sporty indywidualne
Transkrypt
sporty indywidualne
2.2 SPORTY INDYWIDUALNE JUNIORSPORT W całej różnorodności sportu trudno znaleźć jednoznaczne zasady i „kryteria” klasyfikacji. Generalnie funkcjonuje wielce umowny podział na sporty zespołowe i indywidualne. Umowny, bowiem wynik rywalizacji zespołów w określonej mierze zależy też od indywidualnych dyspozycji poszczególnych zawodników – zaś nawet w klasycznych sportach indywidualnych programowo występują konkurencje o charakterze zespołowym (np. sztafety w lekkiej atletyce, pływaniu czy narciarstwie biegowym, osady czy załogi w kajakarstwie, wioślarstwie, żeglarstwie, szybownictwie, bobslejach i saneczkarstwie, deble i miksty w tenisie, itp.). Trzeba też pamiętać o sportach walki, klasyfikowanych w obrębie sportów indywidualnych, mających jednak swą wyraźną – także zróżnicowaną wewnętrznie charakterystykę. Każdy sport ma swoje uniwersalne i specjalne wartości. Niezmierne ich bogactwo i przeogromną rozmaitość form niosą sporty indywidualne. Podstawowym ich atrybutem jest właśnie możliwość samodzielnego uprawiania. W wielu z nich nie ma konieczności korzystania ze specjalistycznych obiektów czy sprzętu. Stąd też równolegle do zorganizowanych form wyczynowego szkolenia – to właśnie dyscypliny indywidualne są podstawą sportu dla wszystkich i treningu zdrowotnego (np. biegi lekkoatletyczne, biegi narciarskie, kolarstwo, kulturystyka, itp.) – umożliwiając równocześnie wybór tzw. „sportu życia”, również w związku z zainteresowaniami hobbystycznymi (np. strzelectwo, narciarstwo zjazdowe, wspinaczka, żeglarstwo, itp.). W każdym z tych przypadków aktywność ruchowa nie wymaga współpracy z partnerem, co nie wyklucza oczywiście wspólnego realizowania zajęć, przy pełnej indywidualizacji ich treści i parametrów wysiłkowych. Nie pomijajmy przy tym sportów czy form niejako „pośrednich” w takiej klasyfikacji, w których partner (również indywidualnie korzystający z dobrodziejstwa ruchu) staje się podmiotem koniecznym do uprawiania pełnej formuły danego sportu, że wymienimy tu dla przykładu tenis (ale ścianka czy trenażer już partnera nie wymagają), tenis stołowy, boks czy szachy. Tak rozumiane sporty indywidualne stanowią olbrzymi potencjał dla usportowionej aktywności fizycznej dzieci i młodzieży. W tym bloku programu JUNIORSPORT kładziemy nacisk na lekkoatletykę, gimnastykę oraz elementy ćwiczeń kompensacyjno-korekcyjnych i sportów walki. 54 Lekkoatletyka to najbardziej powszechna forma ruchu, z jaką mamy do czynienia w szkolnej kulturze fizycznej. W swoich korzeniach odwołuje się do naturalnych dla człowieka form ruchu, takich jak bieg, skok czy rzut. Człowiek od zawsze był zmuszany do długotrwałych marszów, biegów, pokonywania przeszkód, szybkiej pogoni lub ucieczki oraz rzucania różnego rodzaju sprzętem. Co więcej – lekkoatletyczne formy ruchu stanowią podstawę dla rozwoju sprawności w każdej dyscyplinie sportu, trudno bowiem sobie wyobrazić lepszą formę kształtowania siły, szybkości, wytrzymałości, gibkości, skoczności czy koordynacji ruchowej w sposób tak kompleksowy i atrakcyjny, jak to ma miejsce w lekkoatletyce. Nawet przedstawiciele tak popularnych dyscyplin jak np. piłka nożna czy pływanie, również w określonym zakresie wykorzystują lekkoatletyczne formy ruchu. W gimnastyce także dostrzegamy olbrzymi potencjał dla kształtowania sprawności fizycznej i co niemniej ważne – umiejętności ruchowych warunkujących sprawne władanie własnym ciałem i aktywne uczestnictwo w sporcie. Gimnastyka należy bowiem do dyscyplin podstawowych. Który ze sportów nie korzysta z form gimnastycznych? Poza atrakcyjną formą ćwiczeń, uzyskujemy tu możliwość kształtowania wszystkich cech motorycznych. Kolejnym istotnym elementem jest problematyka prawidłowej postawy. Przeciwdziałanie wadom postawy jest złożone i tylko współpraca wszystkich osób z otoczenia dziecka może zapewnić jego prawidłowy rozwój. Dbałość o prawidłową postawę powinna być ustawiczna, zatem wymaga wspólnej troski rodziców, nauczycieli i wychowawców w szkole. W miarę możliwości należy ograniczać lub niwelować możliwość powstawania wad postawy. Postawę dziecka trzeba kształtować w sposób przemyślany i systematyczny, a uwagę zwracać dziecku przy wszystkich czynnościach dnia codziennego. W tym celu w programie zaprezentowano zbiór podstawowych ćwiczeń, mających na celu przede wszystkim profilaktykę powstawania wad postawy. Ostatnią częścią tego bloku są propozycje związane z elementami sportów walki. Także im przypisujemy znaczącą rolę, nie tylko ze względów utylitarnych (obrona w stanie zagrożenia), ale także znakomitego pola oddziaływania na sprawność fizyczną. Kluczowe wydają nam się umiejętności samoasekuracji oraz bezpiecznego upadania, których wykorzystanie w życiu pozwala uniknąć wielu przykrych konsekwencji związanych z upadkami.