Paznokcie - Sejsmograf chorób

Paznokcie - Sejsmograf chorób
Są nie tylko ozdobą. Przede wszystkim chronią nasze unerwione czubki palców rąk i nóg. Są
też zwierciadłem, w którym odbija się stan naszego zdrowia. Kiedy my chorujemy, chorują i
paznokcie!
Podobnie jak włosy, zbudowane są z włóknistego białka, zwanego keratyną. Są jedną z
najmocniejszych tkanek organizmu, ale z różnych powodów mogą rosnąć zbyt wolno albo stają
się łamliwe. Paznokcie rosną stale i nie robią sobie żadnych przerw. Średnio 0,1 mm w ciągu
doby lub 1mm na tydzień, zaś w skali miesiąca przeciętnie około 3mm. Zdecydowanie szybciej
rosną u ludzi młodych, wolniej po 40 roku życia.
Na ich wzrost ma wpływ nie tylko nasz tryb życia, ale i nasze cechy osobowościowe! Obłączek
- białawy półksiężyc u dołu płytki paznokciowej, widoczny zresztą nie na każdym z palców, różni
się wielkością na kciukach obu rąk - z reguły większy obłączek oznacza rękę wiodącą.
Zmiany kształtu, struktury lub koloru paznokci mogą być oznakami choroby. Odstępstwa od
normy sygnalizują o poważnych zaburzeniach. Na przykład białe smugi wzdłuż paznokci mogą
oznaczać zaburzenia pracy serca. Białe plamki mogą być wywołane brakiem cynku. Jeśli
organizmowi brakuje witamin z grupy B, na płytce tworzą się bruzdy, natomiast brak wapnia
może powodować wysuszenie oraz łamliwość. Niedobory witaminy C lub kwasu foliowego
mogą być jedną z przyczyn zanokcicy, czyli zapalenia wału paznokciowego.
Jeżeli zauważysz niepokojące zmiany w wyglądzie płytki paznokciowej zgłoś się do lekarza.
Możesz je wcześniej pokazać manikiurzystce, bo to właśnie ona powinna bezbłędnie
rozpoznawać zmiany chorobowe i zdecydować, które można poprawić, wykonując manicure, a
które należy leczyć dermatologicznie.
Czego nie lubią paznokcie? Nie służy im złe odżywianie i kłopoty z przemianą materii, choroby wielu narządów
wewnętrznych i liczne czynniki zewnętrzne, jak np. wilgoć, wysoka i niska temperatura,
stosowanie szkodliwych środków chemicznych, w tym lakierów do paznokci oraz zmywaczy z
zawartością acetonu.
Na wygląd paznokci wpływa tak wiele czynników, że czasami trudno określić, co jest
bezpośrednią przyczyną powstania ich choroby, czy wręcz deformacji.
1/3
Paznokcie - Sejsmograf chorób
Do najczęściej występujących zaburzeń zaliczamy:
- Bruzdy poprzeczne: pojawiają się na płytce w postaci rowków czy zagłębień rożnej szerokości
i długości, mogą być ledwo dostrzegalne lub głębokie. Niekiedy powodują podział płytki.
Przyczyną jest najczęściej uszkodzenie macierzy lub korzenia paznokcia, wywołane przez
przypadkowe urazy lub w czasie niewłaściwej pielęgnacji paznokci. Z bruzdami poprzecznymi
możemy się spotkać u osób po nieumiejętnie wykonanym zabiegu manicure. Zwykle występują
po ciężkich chorobach zakaźnych, chorobach wyniszczających, zwłaszcza z wysoką gorączką,
zatruciach, leczeniu cytostatykami; mogą również towarzyszyć chorobom skóry, zwłaszcza
wypryskowi lub łuszczycy.
- Bruzdy poprzeczne Beau-Reilsche'go: są to poprzeczne zagłębienia płytki paznokciowej,
które pojawiają się w przebiegu zatruć, przewlekłych stanów zapalnych i schorzeń
ogólnoustrojowych a także cukrzycy.
- Bruzdy podłużne: dotyka zwykle osoby w starszym wieku w postaci rowków na całej długości
płytki. Chory paznokieć jest chropowaty i cały prążkowaty. Często jest objawem zaburzeń
ukrwienia, występuje też w gośćcu przewlekłym, w przebiegu liszaja, reumatyzmie.
- Bielactwo: występuje w dowolnym miejscu płytki np. w postaci kropek i prążków (bielactwo
prążkowane) lub też bielactwem mogą być zajęte całe płytki na paznokciu. Białe zabarwienie
może być wrodzone lub spowodowane uszkodzeniem macierzy. Nazwa nie jest ścisła, gdyż
choroba nie ma nic wspólnego z bielactwem nabytym skóry. Przyczyna nie jest znana, wiadomo
natomiast, że zaburzenie to może być dziedziczne. Zwykle zmiany występują na paznokciach
rąk jednego lub wielu paznokci u kobiet. Z reguły jest nie groźne.
- Ubytki kropkowate: to okrągłe ubytki w płytce paznokciowej, które są wynikiem
nieprawidłowości jej odżywienia w przebiegu różnych schorzeń np. w łuszczycy, kiedy zmiany
na paznokciach przypominają krople oleju.
- Zgrubienia pojedynczych paznokci: w takich przypadkach płytki paznokciowe są pogrubiałe z
powodu urazów macierzy, odmrożeń, grzybicy, ucisku poprzez źle dobrane obuwie (często
dotyczy to małego palca u stopy).
- Paznokcie w kształcie szkiełek od zegarka (tzw. place dobosza lub palce pałeczkowate
Hipokratesa): w schorzeniu tym dochodzi do przerostu i rozszerzeniu płytek paznokciowych, są
one uwypuklone i przypominają kształtem szkiełka zegarkowe, stąd nazwa, lub pałeczki
dobosza. Takie zmiany paznokci, głównie u rąk, towarzyszą ciężkim i przewlekłym chorobom
układu oddechowego i serca.
- Paznokcie łyżeczkowate: mówimy o nich w takich przypadkach, kiedy płytki paznokciowe
stają się wypukłe w swojej środkowej części i przez to przypominają swoim kształtem łyżkę.
Przyczyną ich powstania może być niedobór żelaza i innych witamin (np. na tle zaburzeń
wchłaniania).
2/3
Paznokcie - Sejsmograf chorób
- Rogowacenie podpaznokciowe: najczęściej towarzyszy łuszczycy, współwystępuje z nim
żółte przebarwienie płytki paznokciowej.
- Zanik płytki paznokciowej: płytka staje się coraz mniejsza i może się całkowicie złuszczyć.
Przyczyny są rożne, począwszy od urazu mechanicznego, zaburzenia nerwowe, zmiana ta
towarzyszy również gruźlicy i cukrzycy.
- Oddzielenie się płytki paznokciowej (onycholiza): polega na odstawaniu paznokcia od jego
łożyska, co może być spowodowane stosowaniem antybiotyków, leków cytostatycznych,
retinoidów; często współwystępuje z bielactwem i przebarwieniami paznokcia. Płytka może
nabrać koloru żółtobrązowego, przypomina plamę oleju, pod którą wytworzona pusta przestrzeń
gromadzi zanieczyszczenia i złuszczoną keratynę. Jest to przyczyną różnego zabarwienia
paznokcia od białego przez szary, żółty, brązowy do czarnego. Może dojść do zniszczenia płytki
paznokciowej, a nawet do jej zaniknięcia.
- Łamliwość płytki paznokciowej: zwykle wynika z zaburzenia odżywiania, u osób starszych i w
ciężkich chorobach wyniszczających. W częściach płytki powstają linijne bruzdowania
podłużne, wzdłuż których dochodzi do ich popękania, chropowatości powierzchni, nierównego
ząbkowania wolnego brzegu. Zmniejsza się również twardość paznokcia. Do powstania
łamliwości może się przyczynić kontakt z zasadami, żywicami, używanie lakierów i zmywaczy
acetonowych oraz częste moczenie i suszenie rąk.
- Zanokcica paznokci: to zakażenie spowodowane poprzez źle wykonamy manicure! Poprzez
zbyt głęboko wyciętą, często skaleczoną „skórkę” dostają się bakterie. Powstaje bolesny obrzęk
wokół paznokcia, często tworzy się ropa. Zaniedbana zanokcica może spowodować zakażenie
całego paznokcia i przenieść się na łożysko.
Autor:Olga Oswaldo 3/3