Recykling starych telefonów

Andrzej Białaś
Recykling starych telefonów
Telefony komórkowe podbiły świat w niezwykle krótkim czasie. Obecnie trudno wyobrazić sobie Ŝycie bez
tych urządzeń.
Według danych z biuletynu statystycznego GUS, we wrześniu 2010 r. w Polsce było aktywnych 46 391 100
telefonów komórkowych, z czego wynika, Ŝe na mieszkańca przypada ok. 1,2 aktywnej komórki. Nie da się
jednak określić, ile aparatów zalega w szufladach, ukrytych „na wszelki wypadek”, z których statystyczny
obywatel najczęściej nigdy nie skorzysta.
Odpad niebezpieczny
Telefony zawierają materiały szkodliwe dla środowiska, więc po wyeksploatowaniu stają się odpadem
niebezpiecznym (tzw. elektroodpadem). Elektroodpady to zuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, którego
„prawidłowe działanie jest uzaleŜnione od dopływu prądu elektrycznego […]”. Jeśli trafią na składowiska lub w
znacznie gorszym wypadku na dzikie wysypisko śmieci, mogą wywierać silny, niekorzystny wpływ na środowisko
naturalne. Najczęściej występujące i najbardziej niebezpieczne ze zdrowotnego punktu widzenia metale cięŜkie
to: ołów, kadm, rtęć i cynk, a więc te znajdujące się w telefonach komórkowych (głównie w ich bateriach). W myśl
art. 74 ustawy o zuŜytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym zabronione jest wyrzucanie zuŜytego sprzętu,
m.in. telefonów komórkowych, wraz z innymi odpadami, a wykroczenie to podlega karze grzywny nawet do 5 tys.
zł. Odpady tego typu powinny trafiać bowiem do specjalnych punktów zbiórki, zakładów zajmujących się
recyklingiem lub firm, które specjalizują się w zagospodarowywaniu takich produktów. Skupują one uŜywane
komórki i – jeśli to moŜliwe – po ewentualnej naprawie oddają je do ponownego uŜytku. Gdy aparat nie nadaje się
do uŜytku, zostaje poddany recyklingowi. Telefony komórkowe zawierają duŜo cennych substancji (np. metali
szlachetnych), które moŜna wykorzystać powtórnie do produkcji nowych urządzeń. UŜycie odzyskanych
surowców do wytwarzania nowych urządzeń zdecydowanie zmniejsza konieczność eksplorowania zasobów
naturalnych Ziemi oraz przyczynia się do obniŜenia kosztów technologicznych, poprawy stanu środowiska
naturalnego i oszczędności energii.
Recykling telefonów jest opłacalny i uzasadniony, gdyŜ w przeciętnym aparacie znajduje się wiele wartościowych
pierwiastków, m.in. złoto, platyna i miedź. Proces odzyskiwania metali szlachetnych z zuŜytych aparatów
telefonicznych zapoczątkowany został w Japonii. Co ciekawe, w kopalniach z 1 tony skał pozyskuje się średnio
ok. 5 gramów złota, podczas gdy z tony zuŜytych telefonów komórkowych odzyskać moŜna do 150 gramów złota,
ok. 3 kg srebra i kilkudziesiąt kg miedzi oraz innych metali.
Drugie Ŝycie
Oddanie telefonów komórkowych do specjalnych punktów to nie jedyne rozwiązanie. Podstawą recyklingu jest
przecieŜ ponowne wykorzystanie. W myśl popularnej zasady 3R (Reduce, Reuse, Recycle – w Polsce zasada 3U
(unikaj kupowania zbędnych rzeczy, uŜyj powtórnie, utylizuj) – odpady te mogą być uŜyte ponownie. Na rynku
istnieje wiele firm zajmujących się odbiorem zuŜytych, niechcianych telefonów komórkowych od uŜytkowników.
Zmniejsza to skalę zanieczyszczenia środowiska ze względu na emisję szkodliwych substancji powstających w
procesie produkcji, a takŜe z uwagi na akumulację odpadów. Ponowne wykorzystanie aparatów telefonicznych
oszczędza takŜe cenne i rzadkie surowce. Specjalistyczne firmy prowadzą zbiórki i skup telefonów, przyjmując
nie tylko egzemplarze sprawne, ale i zepsute. Są one zagospodarowywane w ramach w pełni kontrolowanego i
przyjaznego środowisku procesu. Jak największa ilość pozyskanych telefonów po usprawnieniu i ewentualnych
naprawach jest ponownie wykorzystywana, głównie na rynkach krajów rozwijających się, gdzie barierą w dostępie
do technologii telekomunikacyjnych jest najczęściej zbyt wysoka cena nowych aparatów. Telefony komórkowe,
które nie nadają się do ponownego uŜytku, zostają poddane recyklingowi w sposób niezagraŜający środowisku i
bez Ŝadnych opłat.
Dlaczego warto oddać nieuŜywany telefon? PoniewaŜ wskutek jego zagospodarowania dostaje on drugie Ŝycie!
Andrzej Białaś, Fundacja Nasza Ziemia
Źródła:
1.
2.
„Biuletyn Statystyczny GUS” 9/2010. www.stat.gov.pl.
Ustawa z 29 lipca 2005 r. o zuŜytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (DzU z 2005 r. nr 180, poz.
1495), oraz Ustawa z 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o zuŜytym sprzęcie elektrycznym i
elektronicznym oraz zmianie niektórych innych ustaw (DzU z 2008 r. nr 223, poz. 1464).
Artykuł pochodzi z miesięcznika „Recykling”, Numer 12/2010 (120).