Wersja PDF
Transkrypt
Wersja PDF
Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Wydawca: Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 31-510 Kraków, ul. Rakowicka 27 Komitet redakcyjny: Aureliusz Potempa Jadwiga Pudełko Skład komputerowy: Mariusz Zając Krzysztof Dradra Kraków 2011 Drodzy Czytelnicy, Niniejszy numer Biuletynu przynosi wyjątkową obfitość materiałów godnych lektury. Ich prezentację należy rozpocząć od bardzo ciekawego artykułu poświęconego bibliotecznej blogosferze. Warto też zapoznać się z obszernym omówieniem portalu Dolceta, mającego na celu edukację konsumenta. Liczne są, zawarte w tym numerze, sprawozdania z ożywionej w minionym półroczu działalności Rady Bibliotecznej, wypada też rzucić okiem na informację poświęconą działalności naszej Biblioteki w roku 2010. Zwraca uwagę spora ilość konferencji, w których brali udział nasi bibliotekarze i z których sprawozdania zostały zamieszczone w niniejszym numerze. Zapoznanie się z nimi pozwoli zorientować się z tym, co dzieje się obecnie w polskich bibliotekach akademickich. Nietrudno zauważyć, że powiększa nam się systematycznie zasób baz elektronicznych. W dziale Nowości przedstawiamy najciekawsze nabytki, które trzeba znać. Tradycyjna już kartka z kalendarza poświęcona jest setnej rocznicy urodzin i dwudziestej rocznicy śmierci laureata Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii w 1982 roku, Georgowi Stiglerowi. W Warto przeczytać, tym razem, znajdziemy omówienia dwóch dość nietypowych książek. Wiedzę o nowych przedsięwzięciach dotyczących naszych zasobów elektronicznych uzupełnić można w dziale Czy wiesz, że. Zapraszam do lektury Aureliusz Potempa Sekretarz naukowy BG UEK Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Katarzyna Ożóg Oddział Gromadzenia Zbiorów Bibliotekarska Blogosfera Dziś, gdy Internet jest podstawowym narzędziem komunikacji oraz pozyskiwania informacji, obserwujemy nowy trend rozwoju sieci nazywany „Web 2.0”.Terminem tym określana jest potocznie nowa koncepcja i sposób tworzenia serwisów internetowych umożliwiający kształtowanie zawartości sieci przez szerokie grono jej użytkowników. Charakterystycznym zjawiskiem tego ruchu jest blog – będący rodzajem nieustannie aktualizowanej publikacji elektronicznej online. Blog definiowany jest jako rodzaj strony internetowej, zawierającej odrębne, datowane, uporządkowane chronologicznie wpisy. Strona tego typu umożliwia zazwyczaj archiwizację i kategoryzowanie wpisów oraz daje czytelnikom możliwość ich komentowania a jej uzupełnienie stanowią linki do innych stron WWW i tzw. Blogroll, czyli zbiór odsyłaczy do innych, polecanych przez autora blogów. Blogi pojawiły się w połowie lat 90-tych i początkowo stanowiły uzupełniane na bieżąco zbiory linków, które autor strony uznawał za godne polecenia. W latach 2001-2004 dominowały blogi w formie osobistych pamiętników, później dopiero zyskały bardziej profesjonalny charakter. W chwili obecnej stanowią ważne medium, nie tylko w sferze wyrażania osobistych przemyśleń ale znajdują coraz szersze zastosowanie w informacji, edukacji, dziennikarstwie, polityce, public relations, marketingu, mają coraz większe znaczenia dla różnorodnych grup zawodowych i społecznościowych. strona 5 Katarzyna Ożóg Katalogi polskich serwisów blogowych notują setki tysięcy blogów. Na dzień 22.03.2011 r. - Blog.onet.pl (http://blog.onet.pl/) liczy 1 637 310 blogów, w serwisie Bloog.pl Wirtualnej Polski znajdują się 845 734 blogi, Interia notuje ich 351 386. Jest to liczba imponująca, jednak znalezienie czegoś interesującego dla nas, nie jest łatwe. Cały zbiór podzielony jest jedynie na kilka, kilkanaście kategorii. Znajdziemy wśród nich pamiętniki i dzienniki oraz blogi profesjonalistów, blogi o dzieciach i zwierzętach oraz o filmie, sporcie, motoryzacji i nowych technologiach, blogi poświęcone komiksom, książce i warsztatom literackim, podróżom, magii i horoskopom oraz pracy i pieniądzom, rozpiętość zagadnień duża.... Często jednak znajdujemy blogi o znikomej wartości dla odbiorcy, zwłaszcza że część z nich powstaje wyłącznie w celach szkoleniowych, twórca oswaja jedynie nową technologię a blog poza tym, że funkcjonuje w katalogu, nie jest prowadzony na bieżąco. Bez wątpienia jednak można też znaleźć wiele interesujących, specjalistycznych blogów, jak np. blog Rzecznika ZUS http://rzecznikzus.bloog.pl/, blog specjalisty do spraw prawa budowlanego http://prawobudowlane.bloog.pl/, czy blog specjalisty ds. ochrony środowiska http://ochronasrodowiska.bloog.pl/. Z punktu widzenia bibliotekarza poszukującego wygodnego narzędzia pozyskiwania i wymiany informacji związanych z wykonywanym zawodem, interesujące mogą być szczególnie blogi „bibliotekarskie”. Znajdziemy w nich informacje o nowych trendach w bibliotekarstwie i informacji naukowej, bibliotekach tradycyjnych i cyfrowych, o konferencjach, targach, katalogach, czytelnictwie oraz systemach, programach i projektach tworzących nowoczesne bibliotekarstwo. strona 6 Bibliotekarska Blogosfera Wśród najbardziej interesujących blogów tworzonych przez bibliotekarzy, lub dla bibliotekarzy, wymienić można blogi: Biblioteka 2.0 ( http://blog.biblioteka20.pl/), Malin.net.pl (http://www.malin.net.pl/), Bjaskoblog (http://jaskowska.blogspot. com/), Bibliowizjoner ( http://bibliowizjer.blogspot.com/), Jmonik (http://jmonika. blogspot.com/) oraz Alfabetyzacja informacji http://alfabetyzacjainformacyjna.blogspot.com/. „Biblioteka 2.0: Blog społeczności czytelników i bibliotekarzy cyfrowych” to blog udostępniany przez Bibliotekę Śląską w Katowicach, niezwykle interesujący, poświęcony tematom tworzenia bibliotek cyfrowych, digitalizacji zbiorów oraz rozwoju biblioteki w modelu 2.0 i modernizacji form usług bibliotecznych z czynnym udziałem użytkowników. Blog podzielono na kategorie Biblio2.0grafia, Biblioteki cyfrowe, Digitalizacja, Dobre praktyki, Kultura, organizacja, struktura, Narzędzia 2.0 dla bibliotek. Znajdziemy tu przegląd piśmiennictwa związanego z modelem Library 2.0, artykuły prezentujące programy, projekty, narzędzia i problemy związane z tworzeniem zasobów cyfrowych oraz opis dobrych wzorców w działalności bibliotek. Przykładem niech będzie artykuł Biblioteka „trzecim miejscem” – Hjorring Library (Dania), prezentujący założenia teorii „trzeciego miejsca” oraz bibliotekę stworzoną wg założeń tej teorii. Artykuł ukazuje wcielenie teorii w praktykę i stworzenie biblioteki, która w istocie wykracza poza swe tradycyjne role i staje się miejscem pomiędzy „domem a pracą”, miejscem spędzania wolnego czasu oraz miejscem przyjemnego poszukiwania informacji czy inspiracji. strona 7 Katarzyna Ożóg Blog godny polecenia, a zainteresowani sprawami bibliotek cyfrowych zajrzeć powinni również na Forum społeczności czytelników i bibliotekarzy cyfrowych forum.biblioteka20.pl. Ciekawym, choć bardziej osobistym blogiem, jest blog Bożeny Jaskowskiej http://jaskowska.blogspot.com. Jak pisze jego twórczyni „bjaskoblog nie jest blogiem naukowym, to taki podręczny notatnik pomagający obserwować mi biblioteczną rzeczywistość”. Bez wątpienia pomaga również spojrzeć na nią, jego odbiorcom. Znajdziemy tu bowiem zarówno recenzje książek, informacje o konferencjach, przeczytamy o trendach Web 2.0 w bibliotece oraz o kulturze organizacyjnej i bibliotekarstwie. Obok postów dotyczących zawodu bibliotekarza i życia bibliotek w Rzeszowie i na Podkarpaciu, autorka pisze o osobistych doświadczeniach, pasjach, podróżach, inspiracjach. Szczególnie godne polecenia są posty czy internet niszczy kulturę? oraz Wypaleni - niestety... Niestety, pewne wypalenie ujawniło się również w przypadku samego bloga, gdyż ostatni wpis pochodzi ze stycznia 2010 roku. Autorka pisze na szczęście: „mam nadzieję, że jednak wrócę do pisania”. Miejmy nadzieję i my, że dane nam będzie jeszcze spojrzeć okiem autorki na biblioteczny - i nie tylko biblioteczny – świat. strona 8 Bibliotekarska Blogosfera Kolejnym, ciekawym dla bibliotekarzy blogiem, był blog Moniki Jędralskiej jmonika blog niestereotypowego bibliotekarza (http://jmonika. blogspot.com/). Autorka związana ze Śląską Biblioteką Cyfrową, prezentowała w znacznej części swego bloga działalność ŚBC i informowała o powiększaniu jej zasobu. Pisała o warsztatach, szkoleniach, konferencjach dotyczących bibliotek cyfrowych oraz innych ciekawych inicjatywach i spotkaniach mogących zainteresować bibliotekarzy, sporo miejsca poświęciła trendowi Web 2.0. Blog został niestety zamknięty, a w ostatnim poście twórczyni zaprasza do kolejnego digitalnego świata – Narodowego Archiwum Cyfrowego (http://www.nac.gov.pl/). „Bibliowizjoner – notatki o nowych trendach w bibliotekarstwie i informacji, i o sieciowych usługach 2.0” (http://bibliowizjer.blogspot. com/), to blog Agnieszki Koszowskiej poświęcony nowym technologiom i narzędziom w bibliotekach. Autorka ma nadzieję, „że zamieszczane tu materiały choć trochę przyczynią się do zwiększenia naszego kolektywnego bibliotekarskiego IQ”. Choć archiwum bloga nie jest duże, znajdziemy tu odesłania do wielu ciekawych artykułów, postów i prezentacji, które z pewnością poszerzyć mogą nasze bibliotekarskie horyzonty. strona 9 Katarzyna Ożóg Twórcą, rozsmakowanym w pisaniu bloga, jest Marcin Malinowski. Na swojej stronie http://www.malin.net.pl/, publikuje nieustannie od października 2006 roku. W bogatym archiwum znajdziemy szerokie spektrum bibliotekarskich tematów jak biblioteka, książka, czytelnictwo, digitalizacja. Przeczytamy o konferencjach, ciekawych książkach i artykułach, stronach WWW. Szczególnie interesujący jest zamieszczony na blogu katalog Biblioprezentacje, zawierający linki do prezentacji związanych ze sprawami bibliotek, opublikowane w serwisie SlideShare oraz bogaty katalog Biblioblogi, odsyłający do blogów bibliotek i bibliotekarzy. Ciekawym narzędziem informującym o planowanych warsztatach i konferencjach jest Kalendarz, gdzie możemy dodawać informacje o wydarzeniach, powiadamiając o nich autora bloga oraz importować informacje do kalendarzy własnych. Z ostatnich postów, na uwagę zasługuje MBP w Słupsku pozwana w sprawie prawa autorskiego, dotyczący pozwu, w którym zakwestionowano klauzule regulaminu biblioteki, pozwalającą wykonywać reprodukcje o objętości nie przekraczającej 1 arkusza wydawniczego. Ciekawa jest również rekomendacja bibliograficznej bazy danych Obuwie. Baza tworzona jest przez Bibliotekę Główną Politechniki Radomskiej i rejestruje dokumenty dotyczące przemysłu skórzanego i obuwniczego, przeczytamy o niej w poście Wyszperane w bibliotekach 1: Obuwie. strona 10 Bibliotekarska Blogosfera Nieco inną tematykę ma blog Alfabetyzacja informacyjna, tworzony przez Annę Rokosz, pracownika Biblioteki Dolnośląskiej Szkoły Wyższej oraz przewodniczącą Komisji ds. Edukacji Informacyjnej w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich. Strona jest poświęcona zagadnieniom związanym z edukacją i kulturą informacyjną oraz z kompetencjami użytkowników informacji. Dużo miejsca zajmuje tematyka roli biblioteki akademickiej w kształceniu informacyjnym, o czym przeczytamy w artykułach Studencie, mamy dla Ciebie 1,5 godziny! oraz MedLibTrain: zostań lepszym nauczycielem kompetencji informacyjnych. Interesujące są również posty poświęcone projektom i spotkaniom dotyczącym edukacji odbiorców informacji, podejmowane w wirtualnej rzeczywistości Second Life. Strona bogata w odesłania do projektów, prezentacji i publikacji poświęconych standardom i modelom kształcenia informacyjnego. Innym od dotychczasowych rodzajem bloga jest blog Dyrektora Biblioteki Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, dra Stefana Kubowa http://stefanku1.blog.onet.pl/. Nie znajdziemy tu katalogu kategorii ale wolną myśl, którą podąża. Tak więc czytelnik często nie wie, dokąd go ona zaprowadzi i co po drodze napotka. Tematy zawodowe przeplatają się tu z bardziej osobistymi inspiracjami i irytacjami. Obok tematów dotyczących bibliotek, bibliotekarzy czy konferencji, przeczytamy o przemyśleniach dotyczących bieżącej polityki oraz licznie wplecione refleksje poświęcone książkom wszelkich gatunków. Ogromny rozwój blogów spowodował, że blogging stał się medium wymiany strona 11 Katarzyna Ożóg informacji o usługach i produktach oraz kształtowania poglądów i opinii dla różnego typu grup społecznych i zawodowych. Środowisko bibliotekarskie szczególnie zainteresowane jest różnymi aspektami informacji, środkami jej wymiany oraz oddziaływaniem na szerokie grono odbiorców, dlatego nowe narzędzia komunikacji są dla nas wyjątkowo ważne. Blogi w bibliotekarstwie mogą być interesujące zarówno jako źródło komunikacji i informacji zawodowej, jako forma prezentowania wizerunku biblioteki lub bibliotekarza a także, jako źródło informacji w ogóle. Warto przy tej okazji uświadomić sobie możliwości wyszukiwania w blogach informacji na potrzeby własne oraz użytkowników, choć musimy pamiętać o związanym z nią problemie weryfikacji jakości tak uzyskanych informacji, jest to jednak temat do osobnych rozważań. Wykorzystane źródła: 1. Weblogi (blogi) – nowe narzędzie komunikacji w nauce / Sabina Cisek. W: Zarządzanie informacją w nauce. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2008. 2. Blogi i RSS dla bibliotekarzy i bibliotek / Lidia Derfert-Wolf. Ebib 7/2007 (88). 3. Blogi, blogomania, blogosfera / Marcin Malinowski. Ebib 7/2007 (88). 4. Biblioteka „trzecim miejscem” – Hjorring Library (Dania) / Agnieszka Koszowska. 5. Wypalenie zawodowe w środowisku bibliotekarskim / Bożena Jaskowska // Bibliotheca Nostra. - 2010 nr 1(20) s. 46-59. 6. Studencie, mamy dla Ciebie 1,5 godziny! / Ewa Rokosz. 7. Blogi w bibliotekach / Joanna Kulik. 8. Internet (Web) 2.0 możliwości dla bibliotek publicznych / Agnieszka Koszowska. 9. Internetowe gatunki dziennikarskie / Kazimierz Wolny, Wojciech Furman. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2010. 10. Nowe formy komunikacji społecznej w europejskiej przestrzeni edukacyjnej / Monika Krakowska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008. 11. Blogi i wirtualne społeczności – wykorzystywanie w marketingu / Grzegorz Mazurek. Kraków: Wolter Kluwer Polska, 2008. 12. Blog więcej niż internetowy pamiętnik / Maria Sokół, Radosław Sokół. Gliwice: Helion. 2008. strona 12 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Aureliusz Potempa Sekcja e-Wydawnictw Biblioteki E-booki – gdzie kupować W poprzednim numerze Biuletynu pisałem o dostępnych na polskim rynku czytnikach e-booków. Teraz chciałbym przedstawić wybrane księgarnie internetowe, w których można zaopatrzyć się w książki elektroniczne. Na początek wypada stwierdzić, że polski rynek e-booków to na razie zaledwie margines rynku książki w Polsce. Według Łukasza Gołebiowskiego, prezesa Biblioteki Analiz, wartość polskiego rynku e-booków wynosiła w 2010 r. ok. 5 mln i stanowiła margines wartego dwa miliardy złotych polskiego rynku książki.Przyczyny tego stanu rzeczy można upatrywać w dwóch czynnikach: ciągle dość wysokiej ceny e-czytników oraz stosunkowo wysokich cen e-książek. Te ostatnie są średnio o ok. 30 procent niższe od cen książek papierowych, a klienci oczekują, że będą one niższe o połowę. Do tego dochodzi powszechne w Polsce piractwo komputerowe, skutkiem którego, jak się szacuje, legalna oferta e-booków stanowi mniej niż 1 proc. tego, co jest nielegalnie udostępniane w sieci. Przełomem na rynku e-booków może się stać, jak twierdzi Gołębiewski, wprowadzenie taniego e-czytnika - „za złotówkę”, dla klientów telefonii komórkowej oraz oferowanie dostępu do książek i czasopism w formie taniego abonamentu na telefon komórkowy. Więcej szczegółów na temat takich właśnie rozwiązań znaleźć można w ciekawej książce Gołębiewskiego E-książka / book: szerokopasmowa kultura (Warszawa, 2009). Zanim jednak dojdzie do poważniejszych zmian na rynku e-booków, ich zwolennicy muszą korzystać z obecnej oferty na rodzimym rynku. Dwóch największych liderów polskiego rynku e-booków, jeśli chodzi o udostępniane zasoby, to obecnie Virtualo (swoje udziały ma tu Empik) oraz Nexto.pl. strona 13 Aureliusz Potempa Virtualo Księgarnia przedstawia się następująco: „Virtualo to nowoczesna księgarnia internetowa, która oferuje bezpieczny i szeroki dostęp do książek w formie cyfrowej (ebooki, audiobooki). (…) Oferowane w naszej księgarni książki są tańsze od tradycyjnych wydań od 30% do 90%. Nasza wypożyczalnia (czytelnia online) umożliwia przeczytanie ebooka już za 2,50 zł”. Obecnie Virtualo ma w ofercie ponad 7900 e-książek oraz 680 audiobooków (stan na 10 czerwca 2011). Ciekawą możliwością jest zapoznanie się z 20-stronicowymi fragmentami książek. Zakupioną książkę można pobrać w postaci pliku PDF lub czytać on-line, za pomocą specjalnej aplikacji. Można także wykupić dostęp czasowy do wybranej pozycji: tygodniowy, miesięczny i stały. Nexto.pl Księgarnia funkcjonuje na rynku cyfrowych treści od ponad trzech lat. Obecnie oferuje ponad 3000 produktów (w tym elektroniczne wydania popularnych tygodników, jak Polityka i Wprost) i współpracuje z ponad setką wydawców, a od marca 2011 z Wirtualną Polską, w zakresie administrowania serwisem i sklepem internetowym oferującym publikacje elektroniczne. Warto także wymienić kilka innych, ciekawych serwisów oferujących produkty cyfrowe. Należą do nich: Legimi Dzięki platformie Legimi elektroniczne książki, czasopisma i e-wydania popularnych blogów można czytać na różnych urządzeniach mobilnych (e-czytniku, smart fonie, tablecie lub komputerze). Obecnie Legimi oferuje ponad 2000 tytułów, w tym kilkaset polsko-języcznych. Wśród darmowych publikacji, e-czytelnicy znajdą ponad 400 lektur szkolnych oraz sporą liczbę tytułów z tzw. domeny publicznej, w sześciu językach. Książki udostępniane są wyłącznie w formacie EPUB, do korzystania z którego konieczne jest zainstalowanie specjalnej aplikacji. Bezkartek.pl „Bezkartek.pl – czytamy na stronie projektu - to pierwsza oferta na polskim rynku, która dostarcza w jednym miejscu zarówno czytniki jak i e-booki. Od strona 14 E-booki - gdzie kupować samego początku naszej działalności staramy się dotrzeć do jak największej grupy odbiorców, stąd w naszej ofercie mamy ponad 145 tysięcy książek, z czego ponad 1400 w języku polskim. Współpracujemy z wiodącymi polskimi i zagranicznymi wydawnictwami, do których należą między innymi: W.A.B, Nowy Świat, Oficyna Wydawnicza Impuls, Harlequin, Mira, LektorKlett, Polskie Wydawnictwa Encyklopedyczne, Oficyna Wydawnicza Branta, Wydawnictwo Placet, Biblioteka Moderatora, Dom Wydawniczy Rafael, Emilia”. Tutaj można znaleźć największy w Polsce wybór e-czytników oraz pobrać kilkadziesiąt darmowych poradników wydawnictwa „Złote myśli”. Woblink Jest to platforma skupiająca czołowe polskie wydawnictwa (takie jak: Czarna Owca, MUZA SA, Nasza Księgarnia, Prószyński i S-ka, Wydawnictwo WAB, Znak oraz Zysk i S-ka). W październiku 2010 wprowadziła aplikację do czytania książek dostępną na iPada oraz iPhone’a. Pozwala ona na znacznie więcej, niż tylko czytanie tekstu - można dodać animacje, dźwięki czy interaktywne mapy. Oczywiście warto od czasu do czasu zaglądać do księgarń wydawnictw, które same wydają książki w postaci cyfrowej. Mogą się tam zdarzyć przeceny poszczególnych tytułów, sięgające czasem i 50-ciu procent. Tym zaś, którzy poszukują darmowych i legalnych e-booków, można polecić obszerny, liczący 2700 pozycji zbiór klasyki literatury polskiej i obcej udostępniony przez Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Ksiązki te zapisane są w formacie.prc, i do ich odczytania konieczne jest zainstalowanie darmowego programu MobiReader. strona 15 Aureliusz Potempa strona 16 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Anna Masłowska Biblioteka Wydziału Towaroznawstwa Dolceta – edukacja konsumencka on-line Portal DOLCETA Online Consumer Education, którego nazwa pochodzi od D evelopment of On-Line Consumer Education Tools for Adults, stanowi ważne źródło informacji z zakresu praw i ochrony konsumenta. Jego intencją jest kształcenie ustawiczne, rozbudzanie świadomości i odpowiedzialności konsumenckiej, a jednocześnie pomoc w codziennych zmaganiach związanych m. in. z oprocentowaniem kredytów, zawieraniem umów, reklamacją, różnicami w cenach towarów, bezpieczeństwem usług i produktów oraz ich użytkowania, znakami i informacjami na opakowaniach itp. Projekt zarządzany przez EUCEN - Europejską Sieć Uniwersytetów Kształcenia Ustawicznego, zrzeszająca ok. 700 uniwersytetów, realizowany jest we wszystkich krajach członkowskich UE, na zlecenie Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów (DG SANCO) przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Nad poprawnością metodologiczną projektu czuwa EAEA - European Association for the Education of Adults, zrzeszająca 130 organizacji kształcących dorosłych w 41 krajach [1]. Przetłumaczony na 21 języków narodowych portal, uwzględnia specyfikę praktyki konsumenckiej oraz obowiązujące prawo w danym kraju członkowskim UE. strona 17 Anna Masłowska Polskim koordynatorem i partnerem projektu jest Szkoła Główna Handlowa, a współpracownikami specjaliści ze Stowarzyszenia Konsumentów Polskich, Ośrodka Rozwoju Edukacji, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Rys. 1 Portal Dolceta - Online Consumer Education: www.dolceta.eu Portal dzieli się na dwie zasadnicze części: Dla konsumentów i Dla nauczycieli Dla konsumentów Świadomy i wyedukowany konsument powinien umieć ocenić jakość usługi i produktu, określić jego cenę oraz czerpać satysfakcję z dokonanych przez siebie wyborów. Powinien też potrafić dochodzić swoich praw oraz zwrócić się, w przypadku reklamacji o informację lub pomoc do odpowiednich instytucji konsumenckich. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom opracowano, w portalu Dolceta, zestaw narzędzi online omawiających następujące kwestie: strona 18 Dolceta - edukacja konsumencka 1. PRAWA KONSUMENTA. Rys. 2 Moduł Prawa konsumenta ● ● ● ● ● ● ● Umowa sprzedaży; Oznaczanie cen; Sprzedaż na odległość; Reklama; Bezpieczeństwo produktów i usług; Rozstrzyganie sporów; Wspólny Rynek. 2. USŁUGI ŚWIADCZONE w INTERESIE OGÓLNYM. Rys. 3 Moduł Usługi świadczone w interesie ogólnym ● ● ● ● ● Energia; Usługi telekomunikacyjne; Transport; Usługi pocztowe; Woda i ścieki strona 19 Anna Masłowska 3. USŁUGI FINANSOWE. Rys. 4 Moduł Usługi finansowe ● ● ● ● ● ● Budżet domowy; Kredyt konsumencki; Kredyt hipoteczny; Rachunek bieżący; Płatności gotówkowe; Inwestycje 4. BEZPIECZEŃSTWO PRODUKTÓW. Rys. 5 Moduł Bezpieczeństwo produktów ● ● Bezpieczne korzystanie z produktów; Twoje bezpieczeństwo 5. ZRÓWNOWAŻONA KONSUMPCJA. ● ● ● ● Jedzenie i picie; Atrakcyjny wygląd; Dom i ogród; Zrównoważony transport. strona 20 Dolceta - edukacja konsumencka Rys. 6 Moduł Zrównoważona konsumpcja W trakcie przygotowania znajduje się moduł BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI. Przykładowo poszukując informacji na temat bezpieczeństwa produktów, internauta znajdzie je w pierwszym module, omawiającym PRAWA KONSUMENTA, w sekcji Bezpieczeństwo produktów i usług, która odpowiada m. in. na pytania czym jest znak bezpieczeństwa, jakie przepisy gwarantują bezpieczeństwo, jakie są środki ostrożności i standardy bezpieczeństwa, kto nadzoruje bezpieczeństwo produktów w Polsce i Europie oraz jaka jest odpowiedzialność producenta za produkt niebezpieczny i kto jest odpowiedzialny za wadliwy produkt. Rys. 7 Sekcja Bezpieczeństwo produktów i usług strona 21 Anna Masłowska Rys. 8 Zapewnienie bezpieczeństwa produktów: kontrola na poziomie europejskim Zamieszczone tu materiały można poznać poprzez interaktywne formy zajęć, quizy, testy oraz linki do stron internetowych i zweryfikować swoją wiedzę z zakresu wymogów bezpieczeństwa, typologii klienta, a w innych działach m. in. umowy sprzedaży, reklamacji, e-zakupów, promocji, znaków etycznych na produktach, towarów podrabianych i pirackich itp. Rys. 9 Quizy strona 22 Dolceta - edukacja konsumencka Rys. 10 Linki do stron internetowych Każdy z modułów uzupełniony jest o Słowniczek, adekwatny do poruszanej problematyki. strona 23 Anna Masłowska Rys. 11 Słowniczek Dla nauczycieli Poza informacjami dla konsumentów, portal kładzie nacisk na edukację konsumencką od najmłodszych lat. Dolceta jest atrakcyjnym i pomocnym narzędziem pracy dydaktycznej m.in. z zakresu towaroznawstwa, jakości, bezpieczeństwa produktów i usług, bezpiecznego korzystania z produktów, zrównoważonej konsumpcji, edukacji finansowej na różnym poziomie kształcenia - od szkoły podstawowej poprzez kursy, szkoły średnie, uczelnie wyższe po Uniwersytety Trzeciego Wieku. Rys. 12 Sekcja dla nauczycieli strona 24 Dolceta - edukacja konsumencka Wszystkie sekcje w części dla nauczycieli zawierają podział na grupy wiekowe. Bogaty zestaw scenariuszy i planów zajęć z zakresu edukacji finansowej, konsumenckiej i zrównoważonej konsumpcji opracowany został przez ekspertów i doświadczonych nauczycieli. Rys. 13 Przykładowy plan lekcji dla dorosłych Popularyzacja odpowiedzialności konsumenckiej poprzez e-edukację jest niewątpliwie odpowiedzią na rosnące potrzeby konsumentów, związane z ochroną ich praw oraz rosnącą świadomością ekonomiczną, społeczną i ekologiczną. Jest też strategią tworzenia standardów konsumpcji poprzez aktywny udział i wzmacnianie przekonania, że każdy człowiek może przyczynić się do podnoszenia jakości, bezpieczeństwa oraz równowagi ekologicznej w proponowanych mu usługach i produktach. Prezentowany portal Dolceta – Edukacja Konsumencka On-line jest przykładem przemyślanego i zaplanowanego projektu, który konsekwentnie od 2004 r. poprzez zawarte w nim materiały edukacyjne i narzędzia on-line, ma wpływ na budowanie odpowiedzialnych wzorców i zachowań konsumenckich. Wykorzystane źródła: 1. Dąbrowska A., Mróz B., Zbierzchowska A.: Edukacja konsumencka elementem kształcenia ustawicznego – projekt Dolceta. „E-mentor” nr 1(23) 2008 Dokument elektroniczny http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/23/id/517 26.05.2011 r. 2. Dolceta. Edukacja konsumencka On-line. Data pobrania: 27.05.2011 r. http://www.dolceta.eu/ strona 25 Anna Masłowska Przypisy: 1. Dąbrowska A., Mróz B., Zbierzchowska A.: Edukacja konsumencka elementem kształcenia ustawicznego – projekt Dolceta. „E-mentor” nr 1(23) 2008 Dokument elektroniczny http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/23/id/517 26.05.2011 r. strona 26 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Elżbieta Golec-Nycz Oddział Opracowania Zbiorów Scalanie katalogu komputerowego BG UEK z katalogiem NUKAT Trzydzieści wytypowanych bibliotek naukowych, w tym Biblioteka Główna UEK, przystąpiło do scalania lokalnych katalogów komputerowych z katalogiem centralnym NUKAT. Prace przebiegają w ramach projektu „NUKAT - Autostrada Informacji Cyfrowej” realizowanego przez Centrum NUKAT w okresie od marca 2009 r. do końca lutego 2012. Szerzej o tym projekcie była mowa w informacji ze spotkania, które odbyło się w Warszawie 24 listopada 2009 r. (Biuletyn Informacyjny BG UEK nr 5(34)/2009). Głównym celem przedsięwzięcia jest poszerzenie oferty informacyjnej dla użytkowników katalogu centralnego o dostępie do określonych materiałów bibliotecznych w poszczególnych bibliotekach naukowych, opracowywanych przed lipcem 2002 r. a więc, dla przypomnienia, przed powstaniem tegoż katalogu. Projekt scalania zbiorów obejmował tylko zbiory zwarte, jako że ten rodzaj zbiorów był początkowo opracowywany tylko na poziomie lokalnym w przeciwieństwie do czasopism, które od razu posiadały swój centralny katalog. Zbiory specjalne natomiast jako te, które w czasie kiedy powstawały katalogi komputerowe, nie posiadały ani norm na ich opracowanie ani dopracowanego formatu na ten rodzaj zbiorów zaczęły być wprowadzane dopiero po 2002 r. a więc już po utworzeniu katalogu NUKAT. Podstawowym kryterium wyboru pozycji książkowych do scalania było posiadanie przez nie numeru ISBN, a także prawidłowo wypełnionych, między innymi, pól dotyczących: tytułu / p. 245/ wraz z podtytułem / p. 245 \b /, adresu wydawniczego /p. 260 wraz ze wszystkimi podpolami/, opisu fizycznego / p. 300 z podpolami/. Musiały być również zastosowane strona 27 Elżbieta Golec-Nycz prawidłowe powiązania nazw występujących w rekordach bibliograficznych z hasłami KHW. Nie mogły to być wydawnictwa tomowe. W BG UEK został przygotowany plik z rekordami bibliograficznymi przeznaczonymi do scalania, odpowiadający wyżej wymienionym kryteriom. Prace przy scalaniu zostały podzielono na IV etapy. Etap I – tzw. „szybka ścieżka”, polegał na pierwszym, automatycznym porównaniu przygotowanych przez biblioteki rekordów lokalnych z rekordami z NUKAT. Te, które posiadały swoje odpowiedniki w katalogu centralnym, zostały w bazie lokalnej nimi zastąpione. W katalogu NUKAT dopisany został równocześnie symbol biblioteki, która daną pozycję posiadała w swoich zbiorach. Poszczególne biblioteki mogły jeszcze nanieść poprawki w pozostałych, nie przejętych w sposób automatyczny z powodu rozbieżności danych, rekordach. Do tego etapu z BG UEK zakwalifikowanych zostało 16.157 rekordów bibliograficznych spełniających określone kryteria, z czego 8.841 rekordów lokalnych zamieniono rekordami z katalogu centralnego i dopisano w NUKAT siglum Biblioteki – KR_7. Pozostałe rekordy przeszły do etapu II. Polegał on na drugim porównaniu danych przekazanych przez biblioteki ze stanem NUKAT - tzw. „Autostrada”. Rekordy lokalne, które nie miały odpowiedników w centralnym katalogu zostały uzupełnione o numer kontrolny oraz symbol biblioteki i przejęte do niego jako rekordy nowe. W tym etapie, z „naszej” Biblioteki zostało zakwalifikowanych 7.301 rekordów bibliograficznych, z czego 3187 rekordów przejęto jako nowe do katalogu centralnego Te rekordy, które budziły wątpliwości w związku z rozbieżnościami w zawartości poszczególnych pól, były przedmiotem analizy przez administratorów NUKAT – to III etap scalania. Do III etapu wybrano 1.592 rekordów bibliograficznych, z czego w 305 przypadkach administratorzy NUKAT nie byli w stanie - bez sprawdzenia z dokumentem - podjąć decyzji, czy dokument istniejący już w centralnym katalogu jest tożsamy z posiadanym przez BG UEK, czy też nie. Praca ta została wykonana przez pracowników Oddziału Opracowania Zbiorów końcem roku 2010. Pozostałe rekordy, w liczbie 1.287, zostały przejęte przez katalog NUKAT. strona 28 Scalanie katalogu komputerowego BG UEK z katalogiem NUKAT W efekcie wszystkich prac dotyczących trzech etapów scalania, liczba rekordów przejętych z katalogu komputerowego BG UEK do katalogu centralnego, na koniec 2010 r., wynosi 14.511, z czego liczba rekordów nowych przejętych do NUKAT wynosi 3.206, natomiast do 11.305 rekordów tylko dopisano symbol naszej Biblioteki. Ostatni, IV etap scalania, który jest w realizacji aktualnie, polega na bezpośrednim wprowadzaniu przez bibliotekarzy współuczestniczących w projekcie do katalogu centralnego rekordów bibliograficznych, które były opracowane dotychczas w katalogach lokalnych. Zawartość merytoryczna tych rekordów budziła wątpliwości, nie mieściły się w określonych przez NUKAT kryteriach i w związku z tym nie można ich było przejąć w trakcie poprzednich etapów. Te pozycje książkowe należy obejrzeć z autopsji i uzupełnić o brakujące bądź błędne dane w oparciu o aktualne przepisy katalogowania. W tym etapie można wprowadzać także pozycje tomowe i te, które nie posiadają ISBN. Każda z bibliotek scalających zbiory na tym, ostatnim już etapie, otrzymała określoną pulę rekordów do obróbki. Konkretne, przydzielone liczby są procentem rekordów, które zasiliły liczbę rekordów w katalogu centralnym, z poprzednich etapów. Biblioteka UEK otrzymała pulę 840 rekordów do opracowania. Jak widać z przytoczonych powyżej liczb, informacja o zasobach naszej Biblioteki w katalogu centralnym NUKAT zostanie, w efekcie wszystkich prac, zwiększona o 15.351 tytułów dla wydawnictw zwartych. Jeżeli chodzi o całkowitą liczbę rekordów scalonych w ramach dotychczasowych III etapów dla trzydziestu bibliotek uczestniczących w projekcie, wynosi ona ogółem 832.563 (stan na koniec 2010 r.). Po ukończeniu IV etapu scalania, a więc całości przedsięwzięcia, zaplanowanego na luty 2012 r. katalog NUKAT wzbogaci się dodatkowo o informację o około 900.000 pozycjach książkowych do tej pory posiadanych w zbiorach bibliotek lokalnych, o których nie było żadnej informacji w katalogu centralnym. Przekłada się to na znaczne poszerzenie informacji o zawartości zbiorów poszczególnych bibliotek naukowych w Polsce o co, w gruncie rzeczy, w całym tym przedsięwzięciu chodziło. strona 29 Elżbieta Golec-Nycz strona 30 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Katarzyna Bilińska Oddział Informacji Naukowej Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników Biblioteki Głównej UEK Niniejszy artykuł jest opracowaniem wyników badań ankietowych przeprowadzonych w dniach 22-24.02.2011 r. W grupie 63 respondentów (w przybliżeniu: 94% zatrudnionych w Bibliotece Głównej UEK; liczba zatrudnionych na etacie: 67 osób – dwie osoby wstrzymały się od głosu, 3 pracowników nie otrzymało ankiety z powodu nieobecności w pracy). Wypełnionych zostało 62 kwestionariusze. Badanie miało na celu ukazanie opinii pracowników Biblioteki odnośnie działalności Zespołu ds. Promocji BG, a także określenie stopnia identyfikacji bibliotekarzy z aktywnością Biblioteki w zakresie public relations. Staż pracy Liczba respondentów Procent ogółu ankietowanych (w przybliżeniu) Do 5 lat 13 21% Od 6 do 15 17 27,5% Od 16 do 25 17 27,5% Powyżej 25 15 24% Razem 62 100% Tabela.1. Udział procentowy respondentów w ankiecie w podziale na grupy stażowe Ankieta składała się z pięciu pytań dysjunktywnych zamkniętych, przy czym strona 31 Katarzyna Bilińska czwarte pytanie zawierało możliwość dopowiedzenia – czyli dodatkowe pytanie o charakterze otwartym. Poznanie opinii pracowników z uwzględnieniem zależności między zmiennymi pozwoliło na zweryfikowanie hipotezy mówiącej, że istnieje zależność między stażem pracy a rozumieniem potrzeby działań na rzecz PR Biblioteki. Pierwsze pytanie dotyczyło zasadności utworzenia w Bibliotece Zds.P. 65% badanych wypowiedziało się jednoznacznie pozytywnie, 29% także pozytywnie, ale z lekkim zawahaniem (Rys.1.). Pojawiły się też pojedyncze głosy negujące sens istnienia Zespołu: 5% w skali wszystkich badanych. Grupa pracowników najmłodszych stażem jednomyślnie opowiedziała się po stronie zwolenników decyzji (zdecydowana większość - 61,5% grupy powiedziała TAK, 38,5% grupy – RACZEJ TAK). Natomiast patrząc na odpowiedzi pozostałych grup respondentów można z zaskoczeniem zauważyć, że najsilniejszy głos aprobaty dla zaistnienia Zds.P zabrzmiał wśród najdłużej pracujących w Bibliotece: aż 73% grupy ze stażem powyżej 25 lat (Tabela.2). Rys.1. Pytanie nr 1: Czy uważa Pan/Pani powołanie Zds.P za dobry i uzasadniony pomysł? strona 32 Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników... Staż pracy Liczba respondentów Tak Raczej tak Raczej nie Nie Brak odpowiedzi Do 5 lat 13 8 (61,5 %) 5 (38, 5%) 0 0 0 Od 6 do 15 17 12 (70,5%) 4 (23,5%) 0 1 (6%) 0 Od 16 do 25 17 9 (53%) 6 (35%) 1 (6%) 1 (6%) 0 Powyżej 25 15 11 (73%) 3 (20%) 0 1 (7%) 0 Razem 62 (100%) 40 (64,5%) 18 (29%) 1 (1,5%) 3 (5%) 0 Tabela.2. Wyniki ankiety dla pytania nr 1 Godzi się przypomnieć, iż powołanie Zds.P, w skład którego weszło trzech pracowników Oddziału Informacji Naukowej: jeden bibliotekarz i dwóch młodszych bibliotekarzy, nastąpiło w listopadzie 2009 r. na mocy decyzji Dyrektora Biblioteki. Członkowie Zespołu dostali dodatkowy przydział obowiązków. Powierzenie nowego zadania aż trzem młodym pracownikom wydawało się najlepszym rozwiązaniem, gdyż rozłożona odpowiedzialność nie wywołała efektu przytłoczenia jednej osoby, a co więcej, liczono na efekt synergii. Za kulisami tego przedsięwzięcia kryły się wcześniej podjęte działania nie nazywane głośno „promocyjnymi”, które ze względu na swój charakter wymagały stosownego publicity oraz ustalenia pewnych procedur odnośnie informowania potencjalnych odbiorców. Drugie pytanie miało wskazać, czy inicjatywy promocyjne o charakterze zewnętrznym podejmowane przez Zespół służą budowaniu takiego wizerunku Biblioteki, z którym chcą identyfikować się wszyscy pracownicy. Ponad połowa respondentów odpowiedziała zdecydowanie twierdząco (Rys.2.). Dwie osoby wypowiedziały się negatywnie, a kolejne dwie wstrzymały się od głosu. Najwięcej wątpliwości wyrazili pracownicy w przedziale stażowym: od 6-15 i 16-25 lat pracy (Tabela.3). strona 33 Katarzyna Bilińska Rys.2. Pytanie nr 2: Czy identyfikuje się Pan/Pani z nowym wizerunkiem Biblioteki promowanym podczas ‘Dni Otwartych Uczelni’, na łamach ‘Kuriera UEK’ oraz przy okazji większych wystaw z udziałem władz Uczelni? Staż pracy Liczba respondentów Tak Raczej tak Raczej nie Nie Brak odpowiedzi Do 5 lat 13 6 (46 %) 6 (46%) 0 0 1 (8%) Od 6 do 15 17 7 (41%) 7 (41%) 1 (6%) 1 (6%) 1 (6%) Od 16 do 25 17 6 (35%) 6 (35%) 3 (18%) 0 0 Powyżej 25 15 7 (47%) 7 (47%) 1 (6%) 0 0 Razem 62 (100%) 26 (42%) 26 (42%) 5 (8%) 2 (3%) 3 (5%) Tabela.3. Wyniki ankiety dla pytania nr 2 Strategia promocyjna realizowana przez Zespół uwzględniła formy PR o charakterze zewnętrznym: wydawnictwa (nowe foldery dla różnych grup odbiorców, redagowanie artykułów do ‘Kuriera UEK’ w ramach zainicjowanej stałej szpalty ‘Biblioteczny helpdesk’, Biblioteczne Vademecum na platformie Moodle), prezentacje (stanowisko promocyjne BG UEK podczas ‘Dni Otwartych Uczelni’ dwa razy w roku akademickim, oprowadzanie wycieczek po Bibliotece), kontakty z mediami (poprzez rzecznika prasowego UEK, Sekcję Promocji UEK), informowanie środowiska akademickiego przy pomocy różnych środków o ofercie szkoleń dla grup seminaryjnych, spójny system identyfikacji wizualnej (troska o projekt logo strona 34 Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników... i gadżetów), wystawy (przygotowywanie rocznego planu wystaw, realizacja, koordynacja i promocja w środowisku), aktywność w życiu społecznym (udział w imprezach uczelnianych: inauguracjach, spotkaniach okolicznościowych, dniach pamięci, dniach integracji), obsługa kontaktów z Biurem ds. Osób Niepełnosprawnych UEK oraz środowiskiem całej Uczelni poprzez listę mailingową. Funkcja Zespołu została zdefiniowana jako udział jej członków we wszystkich dziedzinach związanych z promocją BG UEK na terenie Kampusu. Działania Biblioteki wykraczające poza mury Uczelni, zwłaszcza prowadzone pod patronatem Rektora, nie mieszczą się w zakresie kompetencji Zespołu i są przejmowane przez pracowników Sekcji Promocji Kancelarii Rektora UEK. Ocenę folderów oraz gadżetów promocyjnych zawierają odpowiedzi na pytanie trzecie (rys. 3). Wyniki pokazały, że pracownicy nie są jednomyślni i mają zastrzeżenia co do materiałów promocyjnych. 48% ankietowanych bez przekonania doceniło wartość folderów i gadżetów. Co prawda 27% pracowników wyraziło pełne uznanie dla zrealizowanych wydawnictw, ale jednocześnie zebrała się znaczna grupa niezadowolonych (16% - na RACZEJ NIE, 6% - na NIE). Pod względem zmiennej lat stażu największą krytyką wykazały się grupy zawodowe: 16-25 lat pracy, powyżej 25 lat (Tabela.4). Należy nadmienić, że za projekt graficzny odpowiedzialny był grafik z Sekcji Promocji Kancelarii Rektora UEK. Pracownicy Zds.P nie otrzymali próbnych egzemplarzy i byli zaskoczeni tym, że ostateczne wersje mocno odbiegały od zaakceptowanej wersji projektowej. Pytanie nr 3 łączyło opinię o dwóch różnych rodzajach materiałów i mogło wprowadzić respondentów w zakłopotanie w przypadku, gdy chcieli oni wyrazić kontrastujące opinie dla folderów i gadżetów. Rys.3. Pytanie nr 3: Czy uważa Pan/Pani, że foldery i gadżety zrealizowane w 2010 r. strona 35 Katarzyna Bilińska spełniają informacyjno-promocyjną funkcję w satysfakcjonującym stopniu? Staż pracy Liczba respondentów Tak Raczej tak Raczej nie Nie Brak odpowiedzi Do 5 lat 13 3 (23 %) 7 (54%) 2 (15%) 0 1 (8%) Od 6 do 15 17 5 (29%) 8 (47%) 2 (12%) 1 (6%) 1 (6%) Od 16 do 25 17 5 (29%) 8 (47%) 1 (6%) 3 (18%) 0 Powyżej 25 15 4 (27%) 7 (46%) 4 (27%) 0 0 Razem 62 (100%) 17 (27%) 30 (48%) 9 (16%) 4 (6%) 2 (3%) Tabela.4. Wyniki ankiety dla pytania nr 3 Dotychczasowe formy kreowania pozytywnego wizerunku przyjęte przez Zds.P uznane zostały za niewystarczające przez 23% ankietowanych i 19% osób wyrażających się z mniejszym przekonaniem (w sumie 42%). Grupa 32% badanych nie potrafiła wskazać innych instrumentów, których dotąd nie wykorzystano w działaniach promocyjnych. Osiem osób, czyli aż 13% pracowników Biblioteki nie zaznaczyło żadnej odpowiedzi. Patrząc na rozłożenie głosów według zmiennej stażu pracy można dostrzec lekką dominację grupy zawodowej 16-25 w kreowaniu opinii, iż należy rozszerzyć paletę narzędzi PR. Rys.4. Pytanie nr 4: Czy uważa Pan/i, że istnieją inne możliwości/narzędzia kreowania pozytywnego wizerunku Biblioteki, które dotąd nie zostały rozpoznane i wykorzystane? strona 36 Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników... (Jeśli tak, to proszę wymienić na odwrocie strony) Staż pracy Liczba respondentów Tak Raczej tak Raczej nie Nie Brak odpowiedzi Do 5 lat 13 3 (23 %) 2 (15%) 5 (38%) 2 (16%) 1 (8%) Od 6 do 15 17 5 (29%) 2 (12%) 4 (23%) 3 (18%) 3 (18%) Od 16 do 25 17 3 (18%) 5 (29%) 5 (29%) 1 (6%) 3 (18%) Powyżej 25 15 3 (20%) 3 (20%) 6 (40%) 2 (13%) 1 (7%) Razem 62 (100%) 14 (23%) 12 (19%) 20 (32%) 8 (13%) 8 (13%) Tabela.5. Wyniki ankiety dla pytania nr 4 W czwartym pytaniu zawarto furtkę w postaci pytania dookreślającego otwartego, które pozwoliło na zebranie pomysłów pracowników odnośnie kreowania wizerunku Biblioteki. strona 37 Katarzyna Bilińska Staż pracy Liczba respondentów Liczba respondentów z pomysłami * (AKTYWNI) Pomysły Deklarowana chęć współpracy * (Pyt. 5) Do 5 lat 13 4 (31 %) • konto BG na gg i FB, Twitter • nowa strona www • punkt info przy wejściu do BG (obecnie problem z library anxiety) • nowy sprzęt komputerowy • badanie satysfakcji klienta • zadbanie o estetykę wnętrza • film o BG na www • newsletter 3 Od 6 do 15 17 5 (29%) • promocja DOROBKU wśród pracow. nauk. UEK • gg, FB (x2) • zakładki, wizytówki • Dzień Otwarty BG (x2) • aktualne informacje o BG w sieci: Wikipedia • konkursy dla pracowników BG, UEK, studentów • rozszerzenie oferty na moodle • cykliczne imprezy w BG, inne niż wystawy • działalność informacyjna w środowisku naukowców i sektorze przedsiębiorców • poprawa estetyki wnętrz 5 Od 16 do 25 17 7 (41%) • cykliczne badanie użytkownika (x3) • nowa strona www • reklama BG w czasopismach ekon. • konferencje • panele, spotkania z wydawcami, redaktorami, politykami 1 Powyżej 25 15 2 (13%) • FB • blogi • ogólnodostępne prezentacje baz • promocja zbiorów ukierunkowana na poszczególne tematy 2 Suma 62 (100%) 18 (29%) 11 (18%) Tabela.6. Narzędzia PR do wprowadzenia wg pracowników BG UEK Wśród pomysłów poddanych przez grupę ‘aktywnych’ respondentów znalazły się działania głównie o charakterze zwiększonej aktywności BG w świecie realnym i wirtualnym (Dzień Otwarty BG, imprezy biblioteczne poprawa strony www, utworzenie konta BG na portalach społecznościowych, konektorach, więcej o BG na Moodle – PR w Internecie [2]). Należy podkreślić cenną uwagę, która powtórzona została w trzech przedziałach stażowych, o konieczności monitorowania potrzeb użytkownika w oparciu o badania marketingowe (Tabela.6). Między innymi po to, aby obalić przekonanie bibliotekarzy, że wiedzą najlepiej czego oczekuje klient [librarians know best], [3, s. 454]. Zaskakujący okazał się fakt, że najmłodsze koleżanki i koledzy nie wykazali szczególnego zainteresowania czwartym pytaniem. Można by wywnioskować, że kilka osób nie zrozumiało intencji pytającego i potraktowało pytanie jako okazję do skrytykowania bieżących działań bez podania propozycji od siebie. Prawdopodobnie dlatego wynik dla grupy zawodowej 16-25 wydaje się być mylący (aż 7 osób = 41% ankietowanych z tego przedziału stażowego zdobyło się na podzielenie swoimi uwagami), z czego tylko jedna osoba reflektowała na strona 38 Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników... współpracę z Zds.P. Ostatnie pytanie dotyczyło właśnie zainteresowania PR i zaangażowania na rzecz ‘wspólnych’ działań promocyjnych (Rys.5). Rys.5. Pytanie nr 5: Czy interesuje Pana/Panią działalność Zds.P i czy chciałby Pan/Pani aktywnie współpracować z Zds.P nad poprawą PR Biblioteki? Staż pracy Liczba respondentów Tak Raczej tak Raczej nie Nie Brak odpowiedzi Do 5 lat 13 2 (15 %) 3 (23%) 7 (54%) 0 1 (8%) Od 6 do 15 17 5 (29%) 6 (35%) 3 (18%) 2 (12%) 1 (6%) Od 16 do 25 17 3 (18%) 3 (18%) 8 (48%) 3 (18%) 0 Powyżej 25 15 2 (13%) 3 (20%) 7 (47%) 3 (20%) 0 Razem 62 (100%) 12 (19%) 15 (24%) 25 (41%) 8 (13%) 2 (3%) Tabela.7. Wyniki ankiety dla pytania nr 5 W przypadku pytania odnoszącego się do zainteresowania działalnością Zds.P oraz wyrażenia chęci współpracy na polu kształtowania pozytywnego wizerunku pracownicy wykazali się dużą rozbieżnością zdań. Jednoznacznie zdeklarowanych było 19% na TAK i 13% na NIE. Większość ankietowanych zaznaczyła odpowiedzi wymijające: 41% pracowników wolałoby nie podejmować w przyszłości żadnych zobowiązań, natomiast 24% czyli jedna czwarta ogółu badanej grupy brała pod uwagę taką ewentualność. Najbardziej chętni do współpracy okazali się bezsprzecznie pracownicy strona 39 Katarzyna Bilińska zakwalifikowani do drugiej grupy stażowej (Tabela.7). Tylko wśród najmłodszych nikt nie udzielił jednoznacznie negatywnej odpowiedzi. Nie mniej jednak wynik budzi wątpliwości, dlaczego z tego grona tak mało osób wyraziło gotowość wzięcia współodpowiedzialności za działania, które służą dobru wspólnemu i mogą determinować warunki pracy w BG w najbliższej przyszłości. Wyniki ankiety pokazały, że istnieje potrzeba dyskusji w najbliższym otoczeniu na temat sensu podejmowania wysiłku nad poprawą image’u Biblioteki według dotychczasowego planu. Inicjatywy z polecenia bądź za akceptacją Dyrekcji podejmowane przez Zds.P cieszą się poparciem znakomitej większości pracowników. Jednocześnie pojedyncze głosy krytyki sygnalizują potrzebę korekty działań oraz popracowania nad dialogiem wewnętrznym instytucji. Jako pozytywny wynik należy potraktować zaangażowanie pracowników w uzupełnienie ankiety i sformułowanie swoich pomysłów na PR-owe poprawki. Zaskakujący okazał się wynik grupy osób najdłużej pracujących w Bibliotece, które najsilniej ze wszystkich potwierdziły zasadność powołania Zespołu (73%). Szukając korelacji między stażem zawodowym a wynikami trudno jest dowieść hipotezy, iż istnieje jakakolwiek zależność między zmiennymi w przypadku omawianej grupy badawczej. Bardziej wiarygodne wydaje się uzasadnienie przemawiające za tym, że liczą się cechy charakteru, osobowość, otwartość na zmiany, stopień zaangażowania i poczucia odpowiedzialności. Rezultaty ankiety wyznaczają pewien punkt zaczepienia, w oparciu o który podjęte zostaną dalsze decyzje. Na efekty długofalowe trzeba będzie poczekać co najmniej kilka lat. Dlatego warto pracować na rzecz public relations Biblioteki wytrwale i z cierpliwością, nie marnując energii na szukanie szybkich rezultatów. Działania promocyjne coraz rzadziej przybierają postać nieuświadomionych ruchów, gdyż stawka, o którą bój toczą biblioteki jest zbyt wysoka. Przyszłość bibliotek akademickich, będzie zależała między innymi od tego, na ile biblioteki zaangażują siły w działania promocyjne na rzecz wykreowania pozytywnego wizerunku instytucji wysoce wartościowej, która „stanowi świadectwo faktycznych działań władz uczelni na rzecz tworzenia optymalnych warunków do nauki i pracy naukowej” [1, s. 18]. Podnoszeniu jakości usług towarzyszą działania mające na celu przypomnienie misji Biblioteki wobec Uniwersytetu, poinformowanie wszystkich zainteresowanych o korzyściach wynikających z korzystania z jej usług oraz celowe wzbudzenie potrzeb informacyjnych w studentach we współpracy strona 40 Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników... z wykładowcami. Wchodząc na ścieżkę marketingową bibliotekarze powinni liczyć się z tym, że dynamiczne procesy przemian otaczającego świata będą wymuszały częste i odważne decyzje o wpisaniu się w bieżące trendy w strefie nauki i edukacji. Wykorzystane źródła: 1. ANTCZAK Beata. Public Relations Biblioteki Szkoły Wyższej Bankowej w Toruniu. W: KOCÓJOWA Maria (red. nauk.). Public relations. Biblioteki, wydawnictwa, informacja naukowa, uczelnie. Kraków: Wyd. UJ, 2004, s. 18. ISBN 83-233-1838-7. 2. ASHCROFT Linda, HOEY Clive. PR, marketing and the Internet: implications for information professionals. Library Management. 2001, vol. 22, no 1/2, pp. 68-74. ISSN 0143-5124. 3. KAUR Kiran. Marketing the academic library on the web. Library Management. 2009, vol. 30, No 6/7, s. 454. ISSN 0143-5124. 8 s. 454. strona 41 Katarzyna Bilińska strona 42 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Grzegorz Budny Oddział Informacji Naukowej Kolekcje Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego – nowa odsłona Na dane publikowane przez Bank Światowy (World Bank) i Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund, IMF) powołują się dziennikarze, politycy i naukowcy na całym świecie. Dlaczego? Ponieważ są przedstawione w wygodnej formie umożliwiającej różnego rodzaju porównania, a za ich wiarygodność ręczą wspomniane instytucje. Warto poznać nowe serwisy online: World dataBank i e-Library Banku Światowego oraz IMF eLibrary. To statystyki i analizy, książki, czasopisma i bazy danych - prawdziwe kopalnie wiedzy o gospodarce światowej. World dataBank to zebrane w jednym miejscu bazy danych Banku Światowego. Można tu znaleźć dane dla całego świata dotyczące między innymi: rozwoju społeczno-gospodarczego, zadłużenia i przepływów finansowych, postępu cywilizacyjnego, cen towarów, warunków prowadzenia działalności gospodarczej, a także zagadnień związanych ze zdrowiem, płcią i edukacją. Jest również kilka baz poświęconych wyłącznie Afryce. strona 43 Grzegorz Budny Serwis jest bardzo prosty w obsłudze. Na początku należy wybrać jedną z baz (każda posiada krótki opis), a następnie określić trzy zmienne: kraj lub grupę krajów, które chcemy analizować, interesujący nas wskaźnik (lub wskaźniki) oraz czas. Teraz pozostaje tylko ustalić format wyników i gotowe. Uzyskane dane można zapisać w formacie xls. Serwis The World Bank e-Library był już dostępny wcześniej, ale niedawno przeszedł modernizację i możemy teraz oglądać jego nowe oblicze. Znajdziemy tam pełne teksty książek, serii książkowych, czasopism oraz zeszytów Working Papers wydawanych przez Bank Światowy. Są one dostępne w formacie pdf w tym samym czasie, co wydania papierowe. Ulepszono opcje przeglądania kolekcji – teraz można to robić według regionu świata, którego publikacja dotyczy, tematu lub rodzaju publikacji. Dużym ułatwieniem jest możliwość przeglądania serii książkowych. Oba serwisy Banku Światowego znakomicie się uzupełniają: World dataBank dostarcza dane statystyczne, natomiast e-Library oferuje pogłębione analizy dotyczące konkretnych problemów w określonych krajach lub regionach świata. Ze względu na profil swojej działalności, najwięcej uwagi Bank Światowy poświęca krajom rozwijającym się. IMF eLibrary to serwis stworzony przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Dostarcza zarówno twarde dane w postaci statystyk, jak i pozycje szerzej omawiające zjawiska zachodzące w gospodarce światowej. W części opisowej (książki, serie i czasopisma) można wyszukiwać albo przeglądać zasoby według tytułu, daty publikacji, serii lub regionu świata. Efektem poszukiwań jest pełny tekst w postaci pliku pdf. Żeby zajrzeć do części statystycznej, trzeba wybrać zakładkę IMF Data na samej górze strony (na ciemnym tle). strona 44 Kolekcje Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego – nowa odsłona Serwis zawiera dane z baz statystycznych International Financial Statistics (ogólna statystyka finansowa, rachunkowość narodowa), Direction of Trade Statistics (międzynarodowa wymiana handlowa), Government Finance Statistics (finanse publiczne) oraz Balance of Payments Statistics (bilans płatniczy). Najbardziej polecany sposób poszukiwania danych to użycie narzędzia Query Builder. Należy określić interesujące nas kraje/regiony, wskaźniki, źródło danych oraz czas. Wyniki można zapisać jako plik pdf, xls lub doc. Biblioteka Główna nie jest już depozytariuszem publikacji Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Serwis IMF eLibrary został zakupiony ze środków Uczelni. Natomiast współpraca z Bankiem Światowym od 2009 r. odbywa się na nowych zasadach. Biblioteka Depozytowa nie otrzymuje już drukowanych egzemplarzy, ale oferuje dostęp online do World dataBank i e-Library. Nadal w Oddziale Informacji strona 45 Grzegorz Budny Naukowej (pok. 310 w bud. Biblioteki) można korzystać ze zgromadzonych w ramach obu kolekcji zbiorów drukowanych i baz na CD/DVD. Omówione serwisy są dostępne na każdym komputerze działającym w sieci uczelnianej. Wejście do World dataBank i e-Library Banku Światowego jest możliwe przez zakładkę E-źródła (następnie klikamy w zakładkę Bibl. Depoz. WB) lub przez stronę Biblioteki Depozytowej Banku Światowego (link na głównej stronie Biblioteki). Do IMF eLibrary można wejść przez zakładkę E-źródła (następnie klikamy w zakładkę Bazy danych - portale) lub przez stronę dawnej Biblioteki Depozytowej Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Możliwy jest także dostęp z domu lub innego miejsca poza Uczelnią przez zakładkę Zdalny dostęp – dla pracowników i studentów posiadających aktywne konto biblioteczne. Wszelkich informacji na temat obsługi baz danych będących w zasobach Biblioteki udzielają pracownicy Oddziału Informacji Naukowej oraz Oddziału Czytelń (pokoje 310 i 301, III p., Biblioteka Główna). Pytania można przesyłać także drogą mailową na adres: [email protected] oraz [email protected]. strona 46 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Kinga Filipiak Oddział Informacji Naukowej Czytaj on-line! Prezentacja serwisów książek elektronicznych: ibuk.pl oraz ebrary Ibuk.pl czytelnia on-line to polski serwis książek elektronicznych, który zawiera głównie podręczniki akademickie w języku polskim, ale także publikacje w języku angielskim oraz czasopisma naukowe. Biblioteka Główna UEK posiada dostęp do publikacji z zakresu nauk ekonomicznych, społecznych, humanistycznych, informatyki, a także do tytułów darmowych, które są oferowane w tzw. wolnym dostępie. Publikacje ułożone są według następujących kategorii: ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● Nauki ekonomiczne Nauki humanistyczne Nauki matematyczno-przyrodnicze Nauki społeczne Informatyka Medycyna Prawo Publikacje darmowe Publikacje w języku angielskim Słowniki, leksykony, kompendia Czasopisma naukowe strona 47 Kinga Filipiak Obsługa bazy Publikacje można przeszukiwać alfabetycznie według tytułów, w obrębie powyższych kategorii lub korzystając z szybkiego wyszukiwania poprzez pole szukaj znajdujące się w prawym górnym rogu strony. Wykaz wszystkich książek, do których Uczelnia wykupiła dostęp jest widoczny po wybraniu odnośnika dostępne książki. Przy pozycjach tych pojawia się przycisk czytaj. Jeżeli w katalogu Uczelni nie ma poszukiwanej pozycji, a jest ona dostępna w zasobach czytelni ibuk.pl – można kliknąć na przycisk zgłoś zakup bibliotece, co ułatwi wybór publikacji przy kolejnych zamówieniach. Książki można czytać wchodząc bezpośrednio do wybranej publikacji po naciśnięciu odnośnika czytaj przy książce w katalogu uczelni lub wykorzystując bezpłatną aplikację do czytania Itelix iLibrary Reader EE, instalowaną jednorazowo na komputerze objętym siecią uczelnianą. Aplikacja ta daje możliwość korzystania z bardziej rozbudowanej funkcjonalności czytelni. Drukowanie treści udostępnianych książek jest możliwe tylko po uiszczeniu opłaty. W tym celu należy wybrać znajdujący się obok tytułu książki przycisk więcej, a następnie odnośnik kup dostęp z wydrukiem. Z każdej książki może jednocześnie korzystać pięciu czytelników. Ebrary to platforma zawierająca obcojęzyczne (głównie w języku angielskim, ale również w niemieckim, francuskim, hiszpańskim, portugalskim, szwedzkim czy holenderskim) książki elektroniczne. Oferujemy dostęp do 12283 tytułów, które należą do dwóch kolekcji: strona 48 Czytaj on-line! Prezentacja serwisów książek elektronicznych: ibuk.pl oraz ebrary ● ● Business & Economics – to pełnotekstowe e-książki, wyniki badań, raporty handlowe o przedsiębiorstwach oraz różnorakie studia przypadków (Case Studies). W kolekcji znajdują się książki takich wydawców jak AMACOM, McGraw-Hill, MIT Press, John Wiley & Sons oraz wielu innych. Computers & IT – to elektroniczne pozycje dotyczące zaawansowanych technologii informatycznych, inżynierii komputerowej czy programowania. W kolekcji dostępne są także przewodniki dla użytkowników popularnych aplikacji komputerowych, podręczniki na temat programowania, zarządzania bazami danych, bezpieczeństwa sieci i wiele innych. W niniejszej kolekcji można znaleźć publikacje następujących wydawnictw: Elsevier, Artech House, Syngress, John Wiley & Sons, Osborne/McGraw-Hill, IBM, Charles River Media i wiele innych. Obsługa bazy Po wejściu do bazy widoczna jest zakładka Info, w której znajdziemy krótką informację w języku polskim na temat obsługi bazy, a także możliwość skorzystania z przewodnika oraz szkolenia video również w języku polskim. Na tej stronie znajduje się link do wszystkich dostępnych tytułów. Aby rozpocząć wyszukiwanie przechodzimy do zakładki Search. Przeszukując bazę możemy wybrać wyszukiwanie proste (okno prostego wyszukiwania jest dostępne na każdej stronie platformy) lub Advanced Search (szukanie m.in. według autora, tytułu, fragmentu tekstu, wydawcy, języka dokumentu). Wynik wyszukiwania możemy doprecyzować przez strona 49 Kinga Filipiak zaznaczenie wybranych kategorii, które pojawiają się wraz z wynikami wyszukiwania. Odnośnik All Subjects, pozwala wyszukiwać publikacje według tematyki. Wyniki wyszukiwania można posortować wg trafności, tytułu, wydawcy czy daty wydania. Historia wszystkich wyszukiwań bieżącej sesji jest dostępna po wybraniu zakładki Searches. Dzięki temu w każdej chwili możliwy jest powrót do dowolnego etapu sesji wyszukiwania. Warto zwrócić uwagę na zakładkę Chapter Results, która pokazuje ranking 20 najbardziej trafnych rozdziałów z różnych dokumentów z naszego wyszukiwania. Kliknięcie na skan okładki lub tytuł publikacji powoduje automatyczne otwarcie książki. Dokumenty możemy przeglądać poprzez przejście do odpowiednich stron i rozdziałów, zawierających żądane hasło (przy pomocy przycisku „szkło powiększające”) lub po prostu przekartkować strony. Jeżeli z danej pozycji korzysta inny użytkownik, system ustawia kolejnego czytelnika w kolejce oczekujących, automatycznie powiadamiając go o tym. W chwili, gdy książka przestanie być wykorzystywana, odpowiednia informacja zostanie przekazana oczekującemu użytkownikowi. Bardzo ciekawym rozwiązaniem jest możliwość stworzenia własnej półki, na której możemy zapisywać i organizować swoje dotychczasowe wyniki wyszukiwania, robić notatki czy podkreślać tekst w różnych kolorach. Wyniki wyszukiwania możemy również udostępnić innym użytkownikom. Aby móc założyć własną półkę należy wcześniej utworzyć konto w serwisie ebrary. W tym celu trzeba wybrać zakładkę Bookshelf lub link Sign In znajdujący się w prawym górnym rogu strony, a następnie Create an account. Możemy poszerzyć nasze wyszukiwanie dzięki połączeniu się z innymi źródłami on-line za pomocą InfoTools. Istnieje również możliwość kopiowania i drukowania (do 40 stron) tekstu. Zarówno w przypadku kopiowania jak i drukowania fragmentu tekstu ebrary zapewnia automatyczne cytowanie z hyperlinkiem URL ze wskazaniem źródła cytowanej informacji. Dzięki oprogramowaniu Plug-in lub Unity Reader, skorzystamy z dodatkowych funkcji, np. generatora mowy tzw. text-to-speech. Aby zainstalować to oprogramowanie należy kliknąć na klawisz ebrary Reader. strona 50 Czytaj on-line! Prezentacja serwisów książek elektronicznych: ibuk.pl oraz ebrary Serwisy ibuk.pl oraz ebrary dostępne są na każdym komputerze działającym w sieci uczelnianej, a także z domu lub innego miejsca poza uczelnią poprzez zdalny dostęp - dla pracowników i studentów UEK posiadających aktywne konto biblioteczne w naszej Bibliotece. Wejście do nich możliwe jest przez zakładkę E-źródła (następnie - zakładkę Bazy danych-portale) lub Zdalny Dostęp ze strony domowej Biblioteki. Wszelkich informacji na temat obsługi baz danych będących w zasobach Biblioteki udzielają pracownicy Oddziału Informacji Naukowej oraz Oddziału Czytelń (pokoje 310 i 301, III p., Biblioteka Główna). Pytania można przesyłać także drogą mailową na adres: [email protected] oraz [email protected]. strona 51 Kinga Filipiak strona 52 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Kinga Filipiak Oddział Informacji Naukowej CEIC Data. Economic Databases for Emerging and Developed Markets CEIC Data jest bardzo obszerną i rozbudowaną bazą danych oferującą wskaźniki makroekonomiczne, dane sektorowe czy finansowe z całego świata. Zawartość bazy CEIC jest aktualizowana w trybie ciągłym na podstawie informacji publikowanych przez urzędy statystyczne, banki centralne, giełdy papierów wartościowych, organizacje sektorowe, izby handlowe oraz firmy badania opinii i rynku. Biblioteka Główna UEK zapewnia dostęp do następujących modułów bazy: ● ● ● ● ● ● ● WorldTrend Database Global Database Daily Database Brazil Premium Database Russia Premium Database India Premium Database China Premium Database strona 53 Kinga Filipiak WorldTrend Database zawiera międzynarodowe dane makroekonomiczne gromadzone na podstawie źródeł: Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF), MSCI Barra i CEIC-Generate. Dane uporządkowane są według krajów i regionów. Dostępne sekcje to m.in.: rachunki narodowe, finanse publiczne, inflacja, handel zagraniczny, bilans płatniczy, statystyki monetarne i statystyki biznesu. W module tym możemy znaleźć dane benchmarkowe ułatwiające ocenę porównawczą, prognozy wskaźników makroekonomicznych, indeksy MSCI wskaźniki rozpoznawalne przez inwestorów na całym świecie i uznawane za jedne z najbardziej miarodajnych w zakresie benchmarku kapitałowego oraz Global Economic Monitor – bazę danych 29 wskaźników porównywalnych dla 123 krajów świata, przedstawionych w ujednoliconej formie, co umożliwia łatwe i pełne porównanie między krajami i regionami. Global Database obejmuje informacje dotyczące większości państw świata. Dane dla każdego z krajów pogrupowane są w kilkunastu działach: ● ● ● ● ● National Accounts (rachunki narodowe) Flow of Funds (przepływ środków finansowych) Production (produkcja) Sales, Orders, Inventory and Shipments (sprzedaż, zamówienia, zapasy) Construction and Property (budownictwo) strona 54 CEIC Data. Economic Databases for Emerging and Developed Markets ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● Government and Public Finance (finanse sektora publicznego) Demographic and Labour Market (demografia i rynek pracy) Banking Statistics (statystyka bankowa) Interest Rates and Foreign Exchange Rates (kursy walut i stopy procentowe) Investment (inwestycje) Prices (ceny) Tourism (turystyka) Business and Economic Survey (przegląd ekonomiczny i biznesowy) Domestic Trade and Household Survey (handel krajowy i gospodarstwa domowe) Inflation (inflacja) Foreign Trade and Balance of Payment (handel zagraniczny i bilans płatniczy) Monetary (pieniądz) Transport and Telecommunication (transport i łączność) Financial Market (rynek finansowy) Energy Sector (energia) Agricultural Sector (rolnictwo) Daily Database to uaktualniane codziennie dane z następujących sekcji: ceny towarów i kontraktów terminowych, stopy procentowe kredytów i depozytów, statystyki epidemiologiczne, rynki finansowe, terminowe kursy wymiany, papiery wartościowe, międzybankowe stopy procentowe, statystyki monetarne, swapy walutowe. Bazy Premium (Brazil Premium Database, Russia Premium Database, India Premium Database, China Premium Database) zawierają statystykę krajów BRIC: Brazylii, Rosji, Indii oraz Chin. Stanowią one połączenie danych sektorowych, makroekonomicznych i regionalnych. Dane prezentowane są bardzo szczegółowo w ujęciu ogólnokrajowym oraz regionalnym (prowincje, miasta, powiaty). Bazy Premium zawierają dane dostępne na wyłączność przez CEIC Data oraz pochodzące ze źródeł w językach lokalnych, przetłumaczone na język angielski. Dane w przypadku każdego modułu prezentowane są w ujednoliconej formie, a dzięki wygodnemu interfejsowi korzystanie z bazy jest proste i przystępne. Katalog z seriami danych jest przedstawiony jako struktura rozwijana (tzw. drzewko). Najpierw wybieramy kraj lub region, następnie dział (sekcję), dalej interesujące nas wskaźniki. strona 55 Kinga Filipiak Po kliknięciu na wybraną pozycję otrzymujemy szybki podgląd danych przedstawionych w formie wykresu oraz przykładowych szeregów czasowych. W sekcjach Series Information oraz Series Statistics zamieszczone są dodatkowe informacje o danych. Rezultaty wyszukiwania można zapisywać w MyCDM (zakładka Add to Workspace). Zaletą baz CEIC jest możliwość wyeksportowania danych do programu Excel (Download to Excel) oraz stworzenia wykresu dla kilku (maksymalnie 10) wybranych wskaźników (Create Graph), co jest przydatne przy porównywaniu różnych obszarów. Wraz z wygenerowanym wykresem pojawia się menu umożliwiające m.in. zmianę ram czasowych (Set Timeframe) czy rodzaju wykresu (Change Chart) na słupkowy, liniowy czy punktowy, jak również wydrukowanie lub zapisanie wyników. W przypadku przesyłania danych do Excela szeregi czasowe możemy określić po wybraniu zakładki Settings (następnie Excel Download oraz Timeframe Settings) z głównego menu. Wybierając zakładkę Settings, a następnie Quick View Settings możemy zmieniać także sposób wyświetlania szybkiego podglądu. Istnieje również możliwość szybkiego wyszukiwania interesujących nas danych. W tym celu należy wybrać przycisk Search w lewym dolnym rogu ekranu, a następnie przeszukiwać bazy przy pomocy okienka wyszukiwania. strona 56 CEIC Data. Economic Databases for Emerging and Developed Markets Baza CEIC Data jest dostępna na każdym komputerze działającym w sieci uczelnianej, a także z domu lub innego miejsca poza Uczelnią przez zdalny dostęp – dla pracowników i studentów UEK posiadających aktywne konto biblioteczne w naszej Bibliotece. Wejście do bazy możliwe jest przez zakładkę E-źródła (następnie wybieramy zakładkę Informatory gospodarcze lub Statystyka, a potem międzynarodowa) lub Zdalny dostęp ze strony domowej Biblioteki. Wszelkich informacji na temat obsługi baz danych będących w zasobach Biblioteki udzielają pracownicy Oddziału Informacji Naukowej oraz Oddziału Czytelń (pokoje 310 i 301, III p., Biblioteka Główna). Pytania można przesyłać także drogą mailową na adres: [email protected] oraz [email protected]. strona 57 Kinga Filipiak strona 58 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Kinga Filipiak Oddział Informacji Naukowej Municipium – kompleksowy produkt internetowy poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego Serwis internetowy Municipium prowadzony jest przez firmę Euromoney Polska S.A., należącą do grupy ISI Emerging Markets – czołowego dostawcy danych dotyczących gospodarek krajów rozwijających się. Serwis agreguje, aktualizuje i udostępnia dane dotyczące jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, zawiera bieżące informacje z kilkuset źródeł, dokumenty, profilowane opracowania, analizy, raporty. Portal jest dostępny w językach polskim i angielskim. Informacje prezentowane w serwisie pogrupowane są w następujących działach: strona 59 Kinga Filipiak ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● Aktualności – przegląd bieżących wiadomości z renomowanych źródeł na temat jednostek samorządu terytorialnego, w tym bloki o charakterze ekonomicznym, prawnym, politycznym, samorządowym czy dotyczącym stref ekonomicznych. Prasa – bieżące i archiwalne wydania prasy z poszczególnych regionów, np. Dziennik Polski, Życie Warszawy, Dziennik Bałtycki. Opracowania – wydawnictwa m.in. GUS czy PAIiIZ do pobrania w formacie PDF, np. Atrakcyjność inwestycyjna Polski, Polska w liczbach, Powiaty w Polsce, Why Poland?, Facts about Poland. Bank danych – dane statystyczne dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (województwa, powiaty, gminy), mechanizm hierarchizowania, porównywania, przenoszenia do Excela i na wykresy danych dotyczących wybranych jednostek samorządowych. W przypadku tworzenia rankingów i porównywania jednostek samorządu terytorialnego na ekranie widocznych jest pięć wskaźników, które możemy dowolnie zmieniać i zestawiać (po kliknięciu na żółty folder wybieramy kategorię, a następnie wskaźnik). Profile JST – profile wszystkich jednostek samorządu terytorialnego każdego szczebla, zawierające informacje adresowe, opis, wskaźniki finansowe, dane o atrakcyjności inwestycyjnej a także o przedsiębiorstwach działających na rynkach lokalnych wraz z wybranymi danymi finansowymi i inne. W dziale tym dostępne są również własne analizy kwartalne serwisu Municipium dotyczące jednostek samorządowych – LocalTrends. Raporty, dostępne w formatach PDF i Excel, zawierają analizę jednostek m.in. pod kątem atrakcyjności inwestycyjnej, wykonalności budżetu, sytuacji finansowej, finansowania projektów UE. Dla każdej jednostki sporządzona jest również analiza porównawcza z innymi podmiotami samorządowymi. Przetargi – baza danych przetargów ogłaszanych przez każdą jednostkę samorządową. SSE – informacje o Specjalnych Strefach Ekonomicznych. Programy UE – programy strukturalne i fundusze unijne dla poszczególnych jednostek samorządowych, słownik pojęć z zakresu polityki strukturalnej. Plany i strategie – dokumenty związane z krajowymi planami i strategiami rozwoju. Źródła – wydania bieżące i archiwalne dzienników regionalnych, jak również sprawozdania Narodowego Banku Polskiego, Dziennik Ustaw, Monitor Polski, badania PENTOR – barometr gospodarczy, publikacje ministerstw, dane Głównego Urzędu Statystycznego, Komitetu do Spraw strona 60 Municipium – kompleksowy produkt internetowy poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego ● Europejskich oraz innych instytucji. MyMunicipium – w tej zakładce istnieje możliwość wyboru wersji językowej oraz zapisania osobistych ustawień. Serwis zbudowany został z myślą o łatwej, intuicyjnej nawigacji. Wybrane przez użytkownika dane można porównywać i pobierać (PDF, Excel, wykresy). Zasoby portalu przeszukujemy przez poszczególne zakładki. Bieżące wiadomości na temat jednostek samorządowych możemy wyszukiwać za pomocą okienka wyszukiwania dostępnego po wybraniu zakładki Start lub Aktualności. Ponadto po lewej stronie ekranu dostępne jest okienko szybkiego wyszukiwania jednostek samorządowych. Serwis Municipium jest dostępny na każdym komputerze działającym w sieci uczelnianej, a także z domu lub innego miejsca poza Uczelnią, przez zdalny dostęp – dla pracowników i studentów UEK posiadających aktywne konto biblioteczne w naszej Bibliotece. Wejście do bazy możliwe jest przez zakładkę E-źródła (następnie klikamy w zakładkę Bazy danych - portale lub Informatory gospodarcze) albo Zdalny dostęp ze strony domowej Biblioteki. Wszelkich informacji na temat obsługi baz danych będących w zasobach Biblioteki udzielają pracownicy Oddziału Informacji Naukowej oraz Oddziału Czytelń (pokoje 310 i 301, III p., Biblioteka Główna). Pytania można przesyłać także drogą mailową na adres: [email protected] oraz [email protected]. strona 61 Kinga Filipiak strona 62 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Katarzyna Bilińska Oddział Informacji Naukowej Kinga Filipiak Oddział Informacji Naukowej Media na czasie Można by powiedzieć, że strumień informacji o tradycyjnych i nowych mediach wypłynął w Bibliotece Głównej wraz z upamiętnieniem 350. rocznicy ukazania się pierwszej periodycznej gazety w Polsce. W tym samym czasie Biblioteka przypominała o Merkuriuszu Polskim prezentując wystawę „Merkuriusze, Gońce, Kuriery”, obejmującą tematycznie zagadnienie prasy sensu largo, i po tygodniach starań uzyskała dostęp do nowych źródeł wiedzy: bezkonkurencyjnej bazy World Press Trends Database oraz bazy Communication & Mass Media Complete w ramach portalu EBSCOhost. Zapraszamy do lektury poświęconej ostatniej wystawie oraz charakterystyce nowo zakupionych baz danych... „Merkuriusze, Gońce, Kuriery” 3 stycznia 1661 roku ukazał się w Krakowie, przy Małym Rynku 6, pierwszy numer polskiej gazety pod tytułem: MERKURYUSZ POLSKI dzieie wszytkiego świata w sobie zamykaiący dla informacyey pospolitey [1]. To odległe w czasie wydarzenie stało się przyczynkiem do snucia opowieści o początkach, rozwoju i współczesnych problemach prasy. Podczas otwarcia wystawy, które miało miejsce 18 stycznia b.r. Prorektor prof. dr hab. Andrzej Malawski przypomniał misję prasy zaspokajającą ludzkie potrzeby: cognitio rerum et actionum humanarum [poznanie spraw i czynów ludzkich], które już we wstępie pierwszego numeru nadmienił redaktor Hieronim Pinocci. strona 63 Katarzyna Bilińska, Kinga Filipiak Merkuriusz Polski był wydawany nie tylko w celu informowania poddanych o aktualnościach polityczno-obyczajowych na dworze króla Jana Kazimierza i Ludwiki Marii Gonzagi oraz europejskich rezydencji monarszych, ale także stanowił narzędzie propagandy. Chodziło o zdobycie poparcia dla obozu Jana Kazimierza, planów reformy państwa, mającej wzmocnić władzę królewską i wprowadzić zasadę elekcji vivente rege. Wychodząc od Merkuriusza czy pre-prasy: egipskich gazet ‘urzędowych’ z XV w. p.n.e., oficjalnych biuletynów dworu cesarskiego w Chinach z II w. p.n.e., rzymskich Annales Pontificum, wskazane zostały wciąż żywe problemy i tendencje na rynku prasowym i medialnym. Dualizmy: wolność a upolitycznianie prasy, prawo do informacji a prawo do intymności i życia prywatnego, towar czy usługa, słowo czy obraz, prasa kobieca a męska, media tradycyjne wobec nowych – znajdują swoje obfite w treści, rozwinięcie w księgozbiorze dostępnym w Bibliotece. Promocja, jakże różnorodnej kolekcji Biblioteki, stanowiła jeden z głównych celów wystawy [2]. Dla tych, którzy nie zdążyli zwiedzić ekspozycji, będzie możliwość zapoznania się z multimedialnym katalogiem, będącym archiwalnym odpowiednikiem całej wystawy . Dodatkowo, od lutego b.r., kolekcję z zakresu mediów uzupełniły nowe nabytki w postaci dwóch baz: World Press Trends Database oraz Communication & Mass Media Complete (EBSCOhost). strona 64 Media na czasie World Press Trends Database „Dla branży medialnej nastaje świt nowej ery”[3], a co za tym idzie, bogactwo nowych zjawisk domaga się wieloaspektowej analizy. Anglojęzyczna baza WPT stanowi, dla badaczy tendencji na rynku medialnym, doskonałe narzędzie do pozyskiwania danych statystycznych z 233 państw i regionów za lata 2000-2009. Wydawcą rocznika World Press Trends jest Światowe Stowarzyszenie Wydawców Gazet (World Association of Newspaper and News Publishers), zrzeszające 18 000 gazet, narodowe stowarzyszenia, spółki medialne i niezależnych wydawców, agencje oraz grupy prasowe. Raport zawierający statystykę i analizę przemysłu prasowego w ujęciu globalnym oraz lokalnym, jako jedna z najważniejszych publikacji stowarzyszenia, został udostępniony w wersji elektronicznej bazy danych. World Press Trends Database oferuje trzy sposoby wyszukiwania danych: View/Edit, Reports, Online Book. Pierwsza opcja umożliwia generowanie danych wg kryteriów: kraj, rok publikacji, rozdział oraz typ danych. Druga opcja pozwala na edycję 18 typów raportów, w obrębie których można uściślać parametry odnoszące się także do sposobu wyświetlania danych. Zakładka Online Book stanowi przeglądarkę elektronicznej wersji raportu World Press Trends dla danego roku. Dane dla regionu (Summaries and Quick Reference), bądź wybranego kraju (Country Report) wyświetlane są w postaci dokumentu html. Dopiero z poziomu nowo otwartego okna z raportem dla wybranego kraju, na samym końcu ekranu umieszczono link Download table in Excel. strona 65 Katarzyna Bilińska, Kinga Filipiak W bazie World Press Trends Database ujęto m.in. następujące kategorie informacji dla danego państwa: ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ogólna sytuacja ekonomiczna z uwzględnieniem głównych czynników, które miały wpływ na kształt przemysłu prasowego, wyniki finansowe prasy w podziale na rodzaje: dzienniki poranne, wieczorne, lokalne, regionalne, krajowe tytuły nowe oraz wycofane z rynku reklama w prasie cyrkulacja prasy czytelnictwo (zwyczaje i preferencje czytelników) prasa elektroniczna własność (fuzje, przejęcia, alianse, legislacja, inwestycje, koncentracja i prywatyzacja) prawo prasowe i medialne (w kontekście planowanych zmian) druk i system dystrybucji system przesyłek pocztowych podatki – VAT wsparcie ze strony rządu (inicjatywy prawne, subsydia) pozostałe czynniki (izby prasowe, zatrudnienie). Baza WPT jest dostępna dla użytkowników z terenu Kampusu Uczelni oraz w ramach opcji zdalny dostęp dla zarejestrowanych studentów i pracowników UEK. strona 66 Media na czasie Communication & Mass Media Complete (EBSCOhost) Równie godnym polecenia źródłem informacji jest baza danych Communication & Mass Media Complete w ramach portalu EBSCOhost, która zawiera treści z baz CommSearch (poprzednio publikowane przez National Communication Association) oraz Mass Media Articles Index (poprzednio publikowane przez Penn State), a także z wielu czasopism poświęconych komunikacji, mass mediom oraz dziedzinom pokrewnym. Kolekcja obejmuje pełnotekstowe wersje ponad 440 tytułów oraz indeksy i abstrakty z ponad 550 czasopism. Publikacje dostępne są głównie w języku angielskim, ale również w niemieckim, hiszpańskim, rosyjskim, francuskim czy włoskim. Baza Communication & Mass Media Complete, jako jeden z wielu modułów platformy EBSCOhost, może być przeszukiwana na trzy sposoby, po wejściu na ekran EBSCOhost Web. Portal EBSCOhost pozwala na sprawne zarządzanie listą wyników poprzez wykorzystanie parametrów (filtrów) zawężających zapytanie wyszukiwawcze: pełny tekst, czasopisma recenzowane naukowo, przypisy, zasięg chronologiczny, typy źródła (czasopisma, książki/monografie, raporty, dysertacje, multimedia itp.), temat – hasło tezaurusa, temat – nagłówek główny, przedsiębiorstwo, branża, geografia, typ publikacji. Istnieje również opcja rozszerzenia zapytania np. W obrębie słów bliskoznacznych (opcje – Zastosuj słowa pokrewne lub Znajdź wszystkie moje szukane terminy – aktywne z poziomu Opcje wyszukiwania/Tryby wyszukiwania). System umożliwia kopiowanie pełnych tekstów artykułów w formatach pdf, html oraz przesyłanie tekstu e-mailem. Warto zwrócić uwagę na wyszukiwarkę plików graficznych (opcja Obrazy -> Image Quick View Collection – z głównego paska menu). Pozwala ona wyszukać w bazie wykresy, diagramy, tabele, mapy, fotografie związane z danym terminem. Baza Communication & Mass Media Complete figuruje w opcji zdalny dostęp poprzez platformę EBSCOhost oraz jest dostępna klasycznie z terenu Kampusu UEK. „Popyt będzie się opierać na coraz bardziej dociekliwych konsumentach, a podaż - na świeżych ideach, nowych produktach i niezmierzonych strona 67 Katarzyna Bilińska, Kinga Filipiak obszarach nowych treści" powiedział Peter Chernin - prezes i dyrektor generalny News Corporation [4]. Czy miał rację? Serdecznie zapraszamy do korzystania z nowych źródeł informacji, które pomogą zbadać i rozwiązać wiele interesujących problemów z dziedziny mediów i komunikacji. Przypisy: 1. Dostęp do elektronicznej wersji 47 numerów Merkuriusza Polskiego jest możliwy dzięki Bibliotece Narodowej oraz Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego pod adresem: http://buwcd.buw.uw.edu.pl/e_zbiory/ckcp/merkuriusz/start/start.htm 2. Katalogi multimedialne wystaw są dostępne ze strony Biblioteki Głównej UEK w postaci linku z zakładki ‘informacje o nowościach’, w katalogu komputerowym oraz poprzez Akademicką Bibliotekę Cyfrową 3. Słowa Petera Chernina - prezesa i dyrektora generalnego News Corporation, cyt. za: Allan S., (2008). Newsy w sieci. Internet i dziennikarstwo, Kraków, s. 180. 4. cyt. za: Allan S., (2008). Newsy w sieci. Internet i dziennikarstwo. Kraków, s. 180. strona 68 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Magdalena Bednarek Centrum Dokumentacji Europejskiej Kinga Zięcik Centrum Dokumentacji Europejskiej EU Bookshop – publikacje Unii Europejskiej w wolnym dostępie EU Bookshop to serwis internetowy, który umożliwia bezpłatny dostęp do publikacji wydawanych przez Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich. Portal ten oficjalnie został zainaugurowany w 2005 roku. W chwili otwarcia znajdowało się w nim 4 000 publikacji, obecnie jest ich ponad 110 000, lecz codziennie dodawane są nowe tytuły. Po włączeniu archiwów do biblioteki zbiory zawierają około 12 mln zeskanowanych stron w 50 językach. Są to publikacje instytucji, agencji i innych organów Unii Europejskiej, takich jak: Komisja Europejska i jej dyrekcje generalne, Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej, biura delegatur Komisji w krajach nie należących do Unii, agencje wspólnotowe, itp. (aby móc przeglądać publikacje według autora należy użyć zakładki Autorzy w lewym górnym rogu ekranu). Najstarsze publikacje znajdujące się w serwisie pochodzą z 1952 roku. W serwisie EU Bookshop można znaleźć książki, broszury, plakaty, mapy, ulotki, dokumenty techniczne, czasopisma oraz płyty CD-ROM i DVD. Zostały one pogrupowane w następujące działy tematyczne: ● ● ● ● ● ● ● Działania Unii Europejskiej Prawo i wymiar sprawiedliwości Stosunki zewnętrzne Handel – Konkurencja Gospodarka i finanse Sprawy społeczne Informacja – Edukacja – Kultura – Sport strona 69 Magdalena Bednarek, Kinga Zięcik ● ● ● ● ● ● ● Rolnictwo – Leśnictwo – Rybołówstwo Przemysł – Przedsiębiorstwa – Usługi Energia Transport Środowisko – Ekologia Badania naukowe i techniczne Statystyka Wyszukiwanie informacji Wyszukiwanie publikacji możliwe jest przy użyciu standardowej lub zaawansowanej funkcji wyszukiwania oraz według wymienionych wyżej obszarów tematycznych lub autora. Szybkie wyszukiwanie jest pomocne, gdy wiemy czego szukamy. Możemy wpisać tytuł publikacji lub wybrany tekst. Należy jednak pamiętać, że wyszukiwanie przeprowadzane jest w języku, w którym wyświetla się strona (lista dostępnych języków znajduje się w prawym górnym rogu strony). Na liście wyników znajdą się również słowa podobne do wpisanych. Wyszukiwanie zaawansowane umożliwia wybór i łączenie kryteriów wyszukiwania, takich jak: ● ● ● ● ● ● ● język – jeśli nie wybierzemy jednego lub kilku innych języków, zaznaczając pola języków, wyszukiwanie zostanie przeprowadzone wyłącznie w języku, w którym wyświetla się strona rok wydania format (wersja papierowa, PDF, CD-ROM, DVD itp.) wyłącznie publikacje bezpłatne autor grupa docelowa numery identyfikacyjne (ISBN, ISSN lub inne). Po kliknięciu na tytuł publikacji następuje przekierowanie na stronę z informacjami o publikacji, na której znajdują się: ● ● ● pełny tytuł (i ewentualny podtytuł) krótki opis treści (jeśli dostępny) autor zbiorowy (tj. organ Unii Europejskiej, który wydał publikację; jest to również link do wszystkich zbiorowych autorów publikacji, które oferuje EU Bookshop) strona 70 EU Bookshop - publikacje Unii Europejskiej w wolnym dostępie ● ● ● tematy (każdy temat to również link do listy wszystkich publikacji z danej dziedziny) numery identyfikacyjne (ISBN, ISSN, DOI lub numer katalogowy) cena (jeśli publikacja nie jest bezpłatna). Na stronie tej znajdują się również informacje o dostępnych wersjach językowych i linki umożliwiające pobranie bezpłatnego pliku PDF lub zamówienie wysyłki egzemplarza papierowego na adres domowy. Jeżeli dana publikacja nie jest dostępna, można skorzystać z funkcji PDF on request, dzięki której otrzymamy e-mail, gdy tylko publikacja w formacie PDF ukaże się na stronie. Wysyłka zamówionej publikacji następuje zwykle w następnym dniu roboczym, a czas doręczenia przesyłki do Polski wynosi około 5 dni. Niektóre z publikacji są dostępne w kilku formatach: papierowym, CD-ROM, DVD itp. Aby złożyć zamówienie nie trzeba się rejestrować, jednak zarejestrowani użytkownicy mogą: ● ● ● ● ● ● zapisać dane osobowe zapisać domyślny język, w którym wyświetlają się strony serwisu zamówić usługę powiadomień o nowościach zapisywać kryteria wyszukiwania i wyniki wyszukiwania łatwiej składać zamówienia (adres wysyłki i zawartość koszyka są zapisywane, można też przejrzeć swoje poprzednie zamówienia) sprawdzać zawartość koszyka. Zarejestrowani użytkownicy mogą również zapisywać kryteria wyszukiwania (Moje zapytania) i wyniki wyszukiwania (Moje wyniki) w menu Mój EU Bookshop. Pozwala to na ponowne przeprowadzenie tego samego wyszukiwania – przy czym można zmienić dowolne kryteria – lub sprawdzenie wyników w dowolnym momencie. strona 71 Magdalena Bednarek, Kinga Zięcik strona 72 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Anna Osiewalska Dyrektor BG UEK Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie za rok 2010 W ciągu roku 2010 Biblioteka odnotowała ponad 300 tysięcy odwiedzin w swojej siedzibie i ponad 45 tysięcy wejść do baz danych, w zdalnym dostępie (spoza Kampusu). Na stronie domowej zarejestrowano ponad półtora miliona odsłon. Na koniec 2010 roku mieliśmy zarejestrowanych ponad 2800 użytkowników bezprzewodowego dostępu do Internetu (Wi-Fi). Osoby korzystające z Wi-Fi mają pełny dostęp do intranetu, bez konieczności wejścia do agend Biblioteki (nie wchodzą do statystyk). Wydatki Biblioteki na materiały biblioteczne Wydatki Biblioteki na materiały biblioteczne ogółem w 2010 r. (wydawnictwa zwarte, ciągłe, e-zbiory i in. specjalne, tworzące majątek Biblioteki oraz dostępy do baz danych) strona 73 989 232,42 zł Anna Osiewalska Gromadzenie zbiorów Nabytki Biblioteki Głównej: • wydawnictwa zwarte • wydawnictwa ciągłe • zbiory specjalne • 5 513 vol. o wartości 246 331,62 zł • 1 063 vol. o wartości 441 442,50 zł • 110 j. inw. o wartości 14 667,17 zł Nabytki bibliotek zakładowych (wszystkie rodzaje zbiorów) 486 vol. o wartości 22 394,20 zł Dostępy do baz danych (opłaty licencyjne) 264 396,93 zł Zakupy książek odbywały się w najniższych, negocjowanych cenach, najczęściej bezpośrednio u wydawców lub ich przedstawicieli. Na zakupie książek zaoszczędzono 39 442,15 zł., z czego 32 699,96 zł. zaoszczędzono dzięki zakupom Fundacji Biblioteki UEK. O wyborze tytułów decydowano po części na podstawie przeglądu nowości na rynku wydawniczym (również poprzez uczestnictwo w warszawskich i krakowskich targach książki), po części zaś, na podstawie zgłoszeń pracowników UEK (w tym 63 zgłoszenia poprzez zakładkę – „zgłoś do zakupu”). Uczestnictwo w Konsorcjum Bibliotek Kierunków Ekonomicznych pozwoliło uzyskać 50% dofinansowanie z Wirtualnej Biblioteki Nauki na zakup licencji, najbardziej wykorzystywanych w naszej dziedzinie, baz danych. W przypadku czasopism oraz baz danych, zakupy realizowano są zgodnie z procedurą Ustawy o zamówieniach publicznych. W związku z tym, wzorem lat poprzednich, Oddział Czasopism przeprowadził dwa postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego, na dostawę czasopism polskich oraz dostawę czasopism zagranicznych. Doboru tytułów do prenumeraty dokonano, zgodnie z zasadami, na posiedzeniu Rady Bibliotecznej. W roku 2010 Biblioteka nadal otrzymywała nabytki w ramach tzw. kolekcji specjalnych. Są to kolekcje bibliotek depozytowych prowadzonych przez Oddział Informacji Naukowej oraz kolekcja Centrum Dokumentacji Europejskiej prowadzona przez Oddział Czytelń. Oferta Biblioteki, w 2010 roku, była wyjątkowo bogata ze względu na dostęp do baz danych, których licencje opłaciło MNiSW (tzw. licencja krajowa). Były to bazy: EBSCOhost (pakiet podstawowy), ISI Web of Knowledge, SpringerLink, ScienceDirect, Science, Nature. strona 74 Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie... Warto przypomnieć, że z inicjatywą takiego sposobu zaopatrzenia bibliotek uczelnianych wyszła Konferencja Dyrektorów Polskich Bibliotek Akademickich. Opracowanie zbiorów – nowe rekordy • OPAC • bazy własne Biblioteki Głównej • 3 741 • 9 467 W 2010 prowadzono prace (etapy I-III) nad scaleniem naszego katalogu w ramach projektu NUKAT Autostrada Informacji Cyfrowej. Po zakończeniu wszystkich etapów, w Katalogu NUKAT znajdzie się informacja o ok. 15 411 tytułach, ze zbiorów BGUEK. Retrokonwersja W zakresie katalogu kartkowego czasopism kontynuowano, rozpoczęte w 2006 roku przez Oddział Wydawnictw Ciągłych, prace nad przejmowaniem opisów do katalogu komputerowego. W ramach tych prac, w roku 2010, opracowano na nowo 144 rekordy bibliograficzne czasopism usuwając ich karty z katalogu kartkowego czasopism. W 2010 roku rozpoczęto działania mające na celu udostępnienie zeskanowanych w 2009 roku katalogów, klamrowego i kartkowego. Obrazy kart obydwu katalogów, pogrupowane w mniejszych zakresach alfabetycznych, udostępniono do przeglądania w marcu 2010 roku. W okresie od lipca do grudnia opracowano indeksy katalogu klamrowego, co umożliwia wyszukiwanie wg różnych kryteriów, wśród 15 881 obrazów kart tego katalogu. strona 75 Anna Osiewalska Usługi biblioteczno-informacyjne: • odwiedziny w siedzibie Biblioteki • zdalny dostęp (spoza Kampusu) • wypożyczenia (czytelnikom indywidualnym) • odsłony strony domowej Biblioteki: w tym: - Katalog - Bazy własne Biblioteki (w tym DOROBEK) - Ekonomia on-line - Wirtualne Informatorium • aktywni Czytelnicy • 310 204 osoby • 45 885 wejść • 215 283 vol. • 1 546 572 - 430 004 - 157 271 (52 010) - 100 475 - 44 705 • 30 277 osób W ramach wypożyczeń międzybibliotecznych zamówiono z innych bibliotek 536 pozycji literaturowych: z bibliotek krajowych 240 a z bibliotek zagranicznych 296. Dydaktyka W 2010 roku przeprowadzono szereg zajęć dydaktycznych: ● ● ● Przysposobienie Biblioteczne dla I roku – przeszkolono 821 osób; Zajęcia z Informacji Naukowej (grupy seminaryjne) – przeszkolono 469 osób; English Track (w j. angielskim) – przeszkolono 153 osoby. Dla studentów I roku i English Track zostały przygotowane foldery informacyjne. Przygotowano także folder w postaci mini-przewodnika, dla studentów i pracowników UEK oraz foldery kolekcji specjalnych. Działalność wydawnicza, naukowa i popularyzatorska W 2010 roku rozpoczęto prace nad uzupełnieniem zaległości w rejestracji dorobku naukowego pracowników UEK, które narastały od roku 2005, po uruchomieniu systemu Akredytacja. Od maja do grudnia 2010 roku, w nowej bazie o silnie zmodernizowanej strukturze, szesnastoosobowy zespół bibliotekarzy wprowadził 3 067 nowych rekordów bibliograficznych. W wyniku połączenia bazy GOSPODARKA i NAUKI SPOŁECZNE, w kwietniu strona 76 Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie... 2010 roku powstała baza BazEkon. Na koniec roku 2010 BazEkon gromadził 69 564 rekordów bibliograficznych artykułów z najważniejszych polskich periodyków ekonomicznych. W roku 2010 wprowadzono tam 6 220 rekordów. W roku 2010 Biblioteka kontynuowała wydawanie następujących czasopism elektronicznych: ● ● Biuletyn Informacyjny – numery 35 i 36 Ekonomia on-line – dwa numery, w których łącznie wprowadzono 532 rekordy stron internetowych i zaktualizowano 1 112 rekordów stron wcześniej wprowadzonych. Pracownicy Biblioteki przygotowali w roku 2010 łącznie 60 publikacji. Były to: części monografii (1), artykuły (21), referaty na konferencje (5), sprawozdania (17), multimedialne katalogi wystaw (3) i inne (13). W Bibliotece otwarto w roku 2010 sześć wystaw. Najbardziej prestiżową wystawą była wystawa poświęcona Zbigniewowi Herbertowi, otwarta w tygodniu Jubileuszu 85. lat Uczelni. Modernizacja baz tworzonych lub współtworzonych przez BG UEK W sierpniu 2010 roku przeprowadzona została migracja katalogu komputerowego Biblioteki do wersji 2010.1.3 VTLS/VIRTUA. Ze względu na błędy nowej wersji oprogramowania katalog nie był gotowy do użytku z chwilą otwarcia Biblioteki 1 września 2010. Dzięki wzmożonej pracy, etapami uruchamiane były poszczególne moduły katalogu: najpierw zwroty i możliwość zamknięcia konta czytelnika, następnie wypożyczenia, wreszcie zamówienia i rezerwacje. Ze względu na błędy wersji 2010.1.3 VTLS/VIRTUA, NUKAT pozostał w starej wersji programu (VIRTUA 48.1.11), co zmusiło pracowników katalogujących zbiory Biblioteki UEK do pracy w nowej i starej wersji programu VTLS/VIRTUA. W związku z pracami nad opracowaniem indeksów Katalogu Klamrowego, przygotowano narzędzia dla pracowników opracowujących katalog w programie IKAR. Opracowano nowe interfejsy do przeglądania baz własnych Biblioteki, strona 77 Anna Osiewalska scalono bazy Zeszyty i Gospodarka, tworząc nową bazę BazEkon. Opracowano nową wersję bazy Dorobek - Dorobek_n oraz multiwyszukiwarkę, zapewniającą jednoczesne wyszukiwanie w zamkniętej bazie Dorobek i nowej bazie Dorobek_n. Nowa baza została zaprojektowana w łączności z pozostałymi bazami własnymi Biblioteki oraz jej katalogiem komputerowym. Informatyzacja Biblioteki W 2010 roku biblioteka pozyskała 17 komputerów, które zastąpiły wysłużone komputery w Sali Dydaktycznej. Udało się również pozyskać 2 komputery dla potrzeb pracowni digitalizacji. Zakupiono nowy serwer NAS służący jako magazyn zdigitalizowanych plików oraz jako dysk sieciowy dla kserografów pracujących w sieci. Biblioteka zakupiła również 5 kserografów sieciowych umożliwiających m. in. skanowanie dokumentów i ich zapis w postaci cyfrowej. Zakupiono też urządzenia UPS do szaf sieciowych w Bibliotece, przez co zabezpieczono pracę kluczowych stanowisk w BG w razie awarii sieci elektrycznej. Współpraca środowiskowa i szkolenia Wydarzeniem pierwszoplanowym w tym zakresie w roku 2010 było zorganizowane przez pracowników Czytelni Europejskiej spotkanie polskiej sieci Centrów Dokumentacji Europejskiej. Spotkanie to było organizowane w naszej Bibliotece po raz pierwszy. Brało w nim udział 13 przedstawicieli polskiej sieci CDE oraz przedstawiciel Komisji Europejskiej. Prof. dr hab. Helena Tendera-Właszczuk wygłosiła referat na temat kryzysu finansowego w UE. Biblioteka współpracowała z Konferencją Dyrektorów Bibliotek Szkół Wyższych, między innymi w zakresie przebudowy prowadzonej przez nas strony domowej tej instytucji. Uczestniczyliśmy także w spotkaniach Konsorcjum Bibliotek Kierunków Ekonomicznych. W maju 2010 roku, podczas spotkania tego Konsorcjum zaproponowaliśmy dyrektorom bibliotek wiodących uczelni ekonomicznych współpracę na platformie BazEkon. Warunkiem tej współpracy było strona 78 Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie... zapewnienie pełnych tekstów wydawnictw ciągłych i seryjnych tych uczelni. Uczestnictwo w projekcie zadeklarowały Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu oraz SGH. Nasza Biblioteka nadal prowadzi stronę domową Konsorcjum. Dobra współpraca w ramach Krakowskiego Zespołu Bibliotecznego (KZB) umożliwiła wykonanie szeregu prac w naszej bibliotece cyfrowej, prowadzonej dla środowiska bibliotek akademickich Krakowa przez Bibliotekę Główną AGH (ABC Kraków). Jak każdego roku, przyjmowaliśmy na praktyki śródroczne studentów informacji naukowej i bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Pedagogicznego oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego (przyjęliśmy na praktyki łącznie 6 studentów). W 2010 r. odbyły się u nas staże zawodowe pracowników z innych bibliotek akademickich (2 osoby). Wysłaliśmy na takie staże bibliotekarzy do innych bibliotek (2 osoby). Kadry W dniu 31 grudnia 2010 r. W Bibliotece Głównej oraz Bibliotece Wydziału Towaroznawstawa pracowało 71 osób, zatrudnionych na 70 etatach. W roku 2010 nagrody JM Rektora otrzymało 20 osób. Remonty i inwestycje W roku 2010 Biblioteka odzyskała p. 234 po Katedrze Filozofii. Przeprowadzono remonty wielu Oddziałów Biblioteki środkami własnymi Uczelni. Pracami objęto: ● ● ● ● ● ● ● ● magazyn P14 Wypożyczalni: odświeżenie ścian, zakup i montaż przesuwnych regałów przeznaczonych na najstarsze czasopisma Biblioteki pomieszczenia 311-314 Oddziału Informacji Naukowej: odświeżenie ścian i wymiana wykładziny (sponsoring firmy Desso, 33 euro/m2) Czytelnia Główna – fragment z zasobem zeszytów naukowych: odświeżenie ścian, wykonanie kanałów z elektryką, wymiana wykładziny Sekretariat Biblioteki: odświeżenie ścian; Wypożyczalnia Międzybiblioteczna: odświeżenie ścian Oddział Gromadzenia Zbiorów: odświeżenie ścian Pracownia Reprograficzna: odświeżenie ścian i wymiana wykładziny Sala Wystawowa Biblioteki: odświeżenie ścian strona 79 Anna Osiewalska ● ● p.104 (zaplecze wypożyczalni): odświeżenie ścian i wymiana wykładziny podłogowej p.239 (zaplecze magazynierów): odświeżenie ścian W Wypożyczalni i Czytelni Głównej zainstalowano nowe urządzenia monitorujące. We wszystkich agendach udostępniających zainstalowano nowe urządzenia wielofunkcyjne, z możliwością skanowania do pliku PDF, drukowania i kserowania. W związku z rokiem Jubileuszowym - Sala Wystawowa Biblioteki otrzymała nowe wyposażenie. Nie doszły do skutku plany remontu Sali Katalogowej i Czytelni Komputerowej z projektu Program Operacyjny Kapitału Ludzki „Uruchomienie unikatowego kierunku studiów informatyka stosowana odpowiedzią na zapotrzebowanie rynku pracy”. W roku 2010 nie dokonano żadnych zakupów z wpływów własnych Biblioteki z tytułu opłat za nieterminowy zwrot książek z roku 2009. Kwotę tę zarezerwowano na sfinansowanie produktów i usług nie ujętych w projekcie Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Jednocześnie podjęto w MNiSW starania o dokonanie odpowiednich przesunięć środków w ramach grantu i uzyskano zgodę na te przesunięcia. Zaoszczędzone w ten sposób środki z tytułu opłat za nieterminowy zwrot książek za rok 2009 wraz ze środkami z roku 2010 przeznaczono na zakup urządzenia do samodzielnej obsługi zwrotów książek (wrzutnia). WAŻNIEJSZE DANE LICZBOWE W DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEKI W 2010 ROKU Wydatki w 2010 r. • Wartość zbiorów tworzących majątek Biblioteki • Opłaty licencyjne za dostęp do specjalistycznych e-czasopism, e-książek oraz baz danych Nowe nabytki Biblioteki Głównej: • wydawnictwa zwarte • wydawnictwa ciągłe (drukowane + elektroniczne) • zbiory specjalne strona 80 989 232,42 zł • 724 835,49 zł • 264 396,93 zł • 5 513 vol. • 1 063 vol. • 110 jedn. inw. Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie... Opracowanie zbiorów – nowe rekordy: • OPAC • bazy własne BG • 3 741 • 9 467 Ubytki: • wydawnictwa zwarte • zbiory specjalne • 7 142 vol. • 99 jedn. inw. Usługi biblioteczno-informacyjne: • odwiedziny • zdalny dostęp (spoza Kampusu) • wypożyczenia (czytelnikom indywidualnym) • odsłony strony domowej Biblioteki: w tym najczęściej odwiedzane: - Katalog - Bazy własne Biblioteki (w tym DOROBEK) - Ekonomia on-line - Wirtualne Informatorium • aktywni Czytelnicy Dydaktyka (liczba przeszkolonych osób): • Przysposobienie Biblioteczne dla i roku • Informacja Naukowa (grupy seminaryjne) • English Track (szkolenie w j. angielskim) • 310 204 osoby • 45 885 wejść • 215 283 vol. • 1 546 572 - 430 004 - 157 271 (52 010) - 100 475 - 44 705 • 30 277 osób • 821 (51 grup) • 469 (47 grup) • 153 (9 grup) Publikacje pracowników BG (artykuły, referaty, komunikaty, katalogi wystaw) 60 Wystawy 6 Wpływy własne Biblioteki • opłaty za nieterminowy zwrot książek rok 2010 • 178 981,80 zł Wpływy dla UEK: • kserokopie • 28 337,75 zł strona 81 Anna Osiewalska strona 82 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Małgorzata Galik Oddział Czytelń Protokół z posiedzenia Rady Bibliotecznej w dniu 31 marca 2011 r. Na spotkaniu oprócz stałych członków Rady obecni byli JM Rektor UEK prof. dr hab. Roman Niestrój, Kanclerz UEK mgr Mirosław Chechelski i kierownik działu technicznego mgr inż. Bogusław Jugowiec oraz Pełnomocnik Rektora ds. Osób Niepełnosprawnych prof. UEK, dr hab. Janina Filek i mgr Beata Zelek, pracownik Biura ds. Osób Niepełnosprawnych UEK, konsultant ds. osób z dysfunkcjami ruchu, a także mgr inż. arch. Bartłomiej Homiński pracownik naukowy Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. 1. Przedmiotem obrad Rady Bibliotecznej, zwołanej z inicjatywy JM Rektora UEK, była kwestia kompleksowej reorganizacji przestrzeni Biblioteki Głównej w nawiązaniu do strategii UEK i kierunków zmian funkcji współczesnej biblioteki akademickiej. 2. Mgr inż. arch. Bartłomiej Homiński przedstawił główne tezy dotyczące budownictwa i funkcjonowania nowoczesnych bibliotek: sytuacja bibliotek i prognozy rozwoju tych instytucji; cechy nowoczesnej biblioteki; automatyzacja bibliotek; życie towarzyskie w bibliotece; nowe nazewnictwo bibliotek; architektura budynków bibliotecznych; 3. Kanclerz UEK zaprezentował uwagi do projektu planów inwestycji i remontów, zgłoszonych przez Dyrektor na rok 2011, w celu modernizacji budynku Biblioteki. 4. JM Rektor zgłosił postulat rozpisania konkursu na koncepcję modernizacji gmachu Biblioteki, z docelowym wyprowadzeniem katedr i pozostawieniem sal dydaktycznych oraz z możliwością połączenia ● ● ● ● ● ● strona 83 Małgorzata Galik Biblioteki przewiązką napowietrzną z Pawilonem F. 5. Pełnomocnik Rektora ds. Osób Niepełnosprawnych prof. UEK, dr hab. Janina Filek, optowała, w przypadku modernizacji, za powrotem do projektu podjazdu z tyłu budynku Biblioteki, który częściowo rozwiązuje problem korzystania z budynku przez osoby niepełnosprawne, w sytuacji kiedy zainstalowana platforma przy wejściu głównym nie funkcjonuje. 6. Debatę zakończyła dyskusja Członków Rady nad ewentualną możliwością budowy nowego gmachu w miejscu przewidzianego do zburzenia Pawilonu D. strona 84 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Małgorzata Galik Oddział Czytelń Protokół z posiedzeń Rady Bibliotecznej w dniach 5 i 26 maja 2011 r. Na spotkaniu obecnych było po 14 członków Rady. 1. Dyrektor Biblioteki dr Anna Osiewalska zreferowała najważniejsze punkty Sprawozdania z działalności Biblioteki Głównej UEK za rok 2010: nowy schemat organizacyjny Biblioteki, zatwierdzony przez Senat Uczelni; zmiany w Statucie Biblioteki; zarządzenia wydane przez JM Rektora dotyczące Biblioteki; gromadzenie zbiorów (zakup książek, czasopism (w tym nowych tytułów) oraz baz danych; procedury zakupu, licencje, dostawcy i kolporterzy; ubytkowanie zbiorów); opracowanie zbiorów (ilość nowych rekordów w bazach VIRTUA, BazEkon, DOROBEK; ilość nowych rekordów haseł wzorcowych, egzemplarza i zasobów; zakończenie procesu scalania katalogu Biblioteki w ramach NUKAT; retrokonwersja katalogów kartkowych i opracowanie indeksów); udostępnianie zbiorów i informacji (liczba odwiedzających poszczególne agendy Biblioteki; liczba odsłon stron e-zbiorów; ilość wypożyczeń międzybibliotecznych); działalność naukowo-wydawnicza i popularyzatorska Biblioteki (Biuletyn Informacyjny BG UEK, Ekonomia on-line; wystawy i multimedialne katalogi wystaw; foldery informacyjne; szkolenia biblioteczne; Biblioteka Cyfrowa); modernizacja baz (upgrade do systemu VIRTUA; zakończenie indeksowania katalogu klamrowego system IKAR; prace związane z bazami DOROBEK i BazEkon); komputeryzacja Biblioteki (zakup komputerów do sali dydaktycznej, ● ● ● ● ● ● ● ● ● strona 85 Małgorzata Galik zakup serwera, urządzeń UPS; liczba użytkowników sieci Wi-Fi); współpraca środowiskowa Biblioteki (zorganizowane przez pracowników Czytelni Europejskiej spotkanie Polskiej Sieci Centrów Dokumentacji Europejskiej; współpraca z Konferencją Dyrektorów Bibliotek Szkół Wyższych oraz z Konsorcjum Bibliotek Kierunków Ekonomicznych, a także z Krakowskim Zespołem Bibliotecznym; staże pracownicze i studenckie; obecność pracowników Biblioteki na konferencjach); kadra Biblioteki; podsumowanie działań lokalowo-remontowych w Bibliotece; działalność Rady Bibliotecznej. Rada zaakceptowała Sprawozdanie. 2. Głosowanie nad oceną okresową pięciu pracowników mianowanych Biblioteki: starszego kustosza dyplomowanego dr Anny Osiewalskiej, starszego kustosza dyplomowanego mgr Jolanty Pietruszki, kustosza dyplomowanego mgr Elżbiety Golec-Nycz, starszego kustosza dyplomowanego mgr Aureliusza Potempy oraz kustosza dyplomowanego mgr Danuty Domalewskiej. Wszystkie głosy na TAK. 3. W odpowiedzi na pismo Kanclerza w sprawie propozycji rozwiązań przestrzeni budynku Biblioteki, Dyrektor przedstawiła Radzie przygotowaną koncepcję modernizacji budynku Biblioteki. Proponowane przez Dyrektor rozwiązanie zostało poparte przez Radę. 4. W sprawach różnych: Dyrektor poprosiła Radę o wsparcie wniosku na zakup nowych komputerów dla pracowników Biblioteki. Pełnomocnik Rektora ds. e-dukacji dr Jerzy Skrzypek zaproponował, aby we wniosku napisać o większą liczbę komputerów, a cały wniosek uzasadnić ekspertyzą z Centrum Informatyki. Wniosek został poparty przez członków Rady. Dyrektor przedstawiła opinię prawną w sprawie wykonywania kserokopii w Bibliotece, zgodnie z prawem autorskim na własny użytek tzw. dozwolony użytek można skserować cały utwór. Biblioteka w imię ochrony własnych zbiorów może sporządzić cyfrową kopię utworu, zastępującą kopię drukowaną. W nawiązaniu do ostatniego punktu opinii prawnej, Dyrektor powiedziała, że w sesji letniej czynna będzie Nocna Czytelnia Sesyjna. Na tej stronie uruchomiony jest dostęp do cyfrowej wersji podręcznika – liczba jednoczesnych wejść na dany tytuł jest równa liczbie zamkniętych na noc egzemplarzy. ● ● ● ● ● ● ● strona 86 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Kinga Filipiak Oddział Informacji Naukowej Sprawozdanie z działalności Zespołu ds. Promocji Biblioteki Głównej UEK za rok akademicki 2010/2011 O tym, że „istnieje konieczność podejmowania działań marketingowych”[1] w instytucjach non-profit, do których zaliczają się biblioteki szkół wyższych, informował konsekwentnie Jacek Wojciechowski już w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia. „Dla instytucji niekomercyjnej bardziej kosztowne staje się nieposiadanie programu PR, niż zainwestowanie w niego” powtarza za Nancy Marschall w swojej monografii Małgorzata Jaskowska.[2] W roku akademickim 2010/2011 Zespół ds. Promocji BG podejmował kolejne działania mające na celu promocję zbiorów i usług Biblioteki na terenie Uczelni. Na działalność Zespołu złożyły się następujące przedsięwzięcia: ● Redagowanie artykułów o Bibliotece na łamach Kuriera UEK. Począwszy od października 2010 ukazały się: Czytaj on-line! : prezentacja serwisów książek elektronicznych ibuk.pl oraz ebrary (nr 1/2011, K. Filipiak), Media na czasie (nr 2/2011, K. Bilińska, K. Filipiak), CEIC Data : Economic Databases for Emerging and Developed Markets (nr 3/2011, K. Filipiak), Municipium - kompleksowy produkt internetowy poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego (nr 4/2011, K. Filipiak) Przygotowanie projektu i koordynacja realizacji wykonania folderu informacyjnego dla grup seminaryjnych; koordynacja przygotowania ❍ ❍ ❍ ❍ ● strona 87 Kinga Filipiak ● ● ● ● ● ● ● gadżetów promocyjnych BG: podkładek, długopisów, notesów, Przygotowanie stoiska (foldery, gadżety, prezentacja w Power Point) i udział w Dniu Otwartym Uczelni (październik 2010, kwiecień 2011), Udział w przygotowaniu i promocji wystaw: Tutti fratelli, Wystawa obrazów Stanisława Kmiecika, Merkuriusze – Gońce – Kuriery, wystawa BON z okazji Dni Integracji, 20. lecie WGPW. A wszystko zaczęło się od pięciu spółek... (wrzesień 2010, listopad 2010, styczeń 2011, kwiecień 2011, maj 2011), Zorganizowanie półmetka wystawy Tutti fratelli, podczas którego odbyła się pokazowa lekcja udzielania pierwszej pomocy (październik 2010), Bieżące informowanie pracowników naukowych i studentów o nowych wystawach w Bibliotece - informacja na stronie internetowej Uczelni i Biblioteki, notka dla Rzecznika prasowego UEK, lista mailingowa pracowników UEK, plakatowanie Kampusu UEK, Udział w oficjalnych wydarzeniach na Uczelni – Uroczysta Inauguracja Roku Akademickiego (październik 2010), Dzień Pamięci (listopad 2010), Dni Integracji (październik 2010, kwiecień 2011), Dopracowanie i korekta Bibliotecznego Vademecum na platformie e-learningowej Moddle, Przygotowanie ankiety i przeprowadzenie badania dotyczącego działalności Zespołu ds. Promocji, jak również jego przyszłości i rozwoju oraz prezentacja wyników badania i dotychczasowej działalności Zespołu na V. Bałtyckiej Konferencji Naukowej w Gdańsku (kwiecień 2011). Mamy nadzieję, że działalność Zespołu przyczyni się do lepszej znajomości bogatej oferty Biblioteki wśród pracowników i studentów Uniwersytetu Ekonomicznego oraz do wzmocnienia jej pozytywnego wizerunku. Przypisy: 1. WOJCIECHOWSKI Jacek. Organizacja i zarządzanie w bibliotekach. Warszawa ; Kraków : Wydaw. Naukowe PWN, 1998. s. 175, 181. – ISBN 83-01-12432-6. 2. JASKOWSKA Małgorzata. Public relations bibliotek naukowych w Internecie. Kraków: WUJ, 2007, s. 26. ISBN 978-83-233-2367-9. strona 88 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Katarzyna Bilińska Oddział Informacji Naukowej Działalność wystawiennicza Biblioteki Głównej UEK w 2010 r. W 2010 roku Biblioteka gościła wyjątkowo oryginalne ekspozycje, których zakres tematyczny znacznie wykraczał poza ramy uczelni o profilu ekonomicznym. W nowo zaaranżowanej przestrzeni wystawowej odbyło się sześć imponujących wystaw prezentujących różnorodne eksponaty oraz dwa przeglądy zagranicznej literatury naukowej wydawców: A.B.E. Marketing i IPS Sp. z o.o. Najważniejszym przedsięwzięciem wystawienniczym okazała się współpraca Biblioteki z Kancelarią Rektora UEK oraz Departamentem Edukacji i Wydawnictw NBP, z okazji obchodów Jubileuszu 85-lecia Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Wystawa Twoja i moja katedra była hołdem oddanym Zbigniewowi Herbertowi, studentowi Akademii Handlowej w latach 1945-47, który w pamięci potomnych zapisał się przede wszystkim jako wybitny poeta. Przywołaliśmy sylwetkę artysty ku przypomnieniu wątku studiów ekonomicznych, przeplatającego wielokrotnie się w Jego twórczości poetyckiej i eseistycznej. Główny akcent ekspozycji położony został na motywie podróży poety do najważniejszych obiektów dziedzictwa kulturowego Europy – średniowiecznych katedr francuskich, włoskich i polskich. Wystawę wzbogaciła instalacja na temat unikatowej kolekcji monet, wydanych przez Narodowy Bank Polski w 2008 roku, w 10. rocznicę śmierci poety oraz zbiór archiwaliów, pamiątek i publikacji. Uroczyste otwarcie wystawy, którego dokonał Rektor UEK prof. dr hab. Roman Niestrój, odbyło się 20 maja 2010 r. w obecności Dyrektora Departamentu Edukacji i Wydawnictw NBP Józefa Ruszara, Dyrektora Biblioteki Anny Osiewalskiej oraz zaproszonych gości i studentów. strona 89 Katarzyna Bilińska Równolegle, w Bibliotece zorganizowano dwie mini-wystawy w hołdzie dla wybitnych ekonomistów, którym przyznano w jubileuszowym roku tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Ekonomicznego UEK: Prof. Olivierowi Blanchardowi oraz Prof. Leszkowi Balcerowiczowi. strona 90 Działalność wystawiennicza Biblioteki Głównej UEK w 2010 r. strona 91 Katarzyna Bilińska Współpraca Biblioteki z Biurem ds. Osób Niepełnosprawnych UEK obfitowała w przygotowanie trzech wystaw ikonograficznych. Najszerzej skomentowanym wydarzeniem w Księdze gości była grudniowa wystawa zorganizowana przez BON. Kolekcja obrazów Stanisława Kmiecika - artysty malującego ustami i nogami, który od wielu lat tworzy dzieła sztuki, powszechnie znane z kalendarzy wydawnictwa AMUN, ujęła nie tylko bibliotekarzy, ale i studentów. „Wiele na uczelni było wystaw, ale żadna nie przykuła tak mojej uwagi. Obrazy napawają optymizmem i trafiają w sam środek mojej duszy.” [Wpis z Księgi gości]. Nasycone, żywe, kontrastujące barwy pejzaży, martwej natury zaczarowały przestrzeń drugiego piętra Biblioteki Głównej. W styczniu prezentowaliśmy zdjęcia z wyprawy osób z niepełnosprawnością na najwyższy szczyt Afryki, która odbyła się jesienią 2008 r. Wśród uczestników znaleźli się między innymi: Katarzyna Rogowiec – absolwentka UEK, paraolimpijka i złota medalistka z Turynu, Angelika Chrapkiewicz-Gądek – poruszająca się na wózku entuzjastka nurkowania, Jan Mela – najmłodszy zdobywca dwóch biegunów oraz niewidomy od urodzenia Łukasz Żelechowski. Każdy ma swoje Kilimandżaro – reaktywacja, wystawa przygotowana przez Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, prof. UEK dr hab. Janinę Filek, BON oraz zrzeszenie Studentów Niepełnosprawnych UEK była wcześniej prezentowana podczas Dni Integracji w kwietniu 2009 r. W kwietniu BON promował w Bibliotece sukcesy naszej absolwentki, Katarzyny Rogowiec, odniesione na zimowych igrzyskach w Vancouver strona 92 Działalność wystawiennicza Biblioteki Głównej UEK w 2010 r. w 2010 r. Kasia zdobyła dla Polski jedyny medal na Igrzyskach – brąz w biegu narciarskim na 15 km stylem łyżwowym. Wystawa miała towarzyszyć III Krakowskim Dniom Integracji, które zostały odwołane ze względu na żałobę narodową. Zdjęcia przedstawiały przede wszystkim zmagania sportowców, a także sceny z życia Wioski Paraolimpijskiej oraz przygotowania do startów. We wrześniu, pracownicy Biblioteki zorganizowali wystawę zatytułowaną Tutti fratelli [Wszyscy jesteśmy braćmi]. Słowa wypowiedziane przez Henry Dunanta w 1859 r. pod Solferino stanowiły hasło przewodnie ekspozycji poświęconej problemom zwalczania ludzkiej biedy oraz rozwoju myśli i działalności humanitarnej na przykładzie Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Celem wystawy było upamiętnienie setnej rocznicy śmierci założyciela Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża oraz laureata pierwszej Pokojowej Nagrody Nobla z 1901 r., jak również włączenie się w obchody Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym 2010. W Holu wystawowym znalazły się plakaty przedstawiające: sylwetkę Henry Dunanta oraz historię powstania Ruchu Czerwonego Krzyża, symbolikę Czerwonego Krzyża, Czerwonego Półksiężyca i Czerwonego Kryształu, myśl przewodnią PCK, zasady udzielania pierwszej pomocy, przykłady pozytywnych działań podejmowanych przez PCK oraz wybrane charytatywne stowarzyszenia m.in. krakowskie Stowarzyszenie Wiosna czy U Siemachy. W gablotach umieszczono materiały informacyjne oraz publikacje Unii Europejskiej na temat polityki społecznej. W Sali wystawowej pokazano plakaty, materiały promocyjne i gadżety Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym, dokumenty archiwalne pozyskane od Małopolskiego Zarządu Okręgowego PCK w Krakowie oraz publikacje ułożone w podziale na bloki tematyczne: integracja społeczna, integracja społeczna niepełnosprawnych, Unia Europejska dla seniorów, statystyki, raporty i programy zwalczania ubóstwa wśród dzieci, zwalczanie dyskryminacji rasowej w UE, walka z ubóstwem poprzez edukację, równouprawnienie kobiet i mężczyzn. Na wystawie nie zabrakło materiałów reklamujących uczelniane Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych oraz nowe inicjatywy: Uniwersytet III Wieku i Uniwersytet Dzieci. Półmetek wystawy Tutti fratelli miał miejsce 19 października 2010 r. Pokazową lekcję udzielania pierwszej pomocy przeprowadzili młodzi wolontariusze z Małopolskiego Zarządu Okręgowego PCK w Krakowie. strona 93 Katarzyna Bilińska Promując maksymę PCK: „uchronić ludzkie zdrowie i życie, nie pozwolić, aby niewiedza i bezradność były powodem ludzkich cierpień i tragedii”, Biblioteka dostarczyła czytelnikom, w 2010 r., wielu pozytywnych bodźców, zachęcających do podjęcia wolontariatu, skłaniających do refleksji nad geniuszem, potencjałem ludzkich możliwości i barierami, do których niwelowania wszyscy jesteśmy zobowiązani, w imię braterskiej solidarności. Dowodem wdzięczności za poruszone wartości podczas wystaw, były liczne wpisy odwiedzających, którzy najczęściej pisali: „Dziękuję za chwilę refleksji”. strona 94 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Jolanta Szyjewska Oddział Wydawnictw Ciągłych Staż zawodowy w Bibliotece Głównej AGH W maju bieżącego roku odbyłam staż zawodowy w Bibliotece Głównej Akademii Górniczo-Hutniczej. Sukcesywnie zapoznawałam się z pracą Oddziału Opracowania, Oddziału Udostępniania Zbiorów i Oddziału Informacji Naukowej. Początek był niezbyt fortunny bo pierwszego, zimnego i deszczowego dnia, zastałam zamknięte główne drzwi biblioteki. Jak zwykle byłam za wcześnie! Nie zrażona jednak tym niepowodzeniem odnalazłam boczne wejście i tam w asyście pani portierki doczekałam przyjścia pracowników. Staż rozpoczęłam w Oddziale Opracowania, gdzie opiekę nade mną przejęły koleżanki zajmujące się wydawnictwami ciągłymi, a konkretnie, ich opracowaniem formalnym. Zajmowałyśmy się rekordami bibliograficznymi czasopism, rekordami bibliograficznymi wydawnictw seryjnych (w tym sekcji) rekordem zasobu, jak również rekordami KHW (osobowymi) oraz, stanowiącym dla mnie zupełną nowość, rekordem analitycznym czasopism elektronicznych. Rekord analityczny został stworzony właśnie przez pracowników Biblioteki Głównej AGH w oparciu o opis bibliograficzny w formacie MARC. Następnym działem, którego pracę przyszło mi poznać, był Oddział Udostępniania Zbiorów. Jest on dość duży, składa się z kilku sekcji. Najbliższą dla mnie, z racji pracy w Oddziale Wydawnictw Ciągłych, była Czytelnia Czasopism, gdzie też spędziłam najwięcej czasu. Różni się ona od naszej - poza zakresem tematycznym udostępnianych tytułów - również zakresem czasowym. W wolnym dostępie są tutaj tylko wydawnictwa bieżące. Poza czytelnią czasopism byłam również w Czytelni Ogólnej, Wypożyczalni Studenckiej oraz Informacji Katalogowej. Danym mi było również uczestniczyć w pracach Wypożyczalni Międzybibliotecznej. strona 95 Jolanta Szyjewska Ostatni tydzień stażu spędziłam w Oddziale Informacji Naukowej zapoznając się z jego specyfiką. Pracownicy OIN-u mają szerokie spektrum obowiązków. Poza, będącą priorytetem, bazą bibliograficzną pracowników AGH, zajmują się (odpłatnie) sporządzaniem tematycznych zestawień bibliograficznych dla pracowników naukowych oraz dla przemysłu. Świadczą pomoc w poszukiwaniach bibliograficznych i rzeczowych literatury na dany temat. Zajmują się również wykonywaniem analizy cytowań publikacji naukowych na podstawie baz na platformie Web Of Science. W trakcie stażu miałam możliwość uzupełniania rekordów w bazie BAZTECH – której podstawę stanowią artykuły z czasopism i zeszytów naukowych o tematyce technicznej oraz z określonego zakresu nauk ścisłych i ochrony środowiska, a także w bazach BIMET (baza bibliograficzna) i BiPra (Bibliografia Pracowników AGH), jak również weryfikowania zakresu dostępności czasopism elektronicznych posiadanych przez bibliotekę. Z wielu baz, kupowanych przez bibliotekę, zapoznałam się m.in. Z SciFinder (nauki chemiczne), Metadex (metalurgia) i Phase Equilibria Diagrams na CD (bazą diagramów ceramicznych). Podczas trwania stażu miałam również okazję uczestniczenia w prezentacji, utworzonej na bazie wirtualnej biblioteki o nazwie ScienceDirect, naukowej bazy danych Scopus, prowadzonej przez wydawnictwo Elsevier i zawierającej abstrakty artykułów z 16 000 czasopism naukowych (obejmujących nauki przyrodnicze, inżynieryjne, medyczne oraz społeczne). Pokaz odbył się w Bibliotece Jagiellońskiej. Brałam także udział w prezentacji projektu CrossRef w BG AGH, dotyczącego cyfrowego identyfikatora dokumentu elektronicznego - DOI . Staż w Bibliotece Głównej AGH ugruntował i odświeżył moje doświadczenie zawodowe oraz sprawił, że spojrzałam z nowej perspektywy na bibliotekę naukową i jej problemy. strona 96 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Grzegorz Budny Oddział Informacji Naukowej Sprawozdanie ze stażu zawodowego w Bibliotece Głównej Politechniki Krakowskiej W marcu 2011 r. odbyłem miesięczny staż zawodowy w Bibliotece Głównej Politechniki Krakowskiej. Moim opiekunem była pani mgr Marzena Marcinek, kierownik Oddziału Informacji Naukowej. Najwięcej czasu spędziłem właśnie w OINie, ale miałem również możliwość poznać pracę innych agend. Na początek zapoznałem się ogólnie z obowiązującymi zasadami, regulaminami, strukturą Biblioteki i organizacją zbiorów. Potem przyszedł czas na bardziej szczegółową wiedzę w poszczególnych oddziałach. W Oddziale Udostępniania Zbiorów, którym kieruje pani mgr Agnieszka Bogusz, zostałem włączony w pracę Wypożyczalni przy bieżącej obsłudze czytelników. Zobaczyłem jak działa moduł wypożyczeń w systemie bibliotecznym TINLIB, jak rejestruje się czytelników i jak wygląda cała logistyka związana z wypożyczaniem książek. Poznałem także specyfikę obsługi zasobu magazynowego: przejmowanie zamówień, wydruk rewersów i realizację zamówień. Widziałem jak zorganizowana jest Czytelnia Główna i znajdujące się tam zbiory specjalne, normy i księgozbiór oraz jak działa specjalny program ewidencji użytkowników, stworzony specjalnie na potrzeby Biblioteki. To nie jedyny taki program - Wypożyczalnia Międzybiblioteczna korzysta z napisanego specjalnie dla niej programu INTERLIB, dzięki czemu możliwa jest sprawna obsługa dużej liczby zamówień. W Oddziale Zbiorów Zwartych, kierowanym przez panią mgr Paulinę Kot, strona 97 Grzegorz Budny przyglądałem się pracy Sekcji Gromadzenia Zbiorów i Sekcji Opracowania Zbiorów. Poznałem moduł gromadzenia w systemie TINLIB oraz zasady akcesji, a także inwentarz tradycyjny (drukowany) i komputerowy, zobaczyłem również jak wygląda opracowanie rzeczowe w systemie TINLIB. W Oddziale Wydawnictw Ciągłych, którym kieruje pani mgr Helena Juszczyk, poznałem zasady zakupu czasopism polskich, zagranicznych i dostępu do czasopism w wersji elektronicznej oraz specyfikę pracy związanej z opracowaniem formalnym i rzeczowym czasopism. W Oddziale Informatyzacji i Zbiorów Elektronicznych, którego kierownikiem jest pani mgr Maria Pietrukowicz, dowiedziałem się jak zorganizowana jest Biblioteka Cyfrowa Politechniki Krakowskiej. Zobaczyłem także jak wygląda zarządzanie portalem BPK i zasobami elektronicznymi. Jak zaznaczyłem na wstępie, najwięcej czasu spędziłem w Oddziale Informacji Naukowej. Miałem okazję dowiedzieć się o projekcie SUW (Zintegrowany System Wymiany Wiedzy i Udostępniania Akademickich Publikacji z Zakresu Nauk Technicznych) i postępach w jego realizacji. Widziałem jak powstaje i funkcjonuje Bibliografia Publikacji Pracowników Politechniki Krakowskiej i inne bazy danych tworzone w Oddziale. Mogłem również wziąć udział w szkoleniu bibliotecznym prowadzonym przez pracowników OIN. Pomagałem między innymi w poszukiwaniu cytowań pracowników PK w bazach Web of Knowledge i Scopus oraz w zbieraniu informacji na temat doświadczeń bibliotek w innych krajach w zakresie e-learningu. Dowiedziałem się również wiele o działaniach Biblioteki na rzecz idei Open Access. Cieszę się, że swój staż zawodowy odbyłem właśnie w Bibliotece Głównej Politechniki Krakowskiej i chcę podziękować wszystkim pracownikom BPK z którymi miałem przyjemność się spotkać za poświęcony mi czas, przekazaną wiedzę i okazaną życzliwość. Szczególnie chcę podziękować pani mgr Marzenie Marcinek za inspirację do dalszego rozwoju zawodowego. strona 98 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Bernadetta Gągulska Oddział Wydawnictw Ciągłych Biblioteka w przestrzeni edukacyjnej. Funkcje i wyzwania w XXI wieku W dniach 16-17 maja w Krakowie odbyła się ogólnopolska konferencja pt. „Biblioteka w przestrzeni edukacyjnej. Funkcje i wyzwania w XXI wieku”, zorganizowana przez Bibliotekę Główną oraz Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Tematyka konferencji koncentrowała się wokół zagadnienia edukacyjnej roli współczesnych bibliotek i możliwości efektywnego zastosowania nowych narzędzi komunikacji społecznej w kształceniu przyszłych bibliotekarzy. W obradach uczestniczyli bibliotekarze z bibliotek szkolnych, pedagogicznych i akademickich oraz pracownicy naukowych instytutów informacji naukowej i bibliotekoznawstwa. W dwóch sesjach plenarnych omówiono kolejno rolę bibliotek publicznych i szkolnych w edukacji społecznej, nowe wymiary kultury informacyjnej, biblioteki akademickie wobec wyzwań nowej generacji użytkowników oraz biblioteki jako miejsce uczenia się bibliotekarzy. Sesje zamykały wystąpienia sponsorów prezentujących propozycje usług skierowanych do środowiska bibliotekarzy. Pozostałe wystąpienia odbywały się w siedmiu sesjach, równolegle w dwóch/trzech sekcjach: 1. 2. 3. 4. 5. Biblioteka i jej funkcje społeczno-edukacyjne E-learning. Nowoczesne formy kształcenia Kompetencje informacyjne pracowników i użytkowników informacji Technologie informacyjno-komunikacyjne w działalności bibliotek Nowy wymiar zawodu bibliotekarza strona 99 Bernadetta Gągulska 6. Metody i narzędzia w pracy bibliotekarza 7. Edukacyjna funkcja biblioteki Bibliotekę Główną UEK reprezentowała Bernadetta Gągulska. W ramach sesji piątej przedstawiła referat pt. „Analiza praktyk studenckich w akademickich bibliotekach Krakowa”, w którym podjęła próbę oceny merytorycznej praktyk studentów informacji naukowej i bibliotekoznawstwa. W wystąpieniu omówiła analizę badań ankietowych przeprowadzonych wśród bibliotekarzy prowadzących takie praktyki i wykazała, na ile, w ich opinii, studenci są przygotowani do odbycia praktyk w bibliotekach naukowych krakowskich uczelni oraz do wykonywania zawodu bibliotekarza. Na zakończenie pierwszego dnia konferencji organizatorzy zaplanowali uroczystą kolację w restauracji „Chłopskie Jadło”. Kolejną atrakcją wieczoru był występ artystyczny w "Piwnicy pod Baranami”. Drugi dzień obrad zakończyła ożywiona dyskusja oraz losowanie i rozdanie nagród książkowych ufundowanych przez sponsorów. W przyszłości organizatorzy planują wydanie recenzowanych materiałów pokonferencyjnych. strona 100 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Urszula Cieraszewska Oddział Czytelń III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Bibliotekarze bez bibliotek, czyli bibliotekarstwo uczestniczące” W dniach 18-20 maja 2011 r. W Białymstoku odbyła się III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Bibliotekarze bez bibliotek, czyli bibliotekarstwo uczestniczące” zorganizowana przez Bibliotekę Uniwersytecką im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku. Celem konferencji było przybliżenie idei bibliotekarstwa uczestniczącego oraz wskazanie najlepszych, najbardziej efektywnych sposobów pracy z użytkownikami. Obrady odbywały się w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Białostockiego. Bibliotekę Główną UEK reprezentowała Urszula Cieraszewska z referatem napisanym wspólnie z dr Anną Osiewalską (Dyrektor BG UEK) Biblioteka bez bibliotekarzy - czyli nocne czytanie w Bibliotece. Pierwszy dzień konferencji rozpoczął się zwiedzaniem Biblioteki Głównej. Po jego zakończeniu gości powitała Dyrektor BU Halina Brzezińska-Stec. Konferencję otworzył Jego Magnificencja Rektor UwB prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz. Pierwszą sesję rozpoczął wykład inauguracyjny dr hab. Katarzyny Materskej na temat nowych kontekstów instytucji i zawodu bibliotekarza. Sesję I – Wprowadzenie do bibliotekarstwa uczestniczącego - poprowadziła prof. Jadwiga Woźniak-Kasperek. Podczas tej sesji przedstawiono referaty: ● ● ● Smart library – wizja biblioteki akademickiej – mgr Hanna Andruszko, Idea uczestnictwa jako strategia działania biblioteki akademickiej w zakresie popularyzacji wiedzy – mgr Jadwiga Kotulska, Bibliotekarz uczestniczący – człowiek orkiestra – dr Dagmara Bubel, strona 101 Urszula Cieraszewska ● ● mgr inż. Lidia Szczygłowska, Czy SYNAT odmieni nam biblioteki? Miejsce bibliotek i ich styl pracy w nowym ładzie informacji naukowej w Polsce – dr Henryk Hollender, Bibliotekarstwo uczestniczące? To już jest, ale co dalej? – dr Anna Łozowska, mgr Lidia Derfert-Wolf. Sesję II – Bibliotekarz a użytkownik w koncepcji bibliotekarstwa uczestniczącego - poprowadziła prof. Jadwiga Sadowska, omówiono w niej tematy: ● ● ● Obsługa klienta biznesowego w bibliotece XXI wieku – mgr Joanna Mądra, Bibliotekarz dziedzinowy – bibliotekarzem uczestniczącym – mgr Jadwiga Siemiątkowska, Normy etyczno-moralne i prawne cyberkultury. Nowe kompetencje bibliotekarzy – dr Krystyna Michniewicz-Wanik. Dzień pierwszy zakończył się uroczystą kolacją. W drugim dniu został zorganizowany wyjazd do Wilna, podczas którego przeprowadzono dwie równoległe sesje autokarowe (w czasie przejazdu do Wilna). Sesja IV, w której uczestniczyłam prowadzona była przez dr. Henryka Hollendera i zawierała problematykę: ● ● ● ● ● Komunikacja niewerbalna w bibliotece – mgr Monika Curyło „Kawa na ławę” – słów kilka o relacjach czytelnika z bibliotekarzem – mgr Kinga Orawczak, mgr Anna Pukas, Efektywność komunikacji między pracownikami biblioteki a użytkownikami z uwzględnieniem specyfiki społeczności gdańskiej Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu – mgr Katarzyna Cichos-Reclaw, Jak szukać żeby znaleźć? – kształcenie umiejętności efektywnego wyszukiwania informacji wśród użytkowników biblioteki akademickiej – mgr Danuta Kapinos, mgr Jolanta Sobielga, „Bibliotekarz XXI wieku - przewodnik po labiryncie informacji i wiedzy”: projekt realizowany ze środków EFS, opracowany przez pracowników Biblioteki PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej – mgr Marzena Dziołak, mgr Sylwia Pykacz, mgr Katarzyna Cyran. W Wilnie mieliśmy możliwość strona 102 zwiedzenia Wydziału III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Bibliotekarze bez bibliotek..." Ekonomiczno-Informatycznego Filii Uniwersytetu Białostockiego w Wilnie, Starówki, Uniwersytetu Wileńskiego, Muzeum Adama Mickiewicza, Placu Katedralnego oraz Cmentarza na Rossie. Podczas obiadu w restauracji GABI oraz kolacji w karczmie mieliśmy możliwość spróbowania regionalnych potraw (kartacze, cepeliny). Sesję V odbyła się w ostatnim dniu konferencji, podejmowała temat – Bibliotekarstwo uczestniczące w cyberprzestrzeni, poprowadziła ją mgr Anna Krawczuk. Podczas tej sesji przedstawiono: ● ● ● ● ● ● Bądźmy tam gdzie oni! Elementy social media marketingu w bibliotece – dr Bożena Jaskowska, Biblioteka w sieci Web 2.0 – mgr Marcin Pędich, Telepraca jako forma elastycznego zatrudnienia bibliotekarzy – mgr Jadwiga Wojtczak, mgr Małgorzata Świrad, Wirtualna przestrzeń i realne działania, czyli serwis Elektroniczna Biblioteka Pedagogiczna SBP jako przykład bibliotekarstwa uczestniczącego – mgr Wiesława Budrowska, mgr Aldona Zawałkiewicz, Biblioteka bez bibliotekarzy - czyli nocne czytanie w Bibliotece – dr Anna Osiewalska, mgr Urszula Cieraszewska. W referacie zaprezentowano problemy oczekiwań społeczności akademickiej wobec Biblioteki. Jednym z nich pozostaje postulat wydłużenia czasu funkcjonowania Biblioteki w okresie sesji. Przedmiotem artykułu jest pomysł dostarczenia tej usługi w przestrzeni wirtualnej w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Przedstawiono plan organizacji "nocnej czytelni" umożliwiającej czytanie podręczników po zamknięciu Biblioteki w sposób nie naruszający praw autorskich do tych utworów. Koncepcja cyfrowej biblioteki przyszłości na przykładzie Jagiellońskiej strona 103 Urszula Cieraszewska ● Biblioteki Cyfrowej – mgr Leszek Szafrański, mgr Łukasz Mesek, Wirtualna współpraca Biblioteki Politechniki Łódzkiej ze społecznością akademicką – mgr inż. Izabela Gajda, mgr Anna Kazan. Po wysłuchaniu wszystkich referatów odbyła się wspólna dyskusja. Konferencję zakończyli organizatorzy spotkania. Urszula Cieraszewska strona 104 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Urszula Cieraszewska Oddział Czytelń III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Zarządzanie informacją w nauce” W dniach 15-16 grudnia 2010 r. W Katowicach odbyła się III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. „Zarządzanie Informacją w Nauce” zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej PTIN. Obrady odbywały się w hotelu Novotel Katowice Centrum przy al. Roździeńskiego 16. Bibliotekę Główną UEK reprezentowała dr Anna Osiewalska Dyrektor Biblioteki z referatem Inkontrometria jako metoda pomocnicza bibliometrii oraz, jako słuchacz, Urszula Cieraszewska. I sesja prowadzona przez prof. dr hab. Elżbietę Gondek zawierała ciekawe referaty na temat ekonomii informacji (dr hab. prof. UŚ Wiesław Babik), transferu wiedzy (dr hab. Diana Pietruch-Reizes), globalnej biblioteki cyfrowej (dr Marek Nahotko), książki w kulturze szerokopasmowej (dr hab. Hanna Batorowska), zarządzania wiedzą w wirtualnej mobilności edukacyjnej (dr Monika Krakowska), wzajemnego oddziaływania kultury organizacyjnej i informacyjnej w bibliotekach naukowych (dr Krystyna Michniewicz-Wanik), zmian w terminologii nauki o informacji (dr Jarosław Pacek) oraz formatu danych terminologicznych (dr Jacek Tomaszczyk). Sesję II prowadziła prof. dr hab. Wanda Pindlowa, podczas niej omówiono zarządzanie informacją przedmiotową na przykładzie stron WWW (dr hab. strona 105 Urszula Cieraszewska prof. UŁ Stanisława Kurek-Kokocińska), zagadnienia nauki 2.0 w środowisku historycznym (dr hab. Zbigniew Osiński), klasyfikację informacji naukowej na przykładzie stron na temat kultury antycznej (dr Konrad Dominas), temat semantyki zapytań (dr Jolanta Szulc) oraz słów kluczowych wykorzystywanych w Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej (mgr Irena Gruchała). Na koniec dnia organizatorzy przygotowali uroczyste spotkanie połączone z promocją książki Zarządzanie informacją w nauce, w Restauracji The 16th Avenue. Drugi dzień rozpoczęła III sesja prowadzona przez prof. UWr dr hab. Martę Skalską-Zlat. Właśnie podczas tej sesji został zaprezentowany referat dr Anny Osiewalskiej Inkontrometria jako metoda pomocnicza bibliometrii, w którym przedstawiono inkontrometrię jako metodę uzupełniającą analizy bibliometryczne dla naukowców. Komplementarność wyników obu metod przedstawiono na przykładzie twórczości wybitnego polskiego filozofa – profesora Kazimierza Twardowskiego zarejestrowanej w Przeglądzie Filozoficznym od momentu powstania pisma do roku 1910. W dalszej części przedstawiono problematykę zarządzania informacją i wiedzą w dziedzinie nauki o informacji (dr Marzena Świgoń), omówiono polskie piśmiennictwo z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej w bazie Web of Science (dr Aneta Drabek), Google Scholar jako możliwą alternatywę Web of Science (mgr Hanna Celoch), rozwój ilościowy działu Informacja naukowa na łamach Polskiej Bibliografii Bibliologicznej w latach 1937-2007 (dr Hanna Langer, dr Agnieszka Bajor), kształtowanie kultury informacyjnej w szkolnictwie wyższym (dr hab. Maria Próchnicka, dr Sabina Cisek), reprezentację polskich czasopism z zakresu nauk technicznych w źródłach informacji o zasięgu międzynarodowym (dr Renata Frączek), analizę naukometryczną dorobku publikacyjnego Politechniki Wrocławskiej (mgr Anna Komperda, mgr Barbara Urbańczyk), udział publikacji elektronicznych w pracach studentów kierunków humanistycznych i ścisłych (dr Arkadiusz Pulikowski) oraz przedstawiono wyniki analizy językowej korespondencji prowadzonej w latach 1982-1983, przez mediolańskie wydawnictwo All’Insegna del Pesce d’Oro z autorami ubiegającymi się o publikację swoich utworów literackich (dr Agnieszka Korycińska-Huraś). Na koniec sesji dr hab. prof. UWr Marta Skalska-Zlat omówiła, jakie ustawy określają sposoby informowania społeczeństwa o wynikających z nich obowiązkach i zadaniach. Sesja IV prowadzona była przez prof. UŚ dr. hab. Wiesława Babika. Zaprezentowano podczas niej referaty na temat metod licznych problemów strona 106 III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Zarządzanie informacją w nauce" związanych z prowadzeniem audytu informacji (dr hab. Katarzyna Materska), zarządzania wiarygodnością informacji naukowej w sieci WWW (mgr Patrycja Hrabiec), wymiany oprogramowania i rozbudowy o nowe moduły Zintegrowanego Systemu Obsługi Biblioteki SOWA oraz rozbudowy modułu internetowego systemu Expertus dla bazy danych SOWA (mgr Maria Daszkiewicz, mgr Joanna Kapusta, mgr Elżbieta Karpińska-Pawlak), podstawowych informacji na temat modernizacji bibliograficznej bazy PUBLIKACJE Pracowników Instytutu Zaawansowanych Technologii Wytwarzania (mgr Maria Błażejewska, mgr Maria Daszkiewicz, mgr Joanna Kapusta, mgr Elżbieta Karpińska-Pawlak), gromadzenia źródeł informacji na przykładzie Biblioteki Narodowej Głównego Instytutu Górnictwa (mgr Magdalena Bemke-Świtilnik), uwarunkowania działań związanych z udostępnianiem dziedzinowych zasobów informacyjnych (mgr Agnieszka Młodzka-Stybel) oraz rozwoju międzynarodowej współpracy w zakresie rozpowszechniania informacji o zasadach bezpiecznej i zdrowej pracy (mgr Barbara Szczepanowska). Po wysłuchaniu wszystkich referatów odbyła się wspólna dyskusja. Konferencję zakończyli organizatorzy spotkania. strona 107 Urszula Cieraszewska strona 108 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Urszula Cieraszewska Oddział Czytelń Ogólnopolska konferencja naukowa „Otwarte zasoby wiedzy – nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej” W dniach 15–17 czerwca 2011 r. W Krakowie i Zakopanym odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Otwarte zasoby wiedzy – nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej” zorganizowana przez Bibliotekę Politechniki Krakowskiej. Konferencja miała być spotkaniem naukowców oraz twórców informacji naukowej z bibliotekarzami – współtwórcami systemów otwartego dostępu do informacji. Pierwszy dzień konferencji odbył się w Krakowie, następne dwa w Zakopanym. W dniu poprzedzającym konferencję (14.06) odbyły się otwarte warsztaty dla autorów publikacji naukowych pt.: „How to write a world class paper” realizowane przez wydawnictwo Elsevier. Obrady odbywały się na Politechnice Krakowskiej oraz w hotelu Antałówka w Zakopanym. Bibliotekę Główną UEK reprezentowała Urszula Cieraszewska z referatem Bazy danych Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie – BazEkon i DOROBEK. W pierwszym dniu konferencji gości powitał Dyrektor BPK mgr Marek M. Górski. Otwartą sesję plenarną A – Nowoczesna komunikacja naukowa – kierunki rozwoju poprowadziła mgr Bożena Bednarek–Michalska, wygłoszone zostały referaty: strona 109 Urszula Cieraszewska ● ● ● ● System komunikacji naukowej w Polsce – prof. dr hab. Marek Niezgódka, Wspomaganie e–learningu otwartymi zasobami cyfrowymi – dr hab. inż. Witold Żukowski, profesor PK, Otwarte zasoby edukacyjne: korzyści, problemy, dobre praktyki – prof. zw. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, prof. dr hab. inż. Jan Kusiak, Platforma wiedzy naukowo–badawczej Uczelni Trójmiasta – dr Edyta Witka–Jeżewska Drugą część otwartej sesji plenarnej a poprowadził mgr Marek M. Górski, w jej trakcie zaprezentowano: ● ● Opinie naukowców na temat publikowania na zasadach Open Access w świetle badań SOAP – mgr inż. Marzena Marcinek Konflikty w obszarze pośredniczenia w komunikacji naukowej: interesy i ideologia – dr hab. Remigiusz Sapa Dzień pierwszy zakończył się przejazdem do Zakopanego oraz kolacją i spotkaniem towarzyskim w zespole hotelowym Antałówka. Drugi dzień rozpoczął się już u podnóża Tatr, sesją B – Otwarte zasoby wiedzy – znaczenie, organizacja, zarządzanie, prowadzoną przez mgr Ewę Dobrzyńską–Lankosz, podczas tej sesji zaprezentowano referaty: ● ● ● Biblioteka cyfrowa jako typ otwartego repozytorium na przykładzie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej – mgr Anna Wałek, Otwarte zasoby wiedzy na przykładzie łódzkich jednostek naukowych ze szczególnym uwzględnieniem Uniwersytetu Łódzkiego – mgr Aleksandra Brzozowska, CASPAR – długoterminowa archiwizacja publikacji cyfrowych – mgr Anna Jakubiec, mgr Marzena Pazdur. Po przerwie rozpoczęła się druga część sesji B poprowadzona przez mgr Dorotę Buzdygan, w jej trakcie przedstawiono zagadnienia: ● ● Rozwój Open Access na Ukrainie na przykładzie repozytorium elektronicznego UN „Politechnika Lwowska” – mgr Andrzej Andruhiv, dr Mariya Sokil, dr Dmytro Tarasov, Polowanie na zasób – czyli strategia pozyskiwania dokumentów do repozytorium AMUR (Adam Mickiewicz University Repository) – strona 110 Ogólnopolska konferencja naukowa "Otwarte zasoby wiedzy - nowe zadania..." ● ● mgr Małgorzata Rychlik, mgr Emilia Karwasińska, CYRENA, czyli Cyfrowe Repozytorium Nauki Politechniki Łódzkiej – mgr Elżbieta Skubała, dr inż. Małgorzata Rożniakowska–Kłosińska, Znaczenie SUW w organizacji komunikacji naukowej na Politechnice Krakowskiej – mgr Marek M. Górski, mgr Helena Juszczyk, mgr Dorota Lipińska, mgr Maria Pietrukowicz. Po przerwie obiadowej rozpoczęła się sesja posterowa, której moderatorem była mgr Dorota Lipińska. Zawierała tematy: ● ● ● ● ● ● ● Internet czy biblioteka – wybory studentów uczelni Opola – dr Elżbieta Czerwińska, mgr Anna Jańdziak, Rola instytutowych i zakładowych bibliotek naukowych w tworzeniu otwartych zasobów wiedzy wyższej uczelni. Problemy i rozwiązania na przykładzie dwóch bibliotek L–4 i Ś–4 Politechniki Krakowskiej – mgr inż. Jadwiga Dzikowska, mgr Jadwiga Staromiejska, mgr Dorota Miszczyk, Od kolekcji prac doktorskich w bibliotece cyfrowej do repozytorium – mgr Olga Giwer, mgr Maria Miller, mgr Małgorzata Wornbard, Współczesna komunikacja naukowa – masowa i interpersonalna. Zastosowanie modelu H. Lasswella oraz C.E. Shannona i W. Weavera – mgr Aneta Kowalska, Biblioteka akademicka w dobie społeczeństwa informacyjnego i jej rola w procesie otwartego udostępniania wiedzy – mgr Magdalena Musiela, Open AGH – otwarte zasoby akademickie (prezentacja multimedialna) – mgr Karolina Grodecka, mgr Jan Marković, prof. dr hab. inż. Jan Kusiak, Otwarta konferencja jako nowy model komunikacji naukowej – mgr Ewa Rozkosz, Krzysztof Juszczyk. Po zakończeniu sesji posterowej rozpoczęła się, ostatnia tego dnia, sesja C – Biblioteka naukowa – komponent nowoczesnego środowiska naukowego, prowadzona przez prof. dr hab. Radosława Gazińskiego, przedstawiono referaty: ● ● Bazy danych Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie – BazEkon i DOROBEK – mgr Urszula Cieraszewska, Książkowa ewolucja, czy biblioteczna rewolucja? Studium jednego przypadku – mgr Maria Pawłowska. strona 111 Urszula Cieraszewska Drugą część sesji C poprowadziła dr Aneta Januszko–Szakiel, w czasie której przedstawiono: ● ● Zrównoważony rozwoju bibliotek uniwersyteckich w dobie nowego modelu informacji i komunikacji naukowej – dr Maria Jankowska, Biblioteka hubem uczelni? Nowe czasy – nowe wyzwania – mgr inż. Błażej Feret. Po dyskusji rozpoczął się „wieczór góralski” w Karczmie Biały Potok, gdzie oprócz spędzenia czasu w fantastycznej atmosferze mogliśmy wysłuchać kapeli góralskiej. W ostatnim dniu konferencji jako podsumowanie powrócono do sesji A – Nowoczesna komunikacja naukowa – kierunki rozwoju, tym razem moderatorem został mgr inż. Błażej Feret: ● ● ● Rola bibliotek naukowych we wdrażaniu rozwiązań otwartych. Repozytorium open access – model dla uczelni – mgr Bożena Bednarek–Michalska, Polskie czasopisma szkół wyższych w wolnym dostępie – mgr Ewa Dobrzyńska–Lankosz, Europejskie tendencje w otwartości – przegląd strategii i programów – mgr Barbara Szczepańska. Drugą i ostatnią część sesji A poprowadził mgr Marek M. Górski, a podjęte zostały tematy: ● ● ● Oferta polskich bibliotek naukowych w zakresie otwartych zasobów wiedzy – mgr Barbara Barańska–Malinowska, mgr Urszula Knop, Komunikacja naukowa, otwartość i współpraca na portalach społecznościowych – dr Paulina Studzińska–Jaksim, Międzynarodowe repozytorium z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej E–LIS – mgr Lidia Derfert–Wolf. Po wysłuchaniu wszystkich referatów odbyła się wspólna dyskusja. Konferencję zakończyli organizatorzy. strona 112 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Katarzyna Bilińska Oddział Informacji Naukowej V Bałtycka Konferencja „Zarządzanie i Organizacja Bibliotek” W dniach 14-15 kwietnia 2011 r. odbyła się V Bałtycka Konferencja „Zarządzanie i Organizacja Bibliotek” pod hasłem „Nowoczesne koncepcje organizacji bibliotek”. Organizatorem cyklicznego spotkania w Gdańsku były następujące instytucje: Ateneum – Szkoła Wyższa w Gdańsku, Miejska Biblioteka Publiczna w Gdyni, Uniwersytet Gdański oraz Komisja Zarządzania i Marketingu Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. W obradach, podzielonych na siedem sesji tematycznych, głos zabrało trzydziestu prelegentów. Po otwarciu konferencji przez Rektora Ateneum – Szkoły Wyższej w Gdańsku, prof. dr hab. Waldemara Tłokińskiego, głos w imieniu organizatorów zabrał Dyrektor Biblioteki dr Maja Wojciechowska. strona 113 Katarzyna Bilińska Pierwszą sesję poświęconą zagadnieniom komunikacji w bibliotece, poprowadziła dr Jolanta Laskowska z Uniwersytetu Gdańskiego. Dr Sylwia Bielawska z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu poruszyła teoretyczne kwestie budowania relacji klienckich w bibliotece akademickiej, szczególnie kładąc nacisk na role i zadania personelu bibliotecznego jako instrumentu marketingu usługowego. Prof. dr hab. Wiesław Babik opisał bariery i zakłócenia w komunikowaniu bibliotekarzy z przełożonymi, zwracając uwagę na bariery społeczno-kulturowe, osobowościowe i formalne. Dr Stefan Kubów z Biblioteki Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu scharakteryzował elastyczne struktury zarządzania w bibliotekach. W swojej konkluzji zawarł stwierdzenie, że „...zarządy bibliotek powinny monitorować zachodzące zmiany, dostosowywać do nich sposób funkcjonowania, śledzić rozwiązania przyjmowane przez inne biblioteki oraz utrzymywać w zespołach gotowość do zmian, pobudzając innowacyjność oraz zapewniając warunki do stałego uczenia się.” Podkreślił wady rozrastającej się, scentralizowanej struktury oraz powszechnych tendencji do inercyjności, kostnienia i hermetyzacji jednostek organizacyjnych bibliotek. Z pozycji zarządzającego biblioteką podzielił się doświadczeniem wprowadzenia ruchomego, zadaniowego czasu pracy oraz systemu motywacji i wynagrodzeń za osiągnięcia, a nie za staż pracy, zwracając uwagę na to, że „współczesne bezpieczeństwo etatu” polega na umiejętności dokształcania się i otwartości na zmiany. strona 114 V Bałtycka Konferencja "Zarządzanie i Organizacja Bibliotek" Mgr Katarzyna Mazur-Kulesza z OIN BG Uniwersytetu Opolskiego, uzupełniła problematykę poprzedzających wystąpień o metody zarządzania konfliktem oraz wyniki badań ankietowych, przeprowadzonych w zespole pracowników Biblioteki Głównej i bibliotek specjalistycznych Uniwersytetu Opolskiego. Dr Małgorzata Całka, reprezentująca Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu oraz Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, przeprowadziła analizę zmian w kulturze organizacyjnej biblioteki akademickiej, w oparciu o model Edgara Scheina. Podkreśliła wpływ rozwoju narzędzi teleinformatycznych, różnorodnych systemów komunikacji społecznej (fora, blogi, portale społecznościowe, infolinie) dla kształtującej się współcześnie kultury organizacyjnej biblioteki akademickiej. Mgr inż. Lidia Szczygłowska z BG Politechniki Częstochowskiej opisała style kierowania, zaznaczając, iż nie ma optymalnego schematu postępowania, a kierownik powinien starać się dobierać styl do danej sytuacji. Jako ostatnia w pierwszej sesji głos zabrała dr Agnieszka Łobocka z Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. W swoim referacie omówiła zmiany w funkcjonowaniu społeczeństwa wpływające na zawód bibliotekarza. Drugą sesję, poświęconą promocji bibliotek, poprowadził prof. dr hab. Wiesław Babik i jako pierwszą na mównicę poprosił mgr Katarzynę Bilińską (OIN, BG UEK), która przedstawiła aktualne działania BG UEK w zakresie public relations oraz wyniki badań przeprowadzone wśród pracowników Biblioteki. Mgr Hanna Grabowska opisała działania i inicjatywy podejmowane przez Bibliotekę Uniwersytecką w Poznaniu, w zakresie skutecznego budowania i zarządzania marką instytucji. Biblioteka Uniwersytetu Rzeszowskiego prezentowana przez mgr Alicję Bułdak i mgr Annę Busztę dała przykład niestandardowej formy strona 115 Katarzyna Bilińska promocji - „Noc Biblioteki”. To doroczne wydarzenie kulturalne w ramach Tygodnia Bibliotek, przyciąga media i szeroką publiczność. Dr hab. Jolanta Dzieniakowska z Instytutu Bibliotekoznawstwa i Dziennikarstwa Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach poświęciła swoje wystąpienie na omówienie wyników badań dotyczących promocji współczesnych bibliotek szkolnych. Okazało się, że na 160 przebadanych placówek tylko 49 posiadało link do biblioteki, w menu na stronie www szkoły, pokazując, że ranga i rola biblioteki szkolnej pozostaje niedoceniona. Dr Izabela Krasińska i dr Monika Olczak-Kardas, reprezentujące tę samą instytucję, omówiły formy działalności promocyjnej stosowane przez biblioteki publiczne w województwie świętokrzyskim w latach 2009-2010. Mgr Aleksander Gniot z Biblioteki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu opowiedział o doświadczeniach, warunkach i trudnościach poszukiwania sponsorów. Trzecia sesja zatytułowana „Biblioteki a nowe media” moderowała mgr Sylwia Baranowska - Kierownik Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu w Gdyni im. E. Kwiatkowskiego. Dr Jolanta Laskowska z Uniwersytetu Gdańskiego wygłosiła referat na temat E-learning – nowa forma edukacji i jej zastosowanie w bibliotece. Następnie głos zabrała mgr Anna Szeląg z Warmińsko-Mazurskiej Biblioteki Pedagogicznej im. Karola Wojtyły w Elblągu, na temat zdalnego nauczania w WMBP w Elblągu, oferty e-learningowych form szkoleniowych. Mgr Beata Żuber z Biblioteki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koszalinie dokonała próby przedstawienia ewaluacji zawodu bibliotekarza na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat na przykładzie pracowników biblioteki Zespołu Kolegiów Nauczycielskich Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koszalinie. Mgr Sylwia Bem z Biblioteki Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej, wygłosiła referat o zarządzaniu relacjami z użytkownikiem w kontekście nowych form komunikowania (serwisy społecznościowe). strona 116 V Bałtycka Konferencja "Zarządzanie i Organizacja Bibliotek" W czwartej sesji, poprowadzonej przez mgr Annę Szeląg, ujęto zbiór referatów na temat organizacji bibliotek. Wystąpili: mgr Monika Halasz-Cysarz z Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego (XXI wiek! Bibliotekarze bez bibliotek? a może biblioteki bez bibliotekarzy); dr inż. Magdalena Seta z BG Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (Zmiany w strukturach organizacyjnych bibliotek akademickich); mgr Marzena Dziołak, mgr Sylwia Pykacz z Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej (Środki z Europejskiego Funduszu Społecznego szansą na realizację koncepcji biblioteki jako „organizacji uczącej się”). Uwieńczeniem pierwszego dnia była wizyta w Muzeum - Europejskie Centrum Solidarności, gdzie można było zapoznać się z wystawą "Drogi do Wolności", która opowiada o polskiej historii lat 1956 - 1989. Drugi dzień Konferencji rozpoczął się od spaceru z przewodnikiem po starówce Gdańska. Piątą sesję, moderowaną przez mgr Annę Grygorowicz (Dyrektora Biblioteki Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku), otworzyła mgr Małgorzata Dąbrowicz z Biblioteki Uniwersyteckiej UAM w Poznaniu wystąpieniem na temat zarządzania przez ocenę – SOOP (System Ocen Okresowych Pracowników). Szerokie spektrum „metod zarządzania biblioteką” zainspirowało mgr Katarzynę Mikołajczyk i mgr Tomasza Piestrzyńskiego z Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego do przeprowadzenia analizy czasu pracy w jednym oddziale Samodzielnej Sekcji Wolnego Dostępu. Mgr Izabela Oleaszewska-Porzycka z Biblioteki Muzeum Śląskiego w Katowicach zaproponowała zamiast referatu krótki test psychologiczny wskazujący na predyspozycje menedżerskie. Dr Eligiusz Podolan z Biblioteki Neofilologicznej Uniwersytetu Zielonogórskiego przedstawił zasady przygotowania księgozbioru w wolnym dostępie, do nowego gmachu Biblioteki, opartego na UKD. Mgr Sławomir Sobczyk z Biblioteki Głównej strona 117 Katarzyna Bilińska Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie dokonał podsumowania wyników analizy roli wybranych czynników wpływających na poprawę funkcjonowania Biblioteki Wydziałowej Malarstwa i Rzeźby ASP w Krakowie. W ramach szóstej sesji odbyło się szkolenie na temat opracowania kursów e-learningowych na platformie Moodle. Kolejny blok tematyczny stanowiły referaty poświęcone roli biblioteki w społeczeństwie. Dr Dagmara Bubel z BG Politechniki Częstochowskiej starała się odpowiedzieć na pytanie, jaką ofertę edukacji permanentnej powinny wystosować biblioteki uniwersyteckie w związku z rosnącymi potrzebami, wymaganiami i oczekiwaniami współczesnej generacji 55+. Mgr Michał Grzeszczuk z Miejskiej Biblioteki Publicznej w Skawinie wygłosił referat podejmujący problem kształcenia profesjonalistów zatrudnianych w bibliotekach publicznych. Mgr Tatiana Andrzejewska z BG Politechniki Gdańskiej omówiła zasady, według których zorganizowano nowoczesną multimedialną czytelnię i przedstawiła wyniki badań ankiety czytelniczej. Dr Grażyna Zielińska z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu starała się przekonać uczestników do stosowania dramy, jako narzędzia edukacyjnego, pomocnego w rozwiązywaniu wszelkich konfliktów interpersonalnych w bibliotekach akademickich. Podkreśliła znaczenie organizowania szkoleń dla bibliotekarzy z zagadnień komunikacji społecznej. V Bałtycka Konferencja przebiegła zgodnie z planem, w przyjaznej atmosferze dając szansę dokształcenia się i zainspirowania pomysłami wdrożonymi w polskich bibliotekach – akademickich, szkolnych i publicznych. strona 118 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Lucyna Janas Oddział Informacji Naukowej George Joseph Stigler (1911-1991) George Joseph Stigler (ur. 17 stycznia 1911 w Renton, Waszyngton, zm. 1 grudnia 1991 w Chicago, Illinois) amerykański ekonomista i historyk myśli ekonomicznej, laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii w 1982 roku za wkład w badania nad funkcjonowaniem rynków, ich organizacją i strukturą a także nad przyczynami i skutkami regulowania rynków przez państwo. Do szkół George Stigler uczęszczał w Seattle, studia wyższe rozpoczął na Uniwersytecie w Waszyngtonie, następnie kontynuował je na Uniwersytecie Northwestern w Chicago, gdzie studiował i otrzymał (w 1932 r.) tytuł magistra ekonomii. Na Uniwersytecie Chicago pogłębiał wiedzę ekonomiczną uzyskując w 1938 r. doktorat. W tym czasie Uniwersytet Chicago, na wydziale ekonomii, miał bardzo dobrą obsadę. Do grona tych wybitnych naukowców, którzy wywierali znaczny wpływ na studiujących należeli m.in. Frank H. Knight, Jacob Viner i Henry C. Simons. W Chicago Stigler zaprzyjaźnił się z Miltonem Friedmanem i Allenem Wallisem. Pracę zawodową i karierę naukową George Stigler rozpoczął w 1936 r. w Iowa State College, na którym pracował pod kierunkiem Theodora W. Schultza. W 1938 roku przeniósł się na Uniwersytet w Minnesota, gdzie strona 119 Lucyna Janas przebywał do 1946 r. otrzymując profesurę. Okres pracy w Minnesota przerwała wojna, w czasie której zatrudniony był w National Bureau of Economic Research i Statistical Research Group at Columbia. W 1946 r. opuścił Minnesota dla Brown i Columbia. Na Uniwersytecie Columbia pracował w latach 1947-58 (w 1947 uzyskuje tytuł profesora ekonomii). Na przełomie lat 1957/1958 George Stigler uczestniczył (na tejże uczelni) w prowadzeniu centrum studiów dla zaawansowanych (Center for Advanced Study in the Behavioral Sciences) w gronie znanych ekonomistów, m.in. Kennetha Arrowa, Miltona Friedmana i Roberta Solowa. W roku 1958 przeszedł na Uniwersytet Chicago jako profesor ekonomii i tu pozostał już na stałe. W tym czasie Uniwersytet Chicago zasłynął w związku z działalnością neoliberałów, ekonomistów chicagowskich, wśród których byli: M. Friedman, F. H. Knight, H. C. Simons i G. Stiller. Poza pracą badawczo-naukową George Stigler pełnił funkcję prezesa American Economic Association, a także był członkiem Narodowej Akademii Nauk w Waszyngtonie. W 1977 założył w Chicago Center for the Study of the Economy and the State. Otrzymał kilka doktoratów honoris causa, m.in. uniwersystetów Northwerstern, Carnegie-Mellon, Rochester i Helsińskiej Szkoły Ekonomicznej. Noblista znany jest na świecie z dorobku w zakresie historii myśli ekonomicznej, teorii produkcji, kosztów, cen, informacji, struktur przemysłowych oraz teorii oligopolów. Jako wydawca pisma „Journal of Political Economy" posiadał szczególne możliwości upowszechniania swoich poglądów. Pierwszą publikacją George'a Stiglera była praca doktorska — Production and Distribution Theories, ukończona w 1938 r. i opublikowana w 1941. Praca ta była pierwszą poważną próbą przedstawienia historii teorii produkcji i dystrybucji na przełomie końca XIX i początku XX wieku. Następne dwie publikacje to prace z historii myśli ekonomicznej w zakresie teorii cen: The Theory of Competitive Price (1942) i Theory of Price (1946). Warto w tym miejscu podkreślić, że tę pracę przetłumaczono na język polski (Teoria cen, 1959). Analizy wielkości i struktury produkcji, organizacja przemysłu, poziom zatrudnienia, nakładów, stopy zysku, czy też stopy inwestycji, znalazły swe odbicie w publikacjach: Trends in Output and Employment (1947), Trends in Employment in the Service Industries (1956) i The Organization of Industry (1968). Stiglera uważa się często za pioniera strona 120 George Joseph Stigler (1911-1991) ekonomii informacji i ekonomii regulacji. Opracował model poszukiwania informacji (The Economics of Information, „Journal of Political Economy” 1961). Kwestionował pogląd, że jedynym celem regulacji rządowej jest ochrona konsumentów, dowodząc, że często jej motywację stanowi ochrona interesów producentów (The Citizen and the State: Essays on Regulation, 1975). Dorobek George’a Stiglera tworzą także publikacje: Five Lectures on Economic Problems (1949), Employment and Compensation in Education (1950), Supply and Demand for Scientific Personnel (1957 With D. M. Blank), What Can Regulators Regulate? The Case of Electricity („Journal of Law and Economics”, 1962), A Theory of Oligopoly („Journal of Political Economy”, 1964) , The Organization of Industry (1968), The Intellectual and the Marketplace (1962), Capital and Rates of Return in Manufacturing Industries (1963), The Intellectual and the Market Place and Other Essays (1963), Essays in the History of Economics (1965), The Behavior of Industrial Prices (1970), The Theory of Economic Regulation („Bell Journal of Economics and Management Science”, 1971), The Economist as Preacher and Other Essays (1982), Nobel lecture: The Process and Progress of Economics („Journal of Law and Economics”, 1983), Law or Economics („Journal of Law and Economics”, 1992). Ostatnią pracą Stiglera była intelektualna autobiografia Memoirs of an Unregulated Economist (1988). Wykorzystane źródła: 1. Bomski Tadeusz. George J. Stigler: Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii za rok 1982. „Wektory” 1988, nr 5, s. 59. 2. George J. Stigler. [W:] Leszek Jerzy Jasiński: Nobel z ekonomii: poglądy laureatów w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Key Text, 2008, s. 99-101. 3. Kudera Elżbieta, Przesławska Gabriela, Kowalczyk Edyta, Kundera Jarosław. Słownik historii myśli ekonomicznej. Kraków : Oficyna Ekonomiczna, 2004, s. 197-198. 4. Rowley Charles R. Laureaci Nobla: Milton Friedman, George J. Stigler, James M. Buchanan, Ronald H. Coase i Gary S. Becker. [W] : Szermierze wolności od Adama Smitha do Miltona Friedmana, tł. Aleksander S. Lewicki. Kraków : Arcana , 2003, s. 157-183. 5. The New Palgrave : a dictionary of economics. Vol. 4, Q to Z / ed. by John Eatwell, Murray Milgate, Peter Newman. London : The Macmillan Press, 1987. Hasło: Stigler, George Joseph (born 1911), s. 498-500. strona 121 Lucyna Janas strona 122 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Anna Zając Oddział Wydawnictw Ciągłych Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki Poniżej prezentujemy czasopisma nabywane przez Oddział Wydawnictw Ciągłych w ramach prenumeraty, darów i wymiany. Omawiamy czasopisma polskie, które zostały nabyte przez Bibliotekę od 2011 roku. Szczegółowa lokalizacja oraz zasoby dostępne są w Katalogu Biblioteki pod adresem: https://vtls.cyfronet.pl/cgi-bin/uek/chameleon. Zapraszamy do lektury i odwiedzania Czytelni Czasopism. Emerytury i Renty w 2009 r. Warszawa : Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2010ISSN 2082-7164 Niniejsza publikacja jest pierwszym, całościowym opracowaniem statystyki publicznej na temat emerytur i rent oraz populacji osób i gospodarstw domowych, korzystających z tych świadczeń. Zasadniczą, tabelaryczną część publikacji poprzedzają uwagi ogólne i komentarz analityczny. Uwagi ogólne obejmują określenia i definicje pojęć stosowane w statystyce dotyczącej świadczeń społecznych. Komentarz analityczny stanowi opis bieżących zmian zachodzących w liczebności i strukturze populacji emerytów i rencistów, wysokości świadczeń emerytalno-rentowych, wysokości przeciętnej emerytury oraz dochodu rozporządzalnego emeryckich gospodarstw domowych w porównaniu z minimum socjalnym i minimum egzystencji. strona 123 Anna Zając W dziale pierwszym części tabelarycznej zawarte są dane dotyczące populacji emerytów i rencistów i dynamiki zmian, a także struktury populacji według płci, wieku, zawodu, stanu zdrowia, regionów, województw oraz dane dotyczące instytucji wypłacających świadczenia. W drugim dziale zaprezentowano kwoty świadczeń brutto według rodzaju (emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy i renty rodzinne) oraz dynamikę ich zmian, przeciętne miesięczne kwoty emerytur i rent. Ponadto zostały przedstawione kwoty i liczebność świadczeń pozaubezpieczeniowych oraz relacje przeciętnej miesięcznej emerytury brutto z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Dane te są prezentowane w przekrojach regionów i województw. W końcowej trzeciej części opracowania umieszczono informacje dotyczące dochodów gospodarstw domowych emerytów i rencistów, wydatków tych gospodarstw na towary i usługi konsumpcyjne oraz na wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego, a także dane dotyczące subiektywnej oceny sytuacji materialnej gospodarstw domowych emerytów i rencistów. Wydawnictwo zostało opracowane na podstawie danych ze sprawozdawczości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych. Ponadto, zostały wykorzystane wyniki badań statystyki publicznej z informacji sygnalnej z badania budżetów gospodarstw domowych i Europejskiego Badania Warunków Życia Ludności (EU-SILC) 2009. Europejski Doradca Samorządowy : fundusze, inwestycje, finansowanie Warszawa : Centrum Prawa Bankowego i Informacji, 2007ISSN 1897-7456 Jest to fachowe pismo będące szczegółowym poradnikiem, prezentującym praktyczne informacje z zakresu pozyskiwania funduszy unijnych oraz innych źródeł finansowania samorządów, a także dobre praktyki w zarządzaniu i ciekawe pomysły na projekty. Znajdują się w nim informacje strona 124 Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki o wszystkich etapach korzystania ze środków unijnych, takich jak: programowanie i składanie wniosków, realizacja inwestycji, rozliczanie dotacji oraz problemy, jakie mogą na tych etapach wystąpić. W czasopiśmie można znaleźć podpowiedzi jak zdobywać pieniądze na pokrycie wkładu własnego, jak zabezpieczać realizację inwestycji przez podwykonawców i jak wykorzystywać partnerstwo publiczno-prywatne, gdy w samorządzie występuje brak środków. Na jego łamach dotychczasowi beneficjenci dzielą się także swoimi doświadczeniami i ostrzegają przed błędami, które sami popełnili, pokazując czyhające w przepisach kruczki i haczyki. Znajdują się w nim także: teleadresowy niezbędnik kontaktowy, informacje o solidnych firmach doradczych i szkoleniowych, wywiady z ludźmi, którzy mają wpływ na kształt systemu absorpcji funduszy unijnych w Polsce. Grupy Przedsiębiorstw w Polsce w 2009 r. Warszawa : Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2011ISSN 2082-7873 Publikacja jest pierwszym opracowaniem zawierającym tak szeroki zakres informacji na temat zjawiska organizowania się przedsiębiorstw w grupy oraz wyniki działalności grup przedsiębiorstw w Polsce. Źródłem prezentowanych danych są wyniki rocznego badania grup przedsiębiorstw prowadzonego na formularzu GP - Sprawozdanie statystyczne dla grup przedsiębiorstw. Celem badania jest dostarczenie informacji o skali zjawiska organizowania się polskich przedsiębiorstw w grupy, kraju pochodzenia kapitału, różnorodności struktur grup przedsiębiorstw, ich wielkości, rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej oraz uzyskiwanych przez nie wynikach finansowych. Opracowanie składa się z trzech części poprzedzonych wprowadzeniem. Część pierwszą stanowią uwagi metodologiczne, definicje wykorzystywanych podstawowych pojęć dotyczących grup przedsiębiorstw, podstawy prawne funkcjonowania grup przedsiębiorstw oraz zakres podmiotowy i przedmiotowy badania. W części drugiej zaprezentowano wyniki działalności grup przedsiębiorstw w Polsce w 2009 roku. Uzupełnieniem są szczegółowe tablice zawarte w części trzeciej. strona 125 Anna Zając Kurier Finansowy : majątek, rodzina, praca, bezpieczeństwo Warszawa : Wydaw. Centrum Prawa Bankowego i Informacji, 2007ISSN 1897-032X Najnowsze na polskim rynku wydawniczym pismo o finansach osobistych Polaków. Dwumiesięcznik skierowany jest do szeroko rozumianej klasy średniej chcącej pomnażać swoje oszczędności. Kurier Finansowy poruszając zasadnicze kwestie związane z inwestycjami, lokatami, kredytami, ubezpieczeniami i wydatkami pełni rolę doradczego pisma z dziedziny finansów osobistych. Wysoki poziom merytoryczny i przystępny język czasopismo zawdzięcza profesjonalnemu zespołowi redakcyjnemu związanemu w sposób bezpośredni z sektorem bankowo-finansowym oraz ze znanymi tytułami prasowymi. Kwartalnik Historii Myśli Ekonomicznej Warszawa : SGH - Oficyna Wydawnicza, 2005ISSN 1734-1159 Kwartalnik jest jedynym w Polsce pismem w całości poświęconym rozwojowi myśli ekonomicznej, w tym dorobkowi polskich uczonych. Redagowany jest przez pracowników Katedry Historii Myśli Ekonomicznej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. W czasopiśmie publikowane są teksty naukowe dotyczące historii myśli ekonomicznej, w tym historii transformacji systemowej, a także metodologii nauk ekonomicznych. W naukowy sposób wyjaśnia przyczyny powstawania, przenikania i zanikania poglądów, idei oraz teorii ekonomicznych, jak również zawiera krytyczną analizę historycznego dorobku ekonomistów. Pismo stanowi swoiste forum wymiany myśli ekonomicznej, łączące różne ośrodki akademickie. strona 126 Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki Miesięcznik Ubezpieczeniowy : wszystko co trzeba wiedzieć o rynku ubezpieczeń Warszawa : OGMA, 2004ISSN 1732-2413 Celem miesięcznika jest dostarczanie rzetelnej wiedzy ubezpieczeniowej praktykom polskiego rynku. Skierowany jest do: ● ● ● ● menedżerów i pracowników zakładów ubezpieczeń, pośredników ubezpieczeniowych: agentów i brokerów ubezpieczeniowych, klientów - pracowników średnich i dużych przedsiębiorstw zajmujących się ich ubezpieczeniami, firm "okołoubezpieczeniowych" - assistance, likwidacji szkód, kancelarii prawnych, itp. W czasopiśmie prezentowane są problemy, zjawiska i trendy rynkowe związane z szeroko pojętymi ubezpieczeniami, wraz z ich głębszą analizą i oceną. Opisując dwa wybrane problemy, każdy numer stanowi kompendium wiedzy na dany temat. Dodatkiem jest specjalna wkładka, w której prezentowane są najważniejsze zmiany w przepisach dotyczących ubezpieczeń. Pomoc Społeczna - Infrastruktura, Beneficjenci, Świadczenia w 2009 Roku Warszawa : Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2010ISSN 2082-7172 Tytuł rozpoczyna nowy cykl wydawnictw w całości poświęcony wynikom badań statystycznych z zakresu pomocy społecznej. Publikacja zawiera informacje o liczbie i strukturze placówek pomocy społecznej, ich pracownikach, wolontariuszach oraz o różnych formach udzielanej pomocy, a także o zbiorowości osób z tej pomocy korzystających. Znaczna część poświęcona jest zagadnieniom związanym z opieką nad dziećmi i młodzieżą strona 127 Anna Zając pozbawionymi opieki rodzicielskiej (placówki opiekuńczo-wychowawcze, rodziny zastępcze). Istotnym uzupełnieniem powyższych informacji są dane finansowe przedstawiające skalę przekazywanego beneficjentom wsparcia finansowego oraz źródła finansowania pomocy społecznej. Zasadniczą, tabelaryczną część pisma, poprzedzają uwagi metodologiczne i komentarz analityczny. Uwagi metodologiczne obejmują podstawowe wyjaśnienia i definicje pojęć stosowane w sprawozdawczości statystycznej w 2009 r., będącej źródłem danych prezentowanych w części tabelarycznej. Poza danymi wynikowymi z badań GUS, wykorzystano dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w zakresie świadczeń pomocy społecznej, a także dane Ministerstwa Finansów w zakresie wydatków budżetu państwa i samorządów terytorialnych na pomoc społeczną. Ujęte w tablicach oraz w komentarzu analitycznym dane zaprezentowano w skali kraju, jak też w podziale na województwa, a wybrane zagadnienia także według powiatów. Rynek Energii : dwumiesięcznik Lublin : KaprInt, 1995ISSN 1425-5960 Jest to dwumiesięcznik wydawany od 1995 roku. Jego tematyka związana jest głównie z obrotem energią cieplną i elektryczną pomiędzy ich wytwórcą i dystrybutorem, a odbiorcą i użytkownikiem. W piśmie poruszane są zagadnienia dotyczące: rynku paliw pierwotnych, ekonomiki pracy urządzeń technologicznych, aspektów ekonomicznych i sposobów finansowania małych i dużych projektów inwestycyjnych, sposobu opomiarowania zużycia energii u odbiorców hurtowych i indywidualnych, oszczędności energii, termo-renowacji budynków, budownictwa inteligentnego i emisji zanieczyszczeń. Czasopismo ma szerokie grono odbiorców. Dociera do elektrociepłowni, elektrowni, przedsiębiorstw energetyki cieplnej, zakładów energetycznych, firm związanych z branżą ciepłowniczą i energetyczną, banków, biur konsultingowych, fundacji i towarzystw, wyższych uczelni, instytutów naukowo-badawczych, urzędów administracji państwowej i spółdzielni mieszkaniowych. Rynek Energii uzyskał afiliację International Association for Energy Economics (IAEE). Indeksowany jest w Science Citation Index Expanded strona 128 Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki (znany jako SciSearch) i Journal Citation Reports/Science Edition. Jest pismem punktowanym z listy Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Rynki Alkoholowe : ogólnopolski miesięcznik gospodarczy Toruń : Wydawnictwo KARTEL PRESS, 1995ISSN 1233-8818 Miesięcznik Rynki Alkoholowe jest najdłużej istniejącym (pierwszy numer ukazał się w marcu 1995 roku) na polskim rynku wydawniczym stricte branżowym pismem i jedynym poświęconym szerokiej tematyce alkoholowej. W publikacji znaleźć można zarówno zagadnienia rynkowe, handlowe, prawne i marketingowe, jak i dzieje firm i marek, a także najświeższe wydarzenia z rynku krajowego i z zagranicy. Mocnym punktem są rozmowy z ludźmi z branży: przedstawicielami firm, stowarzyszeń, ministerstw i ambasad. Zakresem tematycznym obejmuje całą szeroko rozumianą branżę alkoholową wraz z powiązanym z nią otoczeniem. Wejście Ludzi Młodych na Rynek Pracy w Polsce w 2009 r. Warszawa : Główny Urząd Statystyczny, 2010- Publikacja została przygotowana na podstawie uogólnionych wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności oraz badania modułowego BAEL Wejście młodych ludzi na rynek pracy w Polsce w 2009 r. Zawiera szereg informacji umożliwiających ocenę wpływu poziomu wykształcenia na rodzaj wykonywanej pracy, oczekiwań wobec pierwszej pracy, pozycji młodych ludzi na rynku pracy oraz zgodności pierwszej pracy ze zdobytym wykształceniem lub wyuczonym zawodem. Opracowanie składa się z uwag metodologicznych, części analitycznej oraz tablic statystycznych uwzględniających wyniki badania modułowego uzupełnione o materiały strona 129 Anna Zając badania podstawowego, prowadzonych w każdym z krajów członkowskich Unii Europejskiej. Przygotował je zespół pracowników Departamentu Pracy Głównego Urzędu Statystycznego, Ośrodka Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności Urzędu Statystycznego w Gdańsku i Centrum Informatyki Statystycznej oraz jednostki współpracujące zlokalizowane w urzędach statystycznych realizujące Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności. Zarządzanie Ryzykiem Warszawa : Przeds. Wydaw. LAM, 2000ISSN 1640-5145 W kwartalniku prezentowane są wyniki działalności naukowej Instytutu Zarządzania Ryzykiem Akademii Finansów w Warszawie. Zakres tematyczny czasopisma obejmuje zagadnienia z ryzyka ekonomicznego, finansowego i technicznego oraz zarządzania ryzykiem w skali makroi mikroekonomicznej, sektorowej (zwłaszcza bankowej i ubezpieczeniowej), europejskiej oraz globalnej. Publikowane są w nim referaty z ogólnopolskich konferencji naukowych organizowanych przez Instytut Zarządzania Ryzykiem Akademii Finansów w Warszawie, poświęconych wybranym zagadnieniom z szeroko rozumianego zarządzania ryzykiem. Zmiany Strukturalne Grup Podmiotów Gospodarki Narodowej Wpisanych do Rejestru REGON 2010 r. Warszawa : Główny Urząd Statystyczny, 2011ISSN 2082-8748 W publikacji zaprezentowano dane o liczbie i strukturze podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON na koniec 2010 r., na tle odpowiednich danych według stanu z końca 2009 r. Źródłem publikowanych danych jest krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki strona 130 Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki narodowej REGON, prowadzony przez Prezesa GUS. Na opracowanie składają się uwagi metodyczne zawierające: opis celu i zakresu rejestru, podstawowe pojęcia i definicje stosowane w rejestrze, opis podstawowych grupowań danych, a ponadto część tabelaryczna oraz wykresy i mapy. Dodatkowo zawarto wykazy numerów identyfikacyjnych, nazw i adresów wybranych podmiotów gospodarki narodowej wykonujących działalność w zakresie sekcji „O" PKD 2007 – „Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne". Tablice i wykresy obrazują wybrane grupy podmiotów tj. przedsiębiorstwa państwowe, spółki handlowe (w tym według ich rodzajów), spółki cywilne, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (bez osób prowadzących gospodarstwa indywidualne w rolnictwie). Dane o liczbie podmiotów są ujmowane w tablicach wg sekcji i działów Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007 oraz województw i podregionów. Żegluga Śródlądowa w Polsce w Latach 2006-2009 Warszawa, Wrocław : GUS, 2001- Publikacja, po raz pierwszy zrealizowana w utworzonym w Urzędzie Statystycznym w Szczecinie – Ośrodku Statystyki Transportu i Łączności, jest kontynuacją dwóch poprzednich edycji, wydanych przez Urząd Statystyczny we Wrocławiu. Podobnie jak poprzednie edycje zawiera, istotne z punktu widzenia tworzenia i realizacji polityki transportowej – w kontekście wskazanych inicjatyw europejskich – informacje, o drogach wodnych śródlądowych, taborze, przewozach ładunków i pasażerów, a także relacjach ekonomicznych i nakładach inwestycyjnych w polskich przedsiębiorstwach żeglugi śródlądowej. Dodatkowo opracowanie wzbogacone jest o dane z zakresu żeglugi śródlądowej w krajach Unii Europejskiej oraz ekonomiczne aspekty ochrony środowiska w odniesieniu do gospodarki wodnej. Prezentuje także uwagi metodyczne, komentarz analityczny oraz tablice i wykresy, podające wyniki badań polskiej statystyki publicznej i Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich (EUROSTAT). strona 131 Anna Zając strona 132 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Magdalena Bednarek Centrum Dokumentacji Europejskiej Anna Tokarczyk Centrum Dokumentacji Europejskiej Najnowsze publikacje w zbiorach Centrum Dokumentacji Europejskiej Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów / Anna Tucholska Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2010.325 s. Książka „Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów” pod redakcją dr Anny Tucholskiej zawiera 19 autorskich tekstów znanych i cenionych przedstawicieli nauki, reprezentujących różne dziedziny, poświęconych problematyce rozwoju regionalnego i kwestii polityki regionalnej. Publikacja jest kontynuacją wydanego w 2007 r. opracowania „Rozwój-region-przestrzeń” pod redakcją Grzegorza Gorzelaka i Anny Tucholskiej. (abstrakt oryginalny) strona 133 Magdalena Bednarek, Anna Tokarczyk Wpływ Funduszy Europejskich na gospodarkę polskich regionów i konwergencję z krajami UE. Raport 2010 Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2010. 157 s. Przedstawiany raport jest kolejnym okresowym dokumentem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dotyczącym rezultatów wdrażania europejskiej polityki spójności w Polsce. Stanowi on dobrą podstawę informacyjną ugruntowującą ocenę istotnego dla Polski znaczenia polityki spójności, a także zawiera rekomendacje dla polityki gospodarczej i wykorzystania funduszy unijnych w przemianach społeczno-gospodarczych naszego kraju. W Polsce rośnie wykorzystanie funduszy unijnych. Ich dostępność umożliwiła zrealizowanie szeregu inwestycji, zarówno podnoszących efektywność produkcji, jak i w zakresie infrastruktury komunalnej i transportowej. Instrumenty polityki spójności przyczyniły się również do złagodzenia spowolnienia gospodarczego, jakie miało miejsce w Polsce w rezultacie światowego kryzysu finansowego i gospodarczego. Szacuje się, że około połowa wzrostu wypracowanego w Polsce PKB w 2009 r. została osiągnięta dzięki funduszom unijnym z polityki spójności. Raport dokumentuje zmiany społeczno-gospodarcze przede wszystkim w okresie członkostwa Polski w UE tj. W latach 2004–2009. Tego okresu dotyczy także analiza projektów współfinansowanych ze środków unijnych, dokonywana w oparciu o bazę danych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego zawierającą projekty realizowane w poszczególnych kategoriach interwencji w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004–2006 oraz Narodowej Strategii Spójności 2007–2013. W prezentacji efektów rzeczowych wykorzystane także zostały okresowe sprawozdania z realizacji NPR 2004–2006 oraz sprawozdania z poszczególnych programów operacyjnych. (abstrakt oryginalny) strona 134 Najnowsze publikacje w zbiorach Centrum Dokumentacji Europejskiej Przewodnik po zwykłej procedurze ustawodawczej Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2010.56 s. W przewodniku po zwykłej procedurze ustawodawczej omówiono procedury związane z pierwszym i drugim czytaniem w Parlamencie Europejskim, drugim czytaniem w Radzie oraz procedurę pojednawczą, a także trzecie czytanie Parlamentu i Rady. Opisano również rolę prezydencji w trakcie poszczególnych etapów zwykłej procedury ustawodawczej. Dodatkowo przewodnik zawiera załączniki takie jak: artykuł 294 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, deklaracja w sprawie przestrzegania terminów w procedurze współdecyzji, podstawa prawna zwykłej procedury ustawodawczej, procedura współdecyzji – schemat podsumowujący, terminy zwykłej procedury ustawodawczej. Czy z powodzeniem uruchomiono nowy Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa oraz czy osiąga on zamierzone rezultaty na Kaukazie Południowym (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja)? Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011.67 s. W sprawozdaniu poddano ocenie sposób, w jaki opracowano pierwsze roczne programy działań oraz to, co udało się dzięki nim osiągnąć. Omówiono także wykorzystanie narzędzi realizacji dostępnych w ramach nowego instrumentu. Zawarto tu również szczegółowe zalecenia, które mogłyby pomóc Komisji zwiększyć skuteczność wsparcia udzielanego tym trzem krajom. strona 135 Magdalena Bednarek, Anna Tokarczyk Pomoc Unii Europejskiej na rzecz rozwoju edukacji bazowej w Afryce Subsaharyjskiej i Azji Południowej Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011.88 s. Poprawa dostępu do edukacji oraz podniesienie jakości kształcenia to i stotn y c z y nnik w walce z ubó s t we m n a świe c i e , z n ajdu jąc y odzwierciedlenie w milenijnych celach rozwoju (MCR), sformułowanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych. W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono wyniki kontroli, której celem było ustalenie, czy pomoc rozwojowa Unii Europejskiej w Afryce Subsaharyjskiej i Azji Południowej przyczyniła się do poprawy dostępności i jakości edukacji bazowej, oraz to, jak Komisja planowała i monitorowała wydatkowanie unijnych środków. Ze sprawozdania wynika, że pomoc UE pozwoliła na realizację niektórych z planowanych ulepszeń w dziedzinie edukacji bazowej w tych regionach, ale w stopniu mniejszym niż zamierzony. Stwierdzono ponadto, że zarządzanie Komisji nie gwarantowało w sposób konsekwentny odpowiedniego programowania pomocy oraz jej realizacji. W sprawozdaniu sformułowano zalecenia, które mają pomóc Komisji poprawić zarządzanie przez nią pomocą Unii Europejskiej na rzecz rozwoju edukacji. (abstrakt oryginalny) Zarządzanie przez Komisję ogólnym wsparciem budżetowym w krajach AKP, Ameryki Łacińskiej i Azji Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011.77 s. W niniejszym sprawozdaniu Trybunał przedstawia wyniki oceny, czy Komisja zarządza programami ogólnego wsparcia budżetowego w sposób skuteczny. W tym celu Trybunał zbadał, czy Komisja odpowiednio wybierała i formułowała cele swoich programów ogólnego wsparcia budżetowego, odpowiednio uwzględniła główne zagrożenia dla ich skuteczności, strona 136 Najnowsze publikacje w zbiorach Centrum Dokumentacji Europejskiej opracowywała i realizowała te programy w sposób skuteczny, a także czy przekazywała jasne, wyczerpujące i dokładne informacje na temat osiągania celów tych programów. Trybunał przedstawia zalecenia mające na celu poprawę metodyki i zarządzania w ramach programów ogólnego wsparcia budżetowego w celu zwiększenia ich potencjalnej skuteczności. (abstrakt oryginalny) Czy decentralizacja procesu zarządzania pomocą zewnętrzną przez Komisję z centrali Komisji do jej delegatur przyczyniła się do poprawy w dziedzinie udzielania pomocy? Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011.52 s. Trybunał stwierdził, że decentralizacja procesu zarządzania pomocą zewnętrzną przez Komisję z centrali komisji do jej delegatur przyczyniła się do poprawy w dziedzinie niesienia pomocy. Jednocześnie trybunał wskazał szereg obszarów, w których Komisja nie odniosła pełnych korzyści z decentralizacji. (abstrakt oryginalny) Według modelu IRT. Europejski program początkowego szkolenia motocyklistów Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011.72 s. Broszura poświęcona jest zagadnieniu transportu drogowego. Celem Unii Europejskiej w tym obszarze jest zapewnienie usługom transportowym bezpieczeństwa, skuteczności i wysokiej jakości, a także konkurencyjności i zintegrowania. Publikacja ta omawia główne aspekty sektora transportowego jako fundamentalne składniki tj. bezpieczeństwo i aspekty społeczne, podatki i opłaty oraz porozumienia tranzytowe. strona 137 Magdalena Bednarek, Anna Tokarczyk Najlepsze praktyki w zakresie bezpieczeństwa drogowego Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2010.64 s. Celem SUPREME było zgromadzenie, przeanalizowanie, podsumowanie i opublikowanie najlepszych praktyk w zakresie bezpieczeństwa drogowego w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz w Szwajcarii i Norwegii. Niniejszy dokument stanowi zbiór najlepszych praktyk realizowanych w skali krajowej i ma on na celu przedstawienie wyników projektu politykom i decydentom na szczeblu krajowym/regionalnym w Europie, co powinno ich zachęcić do przyjęcia skutecznych strategii i środków w dziedzinie bezpieczeństwa drogowego. W istocie zamierzeniem omawianego projektu jest przyczynienie się do osiągnięcia celu UE, jakim jest zmniejszenie o 50 % liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do 2010 r.1 Projekt został zlecony przez DG TREN Komisji Europejskiej. Jego realizację rozpoczęto w grudniu 2005 r., a zakończono w czerwcu 2007 r. W projekcie uczestniczyło łącznie 31 krajowych i międzynarodowych organizacji bezpieczeństwa drogowego. Więcej informacji na temat projektu i jego wyników można znaleźć na stronie: http://ec.europa.eu/transport/roadsafety/publications/projectfiles/supreme_e n.htm (abstrakt oryginalny) Kwestie społeczne w zakupach. Przewodnik dotyczący uwzględniania kwestii społecznych w zamówieniach publicznych Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2011.49 s. Około 17% produktu krajowego brutto w UE pochodzi z zamówień publicznych. Mogą one zatem mieć istotny wpływ na taką dziedzinę jak polityka społeczna. Udostępniając Przewodnik po społecznych aspektach strona 138 Najnowsze publikacje w zbiorach Centrum Dokumentacji Europejskiej zamówień publicznych Komisja Europejska zamierza wykorzystać ten fakt w celu osiągnięcia podwójnej korzyści: a) podniesienia wśród instytucji zamawiających świadomości pożytków wynikających z wybierania towarów i usług w sposób społecznie użyteczny oraz b) wskazania oferowanych przez istniejące ramy prawne UE możliwości uwzględnienia aspektów społecznych w zamówieniach. Przewodnik definiuje społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne, a następnie wyjaśnia, jakie korzyści one przynoszą. Omawia takie zamówienia w odniesieniu do modelu społecznego UE oraz prawnego i politycznego podejścia do tej kwestii w Unii. Przedstawia również strategię w tym zakresie oraz sposoby określania potrzeb i planowania procedur zamówień publicznych. Wyjaśnia także z perspektywy prawnej, jak aspekty społeczne można uwzględnić na różnych etapach procesu zamówień (od określenia specyfikacji technicznych i kryteriów wyboru po udzielanie zamówień i monitorowanie realizacji). W celu zilustrowania poszczególnych etapów procesu zaprezentowano przykłady krajowe. Ta publikacja jest dostępna w formacie elektronicznym we wszystkich językach urzędowych UE. (abstrakt oryginalny) strona 139 Magdalena Bednarek, Anna Tokarczyk strona 140 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Urszula Cieraszewska Oddział Czytelń Najnowsze bazy dostępne w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie Do Biblioteki udało się zakupić wiele nowych baz. Również w tym roku możliwe to było dzięki sfinansowaniu najważniejszych naukowych portali przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na tzw. licencji krajowej (EBSCOhost – pakiet podstawowy, Science Direct, Springer Link, Web of Knowledge, czasopisma Nature i Science). Także prace Konsorcjum Bibliotek Kierunków Ekonomicznych mające na celu zmniejszenie kosztów dostępu do informacji poprzez zbiorowy zakup i możliwość negocjowania cen z producentami, dają możliwość znacznego obniżenia kosztów nabywania nowych źródeł informacji (ABI/Inform Complete, Amadeus, Bankscope, Emerald, EMIS Emerging Markets Information Service, Global Market Information Database GMID, OECD iLibrary). Grant unijny uruchomiony w ubiegłym roku pozwolił na dalszą prenumeratę platformy książek pełnotekstowych ebrary, a także utrzymanie dokupionych modułów do ibuk.pl. Dodatkowo, z tych samych funduszy, Biblioteka zakupiła ACM Digital Library i Oxford Dictionaries Online. W bieżącym roku kalendarzowym nasza Uczelnia bierze udział w ogólnopolskim programie "Bankowość - Finanse - Samorząd - Wiedza on-line", organizowanym przez Związek Banków Polskich i Wydawnictwo Centrum Prawa Bankowego i Informacji we współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego. Program zapewnia studentom oraz nauczycielom akademickim bezpłatny dostęp do elektronicznych wersji uznanych czasopism fachowych (wydania bieżące oraz wieloletnie archiwum): strona 141 Urszula Cieraszewska ● ● ● ● ● "Miesięcznik Finansowy BANK", "Nowoczesny Bank Spółdzielczy", "Europejski Doradca Samorządowy", "Finansowanie Nieruchomości", "Kurier Finansowy". Poniżej przedstawiono nowe bazy, które są dostępne w roku akademickim 2010/2011. Zostały one podzielone na dwie grupy, w zależności od środków finansowania. Bazy zakupione dla nowego kierunku zamawianego (fundusze z grantu unijnego) ● ACM Digital Library – największy na świecie zbiór źródeł informacji dotyczących badań z zakresu informatyki teoretycznej i zastosowań technik informatycznych. Elektroniczna biblioteka ACM Digital Library obejmuje ponad 197 000 artykułów pełnotekstowych (najczęściej w formacie PDF) i zawiera między innymi: 40 czasopism naukowych, takich jak np. Journal of ACM, Computing Survey, Transactions on Graphics, Transactions on Information Systems 175 materiałów konferencyjnych materiały 34 grup dyskusyjnych (Special Interest Groups) W ramach 34 grup zajmujących się wybranymi tematami (Special Interest Groups - SIG) ACM informuje o najnowszych rozwiązaniach oraz trendach z różnych obszarów informatyki. Oxford Dictionaries Online jest największym współczesnym słownikiem języka angielskiego oraz przewodnikiem po tym języku. Pokazuje prawidłowe użycie wyrazów w zdaniu i tworzone przez nie związki stanowiące podstawę naturalnej wypowiedzi w języku angielskim, zarówno w jego odmianie brytyjskiej, jak i amerykańskiej. Właściwości bazy: ponad 350 tysięcy definicji, 600 000 synonimów i antonimów ponad 1 900 000 przykładów zdań zaczerpniętych z języka potocznego rozbudowane działy: pisownia, gramatyka oraz ortografia zasoby języka specjalistycznego regularna aktualizacja ❍ ❍ ❍ ● ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ Bazy zakupione ze środków Uczelni strona 142 Najnowsze bazy dostępne w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie ● Amadeus to specjalistyczny serwis w języku angielskim, który oferuje kompleksowe informacje na temat ponad 18 milionów firm (prywatnych i publicznych) z 45 krajów europejskich. Baza zawiera: informacje o firmach, ze szczególnym uwzględnieniem firm prywatnych sprawozdania finansowe firm w standardowym formacie, co pozwala na dokonanie analizy porównawczej przedsiębiorstw wskaźniki finansowe dane teleadresowe dotyczące prezesów firm i członków zarządu raporty i sprawozdania finansowe spółek giełdowych ceny akcji spółek giełdowych szczegółowe dane dotyczące struktur korporacyjnych mapy ilustrujące rozmieszczenie firm Amadeus jest cennym źródłem danych na poziomie przedsiębiorstwa, do badań stosowanych w mikroekonomii, finansach przedsiębiorstw, ekonomii politycznej, cyklach koniunkturalnych, rozwoju i integracji finansowej. Oprócz danych liczbowych, baza danych zawiera informacje opisowe i sprawozdania spółek. EBSCOhost – moduł Communication & Mass Media Complete – to najobszerniejsze, cenne źródło informacji dotyczących komunikacji i mass mediów. Baza CMMC zawiera treści z baz CommSearch (poprzednio publikowane przez National Communication Association) oraz Mass Media Articles Index (poprzednio publikowane przez Penn State), a także licznych innych czasopism poświęconych komunikacji, mass mediom oraz dziedzinom pokrewnym. Media na czasie Kurier UEK. Nr 2 (41) luty 2011 ibuk.pl czytelnia on-line (zakup dodatkowych tytułów książek na temat ochrony środowiska, turystyki, towaroznawstwa) – to polski serwis książek elektro-nicznych, są to głównie podręczniki z zakresu nauk ekonomicznych, społecznych, humanistycznych, informatyki, ochrony środowiska, turystyki, towaroznawstwa. Pozycje ułożone są według następujących kategorii: Nauki ekonomiczne Nauki humanistyczne Nauki matematyczno-przyrodnicze Nauki społeczne Informatyka Medycyna Prawo ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ● ● ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ strona 143 Urszula Cieraszewska Publikacje darmowe Publikacje obcojęzyczne Słowniki, leksykony, kompendia Czasopisma naukowe Sport Przy pozycjach, do których uczelnia ma dostęp, pojawia się przycisk "czytaj". Kopiowanie jak i drukowanie treści udostępnianych książek nie jest możliwe. Wykaz dostępnych książek wraz z linkami znajduje się na stronie http://www.ibuk.pl/korpo/katalog_uczelni.php Lista tytułów dostępnych dla UEK jest także dostępna ze strony głównej http://www.ibuk.info.pl, po kliknięciu linku: katalog uczelni. Czytaj on-line. Prezentacja serwisów książek elektronicznych ibuk.pl oraz ebrary Kurier UEK. Nr 1 (40) styczeń 2011 IMF eLibrary - to zbiór pełnych tekstów książek, serii wydawniczych, czasopism oraz danych i narzędzi statystycznych wydawanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Kolekcja zawiera wszystkie bieżące i archiwalne tytuły z zakresu makroekonomii, globalizacji, rozwoju gospodarczego, handlu, pomocy technicznej, demografii, rynków wschodzących, doradztwa w zakresie polityki, zmniejszania ubóstwa, w formacie PDF lub innym, przyjaznym dla użytkownika. Również ze strony biblioteki dostępna jest zakładka IMF Data ze wszystkimi bazami statystycznymi (Balance of Payments Statistics, Direction of Trade Statistics, Government Finance Statistics, International Financial Statistics). Publikacje są dostępne w tym samym czasie, co wydania papierowe. Infor Lex Biblioteka – to wyczerpujące kompendium wiedzy niezbędnej przy rozwiązywaniu problemów prawnych, z jakimi spotykają się zarządy, służby finansowe oraz działy dużych i średnich przedsiębiorstw. W publikacji znajduje się między innymi komplet czasopism INFOR PL S.A. Z zakresu tematyki obrotu gospodarczego oraz system aktów prawnych, orzecznictwa i interpretacji urzędowych. Municipium – kompleksowy produkt internetowy poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego. Poprzez zagregowanie w jednym miejscu wielu użytecznych informacji, serwis oddaje do dyspozycji specjalistów, przedsiębiorców, urzędników - silne, profesjonalne narzędzie ułatwiające proces podejmowania decyzji, a także pomocne przy przygotowywaniu opracowań i raportów biznesowych. ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ ● ● ● ● strona 144 Najnowsze bazy dostępne w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie ● Serwis udostępnia zalogowanym użytkownikom szeroko zakrojoną wiedzę na temat każdej spośród ponad 2800 jednostek samorządowych tworzących mapę administracyjną Polski. Na serwis składają się liczne moduły informacyjne. Municipium – kompleksowy produkt internetowy poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego Kurier UEK. Nr 4 (43) kwiecień/maj 2011 World Press Trends Database - jest najbardziej wiarygodnym źródłem danych na temat przemysłu medialnego z całego świata. Baza, oprócz danych statystycznych, zawiera sprawozdania roczne i analizy zarówno sektora jako całości, jak również z podziałem na poszczególne kraje i regiony. Baza WPT dostarcza danych oraz informacji na temat tendencji rynku od 2000 do 2009. Jest nieocenionym narzędziem dla naukowców, analityków i dostawców. Dane można eksportować w formacie HTML lub Excel. Media na czasie Kurier UEK. Nr 2 (41) luty 2011 Powyżej przedstawiono tylko nowe bazy, które udostępniliśmy Państwu w tym roku. Mamy nadzieję, że i w następnych latach uda się nam zakupić wszystkie bazy, z których mogli Państwo korzystać do tej pory. W dużej mierze jest to zależne od decyzji Ministerstwa. Biblioteka jest nadal subskrybentem baz: ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ABI/INFORM COMPLETE – ProQuest, Bankscope, CEIC Data, Czytelnia Czasopism Prawniczych, ebrary, EBSCOhost – trzy dodatkowe bazy EconLit with Full Text, Environment Complete, Hospitality & Tourism Complete, Emerald, EMIS Emerging Markets Information Service, Global Market Information Database (GMID), JSTOR, OECD iLibrary, Sigma-Not. Archiwum prasy fachowej. strona 145 Urszula Cieraszewska Więcej na temat baz można znaleźć na stronie Biblioteki Głównej w zakładce e-źródła oraz w opublikowanych w Kurierze UEK informacjach o bazach prenumerowanych przez Bibliotekę: 1. Municipium – kompleksowy produkt internetowy poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego Kurier UEK. Nr 4 (43) kwiecień/maj 2011 2. CEIC Data Economic Databases for Emerging and Developed Markets Kurier UEK. Nr 3 (42) marzec 2011 3. Media na czasie Kurier UEK. Nr 2 (41) luty 2011 4. Czytaj on-line. Prezentacja serwisów książek elektronicznych ibuk.pl oraz ebrary Kurier UEK. Nr 1 (40) styczeń 2011 5. EU Bookshop – publikacje Unii Europejskiej w wolnym dostępie Kurier UEK. Nr 7 (39) grudzień 2010 6. GMID – Twoje źródło informacji rynkowej Kurier UEK. Nr 5 (37) czerwiec 2010 7. Studnie bez dna – platformy baz danych: ABI/INFORM COMPLETE Proquest oraz Emerald Kurier UEK. Nr 4 (36) maj 2010 8. Prezentacja platformy EBSCOhost Kurier UEK. Nr 3 (35) kwiecień 2010 9. Prezentacja serwisu EMIS – Emerging Markets Information Service Kurier UEK. Nr 2 (34) luty/marzec 2010 Oczekujemy na Państwa uwagi dotyczące baz już zakupionych oraz tych, które Państwa zdaniem, powinny znaleźć się w naszych zbiorach. strona 146 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Anna Poremba Oddział Gromadzenia Zbiorów Bazy testowe Biblioteka Główna w pierwszym półroczu 2011 roku umożliwiłam pracownikom naukowym i studentą Uniwersytetu dostęp testowy do następujących baz: ● ● ● DealWatch, to unikalne źródło informacji o fuzjach i przejęciach na dynamicznie rozwijających się rynkach wschodzących. Serwis zawiera: bazę transakcji typu: M&A (Mergers & Acquisitions), ECM (Equity Capital Markets), Private Equity i Venture Capital o wielkości powyżej 1 mln USD zawierającej szczegóły transakcji wraz z mnożnikami oraz komentarzem analityka odnośnie transakcji, raporty dla poszczególnych krajów oraz regionów EBSCO Discovery Service poprzez stworzenie jednolitego indeksu zasobów informacyjnych biblioteki EBSCO Discovery Service (EDS) zapewnia użytkownikom łatwy i skuteczny środek dostępu do wszystkich źródeł na jednej platformie wyszukiwawczej. EDS zbiera metadane zarówno z wewnętrznych (bibliotecznych) jak i zewnętrznych zasobów (baz danych różnych dostawców) tworząc zindeksowany serwis o ogromnym wymiarze i szybkości. Nawet, jeśli kolekcja biblioteki jest ogromna pod względem rozmiaru i zakresu, to jej lokalne indeksowanie umożliwia wyjątkowo szybkie otrzymywanie rezultatów wyszukiwań. Zawartość serwisu EDS można odpowiednio konfigurować tak, aby umożliwić bibliotekom rozbudowanie i rozszerzenie serwisu dopasowując go indywidualnych potrzeb. EBSCO oferuje szeroki zakres opcji adaptacji serwisu w odniesieniu do podstawowych kolekcji metadanych jak również końcowego dostarczania wyników wyszukiwania EBSCOhost Integrated Search - EHIS pozwala na jednoczesne wyszukiwanie w bazach danych i innych źródłach elektronicznych, w tym w bazach różnych dostawców, katalogu OPAC i pakietach wydawców. strona 147 Anna Poremba ● ● ● ● ● Jednakże w odróżnieniu od innych multiwyszukiwarek serwis EBSCOhost Integrated Search zapewnia pełną integrację zasobów biblioteki na jednej rozbudowanej platformie wyszukiwawczej EBSCOhost, aby umożliwić użytkownikowi szybkie, łatwe i intuicyjne wyszukiwanie The Economist Historical Archive - 1843-2006 niezależny politycznie tygodnik brytyjski, skierowany do kręgów biznesowych i politycznych. Jest poświęcony tematyce polityki i biznesu, publikuje też artykuły poświęcone nauce, technice, kulturze i sztuce. Co dwa tygodnie publikowany jest dodatek dogłębnie opisujący jakiś region lub dziedzinę biznesu, wydawany od 1843 r. w Londynie The Financial Times Historical Archive - 1888-2006 dziennik brytyjski o elitarnym charakterze i międzynarodowym zasięgu, zorientowany na tematykę gospodarczą i finansową (wydanie sobotnie publikuje też artykuły poświęcone kulturze i sztuce), wydawany od 1888 r. w Londynie Oxford Handbooks Online to pełnotekstowa baza zawierająca treści z zakresu biznesu i zarządzania. Prezentowane podręczniki zapewniają szczegółowe wprowadzenie do zagadnień z każdej z wymienionych dyscyplin, a także stanowią bardzo ważne źródło informacji dla badaczy, studentów, jak i praktyków. Właściwości bazy: pełne teksty 90 podręczników składających się z ponad 2900 esejów z 4 modułów tematycznych, kompleksowa struktura - każdy podręcznik posiada stronę główną ze streszczeniem i słowami kluczowymi oraz pełnymi danymi bibliograficznymi, naukowa akredytacja - wszystkie podręczniki Oxford Handbooks są w znacznym stopniu zweryfikowane i zatwierdzone do publikacji przez wiodących naukowców z Uniwersytetu w Oxfordzie Oxford Scholarship Online to serwis oferujący dostęp do książek naukowych z dziedzin humanistycznych oraz z nauk społecznych, które są dostępne w postaci zintegrowanej bazy danych. Dostęp do pełnych tekstów ponad 1,200 książek wydawnictwa Oxford z ekonomii, finansów, biznesu i zarządzania, filozofii, matematyki, nauk politycznych, religii, biologii, literatury klasycznej, historii, lingwistyki, literatury pięknej, fizyki i psychologii można otrzymać w formie prenumeraty lub kupić je na własność w opcji zakupu jednorazowego. Baza zawiera specjalnie przygotowane streszczenia rozdziałów i książek jak również słowa kluczowe, umożliwiając nowe sposoby prowadzenia badań dla studentów i uczonych Scopus wielodziedzinowa baza bibliograficzno-abstraktowa, zawiera obecnie ponad 36 milionów rekordów z ponad 16 000 tytułów strona 148 Bazy testowe wartościowych merytorycznie czasopism, które są publikowane przez 4 000 różnych wydawców. Ponadto indeksuje ponad 1 200 czasopism oferowanych w wolnym dostępie, materiały konferencyjne, wydawnictwa handlowe, patenty, serie wydawnicze. Do połowy lat 90-tych notowane są tylko opisy bibliograficzne artykułów, prace opublikowane od r. 1996 zaopatrzone są w abstrakty. strona 149 Anna Poremba strona 150 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Roman Garbacik Biblioteka Wydziału Towaroznawstwa Kraków. Czas okupacji 1939-1945 To piękne i niezwykle wartościowe dzieło, będące wymownym świadectwem grozy okupacji hitlerowskiej w Krakowie, stanowi od niedawna ważny i ciekawy nabytek Biblioteki Głównej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Książka jest rodzajem wielkiego przewodnika po dawnej Deutsche Emailwarenfabrik Oskara Schindlera przy ul. Lipowej 4, placówki przekształconej wielkim nakładem sił i środków w oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Album należy więc oceniać w kontekście powstałego muzeum, aczkolwiek wydawnictwo samo w sobie z pewnością zasługuje na uwagę. Otwarte w roku ubiegłym muzeum w dawnej fabryce Oskara Schindlera to multimedialnie wspomagana opowieść o losie ludności Krakowa , głównie pochodzenia żydowskiego, w czasie poszczególnych etapów okupacji 1939-45. Tę placówkę, spełniającą wszelkie wymogi nowoczesnego muzeum, można opisać można krótko: światło, dźwięk, obraz plus ogromna ilość zachowanych pamiątek i rekwizytów stanowiących swoistą, tworzącą chronologicznie zbudowaną, czasoprzestrzeń. I takie jest też wspomniane wydawnictwo. Autorzy starali się dobrać odpowiednie zdjęcia z ekspozycji i tak zredagować tekst publikacji, aby czytelnik mógł doświadczyć podobnych doznań, nie oglądając w ogóle muzealnych zbiorów przy ul. Lipowej 4. Tak więc karty tego pięknego albumu, podobnie jak samo muzeum zawierają reminiscencje z przeszłości, podzielone na poszczególne etapy. Najpierw jest to czas oczekiwania na wojnę (wcale nie tak oczywistą z punktu widzenia wówczas żyjących), potem okres dramatycznych zmagań wojsk polskich z Wehrmachtem w kampanii wrześniowej 1939. Tu, tak na wystawie jak i w książce, widz oraz czytelnik mogą zapoznać się z licznymi strona 151 Roman Garbacik militariami tamtego okresu, do których należy m.in. świetnie zrekonstruowany lekki czołg rozpoznawczy polski typu TKS. Dalej widzimy pierwsze przymiarki do eksterminacji : zabawy żołnierzy niemieckich przy obcinaniu chasydom bród, pierwsze łapanki i egzekucje, wreszcie oddzielenie ludności żydowskiej Krakowa od tzw. aryjskiej poprzez utworzenie getta, a następnie jego likwidację poprzez wywiezienie ludności żydowskiej do obozów zagłady. I na tym tle uwypuklona jest postać Niemca, Oskara Schindlera, właściciela i dyrektora fabryki wyrobów emalierskich. Schindlerowi, jak wiemy, udaje się uratować wielu członków społeczności żydowskiej - w tym dzieci - od niechybnej śmierci z rąk takich oprawców jak Amon Göth (komendant KL Płaszów), poprzez zatrudnienie ich w swojej fabryce. I w tym miejscu także, zarówno ekspozycja muzeum jak i książka, nawiązują do słynnego filmu Stevena Spielberga pt. „Lista Schindlera”. Znakomicie zrekonstruowany pokój dyrektora fabryki, wraz z mapą i wielkim biurkiem jest prezentowany na kartach publikacji. Ogromne wrażenie robi, opisane w książce i prezentowane na wystawie, codzienne życie okupacyjne miasta Krakowa: bieda i ubóstwo w krakowskim getcie, łapanki i egzekucje, a także ruch oporu w części „aryjskiej” podwawelskiego grodu. Podobnie budowa dzielnicy niemieckiej przy ul. Królewskiej, obchody świąt NSDAP - parady formacji SS i policji w Rynku Głównym przemianowanym na Adolf Hitler – Platz, niszczenie bądź wywóz dóbr kultury narodowej, burzenie pomnika Adama Mickiewicza i wiele innych epizodów. Okupację kończy ucieczka generalnego gubernatora Hansa Franka wraz ze świtą i wycofującym się wojskiem niemieckim, w styczniu 1945 r. Przed wkroczeniem Sowietów 18 stycznia - w albumie opisana jest ostatnia zbrodnia hitlerowska – masakra mieszkańców Dąbia dokonana przez funkcjonariuszy z ul. Pomorskiej 2, gdzie była siedziba hitlerowskiej Policji Bezpieczeństwa i SD. Pomimo ogromnego wkładu pracy autorów i konsultantów, nie ustrzeżono się przed kilkoma błędami. Na stronie 123 (zdjęcie nr 170) postać Josefa Bühlera, szefa rządu GG i zastępcę Hansa Franka, pomylono z dowódcą policji porządkowej w Rzeszy, generałem Kurtem Daluege. To właśnie on jest na fotografii z Hansem Frankiem a nie Bühler. Obaj zresztą za swe zbrodnie ponieśli zasłużoną karę, zostali skazani na śmierć. Ich los podzielił też „generalny gubernator” Hans Frank. Autorzy wyraźnie mają problemy z identyfikacją niemieckich formacji wojskowych, policyjnych i partyjnych. A wybór bogatej ikonografii albumu (zapewne i tak tylko ich cząstkę udało strona 152 Kraków. Czas okupacji 1939-1945 się zamieścić) powinien wręcz zachęcić do większej rzetelności. I tak, to co ma być „wojskiem niemieckim” w istocie jest policją ochronną. Tam, gdzie przy aresztowaniach występuje napis „żandarmi” w rzeczywistości na zdjęciu jest Schutzpolizei. Przy omówieniu masakry ludności polskiej na Dąbiu w przededniu wkroczenia do Krakowa Sowietów jest mowa o SD-manach. To duże uproszczenie bądź nadinterpretacja, rodem z filmu o Hansie Klossie. Przesłuchiwani po wojnie krakowscy gestapowcy nie bardzo nawet wiedzieli kto służył na ul. Pomorskiej 2 w służbie wywiadowczej SS, zwanej Sicherheitsdienst (SD). Natomiast, dla całej Policji Bezpieczeństwa (Sicherheitspolizei – Sipo) obejmującej dwie formacje: Gestapo z ul, Pomorskiej 2 (Geheime Staatspolizei) i Kripo (Kriminalpolizei) – siedzibą policji kryminalnej był gmach przy ul. Szlak 40 (tam, gdzie obecnie znajduje się PZU) mundury wybrano odgórnie, z dystynkcjami SD. Stąd błędy w nazewnictwie i identyfikacji. O tych, z pozoru błahych niuansach dotyczących niemieckiego aparatu terroru nie musi wiedzieć czytelnik czy widz ale bezwzględnie powinien wiedzieć historyk. W indeksie nazwisk brakuje też głównych winowajców hitlerowskich zbrodni na terenie Krakowa. Wymieniane są nazwiska takich oprawców jak Amon Göth, zbrodniarzy „zza biurka” jak Frank czy sam Himmler. Zupełnie pominięto natomiast szefów krakowskiego Gestapo, czołowych wykonawców „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” – Maksa Grosskopfa czy Johanna Krausa. Z kierowników tzw. podreferatu żydowskiego w Gestapo wymieniony jest tylko Willi Kunde. Brak nazwiska gestapowca, który rozpoczął likwidację krakowskiego getta – Oskara Branda. To duże niedopatrzenie. Nazwiska wyższych urzędników takich jak Pavlu, Zörner, Krüger i Koppe są istotne, jednak nawet wyższym dowódcom SS i policji Policja Bezpieczeństwa podlegała tylko formalnie. W praktyce Sipo była nawet w hitlerowskim rozumieniu prawa i struktur, poza wszelką kontrolą, i to właśnie na nią spada główny ciężar popełnionych zbrodni. Brak też podpisów pod niektórymi fotografiami wykonanymi podczas nazistowskich świąt czy „galówek”, a występują na nich zwykle te same postaci, łatwe do identyfikacji: Otto Wächter (gubernator dystryktu krakowskiego), Karl Riege - dowódca policji porządkowej w GG w randze generała i wielu innych. Chociaż tak wystawa jak i książka świetnie ilustrują komunikację okupacyjnego Krakowa (fotografie pojazdów, wizualizacja krakowskiego dworca kolejowego, mistrzowsko wręcz wykonany tramwaj typu SN2, w którego oknach dostrzec można archiwalny film o okupacji miasta) i tu wkradł się błąd. Na stronie 272 w rozdziale o wojennej tułaczce krakowian strona 153 Roman Garbacik zamieszczono zdjęcie krakowskiego dworca, którego perony kryje piękna, podobna do tej we Wrocławiu łukowa hala z metalu i szkła. Niestety hala ta rozebrana została 4 lata przed wybuchem wojny! Umieszczenie więc akurat w tym miejscu wspomnianego zdjęcia jest anachronizmem. Przytoczone, te czy inne, mankamenty publikacji nie zmniejszają jej rangi i ciężaru gatunkowego. Tym bardziej, że na temat hitlerowskiej okupacji Krakowa - w porównaniu choćby do Warszawy - ukazało się naprawdę niewiele wartościowych pozycji książkowych. Warto więc tę książkę nabyć lub przeczytać w bibliotece. Najlepiej jednak najpierw zwiedzić muzeum przy ul. Lipowej 4, potem zaś zaopatrzyć się w prezentowany album. Dopiero wówczas zamysł autorów w pełni się ziści. Będziemy bowiem mieli cały zapis okupacyjnego dramatu 1939-45 w grodzie Kraka naprawdę utrwalony. Kraków. Czas okupacji 1939-1945 pod red. Moniki Bednarek, Edyty Gawron, Grzegorza Jeżowskiego i in. Kraków : Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2010 strona 154 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Elżbieta Kochan Oddział Gromadzenia Zbiorów Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228-2010) Niezwykła publikacja, wydana w nakładzie 1000 egzemplarzy, imponująca pod każdym względem. Jej okładkę zdobi fotografia złoto-srebrnego prezydenckiego łańcucha noszonego współcześnie na uroczystych spotkaniach. Wydanie tej publikacji. było efektem inicjatywy obecnego prezydenta miasta, Jacka Majchrowskiego, prace nad realizacją projektu rozpoczęto w 2007. Na ponad 800 stronach zebrano bezcenne informacje, wydobyte z archiwów państwowych, kościelnych i bibliotek. Archiwalia te posłużyły do stworzenia pierwszego, uporządkowanego spisu wszystkich włodarzy Krakowa. Wszystkich, których zadaniem było dbanie o miasto i jego mieszkańców, czyli sołtysów, wójtów, burmistrzów, rajców i prezydentów. Pierwszym był sołtys Piotr, wybrany w 1228 roku, notatka o nim dumnie rozpoczyna tą piękną pracę. Wcześniej historycy próbowali sporządzać takie spisy. „Herby rycerstwa polskiego” Bartosza Paprockiego wydane w Krakowie w 1584 roku, okazały się ważnym fundamentem, ponieważ Paprocki zachował spis rajców krakowskich za lata 1363-1574. Na tym zestawieniu oparto oficjalny spis rajców miejskich, który w miarę uzupełniono do 1881 roku. Dopiero później, w drugiej poł. XIX wieku, zaczęto systematycznie gromadzić materiały źródłowe i porządkować braki. Powstały kolejne wykazy sporządzane przez strona 155 Elżbieta Kochan tak znakomitych historyków – krakowianistów jak Franciszka Piekosińskiego, Zdzisława Nogę, Janinę Bieniarzównę, Jana Małeckiego, Jerzego Wyrozumskiego. Podstawę źródłową stworzyły akta miejskie Krakowa przechowywane w Archiwum Państwowym w Krakowie, Archiwum Bazyliki Mariackiej, Archiwum Opactwa Cystersów w Mogile, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Biblioteki Jagiellońskiej, Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu i wielu, wielu innych. Zestawienie placówek, z których zbiorów korzystano jest długie i znamienite dla każdego zainteresowanego historią Polski. Konsultacją naukową służyli a także merytoryczną opieką publikację objęli krakowscy historycy : profesorowie Jerzy Malec i Zdzisław Noga oraz dr Kamila Follprecht. Całość pracy podzielona została na 3 części. Pierwsza : sołtysi i wójtowie, rządczy najdawniejsi rządzący gminą lokowaną na prawie magdeburskim do 1312 roku, do buntu wójta Alberta. Druga : burmistrzowie – obejmuje rajców miejskich od 1312 roku, przez kolejne 480 lat, do 1791 roku. Część trzecia : prezydenci - odnosi się do lat po 1791 roku, kiedy Konstytucja 3 maja otworzyła proces rozdziału władzy ustawodawczej od wykonawczej i wprowadziła odrębność urzędu prezydenckiego. Doprowadza nas do ostatnich lat i do obecnego prezydenta miasta, wybranego w wyborach bezpośrednich - Jacka Majchrowskiego. Biogramy zostały uporządkowane w spisie alfabetycznym, z podziałem na sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów, w sumie jest to 708 nazwisk. Sporządzono też spis chronologiczny wszystkich imion i nazwisk, wraz z datą pierwszego wzmiankowania o objętym urzędzie lub o nominacji. Biogramy zawierają imię i nazwisko bądź przydomek, nazwę pełnionego urzędu i funkcji, lata zasiadania w radzie miejskiej, lata potwierdzonego sprawowania funkcji burmistrza, najistotniejsze informacje o danej osobie, ikonografię bezpośrednio związaną z osobą, wybór publikacji źródłowych i literatury poszerzającej. Jeżeli imię odnaleziono w dokumentach, to pod biogramem przedstawiono w powiększeniu fragment dokumentu, w jakim ten zapis odnaleziono. Na podstawie zapisów archiwalnych ustalono też daty życia i śmierci, imiona małżonek, dzieci, strona 156 Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228-2010) rodzeństwa i wnuków. Obojętne, w którym miejscu otwiera się tę księgę i zaczyna czytać. Ciężko oderwać oczy od tekstu, wyobrażamy sobie, w której obecnie kamienicy w Rynku mieszkał dawny rajca, co znajduje się teraz na miejscu jego dawnego ogrodu czy kramu. Krótkie biogramy uruchamiają naszą wyobraźnię w niesamowity sposób i przenosimy się przy każdym z nich w najpiękniejsze karty historii Polski. Wszyscy rajcowie i burmistrzowie byli niezwykle zaradni, majętni, swoje pieniądze lokowali nie tylko w domy i miejskie kramy ale tworzyli grono hojnych donatorów, którzy finansowali przez całe lata budowę kościołów krakowskich, ozdabiali kaplice, fundowali organy, utrzymywali szpitale, uniwersytet, zakony i przytułki. Kolekcjonowali obrazy, książki a potem w zapisach testamentowych przekazywali je do cechów i Akademii Krakowskiej. Byli przeważnie wykształceni, znali prawo, języki obce, tworzyli codzienne życie naszego miasta. Witali królów wracających z wojennych wypraw, żegnali ich po śmierci, bronili miasta przed kolejnymi najeźdźcami, chronili ludzi w czasie zarazy, posłowali na Sejmach, uczestniczyli w budowie wszystkich najpiękniejszych i najstarszych zabytków w mieście, Akademii Krakowskiej, kopca Tadeusza Kościuszki a także w wyznaczaniu ulic. Prowadzili ze sobą wieloletnie spory, opuszczali gwałtownie miasto a czasem nawet kończyli żywot w więzieniu. Prowadzi nas 708 różnych życiorysów, indywidualnych, krótkich, jednoosobowych historii miasta. Teraz już o nich nie pamiętamy, to tyle wieków naszych dziejów, ale wręcz plotkarsko to brzmi że : Łukasz Noskowski, nadworny lekarz Zygmunta Starego, później rektor Uniwersytetu, pochowany w kościele Mariackim, w swoim domu przy ulicy Wiślnej gościł samego Albrechta Hohenzollerna, przed złożeniem hołdu Zygmuntowi Staremu w 1525 roku, że Jerzy Schwarcz miał syna Jana, który był proboszczem kościoła Mariackiego w roku 1489, kiedy zakończono budowę ołtarza Wita Stwosza, bogaty rajca Mikołaj Kreidler znał Jana Długosza i pożyczał pieniądze samemu królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi na żołd dla wojsk zaciężnych, po wojnie trzynastoletniej, a grzywnę za Wierzynka zapłacił Władysław Jagiełło, gdyż nie chciał sporów strona 157 Elżbieta Kochan w mieście i awantur wśród rajców. Dopiero w drugiej połowie XVII wieku, Walenty Smidt zakazał hodowli bydła i trzody chlewnej w mieście, nakazał również brukowanie ulic. Nie pamiętamy też, że pierwszym prezydentem w powojennym Krakowie był ekonomista urodzony w Warszawie – Aleksander Żaruk- Michalski. Jak napisał w posłowiu Bogdan Kasprzyk, redaktor tomu, praca ma charakter popularyzatorski. Jednak trudno oprzeć się wrażeniu, jakie stwarzają cytowane z różnych źródeł detale, ciekawostki, nagrobne inskrypcje czy epitafia i nie docenić wybitnie naukowego materiału wykorzystanego do napisania tej unikalnej publikacji. Słowa pochwały należą się krakowskiej Drukarni Skleniarz, której właściciel Włodzimierz Skleniarz podkreślił tym wydaniem, że jego dewizą jest wysoki poziom druku. Druk i oprawa rzeczywiście „art. of printing”. Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa 1228-2010. Kraków : Urząd Miasta Krakowa, 2010. – 840 s. ISBN 978-83-925336-9-6 strona 158 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Grzegorz Budny Oddział Informacji Naukowej Nowa odsłona Archiwum Retingera Cenne zbiory archiwalne dotyczące działalności Ruchu Europejskiego na rzecz przyciągania krajów Europy Środkowo-Wschodniej do Zachodu w drugiej połowie XX wieku – Archiwum Retingera – są teraz dostępne w nowej formie. Dokumenty zostały opracowane, zeskanowane i są dostępne na stronie http://kangur.uek.krakow.pl/biblioteka/retinger/, w zakładce Baza Archiwum Retingera. Polecamy również obszerne opracowania na temat życia Józefa Hieronima Retingera i działalności Komisji ds. Europy Środkowo-Wschodniej Ruchu Europejskiego w zakładce Publikacje pełnotekstowe. Nasza Uczelnia wzbogaciła się o te dokumenty dzięki śp. prof. Stanisławowi Miklaszewskiemu, któremu zależało na podkreśleniu roli jaką w integracji europejskiej odegrał Józef Hieronim Retinger i stworzona przez niego Komisja ds. Europy Środkowo-Wschodniej Ruchu Europejskiego. strona 159 Grzegorz Budny strona 160 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Danuta Domalewska Digitalizujemy „Ekonomistę” To bardzo dobra wiadomość i decyzja, na którą czekaliśmy niecierpliwie i z nadzieją. W Bibliotece UEK rozpoczynamy prace nad digitalizacją „Ekonomisty”, czasopisma które odegrało znaczącą rolę w rozwoju polskiej ekonomii w okresie międzywojennym. Zamieszczano w nim teksty z teorii ekonomii, historii gospodarczej, artykuły o charakterze społeczno-gospodarczym i demograficznym. W latach 1922-1939 stanowiło organ Towarzystwa Ekonomistów i Statystyków Polskich. W grudniu 2010 r. Biblioteka UEK zwróciła się z prośbą do Prezesa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i Redakcji Dwumiesięcznika „Ekonomista” o udzielenie zgody na digitalizację i zamieszczenie w ABC Kraków roczników „Ekonomisty” z lat 1901-1939. Zgodę otrzymaliśmy na początku kwietnia 2011 r. i zgłosiliśmy chęć digitalizacji w Federacji Bibliotek Cyfrowych. Dostępność tych historycznych roczników będzie stanowić kontynuację już wcześniej opracowanych najstarszych roczników tego cennego naukowego periodyku. Mamy nadzieję, że udostępnienie w cyfrowej wersji czasopisma pomoże wszystkim poszukującym wiedzy na temat rozwoju polskiej myśli ekonomicznej przed 1939 r. a dodatkowo będzie wzbogacać kolekcję druków XIX i XX wiecznych w ABC Kraków. Ważne źródło informacji będzie stanowić też retrospektywna bibliografia polskiego piśmiennictwa ekonomicznego Materiały do PBE opracowywana w Bibliotece UEK. strona 161 Danuta Domalewska strona 162 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Anna Osiewalska Dyrektor BG UEK Biblioteka wprowadziła nową usługę Nocnej Czytelni Sesyjnej Nocna Czytelnia Sesyjna to nowa usługa Biblioteki skierowana do studentów UEK. Uruchomiona została po raz pierwszy 15 czerwca 2011 roku. W okresie sesji udostępniane są w niej cyfrowe kopie drukowanych podręczników zamkniętych na noc w Bibliotece. Ze względu na wymogi prawa autorskiego liczba jednoczesnych wejść do danego tytułu nie może być większa od liczby jego egzemplarzy pozostających w zamkniętej Bibliotece. W Nocnej Czytelni Sesyjnej nie ma więc drukowanych książek. W Sali Katalogowej, na komputerach Biblioteki dostępna jest strona domowa Nocnej Czytelni Sesyjnej (z logowaniem na hasło, żeby wykluczyć pracę na komputerach osób przypadkowych) z listą cyfrowych kopii kilku potrzebnych w sesji letniej podręczników akademickich. Wymagane dane do logowania są takie same, jak w przypadku logowania do katalogu komputerowego czy zdalnego dostępu. Nie jest natomiast wymagane posiadanie aktywnego konta bibliotecznego. Zgłaszanie podręcznika do czytelni nocnej oznacza zaproponowanie jego digitalizacji. Realizowane są zamówienia o największej liczbie zgłoszeń. Mimo akcji Parlamentu Studenckiego, z którego inicjatywy Biblioteka podjęła się utworzenia Nocnej Czytelni Sesyjnej, zgłoszeń na sesję letnią roku akademickiego 2010/1011 było niewiele i jej obecna oferta tytułowa jest skromna. Mamy jednak nadzieję, że ten eksperyment zadomowi się w Bibliotece i zapewni większe wsparcie studentom w następnych sesjach egzaminacyjnych. strona 163 Anna Osiewalska Przydatne informacje w zakresie funkcjonowania Nocnej Czytelni Sesyjnej: ❍ ❍ ❍ ❍ ❍ Czas otwarcia: sesja egzaminacyjna, od zamknięcia Biblioteki do godz. 22:00 Miejsce: Sala Katalogowa (pok. 202, II p.) w budynku Biblioteki Login: numer karty bibliotecznej znajdujący się na odwrocie ELS Hasło: seria i nr dowodu tożsamości (seria dużymi literami, numer bez spacji). Oferta: lista książek dostępnych w okresie sesji letniej roku akademickiego 2010/2011 znajduje się pod adresem http://kangur.uek.krakow.pl/biblioteka/z_czytelnia_nocna.php Instrukcja zgłaszania podręczników do Nocnej Czytelni Sesyjnej znajduje się pod adresem http://nowa.ps.uek.krakow.pl/userfiles/file/Instrukcja.pdf. strona 164 Biuletyn Informacyjny Biblioteki Głównej UEK nr 1(37)/2011 Aureliusz Potempa Sekcja e-Wydawnictw Biblioteki Elektroniczna Baza Bibliografii Estreichera Projekt jest realizowany w Centrum Badawczym Bibliografii Polskiej Estreicherów, samodzielnej jednostce w strukturze Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierowanej obecnie przez prof. dra hab. Wacława Waleckiego. Jednym z zadań Centrum jest naukowe (bibliograficzne i informatyczne) opracowanie i udostępnienie w Internecie elektronicznej wersji Bibliografii Polskiej przetworzonej na bazę danych wraz ze zdigitalizowanymi tomami tradycyjnej wersji Bibliografii. Na stronie głównej projektu (http://www.estreicher.uj.edu.pl/baza_estreichera/) możemy przeczytać m.in.: „Baza obecnie znajduje się w stadium realizacji, ale już w tej chwili możliwe jest korzystanie z niej: praktycznie z miesiąca na miesiąc w coraz szerszym (pełniejszym) zakresie. W przyszłości będzie się ona składała z dwóch podzespołów, zgodnie z dwoma podstawowymi seriami Bibliografii Polskiej: staropolską i dziewiętnastowieczną oraz materiałów do przyszłych uzupełnień Bibliografii Polskiej Estreicherów. Uzupełnień tych na razie nie poddajemy opracowaniu naukowemu, zamieszczając je in extenso bez korekty, jako cytaty naukowe, na podstawie dostępnych źródeł. Owe trzy zespoły stanowią zarazem podstawę do wydania z czasem nowej edycji Polskiej Bibliografii Narodowej od czasów najdawniejszych do końca XIX wieku”. Baza oferuje przeszukiwanie rekordów według ciągu znaków podanych dla następujących pól: Nazwisko i imię/hasło, Tom zbioru ogólnego, Tom serii, Stronica. Umożliwia ponadto drukowanie efektów wyszukiwania oraz poszczególnych zeskanowanych stronic bibliografii. Aktualny stan zawartości bazy znaleźć można pod adresem http://www.estreicher.uj.edu.pl/baza_estreichera/instrukcja.php strona 165 Aureliusz Potempa strona 166 Spis treści Wstęp ......................................................................................................... 3 Artykuły ..................................................................................................... 5 Bibliotekarska Blogosfera ....................................................................... 5 E-booki - gdzie kupować ....................................................................... 13 Dolceta - edukacja konsumencka .......................................................... 17 Scalanie katalogu komputerowego BG UEK z katalogiem ................... 27 NUKAT Analiza wyników badania ankietowego przeprowadzonego ................. 31 wśród pracowników Biblioteki Głównej UEK Kolekcje Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu .............. 43 Walutowego – nowa odsłona Prezentacje ............................................................................................. 47 Czytaj on-line! Prezentacja serwisów książek elektronicznych: ........... 47 ibuk.pl oraz ebrary CEIC Data. Economic Databases for Emerging and Developed ........... 53 Markets Municipium – kompleksowy produkt internetowy ................... 59 poświęcony jednostkom samorządu terytorialnego Media na czasie .................................................................................... 63 EU Bookshop - publikacje Unii Europejskiej w wolnym dostępie ......... 69 Sprawozdania .......................................................................................... 73 Sprawozdanie z działalności Biblioteki Głównej Uniwersytetu ............ 73 Ekonomicznego w Krakowie za rok 2010 Protokół z posiedzenia Rady Bibliotecznej w dniu 31 marca 2011 ....... 83 r. Protokół z posiedzenia Rady Bibliotecznej w dniach 5 i 26 maja ......... 85 2011 r. Sprawozdanie z działalności Zespołu ds. Promocji Biblioteki .............. 87 Głównej UEK za rok akademicki 2010/2011 Działalność wystawiennicza Biblioteki Głównej UEK w 2010 r. ........... 89 Staże zawodowe ...................................................................................... 95 Staż zawodowy w Bibliotece Głównej AGH .......................................... 95 Sprawozdanie ze stażu zawodowego w Bibliotece Głównej ................. 97 Politechniki Krakowskiej Konferencje ............................................................................................. 99 Biblioteka w przestrzeni edukacyjnej. Funkcje i wyzwania w XXI ....... 99 wieku III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Bibliotekarze bez .............. 101 bibliotek, czyli bibliotekarstwo uczestniczące" III. Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Zarządzanie ...................... informacją w nauce" Ogólnopolska konferencja naukowa "Otwarte zasoby wiedzy - .......... nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej" V Bałtycka Konferencja "Zarządzanie i Organizacja Bibliotek" .......... Kartka z kalendarza ............................................................................ George Joseph Stigler (1911-1991) .................................................... Nowości ................................................................................................. Nowe czasopisma w zbiorach Biblioteki ............................................. Najnowsze publikacje w zbiorach Centrum Dokumentacji ................. Europejskiej Najnowsze bazy dostępne w Bibliotece Głównej Uniwersytetu .......... Ekonomicznego w Krakowie Bazy testowe ....................................................................................... Warto przeczytać ................................................................................. Kraków. Czas okupacji 1939-1945 ...................................................... Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta ............ Krakowa (1228-2010) Czy wiesz, że... ...................................................................................... Nowa odsłona Archiwum Retingera ................................................... Digitalizujemy "Ekonomistę" .............................................................. Biblioteka wprowadziła nową usługę Nocnej Czytelni Sesyjnej ......... Wyciągniete z sieci .............................................................................. Elektroniczna Baza Bibliografii Estreichera ....................................... 105 109 113 119 119 123 123 133 141 147 151 151 155 159 159 161 163 165 165