Operator urządzeń przemysłu szklarskiego
Transkrypt
Operator urządzeń przemysłu szklarskiego
INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO kod 818116 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY – MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW – BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY 4. PROGNOZY RYNKU PRACY – BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Operator urządzeń przemysłu szklarskiego (kod 818116) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 01.01.2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r., poz. 1145). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator urządzeń przemysłu szklarskiego jest przygotowany do: obsługiwania maszyn i urządzeń do sporządzania zestawu szklarskiego i topienia mas szklanych, obsługiwania maszyn i urządzeń do formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła, formowania wyrobów ze szkła sposobem ręcznym1. Profil kompetencyjny2 dla grupy dużej Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych - kod 813 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych wydobywają kopaliny: węgiel, torf i rudy metali; nadzorują i kontrolują pracę maszyn i urządzeń przemysłowych do produkcji i przetwórstwa metali, wyrobów chemicznych, gumowych, z tworzyw sztucznych, papierniczych, włókienniczych, skórzanych, wyrobów spożywczych, drzewnych, szklanych i ceramicznych4. Przykładowe zawody: górnik eksploatacji podziemnej, pulpitowy wielkich pieców, operator urządzeń przemysłu chemicznego, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, operator do produkcji opakowań z papieru i tektury, operator maszyn tkackich, operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego, operator skrawarek drewna, operator urządzeń przemysłu szklarskiego, operator urządzeń pakujących. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sprawność motoryczna - wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2) Współpraca w grupie – aktywne angażowanie się w pracę zespołu i dążenie do wspólnej realizacji celów. 3) Podzielność uwagi – efektywne wykonywanie kilku czynności jednocześnie i zdolność do pracy w warunkach rozpraszająch uwagę. 1 Podstawa programowa kształcenia w zawodzie http://www.koweziu.edu.pl/ NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, 2014 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7.08.2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz .U. 2014 poz. 1145). 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 2014 2 2 4) Sumienność w dążeniu do rezultatów – wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY – MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w okresie ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2015 3 2 0 0 27 0 2014 1 2 0 0 22 0 2013 1 1 0 0 7 0 2012 2 1 1 0 10 0 2011 1 1 1 1 6 0 2010 brak danych brak danych brak danych brak danych brak danych Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2010-20155 brak danych W 2015r. w skali województwa zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego został określony jako zawód deficytowy6. Większa liczba wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej niż liczba nowych rejestracji bezrobotnych spowodowała, że w latach 2010-2014 zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego był zawodem deficytowym, tzn. takim, na który na rynku pracy istniało większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie7. 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności – dane za 2015r. Raporty z lat 2010-2014 znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/ 6 W 2015 roku zmieniono metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zmianę zainicjował Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach projektu „Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy”. Metodologia dostępna jest na stronie internetowej http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Biblioteka. Informacja o zawodach deficytowych i nadwyżkowych za rok 2015 dostępna jest na stronie www.mz.praca.gov.pl 7 W latach 2010-2014 podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 3 LICZBA OFERT PRACY W ZAWODZIE OPERATOR URZADZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO PRZYPADAJĄCYCH NA JEDNEGO BEZROBOTNEGO ZAREJESTROWANEGO W OKRESIE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2010-2015 2015 9 2014 22 2013 7 2012 5 2011 6 0 5 10 15 20 25 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO W 2015R. WEDŁUG POWIATÓW OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO Powiat Bezrobotni nowozarejestrowani w 2015 r. Województwo kujawsko-pomorskie 3 Bydgoszcz grodzki Bydgoszcz ziemski 0 0 Grudziądz grodzki Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w 2015r. Bezrobotni stanu w 31.12.2015r . 27 0 2 0 0 0 0 0 0 Grudziądz ziemski 0 0 0 Toruń grodzki 0 0 Toruń ziemski 0 1 0 Włocławek grodzki 0 0 0 Włocławek ziemski Aleksandrów Kujawski 2 0 6 0 1 0 Brodnica 0 0 0 Chełmno 0 0 0 Golub - Dobrzyń 0 0 0 Inowrocław 0 0 Lipno 0 5 0 Mogilno 0 0 0 Nakło nad Notecią 0 0 0 Radziejów 0 0 0 Rypin 0 0 0 Sępólno Krajeńskie 0 0 0 Świecie 0 0 0 Tuchola 1 0 14 0 1 0 0 1 0 Wąbrzeźno Żnin Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MRPiPS-01 o rynku pracy. wg dniu 0 0 4 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW – BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawsko-pomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego8. W badaniach zrealizowanych w latach 2010-2013 pracodawcy nie zgłosili planowanego zwiększenia zatrudnienia ani zwolnienia osób z zawodem operator urządzeń przemysłu szklarskiego9. Raport z monitoringu internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego10. 4. PROGNOZY RYNKU PRACY – BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na 2016 rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów (poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały zgrupowane w 177 grup), dla których prognozuje się deficyt, równowagę lub nadwyżkę osób poszukujących pracy. Do grupy zawodów Ceramicy i rzemieślnicy obróbki szkła zostały zaliczone zawody i podgrupy zawodów: ceramicy i pokrewni, formowacze wyrobów szklanych, krajacze i szlifierze szkła, szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, technicy technologii ceramicznej, operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych . Według ww. prognozy na 2016r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa zawodów Ceramicy i rzemieślnicy obróbki szkła będzie grupą zrównoważoną 11, to znaczy taką, w której popyt pracodawców będzie zbliżony do podaży pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. 8 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie 9 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 10 Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 11 Raport podsumowujący badanie w województwie kujawsko-pomorskim znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 5 PROGNOZOWANA ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW W 2016R. W ZAWODZIE CERAMICY I RZEMIEŚLNICY OBRÓBKI SZKŁA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WG POWIATÓW PROGNOZOWANA RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW W 2016R. W ZAWODZIE CERAMICY I RZEMIEŚLNICY OBRÓBKI SZKŁA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WG POWIATÓW Źródło: http://barometrzawodow.pl/ 6 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 7 z późn. zm.) określa, że zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego od 01.09.2012 roku można zdobyć w trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej oraz na kursach kwalifikacyjnych. Dla zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 Wytwarzanie wyrobów ze szkła Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo (stan na dzień 31.05.2016r.) w województwie kujawsko-pomorskim zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego można zdobyć w 1 szkole. LICZBA ABSOLWENTÓW I UCZNIÓW KONTYNUUJĄCYCH NAUKĘ W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2010-2015 WG STANU NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU 6 6 5 4 3 uczniowie absolwenci 2 2 2 2 1 0 00 0 0 2010 2011 0 2012 0 0 2013 2014 2015 0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje świadectwo. Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada 7 świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: szkoły prowadzące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne); placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej12. W latach 2010-2014 powiatowe urzędy pracy w województwie kujawskopomorskim nie organizowały szkoleń przygotowujących do wykonywania zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego13. Informacje o szkoleniach dostępne są w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris/wyszukiwarkaSzkolen 6. INFORMACJE DODATKOWE www.polish-glass.pl - strona internetowa Związku Pracodawców "Polskie Szkło" www.swiat-szkla.pl - miesięcznik „Świat Szkła” prezentujący praktyczną wiedzę na temat wyrobów szklanych, technologii obróbki i zdobienia szkła www.sigma-not.pl - portal informacji technicznej, strona wydawcy dwumięsicznika "Szkło i Ceramika" www.koweziu.edu.pl/pp_zawod.php?nr_zawodu=818116 - podstawa programowa kształcenia w zawodzie Opracowała: Jolanta Lebiedzińska Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: czerwiec 2016r. 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 12 13 https://men.gov.pl/pl/ksztalcenie-zawodowe/ksztalcenie-doroslych Raporty z badań rynku szkoleniowego znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 8 Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu „Twoja Europa” prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepa ge Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych nie jest regulowany. Przykładowe nazwy stosowane na określenie zawodu operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych w poszczególnych państwach: Industriekeramiker/in, Glasbearbeiter/in, Flachglasmechaniker/in (Niemcy), Operator glasproductie (Belgia). W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en .htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych zgłoszonych zostało 188 ofert pracy w 17 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie znajduje się na terenie: Niemiec (81 ofert), Czech (28 ofert) i Belgii (22 oferty)- dane wg stanu na dzień 19.11.2015 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych powinny dysponować doświadczeniem zawodowym ( mile widziane doświadczenie w produkcji ceramiki technicznej) wraz z odpowiednimi uprawnieniami wynikającymi z uzyskanego wykształcenia bądź kursów. Pracodawcy często już na etapie prowadzonej rekrutacji wymagają od kandydatów przedstawienia certyfikatów oraz ewentualnych referencji. Kandydaci powinni dysponować biegłą znajomością obsług i komputera oraz umiejętnością pracy na maszynach sterowanych numerycznie – CNC. Należy mieć również na uwadze, że pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym praca będzie wykonywana jak również posiadania prawa jazdy kat. B lub BE (mile widziany własny samochód). Od kandydatów oczekuje się również wysokich umiejętności manualnych w tym umiejętności frezowania, piłowania czy szlifowania, zdolności do pracy indywidualnej, dokładności i precyzji w wykonywaniu powierzonych zadań oraz gotowości do pracy w systemie zmianowym. Przykładowe stawki płacy w zawodzie operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych na terenie Czech to: 72-100 CZK /brutto na godzinę bądź od min. 14670 CZK/ brutto / miesięcznie. Sporządziła: Justyna Grębicka - Wydział Pośrednictwa Pracy 9