglich wird man werktags mit
airberlin von Warschau nach BerlinTegel fliegen können. Samstags wird
es einen Flug und sonntags zwei Flüge
geben. Somit wird Warschau nach
Krakau und Danzig in das polnische
Verbindungsnetz der deutschen Airline
aufgenommen. Der erste Flug soll am 23.
März 2013 stattfinden. Schon seit 2009
fliegt airberlin nonstop von Berlin nach
Krakau. Pünktlich mit Einführung des
Sommerflugplans 2013 wird airberlin die
Zahl der täglichen Nonstopflüge nach
Krakau auf drei erhöhen. Seit diesem
Sommer bietet airberlin bis zu zwei
Nonstopflüge täglich auf der Strecke
Danzig-Berlin an.

BASF wyróżniona za zrównoważony wzrost
BASF für nachhaltige Entwicklung gewürdigt
Firma BASF ponownie znalazła się
we wrześniu na międzynarodowej
liście Dow Jones Sustainability
Index (DJSI World). Firma została
doceniona za zaangażowanie
n a r z e c z z r ów n o w a ż o n e g o
rozwoju w obszarach takich, jak
strategia klimatyczna, zagrożenia
i zarządzanie kryzysowe oraz rozwój
kapitału ludzkiego. DJSI World jest
jednym z najbardziej uznanych
wskaźników zrównoważonego
rozwoju, składa się z najlepszych
10 procent spośród 2500 f irm
notowanych na Dow Jones Global
Index.

SYLWETKI / PERSONALIEN
Igor
Ostrowski
Partner w kancelarii Salans
Partner der Kanzlei Salans
Z dniem 1 października br.
do kancelarii Salans dołączył Igor
Ostrowski obejmując funkcję
partnera kierującego Zespołem
Prawa Własności Intelektualnej,
T e l e k o m u n i k a c j i , M e d i ów
i Nowoczesnych Technologii w Polsce
i Europie Środkowej. Przez ostatnie
trzy lata zajmował stanowisko
4
Wi 10-11/12
wiceministra w Ministerstwie
Administracji i Cyfryzacji oraz
był członkiem Zespołu Doradców
Strategicznych Prezesa Rady
Ministrów. Specjalizuje się w prawie
telekomunikacyjnym, mediów
elektronicznych i nowoczesnych
technologii. Posiada ponad 15
lat doświadczenia w doradztwie
Die Firma BASF wurde im September
erneut in den internationalen Dow
Jones Sustainability World Index
(DJSI World) aufgenommen.
Damit wurde ihr Engagement für
eine nachhaltige Entwicklung in
den Bereichen Klimastrategie,
Risiko- und Krisenmanagement
prawnym dla podmiotów z tego
sektora. Jest jedynym polskim
członkiem Multistakeholder Advisory
Group przy Internet Governance
Forum – agendzie ONZ zajmującej
się kwestiami funkcjonowania, ładu
i rozwoju Internetu na świecie. Igor
Ostrowski jest radcą prawnym,
ukończył studia na Wydziale Prawa
i Administracji Uniwersytetu
Warszawskiego. 
Am 01. Oktober schloss sich Igor
Ostrowski der Kanzlei Salans an. Als
Partner zeichnet er für den Bereich
Intellektuelle Eigentumsrechte,
Telekommunikation, Medien und
Moderne Technologien in Polen
und Mitteleuropa verantwortlich.
In den letzten drei Jahren war
er stellvertretender Minister im
sowie Personalentwicklung
ge würdigt. Der DJSI World
ist einer der anerkanntesten
Nachhaltigkeitsindizes und umfasst
die führenden 10 Prozent der 2.500
größten Unternehmen, die im
Dow Jones Global Index geführt
werden.

Ministerium für Verwaltung und
Digitalisierung und Mitglied des
Strategischen Beraterstabes des
polnischen Premierministers.
Spezialisiert hat sich Ostrowski auf
das Recht in der Telekommunikation,
den elektronischen Medien und den
modernen Technologien. Er verfügt
über 15 Jahre Erfahrung in der
Rechtsberatung für Unternehmen
aus diesen Branchen. Er ist das
einzige polnische Mitglied der
Multistakeholder Advisory Group am
Internet Governance Forum – einem
UN-Forum, das sich mit Fragen der
Funktion, Ordnung und Entwicklung
des Internets weltweit beschäftigt.
Igor Ostrowski ist Rechtsberater, er
schloss sein Studium am Fachbereich
für Recht und Verwaltung der
Universität Warschau ab.

A KT U A L N OŚ C I / A K TU E L L
Będzie jeden Deutsche Bank
Es wird eine Deutsche Bank geben
Zarząd Deutsche Bank AG
we Frankfurcie podjął decyzję
o połączeniu działających w Polsce
banków – Deutsche Bank Polska
SA oraz Deutsche Bank PBC SA
W efekcie utworzony zostanie silny
bank uniwersalny, obsługujący
na polskim rynku wszystkie segmenty
klientów oraz oferujący przekrojową
gamę rozwiązań f inansowych
opartych o najlepsze praktyki, wiedzę
oraz wykorzystujący synergie obu
organizacji. Podjęta decyzja w pełni
odzwierciedla globalną strategię Grupy
Deutsche Bank, obejmującą rozwój
modelu biznesowego bankowości
uniwersalnej, a także uproszczenie
i ujednolicenie struktur. Zgodnie
z założeniami projektu Bank będzie
dążyć do tego, żeby zakończyć
proces integracji w okresie około 18
miesięcy.

Der Vorstand der Deutschen Bank AG
in Frankfurt hat beschlossen, die beiden
in Polen tätigen Banken, die Deutsche
Bank Polska SA und die Deutsche
Bank PBC SA, zusammenzuschließen.
Dadurch wird eine starke Universalbank
geschaffen, die auf dem polnischen
Markt alle Kundensegmente betreut
sowie eine umfassende Palette von
Finanzlösungen anbietet, welche auf
der besten Branchenpraxis und dem
Fachwissen beider Organisationen
beruhen und von Synergieeffekten
profitieren. Der gefasste Beschluss
spiegelt vollauf die globale Strategie
der Deutschen Bank wider, die als
Geschäftsmodell eine Universalbank
sowie auch eine Vereinfachung und
Vereinheitlichung der Strukturen
vorsieht. Gemäß dem Projektkonzept
wird die Bank anstreben, den
Integrationsprozess innerhalb von
etwa 18 Monaten abzuschließen. 
Pesa podpisała rekordowy kontrakt
z Deutsche Bahn
Pesa erhält Rekordauftrag von der
Deutschen Bahn
Kontrakt na dostawę szynobusów
o napędzie spalinowym podpisały
z Deutsche Bahn zakłady Pesy. Kontrakt
o minimalnej wartości około 1,5 mld zł,
jest największym w historii bydgoskiej
firmy. Nieoficjalnie wiadomo, że jeśli
strona niemiecka zdecyduje się na zakup
całego taboru przewidzianego umową,
to z Bydgoszczy do Niemiec trafi prawie
500 dwuczłonowych szynobusów
wartości około 5 mld zł.
 P.B.
Pesa hat mit der Deutschen
Bahn einen Vertrag über die
SYLWETKI / PERSONALIEN
Niels
Kowollik
Nowy prezes Mercedes-Benz
Polska
Neuer Vorsitzender der
Mercedes-Benz Polska
Z dniem 1 sierpnia br. Niels
Kowollik objął stanowisko prezesa
Mercedes-Benz Polska. Z marką
Mercedes-Benz związał się w 1992
roku. Po kursach podyplomowych
z zakresu handlu i zarządzania
w branży motoryzacyjnej został
sprzedawcą samochodów osobowych
w salonie firmowym MercedesBenz w Berlinie. Szybko awansował
na stanowisko managerskie. W 2000 r.
został dyrektorem sprzedaży salonu
i serwisu firmowego MercedesBenz w Magdeburgu, a w 2005 –
jego prezesem. Od 2007 r. zarządzał
salonem i serwisem firmowym
Mercedes-Benz w Kassel. Jest
absolwentem Uniwersytetu w Lipsku,
gdzie studiował dziennikarstwo
i teorię sportu. Karierę zawodową
rozpoczął jako dziennikarz sportowy
w radiu, m.in. Antenne Brandenburg
i ORB Potsdam. 
Am 01. August übernahm Niels
Kowollik den Vorsitzendenposten
der Mercedes-Benz Polska. Mit
Mercedes ist er seit 1992 verbunden.
Nach Aufbaustudienkursen im
Bereich Handel und Verwaltung
in der Autobranche wurde er
Verkäufer für Personenkraftwagen
in der Mercedes-Benz-Niederlassung
Berlin. Schnell stieg er in
Führungspositionen auf. Im Jahr
2000 wurde er Verkaufsdirektor
der Mercedes-Benz-Niederlassung
Magdeburg, 2005 übernahm er
dort die Leitung. Seit 2007 stand er
der Mercedes-Benz-Niederlassung
in Kassel vor. Er ist Absolvent
der Universität Leipzig, wo er
Journalistik und Sporttheorie
studierte. Seine berufliche Laufbahn
begann er als Sportreporter im Radio
– u.a. bei Antenne Brandenburg und
ORB Potsdam. 
Lieferung von Schienenbussen mit
Verbrennungsmotor abgeschlossen.
Der Vertrag mit einem Mindestwert
von etwa 1,5 Mrd. PLN ist der
größte in der Geschichte des
Unternehmens aus Bydgoszcz. Nach
inoffiziellen Angaben werden bis
zu 500 Schienenbusse mit Beiwagen
im Wert von rund 5 Mrd. PLN von
Bydgoszcz nach Deutschland geliefert,
falls sich die Deutsche Bahn zum
Kauf aller im Vertrag vorgesehenen
Schienenfahrzeuge entschließt. P.B.
Wi 10-11/12
5
Polacy
chętnie
próbują
nowości
Polen
kosten
gerne
Neuheiten
W Polsce zmieniają się nawyki
żywieniowe. Coraz popularniejsze
są potrawy dające się szybko
przyrządzić, przy czym jednocześnie
przykłada się wagę do zdrowych,
Beatrice Repetzki
Germany Trade and Invest
www.gtai.de
lżejszych pokarmów. Naturalne
produkty z własnego kraju
przeżywają come back, a produkty ekologiczne
stopniowo się rozpowszechniają, choć nadal nie ma ich
dużo. Ponadto rośnie popularność musli, mieszanki
studenckiej, makaronu, przetworów mlecznych,
napojów energetycznych, potraw egzotycznych itp.
Żywność z Polski jest także poszukiwana za granicą.
Die Essgewohnheiten verändern sich in Polen. Im Kommen sind
schnell zuzubereitende Speisen, wobei gleichzeitig auf gesunde,
leichtere Kost Wert gelegt wird. Naturbelassene Erzeugnisse aus
dem eigenen Land erleben ein Come Back, und Öko-Produkte
verbreiten sich allmählich, wenn auch von niedrigem Niveau
aus. Zunehmend beliebt sind außerdem Müsli, Studentenfutter,
Nudeln, Milchprodukte, Energy Drinks, exotische Speisen
u.v.m. Lebensmittel aus Polen sind auch im Ausland gefragt.
RAP O RT W I / RA P PORT W I
Bei der Auswahl der
Nahrungsmittel schauen die
Verbraucher jedoch genau auf
den Preis, der für 94 Prozent von
ihnen von großer Bedeutung ist.
Gleichzeitig legen zwei Drittel
der Konsumenten Wert auf die
Marke und Qualität (jeweils 66
Prozent), wobei Produkte aus dem
eigenen Land als naturbelassen
und gesund geschätzt werden.
Regionale Spezialitäten und
Öko-Produkte erf reuen sich
einer wachsenden Beliebtheit.
Daher spielt für 71 Prozent der
polnischen Konsumenten die
Herkunft der Nahrungsmittel
eine wichtige Rolle. Das ermittelte
Eurobarometer in einer Umfrage
unter über 26.500 Personen aus
allen 27 EU-Mitgliedsländern
Mitte 2012.
Wybierając produkty spożywcze,
konsumenci zwracają jednak
baczną uwagę na cenę, która
dla 94 procent z nich ma duże
znaczenie. Jednocześnie dwie
trzecie z nich przykłada wagę
do marki i jakości (po 66 procent),
przy czym produkty z własnego
kraju są cenione jako naturalne
i zdrowe. Regionalne specjały
i produkty ekologiczne cieszą
się coraz większą popularnością.
Dlatego dla 71 procent polskich
konsumentów pochodzenie
produktów spożywczych
odgrywa ważną rolę. Ustalił
to Eurobarometr w połowie 2012
roku, ankietując przeszło 26500
osób ze wszystkich 27 państw
członkowskich UE.
Według prognoz ekspertów
żywność zdrożeje w Polsce w 2012
roku o cztery do pięciu procent,
podczas gdy ogólny wskaźnik
inf lacji ma spaść do poziomu
8
Wi 10-11/12
poniżej czterech procent. Ostatnie
susze w dużych krajach w Europie
sprawiły, że coraz trudniej jest
o wiele surowców rolnych.
Jednocześnie także wśród
polskich konsumentów wzrasta
świadomość bezpiecznej
i zdrowej żywności. Coraz
częściej pozwalają sobie na nią
przede wszystkim mieszkańcy
dużych miast, w wieku od 30 do 40
lat, często stosunkowo dobrze
usytuowani, kupując ją również
dla swoich dzieci. Agencja badań
rynku Inquiry w swojej analizie
„Żywność ekologiczna w Polsce
2011” szacuje wartość polskiego
rynku produktów ekologicznych
w 2011 roku na 375 mln złotych.
Po tym jak w 2011 roku wzrósł on
już o jedną czwartą, w roku 2012
ma wzrosnąć o dalszych mniej
więcej 20 procent. W roku 2015
jego wartość może już osiągnąć
700 mln zł.
Koniunktura na produkty
ekologiczne
Już osiem procent Polaków kupuje
żywność ekologiczną przynajmniej
raz w t ygodniu. Ustaliła
to warszawska Szkoła Główna
Gospodarstwa Wiejskiego. Według
reprezentującej ją Sylwii ŻakowskiejBiemans 11 procent Polaków robi
to co najmniej raz w miesiącu.
Najpopularniejsze są jajka, owoce
i warzywa, pieczywo i wędliny.
Mimo tej tendencji wzrostowej
produkty ekologiczne pozostają
w Polsce nadal raczej artykułami
niszowymi. W Niemczech z kolei
rynek ten osiągnął już wartość około
6 mld euro.
W polskiej produkcji ekologicznej
owoce i warzywa mają udział
wynoszący jedną trzecią
(32,4 procent), a kolejne miejsca
zajmują zboża (19,4 procent),
kawa i herbata (6,0 procent), mięso
Lebensmittel verteuern sich
in Polen 2012 laut Prognosen
von Experten um vier bis fünf
Prozent, während die allgemeine
Inf lationsrate auf unter vier
Prozent fallen soll. Die jüngsten
Dürreperioden in großen Ländern
verknappen viele agrarische
Rohstoffe.
Gleichzeitig wächst auch unter
polnischen Konsumenten
das Bewusstsein für sichere
und gesunde Nahrungsmittel.
Solche leisten sich zunehmend
vor allem Großstadtbewohner
im Alter von 30 bis 40 Jahren,
die oft vergleichsweise gut
situiert sind, auch gerade für
ihre Kinder. Der Marktforscher
Inquiry veranschlagt den Wert
des polnischen Marktes für ÖkoProdukte 2011 in seiner Analyse
„Zywnosc ekologiczna w Polsce
2011“ auf 375 Mio. Zloty (ca. 91
Mio. Euro). Nachdem er sich
2011 bereits um ein Viertel erhöht
hatte, soll er 2012 um etwa 20
Prozent weiter steigen. Im Jahr
2015 könnte der Wert bereits 700
Mio. Zl erreichen.
R A P O RT WI / R A P PORT W I
(5,1 procent), mleko (2,7 procent)
i inne (34,4 procent). Są to dane
Inspekcji Jakości Handlowej
Artykułów Rolno-Spożywczych
(IJHARS; www.ijhars.gov.pl)
za rok 2010. Na przetworzoną
i zapakowaną żywność ekologiczną
Polacy wydają na razie bardzo
mało pieniędzy.
Według Agnieszki Górnickiej,
prezes agencji Inquiry, nadal
opłaca się przede wszystkim
inwestować w ekologiczne
produkty mięsne i wędliniarskie,
ponieważ w Polsce są one
wytwarzane jeszcze na niewielką
skalę. Wzrasta również popyt
na ekologiczne jaja kurze.
Prawie trzysta ekologicznych
gospodarstw rolnych nadal
zaopatruje głównie zagranicę,
przede wszystkim Niemcy.
Ogólnie rzecz biorąc Polska jest
ważnym producentem żywności
i napojów, które także za granicą
cieszą się dużą popularnością.
Dlatego rozszerza się i odnawia
moce produkcyjne. Polski
przemysł spożywczy należy
do branż, w które nieustannie
intensywnie się inwestuje. Według
Głównego Urzędu Statystycznego
(GUS) w roku 2011 nastąpił wzrost
produkcji o 6,5 procent do 4,7 mld
zł (bez napojów i wyrobów
tytoniowych). Jej zakres jest
szeroki i sięga od przetworów
mlecznych po dania gotowe.
Szwajcarski koncern Nestle
inwestuje w 2012 roku ponad 100
mln zł w zwiększenie swoich mocy
produkcyjnych w Polsce, w tym
ok. 60 mln zł w fabrykę słodyczy
w Kargowej oraz po 17 mln zł
w zakład wytwarzający żywność
dla dzieci w Rzeszowie (Gerber)
i zakład produktów kulinarnych
w Kaliszu (Winiary).
Od momentu przystąpienia
Polski do UE w 2004 roku eksport
produktów rolnych i żywności
potroił się. W roku 2012 ma on
osiągnąć wartość od 15,5 mld
do 16,0 mld euro. Eksport osiągnął
w roku 2011 wartość 15,1 mld euro,
z czego 11,8 mld euro przypadło
na UE. Głównym odbiorcą były
Niemcy – 22 procent, przed
Wielką Brytanią (8 procent),
Republiką Czeską (7 procent),
Holandią (6 procent), Włochami
(6 procent) itd. W ubiegłych latach
w większości kategorii produkcja
żywności wykazywała tendencję
wzrostową. Wyjątek stanowiło
masło.
Rano na polskich stołach coraz
częściej można znaleźć płatki
śniadaniowe i musli w coraz
to nowych wariantach. Uważa
się je za zdrowe i służące
sprawności fizycznej. Popularne
są płatki w małych opakowaniach,
zawierających tylko jedną
porcję, które firma FoodCare
wprowadziła w 2007 roku pod
marką „Fitella”, a które obecnie
oferują również inni producenci.
Zdecydowanie największym
oferentem płatków śniadaniowych
i musli jest Nestle/CPP ToruńPacific, z dużą przewagą nad
Maspex (marka „Lubella”), Sante
i innymi. Roczna konsumpcja
płatków zbożowych na osobę
przekracza w Polsce jeden
kilogram i będzie zapewne jeszcze
wzrastać.
Popularność mieszanek
zbożowych i orzechowych
Na tej tendencji skorzystać
chce także czołowy polski
oferent orzechów i suszonych
owoców Bakalland, do którego
asortymentu od października
2009 roku należy również
musli. Producenci orzechów,
ziaren, owoców kandyzowanych
i suszonych oraz podobnych
produktów rozszerzają
swoją ofertę. Z tego względu
Öko-Produkte im Kommen
Bereits acht Prozent der Polen
kaufen Öko-Nahrungsmittel
mindestens einmal pro Woche.
Das ermittelte die Warschauer
Haupthochschule für
Agrarwirtschaft, Szkola Glowna
Gospodarstwa Wiejskiego. Laut
deren Vertreterin Sylwia ZakowskaBiemans tun dies 11 Prozent der
Polen mindestens einmal im
Monat. Die Beliebtheitsskala führen
dabei an Eier, Obst und Gemüse,
Backwaren und Wurst. Trotz
dieses Wachstumstrends bleiben
Öko-Produkte in Polen weiter eher
Nischenartikel. In Deutschland
etwa hat dieser Markt einen Wert
von bereits rund 6 Mrd. Euro.
An der polnischen ökologischen
Erzeugung haben Obst und
Gemüse einen Anteil von einem
Drittel (32,4 Prozent), gefolgt von
Getreide (19,4 Prozent), Kaffee
und Tee (6,0 Prozent), Fleisch
(5,1 Prozent), Milch (2,7 Prozent)
und übrigen (34,4 Prozent). Diese
Zahlen nennt das Prüfungsamt
für die Handelsqualität
von Agrarerzeugnissen und
Nahrungsmitteln, Inspekcja
Jakosci Handlowej Artykulow
Rolno-Spozywczych (IJHARS;
www.ijhars.gov.pl), für das
Jahr 2010. Für verarbeitete und
verpackte Öko-Nahrungsmittel
geben die Polen erst sehr wenig
Geld aus.
Laut der Vorsitzenden von Inquiry,
Agnieszka Gornicka, lohnt es sich
vor allem noch, in Öko-Fleisch
und –Wurstwaren zu investieren,
da solche Produkte in Polen erst in
Produkcja wybranych produktów spożywczych
(ilość w tonach, o ile nie podano inaczej)
Produktion ausgewählter Nahrungsmittel
(Menge in t, sofern nicht anders angegeben)
2009
2010
2011
Wędliny / Wurstwaren
755 700
729 400
780 000
Tłuszcze zwierzęce jadalne, topione / Tierische Speisefette, geschmolzen
82 828
89 479
102 656
Konserwy rybne / Fischkonserven
44 960
49 976
53 089
Mrożone warzywa / Gefrorenes Gemüse
486 100
528 600
566 800
Rafinowany olej jadalny z rzepaku i rzepiku
534 000
474 900
490 300
Margaryna / mieszanki nisko tłuszczowe (nie płynne)
Raffiniertes Speiseöl aus Raps und Rübsen
363 000
389 800
397 300
Masło / Butter
179 629
175 387
171 407
Sery i twarogi / Käse und Quark
717 273
731 086
754 192
Jogurt, w 1000 hl / Joghurt, in 1.000 hl
4 396
4 862
4 849
Pasza do hodowli zwierząt, w 1000 t / Futter für die Tierzucht, in 1.000 t
7 287
7 906
7 715
Źródło: Główny Urząd Statystyczny (GUS), produkcja przemysłowa
Quelle: Statistisches Hauptamt GUS: Industrieproduktion
Struktura produkcji rolniczej w 2011 roku (w procentach)
Struktur der landwirtschaftlichen Erzeugung 2011 (in Prozent)
Zwierzęta hodowane na ubój / Schlachtvieh
Mleko / Milch
Zboże / Getreide
Owoce / Obst
Inne / Übrige
31,5
17,4
15,0
7,6
28,5
Źródło: Główny Urząd Statystyczny (GUS), produkcja przemysłowa
Quelle: Statistisches Hauptamt GUS: Industrieproduktion
Wi 10-11/12
9
w przyszłości
należy się liczyć
z kolejnymi
inwestycjami.
Obecnie spożycie
na mieszkańca
wynosi w tej
kategorii 1,8 kg
rocznie, a takie
dające się dobrze
przechowywać,
p o ż y w n e
i praktyczne
produkty są coraz
bardziej popularne
jako drobne
przekąski. Drugim
co do wielkości
oferentem jest
Helio, a tuż za nim
Atlanta Poland,
która w przyszłości
pragnie skupiać
się na produktach
o wysokim stopniu
przetworzenia.
Znawcy branży
s z a c uj ą w a r to ś ć
r ynku orzechów,
owoców suszonych
i t p . n a 1,1 m l d
złotych.
Makaron, jako
praktyczna potrawa,
staje się w Polsce coraz
bardziej popularnym
podstawowym
p r o d u k t e m
żywnościowym, na bazie
którego łatwo i szybko
można zrobić obiad. W 2011
roku spożycie wynosiło ponad
4,5 kg na osobę. Zwiększa się
różnorodność gatunków i form,
rośnie popularność produktów
pełnoziarnistych, a opakowania
są projektowane na nowo.
Mimo rosnącej sprzedaży
niektórzy producenci krajowi
zanotowali jednak w 2011 roku
straty z powodu wysokich cen
surowców. Po tym jak w 2011
roku mocno poszły w górę ceny
10
Wi 10-11/12
pszenicy, w 2012 roku doszedł
do tego drastyczny wzrost cen
jaj. Kurze farmy musiały bowiem
zainwestować w większe klatki.
Mimo to f rancuska f irma
Stefano Toselli i belgijska
spółka Ter Beke inwestują
około 80 mln zł w swoje wspólne
przedsięwzięcie The Pasta
Food Company. Korzystając
ze zautomatyzowanych linii
produkcyjnych, od połowy 2013
roku f irma ta ma wytwarzać
w Opolu mrożoną lasagne
bolognese i inne dania
makaronowe w porcjowanych
dla konsumentów, przyjaznych
dla środowiska, atrakcyjnych
i praktycznych opakowaniach.
Liderem rynku, zarówno pod
względem wartości jak i ilości,
jest jednak grupa spożywcza
Maspex ze swoją znaną marką
makaronów „Lubella”. Do 2013
roku rozbuduje ona fabrykę
makaronów w Lublinie. Podravka
Polska dopiero od 2010 roku
sprzedaje produkty makaronowe,
które oferuje w innowacyjnych
opakowaniach. Również firma
Makarony Polskie (udział
w rynku 20,6%) zmodyfikowała
w 2011 roku opakowanie swojej
marki „Sorenti”. Inni producenci
makaronów w Polsce to Goliard
i Barilla Poland.
Sieć handlu detalicznego
„Kuchnie Świata” (www.
kuchnieswiata.com.pl) oferuje
ponadto makaron ryżowy. Sieć
ta, będąca również czołowym
polskim importerem r yb
i owoców morza, specjalizuje się
w kuchni azjatyckiej i przyciąga
n o w y c h k l i e n tów s w y m
egzotycznym asortymentem.
Jednocześnie przybywa lokali
ofer ujących sushi. Rynek
gastronomiczny wprawdzie
rośnie, ma jednak w Polsce wciąż
stosunkowo niewielkie znaczenie.
geringem Maße hergestellt würden.
Auch der wachsenden Nachfrage
nach Öko-Eiern sollte entsprochen
werden. Noch beliefern die
fast 300 Öko-Agrarbetriebe
hauptsächlich das Ausland, vor
allem Deutschland.
Polen ist auch generell ein
bedeutender Hersteller von
Nahrungsmitteln und Getränken,
die sich ebenfalls im Ausland einer
großen Beliebtheit erfreuen. Daher
werden die Produktionskapazitäten
noch erweitert und erneuert. Die
polnische Nahrungsmittelindustrie
gehört zu den Branchen, in die
konstant kräftig investiert wird.
Das Statistische Hauptamt GUS
meldet für 2011 eine Steigerung
um 6,5 Prozent auf 4,7 Mrd. Zl
(ohne Getränke und Tabakwaren).
Das Spektrum ist dabei breit und
reicht von Milchprodukten bis zu
Fertiggerichten.
Der schweizerische NestleKonzern investiert 2012 über
100 Mio. Zl in die Erweiterung
seiner Kapazitäten in Polen,
darunter rund 60 Mio. Zl in seine
Süßwarenfabrik in Kargowa
sowie je 17 Mio. Zl in sein Werk
für Kindernahrung in Rzeszow
(Gerber) und dasjenige für
kulinarische Produkte in Kalisz
(Winiary).
Seit Polens Beitritt zur EU 2004
verdreifachte sich der Export des
Landes von Agrarerzeugnissen
und Nahrungsmitteln, der 2012
einen Wert von 15,5 Mrd. bis
16,0 Mrd. Euro erreichen soll.
Von den Ausfuhren 2011 im
Wert von 15,1 Mrd. Euro gingen
solche für 11,8 Mrd. Euro in die
EU. Hauptabnehmer war mit
22 Prozent Deutschland vor
Großbritannien (8 Prozent),
der Tschechischen Republik
(7 Prozent), den Niederlanden
(6 Prozent), Italien (6 Prozent) und
anderen. So weist die Produktion
von Nahrungsmitteln
in den vergangenen Jahren in
den meisten Kategorien einen
steigenden Trend auf. Eine
Ausnahme bildet Butter.
Auf polnischen Tischen sind
morgens immer häuf iger
Frühstücksf locken und Müsli
in immer neuen Variationen zu
finden, die als gesund und der
Fitness dienend gelten. Beliebt
sind die kleinen Packungen
davon mit nur einer Portion,
w proszku. Według f irmy
Nielsen popyt na sery żółte
wzrósł w 2011 roku o 9 procent
do prawie 1,7 mld zł (ilościowo
+ 7 procent), a na twarogi o 11
procent do niespełna 2,2 mld zł.
Coraz bardziej popularne stają
się wysokiej jakości produkty
premium i ser owczy.
Także za granicą istnieje
popyt na polskie produkty
mleczarskie; ich eksport
zwiększył się według FAMMU/
FAPA w 2011 roku o 15 procent
do 1,36 mld euro przy imporcie
wynoszącym zaledwie 474,3 mln
euro (+23 procent). Produkcja
przetworzonego, płynnego
mleka wzrosła w 2009 roku
do 27,0 mln hl, w 2010 roku
wzrosła ponownie do 27,4 mln
hl, a w 2011 roku do 27,5 mln hl.
Mleko zajmuje drugie miejsce
wśród produktów rolnych.
Napoje energetyczne
dodają skrzydeł
Popyt na przetwory mleczne
wysokiej jakości
Przeznaczone właściwie dla
wyczynowych sportowców,
napoje izotoniczne są w Polsce
bardzo popularne. Popularność
ta ma się utrzymać także w 2012
roku. Współwłaściciel drugiego
co do wielkości oferenta napojów
dla sportowców w Polsce, firmy
Oshee Polska z Krakowa (www.
oshee.eu), Dominik Doliński
stwierdza, że obroty jego firmy
wzrosły w 2011 roku o prawie 50
procent.
Wartość polskiego r ynku
produktów mleczarskich
przekracza 14 mld złotych
i ma nadal rosnąć. Branża
mleczarska ciągle się konsoliduje;
lider rynku SM Mlekovita pragnie
połączyć się ze spółdzielnią
mleczarską Resmlecz z Rzeszowa.
Branża cier pi z powodu
spadających cen na jej produkty,
zwłaszcza na masło i mleko
W roku 2012 oczekuje on podobnie
wysokiego wzrostu, jak powiedział
gazecie „Rzeczpospolita”.
Udział rynkowy Oshee w Polsce
wynosi ok. 30 procent. Firma
dąży również do działalności
zagranicznej; od 2011 roku
realizuje współfinansowany przez
UE projekt w ramach programu
funduszy regionalnych „Paszport
do Eksportu”.
die die Firma FoodCare 2007
mit ihrer Müsli-Marke „Fitella“
einführte, und die inzwischen
auch andere Hersteller anbieten.
Mit Abstand größter Anbieter von
Frühstücksflocken und Müsli ist
Nestle/CPP Torun – Pacific weit
ab gefolgt von Maspex (Marke
„Lubella“), Sante und anderen.
Der jährliche Pro-Kopf-Verbrauch
von Getreideflocken übersteigt in
Polen ein Kilogram und hat noch
Wachstumspotenzial.
Getreide- und Nussmischungen
beliebt
Davon prof itieren will auch
der führende polnische
Anbieter von Nüssen und
Trockenfrüchten Bakalland, zu
dessen Sortiment seit Oktober
2009 auch Müsli gehört. Die
Hersteller von Nüssen, Körnern,
Kandis- und Trockenfrüchten
sowie ähnlichen Produkten
erweitern ihr Warenangebot.
Künftig ist daher mit weiteren
Investitionsprojekten zu rechnen.
Der Pro-Kopf-Verbrauch davon
beträgt derzeit 1,8 kg pro Jahr,
und solche haltbaren, nahrhaften
und praktischen Erzeugnisse
sind als kleine Zwischenmahlzeit
zunehmend beliebt. Zweitgrößter
Anbieter ist Helio dicht gefolgt
von Atlanta Poland, die sich
künftig auf Produkte mit einem
höheren Verarbeitungsgrad
konzentrieren will. Den
Wert des Marktes für Nüsse,
Trockenf rüchte und andere
veranschlagen Branchenkenner
2011 auf 1,1 Mrd. Zloty.
Nudeln als praktische
Speise werden in Polen zu
einem immer beliebteren
Gr undnahr ungsmittel, aus
dem sich einfach und schnell
ein Mittagessen herstellen
lässt. Der Pro-Kopf-Verbrauch
lag 2011 bei über 4,5 kg. Die
Sorten- und Formenvielfalt
s t e i g t , Vo l l k o r np r o d u k t e
sind im Kommen, und
Verpackungen werden neu
gestaltet. Trotz steigender
Verkäufe verzeichneten jedoch
einige inländische Hersteller
2011 aufgr und der hohen
R o h s to f f p r e i s e V e r l u s t e .
Nachdem bereits 2011 die Preise
für Weizen stark angezogen
waren, kam 2012 eine drastische
Verteuerung von Eiern hinzu.
Denn die Hühnerfarmen mussten
in größere Käfige investieren.
Dennoch investieren die
französische Firma Stefano Toselli
und die belgische Gesellschaft
Ter Beke rund 80 Mio. Zl in ihr
Joint Venture The Pasta Food
Company. Diese soll ab Mitte
2013 in Opole (Oppeln) mit
automatisierten Produktionslinien
gef rorene Lasagne Bolognese
und andere Nudelgerichte in für
die Verbraucher portionierten,
umweltfreundlichen, ansprechen
den und praktischen Verpackungen
herstellen.
Sowohl wert- als auch
mengenmäßiger Marktführer ist
jedoch die Nahrungsmittelgruppe
Maspex mit ihrer bekannten
Nudelmarke „Lubella“. Sie baut
bis 2013 ihre Nudelfabrik in Lublin
aus. Podravka Polska vertreibt erst
seit 2010 Nudelprodukte, die sie
in innovativen Verpackungen
anbietet. Auch die Firma Makarony
Polskie (Marktanteil 20,6 Prozent)
passte 2011 die Verpackung ihrer
Marke „Sorenti“ an. Weitere
Produzenten sind Goliard und
Barilla Poland.
In der Einzelhandelskette „Kuchnie
Swiata“ (Küchen der Welt, www.
kuchnieswiata.com.pl) werden
außerdem Reisnudeln angeboten.
Die vorwiegend asiatischen
Spezialitäten dieser Kette, die
außerdem Polens führender Fischund Meeresf rüchteimporteur
Wi 10-11/12
11
Firma badań rynku Nielsen
potwierdza tę ewolucję. Według jej
obliczeń w roku 2011 wśród napojów
bezalkoholowych najbardziej wzrósł
popyt na produkty izotoniczne –
o 36 procent. Da się to wytłumaczyć
również ich coraz większym
wyborem w rozmaitych cenach.
Obecnie także duże sieci handlowe
oferują takie napoje pod ich własną
marką.
Pier wsza weszła z takimi
produktami na rynek Coca Cola,
12
Wi 10-11/12
ist, locken mit ihrer exotischen
Auswahl neue Kunden an.
Gleichzeitig verbreiten sich SushiLokale. Der Außerhausmarkt
wächst zwar, hat aber in Polen
immer noch eine vergleichsweise
geringe Bedeutung.
Hochwertige Milchprodukte
gefragt
Der Wert des polnischen
Marktes für Molkereiprodukte
übersteigt 14 Mrd. Zl und soll
noch weiter wachsen. Die
Molkereibranche konsolidiert
sich weiter; Marktführer SM
Mlekovita will sich nun noch
mit der Molkereigenossenschaft
Resmlecz aus Rzeszow zusammen
schließen. Die Sparte leidet unter
den sinkenden Preisen für ihre
Produkte, insbesondere für Butter
und Milchpulver. Die Nachfrage
nach gelben Käsesorten stieg 2011
laut Nielsen um 9 Prozent auf
fast 1,7 Mrd. Zl (mengenmäßig
+7 Prozent) und die nach Quark
um 11 Prozent auf knapp 2,2 Mrd.
Zl. Immer beliebter werden
hochwertige Premium-Produkte
und Schafskäse.
Auch im Ausland sind polnische
Molkereiprodukte gefragt; der
Export davon erhöhte sich laut
FAMMU/FAPA 2011 um 15
Prozent auf 1,36 Mrd. Euro bei
Importen davon von lediglich
474,3 Mio. Euro (+23 Prozent).
Der Output an verarbeiteter,
flüssiger Milch wuchs 2009 kräftig
oferując marki Powerade i Isostar.
Konkurencją jest również polska
firma FoodCare z Zabierzowa
na północny zachód od Krakowa,
której sukces zapewniła marka
4Move (www.foodcare.pl
i www.gellwe.pl). Według firmy
Nielsen wartość rynku napojów
izotonicznych wzrosła w 2011 roku
o niespełna 9 procent.
pod względem ilości, przy
jednoczesnym spadku obrotów.
Pozwala to wysnuć wniosek, że
rynek zalało więcej produktów
po niższych cenach. Dlatego
oferenci napojów markowych
pragną reklamować swoje napoje
energetyczne na większą skalę.
Firma FoodCare oferuje również
markę N-gine.
Wydatki na przetworzoną
i zapakowaną
żywność ekologiczną
na mieszkańca (w zł)
Pro-Kopf-Ausgaben für
verarbeitete und verpackte
Öko-Nahrungsmittel (in Zl)
6,6
7,0
7,3
7,7
8,0
2011 2012* 2013* 2014* 2015*
Według tego źródła wzrost
sprzedaży wśród napojów
bezalkoholowych zanotowały
również napoje energetyczne
(+5,2 procent) i mrożona herbata
(+4,6 procent). Na oba te niszowe
produkty przypada jednak
udział w rynku wynoszący tylko
ok. 5 procent. Dane firmy Nielsen
wykazują, że łącznie popyt
na napoje bezalkoholowe spadł
w 2011 o 3,2 procent do niespełna
5,7 mld l. Pod względem wartości
odpowiadało to spadkowi
o 1,3 procent do niespełna
11,2 mld zł. Badaniem objęte
są sklepy detaliczne i stacje
benzynowe.
Ważnym producentem soków
itp. jest grupa Maspex, która chce
jeszcze rozszerzyć swój asortyment
i wprowadzić na rynek nowe
produkty. Niedawno rozpoczęła
sprzedaż napojów swojej marki
„Tymbark” na bazie zielonej
herbaty i owoców, wody Kubuś
dla dzieci oraz energetycznej wody
marki Tiger, T-water. W styczniu
2012 roku największy udział
w rynku napojów energetycznych
miały napoje marki Tiger –
10,4 procent, a tuż za nimi plasował
się Black producenta FoodCare
(9,5 procent), do którego należała
wcześniej marka Tiger.
Na Red Bull przy padło
5,8 procent, na Burn 5,2 procent,
a na pozostałe marki napojów
energetycznych 69,1 procent.
W roku 2011 konsumpcja
napojów energetycznych wzrosła
Polacy stopniowo zwiększają
swoje wydatki na dietetyczne
środki spożywcze i napoje. Według
Euromonitor International rynek
takich zdrowotnych i leczniczych
produktów ma wzrosnąć w 2012
roku o mniej więcej 3 procent
do ponad 1,2 mld euro, a do 2015
roku do prawie 1,34 mld euro.
Mimo to wartość ta jest w skali
europejskiej raczej niewielka;
na przykład w Wielkiej Brytanii
rynek ten jest wart 5,7 mld euro.
W Polsce takie środki spożywcze
są jeszcze za mało znane; według
badania towarzystwa On Board
Public Relations i Narodowego
Instytutu Zdrowia Publicznego
69 procent ankietowanych
osób podało, że jeszcze się
z nimi nie zetknęło. Ten udział
może się jednak w przyszłości
zmniejszyć w miarę rozwijania
się oferty dietetycznych środków
spożywczych.
I tak w okresie od kwietnia
do grudnia 2011 roku producent
wody mineralnej Ustronianka,
dzięki swej funkcjonalnej,
wzbogacanej jodem wodzie,
osiągnął gwałtowny wzrost
sprzedaży o 198 procent
w stosunku do tego samego
okresu roku poprzedniego.
Woda ta weszła na r ynek
dopiero w drugim kwartale
2010. Natomiast w pierwszym
kwartale 2012 roku Ustronianka
zaczęła oferować kolejny, nowy
zdrowotny napój zawierający
magnez.
*prognoza / Prognose
Polski rynek
gastronomiczny
(w mld euro)
Polnischer
Gastronomiemarkt
(in Mrd. Euro)
6,87
6,75
7,00
7,43
2009
2010
2011
2012*
*prognoza / Prognose
Źródło / Quelle: Euromonitor International
Źródło / Quelle: Euromonitor International
auf 27,0 Mio. hl, stieg 2010 weiter
auf 27,4 Mio. hl und 2011 auf
27,5 Mio. hl. Milch belegt unter
den Agrarerzeugnissen den zweiten
Platz.
unterschiedlichen Preisen zurück
zu führen. Solche Getränke werden
mittlerweile auch von großen
Handelsketten unter dem eigenen
Label angeboten.
Energy Drinks für neuen Elan
Zuerst damit auf den Markt
getreten war Coca Cola mit den
Marken Powerade und Isostar.
Damit konkurriert auch die
polnische Firma FoodCare aus
Zabierzow, nordwestlich von
Krakau, erfolgreich mit ihrer
Marke 4Move (www.foodcare.pl
und www.gellwe.pl). Wertmäßig
wuchs der Markt für isotonische
Getränke 2011 laut Nielsen um
knapp 9 Prozent.
Eigentlich für Ausdauersportler
bestimmte isotonische Getränke
erleben in Polen einen regelrechten
Boom, der auch 2012 anhalten soll.
Der Mitinhaber des zweitgrößten
Anbieters von Getränken für
Sportler in Polen, Oshee Polska
aus Krakow (Krakau, www.oshee.
eu), Dominik Dolinski, stellt ein
Umsatzwachstum seiner Firma um
fast 50 Prozent 2011 fest.
Für 2012 erwartet er eine ähnlich
hohe Steigerung, wie er gegenüber
der Tageszeitung Rzeczpospolita
sagte. Der Marktanteil von Oshee
in Polen liegt bei etwa 30 Prozent.
Die Firma strebt auch ins Ausland;
seit 2011 führt sie ein von der EU
co-finanziertes Projekt im Rahmen
des Programms „Pass zum Export“
der Regionalfonds durch.
Der Marktforscher Nielsen
bestätigt diese Entwicklung. Laut
seinen Berechnungen wuchs 2011
unter den nicht-alkoholischen
Getränken die Nachf rage
nach isotonischen Produkten
mengenmäßig mit +36 Prozent
am stärksten. Das ist auch auf die
immer größere Auswahl davon zu
Zuwächse verzeichneten
demnach unter den nichtalkoholischen Getränken auch
Energy Drinks (+5,2 Prozent)
und Eistee (+4,6 Prozent). Auf
diese beiden Nischenprodukte
entfällt jedoch ein Marktanteil
von nur etwa 5 Prozent. Insgesamt
aber ging die Nachfrage nach
nichtalkoholischen Getränken
laut Nielsen 2011 um 3,2 Prozent
auf knapp 5,7 Mrd. l zurück.
Wertmäßig entsprach das einer
Senkung um 1,3 Prozent auf knapp
11,2 Mrd. Zl. Der Marktforscher
untersucht Einzelhandelsgeschäfte
und Tankstellen.
Ein bedeutender Hersteller von
Säften und anderen ist die MaspexGruppe, die ihr Sortiment noch
Wi 10-11/12
13
erweitern und neue Produkte
auf den Markt bringen will.
Kürzlich begann sie erstmals
mit Verkäufen von Getränken
ihrer Marke „Tymbark“ auf
der Basis von grünem Tee und
Obst, des funktionellen Wassers
Kubus für Kinder sowie des
energiespendenden Wassers der
Marke Tiger, T-water. Unter den
Energiegetränken hatten solche
der Marke Tiger mit 10,4 Prozent
im Januar 2012 den größten
Marktanteil, dicht gefolgt von
Black des Herstellers FoodCare
(9,5 Prozent), dem die Marke Tiger
zuvor gehört hatte.
Między innymi dzięki takim
nowościom i rosnącej świadomości
zdrowia konsumpcja wody
w Polsce ma w 2012 roku znowu
wzrosnąć. Lider rynku Żywiec
Zdrój za realistyczny uważa wzrost
od czterech do pięciu procent.
Chce się on teraz skoncentrować
na promocji sprzedaży gazowanej
wody mineralnej pod nową
marką – Żywioł. Woda gazowana
ma w rynku wody udział około 30
procent, a jej sprzedaż rozwijała
się dotychczas słabiej niż sprzedaż
wody niegazowanej.
Przedstawione trendy na polskim
r ynku żywności mogą się
w przyszłości jeszcze nasilić.
Wysokie szanse na zbyt mają
zatem oferenci takich produktów
i nowości, którzy zapewniają
dobrą jakość po przystępnej
cenie.

Sprzedaż napojów bezalkoholowych
(wartość w mld zł; ilość w mld l)
Verkäufe von nicht-alkoholischen Getränken
(Wert in Mrd. Zl; Menge in Mrd. l)
Wartość / Wert
2010
2011
Łącznie
Insgesamt
11,32 11,17
Woda mineralna
Mineralwasser
2,76
2,80
Napoje gazowane
Sprudelgetränke
3,64
3,68
Soki, nektary itp.
Säfte, Nektare und ähnliche
3,30
3,10
Ilość / Menge
2010 2011
5,85
5,67
2,59
2,54
1,72
1,70
1,22
1,07
Źródło / Quelle: Marktforscher Nielsen
Sprzedaż napojów energetycznych
(wartość w mln zł; ilość w mln l)
Verkäufe von Energy Drinks (Wert in Mio. Zl; Menge in Mio. l)
Wartość / Wert
2010
2011
693,4 672,0
Źródło / Quelle: Marktforscher Nielsen
14
Wi 10-11/12
Ilość / Menge
2010 2011
93,4
98,3
Auf Red Bull entfielen 5,8 Prozent,
auf Burn 5,2 Prozent und auf
die übrigen Energiemarken
69,1 Prozent. Im Jahr 2011 stieg
der mengenmäßige Verbrauch
von Energy Drinks bei einem
gleichzeitigen Umsatzrückgang.
Das lässt darauf schließen, dass
mehr preisgünstige Produkte
den Markt überschwemmten.
Die Markenanbieter wollen ihre
Energiegetränke daher verstärkt
bewerben. FoodCare bietet auch
die Marke N-gine an.
Die Polen erhöhen allmählich
ihre Ausgaben für funktionelle
Nahrungsmittel und Getränke.
Laut Euromonitor International
soll der Markt für solche der
Gesundheit förderlichen und
heilenden Produkte 2012 um
annähernd drei Prozent auf
über 1,2 Mrd. Euro steigen, um
sich bis 2015 auf knapp 1,34
Mrd. Euro weiter zu erhöhen.
Dennoch bleibt dieser Wert im
europäischen Vergleich eher gering;
in Großbritannien etwa beträgt
dieser Markt 5,7 Mrd. Euro.
Solche Nahrungsmittel sind in
Polen noch zu wenig bekannt;
laut einer Untersuchung der
Gesellschaft On Board Public
Relations und des Landesinstituts
für Öffentliche Gesundheit
(Narodowy Instytut Zdrowia
Publicznego) gaben 69 Prozent der
befragten Personen an, damit noch
nicht in Berührung gekommen
zu sein. Dieser Anteil dürfte sich
aber künftig mit dem steigenden
Angebot an funktionellen
Nahrungsmitteln verringern.
So verzeichnete der Hersteller
von Mineralwasser Ustronianka
mit seinem funktionellen, mit
Jod angereicherten Wasser in der
Zeitspanne April bis Dezember
2011 einen spr unghaften
V e r k a u f s a n s t i e g u m 19 8
Prozent gegenüber der gleichen
Vorjahresperiode. Es war erst im
2. Quartal 2010 auf den Markt
gekommen. Noch im 1. Quartal
2012 begann Ustronianka
daher damit, ein weiteres neues,
gesundheitsförderndes Getränk
anzubieten, das Magnesium
enthält.
Unter anderem dank solcher
Neuheiten und des steigenden
Gesundheitsbewusstseins soll
sich der Wasserverbrauch in
Polen 2012 wieder erhöhen.
Marktführer Zywiec Zdroj hält
ein Wachstum um vier bis fünf
Prozent für realistisch. Er will
sich nun auf die Absatzförderung
von mit Kohlensäure versetztem
Mineralwasser konzentrieren,
dem er den neuen Markennamen
Zywiol (Element) gibt. Sprudel hält
am Wassermarkt einen Anteil von
rund 30 Prozent, und die Verkäufe
davon entwickelten sich bislang
schwächer als die von stillem
Wasser.
Die aufgezeigten Trends auf dem
polnischen Nahrungsmittelmarkt
dürften sich künftig noch
verstärken. Gute Zulieferchancen
haben daher Anbieter solcher
Produkte und weiterer Neuheiten,
die eine gute Qualität für einen
erschwinglichen Preis offerieren.
Modernizacja
i bezpieczeństwo
Modernisierung
und Sicherheit
Unijna polityka rolna wspiera modernizację rolnictwa i zwiększa bezpieczeństwo
artykułów spożywczych. Polskie produkty świętują coraz większe sukcesy i wchodzą
na coraz nowsze rynki. „Skala i zakres tych zmian jest ogromna” – podkreśla
w rozmowie z Wi
Jakie są mocne strony
Polski w eksporcie towarów
rolnych i spożywczych? Czy
rozwój jakiejś branży sektora
spożywczego można określić
jako szczególnie dynamiczny?
Nasze produkty rolno-spożywcze,
niezmiennie od wielu lat, bardzo
dobrze sprzedają się zagranicą.
Z pewnością sprzyjają temu
zmiany jakie zaszły w ciągu
ostatnich 20 lat w gospodarstwach
rolnych i w przetwórstwie. Bardzo
dobrze wykorzystane fundusze
przedakcesyjne, jak i te po akcesji
przyczyniły się w decydującym
stopniu do modernizacji samych
gospodarstw, jak i zakładów
przetwórczych, zwłaszcza
w branży mięsnej i mleczarskiej.
Skala i zakres tych zmian
jest ogromna. Dzięki temu
zakłady te należą do jednych
z najnowocześniejszych.
Konkurencja na międzynarodo
16
Wi 10-11/12
Stanisław Kalemba, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
wych rynkach jest bardzo ostra.
Struktura towarowa zmienia
się na przestrzeni lat. Staliśmy
się m.in. największym w Europie
producentem pieczarek. Bardzo
dobrze poradziła sobie też branża
drobiarska.
Jak plasuje się polska produkcja
rolna i spożywcza na rynkach
światowych? Czy poszukujemy
nowych rynków zbytu dla
polskich produktów?
Osiągamy bardzo dobre
wyniki w handlu zagranicznym
produktami rolno-spożywczymi.
Od lat systematycznie rośnie
wartość naszego eksportu,
a co bardzo ważne rośnie też
dodatnie saldo tej wymiany.
Za rok ubiegły wartość eksportu
wyniosła 15,2 mld euro,
a dodatnie saldo to 2,6 mld
euro. Dane za I półrocze br.
wskazują, że dodatnie saldo może
Wo liegen die Stärken Polens
bei der Ausfuhr von Agrarund Lebensmittelprodukten?
Lässt sich die Entwicklung
einer bestimmten Branche
des Nahrungsmittelsektors
als besonders dynamisch
bezeichnen?
Unsere Agrar- und Lebens
mittelgüter verkaufen sich
seit vielen Jahren sehr gut im
Ausland. Mit Sicherheit tragen
dazu die Veränderungen bei,
die sich in den letzten 20 Jahren
in den landwirtschaftlichen
Betrieben und in der
Verarbeitung vollzogen haben.
Durch die sehr gute Ausnutzung
der Heranführungsfonds
sowie der Bezuschussung im
Rahmen der EU-Mitgliedschaft
wurde die Modernisierung der
landwirtschaftlichen Betriebe
und der Verarbeitungs
unternehmen, insbesondere
im Fleisch- und Milchsektor,
wesentlich vorangetrieben. Der
Masstab und Umfang dieser
Veränderungen ist immens.
Dank dieser Mittel gehören
diese Betriebe zu den modernsten
Unternehmen. Der Wettbewerb
auf den internationalen Märkten
ist sehr hart. Die Warenstruktur
ändert sich jedoch im Laufe der
Zeit. Wir entwickelten uns u.a.
zum größten Hersteller von
Champignons in Europa. Aber
auch in der Gef lügelbranche ist
der Entwicklungsstand sehr hoch.
Welche Stellung hat die
polnische Erzeugung von
Agrar- und Lebensmittelgütern
a u f d e n We l t m ä r k t e n ?
Erschließen wir neue
Absatzmärkte für polnische
Produkte?
Wir erzielen sehr gute
Ergebnisse im Außenhandel mit
Die EU-Agrarpolitik unterstützt die
Modernisierung der Landwirtschaft
und steigert die Sicherheit der
Nahrungsmittel. Polnische Produkte
werden immer erfolgreicher und zwar
auf immer mehr Märkten. „Der Maßstab
und Umfang dieser Veränderungen
sind immens” – unterstreicht im Gespräch
mit der W i
Stanisław
Kalemba, Minister
für Landwirtschaft
und ländliche
Entwicklung.
osiągnąć w tym roku jeszcze
większą wartość – 2,8-2,9 mld
euro. Nieznacznie zmniejszył
się udział państw UE, ale i tak
jest on bardzo wysoki, gdyż
trzy czwarte naszego eksportu
rolno-spożywczego przypada
na te właśnie kraje. Największym
naszym partnerem handlowym
pozostaje nasz najbliższy sąsiad,
Niemcy, gdzie trafia 22,7 procent
całego naszego eksportu w ujęciu
wartościowym.
Biorąc pod uwagę, że około jedna
czwarta wartości naszej produkcji
rolnej jest eksportowana musimy
stale poszukiwać nowych rynków
zbytu dywersyfikując kierunki
dostaw.
Rolą ministerstwa i podległych mu
służb jest uzgadnianie warunków
fitosanitarnych i weterynaryjnych
dla poszczególnych towarów
i rynków. Jak te możliwości
zostaną wykorzystane zależy już
Agrar- und Lebensmittelgütern.
Seit einigen Jahren wird ein
wertmäßiger Anstieg unserer
Ausfuhr verzeichnet. Wichtig ist
hierbei der positive Saldo dieses
Warenumsatzes. Im vergangenen
Jahr belief sich der Wert der
Ausfuhren auf 15,2 Mrd. Euro,
wobei ein positiver Saldo von
2,6 Mrd. Euro erzielt wurde. Die
Zahlen für das erste Halbjahr
dieses Jahres zeigen, dass der
Saldo im lfd. Jahr im Bereich
von 2,8 – 2,9 Mrd. Euro liegen
dürfte. Dreiviertel unserer
Ausfuhren von Agrar- und
Lebensmittelgütern entfallen
auf die EU-Mitgliedstaaten,
obwohl sich deren Anteil
geringfügig verringert hat.
Deutschland als unser nächster
Nachbar ist unser wichtigster
Handelspartner – mit
22,7 Prozent am gesamten Wert
des polnischen Exports.
In Anbetracht dessen, dass rund
ein Viertel des Wertes unserer
Agrarproduktion exportiert
wird, müssen wir ständig neue
Absatzmärkte erschließen,
um die Bestimmungsländer zu
diversif izieren. Zur Aufgabe
des Ministeriums und der
ihm untergeordneten Stellen
gehört die Abstimmung der
phytosanitären und veterinären
Bedingungen für die einzelnen
Güter und Märkte. Von den
Erzeugern und Exporteuren
hängt es ab, wie diese
Möglichkeiten ausgenutzt
werden. Die Ergebnisse
des Außenhandels für das
vergangene Jahr zeigen, dass wir
uns auf neuen Märkten immer
erfolgreicher etablieren.
Gegenüber 2010 wurde bei den
wichtigsten Handelspartnern
der größte Anstieg beim Handel
mit Südkorea verzeichnet,
dessen Wert sich mehr als
vervierfachte. Zurückzuführen
ist diese Dynamik vor allem auf
die steigende Nachf rage nach
polnischem Schweinef leisch.
Aus gleichem Grund nahmen
auch die Ausfuhren nach
Weißrussland um 58 Prozent zu.
Die Aufhebung der Barrieren
bei Rindf leisch in der Türkei
ermöglichte eine Steigerung
des Exportwertes um 36
Prozent. Ein deutlicher Anstieg
des Exports konnte auch in
den Irak, in die Vereinigten
Arabischen Emirate sowie nach
Hongkong, Japan, Österreich,
Bulgarien und Rumänien
verzeichnet werden.
Welche Trends sind derzeit
im Nahrungsmittelsektor zu
beobachten?
Die Entwicklung im Fleisch
sektor ist unterschiedlich.
Wi 10-11/12
17
jednak od samych producentów
i eksporterów. Wyniki handlu
zagranicznego za rok ubiegły
pokazują, że coraz śmielej
wchodzimy na nowe rynki.
W porównaniu do 2010 roku,
wśród ważniejszych partnerów
handlowych, największy, bo aż
ponad czterokrotny wzrost
eksportu odnotowany został
w handlu z Koreą Południową,
głównie za sprawą wzrostu
eksportu mięsa wieprzowego.
Taka sama była przyczyna
58-procentowego wzrostu eksportu
na rynek białoruski. Zniesienie
barier dot yczących mięsa
wołowego w Turcji spowodowało
wzrost eksportu do tego kraju o 36
procent. Wyraźnie zauważalny
wzrost eksportu nastąpił również
do Iraku, Zjednoczonych
Emiratów Arabskich, Hongkongu,
Japonii, Austrii, Bułgarii oraz
Rumunii.
Jakie są obecnie trendy
w branży spożywczej?
Zróżnicowana sytuacja panuje
w branży mięsnej. Proszę zwrócić
uwagę, że przez ostatnie osiem
lat nastąpił dziesięciokrotny
wzrost eksportu naszego
drobiu. Jest też korzystna
tendencja w odniesieniu
do rynku wołowiny. Nasze
mięso cechuje wysoka jakość,
dotyczy to zarówno samego
mięsa jak i jego przetworów.
Dlatego też za najważniejszy cel
stawiam sobie przede wszystkim
podtrzymanie naszej dobrej
pozycji eksportowej, zarówno
na rynku unijnym, jak i rynkach
krajów trzecich.
Z odmienną sytuacją mamy
natomiast do czynienia na rynku
wieprzowiny. Niestety, chociaż
mamy wspaniałe tradycje
związane z tym rodzajem mięsa,
to aktualnie utrzymuje się ujemne
saldo w handlu zagranicznym.
Nie najgorzej radzi sobie branża
piekarnicza i mleczarska.
18
Wi 10-11/12
Jak radzi sobie Polska
z regulacjami europejskimi
dotyczącymi branży
spożywczej? Czy i jaki wpływ
mają one na rynek producentów
spożywczych?
Regulacje dotyczące warunków
produkcji, oznaczeń i wymogów
ekologicznych oczywiście
wpływają na kształtowanie się
kosztów produkcji. Jednak
nasze zakłady dzięki procesom
modernizacyjnym są dobrze
dostosowane do tych rosnących
wymagań.
Uważam, że te rosnące wymagania
w stosunku do rolników, jak
i producentów muszą się także
odnosić do produktów i towarów
wprowadzanych na wspólnotowy
rynek z krajów trzecich. Trudno
bowiem mówić o równych
warunkach konkurencji, gdy
jedni mają coraz wyższe koszty
produkcji z tego względu,
a drudzy tych kosztów w ogóle
nie ponoszą.
Nie mniej jednak wiele z tych
regulacji dobrze służy poprawie
bezpieczeństwa żywnościowego,
a zwłaszcza w dziedzinie jakości
żywności.
Jak polska branża spożywcza
radzi sobie z kryzysem?
Jak zawsze kr yzys bardzo
ostro uwy pukla wszelkie
słabości. Dziś widać wyraźnie,
że oprócz nowoczesnych
zakładów prze twórczych
niezbędne jest dostosowanie
się do wymogów rynkowych.
Brakuje nam korzyści skali,
tzn. jest bardzo niski stopień
skonsolidowania. Dotyczy
to zarówno producentów,
jak i przetwórców. W dobie
globalizacji gospodarki nie da się
uniknąć procesów koncentracji.
Dużo mamy jeszcze do zrobienia
w zakresie poprawy zarządzania.
Widać, że te problemy zostały
już zauważone przez samych
przedsiębiorców. Powoli tworzą
Es ist darauf hinzuweisen,
dass innerhalb der letzten
acht Jahre ein Anstieg des
Exports unseres Gef lügels um
das Zehnfache erfolgte. Ein
vorteilhafter Trend ist auch in
Bezug auf den Rindf leischmarkt
zu beobachten. Unser Fleisch
hat eine hohe Qualität,
sowohl das Fleisch als auch die
Fleischprodukte. Deshalb ist
das wichtigste Ziel für mich,
unseren guten Platz beim Export
zu halten, was sich sowohl auf
die EU-Mitgliedstaaten als auch
auf Märkte von Drittstaaten
bezieht.
Im Schweinef leischsektor
ist jedoch die Entwicklung
anders. Trotz ausgezeichneter
Traditionen in der Produktion
dieser Fleischsorte ist der Saldo
des Außenhandels mit diesem
Fleisch derzeit weiterhin
negativ.
Als gut ist die Entwicklung im
Bäckerei- und Milchsektor zu
bewerten.
Wie kommt Polen mit den
europäischen Regelungen zum
Nahrungsgütermarkt zurecht?
Haben diese Regelungen
Einfluss auf den Markt der
Erzeuger von Lebensmitteln,
und wenn ja, welchen?
Die Regelungen bezüglich der
Produktionsanforderungen,
Kennzeichnung sowie
ökologische Anforderungen
wirken sich natürlich
auf die Entwicklung der
Produktionskosten aus. Unsere
Betriebe sind jedoch dank der
Modernisierungsprozesse gut an
die steigenden Anforderungen
angepasst.
Ich bin allerdings der Ansicht,
dass sich die steigenden
Anforderungen an Landwirte
und Erzeuger auch auf die
E r z e u g n i s s e u n d Wa r e n
beziehen müssen, die aus
Drittstaaten auf den EU-Markt
eingeführt werden. Es ist
nämlich schwer von gleichen
Wettbewerbsbedingungen
zu sprechen, wenn einige
Erzeuger mit den sich aus diesen
Regelungen ergebenden höheren
Herstellungskosten belastet
werden, während Andere diese
Kosten überhaupt nicht tragen
müssen.
Nichtsdestotrotz verbessern
viele dieser Regelungen die
Nahr ungsmittelsicherheit,
insbesondere in Bezug auf deren
Qualität.
Kommt der polnische
Nahrungsmittelsektor sicher
durch die Krise?
Bei einer Krise kommen
immer alle Schwächen zum
Vorschein. Heute ist deutlich
sichtbar, dass eine Anpassung
an die Marktanforderungen
erforderlich ist. Durch die
geringe Konsolidierung
prof itieren wir nicht
vo n S k a l e n e f f e k t e n . D i e s
bezieht sich sowohl auf die
Erzeuger als auch auf die
Verarbeiter. Im Zeitalter der
Globalisierung der Wirtschaft
ist eine Marktkonsolidation
unver meidbar. Erheblicher
Handlungsbedarf besteht
auch bei der Verbesser ung
des Managements. Es
ist erkennbar, dass die
Unternehmer diese Probleme
bereits identif iziert haben.
Allmählich entwickeln sich
s t a r k e Un t e r n e h m e n , d i e
tatsächlich größenbedingte
Vorteile erkennen, sowohl in
Bezug auf den Binnenmarkt
als auch auf die Weltmärkte.
Ich bin überzeugt davon, dass
sich diese Prozesse in Kürze
beschleunigen werden.
Wäre es nicht angebracht,
angesichts der sich aus
weitenden Wirtschaftskrise
und des damit einhergehenden
się silne podmiot y, które
dostrzegają ewidentne korzyści
skali, zarówno w odniesieniu
do rynku wewnętrznego, jak
i na rynkach światowych. Jestem
przekonany, że wkrótce procesy
te zostaną przyspieszone.
W związku z narastającym
kryzysem gospodarczym,
a co za tym idzie, mniejszą ilością
pieniędzy u konsumentów,
czy stosownym nie byłoby
uruchomienie sprzedaży
bezpośredniej od producentów
żywności? Taka polityka
aktywizowałaby środowisko
drobnej wytwórczości, a nam
konsumentom gwarantowała
tani i smaczny wyrób.
To już następuje. Pozwalają
na to odpowiednie regulacje
prawne. Jedna z nich dotyczy
produkcji lokalnej, regionalnej
i ograniczonej. To wyjście
naprzeciw oczekiwaniom
konsumentów poszukujących
wyrobów tradycyjnych, bez
jakichkolwiek sztucznych
dodatków. To także rodzaj
wsparcia rolniczych dochodów.
Wraz z t ym rozwiązaniem
współgra program budowy
lub modernizacji lokalnych
targowisk. To niezwykle istotne
dla odbudowy tradycyjnych
więzi pomiędzy bezpośrednim
producentem, a konsumentem.
Program cieszy się bardzo
dużym zainteresowaniem
samorządów lokalnych
i lokalnej społeczności.
Czy istnieje polityka bezpie
czeństwa w zakresie surowców
rolnych na wypadek coraz
częściej występujących
zagrożeń ekologicznych
i klimatycznych. Jeśli tak
to w jaki sposób jest ona
realizowana?
Doświadczenia z ostatnich lat
sprawiły, że systemy reagowania
i powiadamiania o zagrożeniach
funkcjonują coraz sprawniej.
Bezpieczeństwo żywności jest
jednym z priorytetów Wspólnej
Polityki Rolnej. Rozwiązań
wymaga jednak system
ubezpieczeń upraw i zwierząt.
W całej UE występują zjawiska
klęsk żywiołowych, a rolnictwo
było i pozostanie bardzo
uzależnione od warunków
pogodowych. W tym zakresie
niezbędne są nowe rozwiązania.
Zwangs bei den Verbrauchern
den Gürtel enger zu schnallen,
mit dem Direktverkauf von
Nahrungsmitteln durch die
Hersteller zu beginnen? Würde
diese Politik nicht die Gruppe
der Kleinerzeuger aktivieren
und den Verbrauchern billige
und schmackhafte Erzeugnisse
sicherstellen?
Dieser Prozess ist bereits
im Gange. Entsprechende
rechtliche Regelungen lassen
diese Verfahrensweise zu. Eine
dieser Regelungen bezieht
sich auf die lokale, regionale
und beschränkte Herstellung.
Es handelt sich um eine
Lösung, die den Erwartungen
der Verbraucher entspricht,
die nach traditionellen
Erzeugnissen suchen, welche
keine künstlichen Zusatzstoffe
enthalten. Das ist auch eine
Form der Unterstützung der
Agrarerträge.
Angepasst ist diese Lösung an das
Programm der Errichtung oder
Modernisierung von lokalen
Marktständen zur Organisation
von Bauernmärkten. Diese
Maßnahme spielt eine
wesentliche Rolle beim
Wiederaufbau des direkten
Kontakts zwischen Erzeuger und
Verbraucher. Bei den lokalen
Selbstver waltungen und der
lokalen Bevölkerung erfreut sich
dieses Programm eines großen
Interesses.
Existiert eine Sicherheitspolitik
im Bereich der Agrarrohstoffe
für den Fall häufig auf
tretender ökologischer und
klimabedingter Gefährdungen?
Wenn ja, wie wird diese Politik
umgesetzt?
Die Erfahrungen der
letzten Jahre haben gezeigt,
d a s s I n t e r ve n t i o n s - u n d
Gefahrenmeldesysteme immer
eff izienter funktionieren. Die
Lebensmittelsicherheit ist eine
der Prioritäten der Gemeinsamen
Agrarpolitik. Handlungsbedarf
besteht jedoch bei Lösungen
für ein System zur Versicherung
von Anbaupf lanzen und Tieren.
In der gesamten EU kommt
es zu Naturkatastrophen,
während die Landwirtschaft
von Witterungsbedingungen
äußerst abhängig ist und bleibt.
In diesem Bereich sind neue
Lösungen erforderlich.

Wi 10-11/12
19
GMO
Jakie są mocne strony
niemieckiego sektora rolnospożywczego?
Niemiecki sektor rolno-spożywczy
jest różnorodny, dobrze rozwinięty
i produkuje szeroką gamę wysokiej
jakości artykułów spożywczych.
Jednocześnie niemiecka gospodarka
żywnościowa jest konkurencyjna
w skali globalnej. Producenci
żywności czy rolnicy to też przecież
przedsiębiorcy. I tak jak w dobrze
prosperującym przedsiębiorstwie,
tak i tu inwestycje w nowe
technologie i metody produkcji
są nieodzowne. Nasi rolnicy
zrozumieli to i regularnie
inwestują w swoją przyszłość –
niezależnie od tego, czy działają
w rolnictwie konwencjonalnym,
czy ekologicznym.
A słabe strony?
Oczywiście zawsze można być
lepszym, jednak mówienie
w tym kontekście o „słabych
20
Wi 10-11/12
nie, dziękuję!
nein, danke!
stronach” byłoby przesadą.
To, co dziś uważa się za „słabe
strony”, może już jutro okazać
się atutem. Niemcy i Polska
zaliczają się do największych
wytwórców produktów
rolnych i spożywczych w Unii,
a ważną tego przyczyną jest
ich umiejętność szybkiego
dostosowywania się do nowych
wyzwań. Do wyzwań tych,
stale zmieniających się, należą
przede wszystkim oczekiwania
konsumenckie oraz bieżące
badania naukowe, na które
sektor rolno-spożywczy szybko
reaguje.
Jak rozwija się polskoniemiecka wymiana handlowa
w branży produktów rolnospożywczych? Czy dostrzega
Pani ze swojej perspektywy
jakieś konkretne trendy?
Niemcy utrzymują z Polską
ożywione stosunki handlowe.
Wo liegen die Stärken
der deutschen Agrar- und
Lebensmittelbranche?
Die deutsche Agrar- und
Lebensmittelbranche ist vielfältig,
leistungsstark und produziert eine
breite Palette hochqualitativer
Nahrungsmittel. Gleichzeitig
ist unsere Ernährungswirtschaft
international wettbewerbsfähig. Ob
Lebensmittelhersteller oder Bauer
– sie alle sind auch Unternehmer.
Und wie es sich für ein erfolgreiches
Unternehmen gehört, sind
Investitionen in neue Techniken
und Herstellungsmethoden
unerlässlich. Unsere Bauern haben
das verstanden und investieren
fleißig in ihre Zukunft – und zwar
unabhängig davon, ob sie in der
konventionellen oder ökologischen
Landwirtschaft tätig sind.
Und wo liegen ihre Schwächen?
Natürlich kann man immer
noch besser werden, aber von
„Schwächen“ zu reden, wäre
unangemessen. Was heute als
„Schwäche“ formuliert wird,
kann morgen bereits eine neue
Stärke darstellen. Deutschland
wie auch Polen zählen mit
zu den größten Agrar- und
Lebensmittelproduzenten der EU
– und ein wichtiger Grund hierfür
ist ihre Fähigkeit, sich in kurzer
Zeit an neue Herausforderungen
anpassen zu können. Vor allem
Verbraucher wünsche wie
auch neue wissenschaftliche
Erkenntnisse zählen zu diesen sich
verändernden Herausforderungen,
auf die der Agrar- und der
Lebensmittelsektor schnell
reagieren.
Wie entwickelt sich der deutschpolnische Handelsaustausch im
Bereich Landwirtschafts- und
Lebensmittelprodukte? Gibt es
bestimmte Trends, die man aus
Ihrer Sicht ausmachen kann?
„Niemiecka gospodarka żywnościowa
jest konkurencyjna w skali globalnej.
Nasi rolnicy regularnie inwestują w swoją
przyszłość.” O stanie niemieckiego
rolnictwa, istotności polsko-niemieckiego
handlu oraz unijnej polityce rolnej i jej
przyszłości, rozmawiamy z Ilse Aigner,
Federalną Minister Polityki Żywnościowej,
Rolnictwa i Ochrony Konsumentów.
„Unsere Ernährungswirtschaft ist international
wettbewerbsfähig. Unsere Bauern investieren fleißig
in ihre Zukunft.” Über den Zustand der deutschen
Agrarwirtschaft, die Signifikanz des deutschpolnischen Handels sowie die EU-Agrarpolitik
und deren Zukunft sprechen wir mit der
Bundesministerin für Ernährung, Landwirtschaft
und Verbraucherschutz, Ilse Aigner.
W szczególności w sektorze
rolno-spożywczym notuje
się od kilku lat niezwykle
dynamiczny rozwój, bardzo
pozytywny dla obu państw.
Z przepływem w sumie
ponad trzech miliardów euro
w obu kierunkach Polska jest
naszym kluczowym partnerem
handlowym w Europie Środkowej
i Wschodniej. To wyznacza
drogę – ważne stosunki polskoniemieckie, a wraz z nimi handel,
umacniać się będą również
w przyszłości. Trendy natomiast
są tu różnorodne – jak chociażby
produkt y przetworzone,
świeże warzywa prosto z pola
czy produkt y rolnictwa
ekologicznego, cieszące się coraz
większą popularnością.
Niektórzy eksperci uważają,
że na unijnych dopłatach
do produkcji rolnej cierpią
kraje Trzeciego Świata,
w szczególności Afryki.
Jakie konsekwencje ma taka
polityka dla innych krajów
i dla samych konsumentów?
Czy UE również w przyszłości
powinna przeznaczać tak duże
sumy na wspieranie własnej
produkcji?
Największą część dopłat
unijnych stanowią dziś tak zwane
dopłaty bezpośrednie. Są one
ważne, ponieważ podkreślają
wartość społeczną rolnictwa
i honorują wysokie standardy
w zakresie ochrony środowiska,
dobrostanu zwierząt i ochrony
konsumentów w Unii. Dopłaty
te są w Niemczech przyznawane
niezależnie od poziomu i typu
produkcji. Stąd też nie można
mówić tu o negat ywnych
skutkach dla rolników w krajach
Trzeciego Świata. Na unijnym
rynku rolnym istnieją ponadto
jeszcze subsydia wywozowe,
które z mojego punktu widzenia
Deutschland unterhält
mit Polen ausgezeichnete
Handelsbeziehungen.
Insbesondere im Bereich der
Land- und Ernährungswirtschaft
verzeichnen wir seit mehreren
Jahren eine besonders dynamische
Entwicklung, die für beide Staaten
sehr positiv ist. Mit etwas mehr
als drei Milliarden Euro in beiden
Richtungen ist Polen zudem unser
bedeutendster Handelspartner in
Mittel- und Osteuropa. Der Weg ist
damit vorgegeben – die wichtigen
deutsch-polnischen Beziehungen
und mit ihnen der Handel werden
sich auch in Zukunft noch weiter
intensivieren. Da gibt es vielfältige
Trends – seien es verarbeitete
Produkte, frisches Gemüse vom
Feld oder Bio-Waren, die sich
wachsender Beliebtheit erfreuen.
Durch die Bezuschussung der
Landwirtschaftsproduktion
durch die EU sehen einige
Experten eine Benachteiligung
von Drittstaaten, vor allem aus
Afrika. Welche Folgen hat diese
Politik für andere Länder und
auch für den Endverbraucher?
Sollte die EU auch in Zukunft
dermaßen große Beträge zur
Unterstützung der eigenen
Produktion aufwenden?
Den größten Teil der
EU-Zahlungen machen heute die
sogenannten Direktzahlungen
aus. Sie sind wichtig, da
sie den gesellschaftlichen
Wert der Landwirtschaft
unterstreichen und die hohen
Umweltschutz-, Tierschutz- und
Verbraucherschutzstandards in
der EU honorieren. Die Zahlungen
sind in Deutschland unabhängig
von der Produktionsmenge und
-Richtung. Hieraus ergeben sich
also auch keine Benachteiligungen
für die Landwirte in
Drittländern. Innerhalb der
EU gibt es darüber hinaus noch
Agrarexporterstattungen, die aus
meiner Sicht nicht mehr zeitgemäß
sind und auf die wir vollständig
verzichten sollten.
Seit geraumer Zeit wecken
gentechnisch veränderte
Pflanzen gemischte Gefühle
sowohl bei Verbrauchern und
Öko-Organisationen als auch
bei den Produzenten selbst.
Die EU-Kommission will nun
die sogenannte NulltoleranzRegelung für solche Produkte
aufheben. Welchen Standpunkt
vertritt Deutschland bei diesem
Thema?
Mein Standpunkt ist klar: Ich
lehne die von der EU-Kommission
geplante Aufhebung der
Nulltoleranz für Lebensmittel
ab. Hierfür werde ich mich
auch bei unseren Partnern auf
allen Ebenen einsetzen. Die
Kommission will, dass für in der
EU nicht zugelassene gentechnisch
veränderte Organismen in
Lebensmitteln ein sogenannter
„Analyseschwellenwert“ von
0,1 Prozent eingeführt wird. Damit
würde das bisher geltende Prinzip
der Nulltoleranz ausgehebelt.
Dagegen wende ich mich. 0,0 muss
0,0 bleiben!
Eine große Herausforderung
für die Landwirtschaft
stellen die sich verändernden
K l i m a b e d i n g u n g e n d a r.
Welchen Einfluss haben
die Erderwärmung und
die Klimaschwankungen
auf
die
deutsche
Landwirtschaftsproduktion?
Was wird unternommen um den
Folgen für die Agrarwirtschaft
entgegenzuwirken?
Die Agrarwirtschaft gehört
weltweit zu den Hauptbetroffenen
des globalen Klimawandels. Die
Auswirkungen durch höhere
Temperaturen und steigende
Wetterextremen bekommen wir
alle zu spüren – auch die deutsche
und polnische Landwirtschaft ist
hiervon nicht ausgenommen. Zwar
Wi 10-11/12
21
pogodowe – polskie i niemieckie
rolnictwo również. Co prawda
w t ym roku stosunkowo
łagodne lato pozwoliło nam
osiągnąć przyzwoity bilans
z b i o r ów, j e d n a k j e s z c z e
w minionym wyglądało
to inaczej. Gospodarka rolna
w Niemczech i na świecie
musi dopasować się do tych
zmian, jednocześnie jednak
przyczyniać się do ochrony
klimatu i środowiska.
Na tym tle aktywna polityka
ochrony klimatu stała się również
integralną częścią dzisiejszej
polityki rolnej.
führte der vergleichsweise milde
Sommer bei uns in diesem Jahr zu
einer ordentlichen Erntebilanz. Im
letzten Jahr sah dies indes noch
anders aus. Die Landwirtschaft
in Deutschland und in der Welt
muss sich an diese veränderten
Bedingungen anpassen, zugleich
aber auch ihren Beitrag für den
Schutz von Klima und Umwelt
leisten.
Vor diesem Hintergrund ist
eine aktive Klimapolitik aus der
heutigen Agrarpolitik auch nicht
mehr wegzudenken.
Die Bundesregierung forciert
daher seit Langem mehrere
Z tego względu niemiecki rząd
od dawna forsuje przedsięwzięcia wysuwające na pierwszy plan te właśnie aspekty.
Wspiera przykładowo działania dostosowawcze w zakresie
hodowli roślin uprawnych,
niskoemisyjną produkcję żywności, a także działania na rzecz
silniejszego zaangażowania sektora rolnego w ochronę klimatu
i środowiska.

Maßnahmen, die genau
diese Gesichtspunkte in den
Vordergrund stellen. Hierzu zählen
beispielsweise die Förderung von
Anpassungsmaßnahmen bei der
Züchtung von Kulturpflanzen,
die Förderung der CO2-Bilanz
von Lebensmitteln, aber auch
Maßnahmen für eine engere
Einbindung des Agrarsektors
in den Bereichen Umwelt- und
Klimaschutz.

straciły rację bytu i to z nich
właśnie należałoby całkowicie
zrezygnować.
Od dłuższego czasu rośliny
modyfikowane genetycznie
budzą mieszane uczucia
zarówno wśród konsumentów
i organizacji ekologicznych, jak
i samych producentów. Komisja
Europejska chce teraz znieść
tzw. zasadę zerowej tolerancji
dla takich produktów. Jakie
jest stanowisko Niemiec w tej
kwestii?
Moje stanowisko jest jasne: nie
popieram planowanego przez
Komisję Europejską zniesienia
zasady zerowej tolerancji dla
tego rodzaju żywności. W tej
kwestii będę również zabiegać
o poparcie u naszych partnerów
na wszystkich szczeblach.
Komisja chce wprowadzenia dla
niedozwolonych na terenie Unii
organizmów modyfikowanych
genetycznie w żywności tak
zwanej „analitycznej wartości
progowej”, wynoszącej
0,1 procent. To natomiast
zniosłoby obowiązującą zasadę
zerowej tolerancji. I ja na to się nie
zgadzam. 0,0 musi pozostać 0,0!
Dużym wyzwaniem dla
rolnictwa jest zmieniający się
22
Wi 10-11/12
klimat. Jak globalne ocieplenie
i zmienność klimatu wpływają
na niemiecką produkcję rolną?
Jak przeciwdziała się ich
skutkom na gospodarkę rolną?
Na całym świecie gospodarka
rolna należy do głównych
poszkodowanych wskutek
globalnego ocieplenia. Wszyscy
odczuwamy oddziaływanie
wyższych temperatur i coraz
częstsze ekstremalne zjawiska
Przemysł spożywczy
w Niemczech
Die deutsche Lebensmitteindustrie
Po wielu latach względnej stagnacji
niemiecki przemysł spożywczy powoli
nabiera rozpędu. Dzieje się tak głównie
dzięki zmianie nastawienia konsumentów,
którzy odchodzą od oszczędności
za wszelką cenę i tworzą popyt
na produkty wysokiej jakości. Przemysł
spożywczy odpowiada na tę nową sytuację,
przede wszystkim jednak musi odzyskać
utracone zaufanie i wiarygodność.
Nach vielen Jahren geprägt von wenig
Veränderung kommt so langsam Schwung in die
deutsche Lebensmittelindustrie. Geprägt wird
diese Veränderung vor allem durch den Wandel
der Konsumentenpräferenz, weg von „Geiz ist
geil“ hin zur qualitätsorientierter Nachfrage.
Auf die veränderte Nachfragesituation reagiert
die Lebensmittelindustrie, jedoch muss sie
vor allem ihr verloren gegangenes Vertrauen
und ihre Glaubwürdigkeit zurückgewinnen.
Liczby, dane i fakty
W niemieckim przemyśle
spożywczym zatrudnienie znajduje
około 551 000 osób. Co za tym idzie,
przemysł spożywczy jest czwartą
co do wielkości gałęzią przemysłu
w Niemczech. Tworzą go głównie
średnie przedsiębiorstwa, razem
około 5700 firm. Wiele z nich
to przedsiębiorstwa rodzinne
o długiej tradycji, inne to duże
międzynarodowe koncerny
spożywcze. Asortyment firm
obejmuje około 160 000 produktów,
a ich paleta jest tak urozmaicona
jak nigdy przedtem. W 2011 roku
ta różnorodność produktów
przyniosła przedsiębiorcom
obrót rzędu 164,6 mld euro,
z tego ok. jedna trzecia to obrót
zagraniczny. W ostatnich
latach obrót stale rósł, a rozwój
odnotowano również pod względem
liczby zatrudnionych osób.
W porównaniu do roku 2010 obrót
realny wzrósł o 1,3 procent. Ważną
rolę odegrał tutaj eksport artykułów
spożywczych, który w ostatnich
latach odnotował dynamiczny
rozwój. W handlu artykułami
spożywczymi w Niemczech
(ok. 97 000 sklepów detalicznych)
dominuje kilka dużych koncernów
(grupy Edeka, REWE, Metro,
Schwarz i Aldi), których udział
w rynku wynosi około 75 procent.
Wysoki udział w rynku pięciu
dużych przedsiębiorstw oraz popyt
na niedrogie artykuły spożywcze
wśród konsumentów prowadzą
do silnej konkurencji cenowej,
a ta z kolei do niskich marż.
Aby zapewnić sobie przetrwanie
na rynku, handel spożywczy
wprowadza coraz więcej własnych
marek po znacznie niższych cenach.
Wojna cenowa jest prowadzona
przede wszystkim w 40 z 230 grup
produktów (dot. m.in. napojów
orzeźwiających i przekąsek).
Poprzez różnicowanie produktów
producenci próbują bronić się przed
wyniszczającą konkurencją cenową.
Idzie to jednak w parze z wysokim
odsetkiem porażek rynkowych,
który kształtuje się na poziomie
między 60 a 70 procent.
Twarda konkurencja odzwierciedla
się w wydatkach na konsumpcję
w porównaniu europejskim:
w Niemczech wydatki na artykuły
spożywcze to jedynie 11 procent
wszystkich wydatków, w Hiszpanii
14,1 procent, a we Włoszech
14,4 procent. Nie wiadomo, jak
długo Niemcy jeszcze pozostaną
w tyle za Hiszpanią i Włochami,
ponieważ przeznaczają coraz więcej
pieniędzy na wyżywienie. Coraz
większe znaczenie mają w tym
aspekcie pochodzenie, świeżość,
smak i trwałość produktów, będące
składnikami ogólnego określenia
„jakość”. W Niemczech wzrasta
gotowość do wydawania większych
sum na lepszą jakość.
Trzy megatrendy
W miarę upływu czasu zachowania
konsumentów oraz ich nawyki
żywieniowe ulegają przemianie.
Tr yb życia konsumentów
w ostatnich latach bardzo się zmienił
i pozostaje pod dużym wpływem
ciągle trwającej globalizacji.
Zmiana ta jest wynikiem
Zahlen, Daten und Fakten
In der deutschen Lebens
mittelindustrie sind rund 551.000
Personen beschäftigt. Damit
bildet die Lebensmittelindustrie
den viertgrößten Industriezweig
in Deutschland. Die von
mittelständischen Unternehmen
geprägte Industrie besteht aus
circa 5.700 Unternehmen.
Viele sind traditionsreiche
Familienunternehmen aber
es f inden sich auch große
internationale Lebensm ittel
konzerne wieder. Das Sortiment
der Unternehmen umfasst
rund 160.000 Produkte, die
Produktvielfalt war noch nie so groß
wie heute. Mit dieser Produktvielfalt
erwirtschafteten die Unternehmen
2011 einen Umsatz von 164,6 Mrd.
Euro, davon circa ein Drittel im
Ausland. In den letzten Jahren
wuchs der Umsatz fortwährend
und auch die Beschäftigtenzahlen
entwickelten sich in den letzten drei
Jahren positiv. Im Vergleich zu 2010
wuchs der Umsatz preisbereinigt
um 1,3 Prozent. Hierbei spielt der
Lebensmittelexport, der sich in den
letzten Jahren dynamisch entwickelt
hat, eine wichtige Rolle. Der
deutsche Lebensmittelhandel (ca.
97.000 Einzelhandelsgeschäfte) wird
von wenigen Großunternehmen
(Edeka-Gruppe, REWE-Gruppe,
Metro Gruppe, Schwarz-Gruppe
und Aldi-Gruppe) dominiert, deren
Marktanteil sich auf etwa 75 Prozent
beläuft. Der hohe Marktanteil
der fünf großen Unternehmen
und die Kundenpräferenz zu
kostengünstigen Lebensmitteln,
führen zu einem harten
Preiswettbewerb, der wiederrum
zu niedrigen Gewinnmargen führt.
Um im Markt zu bestehen, führt der
Lebensmitteleinzelhandel immer
mehr Eigenmarken ein, zu deutlich
günstigeren Preisen. Der Preiskampf
konzentriert sich vor allem auf 40
von den 230 Produktgruppen (u.
a. Softdrinks, Snacks). Deshalb
Bartosz Lenartowicz
AHK Polska / AHK Polen
versuchen sich die Hersteller
durch Produktdifferenzierung vor
dem ruinösen Preiswettbewerb zu
schützen, der aber einhergeht mit
einer hohen Produkt Flop-Rate, die
zwischen 60-70 Prozent liegt.
Der harte Wettbewerb zeigt
sich an den Konsumausgaben
im europäischen Vergleich: die
Deutschen geben lediglich elf
Prozent für Lebensmittel aus,
die Spanier 14,1 Prozent und die
Italiener 14,4 Prozent. Wie lange
Deutschland hinter Spanien und
Italien bleibt, ist unklar, da die
Deutschen immer mehr Geld
für ihre Ernährung ausgeben.
Dabei gewinnen die Aspekte
Herkunft, Frische, Geschmack und
Nachhaltigkeit, zusammengefasst
unter dem Begriff Qualität, mehr
und mehr an Bedeutung. Die
Deutschen sind zunehmend bereit
mehr Geld für bessere Qualität
auszugeben.
Drei Megatrends
Das Kauf- und Ernährungs
verhalten der Konsumenten wandelt
sich im Zeitverlauf. Der Alltag der
Konsumenten hat sich in den letzten
Jahren stark verändert und ist von
der anhaltenden Globalisierung
geprägt. Diese Veränderung
ist gekennzeichnet durch
Internationalisierung, Mobilität
und flexible Arbeitszeiten. Das
Wi 10-11/12
25
umiędzynarodowienia, mobilności
i ruchomego czasu pracy. Struktura
społeczna ulega przemianie.
Objawia się to w różnych aspektach
jak coraz większa liczba gospodarstw
jednoosobowych, wyraźne starzenie
się społeczeństwa i rosnący odsetek
pracujących kobiet. Badania
przeprowadzone przez agencję GFK
wykazały, że czynniki te zmieniają
zachowania konsumenckie i nawyki
żywieniowe Niemców, a w parze
ze zmianami idą trzy megatrendy:
„Produkty gotowe”, „Koneser”
oraz „Zdrowie, dobre samopoczucie
i szczupła sylwetka”.
Produkty gotowe
Produkty, które wystarczy podgrzać
czy produkty gotowe do spożycia
sprawiają, że konsument nie musi
wykonywać różnych prac przy ich
przyrządzaniu. Cieszą się one przede
wszystkim zainteresowaniem tych
klientów, którzy po pracy mają zbyt
mało czasu na przygotowywanie
całych posiłków. Paleta produktów
zaczyna się od świeżego makaronu,
a kończy na gotowych posiłkach.
Zdrowie, dobre samopoczucie
i szczupła sylwetka
Sport i zdrowie coraz bardziej
zyskują dziś na znaczeniu.
Przemysł spożywczy rozpoznał
już tę tendencję i oferuje coraz
więcej produktów o działaniu
zdrowotnym. Aspekt zdrowia
jest ważny szczególnie dla ludzi
starszych. Istnieją dwie formy tak
zwanej żywności funkcjonalnej.
Z jednej strony do produktów
spożywczych dodaje się
przeciwutleniacze lub błonnik,
a także witaminy i substancje
nieorganiczne. Z drugiej zaś usuwa
się z nich krytyczne i szkodliwe
składniki, takie jak nasycone kwasy
tłuszczowe. Do ostatniej z tych
kategorii zaliczamy tak zwane
produkty „light”, odznaczające się
przede wszystkim zredukowaną
26
Wi 10-11/12
liczbą kalorii lub mniejszą ilością
cukru. Taki rodzaj produktów
występuje już w niemal we
wszystkich grupach towarowych.
Do tej kategorii należą również
produkty eko. Przed 15 laty obrót
produktami eko wynosił 1,5 mld
euro, a w roku 210 wzrósł do 6 mld
euro. Tym samym Niemcy są
liderami w UE. Analiza wyników 223
badań wykazała jednak, że produkty
eko same w sobie nie są lepsze ani
zdrowsze niż konwencjonalne
artykuły spożywcze. Ich przewaga
leży raczej w bardziej chronionym
i zrównoważonym procesie
produkcji. Wytwarzanie tych
artykułów charakteryzuje się
przede wszystkim niższym o dwie
trzecie nakładem energii oraz
zaniechaniem stosowania nawozów
chemiczno-syntetycznych oraz
środków ochrony roślin. Władze UE
zareagowały na ten trend i wydały
dyrektywę, która szczegółowo
określa, jak należy produkować,
przetwarzać i kontrolować artykuły
spożywcze, aby mogły one posiadać
znak eko. Oprócz tego istnieje
osiem stowarzyszeń producentów
żywności, które przyznają własne
znaki. W porównaniu z dyrektywą
UE stowarzyszenia te mają znacznie
surowsze wymagania, które
producenci muszą spełnić, aby
zyskać prawo oznaczania swoich
produktów ich znakami.
W związku z wprowadzeniem
przed rokiem słodziku Stevia
w Unii Europejskiej przemysł
oczekuje nowych impulsów dla tej
grupy towarowej. Słodzik Stevia
jest 300 razy słodszy od cukru,
a jednocześnie nie posiada kalorii.
Otwiera to nowe możliwości
dla wielu produktów, takich jak
czekolada, napoje orzeźwiające
czy płatki zbożowe. Potencjał
wzrostu tkwi również w produktach
niezawierających laktozy
i bezglutenowych. W USA i Japonii
sprzedaje się produkty, które mają
gesellschaftliche Zusammenleben
wandelt sich und das zeigt sich in
verschiedenen Aspekten, z.B. gibt
es immer mehr Single-Haushalte,
eine stark alternde Bevölkerung und
immer mehr berufstätige Frauen.
All diese Aspekte verändern das
Kauf- und Ernährungsverhalten
der Deutschen laut einer GFKStudie und diese Veränderungen
gehen einher mit drei Megatrends:
„Convenience“, „Genuss“ und
„Gesundheit, Wohlfühlen und
Schlankheit“.
Convenience Food
Hierbei sollen dem Verbraucher
einzelne Arbeitsschritte abgenommen
werden mit Produkten, die z.B. nur
noch erhitzt werden müssen oder
verzehrfertig sind. Diese Produkte
sprechen vor allem Kundengruppen
an, die wenig Zeit haben nach der
Arbeit eine ganze Mahlzeit zu
zubereiten. Die Produktpalette
reicht von frischen Nudeln bis hin
zu fertigen Mahlzeiten.
Gesundheit, Wohlfühlen und
Schlankheit
Heutzutage gewinnen die
Themen Sport und Gesundheit
immer mehr an Bedeutung.
Die Lebensmittelindustrie hat
diesen Trend bereits erkannt
und entwickelt immer mehr
gesundheitsfördernde Produkte.
Besonders für ältere Menschen
ist der Gesundheitsaspekt sehr
wichtig. Es gibt zwei Formen
vom so genannten „Functional
Food“. Auf der einen Seite werden
Lebensmittel mit Zusatzstoffen
ergänzt, wie Antioxidantien oder
Ballaststoffen, sowie Vitaminen
und Mineralstoffen. Auf der
anderen Seite werden kritische
und schädliche Inhaltsstoffe,
wie gesättigte Fettsäuren, aus
Lebensmitteln entfernt. Zu der
Letzt genannten Kategorie zählen
die so genannten „Light“ Produkte,
die vor allem durch eine reduzierte
Kalorienzahl oder durch weniger
Zucker gekennzeichnet sind. Diese
Produktart gibt es mittlerweile in
fast allen Warengruppen.
In diese Kategorie fallen auch
die Bio-Produkte. Der Umsatz
von Bio-Produkten betrug vor 15
Jahren 1,5 Mrd. Euro, im Jahr 2010
stieg der Umsatz auf 6 Mrd. Euro.
Damit ist Deutschland Spitzenreiter
in der EU. In einer Auswertung
von 223 Studien zeigte sich aber,
dass Bio-Lebensmittel nicht per
se besser oder gesünder sind als
konventionelle Lebensmittel. Der
große Vorteil liegt eher bei der
schonenderen und nachhaltigeren
Herstellung. Die Herstellung ist
vor allem durch den um zweidrittel
geringeren Energieaufwand
und durch den Verzicht auf
chemischen-synthetischen Dünger
und Pf lanzenschutzmitteln
gekennzeichnet. Die EU-Behörden
haben auf den Trend reagiert
und eine Verordnung erlassen,
die genau regelt, wie BioLebensmittel erzeugt, verarbeitet
und kontrolliert werden müssen,
damit diese Produkte als BioProdukte gekennzeichnet werden
dürfen. Darüber hinaus gibt es
acht ökologische Anbauverbände,
die ihr eigenes Label vergeben. Die
Anbauverbände haben im Vergleich
zur EU-Verordnung viel strengere
Regeln an die sich der Hersteller
halten muss, damit er das Label auf
seinem Produkt ausweisen kann.
Neue Impulse für diese
Produktgruppe verspricht sich die
Industrie über das Süßungsmittel
Stevia, das vor fast einem Jahr in
der EU zugelassen wurde. Stevia
ist ein Süßungsmittel, das 300mal süßer ist als Zucker und dabei
keine Kalorien hat. Dadurch
ergeben sich neue Möglichkeiten
für eine Vielzahl an Produkten, wie
Schokolade, Softdrinks oder Müsli.
Darüber hinaus zeigen sich weitere
wspierać sprawność intelektualną
oraz produkty do pielęgnacji urody.
Nazywa się je „brain food” (żywność
dla mózgu) oraz „beauty food”
(żywność dla urody).
Największym problemem przy tym
rodzaju produktów jest naukowe
potwierdzenie pozytywnych
efektów ich działania. Ważną rolę
w tej kwestii pełni dyrektywa UE
Health Claims. Od grudnia 2012
roku obywatele UE będą mogli
być pewni, że przed podaniem
do wiadomości publicznej danych
o zdrowotnym działaniu produktów
zostało ono udowodnione
naukowo. Przedsiębiorstwa
krytycznie patrzą na związane z tym
nakłady formalne, jednak korzyść
dla konsumentów wynikająca
ze zwiększonej przejrzystości
informacji jest nieporównywalnie
większa. Dyrektywa chroni
konsumentów przed chybionym
zakupem i nieprawdziwymi danymi.
Chcąc obejść obowiązek badań
naukowych, wielu producentów
umieszcza swoje produkty
w kategorii „produktów
wellness”, które mają przyczyniać
się do ogólnego polepszenia
samopoczucia.
Koneser: produkty
wyrafinowane i specjały
międzynarodowe
Ostatni megatrend dotyczy
l u k s u s o w y c h a r t y k u ł ów
spożywczych. Produkt y
dla koneserów są tr udne
do rozgraniczenia. Należą do nich
delikatesy, artykuły wykwintne
i specjały międzynarodowe.
Bardzo wysoka jakość produktów
stopniowo zyskuje na znaczeniu dla
coraz większej rzeszy konsumentów.
Artykuły spożywcze służą również
jako elementy odróżniające
od ogółu i mają być wyrazem
pewnego rodzaju obycia w świecie.
Do specjałów międzynarodowych
zaliczają się produkty z określonych
krajów jak Włochy czy Indie,
jednocześnie rośnie popularność
typowego jedzenia niemieckiego.
W handlu detalicznym artykułami
spożywczymi pojawia się
coraz więcej marek własnych
klasy Premium, które pod
różnymi względami różnią się
od popularnych produktów. Może
to być wysoka jakość użytych
surowców lub wysoka zawartość
któregoś ze składników (np. kakao
w czekoladzie).
Krótki opis innych
rozwojowych segmentów
Wszystkie rozwojowe segmenty
są ściśle związane z jakością
produktu i procesem produkcji.
W ostatnich latach w Niemczech
rozwinęła się nowa świadomość
zrównoważonego rozwoju
i jakości.
Ta zmiana świadomości przejawia
się we wprowadzeniu różnych
certyfikatów produktów, jak
np. znak eko, znak Fairtrade czy
znak Clean. Pierwszy z tych znaków
przewidziano dla produktów, które
zostały wyprodukowane zgodnie
z rozporządzeniem dotyczącym
produktów eko. Certyf ikat
Fairtrade jest przyznawany
za uczciwe warunki bytowe
i warunki pracy przy produkcji
Wachstumssegmente im Bereich
der laktose- und glutenfreien
Lebensmittel. Außerdem werden
vor allem in den USA und
Japan Produkte verkauft, die die
Denkleistung fördern sollen und
Produkte die schöner machen
sollen. Diese Produkte werden
unter den Begriffen „Brain Food“
und „Beauty Food“ geführt.
Das größte Problem der
Lebensmittelindustrie bei dieser
Art von Produkten ist der
wissenschaftliche Nachweis der
positiven Effekte. Hierbei spielt die
neue Health Claims-Verordnung
der EU eine wichtige Rolle. Ab
Dezember 2012 können sich die
EU Bürger darauf verlassen, dass die
gesundheitsfördernden Angaben
– im Vorfeld – wissenschaftlich
nachgewiesen wurden, bevor damit
geworben werden darf. Den damit
einhergehenden bürokratischen
Aufwand sehen viele Unternehmen
kritisch, dagegen ist der Nutzen für
die Verbraucher, durch die erhöhte
Transparenz, ungleich höher. Die
Verbraucher werden vor Fehlkäufen
und Unwahrheiten geschützt.
Um den wissenschaftlichen
Nachweis zu umgehen, werden
viele Produkte als „WellnessProdukte“ positioniert, die zu
einer allgemeinen Steigerung des
Wohlbefindens beitragen sollen.
Genuss: Gourmet Produkte und
internationale Spezialitäten
Der letzte Megatrend betrifft
hochwertige Lebensmittel.
Der Genusstrend lässt sich nur
sehr schwer abgrenzen. Hierzu
zählen Delikatessen, Feinkost
und internationale Spezialitäten.
Eine sehr hohe Produktqualität
wird zunehmend wichtig für
immer mehr Verbraucher. Diese
Lebensmittel dienen auch als
soziale Abgrenzungsmerkmale und
sollen eine gewisse weltmännische
Gewandtheit zeigen. Zu den
internationalen Spezialitäten
zählen Produkte aus bestimmten
Ländern, wie Italien oder Indien,
zugleich steigt die Popularität
der deutschen Hausmannskost.
Der Lebensmitteleinzelhandel
führt immer mehr PremiumEigenmarken ein, die sich durch
verschiedene Merkmale abgrenzen
lassen. Hierzu zählt eine hohe
Qualität der eingesetzten Rohstoffe
oder ein hoher Anteil einer Zutat
(z.B. Kakao in Schokolade).
Weitere Wachstumssegmente
kurz umrissen
Alle Wachstumssegmente stehen
im engen Zusammenhang mit
der Produktqualität und mit
dem Produktionsprozess. In
Deutschland hat sich in den letzten
Wi 10-11/12
27
Kanada. Auf insgesamt 12 Prozent
der weltweiten Anbauf lächen
wachsen, durch Gentechnik
veränderte Pf lanzen. Daneben
stehen im Fokus der Verbraucher
Lebensmittel aus der eigenen
Region, sowie der Umweltschutz
und der Tierschutz, der bei der
Herstellung eine wichtige Rolle
spielt.
Skandale
artykułów spożywczych, a znak
Clean Label otrzymują produkty,
które nie zawierają dodatków takich
jak aromaty i barwniki. Z roku 2009
na 2010 sam rynek produktów
Fairtrade odnotował wzrost aż o 27
procent. Wspomniane certyfikaty
mają za zadanie wzbudzić
zaufanie konsumenta i wykazać,
że wyróżnione nimi produkty
wytworzono z zachowaniem
określonych standardów.
Duży potencjał wykazuje również
nanotechnologia. W ramach tej
technologii do produktu dodaje
się nanocząsteczki, które mogą mu
nadać konkretny smak. Inżynieria
genetyczna z kolei jest w Europie
kwestią sporną, inaczej sprawa
ma się w krajach takich jak Ameryka
czy Kanada. Łącznie na 12 procent
światowych pól uprawnych rosną
rośliny modyfikowane genetycznie.
W centrum zainteresowania
konsumentów znajduje się żywność
z własnego regionu oraz ochrona
środowiska i zwierząt, która gra
ważną rolę przy produkcji.
Skandale
W przemyśle spożywczym
mamy coraz to do czynienia
ze skandalami, a niektóre z nich
pociągnęły już za sobą ofiary
śmiertelne. Poza ciasteczkami,
28
Wi 10-11/12
kawą i ziemniakami skażonymi
akrylamidem oraz pestycydami
w owocach i warzywach znanych
jest wiele aktualnych przypadków
zachorowań spowodowanych przez
artykuły spożywcze.
Przed kilkoma miesiącami dwa
gospodarstwa w Dolnej Saksonii
sprzedawały jaja eko zawierające
trujące dioksyny. Ustawową normę
przekroczono sześciokrotnie.
Dioksyny są wszechobecnym
problemem przemysłu
spożywczego. Kontrolerzy ciągle
odkrywają przekroczone wartości,
nie tylko w jajach, ale również
w rybach, mięsie oraz mleku.
Na początku roku w mięsie
drobiowym znaleziono ślady
antybiotyków. Złe warunki
masowego chowu zwierząt,
w któr ych zwierzęta są
trzymane na bardzo małej
powierzchni, powodują ryzyko
zachorowania wszystkich zwierząt.
W takich warunkach choroby
rozprzestrzeniają się błyskawicznie.
Właściciele masowych hodowli
usiłują zapobiec chorobom
przez dodawanie antybiotyków
do paszy. Spór na temat takiego
rodzaju chowu zwierząt toczy się
od lat, ale dopóki nie zmniejszy się
apetyt Europejczyków na mięso, nie
ma co oczekiwać większych zmian.
Jahren ein neues Bewusstsein für
Nachhaltigkeit und Qualität
entwickelt.
Dieser Bewusstseinswandel
zeigt sich durch die Einführung
verschiedener Produktlabels, wie
z.B. dem Bio-Label, Fair-Trade
Label oder dem Clean-Label. Beim
ersten handelt es sich um Produkte,
die nach einer bestimmten BioVerordnung hergestellt wurden.
Beim Fair-Trade Label stehen faire
Lebens- und Arbeitsbedingungen
bei der Herstellung im Mittelpunkt
und ein Clean-Label erhalten
Produkte bei denen weitestgehend
auf Zusatzstoffe, wie Aromen
und Farbstoffe verzichtet wurde.
Alleine der Markt für Fair-Trade
Produkte ist von 2009 auf 2010 um
satte 27 Prozent gewachsen. Diese
Labels sollen beim Verbraucher
vertrauen wecken und deutlich
machen, dass diese Produkte unter
Einhaltung gewisser Standards
hergestellt wurden.
Darüber hinaus liegt noch viel
Potenzial in der Nanotechnologie,
hierbei werden Nanopartikelchen in
ein Produkt hinzugegeben, die dem
Produkt eine Geschmacksrichtung
geben können. Daneben ist die
Gentechnik in Europa heftig
umstritten im Gegensatz zu
Ländern wie Amerika und
In der Lebensmittelindustrie kommt
es immer wieder zu Skandalen, die
auch schon Todesopfer gefordert
haben. Neben Acrylamid belasteten
Keksen, Kaffee und Kartoffeln
sowie Pestiziden in Obst und
Gemüse gibt es zahlreiche aktuelle
Fälle bei denen Lebensmittel die
Menschen krank gemacht haben.
Vor einigen Monaten wurden
Dioxin vergiftete Bio-Eier von zwei
Höfen aus Niedersachsen verkauft.
Der gesetzliche Höchstwert wurde
um das 6-fache überschritten.
Dioxin ist ein allgegenwärtiges
Problem der Lebensmittelindustrie.
Es kommt immer wieder zu
erhöhten Werten, die durch
Kontrolleure aufgedeckt werden,
nicht nur in Eiern, auch bei Fisch,
Fleisch und Milch.
Anfang des Jahres wurden
Rückstände von Antibiotika in
Hähnchenfleisch gefunden. Die
teils schlechten Lebensbedingungen
bei der Massentierhaltung, bei der
die Tiere auf engsten Raum gehalten
werden, bedrohen Krankheiten
alle Tiere im Stall. In einem
solchen Umfeld verbreiten sich
Krankheitserreger in Windeseile.
Das versuchen Massentierhalter
mit der Zugabe von Antibiotika
zu verhindern. Seit Jahren wird
diese Art der Tierhaltung kritisch
diskutiert, aber solange die
Fleischeslust der Europäer nicht
nachlässt, wird sich daran nicht
viel ändern.
Ostatnim przykładem są bakterie
EHEC na kiełkach. Zwykle
bakterie EHEC pojawiają się tylko
w jeziorach i stawach kąpielowych
skażonych nawozem. Wiosną
2011 ten bardzo agresywny i dotąd
nieznany rodzaj bakterii dostał
się do Niemiec. Zakażeniu uległy
łącznie 3824 osoby, z których kilka
zmarło w wyniku infekcji.
Problemy wynikające
z wysokich cen surowców
Silna konkurencja cenowa
w związku ze wzrostem cen
surowców na rynku światowym
stawia duże wyzwania przed
producentami. Czynnikami
mającymi największy wpływ
na wzrost cen produktów są
ceny surowców, a po części
również koszty transportu
i energii. Za przykład może
posłużyć podwyżki cen zboża
do produkcji chleba, które
przewyższają ceny z 2011 roku
o 25-35 procent. Wzrost cen jest
spowodowany względnie dobrą
koniunkturą i dużym popytem
ze strony krajów rozwijających
się. W związku z dużą konkurencją
w Niemczech zwiększone koszty
produkcji można jedynie w części
zrekompensować w cenie dla
klientów. Producenci żywności
mają zbyt małą władzę nad handlem
detalicznym i nie są w stanie
wyegzekwować podwyżki cen.
Branża podejmuje dużo wysiłków,
aby przekazać dalej swoje koszty.
Między innymi sprzedaje się różne
objętości produktu po takich
samych cenach oraz zwiększa
ilość tańszego składnika kosztem
droższego (np. w przypadku
orzechów). Przez takie i podobne
działania branża traci zaufanie
konsumentów.
Kryzys zaufania
Zaufanie konsumentów spada
w związku z licznymi skandalami
30
Wi 10-11/12
i niedostatecznie oznaczonymi
produktami. Poprzez różnorakie
działania jak dyrekt ywy
i platformy internetowe rząd
federalny i UE podejmują starania
o przejrzyste zasady.
Z inicjatywy rządu niemieckiego
powstał portal dot. żywności pod
nazwą lebensmittelklarheit.de.
Na portalu tym konsumenci
mogą zgłaszać produkt y,
po zakupie których poczuli się
oszukani. Portal działa online
od lipca 2011. Dotychczas
zgłoszono około 5 600
produktów, z któr ych 60
procent zaliczono do kategorii
„oszustwo”. Na bazie analiz
naukowych Europejski Urząd ds.
Bezpieczeństwa Żywności EFSA
sprawdza deklaracje dotyczące
zdrowotnych właściwości
produktów umieszczanych
na opakowaniach żywności.
Podsumowanie
Przed niemieckim przemysłem
spożywczym stoją duże wyzwania.
Trzy największe z nich to:
• Wysokie koszty jako rezultat
rosnących cen surowców.
• Odzyskanie wiarygodności,
która bardzo ucierpiała wskutek
licznych skandali. Najważniejsza
jest tu uczciwość i bardziej
odpowiedzialne traktowanie
zwierząt i środowiska.
• Trend związany z zakupem
produktów spełniających kryteria
jakościowe.
Mimo problemów, z jakimi
boryka się przemysł spożywczy,
rokowania na rok 2012 są dobre.
Dużą szansą na powodzenie jest
wejście na zagraniczne rynki oraz
utwierdzenie pozycji produktów
wysokiej jakości. Najpierw
jednak przemysł spożywczy
musi odzyskać wiarygodność
nadszarpniętą przez skandale. 
Ein letztes Beispiel sind die EHECBakterien auf Sprossen. Die EHECBakterien tauchen gewöhnlich nur
in – durch Dünger verunreinigten
– Seen und Badeteichen auf.
Diese sehr aggressive und bis dato
unbekannte Variante kam im
Frühjahr 2011 nach Deutschland.
Insgesamt infizierten sich 3.824
Menschen, wovon einige an den
Folgen der Infizierung starben.
Probleme durch hohe
Rohstoffpreise
Der harte Preiswettbewerb im
Zusammenhang mit den steigenden
Rohstoffpreisen auf dem Weltmarkt
stellen die Hersteller vor große
Schwierigkeiten. Die größten
Preistreiber sind Rohstoffpreise
und zum Teil auch die Transportund Energiekosten. Als Beispiel
können hier die Preissteigerung von
Brotgetreide genannt werden, die
um 25-35 Prozent über den Preisen
von 2011 liegen. Die Preise werden
von der relativ guten Konjunktur
und der starken Nachfrage aus
den Schwellenländern in die
Höhe getrieben. Die erhöhten
Herstellungskosten können in
Deutschland, durch den hohen
Wettbewerb, nur zum Teil an die
Kunden weitergegeben werden.
Die Lebensmittelhersteller haben
zu wenig Macht gegenüber dem
Lebensmitteleinzelhandel, um die
Preissteigerungen durchzusetzen.
Um die Kosten weiterzugeben, gibt
sich die Branche viel Mühe. Es werden
u. a. unterschiedliche Füllmengen
zu gleichen Preisen verkauft und es
wird die Menge der kostengünstigsten
Zutat erhöht auf Kosten der teureren
Zutat (z.B. bei Nüssen). Durch solche
und andere Maßnahmen der Branche
verspielen diese das Vertrauen der
Konsumenten.
Vertrauenskrise
Durch die Vielzahl von Skandalen
und die nicht ausreichend
gekennzeichneten Lebensmittel
sinkt das Vertrauen der Verbraucher.
Die Bundesregierung und die
EU versuchen mit verschiedenen
Maßnahmen wie Verordnungen
und Online-Plattformen eine
gewisse Transparenz zu schaffen.
Eine Initiative der Bundesregierung
ist das Lebensmittelportal
lebensmittelklarheit.de. Auf
diesem Portal können Verbraucher
Produkte melden, bei denen
sie sich getäuscht fühlen. Das
Portal ist seit Juli 2011 online
und bisher wurden rund 5.600
Produkte gemeldet von denen
rund 60 Prozent in der Kategorie
„getäuscht“ eingeordnet wurden.
Die EU Lebensmittelbehörde
EFSA überprüft auf Basis
wissenschaftlicher Analysen die
Gesundheitsversprechen auf den
Lebensmittelverpackungen.
Fazit
Die deutsche Lebensmittelindustrie
steht vor großen Heraus
forderungen. Die drei größten sind:
• Hohe Kosten durch steigende
Rohstoffpreise,
• G laubwürdigkeit zur ück
gewinnen, die durch viele
Skandale stark gelitten hat.
Dabei geht es vornehmlich
um mehr Ehrlichkeit und
verantwortungsvolleren Umgang
mit Tieren und der Umwelt,
• Trend zu qualitätsorientierten
Lebensmitteleinkäufern.
Trotz der Probleme die die Indu
strie hat, bleibt sie zuversichtlich
für das Jahr 2012. Die Chancen
liegen speziell in der Erschließung
ausländischer Märkte,
sowie Etablierung qualitativ
hochwertiger Produkte. Zu aller
erst muss die Lebensmittelindustrie
ihre Glaubwürdigkeit zurück
gewinnen, die durch Skandale in
Mitleidenschaft gezogen wurde.
83%
firm budowlanych notowanych na Giełdzie Papierów
Wartościowych ubezpiecza Ergo Hestia.
WIG-BUDOW., 2012 r.
der an der Warschauer Wertpapierbörse notierten
Bauunternehmen versichert Ergo Hestia.
WIG-BUDOW., 2012.
Ergo Hestia
Jestem pewien
801 107 107
Infolinia:
koszt połączenia wg taryfy operatora
www.ergohestia.pl
Branża spożywcza
w sieci
Nahrungsmittelsektor
im Internet
Rośnie zainteresowanie Polaków zakupami przez Internet.
Poszerza się również oferta handlowców, a do gry wstępują
nowi gracze.
Das Interesse der Polen an Online-Shopping wächst. Das Angebot der
Online-Händler wird immer breiter und es stoßen zunehmend neue
Spieler in den Markt.
Branża spożywcza zarzuca
sieci...w sieci
Rok 2011 był dla branży
spożywczej dość łaskawy.
Badania przeprowadzone przez
PMR Ltd. mówią o prawie
czteroprocentowym wzroście
w stosunku do roku ubiegłego,
jednocześnie jednak analiza
wskazuje, iż wzrost ten miał miejsce
głównie w segmencie dyskontów
i supermarketów a źródłem tej
wartości jest tak naprawdę wzrost
cen 1. Raport, obok analizy roku
2011, zawiera również prognozy
dotyczące kierunków rozwoju
sprzedaży w branży spożywczej –
informacje szczególnie istotne dla
e-commerce – zakładają bowiem
rozwój kanałów sprzedaży o sklepy
internetowe.
Aktualnie tylko pięć procent
robiących zakupy w sieci nabywa
tą drogą również żywność. Jest
jednak szansa na zmianę w tym
obszarze – już teraz widać, że
nowi gracze wśród spożywczych
sklepów internetowych dużą
wagę przywiązują do utrzymania
niskich cen. Taka strategia
powinna przyspieszyć rozwój
sprzedaży on-line, a tym samym
– zgodnie z prognozami dla tego
sektora – zwiększyć też jego
wartość do 450 mln PLN w 2014
roku. Obecnie udział e-sklepów
spożywczych w całości handlu
spożywczego wynosi 0,10,2 procent. W perspektywie
5-6 lat ma wzrosnąć do 1,5 procent,
a wówczas jego wartość przekroczy
1,5 mld PLN rocznie. Część
analityków rynku jest mniej
optymistyczna w zakresie
szacowania udziału i pomimo
oczekiwanego dynamicznego
wzrostu segmentu partycypacja
obrotów spożywczych e-sklepów
w rynku handlu detalicznego
w najbliższych latach pozostanie
nadal marginalna, do 0,5 procent
w perspektywie 5 lat.
Zakup artykułów spożywczych
to działanie cykliczne, znacznie
częstsze niż np. kupno sprzętu
RTV-AGD, fotograf icznego
czy odzieży. Specyf ika tej
branży, sprzedaż produktów
spożywczych przez internet,
narzuca pewne ograniczenia,
stawia wymagania zarówno
logistyczne, jak i magazynowe,
które nie wszyscy gracze rynkowi
są w stanie spełnić. Jednocześnie
jednak zakupy spożywcze przez
internet dają klientom wartości
łatwe do oceny, jak np. komfort
zakupów czy oszczędność czasu
i w efekcie pieniędzy.
Branża spożywcza off line:
Jakie artykuły spożywcze
konsumenci kupują
najczęściej?
Z m o n i to r i n g u g a z e t e k
reklamowych wykonywanego
przez ABR SESTA w okresie
styczeń-czerwiec 2012 roku
(ponad 165 sieci w codziennym
monitoringu w kanałach
Der Nahrungsmittelsektor
wirft sein Netz aus
Das Jahr 2011 war für die
Nahrungsmittelbranche recht
gnädig. Laut Studien der PMR
Ltd. wurde ein Anstieg von fast
vier Prozent gegenüber dem
Vorjahr verzeichnet. Die Analyse
weist aber darauf hin, dass dieses
Ergebnis vorwiegend im Discountund Supermarktsektor erzielt
wurde und eigentlich aus dem
Preisanstieg resultiert 1. Außer der
Analyse für das Jahr 2011 enthält
dieser Bericht auch Prognosen zu
den Entwicklungsrichtungen des
Vertriebs im Nahrungsmittelsektor
und beinhaltet Informationen, die
für E-Commerce besonders wichtig
sind, da sie eine Erweiterung der
Vertriebskanäle um Online-Shops
umfassen.
Derzeit kaufen nur fünf Prozent der
Online-Käufer auch Lebensmittel
im Internet. Es bestehen jedoch
Chancen auf Änderungen in
diesem Bereich, denn jetzt
schon ist ersichtlich, dass die
neuen Player der LebensmittelOnlineshops großen Wert auf
die Beibehaltung niedriger Preise
legen. Diese Strategie dürfte die
Entwicklung des Onlinehandels
beschleunigen, womit laut
Prognosen für diesen Sektor im
Jahr 2014 der Verkaufswert auf 450
Mio. PLN erhöht werden könnte.
Momentan beträgt der Anteil von
Onlineshops am LebensmittelGesamthandel 0,1 – 0,2 Prozent. In
Karolina Bartnik-Kura
DreamCommerce S.A. | Shoper.pl
5-6 Jahren könnte er auf 1,5 Prozent
zunehmen, wobei der Verkaufswert
jährlich 1,5 Mrd. PLN überschreiten
soll. Einige Marktanalytiker sind
weniger optimistisch in ihren
Einschätzungen und gehen
weiterhin von einen marginalen
Anteil aus, der in den kommenden
fünf Jahren 0,5 Prozent
erreichen soll.
Der Einkauf von Lebensmitteln
erfolgt zyklisch und wesentlich
häufiger als beispielsweise von
Elektro- und Küchengeräten,
Fotoapparaten bzw. Kleidung.
Die Charakteristik dieses Sektors,
der sich auf den Verkauf von
Lebensmitteln über das Internet
bezieht, umfasst bestimmte
Einschränkungen in Bezug auf
Logistik und Lagerhaltung, die
nicht alle Player auf dem Markt
erfüllen können. Einkäufe von
Lebensmitteln über das Internet
bieten dem Kunden allerdings
einfach einschätzbare Vorteile,
wie Einkaufskomfort, Zeit- und
schließlich Geldersparnis.
offline: Welche Lebensmittel
kaufen die Verbraucher am
häufigsten?
Aus den von ABR SESTA in
der Periode von Januar bis Juni
2012 durchgeführten Analyse
der Werbeprospekte (über 165
Handelsketten durch tägliche
Recherchen in SB-Warenhäusern,
Supermärkten, Discountgeschäften,
Wi 10-11/12
33
hipermarketów i supermarketów,
dyskontów, małych sklepów
spożywczych oraz Cash&Carry)
wynika, że 53 procent oferty
sieci stanowią produkty FMCG,
kolejne 11 procent to produkty
Świeże Obsługa. Pozostałe
kategorie to Elektro (siedem
procent oferty) oraz produkty
przemysłowe (non-food).
kleinen LebensmittelEinzelhandelsgeschäften sowie
Cash&Carry-Handelsketten)
resultiert, dass 53 Prozent des
Angebots der Handelskette
FMCG-Produkte bilden, gefolgt
von Frischwarenprodukten mit
11 Prozent. Weitere Kategorien
sind Elektrogeräte (7 Prozent des
Angebots) und Industrieerzeugnisse
(Non-Food-Produkte).
Znaczenie kategorii FMCG
i Świeża Obsługa rośnie dla rynku
hipermarketów i Cash&Carry,
n a to m i a s t w p r z y p a d k u
dyskontów można zaobserwować
An Bedeutung gewinnen die
FMCG- und FrischwarenKategorien im SB-Warenhausund Cash&Carry-Markt, während
sich bei Discountgeschäften ein
gegenläufiger Trend beobachten
lässt, beruhend auf der wachsenden
Bedeutung von Non-FoodProdukten. Fast 60 Prozent des
Angebots von Discountgeschäften
bilden Non-Food-Produkte, bei
Lidl-Discountgeschäften sind es
sogar 73 Prozent.
Der Anteil der Eigenmarken
im FMCG-Angebot ist etwas
z u r ü c k g e g a n g e n ( a u f 10
Prozent), der höchste Anteil ist
jedoch in Discountgeschäften
anzutreffen, wo 41 Prozent der
Mobilna lista zakupów – artykuły [wykres 1]
Mobiler Einkaufszettel – Produkte [Diagramm 1]
warzywa i owoce
Obst und Gemüse
nabiał
Milch- und Käseprodukte
Sonderangebote Eigenmarken
bilden. Führend sind in diesem
Bereich Lidl und Biedronka mit
einem Anteil an Eigenmarken im
FMCG-Angebot von jeweils 89
und 41 Prozent, gefolgt von Aldi
und Netto mit jeweils 40 und 14
Prozent.
Das Institut für Logistik und
Lagerhaltung – GS1 Polen
entwickelte in Zusammenarbeit
mit ABR SESTA eine neue
Lösung für Verbraucher, die
durch den Einsatz moderner
Technologien den Preisvergleich
für die Produkte mithilfe eines
Mobiltelefons möglich macht. Die
Bereitstellung von Werbezeitungen
der Handelsgeschäfte über
die Applikation MOBIT GS1
gestattet es, nach dem Einscannen
des jeweiligen Strichcodes den
przyprawy, sosy, dodatki
Gewürze, Saucen, Zusatzstoffe
artykuły sypkie
Mehl-, Salz- und Zuckerprodukte
mięso i wędliny
Fleisch- und Wurstwaren
soki i napoje
Mineralwasser sowie Säfte und Getränke
słodycze i przekąski
Süßigkeiten und Imbissprodukte
pieczywo
Backwaren
alkohole i tytoń
Spirituosen und Tabakwaren
kawa, herbata, kakao
Kaffee, Tee, Kakao
tłuszcze
Fette und Öle
przetwory
Konservierte Obst- und Gemüseprodukte
apteczka
Arzneimittel
mrożonki i lody
Tiefkühlprodukte und Speiseeis
ciasta, desery, dodatki
Kuchen, Dessertprodukte, Zusatzprodukte
dania gotowe
Fertigprodukte
ryby
Fisch
konserwy
Konserven
żywność dietetyczna
Diätprodukte
0
100 000
200 000
300 000
400 000
ilość sztuk / Stückzahl
Źródło: Wykres przygotowany na potrzeby niniejszego artykułu na podstawie danych nadesłanych przez firmę Listonic Sp. z o.o.
Quelle: Diagramm anhand der von Listonic Sp. z o.o. für diesen Artikel übermittelten Angaben erstellt
34
Wi 10-11/12
500 000
Preis eines Produkts in anderen
Handelsgeschäften zu überprüfen.
Durch dieses Instrument kann die
Wahl des Einkaufsortes beeinflusst
werden.
Udział marek własnych w ofercie
FMCG nieznacznie spadł (do 10
procent), najwyższy wciąż
jest w Dyskontach, gdzie 41
procent promocji to właśnie
marki własne. Liderem wśród
dyskontów są Lidl i Biedronka
z udziałem marki własnej
w ofercie FMCG odpowiednio
89 i 41 procent. W Aldim i Netto
udział wynosi odpowiednio 40
i 14 procent.
Instytut Logistyki i Magazyno
wania – GS1 Polska we współpracy
z ABR SESTA przygotowali nowe
telefonu komórkowego.
Dostępność gazetek sklepowych
w aplikacji MOBIT GS1
umożliwi, po zeskanowaniu
kodu kreskowego produktu,
sprawdzenie jego ceny w innych
sklepach. Takie rozwiązanie może
wpłynąć na decyzję o wyborze
miejsca zakupów.
Przedstawiciele ser wisów
i n t e r n e to w y c h , k tó r y c h
d z i a ł a l n o ś ć op a r t a j e s t
na udostępnianiu on-line gazetek
marketowych podkreślają
intensywny ruch na stronach
i mocne zainteresowanie
gazetkami największych sieci
handlowych.
„Serwis Okazje.info w ciągu
ostatniego półrocza odnotował
ponad 43 mln odsłon, z czego
blisko osiem procent stanowią
odsłony stron z gazetkami
marketów, także z branży
spożywczej. Najpopularniejsze
wśród nich są gazetki sieci
POLOmarke t, Lidl oraz
Biedronka.” – podaje Aleksandra
Lisiecka z Okazje.info. „Z naszej
usługi Powiadomienia o nowych
gazetkach korzysta już ponad
60 000 osób.” – dodaje.
Przekartkowanie, nawet wirtualne,
gazetki jest niejednokrotnie
elementem decydującym
o wybraniu się w ogóle do danego
sklepu.
rozwiązanie dla konsumentów,
które, dzięki wykorzystaniu
nowoczesnych technologii,
pozwala porównywać ceny
produktów za pomocą
Ekspansja branży spożywczej
przy wykorzystaniu narzędzi
on-line jest zauważalna też w tym
segmencie rynku. Jak podkreśla
Aleksandra Lisiecka: „Ze względu
na rosnące zainteresowanie
inter nautów zakupami
spożywczymi, planujemy rozwój
kategorii Żywność – zarówno jeśli
chodzi o pozyskiwanie nowych
sklepów i ulepszenie kategoryzacji
produktów, jak i zwiększenie jej
widoczności na serwisie.”
Liczba użytkowników Listonic [wykres 2]
Anzahl der Listonic-Nutzer [Diagramm 2]
Liczba użytkowników / Anzahl der Nutzer
odmienny trend, czyli wzrost
znaczenia produktów non-food.
Już prawie 60 procent oferty
dyskontów stanowi non-food,
a w przypadku sklepów Lidl jest
to aż 73 procent.
260 000
230 000
200 000
170 000
140 000
I.2012
II.2012 III.2012 IV.2012
V.2012 VI.2012 VII.2012 VIII.2012
Źródło: Wykres przygotowany na potrzeby niniejszego artykułu na podstawie danych nadesłanych
przez firmę Listonic Sp. z o.o.
Quelle: Diagramm anhand der von Listonic Sp. z o.o. für diesen Artikel übermittelten Angaben erstellt
Die Vertreter der InternetP o r t a l e , d e r e n Tä t i g k e i t
auf der Bereitstellung von
Werbeprospekten online beruht,
weisen auf hohe Besucherzahlen
ihrer Websites und großes Interesse
an Werbezeitungen der größten
Handelsketten hin.
„Der Service Okazje.info wurde
im letzten Halbjahr über 43
Mio. angeklickt, davon gingen
acht Prozent zu HandelskettenWerbezeitungen, dar unter
aus dem Lebensmittelsektor.
Am populärsten sind die
Werbezeitungen der Handelsketten
POLOmarket, Lidl und
Biedronka”, informiert Aleksandra
Lisiecka von Okazje.info. „Unsere
Leistung Benachrichtigung über
neue Werbezeitungen nutzen
bereits über 60.000 Personen”,
fügt sie hinzu.
Nachdem man die Zeitung
durchgeblättert hat, auch online,
entscheidet man oftmals über
den Einkauf in dem jeweiligen
Handelsgeschäft.
Die
Expansion
des
Nahrungsmittelsektors unter
Ausnutzung von OnlineInstrumenten ist auch in diesem
Marktsegment erkennbar.
Aleksandra Lisiecka betont:
„Angesichts des wachsenden
Interesses der Internetnutzer an
dem Einkauf von Lebensmitteln
planen wir den Ausbau der
Kategorie Lebensmittel – sowohl
in Bezug auf die Einbeziehung
neuer Handelsgeschäfte
und die Verbesser ung der
Kategorisierung der Produkte
als auch auf die Verbesserung
der Darstellung der Kategorie
im Web-Service.”
Erkennbar sind auch intensive
Aktionspreismaßnahmen der
Handelsketten im Internet, die sich
auf Lebensmittel konzentrieren.
Wie kann man sich merken,
was man kaufen muss? Den
Online-Einkaufszettel Listonic
nutzen. Das System schlägt das
preislich günstigste Angebot
vor und informiert über aktuelle
Sparpreisaktionen für Produkte
aus der Liste.
Das Listonic-System ermöglicht
auch eine Analyse der
Einkaufszettellisten, womit die
Präferenzen der den Service
nutzenden Verbraucher analysiert
werden. Die von Listonic für
die Periode Januar-Juni 2012
gesammelten Informationen,
welche die Art und Anzahl
der über Online-Shopping
mithilfe elektronischer
Einkaufszettel gekauften Produkte
berücksichtigen, sehen wie folgt
aus Diagramm 1.
Wi 10-11/12
35
Zauważalne są także intensywne
działania promocyjne sieci
handlowych prowadzone w sieci,
skupione właśnie na produktach
spożywczych.
Jak zapamiętać co kupić? Skorzystać
z systemu Listonic – mobilnej listy
zakupów. System podpowiada
najkorzystniejsze oferty pod kątem
ceny, informuje o aktualnych
promocjach obejmujących
produkty wpisane na listę.
System Listonic pozwala również
na analizę list zakupowych, a tym
samym preferencji, konsumentów
korzystających z niego. Informacje
zebrane przez Listonic za okres
od stycznia do czerwca 2012 r.
uwzględniające rodzaj oraz
ilość produktów kupowanych
w marketach przy wykorzystaniu
elektronicznej listy zakupów
wyglądają jak na wykresie 1.
System Listonic wydaje się
być odpowiedzią na potrzeby
rynku i zmiany w zachowaniach
konsumenckich. Wpisuje się
w widoczną tendencję wzrostu
zaufania do transakcji online.
Mobilna lista zakupów pozwala
w ekonomiczny sposób (tak
w odniesieniu do czasu jak
i finansów) wykonać zakupy.
Liczba użytkowników Listonica
wzrasta z miesiąca na miesiąc,
co obrazuje wykres 2.
w „Delikatesach Allegro”
w okresie 1 stycznia do 30 czerwca
2012 r. wyniósł 19 812 403,23 zł.
Co dalej? Branża spożywcza
inwestuje w kanały sprzedaży
on-line
Zmieniający się tryb życia, coraz
łatwiejszy dostęp do nowych
technologii i rozwiązań
ułatwiających zakupy w internecie
sprawia, że wzrasta ilość osób
zaopatrujących się w ten sposób
w artykuły spożywcze. Wg
pojawiających się licznie prognoz
rynkowych możemy spodziewać
się zmian w tym segmencie:
pojawienia się nowych sklepów
internetowych, rozwoju sieci
sprzedaży on-line już aktualnie
działających, a także konsolidacji
pomiędzy poszczególnymi
uczestnikami rynku, co jest
typowe dla młodych rynków,
a takim na pewno jest sprzedaż
produktów spożywczych w sieci.
Aktualnie wśród sklepów z branży
spożywczej działających on-line
mamy ponad 300 podmiotów.
Liderami są:
– alma24.pl
– e-piotripawel.pl
Branża spożywcza on-line:
konsumenci kupują artykuły
spożywcze w sieci
Do niedawna w grupie tej
znajdowały się również delikatesy
a.pl (w połączeniu z fresh24.pl,
który miał 10 procent udziału
w rynku) – jednak 21 września
2012 roku spółka złożyła
wniosek o ogłoszenie upadłości
likwidacyjnej.
Podobnie jak w przypadku innych
branż, tak i w spożywczej sprzedaż
produktów przez internet na dużą
skalę zaczęła się od Allegro. W tym
przypadku nawet nie konkretne
produkty z kategorii: Delikatesy
Allegro mają znaczenie, jak
poziom obrotu – obrazujący skalę
zakupów artykułów spożywczych
w systemie aukcyjnym. Obrót
Część znanych marek, np. Auchan
czy E.Leclerc działa aktywnie
jedynie w kilku miastach w Polsce,
podobnie jak sieć f risco.pl.
W przypadku wspomnianych
firm rozwój kanałów sprzedaży
o sprzedaż on-line będzie
dominował w najbliższym czasie.
E.Leclerc aktualnie posiada sklepy
internetowe w pięciu miastach –
36
Wi 10-11/12
Man kann annehmen, dass
d a s L i s to n i c - S y s t e m e i n
geeignetes Instr ument ist,
das den Marktbedürf nissen
und Veränderungen des
Verbraucherverhaltens gerecht
wird. Es entspricht auch der zu
beobachtenden Tendenz des
steigenden Vertrauens in OnlineShopping. Als Vorteile der
Abwicklung von Einkäufen online
mit dem mobilen Einkaufszettel
sind Zeitersparnis und günstigere
Preise zu nennen. Die Zahl der
Listonic-Nutzer wächst von
Monat zu Monat, was auf dem
Diagramm 2 dargestellt wird.
online: Verbraucher kaufen
Lebensmittel über das Internet
Ähnlich wie in anderen Sektoren
begann der Verkauf der Produkte
in einem größeren Umfang
auch im Nahrungsmittelsektor
über Allegro. Von Bedeutung
sind in diesem Fall nicht die
konkreten Produkte der Kategorie
„Feinkost Allegro”, sondern das
Umsatzvolumen, von dem man
das Einkaufsvolumen in OnlineAuktionen ableiten kann. Der
Umsatz auf „Feinkost Allegro”
belief sich im Zeitraum vom 1.
Januar bis zum 30. Juni 2012 auf
19.812.403,23 PLN.
Welches Wachstumspotenzial
ist zu erwarten? Der
investiert in Online-Kanäle
Durch die Veränder ungen
im individuellen Lebensstil
und durch den sich ständig
verbessernden Zugang zu neuen
Technologien und Lösungen
zur Vereinfachung von OnlineShopping gibt es immer mehr
Lebensmittel-Onlinekäufer. Laut
zahlreichen Marktprognosen sind
in diesem Sektor Veränderungen
zu erwarten: neue Online-Shops,
Ausbau der bereits bestehenden
Marktteilnehmer sowie eine
Konsolidierung, was für die
sich neu entwickelnden Märkte
typisch ist, denn der LebensmittelOnlinehandel gehört mit Sicherheit
zu dieser Kategorie.
Derzeit haben sich im
Nahrungsmittelsektor über 300
Unternehmen als LebensmittelOnlinehändler etabliert. Zu den
Marktführern gehören:
– alma24.pl
– e-piotripawel.pl
Tä t i g a l s L e b e n s m i t t e l Onlinehändler war in letzter
Zeit auch der Feinkostanbieter
a.pl (zusammen mit fresh24.pl,
der einen Marktanteil von 10
Prozent hielt) – doch am 21.
September 2012 beantragte die
Gesellschaft die Einleitung des
Liquidationsverfahrens.
Einige der bekannten Marken, wie
Auchan und E.Leclerc, bieten ihr
Online-Angebot nur für Bewohner
bestimmter Städte an. Dies ist auch
bei der Vertriebskette frisco.pl
der Fall. Bei den genannten
Unternehmen wird in nächster
Zeit der Onlinehandel beim Ausbau
der Vertriebskanäle dominieren.
E.Leclerc betreibt derzeit OnlineShops in fünf Städten. Innerhalb
der kommenden 12 Monate soll
eine Plattform für Onlinehandel
eingerichtet werden, die die
Tätigkeit der bestehenden OnlineShops integrieren und neue
Online-Shops einbeziehen wird.
Laut aktuellen Erklärungen des
Geschäftsführers der E.LeclercUnternehmensgruppe wird bis zum
Jahr 2015 jedes stationäre E.LeclercGeschäft auch Onlineverkauf
anbieten.
Der Online-Anbieter frisco.pl,
der sich am Standort Warszawa
etabliert hat, plant innerhalb
von zwei bis drei Jahren eine
w ciągu najbliższych 12 miesięcy
planuje uruchomić platformę
sprzedaży on-line, która zintegruje
działania dotychczasowych
e-sklepów oraz poszerzy się
o nowe. Według najnowszych
deklaracji prezesa grupy E.Leclerc
do 2015 każdy sklep stacjonarny
będzie również oferował sprzedaż
internetową.
Sieć frisco.pl, która aktualnie
działa intensywnie na terenie
Warszawy, planuje w perspektywie
2-3 letniej rozwój o kolejne miasta.
Póki co dzięki inwestorowi Helix
Ventures Partners umacnia swoją
pozycję w stolicy.
Silnym graczem bieżącego roku
będzie na pewno Tesco.com, które
uruchomiło platformę sprzedaży
on-line. W pierwszej kolejności
opcja ta została udostępniona
jedynie na terenie Warszawy.
Aktualnie możliwość e-zakupów
mają również mieszkańcy Poznania,
Łodzi i Wrocławia, a w perspektywie
kilku lat – ma objąć 60 procent
obszaru Polski. Przedsięwzięcie
wymaga sporych nakładów
finansowych głównie w zaplecze
(chłodnie, magazyny) – stąd też
rozłożenie inwestycji w latach.
W założeniach oferta sklepu w sieci
ma kłaść nacisk na dwa główne
elementy: rozbudowany asortyment
oraz atrakcyjną cenę.
Według badań PMR żywność
w sklepach internetowych częściej
kupują mieszkańcy większych
miast (co dziesiąty w miastach
pow. 200 tys. wobec pięciu procent
ogółem) oraz osoby z wyższym
wykształceniem – 10 procent
kupujących on-line w stosunku
do trzech procent w grupie osób
z niższym wykształceniem.
PMR w swoich badaniach nie
odnotował istotnych różnic
ze względu na płeć badanych.
Próba badawcza była jednak
na t yle mała, że pozwala
jedynie na orientacyjną analizę
zagadnienia, bez wyciągania
daleko idących wniosków.
Analizując obecność branży
spożywczej w internecie trzeba
przyznać, że jeszcze kilka
lat temu nikt nie wróżył jej
tak intensywnego rozwoju
z wykorzystaniem kanału
sprzedaży on-line. Internet staje się
pożądanym kierunkiem ekspansji
dużych sieci handlowych – wpisuje
się to w ogólną tendencję wzrostu
branży e-commerce w Polsce, poza
tym jest to również naturalna
wypadkowa zmieniających
się preferencji zakupowych
konsumentów. Uczestnicy rynku
będą konkurować pomiędzy sobą
nie tylko ceną i asortymentem, ale
także zasięgiem. Coraz częściej
tradycyjny handel detaliczny
jest wzbogacany o dodatkowy
kanał sprzedaży w postaci wersji
sklepu on-line, w ten sposób też
sieci zwiększają grono swoich
klientów lub podtrzymają
relacje, wychodząc naprzeciw
oczekiwaniom konsumentów.
Plany rozwojowe sieci
handlowych w dużych miastach
zakładają poszerzenie kanałów
sprzedaży o sklep internetowy,
a w mniejszych miejscowościach
coraz liczniej pojawiają się kolejne
obiekty należące do dużych sieci
handlowych (co zdecydowanie
wzmacnia ich wizerunek) –
czy i tu z czasem pojawi się
opcja zakupów on line? Bardzo
możliwe, że i w przypadku branży
spożywczej okaże się, że bez
internetu ani rusz.

_________
Źródła:
1. Raport PMR Ltd. „Handel detaliczny artykułami
spożywczymi w Polsce 2011. Analiza rynku i prognozy
rozwoju na lata 2012-2014”;
2. portalspozywczy.pl;
3. CBRE: European Online Shopping On the Rise Over
Christmas While Overall Retail Sales Remained Flat;
4. Dane przesłane przez firmę ABR Sesta Sp. z o.o.;
5. Dane przesłane przez firmę Manubia.pl;
6. Dane przesłane przez Listonic Sp. z o.o.
Ausweitung des Geschäfts in
weiteren Städten. Momentan baut
jedoch das Unternehmen dank
des Investors Helix Ventures
Partners seine Position in der
Hauptstadt aus.
Durch den Start der Plattform für
Onlinehandel wird Tesco.com
im laufenden Jahr mit Sicherheit
ein starker Player sein. Zu Beginn
bestand nur in Warszawa Zugang
zu dieser Option. Doch bei
Tesco online shoppen können
jetzt auch die Einwohner von
Poznań, Łódź und Wrocław und
in einigen Jahren sollen es 60
Prozent der Bevölkerung in ganz
Polen sein. Die Realisierung dieses
Vorhabens erfolgt in mehreren
Jahren, da zur Gewährleistung
der Onlineservices kostspielige
Maßnahmen zum Aufbau der
entsprechenden Anlagen (adäquate
Kühlhäuser und Lager) erforderlich
sind. Der Online-Shop soll sich
laut Annahmen auf folgende
zwei Pfeiler stützen: erweitertes
Sortiment und günstiger Preis.
Lebensmittel in Online-Shops
kaufen laut PMR-Studien häufiger
Einwohner größerer Städte (jeder
Zehnte in Städten mit mehr als
200.000 Einwohnern gegenüber
fünf Prozent der gesamten
Einwohnerzahl) sowie Personen
mit Hochschulausbildung – 10
Prozent der Online-Shopper
gegenüber drei Prozent in der
Gruppe der Personen mit einer
niedrigeren Ausbildung. Laut
PMR-Studie wurden keine
Unterschiede im Zusammenhang
mit dem Geschlecht der Befragten
verzeichnet. Für allgemeine
Schlussfolgerungen war die
Bef ragtengruppe allerdings
zu klein, wodurch nur eine
schätzungsweise Analyse dieser
Problematik möglich war.
Die Analyse des Nahrungsmittel
sektors im Internet zeigt jedoch,
dass man noch vor einigen Jahren
ein solch intensives Wachstum
des Lebensmittel-Onlinehandels
nicht er wartet hatte. Das
Internet ist ein Medium, in
dem große Vertriebsketten
Expansionschancen erwarten,
was mit der allgemeinen Tendenz
des Wachstums von E-Commerce
in Polen einhergeht und auch
ein natürliches Resultat der sich
verändernden Einkaufspräferenzen
der Verbraucher ist. Der
Wettbewerb der Marktteilnehmer
wird sich nicht nur auf Preis
und Sortiment, sondern auch
auf die Reichweite beziehen.
Immer häuf iger wird der
traditionelle Einzelhandel um
den Onlineshop als zusätzlichen
Vertriebskanal er weitert,
wodurch die Handelsketten ihren
Kundenstamm erweitern und
den Kontakt mit den Kunden
aufrecht erhalten, womit sie die
Erwartungen der Verbraucher
erfüllen.
Die Wachstumspläne der
Handelsketten in Großstädten
beinhalten den Ausbau
der Vertriebskanäle durch
Onlineshops, während die großen
Handelsketten in kleineren
Ortschaften neue Filialgeschäfte
eröff nen (womit sie ihr
Firmenimage wesentlich stärken).
Abzuwarten bleibt, ob sich auch
hier der Onlinehandel entwickeln
wird. Das ist möglich, denn auch
im Lebensmittelhandel ist das
Internet nicht wegzudenken. 
________
Quelle:
1. Bericht PMR Ltd. „Einzelhandel mit
Nahrungsmitteln in Polen im Jahr 2011. Marktanalyse
und Entwicklungsperspektiven für die Periode 2012
– 2014”;
2. portalspozywczy.pl;
3. CBRE: European Online Shopping On the Rise Over
Christmas While Overall Retail Sales Remained Flat;
4. Angaben übermittelt durch die Firma ABR Sesta
Sp. z o.o.;
5. Angaben übermittelt durch die Firma Manubia.pl;
6. Angaben übermittelt durch Listonic Sp. z o.o.
Wi 10-11/12
37
Scott Brankin
Country Manager
Bahlsen Polska
Ceny surowca czekolady
spadły. Jakie czynniki
wywołują takie wahania
na rynku kakao?
Faktycznie ceny kakao w ostatnim
czasie zmalały, ale i tak są one
wyższe niż 5 lat temu. Ich ciągła
niestabilność jest wynikiem
wielu czynników, począwszy
od politycznej równowagi
w krajach, będących źródłem
zaopatrzenia, np. Wybrzeże Kości
Słoniowej, poprzez wahania kursu
walut, wielkości i jakości zbiorów,
a także spekulacji.
Prognozuje się, że
globalny rynek czekolady
w najbliższych pięciu latach
ma rosnąć w tempie 2 proc.
rocznie, czy w związku z tą
optymistyczną prognozą
planują Państwo dalsze
inwestycje?
Bahlsen ma ambitne plany
rozwoju na najbliższe lata,
czego najlepszym dowodem
jest rozbudowa naszej fabryki
w Skawinie. W ciągu ostatnich
5 lat podwoiliśmy sprzedaż,
a nasz apetyt rośnie. Chcemy
nadal się rozwijać i zwiększać
38
Wi 10-11/12
udziały, by ostatecznie stać się
liderem na polskim rynku ciastek.
Dostrzegamy na nim duże szanse
dla naszych marek, które już teraz
stanowią siłę napędową rynku.
Z pewnością będziemy chcieli
ten stan utrzymać, a tym samym
zapewnić wzrost naszej firmy jak
i całego rynku ciastek i to zarówno
pod względem wartościowym jak
i wolumenowym.

Die Rohstoffpreise für
Schokolade fielen. Welche
Faktoren verursachen solche
Schwankungen auf dem
Kakao-Markt?
Die Preise für Kakao sind in
letzter Zeit tatsächlich gesunken,
aber sie sind trotzdem noch
höher als vor 5 Jahren. Für die
permanente Instabilität der
Preise sind mehrere Faktoren
verantwortlich, angefangen vom
politischen Gleichgewicht in
den Anbauländern für Kakao,
wie der Elfenbeinküste, über
Währungskurs-Schwankungen,
Ernte-Größe und -Qualität, bis
hin zu Spekulationen.
Laut Prognosen soll der
globale Schokoladen-Markt in
den nächsten fünf Jahren ein
Wachstumstempo von zwei
Prozent jährlich verzeichnen.
Planen Sie angesichts dieser
optimistischen Prognose
weitere Investitionen?
Bahlsen hat ehrgeizige Pläne zur
Entwicklung in den nächsten
Jahren. Dafür ist der Ausbau
des Werks in Skawina ein
gutes Beispiel. In den letzten
fünf Jahren verdoppelten wir den
Umsatz, doch wir haben immer
höhere Umsatzerwartungen.
Wir setzen weiterhin auf
Wachstum und Steigerung der
Marktanteile, um Marktführer
auf dem Gebäckmarkt in Polen
zu werden. Gute Chancen sehen
wir für unsere Marken, die jetzt
schon eine Antriebskraft für
diesen Markt darstellen. Diesen
Trend wollen wir natürlich
beibehalten, um dadurch unserem
Unternehmen und dem gesamten
Gebäckmarkt ein wert- wie auch
volumenmäßiges Wachstum zu
gewährleisten.

Jak ocenia Pan sytuację
na rynku cukru i jak będzie
się Pana zdaniem rozwijał?
Od ponad 12 miesięcy na rynku
cukru obserwujemy uspokojenie
i stabilizację. Głęboka reforma
rynku przeprowadzona w latach
2006-2010 wiązała się z wielkimi
kosztami i wysiłkiem. Producenci
cukru ograniczali produkcję
i zamykali zakłady by dostosować
się do wymogów rozporządzeń
R a d y ( W E ) . P l a n t a to r z y
buraków ograniczali areały
upraw. Początkowym wynikiem
tak radykalnych zmian była
niepewność o przyszłość rynku.
Dziś widzimy jednak, że reforma
przyniosła zamierzone efekty.
Rynek odzyskał równowagę,
a w sytuacjach nadzwyczajnych
w arsenale Komisji Europejskiej
znajdują się instr ument y
umożliwiające wprowadzenie
krótkoterminowych korekt.
Mamy do czynienia
z nadmiarem cukru
na polskim rynku, którego
nie można sprzedać
za granicę z racji limitu
narzuconego przez UE.
Tymczasem w sklepie
kilogram cukru jeszcze
do niedawna kosztował
4 zł. Czy regulacje
unijne prowadzą Pana
zdaniem do wzrostu cen
i ograniczenia produkcji?
Słowo ‘nadmiar’ nie oddaje
istoty sytuacji, sugerując jakoby
istnienie jakiegoś strukturalnego
problemu. Musimy pamiętać, iż
ilość wyprodukowanego przez nas
cukru związana jest bezpośrednio
z plonem buraków, który z kolei
zależy w znacznym stopniu
od pogody. Przy pomyślnym
rozkładzie opadów i temperatur
ostateczna ilość surowca może
odbiegać od danych wyjściowych
o 30 procent. Odchylenie takie
w skali polskiej produkcji
oznacza około 400 000 ton
cukru ponad pierwotny plan.
Jednakże nawet w tak wyjątkowo
obf itym i rekordowym roku
2011, ostateczna ilość cukru,
której nie udało się polskim
producentom zagospodarować,
sięgnęła ok 3,5 procent całości
produkcji. Jest to wolumen
na granicy błędu. W średnim
okresie, w przeciętnym roku
ilość cukru, jaką produkujemy
odpowiada polskim limitom
produkcyjnym i możliwościom
eksportowym zapewnionym
przez obowiązującą regulację
rynku. W roku bieżącym, który
również zapowiada się korzystnie,
oczekujemy od Komisji użycia
środków prze widzianych
przez prawo, umożliwiających
zagospodarowanie ponad
normatywnego plonu, który dała
natura.
Polski rynek cukru tymczasem,
staje się r ynkiem coraz
bardziej dojrzałym. Podobnie,
jak ma to miejsce w Europie
Zachodniej, znaczna większość
naszych klientów zdecydowała się
na podpisanie długoterminowych
kontraktów
dostaw,
gwarantujących wolumeny
i dających pe wność cen.
Wchodzimy więc w wyczekiwaną
fazę stabilizacji, w której zarówno
producenci jak i konsumenci
oraz przetwórcy cukru mogą
ze spokojem planować swoje
potrzeby i produkcję. Efekty
widać wyraźnie, gdy przeanalizuje
się rozwój cen na r ynku
krajowym. Zgodnie z danymi
zbieranymi przez Agencję Rynku
Rolnego, która skrupulatnie
weryfikuje sposób ich wyliczenia,
od początku bieżącego roku
miesięczne odchylenia od ceny
średniej wynosiły od minus trzech
do plus dwóch procent. Rynek
jest stabilny. W konsekwencji
obawy o „kilo cukru po 4 zł”,
dalsze „ograniczanie produkcji”
i „wzrost cen” nie znajdują
oparcia w faktach.

Wie bewerten Sie die
Situation auf dem
Zuckermarkt und wie wird
sich dieser Ihrer Meinung
nach entwickeln?
Seit mehr als 12 Monaten
beobachten wir auf dem
Zuckermarkt Beruhigung und
Stabilisierung. Die tiefgreifenden
Marktreformen in den Jahren
2006-2010 waren mit erheblichen
Kosten und Anstrengungen
verbunden. Zuckerhersteller
setzten die Produktion herab
und mussten Betriebe schließen,
um sich den Anforderungen der
EG-Verordnungen anzupassen.
Die Anbauer von Zuckerrüben
begrenzten ihre Anbauflächen.
Das Ergebnis dieser radikalen
Änder ungen war zunächst
Unsicherheit über die Zukunft
des Marktes. Heute sehen wir
allerdings, dass die Reform die
angestrebten Ziele erbracht hat.
Der Markt ist wieder ausgeglichen,
in Ausnahmesituationen hat die
Europäische Kommission in ihrem
Arsenal Instrumente, welche
eine Umsetzung kurzfristiger
Korrekturen ermöglichen.
Auf dem polnischen Markt
haben wir es mit einem
Zuckerüberschuss zu tun, den
wir wegen der durch die EU
verordneten Limitierungen
nicht absetzen können.
Im Geschäft hingegen
kostete ein Kilo Zucker
bis vor kurzem 4 Zloty.
Führen die Regulierungen
der EU Ihrer Meinung nach
zu Preisanstiegen und
Produktionsrückgang?
Das Wort „Überschuss” gibt
das Wesen der Situation nicht
wieder, denn es suggeriert das
Vorhandensein eines strukturellen
Problems. Man muss daran denken,
dass die von uns hergestellte
Zuckermenge direkt mit dem
Anbau von Zuckerrüben verbunden
ist, und dieser wiederum hängt
Piotr
Chrobot
Member of the
Management
Board
Südzucker Polska
vom Wetter ab. Bei günstigen
Niederschlagsbedingungen
und Temperaturen kann die
Rohstoff menge 30 Prozent
über den Ausgangsdaten
liegen. Abweichungen dieser
Größenordnung in der polnischen
Produktion bedeuten ca. 400.000
Tonen mehr Zucker als geplant.
Aber auch in dem ungemein
reichhaltigen Rekordjahr, das 2011
war, betrug die Zuckermenge,
welche die polnischen Produzenten
nicht nutzen konnten, etwa
3,5 Prozent der Gesamtmenge.
Das liegt innerhalb der
Fehlerspanne. Mittelfristig, in
einem durchschnittlichen Jahr,
entspricht die Menge des von
uns hergestellten Zuckers den
polnischen Produktionslimits
und den Exportmöglichkeiten,
die durch die bestehenden
Marktregulierungen gelten. Im
laufenden Jahr, das ebenfalls günstig
zu werden verspricht, erwarten wir
von der Kommission die Nutzung
rechtlich vorgesehener Mittel, um
die naturgegebene, über der Norm
liegende Ernte nutzen zu können.
Der polnische Zuckermarkt wird
langsam zu einem immer reiferen
Markt. Ähnlich wie in Westeuropa
entscheidet sich die überwiegende
Mehrheit unserer Kunden zu
langfristigen Vertragsabschlüssen
bei Lieferungen, wodurch Mengen
und Preise gesichert werden.
Wir gehen also in die ersehnte
Stabilitätsphase hinein, in welcher
nicht nur die Produzenten,
sondern auch Verbraucher und
Verarbeitungsunternehmen in
Ruhe Bedarf und Produktion
planen können. Das Ergebnis
ist klar zu sehen, wenn man
die Preisentwicklung auf dem
Inlandsmarkt analysiert. Laut
Angaben der Agentur für
den Agrarmarkt, welche die
Preisberechnung akribisch verifiziert,
betrug die durchschnittliche
Abweichung seit Beginn des Jahres
monatlich von minus drei bis plus
zwei Prozent. Der Markt ist also
stabil. Und zur Angst über „ein
Kilo Zucker kostet 4 Zloty” –
weitere „Produktionsrückgänge”
oder „Preisanstiege“ finden in den
Fakten keine Bestätigung.

Wi 10-11/12
39
Ewelina Czuczman
Specjalista ds. Komunikacji
PR-Expertin
Zott Polska
Czas na nowości
Zeit für Neuheiten
Jak ten rok wygląda dla
branży nabiałowej?
Trwający kryzys gospodarczy
zostawił po sobie ślad również
w branży nabiałowej, a nawet
spowodował zanik niektórych
jej segmentów. Firma Zott Polska
postawiła jednak, szczególnie
w tym okresie, na komunikację
z konsumentem oraz na nowe
akwizycje, które pozwoliły
poszerzyć portfolio f irmy
o nowe, atrakcyjne produkty.
Dodatkowo jakość wyrobów
będąca dla nas priorytetem
jest już od lat doceniana przez
konsumentów i ma przełożenie
na lojalność względem naszych
marek, co pozwoliło nam
przetrwać z powodzeniem ten
trudny dla każdej branży okres.
Które segmenty produktowe
mają największy potencjał
rozwojowy na polskim
rynku?
W branży mleczarskiej
preferencje konsumentów
skupiają się wokół jogurtów,
głównie owocowych. Widoczne
jest jednak od jakiegoś
czasu zainteresowanie
40
Wi 10-11/12
kuchnią śródziemnomorską,
co ma przełożenie na zakup
większej ilości serów, zarówno
tych tradycyjnych twarogów,
jak i bardziej wyszukanych. Ser
typu mozarella zyskał w Polsce
już wyraźną popularność, a firma
Zott produkuje go pod różną
postacią, jak chociażby w kulce
(125 g), rolce (250 g) czy małych
kuleczkach – Zotarella minis.
Podobno preferencje
smakowe Polaków
różnią się od niemieckich
konsumentów. Czy
Polacy nadal obstają przy
smakach truskawkowych,
czy coraz bardziej
otwierają się na inne,
bardziej niecodzienne
smaki?
Preferencje polskich
konsumentów nieco różnią
się od konsumentów naszych
sąsiadów zza zachodniej granicy.
Przede wszystkim wybieramy
produkty o mniejszej zawartości
tłuszczu. Natomiast w kwestii
smaku Polacy rzeczywiście
wykazują nadal największe
przywiązanie do truskawki. 
Wie sieht dieses Jahr für die
Molkereibranche aus?
Die andauernde Wirtschaftskrise
hat auch in der Molkereibranche
ihre Spuren hinterlassen und
sogar zu einem Rückgang
mancher Segmente geführt. Die
Firma Zott Polska hat jedoch
besonders in diesem Zeitraum
auf die Kommunikation mit
den Verbrauchern und auf neue
Akquisitionen gesetzt, die es
erlaubt haben, das Sortiment
des Unternehmens um neue
attraktive Produkte zu erweitern.
Außerdem wird die Qualität der
Erzeugnisse, die bei uns Priorität
genießt, schon seit Jahren von
den Konsumenten geschätzt. Sie
bleiben deshalb unseren Marken
treu, so dass wir mit Erfolg diese
für jede Branche schwierige Zeit
überstehen.
Welche Produktsegmente
haben das größte
Wachstumspotential auf dem
polnischen Markt?
Die Molkereibranche verzeichnet
eine Vorliebe der Verbraucher
für Joghurts, insbesondere
Fr uchtjoghurts. Erkennbar
ist jedoch seit einiger Zeit
ein Interesse an mediterraner
Küche, was zu einem Kauf
größerer Mengen Käse, sowohl
traditioneller Quarksorten als
auch erlesenerer Erzeugnisse,
führt. Mozzarella ist in Polen
bereits sehr beliebt und die
Firma Zott produziert ihn in
unterschiedlichen Variationen,
so als Kugel (125 g), Rolle (250 g)
oder kleine Kügelchen, die
Zotarella minis.
Angeblich haben Polen
andere Geschmacksvorlieben
als deutsche Verbraucher.
Bleiben Polen weiterhin beim
Erdbeergeschmack oder
öffnen sie sich stärker für
andere, weniger alltägliche
Geschmacksrichtungen?
Die Vorlieben polnischer
Konsumenten unterscheiden
sich etwas von denen unserer
westlichen Nachbar n. Vor
allem wählen wir Produkte
mit geringerem Fettgehalt.
Was die Geschmacksrichtung
angeht, zeigen Polen tatsächlich
weiterhin eine starke
Verbundenheit mit Erdbeeren. 
Trudne czasy
dla branży spożywczej
Schwierige Zeiten
für die Lebensmittelbranche
Z prowadzonego przez Euler Hermes
Collections programu analiz należności
nie wynika, aby skala obrotów
uczestniczących w nim producentów
żywności znacząco zmniejszała się.
Monitorowane zobowiązania grupy około
10 tys. odbiorców wynoszą średnio w skali
miesiąca 2,3-2,5 mld złotych, z czego
w terminie płatności regulowane jest
ponad 80 procent wartości zobowiązań.
Aus dem von Euler Hermes Collections
betriebenen Forderungsanalyseprogramm
ergibt sich nicht, dass der Umsatz der an ihm
beteiligten Lebensmittelhersteller deutlich
zurückgegangen ist. Die überwachten
Verbindlichkeiten der aus rund 10.000
Abnehmern bestehenden Gruppe belaufen
sich im Monatsdurchschnitt auf 2,3 – 2,5 Mrd.
Zloty, wobei über 80 Prozent des Werts dieser
Verbindlichkeiten fristgerecht gezahlt werden.
W najbliższym okresie można
spodziewać się, że zarówno
eksport, jak i sprzedaż na rynku
wewnętrznym będzie rzeczywiście
tracić dynamikę wzrostu
z powodu zmniejszającej się
konkurencyjności cenowej
polskiej żywności na rynkach
zagranicznych. Na r ynku
we wnę trznym – oprócz
oszczędności konsumentów –
wynikać to będzie także z powodu
rosnącej sprzedaży w dyskontach,
sprowadzających znaczną część
marek własnych z zagranicy (m.in.
nabiał, wędliny).
Postępująca koncentracja
w handlu detalicznym
Dynamika sprzedaży nieco
wyhamowała, natomiast kwestią,
która ma decydujące znaczenie
są przede wszystkim wciąż
zmieniające się preferencje
kupujących. Konsumenci szukający
oszczędności stoją za ciągłym
wzrostem sprzedaży w dyskontach.
Trzeba jednak zauważyć, że także
dyskonty zmieniają się – oferują już
nie tylko podstawowe artykuły, ale
przykładowo wchodzą coraz śmielej
w sektor towarów delikatesowych.
Konkurują zatem nie tylko ceną,
ale także asortymentem, przy czym
w ich przypadku dobra luksusowe
również są w konkurencyjnych
cenach (co jest możliwe dzięki skali
działalności). Sieci tradycyjnych
supermarketów nie obserwują przy
tym biernie ekspansji dyskontów
– rozwijają kategorię produktów
oferowanych pod markami
własnymi, dzięki czemu ich
koszyk podstawowych produktów
spożywczych jest konkurencyjny
cenowo.
Uderza w sklepy…
Po podsumowaniu statystyki
upadłości w całej gospodarce
za osiem miesięcy br. widzimy, iż
liczba upadłości rośnie szybciej, o 23
procent w porównaniu do zeszłego
roku, ponieważ do spadku tempa
wzrostu eksportu i problemów
w budownictwie dołączył
hamujący popyt wewnętrzny
(o czym świadczy 60-procentowy
wzrost upadłości sklepów
detalicznych), którego udało
się nam uniknąć trzy lata temu.
Blisko siedemdziesiąt sklepów,
które zbankrutowały to niedużo
w odniesieniu do ogólnej liczby
sklepów. Jednak we wspomnianej
statystyce upadłości ogłoszonych
w Monitorach Sądowych
pojawiały się z reguły nie sklepy,
ale raczej przedsiębiorstwa handlu
detalicznego, mające obroty nawet
na poziomie dwudziestu kilku
milionów złotych i handlujące
w kilku lub kilkunastu placówkach.
Jeżeli liczba bankructw silniejszych
graczy w stosunku do pojedynczych
sklepów znacząco wzrosła,
to z pewnością słabsze, pojedyncze
jednostki handlowe, mają nie
mniejsze problemy.
…ale też w producentów
żywności
Zmiany w dystrybucji artykułów
spożywczych na r ynku
nałożyły się na sytuację
gwałtownego wzrostu cen
surowców (spożywczych, ale
też energetyczno-paliwowych).
Ponieważ gwałtowny rozwój
dyskontów pokazuje, iż ceny
są kluczowym elementem
powodzenia na r ynku –
czy to spożywczym, czy
transportowym, to duże firmy
starały się utrzymać swoja marżę
kosztem dostawców, mniejszych
firm. Niemożność podnoszenia
cen końcowych (to jest też efekt
konsolidacji handlu – oznacza
to bardziej wymierną siłę i presję
odbiorców na utrzymanie cen)
sprawiła zaś, że koszt brali
na siebie poddostawcy, którzy
na zlecenie większych f irm
produkowali/dostarczali towary
In nächster Zeit kann man
er warten, dass sowohl der
Export als auch der Absatz auf
dem Binnenmarkt tatsächlich an
Dynamik verlieren werden, und
zwar wegen der abnehmenden
preislichen Wettbewerbsfähigkeit
polnischer Lebensmittel auf
ausländischen Märkten sowie
auf dem Binnenmarkt, wobei
sich neben der Sparsamkeit
der Verbraucher auch der
zunehmende Verkauf bei
Discountern auswirkt, die
einen erheblichen Anteil ihrer
Eigenmarken aus dem Ausland
beziehen (u.a. Molkereiprodukte
und Wurstwaren).
Fortschreitende Konzentration
im Einzelhandel
Die Absatzdynamik hat
etwas abgenommen, jedoch
sind vor allem die sich
weiterhin veränder nden
Verbraucherpräferenzen von
entscheidender Bedeutung.
Nach Einsparungen suchende
Konsumenten sorgen für einen
ständigen Umsatzzuwachs der
Discounter. Man muss jedoch
berücksichtigen, dass sich auch
die Discounter verändern.
Sie bieten nicht mehr nur
grundlegende Artikel an, sondern
wenden sich z.B. immer häufiger
dem Feinkostbereich zu. Sie
konkurrieren also nicht nur
über den Preis, sondern auch das
Sortiment, wobei in ihrem Fall
auch Luxusgüter preisgünstig
angeboten werden (was dank
der Größenordnung ihrer
Geschäftstätigkeit möglich ist).
Traditionellen Supermarktketten
ist die Expansion der Discounter
nicht gleichgültig, sondern sie
entwickeln eine Kategorie, die
als Eigenmarken angebotene
Produkte umfasst, so dass ihr
Sortiment mit grundlegenden
Lebensmitteln preislich
wettbewerbsfähig ist.
Tomasz Delman
Euler Hermes Collections
Betroffen sind Geschäfte...
Nach der Zusammenfassung
der gesamtwirtschaftlichen
Insolvenzstatistik für die ersten
acht Monate dieses Jahres
sehen wir, dass die Zahl der
Insolvenzen schneller wächst,
und zwar um 23 Prozent
ggü. dem Vorjahreszeitraum,
weil neben das abnehmende
Tempo des Exportwachstums
und die Probleme in der
Bauwirtschaft eine schwächere
Binnennachf rage getreten ist
(davon zeugt eine 60-prozentige
Zunahme der Insolvenzen von
Einzelhandelsgeschäften),
was vor drei Jahren vermieden
werden konnte. Fast siebzig
insolvente Geschäfte sind zwar
nicht viel im Vergleich mit
den tausenden existierenden
Läden, jedoch wurden in der
genannten Statistik in der Regel
im Gerichtsanzeiger bekannt
gegebene Insolvenzen von
Einzelhandelsunternehmen mit
einem Umsatz im zweistelligen
Millionenbereich (in Zloty)
und mindestens mehreren
Niederlassungen berücksichtigt.
Wenn die Zahl der Pleiten dieser
im Verhältnis zu einzelnen
Läden stärkeren Unternehmen
wesentlich zugenommen hat,
haben schwächere Kleinbetriebe
mit Sicherheit nicht geringere
Probleme.
Wi 10-11/12
43
czy usługi. Małe firmy znalazły
się między młotem, a kowadłem
– drożej kupowały, nie mogąc
drożej sprzedać. Kupowały
droższe surowce (cukier, mąkę,
paliwo – ale tez np. ryby, które
znacznie zdrożały i doprowadziły
do bankructwa lub na jego skraj
część przetwórców), a następnie
sprzedawały większym
odbiorcom z minimalnym
zyskiem. Firmy realizowały wiec
obrót, ale nie zysk.
supermarketów i dyskontów
samodzielnie „rozbiera” mięso
i produkuje część asortymentu,
zwiększając presję na utrzymanie
cen na minimalnym poziomie.
Po uwzględnieniu kosztów,
takich jak paliwo i energia (które
drożały w stopniu większym niż
ceny wyrobów mięsnych), czy
opłat „półkowych” okazuje się,
iż zakłady mięsne operują obecnie
na niskiej, bo jedynie jedno-,
dwuprocentowej marży.
Jak na razie nie obserwujemy
większej ilości bankr uctw
producentów żywności, ale
zmieniła się w pewnym stopniu
specyf ika tego, jakie f irmy
przeżywają obecnie kłopoty –
generalnie większe, niż jeszcze
w 2011 roku. Porównując
obecny i ubiegły rok można
stwierdzić, iż przykładowo
w roku bieżącym największa
firma z branży mięsnej, która
zbankrutowała miała obrót około
150 mln złotych, podczas gdy
w tym samym okresie 2011 roku
największa upadłość producenta
artykułów spożywczych nie
mieściła się nawet w pierwszej
dwudziestce bankructw pod
względem wielkości. Był
to mianowicie przetwórca mięsa
o obrotach ok. 27 milionów
złotych.
Trudny okres nie zostawia
marginesu na błędy
Każda branża ma swoją
specyfikę – przykład masarni
Jakie są przyczyny
najliczniejszej grupy upadłości
w branży spożywczej – f irm
przetwarzających mięso? Wskazać
można m.in. na nadwyżkę mocy
produkcyjnych. W efekcie rynek
jest konkurencyjny cenowo,
a to przy wspomnianym
rosnącym udziale sieci
i dyskontów w strukturze
sprzedaży żywności oznacza
nieustanną presję na obniżkę
cen. Co więcej, część z tych
44
Wi 10-11/12
Warunki rynkowe nie zawsze są
przyczyną problemów, uwypuklają
raczej błędy w zarządzaniu. Niska
rentowność nakłada się na duże
koszty, jakie ponoszą zakłady
mięsne w związku ze spłatą
zobowiązań z tytułu inwestycji
poczynionych w kilku ostatnich
latach. Czy zatem inwestycje
były zbyt duże lub niepotrzebne?
Na pewno nie można tak twierdzić
w odniesieniu do branży jako
całości. Można natomiast – patrząc
już na sytuacje poszczególnych
firm z branży mięsnej wskazać
jednak błędy, jakimi było
na przykład jednoczesne
inwestowanie w krótkim czasie
na zbyt wielu polach: w ubój
(produkcję), hurt, jak i sprzedaż
detaliczną swoich wyrobów.
Inwestycje były przez to zbyt
rozdrobnione na poszczególne
sektory działalności takiej firmy.
Generowało to znaczne koszty,
a nie pozwalało jednocześnie
w wystarczającym stopniu odczuć
korzyści wynikających z efektu
skali tych inwestycji. Konkurenci
w branży mięsnej są często dużo
bardziej skonsolidowani, skupieni
na poszczególnych etapach (czy
to produkcji czy sprzedaży),
funkcjonowaniu i dzięki dużej
skali działalności są w stanie lepiej
ograniczyć koszty i finansować
poczynione inwestycje.

...aber auch
Lebensmittelproduzenten
Die Änderungen beim Vertrieb
von Lebensmitteln auf dem Markt
haben sich parallel zum starken
Anstieg der Rohstoffpreise (sowohl
von Nahrungsmitteln als auch
Energieträgern und Brennstoffen)
vollzogen. Da die rasche Expansion
der Discounter zeigt, dass die
Preise der entscheidende Faktor
für den Markterfolg, sowohl
im Lebensmittel- als auch im
Transportsektor, sind, haben sich
Großunternehmen bemüht, ihre
Marger auf Kosten von Lieferanten
und kleineren Unternehmen
beizubehalten. Da die Endpreise
nicht angehoben werden konnten
(das ist auch eine Folge der
Konsolidierung im Einzelhandel,
wodurch ein stärkerer Druck
seitens der Abnehmer, die Preise
beizubehalten, entsteht), haben
die Subunternehmer, die im
Auftrag größerer Firmen Waren
oder Leistungen produziert bzw.
geliefert haben, die Kosten auf
sich genommen. Kleine Firmen
befanden sich in einer Zwickmühle.
Sie kauften teurer ein, ohne teurer
verkaufen zu können. Sie mussten
teurere Rohstoffe erwerben
(Zucker, Mehl, Kraftstoff, aber z.
B. auch Fische, die erheblich teurer
geworden sind und einen Teil der
Betriebe ganz oder fast in den Ruin
getrieben haben) und anschließend
mit einem minimalen Gewinn an
größere Abnehmer verkaufen. Die
Firmen haben also Umsatz, aber
keinen Gewinn gemacht.
Vorerst beobachten wir keine
zunehmende Zahl insolventer
Lebensmittelproduzenten, aber
zu einem gewissen Grad hat sich
der Charakter der Schwierigkeiten,
die die Firmen derzeit erleben und
die generell größer sind als noch
2011, verändert. Vergleicht man
das laufende und das vergangene
Jahr, kann man feststellen, dass
z.B. in diesem Jahr das größte
insolvente Unternehmen aus der
Fleischbranche einen Umsatz
von rund 150 Mio. Zloty hatte,
während im selben Zeitraum des
Jahres 2011 die größte Pleite eines
Lebensmittelherstellers, nämlich
eines f leischverarbeitenden
Betriebs mit einem Umsatz von
rund 27 Mio. Zloty, wertmäßig
nicht einmal zu den zwanzig
größten Insolvenzen gehörte.
Jede Branche ist besonders –
Beispiel Fleischereien
Welche Gründe liegen bei der
zahlreichsten Gruppe insolventer
Betriebe der Lebensmittelbranche,
nämlich der fleischverarbeitenden
Unternehmen, vor? Nennen
kann man u.a. überschüssige
Produktionskapazitäten, durch
die der Preiswettbewerb auf dem
Markt sehr stark ist. Angesichts
des bereits erwähnten wachsenden
Anteils von Supermarktketten
und Discountern beim Absatz
von Lebensmitteln führt dies zu
einem beständigen Preisdruck.
Außerdem wird von einem
Teil dieser Supermärkte und
Discounter Fleisch selbstständig
„zerlegt“ und das Sortiment
teilweise hergestellt, wodurch
die Preise auf einem minimalen
Niveau gehalten werden müssen.
Nach Berücksichtigung der
Kosten wie z. B. für Kraftstoff
und Energie (die stärker
zugenommen haben als die
Preise für Fleischerzeugnisse)
sowie der „Regalgebühren“ zeigt
sich, dass f leischverarbeitende
Betriebe gegenwärtig mit einer
geringen, nämlich nur ein- bis
zweiprozentigen Marge arbeiten.
Schwierige Zeit verzeiht keine
Fehler
Die Marktumstände sind nicht
immer die Ursache für Probleme.
Sie lassen eher Managementfehler
deutlich werden. Eine geringe
Rentabilität tritt neben
erhebliche Aufwendungen, die
fleischverarbeitende Betriebe zur
Tilgung von Verbindlichkeiten für
in den letzten Jahren durchgeführte
Investitionen tätigen müssen.
Waren die Investitionsvorhaben
zu groß oder überf lüssig?
Mit Sicherheit kann man eine
solche Feststellung nicht für
die gesamte Branche treffen.
Man kann jedoch, wenn man
die Situation einzelner Firmen
der Fleischbranche betrachtet,
Fehler erkennen, wie zum Beispiel
gleichzeitige und in kurzer
Zeit ausgeführte Investitionen
in zu vielen Sektoren wie im
Schlachtbereich (Produktion),
Großhandel und Einzelhandel
mit eigenen Produkten.
Dadurch wurde die Wirkung
der Investitionen zu stark auf
die einzelnen Tätigkeitssektoren
eines solchen Unternehmens
zerstreut. Dies hat zu erheblichen
Kosten geführt, ohne gleichzeitig
im ausreichenden Maß Vorteile
durch den Skaleneffekt dieser
Investitionsmaßnahmen zu
bringen. Die in der Fleischbranche
tätigen Wettbewerber sind oft
schon stärker konsolidiert und
auf bestimmte Phasen ihrer
Tätigkeit (sei es Produktion oder
Verkauf) konzentriert. Durch ihre
Größenordnung sind sie in der
Lage, Aufwendungen besser im
Rahmen zu halten und getätigte
Investitionen zu finanzieren. 
Wi 10-11/12
45
Branża mięsna
w oczekiwaniu
Fleischbranche
in Wartestellung
Polskie gęsi trafiły na zachodnie rynki najwcześniej i mają
się tam dobrze. Pomimo, że mniej się to podkreśla, również
inne gatunki polskiego drobiu utorowały sobie do nich drogę – zaznacza w wywiadzie Ryszard
Waśniewski, dyrektor ds. optymalizacji projektów przemysłowych w firmie Indykpol.
Polnische Gänse wurden bereits früh und erfolgreich auf westlichen Märken verkauft. Auch wenn weniger
darüber gesprochen wird, haben sich dort auch andere polnische Geflügelfleischsorten behauptet
– unterstreicht Ryszard Waśniewski, Direktor für Optimierungsprojekte der Firma Indykpol.
Mówi się o kryzysie w branży
mięsnej. Od początku tego roku
wiele dużych firm zbankrutowało.
Czy rzeczywistą przyczyną jest
nadwyżka mocy produkcyjnych.
Jak Pan ocenia sytuację na rynku?
Problemy branży mięsnej związane
są z sytuacją na rynku zbóż i pasz.
Trwający od kilkunastu miesięcy
wzrost cen zbóż wpłynął na koszty
produkcji mięsa, powodując spadek
marży przetwórców. Rekordowo
wysokie ceny zbóż mocno odczuwa
produkcja drobiarska, oparta
na mieszankach pełnoporcjowych,
których głównym składnikiem są
pszenica i kukurydza. Ceny sprzedaży
wyrobów drobiarskich nie nadążają
za wzrostem kosztów, a to z kolei
przekłada się na kondycję finansową
branży.
Prognozy dla branży drobiarskiej
w Europie i w Polsce są jednak
dobre. Amerykański Departament
46
Wi 10-11/12
Rolnictwa (USDA) prognozuje, że
unijna produkcja drobiu w latach
2012-13 wzrośnie. Wzrostowi spożycia
będzie sprzyjało utrzymywanie
się spowolnienia gospodarczego,
ponieważ konsumenci będą nadal
wybierali tańsze mięso drobiowe
kosztem droższego mięsa
czerwonego. Sprzedaż droższych
elementów, takich jak piersi i całe
tuszki, będzie jednak rosła wolnej,
niż tańszych elementów kurczęcych,
takich jak nogi, czy skrzydełka.
Zakaz stosowania pasz
genetycznie modyfikowanych
sprawi, że podrożeją jaja, drób
i wieprzowina. Jak wynika
z raportu Banku Gospodarki
Żywnościowej spadnie również
ich krajowa produkcja. Czy
możliwy jest taki scenariusz?
W 2006 roku polski parlament
uchwalił ustawę o paszach, która
w art. 15 zawiera zakaz stosowania
w paszach surowców genetycznie
modyfikowanych. Przepis miał
wejść w życie 12 sierpnia 2008
roku. Potem termin ten został
przesunięty do 1 stycznia 2013
roku. W lipcu bieżącego roku
Sejm uchwalił nowelizację ustawy
o paszach, przedłużając możliwość
wykorzystywania pasz genetycznie
modyfikowanych do 1 stycznia
2017 r. Zapisany w ustawie o paszach
zakaz stosowania pasz genetycznie
modyfikowanych powinien być
jednak całkowicie z niej wykreślony,
zwłaszcza że jest niezgodny
z regulacjami unijnymi.
Śruta sojowa jest podstawowym
źródłem białka w paszach
produkowanych przez polskie
wytwórnie pasz. Wielu polskich
hodowców używa jej także przy
wytwarzaniu własnych mieszanek.
Podstawową barierą techniczną,
Die Fleischbranche steckt
in einer Krise. Seit Anfang
dieses Jahres haben viele
Großunternehmen Insolvenz
angemeldet. Sind tatsächlich zu
große Produktionskapazitäten
der Grund? Wie schätzen Sie die
Marktsituation ein?
Die Probleme der Fleischbranche
stehen mit der Lage im Getreideund Futtermittelsektor im
Zusammenhang. Die seit
über einem Jahr steigenden
Getreidepreise haben die Kosten
der Fleischproduktion erhöht und
zu einem Rückgang der Marge
verarbeitender Betriebe geführt. Die
sich auf Rekordhöhe bewegenden
Getreidepreise machen sich stark bei
der Geflügelproduktion bemerkbar,
die auf Alleinfutter beruht, dessen
Hauptbestandteile Weizen und
Mais sind. Die Verkaufspreise für
Geflügelerzeugnisse können nicht
która uniemożliwia zastąpienie
soi modyfikowanej przez soję
niemodyfikowaną jest ograniczona
dostępność jej oraz innych surowców
wysokobiałkowych. Udział soi
niemodyfikowanej w światowym
handlu jest niewielki i wynosi 5-10
procent. Dodatkowo jest ona o około
30 procent droższa. Na rynku brakuje
również innych surowców, które
mogłyby zastąpić soję np. śrutu
oleistego.
Od kilku lat Polska funkcjonuje
w Unii Europejskiej, gdzie
podstawową zasadą jest swobodny
przepływ towarów między państwami
członkowskimi. Na rynku unijnym
Indykpol lokuje aż 30 procent
swojej produkcji. Nasze produkty
konkurują tam dobrą jakością
i trochę niższą ceną od lokalnych
towarów (dlatego opłaca się wozić
je do Niemiec czy Anglii).
Wejście w życie zakazu stosowania
w paszach surowców genetycznie
modyfikowanych oznacza ogromne
komplikacje na polskim rynku
paszowym, mięsnym i drobiarskim.
Drogie już teraz pasze zdrożeją
jeszcze bardziej, wzrosną również
koszty produkcji żywca. Z badań
rynkowych wynika, że konsumenci
za produkt „ekologiczny” mogą
zapłacić cenę wyższą o 1-2 procent, ale
nie 10-20 procent – a o tyle może być
droższe mięso bez GMO. Oznacza to,
że polskie mięso nie będzie w stanie
konkurować na polskim rynku
z mięsem z Niemiec, Danii, Holandii
i innych krajów Unii. Tylko polscy
hodowcy zmuszeni będą do kupna
drogich pasz. Ich koledzy z UE nadal
będą żywić paszami zawierającymi
śrutę genetycznie modyfikowaną.
A tańsze mięso wyprodukowane
w ten sposób bez żadnych przeszkód
trafi do polskich konsumentów.
Paradoksalnie „zdrowymi
surowcami”, czyli wolnymi od GMO,
karmione będą zwierzęta, nie ludzie.
Polscy konsumenci nadal będą jeść
mięso zwierząt karmionych GMO,
tyle tylko, że nie będzie to mięso
wyprodukowane w Polsce.

mit dem Kostenanstieg Schritt
halten, was sich wiederum auf die
finanzielle Verfassung der Branche
auswirkt.
Die Prognosen für die
Geflügelbranche in Europa und
in Polen sind jedoch günstig.
Das Landwirtschaftsministerium
der Vereinigten Staaten
(USDA) er wartet, dass die
Gef lügelproduktion in der
EU in den Jahren 2012-2013
zunehmen wird. Die anhaltende
Konjunkturschwäche wird einem
wachsenden Konsum förderlich
sein, weil Verbraucher auf Kosten
des teureren Rotfleischs weiterhin
zum günstigeren Geflügelfleisch
greifen werden. Der Verkauf
teurerer Elemente wie Brustfleisch
und ganzer Geflügelhälften wird
jedoch langsamer steigen als der
billigerer Hühnchenteile wie Beine
oder Flügel.
Das Verbot, genetisch
veränderte Futtermittel
einzusetzen, führt zu einem
Preisanstieg bei Eiern, Geflügel
und Schweinefleisch. Nach
einem Bericht der Bank für
Lebensmittelwirtschaft wird
auch ihre Produktion im Inland
abnehmen. Ist eine solche
Entwicklung möglich?
2006 hat das polnische
Parlament das Futtermittelgesetz
verabschiedet, das in Art. 15
ein Verbot für die Verwendung
genetisch veränderter Rohstoffe
in Futtermitteln enthält. Diese
Vorschrift sollte am 12. August
2008 in Kraft treten. Später wurde
dieser Termin auf den 1. Januar 2013
verschoben. Im Juli dieses Jahres
hat der Sejm eine Novellierung des
Futtermittelgesetzes verabschiedet,
mit der die Möglichkeit, genetisch
veränderte Futtermittel nutzen zu
können, bis zum 1. Januar 2017
verlängert worden ist. Das im
Futtermittelgesetz vorgesehene
Verbot des Einsatzes genetisch
veränderten Tierfutters sollte jedoch
vollständig gestrichen werden,
insbesondere weil es nicht mit dem
EU-Recht vereinbar ist.
Sojaschrot bildet die Haupt
eiweißquelle in Futtermitteln, die von
polnischen Futtermittelherstellern
produziert werden. Viele polnische
Züchter verwenden ihn auch bei der
Herstellung eigener Mischungen.
Das technische Haupthindernis für
einen Ersatz genetisch veränderten
Sojaschrots durch unveränderten
ist seine beschränkte Verfügbarkeit.
Entsprechendes gilt auch für andere
Rohstoffe mit hohem Eiweißgehalt.
Der Anteil unveränderter Soja am
Welthandel ist gering und beträgt
5-10 Prozent. Außerdem ist sie
rund 30 Prozent teurer. Auf dem
Markt mangelt es auch an anderen
Rohstoffen, wie z.B. Ölschrot, die
Soja ersetzen könnten.
Polen ist seit einigen Jahren
Mitglied der Europäischen Union,
in der als Hauptgrundsatz ein
freier Warenverkehr zwischen
den Mitgliedsstaaten stattfindet.
Indykpol se tzt auf dem
Europäischen Binnenmarkt 30
Prozent seiner Produktion ab.
Unsere Erzeugnisse behaupten
sich im Wettbewerb dank ihrer
guten Qualität und ihres im
Vergleich mit lokalen Waren
etwas niedrigeren Preises
(weshalb sich ihre Lieferung
nach Deutschland oder
England lohnt).
Das Inkrafttre ten des
Verbots, genetisch veränderte
Rohstoffe in Futtermitteln
einzusetzen, würde zu
riesigen Komplikationen
im polnischen Tierfutter-,
Fleisch- und Geflügelsektor
führen. Die jetzt schon teuren
Futtermittel würden noch
teurer werden. Zunehmen
würden auch die Kosten
der Schlachttierproduktion.
Marktforschungen haben
gezeigt, dass Verbraucher für
ein „ökologisches“ Produkt
einen um 1-2 Prozent, aber
nicht um 10-20 Prozent höheren
Preis zahlen können – und so stark
könnte der Preisanstieg bei Fleisch
ohne GMO sein. Das bedeutet,
dass polnisches Fleisch auf dem
polnischen Markt im Wettbewerb
gegen Fleisch aus Deutschland,
Dänemark, den Niederlanden
und anderen EU-Ländern nicht
bestehen würde. Nur polnische
Züchter wären gezwungen,
teurere Futtermittel zu kaufen.
Ihre Kollegen aus der EU würden
weiterhin Tierfutter mit genetisch
verändertem Schrot einsetzen. Das
auf diese Weise produzierte billigere
Fleisch gelänge ohne Hindernisse
zu den polnischen Verbrauchern.
Es wäre paradox, wenn man Tiere
mit „gesunden Rohstoffen“,
nämlich GMO-freien, versorgen
würde, aber nicht Menschen. Die
polnischen Verbraucher würden
weiterhin Fleisch von Tieren
essen, die mit GMO-haltigen
Futtermitteln gefüttert würden. Der
Unterschied wäre, dass es sich nicht
um in Polen erzeugtes Fleisch
handeln würde. 
Wi 10-11/12
47
Tradycja i ekologia
Tradition
und Ökologie
Polscy konsumenci
coraz
częściej
sięgają po żywność
wartościową,
smaczną i wysoko
gatunkową. Badają
Agnieszka Ozubko
przy tym skład
i pochodzenie
produktów. Poznanie tych informacji
umożliwiają regulacje krajowe
i unijne, zobowiązujące producentów
do szczegółowego opisywania wyrobów.
Dzięki zainteresowaniu klientów
możliwe jest jednoczesne ze sprzedażą
realizowanie założeń polityki rolnej UE.
Die polnischen Verbraucher greifen immer
häufiger nach hochwertigen, schmackhaften
und hochqualitativen Lebensmitteln. Sie
schauen dabei auf die Zusammensetzung und
die Herkunft der Produkte. Den Erhalt dieser
Informationen regeln Bestimmungen in der EU
und den einzelnen Ländern, die Produzenten
dazu verpflichten, ihre Erzeugnisse detailliert
zu beschreiben. Auf Grund des Interesses der
Verbraucher ist es möglich, beim Verkauf die
Vorgaben der EU-Agrarpolitik umzusetzen.
Produkty regionalne
i tradycyjne
Rosnącym zainteresowaniem
konsumentów cieszą się produkty
regionalne i tradycyjne. Z ideą
ochrony regionalnych specjałów
wystąpili Francuzi, a początkowo
kwestie te dotyczyły wyłącznie
win. Wprowadzenie regulacji
europejskich w tym zakresie,
opartych zresztą pierwotnie
na ustawodawstwie francuskim,
pozwoliło na realizację założeń
reformy Wspólnej Polityki Rolnej,
dążącej do zmniejszenia ilości
i podniesienia jakości żywności
wytwarzanej w Europie Zachodniej.
Poza walorami poznawczymi
dla odbiorców produktów,
zainteresowanie produktami
regionalnymi skutkuje
wstrzymaniem odpływu ludności
z tr udnych klimat ycznie,
czy krajobrazowo obszarów.
Zauważalnym następstwem
rosnącej podaży na produkty
regionalne jest również rozwój
turystyki oraz wprowadzenie
w życie europejskiej idei ochrony
dziedzictwa kulturowego
poszczególnych regionów.
W Polsce Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi oraz marszałkowie
województw prowadzą Listę
Produktów Tradycyjnych.
Na listę wpisywane są produkty,
których jakość i wyjątkowe
właściwości wynikają ze stosowania
tradycyjnych metod produkcji,
stanowią fragment dziedzictwa
kulturowego regionu, w którym
są wytwarzane oraz są elementem
tożsamości społeczności lokalnej.
Za tradycyjne uważa się przy tym
metody produkcji wykorzystywane
od co najmniej 25 lat. Wpis na listę
nie daje żadnych uprawnień,
a jedynie poświadcza właściwości
produktu. Ma również na celu
jego promocję i identyfikację.
Obecnie na liście znajduje się 996
50
Wi 10-11/12
produktów. Ostatni wpis na listę
to śląskie gruszki z mięsem. Według
opisu gruszki powinny być słodkie
o aromacie goździków, a mięso
aromatyczne w lekko słodkawym
sosie. Danie takie tradycyjnie bywa
podawane podczas uroczystego
niedzielnego śląskiego obiadu.
Oznaczenia geograficzne,
nazwy pochodzenia,
specjalności tradycyjne
Obok produktów regionalnych
zainteresowaniem konsumentów
cieszą się rejestrowane oznaczenia
geograficzne i nazwy pochodzenia
oraz gwarantowane tradycyjne
specjalności. Rejestracja
dokonywana jest przez Komisję
Europejską za pośrednictwem
Ministerstwa Rolnictwa.
W przypadku produktów
zarejestrowanych przez KE lista
uprawnień producentów jest
szersza, od możliwości posługiwania
się wspólnotowym logo do ścigania
naruszeń prawa np. wykorzystania
przez nieuprawnionego nazwy
produktu. Lista zarejestrowanych
oznaczeń geograficznych liczy
obecnie 35 polskich produktów,
a do powszechnie znanych
produktów zarejestrowanych należą
oscypek, trójniak i kabanosy. Jak
twierdzą producenci często już sam
rozgłos wokół rejestracji wpływa
na wzrost sprzedaży produktów.
Żywność ekologiczna a zdrowa
żywność
Jako żywność ekologiczną
określa się produkty rolnictwa
ekologicznego, przy produkcji
których nie stosuje się nawozów
sztucznych i pest ycydów.
Zgodnie z unijną definicją są
to produkty pochodzące z upraw
biologicznych kontrolowanych,
niemodyfikowanych genetycznie.
Odpowiednio produkt y
zwierzęce pochodzą z chowu
przeprowadzanego zgodnie
Regionale Produkte mit
Tradition
Wachsenden Interesses erfreuen
sich bei den Verbrauchern
regionale Erzeugnisse mit
Tradition. Vorreiter der Idee
regionaler Spezialitäten war
Frankreich und dies betraf zu
Anfang ausschließlich Weine.
Die Einführung europäischer
Regelungen, die sich anfänglich
auf französisches Recht stützten,
ermöglichte die Reform der
gemeinschaftlichen Agrarpolitik,
die dahin ging, die Menge
der in Westeuropa erzeugten
Lebensmittel zu reduzieren, dafür
aber die Qualität anzuheben.
Neben dem Kennenlerneffekt
für die Verbraucher zieht
das Interesse an regionalen
Produkten ein vermindertes
Abwandern der Bevölkerung aus
klimatisch oder landschaftlich
schwierigeren Gebieten nach sich.
Spürbare Folge des wachsenden
Angebotes an regionalen
Produkten sind ebenfalls der
Tourismus und die Einführung
der europäischen Idee zum
Schutz des kulturellen Erbes der
verschiedenen Regionen.
In Polen haben das
Ministerium für Landwirtschaft
und Entwicklung der
ländlichen Region und die
Woiwodschaftsmarschälle
eine Liste mit traditionellen
Erzeugnissen herausgegeben.
Hier sind Produkte
verzeichnet, deren Qualität
bzw. besondere Merkmale oder
Eigenschaften aus traditionellen
Herstellungsverfahren resultieren
und einen Teil des kulturellen
Erbes der Region sind, in der
sie erzeugt werden und in der
sie einen identitätsbildenden
Bestandteil der ansässigen
Bevölkerung darstellen. Als
traditionell betrachtet man dabei
Herstellungsverfahren, die seit
mindestens 25 Jahren angewendet
werden. Der Eintrag in die
besagte Liste gewährt keinerlei
Berechtigungen, er bezeugt allein
die Eigenschaften des Produkts.
Auch dessen Werbung und
Identifikation sollen hierdurch
gefördert werden. Derzeit stehen
996 Produkte auf dieser Liste. Der
letzte Eintrag: Schlesische Birnen
mit Fleisch. Laut Rezept sollten
die Birnen süß sein, mit leichtem
Gewürznelkenaroma, das Fleisch
in einer süßlichen Soße gereicht
werden. Traditionell wird
dieses Gericht zum festlichen
schlesischen Sonntagstisch
serviert.
Geografische Kennzeichnung,
Herkunft und traditionelle
Spezialitäten
Neben regionalen Produkten
erfreuen sich auch geografisch
gekennzeichnete Produkte,
Herkunftsbezeichnungen und
traditionelle Spezialitäten mit
Garantie großen Interesses
bei den Verbrauchern. Die
Eintragung wird von der
Europäischen Kommission
unter Vermittlung des
Landwirtschaftsministeriums
vorgenommen. Wenn
ein Produkt von der EK
registriert wird, wächst der
Rahmen der Berechtigungen,
von der Möglichkeit, sich
des Gemeinschaftslogos
zu bedienen, bis hin zur
rechtlichen Verfolgung bei
Rechtsverletzungen, z.B. der
widerrechtlichen Benutzung von
Produktnamen.
z rytmem i warunkami życia
właściwymi dla danego gatunku.
Podczas chowu nie stosuje się
w takim stopniu jak w przypadku
gospodarstw konwencjonalnych
antybiotyków i hormonów. Choć
często pojawiają się wątpliwości,
co do spełnienia przez producentów
wymagań produkcji ekologicznej,
wzrasta zainteresowanie żywnością
ekologiczną. Warto w tym
momencie zauważyć, że rolnictwo
ekologiczne podlega certyfikacji
oraz kontroli, tak na etapie
produkcji, jak i przy wprowadzaniu
do obrotu.
Hasło „zdrowa żywność”, choć
bywa często zamiennie stosowane
z określeniem „żywność
ekologiczna” jest wyłącznie
hasłem marketingowym i nie
wiąże się z żadnymi standardami
dotyczącymi certyf ikowanej
żywności ekologicznej.
Dostrzegalne jest zainteresowanie
Polaków właśnie zdrową
żywnością reklamowaną często
również jako produkty tradycyjne.
Uzasadnieniem tej tendencji jest
dużo wyższa cena produktów
bio w stosunku do wyrobów
wykonywanych w sposób
tradycyjny.
Ciekawostką dotyczącą rozwoju
regionalnych produktów jest
sprzedaż lokalnych marek piwa. Jak
podała w sierpniu Rzeczpospolita
o osiem procent wzrosła sprzedaż
produktów regionalnych
browarów w pierwszej połowie
2012 roku. Choć spodziewano
się lepszego wyniku podkreślić
należy utrzymujący się w branży
browarów lokalnych stały trend
wzrostu sprzedaży. W roku 2010
lokalne firmy sprzedały o 5-10
procent więcej, pomimo spadku
łącznej sprzedaży piwa o jeden
procent. Trend ten niewątpliwe
zauważyli również wielcy gracze
na rynku, zasypując rynek nowymi
produktami.

(źródło: dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
wrzesień 2012)
Auf der Liste geograf isch
gekennzeichneter Produkte
stehen derzeit 35 Erzeugnisse
aus Polen. Zu den allgemein
bekannten registrierten
Erzeugnissen gehören Oscypek
(geräucherter Hartkäse aus der
Tatra), Trójniak (Honigwein) und
Kabanossi. Wie die Hersteller
angeben, führt oft bereits die
Ankündigung der Registrierung
zu einem erhöhten Verkauf.
Ökologische Lebensmittel und
gesunde Lebensmittel
Als ökologische Lebensmittel
bezeichnet man Produkte aus
ökologischem Anbau, wobei
weder Kunstdünger noch
Pestizide verwendet werden.
Entsprechend EU-Def inition
sind dies Erzeugnisse aus
kontrolliertem Anbau, die
nicht genetisch modif iziert
sind. Tierprodukte kommen
demzufolge aus einer dem
natürlichen Lebensrhythmus
entsprechenden Haltung,
welche den Lebensbedingungen
der Tiere gleich kommt. Bei der
Haltung werden, im Gegensatz
zur konventionellen Haltung,
weniger Antibiotika und
Hormone verwendet. Obwohl
es oft Zweifel gibt, ob die
Hersteller den Anforderungen
der ökologischen Produktion
nachkommen, so steigt das
Interesse an ökologischen
Lebensmitteln dennoch.
Erwähnt werden sollte, dass die
ökologische Landwirtschaft der
Zertif izierung und Kontrolle
unterliegt, und das sowohl in der
Produktionsphase, als auch bei
der Markteinführung.
Der Slogan „Gesunde
Lebensmittel“, der oft parallel mit
der Bezeichnung „Ökologische
Lebensmittel” verwendet wird,
ist lediglich ein MarketingSlogan und bindet in keiner
Weise an die Standards zur
Zertif izierung ökologischer
Lebensmittel. Sichtbar ist das
Interesse der Polen an gesunden
Lebensmitteln, die oft auch als
traditionelle Produkte angeboten
werden. Grund für diese Tendenz
sind die sehr viel höheren
Preise für Bio-Produkte im
Verhältnis zu den „traditionell“
hergestellten Erzeugnissen.
Ein interessantes Beispiel für
die Entwicklung regionaler
Produkte ist der lokale Biermarkt.
Wie die „Rzeczpospolita” im
August meldete, wuchs der
Verkauf regionaler Brauereien
in der ersten Hälfte 2012 um
acht Prozent. Obwohl ein
besseres Ergebnis er wartet
wurde, so bleibt dennoch zu
unterstreichen, dass bei den
lokalen Brauereien der Trend
nach oben weiter anhält. Lokale
Firmen verkauften 2010 zwischen
5-10 Proyent mehr, trotz des
Rückgangs beim Gesamtverkauf
von Bier um ein Prozent. Dieser
Trend ist zweifelsohne auch den
Marktgiganten aufgefallen, denn
diese überschwemmen den Markt
jetzt mit neuen Produkten. 
(Quelle: Ministerium für Landwirtschaft und
Entwicklung der ländlichen Region, September 2012)
Wi 10-11/12
51
Branża spożywcza
milczy w kryzysie
Lebensmittelbranche
schweigt in der Krise
„Niewiele kryzysów w Polsce wygląda rzeczywiście tak, jak są
opisywane. Za to jest bardzo wiele kryzysów, które powinny być
w interesie odbiorców (klientów, pacjentów itd.) opisywane,
ale nie są, bo informacja sama w sobie nie jest żadną wartością
dla naszych mediów” – mówi Piotr Czarnowski z First PR.
Edyta Skubisz
PRoto.pl
„Nur wenige Krisen in Polen sehen tatsächlich so aus, wie
sie beschrieben werden. Andererseits gibt es sehr viele
Krisen, die im Interesse der Abnehmer (Kunden, Patienten usw.) beschrieben
werden sollten, über die aber nicht berichtet wird, weil die Information an sich
für unsere Medien ohne Wert ist“, meint Piotr Czarnowski von First PR.
Na świecie od dawna
powszechna jest opinia,
że uczciwy biznes musi się
komunikować. Jeśli tego
nie robi, albo co gorsze,
działa nieprofesjonalnie
lub nieet ycznie, to prędzej
czy później r ynek sam go
„wymazuje” – twierdzi
Czarnowski. „Im lepiej biznes
się komunikuje, tym mniejsze
jest prawdopodobieństwo
kr yzysu, a jeśli już się
zdarzy – t ym łatwiej można
z niego wyjść. Wierzę, że
te reguły działają także
w Polsce, wbrew temu,
co mówią media” –tłumaczy
dalej. Dlatego każdej f ir mie
doradza stałe komunikowanie
się, a w kr yzysie – „mówienie
szybko tego, co się zdarzyło,
na prawdę i na poważnie”.
Niestety większość
f ir m dopiero w obliczu
poważnych problemów,
dezorganizacji całej f ir my,
pisze oświadczenia do prasy
i wykonuje gorączkowe
telefony do ze wnętrznych
ekspertów, któr ych opinia
jest wówczas na wagę złota.
Ty m s p o s o b e m G e r b e r
t ł u m a c z y ł s i ę z p a r ów e k
z folią, Wawel – K asztanków
z wkładem robaczanym,
a McDonalds – kurzych piór
w McNuggets.
Bywa też , że f ir ma wybiera
milczenie. Tak zrobił
duży krajowy producent
suplementu diet y, gdy
wyszło na jaw, że produkt
jest zanieczyszczony. „I on,
i Ministerstwo Zdrowia,
zostali powiadomieni, ale
po czterech miesiącach nie
ma żadnej reakcji” – kr ytykuje
Czarnowski. Zauważa, że jeśli
zanieczyszczona została cała
partia, to z pewnością została
już sprzedana i zużyta,
a dowodów żadnych nie ma,
w związku z czym „metoda
okazała się skuteczna”. Firma
nie musiała wycofać produktu
z obrotu, udało jej się też
uniknąć płacenia za swój
błąd. Najwidoczniej nabrała
przekonania, że infor mować
opinii publicznej nie warto.
„Auf der Welt ist man schon
seit langem davon überzeugt,
dass ein ehrliches Unternehmen
Öffentlichkeitsarbeit betreiben
muss. Wenn es das nicht tut
oder, was noch schlimmer ist,
unprofessionell oder unethisch
agiert, wird der Markt es
f r üher oder später selber
eliminieren“, unterstreicht
Czarnowski. „Je besser sich
ein Unter nehmen mitteilt,
desto unwahrscheinlicher ist
eine Krise. Selbst wenn sie
eintritt, kann man sie dann
leichter über winden. Ich
denke, dass diese Regeln auch
in Polen gelten, selbst wenn
die Medien etwas anderes
sagen“, erklärt er weiter.
Deshalb empf iehlt er jeder
Firma eine ununterbrochene
Öffentlichkeitsarbeit und
in einer Krise „schnell und
ernsthaft zu sagen, was wirklich
passiert ist“. Leider verfassen
die meisten Firmen erst bei
ernsthaften und den gesamten
Betrieb desorganisierenden
Problemen Pressemitteilungen
und greifen f ieberhaft zum
Telefonhörer, um exter ne
Experten zu engagieren,
deren Meinung dann mit
Gold aufgewogen wird. Auf
diese Weise hat Gerber auf
seine Bockwürstchen mit
Foliestückchen, Wawel auf
seine „Kasztanki“-Pralinen mit
Wurmeinlage und McDonald‘s
auf Hühnerfedern in seinen
McNuggets reagiert.
Es kommt auch vor, dass
eine Fir ma es vorzieht zu
schweigen. Das hat ein großer
inländischer Hersteller von
Nahrungsergänzungsmitteln
getan, als bekannt wurde, dass
sein Produkt ver unreinigt
ist. „Sowohl er als auch das
Gesundheitsministerium sind
benachrichtigt worden, aber
selbst vier Monate später gibt
es keine Reaktion“, kritisiert
Czarnowski. Er weist darauf
hin, dass, wenn die ganze
Partie verunreinigt war, sie
mit Sicherheit schon verkauft
und verbraucht worden ist,
ohne dass es Beweise gibt, so
dass sich diese Methode „als
Wi 10-11/12
53
„Do czasu” – przestrzega
założyciel First PR.
Tylnymi drzwiami
W połowie marca na blogu
„Towar niezgodny z umową”
Piotr Miączyński opisał
dwa przy padki wycofania
produktów „w tajemnicy”
ze sklepowych i aptecznych
półek . Pier wszy dot yczył
OSM Łowicz. Z sieci
sklepów Biedronka zniknął
ser wędzony Beniamin. Jak
donosiła jedna z czytelniczek
bloga, „w komunikacie nie
wspomniano nic na temat
przyczyn wycofania
sera”.
Dodatkowo,
infor macja, która zawisła
na Biedronkowej tablicy
ogłoszeń, była „bardzo
nie widoczna, umieszczona
na kartce formatu A-4”,
a na stronie inter ne towej
sieci próżno było szukać
jakiejkolwiek notki (nawet
w postaci identycznego
komunikatu). Wiadomość
na stronie OSM Łowicz
była równie lakoniczna,
c o k o n s u m e n tów b a r d z o
rozdrażniło.
Na pytanie o brak otwartej
komunikacji, Joanna
Chociłowska-Chołuj,
pełnomocnik zarządu ds.
jakości, odpowiedziała nam
gotowym komunikatem –
t ym samym, któr y wysłała
dziennikarzowi GW: „Ser
wę d z o ny B e n i a m i n 15 0 g
nie stanowi zagrożenia dla
bezpieczeństwa zdrowotnego.
Decyzja o wycofaniu
asortymentu do daty
przydatności 01.06.2012 r.
została podjęta na podstawie
zgłoszenia od klienta
indywidualnego, któr y
poinfor mował OSM Łowicz
o znalezieniu w w/w wyrobie
54
Wi 10-11/12
kawałka folii”. Zape wniała
także, że po otrzymaniu
tej wiadomości f irma
przeanalizowała przebieg
procesu technologicznego,
przeprowadziła też
rozmowy z pracownikami
odpowiedzialnymi
za poszczególne etapy
produkcyjne. Wycofanie
sera ze sprzedaży
przedstawicielka OSM
Łowicz określiła mianem
„pre wencyjnego działania
podyktowanego dobrem
klientów”. Zape wniła, ż e
przyczynę takiej decyzji
f irma podała każdemu
k l i e n to w i , k tó r y z w r ó c i ł
się z zapytaniem. Dlaczego
nie komunikowała o t ym
od razu? Z powodu „analizy
zagrożenia”. „Uznaliśmy,
że klienci, którzy
z a i n t e r e s uj ą s i ę t e m a t e m
wycofania, będą starali
się skontaktować poprzez
e-mail lub telefonicznie
tak, aby osobiście otrzymać
od nas wyjaśnienie” –
tłumaczy ChociłowskaChołuj. Dodaje, że do tej
por y f ir ma miała 6 takich
zgłoszeń, a wśród nich jedno,
w k tó r y m k l i e n t w y r a z i ł
swoje niezadowolenie.
Co ciekawe, f ir ma minimum
raz w roku „testuje” swoich
pracowników na podstawie
f ikcyjnego, zaaranżowanego
zgłoszenia.
Drugi przypadek był
podobny – chodziło
o wycofanie z aptek
witaminy D-Vitum twist,
produkowanej przez Olfarm.
Fir ma nie wzięła pod uwagę,
że brak informacji może
prowadzić do poważnych
n i e p o r o z u m i e ń .
„W a p t e c e u s ł y s z e l i ś m y
t ylko, że dystr ybutor
wysłał pismo do aptek
wirksam er wiesen hat“. Die
Firma musste das Produkt
nicht aus dem Handel nehmen.
Es ist ihr auch gelungen, nicht
für ihren Fehler bezahlen zu
müssen. Offensichtlich ist
sie zur Überzeugung gelangt,
dass es sich nicht lohnt, die
Öffentlichkeit zu informieren.
„Das funktioniert nicht immer“,
warnt der Gründer von First PR.
Durch die Hintertür
Mitte März hatte Piotr
Miączyński im Blog
„Vertragswidrige Ware” zwei
Fälle einer „leisen” Entfernung
von Produkten aus den Regalen
von Geschäften und Apotheken
beschrieben. Der erste Fall
betraf die Molkerei OSM
Łowicz. Aus den BiedronkaSupermärkten verschwand ihr
Räucherkäse Beniamin. Eine
Leserin des Blogs wies darauf
hin, dass „in der Mitteilung die
Gründe für die Entfernung des
Käses nicht erwähnt worden
sind“. Außerdem war die am
Biedronka-Anzeigenbrett
ausgehängte Information „sehr
unscheinbar auf einem DIN-A4Blatt verfasst”. Auf der Website
der Supermarktkette suchte man
vergeblich nach irgendeinem
Hinweis (selbst in Form einer
identischen Mitteilung). Die
Information auf der Website
von OSM Łowicz war ebenso
lakonisch, was zu starkem
Unmut bei den Verbrauchern
geführt hat.
Auf
unsere
sich
auf
die
mangelnde
Öffentlichkeitsarbeit
beziehende Frage antwortete
Joanna Chociłowska-Chołuj,
die Qualitätsbeauftragte des
Unter nehmensvorstands,
mit
einer
fertigen
Pressemitteilung, derselben,
die sie einem Journalisten der
Gazeta Wyborcza geschickt
hatte: „Der Räucherkäse
Beniamin 150 g stellt keine
Gefahr für die Gesundheit
dar. Die Entscheidung,
das Sortiment mit einem
Haltbarkeitsdatum bis zum
01.06.2012 zur ückzur ufen,
wurde auf der Grundlage der
Meldung eines Verbrauchers
getroffen, der der Firma OSM
Łowicz mitgeteilt hatte, im
genannten Erzeugnis ein Stück
Folie gefunden zu haben.“
Sie versicherte ebenfalls,
dass die Firma nach Erhalt
dieser Nachricht den Verlauf
des Herstellungsprozesses
analysiert und auch
Gespräche mit den für die
einzelnen Produktionsphasen
verantwortlichen Mitarbeitern
geführt hat. Den Käse aus dem
Verkauf zu nehmen, ist nach
Darstellung der Vertreterin von
OSM Łowicz eine „vorbeugende
Maßnahme aus Sorge um die
Kunden“. Sie versicherte,
dass jedem Kunden, der eine
Anf rage an die Firma gerichtet
hatte, der Gr und für diese
Entscheidung mitgeteilt worden
ist. Warum ist nicht sofort eine
Mitteilung erfolgt? Als Grund
wird eine „Gefahrenanalyse”
angegeben. „Wir sind davon
ausgegangen, dass sich für die
Rückrufaktion interessierende
Kunden bemühen werden,
sich mit uns per E-Mail oder
telefonisch in Verbindung zu
setzen, um persönlich von uns
eine Erläuterung zu erhalten“,
erklärt Chociłowska-Chołuj.
Sie fügt hinzu, dass die
Firma bisher sechs derartige
Kontaktaufnahmen verzeichnet
habe. In einem Fall habe der
Kunde seine Unzuf riedenheit
zum Ausdr uck gebracht.
Interessant ist, dass die Firma
mindestens einmal im Jahr ihre
Mitarbeiter mit Hilfe einer
f iktiven Meldung „testet“.
o wycofanie witaminy
ze względu »na pewne
nieprawidłowości«” –
żalili się oburzeni rodzice
5-miesięcznego dziecka,
nie mający pewności,
czy jest ono bezpieczne.
Sami nie otrzymaliśmy
odpowiedzi, dlaczego
f irma zataiła przyczynę
(mniejsza zawartość
witaminy D, niż określona
w specyf ikacji produktu).
Ty m b a r d z i e j , ż e w i e d z a
w tej sprawie byłaby w stanie
uspokoić przestraszonych
konsumentów.
Jak się ktoś zgłosi,
odpowiemy
Według K atarzyny Pawli
kowskiej, współw łaścicielki
Garden of Words, „nikt
nie lubi przyznawać się
do błędów”, dlatego „f ir my
często wychodzą z założenia,
że lepiej nic nie mówić,
bo może »rozejdzie się
po kościach«”. Zapominają,
że w dobie takich środków
masowego przekazu, jakie
mamy dziś do dyspozycji,
niewiele da się ukr yć.
Nawet, jeśli potencjalnego
niebezpieczeństwa, które
może zakończyć się kr yzysem,
nie wy śledzi dziennikarz,
to zawsze znajdzie się jakiś
„życzliwy” konsument,
któr y może niekoniecznie
zadzwoni do redakcji, ale
podzieli się swoją negat ywną
opinią na popularnym for um
dyskusyjnym czy na portalu
społecznościowym i kłopot
g o t o w y. „ J e s t m n ó s t w o
przykładów takich »r uchów
obywatelskich« nawołujących
do bojkotu produktów
czy usług konkretnych
inst ytucji. A to jest realne
zagrożenie nie t ylko dla
sprzedaży (a więc i wyniku
f inansowego f ir my), ale
właśnie dla reputacji f ir my
i jej wiar ygodności w oczach
konsumentów” – mówi
Pawlikowska. Sama swoich
klientów zdecydowanie
namawia do tego (oczywiście
po wcześniejszej dogłębnej
analizie problemu), aby
przyznali się do błędu,
przeprosili i obiecali
poprawę. „Przyznanie się
do błędu nadaje f irmie
ludzką twarz i może
z kr yzysu przerodzić się
w sukces, zwłaszcza w dobie
Facebooka” – zaznacza.
Tak samo uważa Piotr
Czar nowski z First PR, dla
którego reguła „milczenie
jest złotem” zawsze zadziała
na niekorzyść – kwestia
t ylko, kiedy. Jego zdaniem
popełniają poważny błąd ci,
którzy działają na zasadzie
dobrze znanej u nas
„lokalnej szkoły komunikacji
kr yzysowej”, czyli: „udawaj,
że cię nie ma i że nie
ma kr yzysu”.
Der zweite Fall war ähnlich
gelagert. Es ging um einen
R ückr uf des von Olfar m
hergestellten Vitaminpräparats
D-Vitum twist aus Apotheken.
Die Firma hatte nicht bedacht,
dass eine unterlassene
Information zu ernsthaften
Missverständnissen führen
kann. „In der Apotheke
haben wir nur gehört, dass
die Vertriebsgesellschaft ein
Schreiben an Apotheken
gerichtet hatte, wegen
»gewisser Unregelmäßigkeiten«
d a s V i t a m i np r ä p a r a t a u s
dem Verkauf zu nehmen“,
beschwerten sich die empörten
Eltern eines fünf Monate alten
Kindes, die nicht wussten, ob
das Präparat ungefährlich ist.
Selber haben wir keine Antwort
erhalten, weshalb die Firma den
Grund geheim gehalten hat
(geringerer Gehalt an Vitamin D
als in der Produktspezifikation
angegeben). Dabei könnte
konkretes Wissen in dieser
Sache die aufgeschreckten
Verbraucher beruhigen.
Uczciwa i nat ychmiastowa
komunikacja w kr yzysie
nie t ylko jest niezbędna –
mówi Czar nowski – ale
zawsze na dłuższą metę
przynosi pozyt ywne skutki,
nawet jeśli przyczyni się
do chwilowego załamania.
„ P r o f e s j o n a l ny i e t y c z ny
PR powinien sobie poradzić
z takim prowadzeniem
komunikacji, ż eby więcej
wygrać niż stracić, oczywiście
w kategoriach zaufania, choć
nie koniecznie bieżących
obrotów. Ale zależy, co dla
kogo ważniejsze” – dodaje.
Zaznacza przy tym, że
„wybieganie ze wszystkim
do mediów, zwłaszcza
nieprzygotowanym
mer ytor ycznie, warsztatowo
i e t ycznie, też może mieć
Wenn sich jemand meldet,
antworten wir
Nach
Ansicht
von
Katarzyna Pawlikowska, der
Miteigentümerin von Garden of
Words, „gesteht niemand gerne
Fehler ein”, weshalb „Firmen
oft davon ausgehen, dass es
besser ist, nichts zu sagen, weil
sich so die Sache vielleicht »in
Luft auf löst«”. Sie vergessen,
dass man angesichts der
Massenmedien, die uns heute
zur Verfügung stehen, kaum
etwas verbergen kann. Selbst
wenn eine potentielle Gefahr,
die in eine Krise münden kann,
nicht von einem Journalisten
aufgedeckt wird, f indet sich
immer ein „netter” Verbraucher,
der nicht unbedingt bei einer
Redaktion anruft, aber seine
negative Meinung in einem
beliebten Diskussionsforum
oder in einer Social Community
ve r ö f f e n t l i c h t . D a n n i s t
Ärger gewiss. „Es gibt eine
Menge Beispiele für derartige
»Bürgeraktionen«, die zu einem
Boykott von Produkten oder
Dienstleistungen konkreter
Institutionen auf rufen. Das
ist nicht nur ein reales Risiko
für den Verkauf (also auch
für das Finanzergebnis der
Firma), sondern auch für das
Image des Unter nehmens
und seine Glaubwürdigkeit in
den Augen der Verbraucher“,
sagt Pawlikowska. Sie selbst
e mp f i e h l t i h r e n K u n d e n
entschieden (natürlich nach
vorheriger gründlicher Analyse
des Problems), sich zum
Fehler zu bekennen, sich zu
entschuldigen und Besserung
zu geloben. „Einen Fehler
einzugestehen, verleiht einer
Firma ein menschliches Gesicht
und kann eine Krise in einen
Erfolg verwandeln, besonders
in Zeiten von Facebook”,
betont sie. Derselben Ansicht
ist Piotr Czar nowski von
First PR, für den die Regel
„Schweigen ist Gold” immer
Nachteile bedeutet. Die Frage
ist nur, wann. Seiner Meinung
nach begehen diejenigen einen
schweren Fehler, die nach
der bei uns gut bekannten
„heimischen Schule für KrisenPR“ handeln, nämlich nach dem
Grundsatz „am besten so tun,
als ob man nicht existieren und
es keine Krise geben würde“.
Eine ehrliche und sofortige
Öffentlichkeitsarbeit in einer
Krisensituation sei nicht nur
notwendig, sagt Czarnowski,
sondern sie bringe langf ristig
immer positive Folgen,
selbst wenn sie zu einem
vorübergehenden Einbruch
führt. „Professionelle und
Wi 10-11/12
55
ethische PR-Maßnahmen sollten
immer so gestaltet sein, dass
man mehr gewinnt als verliert,
selbstverständlich in Bezug
auf das Vertrauen und nicht
notwendigerweise in Hinblick
auf die laufenden Umsätze.
Aber es kommt darauf an, was
für wen wichtiger ist“, fügt er
hinzu. Er betont dabei, dass „es
auch tragische Folgen haben
kann, wenn man alles mit den
Medien teilt, besonders wenn es
fachlich, strategisch und ethisch
nicht durchdacht ist, weil die
Medien dann entweder den
Sachverhalt oder die ehrlichen
Absichten der PR-Arbeit nicht
verstehen“. Manchmal ist es in
einer solchen Situation besser,
Informationen zu dosieren,
obwohl auch das keinen Erfolg
garantiert.
tragiczne skutki, bo media
albo nie zrozumieją sprawy
albo uczciwej intencji
komunikacji”. Czasem lepiej
w takiej sytuacji po prostu
infor macje dozować, choć
i to nie daje gwarancji
sukcesu.
Niepasteryzowana
marchewka
Wie coś na ten temat
Mar wit, producent soków
naturalnych. W lut ym 2007
roku matka dwójki dzieci
ze Śremu zgłosiła inspekcji
sanitar nej, że po wy piciu
soku tej marki jej pociechy
zachorowały. Jacek Bronisz,
dyrektor generalny f ir my,
zapowiadał wówczas
otwartość i chęć udzielenia
wszystkim zainteresowanym
niezbędnych infor macji,
ale miał związane
ręce.
Na badania
mikrobiologiczne, zgodnie
z procedurami, trzeba było
czekać około 2 t ygodnie,
więc nat ychmiastowa,
pe wna infor macja o stanie
fakt ycznym była niemożliwa.
A każdy dzień zwłoki działał
na szkodę producenta.
Rozdmuchana przez media
sprawa osłabiła jego pozycję
f inansową. Bronisz tłumaczył
później w Interna.pl, że
o c z y s z c z e n i e z z a r z u tów
nie pomogło – sprzedaż
wróciła do poziomu sprzed
roku dopiero jesienią,
a „»zamieszanie marcowe«
odczuła cała kategoria
niepaster yzowanych soków”.
Dziś podkreśla zdecydowanie,
że „żadna osoba nie
zachorowała w tamtym
czasie z powodu wypicia
soku, a cała afera wyniknęła
z n i e j a s n y c h p r z e p i s ó w,
braku wiedzy i kompetencji
w PIS Tor uń”. Bronisz za złe
ma też mediom – zarzuca
dziennikarzom pogoń
za sensacją i „kar mienie nią
ludu”. Zdradza, że Mar wit
wyst ąpił o unie ważnienie
„tamtej niesłusznej
i krzywdzącej decyzji
o wstrzymaniu produkcji
soków marche wkowych”.
S p r a w a to c z y s i ę w W S A
w Wa r s z a w i e p r z e c i w k o
zwierzchnikowi Państwowej
Inspekcji Sanitar nej – GIS.
Z tego powodu nie chce
odsłaniać wszystkich kart.
Zapytany o scenariusze
kr yzysowe, potwierdza, że
są. „Jeśli chodzi o ratowanie
wizerunku w sytuacjach
kr yzysowych i komunikację
z r ynkiem, to uważam, że
najlepszym rozwiązaniem
jest współpraca z agencją
PR specjalizująca się
w tego t ypu tematach” –
przyznaje. Mógłby wymienić
kilka takich „dobr ych
i sprawdzonych” podmiotów
w kraju. Choć sprawa ciągle
się toczy, jest połowicznie
zadowolony: „Po tamtej
sytuacji doprecyzowano
prawo tak, aby więcej nie
zagroziło naszym interesom
i wizer unkowi”.
Monika Bębnowska, dyrektor
zarządzająca w Garden of
Words, zwraca uwagę, ż e
branża FMCG , podobnie
jak na przykład farmacja
i transport, jest wyjątkowo
kr yzysogenna. Z tego względu
każda z f ir m z tego sektora
powinna mieć opracowaną
książkę kr yzysową oraz
wybrany i przeszkolony
sztab ant ykr yzysowy. Radzi
p o n a d to „ p r z e w i d y w a ć ”
i „dmuchać na zimne”.
Sama przypomina sobie
jednak spośród sytuacji
kr yzysowych, w które
Unpasteurisierte Möhre
Erfahrung mit diesem Thema
musste der Natursafthersteller
Marwit sammeln. Im Februar
2007 meldete eine Mutter aus
Śrem der Gesundheitsbehörde,
dass ihre beiden Kinder nach
dem Genuss von Saft dieser
Marke erkrankt sind. Jacek
Bronisz, der Generaldirektor
der Firma, kündigte damals
Offenheit und den Willen,
allen Interessierten die
notwendigen Informationen
zu erteilen, an. Jedoch waren
ihm die Hände gebunden.
Auf die mikrobiologischen
Untersuchungen musste den
Prozeduren gemäß etwa zwei
Wochen gewartet werden, so
dass eine sofortige, sichere
Information über den
Sachverhalt nicht möglich
war. Jeder weitere Tag des
Abwartens ging zu Lasten
des Produzenten. Der von
den Medien aufgeblähte Fall
schwächte seine f inanzielle
Position. Bronisz erklärte
später im Portal Interna.pl,
dass die Entlastung von den
Vorwürfen nicht geholfen hat.
Der Umsatz erreichte sein
Vorjahresniveau erst wieder im
Herbst und die „»Märzkrise«
bekam der gesamte Sektor
unpasteurisierter Säfte zu
spüren”.
Heute betont er entschieden,
dass „in jener Zeit keine einzige
Person krank geworden ist,
weil sie den Saft getrunken
hat, und die ganze Affäre eine
Folge unklarer Vorschriften
sowie mangelnden Wissens
und mangelnder Kompetenz
der Gesundheitsbehörde
Toruń war“. Auch die Medien
bekommen ihr Fett ab.
Bronisz wirft den Journalisten
Sensationsmache vor, um damit
„das Volk zu füttern“. Marwit
strebt nach seiner Darstellung
eine Aufhebung des „damaligen
ungerechtfertigten und
schädigenden Bescheids
über die Einstellung der
Möhrensaftproduktion“
an. Das Verfahren läuft
vo r d e m W o i w o d s c h a f t s
ver waltungsgericht in
Wa r s c h a u u n d r i c h t e t
sich gegen die vorgesetzte
Behörde der Staatlichen
Gesundheitsinspektion,
nämlich den Haupt
gesundheitsinspektor. Aus
diesem Grund will er nicht
alle K arten auf den Tisch
legen. Nach Krisenszenarien
gef ragt, bestätigt er, dass
d i e s e e x i s t i e r e n . „Wa s
die Imagerettung in
Krisensituationen und die
Öffentlichkeitsarbeit angeht,
denke ich, dass die beste
Lösung eine Zusammenarbeit
mit einer PR-Agentur ist, die
sich auf derartigen Themen
spezialisiert“, gibt er zu.
Er könnte einige „gute und
bewährte“ Firmen im Inland
nennen. Obwohl die Sache
immer noch läuft, ist er bereits
teilweise zuf rieden: „Nach
diesem Vorfall wurde das Recht
so präzisiert, dass es unsere
Interessen und unser Image
nicht mehr gefährden kann.“
Monika Bębnowska, geschäfts
f ü h r e n d e D i r e k to r i n b e i
Garden of Words, weist darauf
hin, dass die FMCG-Branche
ähnlich wie der Phar mau n d d e r T r a n s p o r t s e k to r
außergewöhnlich krisenanfällig
sind. Aus diesem Gr und
sollte jede Firma aus
diesem Bereich eine fertig
entwickelte Krisenstrategie
sowie einen konkreten,
geschulten Krisenstab
besitzen. Sie empf iehlt
außerdem, „vorausschauend
und vorsorglich zu handeln“.
Wi 10-11/12
57
była zaangażowana, t ylko
dwa wzorcowe przykłady,
kiedy scenariusze, strategia
komunikacji etc. były
tworzone na kilka miesięcy
przed wydarzeniem.
Na własne życzenie czy
z pomocą mediów
Piotr Czar nowski twierdzi,
że niemal połowa polskich
kr yzysów wywoływana
j e s t p r z e z s a m e f i r m y.
Dr uga połowa, to według
niego kr yzysy typowo
medialne, wywołane przez
dziennikarzy i „czar ny PR”.
Tylko 1 – 2 proc. to „kr yzysy
prawdziwe z punktu widzenia
PR”. Co więcej, większość
z nich nie jest właściwie
opisywana, a te, które aż
proszą się o wzmiankę
na czołówkach gazet, nigdy
się ich nie doczekują.
Dlaczego? Ze względu
na indolencję mediów
i interesy producentów lub
importerów, które w naszym
kraju są lepiej chronione niż
prawa konsumentów.
Czarnowski
wini
za to system: „Na świecie
przyznanie się do błędu
jest uznawane generalnie
za pozytywne, u nas
często za dowód krętactwa
i słabości. Na świecie media
chcą infor macji, co zostało
zrobione ż eby kr yzys się
nie powtórzył, u nas chcą
w i e d z i e ć , k to j e s t w i n ny
i kogo ukarano”.
Mysz w puszce,
Jacek w Hiszpanii
Gdy obywatel Stanów
Zjednoczonych znalazł
w puszce Mountain Dew
pływającą mysz, Pepsi
postanowiło bronić
58
Wi 10-11/12
swego dobrego imienia
w zaskakujący sposób.
„Gdyby jakikolwiek gr yzoń
przebywał w puszce z takim
napojem, od momentu
zamknięcia do jego
otworzenia, to z pewnością
by się w nim rozpuścił.
Niemożliwe jest zatem,
by ktoś mógł znaleźć resztki
pływające na powierzchni” –
uzasadniali prawnicy f ir my
w sądzie.
Konkurencyjna marka,
Coca-Cola, chwali się, że
w sytuacjach kr yzysowych
„ k i e r uj e s i ę p o d s t a w o w ą
zasadą, że f ir ma nie może
pozostać obojętna i zawsze
powinna zareagować i to im
szybciej, tym lepiej”.
K atarzyna Borucka dyrektor
ds. wizerunku f irmy,
kontaktów ze wnę trznych
i komunikacji szczególny
nacisk kładzie na „pokazanie,
że f irmie zależy na wyjaśnieniu
sytuacji”. Zaznacza:
„Najważniejsze jest, aby jak
najszybciej przeanalizować
sytuację i podjąć odpowiednie
działania. Obejmuje
to również przygotowanie
oświadczenia do mediów,
bo jak wiemy, tr udno
wyobrazić sobie gorszy
komentarz niż »Brak
komentarza«. Jeśli popełniło
się błąd, trzeba się do niego
przyznać i zapewnić, że
będzie się dążyć do jego
n a p r a w y. A p o t e m s i ę
z tego wywiązać”. Mimo
to, jedynym komentarzem,
jaki udało się nam uzyskać
w sprawie hiszpańskiej
reklamy przygotowanej
na Euro 2012 z Polakiemrobotnikiem w roli głównej,
to: „Staramy się odpowiedzieć
na wszystkie zapytania
mediów i konsumentów”.
I cisza. 
Selber erinnert sie sich aber nur
an zwei Beispiele, in denen bei
Krisensituationen, für die sie
engagiert worden ist, Szenarien
und eine PR-Strategie schon
einige Monate vor dem Vorfall
entwickelt worden waren.
Auf eigenen Wunsch oder
mit Hilfe der Medien
Piotr Czarnowski meint, dass
fast die Hälfte der polnischen
Krisen von Unternehmen selbst
ausgelöst werden. Die zweite
Hälfte entfällt seiner Ansicht
nach auf t y pisch mediale
Krisen, die von Journalisten und
„schwarzer PR” hervorgerufen
werden. Nur ein bis zwei
Prozent „sind aus PR-Sicht
echte Krisen“. Außerdem wird
über die meisten von ihnen
nicht angemessen berichtet
und diejenigen, die eine
Erwähnung auf den Titelseiten
der Zeitungen verdient hätten,
bleiben außen vor. Warum?
Zu verdanken ist dies der
Unfähigkeit der Medien und den
Interessen von Produzenten und
Importeuren, die in unserem
Land besser geschützt sind als
die Rechte der Verbraucher.
Czarnowski gibt dem System
die Schuld: „Auf der Welt wird
es allgemein positiv bewertet,
wenn man einen Fehler
eingesteht. Bei uns aber gilt dies
oft als Beweis für Schwindelei
und Schwäche. Weltweit wollen
Medien wissen, was getan
worden ist, damit sich eine
Krise nicht wiederholt, aber bei
uns interessiert sie, wer schuldig
ist und wen man bestraft hat.“
Maus in der Dose,
Jacek in Spanien
Als ein Bürger der Vereinigten
Staaten in einer Dose Mountain
Dew eine Maus schwimmen
fand, beschloss Pepsi, seinen
guten Ruf auf überraschende
Weise zu verteidigen. „Wenn
sich irgendein Nagetier
in einer Dose mit diesem
Getränk bef inden sollte,
würde es sich vom Zeitpunkt
ihres Verschlusses bis zu
ihrer Öff nung mit Sicherheit
auf lösen. Es ist also unmöglich,
dass jemand auf der Oberf läche
schwimmende Reste f inden
kann“, argumentierten die
Juristen des Unternehmens vor
Gericht.
Die Konkurrenzmarke CocaCola verweist mit Stolz darauf,
sich in Krisensituationen „vom
Grundsatz leiten zu lassen,
dass das Unternehmen nicht
gleichgültig bleiben dürfe und
immer reagieren sollte, und
zwar je schneller desto besser“.
Die PR-Direktorin Katarzyna
Borucka legt besonderen Wert
darauf „zu zeigen, dass dem
Unternehmen die Aufklärung
der Situation viel bedeutet“.
Sie betont: „Am wichtigsten
ist es, die Lage so schnell wie
möglich zu analysieren und
entsprechende Maßnahmen
zu ergreifen. Das umfasst
auch die Vorbereitung einer
Erklär ung für die Medien,
denn wir wissen, dass es kaum
einen schlimmeren Kommentar
als ein »Kein Kommentar«
gibt. Wenn man einen Fehler
begangen hat, muss man diesen
eingestehen und versichern,
dass man ihn beheben wird.
Danach muss man sich daran
halten.“ Trotzdem lautet der
einzige Kommentar, den wir
hinsichtlich der spanischen
Werbung für die EM 2012 mit
einem polnischen Arbeiter
in der Hauptrolle erhalten
haben: „Wir bemühen uns,
alle Anf ragen von Medien und
Verbrauchern zu beantworten.“
Das war alles. 
AGENCJA
MIENIA WOJSKOWEGO
Lotnisko - Nowe Miasto Nad Pilicą
Former Military Airfield Complex
- Nowe Miasto Nad Pilicą
Wizualizacja / Visualization
Land area: 499,3727 ha
Usable ﬂoor area: 24 969 m2
The tender shall take place
on November 27, 2012, at 1.00 p.m.
The opening price: 45 500 000 zł
Possible uses: production, warehouses
Powierzchnia gruntu: 499,3727 ha
Powierzchnia użytkowa: 24 969 m2
Przetarg w dniu: 27 listopada 2012 r., godz. 13:00
Cena wywoławcza: 45 500 000 zł
Możliwości wykorzystania: produkcyjne,
magazynowe
www.amw.com.pl
Poczta Polska
zmierza
ku nowoczesności
Die Polnische Post
will moderner
werden
Od 2011 do 2016 roku Poczta Polska zamierza
przeznaczyć prawie 240 milionów Euro
na reorganizację i modernizację. Spółka Skarbu
Państwa planuje wejście na giełdę. W obliczu
ograniczonej liberalizacji rynku pocztowego
w 2013 roku działania te są niezbędne, jeżeli
firma chce sprostać nasilonej konkurencji.
Die Polnische Post will von 2011 bis 2016
fast 240 Mio. Euro in ihre Umorganisation und
Modernisierung investieren. Das staatliche
Unternehmen strebt an die Börse. Die Maßnahmen
werden angesichts der beschränkten Liberalisierung
des Postmarktes 2013 notwendig, um im
verschärften Wettbewerb bestehen zu können.
Konkurencja dla poczty nie
pochodzi tylko z kraju, ale również
z zagranicy. Z kolei polska firma
kurierska Integer.pl wchodzi
na rynki europejskie ze swoją siecią
paczkomatów. Branża kurierska
będzie podlegać konsolidacji.
Poczta Polska (PP, www.pocztapolska.pl) przygotowuje się
na dalszą liberalizację rynku usług
kurierskich i nasiloną konkurencję.
Planuje się modernizację
urzędów pocztowych, szkolenie
pracowników i wyposażenie
ich w laptopy oraz wymianę
f loty pojazdów. Ponadto PP
chce dalej rozwijać swoją ofertę
produktów finansowych. Zgodnie
z wypowiedzią Prezesa PP Jerzego
Jóźkowiaka od 2011 do 2016 spółka
zamierza zainwestować prawie
1 mld złotych w reorganizację.
W samym tylko 2012 roku będzie
to 272 mln złotych, po tym jak
inwestycje w roku poprzednim
wyniosły już 102 mln złotych.
W latach 2013 do 2015, kolejne
inwestycje w sprzęt informatyczny,
logistykę, transport i modernizację
placówek pocztowych mają
przekroczyć sumę 0,5 mld złotych.
75 pojazdów ma zostać wynajętych
na osiem lat i trzy miesiące. Według
wypowiedzi rzecznika prasowego
PP Zbigniewa Baranowskiego
decydującym kryterium podczas
przetargu będzie oferowana cena.
W 2011 roku PP dysponowała
97 samochodami osobowymi
o średnim wieku dziewięciu lat
i przebiegu ponad 200 000 km.
Baranowski zapowiedział kolejne
przetargi na nowe komputery.
Mają one zostać wyposażone
w nowe oprogramowanie, które
między innymi zapewni większe
bezpieczeństwo danych. Centra
logistyczno-rozdzielcze mają
podlegać rozbudowie. Poczta
Polska chce skupić się na tych
polach działalności, które mają
największy potencjał rozwoju. Są
to usługi kurierskie i logistyczne,
bankowe i ubezpieczeniowe oraz
usługi elektroniczne i poczta
hybrydowa (eServices).
Według wypowiedzi Jerzego
Jóźkowiaka na realizację tych
inwestycji PP nie chce zaciągać
kredytów ani wykorzystywać
środków z budżetu Skarbu
Państwa, lecz zamierza na przykład
skorzystać z umów leasingowych.
Poza tym Poczta wystawia
na sprzedaż nieruchomości.
Należy do nich m.in. działka
o powierzchni 10 500 m kw.
w centrum Warszawy za 170 mln
złotych. W toku przygotowań
do planowanego na przełom
lat 2013/ 2014 wejścia na giełdę
już w roku 2012 PP scaliła swoją
strukturę. Zamiast wcześniejszych
62 pozostało już tylko 17
obsługiwanych makroregionów.
Liczba urzędów pocztowych
wynosi w zaokrągleniu 8 300.
W roku 2011 PP uzyskała przychód
rzędu 6,4 mld zł (-2,1 procent
w stosunku do 2010), z czego dwie
trzecie przypadły na przesyłki
listowne i usługi związane z reklamą.
Jednocześnie według danych spółki
zysk brutto PP wzrósł o 154 procent
i osiągnął wartość 158,8 mln zł,
z kolei łączny zysk grupy PP
w 2011 wyniósł w zaokrągleniu
205,9 mln zł. Poczta Polska
planuje oszczędności wynikające
z redukcji zatrudnienia, które
obecnie kształtuje się na poziomie
93 000 osób. Do 2016 roku nowy
system wynagrodzeń i szkolenia
pracowników mają pochłonąć sumę
ponad 750 mln zł.
Modernizacja ma przygotować
Pocztę Polską na nasiloną
konkurencję na rynku od 2013
roku. Od przyszłego roku bowiem
prywatne firmy kurierskie będą
miały prawo dostarczania również
listów o wadze poniżej 50 gramów.
Konkurrenz für die Post kommt
nicht nur aus dem Inland sondern
auch aus dem Ausland. Die
inländische Kurierfirma Integer.
pl wiederum expandiert in Europa
mit ihren Paketautomaten.
Die Kurierbranche dürfte sich
konsolidieren.
Die Polnische Post, Poczta Polska
(PP, www.poczta-polska.pl) bereitet
sich auf die weitere Liberalisierung
des Kuriermarktes vor und
will sich für den verschärften
Wettbewerb wappnen. Die
Postämter sollen modernisiert,
die Mitarbeiter geschult sowie
mit Laptops ausgestattet und die
Kfz-Flotte ausgetauscht werden.
Außerdem will die PP ihr Angebot
an Finanzprodukten weiter
entwickeln. Von 2011 bis 2016
will das staatliche Unternehmen
laut seinem Vorsitzenden Jerzy
Jóźkowiak fast 1 Mrd. Zloty
(ca. 239 Mio. Euro) in seine
Neuorganisation investieren. Allein
2012 wendet es 272 Mio. Zl auf,
nach erst 102 Mio. Zl im Vorjahr.
Anschließend sollen von 2013
bis 2015 die Investitionen in
IT-Bedarf, Logistik, Transport und
die Neugestaltung der Poststellen
0,5 Mrd. Zl übersteigen. Die 75
Fahrzeuge sollen für acht Jahre
und drei Monate gemietet werden.
Bei der Ausschreibung wird laut
dem Sprecher der PP Zbigniew
Baranowski der Preis der Bieter
das entscheidende Kriterium für
den Zuschlag sein. Im Jahr 2011
verfügte die PP über 97 Pkw mit
einem Durchschnittsalter von über
neun Jahren mit Tachoständen von
über 200.000 km.
Baranowski kündigte nach
und nach Ausschreibungen für
neue Computer an, die eine
neue Software erhalten sollen,
um unter anderem eine höhere
Datensicherheit zu gewährleisten.
Die Postverteilerzentren sollen
Beatrice Repetzki
www.gtai.de
weiter entwickelt werden.
Generell will sich die PP auf solche
Tätigkeitsfelder konzentrieren, die
die besten Entwicklungschancen
haben. Das sind Paketkurierdienste
und Logistik, Bank- und
Versicherungsleistungen, elektro
nis che und Hybrid-Dienste
(eServices).
Zur Finanzierung der Vorhaben
will die PP laut Jóźkowiak weder
Kredite aufnehmen noch staatliche
Mittel verwenden sondern zum
Beispiel auf Leasing-Verträge
zurückgreifen. Auch bietet die Post
eigene Immobilien zum Verkauf
an. Dazu zählt ein 10.500 qm
großes Grundstück im Zentrum
Warschaus für 170 Mio. Zl. Als
Vorbereitung auf ihren Börsengang,
der für den Jahreswechsel 2013/2014
vorgesehen ist, straffte die PP
bereits Anfang 2012 ihre Struktur.
Statt zuvor 62 gibt es nur noch 17
von ihr bediente Großregionen.
Die Zahl der Postämter beträgt
rund 8.300.
Im Jahr 2011 erwirtschaftete die PP
Einnahmen von knapp 6,4 Mrd.
Zl (-2,1 Prozent gegenüber 2010),
wovon zwei Drittel auf Briefpost
und Werbedienstleistungen
entfielen. Gleichzeitig expandierte
der Bruttogewinn der PP laut
eigenen Angaben um 154 Prozent
auf 158,8 Mio. Zl; derjenige der
gesamten PP-Gruppe erreichte 2011
Wi 10-11/12
61
GOSP OD A R K A / W IRTS C H A FT
A przy tym konkurencja dla poczty
nie pochodzi tylko z kraju, ale
również z zagranicy.
W maju 2012 roku austriacka
Austrian Post, obecna w Europie
Środkowej i Wschodniej, weszła
również na polski rynek. Nabyła
ona od firmy kurierskiej Integer.pl
spółkę Kolportaż Rzetelny za sumę
12,5 mln euro. Kolportaż Rzetelny
to lider w branży dostarczania
druków bezadresowych, w której
posiada 36 procent udziału w rynku.
Prezes Zarządu firmy Integer.pl
postrzega spółkę Austrian Post
raczej jako swojego partnera, aniżeli
jako konkurencję.
Ta polska firma kurierska wkracza
na rynek ze swoimi paczkomatami
InPost. Do 2015 roku Integer.pl
zamierza postawić w 14 krajach
europejskich około 12 000 takich
paczkomatów, z których przesyłki
można pobierać przez całą dobę.
Inwestycję tę o wartości 1,25 mld
złotych firma chce zrealizować
we współpracy z funduszem
PineBridge. W tym celu Asterina
Investments powołała spółkę
joint venture pod nazwą easyPack.
Tylko w roku 2012 firma Integer.pl
planuje inwestycje w wysokości
55 mln złotych. Przychody spółki
w roku 2011 wyniosły 60,3 mln
złotych (2009: 51,6 mln złotych).
Również litewska spółka Loginpost
planuje wejście na polski rynek.
Zamierza ona zainwestować 20 mln
w 380 samoobsługowych terminali
pocztowych na terenie Polski.
Łącznie w Europie ma powstać
prawie 1000 takich terminali dla
przesyłek pocztowych, za sumę
ponad 50 mln euro.
Rzecznik Poczt y Polskiej
prognozuje wartość polskiego
rynku usług kurierskich w 2012
roku na 4,2 mld złotych. Segment
przesyłek od firm dla klientów
indywidualnych (B2C), którego
62
Wi 10-11/12
udział wynosi 20 do 25 procent,
jest przy tym jeszcze stosunkowo
słabo rozwinięty. Jednakże
wraz ze wzrostem popularności
zakupów przez internet wykazuje
on dynamiczny rozwój. Handel
elektroniczny notuje w Polsce
wzrost o 20 do 30 procent rocznie.
Eksperci branży przewidują
średnioterminowo znaczne
zwiększenie popytu na szybkie
przesyłki i inne specjalistyczne
usługi kurierskie, których w Polsce
jeszcze brakuje. Zalicza się do nich
na przykład odbiór uszkodzonych
urządzeń i ich dostarczanie
po naprawie. Przesyłkom
towarzyszy coraz więcej usług
informatycznych, takich jak
powiadomienia przez sms, wirtualne
śledzenie transportu i inne. Pociąga
to za sobą konieczność inwestycji
w nowe technologie.
Ogólnie rzecz biorąc walka cenowa
najprawdopodobniej się zaostrzy,
w wyniku czego coraz częściej
duże firmy będą przejmować
mniejsze. Spółka UPS zamierza
nabyć firmę TNT, a spółka FedEx
polską firmę kurierską Opek.
Eksperci wróżą dobrą przyszłość
tym firmom kurierskim, które
działają na rynkach niszowych.
W 2011 roku tylko niecałe dwie
trzecie z 247 zarejestrowanych
firm kurierskich było faktycznie
aktywnych. Wiele z nich działa
jedynie na rynkach lokalnych.
Liczba transportowanych przez
nie przesyłek wykazuje tendencję
wzrostową i w roku 2011 wyniosła
w zaokrągleniu 5,7 mld sztuk.
Na początku 2013 roku wejdzie
w życie nowelizacja ustawy o prawie
pocztowym, która znosi monopol
Poczty Polskiej na dostarczanie
listów o wadze do 50 gram. Jednakże
w pierwszych trzech latach otwarcie
rynku nastąpi tylko w stopniu
ograniczonym, ponieważ Poczta
Polska nadal będzie świadczyć
rund 205,9 Mio. Zl. Einsparungen
will die PP durch eine Reduzierung
ihrer Belegschaft erreichen, die aus
rund 93.000 Mitarbeitern besteht.
Ein neues Vergütungssystem und
Schulungsmaßnahmen sollen bis
2016 über 750 Mio. Zl verschlingen.
Mit ihren Modernisierungs
maßnahmen will sich die PP für
den härteren Wettbewerb ab
2013 wappnen. Denn ab dem
kommenden Jahr dürfen private
Kurierfirmen auch Briefe mit
einem Gewicht von unter 50 gr
ausliefern. Neue Konkurrenz
droht der PP dabei nicht nur aus
dem Inland sondern auch aus dem
Ausland.
Im Mai 2012 trat die österreichische
Austrian Post, die in Mittel- und
Osteuropa expandiert, auch auf
den polnischen Markt. Sie erwarb
von der Kurierfirma Integer.pl die
Gesellschaft Kolportaz Rzetelny
(Gründlicher Vertrieb) für
12,5 Mio. Euro. Kolportaz Rzetelny
ist führend bei Drucksachen ohne
Adressaten, bei denen sie einen
Marktanteil von 36 Prozent hält.
Integer.pl betrachtet Austrian Post
laut ihrem Vorsitzenden Rafal
Brzoska eher als Partner als als
Konkurrenz.
Diese polnische Kurierf irma
expandiert mit ihren
Paketautomaten (paczkomaty)
InPost. Bis 2015 will Integer.pl
rund 12.000 solche Automaten
in 14 europäischen Ländern
aufstellen, aus denen rund um
die Uhr Sendungen entnommen
werden können. Dieses Vorhaben
im Wert von 1,25 Mrd. Zloty (ca.
300 Mio. Euro) will die Kurierfirma
zusammen mit dem Fonds
PineBridge verwirklichen. Zu
diesem Zweck gründete Asterina
Investments das Joint Venture
easyPack. Allein 2012 plant die
Integer.pl Investitionen von 55 Mio.
Zl. Im Jahr 2010 erwirtschaftete die
Firma Einnahmen von 60,3 Mio. Zl
(2009: 51,6 Mio. Zl).
Ein Engagement in Polen plant
ebenfalls die litauische Gesellschaft
Loginpost. Sie will dort 20 Mio.
Euro in 380 Postterminals mit
Selbstbedienung investieren.
Insgesamt soll ein Netz von
fast 1.000 solchen Terminals für
Przychody Poczty Polskiej PP w 2011 roku (w mln zł)
Einnahmen der Polnischen Post PP 2011 (in Mio. Zl)
Listy, ulotki reklamowe / Briefe, Werbung Tradycyjne usługi finansowe / Traditionelle Finanzdienste Przesyłki kurierskie, logistyka / Kuriersendungen, Logistik
Logistyka gotówkowa / Bargeldlogistik
Ubezpieczenia/usługi bankowe / Versicherungs-/Bankleistungen
Pozostałe / Übrige
4.166,00
848,54
669,90
63,80
51,04
586,96
Źródło / Quelle: Źródło: Poczta Polska (PP)
Liczba firm kurierskich i przewożone przez nie przesyłki
(w mld sztuk)*
Zahl der Kurierfirmen (Anzahl) und von ihnen transportierte
Sendungen (in Mrd. Stück)*
2008
Zarejestrowane firmy kurierskie, w tym
Registrierte Kurierfirmen, darunter
182
aktywne firmy kurierskie
aktive Kurierfirmen
106
Przesyłki łącznie
Sendungen insgesamt
5,4
2009
2010
2011
209
244
247
125
152
154
5,4
5,6
5,7
*włącznie z drukami bezadresowymi / *einschließlich Drucksachen ohne Adressaten
Źródło: Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE)
Quelle: Amt für Elektronische Kommunikation, Urzad Komunikacji Elektronicznej (UKE)
GOSP OD A R K A / W IRTS C H A FT
powszechne usługi pocztowe
jako tzw. publiczny operator.
Z danych Urzędu Komunikacji
Elektronicznej (UKE) wynika,
że do końca 2015 roku obszar
zamknięty będzie obejmował trzy
czwarte tych usług, będące źródłem
połowy uzyskiwanych przychodów.
Zgodnie z kr yteriami
zdefiniowanymi w nowelizacji
ustawy tylko Poczta Polska
ma prawo na przykład dostarczać
listy polecone od urzędów
i sądów. Również przekazy
pieniężne oraz korespondencja
związana z ubezpieczeniem
społecznym i urzędami pozostaną
wyłącznie w gestii PP. Prywatne
firmy kurierskie muszą się więc
wyspecjalizować w pocztowych
rynkach niszowych.
Firma Speedmail zamierza
w ciągu trzech lat stać się
największym alternatywnym
operatorem pocztowym w branży
korespondencji masowej dla
f irm i instytucji. Obecnie
Speedmail oferuje wirtualne
śledzenie transportu przesyłki
i powiadomienie o jej wysłaniu
przez system GPS. Firma umożliwia
ponadto usługę profesjonalnego
dostarczania umów pod nazwą
Professional Delivery of Contracts
(PDC), a specjalnie wyszkoleni
pracownicy służą pomocą przy
podpisywaniu umowy przez
adresata.
Speedmail dysponuje ponad 80
centrami rozdzielczymi i zatrudnia
500 listonoszy. Obecnie firma
obsługuje połowę terytorium
Polski. W 2013 roku udział ten
ma się zwiększyć do 70 procent,
a liczba centrów rozdzielczych
ma w nadchodzącym roku wzrosnąć
do 140.

Poststücke in Europa für über 50
Mio. Euro entstehen.
Den Wert des polnischen
Marktes für Kurierdienste 2012
prognostiziert ein Sprecher der
PP auf 4,2 Mrd. Zl. Dabei ist das
Segment der Sendungen von
Firmen an individuelle Kunden
(B2C) mit einem Anteil von 20 bis
25 Prozent noch relativ schwach
entwickelt. Es weist aber mit
den zunehmenden Käufen über
das Internet ein dynamisches
Wachstum auf; der E-Handel
nimmt in Polen jährlich um 20 bis
30 Prozent zu.
So erwarten Branchenkenner
mittelf ristig eine kräftig
wachsende Nachf rage nach
schnellen Ausliefer ungen
und weiteren spezialisierten
Kurierdienstleistungen, die in
Polen bisher noch nicht oder kaum
angeboten werden. Dazu zählt zum
Beispiel das Abholen von defekten
Geräten und Zurückbringen
nach ihrer Reparatur. Immer
mehr IT-Leistungen begleiten
d i e A u s l i e f e r u n g e n vo n
Versandstücken wie Benach
richtigungen per SMS, die virtuelle
Verfolgung ihres Transportes und
anderes, was Investitionen in neue
Technologien erfordert.
Insgesamt dürfte sich der
Preiskampf verschärfen, weshalb die
großen Firmen in zunehmendem
Maße kleinere übernehmen werden.
So will UPS die Firma TNT und
FedEx den polnischen Kurierdienst
Opek aufkaufen. Gute Aussichten
bescheinigen Experten solchen
Kurierfirmen, die Marktnischen
bedienen. Von den 247 registrierten
Kurierfirmen 2011 waren nur knapp
zwei Drittel auch tatsächlich aktiv.
Viele von ihnen sind lediglich
lokal tätig. Die Zahl der von ihnen
transportierten Sendungen weist
einen steigenden Trend auf und
erreichte 2011 rund 5,7 Mrd. Stück.
64
Wi 10-11/12
A n f a n g 2 013 t r i t t e i n e
Gesetzesnovelle zum Postrecht
in Kraft, die das Monopol der
PP bei Briefen bis 50 gr aufhebt.
Die Marktöffnung erfolgt in den
ersten drei Jahren jedoch nur
eingeschränkt, denn die PP wird
weiter als sog. festgelegter Operator
allgemeine Postdienstleistungen
erbringen. Laut dem Amt für
Elektronische Kommunikation,
Urzad Komunikacji Elektronicznej
(UKE), umfasst der geschlossene
Bereich bis Ende 2015 drei Viertel
dieser Dienstleistungen, mit
denen die Hälfte der Einnahmen
erwirtschaftet wird.
Gemäß den in der Gesetzesnovelle
definierten Kriterien darf nur die
PP zum Beispiel Einschreibebriefe
von Behörden und Gerichten
ausliefern. Auch Geldanweisungen
von Sozialversicherungen und –
ämtern bleiben der PP vorbehalten.
Private Kurierfirmen müssen sich
daher auf Nischen des Postmarktes
spezialisieren.
Die Firma Speedmail will
innerhalb von drei Jahren
zum größten alter nativen
Postdienstleister werden bei
Massenkorrespondenz für
Firmen und Institutionen. Derzeit
bietet Speedmail die virtuelle
Verfolgung des Transportes
einer Sendung und Auskunft
über ihre Auslieferung per GPS
an. Außerdem ermöglicht die
Firma Professional Delivery
of Contracts (PDC); speziell
geschulte Mitarbeiter sind bei
der Vertragsunterzeichnung durch
den Adressaten behilflich.
Speedmail verfügt über 80
Verteilerstellen und beschäftigt
500 Briefträger; die Firma deckt
bislang die Hälfte des polnischen
Territoriums ab. Dieser Anteil soll
2013 auf 70 Prozent erhöht werden;
die Zahl der Verteilerstellen soll im
kommenden Jahr auf 140 steigen.
Targi
Niemcy
Deutschland
13.11.-16.11.2012 Hannover
BioEnergy Decentral
Weltweiter Treffpunkt für dezentrale
Energieversorgung
Światowe miejsce spotkań
przedstawicieli zdecentralizowanego
zaopatrzenia w energię
14.11.-17.11.2012 Düsseldorf
MEDICA
Weltforum der Medizin – Internationale
Fachmesse mit Kongress
Międzynarodowe targi sprzętu
medycznego i wyposażenia szpitali
01.12.-09.12.2012 Essen
ESSEN MOTOR SHOW
Automobile / Motorsport / Tuning /
Classics / Show & Action
Międzynarodowe targi
motoryzacyjne
13.01.-16.01.2013 Nürnberg
18.01.-27.01.2013 Berlin
HOGA Nürnberg
Internationale Grüne Woche
Fachmesse für Gastronomie, Hotellerie
und GV
Międzynarodowe targi gastronomii
i hotelarstwa
Ausstellung für Ernährung,
Landwirtschaft und Gartenbau
Międzynarodowe targi gospodarki
żywnościowej, rolnictwa
i ogrodnictwa
14.01.-19.01.2013 München
BAU
19.01.-27.01.2013 Düsseldorf
Weltleitmesse für Architektur,
Materialien, Systeme
Międzynarodowe targi branży
budowlanej
Internationale Bootsausstellung
Międzynarodowe targi łodzi i jachtów
boot
26.01.-29.01.2013 Frankfurt/Main
14.01.-20.01.2013 Köln
imm cologne
Die internationale Einrichtungsmesse
Międzynarodowe targi mebli
i wyposażenia wnętrz
Paperworld
The World of Office and Stationery
Międzynarodowe targi branży
papierniczej
27.01.-30.01.2013 Köln
ISM
Internationale Süßwarenmesse
Międzynarodowe targi słodyczy
29.01.-31.01.2013 Leipzig
TerraTec
Internationale Fachmesse für
Umwelttechnik und -dienstleistungen
Międzynarodowe targi technologii
i usług dla środowiska
Messen
Wi 10-11/12
65
Z ŻYCIA IZ B Y / K A M M ER I NT ERN
Dzień otwarty w Ambasadzie
Niemiec w Warszawie
Tag der offenen Tür in der
Botschaft der Bundesrepublik
Deutschland in Warschau
15 września AHK Polska uczestniczyła
w dniach otwartych Ambasady Republiki
Federalnej Niemiec w Warszawie. Impreza
o charakterze pikniku rodzinnego
przyciągnęła tłumy Warszawiaków. Około
się swoimi nowinkami technologicznymi.
Udział w konkursach umożliwiał wygranie
butelki dobrego reńskiego wina. Niemieccy
piekarze, kucharze i winiarze dbali
o podniebienia gości. 
der deutschen Unternehmen und der
in Polen aktiven Stiftungen an. Unsere
Handelskammer informierte die Teilnehmer
über Projekte der dualen Berufsausbildung.
Die Besucher diskutierten mit uns über die
Möglichkeit einen „krisenfesten“ Beruf zu
erlernen und in modernen Unternehmen
Berufspraktika zu absolvieren. Mitarbeiter
der Botschaft enthüllten den Interessierten
die Geheimnisse des diplomatischen
Protokolls. Die Deutsche Zentrale für
Tourismus (DZT) warb für das Reiseland
Deutschland. Kinder konnten im Simulator
zum virtuellen Lokführer werden,
Seifenblasen pusten, Tore wie Podolski
schießen oder sich unter Obhut erfahrener
Visagisten in eine Phantasie-Märchenfigur
verwandeln. Für Erwachsene gab es eine
5 000 osób oglądało ekspozycje niemieckich
przedsiębiorstw i fundacji działających
w Polsce. Nasza Izba informowała
uczestników o dualnych projektach
kształcenia zawodowego. Możliwość zdobycia
„odpornego na kryzys” zawodu i odbycia
praktyk w nowoczesnych zakładach były
naszymi głównymi tematami rozmów.
Przedstawiciele ambasady zdradzali
zainteresowanym tajniki protokołu
dyplomatycznego. Niemiecka Centrala
Turystyki (DZT) zachęcała do zwiedzania
Niemiec. Dzieci mogły spróbować swoich
sił w symulatorze nowoczesnej lokomotywy,
puszczać bańki mydlane, poczuć się jak
Podolski strzelając gole do bramki lub
przeistoczyć się w fantazyjną postać z bajki
pod okiem doświadczonych wizażystów. Dla
dorosłych przygotowano ekspozycje techniki
i elektroniki. Duże niemieckie firmy chwaliły
Am 15. September nahm die AHK Polen am
Tag der offenen Tür in der Botschaft der
Bundesrepublik Deutschland in Warschau
teil. Die Veranstaltung, organisiert in
Form eines Familienpicknicks, war ein
Anziehungspunkt für viele Warschauer. Rund
5.000 Personen sahen sich die Präsentationen
Ausstellung zum Thema Technik und
Elektronik. Deutsche Großunternehmen
stellten ihre technologischen Neuheiten vor.
Bei der Teilnahme an den Wettbewerben
konnte man eine Flasche guten Rheinweins
gewinnen. Deutsche Bäcker, Köche und
Winzer verwöhnten die Gaumen der Gäste. 
66
Wi 10-11/12
Z Ż Y C I A I Z B Y / K A M M ER I N TE R N
l Prestiż / PRESTIGE
l Usługi / SERVICE
l Kontakty / NETZWERK
Witamy w naszym gronie
Willkommen bei uns
Nowe firmy zrzeszone / Neue Mitglieder
nBARTLING-POLSKA
Sp. z o.o.
Opakowania dla przemysłu
spożywczego
Lebensmittel-Verpackungen
www.bartling-cups.com
nBMT PRO Sp. z o.o.
Mechaniczna obróbka stali
Mechanischen Stahlbearbeitung
www.bmtpro.pl
nChemiplast 1 Sp. z o.o.
Elementy i materiały
budowlane
Bauelemente, Baustoffe
www.chemiplast1.pl
nCITTI GV-Partner Polska
Sp. z o. o.
Przemysł spożywczy
Lebensmittelindustrie
www.citti.pl
nExence SA
Rozwiązania teleinformatycznych
Teleinformatische Lösungen
www.exence.com
nFirst Company
Sp. z o.o.
Przemysł tekstylny
Textilindustrie
www.first-company.pl
nHalogen Licht Tech
Sp. z o.o.
Produkcja: oświetlenie, akcesoria
meblowe, wyposażenie wnętrz
Herstellung: Beleuchtung,
Möbelzubehör und Innenausstattung
www.hlt.pl
nHedan Sp. z o.o.
Branża łożyskowa oraz
dostarczanie części zamiennych
dla przemysłu energetycznego
Lager – Hersteller, Zulieferer, Händler.
Ersatzteile für die Energieindustrie
www.hedan.pl
n Hotek Polska Sp. z o.o.
Sofitel Wrocław Old Town
Hotel
www.sofitel-wroclaw.com
nIDEA Broker Sp. z o.o.
Ubezpieczenia
Versicherungen
www.ideabroker.eu
nIntegra Eko Inwestment
Sp. z o.o.
Project Management: inwestycje
budowlane / Bauinvestitionen
www.integraeko.pl
nLGI Polska Sp. z o.o.
Transport, logistyka
Transport, Logistik
www.lgi.de
nMargo Malgorzata
Kroll, LL.M.,
Rechtsanwältin
Kancelarie prawne
Rechtsanwaltskanzleien
www.rechtsanwalt-kroll.eu
nPGE Polska Grupa
Energetyczna SA
Przemysł energetycznosurowcowy
Energie- und Rohstoffindustrie
www.pgesa.pl
nMariner 3S GmbH
Przemysł maszynowy
Maschinenbauindustrie
www.mariner-3s.com
nTIGER JOB Sp. z o.o.
Doradztwo personalne
Personalberatung
www.tigerjob.pl
nNexus Consultants
Sp. z.o.o.
Usługi konsultingowe w zakresie
marketingu, finansów,
zarządzania i aspektów prawnych
Consulting-Dienstleistungen im
Bereich: Marketing, Finanzen,
Management und Recht
www.nexus.pl
nTravelex GBP Prague
s.r.o. (Sp. z o.o.)
oddział w Polsce
Usługi finansowe
Finanzdienstleistungen
www.business.westernunion.pl
nNord-Wacht Group
Sp. z o.o.
Usługi ochroniarskie
Schutzdienste
www.nord-wacht.eu
nWettin Group Sp. z o.o.
Doradztwo w zakresie
pozyskiwania finansowania
zewnętrznego ze środków UE
Beratung im Bereich Beschaffung
von EU-Fördermitte
www.wettin.eu
nNorth West Logistic Park
Sp. z o.o.
Logistyka / Logistik
www.north-westlp.pl
nORCO Poland Sp. z o.o.
Nieruchomości / Immobilien
www.orco.pl
Wi 10-11/12
67
Morska energetyka wiatrowa – perspektywy
współpracy polsko-niemieckiej
Offshore-Windenergie – Perspektiven
für die deutsch-polnische Zusammenarbeit
12 września w Sopocie odbyła się konferencja
pt. „Morska energetyka wiatrowa – perspektywy
współpracy polsko-niemieckiej” zorganizowana
przez Polsko-Niemiecką Izbę PrzemysłowoHandlową, Konsulat Generalny Niemiec
w Gdańsku i Polskie Towarzystwo Morskiej
Energetyki Wiatrowej przy współpracy
z Morskim Centrum Eko-Energii i Eko-Sytemu
MORCEKO.
W konferencji wzięło udział ok. 160
uczestników, w tym licznie zgromadzeni
przedstawiciele polskich i niemieckich firm
operujących w branży morskiej energetyki
wiatrowej, zarówno z sektora produkcyjnego
68
Wi 10-11/12
jak i usług specjalistycznych, deweloperzy
oraz inwestorzy przygotowujący pierwsze
projekty farm wiatrowych w polskich obszarach
morskich. Ponadto w konferencji udział wzięli
przedstawiciele samorządów, administracji
morskiej i ochrony środowiska oraz instytucji
naukowo-badawczych zajmujących się tematyką
morskiej energetyki wiatrowej.
Konferencję otworzył Adam Wojewodka –
Członek Zarządu AHK Polska, a przemówienie
inauguracyjne wygłosiła Annette Klein – Konsul
Generalna Niemiec w Gdańsku. Następnie
w imieniu Ministra Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej głos zabrał Andrzej
Królikowski – Dyrektor Urzędu Morskiego
w Gdyni. Część inauguracyjną konferencji
zakończyło wystąpienie Ryszarda Świlskiego –
Członka Zarządu Województwa Pomorskiego.
Program konferencji obejmował trzy sesje
tematyczne. W ramach pierwszej sesji
przedstawiono prezentacje Federalnej Agencji
Hydrograf icznej, Instytutu Morskiego
w Gdańsku, Niemieckiej Fundacji Morskiej
Energetyki Wiatrowej oraz PTMEW, dotyczące
uwarunkowań oraz kierunków rozwoju
morskiej energetyki wiatrowej w Polsce
i w Niemczech. W drugiej sesji, poświęconej
współpracy przedsiębiorstw, przedstawiono
przykłady wspólnych polsko-niemieckich
projektów inwestycyjnych, ofertę niemieckich
przedsiębiorstw operujących na rynku morskiej
energetyki wiatrowej oraz ofertę regionu
pomorskiego dla rozwoju sektora morskiej
energetyki wiatrowej. W trzeciej sesji, dotyczącej
możliwości współpracy przedsiębiorstw
z sektorem R&D, prezentacje nt. działalności
Morskiego Centrum Ekoenergii i Ekosystemu
MORCEKO, inicjatyw badawczych Instytutu
Fraunhofera w zakresie morskiej energetyki
wiatrowej i mechanizmów finansowania
współpracy międzynarodowej w zakresie
badań i rozwoju. Poszczególne sesje konferencji
zamykały dyskusje zgromadzonych uczestników
z prelegentami.
Z opinii uczestników wynika, że zorganizowana
konferencja umożliwiła szersze spojrzenie
Ökosystem MORCEKO organisiert wurde.
An der Konferenz nahmen ca. 160 Personen teil,
darunter zahlreiche Vertreter polnischer und
deutscher Firmen, die in dem Bereich OffshoreWindenergie tätig sind – sowohl aus dem
Produktions- als auch Fachdienstleistungssektor
sowie der Bauunternehmen und der Investoren,
die die ersten Projekte der Windparks im
polnischen Seegebiet vorbereiten. Darüber
hinaus nahmen an der Konferenz Vertreter
der städtischen Verwaltung, der Seeämter und
Umweltschutzbehörden sowie Forschungs- und
Entwicklungsinstitute teil.
Nach einer Begrüßung durch Adam Wojewodka
– Vorstandsmitglied der AHK Polen, hielt
die Eröffnungsrede Annette Klein – die
Generalkonsulin der BRD in Danzig. Im Namen
des Ministers für Transport, Bauwesen und
Unternehmen gewidmet war, wurden
Beispiele deutsch-polnischer Projekte, das
Angebot der Woiewodschaft Pommern für die
Entwicklung der Zusammenarbeit im Bereich
Windenergie und das Angebot der deutschen
Unternehmen, die in der WindenergieBranche tätig sind, dargestellt. Der dritte
Teil, der der möglichen Zusammenarbeit der
Unternehmen mit dem FuE-Sektor gewidmet
war, beinhaltete Präsentationen über die
Tätigkeit des Seezentrums der Ökoenergie
und des Ökosystems MORCEKO sowie
Forschungsinitiativen des Frauenhofer
Instituts im Bereich der Windenergie und der
finanziellen Mechanismen der internationalen
Zusammenarbeit im Bereich der Forschung und
Entwicklung. Im Anschluss an die einzelnen
Teile der Konferenz fand eine offene und
na możliwości rozwoju morskiej energetyki
wiatrowej w Polsce i w Niemczech i była
cenną inicjatywą dla rozwoju i pogłębiania
współpracy pomiędzy polskimi i niemieckimi
przedsiębiorstwami oraz instytucjami naukowobadawczymi. Konferencja została zakończona
podpisaniem przez przedstawicieli MORCEKO,
Polsko-Niemieckiej Izby PrzemysłowoHandlowej i PTMEW listów intencyjnych
podkreślających wolę ich dalszej współpracy
na rzecz promowania energetyki odnawialnej,
w tym morskiej energetyki wiatrowej.

Seewirtschaft ergriff Andrzej Królikowski,
Direktor des Seeinstituts in Danzig, das Wort.
Den Eröffnungsteil schloss Ryszard Świlski
– Vorstandsmitglied der Woiewodschaft
Pommern, ab.
Das Programm der Konferenz umfasste drei
thematische Felder. Im ersten Teil präsentierten
das Bundesamt für Seeschifffahrt und
Hydrographie, das Seeinstitut in Danzig, die
Deutsche Stiftung für Offshore-Windenergie
und die Polnische Gesellschaft für die OffshoreWindenergie (PTMEW) – alle befassten sich,
mit Bedingtheit und Richtungen der OffshoreEntwicklung der Windenergie in Polen
und Deutschland. Im zweiten Teil, das der
Zusammenarbeit deutscher und polnischer
lebhafte Diskussion zwischen Teilnehmern und
Referenten statt.
Aus Sicht der Teilnehmer war die Konferenz
sehr wertvoll im Hinblick auf das Knüpfen
und Vertiefen von Kontakten zwischen
deutschen und polnischen Unternehmen. Sie
bot umfassende Einblicke in die Entwicklung
der Offshore-Windenergie in beiden Ländern
und zeigte Möglichkeiten für die Zukunft auf.
Die Konferenz endete mit der Unterzeichnung
einer Absichtserklärung durch Vertreter von
MORCEKO, der Deutsch-Polnischen Industrie
und Handelskammer und PTMEW, in der
eine weitere Zusammenarbeit zur Förderung
der erneuerbaren Energien, darunter der
Windenergie vereinbart wurde.

Am 12. September fand in Sopot die Konferenz
„Offshore-Windenergie – Perspektiven für die
deutsch-polnische Zusammenarbeit” statt,
die durch die Deutsch-Polnische Industrieund Handelskammer, das Generalkonsulat
der Bundesrepublik Deutschland in Danzig,
und die Polnische Gesellschaft für OffshoreWindenergie (PTMEW) in Zusammenarbeit
mit dem Seezentrum der Ökoenergie und dem
Dziękujemy / Wir danken:
Wi 10-11/12
69
BDC ponad dachami miasta
BDC über den Dächern
der Stadt
Pierwszy powakacyjny Board & Directors’ Club
odbył się na XXX piętrze Pałacu Kultury i Nauki.
W spotkaniu udział wzięły Konsul Generalna
RP w Monachium a.D. Elżbieta Sobótka oraz
dotychczasowa kierownik Wydziału Promocji
Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego
w Kolonii Małgorzata Wejtko (obecnie PAIiIZ).
Wokół XXX pietra pałacu oprowadzał
zgromadzonych przewodnik, a wrześniowy
koniec lata pozwolił na podziwianie miasta
za dnia i po zmroku.

Der erste Board & Directors’ Club nach
den Sommerferien fand im 30. Stock
des Kulturpalastes statt. Teilgenommen
haben an diesem Treffen Elżbieta
Sobótka, polnische Generalkonsulin a.D.
in München und Małgorzata Wejtko,
bisherige Leiterin der Abteilung für Handel
und Investitionen des Generalkonsulats in
Köln (jetzt PAIiIZ).
Ein Guide führte die Teilnehmer des Events
beim Rundgang durch den 30. Stock des
Kulturpalastes. Warschau konnte man am
Tag und im Abendlicht bewundern, denn
zum Sommerausklang war ausgesprochen
schönes Septemberwetter.

Czas egzaminów
Prüfungszeit
W ostatnich dniach sierpnia 22 uczniów I roku
podeszło do egzaminu połówkowego. W Polsce
kształcenie zawodowe powoli odzyskuje swój
dawny prestiż i znaczenie dla gospodarki.
Dostrzegają to również pracodawcy, którzy
zaczynają widzieć potrzebę inwestycji w przyszłe
fachowe kadry. AHK Polska z dumą wspiera
i pomaga w tworzeniu takich kursów dla firm.
Jednym z przykładów nowoczesnego podejścia
do kształcenia przyszłej kadry pracowniczej, jest
firma Haering Polska Sp. z o.o. w Piotrkowie
Trybunalskim. Jest to duży zakład, liczący
70
Wi 10-11/12
już ponad 1 000 pracowników, produkujący
podzespoły głównie na potrzeby branży
automotive. Uczniowie kształcą się w nim wg
niemieckiego systemu kształcenia dualnego
w zawodzie operatora obrabiarek skrawających,
tj. ponad 2/3 czasu nauki spędzają na nauce
praktycznej zawodu. Firma wydzieliła w fabryce
specjalne pomieszczenia dla uczniów i wyposażyła
je w nowoczesne maszyny do nauki. Podczas
egzaminu wszyscy sobie doskonale poradzili
i uzyskali promocję do następnej klasy.

In den letzten Augusttagen traten 22 Schüler des
ersten Ausbildungsjahres zur Zwischenprüfung
an. In Polen erlangt die Berufsausbildung
allmählich ihren früheren Status und die
Bedeutung für die Wirtschaft wieder. Dies
erkennen auch die Arbeitgeber, für die die
Notwendigkeit von Investitionen in zukünftige
Fachkräfte eine immer wichtigere Rolle spielt.
Die AHK Polen ist stolz darauf, dass sie die
Organisation von Berufsausbildungskursen
für Betriebe fördert und unterstützt. Eines der
Beispiele der modernen Herangehensweise bei der
Ausbildung zukünftiger Fachkräfte ist die Firma
Haering Polska Sp. z o.o. mit Sitz in Piotrków
Trybunalski. Dies ist ein Großunternehmen
mit über 1.000 Beschäftigten, das vorwiegend
Baugruppen für die Automotivebranche
herstellt. Die Berufsschüler werden in dem
Betrieb nach dem deutschen Modell der dualen
Berufsausbildung zum Zerspannungsmechaniker
ausgebildet, bei dem über zwei Drittel der Zeit für
die praktische Berufsausbildung vorgesehen sind.
Das Unternehmen hat in seinem Werk spezielle
Schulungsräume für die Berufsschüler eingerichtet
und mit modernen Maschinen für die Berufslehre
ausgestattet. Alle Schüler haben die Prüfung mit
Erfolg abgeschlossen und konnten in die nächste
Stufe versetzt werden.

Klimat inwestycyjny w Polsce
w oczach inwestorów
Investitionsklima in Polen aus
der Sicht der Investoren
Polsko-Niemiecka Izba PrzemysłowoHandlowa, Amerykańska Izba Handlowa,
Brytyjsko Polska Izba Handlowa zaprosiły –
wspólnie z podsekretarz stanu w Ministerstwie
Gospodarki Iloną Antoniszyn-Klik – firmy
z Dolnego Śląska do dyskusji o klimacie
inwestycyjnym w Polsce. Na spotkaniu obecni
byli również inwestorzy, przedstawiciele
organizacji samorządowych, PAIiIZ, Centrum
obsługi inwestorów oraz specjalnych stref
ekonomicznych.
i poprawy jakości kształcenia zawodowego
w Polsce. Nie zabrakło również głosu
praktyków – swoimi doświadczeniami mieli
okazję podzielić się Volker Schiek (Robert
Bosch Polska), John Bowers (3M) oraz Bill Hall
(PGW).

Die Deutsch-Polnische Industrie- und
Handelskammer, die Amerikanische
Handelskammer und die Britisch-Polnische
Handelskammer luden – zusammen mit
Vertreter der drei Handelskammern: des
Haupgeschäftsführenden Vorstandsmitglieds
der AHK Polen, Michael Kern, des
AmCham-Präsidenten, Joseph Wancer, und
des CEO der BPCC, Joe Tunney. Nachdem
Spotkanie rozpoczął panel dyskusyjny
z udziałem szefów trzech izb: Dyrektora
Generalnego AHK Polska, Micheaela Kerna,
Prezydenta AmCham, Josepha Wancera, oraz
CEO BPCC, Joe Tunneya. Wypowiedziom
szefów izb przysłuchiwała się z uwagą minister
Antoniszyn-Klik, która w odpowiedzi
przedstawiła pakiet działań zmierzających
do poprawy procesu inwestycyjnego w Polsce.
Cieszy niezmiernie, iż w pakiecie zmian
znalazły się również rozwiązania dotyczące
wprowadzenia elastycznego czasu pracy, jak
Ilona Antoniszyn–Klik, Unterstaatssekretärin
im Wirtschaftsministerium – Unternehmen
aus Niederschlesien zu einer Diskussion
über das Investitionsklima in Polen ein. An
dem Treffen nahmen Investoren, Vertreter
der Selbstverwaltungsorganisationen, der
Polnischen Agentur für Information und
Auslandsinvestitionen (PAIiIZ) sowie des
Zentrums für Investorenbetreuung und der
Sonderwirtschaftszonen teil.
Das Treffen begann mit einer
Podiumsdiskussion unter Teilnahme der
Ministerin Antoniszyn-Klik die Äußerungen
der Kammervertreter mit Aufmerksamkeit
verfolgt hatte, stellte sie in ihrem Beitrag
ein Maßnahmenpaket zur Verbesserung des
Investitionsprozesses in Polen vor. Es ist sehr
begrüßenswert, dass dieses auch Lösungen zur
Einführung flexibler Arbeitszeiten und zur
Verbesserung der Berufsausbildungsqualität in
Polen enthält. Auch Praktiker kamen zu Wort.
Ihre Erfahrungen schilderten Volker Schiek
(Robert Bosch Polska), John Bowers (3M) und
Bill Hall (PGW).

Wi 10-11/12
71
Od Hanzy do Solidarności
Von der Hanse bis zur Solidarność
Gdańsk, jego dzieje, historia, osobowości,
wybitni pisarze byli bohaterami gawędy prozaika,
poety, scenarzysty i dramaturga, Pawła Huelle
podczas wrześniowego spotkania regionalnego
organizowanego w siedzibie firmy Dr. Oetker
w Gdańsku. Zdarzenia opowiedziane literackim
językiem tego wybitnego pisarza pozwoliły
przenieść się w miejsca z jednej strony bardzo
odległe historycznie, z drugiej strony tak bliskie
dla większości obecnych. Słuchacze towarzysząc
każdej kolejnej opowieści poznawali dzieję życia
Güntera Grassa, Johanny Schopenhauer, jak
również samego pisarza. Historie pełne humoru,
odniesień do znaczących wydarzeń, literatury,
polityki i życia codziennego dały uczestnikom
możliwość nieco innego spojrzenia na sprawy
i sytuacje wydawałoby się oczywiste.

Gdańsk, seine Geschichte sowie Persönlichkeiten
und hervorragende Schriftsteller waren
beim regionalen Septembertreffen am Sitz
des Unternehmens Dr. Oetker in Gdańsk
Gegenstand der Schilderungen von Paweł Huelle,
des Prosaisten, Poeten, Drehbuchautoren und
Dramaturgen. Die Ereignisse, geschildert in der
literarischen Sprache dieses hervorragenden
Schriftstellers, ermöglichten eine Wanderung
zu einem historisch sehr entfernten Ort, der
für die meisten Anwesenden so nahe liegt.
Die Hörerschaft der Erzählungen lernte die
Lebensgeschichte von Günter Grass, Johanna
Schopenhauer sowie des Schriftstellers
selbst kennen. Humorvolle Geschichten mit
zahlreichen Bezugnahmen zu bedeutenden
Ereignissen, zur Literatur, zur Politik und
zum täglichen Leben gaben den Teilnehmern
die Möglichkeit einer etwas anderen
Betrachtungsweise von Angelegenheiten
und Situationen, die eigentlich selbstverständlich
sind.

Jak usprawnić systemy decyzyjne
w przedsiębiorstwie?
Wie lassen sich Entscheidungssysteme
in Unternehmen optimieren?
Problemy, element y oraz me tody
i instrumenty procesu
decyzyjnego były tematem
spotkania w dniu 13.09.12
prowadzonego przez dr Jacka Goliszewskiego,
dyrektora w dziale doradztwa firmy Mazars.
Uczestnicy dyskusji poruszali zagadnienia
związane m.in. z f ilozof ią, kulturą
i strukturą controlingu, zrównoważoną kartą
wyników, miernikami celów, jak również
systemem informacyjnym i raportowania
w przedsiębiorstwie.

Probleme, Elemente sowie Methoden und
Instrumente des Entscheidungsprozesses
waren die Themen des Treffens, das Dr. Jacek
Goliszewski, Direktor der Consulting-Abteilung
von Mazars, am 13.09.2012 leitete. Während der
Gespräche berührten die Teilnehmer Themen
wie Unternehmensphilosophie und –kultur,
Controlling-Strukturen, Balanced Scorecards,
Maßstäbe von Zielen sowie Informations- und
Berichtssysteme in Unternehmen. 
72
Wi 10-11/12
Scenariusze makroekonomiczne 2013
– prognozy rozwoju
Makroökonomische Geschäftsszenarien
für das Jahr 2013 – Entwicklungsprognosen
Obecna sytuacja ekonomiczna Polski, Europy
i świata budzi wiele pytań i wątpliwości. Były one
jedną z przyczyn ogromnego zainteresowania,
jakim cieszyło się spotkanie prowadzone przez
Głównego Ekonomistę DZ BANK Polska SA
Janusza Dancewicza, poświęcone zagadnieniom
dotyczącym wzrostu PKB, poziomu inflacji, stóp
procentowych oraz czynników wpływających
na kurs złotego i polityki monetarnej EBC i RPP.
Zdaniem eksperta „w porównaniu do sąsiadów,
Polska nie jest tak silnie uzależniona od zmian
popytu zewnętrznego. Relatywnie duży
rynek wewnętrzny jest w stanie w części
zrekompensować spadek zamówień
eksportowych. Dlatego spowolnienie
gospodarcze na świecie raczej nie wpędzi
polskiej gospodarki w recesję. Poza tym Polska
ma płynny kurs walutowy, który poprawia jej
konkurencyjność na świecie.”

Die jetzige ökonomische Situation Polens,
Europas und der ganzen Welt wirft viele
Fragen und auch Zweifel auf. Deshalb
bestand reges Interesse an dem Treffen,
das von Janusz Dancewicz, dem leitenden
Wirtschaftsexperten der DZ BANK Polska SA,
geführt wurde und dem Wirtschaftswachstum,
dem Inflationsniveau, den Zinssätzen sowie
den Faktoren gewidmet war, die den ZlotyWechselkurs und die monetäre Politik der
Europäischen Zentralbank EZB und des Rates
für Geldpolitik (Rada Polityki Pieniężnej)
beeinflussen.
Nach Ansicht des Wirtschaftsexperten „ist
Polen im Vergleich zu den Nachbarländern
nicht so stark von Schwankungen der externen
Nachf rage abhängig. Der relativ große
Binnenmarkt ist in der Lage, den Rückgang der
Exportaufträge teilweise auszugleichen. Deshalb
bewirkt die Verlangsamung des weltweiten
Wirtschaftswachstums voraussichtlich keine
Rezession der polnischen Wirtschaft.
Außerdem hat Polen einen variablen
Währ ungswechselkurs, der die
Wettbewerbsfähigkeit Polens im
Weltmaßstab verbessert.”

Przyjemne z pożytecznym
Das Angenehme mit dem Nützlichen verbinden
Wrześniowe spotkanie firm członkowskich
AHK Polska w Poznaniu odbyło się w centrum
innowacji, designu i kreatywności – Concordia
Design. Spotkanie zorganizowane wraz z Firmą
Rödl & Partner dotyczyło tematu: „Odwołanie
od decyzji administracyjnej. Zagadnienia
praktyczne”. Prezentację poprowadził Łukasz
Drożdżowski – radca prawny z kancelarii Rödl
& Partner w Poznaniu. Było nam bardzo miło
widzieć uczestników spotkania wypoczętych
po wakacjach i w dobrych nastrojach. Resztę
wieczoru przy poczęstunku i lampce wina
spędziliśmy na wspólnych rozmowach.

fand im Zentrum für Innovation, Design
und Kreativität – Concordia Design, statt.
Gewidmet war das Treffen, das gemeinsam
mit der Kanzlei Rödl & Partner organisiert
wurde, dem Thema: „Einspruch gegen
eine Verwaltungsentscheidung. Praktische
Aspekte.” Geführt wurde die Präsentation von
Łukasz Drożdżowski – Justiziar der Kanzlei
Rödl & Partner in Poznań. Wir haben uns
sehr gefreut, die Teilnehmer des Treffens nach
dem Urlaub erholt und in guter Stimmung
wieder zu sehen. Eingeladen zu einem Snack
und auf ein Glas Wein, saßen wir bis in die
Abendstunden bei gemeinsamen Gesprächen
zusammen.

Das September-Treffen der Mitglieds
unternehmen der AHK Polen in Poznań
Wi 10-11/12
73
Full Service Leasing podczas śniadania
w Gliwicach
Full Service Leasing beim Frühstück in Gliwice
Podczas śniadania tematycznego 19 września
br. przedstawiciele VW Leasing zaprezentowali
nowy trend finansowania samochodów
służbowych w firmie, czyli Full Service
Leasing (FSL). Spotkanie rozpoczęliśmy
krótką prezentacją spółki VW Leasing, którą
poprowadziła Kornelia Panasiewicz.
Wśród zalet FSL Michał Sarga, Regionalny
Kierownik Sprzedaży Flotowej wymienił m.
in. łatwe i precyzyjne budżetowanie wydatków
na samochody, brak przerw w pracy z powodu
awarii pojazdów i minimum administracji.
Efektem są OUTSOURCING – oszczędność
własnych zasobów, BEZPIECZEŃSTWO – opłata
tylko za utratę wartości użytkowanego samochodu,
brak konieczności wykupu użytkowanych
pojazdów, PRZEWIDYWALNOŚĆ – dokładne
zaplanowanie wydatków w całym okresie
wynajmu, MOBILNOŚĆ – CFM zapewnia
samochód zastępczy i EFEKT SKALI rabaty
wynegocjowane przez firmę wynajmującą są
najkorzystniejsze.

Beim thematischen Frühstückstreffen am 19.
September lfd. J. präsentierten die Vertreter der
VW Leasing einen neuen Trend der Finanzierung
von Dienstwagen im Unternehmen, das Full
Service Leasing (FSL). Das Treffen begann mit
einer Kurzrepräsentation der Gesellschaft VW
Leasing, die von Kornelia Panasiewicz geführt
wurde.
Als Vorteile des FSL nannte Michał Sarga,
Regionalleiter Flottenverkauf, u.a. die einfache
und präzise Budgetierung der Ausgaben für die
Fahrzeuge, das Fehlen von Unterbrechungen im
Betrieb im Falle einer Panne sowie ein Minimum
an Verwaltungstätigkeiten.
Das Resultat umfasst OUTSOURCING
– Einsparung der eigenen Ressourcen,
SICHERHEIT – Gebühr nur für den
Wertverlust des genutzten Fahrzeugs, kein
erforderlicher Ankauf der genutzten Fahrzeuge,
VORHERSEHBARKEIT – genaue Planung
der Ausgaben in der gesamten Mietperiode,
MOBILITÄT – die Firma CFM bietet
Ersatzfahrzeuge an und SKALENEFFEKTE
– mit den höchsten Rabatten, die durch das
anmietende Unternehmen ausgehandelt
werden.

Śniadanie tematyczne z Rödl & Partner
Themenfrühstück mit Rödl & Partner
11 września 2012 w Gliwicach odbyło się pierwsze
po wakacyjnej przerwie śniadanie tematyczne
poświęcone świadczeniu usług i prowadzeniu
działalności w Niemczech. Podczas swojego
wystąpienia, dr Marcin Jamroży, z kancelarii
Roedl & Partner, omówił zagadnienia
prowadzenia działalności gospodarczej
w Niemczech od strony podatkowej, w tym
dostępne formy prawne oraz skutki jej wyboru,
powstanie zakładu, zasady opodatkowania
oddelegowania pracowników, zwrot podatku
VAT, wskazał na podobieństwa i różnice
pomiędzy niemieckim a polskim systemem
podatkowym. Dokonał również porównania
obciążeń podatkowych w obu państwach. 
Am 11. September 2012 fand in Gliwice das
erste Themenfrühstück nach der Sommerpause
statt, das der Erbringung von Dienstleistungen
und der Ausübung einer Geschäftstätigkeit in
Deutschland gewidmet war. Dr. Marcin Jamroży
von der Anwaltskanzlei Roedl & Partner
referierte Angelegenheiten der Ausübung
einer Geschäftstätigkeit in Deutschland aus
steuerlicher Sicht, hierunter die rechtlichen
Formen der Geschäftstätigkeit und die
Folgen ihrer Auswahl, die Errichtung einer
Betriebsstätte, die Grundsätze der Besteuerung
der Entsendung von Mitarbeitern und die
Erstattung der Umsatzsteuer, und zeigte
Ähnlichkeiten und Differenzen beim Vergleich
des deutschen und polnischen Steuersystems
auf. Er präsentierte darüber hinaus einen
Vergleich der steuerlichen Belastungen in beiden
Ländern.

Wizyta studyjna
w CTE w Świdnicy
Studienreise
ins CTE in Świdnica
Wrześniowe Spotkanie Regionalne
AHK Polska we Wrocławiu odbyło się
12 września 2012 roku w formie wizyty
studyjnej w Centrum Technologii
Energetycznych (CTE) w Świdnicy,
zorganizowanej wspólnie przez Biuro
Regionalne AHK Polska, Stowarzyszenie
Wolna Przedsiębiorczość (SWP) i firmę
VIESSMANN. Obiekt ten, otwarty
w maju 2012 we współpracy z Politechniką
Wrocławską, jest rodzajem laboratorium
badań nad małopowierzchniowymi
technologiami energe t ycznymi
i eksper ymentalnym obiektem
niskoenergetycznym o powierzchni
ok. 1200 m kw. Dla dostawców systemów
wytwarzania ciepła, zimna i energii
elektrycznej z odnawialnych źródeł energii,
producentów systemów klimatyzacji
i wentylacji, firm oferujących technologie
dla budynków niskoenergetycznych oraz
dla biur planistycznych i projektowych,
obiekt ten stwarza niepowtarzalną okazję
przetestowania własnych lub istniejących
na rynku urządzeń po ich instalacji.
Podczas zwiedzania CTE i prezentacji jego
koncepcji uczestnicy mieli szansę zapoznać
się z rodzajami technologii zastosowanymi
w obiekcie. 
Das September-Regionaltreffen der AHK
Polen in Breslau fand am 12. September
2012 in Form einer gemeinsamen durch
das Regionalbüro der AHK Polen,
dem Verein „Freies Unternehmertum“
(SWP) und VIESSMANN organisierten
Studienreise zum Zentr um für
Energietechnologien (CTE) nach
Świdnica statt. Das im Mai 2012 eröffnete
Objekt, das in Zusammenarbeit mit
der Technischen Hochschule Breslau
entstand, ist eine Art Labor für
kleinräumige Energietechnologien und
eine Niedrigenergie-Versuchsanlage,
mit einer Fläche von ca. 1200 qm. Für
die Lieferanten von Gebäudeanlagen für
Wärme-, Kälte- und Stromerzeugung aus
erneuerbaren Energien, für Hersteller von
Klimaanlagen und Lüftungssystemen,
Anbieter von Technologien für
Energiesparhäuser sowie für die Planungsund Architektenbüros stellt diese
Einrichtung eine einmalige Gelegenheit
eigene bzw. auf dem Markt vorhandene
Anlagen nach der Installation zu testen.
Der Rundgang durch das CTE und die
Präsentation des Gesamtkonzeptes bot
den Anwesenden wertvolle Einblicke in
die Technologien des Objekts. 
Turniej piłkarski
Fußballturnier
W słoneczną wrześniową sobotę na boisku klubu
Sinus w Wilanowie wspólnie z należącymi do IGCC
izbami bilateralnymi – kanadyjską, włoską, irlandzką
i holenderską zorganizowaliśmy turniej piłkarski.
Miło zaskoczyło nas, że do reprezentowania Izby
zgłosiło się aż pięć drużyn z grona naszych firm
członkowskich. Do południa odbyły się wstępne
rozgrywki, które wyłoniły dwie drużyny reprezentujące
Izbę w dalszej części turnieju. Po zaciętych meczach
pomiędzy drużynami: R. Boscha, Bayera, Hotelu
Intercontinental, Loxx Polska i Volkswagen Banku,
dwie ostatnie walczyły o puchar Pierwszego Turnieju
IGCC. W finale drużyna irlandzka pokonała zespół
Volkswagen Bank Polska. Mecz o 3 miejsce zakończył
się zwycięstwem zespołu Loxx Polska. Wszystkim
drużynom serdecznie gratulujemy!

An einem sonnigen September-Samstag wurde
von uns und den der IGCC angehörenden
bilateralen Handelskammern – der kanadischen, der
italienischen, der irischen und der niederländischen
– auf dem Fußballplatz des Clubs Sinus in Wilanów
ein Fußballturnier ausgetragen. Für uns war es eine
angenehme Überraschung, dass sich zur Vertretung der
AHK Polen fünf Fußballteams aus dem Kreise unserer
Mitglieder meldeten. Am Vormittag wurden die Spiele
der Vorrunde ausgetragen und zwei Mannschaften
ermittelt, die die AHK in der nächsten Etappe des
Turniers vertraten. Nach harten Spielen zwischen
den Teams von Robert Bosch,
Bayer, Hotel Intercontinental,
Loxx Polska und Volkswagen Bank
kämpften die zwei letztgenannten
um den Pokal des ersten IGCCFußballturniers. Im Finalspiel
gewann das irische Team gegen das
Team der Volkswagen Bank Polska.
Das Team von Loxx Polska gewann
das Spiel um den dritten Platz. Allen
Mannschaften gratulieren wir ganz
herzlich!

Wi 10-11/12
75
Operetkowe pożegnanie lata
w Szybie Wilson w Katowicach
Operetten-reifer Sommerabschied
im Schacht Wilson in Katowice
w zrewitalizowanym budynku cechowni i łaźni
szybów Wilson kopalni „Wieczorek” (1826 r.).
Galeria Szyb Wilson, została otwarta w 2001
roku w jednej z najbardziej zdegradowanych
materialnie i społecznie dzielnic Śląska, a że
jej powierzchnia wystawiennicza liczy blisko
2500 m². Jest ona równocześnie największą polską
prywatną galerią sztuki.
Fragmentami widowiska pt: Operetka Wczoraj
i Dziś zaprosiliśmy na salony XIX w. Wiednia.
Scenariusz został napisany dzięki inspiracjom
płynącym z melodii i historii zawartych
w najpiękniejszych operetkach.

Jak pewnie Państwo zauważyliście od pewnego
czasu wybieramy dość nietypowe miejsca
na spotkania Izby w regionie. W grudniu
spotykaliśmy się w zabytkowej kopalni Guido
na poziomie 320 metrów, 14 września 2012 także
zaprosiliśmy naszych gości do postindustrialnej
przestrzeni. Impreza „Operetkowe pożegnanie
lata” odbyła się w galerii sztuki współczesnej,
76
Wi 10-11/12
Sie haben bestimmt schon festgestellt, dass wir
eher untypische Orte für Treffen der Kammer
in der Region auswählen. Im Dezember trafen
wir uns in der historischen Grube Guido in einer
Tiefe von 320 Metern und am 14. September
2012 haben wir unsere Gäste ebenfalls in ein als
Industriedenkmal geltendes Gebäude eingeladen.
Stattgefunden hat die Veranstaltung „Operettenreifer Sommerabschied” in der Galerie für
moderne Kunst in dem revitalisierten Gebäude
der ehemaligen Lohnhalle und Waschkaue der
Schächte Wilson des Bergwerks „Wieczorek”
(Baujahr 1826).
Die Galerie Schacht Wilson, die im Jahr 2001 in
einem Stadtteil eröffnet wurde, der in Schlesien
als ein materiell und gesellschaftlich vom Verfall
am stärksten betroffenes Gebiet gilt, hat eine
Ausstellungsfläche von fast 2500 m². Dies ist
auch die größte private Kunstgalerie Polens.
In Teilstücken der Vorführung mit dem Titel
Operette Gestern und Heute erlebten die
Zuschauer die Atmosphäre eines Wiener Salons
des 19. Jahrhunderts. Das Drehbuch entstand
anhand von Inspirationen aus den Melodien und
Handlungen der schönsten Operetten.

Wyniki i galerie foto:
Ergebnisse und Galerien:
http: //ahk.pl/pl/ahk-w-regionach/
biuro-regionalne-gliwice/archiwum/
Golf z AHK Polska
Golfen mit der AHK Polen
Już od ośmiu sezonów organizujemy
w Siemianowicach Śląskich Turniej Golfa
AHK Polska (VIII Turniej Golfa AHK Polska
2012, 23.08.2012), które cieszą się niesłabnącym
zainteresowaniem.
Postanowiliśmy nie poprzestawać na Śląsku
i zaproponować firmom członkowskim AHK
Polska podobne spotkanie na Podkarpaciu.
30 sierpnia zorganizowaliśmy I Spotkanie
Golfowe w Podkarpackim Klubie Golfowym
w Rzeszowie.
W świat golfa wprowadził nas Stanisław
Sroka, Prezes Podkarpackiego Klubu Golfa.
Usłyszeliśmy trochę historii prawdziwej
i trochę mitów, a wszystko to okraszone
golfowym dowcipem. Potem przyszedł czas
na przygotowanie ciała do zabawy z golfem.
Trenerzy sportowi pokazali, jak należy się
przygotować przed wyjściem na pole golfowe.
Następnie poszczególne grupy walczyły
o puchar za najcelniejsze uderzenie do dołka.
Podzieleni na trzyosobowe flighty (golfista
i dwóch początkujących graczy) rozegraliśmy
także turnieje na 9 dołkach.
Szczególne podziękowania za osobiste
zaangażowanie w organizację spotkania należą
się zarządowi PKG.
W sumie na obu imprezach golfowych gościliśmy
170 osób. 
Bereits seit acht Jahren organisieren wir in
Siemianowice Śląskie das Golfturnier der AHK
Polen (8. Golfturnier der AHK Polen 2012,
23.08.2012), die sich weiterhin einer großen
Beliebtheit erfreut.
Wir trafen die Entscheidung, uns nicht nur
auf Schlesien zu begrenzen, und schlugen den
Mitgliedsunternehmen der AHK Polen ähnliche
Treffen im Vorkarpatenland vor. Am 30. August
organisierten wir das 1. Golftreffen in dem
Vorkarpatischen Golfclub in Rzeszów (PKG).
In die Welt des Golfsports führte uns Stanisław
Sroka, Geschäftsführer des Vorkarpatischen
Golfclubs, ein. Wir lernten die tatsächliche
Geschichte und auch einige Mythen kennen,
umrahmt von dem für den Golfsport bekannten
Humor. Dann war es schon Zeit, den Körper für
das Abenteuer mit dem Golf vorzubereiten. Die
Fachtrainer zeigten, wie man sich vorbereiten
muss, bevor man das Golffeld betritt.
Anschließend kämpften die einzelnen Gruppen
um den Pokal für das zielsicherste Einlochen.
Gruppiert in dreiköpfige Flights (ein erfahrener
Golfer und zwei Anfänger) trugen wir auch
Neun-Loch-Turniere aus.
Ein besonderer Dank für das persönliche
Engagement bei der Organisation des Treffens
gilt dem Vorstand von PKG.
Beide Golfveranstaltungen besuchten insgesamt
170 Personen. 
Wi 10-11/12
77
Health claims
czyli oświadczenia zdrowotne
dotyczące żywności – już w rejestrze
also gesundheitsbezogene Angaben
über Lebensmittel schon im Register
Na przestrzeni ostatnich lat oświadczenia zdrowotne
umieszczane na etykietach produktowych lub
w reklamie produktów żywnościowych stały
się istotnymi narzędziami marketingowymi,
mającymi przyciągać uwagę konsumentów.
Znajdując na etykiecie produktu spożywczego
informację odnoszącą się do jego wpływu
na zdrowie, europejski konsument oczekuje, że
informacja ta – niezależnie od jej promocyjnego
charakteru – będzie rzetelna, tj. będzie naukowo
potwierdzona i nie będzie wprowadzać w błąd.
In den letzten Jahren haben sich
gesundheitsbezogene Angaben auf
Produktetiketten oder in der Werbung für
Lebensmittel zu wesentlichen Marketingtools
entwickelt, um die Aufmerksamkeit der Verbraucher
zu gewinnen. Ein europäischer Verbraucher, der auf
dem Etikett eines Lebensmittels eine Information
über dessen Einfluss auf die Gesundheit findet,
erwartet, dass diese Information unabhängig von
ihrem Werbecharakter seriös, also wissenschaftlich
belegt und nicht irreführend, sein wird.
administracyjne, gdyż odtąd
odpowiednie organy kontrolne
państw członkowskich,
weryfikując czy oświadczenie
zdrowotne nie wprowadza w błąd
w zakresie deklarowanego efektu
zdrowotnego, będą mogły oprzeć
się na ww. jednolitym wykazie
dopuszczonych oświadczeń
zdrowotnych, obejmującym także
warunki ich stosowania.
Rejestr zawiera na chwilę obecną
222 oświadczenia zdrowotne.
Dopuszczone oświadczenia
odnoszą się do takich składników
mineralnych i witamin jak m.in.
biotyna w zakresie jej wpływu
na funkcjonowanie układu
nerwowego, wapń i jego wpływ
na zdrowie zębów czy kwas
dokozaheksaenowy (DHA)
i jego związek z utrzymaniem
normalnego widzenia.
W celu zapewnienia konsumentowi
infor macji „zdrowotnej”
odpowiedniej jakości od lat
trwały starania o opracowanie
wspólnego rejestru dozwolonych
oświadczeń zdrowotnych, który
obowiązywałby w każdym państwie
członkowskim UE.
Rejestr ten został f inalnie
ustanowiony w maju 2012 roku
i zacznie obowiązywać po upływie
okresu przejściowego, tj. od 14
grudnia 2012 roku.
Rejestr ma docelowo zapewnić
p r o d u c e n to m ż y w n o ś c i
jednoznaczną informację, jakie
oświadczenia zdrowotne mogą być
stosowane i w jakich warunkach.
Przyjęcie rejestru ma w założeniu
zmniejszyć również obciążenia
Poza zatwierdzonymi
oświadczeniami zdrowotnymi
rejestr zawiera również listę
oświadczeń odrzuconych przez
Komisję w związku z wydaniem
w odniesieniu do nich
negatywnych opinii naukowych
przez Europejski Urząd do spraw
Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Głównym powodem odrzucenia
większości z oświadczeń była
niewystarczająca dokumentacja
naukowa przedstawiona przez
wnioskodawców, która nie
pozwoliła EFSA na stwierdzenie,
iż związek pomiędzy spożywaniem
danego składnika odżywczego
a deklarowanym efektem
zdrowotnym został wykazany.
Wśród odrzuconych oświadczeń
znalazły się m.in. beta-karoten
w zakresie ochrony DNA przed
działaniem oksydacyjnym czy
glukozamina w zakresie utrzymania
zdrowych kości.
Proces oceny naukowej health
claims ze strony EFSA jeszcze
się jednak nie zakończył. Część
Um zu ge währleisten,
dass ein Verbraucher eine
„Gesundheitsinfor mation“
entsprechender Qualität
erhält, wurde bereits vor
Jahren mit der Erstellung
eines gemeinsamen Registers
zulässiger gesundheitsbezogener
Angaben begonnen, das in jedem
EU-Mitgliedsstaat gelten soll.
Dieses Register wurde abschließend
im Mai 2012 eingerichtet und tritt
nach Ablauf einer Übergangsfrist,
d.h. ab dem 14. Dezember 2012, in
Kraft.
Das Register soll langfristig eine
eindeutige Informationsquelle für
Lebensmittelhersteller sein, welche
gesundheitsbezogenen Angaben
unter welchen Bedingungen
verwendet werden können. Die
Einrichtung des Registers soll dem
Konzept nach auch die Verwaltung
entlasten, weil sich von nun an die
entsprechenden Kontrollbehörden
der Mitgliedsstaaten bei der
Prüfung, ob eine gesundheits
bezogene Angabe hinsichtlich
der deklarierten gesundheitlichen
Wirkung nicht irreführend
ist, auf das oben genannte
einheitliche Verzeichnis zulässiger
gesundheitsbezogener Angaben
stützen können, das auch die
Bedingungen für ihre Anwendung
beschreibt.
Das Register enthält gegenwärtig
222 gesundheitsbezogene Angaben.
Die zulässigen Angaben beziehen
sich auf mineralische Bestandteile
und Vitamine wie u.a. Biotin
hinsichtlich seines Einflusses auf
die Funktion des Nervensystems,
Kalzium und seine Wirkung auf
die Zähne oder Docosahexaensäure
(DHA) und ihre Bedeutung für die
Aufrechterhaltung des normalen
Sehvermögens.
Neben den bestätigten gesund
h e i t s b e z o g e n e n A n g a b e n
Marlena Żarnecka
Kancelaria Salans
enthält das Register auch eine
Liste von Angaben, die von der
Kommission abgelehnt worden
sind, weil die Europäische
Behörde für Lebensmittelsicherheit
(EFSA) für diese negative
wissenschaftliche Gutachten
erlassen hat. Hauptgrund für die
Ablehnung der meisten Angaben
war, dass die Antragsteller eine
unzureichende wissenschaftliche
Dokumentation vorgelegt
haben, die es der EFSA nicht
erlaubt hat festzustellen, dass die
deklarierte gesundheitsbezogene
Wirkung infolge des Genusses des
jeweiligen Nahrungsbestandteils
als nachgewiesen anzusehen ist.
Zu den abgelehnten Angaben
gehörten u.a. der Schutz der DNA
vor oxidativen Schäden durch
Beta-Carotin sowie die für die
Knochengesundheit förderliche
Wirkung von Glucosamin.
Der Prozess der wissenschaftlichen
Bewertung der health claims
seitens der EFSA ist jedoch
noch nicht abgeschlossen.
Ein Teil der vorgeschlagenen
gesundheitsbezogenen Angaben ist
einer erneuten wissenschaftlichen
Bewertung durch die EFSA
unterzogen worden. Das betrifft
u.a. Probiotika und die Wirkung
der Säuren EPA, DHA und DPA
zur Aufrechterhaltung normaler
Herzfunktionen.
Wi 10-11/12
79
PR AW O / R E C HT
proponowanych oświadczeń
zdrowotnych została poddana
ponownej ocenie naukowej EFSA.
Dotyczy to m.in. probiotyków
czy działania kwasów EPA, DHA
i DPA na utrzymanie normalnych
funkcji serca.
na opakowaniach i stosowane
w reklamie środków spożywczych.
Ponadto należy zauważyć, iż
na chwilę obecną rejestr zawiera
wyłącznie oświadczenia odnoszące
się do składników mineralnych
i witamin. Nie uwzględnia
natomiast oświadczeń dotyczących
substancji pochodzenia roślinnego
(tzw. botanicals). Ocena naukowa
tych ostatnich nie została jeszcze
zakończona przez EFSA i dlatego
oświadczenia te dotąd nie znalazły
się w rejestrze.
Jak wskazał bowiem Główny
Inspektor Sanitarny – produkty
zawierające oświadczenia
zdrowotne, które nie zostaną
uwzględnione w wykazie
dopuszczonych oświadczeń,
mogą pozostawać w obrocie
po upływie okresu przejściowego,
aż do wyczerpania zapasów,
jeżeli zostały oznakowane lub
wprowadzone do obrotu przed tym
terminem. Tym samym produkty
oznakowane przed upływem okresu
przejściowego oświadczeniami
niezatwierdzonymi nie będą
musiały być następnie wycofywane
z rynku. Zgodnie z informacją
GIS – podobne stanowisko
przyjęły właściwe organy w innych
państwach członkowskich, w tym
w Belgii, Czechach, we Włoszech
czy na Węgrzech.
Fakt wprowadzenia rejestru
dopuszczonych oświadczeń
zdrowotnych ma istotne znaczenie
dla przedsiębiorców branży
spożywczej, którzy w odniesieniu
do swoich produktów planują
stosować lub stosują oświadczenia
zdrowotne.
Dotychczas producenci żywności
mogli relatywnie swobodniej
opatrywać swoje produkty
oświadczeniami zdrowotnymi przy
zachowaniu ogólnych wymogów
prawnych w tym zakresie
takich jak m.in. respektowanie
zakazu stosowania oświadczeń
nieprawdziwych czy nieopartych
na ogólnie przyjętych dowodach
naukowych.
Od 14 grudnia 2012 roku sytuacja
zmieni się o tyle, iż w związku
z rozpoczęciem obowiązywania
wykazu możliwe – co do zasady
– będzie produkowanie wyłącznie
opakowań środków spożywczych
opatrzonych zatwierdzonymi
oświadczeniami zdrowotnymi,
znajdującymi się w ww. wykazie.
Odrzucone oświadczenia
zdrowotne nie będą mogły
być już dłużej umieszczane
80
Wi 10-11/12
Nie oznacza to jednak, iż z dniem
14 grudnia 2012 roku na rynku
będą obecne tylko zatwierdzone
oświadczenia zdrowotne.
Reasumując, należy wskazać, iż
od 14 grudnia 2012 roku status
oświadczeń zdrowotnych obecnych
na rynku ulegnie istotnemu
zróżnicowaniu. Odrzucone
oświadczenia zdrowotne dotyczące
witamin i minerałów nie będą
mogły być już dłużej umieszczane
na opakowaniach środków
spożywczych ani w reklamie
tych produktów. Dopuszczalne
będzie natomiast posługiwanie
się oświadczeniami zdrowotnymi,
na które wydano zezwolenie,
a także na dotychczasowych
zasadach – oświadczeniami
zdrowotnymi dotyczącymi
substancji roślinnych oraz witamin
i minerałów poddanych ponownej
ocenie – do czasu wydania przez
Komisję Europejską decyzji
w przedmiocie ich przyjęcia lub
odrzucenia. 
Außerdem ist darauf hinzuweisen,
dass das Register gegenwärtig
ausschließlich gesundheitsbezogene
Angaben über mineralische
Bestandteile und Vitamine enthält.
Es berücksichtigt hingegen
nicht Angaben über Substanzen
pf lanzlichen Ursprungs (sog.
botanicals). Die wissenschaftliche
Bewertung der Letztgenannten
ist von der EFSA noch nicht
abgeschlossen worden und deshalb
sind diese Angaben bisher nicht ins
Register aufgenommen worden.
Die Aufnahme in das Register
zulässiger gesundheitsbezogener
Angaben hat wesentliche
Bedeutung für Unternehmer
aus der Lebensmittelbranche,
die in Bezug auf ihre Produkte
gesundheitsbezogene Angaben
verwenden oder verwenden wollen.
Bisher konnten Lebensmittel
hersteller ihre Produkte relativ
beliebig mit gesundheitsbezogenen
Angaben versehen, sofern die
diesbezüglichen allgemeinen
rechtlichen Anforderungen
wie zum Beispiel das Verbot,
keine unwahren oder sich
nicht auf allgemein anerkannte
wissenschaftliche Be weise
stützende Erklär ungen zu
verwenden, beachtet worden sind.
Ab dem 14. Dezember 2012
ändert sich diese Situation, weil
wegen des Inkrafttretens des
Verzeichnisses grundsätzlich
nur noch Verpackungen für
Lebensmittel produziert werden
dürfen, die mit bestätigten
gesundheitsbezogenen Angaben,
die sich im oben genannten
Verzeichnis befinden, versehen sind.
Abgelehnte gesundheitsbezogene
Angaben dürfen nicht länger auf
Verpackungen und in der Werbung
für Lebensmittel verwendet werden.
Das bedeutet jedoch nicht, dass
man ab dem 14. Dezember 2012
auf dem Markt nur bestätigte
finden wird.
Nach Auskunft des Haupt
gesundheitsinspektors können
nicht im Verzeichnis aufgeführte
aufweisende Produkte nach
Ablauf der Übergangsfrist bis
zum Aufbrauchen der Vorräte
im Handel bleiben, wenn sie vor
dieser Frist gekennzeichnet und
in den Handel gebracht worden
sind. Somit müssen Produkte, die
vor Ablauf der Übergangsfrist
mit nicht bestätigten Angaben
gekennzeichnet worden sind,
nicht vom Markt genommen
werden. Nach Darstellung des
Hauptgesundheitsinspektors
vertreten die zuständigen Behörden
anderer Mitgliedstaaten, unter
anderem Belgiens, Tschechiens,
Italiens und Ungarns, einen
ähnlichen Standpunkt.
Zusammenfassend ist festzustellen,
dass der Status der auf dem Markt
vertretenen gesundheitsbezogenen
Angaben einer wesentlichen
Differenzierung unterliegen wird.
Abgelehnte gesundheitsbezogene
Angaben über Vitamine und
Mineralstoffe dürfen nicht weiter
auf Lebensmittelverpackungen
und in der Werbung für
derartige Produkte verwendet
werden. Es wird aber zulässig
sein, sich gesundheitsbezogener
Angaben zu bedienen, für
die eine Genehmigung erteilt
worden ist, und auch nach
den bisherigen Grundsätzen
einzusetzen, die pf lanzliche
Substanzen sowie Vitamine und
Mineralstoffe betreffen und einer
erneuten Bewertung unterzogen
werden, und zwar bis zum Erlass
einer Entscheidung durch die
Europäische Kommission, mit
der diese bestätigt oder abgelehnt
werden.

P R AW O / R E C HT
Roszczenia przy wadach
artykułów spożywczych
Ansprüche bei
Lebensmittelmangeln
Handel artykułami spożywczymi
w Niemczech podlega
kompleksowym prawniczym
regulacjom. Na stosunki
zobowiązaniowe między
uczestnikami mają wpływ
również różnorodne obowiązujące
regulacje publicznoprawne,
w szczególności normy należące
do prawa o środkach spożywczych.
W centrum zainteresowania
znajduje się relacja łącząca
nabywcę ze sprzedawcą, przy
czym nie powinno umknąć
uwadze, że nabywca może również
mieć roszczenia w stosunku
do dostawców oraz producentów.
Zgodnie z niemieckim prawem
regulującym sprzedaż towarów
nabywca może dochodzić
od sprzedawcy, w przypadku
wadliwości zakupionych
art ykułów
spożywczych,
różnorodnych, stopniowych
roszczeń dotyczących wad
rzeczy. Pierwszeństwo ma tzw.
wykonanie późniejsze, natomiast
w określonych przypadkach,
nabywca może odstąpić od umowy,
żądać zmniejszenia ceny zakupu,
odszkodowania albo zwrotu
zwykłych kosztów. Podstawowym
warunkiem przysługiwania
nabywcy roszczeń dotyczących
wad rzeczy stanowi przesłanka,
aby zakupiony artykuł spożywczy
był wadliwy podczas przejścia
ryzyka. Artykuły spożywcze
charakteryzują się specyficznymi
cechami. Oczywiście wadę
stanowią istniejące skażenie
oraz zanieczyszczenie środków
spożywczych. Podstawę oceny
wadliwości jaką należy wziąć
pod uwagę stanowi ponownie
w szczególności prawo o środkach
spożywczych. W przypadku gdy
jakiś produkt spożywczy nie nadaję
się już do sprzedaży, okoliczność
ta stanowi wadliwość
rzeczy. Ze względu
na specyfikę
handlu
artykułami spożywczymi, które
przeznaczone są do dalszej
odsprzedaży, zwykłe podejrzenie
niezdatności spożycia może
również być kwalifikowane jako
wada rzeczy w stosunku między
stronami umowy sprzedaży, także
w przypadku gdy owe podejrzenie
okaże się następnie nieuzasadnione.
Nie stanowi natomiast koniecznej
przesłanki zagrożenie dla zdrowia
konsumenta. Braki zarówno
w sensie obiektywnym jak
i subiektywnym mogą wynikać
również z niewystarczającego
opakowania towaru, oraz z błędu
lub niedokładności określonych
danych informacyjnych. 
Der Lebensmittelhandel in
Deutschland unterliegt kom
plexen rechtlichen Zusammen
hängen. Die vielf ältigen
einzuhaltenden öffentlichrechtlichen, insbesondere dem
Lebensmittelrecht zugehörigen
Normen, beeinflussen auch die
schuldrechtlichen Beziehungen
zwischen den Beteiligten. Im
Mittelpunkt des Interesses
steht das Verhältnis des Käufers
zum Händler, wobei nicht
unterschlagen werden soll, dass
der Käufer auch eigene Ansprüche
gegen den Logistiker oder gar den
Hersteller haben kann.
Nach deutschem Kaufrecht kann
der Käufer bei Mangelhaftigkeit
von gekauften Lebensmitteln
diverse abgestufte Mängelrechte
gegen den Verkäufer geltend
machen. Vorrang hat die sog.
Rafael M. Kuczera
Rechtsanwaltskanzlei Kuczera
Nacherfüllung, unter bestimmten
Voraussetzungen kann der Käufer
vom Vertrag zurücktreten, den
Kaufpreis mindern, Schadensersatz
oder den Ersatz vergeblicher
Aufwendungen verlangen.
Grundvoraussetzung für die
Mängelrechte des Käufers ist, dass
die gekauften Lebensmittel bei der
Risikoübertragung mangelhaft
waren. Bei Lebensmitteln sind
hierbei teilweise Besonderheiten
zu beachten. Klar ist, dass
vorhandene Verseuchung
u n d S c h a d s to f f b e l a s t u n g
von Lebensmitteln einen
Mangel darstellen. Die zur
Beurteilung der Mangelhaftigkeit
heranzuziehenden Bewertungs
grundlagen sind wiederum dem
Lebensmittelrecht zu entnehmen.
Ist ein Lebensmittel hiernach
nicht (mehr) verkehrsfähig, stellt
dies einen Sachmangel dar. Wegen
der Besonderheiten des Kaufs
von Lebensmitteln, die erkennbar
zum Weiterverkauf bestimmt sind,
kann auch der bloße Verdacht der
Verzehruntauglichkeit, auch wenn
er sich später als unbegründet
herausstellt, im Verhältnis
zwischen den Kaufvertragsparteien
als Mangel zu qualifizieren sein.
Eine Gesundheitsgefährdung der
Verbraucher ist nicht erforderlich.
Mängel im objektiven wie im
subjektiven Sinn können sich
auch durch eine unzureichende
Verpackung der Ware ergeben,
ebenso durch Fehlen oder
Unrichtigkeit bestimmter
Angaben.

Wi 10-11/12
81
Co się kryje
za kontrofertą?
Was verbirgt sich
hinter einem
Gegenangebot?
Kontroferta nie dla wszystkich
Kontrofertę, czyli składaną
przez aktualnego pracodawcę
atrakcyjniejszą propozycję pracy
od tej konkurencyjnej, otrzymują
specjaliści i menedżerowie
dysponujący kompetencjami
i kwalifikacjami kluczowymi dla
organizacji. Najczęściej pełnią
oni obowiązki samodzielnie
i nie ma innego pracownika,
który szybko mógłby je przejąć.
Z obserwacji konsultantów
Antal International wynika, że są
to inżynierowie, finansiści oraz
handlowcy, których odejście
wiązałoby się z utratą cennych dla
firmy relacji z klientami.
Co się kryje za kontrofertą?
Pracodawca w sytuacji, kiedy
otrzymuje wypowiedzenie
82
Wi 10-11/12
od cenionego pracownika jest
często zaskoczony. Znajduje się
pod silną presją, aby zatrzymać
takiego eksperta w firmie. Zdaje
sobie sprawę, że rekrutacja
i wyszkolenie następcy pochłonie
dużo czasu i pieniędzy. Wtedy
najprostszym i najtańszym
rozwiązaniem jest złożenie
kontroferty. Dlatego warto wziąć
pod uwagę fakt, że w dłuższej
perspekt ywie zamierzenia
pracodawców mogą okazać się
dla nas bardzo niekorzystne,
a przyjęcie kontroferty niesie
za sobą duże ryzyko. Przede
wszystkim, przełożony
wiedząc, że jego podwładny
chciał zmienić pracę, zaczyna
się rozglądać za odpowiednim
następcą. W sprzyjającym
momencie zatrudni osobę
bardziej zmotywowaną
do pracy w tej firmie. W takiej
Gegenangebot nicht für alle
Ein Gegenangebot ist ein
vom aktuellen Arbeitgeber
unterbreite ter Vorschlag,
der attraktiver als das
Konkurrenzangebot
ist. Gerichtet wird es an
Fachleute und Manager, die
über für die Organisation
bedeutsame Kompetenzen
und Qualifikationen verfügen.
Meistens nehmen diese ihre
Aufgaben selbstständig wahr
und es gibt keinen anderen
Mitarbeiter, der diese kurzfristig
über nehmen könnte. Die
Erfahrung der Berater von Antal
International zeigt, dass es sich
um Ingenieure, Finanzexperten
oder Kauf leute handelt, deren
Ausscheiden zum Verlust
von für die Firma wertvollen
Kundenkontakten führen würde.
Was verbirgt sich hinter einem
Gegenangebot?
Ein Arbeitgeber ist oft überrascht,
wenn ein geschätzter Mitarbeiter
seine Kündigung einreicht. Er steht
unter starkem Druck, einen solchen
Experten in der Firma zu halten. Er
ist sich nämlich bewusst, dass die
Einstellung und die Schulung seines
Nachfolgers viel Zeit und Geld
kosten würden. In dieser Situation
ist die Abgabe eines Gegenangebots
die einfachste und billigste Lösung.
Deshalb sollte man berücksichtigen,
dass sich die langfristigen Absichten
der Arbeitgeber als für uns sehr
nachteilig erweisen können und die
Annahme eines Gegenangebots mit
einem großen Risiko behaftet ist.
Vor allem beginnt ein Vorgesetzter,
der weiß, dass sein Untergebener die
Stelle wechseln möchte, sich nach
einem entsprechenden Nachfolger
Kontroferta jest komplementem dla specjalistów i menedżerów
– pokazuje, że są cenni dla firmy, która nie chce stracić tak
znakomitych ekspertów. Jednak obserwacje konsultantów
Antal International wskazują, że przyjęcie kontroferty może
okazać się ryzykowne. Warto wiedzieć, co się może za nią kryć.
Michał Starościak
Antal International
Ein Gegenangebot ist ein Kompliment für Fachleute und
Manager. Es zeigt, dass sie für die Firma wertvoll sind, die
einen hervorragenden Experten nicht verlieren möchte. Jedoch
lehrt die Erfahrung der Berater von Antal International, dass
die Annahme eines Gegenangebots riskant sein kann. Darum
sollte man wissen, was sich hinter ihm verbergen könnte.
sytuacji osoba, która przyjęła
wcześniej kontrofertę może
zostać bez obecnej pracy i bez
innych atrakcyjnych ofert
w perspektywie. Jednak wyższe
wynagrodzenie i większy zakres
odpowiedzialności oferowane
w ramach kontroferty sprawiają,
że pracownicy odbierają ją,
jako wyróżnienie i docenienie
ich dotychczasowej pracy. Taka
propozycja staje się bardzo
kusząca. Łatwo wtedy zapomnieć
o prawdziwych powodach, dla
których chcemy zmienić pracę.
Z obserwacji konsultantów
Antal International wynika, że
najczęstsza motywacja do zmiany
pracy to chęć podjęcia nowych
wyzwań zawodowych, poznania
innego środowiska pracy
czy nowej branży. Kandydaci
bardzo często podkreślają, że
zależy im na pracy w mniejszym
stresie i lepszej atmosferze.
Nawet najbardziej atrakcyjna
kontroferta nie może tego
zagwarantować. Nie łudźmy
umzusehen. In einem günstigen
Moment wird er eine Person
einstellen, die stärker motiviert ist,
in diesem Unternehmen zu arbeiten.
andere attraktive Angebote in
Aussicht zu haben. Jedoch bewirken
die höhere Vergütung und der
größere Verantwortungsbereich,
Bevor Sie ein Gegenangebot annehmen:
•M
achen Sie sich bewusst, warum Sie den Arbeitgeber wechseln wollten. Wird das Gegenangebot es Ihnen
erlauben, die gesteckten Ziele zu erreichen?
• Vergewissern Sie sich, ob Ihre Beziehung zu Ihrem Vorgesetzten ehrlich und beständig ist sowie durch die
Information, dass Sie aus der Firma ausscheiden wollten, nicht beeinträchtigt wird. Denken Sie darüber
nach, ob Ihr gegenwärtiger Arbeitgeber nicht sofort beginnt, eine Person zu suchen, die Sie ersetzen kann.
• Überlegen Sie, ob Ihre Kollegen Ihre Beförderung wirklich als verdienten und nicht als erzwungenen
Aufstieg betrachten.
• Analysieren Sie, ob das Gegenangebot viel vorteilhafter ist als das Konkurrenzangebot. Wenn ja, schildern
Sie Ihre Gründe dem Personalberater und dem potentiellen Arbeitgeber. So bewahren Sie ein professionelles
Erscheinungsbild auf dem Arbeitsmarkt.
się, że zmieni się np. kultura
organizacyjna w firmie czy długi
dojazd do pracy przestanie nam
przeszkadzać.
In einer solchen Situation kann
die Person, die das Gegenangebot
zuvor angenommen hatte, ihre
gegenwärtige Stelle verlieren, ohne
die im Rahmen des Gegenangebots
vorgesehen werden, dass
Mitarbeiter es als Auszeichnung
und Wertschätzung ihrer
Wi 10-11/12
83
A FT ER HOURS
Zagrożenia wynikające
z przyjęcia kontroferty
Przyjęcie kontroferty wpływa
na atmosferę w zespole.
Informacje o t ym, ciężko
utrzymać w tajemnicy – z reguły
plotki o niej szybko się roznoszą
po całej f irmie. Pracownicy
odnoszą wrażenie, że awans
w organizacji można łatwo
wymusić, a motywacja i lojalność
mają niewielkie znaczenie,
po sobie przyjęcie kontroferty
sprawia, że satysfakcja jest
niepełna i zazwyczaj krótkotrwała.
Kiedy warto przyjąć
kontrofertę
Zdarza się, że kontroferta wynika
z autentycznego poważania
pracownika i chęci dłuższej
współpracy. Jednak są to nieliczne
sytuacje i dotyczą znakomitych
i partnerskich relacji pomiędzy
Zanim przyjmiesz kontrofertę:
• Przypomnij sobie dlaczego chciałeś zmienić pracę. Czy kontroferta
pozwoli Ci zrealizować cele założone podczas podejmowania decyzji
o zmianie?
• Upewnij się, że Twoja relacja z przełożonym jest szczera i trwała oraz
przetrwa informację, o tym, że chciałeś odejść z firmy. Zastanów się
czy Twój obecny pracodawca nie zacznie od razu szukać osoby, która
będzie mogła Cię zastąpić.
• Przemyśl czy Twoi współpracownicy na pewno potraktują Twój awans
jako zasłużony, a nie wymuszony.
• Przeanalizuj czy kontroferta niesie ze sobą dużo większe korzyści niż
ta konkurencyjna oferta pracy – jeśli tak przedstaw swoje powody
rekruterowi i potencjalnemu pracodawcy – dzięki temu zadbasz
o profesjonalny wizerunek na rynku pracy.
co obniża ich zaangażowanie
i poczucie więzi z f irmą.
Poza tym, poczucie, że jeden
ze współpracowników chciał
odejść z firmy wpływa na jakość
pracy zespołowej. Pozostali
uważają, że ta osoba nie jest już
zaangażowana w sprawy firmy
tak jak wcześniej. Członkowie
zespołu mają poczucie, że cele
ich i osoby, która chciała odejść
z firmy nie są tożsame, a wspólna
realizacja zadań przestaje być
satysfakcjonująca.
Jeśli firma składa nam kontrofertę,
nawet bardzo atrakcyjną,
to musimy pamiętać że jest to gest
wymuszony sytuacją. Podwyżka
czy awans uzyskane w ten sposób
nie smakują tak dobrze. Co więcej,
ślad wątpliwości, który zostawia
84
Wi 10-11/12
przełożonym, a podwładnym.
Jeżeli dotychczasowy pracodawca
już wcześniej przewidział dla
swojego pracownika atrakcyjny
i bardzo korzystny dla rozwoju
jego kariery awans, a informacja
o tym miała być przekazana
w najbliższych dniach, każdy
zrozumie pobudki do przyjęcia
takiej kontrofert y. Dobre
relacje nie powinny jednak
stać się najważniejsze przy
podejmowaniu decyzji o zmianie
pracy. Profesjonalny szef zrozumie
i uszanuje chęć podjęcia nowych
wyzwań i dalszego rozwoju
zawodowego w innym miejscu.
Pozostanie w organizacji
ze względu na więzi emocjonalne
wcześniej czy później doprowadzi
do stworzenia toksycznego
środowiska pracy.

bisherigen Arbeit empfinden.
Ein solcher Vorschlag ist also
sehr verlockend. Deshalb kann
man leicht die wirklichen Gründe
für den geplanten Stellenwechsel
ausblenden. Die Erfahrung der
Berater von Antal International
zeigt, dass dahinter meistens
der Wunsch, neue beruf liche
Herausforderungen anzunehmen
und ein anderes Arbeitsumfeld
oder eine neue Branche kennen zu
lernen, steht. Bewerber betonen sehr
oft, dass ihnen an einer Arbeit mit
weniger Stress und in einer besseren
Atmosphäre gelegen ist. Selbst das
attraktivste Gegenangebot kann dies
nicht garantieren. Wir sollten also
beispielsweise nicht vergessen, dass
sich weder die Organisationskultur
im Unternehmen ändern noch
der lange Arbeitsweg kürzer
werden wird.
Risiken bei der Annahme eines
Gegenangebots
Die Annahme des Gegenangebots
beeinf lusst die Atmosphäre
im Team. Diesbezügliche
Informationen lassen sich
kaum geheim halten. Gerüchte
machen in der Regel schnell in
der ganzen Firma die Runde.
Die Mitarbeiter erhalten
den Eindruck, dass man eine
Beförderung in der Organisation
leicht erzwingen kann und
Motivation sowie Loyalität nur
von geringer Bedeutung sind.
Das verringert ihr Engagement
und ihre Verbundenheit mit
dem Unternehmen. Außerdem
beeinf lusst das Gefühl, dass
einer der Kollegen aus der Firma
ausscheiden wollte, die Qualität
der Teamarbeit. Die übrigen
Mitarbeiter glauben, dass diese
Person sich nicht mehr so stark wie
früher für die Firma engagiert. Die
Teammitglieder haben das Gefühl,
dass ihre persönlichen Ziele und
die der Person, die die Firma
verlassen wollte, nicht identisch
sind, so dass die gemeinsame
Wahrnehmung von Aufgaben nicht
mehr zufriedenstellend ist.
Wenn die Fir ma uns ein
Gegenangebot unterbreitet, selbst
ein sehr attraktives, müssen wir
daran denken, dass es sich um eine
von den Umständen erzwungene
Geste handelt. Eine auf diese Weise
gewährte Gehaltserhöhung oder
Beförderung erhält einen faden
Beigeschmack. Außerdem sorgen
die Zweifel, die nach der Annahme
des Gegenangebots bleiben, dafür,
dass die Zuf riedenheit nicht
vollkommen ist und gewöhnlich
nicht lange andauern wird.
Wann lohnt sich die Annahme
eines Gegenangebots?
Es kommt vor, dass ein
Gegenangebot Ausdruck einer
authentischen Wertschätzung des
Mitarbeiters und des Wunsches nach
einer längeren Zusammenarbeit ist.
Jedoch sind solche Fälle selten und
kommen nur in ausgezeichneten,
partnerschaftlichen Beziehungen
zwischen Vorgesetztem und
Untergebenem vor. Wenn der
bisherige Arbeitgeber schon
vorher eine attraktive, für die
beruf liche Entwicklung sehr
vorteilhafte Beförderung seines
Mitarbeiters vorgesehen hatte und
die diesbezügliche Mitteilung in
den nächsten Tagen erfolgen sollte,
wird jeder die Beweggründe für
die Annahme des Gegenangebots
verstehen. Das gute Verhältnis
sollte jedoch nicht der wichtigste
Aspekt bei der Entscheidung über
einen Stellenwechsel sein. Ein
professioneller Chef versteht und
akzeptiert den Wunsch, sich neuen
Herausforderungen zu stellen und
die berufliche Entwicklung an einem
anderen Ort fortzusetzen. Nur
wegen einer emotionalen Bindung
in der Organisation zu bleiben,
führt früher oder später zu einem
unerträglichen Arbeitsumfeld. 
A r tyku ł sp onso r o wany / Sp ons or ar t ikel
airberlin business points
Oferta specjalna airberlin: Za pierwszy lot zarezerwowany przy użyciu nowego numeru klienta
w programie business points podarujemy Twojej firmie jeden lot premiowy w obrębie Europy*!
airberlin Sonderaktion: Wir schenken Ihrem Unternehmen für den ersten Flug
mit neuer business points Kundennummer einen europäischen Prämienflug*!
W programie airberlin business
points otrzymujesz jako firma
punkty za każdy lot służbowy
swoich pracowników realizowany
przez airberlin. Punkty te można
zamieniać na loty premiowe,
dzięki czemu udaje się zmniejszyć
wydatki firmy. Im częściej więc
wybierzesz airberlin lub NIKI
jako partnera wykonującego lot
służbowy, tym więcej uda Ci się
zaoszczędzić!
� już po odbyciu 9 lotów w tą
i z powrotem np. na trasie
Kraków – Rzym (przez Berlin)
otrzymasz lot premiowy w jedną
stronę i zaoszczędzisz w ten
sposób koszty przelotu*
� dopisywanie mil do konta
każdego pracownika
w programie topbonus dla osób
często podróżujących
Przedsiębiorstwa należące
do Polsko-Niemiecko Izby
Przemysłowo-Handlowej, które
przystąpią do programu business
points, otrzymają po odbyciu
pierwszego kwalif ikującego
się lotu szczególną premię
w postaci 1000 punktów. Premia
ta odpowiada ilości punktów
potrzebnych do zarezerwowania
jednego lotu premiowego*
kategorii „Europa/połączenie
średniodystansowe” (np. na trasie
Kraków – Berlin).
� oferta obowiązuje dla zgłoszeń
do programu dokonanych
m i ę d z y 01. 0 9 . 2 01 2 r.
i 31.12.2013 r.
� do uczestnictwa uprawnione
są tylko te przedsiębiorstwa,
które dotychczas nie brały
udziału w programie business
points
� r e j e s t r a c j a n a s t r o n i e
businesspoints.airberlin.com
przy użyciu kodu BPPL1012
w internetowym formularzu
zgłoszeniowym
� przedsiębiorstwo otrzymuje
premię w postaci 1000 punktów
po otrzymaniu punktów
za pierwszy kwalif ikujący
się lot
� p od uwagę brane będą
rezerwacje od 01.09.2012 r. z datą
podróży między 01.09.2012 r.
i 31.12.2012 r.
Zalety programu
business points:
� obowiązuje na wielu trasach
obsługiwanych przez airberlin
i NIKI oraz wybranych lotach
codeshare realizowanych przez
Etihad Airways
� bezpłatne uczestnictwo
� możliwość rezerwacji lotów
premiowych online do 3 godzin
przed wylotem (w przypadku
dostępności lotów)
Warunki oferty specjalnej:
* p odatki, opłaty i dopłaty
paliwowe muszą zostać zapłacone
dodatkowo
Mit airberlin business points
sammeln Sie als Unternehmen
bei jedem geschäftlichen Flug
mit airberlin wertvolle Punkte
für jeden Flug Ihrer Mitarbeiter/innen. Diese Punkte können in
Prämienflüge eingelöst werden
und schonen so das Reisebudget.
Je häufiger Sie also airberlin oder
NIKI für den nächsten Flug zu
Ihren Geschäftspartnern wählen,
desto mehr sparen Sie!
Als besonderen Vorteil erhalten Mitgliedsunternehmen der
Deutsch-Polnischen Industrieund
Handelskammer, die neu am business points Programm teilnehmen,
einen Bonus von 1.000 Punkten
nach dem ersten qualifizierenden
Flug. Der Bonus entspricht den
erforderlichen Punkten zur Einlösung eines Prämienfluges* in der
Zone „Europa/ Mittelstrecke“ (z.
B. Krakau – Berlin).
business points Vorteile:
� G ilt auf vielen Strecken
von airberlin, NIKI und
ausgesuchten Codeshares mit
Etihad Airways
� Kostenlose Teilnahme
� Prämienflüge online buchbar
bis zu 3 Stunden vor Abflug (bei
Verfügbarkeit)
� B ereits nach 9 Hin- und
Rückflügen z. B. Krakau – Rom
(via Berlin) – erhalten Sie einen
One-Way Prämienf lug und
sparen damit den Flugpreis*
� Z usätzliche Gutschrift von
Meilen auf der airberlin
topbonus Vielfliegerkarte für
jeden Mitarbeiter
Bedingungen Sonderaktion:
� Aktion gilt für Anmeldungen
vom 01.09.2012 bis 31.12.2012
� Teilnahmeberechtigt sind nur
Unternehmen, die bisher nicht
am business points Programm
teilgenommen haben
� A n m e l d u n g
unter
businesspoints.airberlin.com
mit der Angabe des Aktions
codes BPAHKPL9 im OnlineAnmeldeformular
� Das Unternehmen erhält einen
Bonus von 1.000 Punkten
nach Gutschrift des ersten
qualifizierenden Fluges
� Berücksichtigt werden Flug
buchungen ab 01.09.2012 mit
einem Reisedatum ab 01.09.2012
bis zum 31.12.2012
* zzgl. Steuern, Gebühren und
Zuschläge
Wi 10-11/12
85
Fajrant w dobrym
guście
Feierabend mit Stil
Monachium, Berlin czy też Kolonia: w niemieckich metropoliach
po ciężkim dniu pracy nikt nawet nie myśli o powrocie prosto
do domu na spotkanie z telewizorem i paczką chipsów przed snem.
Niemieckie miasta oferują bowiem jedną z najbardziej różnorodnych
i ekskluzywnych scen klubowych i barowych na świecie. AfterworkParty, a może koktajl w relaksującej atmosferze? Dla znawców tematu
światła wielkiego miasta nie gasną wraz ze światłem w biurze.
Mamy przyjemność przedstawić Państwu najlepsze bary, restauracje
oraz kluby trzech niemieckich megametropolii, w których
największy nawet stres zamieni się w pozytywne wibracje.
Ob München, Berlin oder Köln: In den Metropolen Deutschlands geht
niemand nach dem anstrengenden Tag im Büro sofort nach Hause
um vor dem Fernseher und einer Tüte Chips einzuschlafen, wenn
gerade die deutschen Großstädte eine der weltweit vielfältigsten
und exklusivsten Bar-und Clubszenen zu bieten haben. Egal ob
Afterwork-Party oder gemütliches Cocktail schlürfen, wer sich in
Deutschland auskennt hat auch nach Feierabend noch einiges zu tun.
Wir stellen ihnen die besten Bars, Restaurants und Lounges der drei
Megastädte vor, damit sie jeden Arbeitstag stilecht abklingen lassen können.
ENGEL & WEIß
L I F E ST Y L E
Robin Baudisch
KOLONIA / KÖLN
ENGEL & WEIß
Engel & Weiß w sercu Kolonii nie jest klasycznym
barem. Pod nazwą „Lounge-Club” kryje się
niezwykle atrakcyjna mieszanka stylu Lounge, Bar
i Club, oferująca zestresowanym gryzipiórkom
wszystko, czego potrzeba po ciężkim biurowym
dniu: młodą, atrakcyjną klientelę, koktajle
i alkohole en masse, bogaty program imprez
tematycznych oraz wydzieloną przestrzeń Lounge
dla spragnionych relaksu (www.engelundweiss.
de).

Das Engel & Weiß im Herzen von Köln ist keine
Bar im klassischen Sinne. Unter dem Begriff
„Lounge-Club“ bietet diese Mischung aus
Lounge, Bar und Club alles, was sich der gestresste
Bürohengst zum Feierabend wünscht: junges,
attraktives Publikum, Cocktails und Spirituosen en
masse, ständig wechselnde Events und Mottos und
einen separaten Lounge Bereich zum entspannen
(www.engelundweiss.de).

NADA
Prawdziwa mekka dla wielbicieli kuchni
śródziemnomorskiej i koneserów dobrego wina.
Za sprawą niepowtarzalnej architektury oraz opinii
„baru dla celebrytów” ta mieszanka restauracji i baru
stanowi łakomy kąsek dla smakoszy i paparazziamatorów (www.nada-koeln.de).

Wer eher Lust auf mediterrane Küche und eine
perfekt abgestimmte Weinauswahl hat, der sollte
dem Nada einen Besuch abstatten. Mit seiner
einzigartigen Architektur und dem Ruf als
„Promibar“ ist diese Mischung aus Restaurant
und Bar etwas für Feinschmecker und HobbyPaparazzos (www.nada-koeln.de).

NADA
Wi 10-11/12
87
SAPHIRE BAR
Monachium / München
HONG KONG BAR
HONG KONG BAR
Ciężki dzień w pracy? Dobra azjatycka
kuchnia i tropikalne koktajle pozwolą się
skutecznie zrelaksować. Wysmakowany wystrój
w azjatyckim klimacie oraz stonowana muzyka
sprawiają, że Hong Kong Bar w dzielnicy
Glockenbach jawi się niczym mała oaza, w której
można nie tylko dobrze zjeść, ale i znakomicie
odpocząć (www.Hongkongbar.de).

Wer nach einem anstrengendem Arbeitstag
gutes asiatisches Essen und tropische Cocktails
genießen möchte, ist hier genau richtig. Durch
die geschmackvolle Einrichtung im asiatischen
Stil und die dezente Musik ist die Hong Kong Bar
im Glockenbachviertel eine kleine Oase, in der
man nicht nur gut essen sondern auch wunderbar
entspannen kann (www.Hongkongbar.de). 
BEACH38°
Zimno, ciepło? Bez różnicy: najpiękniejszy
plażowy bar Monachium pozwala rozkoszować
BEACH38°
88
Wi 10-11/12
się letnią atmosferą przez cały rok. Za sprawą
własnego boiska do siatkówki plażowej,
restauracji oraz utrzymanego w klimacie
plażowego baru lokalu, Beach38° jest czymś
więcej, niż tylko miejscem, gdzie można napić
się piwa. Przychodzą tu zarówno rodziny, jak
i single. Atrakcyjny program imprez, smakowite
jedzenie oraz bogata karta napojów i koktajli
sprawią, że każdy znajdzie coś dla siebie. Fata
morgana pośrodku miejskiej dżungli jest
miejscem, w którym latem „należy” bywać
(www. www.beach38.de).

Egal ob warm oder kalt, die schönste Strandbar
Münchens bietet ganzjähriges Sommerfeeling. Mit
eigenem Beach-Volleyball Platz, Restaurant und der
stilecht eingerichteten Strandbar ist das Beach38°
mehr als nur ein Ort zum Bier trinken. Familien
genauso wie Singles sind hier vertreten, kommen
durch abwechslungsreiche Events, leckeres Essen
und verschiedene Getränke und Cocktails auf ihre
Kosten. Die zentrale Lage macht diese vermeintliche
Fata Morgana im Großstadtdschungel zu DER
Sommerlocation (www. www.beach38.de).

Berlin
TAUSEND
Bar owiany jest taką samą aurą tajemniczości jak
jego strona internetowa (www.tausendberlin.com).
Pod względem jakości koktajli i równie
perfekcyjnej karty dań (przeważa kuchnia
japońska), położony w ukrytym zakątku
dzielnicy klubowej Mitte, bar „Tausend” należy
do absolutnej elity sceny berlińskiej. Za koktajl
w utrzymanym w czarno-białej stylistyce
barze trzeba jednak słono zapłacić. Lokal dla
gości z grubszym portfelem. Dobre miejsce
do nawiązywania kontaktów!

Genauso Geheimnisvoll wie die Website (www.
tausendberlin.com) ist auch die Bar selbst.
Versteckt gelegen im Szene-Viertel Mitte,
gehört das „Tausend“ zu den Top-Adressen
Berlins, wenn es um perfekt gemixte Cocktails
und eine ebenso perfekt zusammengestellte
Speisekarte (hauptsächlich japanische Gerichte)
geht. Ein Cocktail im coolen schwarz-weiß
Ambiente der Bar hat allerdings auch seinen
Preis. Dementsprechend besteht das Publikum
aus den Besserverdienern Berlins. Gut zum
Kontakte knüpfen!

SAPHIRE BAR
Spokojne położenie we wschodniej części
Berlina oraz młoda, sympatyczna i niezwykle
uprzejma obsługa sprawiła, że z lokalu, o którym
informację przekazywano z ust do ust, Saphire
Bar stał się jednym z najmodniejszych barów
stolicy.
W karcie znajdziemy wszystko, czego dusza
zapragnie: od klasycznych koktajli po wyśmienite
wariacje utalentowanego barmana o nazwach
takich jak „Mumie z lodu”.
Umiarkowane ceny przyciągają tłumy gości
wszelakiego garnituru, co nadaje lokalowi
na Prenzlauer Berg niezwykle sympatycznego
kolorytu (www.saphirebar.de).

Von den klassischen Cocktails bis hin zu
leckeren Eigenkreationen des talentierten
Barkeepers mit Namen wie „Mumien aus Eis“
gibt es so ziemlich alles auf der Karte, was die
Geschmacksknospen jubeln lässt.
Durch die annehmbaren Preise tummeln
sich hier Gäste jedes Couleurs und genau das
macht die Saphire Bar am Prenzlauer Berg so
sympathisch (www.saphirebar.de).

Mit seiner eher ruhigen Lage im Osten Berlins
und dem jungen, sympathischen und überaus
höflichen Personal avanciert die Saphire Bar
vom Geheimtipp zur Trend-Bar der Hauptstadt.
TAUSEND
Wi 10-11/12
89
 Oddałbym wszystko za...
Choćby odrobinę więcej czasu dla
najbliższych.
Dafür würde ich alles geben...
Auch nur ein bisschen mehr Zeit für
meine Lieben.
 W pracownikach cenię...
Lojalność
An meinen Mitarbeitern schätze
ich am meisten...
Loyalität
Wojciech Modest Amaro
Szef kuchni w Atelier Amaro / Küchenchef des Atelier Amaro
 Moja obecna kondycja
psychiczna...
Jestem szczęśliwy, nawet bardzo:
jestem szczęśliwym mężem, ojcem
i właścicielem/szefem kuchni
restauracji…
Meine derzeitige
Geistesverfassung...
Ich bin glücklich, sogar sehr: Ich
bin ein glücklicher Ehemann, Vater
und Eigentümer/Küchenchef eines
Restaurants...
 Pana główna cecha
charakteru?
Introwertyk
Ihr Hauptcharakterzug?
Introvertiertheit
 Najchętniej spędzam
wakacje...
z rodziną na bezludnej wyspie,
daleko, daleko, jak najdalej…
Am liebsten verbringe ich meinen
Urlaub...
mit der Familie auf einer einsamen
Insel, fern, fern, so fern wie möglich...
 Pana marzenie o szczęściu?
Żeby było stałe, trzeba się dostać
do nieba, pracuję nad tym…
Ihr Traum vom absoluten Glück?
Dauerhaft gibt es das nur im Himmel,
ich arbeite daran...
W labiryncie
pytań
Im Labyrinth
der Fragen
90
Wi 10-11/12
 Pieniądz jest dla mnie...
Narzędziem do realizacji wielu
zawodowych i osobistych
zamierzeń
Geld ist für mich...
Mittel zur Umsetzung vieler
beruflicher und persönlicher
Vorhaben
 Praca to dla mnie...
Praca to moja pasja. To niezwykły
dar robić to co się kocha, myślę, że
nie wszyscy tak mają…
Arbeit bedeutet für mich...
Arbeit ist meine Leidenschaft. Es ist
seltenes Geschenk, zu machen, was
man liebt, ich denke, nicht allen geht
es so...
 Dla kariery zrobiłbym...
Dużo, ale nigdy wbrew sobie
i z krzywdą dla innych
Für die Karriere würde ich...
Viel, aber nie wider mir selbst und
zum Schaden anderer tun
 Stresuję się, gdy...
Często, to element mojej pracy
Stress ist für mich...
oft ein Element meiner Arbeit
 Miłość jest...
tlenem
Liebe ist...
Sauerstoff
 Za nic na świecie nie
mógłbym...
pracować w korporacji.
Jestem wodnikiem trudno mnie
zamknąć w ramy.
Nie im Leben könnte ich...
in Großunternehmen arbeiten...
ich bin Wassermann und schwer in
Rahmen zu pressen
 Chciałbym u siebie zmienić...
idealistyczne podejście do świata,
to mi czasami przeszkadza,
bo świat to również zło, dużo zła…
Ändern würde ich gerne an mir...
die idealistische Weltanschauung, sie
behindert mich manchmal, denn die
Welt hat auch Böses, viel Böses
 Filmowe/literackie Alter Ego
Forrest Gump – tak nazwałem
moje danie podczas finałowej
kolacji projektu „Cook it Raw” (12
najlepszych szefów kuchni z całego
świata odkrywało naturę kuchni
polskiej)… nikt we mnie nie wierzy,
a ja dalej prę do przodu
Mein filmisches/literarisches
Alter Ego
Forrest Gump – so habe ich mein
Gericht im finalen Gang des Projekts
„Cook it Raw“ (die 12 besten
Küchenchefs der ganzen Welt
entdecken die polnische Küche)...
niemand glaubt an mich, und ich
strebe weiter vorwärts
 Ulubiona książka...
„Idiota” Dostojewskiego,
bo to historia dobrego, czystego
 Nie toleruję...
człowieka, który przez swoją
kłamstwa
prawdziwą, uczciwą naturę
Ich dulde keine...
skazany jest na potępienie,
Lügen
uznany za idiotę. Paradoks tej
 Wzrusza mnie...
sytuacji nierzadko można odnaleźć
Mój syn, który czeka na mnie
i w dzisiejszych czasach.
do późnej nocy, aż wrócę z pracy…
Ihr Lieblingsbuch...
Kiedyś miałem pokazy kulinarne
Dostojewskis „Der Idiot“, weil
w dużych miastach Polski i mimo, że
das die Geschichte eines guten,
w każdym z nich miałem zapewniony reinen Menschen ist, der wegen
nocleg wracałem, bo on czekał...
seiner wahren, ehrlichen Natur zur
Ich bin gerührt, wenn...
Verbannung verurteilt, als Idiot
Mein Sohn, bis spät nachts wartet, bis gesehen wird. Dieses Paradox kann
ich von der Arbeit komme... einmal
man nicht selten auch heutzutage
hatte ich Kochshows in den großen
finden.
Städten Polens und obwohl ich überall
übernachten konnte, kehrte ich
 Najbardziej żałuję...
zurück, weil er wartete...
Nie żałuję niczego, nawet
 Zazdroszczę ludziom, którzy... to co kiedyś wydawało się
że nie powinno się wydarzyć
Nigdy nie zazdroszczę nikomu
z perspektywy czasu wiem, że
i niczego
miało sens. Wierzę, że wszystko
Ich beneide Menschen, die...
ma swój cel…
Ich beneide nie jemanden oder etwas
Was bedauern Sie am meisten?
 Niecierpię...
Ich bereue nichts, sogar, was früher
Zazdrości
als besser vermieden erschien,
Was ich überhaupt nicht mag:
rückblickend weiß ich, es hatte
Neid
Sinn. Ich glaube daran, dass alles
sein Ziel hat...
Politycy to...
również moi klienci
Politiker sind...
 Pana motto?
auch meine Kunden
Staram się wybierać, a nie być
wybieranym. Wierzę, że można
 Jakie reformy uważa Pan
kreować swoje życie, drogę, którą
za najbardziej istotne?
się podąża, stawiać sobie cele
W historii było wiele takich
i je konsekwentnie zdobywać: nie
momentów, ale w ostatnich
ma rzeczy niemożliwych.
latach wejście do UE uważam
Ihr Motto?
za szczególnie ważne
Ich versuche zu wählen und nicht
Welche Reformen bewundern Sie
ausgewählt zu werden. Ich glaube
am meisten?
daran, dass man sein Leben, den Weg,
In der Geschichte gab es viele solche
dem man folgt, formen, sich Ziele
Momente, aber in den letzten Jahren
setzen und sie konsequent erreichen
betrachte ich den EU-Beitritt als
kann: nichts ist unmöglich...
besonders wichtig
INFO
Kalendarium / Kalendarium
Listopad / November
6
Wtorek
Dienstag
Spotkanie Regionalne
Regionaltreffen
Wrocław
6
Wtorek
Dienstag
Speed Business Networking
Warszawa
8
Czwartek
Donnerstag
Spotkanie Regionalne „Optymalne
rozwiązania podatkowo-prawne
w planowaniu działalności”
Regionaltreffen „Optimale
rechtlich-steuerliche Lösungen bei
Gewerbeanmeldung“
Opole
14
Środa
Mittwoch
Szkolenie: „Zmiany w podatkach 2013 –
Założenia projektu nowelizacji ustawy
o VAT”
Schulung: „Mehrwertsteueränderungen
2013 – Gesetztestextvorhaben”
Warszawa
15
Czwartek
Donnerstag
Stammtisch
Kraków
15
Czwartek
Donnerstag
Szkolenie: „Aspekty prawne korzystania
z technologii informacyjnych w przedsiębiorstwie” / Schulung: „Rechtliche
Aspekte der Nutzung von Informationstechnologien im Unternehmen“
Wrocław
19-20
PoniedziałekWtorek
Montag-Dienstag
Szkolenie: „Finanse i controlling dla niefinansistów”
Schulung: „Finanzen und Controlling
für Nicht-Finanzfachleute”.
Warszawa
8
Czwartek
Donnerstag
III Polsko-Niemieckie Forum Prawa
i Gospodarki „Prawo finansowe
i bankowe w dobie kryzysu
finansowego”
3. Deutsch-Polnisches Forum für Recht
und Wirtschaft „Das Finanz- und
Bankenrecht in Zeiten der Finanzkrise”
Warszawa
8
Czwartek
Donnerstag
Board & Directors’ Club
Warszawa
20
Wtorek
Dienstag
Szkolenie: Prawo ochrony środowiska –
kompendium wiedzy
Schulung: Polnisches Umweltrecht
Gliwice
10.11.-01.12
Sobota
Samstag
Egzamin Prüfung Wirtschaftsdeutsch
International (PWD)
Warszawa
21
Środa
Mittwoch
Treffpunkt
Poznań
12
Poniedziałek
Montag
Szkolenie: Planowanie i rozliczanie
czasu pracy – zagadnienia prawne
Schulung: Planung und Verrechnung der
Arbeitszeit – rechtliche Aspekte
Gliwice
22
Czwartek
Donnerstag
Szkolenie: „Jak z sukcesem uczestniczyć
w przetargach publicznych
w Niemczech – na co muszą zwracać
uwagę polskie przedsiębiorstwa? ”
Warszawa
12-16
PoniedziałekPiątek
Montag-Freitag
Geschäftsanbahnung im Rahmen des
BMWi-Markterschließungsprogramms
2012
„ICT in Polen“
Lodz
26
Poniedziałek
Montag
Giełda Kooperacyjna dla firm polskich
Regensburg
Szkolenia / Schulungen
Imprezy / Veranstaltungen
Giełdy kooperacji / Kooperationsbörsen
Komisje tematyczne i spotkania regionalne / Ausschüsse und Regionaltreffen
Wi 10-11/12
91
INFO
Wyniki Konkursu
Ergebnisse des Gewinnspiels
Ekskluzywną walizkę AluFrame firmy Porsche
ufundowaną przez Porsche Centrum Warszawa
(www.warszawa.porsche.pl) o wartości 3400 PLN!
wygrał:
Rafał Turczyński
Serdecznie gratulujemy wygranej i zachęcamy
wszystkich do brania udziału w kolejnych konkursach!
Einen exklusiven AluFrame Koffer
der Marke Porsche im Wert
von 3400 PLN, gesponsert vom
Porsche Centrum Warszawa
(www.warszawa.porsche.pl) hat
Rafał Turczyński gewonnen
Wir gratulieren und möchten
alle zur Teilnahme an weiteren
Gewinnspielen anregen!
W tym miesiącu w Wi
Diesen Monat in Wi
Deutscher Industrie- und
Bahlsen Polska
Südzucker Polska SA
Handelskammertag e.V.
ul. Piłsudskiego 1
ul. Muchoborska 6
Breite Straße 29, 10178 Berlin
32-050 Skawina
54-424 Wroclaw
Tel.: 0049/30/20308-0
Tel.: 0048/12/2779100
Tel.: 0048/71/7988900
www.dihk.de
www.bahlsen.pl
www.suedzucker.pl
Zott Polska Sp. z o.o.
Indykpol Spółka Akcyjna
ul. Miodowa 14
ul. Chłodnicza 6
ul. Jesienna 3
00-246 Warszawa
45-315 Opole
10-370 Olsztyn
Tel.: 0048/22/5310611
Tel.: 0048/77/4434200
Tel.: 0048/89/5262222
www.gtai.de
Internet: www.zott.pl
www.indykpol.pl
W następnym numerze
In der nächsten Ausgabe
Sztuka i biznes: jak kształtują się ich wzajemne relacje?
Projekty kolejowe – rozwój branży w kraju i zagranicą
W ramach wsparcia niemieckiego
eksportu, AHK Polska, jako usługodawca
oferujący pomoc przy wejściu na rynek
Wygraj ciekawą nagrodę w konkursie Wi
polski i niemiecki, jest współfinansowana
Kunst & Business: wie stehen sie zueinander?
i Technologii.
Bahnprojekte – Entwicklung der Branche
im In- und Ausland
Gewinnen Sie interessante Preise in unserem Gewinnspiel
przez federalne Ministerstwo Gospodarki
Im Rahmen der deutschen Außenwirtschafts
förderung wird die AHK Polen als Dienstleister
des Markteintritts in Polen resp. Deutschland
durch das Bundesministerium für Wirtschaft
und Technologie finanziell unterstützt.
92
Wi 10-11/12
Discover
Riesling, pinot noir & Co.: www.germany.travel
the taste of Germany
Zwiedzanie Berlina. A potem
delektowanie się niemieckimi winami.
 Podróż z dobrym smakiem!
© www.mesa-restaurant.de
DZ BANK Polska S.A. specjalizuje siê w kompleksowej obs³udze przedsiêbiorstw oraz zamo¿nych osób indywidualnych.
Czerpi¹c z bogatego doświadczenia naszej spó³ki macierzystej - DZ BANK AG - oferujemy nie tylko szerok¹ gamê
nowoczesnych produktów, przyjazne i szybkie procedury oraz wysok¹ jakośæ obs³ugi, ale tak¿e doskona³¹ znajomośæ rynku
i indywidualne podejście do Klienta. Dziêki temu oferta Banku jest zawsze „szyta na miarê”.
Wir, die DZ BANK Polska S.A., sind auf die umfassende Betreuung von Firmenkunden und wohlhabender Privatkunden
spezialisiert. Dabei protieren wir von der reichhaltigen Erfahrung unserer Muttergesellschaft, der DZ BANK AG. Neben
einem breiten Spektrum moderner Bankprodukte, bieten wir kundenfreundliche und schnelle Bankverfahren sowie
ausgezeichnete Marktkenntnisse und eine hohe Qualität bei der individuellen Kundenbetreuung. Daher ist das Angebot der
Bank immer „maßgeschneidert”.
www.dzbank.pl
DZ BANK Polska S.A.
Plac Pi³sudskiego 3, 00-078 Warszawa, tel. +48 22 505 70 00

Branża spożywcza Lebensmittelbranche

Transkrypt

Podobne dokumenty

Die Ausgrabungen in Bourges, und die Rolle der Aristocratie in der