04. Otolaryngologia, w tym

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY NA ROK AKADEMICKI 2011/2012
NAZWA JEDNOSTKI: Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej
1. Adres jednostki:
Adres: 60-355 Poznań, ul. Przybyszewskiego 49
Tel. /Fax 61 8691 387, fax 61 8691 690
Strona WWW ump.edu.pl/orl
E-mail [email protected]
2. Kierownik jednostki:
Prof. dr hab. med. Witold Szyfter
3. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim I:
Nazwisko Dr n. med. Małgorzata Leszczyńska
Tel. kontaktowy: 61 8691387
Możliwość kontaktu (dni, godz., miejsce) każdy piątek 7:30-9:00, Klinika
Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej
E-mail: [email protected]
Osoba zastępująca Dr n. med. Daniela Mielcarek-Kuchta
Kontakt: 61 8691 387, każdą środę 13:00-14:00, Klinika Otolaryngologii i
Onkologii Laryngologicznej
4. Organizacja zajęć
REGULAMIN ZAJĘĆ
I. W y k ł a d y - odbywają się w październiku, w dniach i godzinach podanych przez
Dziekanat Wydziału Lekarskiego I.
II. Ć w i c z e n i a - trwają przez 2 tygodnie po 5 dni w tygodniu, w sumie 10 dni,
dziennie 4,5 godziny zajęć lekcyjnych.
Ćwiczenia rozpoczynają się o 7.30 i trwają do 8.00, następnie przerwa i ponownie od
8.30 do 11.30.
Przed rozpoczęciem ćwiczeń student jest zobowiązany zdać sprawdzian z podstaw
anatomii i fizjologii w zakresie ucha, nosa, gardła i krtani, który stanowi cenne
przypomnienie wiadomości z I i II roku studiów. Sprawdziany przeprowadzają
następujący pracownicy Katedry: prof. dr A. Kruk-Zagajewska, dr hab. Jerzy
Wójtowicz, dr hab. Małgorzata Wierzbicka, dr med. Małgorzata Leszczyńska, dr med.
Jacek Banaszewski.
Nie planuje się żadnych dodatkowych ćwiczeń.
PROGRAM ZAJĘĆ
I tydzień
Poniedziałek
7.30-8.00
Wprowadzenie
8,00-845
Zagadnienia kliniczne: nieżyt trąbki słuchowej, zapalenie ucha zewnętrznego,
otalgia, ostre zapalenie ucha środkowego i jego powikłania
8.45-10.30
przerwa
9,15-10,30
Praktyczna nauka badania – badanie ucha: oglądanie i badanie palpacyjne,
zagadnienia praktyczne: otoskopia, przedmuchiwanie trąbki
słuchowej, kateteryzacja, płukanie ucha, paracenteza, antrotomia
10,30-11,30 Zajęcia na oddziałach klinicznych (omówienie chorych, zbieranie wywiadów,
dokładne badanie chorych), na sali operacyjnej, w poradni przyklinicznej
Wtorek
7,30-8,00
8,00-8.45
8.45-9.15
9.15-10.30
10,30-11,30
Środa
7,30-8,00
8,00-8,45
8,45-9,15
9,15-10,30
10,30-11,30
Wprowadzenie
Zagadnienia kliniczne: przewlekłe zapalenie ucha środkowego i powikłania
usznopochodne zewnątrz- i wewnątrzczaszkowe, wysiękowe zapalenie ucha
środkowego, otoskleroza
przerwa
Praktyczna nauka badania – otoskopia, badanie ruchomości błony
bębenkowej, badanie lupą Siegla
Omówienie technik operacyjnych: antromastoidektomia, operacja radykalna,
tympanoplastyki, stapedektomia, kochleostomia, wszczep ślimakowy,
drenaż wentylacyjny
Zajęcia na oddziałach klinicznych, sali operacyjnej, poradni przyklinicznej
Wprowadzenie
Zagadnienia kliniczne – ostre i przewlekłe zapalenie zatok przynosowych,
krwawienia z nosa, zakrzepowe zapalenie zatoki jamistej, nowotwory jamy nosowej
i zatok przynosowych
przerwa
Praktyczna nauka badania – oglądanie i badanie palpacyjne, wziernikowanie –
rynoskopia przednia, środkowa i tylna.
Omówienie technik operacyjnych: ednoskopia nosa, tamponada nosa przednia i tylna,
FESS, operacja Caldwell-Luca, punkcja zatoki szczękowej
Zajęcia na oddziałach klinicznych, sali operacyjnej, poradni przyklinicznej.
Czwartek
7,30-8,00
8,00-845
Wprowadzenie
Zagadnienia kliniczne: przewlekłe zapalenie migdałków podniebiennych,
anginy i ropień okołomigdałkowy, nowotwory jamy ustnej i gardła, zmiany
w jamie ustnej w chorobach ogólnoustrojowych
8,45-9,15
przerwa
9,15-10,30
Praktyczna nauka badania – badanie palpacyjne, badanie jamy ustnej i części ustnej
gardła.
Omówienie technik operacyjnych: nakłucie i nacięcie ropnia okołomigdałkowego,
tonsillektomia.
10,30-11,30 Zajęcia na oddziałach klinicznych, sali operacyjnej, poradni przyklinicznej
Piątek
7,30-8,00
8,00-8,45
8,45-9,15
9,15-10,30
10,30-11,30
Wprowadzenie
Zagadnienia kliniczne: przerost migdałka gardłowego, nowotwory części
nosowej gardła, bezdech senny, trudności w oddychaniu przez nos.
Podział układu chłonnego szyi.
przerwa
Praktyczna nauka badania – badanie części nosowej gardła: wziernikowanie –
rynoskopia tylna, endoskopia, badanie palpacyjne.
Omówienie technik operacyjnych układu chłonnego szyi.
Zajęcia na oddziałach klinicznych, sali operacyjnej, poradni przyklinicznej.
II tydzień
Poniedziałek
7,30-8,00
Wprowadzenie
8,00-8,45
Zagadnienia kliniczne – stany przedrakowe i rak krtani, ostra duszność krtaniowa,
konikotomia, tracheopunkcja, tracheotomia,
8,45-9,15
przerwa
9,15-10,30
Praktyczna nauka badania – badanie krtani: oglądanie z zewnątrz, badanie
palpacyjne, wziernikowanie krtani – laryngoskopia pośrednia, laryngoskopia
lupowa
Omówienie technik operacyjnych: laryngoskopia bezpośrednia, direktoskopia,
laryngofissura, laserowe zabiegi w obrębie krtani, laryngektomia częściowa,
rekonstrukcyjna, laryngektomia całkowita
10,30-11,30 Zajęcia na oddziałach klinicznych, sali operacyjnej, poradni przyklinicznej
Wtorek – audiologia w otolaryngologii
7,30-8,15
Seminaraium
Audiologia jako dziedzina zajmująca się diagnostyką, profilaktyką, leczeniem
i rehabilitacją zaburzeń słuchu; rola lekarza rodzinnego we wczesnej
diagnostyce zaburzeń słuchu; czynniki ryzyka w niedosłuchach czuciowonerwowych; model badania audiologicznego; jakościowa i ilościowa ocena
ubytku słuchu; topodiagnostyka uszkodzenia słuchu
8,15-9,45
Szczegółowa ocena narządu słuchu
9,45-10,15
przerwa
10,15-11,30
Badanie układu przedsionkowego
Środa – foniatria w otolaryngologii
7,30-8,15
Seminarium
Foniatria jako specjalność zajmująca się fizjologią i patologią procesu
komunikatywnego; rola lekarza rodzinnego w zaburzeniach głosu i mowy,
fizjologiczny rozwój głosu; cechy głosu normalnego; badanie narządu głosu;
ocena subiektywna i obiektywna głosu; fizjologiczny rozwój mowy i języka;
etapy i czynniki warunkujące prawidłowy rozwój, ocena czynności narządu
mowy, postępowanie foniatryczno-logopedyczne w zaburzeniach mowy,
8,15-9,45
Zaburzenia mowy – demonstracja pacjentów i badanie foniatryczne
9,45-10,15
przerwa
10,15-11,30 Zaburzenia głosu, głos i mowa po laryngektomii całkowitej
Czwartek
7,30-8,00
8,00-8,45
8,45-9,15
9,15-10,30
10,30-11,30
Piątek
7,30-8,00
8,00-9,30
9,30-11,00
Wprowadzenie
Zagadnienia kliniczne – nowotwory ślinianek, kamica ślinianek, ciała
obce w otolaryngologii, guzy szyi
przerwa
Praktyczna nauka badania – powtórzenie i utrwalenie całości badania
laryngologicznego
Omówienie technik operacyjnych: esofagoskopia, bronchoskopia, tracheoskopia,
bronchoskopia dolna, metody obrazowania w otolaryngologii
Zajęcia na oddziałach klinicznych, sali operacyjnej, poradni laryngologicznej
Podsumowanie cyklu ćwiczeń
Zagadnienia kliniczne – biologia molekularna w otolaryngologii.
Urazy w otolaryngologii
Sprawdzian z wiadomości
5. Program nauczania
Wymagania wstępne: kolokwium z zakresu anatomii i fizjologii ucha, nosa,
gardła i krtani
Przygotowanie do zajęć: przygotowanie do seminariów z zakresu fizjologii i
patofizjologii ucha, nosa, gardła i krtani
Wymagania końcowe: kolokwium obejmujące znajomość podstawowych
procedur z zakresu laryngologii
6. Cele i treści merytoryczne przedmiotu
Celem zajęć jest przekazanie podstawowej wiedzy i umiejętności z zakresu
laryngologii.
7. Tematy wykładów:
1. Onkologia w otolaryngologii.
2. Stany naglące w otolaryngologii.
3. Niedosłuch - wybrane zagadnienia z patologii usznej.
4. Wybrane zagadnienia z rynologii i patologii gardła.
5. Zaburzenia słuchu w praktyce lekarskiej. Chrypka jako zagadnienie diagnostyczne
i społeczne. Zaburzenia mowy i języka w wieku dziecięcym.
8. Tematy seminariów:
1) Zapalenie ucha zewnętrznego , ostre zapalenie ucha środkowego i jego powikłania,
2) Przewlekłe zapalenie ucha środkowego i jego powikłania
3) Ostre i przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, krwawienia z nosa
4) Nowotwory masywu szczękowo – sitowego
5) Stany zapalne jamy ustnej i gardła
6) Nowotwory jamy ustnej i gardła
7) Stany zapalne krtani
8) Nowotwory krtani
9) Stany zapalne gruczołów ślinowych
10) Nowotwory gruczołów ślinowych. Ciała obce w laryngologii
11) Biologia molekularna
9. Tematy ćwiczeń:
Każdy dzień zajęć praktycznych poświecony jest odpowiednim metodom badania
ucha, nosa, gardła i krtani, śliniankom, guzom szyi, biologii molekularnej w
otolaryngologii, urazom w otolaryngologii, metodom badania radiologicznego w ORL.
W trakcie wykładów uwzględnia się najnowsze zdobycze medycyny w tej dyscyplinie.
Każdy dzień ćwiczeń łączy się również z demonstracją odpowiednich przypadków
chorobowych oraz możliwością pobytu na sali operacyjnej. Dwa dni poświęcone są
zagadnieniom foniatryczno-audiologicznym. Studenci nabywają umiejętności oceny
wydolności socjalnej narządu słuchu, selektywnej diagnostyki podstawowych typów
niedosłuchów. Zdobywają również informacje o obiektywnych metodach badania
słuchu i równowagi. Zwraca się szczególną uwagę na praktyczną ocenę stopnia
rozwoju mowy, praktyczną ocenę przez lekarza ogólnego czynności fonacyjnej krtani,
niektórych instrumentalnych metod badania narządu głosu i mowy oraz rehabilitacji
mowy po całkowitym usunięciu krtani.
Do powyższych zajęć wprowadzono
elementy nauczania problemowego poprzez
włączenie studentów w codzienną pracę lekarzy, jak i przedyskutowanie, przy
aktywnej postawie studentów, postępowania w różnych stanach chorobowych
dotyczących laryngologii.
10. Zasady i forma oceny wyników nauczania i zaliczenia zajęć oraz przedmiotu:
Ćwiczenia z otolaryngologii kończą się sprawdzianem ustnym dotyczącym
podstawowych wiadomości praktycznych, przekazywanych studentom w czasie
ćwiczeń.
Wykłady i ćwiczenia z otolaryngologii kończą się egzaminem, który odbywa się w
formie testu w terminach uzgodnionych ze studentami.
11. Materiały dydaktyczne, literatura obowiązująca i uzupełniająca:
Literatura obowiązkowa
A. Zakrzewski – Otolaryngologia kliniczna.
H.G.Benninghaus – Otolaryngologia
Literatura uzupełniająca
S.Iwankiewicz – Otolaryngologia
W. Becker, H.H. Neumann, C.R. Pfaltz – Choroby uszu, nosa i gardła
G.Janczewski – Otolaryngologia praktyczna.
12. Studenckie koło naukowe
Opiekun koła dr hab. med. Małgorzata Wierzbicka
Tematyka zagadnienia z otolaryngologii oraz onkologii laryngologicznej – Plan zajęć:
wprowadzenie, wizyty na oddziałach, omówienie przedstawianych przypadków.
Miejsce spotkań: Spotkania periodyczne w czwartki co 3 tygodnie godz. 18,00
w Sali Konferencyjnej Kliniki Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej.