Wprowadzone zmiany - Akademia Morska w Szczecinie

Transkrypt

Wprowadzone zmiany - Akademia Morska w Szczecinie
Akademia Morska w Szczecinie
Program nauczania
2007
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Kierunek - nawigacja
specjalność: ratownictwo
studia inżynierskie
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Redakcja
Wydziałowa Komisja ds. Programów Nauczania na kierunku nawigacja
w składzie:
Dziekan Wydziału Nawigacyjnego
dr hab. inż. kpt.ż.w. Stefan Trzeciak prof. nadzw. AM (przewodniczący)
mgr inż. kpt.ż.w. January Szafraniak – prodziekan
dr inż. Jarosław Artyszuk – prodziekan
Opracowanie siatki godzin
dr hab. inż. kpt.ż.w. Stefan Trzeciak prof. nadzw. AM – dziekan, mgr inż. kpt.ż.w. January Szafraniak – prodziekan, dr inż.
Jarosław Artyszuk – prodziekan, dr inż. Janusz Uriasz – dyrektor INM, dr hab. inż. Lucjan Gucma – dyrektor IIRM
Opracowanie treści programowych
mgr inż. st. of. Jadwiga Grzeszak – kierownik ZNM, dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski – kierownik ZŁiCM, dr inż.
Tomasz Cepowski – kierownik ZBiES, prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski – kierownik ZMiO, dr inż. kpt.ż.w. Marek
Narękiewicz – kierownik ZIRM, dr inż. st. of. Stefan Jankowski – kierownik ZUN, dr inż. st. of. Jacek Łubczonek –
kierownik ZBN, dr inż. Marek Szulc – kierownik ZRM, dr hab. inż. Cezary Behrendt – dziekan WM, prof. dr hab. inż.
Krzysztof Chwesiuk – dziekan WI-ET, mgr Elżbieta Plucińska – kierownik SNJO, mgr Alojzy Gołąb – kierownik SWFiS
Skład komputerowy
mgr inż. Justyna Krasowska
Plany studiów zatwierdzone na posiedzeniu Rady Wydziału w dniu 12.12.2007
Treści programowe zatwierdzone na posiedzeniu Rady Wydziału w dniu
06.02.2008
2
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SPIS TREŚCI
Informacje o planach i programach studiów ...................................................................................... 5
Sylwetka absolwenta .......................................................................................................................... 5
SZCZEGÓŁOWY PROGRAM NAUCZANIA
Wprowadzone zmiany ........................................................................................................................ 9
Plan studiów ..................................................................................................................................... 10
Wykaz praktyk zawodowych, kursów podstawowych i specjalistycznych ..................................... 11
PRZEDMIOTY
1. Język angielski .......................................................................................................................... 13
2. Wychowanie fizyczne ............................................................................................................... 16
3. Elementy ekonomii ................................................................................................................... 18
4. Podstawy organizacji i zarządzania .......................................................................................... 20
5. Psychologia zachowań ludzkich ............................................................................................... 22
6. Ochrona własności intelektualnej ............................................................................................. 24
7. Technologia informacyjna ........................................................................................................ 25
8. Matematyka ............................................................................................................................... 27
9. Fizyka ........................................................................................................................................ 30
10. Chemia ...................................................................................................................................... 33
11. Informatyka ............................................................................................................................... 36
12. Automatyka ............................................................................................................................... 38
13. Elektrotechnika i elektronika .................................................................................................... 40
14. Konstrukcja maszyn i grafika inżynierska ................................................................................. 43
15. Nawigacja ................................................................................................................................. 45
16. Meteorologia i oceanografia ..................................................................................................... 57
17. Urządzenia nawigacyjne ........................................................................................................... 60
18. Systemy informacji przestrzennej ............................................................................................. 68
19. Systemy transportowe ............................................................................................................... 70
20. Eksploatacja techniczna środków transportu ............................................................................ 71
21. Manewrowanie statkiem ........................................................................................................... 73
22. Ratownictwo morskie ............................................................................................................... 76
23. Łączność morska ....................................................................................................................... 81
24. Bezpieczeństwo nawigacji ........................................................................................................ 84
25. Budowa i stateczność statku ..................................................................................................... 88
26. Siłownie okrętowe ..................................................................................................................... 94
27. Przewozy morskie ..................................................................................................................... 96
28. Zarządzanie statkiem ............................................................................................................... 100
29. Bezpieczeństwo statku ............................................................................................................ 104
30. Prawo morskie ........................................................................................................................ 107
31. Ochrona środowiska morskiego .............................................................................................. 109
32. Infrastruktura portowa ............................................................................................................. 111
33. Szkolenie wojskowe ................................................................................................................ 113
34. Seminarium dyplomowe ......................................................................................................... 115
35. Ratownictwo medyczne .......................................................................................................... 117
36. Ratownictwo ekologiczne ....................................................................................................... 121
37. Ratownictwo wodne ................................................................................................................ 124
38. Hydromechanika i hydrotechnika ........................................................................................... 126
39. Warsztaty techniczne .............................................................................................................. 128
40. Program praktyk zawodowych, kursów podstawowych i specjalistycznych .......................... 131
41. Praca dyplomowa, przygotowanie do egzaminu dyplomowego ............................................. 147
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
3
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
4
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
WYDZIAŁ NAWIGACYJNY
KIERUNEK NAWIGACJA
SPECJALNOŚĆ : RATOWNICTWO
STUDIA INŻYNIERSKIE
INFORMACJE O PLANACH I PROGRAMACH STUDIÓW
Celem 8 semestralnych studiów inżynierskich jest wykształcenie wysoko kwalifikowanych kadr
oficerskich przygotowanych do współczesnych i przyszłościowych wymagań floty transportowej
będących jednocześnie specjalistami w dziedzinie ratownictwa. Zakres nauczania jest zgodny
z Konwencją STCW 78/95 mającą zastosowanie wobec osób pełniących na statku funkcje
oficerskie.
Program studiów obejmuje 7 semestrów zajęć dydaktycznych i 1 semestr praktyki
morskiej. Zawiera on 39 przedmioty realizowane w ciągu 3230 godzin, z czego na przedmioty
kształcenia ogólnego przypada 366 godzin, na przedmioty podstawowe 435 godzin, na
przedmioty kierunkowe 1976 godzin i na przedmioty specjalistyczne 453 godzin.
Egzaminowi bądź zaliczeniu podlegają wszystkie przedmioty objęte planem studiów.
Abiturient przed przystąpieniem do egzaminu inżynierskiego jest zobowiązany do złożenia
pracy dyplomowej oraz sprawozdania z praktyki morskiej.
Absolwent otrzymuje tytuł zawodowy inżyniera.
Po spełnieniu wymagań określonych rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w zakresie
wyszkolenia i kwalifikacji zawodowych marynarzy, absolwenci specjalności Ratownictwo uzyskują
kwalifikacje uprawniające do pełnienia na statku funkcji oficerskich na poziomie operacyjnym
(oficer wachtowy) oraz na poziomie zarządzania (starszy oficer i kapitan). Posiadają także wiedzę
i umiejętności w zakresie ratownictwa morskiego.
SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwenci Wydziału Nawigacyjnego specjalności Ratownictwo są przygotowani do pracy
w charakterze oficerów pokładowych na statkach morskich oraz komórkach organizacyjnych
związanych z żeglugą i szeroko rozumianą gospodarką morską, ze szczególnym uwzględnieniem
Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa, Polskiego Ratownictwa Okrętowego, a także
inspektorów żeglugi śródlądowej, okręgowych dyrekcji dróg wodnych itp.
Charakteryzuje ich:
• dobre przygotowanie zawodowe,
• nowoczesna wiedza techniczna,
• dobra znajomość języka angielskiego,
• umiejętność samokształcenia,
• umiejętność wdrażania postępu technicznego,
• duża sprawność fizyczna i manualna,
• odporność na stresy,
• umiejętność pracy zespołowej,
• wysokie poczucie obowiązku i odpowiedzialności.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
5
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
6
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SZCZEGÓŁOWY
PROGRAM NAUCZANIA
S TUDIA I NŻYNIERSKIE
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
7
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Wprowadzone zmiany
Data
Charakter zmiany
Zakres
14 stycznia 2009r.- zatwierdzono
na posiedzeniu RW.
Przewozy morskie- korekta treści
programowych. Dodano temat
wykładów (15).
Przewozy morskie- semestr VII,
zajęcia audytoryjne, str. 98.
14 stycznia 2010r.-Ustawa z
27.08.09r. o zm. Ust. O
powszechnym obowiązku obrony
RP
Szkolenie wojskowe
Likwidacja szkolenia wojskowego
dla I r. w roku akademickim
2009/2010
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
9
Zatwierdzone na posiedzeniu RW
w dn. 12.12.2007 r.
PLAN STUDIÓW
specjalność: Ratownictwo
STUDIA STACJONARNE
PIERWSZEGO STOPNIA
Rozkład zajęć programowych
Przedmioty ogólne
1 Język angielski
2 Wychowanie fizyczne
3 Elementy ekonomii
4 Podstawy organizacji i zarządzania
5 Psychologia zachowań ludzkich
6 Ochrona własności intelektualnej
7 Technologia informacyjna
B Przedmioty podstawowe
8 Matematyka
9 Fizyka
10 Chemia
11 Informatyka
12 Automatyka
13 Elektrotechnika i elektronika
14 Konstrukcja maszyn i grafika inżynierska
C Przedmioty kierunkowe
15 Nawigacja
16 Meteorologia i oceanografia
17 Urządzenia nawigacyjne
18 Systemy informacji przestrzennej
19 Systemy transportowe
20 Ekploatacja techniczna środków transportu
21 Manewrowanie statkiem
22 Ratownictwo morskie
23 Łączność morska
24 Bezpieczeństwo nawigacji
25 Budowa i stateczność statku
26 Siłownie okrętowe
27 Przewozy morskie
28 Zarządzanie statkiem
29 Bezpieczeństwo statku
30 Prawo morskie
31 Ochrona środowiska morskiego
32 Infrastruktura portowa
33 Szkolenie wojskowe
34 Seminarium dyplomowe
D Przedmioty specjalistyczne
35 Ratownictwo medyczne
36 Ratownictwo ekologiczne
37 Ratownictwo wodne
38 Hydromechanika i hydrotechnika
39 Warsztaty techniczne
A
40
41
Obowiązuje od II semetru roku akademickiego 2007/2008
Semestr III
Semestr IV
Semestr V
15 tygodni
15 tygodni
15 tygodni
15 tygodni
15 tygodni
Semestr VI
Semestr VII
Semestr VIII
15 tygodni
12 tygodni
Liczba godzin w tygodniu
A
C
L
366
102
0
264
204
0
0
204
60
0
0
60
30
30
0
0
15
15
0
0
15
15
0
0
A
C
L
ECTS
A
C
L
6,5
ECTS
435
150
120
165
135
45
90
0
75
30
15
30
15
0
60
0
0
60
30
15
0
15
60
30
0
30
1
1
30
1
1
15
1
2
1
0,5
1
0,5
1
0,5
1
0,5
1
1
1
1
2
1
2
2
1
1
2
3
2
2
2
1
1
2
1
2
2,5
2
15
15
402
628
380
142
27
211
90
60
0
30
2
1
2
216
105
0
111
2
1
2
30
15
0
15
15
15
0
0
15
15
0
0
67
42
0
25
135
90
30
15
105
45
0
60
69
48
0
21
217,5
127,5
0
90
20
15
0
5
112,5
75
0
37,5
45
30
15
0
37,5
30
0
7,5
54
54
0
0
22,5
22,5
0
0
15
15
0
0
315
0
315
0
45
15
15
15
60
0
0
60
30
0
30
0
30
0
0
248
30
L
ECTS
ECTS
A
C
L
3
2
1243
A
C
L
ECTS
2
2
2
2
2
3
2
2
3
1
1
0
3
6,5
2
1
3
2
2
4
2
18
1
1,5
2,5
1
1,5
2
2
2
4
1
2
3
1
1
2
1
1
1
1
2
1
3
1
0,5
1
1
0,5
1
1,5
1
2
3
2
5
1
1
0,5
1
1
2
3
1,5
2
3
2
0,5
2
2
2
4
2
1
3
1
1
2
1
1
20
1
2
2
2
3
1
2
4
2
1,5
5
3
7
3
7
0,5
6
1
1
1
2
1
1
2
1
7
2
2
1
1
3
1
2
4
2
2
1
1
8
1
1
11
3
1
2
2
2
1
7
1
1
1
3
3
1
1
1
1
1,5
1
2
16
2,5
1
1
7
4
2
2
1
0
2
1
1
1
1
26,5
23,5
1
0,5
2
2
3
14,5
1
0,5
1
2
6,5
2
2
2
5
10
3230
ECTS
1
0
3
1
1
15
0
1
2
946
0
1
9
3
45
30
C
1
1976
30
A
2,5
2
12
2
0
ECTS
1
1
115
L
2
1
0
0
15
C
2
1
0
293
A
2,5
1
0
0
ECTS
2
1
12
45
L
2
1
30
15
C
2
2
30
453
A
3,5
2
2
12
Praktyki
Praca dyplomowa, przygotowanie do egz.dyp.
Ogółem
Liczba godzin w tygodniu
Razem w tygodniu A+C+L
Liczba egzaminów w semestrze
Semestr II
praktyka morska
a / praktyka lądowa
Lp.
Liczba godzin
Przedmiot
Semestr I
1
10
5
815 1172
27
14,5
3230
4
13
33
13,5
31,5
3
9
13,5
36
4
30
30
12
10
12,0
12,5
34
3
10
13
30
16,5
35,5
4
3
12
30
30
10
31,5
5
1
8,5
30
7,5
19,5
5
1
16,5
4
8
Zatwierdzono na Radzie WN
w dn.19.05.2004 r.
WYKAZ PRAKTYK ZAWODOWYCH, KURSÓW I SZKOLEŃ
studia stacjonarne I stopnia - specjalność: RATOWNICTWO
I rok
II rok
III rok
IV rok
w s. z. s. l. w s. z. s. l. w s. z. s. l. w s. z. s. l.
KURSY :
Personal Survival Techniques
Indywidualne techniki ratunkowe
Basic Fire Fighting
Przeciwpożarowy - podstawowy
Elementary First Aid
Pierwszej pomocy medycznej - podstawowy
Personal Safety and Social Responsibilities
Bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej
Advanced Fire Fighting
Walka z pożarami - zaawansowany
Medical First Aid
Pierwszej pomocy medycznej
Radar Navigation, Radar Plotting and use of ARPA - operational and management
level
Nawigacji radarowej i nakresów radarowych oraz wykorzystania ARPA - poziomie
operacyjnym i zarządzania
GMDSS
Operatora globalnego morskiego systemu łączności bezpieczeństwa
PRAKTYKI ZAWODOWE I SZKOLENIA :
Praktyka morska przygotowawcza (Nawigator XXI)***
Praktyka marynarska (promy)
Praktyka morska specjalistyczna (Nawigator XXI)
Praktyka morska specjalistyczna (holowniki, Kapitan Poinc)
Praktyka lądowa specjalistyczna *
Górski obóz kondycyjny**
Ratownictwo wodne**
Ratownictwo medyczne
ilość dni
3
ilość dni
3
ilość dni
1
ilość dni
2
ilość dni
Ujęty w programie nauczania
5
ilość dni
3 Ujęty w programie nauczania
ilość dni
14 Ujęty w programie nauczania
ilość dni
ilość tygodni
ilość tygodni
ilość tygodni
ilość tygodni
ilość tygodni
ilość dni
ilość dni
ilość dni
Uwagi: w - wakacje, z - semestr zimowy, l - semestr letni
* - wg corocznego harmonogramu
** - koszty z częściową odpłatnością studentów : zakwaterowanie, wyżywienie, dojazd, egzamin
*** - z możliwością realizacji po I roku
Obowiązuje od semestru I roku akademickiego 2007/2008
Uwagi
Ujęty w programie nauczania
14
2
4
4
3
2
9
10
4
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
Semestr
I
JĘZYK ANGIELSKI
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
15
2
30
ECTS
2
II
15
2E
30
2
III
15
2
30
2
IV
15
2
30
2
V
15
2E
30
2
VII
15
2
30
2
VIII
12
2E
24
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Literatura zawodowa obowiązkowa i uzupełniająca w języku angielskim.
Założenia i cele przedmiotu
Po wykonaniu przewidzianych programem zajęć laboratoryjnych student powinien:
Znać → język angielski w stopniu umożliwiającym poprawne funkcjonowanie w zawodzie tzn. sytuacje dnia
codziennego, terminologię morską, zastosowanie rejestru nautycznego języka angielskiego w porozumiewaniu
się w sprawach zawodowych.
Umieć → odczytywać informacje z publikacji nautycznych, rozumieć treści informacji meteorologicznych
i ostrzeżeń nawigacyjnych, prowadzić komunikację z innymi statkami i stacjami brzegowymi w zakresie
bezpieczeństwa statku, akcji SAR; odruchowo stosować IMO Standard Communication Phrases.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
JĘZYK ANGIELSKI
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Gramatyka - czasy: Simple Present, Present Continuous, Simple Past,
can, must.
Język morski - standardowe wiadomości: pilna i bezpieczeństwa;
budowa statku; standardowe komendy na ster, człowiek za burtą,
wzywanie pomocy; nazwy miar długości, objętości, wagi; czas:
określenie godziny, dni tygodnia, miesiąca, lat, pory roku.
SEMESTR II
JĘZYK ANGIELSKI
2.3.3.3,5,6,7,12
2.2.6.4
1.1.4.a,b
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Gramatyka - czasy: Simple Future, Present Perfect, Past Continuous,
must.
Język morski - podróż i środki transportu, sprzęt nawigacyjny,
bezpieczeństwo na statku – łączność SAR, Pilotaż – wzywanie,
przywoływanie i zdawanie pilota – Standardowe Zwroty
Porozumiewania się z VTS; załoga statku, codzienne czynności;
określenie miejsca pobytu, wskazanie drogi.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.3.1,5,11,13
2.2.6.6
1.1.4.c,e
13
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR III
JĘZYK ANGIELSKI
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Gramatyka - Strona Bierna.
Język morski – środki transportu, typy statków, kotwiczenie, do- i
odchodzenie od nabrzeża, oznakowanie pływające, symbole i skróty
stosowane na mapach brytyjskich, bezpieczeństwo na statku,
przeładunki.
SEMESTR IV
JĘZYK ANGIELSKI
2.3.3.1,3,5,6,8,13
2.2.6.1,4
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Gramatyka - Okresy warunkowe.
Język morski – pogoda, bezpieczeństwo załogi i pasażerów (w tym
medyczne) IMO Standardowe Zwroty Porozumiewania się na Morzu,
ładunki i operacje przeładunkowe, łączność VTS.
SEMESTR V
JĘZYK ANGIELSKI
2.3.3.2,4,7,9,11,12,13,
14
2.2.6.1,4,6
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Gramatyka – usystematyzowanie przedstawionego materiału.
Język morski – ćwiczenia na rozumienie i utrzymywanie łączności
radiowej na wszystkie poprzednie tematy zawodowe IMO – „Utopia”
oraz „Standardowe Zwroty Porozumiewania się na Morzu IMO”.
SEMESTR VII
JĘZYK ANGIELSKI
2.3.3.3,4,6,7,11,12,13
2.2.6.1,4,6
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Gramatyka – Zasady pisania fachowych dokumentów i zasady czytania
ze zrozumieniem.
Język morski – Oryginalne programy meteorologiczne, ostrzeżenia
nawigacyjne, „Wiadomości Żeglarskie”, „Spis Radiostacji
nautycznych”, „Spis Świateł”.
SEMESTR VIII
1.
JĘZYK ANGIELSKI
2.3.3.4,8,9,10
LABORATORYJNE
Język morski – Locja „Sailing Directions”, Konosament, umowa
czarterowa, korespondencja biznesowa.
24 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.3.14
2.2.6.2,3,5
Metody dydaktyczne
Ćwiczenia komunikacyjne, wykłady, ćwiczenia audio w laboratorium językowym, ćwiczenia audiowizualne
w laboratorium komputerowym, prezentacje DVD – wszystko opatrzone odpowiednim komentarzem.
Forma i warunki zaliczenia
Zaliczenia pisemne testów z danego semestru plus zaliczenia ustne z materiału komunikacyjnego. Egzaminy
pisemne – testowe, a egzaminy ustne z materiału fachowego.
Literatura podstawowa
1. English for Seafarers – Marlins, część I i II.
2. Gunia M., Mastalerz K., SMCP via Verb Forms.
3. Jędraszczak H., Roenig J., Communicative Exercises in IMO Standard Maritime Vocabulary.
4. Katarzyńska B. Ship’s Corespondence.
5. Peter van Kluijven: An English Course for Students at Maritime Colleges and for On-Board Training –
IMLP.
14 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
6.
7.
8.
Plucińska E., Świątkiewicz H., Nautical Publications in Practical Navigation.
Standardowe Zwroty Porozumiewania się na Morzu.
Świątkiewicz H., Tamilin Zb., Selected English Grammar Problems in Exercises.
Literatura uzupełniająca
1. Admirality List of Lights and Fog Signals.
2. Admirality List of Radio Signals.
3. CD and DVD materiały dotyczące Bezpieczeństwa Żeglugi, Pomocy Medycznej, Akcji p.poż., VTS itd..
4. Sailing Directions.
5. Weekly and Annual Notices to Mariners.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
15
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
2.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
WYCHOWANIE FIZYCZNE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
15
ECTS
0,5
II
15
1
15
0,5
III
15
1
15
0,5
IV
15
1
15
0,5
Założenia i cele przedmiotu
Nauczenie podstawowych zasad kultury fizycznej. Bezpiecznego wykorzystywania trenażerów
i podstawowego sprzętu do kształtowania sprawności fizycznej. Prawidłowego wykonywania ćwiczeń.
Nauczanie technik poruszania się w wodzie i utrzymywania na powierzchni.
Znać → Zasady kształtowania sprawności fizycznej. Zasady pracy i bezpieczeństwa na trenażerach
i podstawowym sprzęcie fitness. Technikę styli pływackich kraula i grzbietowego. Zasady bezpieczeństwa
podczas działania w wodzie. Podstawy fizjologii wysiłku, biomechaniki i fizyki w odniesieniu do
kształtowania sprawności fizycznej.
Umieć → Korzystać ze sprzętu fitness i siłowni. Prawidłowo i w odpowiedniej objętości oraz intensywności
wykonywać ćwiczenia w celu utrzymania i poprawy sprawności fizycznej. Pływać kraulem oraz stylem
grzbietowym.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
WYCHOWANIE FIZYCZNE
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
SIŁOWNIA (LUB SALA FITNES)
Obwodowe ćwiczenia stacyjne.
1. Kształtowanie mięśni nóg, ramion, brzucha, grzbietu.
2. Nauka techniki wiosłowania na ergometrze wioślarskim.
3. Ćwiczenia wytrzymałościowe i siłowe – obwody stacyjne.
SEMESTR II
WYCHOWANIE FIZYCZNE
SIŁOWNIA (LUB SALA FITNESS)
1. Ćwiczenia stacyjne – kształtowanie siły i mocy.
2. Obwody stacyjne – ćwiczenia z użyciem podstawowego sprzętu kulturystycznego
3. Ćwiczenia kształtujące sylwetkę.
SEMESTR III
WYCHOWANIE FIZYCZNE
PŁYWANIE
1. Sprawdzian umiejętności pływackich.
2. Ćwiczenia oswajające z wodą.
3. Nauka pływania stylem grzbietowym.
4. Nauka pracy nóg.
5. Nauka pracy ramion i oddychania. Start i nawrót.
6. Koordynacja pracy nóg i ramion z oddechem.
7. Ćwiczenia wstępne w stylu kraul.
8. Nauka skoku na nogi i na głowę.
16 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR IV
WYCHOWANIE FIZYCZNE
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
PŁYWANIE
1. Doskonalenie stylu grzbietowego.
2. Nauka pływania stylem kraul.
3. Doskonalenie pracy nóg.
4. Doskonalenie pracy ramion i oddychania.
5. Koordynacja pracy nóg i ramion z oddechem.
6. Ćwiczenia wstępne do nauki stylu klasycznego.
7. Nurkowanie na odległość – nauka.
8. Doskonalenie skoków na głowę.
Metody dydaktyczne
a/ metody przekazywania wiedzy: pokaz, objaśnienie, prelekcja
b/ metody nauczania ruchu :
- syntetyczna /kompleksowa, analityczna
- naśladowcza ścisła, bezpośredniej celowości ruchu
Forma zaliczenia przedmiotu
Wykonanie zadań fizycznych na sali gimnastycznej lub w wodzie (w zależności gdzie odbywały się zajęcia w
danym semestrze)
Warunki zaliczenia przedmiotu
Wykazanie się umiejętnością wykonania zadania ruchowego nauczanego w danym semestrze na poziomie co
najmniej dostatecznym tzn. poprawnie technicznie i w wymaganym czasie lub z wymaganą intensywnością
lub objętością.
Literatura podstawowa
1. Laughlin T., Delves J., Kraul metodą Total immersion, BUK ROWER, 2006.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
17
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
3.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
ELEMENTY EKONOMII
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
2
30
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Podstawy organizacji i zarządzania, psychologia zachowań ludzkich, matematyka, informatyka.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → istotę, cele i prawidłowości gospodarowania; podstawowe systemy ekonomiczne; gospodarowanie
w warunkach zagrożeń ekologicznych; tworzenie, ewidencję i podział dochodu narodowego; problematykę
wzrostu gospodarczego; podstawowe kategorie i mechanizm rynkowy; teorie wyboru konsumenta;
funkcjonowanie przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej; rynku pieniężnego; rynku kapitałowego; rynku
pracy; problemy globalizacji gospodarki światowej; rolę państwa w procesie transformacji systemowej.
Umieć → wyjaśnić podstawowe kategorie ekonomiczne; określić związki zachodzące miedzy procesami
w makro- i mikroskali; scharakteryzować rolę rynku w procesie gospodarowania; określić rolę poszczególnych
podmiotów w procesie gospodarowania; wyjaśnić uwarunkowania współczesnych procesów rozwojowych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
ELEMENTY EKONOMII
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
Istota, cele i prawidłowości gospodarowania, gospodarka jako system ekonomiczny, charakterystyka
podstawowych systemów ekonomicznych, gospodarowanie w warunkach zagrożeń ekologicznych.
Tworzenie, ewidencja i podział dochodu narodowego, budżet państwa i polityka fiskalna, wzrost
gospodarczy.
Gospodarka światowa, globalizacja gospodarki światowej, główne problemy rozwoju współczesnego
świata.
Rola państwa w gospodarce rynkowej, opcje i dylematy transformacji polskiego systemu
gospodarczego.
Gospodarka rynkowa; segmenty rynku, podstawowe kategorie i uczestnicy rynku, teoria wyboru
konsumenta, mechanizm rynkowy.
Funkcjonowanie przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej; formy przedsiębiorstw, efektywność
działania przedsiębiorstwa, strategie rozwoju przedsiębiorstwa.
Funkcjonowanie rynku pieniężno-kapitałowego; pieniądz – ewolucja pieniądza i jego funkcji,
podstawowe operacje na rynku pieniężnym, funkcje, zadania i cele banków, rynek papierów
wartościowych, funkcjonowanie giełdy.
Rynek pracy; podaż i popyt na pracę; bezrobocie jako przejaw nierównowagi na rynku pracy, rodzaje,
przyczyny i skutki bezrobocia, bezrobocie a inflacja.
Metody dydaktyczne
Wykład informacyjny, dyskusja.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Obowiązuje materiał przedstawiony na zajęciach.
Literatura podstawowa
1. Grzywacz W., Podstawy makroekonomii, Wyd. PTE, Szczecin 2002.
2. Grzywacz W., Podstawy mikroekonomii, Wyd. PTE, Szczecin 2003.
18 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
3.
4.
Marciniak S., Makro i mikroekonomia - Podstawowe problemy, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 2001.
Milewski R., Podstawy ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Literatura uzupełniająca
1. Barro R.J., Makroekonomia, PWE, Warszawa 1997.
2. Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Ekonomia t. 1 oraz t. 3 (Zbiór zadań), PWE, Warszawa 2000.
3. Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Ekonomia, PWE, Warszawa 2001.
4. Beksiak J., Ekonomia, Warszawa 2000.
5. Czarny E., Nojszewska E., Mikroekonomia oraz Zbiór zadań, PWE, Warszawa 1997.
6. Grzelak A., Leźnicka A., Makroekonomia, PTE, Szczecin 1999.
7. Hall R.E., Taylor J.B., Makroekonomia, PWN, Warszawa 1997.
8. Kamerschen D.R., McKenzie R.B., Nardinelli C., Ekonomia, Gdańsk 1991.
9. Mansfirld E., Podstawy makroekonomii, Agencja Wydawnicza Placet, 2002.
10. Próchnicki L., Zrozumieć gospodarkę. Makroekonomia, Zachodniopomorska Szkoła Biznesu, Szczecin
2000.
11. Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, PWN, Warszawa 1995.
12. Samuelson W.F., Ekonomia menedżerska, PWE, Warszawa 1998.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
19
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
4.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1
15
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Wybrane zagadnienia prawa, etyka zawodowa.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu zajęć ćwiczeniowych student
powinien:
Znać → teorie organizacji i zarządzania, ich genezę i rozwój, pojęcia związane z dziedziną organizacji
i zarządzania, zagadnienia związane z cyklem organizacyjnym oraz podziałem pracy, teorię struktur, pojęcie
efektywności działań zorganizowanych, struktury systemu zarządzania, funkcje zarządzania (planowanie,
organizowanie, motywowanie i kontrolowanie), metody i style zarządzania zasobami ludzkimi, zasady
tworzenia grup i zespołów, teorię podejmowania decyzji, etapy i modele procesów decyzyjnych, systemy
informacyjne zarządzania, podstawy zarządzania nieruchomościami.
Umieć → przeprowadzać analizę porównawczą struktur organizacyjnych wybranych firm, poddać ocenie
procedurę realizacji celu na dowolnie wybranym przykładzie, dokonać analizy procesu decyzyjnego,
przeprowadzić symulację skutków podjętych decyzji na wybranym przykładzie, efektywnie zarządzać
przedsiębiorstwem i nieruchomościami.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Przedmiot, zakres i cel nauki o organizacji i zarządzaniu. Teoretyczne podstawy organizacji i zarządzania.
Analiza pojęć
Cykl organizacyjny. Działanie zorganizowane i jego cechy. Działanie indywidualne i zespołowe.
Podział pracy, specjalizacja, standaryzacja. Synergia i efekt organizacyjny
Teorie struktur. Podstawowe typy struktur. Kryteria doboru struktur organizacyjnych. Zmiany organizacyjne
Model systemu zarządzania. Struktura funkcjonalna, własnościowa, organizacyjna, informacyjna,
przestrzenna systemu zarządzania
Funkcje zarządzania. Charakterystyka funkcji planowania, organizowania, motywowania, przewodzenia,
kontrolowania
Kadry i gospodarka zasobami ludzkimi
Metody i style zarządzania
podstawy teorii podejmowania decyzji. Podstawowe modele procesów decyzyjnych. Ryzyko
decyzyjne. Sfery odpowiedzialności w zarządzaniu
Organizacja i zarządzanie przedsiębiorstwem
Czynniki konkurencyjności i rozwoju przedsiębiorstw
Metody analizy strategicznej organizacji gospodarczych. Zarządzanie strategiczne i bieżące
przedsiębiorstwem
Wycena i zarządzanie wartością przedsiębiorstwa
Etyka w biznesie. Kodeksy etyczne przedsiębiorstw
Model zawodowy i osobowy menedżera. Zarządzanie czasem
Kierunki rozwoju nauki o organizacji i zarządzaniu
Metody dydaktyczne
Prezentacja audiowizualna zrobiona w programie Power Point.
20 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Forma pisemna.
Literatura podstawowa
1. Drucker P.F., Menedżer skuteczny, Wydawnictwo MT Biznes Sp. z o.o., Czarnów 2004.
2. Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
3. Stoner J.A.F., Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
4. Strategor, Zarządzanie firmą. Strategie, struktury, decyzje, tożsamość, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 1999.
5. Wycena i zarządzanie wartością firmy, praca zbiorowa pod redakcją A. Szablowskiego i R. Tuzimka,
Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2004.
Literatura uzupełniająca
1. Christowa Cz., Podstawy budowy i funkcjonowania portowych centrów logistycznych.
Zachodniopomorskie Centrum Logistyczne - Port Szczecin, Wydawnictwo Akademii Morskiej
w Szczecinie, Szczecin 2005.
2. Christowa-Dobrowolska M., Konkurencyjność portów morskich basenu Morza Bałtyckiego,
Wydawnictwo Akademii Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2007.
3. Model inżynierii finansowania budowy statków w polskich stoczniach i ich zakupu przez polskich
armatorów, praca zbiorowa pod redakcją Cz. Christowej, Wydawnictwo Akademii Morskiej
w Szczecinie, Szczecin 2007.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
21
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
5.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
PSYCHOLOGIA ZACHOWAŃ LUDZKICH
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
15
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Podstawy psychologii, podstawy filozofii, podstawy zarządzania, organizacja pracy, socjologia pracy,
psychologia pracy, bezpieczeństwo pracy, ergonomia. Posiadanie podstawowej wiedzy z zakresu psychologii
ogólnej, psychologii pracy i ergonomii. Umiejętność pracy w grupie.
Założenia i cele przedmiotu
Znajomość problematyki z zakresu psychologii, socjologii i ergonomii bezpośrednio wykorzystujemy w życiu
codziennym, nauce i pracy. Umiejętność obserwowania i analizowania rożnych procesów społecznych i
psychologicznych pozwolą lepiej funkcjonować w środowisku społecznym. Psychologiczne aspekty procesu
pracy uświadamiają każdej jednostce jak postępować, aby nie narażać się na zbędne problemy utrudniające
ten proces. Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → główne psychologiczne koncepcje człowieka (psychoanaliza, behawioryzm, psychologia
humanistyczna); podstawowe pojęcia z zakresu psychologii (inteligencja, emocje, temperament, charakter,
osobowość, motywacja stres, frustracja); główne rodzaje komunikacji (komunikacja werbalna, niewerbalna);
wpływ sytuacji zewnętrznej na zachowanie człowieka; wpływ grupy na zachowanie się człowieka (zespół
zadaniowy, grupa koleżeńska, tłum); zjawisko i dynamika reagowania na stres (stres poznawczy, emocjonalny,
rozwojowy, sytuacyjny); proces adaptacji i jego strukturę (fazy przystosowania rzeczywistego, objawy
adaptacji pozornej; źródła i przyczyny błędów w zachowaniu się człowieka (niezawodność człowieka);
funkcje człowieka w procesie działania (energetyczna, wykonawcza, sterownicza i koncepcyjna); granice
przystosowania i wydolności człowieka (zmęczenie, znużenie, wyczerpanie); zasady higieny psychicznej
(racjonalne planowanie własnych zadań, wybór optymalnych strategii działań koniecznych); podstawy
projektowania własnego rozwoju (tworzenie hierarchii celów osobistych); zasady etyki pracy (kodeksy
honorowe, reguły moralne).
Umieć → przeprowadzić obserwację dowolnego zjawiska z zastosowaniem różnych sposobów rejestracji
danych; interpretować dane i określać ich użyteczność ze względu na cel działania; przygotować plan:
referatu, zebrania, narady, zaplanować i zorganizować dowolne zdarzenie; wypowiadać się publicznie w roli
referenta i dyskutanta; rozpoznawać objawy zmęczenia; definiować potrzeby i cele w aspekcie rozwoju
osobowości.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
PSYCHOLOGIA ZACHOWAŃ LUDZKICH
Przedmiot i metody psychologii.
Proces poznawczy – percepcja.
Psychologiczne aspekty procesu motywacyjnego.
Psychologia procesu decyzyjnego.
Emocje.
Osobowość – rozwój.
Stres.
Adaptacja.
Niezawodność człowieka.
Czynniki ergonomiczne w projektowaniu procesu pracy.
Usprawnienia pracy: mechanizacja, automatyzacja, robotyzacja.
Praca umysłowa.
Organizacja pracy własnej.
22 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
14. Higiena psychiczna.
15. Porozumiewanie się ludzi.
16. Asertywność.
Metody dydaktyczne
Wykład informacyjny, dyskusja, pogadanka.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Kolokwium pisemne lub ustne, praca zaliczeniowa (zaliczenie z oceną). Obowiązuje materiał przedstawiony
na zajęciach, lektura podanej literatury oraz aktywna praca na zajęciach.
Literatura podstawowa
1. Argyle M., Psychologia stosunków międzyludzkich, PWN, Warszawa 1991.
2. Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Astrum, Wrocław 2004.
3. Myers D., Psychologia społeczna, Zysk i S-ka, Warszawa 2003.
4. Sternberg R., Wprowadzenie do psychologii, WSiP, Warszawa 1999.
5. Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003.
6. Wykowska M., Ergonomia, http:/ergonomia.imir.agh.edu.pl, (strona www).
7. Zimbardo P., Psychologia i życie, GWP, Gdańsk 2002.
Literatura uzupełniająca
1. Charaktery – miesięcznik.
2. Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, GWP, Gdańsk 2007.
3. Doliński D., Techniki wpływu społecznego, Wyd. Nauk. Scholar, Warszawa 2006.
4. Elliot A., Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa 2006.
5. Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, GWP, Gdańsk 2003.
6. Korodecka D., Bezpieczeństwo pracy i ergonomia, CIOP, Warszawa 1999.
7. Kowal E., Ekonomiczno-społeczne aspekty ergonomii, PWN, Warszawa-Poznań 2002.
8. Personel, Zastosowania ergonomii – czasopisma.
9. Ratajczak Z., Niezawodność człowieka w pracy, PWN, Warszawa 1988.
10. Terelak J., Psychologia pracy i bezrobocia, Warszawa 1993.
11. Tyszka T., Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, GWP, Gdańsk 2000.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
23
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
6.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
VIII
12
1
12
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Nie występują.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidywanych programem nauczania wykładów student powinien:
Znać → podstawowe założenia i regulacje ustawy z dnia 04.02.1994r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych, w tym zakres podmiotowy i przedmiotowy regulacji.
Umieć → ustalić, czy dany przejaw ludzkiej działalności jest przedmiotem prawa autorskiego; rozstrzygnąć,
czy w danym przypadku może zaistnieć naruszenie tego prawa.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR VIII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ
AUDYTORYJNE
12 GODZ.
Przedmiot prawa autorskiego.
Podmioty prawa autorskiego
Treść prawa autorskiego.
Czas trwania praw autorskich
Przejście praw autorskich
Ochrona praw majątkowych
Ochrona praw niemajątkowych
Szczególny status utworów audiowizualnych
Programy komputerowe jako przedmiot prawa autorskiego
Prawa pokrewne
Metody dydaktyczne
Wykład informacyjny, dyskusja.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Praca zaliczeniowa (zaliczenie z oceną). Obowiązuje materiał przedstawiony na zajęciach.
Literatura podstawowa
1. Barta J., Czajkowska- Dąbrowska M., Ćwiąkalski Z., Markiewicz R., Traple E., Prawo autorskie i prawa
pokrewne, Kraków 2005.
2. Golat R., Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2006.
Literatura uzupełniająca
1. Matlak A., Prawo autorskie w społeczeństwie informacyjnym, Kraków 2004.
2. Leksykon własności przemysłowej i intelektualnej, red. Szewc A., Warszawa 2003.
3. Porzecka B., Prawo autorskie i prasowe, Warszawa 2005.
24 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
7.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
15
II
15
1
15
ECTS
1
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Matematyka, elektronika.
Zakres wiedzy do opanowania
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → terminologię, podstawowe zagadnienia dotyczące sprzętu, oprogramowania i metod technologii
informacyjnych; stosowane rozwiązania w zakresie: przetwarzania dźwięku i obrazu, typy i formaty danych
multimedialnych, rodzaje komunikacji, standardy transmisji danych, trendy dotyczące sprzętu
i oprogramowania, przedmiot i metody informatyki; klasyfikację środków technicznych, budowę sprzętu
komputerowego; rodzaje, zadania i możliwości wykorzystania sieci komputerowych; rodzaje, zadania
i możliwości wykorzystania sieci komputerowych; rodzaje usług sieciowych; podział oprogramowania,
przykłady oprogramowania systemowego i użytkowego; podstawy programowania komputerów; metody
algorytmizacji; podstawowe pojęcia z zakresu sztucznej inteligencji; rodzaje, budowę i zasady tworzenia
systemu informatycznego; zastosowania informatyki w gospodarce morskiej; tendencje rozwojowe
w informatyce; podstawowe zagadnienia prawne: problemy związane z ochroną danych.
Umieć → korzystać z dostępnych technologii informacyjnych w zakresie pozyskiwania, gromadzenia,
zarządzania i wymiany informacji, obsługiwać komputer i urządzenia peryferyjne; obsługiwać terminal
lokalnej sieci komputerowej; korzystać z usług sieci komputerowych; analizować i dobierać metody
rozwiązania problemu; ocenić poprawność rozwiązania problemu.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Źródła informacji - ilość informacji, kodowanie, kompresja, dekompresja, archiwizacja informacji.
Środki i standardy przekazywania informacji. Formaty danych.
Standardy transmisji danych. Stosowane rozwiązania w zakresie transmisji danych. Metody
transmisji dźwięku. Metody transmisji obrazu
Przedmiot i metody informatyki. Podstawowe pojęcia.
Społeczeństwo informacyjne: społeczeństwo wiedzy, świat cyfrowy, dokumenty cyfrowe, systemy
obiegu dokumentów.
Środki techniczne. Klasyfikacja środków technicznych. Reprezentacja danych w systemach
komputerowych. Klasyfikacja sprzętu komputerowego.
Sprzęt komputerowy.
Sieci komputerowe. Internet. Usługi sieciowe
Oprogramowanie systemowe,
Oprogramowanie użytkowe.
Programowanie – fazy programowania.
Systemy informatyczne. Struktura procesu tworzenia systemu informatycznego.
Zastosowania informatyki w gospodarce morskiej.
Wybrane zagadnienia prawne: prawa autorskie, bezpieczeństwo danych.
Tendencje rozwojowe w informatyce.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
25
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR II
TECHNOLOGIA INFORMACYJNA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
1.
2.
Algorytmy. Projektowanie i analiza algorytmów .Schemat blokowy. (1 godz.)
Struktura programu (VBA, Delphi, C, Java, VB), edycja, kompilacja, uruchomienie programu.
Śledzenie programu. Instrukcje wejścia/wyjścia.. Typy danych, struktury danych, zmienne,
Instrukcja podstawienia. Wyrażenia arytmetyczne i logiczne. (1 godz.)
3. Instrukcje warunkowe i wyboru, Instrukcje iteracyjne, zmienne indeksowe. (2 godz.)
4. Procedury i funkcje. Funkcje i algorytmy rekurencyjne. Pliki. Operacje na plikach. (1 godz.)
5. Elementarne przykłady algorytmów (2 godz.)
6. Wybrane zagadnienia prawne. (1 godz.)
7. Bezpieczeństwo danych. (2 godz.)
8. Zastosowania informatyki w gospodarce morskiej. (2 godz.)
9. Wybrane zagadnienia sztucznej inteligencji. (2 godz.)
10. Tendencje rozwojowe w informatyce. (1 godz.)
Metody dydaktyczne
Wykład w formie prezentacji
audiowizualnymi.
multimedialnej
z
komentarzem,
wspomagany
innymi
środkami
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Zaliczenie pisemne (test metodą krótkich odpowiedzi) i ustne.
Literatura podstawowa
SEMESTR I
1. Brookshear G. J., Informatyka w ogólnym zarysie, Warszawa, WNT, 2003
2. Niedzielska E., Wstęp do Informatyki, PWE, Warszawa, 1994
3. Stefanowicz B., Informatyka w ogólnym zarysie, AOW PLJ, 1998
SEMESTR II
1. Aho A., Hopcroft J. E., Ullman J., Projektowanie i analiza algorytmów, Helion 2003.
2. Dunsmore B, Skandier T., Technologie telekomunikacyjne, MIKOM 2003
3. Harel D., Rzecz o istocie informatyki. Algorytmika, WNT, Warszawa, 2000
4. Niezgoda M, Haber L. H., Społeczeństwo informacyjne, aspekty funkcjonalne i dysfunkcjonalne, 2007
5. Sikorski W., Podstawy technik informatycznych, PWN 2006
6. Sommerville I., Inżynieria oprogramowania, WNT, Warszawa, 2003
Literatura uzupełniająca
SEMESTR I
1. Metzger P., Anatomia PC, Helion, Gliwice, 2006
2. Harel D., Rzecz o istocie informatyki – Algorytmika, WNT, Warszawa, 2000
3. Tanenbaum A. S., Sieci komputerowe, Helion, Gliwice, 2004
SEMESTR II
1. Davidson J, Peters J., Voice over IP, MIKOM 2005
2. Dijkstra E. W., Umiejętność programowania, WNT, Warszawa, 1978
3. Furmanek S., Zdrojewski K., Akademia sieci Cisco. HP IT. Technologia Informacyjna. Cz. 1, Cz.2,
MIKOM 2005
4. Roshan P., Leary, Bezprzewodowe sieci LAN 802.11, PWN 2006
5. Wojtachnik R., Elektroniczna wymiana dokumentów, MIKOM 2004
26 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
MATEMATYKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1E
2
15
30
ECTS
3
II
15
1
2
15
30
3
III
15
1E
2
15
30
3
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Opanowanie przez studentów wiedzy z zakresu programu nauczania matematyki dla szkół średnich – profil
podstawowy.
Założenia i cele przedmiotu
Zasadniczym celem kształcenia z przedmiotu Matematyka jest uzyskanie umiejętności i opisu
matematycznego zjawisk i procesów, umiejętności posługiwania się metodami matematycznymi w nawigacji
oraz abstrakcyjnego rozumienia przedmiotów podstawowych i zawodowych.
Po wysłuchaniu przewidywanych programem nauczania wykładów i wykonaniu ćwiczeń student powinien:
Znać → definicje i twierdzenia dotyczące zbioru liczb zespolonych, macierzy, wyznaczników i układów
równań liniowych; rachunek wektorowy, równania płaszczyzny i prostej w przestrzeni R3 definicje
i twierdzenia dotyczące wszechstronnego badania przebiegu zmienności funkcji jednej zmiennej rzeczywistej;
podstawy rachunku różniczkowego i całkowego funkcji wielu zmiennych; podstawy rachunku całkowego
(całka nieoznaczona, całka oznaczona, całki wielokrotne i krzywoliniowe); kryteria zbieżności szeregów
liczbowych i funkcyjnych; sposoby rozwiązywania równań różniczkowych zwyczajnych; elementy rachunku
prawdopodobieństwa; podstawy teorii estymacji statystycznej i weryfikacji hipotez statystycznych.
Umieć → wykonywać działania na liczbach zespolonych, macierzach, obliczać wyznaczniki i rozwiązywać
układy równań liniowych; przeprowadzić wszechstronne badania funkcji jednej zmiennej; zastosowania
geometryczne rachunku różniczkowego i całkowego; badać zbieżność szeregów, rozwijać funkcje w szereg
Taylora; rozwiązywać równania różniczkowe zwyczajne metodą kwadratur; obliczać prawdopodobieństwo
zdarzeń losowych; wyznaczać estymatory i przedziały ufności, stosować testy statystyczne do weryfikacji
hipotez statystycznych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
MATEMATYKA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej rzeczywistej: wiadomości uzupełniające dotyczące
granic ciągów i granic funkcji, funkcje cyklometryczne, pochodna i różniczka funkcji, pochodne
i różniczki wyższych rzędów, twierdzenia o wartości średniej, wzór Taylora, monotoniczność,
ekstrema, wypukłość, wklęsłość, punkty przegięcia, asymptoty, reguły de L’ Hospitala, badania
przebiegu zmienności funkcji.
Rachunek całkowy funkcji jednej zmiennej: całka nieoznaczona, podstawowe metody i twierdzenia
całkowania, całka oznaczona Riemanna, definicja całki oznaczonej, własności, twierdzenie
Newtona – Leibniza, całki niewłaściwe, zastosowanie całki oznaczonej w geometrii.
Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji wielu zmiennych: definicja funkcji dwóch zmiennych,
granica, ciągłość, pochodne cząstkowe i różniczka zupełna, pochodne cząstkowe i różniczki
zupełne wyższych rzędów, wzór Taylora, ekstrema funkcji wielu zmiennych, definicja i własności
całki podwójnej i całki potrójnej, zamiana całek wielokrotnych na całki iterowane, całki
krzywoliniowe niekierowane i skierowane, twierdzenie Greena.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
27
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
2.
3.
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
MATEMATYKA
ĆWICZENIOWE
30 GODZ.
MATEMATYKA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Równania różniczkowe zwyczajne; wybrane typy równań różniczkowych pierwszego rzędu (np.
równania o zmiennych rozdzielonych, równania jednorodne, równania liniowe), równania
różniczkowe drugiego rzędu, przypadki szczególne, równania różniczkowe liniowe drugiego rzędu
o stałych współczynnikach
Rachunek prawdopodobieństwa: zdarzenia elementarne, zdarzenia losowe, definicja i własności
prawdopodobieństwa, prawdopodobieństwo warunkowe, niezależność zdarzeń losowych, schemat
Bernoulliego, prawdopodobieństwo całkowite, wzór Bayesu, zmienne losowe, rozkłady
prawdopodobieństwa zmiennych losowych, parametry zmiennych losowych, zmienne losowe
dwuwymiarowe, zmienne losowe skorelowane niezależność zmiennych losowych.,
Podstawy statystyki matematycznej; podstawowe pojęcia i twierdzenia, wybrane rozkłady
prawdopodobieństwa występujące w statystyce matematycznej, estymatory, przedziały ufności,
weryfikacja hipotez statystycznych, testy statystyczne. i ich podstawowe własności, przedziały
ufności, hipotezy statystyczne, weryfikacja hipotez statystycznych, podstawowe testy statystyczne.
SEMESTR III
1.
MATEMATYKA
Ćwiczenia obejmują zagadnienia z zakresu tematyki audytoryjnej.
SEMESTR III
1.
30 GODZ.
Zbiór liczb zespolonych: definicja liczby zespolonej, postać kartezjańska i trygonometryczna liczby
zespolonej, działania na liczbach zespolonych.
Macierze i wyznaczniki: definicja i rodzaje macierzy, algebra macierzy, definicja i własności
wyznacznika, rząd macierzy, macierz odwrotna.
Układy równań liniowych: wzory Cramera, metoda macierzowa, twierdzenia KroneckeraCapellego.
Elementy geometrii analitycznej w przestrzeni R3: rachunek wektorowy, równania płaszczyzny
i prostej, powierzchnie stopnia drugiego.
Szeregi liczbowe i funkcyjne: definicja szeregu liczbowego, kryteria zbieżności szeregów
o wyrazach dodatnich, szeregi przemienne, szeregi warunkowo i bezwzględnie zbieżne, ciągi
i szeregi funkcyjne, zbieżność i jednostajna zbieżność ciągu i szeregu funkcyjne, szeregi
potęgowe, szereg Taylora.
SEMESTR II
1.
ĆWICZENIOWE
Ćwiczenia obejmują zagadnienia z zakresu tematyki audytoryjnej.
SEMESTR II
1.
MATEMATYKA
MATEMATYKA
ĆWICZENIOWE
30 GODZ.
Ćwiczenia obejmują zagadnienia z zakresu tematyki audytoryjnej.
Metody dydaktyczne
Podstawowe metody dydaktyczne: wykłady i ćwiczenia obejmujące zagadnienia z zakresu tematyki
wykładów.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
ĆWICZENIA
Podstawową formą zaliczenia ćwiczeń są pozytywne oceny z co najmniej dwóch sprawdzianów pisemnych.
Ponadto student ma prawo przystąpienia do sprawdzianu poprawkowego w przypadku uzyskania oceny
niedostatecznej. Terminy sprawdzianów są ustalone przez wykładowcę co najmniej dwa tygodnie przed
sprawdzianem w uzgodnieniu ze starostą grupy. Ponadto na końcową ocenę ćwiczeń wpływ mają oceny
uzyskane z prac domowych i oceny z odpowiedzi ustnych (aktywność studentów).
WYKŁADY
Podstawą do zaliczenia wykładów stanowią wyniki sprawdzianów pisemnych (na ćwiczeniach) obejmujących
tematykę wykładów (zagadnienia teoretyczne) i tematykę ćwiczeń (zadania).Podstawę zaliczenia przedmiotu
Matematyka stanowi pisemny egzamin (sem. I i III) oraz egzamin poprawkowy i komisyjny zgodnie
28 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
z regulaminem studiów dziennych. Ponadto oprócz egzaminu pisemnego wykładowca może przeprowadzić
egzamin ustny.
Literatura podstawowa
1. Krupiński R., Kasyk L., Poradnik matematyczny, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2004.
2. Krupiński R., Repetytorium z matematyki, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2004.
3. Krupiński R., Zalewski Z., Podstawy statystyki matematycznej, Skrypt dla studentów WSM w Szczecinie,
1988.
4. Krupiński R., Zalewski Z., Rachunek prawdopodobieństwa, Skrypt dla studentów WSM w Szczecinie.
5. Winnicki K., Landowski M., Matematyka, Skrypt dla studentów AM w Szczecinie, 2005.
6. Zbiór zadań z matematyki, Skrypt pod redakcją R. Krupińskiego, Dział Wydawnictw AM w Szczecinie,
2004.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
29
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
9.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
FIZYKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
1
1
15
15
15
II
15
1E
1
15
15
ECTS
2
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Program fizyki obejmujący zakres wiedzy nabytej w szkole średniej.
Założenia i cele przedmiotu
Kształcenie studentów w zakresie podstaw fizyki jako nauki o badaniach własności otaczającego nas świata
i zachodzących w nim zjawisk oraz kojarzenie na tej podstawie wzajemnej zależności między przyczynami
i skutkami procesów zachodzących w świecie materialnym. Po wysłuchaniu przewidzianych programem
wykładów, zrealizowaniu ćwiczeń rachunkowych i wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student powinien:
Znać → jednostki podstawowe układu SI i podstawy metrologii; podstawowe definicje i równania objęte
programem nauczania; zasady budowy i działania podstawowego sprzętu laboratoryjnego; swobodne
posługiwanie się wybranymi urządzeniami kontrolno-pomiarowymi; kojarzenie zjawisk fizycznych
z określonymi urządzeniami stosowanymi w technice; inne zagadnienia przewidziane w programie,
a potrzebne przyszłemu nawigatorowi w praktyce morskiej.
Umieć → korzystać z literatury potrzebnej do rozwiązywania określonych zagadnień technicznych, a nawet
naukowych; formułować własne poglądy na temat funkcjonowania aparatury na bazie podstawowych praw
fizyki; rozwiązywać zadania tekstowe oraz problemy wynikające z potrzeb badawczych oraz technicznych;
wiązać wiedzę fizyczną z zagadnieniami technicznymi.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
FIZYKA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Układ inercjalny, kinematyka punktu materialnego, zasady dynamiki Newtona, równania ruchu
Newtona, ruch w jednorodnym polu grawitacyjnym, jednostki siły.
Prawo powszechnego ciążenia.
Dynamika układu punktów materialnych, równania ruchu Newtona, środek masy, twierdzenie o
ruchu środka masy.
Zasada zachowania pędu.
Moment siły i moment pędu, zasada zachowania momentu pędu dla układu punktów materialnych,
siły centralne.
Prawa Keplera.
Energia kinetyczna i potencjalna, praca mechaniczna, siły konserwatywne, zasada zachowania
energii mechanicznej.
Dynamika ciała sztywnego, prędkość kątowa i przyspieszenie kątowe, moment pędu bryły w ruchu
obrotowym, moment bezwładności, twierdzenie Steinera, energia kinetyczna ruchu obrotowego,
teoria żyroskopu, zasady dynamiki Newtona w odniesieniu do bryły sztywnej.
Drganie harmoniczne proste, definicja geometryczna, matematyczna i fizyczna, pojęcie siły
sprężystej, całkowita energia w ruchu drgającym, składanie drgań równoległych i prostopadłych.
Ruch drgający tłumiony.
Drgania wymuszone, rezonans mechaniczny.
Ruch falowy, fala mechaniczna podłużna i poprzeczna, fala harmoniczna płaska, równanie falowe,
parametry opisujące fale, zasada Huygensa i zasada superpozycji, źródła koherentne i zjawisko
interferencji fal, interferencja na dwóch szczelinach, fala stojąca.
Podstawy akustyki.
30 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR I
FIZYKA
ĆWICZENIA
15 GODZ.
Ćwiczenia rachunkowe obejmują zagadnienia z zakresu tematyki realizowanej na zajęciach audytoryjnych.
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
15 GODZ.
FIZYKA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Ciecz doskonała, ciecz rzeczywista, lepkość cieczy, hydrostatyka, dynamika cieczy, równanie
Bernoulli’ego, jednostki ciśnienia.
Kinetyczno-molekularna teoria gazów, gaz doskonały i rzeczywisty, podstawowe związki między
parametrami makro- i mikroskopowymi, prawo Bunsena, rozkład prędkości Maxwella.
I zasada termodynamiki, energia wewnętrzna, praca, ciepło, mechaniczny równoważnik ciepła,
ciepło właściwe gazów doskonałych, przemiana adiabatyczna.
II zasada termodynamiki, procesy odwracalne i nieodwracalne, ilustracja II zasady termodynamiki
w oparciu o cykl Carnota.
Elektryczność i magnetyzm, elektrostatyka, ładunki elektryczne, prawo Coulomba, natężenie pola
elektrycznego, materia w polu elektrycznym, wektor indukcji elektrycznej, strumień indukcji i
prawo Gaussa dla ładunków elektrycznych, napięcie i potencjał elektryczny, prąd elektryczny, siła
elektromotoryczna, prawo Ohma, prawa Kirchhoffa, pole magnetyczne, prawo Lorentza i reguła
Ampera, definicja indukcji magnetycznej i natężenia pola magnetycznego, uogólnione prawo
Ampera, magnetostatyka, SEM indukcji i uogólnione prawo Faradaya, fale elektromagnetyczne.
Szczególna teoria względności, układ inercjalny, zasada względności, transformacja Galileusza,
doświadczenie Michelsona – Morleya, postulat o stałości prędkości światła, transformacja
Lorentza, dylatacja czasu i kontrakcja długości, doświadczenia potwierdzające teorię względności,
paradoksy i zagadki.
Wybrane zagadnienia fizyki kwantowej i jądrowej, hipoteza Plancka, promieniowanie termiczne
ciał.
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
LABORATORYJNE
Wyznaczanie przyspieszenia ziemskiego przy pomocy wahadła rewersyjnego.
Wyznaczanie ciepła topnienia i parowania.
Badania drgań własnych struny metodą rezonansu.
Wyznaczanie modułu sztywności przy pomocy wahadła torsyjnego.
Wyznaczanie momentu bezwładności żyroskopu.
Wyznaczanie stosunku cp/cV.
Wyznaczanie logarytmicznego dekrementu tłumienia.
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu.
Pomiar lepkości dynamicznej oraz zależność lepkości od temperatury.
SEMESTR II
1.
FIZYKA
FIZYKA
LABORATORYJNE
15 GODZ.
Badanie zależności oporu metalu i półprzewodnika od temperatury.
Pomiar rezystancji metodą mostkową.
Badanie ruchu ramki galwanometru.
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu przy pomocy interferometru Qinckego.
Wyznaczanie częstości generatora metodą obserwacji krzywych Lissajous i dudnień.
Wyznaczanie temperatury Curie ferrytu..
Wyznaczanie podstawowych parametrów ferromagnetyka.
Wyznaczanie współczynnika rozszerzalności liniowej ciał stałych metodą elektryczną.
Pomiar siły elektromotorycznej ogniwa.
Metody dydaktyczne
Wykład.
Ćwiczenia: obliczenia rachunkowe.
Laboratorium: wykonywanie indywidualnie przez studenta ćwiczeń w oparciu o przygotowany zestaw
laboratoryjny z instrukcją.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
WYKŁADY
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
31
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Obowiązkowe uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych. Pozytywna ocena z pisemnego sprawdzianu
przeprowadzonego na zakończenie semestru I. Zdanie egzaminu pisemnego po ukończeniu semestru II.
ĆWICZENIA
Obowiązkowe uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych. Pozytywna ocena ze sprawdzianu po zakończeniu
semestru I.
LABORATORIA
Obowiązkowe uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych. Zaliczenie teoretycznych zagadnień z ćwiczeń
laboratoryjnych. Wykonanie według harmonogramu zestawu programowych ćwiczeń laboratoryjnych.
Złożenie poprawnych sprawozdań pisemnych z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych opracowanych według
instrukcji stanowiskowych.
Literatura podstawowa
1. Bobrowski Cz., Fizyka - krótki kurs, WNT 2004.
2. Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Cz. II pod redakcją J. Kirkiewicza, WSM Szczecin, Szczecin 2003.
3. Jezierski K., Kołodka B., Sierański K., Zadania z rozwiązaniami – skrypt do ćwiczeń z fizyki dla
studentów I roku Wyższych Uczelni, Część I i II, Oficyna Wydawnicza Scripta, Wrocław 2000.
4. Kirkiewicz J., Chrzanowski J., Bieg B., Pikuła R., Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki. Cz. I, WSM Szczecin,
Szczecin 2001.
Literatura uzupełniająca
1. Dryński T., Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki, wyd. VII, PWN, Warszawa 1977.
2. Halliday D., Resnick R., Walker J., Podstawy fizyki. Zbiór zadań, PWN 2005.
3. Massalski J., Massalska M., Fizyka dla inżynierów. Cz. I, WNT 2005.
32 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
10.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
CHEMIA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1E
1
15
15
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Matematyka, fizyka; stanowi podbudowę teoretyczną: przewozów morskich i ochrony środowiska morskiego.
Założenia i cele przedmiotu
Przedmiot chemia należy do grupy przedmiotów podstawowych. Ma on na celu przyswojenie przez studentów
podstawowych praw i procesów chemicznych i fizykochemicznych oraz stanowi podbudowę teoretyczną
przedmiotów wykładanych na starszych latach, takich jak: przewozy morskie oraz ochrona środowiska
morskiego. Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów i realizacji zajęć laboratoryjnych student
powinien:
Znać → współczesne poglądy na budowę materii, układ okresowy pierwiastków chemicznych i prawo
okresowości w zastosowaniu do przewidywania reaktywności i właściwości substancji chemicznych, procesy
zachodzące w układach dyspersyjnych, prawa statyki i kinetyki chemicznej, podstawy procesów
elektrochemicznych, korozyjnych i ochronę przed korozją w okrętownictwie.
Umieć → rozpisywać struktury elektronowe wybranych pierwiastków układu okresowego, rozróżniać rodzaje
wiązań chemicznych oraz roztwory rzeczywiste i układy koloidowe, dokonywać inżynierskich obliczeń
chemicznych z zakresu stężeń roztworów, stechiometrii, dysocjacji elektrolitycznej oraz bilansować reakcje
redoks, określać pH roztworów, odróżniać typy reakcji chemicznych i wyjaśniać ich mechanizm, opisać szereg
napięciowy metali i jego praktyczne znaczenie dla okrętownictwa, wyjaśnić mechanizm działania ogniwa
elektrochemicznego i mikroogniwa korozyjnego (np. korozji żelaza w wodzie morskiej).
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
CHEMIA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Ogólna klasyfikacja i charakterystyka substancji chemicznych, literatura przedmiotu.
Budowa atomu: cząstki elementarne materii, równanie mechaniki falowej Schrödingera i liczby
kwantowe, stany elektronów w atomie, obsadzanie stanów elektronowych – struktura powłok
elektronowych wybranych pierwiastków układu okresowego, ogólna charakterystyka pierwiastków
bloków elektronowych s, p, d, f.
Budowa i architektura cząsteczki: skala elektroujemności Paulinga, wiązania chemiczne, energia
wiązań, hybrydyzacja orbitali atomowych i struktury przestrzenne wybranych cząsteczek związków
chemicznych, polarność cząsteczek.
Układ okresowy pierwiastków w zastosowaniu do przewidywania reaktywności i właściwości
substancji chemicznych: periodyczność fizycznych właściwości pierwiastków – promienie atomowe
i jonowe, energie jonizacji, kierunki zmian elektrododatności, elektroujemności i powinowactwa
elektronowego, ogólna charakterystyka wybranych grup pierwiastków na tle układu okresowego.
Układy dyspersyjne: roztwory rzeczywiste i układy koloidalne, molowe ciepło rozpuszczania,
roztwory elektrolitów, dysocjacja kwasów, zasad i soli, stopień i stała dysocjacji, jonowa i protonowa
teoria kwasów i zasad, iloczyn jonowy wody, skala pH i indykatory, bufory, iloczyn
rozpuszczalności, reakcje jonów soli z wodą.
Statyka i kinetyka chemiczna: klasyfikacja reakcji chemicznych, reakcje utleniania i redukcji,
szybkość reakcji, prawo działania mas, reguła przekory i wpływ czynników zewnętrznych na stan
równowagi chemicznej.
Kataliza i katalizatory: podział katalizatorów, energia aktywacji, kataliza homogeniczna
i heterogeniczna, mechanizm działania katalizatorów, reakcje łańcuchowe i fotochemiczne.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
33
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.
Elektrochemia: potencjał elektrody metalowej, potencjał normalny, szereg napięciowy metali i jego
znaczenie w okrętownictwie, ogniwa elektrochemiczne, korozja elektrochemiczna oraz ochrona przed
korozją kadłuba statku.
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
CHEMIA
LABORATORYJNE
15 GODZ.
Badanie właściwości fizykochemicznych roztworów rzeczywistych i koloidowych, rodzaje stężeń
roztworów, molowe ciepło rozpuszczania, krzywe rozpuszczalności niektórych soli.
Właściwości niektórych pierwiastków bloku s istotne dla transportu morskiego.
Badanie procesu dysocjacji elektrolitycznej, stopień i stała dysocjacji, efekt działania wspólnego
jonu.
Przeprowadzanie reakcji elektrolitów z wodą, wykładnik stężenia jonów hydroniowych, skala pH,
indykatory (wskaźniki), odczyny chemiczne wodnych roztworów niektórych soli w aspekcie
działania korozyjnego.
Wykonywanie reakcji neutralizacji i sporządzanie roztworów neutralizacyjnych do unieszkodliwiania
wycieków niebezpiecznych chemikaliów.
Badanie szybkości reakcji chemicznych oraz wpływu czynników zewnętrznych.
Wykonywanie reakcji oksydacyjno-redukcyjnych.
Badanie procesu korozji elektrochemicznej i ochrony przed korozją stosowanej w okrętownictwie,
szereg elektrochemiczny metali.
Metody dydaktyczne
Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń laboratoryjnych na I roku studiów. Pomoce
dydaktyczne stanowią:
- literatura podstawowa i uzupełniająca do wykładów,
- skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych,
- instrukcje stanowiskowe i zestawy programowych ćwiczeń laboratoryjnych,
- układ okresowy pierwiastków chemicznych,
- kalendarz chemiczny,
- dzienniczki laboratoryjne studentów,
- regulamin pracy i instrukcja BHP obowiązujące w laboratorium chemicznym.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
WYKŁADY
- obecność studenta na wykładach,
- uzyskanie pozytywnych ocen z 2 sprawdzianów pisemnych w ciągu semestru przeprowadzonych
w terminach uzgodnionych ze studentami,
- uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu końcowego w sesji egzaminacyjnej.
LABORATORIA
- znajomość regulaminu pracy i BHP w laboratorium chemicznym stwierdzona na specjalnym formularzu
własnoręcznym podpisem studenta,
- zaliczenie tzw. „wejściówek” oraz wykonanie wg harmonogramu zestawu programowych ćwiczeń
laboratoryjnych,
- złożenie poprawnych sprawozdań pisemnych z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych, opracowanych wg
zaleceń podanych w skrypcie do ćwiczeń i instrukcjach stanowiskowych.
Literatura podstawowa
WYKŁADY
1. Erndt A., Podstawy chemii ogólnej i nieorganicznej, PWN, Warszawa 1986.
2. Pajdowski L., Chemia ogólna. Część I (wydanie VII), PWN, Warszawa 1985.
LABORATORIA
1. Stundis H., Trześniowski W., Żmijewska S., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii nieorganicznej, WSM,
Szczecin 1995.
2. Instrukcje stanowiskowe do ćwiczeń laboratoryjnych.
Literatura uzupełniająca
WYKŁADY
1. Penkala T., Podstawy chemii ogólnej, (Wydanie IV), PWN, Warszawa 1976.
2. Chemia fizyczna – praca zbiorowa PWN, Warszawa 1965.
34 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
LABORATORIA
1. Drapała T., Chemia ogólna nieorganiczna z zadaniami, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1997.
2. Obliczenia chemiczne, Zbiór zadań z chemii ogólnej i analitycznej nieorganicznej, Praca zbiorowa pod
redakcją Alfreda Śliwy. PWN, Warszawa 1982.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
35
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
11.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
INFORMATYKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
2
30
II
15
2
ECTS
1
30
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Matematyka, elektronika. Realizacja tematyki nauczania kierunku nawigacja i konwencji STCW.
Założenia i cele przedmiotu
Po realizacji zajęć laboratoryjnych student powinien:
Znać → podstawowe pojęcia, przedmiot i metody informatyki; klasyfikację środków technicznych, budowę
sprzętu komputerowego; rodzaje, zadania i możliwości wykorzystania sieci komputerowych; rodzaje, zadania
i możliwości wykorzystania sieci komputerowych; rodzaje usług sieciowych; podział oprogramowania,
przykłady oprogramowania systemowego i użytkowego; podstawy programowania komputerów; metody
algorytmizacji; zastosowania informatyki w gospodarce morskiej.
Umieć → obsługiwać komputer i urządzenia peryferyjne; obsługiwać terminal lokalnej sieci komputerowej;
stosować polecenia systemu operacyjnego; korzystać z usług sieci komputerowych; stosować podstawowe
techniki algorytmiczne do precyzowania zapisu algorytmu; dobierać struktury danych w zależności od rodzaju
wielkości występujących w algorytmach i wykonywanych na nich operacjach; poprawnie dobierać i stosować
podstawowe instrukcje programowania; korzystać z podstawowych możliwości zintegrowanego systemu
programowania; czytać, analizować uruchamiać i testować programy; obsługiwać edytor tekstów oraz
redagować przy jego pomocy tekst; obsługiwać arkusz kalkulacyjny oraz wykonywać przy jego pomocy
obliczenia i prezentować wyniki w postaci graficznej; obsługiwać zintegrowany system baz danych;
definiować oraz wykonywać podstawowe operacje na bazie danych, formułować zapytania, tworzyć
formularze oraz raporty; wykorzystać poznane oprogramowanie do rozwiązania problemów; analizować
i dobierać metody rozwiązania problemu; ocenić poprawność rozwiązania problemu.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
LABORATORYJNE
Budowa zestawu komputerowego klasy PC (1 godz.)
System operacyjny MS Windows (2 godz.)
Obsługa wybranych programów narzędziowych (1 godz.)
Edytor tekstu MS Word (6 godz.)
Sieci komputerowe – LAN (1 godz.)
Sieci komputerowe –Internet, WWW, FTP, poczta elektroniczna
wyszukiwanie informacji (1 godz.)
Arkusz kalkulacyjny MS Excel (8 godz.)
Bazy danych – MS Access (10 godz.)
SEMESTR II
1.
2.
3.
INFORMATYKA
INFORMATYKA
36 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.12a.
2.3.12b.
2.3.12c.
2.3.12d, 2.2.16b.
2.3.12g.
2.2.16a.
2.3.12e, 2.2.16c.
2.3.12f, 2.2.16d.
LABORATORYJNE
Grafika prezentacyjna – MS PowerPoint (2 godz.)
Algorytmy (2 godz.)
Instrukcja warunkowa IF z warunkami złożonymi, zastosowanie
30 GODZ.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16f.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
operatorów logicznych, instrukcje zagnieżdżone (2 godz.)
Pętla FOR (2 godz.)
Pętla DO/LOOP (2 godz.)
Zmienne indeksowe( 2 godz.)
Pętle –ćwiczenia, procedury i funkcje, deklaracja, zastosowanie (2
godz.)
8. Pętle – ćwiczenia, zmienne złożone (wektor), współpraca z arkuszem (2
godz.)
9. Pętle zagnieżdżone, zmienne złożone (tablice) (2 godz.)
10. Operacje na plikach danych (2 godz.)
11. Projekt – zadanie problemowe (10 godz.)
4.
5.
6.
7.
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16f.
2.2.16e.
Metody dydaktyczne
Ćwiczenia praktyczne przy komputerze - rozwiązywanie zadań. Zadania praktyczne.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
SEMESTR I
Zaliczenie poszczególnych bloków laboratoriów (MS Word, MS Excel, MS Access, sieci komputerowe).
SEMESTR II
Zaliczenie bloków laboratoryjnych (wyrażenia, pętle, zadanie kompleksowe), wykonanie projektu na zadany
przez prowadzącego temat i zaprezentowanie wyników w postaci prezentacji multimedialnej.
Literatura podstawowa
1. Weverka P., Reid D. A., Word 2000 - Kompendium wiedzy, PLJ, 1999.
2. Walkenbach J., Biblia: Excel 2000, Helion, Gliwice, 1999.
3. Forte S., Access 2000. Księga eksperta, Helion, Gliwice, 2001.
4. Elmasri R., Navathe S., Wprowadzenie do systemów baz danych, Helion, Gliwice, 2005.
5. Walkenbach J., Microsoft Excel 2000 Visual Basic Programowanie, READ ME, 2000.
6. Hindle T., Sztuka prezentacji, Wiedza i Życie, Warszawa, 2000.
Literatura uzupełniająca
1. Kowalczyk G., Word 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne, Helion, Gliwice, 2001.
2. Kowalczyk G., Excel 2000 PL. Ćwiczenia praktyczne, Helion, Gliwice, 2000.
3. Graff J., Access 2000PL. Ćwiczenia praktyczne, Helion, Gliwice 2000.
4. Snarska A., Makropolecenia w Excelu. Ćwiczenia z ..., Mikom, Warszawa, 2003.
5. Treichel W., Ćwiczenia z Visual Basic, Mikom, 2001.
6. Frenki D., PowerPoint 2000. Ćwiczenia praktyczne, Helion, Gliwice, 2001.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
37
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
12.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
AUTOMATYKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1
1
15
15
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Fizyka, matematyka, nawigacja techniczna, informatyka.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów i realizacji zajęć laboratoryjnych student powinien:
Znać → podstawowe pojęcia z zakresu automatyki; charakterystyki i własności podstawowych elementów
liniowych automatyki; struktury i zasady pracy układów regulacji automatycznej; struktury i zasady pracy
komputerowych układów i systemów automatyki na statku.
Umieć → interpretować zjawiska zachodzące w liniowych i cyfrowych układach regulacji automatycznej;
wyznaczać nastawy regulatorów i oceniać wpływ zmian poszczególnych parametrów układów regulacji na ich
zachowanie.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
AUTOMATYKA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Podstawowe pojęcia z zakresu automatyki. Struktura i zasada działania
oraz schemat blokowy układu automatycznej regulacji kąta kursu
statku.
Przetwarzanie sygnałów w automatyce. Transmitancja operatorowa i
widmowa oraz charakterystyki czasowe elementów i układów.
Charakterystyki i własności podstawowych elementów liniowych.
Regulatory analogowe ciągłe - charakterystki, własności, dobór nastaw.
Wymagania stawiane układom regulacji (stabilność i jakość regulacji).
Podstawowe pojęcia techniki cyfrowej w automatyce.
Okrętowe komputerowe układy i systemy automatyki.
SEMESTR V
AUTOMATYKA
3.2.2.e
-
LABORATORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Analiza pracy systemów zdalnego sterowania zespołem napędowym
statku ze śrubą stałą i nastawną z mostka.
Badanie własności regulatorów analogowych i cyfrowych.
Analiza ciągłego układu regulacji nadążnej/stałowartościowej.
Synteza logicznych układów kombinacyjnych.
Synteza logicznych układów sekwencyjnych.
Modelowanie układu regulacji kąta kursu statku w MATLAB-ie.
Inteligentne urządzenia automatyki.
3.1.9.g
2.3.11.1.j,k.
2.3.11.1.j,k.
3.2.2.e
-
Metody dydaktyczne
Wykłady są prowadzone z wykorzystaniem nowoczesnych pomocy audiowizualnych. Uzupełnieniem
wykładów są ćwiczenia laboratoryjne przeprowadzane na stanowiskach z rzeczywistymi obiektami
38 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
fizycznymi. W realizacji niektórych ćwiczeń wykorzystywane są filmy. Symulacje komputerowe są
wykonywane w programie MATLAB/Simulink.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Zaliczenie wykładów uzyskuje się w wyniku indywidualnego sprawdzianu pisemnego.
Zaliczenie laboratorium następuje po prawidłowym wykonaniu wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, zdaniu
sprawozdań i indywidualnym sprawdzeniu pisemnym ze znajomości zagadnień związanych z danym
ćwiczeniem laboratoryjnym.
Literatura podstawowa
1. Brzózka J., Ćwiczenia z automatyki w MATLAB-ie i Simulinku, EDU MIKOM, Warszawa 1997.
2. Brzózka J., Regulatory i układy automatyki, MIKOM, Warszawa 2004.
3. Urbaniak A., Podstawy automatyki, Wyd. PP, Poznań 2001.
4. Mazurek J. i inni, Podstawy automatyki, Oficyna Wyd. PW, Warszawa 2002.
5. Bohdanowicz J., Kostecki M., Podstawy automatyki dla oficerów statków morskich, Wyd. Morskie,
Gdańsk 1980.
Literatura uzupełniająca
1. Brzózka J., Regulatory cyfrowe w automatyce, MIKOM, Warszawa 2002.
2. Kaczorek T., Podstawy teorii sterowania, WNT, Warszawa 2005.
3. Szcześniak J., Zdalne sterowanie silnikiem głównym na statkach ze śrubą stałą, skrypt wydany przez
Fundację Rozwoju Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2002.
4. Szcześniak J., Zdalne sterowanie zespołem napędowym na statkach ze śrubą nastawną, skrypt wydany
przez Fundację Rozwoju Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie, Szczecin 2002.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
39
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
13.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
1
15
15
II
15
1
1
15
15
ECTS
2
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Fizyka, matematyka.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów i realizacji zajęć laboratoryjnych student powinien:
Znać → w zakresie elektrotechniki:
podstawowe pojęcia i prawa oraz jednostki wielkości elektrycznych; podstawy miernictwa elektrycznego;
obwody i elementy RLC obwodów elektrycznych prądu stałego i zmiennego; parametry pola elektrycznego
i magnetycznego; zjawisko indukcji elektromagnetycznej oraz samoindukcji; pojęcie mocy czynnej i biernej;
rezonans prądów i napięć w obwodach elektrycznych; podstawy wytwarzania i rozdziału energii elektrycznej
na statku; budowę i zasadę działania okrętowych zespołów prądotwórczych oraz ich współpracę równoległą;
sposoby ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym;
Znać → w zakresie elektroniki:
podstawowe pojęcia z zakresu elektroniki; strukturę sygnałów elektrycznych; podstawowe zasady
przetwarzania sygnałów; zasady modulacji, detekcji i przemiany częstotliwości; blokową budowę zasilaczy,
wzmacniaczy i generatorów; zasady tworzenia obrazów na ekranie lampy oscyloskopowej i radaroskopowej;
podstawowe pojęcia techniki cyfrowej; charakterystyki i własności podstawowych elementów liniowych
automatyki; struktury i zasady pracy układów regulacji automatycznej; struktury i zasady pracy
komputerowych układów i systemów automatyki na statku.
Umieć → dokonywać pomiarów natężenia prądu, napięcia, częstotliwości, oporności; interpretować obrazy na
ekranie oscyloskopu i radaru; diagnozować niesprawność poszczególnych bloków urządzeń elektronicznych
na statku; dokonywać prawidłowych połączeń podstawowych bloków elektronicznych, jak zasilacze,
generatory, wzmacniacze; interpretować zjawiska zachodzące w liniowych i cyfrowych układach regulacji
automatycznej; wyznaczać nastawy regulatorów i oceniać wpływ zmian poszczególnych parametrów układów
regulacji na ich zachowanie.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
ELEKTROTECHNIKA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
Wiadomości ogólne: napięcie, natężenie, SEM żródła napięcia; obwody
prądu stałego-prawa Ohma i Kirchhoffa; energia i moc w obwodach
pradu stałego (1h).
Rodzaje, zasada działania i eksploatacja akumulatorów okrętowych
(1h).
Obwody prądu przemiennego-pojęcia podstawowe, obwody RLC,
reaktancja, impedancja, moc czynna, bierna i pozorna, wartość
skuteczna i średnia prądu przemiennego, zjawisko indukcji
elektromagnetycznej i samoindukcji (2h).
Obwody trójfazowe: sieci lądowe i okrętowe, ich parametry, sposoby
łączenia oraz moc odbiorników trójfazowych (1h).
Pomiary wielkości elektrycznych:- oznaczenia i zasada działania
40 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
podstawo-wych przyrządów pomiarowych; pomiary parametrów
elektrycznych elementów RLC w obwodach elektrycznych (1,5 h).
6. Maszyny elektryczne prądu stałego:-konstrukcja, zasada działania,
rodzaje i podstawowe charakterystyki maszyn prądu stałego (1h).
7. Maszyny elektryczne prądu przemiennego:- maszyny asynchroniczne,
budowa i zasada działania oraz jej praca silnikowa; maszyny
synchroniczne, budowa i zasada działania oraz jej praca generatorowa
(2h).
8. Transformatory:- budowa i zasada działania oraz stany pracy trafo (1,5
h).
9. Elektrotechnika okrętowa:
9.1. wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej na statku;
9.2. zasilanie awaryjne, uruchamianie agregatu awaryjnego (3 h).
10. Ochrona przeciwporażeniowa: - zagrożenie porażeniowe i środki
ochrony przeciwporażeniowej w sieciach a) z uziemionym punktem
zerowym; b) izolowawanym punktem zerowym (1h).
SEMESTR I
ELEKTROTECHNIKA
2.2.9.8.a
2.2.9.8.b
LABORATORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Szkolenie BHP elektryczne, regulamin laboratorium oraz organizacja
zajęć ( bloki 2-wu godzinne co drugi tydzień ).Warunki zaliczenia.
Pomiary wielkości elektrycznych w obwodach prądu stałego.
Pomiary wielkości elektrycznych w obwodach prądu zmiennego.
Badanie silnika prądu stałego.
Badanie silników asynchronicznych: klatkowych i pierścieniowych.
Badanie generatorów synchronicznych oraz ich zabezpieczeń.
Ochrona przeciwporażeniowa.
Zaliczenie przedmiotu.
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
ELEKTRONIKA
ELEKTRONIKA
2.2.9.8.a.
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.11.1.a.
2.3.11.1.b,f.
2.3.11.1.l.
2.3.11.1.m.
2.3.11.1.m.
2.3.11.1.c.
2.3.11.1.d.
2.3.11.1.h.
2.3.11.1.j,k.
2.3.11.1.g.
Sygnały elektryczne.
Elementy RLC.
Elementy półprzewodnikowe.
Analiza widmowa sygnałów.
Propagacja fal radiowych.
Modulacja amplitudy.
Modulacja częstotliwosci i fazy.
Demodulacja
Wzmacniacze.
Ujemne sprzężenie zwrotne.
Generatory.
Podstawy techniki impulsowej i cyfrowej.
Zasilacze.
SEMESTR II
2.2.9.8.b.
LABORATORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wybrane przyrządy laboratoryjne (generatory, oscyloskopy, mierniki
analogowe i cyfrowe).
Badanie obwodów rezonansowych RLC.
Badanie elementów półprzewodnikowych.
Pomiary oscyloskopowe.
Badanie zasilacza stabilizowanego.
Badanie symulacyjne modulacji amplitudy, częstotliwości i fazy.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.11.1.a.
2.3.11.1.b,f.
2.3.11.1.g.
2.3.11.1.m.
41
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Badanie generatorów.
Badanie wzmacniaczy szerokopasmowych i wąskopasmowych.
Badanie wzmacniacza operacyjnego.
Badanie symulacyjne filtrów.
Pomiar przesunięcia fazowego.
Badanie układów logicznych.
2.3.11.1.h.
2.3.11.1.c.
2.3.11.1.c.
2.3.11.1.j,k.
Metody dydaktyczne
SEMESTR I
Wykłady są ilustrowane przezroczami i w miarę potrzeby materiałami pomocniczymi. Uzupełnieniem
wykładów są ćwiczenia laboratoryjne przeprowadzane na profesjonalnie wyposażonych stanowiskach z
rzeczywistymi obiektami fizycznymi.
Treści nauczania są zgodne:
- ze Standardami Kształcenia na Kierunku Nawigacja;
- Konwencją STCW odpowiednio do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 13 lipca 2005 r.
SEMESTR II
Wykład z wykorzystanie środków audiowizualnych.
Ćwiczenia laboratoryjne przeprowadzane z wykorzystanie instrukcji dla studentów.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
SEMESTR I
Zaliczenie wykładów uzyskuje się w wyniku indywidualnego sprawdzianu pisemnego i odpowiedzi ustnej.
Zaliczenie laboratorium następuje po prawidłowym wykonaniu wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, oddaniu
sprawozdań z nich i indywidualnym sprawdzeniu pisemnym i ustnym znajomości teorii związanej z każdym
ćwiczeniem.
SEMESTR II
Audytoria – zaliczenie pisemne.
Laboratoria – zaliczenie ustne na podstawie przygotowanych sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych.
Literatura podstawowa
SEMESTR I
1. Białek R., Gnat K., Elektrotechnika dla studentów Wydziału Nawigacyjnego, skrypt WSM Szczecin, 2000
2. Gnat K., Tarnapowicz D., Żełudziewicz R., Laboratorium elektrotechniki dla studentów Wydziału
Nawigacyjnego, skrypt WSM Szczecin, 2000.
SEMESTR II
1. Rusek M., Pasierbiński J., Elementy i układy elektroniczne w pytaniach i odpowiedziach, WNT 1997.
2. Chabłowski J., Skulimowski W., Elektronika w pytaniach i odpowiedziach, WNT 1982.
Literatura uzupełniająca
SEMESTR I
1. Gil A., Podstawy elektroniki i energoelektroniki, WSM Gdynia 1998
2. Jabłoński W., Elektrotechnika z automatyką, WSiP Warszawa 1996
3. Koziej E., Sochoń B., Elektrotechnika i elektronika, Warszawa 1986
4. Przeździecki F., Elektrotechnika i elektronika, Warszawa, PWN 1985r.
SEMESTR II
1. Bohdanowicz J., Kostecki M., Podstawy automatyki dla oficerów statków morskich, Wyd. Morskie 1980.
2. Brzóska J., Regulacja w układzie automatyki przemysłowej, Skrypt WSM 1996.
3. Elektrotechnika i elektronika dla nieelektryków, Praca zbiorowa, WNT 2006.
4. Jaczewski J., Opolski A., Stolz J., Podstawy elektroniki i energoelektroniki, WNT 1981.
5. Pilawski M., Podstawy elektrotechniki, WSiP 1982.
6. Rusek A., Podstawy elektroniki, WSiP 1989.
7. Stacewicz T., Kotlicki A., Elektronika w laboratorium naukowym, PWN 1994.
8. Tietze U., Schenk Ch., Układy półprzewodnikowe, WNT 1987.
42 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
14.
Przedmiot:
KONSTRUKCJA MASZYN I GRAFIKA INŻYNIERSKA
Jednostka prowadząca kierunek
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
ECTS
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
1
1
15
15
15
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Matematyka, fizyka, informatyka.
Założenia i cele przedmiotu
Realizacja standardów nauczania na kierunku Nawigacja.
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu zajęć laboratoryjnych i projektowych
student powinien:
Znać → zasady rzutowania prostokątnego, przekroje i przenikanie brył, zasady aksonometrii, podstawowe
uproszczenia rysunkowe, zasady zapisu układu wymiarów, podstawowe połączenia rozłączne i nierozłączne,
charakterystyczne cechy rysunków wykonawczych i złożeniowych, zastosowanie programów grupy CAD do
tworzenia i edycji rysunków konstrukcyjnych, pojęcie maszyny, podział maszyn według przeznaczenia,
zasady działania i rodzaju energii, zasady konstrukcji, osie i wały, łożyskowanie, sprzęgła i hamulce,
przekładnie, podstawy teoretyczne dotyczące wytrzymałości materiałów i wytrzymałości zmęczeniowej
elementów maszyn.
Umieć → interpretować dokumentację techniczną urządzeń mechanicznych, odwzorowywać i wymiarować
elementy części maszyn, przedstawić konstrukcję w formie szkicu, tworzyć i edytować rysunek techniczny za
pomocą oprogramowania CAD.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
KONSTRUKCJA MASZYN I GRAFIKA INŻYNIERSKA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
15 GODZ.
Zasady rzutowania prostokątnego.
Przekroje i przenikanie brył, aksonometria.
Uproszczenia rysunkowe.
Zapis układu wymiarów.
Połączenia rozłączne i nierozłączne.
Charakterystyczne cechy rysunków wykonawczych i złożeniowych.
Zastosowanie programów grupy CAD do tworzenia i edycji rysunków konstrukcyjnych.
Pojęcie maszyny, podział maszyn według przeznaczenia.
Zasady działania i rodzaju energii.
Zasady konstrukcji.
Osie i wały, łożyskowanie, sprzęgła i hamulce, przekładnie.
Wytrzymałość materiałów.
Wytrzymałość zmęczeniowa elementów maszyn.
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
AUDYTORYJNE
KONSTRUKCJA MASZYN
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Maszyny proste – analiza i obliczenia
Obliczanie wytrzymałości połączeń nitowych
Obliczanie wytrzymałości osi i wałów
Obliczanie łożysk
Obliczanie wymiarów kół walcowych
Normalizacja i zasady doboru sprzęgieł.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
43
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
GRAFIKA INŻYNIERSKA
LABORATORYJNE
15 GODZ.
Praktyczne wykonywanie rzutów, widoków pomocniczych, szczegółów, przekrojów i kładów,
wyrwań elementów części maszyn.
Wymiarowanie części maszyn.
Przedstawienie konstrukcji w formie szkicu.
Wykorzystanie programu z grupy CAD do zapisu konstrukcji:
−
Interfejs programu,
−
Operacje dyskowe,
−
Tworzenie i edycja obiektów,
−
Wymiarowanie obiektów,
−
Przygotowanie rysunku do wydruku.
Analiza dokumentacji technicznej urządzeń mechanicznych.
Metody dydaktyczne
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Laboratoria w oparciu o wybrane oprogramowanie CAD (program komputerowy MegaCad 4.5) wspomagane
środkami audiowizualnymi, urządzenia pomiarowe (suwmiarki), elementy części maszyn i modele brył.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Audytorium - zaliczenie w formie pisemnej.
Laboratorium - zaliczenie laboratoriów na podstawie uczestnictwa w zajęciach i sprawozdań z wykonanych
zadań.
Ćwiczenia - zaliczenie sprawdzające umiejętność samodzielnego rozwiązywania zadań w formie pisemnej.
Literatura podstawowa
1. Dobrzański T., Rysunek techniczny maszynowy, OWPW Warszawa 2004.
2. Grzybowski L., Geometria wykreślna, Wyższa Szkoła Morska w Szczecinie, Szczecin 2002.
3. Metelkin J., Setman A., Zdrojewski P., MegaCAD, Wydawnictwo Helion.
4. Osiński Z., Podstawy konstrukcji maszyn, PWN, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca
1. Andrzejowski Z., Pawłowski W., Przewłocki S., Geometria wykreślna: konstrukcje podstawowe z
przykładami zastosowań, Politechnika Łódzka, Łódź 1997.
2. Bajkowski J., Podstawy zapisu konstrukcji, OWPW, Warszawa 2005.
3. Bieliński A., Geometria wykreślna, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005.
4. Błach A., Inżynierska geometria wykreślna: podstawy i zastosowania, Wydaw. Politechniki Śląskiej,
Gliwice 2002.
5. Buksiński T., Szpecht A., Rysunek techniczny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999.
6. Dietrich M. (red.), Podstawy konstrukcji maszyn. Tomy 1 – 3, WNT, Warszawa, 1999.
7. Dobrzański T., Rysunek techniczny, WNT Warszawa 1998.
8. Geometria wykreślna w zadaniach, praca zbiorowa pod red. Stefana Przewłockiego; zespół autorski
Zdzisław Andrzejowski [et al.], Politechnika Łódzka, Łódź 1999.
9. Januszewski B., Geometria wykreślna: teoretyczne podstawy rysunku technicznego, Oficyna Wydaw.
Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 1999.
10. Kaczyński R., Nowakowski J.A., Sajewicz E., Grafika inżynierska Cz. 1, Geometria wykreślna ćwiczenia projektowe, Politechnika Białostocka, Białystok 2001.
11. Karcz Z., Geometria wykreślna, Politechnika Lubelska, Lublin 1999.
12. Koczyk H., Geometria wykreślna: metoda Monge'a i aksonometria. Cz. 2. Rozwiązania zadań, Wydaw.
Naukowe PWN, Warszawa 1998.
13. Mierzejewski W., Geometria wykreślna, Politechnika Warszawska, Warszawa 1994.
14. Paprocki K., Rysunek techniczny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999.
44 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
15.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
NAWIGACJA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
2E
2
30
30
II
15
1
2
15
III
15
2
3
30
IV
15
1E
1,5
V
15
1
VII
15
1E
VIII
12
2,5
1
1
ECTS
3
30
2,5
45
6,5
12
22
2,5
1,5
15
23
2
2
10
28
4
3
30
33
7
15
12
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Matematyka, fizyka, geografia na poziomie liceum lub technikum, meteorologia i oceanografia, urządzenia
nawigacyjne, manewrowanie statkiem, bezpieczeństwo nawigacji, bezpieczeństwo statku.
Założenia i cele przedmiotu
Spełnienie standardów kształcenia na kierunku nawigacja, grupa treści programowych – kształcenie w
zakresie nawigacji. Jednocześnie zgodność z wymaganiami Konwencji STCW na poziomie operacyjnym i
zarządzania.
Celem przedmiotu jest nauczenie studenta zasad planowania podróży morskiej oraz prowadzenia bezpiecznej
nawigacji na akwenach ograniczonych, w żegludze przybrzeżnej i oceanicznej.
Przekazywana wiedza z nawigacji obejmuje:
•
podstawy geodezji i kartografii niezbędne dla przedmiotu,
•
pełną znajomość map nawigacyjnych i publikacji nautycznych oraz ich wykorzystanie w żegludze,
•
żeglugę po loksodromie i ortodromie,
•
wyznaczanie pozycji statku metodami astronomicznymi, terrestrycznymi i poprzez matematyczne
zliczenie drogi,
•
metody oceny dokładności linii pozycyjnych i pozycji statku,
•
obliczanie pływów i prądów pływowych,
•
magnetyzm ziemski i jego wpływ na kompas magnetyczny,
•
planowanie i optymalizację podróży morskiej i oceanicznej,
•
wykorzystanie map elektronicznych i zintegrowanych systemów nawigacyjnych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
NAWIGACJA
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
PODSTAWY NAWIGACJI (22 GODZ.)
1. Kształt i wymiary Ziemi, układy odniesienia i współrzędnych, horyzont i
widnokrąg.
1.1. Podstawowe linie i płaszczyzny na powierzchni Ziemi.
1.2. Geodezyjne układy odniesienia współrzędnych – lokalne i
geocentryczne.
1.3. Układy współrzędnych na elipsoidzie i kuli.
1.4. Współrzędne geograficzne. Różnice szerokości i długości
geograficznej.
1.5. Morskie jednostki miar, odniesienie do układu SI.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.1.2.a.
45
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.6.
Zboczenie nawigacyjne. Żegluga po południku i
równoleżniku.
2. Określanie odległości.
2.1. Oddziaływanie prądu i wiatru na statek. Pojęcia: kąt drogi
nad dnem KDd, kąt drogi po wodzie KDw, kurs rzeczywisty
KR, dryf, znos.
2.2. Określanie przebytej drogi, pomiar prędkości po wodzie i
nad dnem.
3. Określanie kierunku, kurs, namiar i kąt kursowy.
3.1. Systemy wyrażania kierunków: pełny, połówkowy,
ćwiartkowy i rumbowy.
4. Magnetyzm Ziemi i statku, deklinacja, dewiacja.
4.1. Kursy i namiary kompasowe, magnetyczne i
żyrokompasowe, poprawka żyrokompasu.
5. Zamiana kierunków kompasowych i żyrokompasowych na rzeczywiste
6. Określanie: deklinacji, całkowitej poprawki kompasu magnetycznego i
poprawki żyrokompasu.
7. Korzystanie ze spisu świateł.
7.1. Charakterystyki świateł nawigacyjnych.
7.2. Widnokrąg, horyzont, odległość do widnokręgu, zasięgi
widoczności świateł nawigacyjnych i obiektów
DEWIACJA (8 GODZ.)
1. Kompas magnetyczny, krzywa dewiacji.
2. Dewiacja kompasu magnetycznego:
3. własności magnetyczne stali okrętowej, rodzaje magnetyzmu
4. statkowego, typy stali miękkiej w kadłubie statku.
5. Składowe P, Q i R natężenia pola magnetyzmu statkowego.
6. Dewiacja półokrężna, ćwierćokrężna i stała.
7. Wzór Archibalda Smitha, współczynniki dewiacji statku
nieprzechylonego: A,B, C, D i E.
8. Dewiacja przechyłowa.
9. Metody określania dewiacji kompasu, tabela dewiacji.
10. Kompensacja dewiacji kompasu.
11. Usytuowanie kompasu na statku, wymagania dla kompasu.
SEMESTR I
NAWIGACJA
2.3.1.2.b.
2.3.1.5.a.
2.3.1.5.d.
2.3.1.5.e.
2.3.1.2.g.
2.3.1.5.b.
2.2.3.2.a.
2.2.3.2.b.
2.2.3.2.c.
2.2.3.2.d.
2.2.3.2.e.
2.2.3.2.f.
2.2.3.2.g.
2.2.3.2.h.
LABORATORYJNE
PODSTAWY NAWIGACJI (22 GODZ.)
1. Rozwiązywanie zadań nawigacyjnych na papierowej mapie
nawigacyjnej.
1.1. Obliczanie różnic szerokości i długości geograficznej.
1.2. Wstępne prace na mapach nawigacyjnych-posługiwanie się
trójkątami nawigacyjnymi, cyrklem, liniami równoległymi,
nanoszenie i odczytywanie współrzędnych punktów na mapie
nawigacyjnej, określanie odległości i prędkości, kreślenie i
odczytywanie kierunków.
1.3. Zamiana jednostek miar stosowanych w nawigacji.
2. Żegluga po równoleżniku i południku, zboczenie nawigacyjne i jego
zamiana na różnicę długości geograficznej.
3. Określanie kierunku: kurs, namiar i kąt kursowy.
3.1. Zamiana kierunków kompasowych i żyrokompasowych na
rzeczywiste.
3.2. Określanie: deklinacji, całkowitej poprawki kompasu
magnetycznego i poprawki żyrokompasu.
DEWIACJA KOMPASU MAGNETYCZNEGO (8 GODZ.)
1. Kompas magnetyczny, krzywa dewiacji.
2. Dewiacja półokrężna, ćwierćokrężna i stała.
3. Metody określania dewiacji kompasu, tabela dewiacji.
46 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.1.2.c.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.2.k.
2.3.1.2.j.
2.3.1.2.b.
2.3.1.5.d.
2.3.1.5.e.
2.3.1.5.b.
2.2.3.2.c.
2.2.3.2.f.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
4.
Kompensacja dewiacji kompasu.
SEMESTR II
NAWIGACJA
2.2.3.2.g.
AUDYTORYJNE
KARTOGRAFIA NAWIGACYJNA
1. Morskie mapy papierowe i elektroniczne
1.1. Opracowanie, redagowanie i wydawanie map nawigacyjnych
w wersji papierowej i cyfrowej.
1.2. Morskie mapy tematyczne i pomocnicze.
1.3. Podstawowe wiadomości o mapach: numeracja map, tytuł,
legenda, skala, datowanie map, zero mapy, poziomy
odniesienia wysokości.
1.4. Korzystanie
z
map
nawigacyjnych:
oznakowanie
nawigacyjne, system oznakowania nawigacyjnego IALA,
poprawianie map.
1.4.1. Zasady korzystania z Admiralty Notices to Mariners,
Cumulatives List of Admiralty Notices to Mariners,
Annual Summary of Admiralty Notices to Mariners
oraz Wiadomości Żeglarskich BHMW. Zasady
korekty map.
2. Odwzorowania kartograficzne.
2.1. Klasyfikacja odwzorowań kartograficznych:
2.1.1. Odwzorowania walcowe (Merkatora, GaussaKrügera);
2.1.2. Odwzorowania azymutalne: normalne, ukośne oraz
stereograficzne;
2.1.3. Odwzorowania stożkowe.
2.2. Powiększona szerokość.
SEMESTR II
NAWIGACJA
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.2.d.
2.3.1.2.g.
2.2.1.5.
LABORATORYJNE
KARTOGRAFIA NAWIGACYJNA
1. Korzystanie z map, spisu świateł i innych wydawnictw, oznakowanie
nawigacyjne, poprawianie map.
1.1. Identyfikacja charakterystyk świateł nawigacyjnych –
ćwiczenia na symulatorze.
1.2. Identyfikacja oznakowania w systemie IALA – ćwiczenia na
symulatorze.
1.3. Spis świateł i sygnałów mgłowych.
1.4. Obliczanie: odległości do widnokręgu, zasięgów
widoczności obiektów i świateł nawigacyjnych.
1.5. Uaktualnianie treści map polskich i brytyjskich na podstawie
Wiadomości Żeglarskich i Admiralty Notices to Mariners.
1.6. Korzystanie z locji, Catalogue of Admiralty Charts and
Publications i Katalogu map i publikacji BHMW.
2. Korzystanie z map pilotowych (Routeing Charts).
3. Rozwiązywanie zadań nawigacyjnych na papierowej mapie
nawigacyjnej.
3.1. Znaki i skróty stosowane na mapach polskich i brytyjskich.
3.2. Czytanie treści map brytyjskich i polskich.
3.3. Identyfikacja świateł i oznakowania nawigacyjnego na mapie
morskiej.
3.4. Odczyt i nanoszenie sektorów, świateł kierunkowych,
nabieżników.
3.5. Posługiwanie się mapami innych państw.
3.6. Prace na mapach nawigacyjnych- nanoszenie i odczytywanie
15 GODZ.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.2.g.
2.2.1.2.
2.3.1.2.k.
47
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
4.
współrzędnych punktów, określanie odległości, kreślenie i
odczytywanie kierunków.
Odwzorowania kartograficzne:
•
walcowe (Merkatora, Gaussa-Krügera),
•
azymutalne: normalne, ukośne oraz stereograficzne,
•
stożkowe,
4.1. Powiększona szerokość.
4.2. Konstrukcja siatki kartograficznej w odwzorowaniu
Merkatora – metody graficzne i analityczne.
4.3. Zastosowanie arkuszy zliczeniowych (Plottings)
SEMESTR III
1.
NAWIGACJA
AUDYTORYJNE
PODSTAWY TRYGONOMETRII SFERYCZNEJ. (8 GODZ.)
Podstawowe twierdzenia, podstawowe przypadki rozwiązywania
trójkątów sferycznych.
1.1. Trójkąt sferyczny.
1.2. Wzory: sinusów, cosinusów i semiversusów.
1.3. Analogie Nepera.
1.4. Trójkąt sferyczny prostokątny.
ŻEGLUGA PO LOKSODROMIE I ORTODROMIE, NAWIGACJA ZLICZENIOWA. (8
GODZ.)
2.1
Żegluga po loksodromie. Trójkąt loksodromiczny, drogowy
i Merkatora.
2.2 Zliczenie matematyczne proste i złożone.
2.3 Problemy żeglugi po loksodromie.
2.4 Elementy ortodromy.
2.5 Zmiana kąta drogi o 1º.
2.6 Zbieżność południków i poprawka loksodromiczna.
2.7 Przebieg ortodromy na mapie Merkatora.
2.8 Wykorzystanie mapy gnomonicznej do określania
elementów ortodromy.
2.9 Żegluga mieszana.
3. LINIA POZYCYJNA I POZYCJA. (8 GODZ.)
3.1. Nawigacja zliczeniowa.
3.2. Pozycja zliczona statku
3.3. Uwzględnianie oddziaływania wiatru i prądu podczas żeglugi
3.4. Linie pozycyjne i ich rodzaje
3.5. Zasady doboru obiektów i technika wykonywania pomiarów
z wykorzystaniem klasycznych i technicznych środków
wyposażenia nawigacyjnego.
3.6. Wyznaczanie pozycji obserwowanej statku z jednego lub
kilku obiektów
3.7. Zastosowanie linii pozycyjnych do określania granic
niebezpieczeństw nawigacyjnych.
3.8. Całkowity znos.
3.9. Nawigacyjne przygotowanie przejścia morzem.
4. DOKŁADNOŚCI LINII POZYCYJNYCH I POZYCJI STATKU. (6 GODZ.)
Dokładności pomiarów nawigacyjnych. Ocena dokładności linii
pozycyjnych. Metody oceny dokładności pozycji statku. Analiza
dokładności pozycji statku określonej różnymi metodami
nawigacyjnymi. Normy i standardy oceny dokładności pozycji statku.
2.
48 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.2.1.5.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.10
2.3.1.2.f.
2.2.1.7.
2.3.1.2.e.
2.2.1.6.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR III
NAWIGACJA
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1. PODSTAWY TRYGONOMETRII SFERYCZNEJ.
Obliczenia praktyczne w zakresie stosowanym w astronawigacji i
nawigacji z wykorzystaniem tablic nawigacyjnych i kalkulatora.
1.1. Trójkąt sferyczny.
1.2. Wzory: sinusów, cosinusów i semiversusów.
1.3. Analogie Nepera.
1.4. Trójkąt sferyczny prostokątny.
2. Rozwiązywanie I i II problemu żeglugi po loksodromie
SEMESTR III
NAWIGACJA
2.3.10
LABORATORYJNE
1. ŻEGLUGA
PO LOKSODROMIE I ORTODROMIE, NAWIGACJA ZLICZENIOWA,
UŻYCIE KALKULATORA, TABLIC I MAP GNOMONICZNYCH DO OKREŚLANIA
ELEMENTÓW ORTODROMY (14 GODZ.)
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
1.6.
1.7.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.2.j
2.2.1.7.
Zliczenie matematyczne proste i złożone.
Obliczanie elementów ortodromy wzorami i tablicami.
Zmiana kąta drogi o 1º.
Zbieżność południków i poprawka loksodromiczna.
Wykreślanie ortodromy na mapie Merkatora.
Wykorzystanie mapy gnomonicznej do określania elementów
ortodromy.
Żegluga mieszana.
2.
ROZWIĄZYWANIE ZADAŃ NAWIGACYJNYCH NA PAPIEROWEJ MAPIE
NAWIGACYJNEJ. (26 GODZ.)
2.1. Wykreślanie pozycji zliczonej statku z uwzględnieniem
oddziaływania wiatru i prądu.
2.2. Wyznaczanie momentów wystąpienia trawersu i odległości
minimalnej.
2.3. Kreślenie linii pozycyjnych.
2.4. Wyznaczanie pozycji obserwowanych statku z jednego lub
kilku obiektów.
2.5. Rozwiązywanie kompleksowych zadań nawigacyjnych na
mapach.
2.6. Wykorzystanie linii pozycyjnych dla określania
niebezpieczeństw nawigacyjnych.
2.3.1.2.k.
3.
DOKŁADNOŚCI LINII POZYCYJNYCH I POZYCJI STATKU (5 GODZ.)
3.1. Określenie błędów pomiarów nawigacyjnych na różnym
poziomie ufności.
3.2. Określanie dokładności pozycji przy wykorzystaniu metody
błędu kołowego na 95 % poziomie ufności dla różnych ilości
linii pozycyjnych i metod nawigacyjnych.
2.2.1.6.
SEMESTR IV
45 GODZ.
NAWIGACJA
AUDYTORYJNE
12 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
PŁYWY I PRĄDY PŁYWOWE (12 GODZ.)
1. Podstawowe definicje związane z pływami. Krzywa pływów i jej
elementy. Zero mapy (rejon pływowy i bezpływowe). Głębokości na
mapie morskiej a aktualna głębokość akwenu.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.1.2.h.
49
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Geneza pływów. Zarys statycznej teorii pływów. Siły pływotwórcze.
Elipsa pływów. Ruch wirowy Ziemi. Ruch Księżyca i Słońca a zjawisko
pływów (zmiana deklinacji, zmiana faz, zmiana odległości). Podział i
charakterystyka pływów; syzygijne, kwadraturowe, pośrednie oraz
półdobowe, dobowe, mieszane. Dobowe wykresy pływów.
Dynamika pływów. Długość i prędkość rozchodzenia się fali pływowej.
Wpływ konfiguracji dna morskiego i wybrzeża na zjawisko pływów.
Zmiana głębokości. Interferencja fal. Fala stojąca wykształcona w
wyniku oddziaływania sił pływotwórczych. Zjawisko rezonansu.
Powstawanie układów amfidromicznych. Efekty płytkowodzia. Fala
pływowa na rzekach. Wpływ warunków hydrometeorologicznych na
zjawisko pływów.
Uproszczona metoda analizy harmonicznej pływów. Składowe
harmoniczne, argumenty astronomiczne, stałe harmoniczne.
Wydawnictwa zawierające informacje o pływach; tablice pływów, mapy
nawigacyjne. Mapy pływów – metody obliczeniowe, dokładność
przepowiedni.
Prądy pływowe podział i charakterystyka. Prądy wirowe i zwrotne.
Prądy o charakterze półdobowym, dobowym i mieszanym. Wykresy
prądów pływowych. Wpływ konfiguracji dna morskiego i wybrzeża na
zjawisko prądów pływowych.
Wydawnictwa zawierające informacje o prądach pływowych: tablice,
atlasy, mapy prądów pływowych, mapy nawigacyjne – zasady
korzystania.
SEMESTR IV
NAWIGACJA
2.3.1.2.h.
2.3.1.2.h.
2.3.1.2.h.
2.2.1.8.
2.3.1.8.
2.3.1.8.
LABORATORYJNE
22 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
PŁYWY I PRĄDY PŁYWOWE (22 GODZ.)
1. Wykorzystanie publikacji ATT oraz map nawigacyjnych. Akweny
pływowe i bezpływowe, zero mapy, określenie wysokości pływu,
poziomy pływowe. Krzywa pływów i jej elementy; woda wysoka, woda
niska, skok pływu, średni skok dnia, wysokość pływu w dowolnym
momencie, wzniesienie pływu, czas trwania pływu, okres pływu.
Prognoza pływów.
2. ATT – porty zasadnicze. Czas prognozy (strefowy, letni). Czas trwania
opadania i wznoszenia pływów, skoki. Średni skok dnia. Głębokość
akwenu przy wodzie wysokiej i niskiej. Kotwiczenie. Obliczanie
wysokości pływu w czasie pomiędzy wodą wysoką i wodą niską.
Aktualna głębokość akwenu, redukcja sondy. Określenie czasu
wystąpienia wymaganej wysokości pływu (okno pływu). Podejście do
portu, przejście nad płycizną, próba samodzielnego zejścia z mielizny.
Korygowanie wzniesienia świateł, wysokości podanych na mapie,
pionowego prześwitu pod mostem itd.
3. Obliczanie prognozy pływów dla portów dołączonych. Zadania
pływowe.
4. Uproszczona metoda harmoniczna prognozowania pływów – graficzna i
z wykorzystaniem kalkulatora. Automatyzacja obliczeń pływowych.
Programy pływowe na PC (wersja BA – DB 550 i DB 560).
5. Obliczanie wysokości pływu na morzu otwartym.
6. Określanie parametrów prądów: kierunku i prędkości prądu, czasu
trwania, bezruchu prądu. Informacje o prądach pływowych na mapach
nawigacyjnych. Wykorzystanie atlasów, tablic, diagramów, locji.
7. Wykorzystanie Internetu w zakresie informacji o pływach i prądach
pływowych (służby hydrograficzne), zastosowanie programów wersji PC
do określania prognozy pływów i prądów pływowych.
50 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.1.2.h.
2.3.1.2.h.
2.2.1.8.
2.3.1.2.h.
2.3.1.8.
2.3.1.8.
2.3.1.8.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR V
NAWIGACJA
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
PLANOWANIE PODRÓŻY (15 GODZ.)
1. Wymogi formalne planowania podróży.
1.1. Zalecenia zawarte w rozdziale V Konwencji SOLAS
prawidło 34, zgodnie z Aneksem 25 rezolucji IMO A. 893
(21) dotyczącym gromadzenia wszystkich niezbędnych
informacji zamierzonej podróży lub przejścia,
szczegółowego zaplanowania drogi morskiej statku od
„nabrzeża do nabrzeża” oraz procesu realizacji planu i jego
monitorowanie.
1.2. Wymogi zawarte w Konwencji STCW dotyczące oficerów i
załogi, wyposażenia statku, systemu ISM, jak również te,
dotyczące planowania podróży.
2. Źródła informacji niezbędne do opracowania planu przejścia
nawigacyjnego.
2.1. Mapy.
2.2. Wydawnictwa.
2.3. Wiadomości żeglarskie.
2.4. Radiowe ostrzeżenia nawigacyjne.
2.5. Dane dotyczące statku
3. Korekta map i wydawnictw nawigacyjnych.
4. Proces planowania żeglugi.
4.1. Obowiązki oficera wachtowego na różnych etapach realizacji
podróży z uwzględnieniem aspektu ochrony środowiska.
4.2. Procedury wachtowe i awaryjne.
4.3. Sposób główny i pomocniczy jak również częstotliwość
określania pozycja na różnych etapach podróży.
5. Planowanie podróży oceanicznej i na akwenach otwartych.
5.1. Wybór trasy uwzględniając rodzaj żeglugi.
5.2. Poszukiwanie i ratownictwo.
5.3. Korzystanie z ośrodków lądowych pogodowego prowadzenia
statków.
6. Planowanie podróży w obszarach ograniczonych.
6.1. Organizacja pracy zespołowej na mostku.
6.2. Sposoby kontroli pozycji na wodach przybrzeżnych i
pilotowych (limiting danger lines / no-go areas, transits /
ranges, leading lines, parallel indexing).
6.3. Kontrola pozycji wg współrzędnych brzegowych i torowych.
7. Modyfikacja planu podróży w trakcie jego realizacji. Plan awaryjny.
8. Systemy meldunkowe.
9. Dzienniki okrętowe.
SEMESTR V
NAWIGACJA
2.2.1.3.
2.2.1.2.
2.3.1.2.g.
2.2.1.3.
2.2.1.3.
2.2.1.3.
2.2.1.3.
2.2.1.4.
2.2.1.1., 2.3.1.2.i.
LABORATORYJNE
23 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
PLANOWANIE PODRÓŻY (23 GODZ.)
1. Wykorzystanie źródeł informacji niezbędnych do opracowania planu
podróży.
1.1.
1.2.
Mapy drogowe, trasowe, locje, spis świateł i sygnałów
mgłowych, spis radiosygnałów, tablic pływów i atlasów
prądów pływowych.
Ocean Passages for the World, IMO Ship’s Routeing,
Mariner’s Handbook, Guide to Port Entry.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.2.1.3.
2.2.1.2.
51
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.3.
1.4.
1.5.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Planowanie podróży morskiej na akwenach oceanicznych na przykładzie
przejścia Oceanu Atlantyckiego między wskazanymi pozycjami.
2.1. Wybór map i wydawnictw.
2.2. Wybór trasy z uwzględnieniem rodzaju żeglugi, warunków
hydrometeorologicznych, wskazań eksploatacyjnych.
2.3. Sumaryczna odległość i czas przejścia dla założonej
prędkości.
2.4. Możliwość odbioru informacji pogodowych, ostrzeżeń
nawigacyjnych.
2.5. Systemy meldunkowe.
Praktyczne opracowanie planu przejścia Kanału Angielskiego z
wykorzystaniem mapy Mariner’s Routeing Guide, jak również
niezbędnych map i wydawnictw nawigacyjnych.
Planowanie podróży w żegludze przybrzeżnej i na wodach
ograniczonych.
4.1. Wybór map i wydawnictw.
4.2. Wybór trasy z uwzględnieniem zapasu wody pod stępką,
możliwości
określania
pozycji
statku,
wskazania
niebezpiecznych namiarów itd..
4.3. Odległości między punktami zwrotu i czasy ich osiągnięcia
dla założonej prędkości.
4.4. Określenie prognozy pływu i prądu pływowego dla
określonego akwenu.
4.5. Planowanie redukcji prędkości.
4.6. Wyznaczanie punktów zgłoszeniowych: dotyczące ruchu
statków, pilotażu, ochrony środowiska, ratownictwa.
4.7. Wskazanie pozycji zmiany mapy.
Samodzielne opracowanie planu podróży od „nabrzeża do nabrzeża” z
wyszczególnieniem wszystkich map i pomocy nawigacyjnych.
Wykreślenie kursów na mapie papierowej z zaznaczeniem wszystkich
niezbędnych informacji, łącznie z planem awaryjnym.
Aktualizacja map i wydawnictw nawigacyjnych.
Prowadzenie dokumentacji wachtowej.
Automatyzacja obliczeń nawigacyjnych.
SEMESTR VII
1.
2.
NAWIGACJA
NAWIGACJA
ECDIS ORAZ KOMPLEKSOWE
NAWIGACYJNEJ (24 GODZ.)
2.2.1.3.
2.2.1.3.
2.2.1.3.
2.3.1.2.k.
2.3.1.2.g.
2.3.1.2.i.
2.2.1.9.
AUDYTORYJNE
ECDIS (6 GODZ.)
1.1. Standaryzacja systemów ECDIS.
1.2. Różnice między ECDIS, RCDS i ECS.
1.3. Ograniczenia systemu ECDIS pracującego w trybie RCDS.
1.4. Planowanie, monitorowanie i rejestracja podróży w
systemach ECDIS.
WYBÓR OCEANICZNEJ TRASY POGODOWEJ (4 GODZ.)
2.1. Warunki hydrometeorologiczne ograniczające wybór drogi
statku.
2.2. Trasy pogodowe
SEMESTR VII
1.
Wiadomości żeglarskie.
Radiowe ostrzeżenia nawigacyjne.
Dane dotyczące statku.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.3.1.c.
2.2.1.2.
2.3.2.4.
LABORATORYJNE
ZADANIA
52 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
NAWIGACYJNE
NA
MAPIE
10 GODZ.
28 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.3.1.c
2.3.1.4.h
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.1.
1.2.
1.3.
1.4.
1.5.
1.6.
1.7.
2.
Prezentacja danych ECDIS.
Prezentacja danych SENC.
Informacje locyjne o planowanej i realizowanej trasie.
Planowanie podróży z wykorzystaniem ECDIS.
Kontrola drogi statku po zaplanowanej trasie.
Dokumentacja podróży, użycie radaru i ARPA.
Wykorzystanie map rastrowych w monitorowaniu i
planowaniu tras.
1.8. Nawigacja pilotowa z wykorzystaniem ECDIS.
1.9. Kompleksowe zadania nawigacyjne na mapie papierowej.
WYBÓR OCEANICZNEJ TRASY POGODOWEJ (4 GODZ.)
2.1. Żegluga statku w lodach - planowanie podróży statku w
obszarach występowania lodu pochodzenia morskiego i
lądowego- interpretacja map.
2.2. Oblodzenie statku - prognozowanie możliwości oblodzenia
statku na podstawie nomogramów.
2.3.
TRASY POGODOWE
Programy komputerowe uwzględniających warunki
pogodowe dla potrzeb planowania podróży statków.
SEMESTR VIII
NAWIGACJA
2.3.1.2.k
2.2.1.2.
2.3.2.4.
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
Wiadomości ogólne o układzie słonecznym. Sfera niebieska – pojęcia
podstawowe.
Układy współrzędnych astronomicznych: horyzontalny (poziomy),
równikowy I i II (godzinny i ekwinokcjalny). Rzut zenitalny i
biegunowy.
Trójkąt sferyczny-paralaktyczny i jego graficzne i analityczne
rozwiązywanie. Pozorny ruch dobowy ciał niebieskich i zjawiska
szczególne towarzyszące temu ruchowi. Ruchy Słońca i Księżyca.
Nauka o czasie: czas gwiazdowy, równanie czasu gwiazdowego, czas
słoneczny prawdziwy i średni. Zależność czasu od długości
geograficznej. Strefy czasowe.
5.
Budowa i wykorzystanie Morskiego Rocznika Astronomicznego
6.
Budowa i teoria sekstantu. Poprawianie zmierzonych sekstantem
wysokości ciał niebieskich
Rzut ciała niebieskiego na powierzchnię kuli ziemskiej. Pojęcie AKP i
alp. Metoda bezpośredniego wykreślania AKP.
Metody wyznaczania współrzędnych geograficznych punktu
wytycznego (H, B i L)
7.
8.
9.
Budowa i wykorzystanie tablic astronawigacyjnych
10. Identyfikacja ciał niebieskich (gwiazd i planet) oraz przygotowanie
porannej i wieczornej obserwacji astronomicznej.
11. Pozycja z jednoczesnych i nie jednoczesnych obserwacji ciał
niebieskich oraz jej dokładność
12. Dobowy cykl obserwacji astronomicznych.
13. Astronomiczne metody obliczania całkowitej poprawki kompasu
magnetycznego.
14. Algorytmizacja obliczeń astronawigacyjnych
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.1.1a,b.
2.3.1.1a,b.
2.2.2.1.
2.3.1.1a,b.
2.2.2.7.
2.3.1.1.d.
2.2.2.3
2.3.1.1.e.
2.2.2.5.
2.3.1.1.c.
2.2.2.8.
2.3.1.1.f.
2.2.2.8.
2.3.1.1.f.
2.2.2.8.
2.3.1.1.f.
2.2.2.2.
2.2.2.8.
2.3.1.1.f.
2.3.1.1.f.
2.2.2.4.
2.2.2.6.
2.2.2.3.
2.3.1.1.e.
2.2.2.8.
2.3.1.1e,f.
53
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR VIII
NAWIGACJA
ĆWICZENIOWE
12 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1. Rzut zenitalny. Systemy liczenia azymutów. Rzut biegunowy.
Zależność kata godzinnego od długości geograficznej. Analityczne i
graficzne rozwiązywanie trójkątów paralaktycznych.
2. Zależności geometryczne i trygonometryczne w pozornym ruchu
dobowym ciał niebieskich. Planetarium.
3. Cykl obserwacji dobowych i określanie cp kompasu magnetycznego.
4. Algorytmizacja obliczeń astronawigacyjnych
SEMESTR VIII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
NAWIGACJA
2.2.2.3,4.
2.3.1.1.f.
2.2.2.3,4.
2.3.1.1f,g.
2.2.2.2-3,4,5,6.
2.3.1.1.e,f,g,h.
2.2.2.2-3,4,5,6.
2.3.1.1.e,f,g,h.
LABORATORYJNE
Zależność kata godzinnego od długości geograficznej. Analityczne i
graficzne rozwiązywanie trójkątów paralaktycznych.
Zależności geometryczne i trygonometryczne w pozornym ruchu
dobowym ciał niebieskich.
Zamiana czasów. MRA – obliczanie miejscowych katów godzinnych
i deklinacji ciał niebieskich w funkcji czasu obserwacji; obliczanie
momentów wystąpienia określonych zjawisk astronomicznych w
czasie uniwersalnym i strefowym w funkcji pozycji obserwatora
Sekstant-technika pomiaru wysokości oraz określanie jego błędów
zmiennych. Poprawianie zmierzonych sekstantem wysokości ciał
niebieskich z wykorzystaniem MRA i tablic nawigacyjnych
Obliczanie i wykreślanie elementów alp metodą wysokościową
(arkusz zliczeniowy)
Identyfikacja ciał niebieskich (gwiazd i planet) sposobem
analitycznym, tablicowym oraz przy użyciu identyfikatorów
Obliczanie i wykreślanie alp metodą szerokościową: ϕB z górnej i
dolnej kulminacji oraz z pomiaru wysokości gwiazdy Polarnej
(arkusz zliczeniowy)
Obliczanie i wykreślanie alp metodą przypołudnikowa i długościową
(arkusz zliczeniowy)
Pozycja obserwowana z jednoczesnych i niejednoczesnych
obserwacji ciał niebieskich- sprowadzanie do wspólnego zenitu.
10. Zadania kompleksowe z wykorzystaniem tablic astronomicznych.
33 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.2.3,4.
2.3.1.1.f.
2.2.2.3,4.
2.3.1.1f,g.
2.2.2.3-4,6.
2.3.1.1e,f.
2.2.2.5.
2.3.1.1.e.
2.2.2.4-5,8.
2.3.1.1e,f.
2.2.2.2.
2.3.1.1.e.
2.2.2.4-5,6.
2.3.1.1-e,f.
2.2.2.4-5,6.
2.3.1.1.e,f.
2.2.2.2-3,4,5,6.
2.3.1.1.e,f,g,h.
2.2.2.2-3,4,5,6.
2.3.1.1.e,f,g,h.
Metody dydaktyczne
Asymilacji wiedzy, pokaz z zastosowaniem środków audiowizualnych oraz wnioskowanie dedukcyjne i
rozwiązywania zadań problemowych z wykorzystaniem:
− Katalogów map i publikacji nautycznych;
− Map ćwiczeniowych i nawigacyjnych oraz ARCS;
− Map pomocniczych i tematycznych: Routeing Charts, Mariner’s Routeing Guide, Co-Tidal Atlases and
Charts, Plotting Sheets, map gnomonicznych;
− Publikacji nautycznych takich jak: locje, spisy świateł i sygnałów mgłowych, spisy sygnałów radiwych,
tablice pływów, atlasy prądów pływowych, Ocean Passages for the World, Distance Tables, IMO Ship’s
Routeing, Mariner’s Handbook, Guide to Port Entry, System IALA, Chart 5011, roczniki nautyczne,
wiadomości żeglarskie;
− Sekstantów, Planetarium, kompasu magnetycznego i dewiaskopu;
− Internetu w celu pozyskiwania danych on-line;
− Laboratorium „Elektronicznych pomocy nawigacyjnych”;
− Programów do optymalizacji tras pogodowych;
54 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
−
−
−
−
Programów do nauki i testowania wiedzy z zakresu charakterystyk świateł i systemu IALA;
Programu DP 550 TotalTide, programu DP 560 for Windows (SHM)
Tablic nawigacyjnych, kalkulatorów elektronicznych, trójkątów nawigacyjnych, cyrkli nawigacyjnych;
Symulatora ECDIS.
Forma i warunki zaliczenia/egzaminu
1. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność na zajęciach oraz zaliczenie przeprowadzanych podczas
każdego semestru kolokwiów z wynikiem pozytywnym;
2. Warunkiem umożliwiającym przystąpienie do egzaminu jest obecność na zajęciach audytoryjnych oraz
uzyskanie oceny pozytywnej z laboratoriów i ćwiczeń;
3. Egzaminy prowadzone są w formie pisemnej z części teoretycznej i zadaniowej obejmującej zagadnienia
z semestrów poprzednich i bieżącego.
Literatura podstawowa
1. Admiralty Manual of Navigation, Vol., HMSO, London, 1987.
2. Admiralty Manual of Tides, NP. 120, A.T. Doodson and H.D. Warburg. London 1941. Rep. 1980.
3. Bowditch N. "American Practical Navigation " Edition 2002.
4. BRIDGE PROCEDURES GUIDE, 4TH. ED., International Chamber of Shipping 2007.
5. Giertowski J., Meissner T., Podstawy nawigacji morskiej, Wydawnictwo Morskie Gdańsk, 1969.
6. Gorazdowski S., Morskie pomoce nawigacyjne, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1968.
7. Gucma St., Podstawy teorii linii pozycyjnych i dokładności w nawigacji morskiej, WSM Szczecin 1995.
8. House D.J., Navigation for Masters, Witcher Co. Ltd., London, 1998.
9. IHO S - 52, Appendix 2. Coulour and Symbol Specification for ECDIS, 3nd Edition. IHO 2004.
10. IMO -MSC.232(82) Adoption of the revised performance standards for ECDIS, 5 December 2006.
11. IMO Resolution A.817/19. Perfomance Standards for Electronic Chart Display System (ECDIS), London
1998.
12. IMO. Międzynarodowa Konwencja o Bezpieczeństwie Życia na Morzu, Polski Rejestr Statków, Gdańsk
2006 .
13. Jurdziński M., Podstawy nawigacji morskiej, Akademia Morska w Gdyni, Gdynia, 2003.
14. Jurdziński M., Morskie kompasy magnetyczne, Wydawnictwo Morskie Gdańsk, 1984.
15. Jurdziński M., Szczepanek Z., Astronawigacja, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1978.
16. Klekowski St., Trygonometria nautyczna, WSM, Szczecin 1995.
17. Konwencja SOLAS – rozdział V – paragraf 34, ANEX 24, Rezolucja IMO A.893(21) „GUIDELINES
FOR VOYAGE PLANNING”.
18. Ledóchowski A., Astronawigacja, Gdynia WSM 1979.
19. Lisicki A., Pływy na morzach i oceanach, Wyd. Gdańskie Towarzystwo Naukowe 1996.
20. Łusznikow E.M., Ferlas Z., Bezpieczeństwo Żeglugi, Wyższa Szkoła Morska, Szczecin 1999.
21. Morgaś W., Posiła J., Nawigacja i locja, WSMW, Gdynia 1981.
22. Nicholls's Concise Guide Vol. 1,2, Brown, Son Ferguson Ltd., Glasgow, 1984, 1987.
23. Skóra K., Wiśniewski B., Pływy i prądy pływowe, Wyd. Akademia Morska w Szczecinie, 2006.
24. Stiepanow N., Trygonometria sferyczna, PWN Warszawa 1960.
25. Symbols and Abbreviations used on Admiralty Charts. Chart 5011, Hydrographic Orfice, current edition.
26. Switft A.J., Bridge Team Management a Practical Guide, The Nautical Institute London 1993.
27. Tablice Nawigacyjna TN-89,Gdynia 1989.
28. Urbański J., Kopacz Z., Posiła J., Nawigacja morska, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk, 1979.
29. Walczak A., Wereszczyński J., Wybrane zagadnienia z kartografii morskiej, WSM Szczecin 1979.
30. Weintrit A., Aktualizacja map i wydawnictw nawigacyjnych, Wydawnictwo WSM, Gdynia 2004.
31. Wisła S., Kartografia morska Wykład I - V, Fundacja Rozwoju WSM, Szczecin 1997.
32. Wisła S., Podstawy matematyczne morskich map nawigacyjnych, Szczecin 1985.
33. Wiśniewski B., Optymalizacja drogi morskiej statku, Wydawnictwo AM Szczecin, 1986
34. Wiśniewski B., Problemy wyboru drogi morskiej statku, Wydawnictwo Morskie ,Gdańsk 1991.
35. Wolski A., Pozycja terrestryczna statku, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa, 2001.
36. Wolski A., Żegluga po ortodromie i loksodromie, Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa, 2000.
37. Wróbel F., Nawigacja morska. Zadania z objaśnieniami, Trademar, Gdynia 2006.
38. Wróbel F., Vademecum nawigatora, Trademar, Gdynia 2006.
Literatura uzupełniająca
1. Biernacki F., Podstawy teorii odwzorowań kartograficznych, PWN 1973.
2. Cotter C. H., Elements of Navigation and Nautical Astronomy, Hardcover July 1992.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
55
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Gajderowicz I., Kartografia matematyczna dla geodetów, podręcznik, Wydawnictwo ART., Olsztyn,
1991.
Gucma S., Nawigacja pilotażowa, Gdańsk 2004.
How to Keep Your Admiralty Charts Up-To-Date, NP. 294. 2005.
IHO S – 52, Appendix 3. Glossary of ECDIS-related Terms, 3nd Edition. IHO1997.
Jurdziński M., Planowanie nawigacji w obszarach ograniczonych, Wyd. WSM Gdynia 1999.
Jurdziński M., Procedury wachtowe i awaryjne w nawigacji morskiej, WSM Gdynia 2001.
Karpowicz M., Rudnicki Z., Zadania z astronomii ogólnej, 1960.
Różycki J., Kartografia matematyczna, PWN Warszawa 1970.
Simpson A., Navigation Guide Vol.1, 2, 1991.
Szaflarski J., Zarys kartografii, PPWK Warszawa 1965.
Urbański J., Czapczyk M., Podstawy kartografii i geodezji nawigacyjnej, WSM Gdynia 1988.
Weintrit A., Elektroniczna mapa nawigacyjna- przewodnik do ćwiczeń, WSM Gdynia 1999.
Weintrit A., Zestaw pytań testowych z nawigacji morskiej, Fundacja WSM Gdynia, Gdynia 2005.
Weintrit A., Dziula P., Morgaś W., Obsługa i wykorzystanie systemu ECDIS - przewodnik do ćwiczeń na
symulatorze, AM Gdynia 2004.
Wilgat T., Geografia astronomiczna, PZWS, Warszawa 1972.
56 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
16.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
METEOROLOGIA I OCEANOGRAFIA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
Semestr
w semestrze
A
C
L
A
C
L
II
15
2
1
30
15
III
15
2E
1
30
ECTS
2
15
3
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Nawigacja, ratownictwo morskie, bezpieczeństwo nawigacji, przewozy morskie, ochrona środowiska.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student
powinien:
Znać → zarys procesów i elementów determinujących pogodę; charakterystykę różnych systemów
pogodowych; meteorologiczne instrumenty i ich zastosowanie; podstawy teoretyczne z zakresu oceanografii;
organizację służb meteorologicznych i systemy nadawania prognoz pogody; wydawnictwa nautyczne.
Umieć → interpretować obserwacje meteorologiczne dokonane bezpośrednio na statku oraz otrzymane
w komunikatach; odczytywać informacje z map pogodowych i falowania; decydując
o bezpieczeństwie statku wziąć pod uwagę warunki klimatyczne rejonu żeglugi, prognozy pogody, prądy
oceaniczne, obecność lodów; wykorzystywać stosowne publikacje nautyczne; procedurę przygotowywania
depesz meteorologicznych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
AUDYTORYJNE
Statkowe urządzenia meteorologiczne
Atmosfera ziemska
Wiatr
Chmury i opady atmosferyczne
Widzialność
Układy wiatrów i ciśnienia nad oceanami
Fronty atmosferyczne i układy baryczne, cyklony tropikalne
Służba pogody dla żeglugi, odbiór informacji meteorologicznej na statku
Sporządzanie statkowych obserwacji hydrometeorologicznych
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
METEOROLOGIA
METEOROLOGIA
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
LABORATORYJNE
Statkowe urządzenia meteorologiczne
Atmosfera ziemska
Wiatr
Chmury i opady atmosferyczne
Widzialność
Układy wiatrów i ciśnienia nad oceanami
Fronty atmosferyczne i układy baryczne, cyklony tropikalne
Służba pogody dla żeglugi, odbiór informacji meteorologicznej na statku
Sporządzanie statkowych obserwacji hydrometeorologicznych
30 GODZ.
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
2.3.1.6.
57
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR III
METEOROLOGIA I OCEANOGRAFIA
AUDYTORYJNE
1.
2.
Zgłaszanie statkowych obserwacji hydrometeorologicznych.
Interpretacja i wykorzystanie informacji meteorologicznej na statku,
prognozowanie pogody.
3. Prądy morskie.
4. Zmiany poziomu morza, falowanie wiatrowe.
5. Zjawiska lodowe.
6. Mapy synoptyczne i prognozowanie pogody:
6.1. ogólna cyrkulacja atmosfery
6.2. główne masy powietrza – pogoda
6.3. mapy synoptyczne
6.4. faksymile – rodzaje map, symbole
6.5. zjawiska lodowe
7. Fronty atmosferyczne, układy baryczne:
7.1. fronty atmosferyczne
7.2. niże
7.3. wyże
7.4. sztormy tropikalne
8. Prądy oceaniczne powierzchniowe
9. Uwzględnianie warunków meteorologicznych i falowania przy
planowaniu podróży
10. Wpływ warunków meteorologicznych na zjawisko pływów.
11. Wahania poziomu morza:
11.1. tsunami
11.2. wezbrania i obniżenia sztormowe
11.3. sejsze
SEMESTR III
METEOROLOGIA I OCEANOGRAFIA
1.
2.
58 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
LABORATORYJNE
Zgłaszanie statkowych obserwacji hydrometeorologicznych.
Interpretacja i wykorzystanie informacji meteorologicznej na statku,
prognozowanie pogody.
3. Prądy morskie.
4. Zmiany poziomu morza, falowanie wiatrowe.
5. Zjawiska lodowe.
6. Mapy synoptyczne i prognozowanie pogody:
6.1. ogólna cyrkulacja atmosfery
6.2. główne masy powietrza – pogoda
6.3. mapy synoptyczne
6.4. faksymile – rodzaje map, symbole
6.5. zjawiska lodowe
7. Fronty atmosferyczne, układy baryczne:
7.1. fronty atmosferyczne
7.2. niże
7.3. wyże
7.4. sztormy tropikalne
8. Prądy oceaniczne powierzchniowe
9. Uwzględnianie warunków meteorologicznych i falowania przy
planowaniu podróży
10. Wpływ warunków meteorologicznych na zjawisko pływów.
11. Wahania poziomu morza:
11.4. tsunami
11.5. wezbrania i obniżenia sztormowe
11.6. sejsze
30 GODZ.
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
2.3.1.6, 2.2.4.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Metody dydaktyczne
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Laboratoria w oparciu o wybrane materiały dydaktyczne (mapy, atlasy, programy), wspomagane innymi
środkami audiowizualnymi.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Audytorium – zaliczenie w formie pisemnej.
Laboratorium – zaliczenie laboratoriów na podstawie uczestnictwa w zajęciach i sprawozdań z wykonanych
zadań.
Literatura podstawowa
1. Admiralty List of Radio Signals, 2005.
2. Holec M., Tymański P., Podstawy meteorologii i nawigacji meteorologicznej, Wydawnictwo Morskie,
Gdańsk 1985.
3. Holec M., Wiśniewski B., Zarys oceanografii cz. I, Statyka morza, Wyd. WSM w Gdyni, Gdynia 1983.
4. Trzeciak S., Meteorologia morska z oceanografią, Wyd. PWN, Warszawa 2006.
5. Wiśniewski B., Holec M., Zarys oceanografii cz. II, Dynamika morza, Wyd. WSM w Gdyni, Gdynia
1983.
6. Wiśniewski B., Grzelak Z., Mapy faksymilowe w nawigacji morskiej, Wyd. Morskie, Gdańsk 1981.
7. Wiśniewski B., Falowanie wiatrowe, Wyd. US, Szczecin 2001.
Literatura uzupełniająca
1. Defaut A., Physical Oceanography, Pergamon Rev, 1961.
2. Łomniewski K., Oceanografia fizyczna, PWN, Warszawa 1969.
3. Skóra K., Wiśniewski B., Pływy i prądy pływowe, Wyd. AM, Szczecin 2006.
4. Wiśniewski B., Problemy wyboru drogi morskiej statku, Wyd. Morskie, Gdańsk 1990.
5. Zakrzewski W., Zjawiska lodowe na morzach, Wyd. Morskie, Gdańsk 1982.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
59
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
17.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
URZĄDZENIA NAWIGACYJNE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
II
15
2
1
30
15
ECTS
2
III
15
2E
2
30
30
4
IV
15
2
2
30
30
4
V
15
1E
2
9
30
3
VIII
12
1E
1
6
12
3
Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi
Nawigacja, podstawy elektroniki, fizyka, matematyka, bezpieczeństwo nawigacji, automatyka.
Założenia i cele przedmiotu
Realizacja standardów nauczania kierunku nawigacja oraz konwencji STCW.
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → Elektronawigacja: budowę i zasadę działania żyrokompasów i repetytorów żyro; źródła błędów
żyrokompasu i ich eliminację; budowę i zasadę działania autopilotów; metody regulacji autopilotów; zasady
pomiaru prędkości; budowę i zasadę działania logów mechanicznych, ciśnieniowych, elektromagnetycznych,
dopplerowskich, specjalnych; błędy logów, ich źródła i metody kalibracji; teorie dotyczącą rozchodzenia się
fal elektromagnetycznych (hydroakustycznych) w środowisku wodnym; zasady pomiaru głębokości
z wykorzystaniem echosondy; budowę i zasady działania echosond nawigacyjnych; błędy pomiaru głębokości,
ich źródła, oraz metody eliminowania; cyfrowe oraz analogowe metody rejestracji danych z logów,
żyrokompasów, echosond i innych urządzeń nawigacyjnych; podstawowe metody wymiany informacji
pomiędzy urządzeniami nawigacyjnymi – protokół NMEA; budowę, zasadę działania i dokładności:
żyroskopów MEMS, żyroskopów optycznych; zastosowania żyroskopów optycznych i MEMS w systemach
nawigacyjnych; budowę i zastosowanie kompasów elektronicznych typu: Fluxgate, AMR; zasady działania
systemów nawigacji inercyjnej (INS); systemy dynamicznego pozycjonowania; wymogi dokładnościowe
instytucji klasyfikacyjnych stawiane urządzeniom nawigacyjnym.
Radionawigacja: teorię propagacji fal elektromagnetycznych; parametry fal radiowych; pojęcie czasu
w radionawigacji, jego wzorce i skale; pojęcie linii pozycyjnej w radionawigacji i podział systemów
radionawigacyjnych ze względu na mierzony parametr; teorię układów odniesienia pozycji; teorię
radionamierzania, budowę oraz zasadę działania radionawigacyjnych systemów naziemnych
(stadiometrycznych na przykładzie systemu SYLEDIS i hiperbolicznych na przykładzie systemów SYLEDIS,
LORAN-C) i satelitarnych (GPS, Glonass, Galileo); podstawowe różnice pomiędzy poszczególnymi
systemami radionawigacyjnymi i stosowanymi w tych systemach metodami określania pozycji; dokładności
określania pozycji oraz wektora ruchu w systemach radionawigacyjnych; rodzaje i zasady technik
różnicowych korekty pozycji; parametry niezawodnościowe systemów radionawigacyjnych; wydawnictwa
radionawigacyjne i ich strukturę tematyczną; techniki planowania trasy oraz zapisu i wyświetlania informacji
nawigacyjnej w odbiornikach systemów radionawigacyjnych.
Radiolokacja: właściwości propagacyjne mikrofal w stopniu pozwalającym na zrozumienie zjawisk
rozchodzenia się i odbijania fal elektromagnetycznych zakresu radarowego; zasadę pracy radaru wg schematu
blokowego w stopniu pozwalającym na zrozumienie działania jego wszystkich elementów regulacyjnych i ich
wpływu na obraz radarowy; sposoby wykonywania pomiarów radarowych, ich błędy i dokładności; problemy
wykrywania związane z zasięgiem, refrakcją, szeroko rozumianymi cieniami i kształtem charakterystyki
antenowej oraz sposoby ich minimalizacji; rodzaje zniekształceń i zakłóceń, ich przyczyny i sposoby reakcji
na ich obecność; algorytmy obróbki cyfrowej obrazu radarowego i ich ocenę pod kątem nawigacyjnego
wykorzystania radaru; podstawy diagnozowania i lokalizacji uszkodzeń w radarach; rodzaje i zasady działania
urządzeń współpracujących z radarem; wpływ mikrofal na organizm ludzki, dokumenty związane z zakupem
i eksploatacją radaru.
60 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Umieć → Elektronawigacja: obsługiwać podstawowe typy żyrokompasów nawigacyjnych, autopilotów, logów
i echosond nawigacyjnych; skalibrować żyrokompas, repetytor żyro, log; interpretować błędy żyrokompasu;
wykorzystać nastawy regulacyjne autopilotów w zależności od warunków nawigacyjnych; interpretować
nastawy autopilota; wprowadzić parametry pracy do echosondy; odczytać głębokość z echosondy
nawigacyjnej; zarejestrować obraz i wartość głębokości w echosondzie; przeprowadzić podstawową kalibrację
i ocenę dokładności echosondy nawigacyjnej.
Radionawigacja: terminologię angielską stosowaną w odbiornikach systemów pozycyjnych; odczytać
i zastosować informacje zawarte w wydawnictwach radionawigacyjnych, w szczególności w ALRS
(Admiralty List of Radiosignals); określić pozycję obserwowaną w wybranym układzie odniesienia za pomocą
odbiorników radionawigacyjnych systemów naziemnych i satelitarnych; zweryfikować dokładność
wskazywanej pozycji i jakość odbieranego sygnału; wprowadzić parametry wymagane w odbiornikach
poszczególnych systemów; wprowadzić dane punktów drogowych i zaprogramować trasy oraz alarmy
nawigacyjne; zinterpretować informację nawigacyjną prezentowaną na wskaźniku odbiornika systemu
pozycyjnego; prowadzić nawigację po zaprogramowanej trasie w odbiorniku zintegrowanym o różnej
złożoności: kompas + log + odbiornik systemu radionawigacyjnego + ENC (electronic navigation chart) + AIS
(automatic identification system).
Radiolokacja: włączać i wstępnie regulować radar; dobierać właściwie położenia elementów regulacyjnych
stosownie do wykonywanego zadania, w tym wpływać na wykrywalność, rozmiary ech oraz rozróżnialności;
sprawnie identyfikować echa obiektów na ekranie na podstawie mapy nawigacyjnej bądź obserwacji
wzrokowej; interpretować poprawnie obraz radarowy w tym w warunkach zniekształceń i zakłóceń
z szacowaniem położenia, kursu, prędkości, odległości najmniejszego zbliżenia i czasu do osiągnięcia tej
odległości; biegle wykonywać pomiary radarowe dostępnymi metodami minimalizując błędy i określać
pozycje obserwowane; obsługiwać funkcje nakresowe dostępne w radarze ze zrozumieniem, stosując się do
algorytmów postępowania podanych w instrukcji radaru; rozpoznawać i wykorzystywać sygnały urządzeń
współpracujących z radarem; diagnozować stan sprawności radaru i wstępnie lokalizować miejsca wystąpienia
uszkodzeń; posługiwać się dokumentami związanymi z morskim radarem nawigacyjnym.
Kurs nawigacji radarowej, nakresów radarowych oraz wykorzystania ARPA – poziom operacyjny
i zarządzania – po wykonaniu przewidzianych programem zajęć student powinien:
Znać → zasady działania radaru, czynniki wpływające na działanie i dokładność pracy radaru; sposoby
interpretacji informacji radarowej; zasady sporządzania nakresów radarowych i ich dokładność; sposoby
wykorzystania radaru w nawigacji; wymagania IMO dot. urządzeń ARPA; niebezpieczeństwo wynikające ze
zbytniego zaufania do danych ARPA; podstawowe typy urządzeń; możliwości, ograniczenia błędy urządzeń
ARPA; przepisy MPDM; dowodzenie wachtą nawigacyjną; planowanie i koordynowanie akcji SAR.
Umieć → włączyć i wyregulować wskaźnik radarowy, interpretować obraz radarowy; określić pozycję statku
za pomocą radaru; stosować technikę linii równoległych; sporządzać zakresy względne i rzeczywiste;
uzyskiwać informacje o obiektach widocznych na ekranie radaru; oceniać sytuację kolizyjną; zaplanować
i wykonać manewr antykolizyjny oraz sprawdzić skuteczność podjętych działań; zainicjować śledzenie
obiektu; uzyskać i właściwie zinterpretować informacje wypracowane przez system ARPA; zasymulować
manewr antykolizyjny; wykorzystać dodatkowe funkcje nawigacyjne dostępne w ARPA; używać ARPA
i urządzenia nawigacyjne w celu prowadzenia bezpiecznej nawigacji i unikania kolizji na różnych akwenach
nawigacyjnych, planować i koordynować akcję SAR..
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR II
ELEKTRONAWIGACJA
AUDYTORYJNE
1.
2.
3.
4.
Podstawy teorii, budowy i zasady działania żyrokompasów.
Błędy żyrokompasów, sprawdzanie i korekta.
Obsługa żyrokompasu, repetytora żyrokompasu.
Autopiloty – budowa, zasada działania i obsługi – ustawienia
parametrów.
5.
Alarmy autopilota, testowanie.
6.
7.
Pomiar prędkości – zasady.
Logi mechaniczne, ciśnieniowe, elektromagnetyczne, dopplerowskie
i specjalne – zasady działania, błędy.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.5.c.
2.3.1.5.c.
2.3.1.5.c.
2.3.1.3.c.
2.2.3.1.h.
2.3.1.3.c.
2.2.3.1.h.
2.3.1.3.b.
2.3.1.3.b.
61
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Zasada pomiaru głębokości.
Echosondy nawigacyjne - typy, zasada działania, obsługa, błędy,
dokładności.
Cyfrowe oraz analogowe metody rejestracji danych z urządzeń
nawigacyjnych.
Tendencje rozwojowe kompasów i innych urządzeń do określania
kierunku.
Zjawiska wykorzystywane do uzyskania kierunku w kompasach
elektronicznych, żyrokompasach MEMS i optycznych.
Urządzenia nawigacji inercyjnej, zasady działania, główne zastosowania.
Systemy i urządzenia dynamicznego pozycjonowania.
Wymagania stawiane przez instytucje klasyfikacyjne odnośnie urządzeń
nawigacyjnych.
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Parametry fali elektromagnetycznej w zastosowaniu nawigacyjnym.
Propagacja fal radiowych – podział widma fal.
Wzorce i skale czasu w systemach radionawigacyjnych.
4.
Linia
pozycyjna
w
radionawigacyjnych.
5.
Układy odniesienia pozycji.
6.
System hiperboliczny Loran-C – budowa, zasada działania, zasięg,
dokładność, poprawki.
7.
System satelitarny GPS – budowa, zasada działania, dokładność.
8.
System satelitarny GLONASS – budowa, zasada działania, dokładność.
9.
System satelitarny Galileo – budowa, zasada działania, dokładność.
i
podział
systemów
10. Wersje różnicowe GNSS (DGNSS) – metody, zasady działania,
dokładności.
11. Europejski system nawigacyjny Eurofix – budowa, zasada działania,
zasięg, dokładność.
12. Pilotażowe systemy radionawigacyjne bliskiego zasięgu – budowa,
zasady działania, dokładności.
13. Systemy nawigacji zintegrowanej
1.
ELEKTRONAWIGACJA
Żyrokompas, błędy i ich korekta, kompas elektroniczny,
62 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.1.5.f.
2.2.3.1.e.
-
AUDYTORYJNE
1.
2.
3.
SEMESTR III
-
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.5.c.
2.3.1.5.c.
2.3.1.3.c.
2.3.1.3.c.
2.3.1.3.e.
2.3.1.3.d.
2.3.1.3.d.
RADIONAWIGACJA
radionawigacji
-
LABORATORYJNE
ELEKTRONAWIGACJA
Budowa żyrokompasu i kuli żyrokompasowej.
Kalibracja wskazań żyrokompasu.
Charakterystyki i zasady regulacji autopilotów.
Ocena dokładności sterowania za pomocą autopilota.
Budowa i zasady eksploatacji logów – korekta wskazań.
Budowa i zasady obsługi echosond nawigacyjnych.
Interpretacja wskazań echosondy nawigacyjnej.
SEMESTR III
2.3.1.3.a.
2.3.1.3.a.
2.2.3.1.g.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.4.a.
2.3.1.4.a.
2.3.1.4.b.
2.3.1.4.d.
2.3.1.4.f.
2.3.1.4.b.
2.3.1.4.d.
2.3.1.4.c.
2.2.3.1.a.
2.3.1.4.e.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.d.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.d.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.e.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.c.
2.2.3.1.a.
2.3.1.4.g.
2.2.3.1.d.
2.3.1.4.h.
2.2.3.1.i.
LABORATORYJNE
6 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.3.1.e.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
2.
Logi – budowa, błędy, korekta, autopiloty – testowanie, ustawianie
parametrów.
SEMESTR III
LABORATORYJNE
RADIONAWIGACJA
1.
Wydawnictwa radionawigacyjne polskie i angielskie – ALRS.
2.
Procedura uruchomienia i regulacji podstawowej odbiorników systemów
radionawigacyjnych.
3.
Prezentacja informacji w odbiornikach systemów radionawigacyjnych.
4.
Kontrola
poprawności
radionawigacyjnych.
5.
Metody poprawienia dokładności parametrów wektora stanu statku
wyznaczanych przez odbiorniki systemów radionawigacyjnych.
pracy
odbiorników
systemów
6.
Programowanie parametrów trasy i prowadzenie nawigacji
w odbiornikach systemów radionawigacyjnych.
7. Programowanie parametrów pracy i prowadzenie nawigacji przy pomocy
zintegrowanego zestawu nadawczo-odbiorczego DGNSS/AIS.
8. Ocena dokładności wskazań odbiorników systemu hiperbolicznego
Loran-C.
9. Ocena dokładności wskazań odbiorników systemów satelitarnych GNSS.
10. Diagnostyka sprawności odbiornika systemu radionawigacyjnego
i wstępna lokalizacja uszkodzeń.
11. Radionamierzanie w paśmie UKF
SEMESTR IV
2.2.3.1.f.
2.2.3.1.h.
RADIOLOKACJA
18 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.1.4.c.
2.3.1.4.e.
2.3.1.4.c.
2.3.1.4.e.
2.3.1.4.c.
2.3.1.4.e.
2.3.1.4.e.
2.2.3.1.a.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.e.
2.2.3.1.a.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.e.
2.3.1.4.c.
2.3.1.4.h.
2.2.3.1.a.
2.2.3.1.b.
2.3.1.4.f.
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
I CZĘŚĆ KURSU OBSERWATORA RADAROWEGO
1. Idea pracy morskiego radaru nawigacyjnego.
2.
Nadajnik, układ antenowo-falowodowy i ich elementy regulacyjne.
3.
Odbiornik i jego elementy regulacyjne.
4.
Wskaźnik i jego elementy regulacyjne.
5.
6.
Zorientowania i zobrazowania, interpretacja ruchu ech na ekranie.
Wymiary ech radarowych i możliwości ich korygowania.
7.
Problemy wykrywania obiektów na dużych odległościach.
8.
9.
Sektory cienia i półcienia, przesłanianie i samoprzesłanianie.
Problemy wykrywania obiektów na małych odległościach.
10. Rozróżnialności, pomiary radarowe, dokładności pomiarów.
11. Zniekształcenia i zakłócenia obrazu radarowego – rozpoznanie
i reagowanie.
12. Diagnostyka sprawności radaru i wstępna lokalizacja uszkodzeń.
13. Obróbka cyfrowa ech i jej wpływ na zobrazowanie radarowe.
14. Urządzenia współpracujące z radarem nawigacyjnym.
15. Instalacje radarów na statkach, zasady BHP przy pracy z radarem,
dokumentacja radarów.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
8.8.1.a.
8.8.1.d.
8.8.2.a.
8.8.1.d.
8.8.2.a.
8.8.1.d.
8.8.2.a.
8.8.1.e.
8.8.4.b.
8.8.1.e.
8.8.1.e.
8.8.2.b.
8.8.4.a.
8.8.1.f.
8.8.1.c.
8.8.6.
8.8.1.b.
8.8.1.c.
8.8.1.g.
63
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR IV
RADIOLOKACJA
LABORATORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
I CZĘŚĆ KURSU OBSERWATORA RADAROWEGO
1. Wpływ elementów regulacyjnych na obraz radarowy.
2. Zorientowania i zobrazowania.
3. Parametry techniczno-eksploatacyjne radaru.
4. Zniekształcenia i zakłócenia obrazu radarowego.
5. Identyfikacja ech.
6.
Pomiary radarowe.
7.
Diagnostyka technicznej sprawności radaru.
SEMESTR IV
1.
2.
3.
4.
2.
3.
AUDYTORYJNE
Nakresy radarowe:
1.1. konstrukcja trójkąta prędkości
1.2. określenie kursu, prędkości i aspektu statku
1.3. określenie Dmin i TDmin
1.4. określenie wielkości i czasu trwania manewru statku
własnego celem osiągnięcia zadanej wartości odległości
mijania
1.5. meldunek radarowy
1.6. czynniki wpływające na dokładność nakresów
Wykorzystanie radaru:
2.1. Określanie pozycji radarowej
2.2. Technika linii równoległych
Wykorzystanie radaru do celów antykolizyjnych – zastosowanie
przepisów MPDM w celu zapobiegania kolizjom i sytuacjom
nadmiernego zbliżenia
Pomoce nakresowe EPA i ATA– zasada działania i możliwości
wykorzystania
SEMESTR IV
1.
NAWIGACJA I NAKRESY RADAROWE
8.8.2.a.
8.8.1.a.
8.8.2.b.
8.8.4.a.
-
NAWIGACJA I NAKRESY RADAROWE
64 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.9.2.
8.8.4.
8.8.4.
8.8.4.
8.8.5.
8.8.6.
LABORATORYJNE
Nakresy radarowe:
1.1. konstrukcja trójkąta prędkości
1.2. określenie kursu, prędkości i aspektu statku
1.3. określenie Dmin i TDmin
1.4. określenie wielkości i czasu trwania manewru statku
własnego celem osiągnięcia zadanej wartości odległości
mijania
1.5. ćwiczenia nakresowe
Wykorzystanie radaru:
2.1. Określanie pozycji radarowej
2.2. Technika linii równoległych
Wykorzystanie radaru do celów antykolizyjnych – zastosowanie
przepisów MPDM w celu zapobiegania kolizjom i sytuacjom
nadmiernego zbliżenia
15 GODZ.
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.8.3.
8.9.2.
8.8.4.
8.8.4.
8.8.4.
8.8.5.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR V
ARPA
AUDYTORYJNE
9 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
Zapoznanie się z mostkiem nawigacyjnym, obsługą ARPA i urządzeń
nawigacyjnych symulatora
Zasada działania ARPA:
2.1. Sposoby prezentacji danych wyjściowych
2.2. Wymagania IMO dotyczące ARPA
2.3. Akwizycja ech ręczna i automatyczna
2.4. Układ śledzenia – zasada działania, możliwości i
ograniczenia, opóźnienia czasowe otrzymywanej informacji
Obsługa urządzeń ARPA:
3.1. Błędy ARPA, ich źródła i zasady identyfikacji
3.2. Testy operacyjne ARPA, zasady lokalizacji uszkodzeń
3.3. Błędy w interpretacji informacji o echach śledzonych
3.4. Ryzyko obdarzenia wskazań ARPA zbyt dużym zaufaniem
Użycie ARPA i urządzeń nawigacyjnych w celu prowadzenia
bezpiecznej nawigacji i unikania kolizji:
4.1. Zastosowanie przepisów MPDM na wodach otwartych w
warunkach ograniczonej widzialności
4.2. Nawigowanie na wodach ograniczonych i na torach wodnych
SEMESTR V
ARPA
8.9.1.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.9.3.
8.9.3.
8.9.3.
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
Zapoznanie się z mostkiem nawigacyjnym, obsługą ARPA i urządzeń
nawigacyjnych symulatora
Zasada działania ARPA:
2.1. Sposoby prezentacji danych wyjściowych
2.2. Wymagania IMO dotyczące ARPA
2.3. Akwizycja ech ręczna i automatyczna
2.4. Układ śledzenia – zasada działania, możliwości i
ograniczenia, opóźnienia czasowe otrzymywanej informacji
Obsługa urządzeń ARPA:
3.1. Włączanie i obsługa ARPA
3.2. Otrzymywanie informacji wyjściowej
3.3. Błędy ARPA, ich źródła i zasady identyfikacji
3.4. Testy operacyjne ARPA, zasady lokalizacji uszkodzeń
3.5. Błędy w interpretacji informacji o echach śledzonych
3.6. Ryzyko obdarzenia wskazań ARPA zbyt dużym zaufaniem
3.7. Korzystanie z ARPA z uwzględnieniem prawideł MPDM
Użycie ARPA i urządzeń nawigacyjnych w celu prowadzenia
bezpiecznej nawigacji i unikania kolizji:
4.1. Zastosowanie przepisów MPDM na wodach otwartych w
warunkach ograniczonej widzialności
4.2. Nawigowanie na wodach ograniczonych i na torach wodnych
SEMESTR VIII
ARPA
8.9.1.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.7.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.8.8.
8.9.3.
8.9.3.
8.9.3.
AUDYTORYJNE
6 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Użycie ARPA i urządzeń nawigacyjnych w celu prowadzenia
bezpiecznej nawigacji i unikania kolizji:
1.1. Nawigowanie w systemach rozgraniczenia ruchu i w ich
pobliżu
1.2. Dowodzenie wachtą nawigacyjną
Planowanie i koordynacja akcji SAR:
2.1. Odbiór komunikatu w niebezpieczeństwie za pośrednictwem
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
8.9.3.
8.9.3.
8.9.3.
8.9.4.
8.9.4.
65
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
2.2.
SEMESTR VIII
radiotelefonu UKF
Zaplanowanie i koordynacja poszukiwania i ratowania
ARPA
8.9.4.
LABORATORYJNE
12 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
Użycie ARPA i urządzeń nawigacyjnych w celu prowadzenia
bezpiecznej nawigacji i unikania kolizji:
1.1. Nawigowanie na wodach ograniczonych i na torach wodnych
1.2. Nawigowanie w systemach rozgraniczenia ruchu i w ich
pobliżu
Planowanie i koordynacja akcji SAR:
2.1. Ćwiczenia akcji SAR
8.9.3.
8.9.3.
8.9.3.
8.9.4.
8.9.4.
Metody dydaktyczne
SEMESTR II
W procesie dydaktycznym wykorzystane będą rzeczywiste urządzenia, symulatory oraz komputerowe
programy symulacyjne.
SEMESTR III - ELEKTRONAWIGACJA
W procesie dydaktycznym wykorzystane będą rzeczywiste urządzenia, symulatory oraz komputerowe
programy symulacyjne.
SEMESTR III - RADIONAWIGACJA
W procesie dydaktycznym wykorzystane będą rzeczywiste odbiorniki naziemnych i satelitarnych systemów
pozycjonowania różnych producentów.
SEMESTR IV - RADIOLOKACJA
W procesie dydaktycznym wykorzystane będą rzeczywiste konsole radarowe różnych producentów, symulator
mostka zintegrowanego oraz komputerowe programy symulacyjne.
SEMESTR IV - NAWIGACJA I NAKRESY RADAROWE
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Laboratoria przeprowadzone na rzeczywistych urządzeniach radarowych w symulatorze radarowonawigacyjnym
SEMESTR V I VIII
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Laboratoria przeprowadzone na rzeczywistych urządzeniach ARPA w symulatorze radarowo-nawigacyjnym.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
SEMESTR II
Audytoria – Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch kolokwiów.
Laboratoria – Warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych i sprawozdań oraz
zaliczenie odpowiednich kolokwiów z odbytych zajęć.
SEMESTR III - ELEKTRONAWIGACJA
Warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych i sprawozdań.
SEMESTR III – RADIONAWIGACJA
Audytoria – Egzamin pisemny – test metodą krótkich odpowiedzi po zakończeniu zajęć audytoryjnych
i zaliczeniu zajęć laboratoryjnych.
Laboratoria – Warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych i sprawozdań oraz
zaliczenie odpowiednich kolokwiów z odbytych zajęć.
Pozytywne zaliczenie praktycznego testu obsługi odbiorników systemów pozycjonowania.
SEMESTR IV - RADIOLOKACJA
Audytoria – Pisemne zaliczenie w formie testu z krótkimi odpowiedziami.
Laboratoria – Warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych i sprawozdań oraz
zaliczenie odpowiednich kolokwiów z odbytych zajęć.
Pozytywne zaliczenie praktycznego testu obsługi konsoli radarowej.
SEMESTR IV - NAWIGACJA I NAKRESY RADAROWE
Audytorium - pisemny egzamin końcowy
Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, zaliczenie
kolokwiów ze sporządzania nakresów radarowych oraz praktycznego kolokwium z określania pozycji statku
66 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
za pomocą radaru
SEMESTR V
Audytorium - pisemny egzamin końcowy
Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, zaliczenie
kolokwiów z wyznaczonych zajęć oraz sprawdzianu praktycznego w zakresie nawigacyjnego i
antykolizyjnego wykorzystania ARPA
SEMESTR VIII
Audytorium - pisemny egzamin końcowy w formie testu
Laboratorium – warunkiem zaliczenia jest wykonanie wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, zaliczenie
kolokwiów z wyznaczonych zajęć oraz sprawdzianu praktycznego z obsługi urządzeń ARPA w aspekcie
antykolizyjnym na akwenach trudnych nawigacyjnie oraz nautycznego dowodzenia statku
Literatura podstawowa
1. Ackroyd N., Lorimer R., Global navigation - a GPS user’s guide, Lloyd’s of London Press LTD, London
1990.
2. Bole A. G., Radar and ARPA Manual, CIL, Great Britain 1992.
3. Duda D., Ratowanie życia ludzkiego na morzu, WSM Gdynia, Gdynia 1988.
4. Felski A., Pomiar prędkości okrętu, AMW Gdynia 1998.
5. Gucma M., Montewka J., Podstawy morskiej nawigacji inercyjnej, AM w Szczecinie 2006.
6. Gucma M., Montewka J., Zieziula A., Urządzenia nawigacji technicznej, Fundacja Rozwoju AM w
Szczecinie 2005.
7. Januszewski J., Systemy satelitarne GPS, Galileo i inne, PWN, Warszawa 2006.
8. Januszewski J., Szymoński M., Systemy hiperboliczne w nawigacji morskiej, Wyd. Morskie, Gdańsk
1982.
9. Juszkiewicz W., ARPA radar z automatycznym śledzeniem echa, WSM Szczecin, 1995.
10. Kabaciński J., Trojanowski J., Wykorzystanie radaru w warunkach ograniczonej widoczności, WSM,
Szczecin 1995.
11. Krajczyński E., Kompasy żyroskopowe, Wyd. Morskie Gdańsk 1987.
12. Krajczyński E., Urządzenia hydroakustyczne w nawigacji, Wyd. Morskie 1980.
13. Łucznik M., Witkowski J., Morskie radary nawigacyjne, WM, Gdańsk 1983.
14. Puchalski J., Poradnik ratownika morskiego, TRADEMAR, Gdynia 2001.
15. Specht, C., System GPS, Biblioteka Nawigacji nr 1, Bernardinum, Pelplin 2007.
16. Wawruch R., ARPA zasada działania i wykorzystania, WSM, Gdynia 1998.
17. Wyszkowski S., Autopiloty okrętowe, Wyd. Morskie Gdańsk 1982.
Literatura uzupełniająca
1. Kon W., Wykorzystanie radaru do zapobiegania zderzeniom, WM Gdańsk, 1983.
2. Międzynarodowy lotniczy i morski poradnik poszukiwania i ratowania (IAMSAR), TRADEMAR, Gdynia
2001.
3. Poinc W., Duda D., Ratownictwo morskie, Wyd. Morskie, Gdańsk 1978.
4. Puścian J., Podstawy ratownictwa na morzu, ODERRARUM, Szczecin 1993.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
67
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
18.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
Kierunek
Specjalność
Tryb studiów
Semestr
V
Liczba tygodni
w semestrze
15
SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
NAWIGACJA
RATOWNICTWO
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
A
C
L
A
C
L
1
1
15
15
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Informatyka, nawigacja.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych
student powinien:
Znać → zasady i metody korzystania z systemów GIS stosowanych w nawigacji; zasady stosowania
standardów techniczno-eksploatacyjnych opracowanych dla potrzeb wymiany i wizualizacji danych
kartograficznych.
Umieć → wykorzystywać systemy informacji przestrzennych w nawigacji.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Istota systemów informacji przestrzennej. Podstawowe pojęcia, standardy i bazy danych GIS.
Zasady i przykłady zastosowania GIS w nawigacji.
Projektowanie systemów geoinformatycznych.
Modele danych GIS: rastrowe i wektorowe. Warstwy, obiekty, atrybuty.
Sposoby pozyskiwania i selekcji informacji. Digitalizacja i ocena jakościowa danych.
Analizy przestrzenne. Generalizacja i wizualizacja. Regulacje prawne i normy techniczne.
Oprogramowanie stosowane w GIS – kategorie programów GIS, rodzaje systemów GIS, rodzaje
programów wspomagających GIS, cechy charakterystyczne pakietów GIS, przyszłość
oprogramowania GIS, przegląd pakietów oprogramowania GIS.
SEMESTR V
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ
SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ
LABORATORYJNE
15 GODZ.
Zapoznanie się z podstawowymi narzędziami programu ArcGIS – krótki kurs początkowy.
Tworzenie map numerycznych.
Dołączanie danych tabelarycznych do mapy.
Adresy i inne sposoby określania położenia na mapie.
Prezentacja danych przy użyciu symboli graficznych.
Opisywanie map przy użyciu tekstu i grafik.
Prezentacja danych za pomocą wykresów.
Wybór odwzorowania. Komponowanie mapy.
Metody dydaktyczne
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Laboratoria w oparciu o wybrane oprogramowanie geoinformacyjne wspomagane środkami audiowizualnymi.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Audytorium – pisemne zaliczenie - test metodą krótkich odpowiedzi.
Laboratorium – wykonanie i zreferowanie dedykowanego projektu w wybranym oprogramowaniu.
68 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Literatura podstawowa
1. Bielecka E., Systemy informacji geograficznej. Teoria i zastosowania, Wydawnictwo PJWSTK,
Warszawa 2006.
2. Burrough P., McDonnell A., Principles of Geographical Information Systems, Oxford University Press,
New York 2004.
3. Davis D., GIS dla każdego, Wydawnictwo MICON, Warszawa 2004.
4. Eckes K., Modele i analizy w systemach informacji przestrzennej, Wydawnictwa AGH, Kraków 2006.
5. El-Sheimy N., Valeo C., Habib A., Digital Terrain Modelling. Acquisition, manipulation, and
applications, Artech House, Boston 2005.
6. Gaździcki J., Leksykon Geomatyczny, Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej, Warszawa 2003.
7. Kraak M., Ormeling F., Kartografia, wizualizacja danych przestrzennych, PWN, 1998.
8. Kwiecień J., Systemy informacji geograficznej. Podstawy, Wydawnictwo ATR w Bydgoszczy, Bydgoszcz
2004.
9. Li Z., Zhu Q., Gold Ch., Digital Terrain Modeling. Principles and methodology, CRC PRESS, Boca
Raton 2005.
10. Litwin L., Myrda G., Systemy Informacji Geograficznej. Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS, SIP,
SIT, LIS. Wydawnictwo HELION, 2005.
11. Longley P., Goodchil M., Maguire D., Hind. D., GIS teoria i praktyka, PWN Warszawa 2006.
12. Magnuszewski A., GIS w geografii fizycznej, PWN, 1999.
13. Makowski A. (red.), System informacji topograficznej kraju. Teoretyczne i metodyczne opracowanie
koncepcyjne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2005.
14. Stateczny A. (red.), Metody nawigacji porównawczej, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2004.
15. Stateczny A., Nawigacja porównawcza, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2001.
Literatura uzupełniająca
1. Główny Geodeta Kraju – Instrukcje techniczne.
2. Materiały konferencyjne w tym konferencji PTIP.
3. Normy ISO z serii 19100.
4. Podręczniki elektroniczne do wybranego oprogramowania GIS.
5. Portale geoinformacyjne.
6. Strony internetowe producentów oprogramowania GIS.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
69
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
19.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
Kierunek
Specjalność
Tryb studiów
Semestr
II
Liczba tygodni
w semestrze
15
SYSTEMY TRANSPORTOWE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
NAWIGACJA
RATOWNICTWO
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
A
C
L
A
C
L
1
15
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Eksploatacja techniczna środków transportu, przewozy morskie, infrastruktura portowa.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów i wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student
powinien:
Znać → istotę systemów transportowych, organizację i technologie przewozu ładunków i pasażerów,
zarządzanie infrastrukturą i środkami transportu, normy bezpieczeństwa w systemach transportowych,
funkcjonowanie służb: eksploatacyjnych, dyspozytorskich oraz podstawy systemów meldunkowych
i zarządzania ruchem w nawigacji.
Umieć → organizować i koordynować przewozy ładunków i pasażerów, dokonywać doboru środków
transportu do przewidzianych zadań, ocenić stopień bezpieczeństwa przewozu oraz operować systemami
meldunkowymi i zarządzania ruchem, projektować ogniwa (podsystemy) systemu transportowego
i zarządzania nimi.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
SYSTEMY TRANSPORTOWE
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Rodzaje i ocena systemów transportowych.
Organizacja i technologia przewozu ładunków i osób.
Procedury i dokumenty
Zarządzanie infrastrukturą.
Zarządzanie środkami transportu.
Określenie norm i ocena bezpieczeństwa w systemach transportowych.
Służba eksploatacyjna i dyspozytorska w systemach transportowych.
Systemy meldunkowe i zarządzania ruchem w nawigacji
Metody dydaktyczne
Wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Sprawdzian zaliczający, pisemne prace semestralne
Literatura podstawowa
1. Brodecki Z., Infrastruktura, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2004.
2. Chuchla Z., Zarządzanie morskim statkiem transportowym oraz jego eksploatacja, Akademia Morska w
Gdyni, 2005.
3. Downar W., System transportowy, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2006.
4. Rydzkowski W., Wojewódzka-Król K., Transport, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Literatura uzupełniająca
1. Flejterski S. i inni, Współczesna ekonomika usług, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
2. Neider J., Transport w handlu międzynarodowym, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2006.
3. Piskozub A., Gałęzie transportu w zintegrowanym systemie transportowym, WKiŁ, Warszawa 1997.
70 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
20.
Przedmiot:
EKSPLOATACJA TECHNICZNA ŚRODKÓW TRANSPORTU
Jednostka prowadząca kierunek
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
ECTS
w semestrze
A
C
L
A
C
L
III
15
1
15
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Przedmiot korzysta z wiedzy opanowanej w ramach przedmiotów:
Matematyka, fizyka, elementy ekonomii, systemy transportowe, przewozy morskie.
Przedmiot daje podstawy do nauczania przedmiotów: podstawy organizacji i zarządzania, zarządzanie
statkiem.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → podstawowe pojęcia teorii eksploatacji i poprawnie je interpretować;
- zdarzenia występujące w trakcie procesów użytkowania i obsługiwania obiektów technicznych;
- czynniki i procesy wymuszające zmiany stanu technicznego urządzeń;
- metody racjonalizacji przebiegu procesów i struktury systemów eksploatacji środków transportu.
Umieć → formułować, identyfikować, analizować i rozwiązywać problemy występujące w procesach
użytkowania i obsługi środków transportu oraz złożonych z nich systemów w aspekcie jakościowym
i ilościowym.
Dokonywać podstawowych obliczeń racjonalizujących procesy i systemy eksploatacji środków transportu.
Planować i nadzorować zadania obsługowe dla zapewnienia niezawodnej eksploatacji środków transportu.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR III
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
AUDYTORYJNE
15
GODZ.
Przedmiot, zakres i cel nauczania eksploatacji technicznej środków transportu.
Podejście systemowe w eksploatacji.
Modele prakseologiczne eksploatacji środków transportu.
Aspekty techniczne eksploatacji środków transportu.
Problemy ekonomiczne eksploatacji środków transportu.
Procesy i systemy użytkowania, ich identyfikacja i charakterystyki ilościowe.
Optymalizacja użytkowania w systemach transportowych
Czynniki i procesy wymuszające zmiany stanu technicznego urządzeń – rodzaje uszkodzeń.
Niezawodność eksploatacyjna środków transportu.
Podstawy diagnostyki środków transportu.
Procesy i systemy obsługiwania, ich identyfikacja i charakterystyki ilościowe.
Optymalizacja obsługiwania w systemach transportowych
Kierowanie eksploatacją środków transportu
Modelowanie i optymalizacja procesów i systemów eksploatacji.
Metody dydaktyczne
Wykład wspomagany środkami audiowizualnymi.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem zaliczenia wykładów jest wykazanie się umiejętnością poprawnej interpretacji zjawisk
i rozwiązywania problemów eksploatacji środków transportu oraz podstawowych obliczeń z tym związanych
w formie testu zaliczającego.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
71
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Literatura podstawowa
1. Dembińska-Cyran I., Gubała M., Podstawy zarządzania transportem w przykładach, ILM Poznań 2003.
2. Rydzykowski W., Wojewódzka-Król K., praca zbiorowa, Transport, PWN Warszawa 2007.
3. Uzdowski M., Abramek K., Garczyński K., Eksploatacja techniczna i naprawa, Warszawa 2003.
Literatura uzupełniająca
1. Cygan Z., praca zespołowa, Sterowanie eksploatacją systemów technicznych, PAN Warszawa 1990.
2. Cygan Z., Sienkiewicz P., Wojtczak J., Metodologia badań eksploatacji systemów technicznych,
Warszawa 1994.
3. Hebda M., Mazur T., Pelc H., Teoria eksploatacji pojazdów, Warszawa 1978.
4. Marciniak J., Obliczenia elementów systemu eksploatacji kolejowych pojazdów szynowych, Radom 1995.
5. Mazur T., Małek A., Zarządzanie eksploatacją systemów technicznych, WNT Warszawa 1979.
6. Piszczek W., Głowacki B., Metody badań modelowych systemu eksploatacji pojazdów, Warszawa 1979.
7. Ziemba S., praca zbiorowa, Sterowanie i zarządzanie eksploatacją systemów technicznych, PWN
Warszawa 1985.
72 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
21.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
MANEWROWANIE STATKIEM
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
Semestr
w semestrze
A
C
L
A
C
L
VII
15
2
30
VIII
12
1E
2
12
25
ECTS
2
4
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Fizyka, matematyka, nawigacja, budowa i stateczność statku, meteorologia i oceanografia, ratownictwo morskie.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów (teoria i praktyka), wykonaniu ćwiczeń obliczeniowych
i odbyciu zajęć laboratoryjnych (symulator manewrowy) student powinien:
Znać → znać mechanikę manewrowania statkiem (m.in. układ sił i momentów) oraz zalecenia (strategie)
manewrowe w przypadku typowych manewrów, w zakresie umożliwiającym samodzielne rozwiązywanie
problemów manewrowych dla aktualnych warunków statek-akwen-środowisko i optymalizację tych
rozwiązań.
Umieć → posługiwać się dostępnymi źródłami o oddziaływaniach dynamicznych w manewrowaniu, stosować
ewentualną symulację ruchu, obserwować (czuć) stan ruchu jednostki w czasie manewru, przewidywać
bezwładność ruchu, oceniać (dobierać) moment i wielkość nastaw napędu i steru.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR VII
TEORIA MANEWROWANIA
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Wprowadzenie do teorii manewrowania, aktualny stan badań. Podział
2.2.8.20.
ruchów statku, kinematyka ruchów manewrowych statku (kąt dryfu,
chwilowy środek obrotu, przestrzeń manewrowa)
Równania różniczkowe ruchów manewrowych statku, rola symulacji 2.3.5.2.
ruchu, metody przybliżone określania parametrów cyrkulacji
2.2.8.3.
2.2.8.1.
Siły i momenty kadłuba, opór statku.
2.3.5.3.
2.3.5.8.
Siły i momenty śruby okrętowej (napór, moment, boczne działanie 2.2.8.1.
śruby), rodzaje śrub.
Siły i momenty steru, rodzaje sterów. Nietypowe urządzenia napędowo- 2.2.8.1.
sterowe.
Sterowanie silnikiem głównym, moc napędu. Podział prędkości.
2.3.5.9.
2.2.8.1.
Teoria manewrów silnych.
2.3.5.3.
2.2.8.3.
Hamowanie swobodne i aktywne, przyspieszanie.
2.3.5.2.
Efekty płytkowodzia – aspekty kinematyczne i dynamiczne.
2.2.8.5.
Efekt brzegowy – aspekty kinematyczne i dynamiczne.
2.2.8.5.
Siły i momenty wiatru.
2.3.5.3.
Siły i momenty fali (pierwszego i drugiego rzędu).
2.3.5.3.
Oddziaływania prądu.
2.3.5.3.
Dryf statku przy awarii napędu.
Oddziaływania statek-statek (mijanie, wyprzedzanie, statek zacumowany,
2.3.5.7.
tranzyt).
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
73
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
16. Pozostałe efekty dynamiczne: kotwice, cumy, holowniki, stery
strumieniowe, odbojnice.
17. Próby manewrowe, standardy manewrowe i informacyjne, stateczność 2.2.8.2.
kursowa i zwrotność.
2.3.5.1.
2.2.8.20.
18. Osiadanie statku w ruchu, zapas wody pod stępką.
2.3.5.5.
19. Jednostki specjalne.
SEMESTR VIII
PRAKTYKA MANEWROWANIA
1.
2.
3.
Wprowadzenie do praktyki manewrowania.
Ocena stanu ruchu jednostki.
Podstawowe zasady manewrowania (krótki
kinematycznych i dynamicznych).
4.
Manewry w warunkach „człowiek za burtą”.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
AUDYTORYJNE
12 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
przegląd
efektów
-
2.2.8.7.
2.3.5.4.
2.2.8.13.
Manewry kotwiczenia.
2.2.8.20.
2.3.5.6.
Podejmowanie pilota.
2.2.8.6.
2.2.8.12.
Samodzielne cumowanie statkiem jednośrubowym.
2.3.5.6.
2.2.8.12.
Cumowanie dużych statków.
2.3.5.6.
2.2.8.12.
Cumowanie statkiem dwuśrubowym.
2.3.5.6.
Wykorzystanie kotwicy w manewrach cumowania.
2.2.8.12.
2.2.8.19.
Holowanie portowe i morskie, współpraca z holownikami.
2.2.8.20.
2.2.8.4.
Manewry specjalne (VTS, akcje ratownicze, dokowanie, zwrot ze stałą 2.2.8.14.
prędkością kątową)
2.2.8.16.
2.2.8.18.
Postój statku na cumach.
2.2.8.20.
Manewrowanie w sztormie.
2.2.8.15.
Manewrowanie w lodach.
2.2.8.17.
SEMESTR VIII
PRAKTYKA MANEWROWANIA (SYMULATOR)
LABORATORYJNE
25 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
PRAKTYCZNE WYKONYWANIE MANEWRÓW NA SYMULATORACH MANEWROWYCH
(WIZYJNYM I PC):
1. Manewry „człowiek za burtą”.
2. Żegluga kanałem płytkowodnym (chwilowy środek obrotu, manewry
silne, efekt brzegowy i płytkowodzia).
3. Mijanie i wyprzedzanie w kanale.
4. Samodzielne
cumowanie
statku
jednośrubowego
bez
steru
strumieniowego.
5. Kotwiczenie w celu postoju.
6. Sztormowanie
7. Akcje ratownicze
8. Sytuacje ekstremalne
9. Podejmowanie pilota, systemy VTS
10. Charakterystyki i próby manewrowe, standardy IMO
Metody dydaktyczne
Wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych.
74 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.2.8.7, 2.2.8.11.
2.2.8.8, 2.2.8.9.
2.2.8.5.
2.2.8.12.
2.2.8.13.
2.2.8.15.
2.2.8.16.
2.2.8.10.
2.2.8.6, 2.2.8.18.
2.2.8.2.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Zajęcia laboratoryjne realizowane w zespole symulatorów manewrowych CIRM.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Zajęcia audytoryjne - zaliczenie/egzamin w formie pisemnego testu.
Zajęcia laboratoryjne - ocena wykonania zadanych manewrów.
Literatura podstawowa
1. Brix J. (red.), Manoeuvring Technical Manual, Seehafen Verlag, Hamburg 1993.
2. Clark I.C., Ship Dynamics for Mariners, The Nautical Institute, London, 2005.
3. Dudziak J., Teoria okrętu, Wyd. Morskie, Gdańsk, 1988.
4. IMO: Standards for Ship Manoeuvrability. Res. IMO MSC.137(76), MSC 76/23/Add.1 - Annex 6,
London, 2002.
5. Lewis E.V. (red.), Principles of Naval Architecture (vol. III - Motions in Waves and Controllability),
SNAME, Jersey City, 1989.
6. Nowicki A., Manewrowanie statkiem w warunkach specjalnych, Oderraum, Szczecin 1992.
7. Nowicki A., Wiedza o manewrowaniu statkami morskimi (Podstawy teorii i praktyki), Trademar, Gdynia,
1999 (też Wyd. Morskie, 1978).
8. Welnicki W., Sterowność okrętu, PWN, Warszawa, 1966.
Literatura uzupełniająca
1. Artyszuk J., Laboratorium manewrowania statkiem - przewodnik metodyczny, Opracowanie
niepublikowane, ZIRM, AM, Szczecin, 2005.
2. Chachulski K., Podstawy napędu okrętowego, Wyd. Morskie, Gdańsk, 1988.
3. Hensen H., Manoeuvring Single Screw Vessels Fitted with Controllable Pitch Propellers in Confined
Waters, The Nautical Institute, London, 1994.
4. Hensen H., Tug Use in Port (A Practical Guide), The Nautical Institute, London, 1997.
5. McDowell C.A., Anchoring Large Vessels - a New Approach, The Nautical Institute, London, 2000.
6. OCIMF: Anchoring Systems and Procedures for Large Tankers. Witherby & Co., London, 1982.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
75
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
22.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
RATOWNICTWO MORSKIE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
Liczba tygodni
w semestrze
A
C
L
A
C
L
III
15
1
15
IV
15
1
V
15
2
VII
15
2E
2
15
1
30
30
1
3
15
30
ECTS
3
3
Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne
Manewrowanie statkiem, budowa i stateczność statku, kurs indywidualnych technik ratowniczych, łączność
morska, fizyka, chemia, ratownictwo medyczne, ratownictwo ekologiczne.
Założenia i cele przedmiotu
Spełnienie standardów kształcenia na kierunku nawigacja. Jednocześnie zgodność z wymaganiami Konwencji
STCW na poziomie operacyjnym i zarządzania.
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów, wykonaniu ćwiczeń obliczeniowych student
powinien:
Znać → zadania, zasady prawne i organizacyjne ratownictwa życia i mienia na morzu wynikające
z Międzynarodowych konwencji SAR, SOLAS i SALVAGE; zasady pracy globalnych systemów i krajowych
służb poszukiwania i ratownictwa morskiego; podstawowe charakterystyki techniczne środków SAR; zasady
umów ratowniczych i współdziałania z ratownikami; organizację statkowej służby ratowniczej w sytuacji
bezpośredniego zagrożenia statku i załogi, organizację ochrony przeciwpożarowej na statkach, instalacje
przeciwpożarowe, sprzęt pożarniczy, taktykę walki z pożarami, zagrożenia związane z pożarem na statku,
profilaktykę i metody zapobiegania pożarom, zasady wspomagania logistycznego w działaniach ratowniczych;
podział, strukturę i organizację poszczególnych służb ratowniczych, zakres współpracy.
Umieć → korzystać z międzynarodowych procedur współdziałania i koordynacji w ratownictwie morskim
(IAMSAR); wykonać obliczenia ratownicze i awaryjne statku związane z ratownictwem; obsługiwać środki
ratunkowe, koordynować prowadzenie akcji SAR, korzystać z dostępnych środków łączności podczas akcji
ratowniczych, sporządzać dokumentację powypadkową, kierować akcją gaśniczą, prowadzić szkolenia z
zakresu ratownictwa i walki z pożarami, oceniać i analizować łańcuch wsparcia logistycznego w służbach
ratowniczych, podejmować działania mające na celu zwiększenie efektywności i jakości działania służb
ratowniczych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR III
1.
2.
3.
4.
5.
RATOWNICTWO
MORSKIE
AUDYTORYJNE
Podstawy prawne poszukiwania, ratowania życia i ratownictwa na
morzu.
1.1. Międzynarodowa konwencja o poszukiwaniu i ratownictwie
morskim SAR.
Międzynarodowy lotniczy i morski poradnik poszukiwania i ratowania
IAMSAR
Globalne systemy SAR – AMVER, COSPAS-SARSAT, GMDSS
Regionalna i krajowa organizacja służby SAR Strefy SRR
Zadania Służby SAR i MRCK, Stacje ratownicze morskie i brzegowe
oraz lotnistwo SAR
5.1. Siły i środki oraz organizacja, współdziałanie, koordynacja i
76 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2-6,7,8
2.2.5-9,11
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
łączność służb SAR
Charakterystyka jednostek nawodnych, powietrznych i
brzegowych SAR w akcjach ratowania życia i morskiego
środowiska naturalnego.
5.3. Manewry jednostek nawodnych i lotnictwa SAR oraz BSRM
w celu podjęcia rozbitka z wody
Wyposażenie ratunkowe statku – Konwencja SOLAS i
Międzynarodowy Kodeks środków ratunkowych.
Wyposażenie łodzi i tratw ratunkowych oraz łodzi ratowniczych.
Systemy wodowania łodzi, tratw ratunkowych i szybkich
ratowniczych.
8.1. Statkowy system SAR. Zagrożenia dla człowieka za burtą.
Alarmy i manewry MOB
5.2.
6.
7.
8.
SEMESTR IV
RATOWNICTWO MORSKIE
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
Realizacja w OSRM w formie zgrupowania
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Ochrona przeciwpożarowa w kraju (organizacja).
Organizacja ochrony przeciwpożarowej na statku.
2.1. regulamin ochrony przeciwpożarowej,
2.2. instrukcja przeciwpożarowa,
2.3. rozkład alarmu pożarowego,
2.4. plan ochrony przeciwpożarowej,
2.5. sekcja okrętowej straży pożarowej.
Profilaktyka przeciwpożarowa na statku:
3.1. miejsca pożarowo niebezpieczne,
3.2. podział statku na strefy pożarowe,
3.3. zapobieganie pożarom.
Instalacje pożarowe na statku w świetle wymagań konwencji SOLAS:
4.1. instalacje wykrywcze pożaru,
4.2. instalacje alarmowe,
4.3. instalacje gaśnicze,
4.4. instalacja hydrantowa.
Teoria pożaru:
5.1. warunki wybuchu pożaru,
5.2. sposoby przerywania procesu palenia,
5.3. grupy pożarów,
5.4. środki gaśnicze.
Sprzęt pożarniczy:
6.1. gaśnice i aparaty gaśnicze,
6.2. aparaty izolujące drogi oddechowe,
6.3. ubrania ognioochronne,
6.4. sprzęt specjalny i pomocniczy.
Taktyka walki z pożarami na statku:
7.1. rodzaje pożarów i ich wielkość,
7.2. gaszenie pożarów pomieszczeń mieszkalnych,
7.3. gaszenie pożarów w siłowniach i sterowniach,
7.4. gaszenie pożarów w ładowniach,
7.5. gaszenie pożarów na pokładach,
7.6. gaszenie pożarów w pomieszczeniach produkcyjnych,
tunelach kablowych i zęzach,
7.7. gaszenie pożarów w porcie oraz zasady współdziałania z
jednostkami portowymi,
7.8. ratowanie ludzi z pomieszczeń objętych pożarem,
Niebezpieczeństwa podczas gaszenia pożarów:
8.1. strefa oddziaływania termicznego,
8.2. strefa oddziaływania produktu spalania.
Szkolenie w zakresie walki z pożarami:
9.1. alarmy pożarowe,
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2-8d
77
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
9.2.
SEMESTR IV
inne formy szkoleń pożarowych.
RATOWNICTWO MORSKIE
ĆWICZENIOWE
30 GODZ.
Realizacja w OSRM w formie zgrupowania
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2-8d
REALIZACJA W OSRM W FORMIE ZGRUPOWANIA
1.
2.
3.
4.
Instalacje pożarowe na statku
1.1. instalacje wykrywacze pożaru,
1.2. instalacje alarmowe,
1.3. instalacje gaśnicze,
1.4. instalacja hydrantowa.
Sprzęt pożarniczy:
2.1. gaśnice i aparaty gaśnicze,
2.2. aparaty izolujące drogi oddechowe,
2.3. ubrania ognioochronne,
2.4. sprzęt specjalny i pomocniczy.
Taktyka walki z pożarami na statku:
3.1. rodzaje pożarów i ich wielkości,
3.2. gaszenie pożarów pomieszczeń mieszkalnych,
3.3. gaszenie pożarów w siłowniach i sterowniach,
3.4. gaszenie pożarów w ładowniach,
3.5. gaszenie pożarów na pokładach,
3.6. gaszenie pożarów w pomieszczeniach produkcyjnych,
tunelach kablowych i zęzach,
3.7. gaszenie pożarów w porcie oraz zasady współdziałania z
jednostkami portowymi,
3.8. ratowanie ludzi z pomieszczeń objętych pożarem,
3.9. rozwijanie sekcji okrętowej straży pożarnej na 1 prąd
gaśniczy z jednoczesnym rozpoznaniem strefy zadymienia,
3.10. rozwijanie sekcji okrętowej straży pożarnej na 2 prądy
gaśnicze z jednoczesnym rozpoznaniem strefy zadymienia,
3.11. rozwijanie sekcji okrętowej straży pożarnej przy założeniu
pożaru w pomieszczeniach siłowni,
3.12. rozwijanie sekcji okrętowej straży pożarnej przy założeniu w
pomieszczeniach mieszkalnych,
3.13. rozwijanie sekcji okrętowej straży pożarnej przy założeniu
pożaru na pokładzie,
3.14. rozwijanie sekcji okrętowej straży pożarnej przy założeniu
pożaru w innych, pomieszczeniach statku (magazynek
bosmański, warsztat cieśli, farbiarni, magazynek gospodarczy
i inne).
Omówienie przykładowych akcji gaśniczych.
SEMESTR V
1.
2.
3.
4.
5.
RATOWNICTWO MORSKIE
-
AUDYTORYJNE
Międzynarodowe konwencje dotyczące ratowania mienia.
Kwalifikacja, rodzaje i zakres usług ratowniczych umownych i
bezumownych (ocalenie)
Umowy o ratownictwie i ich realizacja. Ocena, koszty i wynagrodzenie
za ratownictwo. Dokumentacja, roszczenia rozstrzygane przez Arbitraż
lub Sąd. Orzecznictwo izb morskich, działania prewencyjne.
Udział załogi statku w akcji ratowniczej, rola i odpowiedzialność
kapitana. Błędy, prawa i obowiązki ratowników i ratowanych.
Wyposażenie ratownicze statku morskiego – wymogi Administracji
Morskiej. Urządzenia do awaryjnego holowania zbiornikowców.
78 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
-
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.5-5,6,7,8,910
2.3.2-5,8
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Damage Control Plan. Podział grodziowy statku
Zasady wykorzystania statkowego wyposażenia awaryjnego w walce o
niezatapialność statku. Uszczelnianie i osuszanie kadłuba.
Nieztapialność awaryjna po kolizji z obiektami pływającymi i stałymi-.
algorytmy obliczeń dla różnych kategorii zalanych przedziałów.
Środki ostrożności przy osadzaniu statku na mieliźnie.
Ocena nacisku na grunt i punktu podparcia po wejściu statku na mieliznę
oraz możliwości samodzielnego zejścia statku z mielizny. Algorytmy
obliczeń.
Ocena oddziaływań warunków hydro-meteorologicznych i falowych na
statek na mieliźnie.
Zapotrzebowanie mocy holowniczej dla ściągnięcia statku z mielizny.
Niekonwencjonalne metody ściągania statków z mielizny.
Przygotowanie statków i załogi do operacji holowania morskiego przez
holownik ratowniczy i statek handlowy – budowa holu i realizacja
holowania.
Stateczność statku na mieliźnie i statku oblodzonego
Ratownictwo statków uwięzionych w lodach i oblodzonych.
Sterowanie awaryjne.
SEMESTR V
RATOWNICTWO MORSKIE
LABORATORYJNE
1.
Wykorzystanie standardowej dokumentacji statku w obliczeniach
ratowniczych.
2. Obliczenia hydrauliczne związane i niezatapialnością.
3. Obliczenia hydrauliczne związane ze szczelnością kadłuba.
4. Obliczenia nacisku na grunt i punktu podparcia statku na mieliźnie.
5. Sprawdzenie stateczności statku na mieliźnie.
6. Obliczenia siły koniecznej do ściągnięcia statku z mielizny.
7. Projekt linii holowniczej z wykorzystaniem elementów wyposażenia
statkowego.
8. Obliczenia zapotrzebowania mocy i ilości holowników ratowniczych.
9. Opory holowania, kalkulacja szybkości i wytrzymałości holu.
10. Projekt linii holowniczej dla holowań wzajemnych statków nie
ratowniczych.
11. Organizacja i koordynacja akcji poszukiwawczo – ratowniczej –
IAMSAR (2 godz. na symulatorze)
SEMESTR VII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
RATOWNICTWO MORSKIE
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2-9
2.2.5-13
AUDYTORYJNE
Morskie systemy ewakuacyjne na statkach towarowych, pasażerskich,
promach i platformach wiertniczych..
Zasady ewakuacji ludzi ze statku, ze środków ratunkowych i z wody
przez statki ratownicze śmigłowce SAR
Zasady porozumiewania się pomiędzy uczestnikami akcji SAR wg
obowiązujących sztandarów IMO, sygnały ratunkowe, łączność w trakcie
akcji SAR
Planowanie akcji SAR, algorytmy działań w fazach zagrożenia i operacji
SAR
Koordynacja akcji poszukiwawczo-ratowniczej prowadzonej przez
jednostki nawodne i lotnicze. Sposoby i metody poszukiwań
Opieka nad rozbitkami i poszkodowanymi, przesłuchanie dla ustalenia
okoliczności i przyczyn wypadku, zakończenie akcji SAR
Ratownictwo specjalistyczne platform wiertniczych.
Ratownictwo specjalistyczne samolotów i małych jednostek.
Ratownicze poszukiwania i prace podwodne,
15 GODZ.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2-8,10
79
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
10. Wydobywanie obiektów zatopionych i wraków – podstawy prawne i
techniczne.
11. Perspektywiczny system ratownictwa morskiego (SSS – Ekranoloty)
12. Terroryzm morski, zadania Służby SAR
13. Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy – cele, struktura organizacyjna
14. Cele i zadania obrony cywilnej kraju. – cele, struktura organizacyjna
15. Organizacja służb ratowniczych i obrony cywilnej państw zachodnich,
współpraca międzynarodowa w ramach UE (International Rescue
Corps).
Metody dydaktyczne
Asymilacji wiedzy, pokaz, symulacja, wnioskowanie dedukcyjne.
Forma i warunki zaliczenia/egzaminu
1. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność na zajęciach oraz zaliczenie przeprowadzanych podczas
każdego semestru kolokwiów z wynikiem pozytywnym;
2. Warunkiem umożliwiającym przystąpienie do egzaminu jest obecność na zajęciach audytoryjnych oraz
uzyskanie oceny pozytywnej z laboratoriów i ćwiczeń;
3. Egzamin prowadzony jest w formie pisemnej z części teoretycznej i zadaniowej obejmującej zagadnienia
z semestrów poprzednich i bieżącego.
Literatura podstawowa
1. IAMSAR - Międzynarodowy lotniczy i morski poradnik poszukiwania i ratownictwa. Tom III – Środki
mobilne, Wyd. Tredmar, Gdynia 2005 r.
2. Kodeks Morski, 2001r. Wyd. Morskie Gdynia.
3. LSA - Międzynarodowy Kodeks Środków Ratunkowych, Wyd. PRS, Gdynia 2004 r.
4. Puchalski J., Poradnik Ratownika Morskiego, Wyd. Tredmar, Gdynia 2004 r.
5. SOLAS – Międzynarodowa Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu, Wyd. PRS Gdynia 2004 r
Literatura uzupełniająca
1. Bachur J., Duda D., Ściąganie statku z mielizny, Wyd. WSM Gdynia 1974
2. Duda D., Poinc W., Ratownictwo morskie. Tom I, Wyd. Morskie, Gdynia 1975 r.
3. Na ratunek. Magazyn służb ratujących życie. Miesięcznik od 2007 r
4. Poinc W., Ratownictwo morskie Tom II, Wyd. Morskie, Gdynia 1968 r.
5. Puścian J., Podstawy ratownictwa na morzu, Wyd. Oderraum, Szczecin 1993 r.
6. Sawicki J.K. (redaktor), Polskie Ratownictwo Okrętowe 1951-2001, Zarys działalności, Wyd. Morskie,
Gdynia 2002 r.
80 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
23.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
ŁĄCZNOŚĆ MORSKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
0,5
7,5
ECTS
0,5
IV
15
1,5
2
22,5
30
3
VII
15
1
2E
15
30
4
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Elektronika, informatyka, nawigacja techniczna, ratownictwo morskie, bezpieczeństwo nawigacji.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów i realizacji zajęć laboratoryjnych student powinien:
Znać → zasady organizacji łączności morskiej; propagację fal radiowych; systemy antenowe; stosowane
emisje, oznaczenia, wymagane szerokości pasm; obowiązki radiooperatorów; dokumenty radiostacji
statkowych; wydawnictwa i publikacje niezbędne do prowadzenia łączności; systemy i podsystemy składowe
gmdss i zasady ich pracy, MKS, zasady sygnalizacji, kod Morse’a.
Umieć → Posługiwać się wydawnictwami i publikacjami niezbędnymi do prowadzenia łączności; obsługiwać
urządzenia łączności; testować i konserwować sprzęt radiokomunikacyjny; prowadzić łączność:
niebezpieczeństwa, dla zapewnienia bezpieczeństwa, medyczną, eksploatacyjną, ogólną.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
ŁĄCZNOŚĆ MORSKA
Zadania służby radiowej.
MKS, sygnalizacja flagami, użycie sygnałów.
SEMESTR IV
ŁĄCZNOŚĆ MORSKA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
12.
13.
14.
Podstawy prawne organizacji łączności morskiej.
Zadania i obowiązki służby radiowej. Przepisy BHP
Wymagania funkcjonalne systemu GMDSS.
Podział wód morskich na obszary GMDSS.
Stosowane częstotliwości.
Propagacja fal radiowych.
Dokumenty i publikacje.
Emisje, oznaczenia, wymagana szerokość pasma.
Zasady prowadenuia nasłuchu radiowego.
Alarmowanie.
Potwierdzanie odbioru alarmu.
Korespondencja w niebezpieczeństwie.
Odbiór i nadawanie alfabetem Morse’a.
Systemy lokalizacji i naprowadzania.
Łączność bezpieczeństwa – medyczna, morskie informacje
bezpieczeństwa, systemy meldunkowe.
15. Zasilanie urządzeń radiowych.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
AUDYTORYJNE
7,5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.4.2.
AUDYTORYJNE
22,5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.4.1.
2.3.4.3.
-
81
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
16. Testowanie urządzeń radiowych.
SEMESTR IV
ŁĄCZNOŚĆ MORSKA
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Posługiwanie się wydawnictwami i publikacjami dla celów
radiokomunikacji.
MKS - sygnalizacja flagami, użycie sygnałów literowych.
Odbiór i nadawanie alfabetem Morse’a
Łączność radiotelefoniczna w paśmie VHF.
Łączność radiotelefoniczna w paśmie MF i HF.
Łączność w systemie Inmarsat
Łączność radioteleksowa.
SEMESTR VII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
ŁĄCZNOŚĆ MORSKA
2.3.4.2.
2.3.4.1.
AUDYTORYJNE
Odbiór i nadawanie alfabetem Morse’a
Łączność w niebezpieczeństwie w paśmie VHF, MF i HF.
Opuszczenie statku.
Łączność pilna w paśmie VHF, MF i HF.
Łączność dla zapewnienia bezpieczeństwa w paśmie VHF, MF i HF.
Procedury i zasady łączności w systemie INMARSAT – C.
Procedury i zasady łączności w systemie INMARSAT – B.
Łączność medyczna – wykorzystanie MKS.
Procedury w łączności rutynowej z wykorzystaniem wszystkich
urządzeń łączności radiowej.
SEMESTR VII
ŁĄCZNOŚĆ MORSKA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.4.1.
2.3.7.1.
2.3.7.2.
LABORATORYJNE
Łączność w niebezpieczeństwie w paśmie VHF, MF i HF.
Opuszczenie statku.
Łączność pilna w paśmie VHF, MF i HF.
Łączność dla zapewnienia bezpieczeństwa w paśmie VHF, MF i HF.
Procedury i zasady łączności w systemie INMARSAT.
Łączność medyczna – wykorzystanie MKS.
Odbiór informacji pogodowych z wykorzystaniem radiofaksymili.
Procedury w łączności rutynowej z wykorzystaniem wszystkich
urządzeń łączności radiowej.
9. Wykorzystanie systemu Cyfrowego Selektywnego Wywołania w
paśmie VHF.
10. Wykorzystanie systemu Cyfrowego Selektywnego Wywołania w
paśmie MF/HF.
11. Odbiór informacji MSI z wykorzystaniem systemu NAVTEX.
12. Obsługa urządzeń przeznaczonych do środków ratunkowych
15 GODZ.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.7.1.
2.3.7.2.
Metody dydaktyczne
Wykłady – z użyciem środków audiowizualnych.
Laboratorium – ćwiczenia laboratoryjne z udziałem symulatora i urządzeń rzeczywistych w oparciu
o instrukcje do ćwiczeń.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Laboratorium – zaliczenie ustne w oparciu o przygotowane sprawozdania i zademonstrowane kompetencji
w zakresie obsługi wszystkich urządzeń systemu GMDSS.
Wykłady – zaliczenie i egzamin pisemny.
82 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Literatura podstawowa
1. Czajkowski J., System GMDSS regulaminy, procedury i obsługa, Wyd. Skryba, Gdańsk 2002.
2. IAMSAR Manual. International Aeronautical and Maritime Search and Rescue Manual, vol. III. Mobile
Facilities, IMO/ICAO, London/Montreal, 1998.
3. International Code of Signals, International Maritime Organization.
4. International Convention Safety of Life at Sea, International Maritime Organization.
5. International STCW Convention, International Maritime Organization.
6. Manual for Search and Rescue, International Maritime Organization.
7. Manual for use by the Maritime Mobile and Maritime Mobile-Satellite Services, International
Telecommunication Union.
8. Radio Regulations, International Telecommunication Union.
9. Salmonowicz W., Łączność w niebezpieczeństwie GMDSS, Wyd. Dział Wydawnictw Akademii Morskiej,
Szczecin 2005.
10. Standard Maritime Vocabulary, International Maritime Organization
Literatura uzupełniająca
1. Bem D.J., Teisseyre O., Okrętowe urządzenia antenowe, Wydawnictwo Morskie Gdańsk,1976.
2. Biniek J., Łączność morska – sygnalizacja (zagadnienia wybrane), Wyd. Wyższa Szkoła Morska, Gdynia
1993.
3. Korcz K., Przepisy radiokomunikacyjne w morskiej służbie ruchomej, Wyd. Studium Doskonalenia Kadr
S.C., Gdynia 1995.
4. Standardowe zwroty porozumiewania się na morzu, Wyd. Dział Wydawnictw Wyższej Szkoły Morskiej,
Szczecin 1997.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
83
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
24.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
II
15
1E
0,5
12
7
ECTS
1
IV
15
2E
0,5
25
8
2
V
15
1
0,5
11
6
1
Związki z innymi przedmiotami i wymagania wstępne
Nawigacja, urządzenia nawigacyjne, manewrowanie statkiem, bezpieczeństwo statku, inżynieria ruchu
morskiego, sterowanie ruchem statków.
Założenia i cele przedmiotu
Realizacja standardu nauczania kierunku nawigacja i konwencji STCW
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student
powinien:
Znać → obowiązki oficera podczas pełnienia wachty, zakres stosowania przepisów prawa drogi,
charakterystykę świateł i znaków, zasady prowadzenia obserwacji, rolę i znaczenie przepisów miejscowych,
zdolności manewrowe statku, zastosowanie i ograniczenia urządzeń technicznych.
Umieć → stosować przepisy prawa drogi, rozpoznawać statek na podstawie świateł lub znaków dziennych
i oceniać jego możliwości manewrowe, ocenić sytuację na podstawie słyszanych sygnałów manewrowych,
ostrzegawczych i zwrócenia uwagi, rozpoznać statek i ocenić sytuację na podstawie słyszanych sygnałów
mgłowych, prawidłowo przyjąć i zdać wachtę, właściwie wykorzystać dostępne urządzenia techniczne
i dokonać prawidłowego podziału czynności wśród członków wachty, prawidłowo ocenić bezpieczeństwo
nawigacji podczas pełnienia wachty.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR II
1.
2.
3.
BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI
AUDYTORYJNE
POJĘCIE, CEL I ZNACZENIE MPDM
1.1. Wiadomości ogólne. Rys historyczny. Współczesne przepisy
o zapobieganiu zderzeniom na morzu. Definicje pojęć wg
Prawidła 3.
ŚWIATŁA I ZNAKI
2.1. Zakres zastosowania, sektory pionowe i poziome, barwa,
zasięg widzialności, rozmieszczenie pionowe i poziome
2.2. Statki o napędzie mechanicznym w drodze.
2.3. Holowanie i pchanie
2.4. Statki żaglowe i wiosłowe w drodze
2.5. Statki zajęte połowem w drodze i na kotwicy, dodatkowe
światła statków łowiących blisko siebie
2.6. Statki o ograniczonej zdolności manewrowej i statki nie
odpowiadające za swoje ruchy.
2.7. Statki ograniczone zanurzeniem
2.8. Statki pilotowe
2.9. Statki zakotwiczone i na mieliźnie
SYGNAŁY DŹWIĘKOWE I ŚWIETLNE
3.1. Wyposażenie w środki do sygnalizacji
84 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
12 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
3.2.
3.3.
3.4.
4.
2.
3.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
SYGNAŁY WZYWANIA POMOCY
4.1. Podział, znaczenie, postępowanie po odebraniu sygnału
SEMESTR II
1.
Sygnały statków widzących się wzajemnie
Sygnały statków w ograniczonej widzialności
Znaczenie sygnałów i sposób ich nadawania
SYMULATOR
LABORATORYJNE
ŚWIATŁA POZYCYJNE I CHARAKTERYSTYKA STATKÓW
1.1. Ćwiczenia na symulatorze świateł, rozpoznawanie statków na
podstawie widzianych świateł – rodzaj statku, wykonywana
czynność, wielkość, kąt widzenia.
ZNAKI DZIENNE
2.1. Znaczenie znaków i ich rozmieszczenia
2.2. Rozpoznawanie statków na podstawie znaków dziennych
SYGNAŁY DŹWIĘKOWE
3.1. Sygnały manewrowe i ostrzegawcze
3.2. Sygnały mgłowe
3.3. Sygnały wzywania pomocy
SEMESTR IV
BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI
7.
8.
DROGI
OGRANICZONA WIDZIALNOŚĆ
2.
3.
4.
5.
6.
8.1.
8.2.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
AUDYTORYJNE
POSTANOWIENIA OGÓLNE, ODPOWIEDZIALNOŚĆ, DEFINICJE I OKREŚLENIA
1.1. Odpowiedzialność za zaniedbanie przestrzegania MPDM,
zwykła praktyka morska, uwzględnienie okoliczności i
możliwości manewrowych statków, odstępstwa od prawideł.
OBSERWACJA
2.1. Cel obserwacji, zakres, rodzaje i sposoby prowadzenia
obserwacji w różnych warunkach widzialności
SZYBKOŚĆ BEZPIECZNA
3.1. Pojęcie szybkości bezpiecznej i czynniki warunkujące jej
wartość
RYZYKO ZDERZENIA, DZIAŁANIE W CELU UNIKNIĘCIA ZDERZENIA
4.1. Ocena istnienia ryzyka zderzenia w różnych warunkach
widzialności
4.2. Charakterystyka działania podjętego w celu uniknięcia
zderzenia, sprawdzenie skuteczności tego działania, znaczenie
pojęcia „nie przeszkadzać”
WĄSKIE PRZEJŚCIA I SYSTEMY ROZGRANICZENIA RUCHU
5.1. Pojęcie i elementy składowe systemu rozgraniczenia ruchu,
reguły zachowania się, stosowanie prawideł wymijania
STATKI WIDZĄCE SIĘ WZAJEMNIE
6.1. Warunki stosowania prawideł wymijania statków widzących
się wzajemnie
6.2. Zasada ograniczonego zaufania, działanie skoordynowane,
ocena zdolności manewrowych
6.3. Rodzaje spotkań statków, stosowanie odpowiednich prawideł
wymijania w zależności od rodzaju spotkania, ustalenie
pierwszeństwa drogi
POSTĘPOWANIE STATKU USTĘPUJĄCEGO I MAJĄCEGO PIERWSZEŃSTWO
1.
7 GODZ.
25 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
2.3.2.1.
Zasady zachowania się statków
2.3.2.1.
Postępowanie w zależności od położenia echa wykrytego
statku za pomocą radaru lub po usłyszeniu sygnału mgłowego, 2.3.2.1.
sytuacja nadmiernego zbliżenia
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
85
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.3. Manewrowanie kursem i szybkością
2.3.2.1.
Odpowiedzialność za zaniedbanie przestrzegania prawideł MPDM,
zwykła praktyka morska, uwzględnienie szczególnych okoliczności danej 2.2.5.1.
sytuacji i możliwości manewrowych statków, odstępstwa od prawideł.
10. Przepisy miejscowe, znaczenie, znajomość i konieczność przestrzegania,
2.2.5.2.
źródła informacji
9.
SEMESTR IV
SYMULATOR
MANEWROWY
LABORATORYJNE
8 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
RYZYKO ZDERZENIA I DZIAŁANIE W CELU UNIKNIĘCIA ZDERZENIA,
2.3.2.1.
USTALANIE SZYBKOŚCI BEZPIECZNEJ, WŁAŚCIWA OBSERWACJA.
1.1. Pełna ocena sytuacji wokół statku, stwierdzenie istnienia
ryzyka zderzenia, podjęcie właściwego działania i
2.3.2.1.
sprawdzenia jego skuteczności.
2.3.2.1.
ZACHOWANIE SIĘ STATKÓW WIDZĄCYCH SIĘ WZAJEMNIE
2.1. Żegluga przy dobrej widzialności, mijanie się statków w
2.3.2.1.
różnych sytuacjach spotkaniowych.
WYPRZEDZANIE SIĘ STATKÓW
3.1. Ustalanie momentu rozpoczęcia wyprzedzania i jego
zakończenia, wzajemne obowiązki statków.
SYSTEMY ROZGRANICZANIA RUCHU.
2.3.2.1.
4.1. Zachowanie statków korzystających z systemów
rozgraniczenia ruchu – podejmowanie manewrów
2.3.2.1.
antykolizyjnych
POSTĘPOWANIE STATKU MAJĄCEGO PIERWSZEŃSTWO DROGI.
5.1. Spotkanie ze statkiem mającym obowiązek ustąpienia z drogi
i nie podejmującym manewrów antykolizyjnych.
2.3.2.1.
OGRANICZONA WIDZIALNOŚĆ
6.1. Zasady postępowania i manewrowania statkiem w warunkach
ograniczonej widzialności na akwenie otwartym, umiejętność 2.3.2.1.
interpretacji obrazu radarowego
6.2. Zasady postępowania i manewrowania statkiem w warunkach
2.3.2.1.
ograniczonej widzialności na akwenie ograniczonym
SEMESTR V
BEZPIECZEŃSTWO NAWIGACJI
1.
AUDYTORYJNE
ZASADY PEŁNIENIA WACHTY
1.1. Objęcie i przekazywanie wachty – podział obowiązków
a.
Wachta morska
b.
Wachta portowa
2.
EFEKTYWNE PROCEDURY WACHTOWE
2.1. Organizacja i pełnienie wachty
2.2. Podział obowiązków
2.3. Obsada wachty morskiej zależnie od warunków
2.4. Rejestracja ruchu statków – zapisy w D.O. i innych
dokumentach
2.5. Sytuacje awaryjne w czasie wachty: zasady postępowania
2.6. Postępowanie, dokumentacja, zabezpieczenie dowodów po
wypadku
3. Zasady pełnienia wachty nawigacyjnej (poziom zarządzania)
4. Kierowanie wachtą nawigacyjną, procedury wachtowe (poziom
zarządzania)
86 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
11 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2.2.
2.3.2.2.
2.3.2.2.
2.3.2.2.
2.3.2.3.
2.3.2.3.
2.3.2.3.
2.3.2.3.
2.3.2.3.
2.3.2.3.
2.3.2.3.
2.2.5.3.
2.2.5.4.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR V
SYMULATOR
1.
PEŁNIENIE WACHTY – OBOWIĄZKI, PODZIAŁ CZYNNOŚCI.
2.
KIEROWANIE WACHTĄ NAWIGACYJNĄ, PROCEDURY WACHTOWE
LABORATORYJNE
6 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.2.2.
2.2.5.4.
Metody dydaktyczne
SEMESTR II
Wykłady: Wykład w formie prezentacji komputerowej z komentarzem.
Laboratoria: komputerowy symulator świateł, znaków i sygnałów.
SEMESTR IV
Wykłady: Wykład w formie prezentacji komputerowej z komentarzem.
Laboratoria: program komputerowy do nauki prawideł MPDM.
SEMESTR V
Wykłady: Wykład w formie prezentacji komputerowej z komentarzem.
Laboratoria: symulator mostka nawigacyjnego z systemem wizyjnym.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
SEMESTR II
Wykłady: egzamin w formie pisemnej.
Laboratoria: obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie na podstawie ocen uzyskanych na zajęciach,
kolokwia pisemne i ustne.
SEMESTR IV
Wykłady: egzamin w formie pisemnej.
Laboratoria: obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie na podstawie ocen uzyskanych na zajęciach,
kolokwia pisemne.
SEMESTR V
Wykłady: egzamin w formie pisemnej.
Laboratoria: obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie na podstawie ocen uzyskanych na zajęciach,
kolokwia pisemne i praktyczne.
Literatura podstawowa
1. Jurdziński M., Procedury wachtowe i awaryjne w nawigacji morskiej, Gdynia 1995.
2. Rymarz W., Międzynarodowe prawo drogi morskiej, WM 1985.
3. Rymarz W., Międzynarodowe przepisy o zapobieganiu zderzeniom na morzu, WM 1983.
4. Rymarz W., Podręcznik międzynarodowego prawa drogi morskiej, Wydawnictwo TRADEMAR 1995,
1996.
5. Walczak A., Poradnik postępowania na mostku. Zeszyty nautyczne nr 3, WSM Szczecin 1993.
Literatura uzupełniająca
1. Kodeks morski - ustawa z dn.1.12.1961 (Dz. U. z 1998 r Nr 10, poz. 36).
2. Konwencja o szkoleniu i kwalifikacjach oficerów STCW-78/95.
3. Łusznikow E., Ferlas Z., Bezpieczeństwo żeglugi, WSM Szczecin.
4. Międzynarodowe przepisy o zapobieganiu zderzeniom na morzu. Tekst jednolity, WSM 1993,
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
87
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
25.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
BUDOWA I STATECZNOŚĆ STATKU
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
2
1
30
15
ECTS
2
II
15
1,5 E
1
22,5
15
2
III
15
3
2
45
15
5
IV
15
2E
2
30
15
4
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Język angielski, matematyka, fizyka, informatyka, konstrukcja maszyn i grafika inżynierska
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych
student powinien:
Znać → zasady działalności instytucji klasyfikacyjnych; charakterystyki eksploatacyjne podstawowych typów
statków; podstawowe materiały używane do budowy kadłubów; nazewnictwo i typowe rozwiązania węzłów
konstrukcyjnych kadłuba; urządzenia pokładowe – zasady budowy i obsługi; podstawy teoretyczne w zakresie
stateczności statków; elementy dokumentacji w zakresie budowy i stateczności statków; procedury kontroli
stateczności oraz wytrzymałości lokalnej i ogólnej kadłuba.
Umieć → czytać i posługiwać się rysunkami konstrukcyjnymi statku; obliczać przebiegi sił tnących
i momentów gnących kadłub; wykonać obliczenia związane ze statecznością statku; interpretować
dokumentację statecznościową ze szczególnym uwzględnieniem „Loading Manuals” i „Stability data”.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
AUDYTORYJNE
Instytucje klasyfikacyjne, klasa statku, wymagania klasyfikacyjne.
Wymiary główne, podstawowe charakterystyki i parametry
eksploatacyjne statku.
Konstrukcja kadłuba, wybrane węzły konstrukcyjne:
3.1. układy wiązań kadłuba,
3.2. pas poszycia i jego usztywnienie jako podstawowy węzeł
konstrukcyjny,
3.3. zład poprzeczny statku, zład wzdłużny statku:
3.4. nazewnictwo poszczególnych elementów konstrukcyjnych,
3.5. konstrukcja dna podwójnego, burt, pokładów
Grodzie.
Plany ogólne różnych typów statków.
Konsultacje dziobu i rufy.
Urządzenia sterowe i śruba napedowa.
Linie ładunkowe, znak wolnej burty, skale zanurzenia, odczytywanie
zanurzeń.
Inspiracje wymagane przez Konwencję LL.
Metody całkowania przybliżonego.
Wytrzymałość kadłuba, siły tnące, momenty gnące, momenty skręcające,
ugięcie kadłuba, wytrzymałość lokalna.
88 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.8 1.a.
2.3.8 1.b.
2.3.8 1.c.
2.3.8.1.b, 2.2.12.3
2.3.8.1.b
2.3.8.1.e
2.3.8.1.g
2.3.8.1.h
2.2.12.6
2.2.12.7
2.3.8.1.d, 2.2.12.24
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR I
LABORATORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wymiary główne, podstawowe charakterystyki i parametry eksploatacyjne
statku.
Rozplanowanie przestrzenne różnych typów statku.
Zastosowanie metod całkowania przybliżonego do obliczania pola
powierzchni wodnicy.
Konstrukcja kadłuba, wybrane węzły konstrukcyjne, konstrukcja
pokładów, burt, dna podwójnego, grodzi, skrajnia dziobowego i rufowego,
złady poprzeczne i zład wzdłużny.
Przepisy klasyfikacyjne
Plan zbiorników
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
3.
4.
5.
2.3.8.1.b
2.2.12.7
2.3.8.1.c, 2.3.8.1.e
2.2.12.3
2.3.8.1.f
2.3.8.1.b, 2.3.8.1.f
AUDYTORYJNE
22,5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.12.1
Materiały stosowane przy budowie statku:
1.1. rodzaje stali,
1.2. zasady użycia stali, aluminium i żeliwa,
1.3. wpływ rodzaju stali na ciężar i wytrzymałość konstrukcji
1.4. zasady nadzoru towarzystw klasyfikacyjnych.
Prace spawalnicze:
2.2.12.2
2.1. przygotowanie stali do spawania,
2.2. rodzaje spawów,
2.3. wadliwe spawy,
2.4. nadzór towarzystw klasyfikacyjnych,
2.5. gazowe cięcie metalu.
Drzwi wodoszczelne i strugoszczelne.
2.2.12.4
Dokowanie statku.
2.2.12.6
Wyposażenie kadłuba:
2.3.8.1.f
5.1. zamknięcia ładowni i międzypokładów,
5.2. wyposażenie cumownicze: polery, kluzy, przewłoki zwykłe i
rolkowe, wciągarki,
5.3. urządzenia kotwiczne, komora łańcucha kotwicznego,
5.4. zabezpieczanie kotwic, stopowanie lin,
5.5. masztówki, maszty, bomy i dźwigi pokładowe,
5.6. systemy: balastowy, zęzowy, odpowietrzające, sondażowe.
Korozja kadłuba, metody zapobiegawcze.
2.3.8.1. i, 2.2.12.5
Sprzęt pokładowy
1.1.6.1
Konserwacja statku
1.1.6.2
SEMESTR II
1.
2.
2.3.8.1.b
LABORATORYJNE
Analiza skali Bonjeana, obliczanie krzywej wyporu.
Obliczanie przebiegu sił tnących i momentów gnących dla równomiernie
obciążonego pontonu prostopadłościennego.
Wpływ rozmieszczenia ładunku na przebiegi sił tnących i momentów
gnących.
Oprogramowanie komputerowe do kontroli wytrzymałości ogólnej i
lokalnej statku.
Wyposażenie kadłuba:
5.1. zamknięcia ładowni i międzypokładów,
5.2. wyposażenie cumownicze: polery, kluzy, przewłoki zwykłe i
rolkowe, wciągarki,
5.3. urządzenia kotwiczne, komora łańcucha kotwicznego,
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.8.1.d, 2.2.12.24
2.3.8.1.d, 2.2.12.24
2.3.8.1.d, 2.2.12.24
2.3.8.1.d
2.2.12.24
2.3.8.1.f
89
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
5.4.
5.5.
5.6.
zabezpieczanie kotwic, stopowanie lin,
masztówki, maszty, bomy i dźwigi pokładowe,
systemy: balastowy, zęzowy, odpowietrzające, sondażowe.
SEMESTR III
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
AUDYTORYJNE
Równowaga statku pływającego swobodnie:
1.1. wyporność i pływalność,
1.2. środek ciężkości i środek wyporu,
1.3. zastosowanie prawa Archimedesa i prawa Newtona.
Charakterystyki geometrii kadłuba, krzywe hydrostatyczne, pantokareny
Równowaga
statku
pod
działaniem
zewnętrznego
momentu
przechylającego o charakterze statycznym:
3.1. linia działania siły wyporu i siły ciężkości,
3.2. ramię stateczności kształtu i ramię stateczności ciężaru,
3.3. ramię prostujące.
Krzywa ramion prostujących:
4.1. pantokareny jako wykres opisujący przebieg linii działania siły
wyporu.
4.2. metodyka obliczania – tabela używana do obliczeń,
4.3. typowy przebieg,
4.4. interpretacja fizyczna.
Obliczanie masy i współrzędnych środka masy (ciężkości) statku:
5.1. pojęcie momentu statycznego masyw układzie współrzędnych,
5.2. tabela używana do obliczenia współrzędnych masy statku
Zmiana wyporu i współrzędnych środka ciężkości statku:
6.1. przyjęcie, zdjęcie lub przesunięcie ładunku,
6.2. poprawka na swobodne powierzchnie cieczy,
6.3. wpływ ładunków podwieszonych,
6.4. wpływ oblodzenia.
Początkowa wysokość metacentryczna:
7.1. pojęcie metacentrum,
7.2. interpretacja fizyczna i geometryczna,
7.3. procedura obliczeń.
Zjawisko pochylania statku momentem zewnętrznym o charakterze
dynamicznym:
8.1. pojęcie pracy ramienia prostującego – ramię stateczności
dynamicznej,
8.2. interpretacja fizyczna i geometryczna,
8.3. metoda obliczania krzywej ramion stateczności dynamicznej.
Kryteria stateczności statku nieuszkodzonego:
9.1. Intact Stability Code – rezolucja IMO A.749
9.2. kryteria PRS
9.3. krzywa dopuszczalnych wzniesień środka ciężkości statku.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.8.2. a.
2.2.12.10.
2.2.12.10.
2.3.8.2. e.
2.2.12.10.
2.2.12.14.
2.3.8.2. b.
2.2.12.9.
2.2.12.20.
2.3.8.2. c.
2.3.8.2.g.
2.2.12.13.
2.3.8.2 d.
2.2.12.19.
2.3.8.2 h.
2.2.12.12.
2.2.12.23.
2.3.8.2.i.
2.3.8.2. j.
2.2.12.26.
Stateczność przy przewozie ziarna
2.3.8.2.n.
Obliczanie kąta przechyłu:
2.2.12.15.
11.1. metody obliczeń kąta przechyłu i zmiany kąta przechyłu,
2.2.12.16.
11.2. praca bomem ciężkim,
2.2.12.17.
11.3. przechył spowodowany ujemną
początkową wysokością 2.3.8.2. f.
metacentryczną.
Próba przechyłów.
2.2.12.21.
Obliczanie przegłębienia statku oraz zanurzeń dziobu i rufy:
2.2.12.15.
13.1. pojęcie jednostkowego momentu przegłębiającego,
2.2.12.16.
13.2. poprawki na przegłębienie,
2.2.12.18.
13.3. wykorzystanie arkusza krzywych hydrostatycznych,
2.3.8.2. k.
13.4. wykorzystanie arkusza Firsowa.
Zmiana zanurzenia średniego i przegłębienia po: przyjęciu, zdjęciu lub 2.2.12.17.
90 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
45 GODZ.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
15.
16.
17.
18.
przesunięciu ładunku:
14.1. metodyka obliczeń,
14.2. wykorzystanie dokumentacji statku,
14.3. załadunek „końcówki”.
Wpływ gęstości wody zaburtowej na położenie równowagi i stateczność
statku.
Metody kontroli stateczności w eksploatacji statku, określenie wysokości
metacentrycznej z zakresu kołysań
Urządzenia wykorzystywane do kontroli stateczności.
Informacja o stateczności dla kapitana i jej wykorzystanie.
SEMESTR III
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
3.
4.
5.
LABORATORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
Obliczanie współrzędnych środka ciężkości oraz wyporności statku.
2.3.8.2 p, 2.3.8.2 q.
Obliczanie zmiany współrzędnych środka ciężkości statku w wyniku 2.3.8.2. c.
operacji na masach: przyjęcie, odjęcie, przesuniecie.
Obliczanie poprawki na swobodne powierzchnie cieczy.
2.2.12.9, 2.3.8.2. g.
Obliczanie wyporności oraz współrzędnych środka ciężkości statku w 2.3.8.2 c, 2.3.8.2 .g.
różnych stanach załadowania.
2.3.8.2 p, 2.3.8.2 .q.
2.2.12.13, 2.2.12.14.
Obliczanie początkowej wysokości metacentrycznej i ramion prostujących.
2.3.8.2. e.
Obliczanie pól pod krzywą Reeda; kryteria statecznościowe.
2.2.12.23, 2.3.8.2 .h.
Kryterium pogodowe wg IMO (Rez. A.749)
2.2.12.19, 2.3.8.2. h.
Obliczanie stateczności przy przewozie ziarna.
2.2.12.26, 2.3.8.2. n.
2.3.8.2 .e, 2.3.8.2 h.
Ocena stateczności statku w określonym stanie załadowania.
2.3.8.2 .j.
2.2.12.16, 2.2.12.17.
Obliczanie przechyłu statku i jego korekta.
2.3.8.2 .f.
Operacje bomem ciężkim.
2.2.12.17.
Stateczność wzdłużna, obliczanie przegłębienia statku.
2.2.12.16, 2.3.8.2. k.
Zmiana przegłębienia i zanurzeń podczas operacji ładunkowych i 2.2.12.17.
balastowych.
Obliczanie zanurzenia dziobu i rufy w planowanym stanie załadowania.
2.2.12.18.
Wpływ gęstości wody zaburtowej na zanurzenie statku.
2.3.8.2.l.
Metody kontroli stateczności w eksploatacji statku, określenie wysokości 2.2.12.22.
metacentrycznej z okresu kołysań
2.3.8.2.r.
SEMESTR IV
1.
2.
2.2.12.8.
2.3.8.2.l.
2.2.12.22.
2.3.8.2. r.
2.2.12.25.
2.2.12.11.
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.12.33, 2.3.8.2.o.
2.2.12.31.
Określanie masy ładunku na podstawie pomiaru zanurzeń
Planowanie stanu załadowania statku z uwzględnieniem. in.:
2.1. współczynnika sztauerskiego ładunku,
2.2. kryteriów stateczności,
2.3. wytycznych informacji o stateczności,
2.4. długości podróży,
2.5. ograniczeń zanurzeniowych oraz gęstości wody w porcie
wyjścia i w porcie docelowym.
Ruch statku na fali:
2.2.12.28.
3.1. zjawiska towarzyszące kołysaniom,
2.2.12.29.
3.2. rezonans i warunki jego wystąpienia,
3.3. obliczanie amplitud kołysań i przyspieszeń,
3.4. krótkoterminowa prognoza kołysań bocznych
3.5. sposoby zapobiegania nadmiernym kołysaniom,
3.6. stabilizacja kołysań.
Stateczność statku na fali nadążającej.
2.2.12.30.
Stateczność statku podpartego:
2.2.12.27.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
91
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
5.1. dokowanie,
5.2. mielizna
6. Niezatapialność statku:
6.1. klasa niezatapialności, stopień zatapialności, linia graniczna
pokład grodziowy, współczynnik podziału grodziowego,
standardowe rozmiary uszkodzeń,
6.2. wymagania Konwencji SOLAS, LL oraz PRS
7. Metoda przyjętego ciężaru
8. Metoda stałej wyporności:
8.1. zastosowanie twierdzenia Steinera do obliczania momentu
bezwładności wodnicy uszkodzonej,
8.2. obliczenia wzniesienia punktu metacentrycznego po zalaniu
przedziału wodoszczelnego,
8.3. obliczanie położenia równowagi po zalaniu przedziału
wodoszczelnego.
9. Kryteria stateczności z zatopionym przedziałem wodoszczelnym,
informacja o niezatapialności dla kapitana, plan zabezpieczenia
pływalności.
10. Postępowanie w przypadku częściowej utraty pływalności.
SEMESTR IV
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
2.2.12.34.
2.2.12.36.
2.2.12.35.
2.2.12.37.
2.3.8.2. m.
LABORATORYJNE
Planowanie stanu załadowania statku z uwzględnieniem:
1.1. współczynnika sztauerskiego ładunku,
1.2. kryteriów stateczności,
1.3. wytycznych w informacji o stateczności,
1.4. długości podróży,
1.5. ograniczeń zanurzeniowych oraz gęstości wody w porcie
1.6. wyjścia i w porcie docelowym.
Urządzenie i programy wykorzystywane do obliczeń statecznościowych i
do kontroli stateczności, wykorzystanie programów komputerowych do
planowania, oceny i optymalizacji stanu załadowania.
Wpływ stanu załadowania i prędkości statku oraz stanu morza i kąta
kursowego fali na ruch statku na fali oraz jego stateczność – analiza z
wykorzystaniem programu komputerowego.
Obliczanie ilości ładunku na podstawie pomiaru zanurzeń – draft survey.
Ocena możliwości zejścia statku z mielizny
Obliczanie parametrów statku po zalaniu przedziału wodoszczelnego
metodą stałej wyporności
6.1. zastosowanie twierdzenia Steinera do obliczeń momentów
bezwładności powierzchni,
6.2. obliczanie stateczności początkowej i przechyłu statku,
6.3. obliczanie przegłębienia i zanurzeń statku.
Kryteria stateczności statku z zatopionym przedziałem wodoszczelnym,
informacja o niezatapialności dla kapitana statku, plan zabezpieczenia
pływalności.
Stateczność statku na fali nadążającej.
Ruch statku na fali i jego wpływ na stateczność statku oraz wytrzymałość
kadłuba i mocowań ładunku:
9.1. zjawiska towarzyszące kołysaniu,
9.2. rezonans i warunki jego wystąpienia,
9.3. obliczanie amplitudy kołysań i przyśpieszeń kadłuba,
9.4. sposoby zapobiegania nadmiernym kołysaniom.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.12.31.
2.2.12.25.
2.2.12.32.
2.2.12.33, 2.3.8.2.o.
2.2.12.27.
2.2.12.36.
2.2.12.35.
2.2.12.37.
2.2.12.30.
2.2.12.28.
Metody dydaktyczne
1. Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innemi środkami
audiowizualnymi.
2. Laboratorium z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania komputerowego
92 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
30 GODZ.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
1. Wykład – zaliczenie w formie pisemnej, egzamin w formie pisemnej i ustnej.
2. Laboratorium – zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach i wykonanych sprawozdań, test
sprawdzający.
Literatura podstawowa
1. Biuro Projektów Budownictwa Morskiego: Węzły lin okrętowych, Wydawnictwo Normalizacyjne,
Warszawa 1966.
2. Dudziak J., Teoria okrętu, Biblioteka okrętownictwa, Wydawnictwo morskie, Gdańsk 1988 r.
3. Gańko A., Dziewulski J., Jachtowe roboty bosmańskie, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1978.
4. International Maritime Organization, Code on Intact Stability for All Types of Chips Covered by IMO
Instruments, Resolution A. 749 (18), London 1995 r.
5. Międzynarodowa Organizacja Morska, Międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia w morzu,
1974, Tekst ujednolicony, 1998, Polski Rejestr Statków, Gdańsk 1998 r.
6. Owen P., Węzły, Wydawnictwo „Panda”, Warszawa, 1997.
7. Salecki J., Piechal A., Liny węzły sploty, Wydawnictwo „Junga”, Warszawa, 1995.
8. Szozda Z., Stateczność statku morskiego, Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin 2004 r.
Literatura uzupełniająca
1. Bogunki D., Czarnecki S., Geometria kształtu kadłuba, Biblioteka okrętownictwa, Wydawnictwo
Morskie, Gdańsk 1983 r.
2. Kabaciński J., Stateczność i niezatapialność statku – zbiór zadań, załączniki, Akademia Morska w
Szczecinie, Szczecin 1994 r.
3. Kabaciński J., Stateczność i niezatapialność statku, Akademia Morska w Szczecinie,
Szczecin 1993 r.
4. Międzynarodowa Organizacja Morska, Międzynarodowa konwencja o liniach ładunkowych, Polski
Rejestr Statków, Gdańsk 1974 r.
5. Polski Rejestr Statków, Przepisy klasyfikacji i budowy statków morskich, część IV stateczność, część V
niezatapialność, Gdańsk 1986 r.
6. Poradnik okrętownictwa, Tom II – teoria okrętu, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1960 r.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
93
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
26.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
SIŁOWNIE OKRĘTOWE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1
0,5
15
5
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Fizyka, matematyka, rysunek techniczny, elektrotechnika i elektronika, automatyka okrętowa, manewrowanie,
ochrona środowiska.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → podstawowe urządzenia i systemy okrętowych układów energetycznych i elektroenergetycznych;
zadania, rodzaje i podstawy budowy siłowni okrętowych; podstawowe wiadomości o współpracy układu
silnik-śruba-kadłub; podstawowe systemy okrętowe: zęzowy, balastowy, paliwowy, wody słodkiej, sanitarny,
parowy; okrętowe zespoły prądotwórcze główne i awaryjne, budowę i przeznaczenie głównych
i pomocniczych instalacji okrętowych.
Umieć → rozpoznać fizycznie elementy okrętowych układów energetycznych i elektroenergetycznych; umieć
czytać rysunki techniczne siłowni i ich systemów; ocenić możliwości pracy układu napędowego danego
rodzaju siłowni; ocenić wpływ warunków eksploatacyjnych na pracę układu napędowego; ocenić zachowanie
się statku przy manewrze z „cała naprzód” na „cała wstecz” dla danego rodzaju układu napędowego; dokonać
oceny możliwości pracy i obsługi systemu zęzowego, balastowego i paliwowego; prawidłowo odczytać stan
pracy elektrowni okrętowej; umieć korzystać z literatury potrzebnej do rozwiązania określonych zagadnień
technicznych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
SIŁOWNIE OKRĘTOWE
Systemy napędowe:
1.1.
silnik spalinowy
1.2.
turbina parowa
1.3.
śruba i wał śrubowy
1.4.
sterowanie SG z mostka nawigacyjnego.
Urządzenia i mechanizmy pomocnicze.
Mechanizmy pokładowe.
Systemy okrętowe:
4.1. balastowy
4.2. wody słodkiej i sanitarnej
4.3. zęzowy
4.4. paliwowy, plan bunkrowania.
Książka zapisów olejowych.
Stery strumieniowe.
Pędniki.
SEMESTR V
1.
SIŁOWNIE OKRĘTOWE
Systemy napędowe:
94 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.9.1.
2.2.9.1 a.
2.2.9.1 b.
2.2.9.1 c.
2.2.9.1 d.
2.2.9.2.
2.2.9.3.
2.2.9.4.
2.2.9.4. a.
2.2.9.4 .b.
2.2.9.4 .c.
2.2.9.4.d.
2.2.9.5.
2.2.9.6.
2.2.9.7.
LABORATORYJNE
5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.9.1.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
2.
3.
4.
1.1. silnik spalinowy
1.2. turbina parowa
1.3. śruba i wał śrubowy
1.4. sterowanie SG z mostka nawigacyjnego.
Urządzenia i mechanizmy pomocnicze.
Mechanizmy pokładowe.
Systemy okrętowe:
4.1. balastowy
4.2. wody słodkiej i sanitarnej
4.3. zęzowy
4.4. paliwowy, plan bunkrowania.
2.2.9.1 .a.
2.2.9.1 .b
2.2.9.1 .c.
2.2.9.1 .d.
2.2.9.2.
2.2.9.3.
2.2.9.4.
2.2.9.4. a.
2.2.9.4. b.
2.2.9.4. c.
2.2.9.4 .d.
Metody dydaktyczne
AUDYTORIA
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
LABORATORIA
Zajęcia prezentacyjne w laboratorium Instytutu Technicznej Eksploatacji Siłowni Okrętowych, Symulator
Siłowni Okrętowych oraz zajęcia na statku szkolnym m/s Nawigator XXI.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
AUDYTORIA
Zaliczenie w formie pisemnej – w formie rzeczowych odpowiedzi na zadane pytania.
LABORATORIA
Obecność na wszystkich zajęciach, zaliczenie w formie testu pisemnego.
Literatura podstawowa
1. Balcerski A., Siłownie okrętowe, Gdańsk 1990.
2. Michalski R., Siłownie okrętowe – Obliczenia wstępne oraz ogólne zasady doboru mechanizmów i
urządzeń pomocniczych instalacji siłowni motorowych, Politechnika Szczecińska Instytut Okrętowy 1987.
3. Urbański P., Instalacje spalinowych siłowni okrętowych, Politechnika Gdańska, 1984.
Literatura uzupełniająca
1. Kowalski A., Krzyżanowski J., Okrętowe siłownie parowe, Wyższa Szkoła Morska Gdynia 1991.
2. Wiewióra A., Ochrona środowiska morskiego w eksploatacji statków, Fundacja Rozwoju WSM,
Szczecin, 2003.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
95
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
27.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
PRZEWOZY MORSKIE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
II
15
1
15
ECTS
1
IV
15
2
1
30
15
3
VII
15
2E
1,5
30
22,5
5
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Matematyka, fizyka, budowa i stateczność statku, informatyka, ochrona środowiska. Znajomość:
charakterystyki eksploatacyjne podstawowych typów statków, podstawy teoretyczne w zakresie stateczności
statków, elementy dokumentacji w zakresie budowy i stateczności statku, procedury kontroli stateczności oraz
wytrzymałości lokalnej i ogólnej kadłuba, obliczania parametrów eksploatacyjnych statku: zanurzeń,
przegłębienia, kąta przechyłu.
Założenia i cele przedmiotu
Wynikają z konwencji STCW nr: A – II/1 – poziom operacyjny, A – II/2 - poziom zarządzania.
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student
powinien:
Znać → istotę i zakres ładunkoznawstwa; klasyfikację ładunków i szkód ładunkowych; kodeksy dotyczące
przewozu towarów niebezpiecznych; problemy związane z przewozem wybranych ładunków takich jak: zboże,
drewno, węgiel, koncentraty rud, ciężkie sztuki nietypowe; terminologię związaną z kontenerowym systemem
transportowym; problematykę poziomego systemu załadunku statku ro-ro; zagadnienia dotyczące przewozu
ładunków płynnych.
Umieć → obliczyć ilość ładunku na podstawie zanurzenia statku; dobrać stosowną dokumentację i korzystać
z niej w celu dokonania obliczeń związanych z załadunkiem, balastowaniem i wytrzymałością kadłuba statku;
dokonać oceny zagrożenia podczas planowania przewozu ładunków niebezpiecznych; zaplanować załadunek
statku zbożem, drewnem, rudą; sporządzić plan ładunkowy wybranego statku w oparciu o typowe założenia;
dokonać sporządzenia algorytmu służącego rozliczeniu ładunków płynnych na zbiornikowcach.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
ŁADUNKOZNAWSTWO
AUDYTORYJNE
Istota i zakres ładunkoznawstwa.
Klasyfikacja ładunków ze względu na różne kryteria.
Charakterystyka właściwości ładunków istotnych w transporcie morskim.
Jednostki ładunkowe w transporcie morskim.
Ładunki masowe suche. Kodeks BC.
Ładunki niebezpieczne:
6.1. Kodeks IMDG:
6.1.1. budowa i zasady korzystania,
6.1.2. podział ładunków niebezpiecznych na klasy,
6.1.3. opakowania i oznakowanie ładunków niebezpiecznych
poszczególnych klas,
6.1.4. zasady separacji,
6.2. środki ostrożności przy przeładunku i przewozie,
6.3. EmS, MFAG.
Ochrona ładunków masowych i drobnicowych w transporcie morskim
96 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.6.4.
2.3.6.7.
2.2.10.5.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
z uwzględnieniem ich właściwości. Środki ostrożności przy fumigacji
ładowni.
8. Procedury dostawy, kontroli ilościowej i jakościowej oraz odbioru
ładunku.
9. Czynniki wpływające na zmianę jakości ładunków w procesie
transportowym.
10. Szkody ładunkowe.
11. Sprzątanie i czyszczenie ładowni, przygotowanie ładowni do przyjęcia
ładunku, BHP w ładowni.
12. Materiały sztauerskie i separacyjne, sprzęt do mocowania ładunków,
podstawowe zasady mocowania.
SEMESTR IV
PRZEWOZY MORSKIE
Eksploatacja masowców. Plan ładunkowy masowca.
Technologia przewozu wybranych ładunków masowych: węgiel, rudy,
koncentraty rud, stal, siarka.
3. Przewóz ziarna luzem.
4. Eksploatacja drobnicowców. Plan ładunkowy drobnicowca.
5. Przewóz i mocowanie sztuk ciężkich.
6. Zasady przewozu i mocowania ładunków pokładowych (w tym drewna).
7. Mocowanie ładunku na statku.
8. Eksploatacja chłodniowców. Ładunki chłodzone.
9. Opieka nad ładunkiem.
9.1. Przygotowanie ładowni do operacji przeładunkowych i
kontrola po ich zakończeniu,
9.2. Separacja ładunkowa,
9.3. Zasady wentylacji ładowni, mikroklimat ładowni.
10. Przewóz ładunków niebezpiecznych:
10.1. ładunki niebezpieczne w opakowaniach,
10.2. ładunki masowe suche.
11. Statkowe urządzenia i osprzęt przeładunkowy:
11.1. rodzaje i przeznaczenie,
11.2. obsługa, instrukcje, BHP przy przeładunkach.
12. Wykresy statecznościowe i przegłębień oraz urządzenia obliczające
naprężenia kadłuba.
PRZEWOZY MORSKIE
2.2.10.3.c.
2.3.6.14.
1.1.5.a.
1.1.5.b.
AUDYTORYJNE
1.
2.
SEMESTR IV
2.2.10.3.h.
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.6.4.b.
2.3.6.4.
2.3.6.5, 2.2.10.5.d.
2.2.10.8.
2.2.10.3.b.
2.3.6.2.
2.3.6.1.
2.3.6.6.d.
2.3.6.6.
2.2.10.3.d.
2.2.10.5.b.c.
2.3.6.8.
2.2.10.2.
LABORATORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Wykorzystanie przepisów międzynarodowych, kodeksów i poradników
dotyczących przewozu ładunków niebezpiecznych.
Wpływ ładunku i operacji przeładunkowych na zanurzenie, przegłębienie
i stateczność statku.
Obliczanie ładunku na podstawie odczytu zanurzenia statku – draft
survey.
Sporządzanie planu ładunkowego masowca. Planowanie kolejności
załadunku.
Planowanie załadunku ziarna luzem. Wykorzystanie formularzy
obliczeniowych.
Sporządzanie planu ładunkowego drobnicowca.
Planowanie załadunku drewna.
Rozwiązanie końcówki załadunku.
Statkowe urządzenia i osprzęt przeładunkowy. Obsługa, instrukcje, BHP
przy przeładunkach.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.3.6.7.
2.3.6.12.
2.3.6.12.
2.3.6.13, 2.2.10.2.
2.3.6.13.
2.2.10.8.
2.3.6.3.a.
2.3.6.13.
2.3.6.8.
97
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR VII
PRZEWOZY MORSKIE
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
Kontenery:
1.1. rodzaje,
1.2. planowanie przeładunku,
1.3. mocowanie.
2. Kontenerowy system transportowy. Plan ładunkowy kontenerowca.
3. Statek ro-ro, system poziomego ładowania, plan ładunkowy statku ro-ro.
4. Przewóz ładunków płynnych. Mycie zbiorników. Przepisy o ochronie
środowiska.
5. Atmosfera w zbiornikach ładunkowych w różnych fazach eksploatacji
statku. System gazu obojętnego.
6. Eksploatacja zbiornikowców. Zawartość i zastosowanie ISGOTT.
7. Eksploatacja chemikaliowców.
8. Eksploatacja gazowców. Operacje przeładunkowe.
9. Rozliczenie przyjętego ładunku płynnego. Raport ulażowy.
10. Dokumentacja ładunkowa, elementy Konwencji FAL.
11. Środki ostrożności przy wchodzeniu do pomieszczeń zamkniętych lub
zanieczyszczonych.
12. Wymagania dotyczące urządzeń i sprzętu przeładunkowego oraz ich
obsługi, utrzymania i kontroli.
13. Wymagania dotyczące utrzymania i kontroli pokryw lukowych.
14. Zastosowanie przepisów międzynarodowych, kodeksów i poradników
dotyczących bezpieczeństwa statku i ładunku.
15. Inspekcja oraz raport dotyczący wad i uszkodzeń przestrzeni
ładunkowych, pokryw ładowni i zbiorników balastowych. Cele i zadania
„Programu rozszerzonych przeglądów”.
SEMESTR VII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
PRZEWOZY MORSKIE
2.3.6.3.
2.2.10.6.
2.2.10.7.
2.3.6.10.
2.2.10.4.
2.2.10.4.
2.2.10.4.
2.2.10.4.
2.2.10.4.
2.3.6.9.
2.3.6.11.
2.2.10.3.e,f.
2.2.10.3.g.
2.2.10.1.
LABORATORYJNE
Planowanie załadunku kontenerów z uwzględnieniem rotacji portów.
Sporządzanie planu ładunkowego kontenerowca.
Sporządzanie planu ładunkowego statku ro-ro.
Obliczanie ilości ładunków płynnych. Raport ulażowy.
Sporządzanie planu ładunkowego zbiornikowca.
Wykresy statecznościowe i przegłębień oraz urządzenia obliczające
naprężenia kadłuba.
22,5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.10.6.
2.2.10.2,6.
2.2.10.7.
2.3.6.12.
2.3.6.13, 2.2.10.2.
2.2.10.2.
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacja.
Ćwiczenia symulacyjne (laboratorium).
Narzędzia: oprogramowanie komputerowe – kalkulatory załadunku statku.
Materiały: dokumentacja techniczna statków, przepisy, konwencje.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz obecność we wszystkich zajęciach
audytoryjnych i laboratoryjnych.
Forma zaliczenia zajęć audytoryjnych: sprawdzian pisemny, test sprawdzający.
Forma zaliczenia zajęć laboratoryjnych: wykonanie sprawozdań z wykonanych zadań, test sprawdzający.
Literatura podstawowa
1. Code International Maritime Dangerous Goods Code, IMDG,
2. Code of Practice for the Safe Loading and Unloading of Bulk Carriers, BLU Code,
3. Code of Safe Practice for Cargo Stowage and Securing, CSS
4. Code of Safe Practice for Ship Carrying Timber Deck Cargoes
5. Code of Safe Practice for Solid Bulk Cargoes, BC Code,
98 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
International Maritime Dangerous Goods Code, IMDG Code,
International Code for the Construction and Equipment of Ship Carrying Dangerous Chemicals in Bulk,
IBC,
International Code for the Construction and Equipment of Ship Carrying Liquefied Gases in Bulk, IGC,
International Code For The Safe Carriage of Grain in Bulk, International Grain Code,
International Convention for Safe Containers, CSC
International Convention on Load Lines, LL
International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals, ISGOTT,
Praca zbiorowa pod redakcją R. Leśmian-Kordas, Metody oceny jakości i bezpieczeństwa ładunków
w transporcie morskim, Akademia Morska, Szczecin, 2006.
Literatura uzupełniająca
1. Grzybowski L., Łączyński B., Puchalski J., Kontenery w transporcie morskim, Trademar, Gdynia 1997.
2. Judziński M., Podstawy bezpiecznej eksploatacji masowców, Fundacja Rozwoju Akademii Morskiej,
Gdynia 2001.
3. Jurdziński M., Kabaciński J., Określanie masy ładunku na podstawie zanurzenia statku, Wydawnictwo
Uczelniane WSM, Gdynia 1999.
4. Kabaciński J., Stateczność i niezatapialność statku, Wyższa Szkoła Morska, Szczecin 1999.
5. Kabaciński J., Stateczność i niezatapialność statku” – zbiór zadań, Wyższa Szkoła Morska, Szczecin
1999.
6. Ładunki okrętowe - poradnik encyklopedyczny, Polskie Towarzystwo Towaroznawcze - Oddział Morski,
Sopot 1994.
7. Łączyński B., Przewozy Morskie cz.1, Akademia Morska, Gdynia 2007.
8. Milewski Sz., Słownik morski angielsko – polski, i polsko - angielski, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk
1981.
9. Pilawski T., Przewóz towarów statkami morskimi, Wydawnictwo Uczelniane WSM, Gdynia 1984.
10. Popek M., Towary niebezpieczne w transporcie morskim, Wydawnictwo Akademii Morskiej, Gdynia
2006.
11. Puchalski J., Drewno, celuloza, papier w transporcie morskim, Trademar ,Gdynia 1999.
12. Puchała K., Puchalski J., Śliwiński A., Statki poziomego ładowani, Trademar, Gdynia 2004.
13. Starosta A., Plan ładunkowy statku handlowego, Akademia Morska ,Gdynia 2006.
14. Studziński A., Eksploatacja chłodniowców, Trademar, Gdynia 2005.
15. Szozda Z., Stateczność statku morskiego, Akademia Morska, Szczecin 2004.
16. Wiąckiewicz W., Zanurzenia statku w czasie eksploatacji, Wydawnictwo Akademii Morskiej, Gdynia
2004.
17. Wiąckiewicz W., Podstawy pływalności i stateczności statków handlowych, Wydawnictwo Akademii
Morskiej, Gdynia 2006.
18. Wiewióra A., Wesołek Z., Puchalski J., Ropa naftowa w transporcie morskim, Trademar, Gdynia 2007.
19. Wiśnicki B., Vademecum konteneryzacji, Wydawnictwo LINK, Szczecin 2006.
20. Włodarski J., Bezpieczeństwo operacji ładunkowych na zbiornikowcach, Wydawnictwa Fundacji Rozwoju
Akademii Morskiej, Gdynia 2001.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
99
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
28.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
ZARZĄDZANIE STATKIEM
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
IV
15
1
1
15
15
V
15
1E
15
ECTS
2
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Język angielski, przewozy morskie, bezpieczeństwo statku, psychologia zachowań ludzkich, prawo morskie,
podstawy organizacji i zarządzania.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → parametry eksploatacyjne statków, dokumentację statku, formy eksploatacji statku, problemy
organizacji przewozów i dokumentowania przewozów, problemy współpracy statek–port, port–armator,
statek–usługowcy, problemy związane z kierowaniem załogą statku.
Umieć → interpretować dokumentację statku, tworzyć i interpretować dokumenty związane z przewozem,
organizować pracę na statku.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR IV
ZARZĄDZANIE STATKIEM
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
5.
Podstawowe parametry techniczno-eksploatacyjne statków i ich cechy
indywidualne.
Podstawowe i pochodne formy eksploatacji statku.
Organizacja i dokumentacja przewozów w żegludze liniowej:
3.1. umowa bukingowa,
3.2. lista ładunkowa,
3.3. kwit kontrolny,
3.4. kwit sternika,
3.5. konosament,
3.6. morski list przewozowy,
3.7. manifest,
3.8. pozostałe dokumenty.
Organizacja i dokumentacja przewozów czarterowych:
4.1. umowa czarterowa,
4.2. rodzaje czarterów,
4.3. notisy,
4.4. nota gotowości,
4.5. zestawienie faktów,
4.6. taśma czasu,
4.7. rozliczenie czasu dozwolonego,
4.8. laydays,
4.9. laytime,
4.10. pozostałe dokumenty.
Eksploatacja statku w czarterze na czas.
100 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.2.15.2.
2.2.15.3.
-
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR IV
ZARZĄDZANIE STATKIEM
ĆWICZENIOWE
15 GODZ
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
Planowanie podróży i praktyczne zastosowania poszczególnych
parametrów techniczno-eksploatacyjnych.
Analiza treści i znaczenia oraz zasady posługiwania się dokumentami
charakterystycznymi dla podstawowych i pochodnych form eksploatacji
statku.
Interpretacja ważniejszych klauzul konosamentu liniowego i morskiego
listu przewozowego.
Laydays, czas dozwolony i jego rozliczanie.
SEMESTR V
DOKUMENTY STATKU
-
AUDYTORYJNE
5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.
2.
3.
4.
Dokumenty i certyfikaty morskiego statku transportowego wynikające z
Konwencji SOLAS 74/78, Load Lines 66, MARPOL 73/78, Tonnage 69,
CLC 69, ILO 147, WHO, Kodów: BC, IMDG, BCH, GC i in.:
1.1. legitymacyjne,
1.2. klasyfikacyjne,
1.3. bezpieczeństwa,
1.4. sanitarne,
1.5. załogowe,
1.6. ładunkowe,
1.7. pasażerskie.
Dzienniki i Książki ze szczególnym uwzględnieniem Dziennika
Okrętowego.
Pozostałe dokumenty.
Odprawy portowe, inspekcje, współpraca w porcie.
4.1. Konwencja FAL 65. Procedury i dokumenty związane z
odprawą statku na wejściu, wyjściu i w tranzycie.
4.2. inspekcje
4.3. współpraca w porcie
SEMESTR V
1.
2.
3.
4.
KIEROWANIE ZAŁOGĄ STATKU MORSKIEGO
2.2.15.4.
-
AUDYTORYJNE
Kierowanie ludźmi w różnych sytuacjach.
1.1. Formy kierowania ludźmi (przewodzenie, dowodzenie,
zarządzanie).
1.2. Metody kierowania ludźmi.
1.3. Ocenianie pracowników.
1.4. Zasady nagradzania i karania.
1.5. Stosunki międzyludzkie – komunikacja.
Organizacja załogi statku.
Kierowanie załogą statku
3.1. zasady kontroli dyscypliny i utrzymywania dobrych
stosunków międzyludzkich
3.2. cechy załogi
3.3. autorytet
3.4. zachowanie się w grupie
3.5. warunki zatrudnienia
Kierowanie ludźmi na statku morskim w sytuacjach kryzysowych – stres
sytuacyjny.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
2.2.15.1.
5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.15.6.
2.2.15.5.
-
101
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
SEMESTR V
1.
2.
3.
4.
5.
EKONOMIKA STATKU
AUDYTORYJNE
Planowanie budżetu statku:
1.1. zamówienia w poszczególnych działach,
1.2. rozliczenia kosztów,
1.3. prowadzenie kasy na statku,
1.4. współpraca z armatorem, agentem i czarterującym w zakresie
realizacji budżetu statku.
Wykorzystanie komputera do obliczeń ekonomicznych na statku.
Koszty w żegludze morskiej:
3.1. klasyfikacja kosztów,
3.2. czynniki kształtujące wysokość podstawowych składników
kosztów,
3.3. wpływ kierownictwa statku i załogi na wysokość niektórych
składników kosztów.
Ceny w żegludze morskiej:
4.1. wahania cen w żegludze morskiej.
Rynek frachtowy:
5.1. wpływy frachtowe.
5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.15.7
-
Metody dydaktyczne
Wykład, prezentacja.
Ćwiczenia (laboratorium).
Narzędzia: oprogramowanie komputerowe.
Materiały: dokumentacja techniczno-eksploatacyjna, przepisy, konwencje.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach oraz obecność we wszystkich zajęciach
audytoryjnych, laboratoryjnych.
Forma zaliczenia zajęć audytoryjnych: sprawdzian pisemny/test sprawdzający.
Forma zaliczenia zajęć laboratoryjnych: test sprawdzający.
Literatura podstawowa
1. Chuchla (red.), Zarządzanie morskim statkiem transportowym oraz jego eksploatacja, Wyd. AM Gdynia,
Gdynia 2005.
2. Gorton L., Ihre R., Sandevarn A., Shipboking and Chartering practice, Wyd. LLP London, Honkong
1999.
3. Kodeks morski – aktualne wydanie.
4. Kujawa J., (red.), Organizacja i technika transportu morskiego, Wyd. UG, Gdańsk 2004.
5. Łopuski J., (red.), Prawo Morskie, Wyd. Oficyna Branta, Toruń tom I – 1996, tom II – 1998 (część I), tom
II – 2000 (część II).
6. Maclachlan M., The Shipmaster’s buisness kompanion, wyd. The Nautical Institut 1998.
7. Wiliams H., Chartering Documents, Wyd. CLP London, Honkong 1999.
Literatura uzupełniająca
1. Adamie M., Kożusznik B., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Aktor-Kerator-Inspirator, Wyd. AKADE,
Katowice 2000.
2. Czermiński A., Czerska M., Nogalski B., Rytka R., Organizacja i zarządzanie, Wyd. UG, Gdańsk 1998
3. Grzybowski L., Łączyński B., Puchalski J., Kontenery w transporcie morskim, Trademar, Gdynia 1997,
4. Ładunki okrętowe - poradnik encyklopedyczny, Polskie Towarzystwo Towaroznawcze - Oddział Morski,
Sopot 1994.
5. Milewski Sz., Słownik morski angielsko – polski, i polsko - angielski”, Wydawnictwo morskie, Gdańsk
1981,
6. Plopa M., Stres w izolacji morskiej. Psychologiczne uwarunkowania. Wyd. U. G., Gdańsk 1996.
102 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Puchalski J., Drewno, celuloza, papier w transporcie morskim, Trademar ,Gdynia 1999,
Puchała K., Puchalski J., Śliwiński A., Statki poziomego ładowani, Trademar, Gdynia 2004,
Stoner J. A. F., Frejman R.E., Gilbert D., Kierowanie, PWN, Warszawa 1998.
Studziński A., Eksploatacja chłodniowców, Trademar, Gdynia 2005,
Trelak J. F., Stres psychologiczny, Wyd. Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1995.
Wiewióra A., Wesołek Z., Puchalski J., Ropa naftowa w transporcie morskim, Trademar, Gdynia 2007
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
103
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
29.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
BEZPIECZEŃSTWO STATKU
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
15
V
15
1
0,5
15
7,5
ECTS
1
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Prawo morskie, prawo pracy, ratownictwo morskie.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów, wykonaniu ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych student powinien:
Znać → zasady zawierania umów o pracę na statkach, zagrożenia wypadkowe na statkach, rozkłady
alarmowe, procedury powypadkowe, akty prawne - konwencje, rezolucje, kodeksy i podstawowe wymagania
z nich wynikające, procedury awaryjne, kodeks zarządzania bezpieczeństwem i jakością w odniesieniu do
statku i armatora.
Umieć → poprawnie interpretować zapisy zawarte w konwencjach, rezolucjach i kodeksach, stosować
procedury awaryjne.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
BEZPIECZEŃSTWO STATKU
AUDYTORYJNE
Ustawodawstwo pracy w Polsce i na świecie
Zakres działania i uprawnienia służby bhp i inspekcji pracy
Obowiązki i uprawnienia pracowników w świetle kodeksu pracy
Umowy o pracę
Instytucje powołane do rozstrzygania sporów wynikających ze stosunku
pracy
Konwencja ILO w kontekście zatrudniania marynarzy
Kontakty z armatorami zagranicznymi
ITF – działalność w zakresie obrony praw marynarzy
Zasady bhp na statkach – akty prawne i zarządzenia armatorów
Wymagania bezpieczeństwa w czasie pracy na statku
Opieka nad pasażerami w sytuacjach zagrożenia
Rozkłady alarmowe oraz plan postępowania w sytuacjach zagrożenia
Zachowanie się w sytuacjach zagrożenia
Zmęczenie członka załogi a bezpieczeństwo statku
Wyposażenie w sprzęt ochrony osobistej
Zagrożenia wypadkowe na statkach – przyczyny, miejsca, eliminowanie
Wypadki przy pracy i choroby zawodowe – procedura postępowania
Działalność zapobiegawcza w transporcie morskim
Ergonomia jako nauka interdyscyplinarna. Cele ergonomii. Ergonomia
koncepcyjna i korekcyjna
Ergonomiczna analiza uciążliwości pracy. Ergonomia w kształtowaniu
warunków pracy
Pracoholizm i lobbing w pracy, wypalenie zawodowe
104 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
1.2.10
1.2.10
1.2.10
1.2.10
-
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
22. Opieka medyczna:
22.1. Sygnały medyczne MKS,
22.2. MFAG.
SEMESTR V
BEZPIECZEŃSTWO STATKU I LUDZI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
4.
5.
6.
7.
AUDYTORYJNE
Pojęcie bezpieczeństwa statku, klasyfikacja bezpieczeństwa na morzu
Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO)
2.1. Struktura,
2.2. Uchwalanie dokumentów
Wpływ czynnika ludzkiego na bezpieczeństwo statku
3.1. Szkolenie marynarzy (Konwencja STCW)
3.2. Wymagania krajowe w zakresie szkolenia marynarzy
3.3. Czynnik zmęczenia a bezpieczeństwa statku
3.4. Obsada statku i wachty
Konwencja SOLAS
4.1. Wprowadzanie poprawek
4.2. Protokół 1988 (harmonizacja przeglądów i certyfikatów)
4.3. Konstrukcja i zasady korzystania
Przepisy krajowe w zakresie bezpieczeństwa żeglugi
Międzynarodowy Kodeks zarządzania bezpieczeństwem statku (ISM
Code)
Środki specjalne dla podniesienia bezpieczeństwa na morzu
Międzynarodowy Kodeks ochrony statków i portów (ISPS Code)
Dodatkowe środki bezpieczeństwa dla masowców
Wymagania zawarte w rozdziale III Konwencji SOLAS dotyczące
sprzętu ratunkowego oraz Kodeksu LSA.
Ochrona życia ludzkiego:
11.1. Opieka nad pasażerami w sytuacjach zagrożenia,
11.2. Ratowanie osób ze statku w niebezpieczeństwie i z wraku,
11.3. „Człowiek za burtą”.
Postępowanie w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa statku (pożar,
eksplozja, zalanie przedziału wodoszczelnego), opuszczenie statku.
Plan postępowania w sytuacjach zagrożenia, obowiązki alarmowe
członków załogi.
Prawidło 29 rozdziału III Konwencji SOLAS „System wspomagania
decyzyjnego kapitana statku pasażerskiego”.
Szkolenia na statku: metody szkolenia, alarmy ćwiczebne.
SEMESTR V
1.
2.
3.
2.2.13.8.
-
BEZPIECZEŃSTWO STATKU I LUDZI
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.13.7.
2.2.13.9.
2.2.13.7.
2.2.13.1.
2.2.13.2.
2.2.13.3.
2.2.13.4.
2.2.13.5.
2.2.13.6.
LABORATORYJNE
Konwencja SOLAS – zasady korzystania, konstrukcja, zawartość
Dokumenty bezpieczeństwa statku morskiego
Dokumentacja Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem (ISM Code)
3.1. Wymagania
3.2. Dokumentacja na statku
3.3. Procedury i listy kontrolne
3.4. Funkcjonowanie systemu
Kontrola państwa portu – dokumentacja PSC
Zasady postępowania w razie zaistnienia wypadku
5.1. Procedury awaryjne
5.2. Rozkłady alarmowe i instrukcje postępowania w przypadku
zagrożenia
5.3. Przeprowadzanie alarmów, dokumentacja
Ćwiczenia procedur alarmowych
Plan postępowania w sytuacjach zagrożenia, obowiązki alarmowe
członków załogi
15 GODZ.
7,5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
-
105
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.
Szkolenia na statku: metody szkolenia, alarmy ćwiczebne
-
Metody dydaktyczne
SEMESTR I
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
SEMESTR V
Na wykładach przedstawione zostanie kompendium wiedzy dotyczącej obecnie obowiązujących
i planowanych przepisów oraz inicjatyw organizacji międzynarodowych w zakresie bezpieczeństwa statku
z uwzględnieniem przepisów krajowych w tym zakresie. Na laboratoriach omawiane będą przykładowe
dokumenty i procedury bezpieczeństwa stosowane na statkach w nawiązaniu do wypadków na morzu.
Studenci będą przygotowywać prace przejściowe dotyczące wybranych wypadków morskich i ich wpływu na
ustanawiane przepisy w zakresie bezpieczeństwa statku.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
SEMESTR I
Przygotowanie referatu na wybrany temat. Pisemne zaliczenie – test metodą krótkich odpowiedzi.
SEMESTR V
Zaliczenie wykładów odbywać się będzie na podstawie testu wielokrotnego wyboru, który przeprowadzony
zostanie na zajęciach końcowych. Laboratoria zaliczane będą na podstawie obecności i aktywności na
zajęciach w połączeniu z ocenami otrzymanymi z odpowiedzi ustnych. Otrzymanie oceny bardzo dobrej
warunkowane jest dodatkowo wykonaniem pracy przejściowej.
Literatura podstawowa
SEMESTR I
1. Ejsmont W., Fizjologia pracy i ergonomia, Uniwersytet Gdański, Gdańsk, 1990.
2. Łączyński B., Łączyński H., Bezpieczna praca załóg pokładowych na statkach handlowych, Akademia
Morska w Gdyni, Gdynia, 2003.
3. SOLAS – Międzynarodowa Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu, 1974. PRS, Gdańsk, 2002.
4. Tytyk E., Projektowanie ergonomiczne, PWN, Warszawa, 2006.
SEMESTR V
1. Międzynarodowa Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu – SOLAS 1974,
2. Międzynarodowa Konwencja o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania świadectw
oraz pełnienia wacht 1978 z późniejszymi zmianami – STCW 1978,
3. Wybrane rezolucje i inne dokumenty Międzynarodowej Organizacji Morskiej IMO,
4. Ustawy i rozporządzenia dotyczące bezpieczeństwa statku.
5. Procedury bezpieczeństwa stosowane na statkach.
6. Dokumentacja statku w zakresie jego bezpieczeństwa.
Literatura uzupełniająca
SEMESTR I
1. Bechowska-Gebhardt A., Stalewski T., Mobbing – patologia zarządzania personelem, Centrum
Doradztwa i Informacji Difin sp. z o.o., Warszawa, 2004.
2. Kłosiński J., Szulc M., Szkolenie i pełnienie wach,. Wyższa Szkoła Morska w Szczecinie, Szczecin, 2000.
3. Kodeks Pracy (stan prawny na dzień 25.01.2002r), Wydawnictwo „Park” sp. z o.o., Bielsko Biała, 2002.
4. Wykochowska M., Ergonomia, Wydawnictwo AGH, 1994.
SEMESTR V
1. Strony internetowe:
a. http://www.cargolaw.com/
b. http://www.imo.org
c. http://ec.europa.eu/
d. http://www.lr.org/
e. http://www.emsa.eu.int/
f. http://www.prs.pl
g. http://www.equasis.org
106 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
30.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
PRAWO MORSKIE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
VII
15
2
30
VIII
12
2E
24
ECTS
2
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Nie występują.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → elementarny zarys wiedzy z zakresu prawa morskiego potrzebny do swobodnego poruszania się we
wszystkich formach eksploatacyjnych statku; międzynarodowe konwencje, regulacje i zalecenia dotyczące
bezpośrednio wykonywanych przez statek i jego załogę obowiązków i ich zakres odpowiedzialności; przepisy
prawne związane z bezpieczeństwem statku, załogi, pasażerów i ładunku; ochronę zdrowia załogi; wymogi
dotyczące działań prewencyjnych w zakresie ochrony środowiska; podstawowe pojęcia dotyczące ubezpieczeń
morskich.
Umieć → w praktyce morskiej prawidłowo zastosować posiadaną wiedzę; znać, rozumieć i stosować przepisy
prawa morskiego.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR VII
PRAWO MORSKIE
1.
2.
3.
Pojęcie, przedmiot, systematyka prawa morskiego.
Źródła prawa morskiego: krajowego i międzynarodowego.
Międzynarodowe organizacje morskie.
4.
Status prawny obszarów morskich.
5.
Przynależność państwowa statku.
6.
Rejestr okrętowy.
7.
Administracja morska.
8.
Izby morskie.
9.
Morskie prawo pracy.
10. Wypadki morskie.
11. Prawa rzeczowe na statku.
12. Przewóz ładunku morzem.
13. Przewóz pasażerów drogą morską.
14. Czarter na czas.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.9.1.
2.3.9.1-3,15.
2.3.9.2-3, 5.
2.2.14.10-11.
2.3.9.3, 5.
2.2.14.8,11.
2.3.9.2-3,5.
2.2.14.11.
2.3.9.2,5.
2.2.14.11.
2.3.9.2,5,
2.2.14.11.
2.3.9.2,5.
2.2.14.4,11.
2.3.9.3-5.
2.2.14.1,5,11,18,19.
2.3.9.2-3,5.
2.3.9.2,5.
2.2.14.1-3,7,9,19.
2.3.9.3,5.
2.3.9.3,5
2.2.14.9.
107
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
15. Usługi agencyjne. Usługi maklerskie. Usługi holownicze. Usługi
pilotowe.
16. Ratownictwo morskie.
SEMESTR VIII
PRAWO MORSKIE
1.
Przedmiot i zakres ubezpieczeń morskich.
2.
Instytucje pomocnicze na rynku ubezpieczeń morskich.
3.
Ryzyko morskie i rodzaje ubezpieczeń morskich.
4.
Awaria wspólna.
5.
Umowa ubezpieczenia w kodeksie morskim.
6.
Polisa morska i jej rodzaje.
7.
Prawa i obowiązki stron umowy ubezpieczenia.
2.3.9.5.
2.3.9.5.
2.2.14.11.
2.2.14.6.
2.3.9.5.
AUDYTORYJNE
24 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.2.14.12.
2.3.9.5.
2.2.14.17.
2.3.9.5.
2.2.14.14.
2.3.9.5.
2.2.14.9.
2.3.9.5.
2.2.14.16.
2.3.9.5.
2.2.14.15.
2.3.9.5.
2.2.14.13.
2.3.9.5.
Metody dydaktyczne
Wykład.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
SEMESTR VII
Zaliczenie pisemne, test wyboru.
SEMESTR VIII
Egzamin pisemny.
Literatura podstawowa
1. Łopuski J., Prawo morskie, t. I, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1996.
2. Łopuski J., Prawo morskie, t. II/1, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1998.
3. Łopuski J., Prawo morskie, t. II/2, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2000.
Literatura uzupełniająca
1. Brodecki Z., Prawo ubezpieczeń morskich, Wydawnictwo Prawnicze LEX, Sopot 1999
2. Hebel A., Poradnik Ubezpieczeń Morskich, Wydawnictwo Foka, Szczecin 1995
3. Łukaszuk L., Międzynarodowe prawo morza, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 1997
4. Młynarczyk J., Prawo morskie, Wydawnictwo ARCHE, Warszawa 2002.
108 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
31.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1,5 E
22,5
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne
Chemia, biologia, fizyka.
Realizacja standardów nauczania kierunku Nawigacja, konwencji STCW.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → podstawowe pojęcia dotyczące ekologii morza, rodzaje zanieczyszczeń powstających na statku,
ilościowe źródła zanieczyszczeń; przepisy prawa dotyczące zapobieganiu zanieczyszczeniom morza o zasięgu
międzynarodowym, regionalnym i krajowym; zasady budowy i obsługi urządzeń okrętowych ochrony
środowiska stosowanych na statkach morskich.
Umieć → obsługiwać urządzenia ochrony środowiska stosowane na statkach; poprawnie ocenić pracę
urządzeń ochrony środowiska; prowadzić przewidzianą dla statku i wymaganą prawem dokumentację
z zakresu ochrony środowiska.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR IV
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO
AUDYTORYJNE
Abiotyczne i biotyczne elementy biosfery oceanicznej
Rodzaje i źródła zanieczyszczeń morskich wg GESAMP.
Międzynarodowe przepisy o ochronie środowiska – konwencje:
Sztokholm, Rio de Janeiro, Kobe. Międzynarodowa współpraca w tym
zakresie.
Wybrane konwencje i porozumienia, ratyfikowane przez Polskę, mające
znaczenie dla biosfery oceanu.
Konwencja Genewska w sprawie zanieczyszczeń transgranicznych.
Konwencja Wiedeńska o ochronie warstwy ozonowej wraz
z poprawkami: Montreal, Londyn, Kopenhaga, Pekin.
Przepisy prawne i konwencje dotyczące zanieczyszczenia morza –
Intervention, CLC, LDC, normy IMO.
Rola i bieżące prace Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego IMO
dotyczące ochrony morza w skali międzynarodowej.
Konwencja MARPOL, konwencja o ochronie środowiska morskiego
obszaru Morza Bałtyckiego, nowa Konwencja Helsińska.
Ramowa konwencja ONZ w sprawie zmian klimatu, z protokółem
z Kyoto.
Unijne przepisy dotyczące ochrony środowiska.
Polskie przepisy dotyczące ochrony środowiska.
Portowe przepisy dotyczące ochrony środowiska.
Bezpośrednie zagrożenie środowiska morskiego poprzez działalność
człowieka na morzu (transport morski, górnictwo morskie, rybołówstwo,
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
22,5 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
2.3.7.1.
2.2.11.1, 2.2.11.3.
2.2.11.3.
2.2.11.3.
2.3.7.4,2.3.7.5,
2.2.11.3.b,c,d.
2.2.11.1, 2.2.11.2.
2.2.11.3.a, 2.3.7.2-3,6.
2.2.11.3.
2.2.11.3.
2.3.7.3.
-
109
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
rekreacja).
15. Środki i sposoby zwalczania zanieczyszczeń pochodzących ze statku.
16. Okrętowe urządzenia i systemy oczyszczające oraz zapobiegające
zanieczyszczaniu.
17. Dokumentacja statku w zakresie ochrony środowiska morskiego,
wymagane certyfikaty.
2.2.11.1.
2.2.11.2.
2.2.11.4.
Metody dydaktyczne
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Przygotowanie referatu na wybrany temat. Pisemne zaliczenie – test metodą krótkich odpowiedzi.
Literatura podstawowa
1. Graczyk T., Piskorski Ł., Siemianowski R., Ochrona środowiska morskiego przed zanieczyszczeniami
z obiektów oceanotechnicznych, Politechnika Szczecińska, Szczecin, 2001.
2. HELCOM – Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego sporządzona
w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992 r.. Dziennik Ustaw z dnia 14 kwietnia 2000 r. Nr 28 poz. 346,
Warszawa, 2000.
3. Korzeniewski K., Ochrona środowiska morskiego, Uniwersytet Gdański, Gdańsk, 1998.
4. Lewandowski P., Prawna ochrona wód morskich i śródlądowych przed zanieczyszczeniami, Uniwersytet
Gdański, Gdańsk, 1996.
5. Międzynarodowa Konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL 73/78)..
PRS, Gdańsk, 1997.
6. Wiewióra A., Ochrona środowiska morskiego w eksploatacji statków, Fundacja Rozwoju WSM,
Szczecin, 2003.
Literatura uzupełniająca
1. Kurnatowska A., Ekologia. Jej związki z różnymi dziedzinami wiedzy, PWN, Warszawa – Łódź, 1997.
2. Lewandowski W., Proekologiczne odnawialne źródła energii, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne,
Warszawa, 2007.
3. Nestorowicz M.A., Odpowiedzialność cywilna za zanieczyszczenie morza ze statków, Wydawnictwo
„Adam Marszałek”, Toruń, 2002.
4. Stefanowicz T., Wstęp do ekologii i podstaw ochrony środowiska, Politechnika Poznańska, Poznań, 1996.
5. Wawrzyniak W., Zanieczyszczenia mórz i oceanów, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Szczecińskiego, Szczecin, 2004.
110 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
32.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
INFRASTRUKTURA PORTOWA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1
15
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Nawigacja, inżynieria ruchu morskiego.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student
powinien:
Znać → planowanie portów i akwenów portowych: akweny portowe jako elementy dróg wodnych obejmujące
redy, tory podejściowe, wejścia do portów, awanporty, kanały portowe, baseny portowe, mijanki
i kotwicowiska. Parametry akwenów portowych.
statek charakterystyczny: parametry, zjawiska związane z ruchem statku po akwenie ograniczonym
(płytkowodzie), efekt brzegowo-kanałowy, fala okrętowa, prądy wsteczne i strumienie zaśrubowe);
wyznaczanie obszarów manewrowania statku: kryteria oceny bezpieczeństwa manewrowania statku, miary
i wskaźniki, ryzyko nawigacyjne, stosowane metody (deterministyczne, symulacyjne) wyznaczania
parametrów obszarów manewrowania;
budowle hydrotechniczne: przeznaczenia i klasyfikacje, falochrony, nabrzeża i pomosty, umocnienia
brzegowe, umocnienia dna, pogłębianie akwenów przy budowlach hydrotechnicznych;
stateczność budowli hydrotechnicznych: parcie i odpór gruntu, oddziaływanie prądu, falowania, obciążenia od
urządzeń przeładunkowych i składowania ładunków;
wpływ statku na nabrzeża: obciążenia od dobijającego i cumującego statku (energia cumowania),
oddziaływanie strumieni zaśrubowych;
stałe wyposażenie nabrzeży: urządzenia cumownicze i odbojowe, stosowane rozwiązania, systemy odbojowe,
zasady określania ich parametrów;
morskie budowle hydrotechniczne: platformy wiertniczo – wydobywcze, rurociągi i kable podmorskie, ruch
statków w pobliżu budowli, prawdopodobieństwo kolizji statku z budowlą, zabezpieczenie budowli przed
uszkodzeniem przez statek, rola systemów VTS.
Umieć → obliczyć wymagane parametry akwenów portowych: minimalna głębokość akwenu (zapas wody
pod stępką – rezerwa statyczna, dynamiczna – osiadanie statku w ruchu), wymiary toru podejściowego,
kanału, odcinka prostoliniowego, zakola toru), wejście do portu, obrotnica, kotwicowisko, mijanka, basen
portowy;
oddziaływanie strumienia zaśrubowego: ruch w kanale (umocnienia brzegu kanału), manewrowanie w basenie
portowym (umocnienie dna);
obciążenie nabrzeża od cumującego statku, energia cumowania statku, metody wyznaczania energii dobijania
statku, dobór parametrów odbojnic nabrzeżowych i ich rozmieszczenie.
stateczność budowli hydrotechnicznej: parcie i ciągnienie statku, parcie i odpór gruntu, obciążenie
falowaniem, prądem i wiatrem, obciążenie naziomu.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
1.
INFRASTRUKTURA PORTOWA
PORTY I AKWENY PORTOWE
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
nr tabeli i zagadnienia
w Rozporządzeniu MI
-
111
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.1.
1.2.
1.3.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Rodzaje portów.
Głębokość akwenów portowych, zapas wody pod stępką
(rezerwa statyczna i dynamiczna).
Elementy dróg wodnych i ich parametry (redy,
kotwicowiska, tory podejściowe i kanały portowe, wejście do
portu, obrotnice, mijanki, baseny portowe).
STATEK CHARAKTERYSTYCZNY
2.1. Parametry.
2.2. Zjawiska związane z ruchem statku po akwenach portowych
(płytkowodzie, efekt brzegowo-kanałowy, fala okrętowa,
prądy wsteczne i strumienie zaśrubowe).
BUDOWLE HYDROTECHNICZNE
3.1. Klasyfikacja budowli (falochrony, nabrzeża, pomosty).
3.2. Dopuszczalna głębokość przy nabrzeżu.
3.3. Umocnienia brzegów i dna, pogłębianie i refulowanie.
STATECZNOŚĆ BUDOWLI HYDROTECHNICZNEJ
4.1. Parcie i odpór gruntu.
4.2. Oddziaływanie statku, falowania, prądu, obciążenie od
urządzeń przeładunkowych i składowania ładunków.
WYZNACZANIE OBSZARÓW MANEWROWANIA
5.1. Kryteria oceny bezpieczeństwa manewrowania statków.
5.2. Ryzyko nawigacyjne.
5.3. Metody wyznaczania obszarów manewrowania.
WPŁYW STATKU NA NABRZEŻE
6.1. Parcie i ciągnienie statku.
6.2. Energia dobijania i cumowania.
6.3. Oddziaływanie strumienia zaśrubowego.
STAŁE WYPOSAŻENIE NABRZEŻY
7.1. Urządzenia cumownicze.
7.2. Systemy odbojowe.
7.3. Urządzenia ratunkowe.
MORSKIE BUDOWLE HYDROTECHNICZNE
8.1. Platformy wiertniczo – wydobywcze.
8.2. Budowle podwodne (tunele, rurociągi, kable).
8.3. Prawdopodobieństwo
kolizji
statku
z
budowlą
hydrotechniczną.
8.4. Zabezpieczenie budowli przed uderzeniem statku.
-
Metody dydaktyczne
Wykład w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Ćwiczenia oparte o obliczenia inżynierskie.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Zaliczenie pisemne wykładów. Pisemne zaliczenie ćwiczeń w zakresie obliczeń parametrów poszczególnych
elementów infrastruktury portowej.
Literatura podstawowa
1. Galor W., Bezpieczeństwo żeglugi na akwenach ograniczonych budowlami hydrotechnicznymi, Wyd.
Fundacja Rozwoju WSM Szczecin, 2002.
2. Gucma S., Inżynieria ruchu morskiego, Wyd. Okrętownictwo i Żegluga Gdańsk, 2001.
3. Hueckel S., Budowle morskie. Tom I – IV, Wydawnictwo Morskie Gdańsk, 1972.
4. Mazurkiewicz B., Morskie budowle hydrotechniczne – wykłady, Pomoce dydaktyczne, WSM Szczecin,
1998.
Literatura uzupełniająca
1. Galor W., Przewodnik metodyczny do ćwiczeń z infrastruktury portowej (nie publikowany), str. 167.
2. Gucma S., Jagniszczak I., Nawigacja dla kapitanów, Wyd. FOKA Szczecin, 1997.
3. Mazurkiewicz B., Morskie budowle hydrotechniczne – ćwiczenia, Pomoce dydaktyczne. WSM Szczecin,
1998.
112 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
4.
Mazurkiewicz B., Morskie budowle hydrotechniczne. Zalecenia do projektowania i wykonywania Z1-Z45,
Wyd. Acelor, Gdańsk 2006.
5. Poradnik hydrotechnika, pod redakcją S. Massela, Wydawnictwo Morskie Gdańsk, 1992.
33.
Przedmiot:
SZKOLENIE WOJSKOWE
Jednostka prowadząca kierunek
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
Liczba tygodni
ECTS
w semestrze
A
C
L
A
C
L
II
15
7
105
3
III
15
7
105
3
IV
15
7E
105
3
Warunki wstępne i inne wymagania
Student, odbywający zajęcia wojskowe, musi posiadać obywatelstwo polskie oraz kategorię zdrowia A.
Studentki, które chciałyby uczestniczyć w zajęciach wojskowych muszą uzyskać zgodę J.M. Rektora oraz, po
przebyciu komisji wojskowej, kategorię zdrowia A.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR II/III/IV
SZKOLENIE WOJSKOWE
ĆWICZENIOWE
315 GODZ.
Ramowy program zajęć wojskowych określa załącznik nr 2 do zarządzenia nr 25/MON Ministra Obrony
Narodowej z dnia 29.08.2006 r. (poz. 195).
Metody dydaktyczne
Zajęcia prowadzone są w formie ćwiczeń jako zajęcia praktyczne – strzelania, musztra, regulaminy
uzupełniane pokazami w oparciu o sprzęt multimedialny i prezentacje broni i amunicji.
Warunki i forma zaliczenia
Zajęcia wojskowe są prowadzone w ciągu trzech semestrów. W semestrze pierwszym i drugim student
uzyskuje zaliczenie z przedmiotu. W semestrze trzecim student podchodzi do egzaminu, który odbywa się
w formie pisemnej (egzamin jednostopniowy). Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie
wszystkich zaliczeń i obecności z przedmiotów, które były prowadzone w ciągu trzech semestrów.
Literatura podstawowa
1. Boryczka A., Sakowski Z., Metodyka szkolenia strzeleckiego, Szkol. 730/89 MON – Główny Zarząd
Szkolenia Bojowego Warszawa, 1990
2. Komorowski A., Broń torpedowa, Bellona Warszawa, 1995
3. Krzewiński J., Okręty wojenne świata, Bellona Warszawa, 2002
4. Kubiak K., Transport wojsk i ładunków drogą morską przy użyciu statków handlowych, AON Warszawa,
2003.
5. Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP, Bellona Warszawa, 2004
6. Regulamin działań wojsk lądowych, MON Sztab Generalny WP – Szkol. 809/2006, Warszawa, 2006
7. Wojewoda W., Drobniewski W., Nawigacja taktyczna, WSW Gdynia, 1996
Literatura uzupełniająca
1. Bruski E., Artyleria – wybrane zagadnienia, WSM Szczecin, 1986
2. Ciesielski Cz., Obrona polskiego morza, Gdynia, 1998
3. Faulkner K., JANE’STM okręty wojenne. Przewodnik encyklopedyczny, ZYSK i S-ka Poznań, 2004
4. Flemning M., Międzynarodowe prawo konfliktów zbrojnych – zbiór dokumentów, Warszawa, 1991
5. Jakubczak R., Marczak J., Obrona terytorialna Polski na progu XXI w., Bellona, Warszawa, 1998
6. Jezierski J., Artyleria morska, WSM Szczecin, 1977
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
113
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
Juszczyk M., Wsparcie działań przez państwo gospodarza, AON Warszawa, 2003
Kochański S., Automatyczna broń strzelecka, Sigma NOT, Warszawa, 1991
Kubiak K., Szulczewski, Porty morskie w aspekcie przeładunków wojskowych, AON Warszawa, 2005
Kubiak K., Współczesne siły morskie, AON Warszawa, 2004
Linka M., Mazur G., Broń rakietowa w marynarce wojennej, WSM Gdynia, 1973
Locja Bałtyku
Łączyński B., Przewozy morskie, AM Gdynia, 2007
Miecznikowski R., Taktyka Marynarki Wojennej, AMW Gdynia, 1997
Mućka, Królicki, Andruloniw, Uzbrojenie minowe, WSM Gdynia, 1982
Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa RP, Bellona, Warszawa, 2004
Regulamin działań taktycznych wojsk zmechanizowanych i pancernych – batalion, kompania, Dowództwo
Wojsk Lądowych, Warszawa, 2000
Regulamin musztry sił zbrojnych RP, Sztab Generalny 1427/94
Regulamin ogólny sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, MON – SzGWP, 2004
Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 2007
Teoria, konstrukcja i obrona przeciwawaryjna okrętu, WSW, 1983
Zabowski M., Czarnota R., Uzbrojenie artyleryjskie i systemy kierowania, WSM Gdynia, 1982
Zasady strzelania z broni strzeleckiej, MON 155/68 Warszawa, 1963
114 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
34.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
SEMINARIUM DYPLOMOWE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1
15
ECTS
1
Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne
Nawigacja, bezpieczeństwo nawigacji i statku, kierunkowy przedmiot fakultatywny.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem zajęć student powinien:
Znać → procedury pisania pracy dyplomowej, podstawowe pojęcia metodologii badań naukowych
z nawigacji morskiej, metody badań naukowych, metody opracowania badań empirycznych, zasady tworzenia
modeli matematycznych.
Umieć → posługiwać się tekstem naukowym, sporządzać notatki z literatury krajowej i zagranicznej,
planować przeprowadzenie badań, stosować procedury i metody badawcze, opracować wyniki badań,
sporządzać sprawozdanie z przeprowadzonych badań.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
SEMINARIUM DYPLOMOWE
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Procedury pisania pracy dyplomowej. Prowadzenie zajęć w formie dyskusji nad referowanymi koncepcjami
prac dyplomowych.
1. Koncepcja pracy dyplomowej.
2. Znajomość literatury dotyczącej tematu pracy.
3. Przyjęcie metody i procedury badawczej.
4. Sformułowanie problemów i hipotez (głównych i szczegółowych).
5. Przyjęcie zmiennych, wskaźników, obszarów badań itp.
6. Plan pracy, prezentowanie treści merytorycznych z prowadzonych badań.
7. Gromadzenie materiału badawczego.
8. Analiza i opracowanie wyników badań.
9. Wyprowadzenie wniosków.
10. Schemat pracy dyplomowej w zakresie wymagań formalnych i edytorskich.
11. Aktualizacja i poszerzanie programowej wiedzy studenta w zakresie tematyki pracy dyplomowej.
Metody dydaktyczne
Zajęcia seminaryjne przy użyciu środków audiowizualnych.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność na zajęciach (dwie możliwe nieobecności) oraz przedstawienie
koncepcji pracy dyplomowej.
Literatura podstawowa
1. Campel Cz., Jak pisać i publikować pracę naukową, Politechnika Poznańska, Poznań, 1984.
2. Krajewski M., Praca dyplomowa z elementami edytorstwa, WSHE, Włocławek, 1998.
3. Pytkowski W., Organizacja badań i ocena prac naukowych, PWN, Warszawa, 1985.
4. Rawa T., Metodyka wykonywania inżynierskich i magisterskich prac dyplomowych, Wyd. Art. Olsztyn,
1999.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
115
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
5.
6.
7.
8.
Urbański J., Wskazówki opracowania prac magisterskich w Instytucie Nawigacji i Hydrografii WSMW,
Gdynia 1978.
Walczak A., Seminarium i praca dyplomowa z nawigacji, Wyd. WSM, Szczecin 1974.
Walczak A., Rola seminarium dyplomowego w uczelniach morskich, Wyd. AM, Szczecin 2007.
Walczak A., Zarys metodologii badań naukowych w nawigacji morskiej, Wyd. Zapol, Szczecin 2005.
Literatura uzupełniająca
1. Kamiński S., Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk. - Towarzystwo Naukowe KUL Lublin,
1992.
2. Pabis S., Metodologia i metody nauk empirycznych, PWN, Warszawa, 1985.
3. Pieter J., Ogólna metodologia pracy naukowej, Ossolineum, Wrocław, 1967.
4. Wójcicki R., Wykłady z metodologii nauk PWN, Warszawa, 1982.
116 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
35.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
RATOWNICTWO MEDYCZNE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
2E
30
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne
Biologia, ratownictwo ekologiczne, wychowanie fizyczne.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów oraz wykonaniu ćwiczeń laboratoryjnych student
powinien:
Znać → zasady organizacji i działania ratowniczych służb medycznych; zakres współpracy z pozostałymi
służbami ratowniczymi; podstawy teoretyczne niezbędne do wykształcenia umiejętności skutecznego działania
ratowniczego; techniki i sprzęt ratownictwa premedycznego; zagrożenia i zasady bezpieczeństwa
w prowadzeniu akcji ratowniczej; zagadnienia etyczne w ratownictwie medycznym.
Umieć → oceniać stopień zagrożenia życia poszkodowanych; podejmować działania w zakresie ratownictwa
premedycznego; działać w zespole lub podejmować samodzielnie akcję ratowniczą; określać ryzyko
powstania innych zagrożeń w trakcie prowadzonej akcji; oceniać szansę i skuteczność prowadzonej akcji;
współdziałać z pozostałymi służbami ratowniczymi, posługiwać się wszystkimi dostępnymi środkami
łączności; ocenić właściwie swoje umiejętności a przez nie, zakres możliwych działań ratowniczych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
RATOWNICTWO MEDYCZNE
AUDYTORYJNE
30 GODZ.
1.
2.
Organizacja i działanie ratowniczych służb medycznych.
Ratownictwo medyczne na morzu – instytucja Radio-medical.
3.
Etyka a ratownik
3.1. Obowiązki ratownika wobec poszkodowanego.
3.2. Obowiązki ratownika wobec zespołu.
3.3. Elementarne zasady etyki zawodowej ratownika.
3.4. Udzielanie informacji:
3.4.1. zasady (co mówić, kiedy mówić, kogo informować, gdzie udzielać informacji, kto
udziela informacji).
3.5. Pomyłki w praktyce ratowniczej:
3.5.1. cywilno-prawne skutki udzielania pomocy.
4.
Medycyna katastrof
4.1. Plan działania.
4.2. Pomoc w rejonie zniszczenia:
4.2.1. zasady bezpieczeństwa,
4.2.2. segregacja ofiar,
4.2.3. łączność i dowodzenie,
4.2.4. sprzęt i wyposażenie,
4.2.5. ewakuacja ofiar.
5.
Wybrane elementy anatomii i fizjologii człowieka
5.1. Organizm jako całość:
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
117
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
5.2.
5.3.
5.4.
5.5.
5.1.1. narządy i układy,
5.1.2. części i okolice ciała,
5.1.3. jamy ciała: klatki piersiowej, brzuszna, miednicy,
5.1.4. podział jamy brzusznej.
Układ kostny i mięśniowy.
Układ krążenia:
5.3.1. serce i naczynia krwionośne,
5.3.2. krążenie małe, duże, wieńcowe, wrotne.
Układ oddechowy:
5.4.1. budowa i czynności układu,
5.4.2. regulacja oddychania.
Układ nerwowy:
5.5.1. układ nerwowy ośrodkowy,
5.5.2. przykładowe czynności: odruchy, czucie i percepcja,
5.5.3. układ nerwowy obwodowy,
5.5.4. przykładowe sploty nerwowe rdzeniowe: splot ramienny i lędźwiowo-krzyżowy
oraz przykładowe nerwy skórne i mięśniowe: ośrodkowy, łokciowy,
promieniowy; kulszowy i ich rola w urazach.
6.
Działania ratownicze – zasady ogólne
7.
Wypadki
7.1.
7.2.
7.3.
7.4.
7.5.
7.6.
7.7.
7.8.
Umiejętność szybkiej oceny sytuacji, selekcja informacji.
Plan działania, zabezpieczenie pomocy i łączności.
Bezpieczeństwo własne oraz osób towarzyszących.
Działania ratownicze: zespół, środki i sprzęt ratowniczy.
Selekcja rannych:
7.5.1. nieodwołalnie umierający,
7.5.2. ciężko ranni wymagający pilnych zabiegów ratowniczych,
7.5.3. ranni chodzący.
Wywiad i badania fizykalne (metody i kolejność badań):
7.6.1. objawy subiektywne i obiektywne (oznaki),
7.6.2. zbieranie wywiadu, pytania szczegółowe,
7.6.3. badania fizykalne,
7.6.4. badania układu oddechowego,
7.6.5. badanie układu krążenia,
7.6.6. badanie brzucha,
7.6.7. badania neurologiczne.
Czynnik szoku u poszkodowanych i jego wpływ na skuteczność akcji.
Śmierć: rozpoznanie i postępowanie.
8.
Pierwsza pomoc
8.1. Ból:
8.1.1. postępowanie przeciwbólowe,
8.1.2. metody zwalczania bólu.
8.2. Udzielanie pierwszej pomocy:
8.2.1. udrożnienie dróg oddechowych,
8.2.2. oddychanie,
8.2.3. krążenie krwi,
8.2.4. ocena poszczególnych układów, wychwycenie znaczących odchyleń od stanu
właściwego,
8.2.5. sposoby unieruchomienia rannego,
8.2.6. zabezpieczenie rannego przed utratą ciepła,
8.2.7. transport rannego do szpitala,
8.2.8. transport helikopterem: zasady bezpieczeństwa, problemy związane z wysokością,
problemy specjalne.
9.
Ciężkie zranienia ciała – resuscytacja
9.1. Zasady przedlekarskiego postępowania resuscytacyjnego.
9.2. Problemy i techniki resuscytacji.
10. Urazy
10.1. Rany urazowe: czyste lub zanieczyszczone.
118 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
10.2.
10.3.
10.4.
10.5.
10.6.
11. Złamania
11.1.
11.2.
11.3.
11.4.
11.5.
Obrażenia naczyń.
Urazy brzucha.
Urazy klatki piersiowej.
Obrażenia układu moczowo-płciowego.
Urazy głowy.
Rodzaje złamań.
Sposoby nastawiania złamań.
Powikłania związane ze złamaniami (wczesne, późne).
Objawy wskazujące na złe rokowania.
Uszkodzenia (złamania, zwichnięcia, skręcenia, urazy itd.):
11.5.1. rdzenia kręgowego,
11.5.2. głowy,
11.5.3. pozostałych części ciała.
12. Oparzenia
12.1. Przyczyny:
12.1.1. działanie ognia, pary, płynów żrących lub innych substancji chemicznych,
12.1.2. promienie ultrafioletowe (oparzenia słoneczne), napromienienie, prąd elektryczny.
12.2. Podział i powierzchnia oparzenia.
12.3. Pierwsza pomoc, zasady postępowania.
12.4. Działanie ognia: zatrucie tlenkiem węgla, zatrucie cyjankiem.
12.5. Pielęgnacja rany oparzeniowej.
13. Zatrucia
13.1.
13.2.
13.3.
13.4.
Rozpoznanie zatrucia: stan utajony, czynny, późniejszy.
Miejsce wypadku: pomieszczenia zamknięte – zasady bezpiecznego postępowania.
Zidentyfikowanie środka chemicznego.
Pierwsza pomoc, postępowanie doraźne:
13.4.1. ocena czynności oddechowej i pracy serca,
13.4.2. sztuczne oddychanie i masaż serca.
13.5. Powikłania w wyniku zatruć.
14. Ugryzienia, ukąszenia i ciała obce
15. Odmrożenia i zamarznięcia
16. Ratowanie rozbitków
16.1. Obniżenie temperatury ciała (hipotermia).
16.2. Odwodnienie i hipertermia.
16.3. Głód.
16.4. Utonięcie (utonięcia w wodzie morskiej).
17. Rany postrzałowe i penetrujące
18. Chirurgia operacyjna – elementy
18.1. Język chirurgii, podstawowe pojęcia.
18.2. Nici i igły stosowane w chirurgii.
18.3. Węzły i szwy chirurgiczne.
18.4. Znieczulenia miejscowe.
18.5. Zabezpieczanie ran:
18.5.1. zakażenia przyranne,
18.5.2. zagadnienia aseptyki i antyseptyki,
18.5.3. płukanie, wycięcie rany, podanie leków osłaniających,
18.5.4. zamykanie ran: szycie, inne sposoby (kleje, plastry, itp.),
18.5.5. zwalczanie bólu.
Metody dydaktyczne
Asymilacji wiedzy, pokaz, wnioskowanie dedukcyjne.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
1. Warunkiem umożliwiającym przystąpienie do egzaminu jest obecność na zajęciach audytoryjnych (dwie
możliwe nieobecności).
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
119
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
2.
Egzamin prowadzony są w formie pisemnej z części teoretycznej.
Literatura podstawowa
1. Briggs S.M., (red.), Brinsfield K.H., Wczesne postępowanie medyczne w katastrofach. Podręcznik dla
ratowników medycznych, PZWL 2007.
2. Buchfelder M., Buchfelder A., Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL 2006.
3. Kamiński.B., Dziak A., Doraźna pomoc lekarska, PZWL, Warszawa, 1994.
4. Strużyna J.(red.), Oparzenia w katastrofach i masowych zdarzeniach, PZWL2000.
Literatura uzupełniająca
2. Wyatt J.P., Illingworth R.N., Clancy M.J., Munro P., Robertson C.E., Podręcznik doraźnej pomocy
medycznej, 2003.
2. http://www.prc.krakow.pl/wyty/wyt2005.html - Wytyczne 2005 resuscytacji krążeniowo-oddechowej (ogłoszone w dniu 15 grudnia 2005).
120 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
36.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
RATOWNICTWO EKOLOGICZNE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
1
1
15
15
VII
15
1E
1
15
15
ECTS
1
3
Przedmioty wprowadzające i wymagania wstępne
Chemia, fizyka, nawigacja, ratownictwo morskie, budowa i stateczność statku, bezpieczeństwo statku, prawo
morskie, ochrona środowiska.
Założenia i cele przedmiotu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami ratownictwa ekologicznego, z jakimi
absolwent może spotkać się po podjęciu pracy na morzu.
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów i wykonaniu ćwiczeń student powinien:
Znać → zasady organizacji i współdziałania różnych służb ratowniczych, podstawowe rodzaje zagrożeń
ekologicznych, podstawowe urządzenia, materiały i metody stosowane w ratownictwie ekologicznym, zasady
prognozowania zasięgu zagrożeń w powietrzu, gruncie i na wodzie, zasady działania podczas likwidacji
rozlewów olejowych oraz awaryjnych wycieków substancji palnych, wybuchowych i toksycznych.
Umieć → identyfikować podstawowe rodzaje zanieczyszczeń, oceniać stopień zagrożenia ekologicznego,
podstawowe zasady wykonywania pomiarów stężeń wybuchowych i niebezpiecznych, wytypować właściwe
urządzenia, sprzęt i materiały niezbędne do likwidacji konkretnego zagrożenia, stosować właściwe procedury
w akcjach ratowniczych, posługiwać się środkami ochrony osobistej.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
RATOWNICTWO EKOLOGICZNE
AUDYTORYJNE
15 GODZ.
1.
Właściwości ropy naftowej i produktów jej przerobu istotne dla bezpieczeństwa i zagrożenia
ekologicznego.
2. Ogólne zasady postępowania podczas określania stężenia palnych i toksycznych par i gazów.
3. Katastrofy ekologiczne.
4. Jednostki i awaryjne służby ratownictwa ekologicznego.
5. Prognozowanie rozprzestrzeniania się awaryjnych wycieków olejowych i chemicznych w
powietrzu, gruncie i na wodzie.
6. Metodyka wyznaczania stref zagrożeń.
7. Charakterystyka procesów zachodzących w morzu i towarzyszących przemianom związków
ropopochodnych i chemikaliów pochodzących z rozlewów i wycieków: parowanie, dryf,
rozprzestrzenianie, emulgowanie, rozpuszczanie, utlenianie, biodegradacja i inne procesy.
8. Ograniczanie powierzchni rozlewów olejowych na morzu. Rodzaje, budowa i charakterystyka zapór
przeciwolejowych (zapory stałe, pływające, pływająco-zatapialne, zatapialne, sorpcyjne i in.)
9. Zbieranie oleju z powierzchni morza. Rodzaje, budowa i charakterystyka mechanicznych urządzeń
zbierających (zbieracze przelewowe, wirowe, adhezyjne, ssawy).
10. Rodzaje i własności sorbentów stosowanych w ratownictwie ekologicznym.
11. Stosowanie dyspergentów w ratownictwie ekologicznym.
12. Globalne koncepcje ochrony ekosystemów morskich.
SEMESTR VII
RATOWNICTWO EKOLOGICZNE
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
121
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.
Ustalanie sposobu postępowania w sytuacji awaryjnej na podstawie własności fizykochemicznych
związku chemicznego.
2. Ocena zasięgu zagrożenia z zastosowaniem metod tradycyjnych (z użyciem wzorów,
nomogramów, wyników testów poligonowych).
3. Systemy informacyjne oraz metody wspomagania komputerowego w ratownictwie ekologicznym.
4. Prognozowanie rozprzestrzeniania się wycieków olejowych i chemicznych oraz gazów palnych,
wybuchowych i toksycznych z uwzględnieniem całokształtu warunków hydrometeorologicznych.
5. Monitorowanie i wykrywanie rozlewów olejowych na morzu.
6. Identyfikacja źródeł i sprawców zanieczyszczeń.
7. Zwalczanie awaryjnych skażeń gruntu oraz brzegu morskiego.
8. Zwalczanie awaryjnych skażeń wód powierzchniowych lądowych i przybrzeżnych.
9. Podwodne skażenia wód morskich.
10. Analiza podstawowych parametrów techniczno-eksploatacyjnych zapór przeciwolejowych,
zbieraczy oleju i pomp pod kątem ich zastosowania w typowych scenariuszach akcji ratowniczych
na morzu.
11. Wyciąganie wniosków dotyczących zastosowanego sprzętu i efektywności akcji ratowniczych, na
podstawie archiwalnych akcji likwidacji rozlewów na morzu.
SEMESTR VII
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
RATOWNICTWO EKOLOGICZNE
LABORATORYJNE
15 GODZ.
Oznaczanie podstawowych parametrów fizykochemicznych produktów naftowych (gęstości,
lepkości, temperatury zapłonu) i identyfikacja substancji na podstawie ich własności fizycznych
i chemicznych.
Odporność chemiczna materiałów stosowanych w ratownictwie. Dobór materiału uszczelniającego
do likwidacji przecieku.
Badanie własności sorbentów stosowanych w ratownictwie ekologicznym.
Pomiar toksycznych stężeń gazów i par z wykorzystaniem kolorymetrycznych rurek
wskaźnikowych.
Pomiar stężenia gazów i par wybuchowych oraz tlenu z wykorzystaniem miernika elektronicznego.
Charakterystyka substancji niebezpiecznych na podstawie baz danych. Wykorzystanie baz danych i
systemów informacyjnych stosowanych w transporcie materiałów.
Neutralizacja różnych rodzajów zanieczyszczeń oraz ich utylizacja
Metody dydaktyczne
Asymilacji wiedzy, pokaz, wnioskowanie dedukcyjne.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność na zajęciach oraz zaliczenie przeprowadzanych podczas
każdego semestru kolokwiów z wynikiem pozytywnym.
Literatura podstawowa
SEMESTR V
1. Bądkowski A., Rozlewy olejowe na morzu, Wydawnictwo Morskie. Gdańsk 1985;
2. Guzewski P., Rurki wskaźnikowe w działaniach jednostek straży pożarnej, Poznań 1999.
3. Małaczyński M., Nadzwyczajne zagrożenia środowiska. Część I. Zagrożenie środowiska olejami.
4. Molenda J., Chemia techniczna, W-wa 1993, (Rozdział 20. Przeróbka ropy naftowej)
5. Ranecki J., Procedury postępowania i taktyka działań ratowniczych przy wykorzystaniu samochodu
ratownictwa chemiczno-ekologicznego.
6. Ranecki J., Ratownictwo chemiczno-ekologiczne, Poznań 1998.
7. Zagrożenia, Specjalistyczny periodyk poświęcony problemom ratownictwa chemicznego i ekologicznego
– (roczniki 2002-2006).
SEMESTR VII – ĆWICZENIA
1. Bądkowski A., Rozlewy olejowe na morzu, Wydawnictwo Morskie. Gdańsk 1985;
2. Małaczyński M., Nadzwyczajne zagrożenia środowiska. Część I. Zagrożenie środowiska olejami.
3. IMDG Code – International Maritime Dangerous Goods Code, IMO, London 2002,
4. Witryna internetowa: The International Tanker Owners Pollution Federation Limited – www.itopf.com
5. Prospekty reklamowe firm: LAMOR, RO-CLEAN DESMI i in.
6. Zestaw materiałów z zakresu ratownictwa ekologicznego (w większości opracowanych w formie
prezentacji multimedialnej) – 17 szt. płytek CD
7. Material Safety Data Sheets
http://hazard.com/msds,
122 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8. The Accident Database
www.icheme.org/accident_db.hmtl.
SEMESTR VII – LABORATORIA
1. Guzewski P., Rurki wskaźnikowe w działaniach jednostek straży pożarnej, Poznań 1999;
2. Kurc B., Krupowies J., Wiznerowicz Cz., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii dla ratownictwa morskiego
(maszynopis dostępny w czytelni).
3. Ranecki J., Ratownictwo chemiczno-ekologiczne, Poznań 1998;
4. Ranecki J., Schroeder M., Uszczelnienia w ratownictwie, Wyd. Firex 1998;
5. Wykrywacz gazów WG-2M – Instrukcja użycia.
6. Q RAE Plus Detektor wielogazowy – Instrukcja obsługi i konserwacji.
7. Norma europejska EN 1231 Wymagania dotyczące rurek wskaźnikowych do krótkotrwałego pomiaru.
8. IMDG Code – International Maritime Dangerous Goods Code, IMO, London 2002.
9. Karty charakterystyki substancji, Wyd. CIOP, 2003.
10. Ustawa o transporcie drogowym materiałów niebezpiecznych – 2002.199.1671.
11. Bazy internetowe:
Polskie Odczynniki Chemiczne S.A.
www.poch.com.pl.karty_1.php
Material Safety Data Sheets
http://hazard.com/msds
CIOP – Wartości NDS
www.wypadek.pl
The Accident Database
www.icheme.org/accident_db.hmtl.
Literatura uzupełniająca
SEMESTR V
1. Zestaw materiałów z zakresu ratownictwa ekologicznego (w większości opracowanych w formie
prezentacji multimedialnej) – 17 szt. płytek CD
2. Prospekty reklamowe firm: LAMOR, RO-CLEAN DESMI i in.
3. Olszewski G., Zastosowanie dyspersantów w ratownictwie, Praca dyplomowa 2004.
4. www.itopf.com – Witryna internetowa The International Tanker Owners Pollution Federation Limited
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
123
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
37.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
RATOWNICTWO WODNE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
I
15
1
15
ECTS
1
II
15
1
15
1
III
15
1
15
1
IV
15
1
15
1
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Wychowanie fizyczne, umiejętność pływania.
Założenia i cele przedmiotu
Nauczanie technik i metod udzielania pomocy osobom znajdującym się w wodzie i pod wodą. Kształtowanie
postaw ratownika.
Znać → zasady bezpieczeństwa podczas działania w wodzie i w jej bezpośrednim sąsiedztwie, postępowania
w przypadku zagrożenia w wodzie w zależności od warunków, planowanie i koordynowanie akcji ratowniczej
z wykorzystaniem dostępnych środków, podstawy fizjologii wysiłku, biomechaniki i fizyki w odniesieniu do
środowiska wodnego.
Umieć → pływać kraulem i stylem klasycznym modyfikowanym /ratowniczym/, holować samodzielne
i zespołowo poszkodowanego bez sprzętu i z użyciem sprzętu osobistego, wykonywać skoki ratownicze do
wody, wydobywać poszkodowanego na brzeg, uwalniać się z objęć tonącego, pływać i prowadzić
poszukiwanie pod wodą.
Prezentować postawę → ofiarność w niesieniu pomocy, respektowanie poleceń przełożonych, współdziałanie
w zespole, wytrwałość w dążeniu do celu.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR I
1.
2.
3.
4.
5.
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Nauka techniki kraula ratowniczego na dystansie 50 m.
Nauka techniki pracy nóg do stylu klasycznego w pozycji i na plecach.
Nauka nożycowej pracy nóg – pozycja na boku.
Nauka skoku ratowniczego wykrocznego.
Nauka pływania pod wodą na dystansie 25 m z pracą nóg techniką klasyczną.
SEMESTR II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
RATOWNICTWO WODNE
RATOWNICTWO WODNE
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Doskonalenie techniki kraula ratowniczego na dystansie 100 m.
Nauka chwytów uwalniających z objęć tonącego.
Nauka samodzielnego holowania tonącego sposobem żeglarskim.
Nauka samodzielnego holowania tonącego sposobem za doły pachowe.
Nauka samodzielnego holowania tonącego sposobem za rzuchwę.
Nauka skoków ratowniczych : rozkroczny, płaski.
Nauka zanurzania się pod wodą: scyzoryk.
Nauka techniki samodzielnego wydobycia tonącego na brzeg.
SEMESTR III
RATOWNICTWO WODNE
124 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Doskonalenie techniki i wytrzymałości w pływaniu kraulem ratowniczym na dystansie 150 m.
Doskonalenie samodzielnego holowania na dystansie 100 m.
Nauka holowania tonącego z wykorzystaniem płetw na dystansie 150 m.
Nauka holowania w zespole.
Doskonalenie chwytów uwalniających z objęć tonącego – pozorowana akcja z agresywnym
poszkodowanym.
Doskonalenie poruszania się pod wodą w płetwach i bez.
SEMESTR IV
1.
2.
3.
4.
5.
6.
RATOWNICTWO WODNE
ĆWICZENIOWE
15 GODZ.
Holowanie tonącego na dystansie 150 m bez użycia sprzętu.
Holowanie tonącego na dystansie 250 m w płetwach.
Wykorzystanie boi SP podczas akcji.
Pozorowana kompleksowa akcja ratownicza.
Doskonalenie skoków do wody w sprzęcie ABC.
Pływanie pod wodą z zatrzymanym oddechem jako element poszukiwań
Metody dydaktyczne
a) metody przekazywania wiedzy: pokaz, objaśnienie, prelekcja,
b) metody nauczania ruchu :
− syntetyczna /kompleksowa, analityczna
− naśladowcza ścisła, bezpośredniej celowości ruchu
Forma zaliczenia przedmiotu
wykonanie zadań w wodzie poprawnie technicznie i w wymaganym czasie.
Warunki zaliczenia przedmiotu
Wykazanie się umiejętnością wykonania zadania ruchowego nauczanego w danym semestrze na poziomie co
najmniej dostatecznym.
Ponadto po II semestrze spełnienie 90% wymaganego minimum na stopień młodszego ratownika wg Norm
WOPR i ISLS, a po IV semestrze spełnienie 90% norm na stopień ratownika WOPR.
Literatura podstawowa
1. Błasiak P., Chudaj M., Kurdek K., Ratownictwo Wodne – vademecum, Warszawa 2001.
2. Prawie wszystko o ratownictwie wodnym, Praca Zbiorowa, WOPR 1993.
Literatura uzupełniająca
1. Joiner J.T., NOAA Diving Manual, Fourth edition 2001.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
125
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
38.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
HYDROMECHANIKA I HYDROTECHNIKA
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
2
30
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Budowa i stateczność statku, meteorologia i oceanografia, manewrowanie statkiem.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → elementy hydrostatyki okrętowej związane z obliczeniami ratowniczymi, wpływ zjawisk
hydroaerodynamicznych na statek i związany z tym jego ruch na fali wzdłuż trzech osi odniesienia oraz dryf
statku, charakterystykę procesów brzegowych i dennych na wybrzeżu morskim w rejonie fal przybojowych
oraz w korytach kanałowych, elementy podstawowych konstrukcji hydrotechnicznych, osłony i prognozy
hydrometeorologicznej w strefie działań ratowniczych.
Umieć → określać oddziaływania hydrostatyczne, hydrodynamiczne i aerodynamiczne na statek, oceniać
zagrożenia statku i dryf na fali, określać wielkość wpływu prądu i falowania na obiekty pływające i na
mieliźnie, oceniać zagrożenie ze strony istniejących obiektów hydrotechnicznych, oceniać procesy i prognozy
hydrometeorologiczne w strefie działań ratowniczych.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR IV
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
HYDROMECHANIKA I HYDROTECHNIKA
ĆWICZENIOWE
Podstawy hydrostatyki okrętowej.
Wybrane zjawiska hydro- i aerodynamiczne.
Falowanie morza:
3.1. widmowe parametry falowania nieregularnego,
3.2. statystyczne parametry falowania nieregularnego.
Statek jako liniowy obiekt dynamiczny.
Zjawiska towarzyszące ruchowi statku na fali.
Warunki wystąpienia rezonansu kołysań bocznych.
Krótkoterminowa prognoza kołysań bocznych.
Stabilizacja kołysań bocznych statku.
Dryf statku bez napędu.
Hydrodynamika procesów brzegowych i dennych.
Oddziaływanie prądów dennych i w korytach otwartych na dno, obiekty stałe i pływające.
Fala przybojowa w strefie operacji BSRM.
Konstrukcje hydrotechniczne w strefie operacji BSRM.
Konstrukcje hydrotechniczne w portach i na drogach wodnych.
Procesy hydrometeorologiczne w strefie SAR.
Osłona hydrometeorologiczna w strefie SAR.
Prognozy meteorologiczne w strefie SAR.
Krótkoterminowe prognozowanie pogody (elementy synoptyki).
Określanie prawdopodobieństwa ekstremalnych stanów pogodowych.
Wpływ warunków pogodowych na obszary poszukiwań.
Wezbrania sztormowe i ekstremalne poziomy morza.
Strefy deformacji falowania i występowania przyboju.
Określanie kierunków prądów na otwartym akwenie i w strefie brzegowej.
126 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
30 GODZ.
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Metody dydaktyczne
Ćwiczenia w formie prezentacji multimedialnej z komentarzem, wspomagany innymi środkami
audiowizualnymi.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Forma zaliczenia: sprawdzian pisemny, test sprawdzający.
Literatura podstawowa
1. Basiński T., Pruszak Z., Tarnowska M., Zeidler R., Ochrona brzegów morskich, Wydawnictwo IBW
PAN, Gdańsk 1993.
2. Dębicki E., Zagadnienie geotechniczne budowli morskich, Wydawnictwo Morskie Gdańsk 1997.
3. Dudzaik J., Okręt na fali, Wydawnictwo Morskie Gdańsk 1980.
4. Gurgul H., Hydrodynamika morza, Wyd. Uniwersytet Szczeciński, 2001.
5. Hueckel S., Budowle morskie I, II, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1974.
6. Prusak Z., Dynamika brzegu i dna morskiego, Wydaw. IBW PAN, Gdańsk 1998.
7. Wiśniewski B., Falowanie wiatrowe, Wyd. Uniwersytet Szczeciński, 1998.
Literatura uzupełniająca
1. Brzeg morski zrównoważony, Praca zbiorowa pod red. Furmańczyk K., Wyd. Uniwersytet Szczeciński,
INOM Szczecin 2006.
2. Coufal R., Bed changes on sedyment transport AT river month, Wyd. IBW PAN, Gdańsk 1997.
3. Dudziak J., Teoria okrętu, Wydawnictwo Morskie Gdańsk 1988.
4. Mazurkiewicz B., Wiśniewski F., Gwizdała K., Pruszka Z., Morskie Budowle Hydrotechniczne, Fundacja
Przemysłu Okrętowego, 2006.
5. Potrzeby ewolucji brzegu, Wyd. Uniwersytet Szczeciński, INOM Szczecin 2005.
6. Problemy eksploatacji obiektów pływających , Mat. EXPLO-ship 2006, Wyd. Akademia Morska ,
Szczecin.
7. Skóra K., Wiśniewski B., Pływy i prądy pływowe, Wyd. Akademia Morska, Szczecin 2006.
8. Stalińsi J., Teoria okrętu, Wydawnictwo Morskie Gdańsk 1988.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
127
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
39.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
WARSZTATY TECHNICZNE
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
PLAN ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH
Semestr
Liczba tygodni
Liczba godzin w tygodniu Liczba godzin w semestrze
w semestrze
A
C
L
A
C
L
V
15
2
30
ECTS
2
Przedmioty wprowadzające i inne wymagania
Fizyka, chemia, podstawy budowy maszyn, hydromechanika i hydrotechnika.
Założenia i cele przedmiotu
Po wysłuchaniu przewidzianych programem wykładów student powinien:
Znać → konstrukcję podstawowych typów lin włókiennych i stalowych; cechy fizykochemiczne
i eksploatacyjne lin włókienniczych i stalowych; zasady konserwacji i składowania lin, normy branżowe
dotyczące splotów lin okrętowych, opasek, węzłów lin okrętowych, elementy oraz zasadę działania
i eksploatację urządzeń pokładowych, zagadnienia konserwacji statku. Pojęcia podstawowe
materiałoznawstwa; podstawowe mechanizmy niszczenia materiałów i obróbki plastycznej; podstawy budowy
strukturalnej stopów metali; stopy metali nieżelaznych, właściwości fizyczne i użytkowe oraz zakresy
zastosowań; materiały ceramiczne stosowane w technice okrętowej; materiały polimerowe stosowane w
technice okrętowej; inne materiały niemetalowe stosowane w okrętownictwie; wybrane materiały
kompozytowe; podstawowe techniki badań i łączenia (spawania) materiałów, cięcie materiałów. W zakresie
cięcia i spawania gazowego: przepisy bhp i ppoż. obowiązujące przy spawaniu i cięciu gazowym, zasady
bezpiecznego magazynowania i użytkowania butli z gazami technicznymi używanymi przy spawaniu i cięciu
gazowym, budowę i zasady działania sprzętu spawalniczego, właściwości gazów technicznych (tlenu i
acetylenu), budowę i rodzaje płomienia, rodzaje złącz, spoin i pozycji spawania, rodzaje materiałów
dodatkowych.
Umieć → wykonywać sploty i opaski na linach, wiązać węzły, prawidłowo obkładać liny na urządzeniach
cumowniczych, bębnach wind, hakach, markować i konserwować liny okrętowe. Identyfikować materiał na
podstawie charakterystycznych jego właściwości; przewidzieć zmiany właściwości materiału następujące w
wyniku oddziaływania standardowych i anomalnych czynników eksploatacyjnych. W zakresie cięcia i
spawania gazowego: przygotować sprzęt spawalniczy do cięcia lub spawania oraz prawidłowo posługiwać się
nim, przygotować materiał do cięcia lub spawania, ciąć (przepalać) palnikiem stal w postaci blach i rur.
PROGRAM ZAJĘĆ
SEMESTR V
WARSZTATY TECHNICZNE
LABORATORYJNE
30 GODZ.
MATERIAŁOZNAWSTWO WŁÓKIENNICZE I PRACE TAKIELARSKIE (15 GODZ.)
1. Klasyfikacja i charakterystyki lin:
1.1. liny włókiennicze – konstrukcja, klasyfikacja, właściwości eksploatacyjne;
1.2. liny stalowe – konstrukcja, klasyfikacja, właściwości eksploatacyjne;
1.3. liny kombinowane – konstrukcja, klasyfikacja, właściwości eksploatacyjne.
2. Opaski, marki na linach stalowych i włókienniczych.
3. Węzły na linach włókienniczych:
3.1. zwykły, ósemkowy, półsztyk, płaski, refowy, prosty, prosty zabezpieczony, flagowy,
flagowy podwójny, wantowy, zaciskowy, belkowy, palowy, rybacki, ławkowy,
ratowniczy, ratowniczy podwójny, ratowniczy bez końca, rzutkowy, łącznikowy,
skrótowy, holowniczy, topowy, masztowy, pętlowy, stelingowy, hakowy zwijany,
hakowy wiązany, hakowy pojedynczy, hakowy podwójny, wieszakowy.
4. Sploty na linach włókiennych:
4.1. splot powrotny, splot krótki, splot długi, splot ucho, splot ucho z kauszą.
128 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
5.
6.
Sploty na linach stalowych:
5.1. splot ucho, splot ucho z kauszą, splot krótki, splot długi.
Elementy uzbrojenia lin okrętowych:
6.1. kausze, haki, szakle, kretliki, zaciski.
MATERIAŁOZNAWSTWO OGÓLNE (15 GODZ.)
1. Identyfikacja rodzajów i gatunków materiałów stosowanych w okrętownictwie:
1.1. utwardzanie metali przez zgniot i obróbkę cieplną;
1.2. plastyczność i kruchość materiałów metalowych, tworzyw sztucznych, ceramiki;
1.3. zmiana właściwości metali i tworzyw sztucznych w podwyższonych temperaturach;
1.4. palność tworzyw sztucznych, farb i lakierów – produkty spalania, zagrożenia.
2. Materiały narzędziowe stosowane w obróbce skrawaniem – cięciu:
2.1. stale narzędziowe, szybkotnące, węgliki spiekane, diament polikrystaliczny;
2.2. przecinanie wyrobów z różnych materiałów.
3. Materiały narzędziowe ścierne używane do cięcia:
3.1. budowa tarcz ściernych, zasady doboru materiałów ściernych;
3.2. przecinanie wyrobów z różnych materiałów.
4. Procesy spawalnicze:
4.1. spawanie i cięcie gazowe, elektryczne, plazmowe, laserowe;
4.2. technologie i zagrożenia.
5. Gazy techniczne używane w spawalnictwie:
5.1. tlen, acetylen, dwutlenek węgla, argon, hel,
5.2. właściwości,
5.3. zagrożenia,
5.4. przechowywanie,
5.5. znakowanie butli,
5.6. instalacje rozprowadzające,
5.7. zasady bezpiecznego obchodzenia się z gazami technicznymi.
6. Przecinanie metodami spawalniczymi:
6.1. cięcie palnikiem acetylenowo-tlenowym,
6.2. cięcie elektro-powietrzne z użyciem elektrody węglowej,
6.3. lanca tlenowa,
6.4. cięcie materiałami wybuchowymi,
6.5. cięcie pod wodą.
7. Demonstracja specjalistycznego sprzętu:
7.1. przecinarki tarczowe,
7.2. przecinarki nożycowe,
7.3. rozpieraki i podnośniki hydrauliczne, nożycowe.
Metody dydaktyczne
Zajęcia laboratoryjne polegają na wykonywaniu splotów i opasek na linach włókienniczych i stalowych oraz
nauce wiązania węzłów zgodnie z polską normą. Przedmiot prowadzony w formie laboratoriów z
zastosowaniem pomocy dydaktycznych w formie multimedialnych prezentacji oraz urządzeń (w tym aparatury
pomiarowej) badawczych.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest opanowanie materiału przedstawionego w programie oraz wykonanie
splotów i węzłów na ocenę oraz opanowanie materiału przedstawionego w programie oraz oddanie
sprawozdań z odbytych laboratoriów. Zaliczenie może być przeprowadzone w formie pisemnej lub ustnej.
Literatura podstawowa
5. Biuro Projektów Budownictwa Morskiego: Węzły lin okrętowych, Wydawnictwo Normalizacyjne,
Warszawa, 1966.
1. Cicholska M., Czechowski M., Materiałoznawstwo okrętowe, Wyższa Szkoła Morska w Gdyni 1999.
2. Dobrzański L, Nowosielski R., Badanie metali. Cz. I., Wyd. Polit. Śląskiej, Gliwice 1986.
6. Gańko A., Dziewulski J., Jachtowe roboty bosmańskie, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa,
1978.
3. Gawdzińska K., Nogalska D., Szweycer M., Technologia materiałów, Fundacja Rozwoju Wyższej Szkoły
Morskiej w Szczecinie, 2002.
7. Owen P., Węzły, Wydawnictwo „Panda”, Warszawa, 1997.
4. Prowans S., Materiałoznawstwo, PWN, Warszawa – Poznań 1980
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
129
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.
Salecki J., Piechal A., Liny węzły sploty, Wydawnictwo „Junga”, Warszawa, 1995.
Literatura uzupełniająca
1. Coatings and Inspection Manual. Jotun Protective Coatings, Norway, 1988.
2. Janicki M., Materiały ogniotwórcze, Wyd. Warszawa 1984.
3. Lenczyk D., Materiałoznawstwo instalacyjne. Laboratorium, Wyd. Polit. Poznańskiej, Poznań 1998
4. Prowans S. Metaloznawstwo, PWN Warszawa 1988
5. Puchalski J., Uciński H., Vademecum marynarza pokładowego, Wydawnictwo „Trademar”, Gdynia,
2004.
6. Zawiesia, Liny. Catalog Sanger Metal, Szczecin, 2006.
130 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
40.
Przedmiot:
Jednostka prowadząca kierunek
PRAKTYKI
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
NAWIGACJA
RATOWNICTWO
Stacjonarne
Kierunek
Specjalność
Tryb studiów
Semestr
Rodzaj praktyki
Czas trwania
ECTS
I
Górski obóz kondycyjny
7 dni
1
II
Praktyka morska przygotowawcza (kandydatka)
2 tyg.
Wakacje II sem.
Praktyka marynarska
4 tyg.
Wakacje II sem.
Ratownictwo wodne
(płetwonurek(*) ratownik wodny/sternik motorowodny)
10 dni
VI
Praktyka specjalistyczna*
9 tyg.
30
VII i VIII
Ratownictwo medyczne
4 dni
1
5
* lub praktyka indywidualna morska w wymiarze 4 miesięcy w żegludze międzynarodowej, w dziale
pokładowym na statkach o pojemności brutto 500 lub wyższej (zgodnie z założeniami programowymi dla TMVI i VII sem.).
SEMESTR I
GÓRSKI OBÓZ KONDYCYJNY
7 DNI
DZIAŁANIE W TRUDNYCH WARUNKACH KLIMATYCZNYCH I TERENOWYCH
Miejsce praktyki: teren górski o ostrym klimacie
Czas trwania: 1 tydzień (7 dni)
Założenia i cele praktyki:
Poznanie specyfiki ratownictwa i pracy ratowników w trudnych warunkach klimatycznych i terenowych.
Zapoznanie z technologiami i technikami zabezpieczenia termicznego organizmu, sposobami poruszania się w
terenie, wdrożenie do współpracy w grupie w warunkach stresowych – zmęczenie, klimat.
Praktyka ma na celu:
Poznanie → mechanizmów reakcji adaptacji organizmu na działanie niskich temperatur; technologii i technik
stosowanych do zabezpieczenia termicznego organizmu adekwatnie do wysiłku i klimatu; zasad poruszania się
w warunkach ograniczonej widoczności i nieznanym terenie; procedur postępowania przy wystąpieniu
wychłodzenia i przegrzania organizmu.
Nabycie umiejętności → prawidłowego przygotowania się do działania w niskich temperaturach; udzielania
pomocy w przypadku wychłodzenia i przegrzania organizmu z zastosowaniem dostępnych środków;
planowania tras; przygotowania sprzętu osobistego użytku adekwatnie do zadania; znoszenia dużego
obciążenia fizycznego w trudnych warunkach pogodowych; współdziałania w zespole.
Prezentowanie postawy → chęci niesienia pomocy niezależnie od warunków; koleżeńskiej współpracy w
grupie; odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo jako element bezpieczeństwa całego zespołu.
Założenia organizacyjne: jeden instruktor na 15 studentów do prowadzenia zajęć w warunkach górskich, 1
opiekun praktyki.
Metody dydaktyczne:
a/ metody przekazywania wiedzy: pokaz, objaśnienie, prelekcja
b/ metody nauczania ruchu :
- syntetyczna /kompleksowa, analityczna
- naśladowcza ścisła, zadaniowa
System kontroli i zaliczania praktyk
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
131
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
1.
2.
3.
Zajęcia realizowane są pod nadzorem opiekuna praktyk.
Sprawdzanie i ocenianie stopnia opanowania poszczególnych umiejętności przez studentów
realizowane jest w systemie ciągłym przez prowadzącego szkolenie i opiekuna praktyki. Zaliczenie
końcowe odbywa się poprzez indywidualną ocenę wykonanych przez poszczególnych studentów
zadań w terenie górskim.
Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
PROGRAM PAKTYKI (40 godzin)
Wykłady 4h (przed wyjazdem w warunki górskie):
1. Zasady ubierania się w zależności od temperatury i planowanego wysiłku. Technologie materiałowe i
rozwiązania techniczne stosowane w konstrukcji ubrań zabezpieczających przed niskimi temp.
2. Reakcje adaptacji organizmu na niskie temperatury. Postępowanie w przypadku zaburzeń homeostazy
organizmu spowodowanej niską lub wysoką temperaturą.
Zajęcia terenowe 36 h:
1. Poruszanie się w terenie pieszo – dostosowanie tempa grupy do jej składu.
2. Poruszanie się w warunkach zimowych z wykorzystaniem podstawowego sprzętu i adekwatnie do
stopnia trudności terenowych.
3. Pokonywanie dłuższych i bardziej stromych odcinków.
4. Pokaz i wykorzystanie w działaniu technik stosowanych w ratownictwie górskim.
5. Marsz w warunkach ograniczonej widoczności .
6. Transport poszkodowanego w trudnych warunkach terenowych z wykorzystaniem podstawowego i
specjalistycznego sprzętu.
7. Symulowana akcja poszukiwawczo-ratownicza przy współudziale GOPR.
SEMESTR II
PRAKTYKA MORSKA PRZYGOTOWAWCZA
KANDYDATKA
2 TYG.
MIEJSCE PRAKTYKI: Statek szkolno-badawczy „Nawigator XXI”.
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE I ORGANIZACYJNE
Celem praktyki jest sprawdzenie przydatności studentów do pracy na morzu, zapoznanie
z życiem i pracą na statku, nauczenie podstawowych umiejętności marynarskich oraz ogólne zaznajomienie z
wybranymi zagadnieniami wiedzy zawodowej, traktowane jako przygotowanie do zajęć teoretycznych
realizowanych w toku studiów. Program praktyki jest realizowany przez instruktaże, demonstracje, ćwiczenia
praktyczne, pełnienie wacht i służb oraz pracę na rzecz statku.
Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
Zajęcia programowe
- 70 godzin
1. Organizacja pracy na statku
2. Ratownictwo
3. Ochrona przeciwpożarowa
4. Marynarskie wachty morskie i służby portowe
5. Bezpieczeństwo i higiena pracy
6. Wiedza okrętowa
7. Nautyka
8. MPDM
9. Język angielski
-
2
8
10
16
8
8
8
2
8
godziny
godzin
godzin
godzin
godzin
godzin
godzin
godziny
godzin
System kontroli i zaliczania praktyk
1.
2.
3.
4.
5.
Zajęcia realizowane są przez oficera wachtowego pod nadzorem starszego oficera.
Kontrola przebiegu praktyki przez kapitana i oficera nadzorującego praktykę na statku odnotowana w
Książce praktyk morskich.
Okresowa kontrola przebiegu praktyki przez opiekuna/kierownika praktyk.
Praktyka zaliczana jest na statku przez starszego oficera /kapitana statku poprzez ocenę nabytych
umiejętności w trakcie praktyki.
Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
132 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
PROGRAM ZAJĘĆ
1.
Organizacja pracy na statku (system zarządzania bezpieczeństwem)
Regulamin statku szkolnego, podstawowe przepisy bhp, rozkład dnia na statku. Instruktaże alarmowe:
zasady zachowania się i obowiązki członków załogi w czasie alarmów. Organizacja pracy i służb na statku,
zasady, zależności, polecenia służbowe. Zwyczaje i ceremoniał morski.
2.
Ratownictwo
Budowa i wyposażenie łodzi ratowniczej. Opuszczanie, podnoszenie i manewry łodzią ratowniczą.
Budowa i wyposażenie tratw pneumatycznych. Wodowanie tratwy, zajmowanie miejsc w tratwie, odwracanie
tratwy, wciąganie rozbitka do tratwy. Skok do wody w kamizelce ratunkowej. Praktyczne ćwiczenia alarmu
„człowiek za burtą”. Używanie sygnałów wzywania pomocy. Użycie kombinezonu ratunkowego. Środki
sygnalizacji pirotechnicznej.
3.
Ochrona przeciwpożarowa
Zagrożenie pożarowe i zapobieganie pożarom na statku. Sprzęt pożarowy i jego obsługa. Instalacje
gaśnicze, wykrywcze i sygnalizacyjne. Taktyka walki z pożarami. Próbne alarmy przeciwpożarowe; szkolenie
i ćwiczenia praktyczne w obsłudze i konserwacji sprzętu przeciwpożarowego.
Aparat oddechowy – budowa, testowanie, użycie.
4.
Marynarskie wachty morskie i służby portowe
Służba trapowa, czuwanie nad bezpieczeństwem statku – obchody prewencyjne. Wachta morska:
sterowanie i obserwacja. Wachta kotwiczna. Służba w maszynie i dziale hotelowym.
5.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Ogólne zasady bezpieczeństwa na statkach morskich. Zasady bezpiecznej obsługi urządzeń
cumowniczych, kotwicznych i sterowych. Bezpieczeństwo przy pracach pokładowych, sprzęt i odzież
ochronna. Wymogi sanitarne i zdrowotne.
6.
Wiedza okrętowa
Zasady sterowania: urządzenie sterowe statku, utrzymywanie statku na kursie, komendy na ster,
sterowanie w nabieżniku i sterowanie awaryjne.
Manewry: przygotowanie stanowisk manewrowych na dziobie i rufie. Posługiwanie się rzutkami,
stoperami i odbijaczami. Ćwiczenia w obsłudze lin i urządzeń cumowniczych. Obsługa sztormtrapu.
Urządzenia kotwiczne i zasady ich bezpiecznej obsługi.
Konserwacja statku: przygotowanie powierzchni do konserwacji. Użycie narzędzi do usuwania rdzy,
technika malowania. Nabycie umiejętności pracy narzędziami do konserwacji statku.
Roboty linowe: zapoznanie z budową lin włókiennych i stalowych. Podstawowe węzły i sploty lin
włókiennych.
Budowa i konstrukcja statku: główne elementy konstrukcyjne statku, grodzie, zbiorniki, wymiarowanie
statku: znak wolnej burty, znaki zanurzenia, odczytywanie zanurzenia. Ogólne zapoznanie się z siłownią,
systemami rurociągów i zespołem prądotwórczym. Rozpoznawanie typów i przeznaczenie statków
spotykanych na morzu i w porcie.
Zasady gospodarki śmieciami na statkach, pojęcie obszaru specjalnego, warunki usuwania śmieci poza
obszarami specjalnymi i w obszarach specjalnych.
7.
Nautyka
Zapoznanie się z mostkiem nawigacyjnym i urządzeniami nawigacyjnymi statku: kompas magnetyczny,
żyrokompas i repetytory, autopilot, radar, echosonda, log, kursograf, odbiorniki systemów nawigacyjnych i
AIS, sekstant, chronometr. Ogólne zapoznanie się z systemami łączności.
Mapy i wydawnictwa – przechowywanie, katalogowanie, użycie. Ćwiczenia w posługiwaniu się
namiernikiem optycznym, sekstantem, sondą ręczną. Ćwiczenia w pomiarze prędkości i kierunku wiatru.
Określanie prędkości metodą logu burtowego. Praktyczne zapoznanie się z oznakowaniem nawigacyjnym
stałym (latarnie, nabieżniki, stawy) i pływającym oraz podstawowymi charakterystykami świateł. Ćwiczenia w
identyfikacji świateł, znaków dziennych. Zapoznanie się z podstawowymi konstelacjami gwiezdnymi.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
133
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
8.
MPDM
Podstawowe światła i znaki statków. Sygnały wzywania pomocy. Sygnały manewrowe i sygnały
nadawane podczas ograniczonej widzialności. Analiza podstawowych sytuacji przy spotkaniu statków –
pojęcie pierwszeństwa drogi.
9.
Język angielski
Komendy na ster, komendy manewrowe, nazwy części statku, nazwy lin i urządzeń cumowniczych.
Załga statku, codzienne czynności. urządzenia i sprzęt ratunkowy na statku, sprzęt awaryjny i
przeciwpożarowy. Alarmy: opuszczania statku, przeciwpożarowy, alarmy innych zagrożeń. Nazwy
podstawowych narzędzi i osprzętu stosowanego w pracach pokładowych i przeładunkowych.
PO SEMESTRZE II
PRAKTYKA MARYNARSKA
4 TYG.
MIEJSCE PRAKTYKI: Promy
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE I ORGANIZACYJNE
Praktyka ma na celu:
1.
2.
3.
4.
ugruntowanie wiadomości poznanych na I roku studiów przez bezpośrednie wykorzystanie wiedzy
teoretycznej w praktyce;
ogólne, praktyczne zapoznanie się z elementami wiedzy zawodowej przewidzianej do realizacji na
wyższych latach studiów;
doskonalenie umiejętności marynarskich, zapoznanie się z pracą w dziale pokładowym;
właściwe kształtowanie cech osobowych przyszłego oficera.
Wymienione cele realizowane są podczas wacht morskich i służb portowych oraz pracy świadczonej
przez studentów na rzecz statku.
System kontroli i zaliczania praktyk
1. Zajęcia realizowane są przez oficera wachtowego pod nadzorem starszego oficera.
2. Kontrola przebiegu praktyki przez kapitana i oficera nadzorującego praktykę na statku odnotowana w
Książce praktyk morskich.
3. Praktyka zaliczana jest przez kierownika praktyk w oparciu o zapisy dokonane w Książce praktyk
morskich.
4. Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
PROGRAM ZAJĘĆ
Praktyka pokładowa
1.
Marynarskie wachty morskie i służby portowe
Kontrola ruchu osobowego, obsługa trapu, czuwanie nad bezpieczeństwem statku. Przeprowadzanie
kontroli prewencyjnych i kontroli pomieszczeń oraz pokładów. Nadzorowanie załadunku, zaopatrzenia
i prowiantu według zaleceń oficera służbowego. Wachty morskie – służba na sterze i oku. Wachty na dziobie
(obserwacyjna i kotwiczna) w czasie ograniczonej widzialności. Asysta przy przyjmowaniu i zdawaniu pilota.
2.
Manewry portowe
Organizacja pracy na stanowiskach manewrowych przy różnych wariantach cumowania/odcumowania.
Doskonalenie umiejętności posługiwania się rzutkami, stoperami, odbijaczami. Mocowanie lin na polerach
i bębnach wind, luzowanie. Obsługa lin. Przygotowanie i składanie trapów, mocowanie sztormtrapów.
Obsługa, kontrola i konserwacja wind, kabestanów, rol i innych urządzeń cumowniczych. Odbezpieczanie
i zabezpieczanie kotwic, luzowanie i wybieranie łańcucha kotwicznego, obsługa hamulców łańcucha
kotwicznego. Opanowanie komend i poleceń manewrowych w języku polskim i angielskim.
3.
Szkolenie szalupowe i ratownicze
Alarmy ćwiczebne, dalsze doskonalenie wykonywania czynności alarmowych. Obsługa żurawików;
opuszczanie i podnoszenie łodzi podczas postojów statku na kotwicy i w dryfie. Manewry łodzią motorową.
Przybijanie i odbijanie łodzią od statku w różnych sytuacjach. Przyjmowanie do łodzi rozbitków. Napełnianie
134 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
tratwy pneumatycznej, wchodzenie do tratwy, zasady zachowania się na tratwie. Obsługa i konserwacja
wyposażenia ratunkowego. Metody ratowania za pomocą śmigłowca. Posługiwanie się kombinezonem
ratunkowym. Zasady zachowania się rozbitka w wodzie oraz zasady ewakuacji osób ze statku i zapobieganie
panice.
4.
Ochrona przeciwpożarowa
Dalsze doskonalenie umiejętności obsługi sprzętu przeciwpożarowego. Próbne alarmy przeciwpożarowe.
Prewencja przeciwpożarowa na statkach w czasie ich eksploatacji i remontów. Obowiązki ratownika.
5.
Obsługa urządzeń ładunkowych i zasady pracy w ładowni
Kontrola pracy lin i bloków. Budowa, przeznaczenie, oznakowanie, przechowywanie i konserwacja
osprzętu ładunkowego. Techniki i metody mocowania pojazdów.
6.
Prace konserwacyjne
Dalsze doskonalenie umiejętności posługiwania się narzędziami ręcznymi i mechanicznymi do
konserwacji powierzchni metalowych i drewnianych. Obsługa sprzętu pomocniczego (stołki bosmańskie,
stelingi, tratwy). Konserwacja narzędzi pracy i sprzętu pomocniczego.
Podział wyrobów malarskich ze względu na kolejność malowania; schemat malowania statku, technika
malowania. Użycie narzędzi ręcznych i natryskowych. Obsługa, konserwacja i przechowywanie narzędzi
malarskich. Konserwacja części drewnianych. Wykonywanie wszystkich prac konserwacyjnych (elementy
zewnętrzne statku, pomieszczenia wewnętrzne, sprzęt ratunkowy, przeciwpożarowy i awaryjny) związanych
z eksploatacją statku.
7.
Prace linowe
Wykonywanie węzłów i splotów na linach włókiennych i z tworzyw sztucznych. Sploty na linach
stalowych. Wykonywanie elementów osprzętu ładunkowego i takielunku statkowego. Konserwacja,
przechowywanie, certyfikaty, DOR i oznaki zużycia lin stalowych, syntetycznych i włókiennych.
Praktyka nautyczno-eksploatacyjna
1.
Nawigacja
Mapy: odczytywanie współrzędnych i odległości, kreślenie kierunków, posługiwanie się trójkątami.
Dokładne
zapoznanie
z
kompasem
magnetycznym,
namierzanie,
odczytywanie
kursów
i kątów kursowych. Zamiana kierunków we wszystkich systemach. Żyrokompas: ustalenie poprawek,
zgrywanie repetytorów. Namierzanie. Uaktualnianie deklinacji. Sporządzanie tabeli i krzywej dewiacji.
Kontrola cp, prowadzenie dziennika cp.
Pomiar prędkości. Uruchamianie i obsługa logu. Prowadzenie nawigacji terrestrycznej; zliczanie drogi,
określanie pozycji terrestrycznych, ocena dryfu, wprowadzenie poprawki na wiatr. Pomiar głębokości.
Oznakowanie nawigacyjne: identyfikacja znaków nawigacyjnych stałych i pływających oraz punktów
charakterystycznych wybrzeży w dzień, identyfikacja świateł i znaków nawigacyjnych
w nocy: tory wodne, ich oznakowanie, żegluga na torach wodnych, nabieżniki, sygnały mgłowe znaków
nawigacyjnych. Posługiwanie się spisem świateł i sygnałów mgłowych.
Ćwiczenia w ocenie odległości. Ustalanie odległości do widnokręgu, obliczanie zasięgów. Czytanie treści
map polskich i brytyjskich. Katalogowanie, poprawianie i przechowywanie map. Wstępne nawigacyjne
przygotowanie podróży, wybór map i wydawnictw na podstawie katalogu. Zapoznanie z treścią dziennika
okrętowego i zasadami jego wypełniania. Prowadzenie obserwacji pogody i dokonywanie zapisów zgodnie
z instrukcją dziennika.
2.
Konstrukcja statku
Podstawowe wymiary i wielkości charakteryzujące statek (objętość podwodzia, wyporność, wypór,
nośność, moc maszyn, ciężar statku pustego). Znak wolnej burty. Znaki zanurzenia. Obliczanie zanurzenia
średniego. Pomiar gęstości wody. Konstrukcja kadłuba. Zład poprzeczny i wzdłużny – nazewnictwo
poszczególnych elementów konstrukcyjnych. Konstrukcja dna podwójnego, grodzi wodoszczelnych,
pokładów, burt, nadburcia, dziobu, rufy i nadbudówek. Podział przestrzenny kadłuba. Indywidualne cechy
rozplanowania przestrzennego i wyposażenia pokładowego różnych typów statków. System zęzowy
i balastowy statku. Wykonywanie odręcznych rysunków konstrukcyjnych statku. Dokumentacja statku.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
135
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
3.
MPDM
Światła pozycyjne i charakterystyczne statków, znaki dzienne statków. Sygnały dźwiękowe
(manewrowe, ostrzegawcze i mgłowe): rozróżnianie sygnałów i okoliczności ich nadawania. Rozpoznawanie
statków na podstawie świateł i znaków dziennych. Ryzyko zderzenia, metody ustalania ryzyka zderzenia
w warunkach dobrej widzialności. Obserwacje: rodzaje i sposoby jej prowadzenia. Stosowanie prawideł
wymijania statków widzących się wzajemnie. Żegluga w wąskich przejściach i systemach rozgraniczenia
ruchu.
4.
Elektrotechnika okrętowa
Prądnice i regulatory napięcia: obsługa eksploatacyjna, zabezpieczenia. Urządzenia pomocnicze siłowni:
pompy zasilające, kompresory, wentylatory, winda kotwiczna; jazda na poszczególnych stopniach, pomiary
prądu. Kabestany: układ sterowania, sprawdzenie stanu izolacji. Układ napędowy steru. Urządzenia
sygnalizacji i łączności: telegraf maszynowy, wskaźnik położenia steru, wykrywacz dymu, telefony.
Oświetlenie awaryjne. Tablica ładowania akumulatorów. Rozruch agregatora awaryjnego.
5.
Łączność morska
Korespondencja radiotelefoniczna: łączność w niebezpieczeństwie, sygnał alarmowy, wezwanie
w niebezpieczeństwie, odbiór zawiadomienia o niebezpieczeństwie. Łączność portowa i przybrzeżna.
Łączność w relacji statek – statek.
6.
Urządzenia nawigacyjne
Budowa i zasady działania autopilota, logu, żyrokompasu, radaru, echosondy, odbiorników systemów
nawigacyjnych i AIS. Wstępna eksploatacja wymienionych urządzeń.
7.
Język angielski
Posługiwanie się mapami i wydawnictwami brytyjskimi, morskim słownikiem frazeologicznym, czytanie
i tłumaczenie prognoz pogody oraz ostrzeżeń nawigacyjnych. Komendy na ster i telegraf, komendy
manewrowe i kotwiczne. Proste rozmowy z pilotem.
8.
Bezpieczeństwo pracy
Bezpieczna organizacja prac na pokładzie. Prace w warunkach sztormowych i na wysokości, prace pokładowe.
Organizacja pierwszej pomocy i zasady jej udzielania.
PO SEMESTRZE II
RATOWNICTWO WODNE
10 DNI
RATOWNICTWO WODNE
PŁETWONUREK(*) RATOWNIK WODNY/ STERNIK MOTOROWODNY
Miejsce praktyki: akwen wodny śródlądowy lub morski o głębokości minimalnej 20m i dobrej przejrzystości
wody oraz I klasie czystości do ćwiczeń z zakresu płetwonurkowania i ratownictwa wodnego; akwen wodny
nie objęty zakazem używania silników spalinowych do poruszania się jednostek.
Czas trwania: 1 tydzień (7 dni) szkolenie płetwonurkowe i ratownictwo wodne, 3 dni szkolenie motorowodne
Wymagania wstępne : brak przeciwwskazań lekarskich do płetwonurkowania
Założenia i cele praktyki:
Nauka płetwonurkowania na poziomie podstawowym, poznanie sprzętu i procedur oraz specyfiki działania
pod wodą, występujących zagrożeń oraz ratownictwa z tym związanego, uzyskanie uprawnień pozwalających
nurkować do głębokości 20m.
Doskonalenie umiejętności ratownictwa wodnego na akwenach otwartych z wykorzystaniem sprzętu
pływającego, w tym z napędem mechanicznym. Uzyskanie uprawnień do kierowania łodzią motorową.
Założenia organizacyjne: jeden instruktor na 6 studentów do prowadzenia zajęć z płetwonurkowania,
minimum 2 instruktorów płetwonurkowania podczas praktyki i 1 instruktor na 15 studentów do prowadzenia
zajęć z ratownictwa wodnego. Instruktor Polskiego związku motorowodnego. Opiekun praktyki.
136 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
Praktyka ma na celu:
Poznanie → budowy sprzętu nurkowego, ratowniczego i jachtów motorowych; procedur nurkowania,
ratownictwa wodnego i prowadzenia jachtów motorowych zgodnie z przepisami dotyczących nurkowania,
płetwonurkowania i prowadzenia prac podwodnych, ratownictwa wodnego oraz prowadzenia jachtów
motorowych z uwzględnieniem zagadnień z fizyki i fizjologii nurkowania, oraz hydrologii.
Nabycie umiejętności → prawidłowego przygotowania sprzętu do nurkowania; samodzielnego nurkowania
do 20m zgodnie z technika i procedurami nurkowymi ; udzielania pomocy w sytuacji zagrożenia pod wodą i
na wodzie; prowadzenia interwencji i akcji ratowniczej; stosowania sprzętu ratowniczego; przygotowania do
rejsu i bezpiecznego manewrowania łodzią motorową.
Prezentowanie postawy → chęci niesienia pomocy niezależnie od warunków, koleżeńskiej współpracy w
grupie, odpowiedzialności za własne bezpieczeństwo i partnera jako podstawę bezpieczeństwa całego zespołu.
Metody dydaktyczne:
a/ metody przekazywania wiedzy: pokaz, objaśnienie, prelekcja
b/ metody nauczania ruchu :
- syntetyczna /kompleksowa, analityczna
- naśladowcza ścisła, zadaniowa
System kontroli i zaliczania praktyk
1.
2.
3.
Zajęcia realizowane są pod nadzorem opiekuna praktyk.
Sprawdzanie i ocenianie stopnia opanowania poszczególnych umiejętności przez studentów.
realizowane jest w systemie ciągłym przez prowadzącego szkolenie i opiekuna praktyki. Zaliczenie
końcowe odbywa się poprzez indywidualną ocenę wykonanych przez poszczególnych studentów
zadań w wodzie i pod wodą z uwzględnieniem oceny z egzaminu z teorii.
Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
PROGRAM PAKTYKI (40 godz.)
Szkolenie płetwonurkowe jest oparte na programie szkolenia płetwonurków Komisji Działalności Podwodnej
PTTK i zatwierdzonym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu decyzją CSRS/020-139/03/jj z dnia
15 kwietnia 2003.
Wykłady
1. Podstawy fizyki nurkowania.
2. Podstawy fizjologii nurkowania.
3. Urazy i choroby nurkowe.
4. Sprzęt i wyposażenie płetwonurka.
5. Technika i bezpieczeństwo nurkowania.
6. Ratownictwo nurkowe.
7. Środowisko wodne.
Zajęcia płetwonurkowe praktyczne 24 h:
1. Ćwiczenia w sprzęcie podstawowym.
2. Ćwiczenia do głębokości 5m w sprzęcie powietrznym – 3 nurkowania.
3. Ćwiczenia na głębokości ok. 10m – 3 nurkowania.
4. Ćwiczenia na głębokości ok. 15m – 2 nurkowania.
5. Ćwiczenia na głębokości 20m – 2 nurkowania.
6. Ratownictwo nurkowe.
Szkolenie z ratownictwa wodnego 16h:
- skoki ratunkowe.
- nurkowanie i poszukiwanie bez użycia sprzętu ABC.
- holowanie przez jednego ratownika.
- holowanie przez dwóch i więcej ratowników.
- manewrowanie łodzią wiosłową.
- doskonalenie różnych technik wiosłowania.
- udzielanie pomocy z jednostki pływającej.
- wydobycie poszkodowanego na brzeg, jednostkę pływającą.
- podręczny sprzęt ratowniczy i sposoby jego wykorzystania.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
137
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
-
zabezpieczenie imprez nad wodami otwartymi.
pływanie i egzamin zaliczeniowy 1500m.
Szkolenie prowadzenia łodzi motorowej 27h:
Program oparty na programie” SZKOLENIE na patent sternika motorowodnego” Polskiego Związku
Motorowodnego.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
Wiadomości ogólne.
Przepisy.
Budowa jachtów.
Silniki i urządzenia napędowe.
Prace bosmańskie.
Locja śródlądowa.
Meteorologia.
Ratownictwo.
Ochrona środowiska, etykieta i etyka wodniacka.
Licencje motorowodne.
Manewrowanie jachtem motorowym.
Manewrowanie na silniku:
- odchodzenie i dochodzenie do pomostu,
- pływanie kursem prostym i cyrkulacja,
- stawanie na boji i na kotwicy,
- podejście do przedmiotu pływającego na wodzie ( manewr “człowiek za burtą”).
a) Cumowanie jachtu i klarowanie na postój.
b) Praca w charakterze członka załogi.
c) Mijanie i wyprzedzanie dużych jednostek w kanale *.
d) Przechodzenie śluz i jazów *.
e) Pływanie w trudnych warunkach pogodowych *.
* manewry omówić z kursantami
SEMESTR IV
PRAKTYKA SPECJALISTYCZNA
9 TYG.
MIEJSCE PRAKTYKI:
statek szkolno-badawczy Nawigator XXI–4 tygodnie;
holowniki- 4 tyg.;
Brzegowe Stacje Ratownicze- 1 tydz.
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE I ORGANIZACYJNE
Praktyka ma na celu:
• ugruntowanie wiadomości poznanych w trakcie studiów przez bezpośrednie wykorzystanie wiedzy
teoretycznej w praktyce;
• ogólne praktyczne zapoznanie się z elementami wiedzy zawodowej przewidzianej do realizacji na
wyższych latach studiów;
• doskonalenie umiejętności marynarskich;
• właściwe kształtowanie cech osobowych przyszłego oficera;
• wpajanie dobrej praktyki morskiej;
• nauka podstawowej wiedzy pokładowej ,obsługi osprzętu , BHP i zasad eksploatacji statku oraz
organizacji życia i pracy na statku;
• nabycie umiejętności określonych w „Książce praktyk morskich”.
• doskonalenie umiejętności w zakresie ratownictwa;
• praktyczne poznanie zasad funkcjonowania Brzegowych Stacji Ratowniczych
• zapoznanie się z różnymi formami eksploatacji holowników, obsługi holowniczej statków w porcie
oraz holowników morskich;
• poznanie innych funkcji holownika w szczególności ratowniczych:
- p.-pożarowych;
- p.- olejowych;
138 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
- p.- lodowych.
przygotowanie studentów ratownictwa do pracy na jednostkach ratowniczych i w służbach
ratownictwa.
Zajęcia programowe na m/s Nawigator XXI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
- 98 godzin
Pełnienie wacht
30 godzin
Nawigacja
20 godzin
Nawigacja radarowa i elektroniczna
10 godzin
Oceanografia i meteorologia
5 godzin
Łączność
5 godzin
Budowa statku i stateczność
5 godzin
Procedury w sytuacjach zagrożenia, ratowania życia, poszukiwania i ratowaniaManewrowanie statkiem
8 godzin
Ochrona przeciwpożarowa i sprzęt pożarniczy
5 godzin
10 godzin
System kontroli i zaliczania praktyk
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Zajęcia realizowane są pod nadzorem opiekuna/ kierownika praktyk.
Kontrola przebiegu praktyki przez kapitana i oficera nadzorującego praktykę na statku odnotowana w
Książce praktyk morskich.
Okresowa kontrola przebiegu praktyki przez opiekuna/kierownika praktyk.
Kontrola sprawozdania z praktyki przez komisję ds. ocen sprawozdań z praktyk.
Praktyka realizowana na m/s Nawigator XXI zaliczana jest na statku przez starszego oficera /kapitana
statku poprzez ocenę nabytych umiejętności w trakcie praktyki.
Całość praktyki zaliczana jest przez opiekuna/kierownika praktyk w oparciu o kontrolę karty praktyk
( dot. praktyk lądowych), Książki praktyk morskich i ocenę sprawozdań z praktyk.
Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
PROGRAM PRAKTYKI SPECJALISTYCZNEJ
Program praktyki jest realizowany przez instruktaże, demonstracje, pełnienie wacht, służb i pracę na pokładzie
w morzu oraz prace konserwacyjne na rzecz statku w porcie. Podczas praktyki student nabywa i zalicza
umiejętności określone w Książce praktyk morskich.
1.
Pełnienie wacht
• Asysta przy rzucaniu i podnoszeniu kotwicy
• Asysta przy cumowaniu i odcumowywaniu na mostku ,dziobie i rufie.
• Pełnienie wachty kotwicznej pod nadzorem wykwalifikowanego oficera.
• Asysta oficerowi wachtowemu w obchodzie w morzu , na kotwicy i w porcie.
• Sterowanie ręczne.
• Prowadzenie obserwacji i zgłaszanie wykrytych obiektów, informowanie o ich kątach kursowych.
• Demonstrowanie poprawnej procedury obejmowania i przekazywania wachty:
•
w morzu;
•
na kotwicy;
•
w porcie.
• Demonstrowanie znajomości i zrozumienia zasad bezpiecznego pełnienia wacht:
•
w morzu;
•
na kotwicy;
•
w porcie.
• Umiejętność sporządzania wpisów do dzienników i rozumienie znaczenia dokonanego wpisu.
• Znajomość i zrozumienie prawideł MPDM.
• Kontrola statku przed wypłynięciem i wypełnianie stosownej listy kontrolnej pod nadzorem starszego
oficera.
• Wypełnianie pod nadzorem wykwalifikowanego oficera listy kontrolnej przed wejściem do portu.
• Przygotowywanie pod nadzorem wykwalifikowanego oficera mostka nawigacyjnego przed
wypłynięciem z portu.
• Znajomość zalecanych procedur postępowania przy pogarszaniu się widzialności.
• Znajomość okoliczności, w których oficer wachtowy powinien zawiadomić kapitana.
• Znajomość obowiązków oficera wachtowego w czasie żeglugi z pilotem.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
139
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
Posiadanie gruntownej znajomości zaleceń dot. pełnienia wacht przez oficera.
2. Nawigacja
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Interpretacja symboli i skrótów na mapach morskich.
Rozumienie zawartości i zasad stosowania:
•
Notices to Mariners;
•
Sailing Directions;
•
List of Lights & Fog Signals ;
•
List of Radio Signals;
•
Annual Summary of Notices to Mariners;
•
Charts Catalogue;
•
Navigational Warnings.
Wykreślanie i sprawdzanie KDd na mapach.
Uwzględnianie deklinacji, dewiacji i pż.
Kontrola i zgrywanie repetytorów żyrokompasu.
Określanie dewiacji kompasu i sporządzanie wpisów do książki kompasu.
Obliczanie: prędkości średniej, znosu całkowitego, KDd, ETA.
Określanie namiarów optycznych i wykreślanie z nich pozycji.
Wykreślanie pozycji z kątów poziomych.
Prezentowanie znajomości systemu IALA.
Uzyskiwanie linii pozycyjnych z kątów pionowych.
Wybór map i pomocy nawigacyjnych na trasę rejsu.
Poprawianie map i wydawnictw nawigacyjnych.
Określanie cp kompasu za pomocą namiaru na słońce i gwiazdy.
Szacowanie wartości i stosowanie poprawki na dryf i zno.s
Określanie pozycji zliczonej .
Identyfikacja gwiazd i planet.
Określanie błędu chronometru i dokonywanie wpisów do jego dziennika.
Określanie błędów sekstantu i dokonywanie niezbędnych korekt.
3. Nawigacja radarowa i elektroniczna
•
•
•
•
•
•
•
4.
Włączanie i zadawanie parametrów pracy oraz znajomość zasad użycia i ograniczeń:
•
autopilota;
•
rejestratora kursu;
•
logu;
•
echosondy;
•
odbiornika GPS/DGPS;
•
radaru;
•
ARPA;
•
ECDIS/RCDS, AIS.
Używanie radaru do nawigacji i unikania zderzeń oraz umiejętność:
•
posługiwania się techniką linii równoległych;
•
określania pozycji z namiarów i odległości.
Obsługa echosondy i wykorzystywanie informacji z niej otrzymanej.
Wykonywanie nakresów radarowych w ruchu rzeczywistym i względnym.
Sporządzanie meldunku radarowego z obserwacji radarowej.
Używanie praktyczne ARPA do unikania zderzeń i nawigacji.
Określanie pozycji za pomocą innych dostępnych pomocy elektronicznych.
Oceanografia i meteorologia
• Określanie:
•
temperatury wody morskiej, temperatury powietrza, kierunku, wysokości i długości fal
wiatrowych i martwych, kierunku i prędkości wiatru, stanu morza, poprawionej wartości ciśnienia
atmosferycznego i jego tendencji, widzialności, wilgotności powietrza.
• Identyfikacja głównych rodzajów chmur i łączenie ich z rodzajem pogody.
• Obsługa znajdującego się na statku Navtexu i faxu do odbioru map pogodowych i odbiór
przykładowych informacji.
140 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
•
•
Interpretacja i zastosowanie ostrzeżeń meterologicznych i map pogody.
Rozpoznawanie potrzeby dostosowania kursu i/lub prędkości do stanu morza.
Określanie prognozy pogody na podstawie danych dostępnych na statku- interpretacja map i
komunikatów.
5.
Łączność
• Przed wyjściem w morze kontrola gotowości radiowej statku:
•
znajomość rozmieszczenia i stanu urządzeń radiowych, anten i akumulatorów;
•
sprawdzenie czy statek jest wyposażony w wymagane dokumenty radiowe;
•
sprawdzenie czy statek jest wyposażony w wymagane publikacje radiowe;
•
sprawdzenie czy publikacje radiowe są poprawione;
•
asysta oficerowi przy przygotowywaniu urządzeń radiowych;
•
sprawdzanie stanu akumulatorów radiowych (napięcie, stan zacisków elektr.).
• Pełnienie wachty radiowej na morzu:
•
kontrola automatycznego nasłuchu urządzeń radiowych;
•
sprawdzanie czy prowadzony jest nasłuch radiotelefoniczny;
•
sprawdzanie czy drukarki są zaopatrzone w papier;
•
pod nadzorem oficera poznawanie zasad alarmowania w niebezpieczeństwie;
•
pod nadzorem oficera poznawanie urządzeń radiowych przeznaczonych do środków
ratunkowych;
•
dobór informacji z publikacji w celu łączności z VTS i in.;
•
wybór w publikacjach stacji nadających MSI;
•
testowanie urządzeń radiowych pod nadzorem oficera;
•
zapobieganie i odwoływanie alarmów fałszywych.
• Pełnienie wachty portowej:
•
znajomość zasad używania radiotelefonów do łączności wenątrzstatkowej;
•
ładowanie baterii radiotelefonów.
6.
Budowa statku i stateczność
• Zapoznanie się z:
•
schematami systemu balastowego;
•
schematami systemów wody pitnej i sanitarnej;
•
schematami zbiorników balastowych;
•
planem ogólnym statku;
•
informacją o stateczności i dokumentacją statecznościową.
• Umiejętność odczytywania zanurzenia statku.
• Umiejętność sondowania zęz i balastów.
• Znajomość kryteriów stateczności statku.
• Wiedza o sposobach zapewniania odpowiedniego trymu i stateczności.
7.
Procedury w sytuacjach zagrożenia, ratowania życia, poszukiwania i ratowania
• Znajomość przepisów armatorskich.
• Umiejętność przełączania sterowania ze stanowiska na mostku na stanowisko awaryjne.
• Umiejętność właściwego użycia ubrań ochronnych, kasków bezpieczeństwa, lin bezpieczeństwa i
uprzęży.
• Interpretacja oznakowania środków ratunkowych.
• Znajomość wymaganego wyposażenia łodzi ratowniczej.
• Asysta przy obsłudze: łodzi ratowniczej, żurawików, urządzeń do opuszczania łodzi i ich osprzętu,
kół i pasów ratunkowych i innych środków ratunkowych.
• Znajomość procedury MOB.
• Lokalizacja i znajomość zasad użycia: środków pirotechnicznych, EPIRB, SART, przenośnych
radiotelefonów awaryjnych.
• Asysta przy próbach urządzeń sterowych przed wyjściem w morze.
• Umiejętność przesondowania wszystkich zbiorników w przypadku podejrzenia uszkodzenia.
8.
Manewrowanie statkiem
• Umiejętność wykorzystania dostępnych informacji dot.: cyrkulacji statku, inercyjnego i
wymuszonego zatrzymania statku.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
141
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
9.
Rozumienie działania urządzenia sterowego i związanego z nim systemu alarmowego.
Umiejętność oceny ograniczeń różnych metod systemów sterowania.
Wskazanie, gdzie można znaleźć informacje o zdolności manewrowej statku.
Umiejętność przeprowadzenia manewrów statku sterem i SG (pod nadzorem).
Umiejętność przedstawienia poprawnych procedur cumowania i kotwiczenia statku.
Pod nadzorem oficera: włączanie i obsługa wind cumowniczych i kotwicznych.
Podawanie, wybieranie, stopowanie i obkładanie lin cumowniczych.
Uczestnictwo w manewrach cumowniczych: na mostku, na dziobie i na rufie.
Znajomość oznakowania łańcucha kotwicznego.
Przygotowanie kotwicy do rzucenia.
Wybieranie i zabezpieczanie kotwicy przed podróżą morską.
Zabezpieczanie lin cumowniczych.
Manewry ratownicze „Człowiek za burtą".
Uczestnictwo w alarmie ćwiczebnym „Człowiek za burtą"- znajomość obowiązków członków załogi.
Pod nadzorem oficera wykonanie manewrów ratowniczych celem podjęcia człowieka z wody.
Przygotowanie do cumowania: cum, stoperów, świateł, środków łączności, znaków sygnałowych,
odbijaczy,itp.
Przygotowanie trapu głównego i kładki.
Pod nadzorem dokonanie inspekcji komory łańcuchowej, magazynku bosmańskiego i innych
pomieszczeń na dziobie.
Ochrona przeciwpożarowa i sprzęt pożarniczy
• Znajomość planu ochrony przeciwpożarowej.
• Znajomość statkowego systemu ochrony przeciwpożarowej i instalacji gaśniczych.
• Znajomość wyposażenia sekcji p.poż..
• Znajomość metod użycia różnych typów gaśnic przenośnych.
• Wiedza o użyciu i opiece nad aparatem oddechowym i ucieczkowym.
• Lokalizacja i umiejętność włączenia awaryjnej pompy p.poż..
• Wykonywanie obchodów p.poż..
• Pełnienie funkcji członka sekcji p.poż. w czasie alarmu ćwiczebnego.
10. Program praktyki z zakresu ratownictwa
ŁĄCZNOŚĆ W NIEBEZPIECZEŃSTWIE
•
•
•
•
•
•
•
•
Zasady prowadzenia nasłuchu na częstotliwościach niebezpieczeństwa.
Procedury prowadzenia łączności w niebezpieczeństwie.
• Alarmowanie w niebezpieczeństwie;
• Potwierdzanie odbioru alarmu niebezpieczeństwa;
• Korespondencja w niebezpieczeństwie: łączność koordynacyjna SAR, łączność na miejscu
prowadzenia akcji ratowniczej;
• Procedury postępowania w przypadku emisji fałszywego alarmu;
• Przykłady wywołań i depesz z wykorzystaniem dostępnych metod łączności ( radiotelefonii,
NBDP, DSC i systemu INMARSAT).
Radiopławy awaryjne - budowa, użycie, testowanie.
Transpondery radarowe SART - budowa, użycie, testowanie.
Użycie Międzynarodowego kodu sygnałowego.
Sygnalizacja alfabetem Morse’a.
Pirotechniczne środki wzywania pomocy .
Łączność, sygnały i znaki podczas współpracy śmigłowca SAR ze statkiem.
ŚRODKI RATUNKOWE
•
•
•
Indywidualne środki ratunkowe : pasy ratunkowe, koła ratunkowe, kombinezony ratunkowe,
kombinezony ochronne, środki ochrony cieplnej.
Zbiorowe środki ratunkowe i ich wyposażenie ( łodzie ratunkowe klasyczne i zrzutowe, łodzie
ratownicze, tratwy pneumatyczne).
Urządzenia do wodowania środków ratunkowych i łodzi ratowniczych.
142 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
•
Zwalniaki hydrostatyczne.
Aparaty do wystrzeliwania rzutek.
PROCEDURY OPUSZCZANIA STATKU
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Opuszczanie łodzi ratunkowych i manewry odejścia od burty statku przy spokojnym i wzburzonym
morzu.
Opuszczanie tratw ratunkowych przy spokojnym i wzburzonym morzu.
Wodowanie tratw ratunkowych.
Ewakuacja skokiem do morza w kombinezonach ratowniczych.
Wchodzenie do środków ratunkowych.
Podejmowanie rozbitków znajdujących się w wodzie na środki ratunkowe.
Inne metody ewakuacji ze statku:
• ewakuacja przy użyciu helikopterów;
• opuszczenie statku z wykorzystaniem morskich systemów ewakuacyjnych.
Sposoby przetrwania z wykorzystaniem środków ratunkowych.
Podnoszenie i mocowanie łodzi ratunkowych.
WYKORZYSTANIE ŁODZI RATOWNICZYCH
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Budowa i wyposażenie łodzi ratowniczych.
Napęd łodzi ratowniczych i jego obsługa.
Opuszczanie i podnoszenie łodzi ratowniczych oraz manewry odejścia/podejścia od /do burty statku
przy spokojnym i wzburzonym morzu.
Manewrowanie łodzią ratowniczą na małych i dużych prędkościach.
Manewrowanie łodzią ratowniczą na wzburzonym morzu.
Podejmowanie rozbitków znajdujących się w wodzie na łódź ratowniczą.
Grupowanie środków ratunkowych przy pomocy łodzi ratowniczej.
Holowanie środków ratunkowych i małych jednostek przy pomocy łodzi ratowniczej.
Przekazywanie rozbitków z łodzi ratowniczej na statek oraz helikopter.
Odwracanie łodzi po jej wywrotce.
Techniczna obsługa łodzi i naprawa ewentualnych uszkodzeń.
PROWADZENIE AKCJI POSZUKIWAWCZO RATOWNICZYCH
•
•
•
•
•
•
•
•
Planowanie akcji poszukiwawczo ratowniczej.
Procedury prowadzenia obserwacji wzrokowej podczas poszukiwań.
Procedury prowadzenia obserwacji radarowej i nasłuchu radiowego.
Samodzielne prowadzenie akcji poszukiwawczej wg wzorów i procedur IAMSAR.
Prowadzenie akcji poszukiwawczej we współdziałaniu z jednostkami służby SAR.
Prowadzenie akcji ratowania osoby która wypadła za burtę.
Poszukiwanie i ratowanie osób z małych jednostek rybackich i sportowych .
Sporządzanie raportów sytuacyjnych i współpraca z SMC w zakresie przekazywania informacji
dotyczącej akcji SAR.
UDZIELANIE POMOCY POSZKODOWANYM
•
•
•
•
Udzielanie pierwszej pomocy medycznej rozbitkom.
Zwalczanie skutków hipotermii.
Przygotowanie poszkodowanego do ewakuacji .
Transport rannych oraz przekazywanie poszkodowanych na inny statek, helikopter i na ląd.
OCHRONA POŻAROWA, WYKRYWANIE I GASZENIE POŻARÓW
•
•
•
•
Pompy pożarowe, rurociągi wodno-hydrantowe, hydranty i węże tłoczne.
Stałe instalacje gaśnicze (gazowe, pianowe, wodne).
Gaśnice.
Stałe instalacje wykrywcze i alarmowe pożaru.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
143
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
•
•
•
•
•
•
•
Instalacje wykrywania dymu w próbkach pobieranego powietrza.
Systemy wentylacji.
Drogi ewakuacji i przegrody ognioodporne.
Ochrona pomieszczeń mieszkalnych, służbowych i posterunków dowodzenia.
Wyposażenie strażackie i jego obsługa.
Plan ochrony przeciwpożarowej.
Przygotowywanie planów i realizacja ćwiczeń przeciwpożarowych.
Współdziałanie z jednostkami straży pożarnej i jednostkami ratowniczymi podczas akcji gaszenia
pożaru na statku.
LIKWIDACJA PRZECIEKÓW KADŁUBA
•
•
•
Metody odzyskania hermetyczności kadłuba po awarii z wykorzystaniem sprzętu awaryjnego.
Ocena uszkodzeń i wspomaganie działań zmierzających do likwidacji przecieków przez
płetwonurków.
Alarmy ćwiczebne i szkolenia – planowanie ,realizacja, zapisy w dokumentach statkowych.
DZIAŁANIA ZAPOBIEGAJĄCE I OGRANICZAJĄCE ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA
•
•
•
•
•
•
Instrukcje, procedury ISM Code , wymagana dokumentacja dotycząca ratownictwa ekologicznego na
statku .
Rozkład alarmu zwalczania zanieczyszczeń- przydział obowiązków i odpowiedzialność.
Rodzaj i rozmieszczenie sprzętu do zapobiegania i zwalczania zanieczyszczeń na statku.
Przygotowanie statku do operacji stwarzających potencjalne zagrożenie dla środowiska naturalnegoplanowanie, realizacja, zapisy w dokumentach statkowych.
Alarmy ćwiczebne i szkolenia – planowanie ,realizacja, zapisy w dokumentach statkowych.
Współdziałanie z zawodowymi służbami ratownictwa ekologicznego.
ALARMY I SZKOLENIA
•
•
•
•
•
Rozkład alarmowy i procedury postępowania w przypadku zagrożenia zgodne z ISM Code ,
wymaganiami Konwencji SOLAS i MARPOL oraz instrukcjami armatorskimi.
Alarm opuszczenia statku .
Alarm przeciwpożarowy.
Alarm innych zagrożeń.
Podręczniki i materiały szkoleniowe.
WYKORZYSTANIE PŁETWONURKÓW W SYTUACJACH AWARYJNYCH I AKCJACH
RATOWNICZYCH
•
•
•
•
•
Uwalnianie śruby i steru z elementów zaczepionych narzędzi połowowych.
Podwodna inspekcja kadłuba po wejściu statku na mieliznę.
Ocena uszkodzeń , śruby, steru , steru strumieniowego i innych elementów kadłuba z
wykorzystaniem kamery podwodnej.
Poszukiwanie i uwalnianie zaczepionego lub utraconego sprzętu do badań podwodnych.
Lokalizacja zatopionych jednostek , wydobywanie ofiar z wraków znajdujących się na małych
głębokościach.
ORGANIZACJA OPIEKI MEDYCZNEJ NA STATKU
• Udzielanie pomocy medycznej na statku – procedury ISM Code , instrukcje .
• Wyposażenie medyczne statku, poradniki medyczne.
• Zasady korzystania z porad Medical Radio.
• Sporządzanie raportów medycznych.
• Współpraca z zawodowymi jednostkami ratownictwa medycznego.
11. Program praktyki w brzegowych stacjach ratowniczych
•
Organizacja Brzegowych Stacji Ratowniczych (BSR).
144 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
•
•
•
•
•
•
Obowiązki dowódcy jednostki ratowniczej i kierownika BSR.
Reżimy wejścia do akcji ratowniczej.
Organizacja łączności w czasie akcji ratunkowej i w czasie pełnienia dyżurów.
Współdziałanie ze służbami ratownictwa Urzędu Morskiego, Kapitanatu Portu.
System powiadania o wypadkach.
Współpraca z pogotowiem ratunkowym, policją, strażą pożarną, lotnictwem morskim.
12. Program praktyki na holownikach
Szczegółowe zapoznanie się z: wyposażeniem i wykorzystaniem sprzętu pokładowego holowniczego
i ratowniczego, budową, konstrukcją , statecznością , napędem, cechami manewrowymi i właściwościami
morskich holowników , na których odbywa się praktyka.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dane ogólne holownika-miejsce i rok budowy, tonaż, wyporność, nośność, wymiary główne
Parametry pędnika (śruby, dysze):moc, uciąg, itp.
Zestaw osiągalnych parametrów manewrowych z Dziennika Okrętowego, protokołu prób morskich
i własnych obserwacji.
Informacje o układzie sterowym (ster główny i strumieniowy) i sposobie sterowania statkiem.
Informacje o sposobie sterowania układem napędowym np. czasy przesterowania SG , maksymalne
obroty i szybkości itp.
Typowe manewry cumownicze holownika do nabrzeża (dojście i odejście – wykorzystanie
szpringów).
Manewry przyjmowania i zdania holu w warunkach portowych i morskich.
Manewry związane z obsługą holowniczą statków w porcie tj. obracanie , odciąganie , dociąganie
i dopychanie , asysta na holu dziobowym i rufowym .
Realizacja holowań portowych i morskich ( szybkość zestawu ,długość holu, rodzaj holu i jego
mocowanie, realizacja zwrotów).
Inne szczegółowe przypadki zaistniałe w czasie holowań i obsługi holowniczej np. regulacja długości
holu, zerwanie holu, sztormowanie itp.).
Realizacja usług ratowniczych np. ściąganie statku z mielizny, holowanie uszkodzonego statku,
gaszenie pożaru lub likwidacja plam olejowych.
Organizacja pracy i życia załogi, obowiązki na poszczególnych stanowiskach, szkoleniach , alarmach
ćwiczebnych itp.
Wyposażenie specjalistyczne i ratownicze holownika:
- haki holownicze, urządzenia zwalniające, pałąk holowniczy, lina , pachołki, uchwyt liny
(rajtał),zabezpieczenia linowe itp.- wszystko w aspekcie dopuszczalnych obciążeń
Specjalne holowania na krótkim i długim holu (różnica i wpływ na sterowanie holownika i statku)
SEMESTR VII, VIII
RATOWNICTWO MEDYCZNE
4 DNI
MIEJSCE PRAKTYKI
Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego – 2 dni
Szpital – Izba przyjęć – 2 dni
ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE I ORGANIZACYJNE
Praktyka ma na celu:
1. Praktyczne poznanie zasad działania ratowniczych służb medycznych;
2. Wykształcenie umiejętności skutecznego działania ratowniczego;
3. Zapoznanie się z technikami i sprzętem ratownictwa medycznego;
4. Stosowanie procedur bezpieczeństwa w prowadzeniu akcji ratownictwa;
5. Nabycie umiejętności badania poszkodowanego;
6. Nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym.
System kontroli i zaliczania praktyk
1.
2.
3.
4.
Zajęcia realizowane są pod nadzorem zakładowego opiekuna praktyk.
Okresowa kontrola przebiegu praktyki przez opiekuna/kierownika praktyk.
Praktyka zaliczana jest przez opiekuna/kierownika praktyk w oparciu o kontrolę kart praktyk.
Zaliczenie praktyki stanowi jeden z warunków kontynuacji studiów.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
145
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
PROGRAM SZKOLENIA
1.
Akcja natychmiastowa.
• Przegląd najważniejszych aspektów wypadkowości.
2. Sprzęt pierwszej pomocy.
• Podstawowy sprzęt pierwszej pomocy wymagany przez przepisy państwowe.
• Prawidłowe użycie sprzętu pierwszej pomocy.
3. Struktura ciała i jego funkcje.
• Układ kostny (szkielet): główne części układu kostnego, rodzaje kości, funkcje szkieletu.
• Układ mięśniowy: główne mięśnie ciała ludzkiego, zadania i funkcje mięśni.
• Układ krwionośny: położenie, budowa i funkcja serca, rozkład tętnic i żył, fizjologiczna rola krwi,
krążenie krwi w układzie krwionośnym, ciśnienie tętnicze krwi i krwotoki.
• Układ oddechowy: funkcja płuc w warunkach wymiany gazowej, znaczenie tempa oddychania,
ważność składu wdychanego i wydychanego powietrza.
4. Pierwsza pomoc przy zatruciach:
• zidentyfikowanie symptomów klinicznych aspektów trucizny;
• pierwsza pomoc przy spożyciu, wdychaniu, kontakcie ze skórą lub okiem;
• pomoc przy kontakcie z kwasami.
5. Badanie pacjenta:
• wygląd zewnętrzny;
• badanie fizyczne;
• historia choroby.
6. Uszkodzenia kręgosłupa:
• symptomy uszkodzenia kręgosłupa, które mogą spowodować utratę przytomności;
• pierwsza pomoc;
• kontrola wrażliwości kończyn;
• transport ratunkowy;
• zwichnięcia kręgosłupa;
7. Oparzenia i efekt ciepła i zimna.
• Rozpoznanie oznak: oparzeń, szoku cieplnego, hipotermii, odmrożeń.
• Pierwsza pomoc przy oparzeniach I, II i III stopnia-sterylizacja.
• Pierwsza pomoc przy hipotermii.
• Pomoc przy odmrożeniach.
8. Złamania, zwichnięcia i uszkodzenia mięśni.
• Pierwsza pomoc dla zwichnięć złamań i uszkodzeń mięśni.
• Typy złamań: otwarte, zamknięte, z komplikacjami.
• Leczenie uszkodzonych części: najważniejsze unieruchomienia, wymagania dla leczenia uszkodzeń
miednicy i kręgosłupa.
• Symptomy i terapia zwichnięć, napięć i przemieszczeń.
9. Opieka medyczna ratowanych osób przy cierpieniu, hipotermii i wystawieniu ciała na zimno.
• Hipotermia – środki ostrożności zapobiegające utracie ciepła.
• Zamarznięcia – prawidłowa terapia odmrożeń stóp itp.
• Choroba morska.
• Oparzenia słoneczne.
• Dostarczanie płynów i odżywianie w sytuacjach ratowniczych
10. Farmakologia.
• Warunki zastosowania i podstawowe zasady użycia: antybiotyków, antyseptyków, środków
przeciwbólowych, chemoterapii.
• Wykonywanie wstrzyknięć podskórnych i domięśniowych.
11. Sterylizacja i dezynfekcja.
12. Zatrzymanie akcji serca, utonięcia, zachłyśnięcia.
• Masaż serca
• Sztuczne oddychanie.
146 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
41.
PRACA DYPLOMOWA
PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU DYPLOMOWEGO
Jednostka prowadząca kierunek
Akademia Morska w Szczecinie
Wydział Nawigacyjny
Kierunek
NAWIGACJA
Specjalność
RATOWNICTWO
Tryb studiów
Stacjonarne
Przedmiot:
UKOŃCZENIE STUDIÓW
1.
Ukończenie studiów I stopnia następuje po złożeniu egzaminu dyplomowego inżynierskiego. Student
otrzymuje 15 punktów ECTS za przygotowanie pracy dyplomowej i przygotowanie do egzaminu
dyplomowego. W trakcie przygotowywania pracy dyplomowej student odbywa obowiązkowe konsultacje
z promotorem na zasadzie indywidualnie przeprowadzanych seminariów w ilości nie mniejszej niż 10
godzin dydaktycznych.
2.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu inżynierskiego jest:
2.1. uzyskanie zaliczenia wszystkich przedmiotów i praktyk przewidzianych w planie studiów
inżynierskich;
2.2. uzyskanie pozytywnych opinii promotora pracy inżynierskiej i jej recenzenta, potwierdzających
spełnienie wymagań merytorycznych i formalnych stawianych pracom inżynierskim;
2.3. uiszczenie wszystkich opłat związanych z tokiem studiów.
3.
Student obowiązany jest złożyć pracę inżynierską nie później niż do obowiązującej daty złożenia pracy
dyplomowej.
4.
Ostateczny wynik studiów inżynierskich jest sumą trzech składników pomnożonych przez odpowiednie
współczynniki:
4.1. średnia arytmetyczna wszystkich ocen z egzaminów i zaliczeń uzyskanych w ciągu całego okresu
studiów przemnożona przez 0,5;
4.2. ocena pracy inżynierskiej (średnia arytmetyczna oceny promotora i recenzenta) przemnożona przez
0,25;
4.3. ocena egzaminu inżynierskiego przemnożona przez 0,25.
5.
Absolwent Uczelni otrzymuje dyplom ukończenia wyższych studiów zawodowych.
6.
W dyplomie, o którym mowa w pkt 5, wpisuje się ostateczny wynik studiów wyrównany do połowy
oceny zgodnie z zasadą:
6.1. przy wyniku do 3,40 - dostateczny [3,0];
6.2. przy wyniku od 3,41 do 3,80 - dostateczny plus [3,5];
6.3. przy wyniku od 3,81 do 4,20 - dobry [4.0];
6.4. przy wyniku od 4,21 do 4,60 - dobry plus [4,5];
6.5. przy wyniku powyżej 4,60 - bardzo dobry [5,0].
PRACA DYPLOMOWA INŻYNIERSKA
7.
Wybór promotora i tematu pracy inżynierskiej.
7.1. Pracę dyplomową inżynierska student wykonuje pod kierunkiem upoważnionego nauczyciela
akademickiego. Uprawnienie to nie obejmuje nauczycieli akademickich zatrudnionych na
stanowiskach: asystenta, wykładowcy, lektora i instruktora.
7.2. Student może wykonać pracę dyplomową poza Uczelnia w ramach wymiany międzyuczelnianej. W
takim przypadku promotorem pracy dyplomowej może być osoba wyznaczona przez właściwy
organ uczelni partnerskiej za zgoda Dziekana.
7.3. Studentowi przysługuje prawo wyboru tematu pracy dyplomowej, a tym samym promotora pracy
dyplomowej. Promotor może odmówić przyjęcia studenta. Sprawy sporne rozstrzyga dziekan.
Temat pracy dyplomowej uważa się za ustalony z chwila uzyskania przez studenta pisemnej zgody
promotora na jej podjęcie.
7.4. Wykaz tematów i promotorów prac inżynierskich dla studentów danego rocznika podaje Dziekan.
8.
Termin wyboru tematu pracy inżynierskiej.
8.1. Temat pracy dyplomowej powinien być ustalony nie później niż na rok przed ukończeniem
studiów.
8.2. Możliwość zmiany tematu pracy dyplomowej lub promotora dotyczy jedynie przypadków
szczególnych, wynikających z przyczyn obiektywnych. Decyzje w tej sprawie podejmuje Dziekan.
Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008
147
Program nauczania 2007 ( Ratownictwo)
9.
Ocena pracy inżynierskiej.
Oceny pracy dyplomowej dokonuje promotor oraz jeden recenzent wyznaczony przez Dziekana.
W przypadku rozbieżności ocen Dziekan może zasięgnąć opinii drugiego recenzenta i na jej
podstawie podjąć decyzje o dopuszczeniu studenta do egzaminu inżynierskiego lub obrony pracy
magisterskiej.
9.2. Student, którego praca dyplomowa uzyskała ocenę niedostateczna może ubiegać się o przyznanie
dodatkowych trzech miesięcy na jej poprawienie. Decyzję w tej sprawie podejmuje Dziekan po
zasięgnięciu opinii recenzenta.
9.1.
EGZAMIN DYPLOMOWY INŻYNIERSKI
10. Termin egzaminu inżynierskiego.
10.1. Termin egzaminu inżynierskiego wyznacza Dziekan, przy czym winien odbywać się on w okresie
nie przekraczającym trzech miesięcy od obowiązującej daty złożenia prac dyplomowych.
10.2. Dziekan może ustalić indywidualny termin egzaminu inżynierskiego dla studenta, który złożył
pracę dyplomową przed upływem obowiązującego terminu.
11. Złożenie egzaminu inżynierskiego.
11.1. Egzamin inżynierski jest egzaminem ustnym, w trakcie którego komisja egzaminacyjna, pod
przewodnictwem Dziekana lub osoby przez niego powołanej, sprawdza stopień przygotowania
studenta do wykonywania zawodu w specjalności stanowiącej przedmiot studiów.
11.2. W skład komisji powołanej przez Dziekana wchodzą przewodniczący i co najmniej dwaj
nauczyciele akademiccy reprezentujący podstawowe przedmioty zawodowe danej specjalności.
11.3. Komisja może nie zadać pytań dotyczących bezpośrednio pracy dyplomowej, jeżeli jego praca,
zarówno przez promotora, jak i recenzenta, została oceniona na ocenę co najmniej dobra.
11.4. Komisja może zadać od 3 do 5 pytań.
11.5. W przypadku nie zdania przez studenta egzaminu inżynierskiego lub nieusprawiedliwionego nie
przystąpienia do tego egzaminu w ustalonym terminie, dziekan wyznacza powtórny termin, który
jest terminem ostatecznym. Powtórny termin nie może przypadać wcześniej niż przed upływem
jednego miesiąca i nie później niż po upływie trzech miesięcy od daty pierwszego terminu.
11.6. Przy ocenie tematów egzaminacyjnych stosuje się skalę ocen:
1) bardzo dobry [5,0];
2) dobry plus [4,5];
3) dobry [4,0];
4) dostateczny plus [3,5];
5) dostateczny [3,0];
6) niedostateczny [2,0].
11.7. Oceną egzaminu inżynierskiego jest średnia arytmetyczna ocen z poszczególnych tematów
referowanych przez studenta i stanowiących przedmiot egzaminu, zaokrągloną do połowy oceny
zgodnie z zasadą określona w punkcie 6.
11.8. W przypadku gdy przynajmniej jedna z ocen z poszczególnych tematów referowanych przez
studenta jest niedostateczna egzamin inżynierski uznaje się za nie zdany.
NIEZALICZENIE PRACY DYPLOMOWEJ
12. Brak zgody dziekana w sprawie przyznania dodatkowego czasu na poprawienie pracy dyplomowej lub
ponowna negatywna ocena pracy dyplomowej, powoduje skreślenie z listy studentów.
13. Warunki wznowienia studiów w przypadku określonym w pkt 12 ustala Dziekan, przy czym warunkiem
koniecznym jest podjecie innego tematu pracy dyplomowej.
POWTÓRNY EGZAMIN INŻYNIERSKI
14. W przypadku nie zdania przez studenta egzaminu inżynierskiego lub nieusprawiedliwionego nie
przystąpienia do tego egzaminu w ustalonym terminie, dziekan wyznacza powtórny termin, który jest
terminem ostatecznym. Powtórny termin nie może przypadać wcześniej niż przed upływem jednego
miesiąca i nie później niż po upływie trzech miesięcy od daty pierwszego terminu.
15. W przypadku nie obronienia egzaminu inżynierskiego w drugim terminie Dziekan podejmuje decyzje o
zezwoleniu na powtórzenie ostatniego roku lub semestru studiów lub decyzje o skreśleniu z listy
studentów.
16. Student powtarzający semestr z powodu nie zdania egzaminu inżynierskiego nie musi ponownie pisać
pracy dyplomowej inżynierskiej.
148 Obowiązuje od roku akademickiego 2007/2008

Podobne dokumenty