tutaj - Urząd Gminy Świerklaniec
Transkrypt
tutaj - Urząd Gminy Świerklaniec
STRATEGIA ROZWOJU GMINY ŚWIERKLANIEC DO ROKU 2030 PLAN FUNKCJONALNO-UŻYTKOWY ZARZĄDZANIA PARKIEM W ŚWIERKLAŃCU ŚWIERKLANIEC, 26.09.2016 Strona 1 SPRAWOZDANIE Z WARSZTATÓW STRATEGICZNO-PROGRAMOWYCH Co pozytywnie wyróżnia gminę Świerklaniec w otoczeniu? Kontekst wewnętrzny - cechy decydujące o: • przywiązaniu mieszkańców do gminy, • sile związków firm i innych podmiotów z gminą, Kontekst zewnętrzny: • pozytywne symbole (materialne i niematerialne) gminy wywołujące skojarzenia wśród podmiotów w otoczeniu, • cechy lub zasoby, które stanowią (mogą stanowić) podstawę dla stworzenia atrakcyjnej oferty dla mieszkańców, przedsiębiorców, inwestorów, turystów, różnych środowisk, DOGODNA LOKALIZACJA I DOBRE POŁĄCZENIA Z OTOCZENIEM dobra lokalizacja w stosunku do węzłów komunikacyjnych (lotnisko, węzeł kolejowy, węzeł autostradowy), położenie geograficzne gminy – drogi krajowe i drogi wojewódzkie, dobra lokalizacja - bliskość aglomeracji, dobre połączenia komunikacyjne, gmina jest usytuowana na granicy czarnego i zielonego śląska (parki, zamki, jeziora). WALORY PRZYRODNICZE I ŚRODOWISKOWE specyficzne walory przyrodnicze – zbiorniki wodne, ponad 50% gminy to lasy bogactwo zasobów naturalnych, walory przyrodnicze (lasy, jeziora, zbiorniki wodne), minimalna degradacja środowiska naturalnego (brak przemysłu ciężkiego), parki w Świerklańcu i Nakle Śląskim, krajobraz. RODZINA, TRADYCJA, AKTYWNOŚĆ I POTENCJAŁ SPOŁECZNY przywiązanie do tradycji, kultywowanie więzi małej ojczyzny, silne więzy rodzinne i rodziny wielopokoleniowe, większość mieszkańców to autochtoni z tej gminy – to już powoduje ich przywiązanie (zwyczaje, kluby, tradycje, chóry, KGW, OSP), prężnie działające stowarzyszenia, NGO i współpraca stowarzyszeń, potencjał ludzki – duża liczba ludzi, którzy osiedlają się w gminie, aktywne społeczeństwo. spokojna okolica – brak przemysłu, rozwój budownictwa jednorodzinnego, Strona 2 ATRAKCYJNOŚĆ MIESZKANIOWA atrakcyjne tereny do osiedlania się, atrakcyjne działki mieszkaniowe, w przygotowaniu plany zagospodarowania przestrzennego, bezpieczeństwo mieszkańców i niski poziom przestępczości. OFERTA REKREACYJNO-SPORTOWA atrakcyjny teren rekreacyjny – park, zalew Nakło-Chechło, tereny rekreacyjne – jezioro, zalew, park, boiska, place zabaw, wędkarstwo, możliwość uprawiania sportu i rekreacji, infrastruktura, kluby i imprezy sportowe. OFERTA EDUKACYJNA I KULTURALNA ciekawa oferta edukacyjna, wysoki poziom nauczenia, wysoko wykwalifikowana kadra, rozwinięta oświata w sołectwach, kultura, imprezy kulturalne – duża aktywność, dobrze działający GOK. DZIEDZICTWO MATERIALNE I NIEMATERIALNE dziedzictwo kulturalne, historyczne i przemysłowe, bogactwo kulturowe , historyczne (zamki, kościoły, pałac). PROMOCJA I DOBRE RELACJE Z OTOCZENIEM coraz więcej informacji o gminie w radiu, mediach, na Facebooku, książki, dobre sąsiedztwo w gminie i poza nią, jesteśmy częścią „Białego Śląska”. KOMPETNECJE I RELACJE ZAWODOWE 3 świetni urzędnicy i radni, przedstawiciele firm się znają, ale należy zintegrować ich bardziej. Strona Jakie główne braki i bariery w największym stopniu utrudniają życie w Świerklańcu? • • • • • co utrudnia funkcjonowanie różnych grup mieszkańców – ludzi młodych, rodzin, osób starszych, osób o niskich dochodach, … co utrudnia funkcjonowanie przedsiębiorców, co utrudnia przyciąganie inwestorów, co utrudnia mieszkańcom działalność społeczną, kulturalną, sportową itp.. … ZANIECZYSZCZENIE ŚRODOWISKA I NISKA ŚWIADOMOŚĆ EKOLOGICZNA problem niskiej emisji, smog w okresie jesienno-zimowym, niska świadomość mieszkańców w zakresie ochrony środowiska, zanieczyszczenie spowodowane niską emisją – brak dofinansowania do ekologicznych technologii grzewczych, zanieczyszczenia środowiska – woda w stawie parkowym, emisja spalin. NISKA JAKOŚĆ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ brak obwodnicy S11 – duży ruch wewnątrz gminy brak obwodnicy – natężenie ruchu, wypadki, spaliny, brak poboczy przy drogach krajowych i wojewódzkich, brak dróg łączących sołectwa, w tym ścieżek rowerowych, braki w komunikacji między sołectwami, zła jakość nawierzchni bocznych dróg, dużo dróg nieutwardzonych, mała ilość parkingów (szkoły, parki, urząd gminy). BRAKI W INFRASTRUKTURZE WODNO-KANALIZACYJNEJ braki infrastruktury – kanalizacja, wodociągi, brak własnych ujęć wody, braki w kanalizacji sanitarnej. brak zachęt dla przedsiębiorców (np. strefa ekonomiczna), za mała przestrzeń pod działalność gospodarczą (strefy), brak wydzielonej strefy dla inwestorów, brak inwestorów, brak miejsc pracy. Strona 4 PROBLEMY RYNKU PRACY I ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NIEWYSTARCZAJĄCA INFRASTRUKTURA OŚWIATOWA brak nowoczesnego zaplecza przedszkolnego i szkolnego, niewystarczająca ilość sal lekcyjnych i brak boisk szkolnych, niewystarczająca infrastruktura oświatowa (brak miejsc w przedszkolach, przepełnione szkoły – 2 zmiany), brak żłobka, brak miejsc w przedszkolach. NIEWYSTARCZAJĄCA OFERTA USŁUG DLA SENIORÓW brak oferty opieki nad starszymi i obłożenie chorymi, brak specjalistycznej opieki zdrowotnej, brak dziennego domu opieki, słaba oferta dla seniorów. PROBLEMY PRAWNE I INFRASTRUKTURALNE W SFERZE SPORTOWO-REKREACYJNEJ I KULTURALNOTURYSTYCZNEJ brak regulacji stanu prawnego zalewu Nakło – Chechło, za mało infrastruktury sportowej i rekreacyjnej, brak dróg rowerowych, brak boisk wielofunkcyjnych w każdym sołectwie, słaba infrastruktura kulturalna, brak miejsca do kultywowania kultury regionalnej, słaba infrastruktura turystyczna, brak bazy hotelowej. brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, brak operatywności w pozyskaniu środków zewnętrznych, brak komunikacji urzędu z mieszkańcami, przerost zatrudnienia w UG, nepotyzm, indywidualność i nierównomierny rozwój sołectw, brak strategii, brak karty mieszkańca, brak budownictwa komunalnego, brak zameldowania w gminie – podatki wędrują gdzieś indziej, „wyprowadzanie” podatków w inne rejony, brak monitoringu. Strona 5 PROBELMY ZARZĄDZANIA PUBLICZNEGO I ROZWOJU LOKALNEGO PROBELMY W ZARZĄDZANIU PARKIEM brak dofinansowania zewnętrznego do parku i zalewu służącego mieszkańcom całego województwa, złe zarządzanie parkiem i Pałacem Kawalera, słabe zagospodarowanie parku, wysokie koszty utrzymania parku, NIEWYSTARCZAJĄCA PROMOCJA I BRAK RELACJI PARTNERSKICH Z OTOCZENIEM 6 słaba promocja gminy, brak informacji turystycznej, foldery, mapy atrakcji, oznaczonych ścieżek rowerowych i spacerowych), brak miejscowości partnerskich. Strona Jakim głównym wyzwaniom musi stawić czoła Świerklaniec, jego mieszkańcy i przedsiębiorcy? na jakie zjawiska należy reagować? jakim procesom należy się przeciwstawiać? jakie procesy należy wykorzystywać na rzecz rozwoju gminy? … zjawiska i procesy charakterystyczne dla gminy zjawiska i procesy w otoczeniu Na jakie zjawiska należy reagować? Jakim procesom należy się przeciwstawiać? postępująca w ostatnich latach degradacja zbiorników wodnych i lasów, zanieczyszczenie środowiska (palenie śmieci, ścieki, wyrzucanie w miejscach niedozwolonych), zbyt duże natężenie ruchu drogowego, ekologiczna znieczulica, niski poziom świadomości ekologicznej, problem niskiej emisji, alienacja sołectw, koncentracja biedy w niektórych miejscach, likwidacja posterunku policji – wzrost przestępczości, spadek poczucia bezpieczeństwa, krzywda drugiego, reagować na przemoc w szkołach, w domu, w miejscach publicznych, narkomania, alkoholizm, patologie społeczne, rozboje, zmieniające się prawo, zmiany w ustawie oświatowej – likwidacja gimnazjów, zmiany w modelu edukacji – zapowiadana reforma edukacji, nadmierny fiskalizm, uzależnienie wielu spraw od administracji zewnętrznej np. konserwator zabytków, GDDKiA, brak wpływu na decyzje o rozbudowie dróg krajowych czy wojewódzkich, blokada inwestycji przez konserwatora zabytków w parku w Świerklańcu, monopol GWP, wzrastające ceny wody, starzejące się społeczeństwo, zanikające bezpośrednie relacje międzyludzkie, wzrost zachorowalności – choroby cywilizacyjne, emigracja ekonomiczna, migracja ludzi młodych, 7 zjawiska i procesy w otoczeniu Strona zjawiska i procesy charakterystyczne dla gminy dewastacja mienia gminnego, wandalizm, niszczenie mienia gminnego, problemy własnościowe na zalewie Nakło Chechło i w zamku w Nakle Śl., brak akcji profilaktycznych przez UG np. szczepienie przeciw grypie, migracja młodego pokolenia do większych ośrodków (za edukacją, pracą, kulturą), emigracja oświatowa – edukowanie dzieci poza gminą, nietolerancja kulturowa, zanik kultury lokalnej, papierologia, Jakie procesy należy wykorzystywać na rzecz rozwoju gminy? wykorzystanie możliwości aplikowania po środki zewnętrzne, pozyskiwać środki zewnętrze na rozwój infrastruktury, pozyskanie środków z UE m.in. na rozbudowę kanalizacji, rozwój infrastruktury drogowej – parkingi, chodniki, ścieżki rowerowe, współpraca z gminami z zagranicy – partnerstwo, podejmować – współpraca z przedsiębiorcami, z sąsiednimi gminami oraz miastami partnerskimi, wzmacniania współpracy firm lokalnych w celu zwiększenia miejsc pracy na terenie gminy, wspomaganie przedsiębiorców przez UG w tworzeniu nowych miejsc pracy, aktywizacja mieszkańców celem odprowadzania podatków w moda na ruch, rekreację, amatorskie uprawianie sportów, nadążenie za postępującą informatyzacją i cyfryzacją, wyż demograficzny, zmiana modelu rodziny (zmiana sposobu spędzania wolnego czasu), ciągły rozwój lotniska, 8 zjawiska i procesy w otoczeniu Strona zjawiska i procesy charakterystyczne dla gminy większa integracja sołectw w gminie poprzez współzawodnictwo sportowe, kulturalne, edukacyjne – wyniki na Dniach Świerklańca, kultywowanie śląskiej tradycji w tym gwary, rozwój kultury, sportu i rekreacji, w tym dla młodzieży, rozbudowa infrastruktury sportoworekreacyjnej, poprawa warunków wypoczynku w parku i nad zalewem, konsekwencje zmian migracyjnych i demograficznych - ze względu na wzrost liczby mieszkańców zabezpieczenie miejsce dla dzieci w szkołach, przystosowanie gminy do ludzi w podeszłym wieku (dom opieki, powołanie uniwersytetu III wieku), „moda na gminę Świerklaniec” , rozpoczęcie prac nad MPZP. 9 Strona urzędzie skarbowym w Tarnowskich Górach, gmina jako sypialnia – brak wpływu z podatków w związku z meldunkiem – polityka zachęt meldunkowych, wzrost liczby mieszkańców powinien spowodować rozbudowę infrastruktury drogowej, oświatowej (miejsca w przedszkolach), dokończenie kanalizacji w bliskiej perspektywie, Jaką gminą powinien być Świerklaniec w roku 2030? Świerklaniec w roku 2030 to gmina, którą powinno cechować… oferującą mieszkańcom i turystom bogatą ofertę kulturalną, wykorzystującą posiadane obiekty: pałac, dom kultury, park z całą infrastrukturą, wykorzystującą przywiązanie do tradycji i kultury śląskiej, wysoka dbałość o zabytki kultury, kultywowanie tradycji lokalnych, dobrze rozwinięta infrastruktura kultury, w gminie historia (zabytki i dziedzictwo) kołem (i rowerem turysty) się toczy, szlaki turystyczne uwzględniające zabytki Donnersmarcków, 10 gmina z widokiem na wypoczynek i rekreację, wysoko rozwiniętą infrastrukturę sportową i rekreacyjną, wielowątkowość form wypoczynku, ścieżki rowerowe – baza noclegowa nad zalewem, atrakcyjna infrastruktura nad zalewem, pełne wykorzystanie walorów turystyczno-rekreacyjnych (ścieżki rowerowe, baza gastronomiczna), wykorzystującą swój potencjał turystyczny, to że graniczy z gminami o podobnym potencjale (Kalety, Koszęcin), tereny wykorzystane rekreacyjnie i turystycznie, że jest bazą hotelową dla lotniska, w której chętnie inwestowałoby się w turystykę i sektor usług (restauracje, hotele), rozwój agroturystyki, park w Świerklańcu – polska marka, centrum rekreacji dla mieszkańców Śląska, szeroka oferta aktywnego wypoczynku w parku w lecie i w zimie, wykorzystanie potencjału parków – Świerklaniec, Nakło Śląskie, przez dodanie sfery kulturalno-rekreacyjno-sporotwej: o parki linowe, o skate park, o plac zabaw z urządzeniami dla dzieci niepełnosprawnych, o trasy biegowe i rowerowe, o nornic walking, o korty tenisowe i badminton, o kajaki i rowery wodne na stawie, o koncerty - muszla koncertowa, o kino pod chmurką, o bogata oferta kulturalna, Strona działaniami ekologicznymi (kanalizacja, likwidacja niskiej emisji, utrzymywanie czystości, likwidacja miejsc uciążliwych – dzikie wysypiska śmieci, Świerklaniec jako „płuca Śląska” wyeliminowanie zanieczyszczenia powietrza i wody, nacisk na ekologię, gmina EKO Edukacja ekologiczna, sKanalizowana, Oddychamy czystym powietrzem, woda i powietrze spełniające normy europejskie, wysoka dbałość o środowisko naturalne, gmina, w której dobrze się mieszka, dobry klimat do mieszkania (uzbrojone tereny), miejscowość, w której mieszkańcy Śląska chcieliby się osiedlić, znaleźć spokój, ciszę, przyszłość dla swoich dzieci, wysokie bezpieczeństwo mieszkańców, przemyślane tereny pod zabudowę uwzględniające spokojne miejsca do rekreacji wypoczynku, MPZP w 100% - buduj się u nas, o dobrze rozwiniętej infrastrukturze komunalnej, dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna, infrastruktura drogowa – rozwinięta i bezpieczna (obwodnica, skrzyżowania , połączenie komunikacyjne kolejowe z portem w Pyrzowicach), chodniki, ścieżki rowerowe, dobrze rozwinięta komunikacja pomiędzy sołectwami oraz z miastami, ciężarówki na obwodnicy S11, aktywność NGO, zintegrowane sołectwa, integracja różnych środowisk (przedsiębiorcy, urzędnicy, NGO, społeczne), 11 wysoka jakość usług dostępnych dla mieszkańców (edukacja, kultura, ochrona zdrowia), dobrze rozwinięta służba zdrowia, gabinety specjalistyczne, nieograniczona dostępność do usług kulturalnych, oświatowych i zdrowotnych, wysoki poziom edukacji, wystarczająca ilość miejsc w żłobkach, przedszkolach, szkołach, dobrze wyposażone placówki oświatowe (tablice multimedialne, technologia IT), szkoły przystosowane do pełnej opieki nad dziećmi (stołówki, świetlice, gabinety lekarskopielęgniarskie, opieka dentystyczna), bogata oferta edukacyjna (języki, kółka zainteresowań), wystarczająca ilość miejsc w przedszkolach, Strona uporządkowania przestrzeń gminy poprzez eliminację nieużytecznych zabudowań wpływających na estetykę, zintegrowanie zabytków (dziedzictwo kulturowe), rewitalizacja folwarku / stodoły, nowoczesność, innowacyjność, rozwój technologii cyfrowych, elastycznym dostosowaniem planów zagospodarowanie przestrzennego do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej, wyznaczone strefy dla przedsiębiorców, aktywna współpraca z innymi samorządami i instytucjami, intensywna promocja gminy, wykorzystywany potencjał ludzki, rozwój zawodowy, myślenie na tak, wzorem dla innych gmin w Polsce w każdej dziedzinie, Świerklaniec gminą roku 2030. 12 dalsza integracja sołectw – turnieje , zabawy, festyny, koncerty, brak różnic społecznych, dobrobyt, symbioza ludzi starszych z młodymi, gmina przyjazna dla seniorów, w której chętnie inwestowałoby się w sektor usług - domy seniora, Strona W jakim kierunku należy przeprowadzić zmiany w świerklanieckim Parku? 1. Na czym można oprzeć ofertę i wizerunek Parku w Świerklańcu? atuty gminy, atuty parku. 2. Jakie funkcje (jakie urządzenia) powinny znaleźć się w Parku, aby był on: atrakcyjnym miejscem dla mieszkańców gminy, miejscem przyciągającym odwiedzających? 3. Czym należy promować Park? Co może być wyróżnikiem Parku i jego oferty? całość parku to własność gminy (mieszkańców), park ma się kojarzyć ze sportem, rekreacją, kulturą, dziedzictwem i turystyką, dziedzictwo Donnersmarcków, historia parku i legendy, w tym legenda „Małego Wersalu”, zabytki – pałac kawalera, fontanny / rzeźby Emmanuela Freimieta, drewniany kościółek pw. Dobrego Pasterza, amfiteatr, powiązanie szlaku zabytków techniki z Parkiem – jako miejscem zamieszkania rodziny Donnersmarcków – jako dawnych właścicieli części przemysłu na Śląsku. atrakcyjne otoczenie – Zbiornik Wody Pitnej Kozłowa Góra, park w Nakle, zalew Nakło – Chechło, trasa rowerowa Leśno Rajza, położenie przy zbiorniku wodnym do wykorzystania, różnorodność rekreacji – sporty wodne, wędkarstwo, kolarstwo, jogging, nordic walking, mekka rolkarzy, biegaczy i spacerowiczów, baza sportowo-rekreacyjna, aktywność fizyczna, okazy pomników przyrody, różnorodność fauny i flory, utrzymanie założenia parkowego w stylu angielskim, zabytkowe fontanny i aleje w parku, duża część parku jest zadbana i zagospodarowana, systematyczna dbałość o zabytkowy drzewostan i cieki wodne, Strona 13 Oferta, wyróżniki i wizerunek parku: atuty gminy – brak ciężkiego przemysłu i dużo terenów zielonych, bardzo dobra lokalizacja, czym wyróżnia się oferta parku – żywy organizmem i elastycznością wynikającą z aktualnych oczekiwań korzystających z parku. 14 Pałac kawalera przyciąga niedroga a dobra kuchnią, Pałac Kawalera - wykorzystanie obiektu do organizacji różnych imprez kulturalnych i okolicznościowych wykładów, wystaw, konferencji, prelekcji; zwiększenie miejsc noclegowych, remont Pałacu Kawalera, Pałac Kawalera – magnes czy kula u nogi?, Strona Jakie funkcje / urządzenia powinny się znaleźć w Parku? HISTORIA I DZIEDZICTWO ścieżki dydaktyczne pokazujące historię, wycieczki edukacyjne, historyczne, krajoznawcze, tunele pod parkiem czyli Rajza z Donnersmarckiem - uruchomienie podziemnego tunelu i udostępnienie go zwiedzającym, udostępnienie i zagospodarowanie piwnic i podziemnych korytarzy, odbudowa Małego Wersalu, SPORT I REKREACJA powinna powstać strefa sportowa – kort, skate park, tor dla rolkarzy, tor rowerowy, baza sportowa – kajakowania, wypożyczalnia kajaków, rowerów wodnych, ścieżki rowerowe, biegowe i nornic walki, wypożyczalnia rowerów, tory dla deskorolek ścianki linowe i wspinaczkowe, park linowy, korty tenisowe i badmintonowe z zapleczem zimowym (hale), wydzielenie strefy rekreacyjnej na terenie byłego mini zoo np. korty tenisowe, siłownie na świeżym powietrzu, palmiarnia, ogrody zimowe, tężnia solankowa, KULTURA stała oferta kulturalna w parku – koncerty w muszli, wystawy w pałacu, muszla koncertowa – koncerty promenadowe, plenerowe w różnych gatunkach muzycznych, przedstawienia teatralne, pokazy, wystawy, festiwale kulturalne, plenery malarskie, kino letnie, potrawy regionalne, kilka miejsc w postaci kawiarenek letnich, zwiększenie ilości punktów gastronomicznych, gastronomia - kulturalnie i ze smakiem, pszczelarze, food trucki, Strona 15 GASTRONOMIA IMPREZY CYKLICZNE cykliczne imprezy parkowe, imprezy okazjonalne – (dzień dziecka, dożynki, itp.), organizacja sportowych imprez masowych – biegi kolarstwo przełajowe, zawody drwali, strong men, realizacja cyklu imprez rozrywkowych np. gala muzyki biesiadnej, tanecznej, cykl koncertów rokowych dla młodych talentów Świerklanieckie Rykowisko, staropolski Hubertus, kuligi, ogniska i inne, INTERNET I MULTIMEDIA odtworzenie zamku – Małego Wersalu za pomocą hologramu – gry światłami na mgle lub na parze wodnej nad schodami od strony jeziora w godzinach wieczornych lub późno popołudniowych, aplikacja na urządzenia mobilne – przewodnik po parku i jego historii, wykorzystanie walorów historycznych (dziedzictwa kulturalnego, gospodarczego) – multimedia, hot spot, DOSTĘPNOŚĆ I PROMOCJA zwiększenie ilości miejsc parkingowych w parku, rozwiązanie problemów dostępu do obiektów – kajakowania, pociąg turystyczny pokazujący też dzikie tereny, park powinien być połączony z innymi atrakcjami gminy Świerklaniec ścieżką rowerową zataczająca pętlę po wszystkich sołectwach gminy, promocja parku – środki masowego przekazu, reklama na lotnisku Katowice, właściwa reklama, na terenie parku lub gminy należy zorganizować stałą grę terenową (Quest), który poprowadzi odwiedzających po jego atrakcjach, wokół jeziora strefa spokoju, strefy tematyczne wykorzystujące bogatą przyrodę parku (ichtiopark – tablice opisujące ryby występujące w zbiornikach, park ornitologiczny – opisy występujących ptaków, ogród botaniczny – współpraca ze Śląskim Ogrodem Botanicznym, ogród kwiatowy). strefa dla dzieci np. przy wjeździe plac zabaw dla dzieci, Strona 16 STREFY TEMATYCZNE / FUNKCJONALNE teren do bezpiecznej kąpieli – piaszczysta plaża, strefa sportowa (szczegóły - patrz powyżej), INNE - RÓŻNE atrakcyjność turystyczno-rekreacyjna dla Śląska, promowanie organizacji pozarządowych, więcej ławek w bocznych, mniej uczęszczanych częściach parków, czysty Zyj (staw parkowy). FUNKCJE PARKU – GENERALNIE: 17 rekreacyjna, wypoczynkowa, edukacyjna, historyczna, integracyjna, kulturalna. Strona