Sprawozdanie za rok 2011 - Biuro do Spraw Substancji i
Transkrypt
Sprawozdanie za rok 2011 - Biuro do Spraw Substancji i
BIURO DO SPRAW SUBSTANCJI CHEMICZNYCH ul. Dowborczyków 30/34; 90-019 Łódź, tel. 42 25 38 400/fax.: 42 25 38 444 e-mail: [email protected] www.chemikalia.gov.pl SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI INSPEKTORA DO SPRAW SUBSTANCJI CHEMICZNYCH za rok 2011 Łódź, dnia 28 lutego 2012 r. 1 Spis treści I. Wstęp ..................................................................................................................................... 5 II. Struktura, pracownicy Biura do spraw Substancji Chemicznych oraz niektóre z podjętych działań administracyjnych..................................................................................... 8 1. Struktura organizacyjna............................................................................................... 8 2. Pracownicy, kwalifikacje, poszerzanie wiedzy ........................................................... 9 3. Przetargi ....................................................................................................................... 12 4. Doskonalenie jakości pracy urzędu ........................................................................... 14 III. Realizacja zadań w 2011 r. ......................................................................................... 17 1. Substancje chemiczne stwarzające zagrożenie i mieszaniny niebezpieczne .......... 17 1.1. Informowanie o mieszaninach niebezpiecznych ................................................... 17 1.2.Udzielanie zgody na zastosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej .......................................................................................................................................... 19 2. Detergenty ....................................................................................................................... 20 3. Prekursory narkotyków kategorii 2 ............................................................................. 21 4. Eksport i import niektórych niebezpiecznych substancji ........................................... 22 5. Działania w zakresie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej ........................................... 24 6. Rozporządzenia REACH i CLP .................................................................................... 28 6.1. Krajowe Centrum Informacyjne ds. REACH i CLP ........................................... 28 6.2. Współpraca z Komisją Europejską i państwami członkowskimi ....................... 32 6.2.1. Komitet ds. REACH ............................................................................................. 32 6.2.2. Spotkania urzędów właściwych ds. REACH i CLP (CARACAL) ................... 35 6.2.3. Inne działania we współpracy z Komisją Europejską ...................................... 37 6.3. Współpraca z Europejską Agencją Chemikaliów (ECHA) ................................. 38 6.3.1. Działania w ramach komitetu państw członkowskich ...................................... 38 6.3.2. Działania w ramach Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC)................................. 40 6.3.3. Działania w ramach Komitetu ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (SEAC) .......................................................................................................................................... 44 6.3.4. Zabezpieczenie elektronicznej komunikacji z Europejską Agencją Chemikaliów ................................................................................................................... 45 6.3.5 Działania w ramach Sieci Przekazywania Informacji o Ryzyku (RCN) ......... 47 6.3.6. Inne działania we współpracy z Europejską Agencją Chemikaliów ............... 47 6.4 Współpraca z partnerami w Polsce w ramach REACH i CLP ............................ 51 6.5 Współpraca z partnerami w Polsce w pozostałym zakresie ................................. 52 7. Substancje w formie nano.............................................................................................. 53 8. Działania w ramach Rady Unii Europejskiej i Przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej................................................................................................................ 54 8.1. Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Środowiska .................................... 56 2 8.2. Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Międzynarodowych Aspektów Ochrony Środowiska-Chemikalia (WPIEI Chemicals) .............................................. 58 8.3. Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Harmonizacji Technicznej (detergenty oraz prekursory środków wybuchowych) ............................................... 60 8.3.1. Detergenty ............................................................................................................. 60 8.3.2. Prekursory środków wybuchowych ................................................................... 62 8.3.3. WPIEI (Basel) i WPIEI (Synergies) .................................................................... 63 9. Działania w ramach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) ... 64 10. Współpraca międzynarodowa ..................................................................................... 68 10.1. Konwencja rotterdamska, Konwencja sztokholmska oraz synergia między trzema Konwencjami - bazylejską, rotterdamską i sztokholmską ............................ 68 10.1.1. Konwencja rotterdamska .................................................................................. 68 10.1.2. Konwencja sztokholmska .................................................................................. 69 10.2. Strategiczne Podejście do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami (SAICM) .......................................................................................................................... 70 10.3. Międzyrządowy Komitet Negocjacyjny ds. przyszłej konwencji rtęciowej (INC-3)............................................................................................................................. 73 10.4. Komisja Narodów Zjednoczonych ds. Zrównoważonego Rozwoju.................. 76 10.5. Międzyrządowe Forum ds. Bezpieczeństwa Chemicznego (IFCS) ................... 76 10.6. Podkomitet Ekspertów ds. Globalnie Zharmonizowanego Systemu Klasyfikacji i Oznakowania (GHS) .............................................................................. 76 10.7. HELCOM. Projekt COHIBA.............................................................................. 78 10.8. Specjalny Sprawozdawca Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. szkodliwych efektów przemieszczania i składowania toksycznych oraz niebezpiecznych produktów i odpadów na przestrzeganie praw człowieka ............ 79 11. Działania pomocowe ..................................................................................................... 80 11.1. Działania prowadzone w ramach programu Polska Pomoc 2011 ..................... 80 11.2. Udział w innych działaniach pomocowych.......................................................... 85 12. Współudział w działalności legislacyjnej.................................................................... 86 12.1 Współudział w działalności legislacyjnej w Polsce .............................................. 86 12.2 Współudział w działalności legislacyjnej w Unii Europejskiej .......................... 88 13.1. Strony internetowe ................................................................................................ 89 13.2. Dni otwarte Krajowego Centrum Informacyjnego ds. REACH i CLP ........... 98 13.3. Warsztaty/szkolenia dla organów nadzoru ......................................................... 98 13.4 Inne warsztaty/szkolenia/konferencje ................................................................ 100 13.5 Biuletyn Biura do spraw Substancji Chemicznych - Chemia, Zdrowie, Środowisko .................................................................................................................... 101 IV. Część Finansowa ............................................................................................................ 103 1. Tytuły wykonywanych dochodów, prawidłowość i terminowość ich pobierania ... 103 3 2. Omówienie wydatków bieżących pod względem ich zgodności z planowanym przeznaczeniem................................................................................................................. 103 3. Wyszczególnienie tytułów zobowiązań wraz z podaniem terminów i przyczyn ich powstania........................................................................................................................... 108 4. Wysokość i terminy przekazywania dotacji budżetowych, stopień ich wykorzystania i zgodność z przeznaczeniem ........................................................................................... 108 5. Dotacje budżetowe na zakupy inwestycyjne .............................................................. 108 4 I. Wstęp Inspektor do spraw Substancji Chemicznych, zwany dalej „Inspektorem”, jest centralnym organem administracji rządowej, właściwym w sprawach substancji i ich mieszanin. Działa w oparciu o ustawę z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322). Zgodnie z przepisami tej ustawy, w dniu 8 kwietnia 2011 r., nastąpiło przekształcenie na zasadzie sukcesji generalnej Inspektora do Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych, tj. organu utworzonego przepisami Rozdziału 2 ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1222; z 2010 r. Nr 107, poz. 679 i Nr 182, poz. 1228), w Inspektora do spraw Substancji Chemicznych. Inspektor jest organem, nad którym nadzór sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia, który go powołuje spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw gospodarki i ministra właściwego do spraw środowiska. Minister właściwy do spraw zdrowia odwołuje Inspektora, po zasięgnięciu opinii ministrów właściwych do spraw gospodarki i do spraw środowiska. Inspektor realizuje swoje zadania przy pomocy Biura do spraw Substancji Chemicznych, zwanego dalej „Biurem”, którym kieruje i reprezentuje je na zewnątrz. Zadania Inspektora określone są w ustawie o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz w statucie Biura nadanym zarządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2009 r. w sprawie nadania statutu Biuru do Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych, które zostało uchylone z dniem 9 kwietnia 2012 r. i zastąpione przez rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2012 r. w sprawie nadania statutu Biuru do spraw Substancji Chemicznych (Dz. U. poz. 384). Zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 248, poz. 1495, z późn. zm.) Inspektor jest nadzorowany przez Ministra Zdrowia. Stosownie do zarządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie ustalenia regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Zdrowia (Dz. Urz. Min. Zdrow. Nr 13, poz. 68), z ramienia Ministerstwa Zdrowia, w ramach prowadzenia spraw w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin, z Biurem współpracuje Departament Zdrowia Publicznego. 5 W oparciu o przepisy ww. ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, statut Biura, niektóre inne ustawy i rozporządzenia unijne oraz decyzje o powierzeniu określonych zadań, do zadań Inspektora w 2011 r. należało: gromadzenie danych dotyczących mieszanin niebezpiecznych lub mieszanin stwarzających zagrożenie oraz dostarczanych przez Europejską Agencję Chemikaliów (zwaną dalej „Agencją”) informacji dotyczących substancji; udostępnianie danych dotyczących substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych lub substancji stwarzających zagrożenie i mieszanin stwarzających zagrożenie służbom medycznym i ratowniczym; pełnienie funkcji właściwego organu wyznaczonego do wykonywania, określonych w przepisach Unii Europejskiej, zadań administracyjnych dotyczących wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów i współpraca w tym zakresie z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz z Komisją Europejską; pełnienie funkcji właściwego organu wyznaczonego do wykonywania, określonych w przepisach Unii Europejskiej, zadań administracyjnych dotyczących detergentów i współpraca w tym zakresie z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Konfederacją Szwajcarską lub państwami członkowskimi Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Komisją Europejską; pełnienie funkcji właściwego organu określonego w art. 8 rozporządzenia nr 648/20041, w art. 121 rozporządzenia nr 1907/20062, zwanego dalej rozporządzeniem REACH, w art. 43 rozporządzenia nr 1272/20083 zwanego dalej rozporządzeniem CLP oraz wyznaczonego organu krajowego określonego w art. 4 rozporządzenia nr 689/20084 zwanego dalej rozporządzeniem PIC; utworzenie w Biurze i prowadzenie Krajowego Centrum Informacyjnego zgodnie z art. 124 rozporządzenia REACH oraz art. 44 rozporządzenia CLP; 1 Rozporządzenie (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów, Dz. Urz. UE L 104 z 8.4.2004, str. 1. 2 Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/EWG i 2000/21/WE, Dz. Urz. UE L 396 z 30.12.2006, str. 1; Dz. Urz. UE L 136 z 29.05.2007, str. 3. 3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006, Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1. 4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 689/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. dotyczące wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów, Dz. Urz. UE L 204 z 31.7.2008, str. 1. 6 współpraca z organizacjami międzynarodowymi w zakresie substancji i mieszanin; przyjmowanie i gromadzenie danych dotyczących prekursorów kategorii 2 określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124, z późn. zm.); ustalanie programu monitorowania zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej, kontrola i weryfikacja spełniania przez jednostki badawcze wykonujące badania substancji lub ich mieszanin zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej, rewizja prowadzonych w tych jednostkach badań w celu oceny ich zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej oraz wydawanie decyzji stwierdzającej odpowiednio, spełnianie lub niespełnianie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej i potwierdzanie spełniania zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej poprzez wydanie certyfikatu Dobrej Praktyki Laboratoryjnej i wpis do wykazu certyfikowanych jednostek badawczych; wykonywanie innych zadań nałożonych przez ministra właściwego do spraw zdrowia; a ponadto: o współpraca przy pracach legislacyjnych dotyczących substancji chemicznych i ich mieszanin, o rozpowszechnianie wiedzy na temat zagrożeń chemicznych i ich kontroli. W zakresie działań o charakterze administracyjnym Inspektor: może w drodze decyzji zakazać, na czas określony, wprowadzania do obrotu mieszanin stwarzających niedopuszczalne zagrożenie dla zdrowia człowieka lub środowiska; wydaje, w drodze decyzji, jednostkom badawczym certyfikat wskazujący, że spełniają wymagania określone zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; wydaje zgodę albo odmawia wydania zgody, w drodze decyzji, na zastosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej składnika mieszaniny niebezpiecznej na jej oznakowaniu; przekazuje stronom zainteresowanym decyzję państwa spoza Unii importujące z Polski substancje podlegającą procedurze uprzedniej zgody na eksport(procedurze PIC), czy wydaje zgodę na przyjęcie takiej substancji; może zakazać, w drodze decyzji, na określony czas, wprowadzania do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej detergentu lub środka powierzchniowo czynnego stwarzającego zagrożenie dla bezpieczeństwa lub zdrowia człowieka, lub zagrożenie dla środowiska. 7 II. Struktura, Chemicznych pracownicy oraz Biura niektóre do z spraw podjętych Substancji działań administracyjnych 1. Struktura organizacyjna Biuro zostało utworzone w oparciu o ustawę z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322). Zgodnie z przepisami tej ustawy, w dniu 8 kwietnia 2011 r., nastąpiło przekształcenie na zasadzie sukcesji generalnej Biura do Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych, tj. urzędu utworzonego przepisami Rozdziału 2 ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1222; z 2010 r. Nr 107, poz. 679 i Nr 182, poz. 1228), w Biuro do spraw Substancji Chemicznych. Struktura organizacyjna Biura na dzień 31 grudnia 2011 r., obejmuje trzy departamenty merytoryczne, tj. Departament do Spraw Oceny Ryzyka, Departament do Spraw Substancji i Preparatów Niebezpiecznych oraz Departament do Spraw Dobrej Praktyki Laboratoryjnej i dwie jednostki służące obsłudze administracyjnej urzędu, tj. Biuro Prawne i Biuro Administracyjno-Finansowe. Poniżej został zamieszczony schemat funkcjonalny struktury organizacyjnej Biura. 8 Rys. 1. Schemat funkcjonalny struktury organizacyjnej Biura. Biuro do spraw Substancji Chemicznych ma siedzibę w Łodzi przy ul. Dowborczyków 30/34. 2. Pracownicy, kwalifikacje, poszerzanie wiedzy Na dzień 31 grudnia 2011 r. w Biurze, łącznie z Inspektorem do spraw Substancji Chemicznych oraz Dyrektorem Generalnym, było zatrudnionych 35 osób, w tym 6 osób w grupie nie objętej mnożnikowym systemem wynagrodzenia i 28 członków korpusu służby cywilnej, w tym 3 urzędników mianowanych. Niektóre osoby były zatrudnione w niepełnym wymiarze. W 2011 roku stosunek pracy został rozwiązany z czterema osobami. Jedna z tych osób znalazła zatrudnienie w Europejskiej Agencji Chemikaliów w Helsinkach, a jedna przeszła na emeryturę. Jednocześnie do Biura przyjęto jedną osobę na stanowisko w służbie cywilnej i dwie osoby na stanowiska nieobjęte mnożnikowym systemem wynagradzania. Na dzień 9 31 grudnia 2011 r. pracownicy Biura (wraz z Inspektorem i Dyrektorem Generalnym) posiadali następujące stopnie lub tytuły naukowe: pracownicy z tytułem profesora – 1 osoba; pracownicy ze stopniem doktora – 11 osób; pracownicy ze stopniem magistra lub równoważnym – 20 osób; pracownicy bez wykształcenia wyższego – 3 osoby. Wśród osób bez wykształcenia wyższego dwie osoby studiują na studiach licencjackich. Ponadto: jeden pracownik kontynuuje dodatkowe studia magisterskie na kierunku prawo, a drugi dodatkowe studia licencjackie na kierunku biologia, oba na Uniwersytecie Łódzkim; jeden z pracowników ukończył uzupełniające studia magisterskie na kierunku Zarządzanie Zasobami Ludzkimi w Społecznej Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi; jeden pracownik Biura kontynuuje aplikację radcowską prowadzoną przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w Łodzi; jeden pracownik otworzył w czerwcu 2011 roku przewód doktorski w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi; W ramach studiów podyplomowych jeden pracownik Biura ukończył dwusemestralne studia podyplomowe w zakresie „Bezpieczeństwo w użytkowaniu i zarządzaniu substancjami chemicznymi” i jeden pracownik ukończył dwusemestralne studia podyplomowe w zakresie „Rachunkowość Małych i Średnich Przedsiębiorstw”, oba organizowane przez Uniwersytet Łódzki. W ramach podyplomowych studiów zagranicznych jeden pracownik ukończył, finansowany w części przez Komisję Europejską, kurs „European Toxicological Risk Assessment Training – TRISK”, organizowany przez pięć uczelni – Uniwersytet w Mediolanie, Uniwersytet w Surrey, Karolinska Institut w Sztokholmie, Uniwersytet w Düsseldorfie i Uniwersytet w Utrechcie. Kurs składał się z ośmiu jednotygodniowych modułów i 150-godzinnego praktycznego stażu w przedsiębiorstwie (Akzo Nobel) w Holandii, gdzie we współpracy z pracownikami firmy przygotowywał dokumentację rejestracyjną i ocenę bezpieczeństwa chemicznego w celu rejestracji zgodnie z przepisami REACH dla czterech substancji. Warunkiem ukończenia kursu był egzamin pisemny oraz obrona raportu powstałego w czasie 10 stażu przed Komisją składającą się z przedstawicieli ww. uczelni oraz przedstawicieli DG SANCO i Europejskiej Agencji Chemikaliów. W 2011 roku pracownicy Biura uczestniczyli w szeregu krótkotrwałych szkoleń w kraju i za granicą. Dziewięciu pracowników Biura uczestniczyło w centralnych szkoleniach organizowanych przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów (9 kursów) – łącznie wykorzystano 15 miejsc na tych szkoleniach. W innych krótkotrwałych szkoleniach w kraju (17 kursów), podwyższających kwalifikacje zawodowe członków korpusu służby cywilnej, uczestniczyło 10 osób – łącznie wykorzystano 26 miejsc na tych szkoleniach. W specjalistycznych szkoleniach zagranicznych, podwyższających kwalifikacje niezbędne do wykonywania zadań Inspektora określonych w ustawie, uczestniczyło 8 osób. Wykaz szkoleń specjalistycznych za granicą zamieszczono w załączniku nr 1. Wzorem lat poprzednich, w 2011 roku kontynuowano dla wszystkich pracowników urzędu szkolenia wewnętrzne. Celem tych szkoleń było przekazywanie informacji o wszystkich działaniach istotnych dla Biura, w których w ramach wykonywanych zadań uczestniczyli pracownicy Biura oraz osoby współpracujące z Biurem. Łącznie odbyło się 7 szkoleń, w każdym z nich uczestniczyło średnio ok. 20 pracowników. Szkolenia dotyczyły: kontroli zarządczej w Biurze; substancji zaburzających działanie układu hormonalnego; substancji chemicznych w tekstyliach; międzyrządowych negocjacji nad przyszłą konwencją rtęciową; komitologii, ze szczególnym uwzględnieniem Traktatu Lizbońskiego; funkcjonalności intranetu Biura; kalendarza polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Cykl szkoleń wewnętrznych został zawieszony w drugiej połowie roku z uwagi na zadania Biura związane z polską prezydencją w Radzie Unii Europejskiej. Dodatkowo przeprowadzono trzy szkolenia wewnętrzne dotyczące posługiwania się najczęściej używanymi w Biurze programami komputerowymi: MS PowerPoint 2007 - Sztuka prezentacji – szkolenie wewnętrzne – 22 osoby; MS EXCEL 2010 dla średniozaawansowanych – szkolenie wewnętrzne – 8 osób; Funkcjonalność nowej wersji elektronicznego systemu obiegu dokumentów w Biurze „El-dok” – szkolenie wewnętrzne – wszyscy pracownicy. 11 3. Przetargi W okresie sprawozdawczym przeprowadzono trzy postępowania przetargowe w trybie przetargu nieograniczonego, w tym dwa w związku z przyznaniem, na podstawie ustawy budżetowej na 2011 r., środków finansowych na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych (pismo Ministerstwa Zdrowia: znak MZ-BFI-327-6009-5/MP/11). Pierwsze postępowanie dotyczyło wykonania systemu gromadzenia informacji o mieszaninach niebezpiecznych w postaci elektronicznej. W wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego w trybie przetargu nieograniczonego [art. 39 – 46 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.)] wybrano ofertę firmy COM-PAN SYSTEM Sp. z o.o., ul. Legionowa 19, 01-343 Warszawa. Drugie postępowanie dotyczyło wdrożenia systemu gromadzenia informacji o mieszaninach niebezpiecznych w postaci elektronicznej. Przeprowadzono postępowanie przetargowe w trybie przetargu nieograniczonego (art. 39 - 46 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych). Wybrano ofertę firmy COM-PAN SYSTEM Sp. z o.o., ul. Legionowa 19, 01-343 Warszawa. Ostatnie postępowanie przetargowe prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego (art. 39 – 46 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych) dotyczyło dostawy biletów lotniczych krajowych i zagranicznych dla pracowników Biura oraz osób delegowanych przez Biuro w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. W wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego wybrano ofertę firmy „TOP Podróże” Ewa Koś, Pl. Zwycięstwa 1, 70-233 Szczecin. Działając na podstawie zarządzenia nr 16 Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 marca 2011 r. w sprawie wskazania centralnego zamawiającego do przygotowywania i przeprowadzania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, udzielania zamówień oraz zawierania umów ramowych na potrzeby jednostek administracji rządowej, Wydział Zamówień Publicznych Centrum Usług Wspólnych przeprowadził w imieniu Biura do spraw Substancji Chemicznych postępowania przetargowe w trybie nieograniczonym dotyczące: 12 dostaw papieru do urządzeń drukujących i kopiujących na lata 2011-2013; sukcesywnego zakupu paliw dla samochodów służbowych jednostek administracji państwowej w systemie bezgotówkowym na podstawie kart flotowych w latach 2012-2015; świadczenia usług telefonii mobilnej dla jednostek organizacyjnych administracji rządowej i innych jednostek (Zamawiających) na okres od dwóch do czterech lat. Ponadto, stosując procedurę postępowania przy zamówieniach do kwoty 14 000 euro, przeprowadzono postępowania przetargowe dotyczące: usługi kompleksowego sprzątania pomieszczeń Biura do spraw Substancji Chemicznych przy użyciu materiałów i środków chemicznych Wykonawcy, wykonywanej w okresie 3 stycznia – 31 grudnia 2011 r. Wybrano ofertę firmy „ATOS” Sp. z o.o. ul. Widzewska 14, 92-229 Łódź; usługi nieregularnego transportu osobowego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej pracowników Biura do spraw Substancji Chemicznych i osób wskazanych przez Biuro. Wybrano ofertę firmy Taxi Nova, Taxi Planeta FM, ul. Sienkiewicza 101/109, 90-301 Łódź; usługi wykonania oraz dostawy 600 sztuk pamięci przenośnej flash USB (Pendrive) z odpowiednim oznakowaniem. Wybrano ofertę firmy CZWÓRKA Sp. z o.o., ul. Gen. M. Bołtucia 26, 05-092 Łomianki; dostawy urządzenia klasy UTM do ochrony sieci komputerowej Fortigate 110C lub równoważnego wraz z oprogramowaniem. Wybrano ofertę firmy Intacto Sp. z o.o., ul. Wrocławska 20, 91-310 Łódź; usługi wdrożenia systemu zarządzania jakością zgodnego z normą PN EN ISO 9001:2009. Wybrano ofertę firmy DJB Doradztwo Marcin Chorąży, ul. Oleńki Bilewiczówny 7/30, 92-437 Łódź; usługi dostępu do sieci internetowej na łączach stałych. Wybrano ofertę firmy Dialog Telefonia DIALOG S.A., Plac Jana Pawła II 1, 50-136 Wrocław; usługi czasowego prawa do korzystania z internetowej publikacji Lex Sigma. Wybrano ofertę firmy Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., ul. Płocka 5a, 01-231 Warszawa; 13 dostawę multimedialnych urządzeń typu Ipad 2. Wybrano ofertę firmy Hesjan S.C. Kamil Sosnowski, Michał Więcławski, Aleja Tadeusza Kościuszki 23/25, 90-001 Łódź. 4. Doskonalenie jakości pracy urzędu W roku 2011 prowadzono audyt wewnętrzny na podstawie art. 274 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.). W ramach audytu wewnętrznego przeprowadzono jedno zadanie zgodnie z planem audytu – Budżet kosztów oraz działanie doradcze - Audyt zabezpieczeń systemu informatycznego Agencji. W 2012 roku jednostka planuje dalsze prowadzenie audytu wewnętrznego na podstawie art. 274 pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. W planie audytu zostały ujęte 2 zadania: „Proces zakupu materiałów i usług do 14 000 Euro”; „Polityka zarządzania zasobami ludzkimi z uwzględnieniem systemu motywacyjnego”. W roku 2011 dla zapewnienia realizacji celów Biura w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy, została wprowadzona w Biurze kontrola zarządcza. W ramach prowadzonej kontroli zarządczej przeprowadzono analizę ryzyka na poziomie operacyjnym i strategicznym działalności jednostki oraz określono cele wraz z adekwatnymi miernikami ich wykonania. Wdrożono również system monitorowania systemu kontroli zarządczej. Z uwagi na pierwszy rok obowiązywania systemu kontroli zarządczej trwają prace nad ciągłym udoskonalaniem procedur wewnętrznych obowiązujących w Biurze. W roku 2011 Departament do spraw Dobrej Praktyki Laboratoryjnej przygotował i wdrożył system zarządzania jakością zgodny z normą PN-EN ISO. Departament uzyskał certyfikat Systemu Zarządzania Jakością nr 2264/1/2011 przyznany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. w zakresie zarządzania procesem kontroli jednostek badawczych i weryfikacji spełniania przez nie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej stwierdzający, że Departament do spraw Dobrej Praktyki Laboratoryjnej spełnia wymagania normy 14 PN-EN ISO 9001:2009 (identycznej z normą ISO 9001:2008). Certyfikat został potwierdzony przez IQNET – International Certification Network. Rys. 2. Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO 9001:2009 (identycznej z normą ISO 9001:2008). W ramach działań administracyjnych usprawniono pracę Biura poprzez wprowadzenie zarządzeniami Inspektora i Dyrektora Generalnego procedur oraz instrukcji postępowania, dotyczących w szczególności: zespołu do spraw ISO w celu wprowadzenia Systemu Zarządzania Jakością w Departamencie do spraw Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; systemu zarządzania jakością w Departamencie do spraw Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; regulaminu, zasad, organizacji i prowadzenia szkoleń oraz doskonalenia zawodowego w służbie cywilnej w Biurze do spraw Substancji Chemicznych; 15 regulaminu kontroli i weryfikacji zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej – zastąpienie wcześniejszego; regulaminu obsługi projektów finansowanych lub współfinansowanych ze środków zewnętrznych realizowanych przez Biuro do spraw Substancji Chemicznych – zastąpienie wcześniejszego; ustalenia instrukcji kancelaryjnej i jednolitego rzeczowego wykazu akt – zastąpienie wcześniejszej instrukcji; krajowych podróży służbowych pracowników Biura do spraw Substancji Biura do spraw Substancji Chemicznych oraz sposobu ich rozliczania; regulaminu dysponowania funduszem nagród Chemicznych; systemu i warunków współpracy Biura jako jednostki administracji rządowej z instytucjami analityczno-doradczymi; powołania Zespołu Autorskiego do współdziałania przy opracowaniu planu operacyjnego funkcjonowania Biura do spraw Substancji Chemicznych w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa w czasie wojny. 16 III. Realizacja zadań w 2011 r. chemiczne 1. Substancje stwarzające zagrożenie i mieszaniny niebezpieczne 1.1. Informowanie o mieszaninach niebezpiecznych Do 7 kwietnia 2011 r. obowiązywał art. 23 ustawy z 11 stycznia 2001 o substancjach i preparatach chemicznych, zgodnie z którym wprowadzenie do obrotu preparatów niebezpiecznych wymagało poinformowania Inspektora i dostarczenia karty charakterystyki preparatu. 8 kwietnia 2011 r. weszła w życie ustawa z 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach. Zgodnie z art. 15 tej ustawy, poinformowanie Inspektora i dostarczenie karty charakterystyki mieszaniny, bądź określonych w pkt. 2 i 3 załącznika II do rozporządzenia REACH informacji o mieszaninie, jest wymagane w przypadku wytworzenia lub sprowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polski mieszaniny niebezpiecznej lub stwarzającej zagrożenie. W okresie sprawozdawczym otrzymano 1 866 zgłoszeń, z załączonymi 16 862 kartami charakterystyki, przesłanych przez 623 przedsiębiorstwa. Liczba kart charakterystyk z błędami uniemożliwiającymi wpisanie mieszaniny do prowadzonej w Biurze bazy mieszanin niebezpiecznych wyniosła w okresie sprawozdawczym 716 (4% wszystkich zgłoszonych kart). Pracownicy wysłali 142 pisma z prośbą o uzupełnienie powiadomieniu właściwych danych w terenowo kartach organów charakterystyki, Państwowej przy jednoczesnym Inspekcji Sanitarnej. W przypadku 71 kart charakterystyki, firmy przedkładające informacje o mieszaninach uzupełniły dane. W 7 przypadkach, dotyczących braku identyfikacji składnika mieszaniny, informacje identyfikujące substancje zostały przesłane przez ich dostawców zagranicznych bezpośrednio do Biura. Konieczność przekazywania do Biura kart charakterystyki mieszanin niebezpiecznych i ich ocena przez Biuro przyczyniają się, łącznie z działaniami odpowiednich organów nadzoru, do poprawy jakości kart charakterystyki w Polsce. 17 20000 15000 10000 5000 6415 13281 10973 12168 8461 5138 16862 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Rys. 3. Liczba kart charakterystyki przesłana do Inspektora w latach 2005-2011. Część informacji zawartych w kartach charakterystyki, tj. nazwa wprowadzającego do obrotu, nazwa handlowa mieszaniny, składniki mieszaniny (nazwy, numery CAS, WE i indeksowe), klasyfikacja mieszaniny oraz klasyfikacja ADR, wprowadzane są do komputerowej bazy mieszanin niebezpiecznych. W dniu 31 grudnia 2011 r. w bazie znajdowały się informacje na temat 88 160 mieszanin. Informacji tych można poszukiwać po każdym z wyżej wymienionych parametrów. W przypadku zapytań, informacja przekazywana jest organom nadzoru. Obecnie istnieje już możliwość udostępniania zgromadzonych w bazie informacji krajowym centrom toksykologicznym i innym zainteresowanym stronom. 100000 80000 60000 40000 20000 24360 28047 31873 38521 51844 60275 88160 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rys. 4. Liczba mieszanin w bazie mieszanin niebezpiecznych w latach 2005-2011. 18 2011 W związku z dużym obciążeniem pracowników wpisywaniem danych z kart charakterystyki do elektronicznej bazy danych, zlecono (w ramach przetargu) przygotowanie elektronicznego systemu informowania o mieszaninach niebezpiecznych i stwarzających zagrożenie - ELDIOM. Pracownicy Biura brali aktywny udział w pracach nad funkcjonalnością i testowaniem bazy ELDIOM. Utworzono grupę, której zadaniem było opracowanie założeń nowego systemu gromadzenia informacji o niebezpiecznych mieszaninach w formie elektronicznej, przygotowanie specyfikacji przetargowej, a następnie nadzór merytoryczny i współpraca z wybranym wykonawcą przy opracowywaniu i wdrażaniu systemu. Opracowano nową koncepcję procesu zgłaszania informacji o mieszaninach oraz utworzono dokument opisujący o mieszaninach główne założenia niebezpiecznych lub nowego systemu stwarzających gromadzenia zagrożenie, informacji umożliwiającego przedkładanie przez osoby wytwarzające takie mieszaniny lub sprowadzające je z zagranicy, danych w formie elektronicznej. Z założenia, celem wprowadzenia systemu jest udostępnienie zgromadzonych w nim informacji o mieszaninach Centrom Informacji Toksykologicznej, a także upoważnionym organom nadzoru. Z końcem roku 2011 system został wdrożony pod nazwą Elektroniczna Deklaracja Informacji o Mieszaninach – ELDIOM pod adresem http://eldiom.chemikalia.gov.pl. W 2012 roku planowane są dalsze testy systemu, w tym przez przedstawicieli przemysłu, a następnie dalsze prace związane z kolejnymi etapami jego rozbudowy (m.in. wersja angielska, wersja mobilna, materiały szkoleniowe). Pełne wdrożenie systemu będzie wymagało zmiany ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, co planuje się po zakończeniu testowania systemu przez przemysł. Pracownik Biura brał również udział w pracach grupy roboczej powołanej wspólnie przez Komisję Europejską i European Association of Poisons Centres and Clinical Toxicologists (EAPCCT) dla przeanalizowania możliwości harmonizacji przedkładania informacji o mieszaninach stwarzających zagrożenie zgodnie z art. 45 rozporządzenia CLP. Raport z prac tej grupy został przekazany Komisji Europejskiej w styczniu 2012 r. 1.2. Udzielanie zgody na zastosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej Na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322), z uwagi na tajemnicę handlową, Inspektor wydaje zgodę na umieszczenie na oznakowaniu mieszaniny niebezpiecznej alternatywnej, rodzajowej nazwy chemicznej składnika niebezpiecznego, jeżeli spełnione są warunki określone 19 w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 53, poz. 439). W 2011 r. Inspektorowi przedłożono jeden wniosek o zastosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej dla 1 substancji w 12 mieszaninach. Wniosek został pozytywnie rozpatrzony i wydano zgodę na zastosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej zgodnie z wnioskiem wnioskodawcy. Ponadto, w 2011 r. do Inspektora wpłynęło 8 zgłoszeń z 6 firm zagranicznych, posiadających zgodę urzędów właściwych innych państw członkowskich na stosowanie alternatywnej nazwy rodzajowej dla łącznej liczby 15 substancji w 215 mieszaninach. Siedzibami urzędów, których kopie zgody na stosowanie nazw alternatywnych przedłożono, były Niemcy, Szwecja i Belgia. Pracownik Biura brał udział w zorganizowanych przez Europejską Agencję Chemikaliów warsztatach na temat doświadczeń w postępowaniu z wnioskami o udzielenie zgody na stosowanie nazwy alternatywnej substancji w mieszaninie – „Workshop on handling requests for use of an alternative name of a substance in a mixture.” 2. Detergenty Inspektor jest właściwym organem, odpowiedzialnym za wymianę informacji z Komisją Europejską i innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej w zakresie funkcjonowania rozporządzenia (WE) nr 648/2004 w sprawie detergentów. W 2011 r. pracownicy Biura brali udział w pracach legislacyjnych nad projektem nowego unijnego rozporządzenia mającego na celu wprowadzenie ograniczeń zawartości fosforanów i innych związków fosforu w detergentach piorących wykorzystywanych w gospodarstwach domowych. Szczegółowy opis działań w sprawie projektu rozporządzenia został opisany w rozdziale 8. Działania w ramach Rady Unii Europejskiej i przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej. 20 3. Prekursory narkotyków kategorii 2 Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322), Inspektor jest odpowiedzialny za przyjmowanie i gromadzenie danych dotyczących prekursorów kategorii 2, określonych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124, z późn. zm.). Na podstawie art. 44 ust. 4 ww. ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, Inspektor jest odpowiedzialny za prowadzenie rejestru podmiotów wprowadzających do obrotu prekursory narkotyków kategorii 2 oraz powiadamianie o zgłoszeniu właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Zadania te Biuro wykonuje w oparciu o bezpośrednio obowiązujące: rozporządzenie (WE) nr 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotykowych5; rozporządzenie Komisji (WE) nr 1277/2005 z dnia 27 lipca 2005 r. ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące rozporządzenia (WE) nr 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotykowych i rozporządzenia Rady (WE) nr 111/2005 określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi6; rozporządzenie Rady (WE) nr 111/2005 określające zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi7. W wyniku realizacji tego zadania w okresie sprawozdawczym: przyjęto szesnaście zgłoszeń dotyczących dwudziestu czterech miejsc wprowadzania do obrotu prekursorów narkotyków kategorii 2 i poinformowano drogą pisemną o nadanym numerze zgłoszenia powiatowych inspektorów sanitarnych właściwych dla miejsca wprowadzenia prekursora do obrotu; udzielano pisemnych i telefonicznych odpowiedzi na wątpliwości związane z kontrolą obrotu prekursorami narkotyków kategorii 2. 5 6 7 Rozporządzenie (WE) nr 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotykowych, Dz. Urz. UE L 47 z 18.2.2004, str. 1. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1277/2005 z dnia 27 lipca 2005 r. ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące rozporządzenia (WE) nr 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prekursorów narkotykowych i rozporządzenia Rady (WE) nr 111/2005 określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi, Dz. Urz. UE L 202 z 3.8.2005, str. 7; Dz. Urz. UE L 287M z 18.10.2006, str. 246. Rozporządzenie Rady (WE) nr 111/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. określające zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi, Dz. Urz. UE L 22 z 26.1.2005, str. 1.; Dz. Urz. UE L 333M z 11.12.2008, str. 472. 21 4. Eksport i import niektórych niebezpiecznych substancji Inspektor pełni rolę wyznaczonego organu krajowego w rozumieniu rozporządzenia PIC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów. Rozporządzenie wdraża w Unii Europejskiej Konwencję Rotterdamską w sprawie procedury zgody po uprzednim poinformowaniu w międzynarodowym handlu niektórymi niebezpiecznymi substancjami chemicznymi i pestycydami. W okresie sprawozdawczym prowadzono następujące działania w ramach zadań wynikających z rozporządzenia PIC: zgłoszono poprzez bazę danych EDEXIM wywóz 22 substancji i 13 mieszanin z Polski, z czego 5 substancji i 10 mieszanin wymagało przeprowadzenia procedury wyraźnej zgody na wywóz zgodnie z rozporządzeniem PIC; współpracowano z organami celnymi i strażą graniczną w zakresie wymiany informacji na temat wywożonych i przywożonych chemikaliów regulowanych przepisami rozporządzenia oraz Konwencji; udzielono przedsiębiorcom kilkudziesięciu informacji dotyczących obowiązków wynikających z przepisów rozporządzenia, drogą telefoniczną lub za pośrednictwem poczty elektronicznej; udzielono, w kilkunastu przypadkach, pomocy przedstawicielom służb celnych w zakresie wynikającym z przepisów rozporządzenia; pracownicy Biura uczestniczyli w spotkaniach wyznaczonych organów krajowych w ramach rozporządzenia PIC. Niektóre zadania wynikające z rozporządzenia PIC są realizowane przy użyciu Europejskiej bazy danych dotyczących wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (EDEXIM). Baza danych stanowi istotne narzędzie przetwarzania wymogów prawnych i zarządzania nimi oraz wymiany informacji. Zadania realizowane przy użyciu bazy danych EDEXIM to: zgłoszenie wywozu chemikaliów niebezpiecznych poprzez wprowadzenie danych otrzymanych od eksporterów w notyfikacjach eksportowych, co jest warunkiem umożliwiającym wywóz; wprowadzanie dokumentów otrzymanych od państw przywozu, będących wyraźną zgodą na przywóz, uzyskaną w ramach procedury wywozu po uprzednim poinformowaniu; 22 utworzenie nowych kont dla polskich firm wywożących chemikalia poza obszar Unii Europejskiej (3 konta) oraz nowych kont dla służby celnej; Ponadto pracownicy Biura regularnie udzielali wskazówek eksporterom i służbom celnym w zakresie praktycznego wykorzystania bazy EDEXIM. W ramach rozporządzenia PIC w sprawie wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów w 2011 r. odbyły się dwa spotkania wyznaczonych organów krajowych. W obu spotkaniach udział wzięli pracownicy Biura. Główne tematy omawiane w trakcie spotkań to projekt rozporządzenia zmieniający obecne rozporządzenie PIC, odpowiedzi importowe przesyłane w imieniu Unii i jej 27 państw członkowskich do Sekretariatu Konwencji rotterdamskiej, notyfikacje chemikaliów kwalifikujących się do zgłoszenia do objęcia procedurą zgody po uprzednim poinformowaniu o wywozie przesyłane także do Sekretariatu Konwencji rotterdamskiej, poradnik do rozporządzenia, baza EDEXIM i zmiany załacznika I do rozporządzenia PIC. Temat zmiany załącznika I do rozporzadzenia PIC jest bardzo istotną kwestią. Załącznik zmieniany jest na bieżąco w celu odzwierciedlenia stanu prawnego danej substancji, wynikającego z obowiązujących przepisów, w szczególności rozporządzenia REACH. Zmiany dokonywane są poprzez rozporządzenia, których projekty przedkładane są do głosowania Komitetowi ds. REACH, powołanemu na mocy art. 133 rozporządzenia REACH. Zgodnie z przyjętą procedurą, spotkanie wyznaczonych organów krajowych, na czas głosowania nad projektem rozporządzenia zmieniającego Załącznik I do rozporządzenia PIC, przekształca się w spotkanie Komitetu ds. REACH. W dniach 12 kwietnia i 27 września 2011 r. odbyły się dwa spotkania Komitetu ds. REACH. W trakcie obu spotkań Komitet jednogłośnie zagłosował za przyjęciem rozporządzeń zmieniających załącznik I do rozporządzenie PIC. Na podstawie pierwszego z przyjętych rozporządzeń do listy chemikaliów zawartej w załączniku I dopisano pięć nowych substancji, tj.: 1,3-dichloropropen, ethalfluralin, guazatyna, kwas indolilooctowy, tiobenkarb oraz jedną usunięto - haloxyfop-R. Na podstawie drugiego rozporządzenia przyjętego przez Komitet w dniu 27 września 2011 r., do listy w załączniku I dopisano następujące chemikalia: cyjanamid, dichlobenil, dichloran, etoksyhina, bromek metylu, propizochlor i flurprimidol. Wykreślone natomiast zostały dwie substancje: triflumuron i triazoksyd. 23 5. Działania w zakresie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej Dobra Praktyka Laboratoryjna (DPL) to wprowadzony w państwach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oraz we wszystkich państwach Unii Europejskiej jednolity system zapewnienia jakości wymaganych prawem nieklinicznych badań laboratoryjnych, służących ocenie wpływu substancji i preparatów chemicznych na zdrowie i bezpieczeństwo człowieka oraz na środowisko. System został wprowadzony decyzją Rady OECD C(81)30/FINAL8, która określiła zasady Dobrej Praktyki Laboratoryjnej oraz system rewizji badań i kontroli laboratoriów, mające na celu zagwarantowanie wiarygodności i zaufania do wyników badań wykonywanych na terenie państw członkowskich OECD. Decyzja OECD jest transponowana do Unii Europejskiej dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2004/10/WE9 i 2004/9/WE10. Zgodnie z art. 3 dyrektywy 2004/9/WE, państwa członkowskie UE wyznaczają organy odpowiedzialne za monitorowanie zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej badań przeprowadzanych na ich terytorium. Organy te kontrolują i weryfikują spełnianie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej przez jednostki badawcze na terytorium danego państwa, spełniając jednocześnie funkcję jednostek odpowiedzialnych wobec innych państw Unii Europejskiej i OECD oraz państw spoza OECD, które przyjęły w ramach umowy z OECD, decyzję o wzajemnym uznawaniu danych (MAD). W wyniku audytów zespołów ekspertów OECD oraz UE, system Dobrej Praktyki Laboratoryjnej w Polsce, z Biurem jako krajową jednostką monitorującą, został uznany w 2006 r. jako spełniający międzynarodowe wymagania. Obecnie, podobnie jak w innych państwach, działanie systemu w Polsce jest sprawozdawane poprzez coroczne raporty, natomiast następny audyt ekspertów przewidziano w 2016 roku. Podstawą prawną działania systemu Dobrej Praktyki Laboratoryjnej w Polsce jest rozdział 4 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322). Poprzez odwołania do tej ustawy w innych ustawach, system obejmuje także badania produktów leczniczych, środków ochrony roślin, produktów biobójczych i kosmetyków. Zgodnie z art. 16 ww. ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. 8 9 10 Decyzja Rady z dnia 12 maja 1981 r. w sprawie wzajemnego uznawania danych (MAD) przy ocenie chemikaliów (C(81)30/FINAL, zmieniona decyzją Rady z dnia 26 listopada 1997 r. -C(97)186/FINAL). http://acts.oecd.org, strona dostępna w dniu 27 listopada 2012 r. Dyrektywa 2004/10/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie harmonizacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania zasad dobrej praktyki laboratoryjnej i weryfikacji jej stosowania na potrzeby badań substancji chemicznych (wersja skodyfikowana), Dz. Urz. UE L 50 z 20.2.2004, str. 44. Dyrektywa 2004/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie kontroli i weryfikacji dobrej praktyki laboratoryjnej (DPL) (wersja skodyfikowana), Dz. Urz. UE L 50 z 20.2.2004, str. 28. 24 o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, krajową jednostką właściwą do kontroli i weryfikacji spełniania zasad DPL przez jednostki badawcze jest Biuro do spraw Substancji Chemicznych. Kontroli i weryfikacji dokonują inspektorzy Dobrej Praktyki Laboratoryjnej, każdorazowo wyznaczeni przez Inspektora do spraw Substancji Chemicznych. Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2009 r. w sprawie nadania statutu Biuru do Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych, uchylone z dniem 9 kwietnia 2012 r. i zastąpione przez rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 kwietnia 2012 r. w sprawie nadania statutu Biuru do spraw Substancji Chemicznych (Dz. U. poz. 384) zobowiązywało Inspektora do ustanowienia wytycznych dotyczących przeprowadzania kontroli jednostek badawczych i rewizji badań, w postaci regulaminu kontroli, opublikowanego na stronie internetowej Biura, który zawierał w szczególności: częstotliwość przeprowadzania kontroli jednostek badawczych; uprawnienia inspektorów przeprowadzających kontrolę jednostek badawczych; szczegółowe procedury kontroli jednostek badawczych w przypadku: o rutynowej kontroli jednostek badawczych lub kontroli przeprowadzanej na wniosek właściwych urzędów w Polsce lub państwach OECD; o kontroli lub rewizji prowadzonych lub zakończonych badań wykonywanych przez jednostkę badawczą; zawartość i procedury gromadzenia związanych z kontrolą dokumentacji; wzór oświadczenia, że placówka została poddana kontroli; wzór certyfikatu stwierdzającego, że placówka badawcza działa zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; treść oświadczeń inspektorów i innych osób związanych z kontrolami jednostek badawczych o braku powiązań finansowych i zachowaniu poufności uzyskanych informacji. Powyższe zobowiązanie wypełnione zostało przez Zarządzenie nr 1/2/DPL/INS/2011 Inspektora z dnia 1 kwietnia 2011 r. w sprawie ustalenia regulaminu kontroli i weryfikacji zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. Biuro zatrudnia czterech inspektorów DPL, przy czym trzech uczestniczy w kontrolach obok realizowania innych zadań Biura, a czwarty zatrudniony jest w wymiarze 0,6 etatu. 25 W 2011 r. Biuro przeprowadziło łącznie 13 kontroli (8 kontroli rutynowych oraz 5 kontroli wstępnych) krajowych jednostek badawczych. Wykonano kontrolę rutynową jednostki badawczej w Indiach. Inspektor do spraw Substancji Chemicznych, w drodze decyzji, po raz pierwszy potwierdził spełnianie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej następującym jednostkom badawczym: Laboratorium Komórkowe BioCentrum sp. z o. o ul. Bobrzyńskiego 14, 30-348 Kraków; Bioanalytical Department Azidus Laboratories Ltd. No 23 School Road Rathnamangalam; Vandalur, Chennai 600048 Indie; Dział Analityki BLIRT sp. z o.o., ul. Trzy Lipy 1/1.38 , 80-172 Gdańsk; Centrum Badawczo- Rozwojowe Mabion S.A., ul. Fabryczna 17 , 90-344 Łódź. Następującym jednostkom po raz kolejny wydano certyfikat: Zakład Farmakologii Instytutu Farmaceutycznego w Warszawie, ul. Rydygiera 8, 01-793 Warszawa; Zakład Badań Ekotoksykologicznych Instytutu Przemysłu Organicznego w Warszawie Oddział w Pszczynie, ul. Doświadczalna 27, 43-200 Pszczyna; Instytut Przemysłu Organicznego w Warszawie, Zakład Analityczny, Zakład Bezpieczeństwa Chemicznego i Elektryczności Statycznej, Zakład Syntezy i Technologii Substancji Aktywnych, Zakład Materiałów Wysokoenergetycznych, Zakład Stosowania i Formulacji Pestycydów, ul. Annopol 6, 03-236 Warszawa. Spełnianie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej przez w/w jednostki Inspektor potwierdził wydaniem certyfikatu Dobrej Praktyki Laboratoryjnej oraz wpisem do wykazu certyfikowanych jednostek badawczych. W dniu 31 grudnia 2011 r., w wykazie jednostek badawczych, które uzyskały certyfikaty zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej od polskiej jednostki ds. monitorowania DPL figurowało 19 jednostek badawczych. Ponadto ważnymi obszarami działalności Biura w zakresie wykonywania zadań związanych z DPL w 2011 r. były: przygotowanie i wdrożenie systemu zarządzania jakością zgodnego z normą PN-EN ISO 9001:2009 - certyfikat Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji z dnia 18 października 26 2011 roku w zakresie zarządzania procesem kontroli jednostek badawczych i weryfikacji spełniania przez nie zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; wdrażanie i popularyzacja zasad DPL wśród laboratoriów badawczych, w tym poprzez przeprowadzenie szkolenia dla jednostek badawczych uczestniczących i ubiegających się o uczestnictwo w Krajowym Programie spełniania zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. W roku 2011 Biuro zorganizowało w swojej siedzibie jedno szkolenie w zakresie wdrażania systemu w jednostce badawczej, w którym wzięło udział 47 osób; współpraca z zagranicznymi jednostkami monitorującymi badania w zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej poprzez uczestnictwo w spotkaniach Grup Roboczych ds. Dobrej Praktyki Laboratoryjnej przy OECD i UE; coroczne sprawozdania o działaniu systemu Dobrej Praktyki Laboratoryjnej w Polsce do odpowiednich jednostek Unii Europejskiej i OECD. W 2011 roku pracownicy Biura uczestniczyli w szeregu szkoleń za granicą: jedna osoba odbyła szkolenie przygotowując do wykonywania zadań inspektora Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. Osoba ta uczestniczyła w szkoleniach w zakresie prowadzenia kontroli jednostek badawczych oraz procedur aplikacji jednostek do Krajowego Programu Monitorowania zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (Holandia, Izrael – szkolenie organizowane przez OECD); jedna osoba pełniąca funkcję inspektora Dobrej Praktyki Laboratoryjnej odbyła szkolenie w Holandii w zakresie prowadzenia kontroli w jednostkach badawczych; jedna osoba pełniąca funkcję inspektora Dobrej Praktyki Laboratoryjnej odbyła szkolenie w Izraelu (szkolenie organizowane przez OECD) w zakresie prowadzenia kontroli w jednostkach badawczych; dwie osoby wzięły udział w charakterze obserwatora, w kontroli rutynowej w firmie NOTOX (s-Hertogenbosch, Holandia). Kontrolę rutynową prowadzili Inspektorzy Dobrej Praktyki Laboratoryjnej z Holandii (Food and Consumer Products Safety Authority Inspectorate for Health Protection, The Netherlands). 27 6. Rozporządzenia REACH i CLP Inspektor do spraw Substancji Chemicznych, na mocy art. 12 ust. 1 pkt 3 lit c) ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, pełni funkcję, zgodnie z art. 121 rozporządzenia REACH oraz art. 43 rozporządzenia CLP, właściwego organu odpowiedzialnego za wykonywanie zadań przydzielonych właściwym organom na mocy tych rozporządzeń i za współpracę z Komisją Europejską i Europejską Agencją Chemikaliów we wdrażaniu tych rozporządzeń. 6.1. Krajowe Centrum Informacyjne ds. REACH i CLP Krajowe Centrum Informacyjne ds. REACH (Helpdesk), powołane na mocy art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, zgodnie z art. 124 rozporządzenia REACH, rozpoczęło swoją działalność 1 czerwca 2007 r. Głównym zadaniem Krajowego Centrum Informacyjnego jest udzielanie producentom, importerom, dalszym użytkownikom i wszelkim innym zainteresowanym stronom (zwłaszcza średnim i małym przedsiębiorstwom) porad i wskazówek dotyczących ich odpowiedzialności i obowiązków wynikających z przepisów rozporządzenia REACH. W związku z wejściem w życie dnia 20 stycznia 2009 r. rozporządzenia CLP w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, Krajowe Centrum Informacyjne ds. REACH rozszerzyło działalność, tworząc w swojej strukturze Krajowe Centrum Informacyjne ds. CLP, zgodnie z art. 44 rozporządzenia CLP i zaczęło udzielać przedsiębiorcom oraz innym zainteresowanym stronom porad i wskazówek odnośnie obowiązków, jakie może na nich nakładać ten akt prawny. W udzielanie porad zaangażowani byli także inni merytoryczni pracownicy Biura. W celu ułatwienia zainteresowanym stronom dostępu do informacji, stworzono funkcjonalne strony internetowe: www.reach.gov.pl oraz www.clp.gov.pl, na których użytkownik jest w stanie zapoznać się z wszystkimi istotnymi dokumentami dotyczącymi rozporządzeń REACH oraz CLP. Strony te na bieżąco są aktualizowane, aby użytkownicy mieli bezpośredni dostęp do aktualnych informacji i dokumentów. Dzięki mechanizmowi zadawania pytań drogą elektroniczną istnieje możliwość skierowania pytania do specjalistów, po uprzednim zarejestrowaniu się i zalogowaniu w serwisie. Strony posiadają także angielską 28 wersję językową. W 2011 roku liczba firm zainteresowanych korzystaniem z pomocy Centrum wzrosła do 2250, przy czym od stycznia do końca grudnia 2011 r. na stronie Centrum zarejestrowało się 288 firm. Ponadto w tym okresie, z wykorzystaniem obu wspomnianych stron, zadano 848 pytań. 300 250 200 159 150 81 147 101 125 83 82 114 97 80 142 100 60 114 50 63 102 91 79 89 44 81 52 49 46 38 0 Pytania zadane telefonicznie Pytania zadane przez strony www.reach.gov.pl i www.clp.gov.pl Rys. 5. Liczba pytań skierowanych do Krajowego Centrum Informacyjnego w 2011 r. Znaczna część pytań kierowana była do specjalistów drogą telefoniczną. W okresie od stycznia do grudnia, pracownicy Centrum odebrali 1271 telefonów z zapytaniami. Oprócz pytań od krajowych przedsiębiorców pojawiały się także zapytania od firm i innych zainteresowanych stron zarówno z terenu Unii Europejskiej jak i spoza Unii. Polskie Centrum w 2011 roku zajęło 3 miejsce w Unii Europejskiej (po Niemczech i Wielkiej Brytanii) pod względem liczby otrzymanych zapytań dotyczących rozporządzeń REACH i CLP. 29 848 1271 Pytania zadane przez strony www.reach.gov.pl i www.clp.gov.pl Pytania zadane telefonicznie Rys. 6. Liczba pytań skierowanych do Krajowego Centrum Informacyjnego w 2011 r. Jednym z zagadnień, które stwarzały duże trudności interpretacyjne okazało się ustalenie, czy dany produkt spełnia definicję wyrobu podaną w rozporządzeniu REACH, czy też jest substancją bądź mieszaniną w opakowaniu. W dalszym ciągu przedsiębiorstwa miały problem z ustaleniem, kiedy odpad traci swój status i staje się substancją podlegającą przepisom rozporządzenia REACH. W związku z tym znaczna liczba zadawanych pytań dotyczyła m.in. konieczności rejestracji substancji odzyskiwanych i kryteriów determinujących utratę statusu odpadu. Wiele osób pytało o nowe rozporządzenie Rady (UE) Nr 333/2011 z dnia 31 marca 2011 roku ustanawiające kryteria określające, kiedy pewne rodzaje złomu przestają być odpadami na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE. Inne często pojawiające się zapytania dotyczyły problemów związanych z uczestnictwem w Forach Wymiany Informacji o Substancjach (SIEF), wypełnianiem dokumentacji rejestracyjnej substancji, współpracy potencjalnych rejestrujących w konsorcjum i z wiodącym rejestrującym, co ściśle związane było ze zbliżającym się drugim terminem rejestracji właściwej przypadającym na dzień pierwszego czerwca 2013 roku i może świadczyć o tym, że niektóre firmy już rozpoczęły zbieranie potrzebnych informacji do dokumentacji rejestracyjnej. Ponadto wiele pytań skierowanych do Centrum dotyczyło ustawy z dnia 25 lutego 2011 roku o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, która 30 weszła w życie 8 kwietnia 2011 r. Dużym zainteresowaniem cieszyła się również tematyka dotycząca kart charakterystyki, ich nowego formatu, a przede wszystkim rozszerzonej karty charakterystyki z załącznikami w postaci scenariuszy narażenia. Duża część przedsiębiorców miała problem z uzyskaniem scenariuszy narażenia od dostawców oraz z ich wdrożeniem w swojej firmie. Dodatkowo pytania dotyczyły interpretacji zapisów załącznika XVII do rozporządzenia REACH odnoszących się do azotanu amonu, metylenodifenylo diizocyjanianu (MDI) oraz dichlorometanu. Często pytano o kryteria klasyfikacji i oznakowanie substancji i mieszanin według rozporządzenia CLP, w tym o klasyfikację mieszanin zawierających metanol w stężeniu powyżej 3%. Ponadto pracownicy Centrum bardzo często spotykali się z zapytaniami dotyczącymi warunków i sposobu dokonania późnej rejestracji wstępnej, rejestracji właściwej, kosztami związanymi z rejestracją, a także problemami technicznymi zgłaszanymi w związku z narzędziami informatycznymi służącymi do jej przeprowadzenia (program IUCLID 5 i portal REACH-IT). Krajowe Centrum Informacyjne współpracowało ponadto z organami nadzoru takimi jak Państwowa Inspekcja Sanitarna, Inspekcja Ochrony Środowiska, Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Handlowa, Służba Celna oraz z Punktami Konsultacyjnymi ds. REACH w Polsce prowadzonymi przez instytuty naukowe, pomagając w interpretacji przepisów rozporządzenia i udzielaniu odpowiedzi na problematyczne pytania. Za prawidłowe funkcjonowanie Centrum odpowiada wyznaczony pracownik Biura, który jednocześnie reprezentuje Krajowe Centrum Informacyjne ds. REACH oraz CLP w sieci unijnej Help - Net i w Help Net Steering Group (REACH and CLP Helpdesk Correspondents’ Network). Dzięki uczestnictwu w pracach sieci możliwa jest ścisła współpraca z podobnymi jednostkami wszystkich państw członkowskich, odpowiednią jednostką Europejskiej Agencji Chemikaliów i z Komisją Europejską. Wynikiem tej współpracy są ujednolicone na poziomie unijnym odpowiedzi na trudne pytania oraz zharmonizowane podejście do zagadnień stwarzających szczególne problemy interpretacyjne. Współpracę tę umożliwia narzędzie informatyczne utworzone przez Europejską Agencję Chemikaliów, jakim jest platforma wymiany pytań i odpowiedzi – Help Net Exchange (HELPEX). W 2011 r. pracownicy Biura umieścili na platformie HELPEX 8 pytań dotyczących zagadnień stwarzających problemy, uzyskawszy tym samym ujednolicone na poziomie wspólnotowym odpowiedzi, które zostały przekazane zainteresowanym podmiotom. Według statystyk Europejskiej Agencji Chemikaliów, polskie Krajowe Centrum Informacyjne ds. REACH i CLP znajduje się 31 w ścisłej czołówce pod względem liczby zadanych pytań oraz pod względem liczby zamieszczonych komentarzy do propozycji odpowiedzi przedstawionych przez inne unijne Krajowe Centra Informacyjne oraz Agencję. W 2011 r. pracownicy Krajowego Centrum Informacyjnego wzięli udział w 2 spotkaniach sieci Help Net Steering Group w Finlandii, które odbyły się 6-7 kwietnia oraz 18-20 października oraz w warsztatach zorganizowanych przez Europejską Agencję Chemikaliów poświęconych: zgłoszeniu substancji w wyrobie do Agencji; utworzeniu w programie IUCLID 5 raportu dalszego użytkownika, który następnie zgłaszany jest do Agencji za pomocą portalu REACH-IT; aktualizacji dokumentacji rejestracyjnej przedłożonej do Agencji; przygotowaniu wniosku o udzielenie zezwolenia. W kwietniu 2011 roku pracownik Centrum udzielił wywiadu centrum badawczemu Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales of Paris (EHESS) w ramach projektu Groupe de Sociologie Pragmatique et Réflexive (GSPR). Wywiad ten dotyczył wdrażania rozporządzenia REACH w Polsce. Kolejny wywiad został udzielony firmie Centre for Strategy and Evaluation Services z Wielkiej Brytanii, która działając w porozumieniu z Komisją Europejską miała za zadanie ocenić wpływ rozporzadzenia REACH na konkurencyjność przemysłu i rynku wewnętrznego danego kraju członkowskiego oraz interesy konsumentów. 6.2. Współpraca z Komisją Europejską i państwami członkowskimi Współpraca z Komisją Europejską odbywała się przede wszystkim w ramach Komitetu ds. REACH, o którym mowa w art. 133 rozporządzenia REACH i art. 54 rozporządzenia CLP oraz w ramach spotkań urzędów właściwych ds. REACH i CLP (CARACAL). 6.2.1. Komitet ds. REACH Zadaniem Komitetu ds. REACH jest przede wszystkim nowelizacja załączników do rozporządzeń REACH i CLP (a także załączników do unijnych rozporządzeń w sprawie detergentów i w sprawie eksportu i importu chemikaliów). Zgodnie z podziałem obowiązków w realizacji rozporządzenia REACH w Polsce pomiędzy różnymi urzędami, urzędem odpowiedzialnym za działania w ramach Komitetu ds. REACH jest Ministerstwo Gospodarki. Pracownicy Biura brali udział jako eksperci w spotkaniach Komitetu oraz konsultowali 32 projekty unijnych aktów prawnych. Na posiedzeniach Komitetu ds. REACH są dyskutowane, a następnie głosowane zgodnie z procedurą komitologii, projekty przygotowane przez Komisję Europejską. W okresie sprawozdawczym dyskutowano i głosowano nad następującymi projektami aktów prawnych: Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej zmieniającego załącznik XVII do rozporządzenia REACH. Przedmiotem projektu rozporządzenia były ograniczenia wprowadzania do obrotu produktów zawierających substancję fumaran dimetylu (DMF). Substancja ta jest stosowania w produktach biobójczych ze względu na swoje właściwości zapobiegania rozwojowi pleśni w skórzanych meblach, galanterii skórzanej i obuwiu podczas transportu w wilgotnym otoczeniu. Ograniczenia dotyczące fumaranu dimetylu obowiązywały dotychczas na mocy decyzji Komisji 2009/251/WE (przedłużonej dwukrotnie decyzjami: 2010/153/UE oraz 2011/135/UE), wydanej na podstawie dyrektywy w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów. Przepisy decyzji zobowiązywały państwa członkowskie do zagwarantowania, że produkty zawierające fumaran dimetylu nie będą wprowadzane do obrotu ani udostępniane na rynku Unii Europejskiej. Decyzja pozostaje w mocy do 15 marca 2012 r. Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej powtarzający brzmienie przepisów ograniczeń z decyzji został przegłosowany przez członków Komitetu ds. REACH. Rozporządzenie zostanie przyjęte zgodnie z procedurą określoną w art. 133, ust. 4 rozporządzenia REACH. Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej zmieniającego załącznik XVII do rozporządzenie REACH (substancje CMR). Załącznik XVII do rozporządzenia REACH, a dokładnie jego pozycje 28–30, zawierają zakaz sprzedaży ogółowi społeczeństwa substancji zaklasyfikowanych jako rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość (CMR) kategorii 1A lub 1B. Zmiany załącznika XVII do rozporządzenia REACH były spowodowane wejściem w życie przepisów rozporządzenia Komisji (WE) nr 790/200911, które wprowadziło zmiany odnoszące się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych ujętych w dodatkach 1-6 do załącznika XVII do rozporządzenia REACH. Kwestią dyskusyjną w pracach nad projektem rozporządzenia były sprawy dotyczące udzielenia derogacji dla stosowania niektórych związków boru (pierwotnie również dla aplikacji fotograficznych, z czego ostatecznie zrezygnowano po 11 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 790/2009 z dnia 10 sierpnia 2009 r. dostosowujące do postępu naukowo-technicznego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, Dz. Urz. UE L 235 z 5.09.2009, str. 1 33 uwzględnieniu opinii Agencji) oraz czasu trwania derogacji dla stosowania tych związków w detergentach. Ostatecznie projekt został przegłosowany na kolejnym spotkaniu Komitetu, które odbyło się 29 września 2011 r. Czasowe odstępstwo przyznane dla niektórych związków borów wymienionych w dodatku 11 do rozporządzenia zostało przyznane na okres 15 miesięcy. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 109/2012 zmieniające rozporządzenie REACH w odniesieniu do załącznika XVII (CMR) zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 10 lutego 2012 r.12 Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej w sprawie przyjęcia kolejnej poprawki dostosowującej do poziomu naukowo-technicznego rozporządzenie CLP (3 ATP do rozporządzenia CLP zmieniająca załącznik VI do tego rozporządzenia - wykaz substancji wraz ze zharmonizowaną na poziomie Unii Europejskiej klasyfikacją i oznakowaniem). Projekt rozporządzenia był dyskutowany na dwóch posiedzeniach Komitetu. Dyskusyjna była kwestia zasadności umieszczenia lub też nieumieszczania substancji epoksykonazolu w projekcie 3 ATP do rozporządzenia CLP. W opinii niektórych państw członkowskich, substancja ta nie powinna zostać włączona do rozporządzenia ze względu na wyniki nowych badań naukowych wykonanych przez przemysł, które mogą podważyć klasyfikację tej substancji zaproponowaną w projekcie 3 ATP do CLP. Projekt rozporządzenia Komisji Europejskiej w sprawie zmian załącznika XIV do rozporządzenia REACH (wykaz substancji podlegających procedurze udzielania zezwoleń). Projekt rozporządzenia dotyczył objęcia przepisami zezwoleń związków fosforu, ołowiu i arsenu. Zgodnie z założeniami, obowiązek uzyskania zezwolenia na produkcję lub import w/w związków zacznie obowiązywać od 2015 r. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 125/2012 zmieniające załącznik XIV do rozporządzenia REACH zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 15 lutego 2012 r.13 12 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 109/2012 z dnia 9 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII (substancje CMR), Dz. Urz. UE L 37 z 10.02.2012, str. 1. 13 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 125/2012 z dnia 14 lutego 2012 r. zmieniające załącznik XIV do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), Dz. Urz. UE L 41 z 15.02.2012, str. 1. 34 6.2.2. Spotkania urzędów właściwych ds. REACH i CLP (CARACAL) CARACAL to nazwa zespołu ekspertów, która doradza Komisji Europejskiej oraz Europejskiej Agencji Chemikaliów w kwestiach związanych z rozporządzeniami REACH i CLP. Pierwotnie została stworzona w maju 2004 r. jako „Grupa Robocza Komisji Europejskiej ds. Praktycznych Przygotowań do rozporządzenia (WE) 1907/2006 REACH”. W sierpniu 2007 r. zmieniła nazwę na „Urzędy właściwe ds. REACH (REACH CA)” a w marcu 2009 r. zyskała nazwę „Urzędy właściwe ds. REACH i CLP (CARACAL)”. W spotkaniach biorą udział przedstawiciele państw członkowskich, państw EOG-EFTA, Komisji Europejskiej, Europejskiej Agencji Chemikaliów, niektórych zapraszanych państw spoza Unii Europejskiej, niektórych organizacji międzynarodowych, przemysłu i organizacji pozarządowych. Na spotkaniach dyskutowane są kwestie nowelizacji załączników do rozporządzenia REACH i poradników dotyczących stosowania przepisów rozporządzenia, uzgodnień interpretacji przepisów rozporządzeń REACH i CLP oraz wypracowania jednolitych stanowisk na szczeblu wspólnotowym, zacieśnienia współpracy państw członkowskich w zakresie sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia REACH i CLP, planowania działań odnośnie do podjęcia lub kontynuacji prac nad przyjęciem nowych ograniczeń lub zezwoleń, przyjęcia sprawozdań z działalności Agencji w zakresie podejmowanych aktywności (warsztaty, szkolenia, konferencje), wymiany informacji i poglądów odnośnie do działań toczących się na forum Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oraz podkomitetu ekspertów ds. globalnie zharmonizowanego systemu klasyfikacji i oznakowania (UN SCEGHS), wymiany informacji na temat działań podejmowanych przez państwa członkowskie w zakresie oceny substancji chemicznych. W 2011 r. na spotkaniach (CARACAL) omawiano przyszłe lub ewentualne zmiany przepisów w sprawie ograniczeń dla następujących substancji: ftalanów w związku z aktualizacją informacji w świetle przeglądu ftalanów przeprowadzonego na mocy wymagań punktów 51 oraz 52 załącznika XVII do rozporządzenia REACH. Dotychczasowa ocena środków przeprowadzona w 2010 r. przez Komisję Europejską przewidzianych w odniesieniu do powyższych punktów (dla ftalanów: DEHP, DBP, BBP, DINP, DIDIP oraz DNOP) w świetle najnowszych danych naukowych na temat powyższych substancji i ich substytutów nie dostarczyła informacji uzasadniających pilną potrzebę zmiany istniejących ograniczeń. W związku z powyższym kolejnym etapem prac będą działania polegające na weryfikacji informacji przedłożonych 35 dla tych substancji w dokumentacjach rejestracyjnych wraz z upływem pierwszego terminu rejestracji dla substancji; krótkołańcuchowych chlorowanych parafin (SCCP) w zakresie zmian istniejących ograniczeń w załączniku XVII, w związku z pracami toczącymi się na forum międzynarodowym, tj. pracach Komitetu ds. Przeglądu Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych Konwencji Sztokholmskiej oraz wpisaniem SCCP do załącznika do protokołu z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości. W świetle zaawansowania tych prac przyszłe zmiany sytuacji prawnej substancji SCCP będą związane z umieszczeniem jej w przepisach rozporządzenia (WE) nr 850/2004 dotyczącego trwałych zanieczyszczeń organicznych. Zapis w protokole zakłada całkowity zakaz stosowania i wprowadzania do obrotu SCCP, obejmując wszystkie zastosowania SCCP (za wyjątkiem pasów transmisyjnych stosowanych w górnictwie oraz uszczelniaczy tam „dam sealants”). Ewentualny nowy zapis w rozporządzeniu 850/2004 obejmowałby również dotychczasowe przepisy załącznika XVII (natłuszczanie skór oraz obróbka metali), w związku z czym zapisy w załączniku XVII zostałyby uchylone; wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w zakresie dalszych rozszerzeń przepisów załącznika XVII o listę wyrobów zawierających WWA stosowanych przez konsumentów, w szczególności przez dzieci poniżej 14 roku życia. Propozycja rozszerzenia listy wyrobów dotyczyłaby m.in. zabawek i ich części, wyrobów stosowanych przez dzieci, w tym odzieży sportowej, elementów obuwia mającego kontakt ze skórą oraz akcesoriów stosowanych np. przy rowerach czy innym sprzęcie sportowym; 1,4 – dichlorobenzenu w związku z wnioskiem Komisji Europejskiej w sprawie przygotowania dokumentacji zgodnej z wymaganiami załącznika XV do rozporządzenia REACH w sprawie zmian przepisów załącznika XVII do rozporządzenia REACH w świetle informacji zawartych w ocenie ryzyka dla substancji oraz informacji pochodzących z dokumentacji rejestracyjnych złożonych w 2010 r. Przyszłe planowane zmiany dla 1,4 – dichlorobenzenu będą dotyczyć ograniczeń stosowania substancji w kostkach toaletowych, odświeżaczach powietrza oraz środkach odstraszających na mole; metylenodifenylo diizocyjanianu (MDI) w sprawie przyszłych zmian załącznika XVII do rozporządzenia REACH z uwagi na zgłaszane przez państwa członkowskie problemy interpretacyjne wobec izomerów MDI niewymienionych w punkcie 56 załącznika XVII 36 do rozporządzenia REACH, w oparciu o wnioski wynikające z Raportu Oceny Ryzyka dla MDI; włókien azbestu i wyrobów je zawierających w związku z obowiązkiem przedstawienia raportów przez państwa członkowskie korzystające z wyłączeń przyznanych im na mocy przepisów załącznika XVII do rozporządzenia REACH, dotyczących wprowadzania do obrotu i stosowania diafragm zawierających azbest chryzotylowy do istniejących instalacji elektrolitycznych. Raporty powinny zawierać informacje na temat dostępności substytutów niezawierających azbestu przeznaczonych do instalacji elektrolitycznych oraz działań powziętych w celu opracowania takich alternatyw, informacje dotyczące ochrony zdrowia pracowników mających dostęp do instalacji, źródła i ilości azbestu chryzotylowego oraz źródła i liczby diafragm zawierających włókna azbestu. Raporty powinny zawierać również przewidywaną datę zakończenia korzystania z wyłączenia. Na bazie przedłożonych w raportach informacji Komisja przystąpi do dalszej procedury mającej na celu wprowadzenie całkowitego zakazu wprowadzania do obrotu lub stosowania diafragm zawierających azbest chryzotylowy. Raporty zostały przedłożone przez cztery państwa członkowskie (Bułgaria, Niemcy, Polska, Szwecja) w wymaganym terminie i dostarczają informacji na temat dostępnych substytutów; rtęci w pomiarowych urządzeniach medycznych zgodnie z dokumentacją przygotowaną na podstawie wymagań załącznika XV opracowaną na wniosek Komisji Europejskiej; związków fenylortęci (octanu, propionianu, 2-etyloheksanianu, oktanianu, neodekanianu) zgodnie z dokumentacją przygotowaną przez Norwegię. Propozycja ograniczeń dotyczyłaby produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania substancji w postaci własnej i w mieszaninach oraz wyrobach i ich częściach. Grupa wymienionych związków fenylortęci jest stosowana głównie w produkcji poliuretanów jako katalizatory i substancje pomocnicze w przemyśle polimerowym w Unii Europejskiej; ołowiu w biżuterii zgodnie z dokumentacją przygotowaną przez Francję w kontekście przyszłych planowanych zmian załącznika XVII do rozporządzenia REACH we wspomnianym zakresie. 6.2.3. Inne działania we współpracy z Komisją Europejską Pracownicy Biura brali udział w zadaniach zleconych przez Komisję Europejską w związku z trwającymi pracami nad przeglądem ograniczeń dotyczących wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych substancji. Biuro zbierało informacje, wymagane przez Komisję Europejską, dotyczące poszczególnych substancji. Zakres tematyczny opracowywanych 37 ankiet obejmował m.in.: dane odnośnie produkcji, importu, krajowych aktów prawnych, standardów krajowych, oceny wpływu proponowanych ograniczeń na warunki społecznoekonomiczne, opinii na temat potencjalnych możliwości zarządzania ryzykiem, etc. Informacje te były zbierane równocześnie we wszystkich państwach członkowskich i w późniejszym czasie będą brane pod uwagę przy wypracowywaniu na szczeblu unijnym stanowiska w sprawie wprowadzania ewentualnych nowych działań mających na celu ograniczenie narażenia człowieka lub środowiska zgodnie z rozporządzeniem REACH. W okresie sprawozdawczym zbierano informacje na temat nonylofenolu oraz oksyetylenowanego nonylofenolu zawartego w wyrobach włókienniczych i skórzanych. Zbierane informacje posłużą w przyszłości do przygotowania dokumentacji zgodnej z wymaganiami załącznika XV do rozporządzenia REACH w celu zaproponowania dalszych ograniczeń wprowadzania do obrotu lub zastosowania substancji w w/w wyrobach. 23 września 2011 r., w trakcie międzynarodowej konferencji „What did we achieve in 2010 how can we ease the way for 2013?” w Brukseli, zorganizowanej przez Komisję Europejską przy współpracy z Agencją, Inspektor do spraw Substancji Chemicznych wygłosił prezentację pt. „Helping industry to comply”, dotyczącą pomocy jaką Polska oferuje przedsiębiorcom w zakresie spełniania przez nich obowiązków nakładanych przez rozporządzenie REACH. 6.3. Współpraca z Europejską Agencją Chemikaliów (ECHA) 6.3.1. Działania w ramach komitetu państw członkowskich Komitet państw członkowskich wykonuje zadania określone w art. 76 ust.1 lit. e) rozporządzenia REACH. W działaniach komitetu uczestniczy 2 pracowników Biura – członek komitetu powołany na podstawie przepisów art. 85, ust. 3 rozporządzenia REACH oraz ekspert – doradca członka komitetu. W okresie sprawozdawczym odbyło się sześć spotkań komitetu państw członkowskich. W ramach swoich działań członek komitetu zobowiązany był do udziału w pracach Agencji w zakresie: oceny dokumentacji rejestracyjnych i propozycji badań dla substancji; identyfikacji substancji wzbudzających szczególnie duże obawy (SVHC); priorytetyzacji substancji SVHC w celu włączenia ich do wykazu substancji podlegających procedurze udzielania zezwoleń (do załącznika XIV do rozporządzenia REACH); wspólnotowego kroczącego planu działań w zakresie oceny substancji (CoRAP). 38 Łącznie komitet zaopiniował 30 projektów decyzji Europejskiej Agencji Chemikaliów dotyczących zgodności dokumentów rejestracyjnych z przepisami rozporządzenia REACH oraz 7 opinii dotyczących propozycji przeprowadzenia badań, a także opracował pierwszy projekt opinii w sprawie CoRAP. Komitet osiągnął jednomyślne porozumienie w sprawie identyfikacji następujących substancji, jako substancji wzbudzających szczególnie duże obawy (SVHC): 2-ethoxyethyl acetate EC 203-839-2 strontium chromate EC 232-142-6 1-methyl-2-pyrrolidone EC 212- 828-1 1,2,3-trichloropropane EC 202-486-1 1,2-Benzenedicarboxylic acid, EC 276-158-1 di-C6-8-branched alkyl esters, C7-rich W 2011 roku komitet wypracował także opinię w sprawie trzeciej rekomendacji włączenia substancji do procedury zezwoleń (do załącznika XIV do rozporządzenia REACH). Na liście rekomendacji znalazły się następujące substancje: ammonium dichromate EC 232-143-1 chromic acid, oligomers of chromic acid and EC 231-801-5; 236-881-5 dichromic acid, dichromic acid chromium trioxide EC 215-607-8, 215-607-8 cobalt dichloride EC 231-589-4 cobalt(II) carbonate EC 208-169-4 cobalt(II) diacetate EC 200-755-8 cobalt(II) dinitrate EC 233-402-1 cobalt(II) sulphate EC 233-334-2 potassium chromate EC 232-140-5 potassium dichromate EC 231-906-6 sodium chromate EC 231-889-5 sodium dichromate EC 234-190-3 trichloroethylene EC 201-167-4 39 Pracownik Biura będący członkiem komitetu negatywnie zaopiniował propozycję włączenia octanu (II) kobaltu do załącznika XIV. Podstawą do takiego stanowiska były konsultacje przeprowadzone z Ministerstwem Gospodarki dotyczące wielkości obrotu i rzeczywistego narażenia na tę substancję w Polsce. 6.3.2. Działania w ramach Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC) Komitet ds. Oceny Ryzyka wykonuje zadania określone w art. 76 ust. 1 lit. c rozporządzenia REACH. Przedstawiciel Biura został członkiem Komitetu ds. Oceny Ryzyka zgodnie z procedurą określoną w art. 85 ust. 1 rozporządzenia REACH. Ponadto w ramach wsparcia tego Komitetu przez Biuro, zgodnie z art. 85 ust. 6 rozporządzenia REACH, inny pracownik Biura brał udział w pracach Komitetu w charakterze doradcy członka Komitetu. W okresie sprawozdawczym odbyło się pięć posiedzeń Komitetu (każde po 4 dni robocze). W ramach działań Komitetu ds. Oceny Ryzyka członek i doradca Komitetu zobowiązani byli do udziału w pracach Agencji w zakresie wydawania opinii (wraz z jej uzasadnieniem) dotyczących: wniosków o przyjęcie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji zawartej we wniosku państwa członkowskiego lub przemysłu; wniosków dotyczących wprowadzania ograniczeń w zakresie produkcji lub stosowania substancji; wniosków zgłaszanych przez Dyrektora Wykonawczego Agencji, związanych z innymi aspektami bezpieczeństwa substancji (zadania określone w art. 7 ust. 3 lit. c rozporządzenia REACH). Członkowie Komitetu ds. Oceny Ryzyka dokonali w roku 2011 analizy danych zawartych we wnioskach i dokumentacji naukowo-technicznej dotyczących zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania oraz przygotowali dla Komisji Europejskiej opinie w sprawie proponowanej klasyfikacji wraz z jej szczegółowym uzasadnieniem naukowym zgodnie z wymaganiami rozporządzenia CLP. Dokumenty te Komitet opracował i przyjął dla kilkudziesięciu substancji, dla których wnioski zostały złożone do Europejskiej Agencji Chemikaliów przez urzędy właściwe państw członkowskich. Prace Komitetu były wspierane przez urzędy właściwe każdego państwa członkowskiego (zgodnie z art. 85 ust. 6 rozporządzenia REACH) W roku 2011 opracowano i przyjęto opinie dla Komisji Europejskiej w sprawie zharmonizowanej klasyfikacji następujących substancji: 40 bifenthrin CAS 82657-04-3 white spirits CAS 8052-41-3 64742-82-1 64741-92-0 64742-48-9 64742-88-7 metazachlor CAS 67129-08-2 flufenoxuron CAS 101463-69-8 chloroform CAS 67-66-3 indoxacarb CAS 173584-44-6 2-ethoxyethanol CAS 110-80-5 vinyl acetale CAS 108-05-4 reaction mass of 2,4,4-trimethylpent-1-ene and 2,4,4- CAS 25167-70-8 trimethylpent-2-ene aluminium-magnesium-zinc-carbonate-hydroxide-(hydrate) CAS 169314-88-9 di-n-hexyl phthalate (DnHP) CAS 84-75-3 polyhexamethylene biguanide or poly(hexamethylene) CAS 27083-27-8; biguanide hydrochloride (PHMB) 32289-58-0 Fenamiphos CAS 22224-92-6 pitch, coal tar, high temp. (CTPHT) CAS 65996-93-2 EHMA (methyltin tri(2-ethylhexyl-mercaptoacetate MMT) CAS 57583-34-3; trichloromethylstannane (MMTC) CAS 993-16-8 aclonifen CAS 74070-46-5 sulcotrione CAS 99105-77-8 perestane CAS 847871-03-8 N-ethyl-2-pyrrolidone (NEP) CAS 2687-91-4 ammonium-pentadecafluoro-octanoate (APFO) CAS 3825-26-1 perfluorooctanoic acid (PFOA) CAS 335-67-1 octadecylamine CAS 124-30-1 aluminium phosphide CAS 20859-73-8 magnesium phosphide CAS 12057-74-8 41 Członek Komitetu (pracownik Biura) pełnił w roku 2011 funkcję sprawozdawcy przygotowującego opinię i jej naukowe uzasadnienie dla następujących trzech substancji, dla których przyjęto opinie w roku sprawozdawczym: flufenoksuronu (CAS No. 101463-69-8), fosforku magnezu (II) (CAS No. 12057-74-8) oraz dla nitrobenzenu (CAS No. 98-95-3), dla którego opinia zostanie przyjęta w drodze procedury pisemnej na początku 2012 r. Praca członka Komitetu ds. Oceny Ryzyka w roli sprawozdawcy powołanego przez Agencję polega na weryfikacji zgodności dokumentacji z wymaganiami rozporządzeń CLP i REACH, ocenie zawartości merytorycznej, w tym kompletności przedstawionych w dokumentacjach informacji, a następnie ocenie danych, analizie jej działania toksycznego na ludzi i środowisko i wyborze efektów końcowych porównywalnych z efektami określonymi w kryteriach klasyfikacyjnych. Po przeprowadzeniu przez Agencję konsultacji publicznych dotyczących wniosków o zharmonizowaną klasyfikację i oznakowanie substancji, sprawozdawca, uwzględniając komentarze i uwagi, które wpłynęły w czasie tych konsultacji, przygotowuje: projekt opinii Komitetu ds. Oceny Ryzyka (draft opinion) w sprawie zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania, wraz z krótkim uzasadnieniem odrzucenia lub wyboru klasy i kategorii w obrębie każdego rodzaju zagrożenia zdrowotnego lub środowiskowego; uzasadnienie zawierające wszystkie szczegółowe dane z badań naukowych i raportów, które zostały wykorzystane do uzasadnienia klasyfikacji zagrożeń zdrowotnych, środowiskowych i właściwości fizykochemicznych substancji, oraz dokument (RCOM) zawierający odpowiedzi na uwagi, zastrzeżenia, propozycje i uwagi zgłoszone przez państwa członkowskie i innych interesariuszy w ramach prowadzonych przez Agencję konsultacji publicznych. Sprawozdawca w opracowywanej opinii, analizując zagrożenia powodowane przez substancję, bierze pod uwagę literaturę oraz piśmiennictwo naukowe, komentarze i opinie przedstawiane przez poszczególnych członków Komitetu podczas dyskusji na spotkaniach Komitetu ds. Oceny Ryzyka i udostępniane przez członków w formie pisemnej. Przygotowane przez sprawozdawcę dokumenty składające się na opinie Komitetu ds. Oceny Ryzyka przyjmowane są przez Komitet ds. Oceny Ryzyka podczas spotkań lub w drodze procedury pisemnej. Jeżeli przyjęcie opinii przez Komitet nie może być osiągnięte jednomyślnie, opinia składa się ze stanowiska większości członków wraz z uzasadnieniem 42 oraz stanowiska mniejszości i jego uzasadnienia. Opinia jest następnie przekazywana Komisji Europejskiej przez Europejską Agencję Chemikaliów. Członek Komitetu ds. Oceny Ryzyka nominowany przez Polskę uczestniczył także w pracach związanych z opracowaniem opinii dotyczących ograniczeń produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, mieszanin i wyrobów. W roku 2011 zaopiniowano wnioski zawierające propozycje wprowadzenia ograniczeń dla następujących substancji: dimethylfumarate (DMFu) CAS No. 624-49-7 ołów i związki ołowiu w biżuterii CAS No. 7439-92-1; 231-100-4 związki fenylortęci CAS No. 62-38-4; 103-27-5; 13302-00-6; 13864-38-5; 26545-49-3 rtęć w urządzeniach pomiarowych CAS No. 7439-97-6 Członek Komitetu nominowany przez Polskę (pracownik Biura) był współsprawozdawcą przygotowującym opinię i dokument uzasadniający ograniczenie stosowania rtęci w urządzeniach pomiarowych w oparciu o wniosek złożony przez Europejską Agencję Chemikaliów. W roku sprawozdawczym członkowie Komitetu ds. Oceny Ryzyka uczestniczyli również w opracowaniu opinii na wnioski Dyrektora Wykonawczego Agencji (zgodnie z art. 77 ust. 3 lit. c rozporządzenia REACH), dotyczące zagrożeń dla zdrowia ludzi lub dla środowiska oraz innych aspektów bezpieczeństwa substancji w ich postaci własnej, jako składników mieszanin lub w wyrobach dla następujących substancji: epoksykonazolu (CAS No. 133855-98-8) – opinia dotyczyła weryfikacji zharmonizowanej klasyfikacji substancji w klasie zagrożenia – działanie toksyczne na rozrodczość, kategoria 1B (rozp. CLP), arsenku galu (CAS No. 1303-00-0) – opinia dotyczyła kwestii czy nowe dane dotyczące działania rakotwórczego substancji pozwalają na zmianę zharmonizowanej klasyfikacji Carc. 1A przyjętej opinią w roku 2010. Opinie dotyczące wniosków w sprawie ograniczeń oraz wniosków analizowanych na żądanie Dyrektora Wykonawczego wypracowywane są przez członków Komitetu ds. Oceny Ryzyka 43 w sposób analogiczny jak opinie dotyczące wniosków o zharmonizowaną klasyfikacje i oznakowanie. Komitet przygotowywał także procedury robocze dotyczące opiniowania wniosków o udzielenie zezwolenia oraz zmieniał dotychczasowe procedury robocze, dążąc do zwiększenia wydajności prac Komitetu. 6.3.3. Działania w ramach Komitetu ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (SEAC) Komitet ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych Europejskiej Agencji Chemikaliów (SEAC) wykonuje zadania określone w art. 76 ust. 1 lit. d rozporządzenia REACH. Pracownik Biura uczestniczył w pracach Komitetu w charakterze doradcy członka Komitetu z Polski. Członek Komitetu był wyznaczony przez Ministerstwo Gospodarki. W okresie sprawozdawczym pracownik Biura brał udział w jednym spotkaniu Komitetu. W roku 2011 Komitet kontynuował prace przy ocenie 4 wniosków dotyczących ograniczeń: dimethylfumarate (DMFu) CAS 624-49-7 ołów i związki ołowiu w biżuterii CAS 7439-92-1; 231-100-4 związki fenylortęci CAS 62-38-4; 103-27-5; 13302-00-6; 13864-38-5; 26545-49-3 rtęć w urządzeniach pomiarowych CAS 7439-97-6 Przedstawiciel Polski brał udział w pracach nad wnioskiem dotyczącym rtęci w urządzeniach pomiarowych, które zaczęły się w 2010 r. Ponadto pracownik Biura wziął udział w jednym spotkaniu – „dialogu” sprawozdawców Komitetu ds. Oceny Ryzyka i Komitetu SEAC, dotyczącym zakresu ograniczenia rtęci w urządzeniach pomiarowych. W roku sprawozdawczym procedurę oceny wniosku dotyczącego ograniczeń rtęci w urządzeniach pomiarowych doprowadzono do końca, tj. sporządzono opinię Komitetu, zgodnie z którą proponuje się ograniczenia wprowadzania do obrotu urządzeń zawierających rtęć metaliczną takich jak barometry, higrometry, manometry, sfigmomanometry, tensometry oporowe stosowane w pletysmografach, tensometry, termometry i inne nieelektryczne zastosowania termometryczne. Ograniczenie dotyczyłoby także innych urządzeń zawierających rtęć. 44 6.3.4. Zabezpieczenie elektronicznej komunikacji z Europejską Agencją Chemikaliów Pracownik Biura uczestniczy w pracach grupy Security Officers Network (SON) mającej za zadanie zapewnienie bezpiecznej wymiany informacji między Europejską Agencją Chemikaliów, Komisją Europejską, właściwymi urzędami państw członkowskich Unii Europejskiej i EOG-EFTA na potrzeby rozporządzenia REACH i rozporządzenia CLP. W 2011 roku odbyło się jedno spotkanie tej grupy, podczas którego przedstawiono opinie i dyskutowano wyniki audytów przeprowadzonych w 2010 roku dotyczących spełniania warunków dostępu właściwych organów państw członkowskich, upoważnionych narodowych instytucji i Komisji Europejskiej do REACH-IT. Ponadto dyskutowano proponowane zmiany wytycznych przeprowadzenia audytu dostępu do systemu REACH-IT, a także zaproponowanej koncepcji wytycznych przeprowadzenia audytu dostępu do portalu informacyjnego RIPE dotyczącego egzekwowania przepisów rozporządzenia REACH. Omawiano również propozycję pilotażowego udostępnienia właściwym organom państw członkowskich bezpośredniego dostępu do bazy IUCLID w Europejskiej Agencji Chemikaliów gdzie znajdują się wszystkie zgromadzone w toku rejestracji dokumentacje. Ponadto, w ramach prac grupy, konsultowano i uzgodniono szereg dokumentów związanych z dostępem do systemu REACH-IT (zasady dostępu do danych pochodzących z dokumentacji rejestracyjnych przez podwykonawców, prośby o odstępstwa od spełniania wymagań w celu uzyskania dostępu do systemu przez właściwe urzędy państw członkowskich). Pracownik Biura uczestniczył także w pracach grupy „REACH-IT/IUCLID MSCA Working Group”. Grupa została utworzona w 2011 roku i również w tym roku odbyło się pierwsze spotkanie. Powstała w celu wypracowania form współpracy między Europejską Agencją Chemikaliów i właściwymi urzędami państw członkowskich w obszarze REACH-IT i IUCLID. Pracownicy właściwych urzędów korzystają z obu systemów w celu uzyskania dostępu do informacji gromadzonych w Europejskiej Agencji Chemikaliów i spełniania wymagań stawianych krajom członkowskim przez rozporządzenia REACH i CLP, takich jak przygotowywanie dokumentacji na mocy załącznika XV czy ocena substancji. Europejska Agencja Chemikaliów jest odpowiedzialna za nadzór i rozwój obu systemów. Potrzebna jest zatem platforma pozwalająca na przekazanie wymagań, oczekiwań i potrzeb krajów członkowskich w stosunku do kolejnych wersji systemu i narzędzi informatycznych wspomagających wyszukiwanie informacji. Taką platformą w zamierzeniu ma być grupa robocza „REACH-IT/IUCLID MSCA Working Group”. Podczas spotkania zdecydowano o utworzeniu trzech podgrup roboczych wspierających Europejską Agencję Chemikaliów 45 w poszczególnych obszarach: przedstawiciel Biura zgłosił swe uczestnictwo w podgrupie roboczej „REACH-IT/IUCLID 5 sub-group”, która w zamierzeniu ma zajmować się identyfikacją luk w istniejących funkcjonalnościach obu systemów, identyfikować nowe funkcjonalności niezbędne właściwym urzędom krajów członkowskich. W celu umożliwienia skutecznej kontroli przestrzegania przepisów rozporządzenia REACH w Unii Europejskiej, w tym w Polsce, Europejska Agencja Chemikaliów stworzyła i wdrożyła portal informatyczny RIPE (REACH Information Portal for Enforcement), który jest częścią systemu REACH-IT. Zapewnia on bezpośredni dostęp organom nadzoru do zasobów informacyjnych Europejskiej Agencji Chemikaliów na temat rejestracji substancji na terenie Polski jak również informacji o substancji pod kątem CLP. Pracownicy Biura, które jest krajowym urzędem właściwym w rozumieniu art. 121 rozporządzenia REACH, uczestniczyli w szkoleniu przygotowującym do roli administratora RIPE, zorganizowanym przez Agencję w dniu 9 czerwca 2011 r. w Helsinkach. W dniach 8-9 listopada 2011 r., w siedzibie Biura zostało zorganizowane szkolenie mające na celu zapoznanie przyszłych użytkowników portalu RIPE z jego możliwościami oraz zasadami bezpieczeństwa korzystania z portalu. Uzyskanie dostępu do portalu wymaga utworzenia dla każdego użytkownika konta oraz przekazania ”tokenu”, który umożliwia zalogowanie się do sytemu RIPE. Poszczególne organy nadzoru (Główny Inspektorat Sanitarny, Inspektorat Państwowej Inspekcji Sanitarnej MSWiA, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Ministerstwo Finansów Departament Polityki Celnej, Departament Inspekcji Handlowej UOKiK, Główny Inspektorat Pracy) wyznaczyły i zgłosiły do Biura łącznie 75 osób, które otrzymały „token”, zostały przeszkolone i obecnie mają dostęp do portalu RIPE. Pracownik Biura brał udział w warsztatach – “REACH-IT Training for MSCAs and Mandated National Institutions”. Warsztaty dotyczyły praktycznych aspektów wykorzystania aplikacji REACH-IT do wyszukiwania w systemie informacji przesłanych przez przedsiębiorstwa, komunikatów, decyzji oraz projektów decyzji Agencji. Część warsztatów poświęcona była również praktycznym aspektom przedkładania dokumentacji na mocy załącznika XV do rozporządzenia REACH przez urzędy właściwe państw członkowskich oraz wyznaczone właściwe instytucje. 46 6.3.5 Działania w ramach Sieci Przekazywania Informacji o Ryzyku (RCN) Sieć Przekazywania Informacji o Ryzyku (Risk Communication Network) została powołana w celu ustanowienia mechanizmów wymiany informacji, doświadczeń i dobrych praktyk, pomiędzy osobami odpowiedzialnymi za przekazywanie informacji o ryzyku w urzędach właściwych do spraw REACH wszystkich krajów członkowskich. Sieć wspiera swoich członków, w komunikacji z szeroko rozumianą opinią publiczną, w zakresie informowania o ryzyku i bezpiecznym stosowaniu chemikaliów. Głównym zadaniem Sieci jest wspieranie właściwych organów państw członkowskich, w realizacji postanowień art. 123 rozporządzenia REACH. W okresie sprawozdawczym pracownik Biura uczestniczył w dwóch spotkaniach Sieci Przekazywania Informacji o Ryzyku. W roku 2011 głównym zadaniem Sieci była współpraca z Agencją w zakresie wynikającym z art. 34 rozporządzenia CLP, który nakładał na Europejską Agencję Chemikaliów obowiązek przedłożenia Komisji Europejskiej, do dnia 20 stycznia 2012 r., sprawozdania na temat informowania o bezpiecznym stosowaniu chemikaliów. Sporządzony raport zawierał badanie dotyczące przekazywania ogółowi społeczeństwa informacji na temat bezpiecznego stosowania substancji i mieszanin oraz ewentualnej potrzeby umieszczania na etykietach dodatkowych informacji. Komisja na podstawie przedstawionego przez Agencję raportu, przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, a jeśli uzna to za stosowne, przedłoży również wniosek legislacyjny mający na celu zmianę rozporządzenia CLP. 6.3.6. Inne działania we współpracy z Europejską Agencją Chemikaliów Wspólnotowy kroczący plan działań (CoRAP) W związku z przygotowywaniem przez Agencję wstępnego projektu wspólnotowego kroczącego planu działań, obejmującego okres trzech lat i określającego substancje, których ocenę należy przeprowadzić w każdym roku (wraz z przypisaniem państwa dokonującego oceny), Biuro, jako urząd właściwy, nominowało do CoRAP w imieniu Polski dwie substancje: metanol (CAS 67-56-1) i fluoroethene (CAS 75-02-5). W celu wstępnego określenia, czy wytypowane substancje stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzkiego lub 47 środowiska i w konsekwencji spełniają kryteria włączenia do CoRAP, przygotowano w Biurze (do końca września 2011 r.) dokumenty uzasadniające potrzebę oceny tych substancji. Dokumenty, przygotowane zgodnie z wymaganiami Agencji, zawierały między innymi informacje dotyczące wielkości obrotu, narażenia i zagrożeń ze strony substancji. Spośród substancji nominowanych do CoRAP Biuro zadeklarowało ocenienie w roku 2012 dwóch substancji nominowanych przez Polskę, tj. metanolu (CAS 67-56-1) i toluilenodiizocyjanianu (CAS 26471-62-5). Spośród substancji nominowanych przez Agencję i inne państwa członkowskie Biuro wybrało do oceny i zadeklarowało ocenę trzech substancji w roku 2013 – alkoholu furfurylowego (CAS 98-00-0), 1,3,5-trioksanu i TGIC (CAS 2451-62-9) oraz dwóch substancji w roku 2014 - 2,2',2''-nitrilotrietanolu (CAS 102-716) i 2-aminoetanolu (CAS 141-43-5). Biorąc pod uwagą wszystkie złożone przez państwa członkowskie deklaracje dokonania oceny substancji, 11 listopada 2011 roku Agencja przedstawiła państwom członkowskim pierwszy projekt planu kroczącego, zawierający 91 substancji (dostępny na witrynie internetowej Agencji). CoRAP będzie aktualizowany i uzupełniany do dnia 28 lutego każdego roku. Pracownik Biura brał udział w warsztatach – „Workshop on substance evaluation”, które odbyły się w Helsinkach w dniach 23-24 maja 2011 r. Warsztaty zostały zorganizowane w celu wymiany informacji na temat kryteriów ustalania substancji priorytetowych do sporządzenia projektu wspólnotowego kroczącego planu działań (CoRAP), określenia przedziału czasowego potrzebnego do pełnej oceny substancji od chwili włączenia jej do CoRAP oraz opracowania struktury dokumentów wypełnianych podczas oceny. Weryfikacja polskich wersji językowych poradników Pracownicy Biura kontynuowali w 2011 r. współpracę z Agencją w zakresie weryfikacji polskich wersji językowych poradników dotyczących rozporządzenia REACH oraz rozporządzenia CLP. Ze względu na skomplikowany obszar zagadnień regulowany w/w aktami prawnymi, Agencja przygotowała szereg poradników, które mają za zadanie pomóc wszystkim zainteresowanym stronom (producentom, importerom, dalszym użytkownikom, dystrybutorom, organom nadzoru oraz organom właściwym) w wypełnianiu ich obowiązków wynikających z przepisów tych rozporządzeń. Poszczególne wersje językowe poradników są weryfikowane przez pracowników właściwych organów państw członkowskich, pod 48 względem stosowanej terminologii i stylistyki tak, aby były jak najbardziej użyteczne dla korzystających z nich osób. W ramach tej współpracy pracownicy Biura w 2011 roku dokonali weryfikacji następujących poradników: poradnik dotyczący półproduktów; poradnik dotyczący wymagań w zakresie informacji i oceny bezpieczeństwa chemicznego (Rozdział R5); poradnik dotyczący rejestracji; poradnik dotyczący analizy społeczno-ekonomicznej; poradnik dotyczący substancji w wyrobach; poradnik dotyczący oznakowania substancji i mieszanin zgodnie z wymaganiami rozporządzenia CLP; poradnik dotyczący kart charakterystyki. Pracownicy Biura brali też udział w testowaniu przygotowywanego przez Europejską Agencję Chemikaliów narzędzia internetowego, które zawiera w swojej bazie terminy i definicje znajdujące się w rozporządzeniu REACH oraz w rozporządzeniu CLP. Agencja udostępniła w 2011 roku bazę danych „ECHA–term” z terminologią z rozporządzeń REACH i CLP na swojej stronie internetowej. Terminy i definicje które znajdują się w przygotowywanej bazie danych są dostępne we wszystkich językach państw członkowskich. Narzędzie umożliwia przetłumaczenie terminu z jednego języka państwa członkowskiego na pozostałe języki. Przy każdym terminie lub definicji podawane jest źródło, z którego pochodzi (np. rozporządzenie REACH, rozporządzenie CLP, poradnik do rozporządzenia REACH przygotowany przez Agencję, poradnik do rozporządzenia CLP przygotowany przez Agencję itp.), a także w wielu przypadkach dodatkowe informacje związane z danym terminem (np. informacje znajdujące się w poradnikach przygotowanych przez Agencję). Zharmonizowana klasyfikacja i oznakowanie Załącznik VI do rozporządzenia CLP jest okresowo uaktualniany - nowe substancje dla których przygotowano zharmonizowaną klasyfikację i oznakowanie dodawane są do załącznika VI, dla niektórych substancji już znajdujących się w załączniku VI klasyfikacja ulega zmianie ze względu na nowe informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia 49 lub środowiska powodowane przez substancje, niektóre substancje zostają usuwane z załącznika VI ze względu na nowe dane. Pracownicy Biura brali udział w ocenie zamieszczanych na stronach Agencji propozycji zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania Substancji w celu włączenia do załącznika VI do rozporządzenia CLP. Propozycja zamieszczana jest na stronach internetowych Agencji, żeby wszystkie zainteresowane strony (państwa członkowskie, przemysł, stowarzyszenia, organizacje pozarządowe) miały możliwość przesłania uwag. Podczas oceny pracownicy Biura odnosili się do informacji dotyczących danych toksykologicznych, ekotoksykologicznych i właściwości fizykochemicznych zamieszczonych we wniosku. W szczególności, przy pomocy eksperta zewnętrznego, przygotowano opinię do zaproponowanej przez urząd właściwy Francji nowej zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania dla formaldehydu. Substancje wzbudzające szczególne obawy (SVHC) Od 2010 roku Polska współpracuje z niektórymi państwami europejskimi w zakresie przygotowywania dokumentacji dotyczących niektórych substancji stwarzających szczególne obawy (Substances of Very High Concern - SVHC), zgodnie z art. 59 ust. 3 rozporządzenia REACH. W 2011 roku analizie poddano 4 substancje wytypowane do opracowania dokumentu zawierającego analizę zarządzania ryzykiem – Risk Management Option (RMO): 1,2-Benzenedicarboxylic acid, dipentylester, branched and linear; Diisopentylphthalate; Di-n-pentyl phthalate; N-pentyl-isopentylphtalate. Dla w/w substancji zostaną przygotowane dokumentacje zgodne z załącznikiem XV do rozporządzenia REACH. W grupie państw współpracujących podczas przygotowywania dokumentacji znajdują się, oprócz Polski, Niemcy, Austria, Szwecja, Dania i Węgry. Polska jest państwem wiodącym przy opracowywaniu dokumentacji dla substancji di-n-pentyl phthalate oraz uczestniczy w pracach dotyczących pozostałych substancji poprzez zbieranie informacji na temat skali produkcji, importu i stosowania ich na terytorium Polski. 50 Pracownik Biura brał udział w warsztatach – “Ad hoc expert meeting on SVHC candidate selection and RMO analysis.” Warsztaty zostały zorganizowane w celu wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi na temat opracowywania „Risk Management Option (RMO)”. W ramach warsztatów zorganizowanych przez Agencję w dniu 16 lutego 2011 r., w Helsinkach, dotyczących usprawnienia procesu zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji, pracownik Biura prowadził jedna sesję warsztatów pt. „On the Way to CLP”. 6.4 Współpraca z partnerami w Polsce w ramach REACH i CLP Pracownicy Biura brali udział w szeregu spotkań z partnerami z Polski: spotkaniu na temat opublikowanego przez Agencję w grudniu 2010 roku poradnika w sprawie półproduktów. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele przemysłu, Instytutu Niklu z Brukseli, Biura oraz Ministerstwa Gospodarki. Celem spotkania było przedyskutowanie zagadnień poruszonych w w/w poradniku w kontekście „ściśle kontrolowanych warunków”, ze zwróceniem szczególnej uwagi na branżę metalurgiczną; spotkaniu zorganizowanym przez Ministerstwo Gospodarki w sprawie interpretacji zapisów załącznika XVII do rozporządzenia REACH w kontekście azotanu amonu (listopad 2011 r.). Zapis ten sprawiał wiele problemów przedsiębiorcom produkującym nawozy oraz organom nadzoru, które odpowiadają za kontrolę tych przepisów. W następstwie spotkania Biuro, we współpracy z Ministerstwem Gospodarki, zamieściło na swoich stronach internetowych komunikat zawierający interpretację Komisji Europejskiej w tej sprawie; spotkaniu na temat stosowania antypirenów (HBCDD) w materiałach budowlanych, które odbyło się w Instytucie Ochrony Środowiska z udziałem ekspertów w dziedzinie ochrony środowiska i ekotoksykologii oraz przedstawicieli Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Gospodarki, Instytutu Ochrony Środowiska, Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, producentów styropianu: Synthos Dwory Sp. z o.o., BASF Polska, Plastics Europe Polska. Przedmiotem spotkania była substancja - heksabromocyklododekan (HBCDD) opóźniająca palność wyrobów styropianowych, stosowana między innymi do produkcji płyt styropianowych do ocieplania budynków. Substancja HBCDD w styczniu 2011 r. została włączona przez Komisję Europejską do wykazu substancji, dla których wymagane będzie uzyskanie zezwolenia na wprowadzanie jej do obrotu oraz stosowanie (załącznik XIV do rozporządzenia REACH). Ponadto w ramach Konwencji sztokholmskiej trwają 51 prace nad wyeliminowaniem HBCDD z rynku. Podczas spotkania dyskutowano na temat zagrożeń ekologicznych powodowanych uwolnieniami HBCDD do środowiska, możliwościami stosowania alternatywnych substancji umożliwiających dalsze stosowanie w budownictwie izolacji cieplnych z polistyrenu, możliwościami wykorzystania innych materiałów izolacyjnych w budownictwie, zagrożeń dla polskiej gospodarki wynikających z ewentualnego zakazu stosowania HBCDD; spotkaniu zorganizowanym w siedzibie Biura na prośbę przedstawicieli The Beryllium Science and Technology Association w sprawie klasyfikacji berylu (wrzesień 2011 r.); spotkaniu zorganizowanym w siedzibie Biura z przedstawicielami Polskiego Stowarzyszenia Producentów Kosmetyków i Środków Czystości „Czyste Piękno”, na temat interpretacji przepisów dla kart charakterystyki; spotkaniu zorganizowanym przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji w ramach Forum Bezpieczeństwa Zabawek. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele Biura, Ministerstwa Gospodarki, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, przemysłu i laboratoriów badawczych. Główne tematy poruszane podczas spotkania dotyczyły: o obniżenia limitów migracji z zabawek dla kadmu, arsenu i ołowiu, o obniżenia limitów migracji z zabawek dla substancji zaliczanych do rakotwórczych, mutagennych i działających szkodliwie na rozrodczość, o obecności w niektórych zabawkach (tzw. „puzzle mats”) formamidu - substancji zaklasyfikowanej jako działająca szkodliwie na rozrodczość, o braku spójności pomiędzy przepisami dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa zabawek (2009/48/WE) a przepisami zawartymi w innych aktach prawnych. spotkaniu zorganizowanym przez Ministerstwo Gospodarki w sprawie propozycji Agencji dotyczącej wprowadzenia do załącznika XIV do rozporządzenia REACH octanu kobaltu. Podczas spotkania, w którym uczestniczyli przedstawiciele polskiego przemysłu, omawiano zasadność propozycji Agencji, skutki dla polskiej gospodarki oraz możliwe formy działania przedstawicieli rządu w celu niedopuszczenia do objęcia octanu kobaltu obowiązkiem uzyskiwania zezwoleń. 52 6.5 Współpraca z partnerami w Polsce w pozostałym zakresie W roku 2011 pracownik Biura, Pan Włodzimierz Szymański, został wybrany i powołany na przewodniczącego Komitetu Technicznego KT 296 ds. dezynfekcji i antyseptyki, działającego w ramach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego (PKN). Przewodniczący kieruje pracami Komitetu polegającymi w szczególności na opiniowaniu norm przesyłanych przez CEN (European Committee for Standardization). W roku sprawozdawczym Komitet 296 opiniował dwa projekty norm: EN14204, EN14349. Ponadto pracownik Biura bierze udział w pracach Rady Sektorowej Sektora Zdrowia, Środowiska i Medycyny działającej przy PKN, którego jest członkiem. Pracownicy Biura brali udział w posiedzeniu Forum Współpracy w zakresie nadzoru nad chemikaliami, które odbyło się w Warszawie w Głównym Inspektoracie Sanitarnym dniu 29 listopada 2011 roku. służy Forum jako platforma przeznaczona do wymiany informacji, poglądów i doświadczeń w zakresie nadzoru nad chemikaliami. W posiedzeniach forum biorą udział delegowani pracownicy z: Biura do spraw Substancji Chemicznych, Zdrowia, Ministerstwa Ministerstwa Finansów, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Inspektoratu Państwowej Inspekcji Sanitarnej MSWiA oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego. 7. Substancje w formie nano Kwestie bezpieczeństwa substancji w formie nano są tematem wielu opracowań, badań i projektów prowadzonych m.in. przez Komisję Europejską i OECD. Jednym z narzędzi, nakładającym prawny obowiązek na producentów/importerów substancji (w tym również w formie nano) do zebrania informacji na temat wpływu substancji na zdrowie człowieka i środowiska, jest rozporządzenie REACH. W roku 2011, kontynuując rozpoczęte prace, przedstawiciele Biura brali udział w spotkaniu podgrupy roboczej CARACAL ds. nanomateriałów, zorganizowanym w Brukseli w dniach 14-16 listopada. Zadaniem tej grupy jest ustalenie jednolitej, na poziomie europejskim, implementacji rozporządzenia REACH dla substancji w formie nano. Chociaż obecne przepisy Unii Europejskiej, dotyczące oceny bezpieczeństwa substancji chemicznych dla ludzi i środowiska, stosuje się dla nanomateriałów, to ograniczona jest ilość wiadomości i wskazówek, jak praktycznie stosować 53 te przepisy. Właśnie dlatego oraz w celu poinformowania o wynikach swoich prac, postępie naukowym oraz zaprezentowaniu informacji na temat stanu prawodawstwa w Unii Europejskiej i na świecie i jego praktycznym wykorzystaniu w odniesieniu do nanomateriałów, Wspólne Centrum Badawcze - Joint Research Centre w dniach 10-12 maja 2011 r., zorganizowało warsztaty „Challenges of Regulation and Risk Assessment of Nanomaterials”, w których brał udział przedstawiciel Biura. Przedstawiciel Biura brał również czynny udział w międzynarodowych warsztatach, dotyczących nanotechnologii i wytwarzanych nanomateriałów, zorganizowanych w ramach działań Regionalnego Punktu Kontaktowego dla SAICM w dniach 27-28 czerwca 2011 r. w siedzibie Biura oraz w warsztatach pt.”Workshop on the coverage of nanomaterials under EU environmental legislation”, zorganizowanych w Brukseli 20 czerwca 2011 r. W 2011 kontynuowane były prace w ramach projektów RIPoN1, RIPoN2 i RIPoN3. Zostały opracowane i przekazane do Agencji końcowe wersje raportów z postępów prac ekspertów. Na ich podstawie Agencja dokona aktualizacji istniejących poradników tak, by były odpowiednie również dla substancji w formie nano. Przedstawiciel Biura brał udział w jednym spotkaniu dotyczącym projektów RIPoN2 i RIPoN3, które odbyło się w Brukseli, w dniach 28 lutego - 1 marca 2011 r. Aktualne informacje dotyczące działań na arenie międzynarodowej w odniesieniu do substancji w formie nano można znaleźć na stronie internetowej Biura w zakładce „Nanomateriały”. 8. Działania w ramach Rady Unii Europejskiej i Przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej W 2011 r. pracownicy Biura brali udział w pracach wymienionych poniżej czterech grup roboczych Rady Unii Europejskiej, w których w czasie polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie roku, pełnili następujące funkcje: Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej do spraw międzynarodowych aspektów środowiska – chemikalia (WPIEI Chemicals). W okresie prezydencji Pan Jerzy Majka pełnił funkcję Przewodniczącego, a Pan Rafał Brykowski zastępcy przewodniczącego; Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej do spraw międzynarodowych aspektów środowiska – synergia (WPIEI Synergies). W okresie prezydencji Pan Michał Andrijewski pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego; 54 Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Harmonizacji Technicznej – substancje niebezpieczne (WPTH Dangerous Substances). W okresie prezydencji Pan Andrzej Kalski pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego; Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. środowiska (WPE) w zakresie dotyczącym przekształcenia rozporządzenia PIC dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów. W okresie prezydencji Pani Magdalena Balicka pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego w w/w zakresie prac grupy roboczej; Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej do spraw międzynarodowych aspektów środowiska – Konwencja Bazylejska (WPIEI Basel). Pracownicy Biura brali udział w niektórych spotkaniach grupy roboczej. W pierwszej połowie 2011 r. kontynuowano intensywne przygotowania do zbliżającego się przewodnictwa Polski w Radzie Unii Europejskiej w okresie lipiec-grudzień 2011 r. W okresie polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej, Biuro będąc zaangażowane w realizację szeregu zadań związanych z prezydencją, ściśle współpracowało z: Ministerstwem Zdrowia i Ministerstwem Środowiska w odniesieniu do projektu przekształcenia rozporządzenia PIC dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów, omawianego na spotkaniach Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej ds. Środowiska (WPE ); Ministerstwem Środowiska, Ministerstwem Zdrowia, Ministerstwem Gospodarki oraz innymi ministerstwami i instytucjami w zakresie zagadnień dotyczących chemikaliów, poruszanych na spotkaniach Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej ds. Międzynarodowych Aspektów Ochrony Środowiska (podgrupa WPIEI Chemicals); Ministerstwem Gospodarki w zakresie zagadnień dotyczących chemikaliów (detergenty oraz prekursory środków wybuchowych), poruszanych na spotkaniach Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej ds. Harmonizacji Technicznej – substancje niebezpieczne; Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska w odniesieniu do prac związanych z konwencją bazylejską o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych (WPIEI Basel) oraz prac w ramach Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej ds. synergii pomiędzy konwencjami międzynarodowymi w sprawie chemikaliów i odpadów (WPIEI Synergies). 55 Pracownicy Biura realizowali także zadania koordynatorów merytorycznych oraz ekspertów krajowych w ramach powyżej wskazanych grup roboczych, aktywnie wypełniając zadania postawione przed prezydencją. Realizując zadania związane z prezydencją, Pracownik Biura uczestniczył także w 5. spotkaniu w ramach procesu konsultacyjnego dotyczącego możliwości finansowania działań międzynarodowych dot. chemikaliów i odpadów (Consultative process on financing options for chemicals and waste). Proces odbywa się pod auspicjami Dyrektora Wykonawczego UNEP. Spotkanie odbyło się w dniach 6-7 października w Bangkoku (Tajlandia). Szczegółowe omówienie poszczególnych obszarów aktywności Biura w trakcie prezydencji polskiej zawarte zostało w dalszej części sprawozdania. 8.1. Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Środowiska Zadaniem Grupy Roboczej ds. Środowiska, w zakresie w którym uczestniczyli pracownicy Biura, było przekształcenie rozporządzenia PIC. Wniosek Komisji w sprawie przekształcenia przyjął postać projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) dotyczącego wywozu i przywozu chemikaliów stwarzających zagrożenie. Cele projektu rozporządzenia były następujące: zharmonizować przepisy o eksporcie i imporcie z przepisami rozporządzenia CLP; zaangażować Europejską Agencję Chemikaliów w zadania administracyjne, techniczne i naukowe niezbędne do wdrożenia rozporządzenia o eksporcie i imporcie chemikaliów stwarzających zagrożenie; wprowadzić zmiany techniczne do przepisów i wyjaśnień normatywnych; ustanowić dodatkowe warunki, które umożliwiłyby realizację wywozu w przypadku braku odpowiedzi ze strony państwa przywozu, a jednocześnie nie obniżyłyby poziomu ochrony zapewnianego państwom importującym. W pierwszej połowie roku, w trakcie prezydencji węgierskiej, odbyły się dwa spotkania grupy roboczej dotyczące rozporządzenia o przywozie i wywozie niebezpiecznych chemikaliów. Polska prezydencja planowała przeprowadzenie prac w Radzie w ramach pierwszego czytania, przy współpracy z Parlamentem Europejskim, Komisją Europejską i państwami 56 członkowskim. W tym celu zorganizowano 6 spotkań grupy roboczej (w dniach 18 i 27 lipca, 8 i 29 września, 21 listopada i 6 grudnia 2011 r.) oraz jedno spotkanie ekspertów (25 października 2011 r.). Pozwoliło to na przygotowanie projektu tekstu kompromisowego. Polska prezydencja dokładała starań, aby uwzględnić opinie, zalecenia i propozycje otrzymane od państw członkowskich i Komisji Europejskiej, tak by osiągnąć postępy we wszystkich obszarach. Na spotkaniach grupy roboczej pracownicy Biura, oprócz funkcji zastępcy przewodniczącego, pełnili także funkcję koordynatora merytorycznego oraz reprezentanta Polski. W trakcie prezydencji polskiej przeanalizowano ponad 300 komentarzy, co skutkowało wprowadzeniem przez prezydencję około 150 poprawek do projektu Komisji Europejskiej. Analizowano szczegółowo wszystkie główne elementy tego wniosku, w tym: definicje; udział Unii Europejskiej w konwencji; zadania Agencji; procedury administracyjne przy wywozie chemikaliów i procedurę wyraźnej zgody; procedurę komitetową i uprawnienia wykonawcze przyznane Komisji Europejskiej; wyjaśnienie zgodności niektórych punktów z przepisami celnymi. Dzięki intensywnym staraniom prezydencji polskiej w trakcie prac grupy roboczej, dla wielu kwestii uzyskano kompromis wśród państw członkowskich. Dotyczy to m.in.: uzgodnienia treści preambuły; uzgodnienia definicji wymagających zmian w związku z nowymi przepisami chemicznymi; roli Europejskiej Agencji Chemikaliów w wypełnianiu przepisów rozporządzenia o przywozie i wywozie chemikaliów; terminów administracyjnych procedury zgłaszania wywozu chemikaliów poza obszar Unii oraz możliwości wywozu chemikaliów przy braku zgody od państwa przywozu, pomimo podejmowania licznych działać w celu jej uzyskania; kwestii zależności pomiędzy CLP i przepisami celnymi w odniesieniu do chemikaliów podlegających rozporządzeniu o przywozie i wywozie chemikaliów. Nie było jednak możliwe zakończenie prac nad rozporządzeniem w pierwszym czytaniu ze względu na opóźnienia w pracach Parlamentu Europejskiego. Prezydencja polska 57 przygotowała raport z postępu prac i przedłożyła go do dyskusji na spotkaniu Komitetu Stałych Przedstawicieli zwanego dalej COREPER, w dniu 7 grudnia 2011 r. Raport wraz z dokumentem towarzyszącym, tj. projektem tekstu kompromisowego, po zaakceptowaniu przez COREPER, został przekazany pod obrady Rady Unii Europejskiej ds. Środowiska w dniu 19 grudnia 2011 r. Projekt tekstu rozporządzenia przygotowany przez polską prezydencję był gotowy do trilogu i w dalszej kolejności do zamknięcia dossier w I kwartale 2012 r. Kwestie polityczne wymagające jeszcze rozstrzygnięcia to udział Unii w Konwencji Rotterdamskiej i procedury komitologii. W zdecydowanej większości państwa członkowskie wyraziły poparcie dla tekstu zaproponowanego przez prezydencję polską. 8.2. Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Międzynarodowych Aspektów Ochrony Środowiska-Chemikalia (WPIEI Chemicals) W pierwszej połowie roku 2011, w trakcie prezydencji węgierskiej, pracownicy Biura uczestniczyli w 7 posiedzeniach Grupy Roboczej Rady Unii Europejskiej ds. Międzynarodowych Aspektów Ochrony Środowiska (WPIEI Chemicals), w ramach których prowadzono: przygotowania Unii Europejskiej do 26. Sesji Rady Zarządzającej UNEP (Nairobi, 21-24 lutego 2011 r.); przygotowania Unii Europejskiej do 19. Sesji Komisji Zrównoważonego Rozwoju Narodów Zjednoczonych (CSD, Nowy Jork, 2-13 maja 2011 r.) oraz spotkania przygotowawczego do powyższego spotkania (IPM/CSD-19, Nowy Jork, 28 lutego – 4 marca 2011 r.); przygotowanie stanowiska Unii Europejskiej na 5. Konferencję Stron Konwencji sztokholmskiej (Genewa, 25-29 kwietnia 2011 r.); oraz przygotowanie stanowiska Unii Europejskiej na 5. Konferencję Stron Konwencji rotterdamskiej (Genewa, 20-24 czerwca 2011 r.). Prace grupy roboczej w trakcie prezydencji polskiej koncentrowały się na przygotowaniach do dwóch dużych wydarzeń międzynarodowych: 58 3. Sesji Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego (INC-3) w sprawie prawnie wiążącego instrumentu dla rtęci – Nairobi, Kenia, 31 października – 4 listopada 2011 r.; oraz Spotkania Grupy Roboczej (Open Ended Working Group, OEWG) przygotowującego 3. Sesję Międzynarodowej Konferencji w Sprawie Zarządzania Chemikaliami (International Conference on Chemicals Management, ICCM-3) w ramach Strategicznego Podejścia do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami (SAICM) – Belgrad, Serbia, 14-18 listopada 2011 r. Do obowiązków prezydencji należało przede wszystkim przygotowanie stanowiska Unii na przedmiotowe spotkania, we współpracy z Komisją Europejską oraz pozostałymi państwami członkowskimi, jak również reprezentowanie Unii Europejskiej, wraz z Komisją Europejską, w trakcie spotkań. Prezydencja polska wraz z Komisją Europejską wypracowywały projekt stanowiska Unii Europejskiej. Projekt stanowiska był następnie uzgadniany podczas spotkań Grupy Roboczej WPIEI Chemicals w Brukseli i, w razie konieczności, finalizowany podczas INC-3 oraz SAICM OEWG. Należy zaznaczyć, iż dzięki staraniom prezydencji, w pełni udało się zrealizować powyższe obowiązki. Rola prezydencji przejawiała się między innymi poprzez formułowanie propozycji kompromisowych zapisów w stanowisku Unii Europejskiej, zapewniając tym samym, iż Unia Europejska brała aktywny i konstruktywny udział w negocjacjach międzynarodowych, przemawiając jednym głosem. Pracownicy Biura odpowiedzialni byli, działając z ramienia prezydencji, za merytoryczną, techniczną oraz logistyczną stronę przygotowań Unii Europejskiej do przedmiotowych spotkań, jak również gwarantowali odpowiednią koordynację działań Unii Europejskiej na miejscu, podczas ICCM-3 oraz SAICM OEWG. W trakcie prezydencji polskiej zorganizowane zostało 5 spotkań Grupy Roboczej WPIEI Chemicals w Brukseli, w dniach 12 lipca, 2 września, 22-23 września, 11-12 października oraz 15 grudnia 2011 r. Dodatkowo, we współpracy z KE, w Brukseli zostały zorganizowane trzy spotkania eksperckie poświęcone doprecyzowaniu wspólnego stanowiska UE na INC-3 dla konwencji rtęciowej. Spotkania te miały miejsce w dniach 13 lipca, 21 września oraz 11 października 2011 r. W dniu 3 października 2011 r. prezydencja oraz Komisja Europejska spotkały się w Brukseli z przedstawicielami UNEP odpowiedzialnymi za organizację INC-3 dla konwencji rtęciowej w celu wymiany informacji dotyczących przygotowań do spotkania. 59 Podczas spotkań INC-3 oraz SAICM OEWG, w ramach działań związanych z prezydencją, pracownicy Biura organizowali codzienne spotkania koordynacyjne Unii Europejskiej, stanowiące w rzeczywistości wyjazdowe posiedzenia grupy roboczej. Spotkania koordynacyjne odbywały się 2-3 razy dziennie, w zależności od potrzeby konsultacji wewnątrz Unii Europejskiej. W przypadku spotkań koordynacyjnych w trakcie INC-3 w kwestiach logistycznych pracownicy Biura wspierani byli przez delegowanych przedstawicieli Ministerstwa Środowiska. Należy zaznaczyć, iż prezydencja polska, w odniesieniu do prac WPIEI Chemicals w pełni wywiązała się ze swoich obowiązków natury logistyczno-organizacyjnej. Szczególnie sprawdził się system elektronicznego powiadamiania delegacji o wydarzeniach krótkimi wiadomościami tekstowymi (sms) wykorzystywany podczas spotkań INC-3 oraz SAICM OEWG. Pracownicy Biura korzystali z przedmiotowego systemu dzięki uprzejmości Ministerstwa Środowiska. W ramach wypełniania obowiązków związanych z Przewodnictwem w Radzie Unii Europejskiej, prezydencja polska, razem z Komisją Europejską, przygotowała raport na temat wyników spotkania INC-3 dla konwencji rtęciowej, który został zaprezentowany podczas posiedzenia Rady Unii Europejskiej ds. Środowiska 19 grudnia 2011 r. 8.3. Grupa Robocza Rady Unii Europejskiej ds. Harmonizacji Technicznej (detergenty oraz prekursory środków wybuchowych) 8.3.1. Detergenty Przedmiotem obrad grupy roboczej w tym zakresie był wniosek Komisji Europejskiej w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr …/… zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 648/2004 w odniesieniu do stosowania fosforanów i innych związków fosforu w detergentach piorących wykorzystywanych w gospodarstwach domowych (projekt aktu prawnego / COM(2010) 597 , 16036/10 , 2010/0298 (COD)). Projekt rozporządzenia został przekazany przez Komisję Europejską do Rady UE 4 listopada 2010 roku, a prace nad projektem rozpoczęła prezydencja węgierska. W trakcie prezydencji węgierskiej, w pierwszej połowie roku, odbyły się 4 spotkania grupy roboczej poświęcone 60 detergentom. Prezydencja polska omawiała projekt rozporządzenia w sprawie detergentów podczas 4 posiedzeń grupy roboczej (tj. 11.VII; 27.VII; 9.IX; 16.IX). Ponadto polska prezydencja uczestniczyła w kilku nieformalnych spotkaniach trójstronnych Rady Unii Europejskiej, Komisji Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego (Trilogach), które miały na celu wynegocjowanie tekstu kompromisowego i osiągnięcie porozumienia w sprawie propozycji aktu legislacyjnego dla detergentów (zgodnie z postanowieniami art. 294 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącymi procedury współdecyzji - Rada, Parlament i Komisja Europejska, w celu wypracowania porozumienia, kontaktują się ze sobą w sposób nieformalny). Prace w grupie roboczej zostały sfinalizowane w czasie polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. W dniu 15 listopada 2011 r. Rada UE przyjęła projekt rozporządzenia, który został następnie przegłosowany przez Parlament Europejski w dniu 14 grudnia 2011 r. znaczną większością głosów, zgodnie z kompromisem wynegocjowanym przez prezydencję polską. Celem wypracowanego tekstu rozporządzenia było obniżenie wpływu fosforanów pochodzących z detergentów na eutrofizację, zmniejszenie kosztów usuwania fosforanów w oczyszczalniach ścieków i zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego w przypadku przeznaczonych dla konsumentów detergentów piorących i detergentów do automatycznych zmywarek do naczyń. Podstawą prawną przedłożenia wniosku legislacyjnego przez Komisję w odniesieniu do stosowania fosforanów i innych związków fosforu w detergentach piorących wykorzystywanych w gospodarstwach domowych jest art. 16 rozporządzenia (WE) nr 648/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie detergentów. Komisja w swoim sprawozdaniu z dnia 4 maja 2007 r. dla Rady i Parlamentu Europejskiego dokonała oceny stosowania fosforanów w detergentach. W następstwie dalszej analizy stwierdzono, że stosowanie fosforanów przez konsumentów powinno zostać rozszerzone na detergenty przeznaczone do automatycznych zmywarek do naczyń. Projekt rozporządzenia wejdzie w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Zmienia istniejące rozporządzenie w sprawie detergentów i harmonizuje na poziomie Unii Europejskiej przepisy odnośnie zawartości fosforanów i innych związków fosforu w detergentach piorących wykorzystywanych w gospodarstwach domowych. Projekt dostosowuje obecne przepisy rozporządzenia (WE) 61 nr 648/2004, nadając Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 290 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Przepisy projektu wprowadzą w załączniku VIa ograniczenia zawartości fosforu w przeznaczonych dla konsumentów detergentach piorących oraz detergentach do automatycznych zmywarek do naczyń. Detergenty wymienione w załączniku VIa, nie spełniające ograniczeń dotyczących zawartości fosforanów i innych związków fosforu określonych w tym załączniku, nie mogą być wprowadzane do obrotu od daty podanej w tym załączniku. W projekcie rozporządzenia utrzymany zostanie istniejący przepis, zgodnie z którym państwa członkowskie mogą ustanawiać przepisy krajowe w zakresie ograniczeń dotyczących zawartości fosforanów i innych związków fosforu w tych detergentach, wobec których nie określono ograniczeń w załączniku VIa, jeżeli jest to uzasadnione ochroną zdrowia publicznego lub środowiska przy dostępności środków alternatywnych możliwych do stosowania. W projekcie wprowadzono definicję „czyszczenia” oraz wprowadzono definicje „przeznaczonego dla konsumentów detergentu piorącego” i „przeznaczonego dla konsumentów detergentu do automatycznych zmywarek do naczyń”, doprecyzowano również definicje „wprowadzenia do obrotu” i „udostępniania na rynku”. Postanowienia rozporządzenia zobligują państwa członkowskie do wydania przepisów dotyczących kar nakładanych za naruszenia przepisów projektowanego rozporządzenia oraz wprowadzenia wszelkich koniecznych środków zapewniających ich wykonanie. 8.3.2. Prekursory środków wybuchowych Przedmiotem obrad grupy roboczej w tym zakresie był wniosek Komisji Europejskiej w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wprowadzania do obrotu i używania prekursorów materiałów wybuchowych (projekt aktu prawnego / COM(2010) 473 , 14376/10 , 2010/0246 (COD)). Projekt rozporządzenia został przekazany przez Komisję do Rady UE 21 września 2010 roku. Prezydencja węgierska w styczniu 2011 roku rozpoczęła prace legislacyjne nad projektem rozporządzenia, które były kontynuowane podczas prezydencji polskiej. W trakcie prezydencji węgierskiej odbyły się 4 spotkania grupy roboczej dotyczące prekursorów środków wybuchowych. W trakcie prezydencji polskiej odbyło się 7 spotkań grupy roboczej poświęconych temu zagadnieniu (tj. 18.VII; 27.VII; 9.IX; 16.IX; 13.X; 24.X; 14.XI). Prezydencja polska zorganizowała również kilka nieformalnych spotkaniach trójstronnych (Trilogów), które miały na celu 62 wynegocjowanie tekstu kompromisowego i znalezienie porozumienia w sprawie propozycji aktu legislacyjnego dla prekursorów środków wybuchowych zgodnie z postanowieniami art. 294 Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczącymi procedury współdecyzji Rada, Parlament i Komisja Europejska w celu osiągnięcia porozumienia kontaktuje się ze sobą w sposób nieformalny. Celem projektowanych przepisów jest poprawa bezpieczeństwa i wzmocnienie ochrony przed zagrożeniami terrorystycznymi, poprzez wprowadzenie przepisów utrudniających nabywanie prekursorów środków wybuchowych. Cel ten byłby realizowany na drodze wprowadzenia zakazu nabywania przez konsumentów substancji lub mieszanin zawierających takie substancje w stężeniach określonych projektem rozporządzenia. Państwa członkowskie chcąc umożliwić konsumentom nabywanie przedmiotowych substancji mogłyby wprowadzić system rejestracji lub licencjonowania. Projektowane przepisy dotyczyły również kwestii nabywania i posiadania przez rolników azotanu amonu oraz mieszanin go zawierających w celu wykorzystywania jako nawozu w stężeniach przekraczających limity wyszczególnione w załączniku I projektu. Przepisy dotyczące tej substancji są również regulowane przepisami załącznika XVII do rozporządzenia REACH. Umożliwienie nabywania przez rolników azotanu amonu jest kwestią priorytetową dla Polski. Ze względu na rozbieżności w stanowiskach państw członkowskich, nie osiągnięto porozumienia w ramach grupy roboczej. Na posiedzeniu COREPER I w dniu 21 grudnia 2011 roku prezydencja polska poinformowała państwa członkowskie o przekazaniu dossier prezydencji duńskiej. 8.3.3. WPIEI (Basel) i WPIEI (Synergies) W okresie poprzedzającym prezydencję oraz w jej trakcie, przedstawiciele Biura aktywnie wspierali, w ramach kompetencji Biura, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w pracach związanych z Konwencją bazylejską o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych na spotkaniach WPIEI Basel, w szczególności przygotowaniach do 10. Konferencji Stron Konwencji bazylejskiej, która odbyła się w Kartagenie (Kolumbia), w dniach 17-21 października 2011 r., oraz w pracach grupy do współpracy i koordynacji działań w ramach Konwencji rotterdamskiej, Konwencji sztokholmskiej i Konwencji bazylejskiej WPIEI Synergies. 63 W ramach tych działań pracownicy uczestniczyli w trzech spotkaniach grup roboczych w Brukseli (w dniach 7-8 września, 21-22 września oraz 4-5 października 2011 r.) oraz w 10. Konferencji Stron Konwencji bazylejskiej w Kartagenie. 9. Działania w ramach Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Biuro współpracuje z OECD w ramach Grupy Roboczej ds. Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii oraz Specjalnego Programu Kontroli Chemikaliów. Działania Grupy Roboczej ds. Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii, finansowanej z budżetu OECD, obejmują następujące obszary: 1. Rozwój instrumentów służących wdrażaniu decyzji Rady OECD w sprawie Wzajemnej Akceptacji Wyników Badań: wytyczne dotyczące metod badań, wytyczne Dobrej Praktyki Laboratoryjnej, wzajemna akceptacja danych, umowy w sprawie wzajemnej akceptacji danych z państwami niebędącymi członkami OECD; 2. Rozwój instrumentów oceny i kontroli pestycydów (środków ochrony roślin) i biocydów; 3. Rozwój instrumentów dotyczących uwolnień niebezpiecznych chemikaliów z instalacji przemysłowych i produktów: rejestry uwolnień i transferu zanieczyszczeń oraz wypadki chemiczne; 4. Bezpieczeństwo produktów otrzymywanych z zastosowaniem nowoczesnych biotechnologii: transgeniczne rośliny, zwierzęta i mikroorganizmy oraz żywność z produktów nowoczesnej biotechnologii - Harmonizacja Regulacji dot. Nadzoru Biotechnologii oraz Bezpieczeństwo Nowej Żywności i Pasz; Biuro aktywnie uczestniczy w działaniach dotyczących obszaru pierwszego, natomiast Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych uczestniczą w działaniach w obszarze drugim. Obecnie Polska nie bierze udziału w działaniach w obszarze trzecim i czwartym. Działania Specjalnego Programu Kontroli Chemikaliów OECD, finansowanego ze składek państw uczestniczących w programie, obejmują cztery grupy działań: I. Dostarczanie wiedzy i informacji 1. Zintegrowane podejście do badań i oceny (w tym QSAR Toolbox) 2. Ocena zagrożeń (strategie, instrumenty, wspólna ocena) 64 3. Bezpieczeństwo wytwarzanych nanomateriałów 4. Metodyka oceny narażenia 5. Ryzyko dla dzieci stwarzane przez chemikalia 6. Zgłaszanie nowych substancji II. Wdrażanie aktów Rady OECD 1. Wytyczne do badań - metody badań chemikaliów 2. Dobra praktyka laboratoryjna i monitoring spełniania wymagań DPL 3. Wzajemna akceptacja danych i udział państw niebędących członkami OECD III. Wspieranie możliwości państw w obszarze kontroli chemikaliów 1. eChemportal 2. Rozpowszechnianie produktów i osiągnięć OECD IV. Narzędzia wspierające zastępowanie niebezpiecznych chemikaliów bezpieczniejszymi 1. Ograniczanie ryzyka (metodologia, strategie, analiza opcji, specyficzne chemikalia) 2. Zrównoważona chemia Inspektor do spraw Substancji Chemicznych reprezentuje Polskę na odbywających się co 9 miesięcy Wspólnych Spotkaniach Komitetu Chemikaliów oraz Grupy Roboczej ds. Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii, na których przedstawiciele państw OECD oceniają wykonanie podjętych działań i nakreślają zadania na przyszłość. Działania OECD dotyczące chemikaliów prowadzone są w ramach programu Środowisko, Zdrowie i Bezpieczeństwo (Environment, Health and Safety Programme). W 2011 r. pracownicy Biura wzięli udział w 48. Wspólnym Spotkaniu Komitetu Chemikaliów oraz Grupy Roboczej do spraw Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii, na którym dyskutowano następujące zagadnienia: wytyczne do badań w odniesieniu do badań i oceny substancji powodujących zaburzenia gospodarki hormonalnej; ocena zagrożenia; działania w OECD w odniesieniu do warsztatów WHO/OECD/ILSI dotyczących oceny ryzyka związanego z kombinowanym narażeniem na działanie chemikaliów; mechanizm wykorzystania informacji przy tworzeniu kategorii chemicznych – rozwój narzędzi QSAR oraz możliwość współpracy pomiędzy „Task Force on Hazard 65 Assessment” oraz „Working Group of the National Coordinators to the Test Guideline Programme”; ocena narażenia dzieci na działanie chemikaliów; finansowanie Specjalnego Programu Kontroli Chemikaliów, w nawiązaniu do propozycji reformy finansowania programu; e-ChemPortal: dalszy rozwój portalu dot. wymiany informacji na temat właściwości substancji chemicznych; narzędzia do oceny ryzyka dla środowiska; wyniki ankiety dotyczącej innowacji w odniesieniu do zrównoważonej chemii; program dotyczący pestycydów (ustanowienie forum dot. oceny ryzyka, zarządzanie ryzykiem, opracowanie strategicznego planu działań zewnętrznych); przystąpienie Argentyny do MAD. Dodatkowo, pracownicy Biura wzięli udział w obchodach 40-lecia prac OECD w dziedzinie bezpieczeństwa chemicznego, podczas których przedstawiono informacje dotyczące prac prowadzonych w ramach Programu Środowisko, Zdrowie i Bezpieczeństwo w dziedzinie chemikaliów w odniesieniu do bezpieczeństwa chemikaliów przemysłowych, innowacji i specjalnych projektów prowadzonych w ramach wspomnianego programu oraz osiągnięć, mocnych stron i możliwości tego programu. Od rozpoczęcia prac w ramach OECD w dziedzinie chemikaliów główny nacisk kładziony był na działania związane z badaniem bezpieczeństwa chemicznego oraz oceną zagrożenia chemicznego. W efekcie powstało wiele zharmonizowanych metod badawczych, które mogą być wykorzystywane w skali globalnej. Stworzone w ramach OECD Wytyczne dot. badań są uznawane na arenie międzynarodowej. Ważnym elementem 48. Wspólnego Spotkania Komitetu Chemikaliów oraz Grupy Roboczej ds. Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii była dyskusja nad akcesją Federacji Rosyjskiej do OECD, gdzie przedstawiono podsumowanie procesu akcesyjnego. W terminie do końca września 2011 r. Rosja przesłała odpowiedzi na pytania postawione przez Sekretariat OECD. Sekretariat, na podstawie otrzymanych odpowiedzi przygotuje nową opinię (Draft formal opinion on accesion), którą przedstawi na spotkaniach w roku 2012 r. Na spotkaniu poinformowano zebranych, iż prawdopodobnie decyzja o akcesji Rosji do OECD nie zapadnie do końca 2012 roku. 66 Podczas 48. Wspólnego Spotkania, jednomyślnie została przyjęta kandydatura Inspektora do spraw Substancji Chemicznych na członka Biura Wspólnego Spotkania Komitetu Chemikaliów oraz Grupy Roboczej ds. Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii. Inspektor po raz kolejny został wybrany na powyższą funkcję. W 2004 r. Polska zadeklarowała zaangażowanie i udział polskich ekspertów w pracach dotyczących następujących zagadnień: współpraca w ocenie ryzyka stwarzanego przez substancje istniejące, a w szczególności w przygotowywaniu dokumentacji dla substancji wielko tonażowych; metody badań substancji chemicznych; wypadki chemiczne; Dobra Praktyka Laboratoryjna; program dotyczący środków ochrony roślin; program dotyczący produktów biobójczych. Zgodnie z powyższą deklaracją, w 2011 r. przedstawiciele Biura uczestniczyli w organizowanych przez OECD spotkaniach poszczególnych grup roboczych dotyczących wymienionych powyżej zagadnień, takich jak: grupa „(Q)SAR Application Management Group”, dotycząca promocji stosowania metod alternatywnych do badań na zwierzętach a opartych o przewidywanie działania substancji chemicznych w oparciu o modelowanie zależności struktura-aktywność, korzystanie z podejścia przekrojowego „read-accross”, o budowanie kategorii substancji w celu znalezienia podobieństw itp. W celu ułatwienia wykorzystania tych metod opracowywane jest ogólnodostępne darmowe oprogramowanie (Q)SAR Application Toolbox (w 2012 roku udostępniona zostanie wersja 3 gromadząca w jednym pakiecie wszelkie ogólnodostępne modele pozwalające przewidzieć właściwości substancji); grupa “Working Group on GLP”; grupa Doradcza OECD ds. Badań i Oceny substancji zaburzających gospodarkę hormonalną (“Advisory Group of Endocrine Disrupters Testing and Assessment - Task Force”). We współpracy z Biurem, w 2011 r. ekspert z Instytutu Przemysłu Organicznego oddział w Pszczynie brał udział w spotkaniach „Working Group of National Coordinators of the Test Guidelines Programme (WNT)” oraz eksperci z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi 67 w spotkaniach „Working Party on Manufactured Nanomaterials (WPMN)” i “Cooperative Chemicals Assessment Meeting (CoCAM), dawnej grupy SIAM („Screening Information Data Set (SIDS) Initial Assessment Meeting). We współpracy z OECD w ramach Grupy Roboczej ds. Chemikaliów, Pestycydów i Biotechnologii brali również udział eksperci z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie pestycydów (środków ochrony roślin) oraz eksperci Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych w zakresie produktów biobójczych delegowani przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwo Zdrowia. Polska nie uczestniczyła w działaniach dotyczących wypadków chemicznych. 10. Współpraca międzynarodowa 10.1. Konwencja rotterdamska, Konwencja sztokholmska oraz synergia między trzema Konwencjami - bazylejską, rotterdamską i sztokholmską 10.1.1. Konwencja rotterdamska Pełniąc, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, funkcję wyznaczonego organu krajowego określonego w art. 4 rozporządzenia PIC, Inspektor jest jednocześnie wyznaczonym organem krajowym ds. Konwencji rotterdamskiej w sprawie procedury zgody po uprzednim poinformowaniu w międzynarodowych handlu niektórymi niebezpiecznymi chemikaliami i pestycydami. Polska jest Stroną Konwencji od 14 września 2005 r. W 2011 r., w dniach 20 – 25 czerwca, w trakcie prezydencji węgierskiej, w Genewie miała miejsce 5. Konferencja Stron Konwencji. Stanowiska i wystąpienia Unii Europejskiej (prezydencji i Komisji Europejskiej) na Konferencji Stron były uzgadniane na spotkaniach Grupy Roboczej ds. Międzynarodowych Aspektów Środowiska – chemikalia (WPIEI Chemicals). Pracownik Biura, Pani Magdalena Balicka, z uwagi na pełnioną funkcję członka Biura Konwencji nominowanego przez region Europy Środkowo – Wschodniej (CEE), przewodniczyła spotkaniom tego regionu. Na jednym ze spotkań Pani Magdalena Balicka po raz kolejny została wybrana przedstawicielem regionu w Biurze Konwencji. Zgodnie 68 z zasadą rotacji przewodnictwa w Biurze Konwencji, przedstawicielowi regionu Europy Środkowo – Wschodniej powierzono przewodnictwo nad pracami do zakończenia 6. Konferencji Stron. Kandydatura Pani Magdaleny Balickiej na Przewodniczącego Konwencji została przedstawiona przez region Europy Środkowo – Wschodniej na sesji plenarnej Konferencji Stron i jednogłośnie przyjęta przez wszystkie Strony Konwencji. Zadaniem Przewodniczącego Konwencji będzie ścisła współpraca z Sekretariatem Konwencji, prowadzenie spotkań i telekonferencji Biura Konwencji oraz przewodniczenie 6. Konferencji Stron Konwencji rotterdamskiej, która odbędzie się w 2013 r. w Genewie. Przedstawiciel Biura do spraw Substancji Chemicznych pełni funkcję eksperta w Komitecie Kontroli Chemicznej, będącym ciałem pomocniczym Konferencji Stron. Komitet sporządza projekty wytycznych dla Konferencji Stron w sprawie umieszczenia substancji w załączniku III Konwencji rotterdamskiej i objęcia tych substancji procedurą PIC. Ze względu na wymienioną funkcję przedstawiciel Biura uczestniczył w 2011 r. w: spotkaniu ekspertów Komitetu Kontroli Chemicznej reprezentujących kraje Unii Europejskiej – 9 marca w Brukseli; 7. spotkaniu Komitetu Kontroli Chemicznej jako nominowany ekspert (również współprzewodniczący grupy roboczej odpowiedzialnej za opracowanie raportu dla pentachlorobenzenu) - 28 marca - 1 kwietnia w Rzymie. 10.1.2. Konwencja sztokholmska W 2011 roku przedstawiciele Biura pełnili funkcję wspomagającą wobec Ministerstwa Środowiska - krajowego punktu kontaktowego dla Konwencji sztokholmskiej. W dniach 2529 kwietnia 2011 roku w Genewie odbyła się 5. Konferencja Stron Konwencji sztokholmskiej (COP-5), gdzie przedstawiciele Biura pełnili rolę ekspertów wspomagających w składzie delegacji polskiej. Pracownicy Biura brali też udział w konsultacjach stanowiska Unii Europejskiej na COP-5, zarówno w trakcie spotkań Grupy Roboczej ds. Międzynarodowych Aspektów Środowiska (WPIEI Chemicals) jak i podczas spotkań ekspertów przy okazji spotkań WPIEI, w celu opracowania stanowiska Unii Europejskiej do zaprezentowania w trakcie Spotkania Konferencji Stron Konwencji sztokholmskiej. Przedstawiciel Biura uczestniczył, jako obserwator, w spotkaniu Komitetu ds. Przeglądu Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych, które odbyło się w dniach 10-14 października 69 2011 r. w Genewie. W trakcie spotkania zadeklarował współpracę z Międzysesyjną Grupą Roboczą ds. heksabromocyklododekanu. Spotkanie Komitetu było poprzedzone nieformalnym spotkaniem członków Komitetu z Unii Europejskiej w Brukseli, w dniu 6 października 2011 r. W związku z prezydencją Polski w tym spotkaniu uczestniczył także pracownik Biura. W grudniu 2011 r., na prośbę Ministerstwa Środowiska, Biuro przygotowało wkład do kwestionariusza w sprawie wspierania działań Konwencji sztokholmskiej w krajach rozwijających się. 10.2. Strategiczne Podejście do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami (SAICM) SAICM to międzynarodowe porozumienie o charakterze dobrowolnym, podpisane przez większość państw członkowskich Organizacji Narodów Zjednoczonych, którego podstawowym celem jest zapewnienie do roku 2020 bezpiecznej produkcji i stosowania chemikaliów oraz zminimalizowanie ich negatywnych skutków na zdrowie ludzi i środowisko. SAICM powstał w oparciu o wcześniejsze inicjatywy międzynarodowe w dziedzinie bezpieczeństwa chemicznego, promując jednocześnie strategiczne podejście wielosektorowe, którego istotnym elementem jest zaangażowanie wszystkich zainteresowanych podmiotów. Sekretariat SAICM jest zapewniony przez Program Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP) we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO). Od 2008 r. przedstawiciel Biura pełni funkcję krajowego punktu kontaktowego dla SAICM. Na posiedzeniu regionalnym, podczas II Międzynarodowej Konferencji w Sprawie Zarządzania Chemikaliami (ICCM-2), która odbyła się w maju 2009 r. w Genewie, państwa regionu Europy Środkowo-Wschodniej nominowały Inspektora do spraw Substancji Chemicznych do pełnienia funkcji Regionalnego Punktu Kontaktowego dla SAICM w latach 2009 -2012. Inspektor do spraw Substancji Chemicznych, jako Regionalny Punkt Kontaktowy, przeprowadził w 2011 r. szereg działań, m.in.: 70 zorganizował, we współpracy z Sekretariatem SAICM oraz Instytutem Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Badań i Szkoleń (UNITAR), IV spotkanie regionu Europy Środkowo-Wschodniej dla Strategicznego Podejścia do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami. Spotkanie odbyło się w dniach 28-29 czerwca w siedzibie Biura w Łodzi. Przy okazji przedmiotowego spotkania, w dniach 27-28 czerwca, zorganizowano międzynarodowe warsztaty dot. nanotechnologii i wytwarzanych nanomateriałów. W czasie spotkania regionalnego SAICM dokonany został, przez przedstawicieli regionu Europy Środkowo-Wschodniej, przegląd i ocena wdrażania SAICM od zakończenia drugiej Międzynarodowej Konferencji w Sprawie Zarządzania Chemikaliami (ICCM); organizował konsultacje oraz wymianę, drogą elektroniczną, informacji związanych z SAICM i innych działań związanych z zarządzaniem chemikaliami wśród państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej; wspierał Sekretariat SAICM w zapewnieniu odpowiedniego poziomu raportowania przez państwa Europy Środkowo-Wschodniej z postępów we wdrażaniu SAICM. Z regionu Europy Środkowo-Wschodniej dane przesłało 60% uprawnionych podmiotów, co stanowiło najlepszy wynik z wszystkich regionów Organizacji Narodów Zjednoczonych14; przeprowadził konsultacje dotyczące udziału przedstawicieli regionu Europy ŚrodkowoWschodniej w pracach grupy ekspertów w ramach SAICM, wdrażających działania dot. perfluorowanych chemikaliów (Global PFC Group). Ponadto, w ramach działań związanych z SAICM: przedstawiciel Biura, w imieniu Regionalnego Punktu Kontaktowego dla SAICM, uczestniczył w Spotkaniu Biura Międzynarodowej Konferencji w Sprawie Zarządzania Chemikaliami, które odbyło się w dniach 9-10 czerwca 2011 r. w Lublanie (Słowenia). W spotkaniu udział wzięli członkowie Biura ICCM oraz Regionalne Punkty Kontaktowe dla SAICM; Inspektor i przedstawiciele Biura do spraw Substancji Chemicznych uczestniczyli w telekonferencji Biura ICCM w dniu 7 października 2011 r.; 14 Sekretariat SAICM, Preparation for the evaluation of progress in the implementation of the Strategic Approach, str. 4. Dostępny w Internecie: http://www.saicm.org/index.php?content=meeting&mid=124&def=4&menuid 16 stycznia 2012 r. 71 przedstawiciel Biura uczestniczył w warsztatach w ramach SAICM, dotyczących chemikaliów w produktach „Workshop of the Chemicals in Products Project”, które odbyły się w Genewie, w dniach 16-18 marca 2011 r. W dniach 15 – 18 listopada 2011 r. w Belgradzie odbyło się spotkanie Grupy Roboczej „Open Ended Working Group”, OEWG, przygotowujące 3. Sesję Międzynarodowej Konferencji w sprawie Zarządzania Chemikaliami (ICCM-3), w ramach SAICM. W spotkaniu uczestniczyli pracownicy Biura, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Podczas OEWG prowadzona była, przede wszystkim, dyskusja dotycząca postępu we wdrażaniu SAICM: nowych zagadnień w kontroli chemikaliów „emerging policy issues”; propozycji włączenia nowych działań do Globalnego Planu Działań (Global Plan of Action) w ramach SAICM; zagadnień odnoszących się do finansowania SAICM; kwestii strategii SAICM dla sektora zdrowia; przygotowań do ICCM-3 (wrzesień 2012 r.). Rys. 7. Plakat promujący IV spotkanie regionu Europy Środkowo-Wschodniej dla Strategicznego Podejścia do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami (SAICM). 72 Stanowiska Unii Europejskiej dotyczącego poszczególnych zagadnień poruszanych podczas spotkania OEWG, wypracowano wstępnie na spotkaniach WPIEI Chemicals w Brukseli. Stanowisko finalizowane było na spotkaniach państw członkowskich Unii Europejskiej w Belgradzie w dniach 12 – 13 listopada oraz podczas codziennych spotkań koordynacyjnych Unii Europejskiej. Prezydencja polska skutecznie sfinalizowała stanowisko Unii Europejskiej oraz reprezentowała Unię Europejską, we współpracy z Komisją Europejską, podczas obrad plenarnych OEWG. W dużej mierze dzięki efektywnym działaniom prezydencji udało się podkreślać znaczenie wdrażania inicjatywy SAICM na poziomie międzynarodowym, prezentować i promować dotychczasowe działania i inicjatywy Unii Europejskiej w ramach SAICM, w szczególności tzw. emerging policy issues oraz podkreślać znaczenie odpowiedniego zarządzania chemikaliami na poziomie międzynarodowym dla zdrowia ludzi i środowiska. Podczas spotkania SAICM OEWG pracownicy Biura brali udział w codziennych spotkaniach regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Z uwagi na sprawowanie przez Inspektora funkcji Regionalnego Punktu Kontaktowego dla SAICM w latach 2009 – 2012, przedstawienie na obradach plenarnych raportu dotyczącego działalności SAICM w regionie w latach 20092011 powierzono pracownikowi Biura. 10.3. Międzyrządowy Komitet Negocjacyjny ds. przyszłej konwencji rtęciowej (INC-3) Biuro brało aktywny udział, jako instytucja współpracująca, w pracach nad utworzeniem międzynarodowego prawnie wiążącego instrumentu w sprawie rtęci. Instytucją wiodącą dla tej kwestii jest Ministerstwo Środowiska, z którym Biuro ściśle współpracowało. Podczas 25. Sesji Rady Zarządzającej UNEP (Nairobi, 16-20 lutego 2009 r.) przyjęta została decyzja 25/5, dotycząca zarządzania chemikaliami, w tym określająca przyszłe międzynarodowe działania w odniesieniu do ograniczenia negatywnego wpływu na zdrowie i środowisko rtęci, zaliczonej do substancji chemicznych o znaczeniu globalnym. Celem tych działań jest doprowadzenie do przyjęcia nowego międzynarodowego instrumentu prawnie wiążącego w sprawie rtęci - konwencji w sprawie rtęci. Decyzja wskazała na konieczność powołania Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego (Intergovernmental Negotiating Committee, INC), który rozpoczął prace w 2010 roku. W ramach negocjacji międzyrządowych nad przyszłą konwencją rtęciową planowane jest przeprowadzenie pięciu sesji Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego. Zakończenie prac planowane jest przed 27. Sesją Rady 73 Zarządzającej UNEP/Światowym Forum Ministrów Środowiska w 2013 roku, podczas którego planowane jest przedłożenie uzgodnionego tekstu konwencji. Przygotowania do procesu negocjacji rozpoczęte zostały w 2007 r., w oparciu o decyzję 24/3 przyjętą podczas 23. Sesji Rady Zarządzającej UNEP. Decyzja ta wzywała do przeglądu i oceny środków zmierzających do rozwiązania globalnych kwestii związanych z rtęcią. W 2011 r. miały miejsce dwie sesje Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego – INC-2 oraz INC-3. Pracownicy Biura uczestniczyli w obu sesjach i w obu przypadkach Inspektor do spraw Substancji Chemicznych był przewodniczącym delegacji polskiej. W skład delegacji, oprócz pracowników Biura, weszli przedstawiciele instytucji wiodącej dla przyszłej konwencji rtęciowej - Ministerstwa Środowiska oraz instytucji współpracujących, to jest Ministerstwa Spraw Zagranicznych (wice-przewodniczący delegacji polskiej), Ministerstwa Gospodarki oraz Instytutu Chemii Przemysłowej (ekspert reprezentujący Ministerstwo Środowiska). Druga Sesja Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego (INC-2) odbyła się w dniach 24 – 28 stycznia 2011 r. w Chibie (Japonia), w czasie prezydencji węgierskiej. Podczas INC-2 przeprowadzona została dyskusja nad projektem przyszłej konwencji, przygotowanym przez Program Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP) w listopadzie 2010 r. W dokumencie tym zaproponowano kompleksowe rozwiązania zmierzające do ograniczenia stosowania rtęci w skali globalnej. Oprócz dyskusji nad poszczególnymi elementami merytorycznymi przyszłej konwencji, takimi jak ograniczenia emisji rtęci czy też stosowania rtęci w produktach lub procesach produkcyjnych, dyskutowane były także kwestie horyzontalne, takie jak struktura konwencji czy też mechanizm finansowy dla państw rozwijających się oraz przestrzeganie przepisów konwencji. Podczas INC-2 nie negocjowano poszczególnych zapisów przyszłej konwencji. Warto podkreślić, iż z uwagi na późne przedłożenie przez Komisję Europejską (dopiero podczas spotkania w Chibie) dużej liczby nowych dokumentów - projektów stanowisk Unii Europejskiej, przez całą sesję, równolegle do obrad plenarnych, trwały posiedzenia państw członkowskich Unii Europejskiej. Ich celem było wypracowanie stanowisk Unii Europejskiej i wystąpień dotyczących poszczególnych elementów dokumentu przygotowanego przez UNEP. W trakcie prezydencji polskiej odbyła się 3. sesja negocjacji międzyrządowych w ramach prac nad prawnie wiążącym instrumentem dla rtęci (INC-3). Spotkanie miało miejsce w siedzibie głównej UNEP w Nairobi, w dniach 31 października – 4 listopada 2011 r. Podczas spotkania kontynuowano negocjacje nad przyszłą konwencją, w oparciu o nowy 74 projekt tekstu konwencji, opublikowany przez UNEP w lipcu 2011 r. Negocjacje odbywały się zarówno podczas sesji plenarnych, jak i w ramach powołanych podczas INC-3 siedmiu Grup Roboczych do spraw: rzemieślniczego wydobycia złota na małą skalę (ASGM); produktów zawierających rtęć i procesów wykorzystujących rtęć; emisji rtęci do atmosfery i uwolnień do wody i gleby; finansowania konwencji; odpadów rtęci, składowania rtęci i miejsc zanieczyszczonych; podnoszenia świadomości, badań i monitoringu; aspektów prawnych i przepisów końcowych. Z uwagi na sprawowane w Radzie Unii Europejskiej przewodnictwo, delegacja polska koordynowała działania Unii Europejskiej poprzez codzienne spotkania koordynacyjne (2-3 razy dziennie) oraz występowała wraz z Komisją Europejską w imieniu Unii Europejskiej na obradach plenarnych. Podczas INC-3 udało się osiągnąć widoczny postęp w negocjacjach w odniesieniu do szeregu elementów przyszłej konwencji, w szczególności zapisów dotyczących rzemieślniczego wydobycia złota przy użyciu rtęci (ASGM), odpadów zawierających rtęć, odpowiedniego składowania rtęci oraz postępowania z miejscami zanieczyszczonymi rtęcią, czy też produktów i procesów wykorzystujących rtęć. Widoczne były także pierwsze efekty pracy Grupy ds. aspektów prawnych, w odniesieniu do przepisów końcowych przyszłej konwencji. Najważniejszymi wyzwaniami, które wymagają dalszych negocjacji w celu osiągnięcia wspólnego stanowiska, są kwestie dotyczące emisji i uwolnień rtęci do powietrza, wody i gleby oraz kwestie finansowania przyszłej konwencji i dotyczące weryfikacji przestrzegania jej przepisów. Mając na uwadze fakt, iż skuteczność przyszłej konwencji rtęciowej uzależniona jest od jej szerokiego wdrożenia na poziomie globalnym, wydaje się, analizując przebieg INC-3, iż zwiększają się szanse na zakończenie negocjacji nad konwencją w terminie przewidzianym przez UNEP. 75 10.4. Komisja Narodów Zjednoczonych ds. Zrównoważonego Rozwoju Odbywające się w Nowym Jorku sesje Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zrównoważonego Rozwoju (United Nations Commission on Sustainable Development, CSD) poświęcone są wdrażaniu poszczególnych aspektów Strategii Zrównoważonego Rozwoju NZ. Zarządzanie chemikaliami było jednym z tematów przewodnich 18. Sesji (maj 2010 r.) oraz 19. Sesji (maj 2011 r.). Krajowym koordynatorem strategii zrównoważonego rozwoju jest Ministerstwo Środowiska, z którym Biuro współpracowało w odniesieniu do tematyki chemikaliów. Przedstawiciel Biura uczestniczył w 19. Sesji CSD oraz w spotkaniu przygotowawczym do powyższego spotkania (IPM/CSD-19), zorganizowanym w dniach 28 lutego - 4 marca 2011 r. 10.5. Międzyrządowe Forum ds. Bezpieczeństwa Chemicznego (IFCS) IFCS jest międzynarodową inicjatywą ukierunkowaną na tworzenie i promowanie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa chemicznego pomiędzy rządami państw, organizacjami międzyrządowymi oraz pozarządowymi. Inspektor do spraw Substancji Chemicznych jest krajowym punktem kontaktowym dla IFCS. Przedstawiciel Biura pełni funkcję wiceprzewodniczącego Stałego Komitetu w ramach Forum (IFCS Forum Standing Committee). Podczas ICCM-2 w ramach procesu SAICM podjęta została decyzja o niewłączeniu IFCS do struktury instytucjonalnej ICCM/SAICM. Wraz z deklaracją Szwajcarii o zaprzestaniu finansowania tej organizacji, wymusiło to w praktyce zawieszenie funkcjonowania IFCS do odwołania. 10.6. Podkomitet Ekspertów ds. Globalnie Zharmonizowanego Systemu Klasyfikacji i Oznakowania (GHS) Pracownicy Biura w 2011 roku brali udział w spotkaniach podkomitetu Ekspertów ds. Globalnie Zharmonizowanego Systemu Klasyfikacji i Oznakowania (GHS), działającego przy Organizacji Narodów Zjednoczonych, w ramach Komitetu ds. Niebezpiecznych Towarów i GHS. Podczas spotkań tego podkomitetu omawiane są kwestie związane z klasyfikacją, oznakowaniem i pakowaniem substancji i mieszanin chemicznych, zgodnie z wymaganiami zawartymi w GHS oraz przedkładane są przez uczestników spotkania propozycje dotyczące ewentualnych zmian w GHS. W wyniku prac tej grupy raz na dwa lata 76 aktualizowana jest tzw. „fioletowa księga”, w której opisane są zasady klasyfikacji i oznakowania zgodne z GHS. Spotkania grupy mają istotne znaczenie dla państw członkowskich Unii Europejskiej, ze względu na to, że większość zmian wprowadzonych w GHS będzie musiała zostać uwzględniona w przepisach rozporządzenia CLP. W 2011 r. przygotowana została czwarta zrewidowana wersja GHS. Najważniejsze zmiany wprowadzone w nowej wersji dotyczą między innymi: dodania następujących kategorii zagrożeń: niepalnych aerozoli; gazów niestabilnych chemicznie. Zmiany te zostaną wprowadzone w rozporządzeniu CLP jako czwarta poprawka do rozporządzenia. W 2011 roku pracownicy Biura wzięli udział w dwóch spotkaniach podkomitetu ekspertów ds. GHS: 21. sesji w dniach 27 - 29 czerwca oraz 22. sesji w dniach 7 - 9 grudnia. Obie sesje odbyły się w Genewie. W okresie sprawozdawczym na spotkaniach podkomitetu ekspertów ds. GHS omawiano następujące kwestie: zmiany w rozdziale 3.2 (Działanie żrące/drażniące na skórę) oraz w rozdziale 3.3 (Ryzyko poważnego uszkodzenia oczu/działanie drażniące na oczy). Grupa Robocza ds. rewizji w/w rozdziałów przygotowywała dokument dotyczący wykorzystania wyników badań przeprowadzonych na większej niż 3 liczbie zwierząt w procesie klasyfikacji, ze względu na działanie żrące/drażniące na skórę lub ryzyko poważnego uszkodzenia oczu/działania drażniącego na oczy; zmiany w załącznikach 1, 2 i 3 do GHS w kontekście rewizji zwrotów dotyczących bezpiecznego stosowania substancji/mieszanin zaklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenia (zwroty P), tak aby były one bardziej przejrzyste, a kryteria ich doboru były prostsze i bardziej czytelne dla osób sporządzających etykiety. Prowadzone były także prace nad poradnikiem, który pomoże przedsiębiorcom w doborze zwrotów P. Poradnik zawierał zasady pierwszeństwa oraz warunki stosowania poszczególnych zwrotów P; oznakowanie substancji/mieszanin zaklasyfikowanych jako działające korodująco na metale. Dyskutowano propozycje, które pozwolą na ewentualne niezamieszczanie 77 piktogramów dotyczących tego zagrożenia na produktach przeznaczonych dla konsumentów; przygotowanie poradnika dotyczącego oznakowania małych opakowań; klasyfikacja i badania substancji i mieszanin wytwarzających w zetknięciu z wodą gazy palne. Informowanie (w odpowiednich sekcjach karty charakterystyki) o substancjach i mieszaninach mających właściwości wybuchowe, a które są zwolnione z obowiązku ich klasyfikacji jako wybuchowe (np. ze względu na rodzaj opakowania w jakim są transportowane); kryteria korozyjności/działania żrącego znajdujące się w przepisach dotyczących transportu towarów niebezpiecznych i dostosowanie tych kryteriów do kryteriów dotyczących działania żrącego znajdujących się w GHS. Podczas spotkań podkomitetu przedstawiciele Polski, jako prezydencja, zorganizowali i prowadzili spotkania koordynacyjne, w których brali udział eksperci z krajów członkowskich Unii biorący udział w obradach podkomitetu. Spotkania te miały na celu wymianę poglądów ekspertów z krajów członkowskich Unii na sprawy omawiane podczas sesji plenarnych oraz, w miarę możliwości, na uzgodnieniu jednolitego stanowiska Unii Europejskiej co do tych spraw. 10.7. HELCOM. Projekt COHIBA Pracownik Biura uczestniczył w seminarium organizowanym w Talinie w dniach 18-19 stycznia 2011 r., w ramach projektu naukowo – badawczego zatytułowanego „Control of hazardous substances in the Baltic Sea Region” (COHIBA), realizującym Program Współpracy Transnarodowej Regionu Morza Bałtyckiego w latach 2007 – 2013. Projekt COHIBA wiąże się z realizacją Bałtyckiego Planu Działań HELCOM (BSAP). Celem seminarium była wymiana doświadczeń pomiędzy uczestnikami programu reprezentowanymi przez przedstawicieli państw nadbałtyckich. Kwestią dyskutowaną podczas seminarium było ograniczanie wpływu substancji niebezpiecznych na wody Morza Bałtyckiego w odniesieniu do założeń polityki międzynarodowej, regulacji prawnych, działań HELCOM-u i Unii Europejskiej. Udział pracownika Biura polegał na przygotowaniu analizy obowiązujących aktów prawnych (krajowych i wspólnotowych) zawierających dane na temat aktualnego stanu prawnego wszystkich substancji niebezpiecznych będących przedmiotem zainteresowania w projekcie. 78 Przedstawiciel Biura brał udział w kolejnym spotkaniu dotyczącym projektu COHIBA, zorganizowanym w Ministerstwie Gospodarki. Spotkanie miało na celu przedstawienie rezultatów badań substancji analizowanych w projekcie. Tematem przewodnim seminarium była „Kontrola substancji niebezpiecznych w regionie Morza Bałtyckiego”. Podczas seminarium pracownik Biura wygłosił 2 prezentacje na temat stanu prawnego substancji zidentyfikowanych jako niebezpieczne dla wód Morza Bałtyckiego, tj. HBCDD (heksabromocyklododekan) oraz SCCP (krótkołańcuchowe chlorowane parafiny) i MCCP (średniołańcuchowe chlorowane parafiny). Nadrzędnym celem seminarium było określenie potrzeb i sposobów ograniczenia emisji substancji niebezpiecznych do środowiska w świetle przepisów Unii Europejskiej i wymagań konwencji międzynarodowych (17 oraz 19 października, Warszawa). 10.8. Specjalny Sprawozdawca Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. szkodliwych efektów przemieszczania i składowania toksycznych oraz niebezpiecznych produktów i odpadów na przestrzeganie praw człowieka Przedstawiciele Biura uczestniczyli, 27 maja 2011 r., w spotkaniu w Ministerstwie Środowiska ze Specjalnym Sprawozdawcą Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. szkodliwych efektów przemieszczania i składowania toksycznych oraz niebezpiecznych produktów i odpadów na przestrzeganie praw człowieka „The Special Rapporteur on the adverse effects of the movement and dumping of toxic and dangerous products and wastes on the enjoyment of human rights”, Panem Calinem Georgescu z Rumunii. Przedstawiciele Biura zapoznali Specjalnego Sprawozdawcę z doświadczeniami Polski związanymi z wdrażaniem prawodawstwa Unii Europejskiej dotyczącego zarządzania chemikaliami (rozporządzenia REACH i CLP) oraz wdrażaniem w Polsce przepisów Konwencji rotterdamskiej i sztokholmskiej. 79 11. Działania pomocowe 11.1. Działania prowadzone w ramach programu Polska Pomoc 2011 W 2011 r. Inspektor do spraw Substancji Chemicznych uzyskał, w wyniku rozstrzygnięcia konkursu Pomoc Rozwojowa 2011, dotację dla trzech wniosków projektowych, a następnie realizował poniższe projekty współfinansowane w ramach programu polskiej pomocy zagranicznej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP: „Pomoc w tworzeniu w Armenii systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską”; „Pomoc w tworzeniu w Gruzji systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską”; „Pomoc w tworzeniu w Mołdowie systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską”. Projekty realizowały cele odnoszące się do obszaru dobrego rządzenia poprzez dążenie do poprawy systemu zarządzania chemikaliami w Armenii, Gruzji i Mołdowie. Głównym celem realizowanych projektów było ułatwienie Armenii, Gruzji i Mołdowie integracji gospodarczej w obszarze wolnego handlu w zakresie obrotu chemikaliami. W celu realizacji projektów zawiązano bliższą współpracę z przedstawicielami administracji centralnej Armenii, Gruzji i Mołdowy zaangażowanymi w system zarządzania chemikaliami tych państw. Partnerami z krajów otrzymujących pomoc były odpowiednio: Ministerstwo Ochrony Przyrody Armenii; Ministerstwo Ochrony Środowiska Gruzji; Narodowe Centrum Zdrowia Publicznego Ministerstwa Zdrowia Mołdowy. Każdy z projektów był realizowany poprzez trzy działania: Przeprowadzenie wizyty studyjnej w Polsce. Z uwagi na to, że wizyta została przewidziana w każdym z trzech projektów, które uzyskały akceptację MSZ, zdecydowano o połączeniu działań w ramach poszczególnych projektów i zorganizowano połączoną wizytę dla 21 przedstawicieli administracji centralnej z Armenii, Gruzji i Mołdowy (7 uczestników z każdego państwa). Do realizacji wizyty studyjnej, poza wykładowcami z Biura, zaproszono również przedstawicieli Głównego Inspektoratu 80 Sanitarnego oraz Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Uczestnicy wizyty studyjnej zorganizowanej w Biurze zapoznali się z zasadami i standardami funkcjonowania tej instytucji, co w przyszłości może doprowadzić do utworzenia armeńskiego, gruzińskiego i mołdawskiego odpowiednika takiego urzędu. Utworzenie punktów konsultacyjnych dla przedstawicieli armeńskiej, gruzińskiej i mołdawskiej administracji centralnej, w których udzielano porad dotyczących zarządzania chemikaliami przedstawicielom administracji publicznej, jednostek naukowych, przedsiębiorstw oraz organizacji pozarządowych. Przeprowadzenie szkoleń w państwach beneficjentów przez wykładowców z Biura. Uczestnikami szkoleń byli przedstawiciele administracji publicznej, instytucji naukowych, przemysłu oraz organizacji pozarządowych. W Mołdowie i w Armenii w szkoleniach uczestniczyło po 35 osób, natomiast w szkoleniu w Gruzji udział wzięło 20 osób. Tematyka wykładów prowadzonych podczas wizyty studyjnej w Biurze oraz podczas szkoleń prowadzonych w państwach beneficjentów związana była z szeroko rozumianym pojęciem zarządzania chemikaliami, w szczególności zarządzaniem na szczeblu Unii Europejskiej. Podczas szkoleń poruszono m.in. następujące zagadnienia: Rozporządzenie REACH; System GHS oraz rozporządzenie CLP; Konwencja rotterdamska oraz rozporządzenie PIC dotyczące wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów; Konwencja sztokholmska oraz rozporządzenie (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych; Konwencja bazylejska; SAICM - Strategiczne Podejście do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami; Dobra Praktyka Laboratoryjna; Polskie akty prawne w obszarze chemikaliów; Rola i zadania Biura do spraw Substancji Chemicznych; Rola i zadania Głównego Inspektoratu Sanitarnego jako jednostki odpowiedzialnej za nadzorowanie przestrzegania rozporządzenia REACH oraz CLP; 81 Rola i zadania Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych we wdrażaniu przepisów unijnych dotyczących produktów biobójczych. Poruszane podczas szkoleń zagadnienia pozwoliły na przekazanie osobom zaangażowanym w zarządzanie chemikaliami w państwach beneficjentów podstawowej wiedzy na temat uregulowań prawnych dot. chemikaliów w Unii Europejskiej i jej państwach członkowskich oraz informacji o modelu zarządzania chemikaliami obowiązującym w Polsce. Rozpoznanie potrzeb beneficjentów podczas prowadzenia działań projektowych przyczyniło się do podjęcia przez Inspektora dalszych działań zmierzających do kontynuacji współpracy z partnerami projektu. Według wstępnych informacji uzyskanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, pomoc dla Armenii będzie możliwa również w latach 2012-2016 w ramach priorytetu „Ochrona środowiska”. W 2011 r. rozpoczęto rozmowy z partnerem armeńskim w celu ustalenia podstawowych założeń dla ewentualnych przyszłych projektów. Rys. 8. Plakat promujący projekt „Pomoc w tworzeniu w Armenii systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską”. 82 Rys. Plakat 9. promujący projekt „Pomoc w tworzeniu w Gruzji systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską”. Rys. „Pomoc 10. Plakat w tworzeniu promujący w Mołdowie projekt systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską”. 83 Rys. 11. Ulotka informacyjna (awers). Rys. 12. ulotka informacyjna (rewers). 84 11.2. Udział w innych działaniach pomocowych Pracownicy Biura brali udział w następujących działaniach w ramach pomocy państwom rozwijającym się lub starających się o przystąpienie do Unii Europejskiej: 12 kwietnia 2011 r., Mińsk - w ramach warsztatów TAIEX: “EU-legislation on production and use of chemical substances (REACH) and on classification, labeling and packaging of chemical substances and mixtures (CLP)”, pracownik Biura wygłosił trzy wykłady: „Test procedures under REACH Regulation, requirements for test laboratories, acceptance of the test results, Good Laboratory Practice (GLP)”; „Enforcement of REACH, responsibilities and penalties, review of national laws in EU Member States”; „General requirements of CLP Regulation”. 2 - 3 maja 2011 r., Erewań - w ramach warsztatów TAIEX: “Workshop on State control system for chemical industry applicable in EU countries and Rules and procedures for Chemical Product Safety”, pracownik Biura wygłosił trzy wykłady : „Test procedures under REACH and CLP Regulation, requirements for test laboratories, acceptance of the test results, Good Laboratory Practice (GLP)”; „Supervision bodies for circulation of chemical materials and products”; „The main requirements for passports on chemical products safety characteristics”. 23 - 24 czerwca 2011 r., Belgrad - w ramach warsztatów TAIEX: “Workshop on Classification, labeling and packaging of chemicals”, pracownik Biura wygłosił trzy wykłady : „Translation table from classification under Directive 67/548/EEC to classification under Regulation 1272/2008 (Annex VII of the CLP Regulation) – Practical examples”; „Principles of classification of substances and mixtures on the basis of their ecotoxicological properties – Environmental hazards”; “Classification of substances and mixtures on the basis of environmental hazard: case study”. 5 - 6 października 2011 r., Istambuł - w ramach warsztatów TAIEX: „Workshop on Chemical Safety Assessment”, pracownik Biura wygłosił dwa wykłady : „Hazard Assessment: Physico-chemical hazard assessment of selected substances”; 85 „PBT and vPvB assessment of selected substances”. 8 - 9 grudnia 2011 r., Zagrzeb - w ramach warsztatów TAIEX: „Workshop on Work of REACH and CLP”, pracownik Biura wygłosił dwa wykłady: „Supply chain communication developments”; „IT tool for notification”. 8 – 9 grudnia 2011 r., Belgrad – w ramach projektu bliźniaczego dla Serbii “Assistance in the Implementation of a Serbian Chemicals Management System in Serbia” pracownik Biura przedstawił (w ramach działań pozasłużbowych) prezentację: „Strategic Approach to International Chemicals Management – outputs of OEWG meeting”, oraz prowadził seminarium na temat udziału Serbii w SAICM. 12. Współudział w działalności legislacyjnej 12.1 Współudział w działalności legislacyjnej w Polsce W początkach 2011 r. zakończyły się w Sejmie i Senacie prace nad projektem ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, w których pracownicy Biura wspierali stronę rządową jako eksperci. Ustawa została uchwalona 25 lutego 2011 r. i opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 24 marca 2011 r. Opracowanie nowej ustawy wynikało z konieczności włączenia do polskiego porządku prawnego przepisów rozporządzenia CLP. Istotna zmiana dotychczas obowiązującej terminologii dotyczącej chemikaliów wprowadzana tym rozporządzeniem była podstawą decyzji o wydaniu nowego aktu prawnego w miejsce obowiązującej wcześniej ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, zamiast jej nowelizacji. Zmiany wprowadzone ustawą o substancjach chemicznych i ich mieszaninach wynikają przede wszystkim z konieczności pełnego dostosowania prawa polskiego do prawa unijnego w zakresie chemikaliów i dotyczą: 1) wprowadzenia nowej terminologii; 2) dookreślenia kompetencji Inspektora ds. Substancji Chemicznych oraz organów nadzoru i zakresu sprawowanej przez nie kontroli nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia CLP; 3) wprowadzenia przepisów karnych za niewykonywanie określonych w ustawie oraz rozporządzeniu CLP przepisów prawnych; 86 4) doprecyzowania inkorporowanych przepisów ustawy o substancjach i preparatach chemicznych. W związku z wejściem w życie nowej ustawy Biuro podjęło działania mające na celu przygotowanie odpowiednich aktów wykonawczych, stanowiących realizację upoważnień ustawowych zawartych w przepisach ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach. Zgodnie z art. 88 tej ustawy dotychczas obowiązujące przepisy wykonawcze wydane na podstawie upoważnień ustawowych zawartych we wcześniej obowiązującej ustawie o substancjach i preparatach chemicznych zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na postawie art. 16 ust 5, art. 17 ust. 4, art. 19 ust. 5, art. 20 ust. 11, art. 21 ust. 3, art. 22 ust. 7 i art. 26 ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach. Mając na uwadze powyższe Biuro przygotowało projekty następujących aktów prawych: Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej i wykonywania badań zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; 1) projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wysokości i sposobu wnoszenia opłat przez jednostki badawcze za kontrolę i weryfikację spełniania zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej; 2) projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i mieszanin chemicznych; 3) projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych oraz niektórych mieszanin; 4) projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu oznakowania miejsc, rurociągów oraz pojemników i zbiorników służących do przechowywania lub zawierających substancje niebezpieczne lub mieszaniny niebezpieczne; 5) projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kategorii substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych, których opakowania wyposaża się w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie. Biuro przygotowało również projekt wniosku Ministra Zdrowia do Ministra Gospodarki o wprowadzenie, w drodze rozporządzenia, ograniczeń produkcji, obrotu lub stosowania substancji lub mieszaniny oraz wprowadzania do obrotu lub stosowania wyrobów zawierających takie substancje lub mieszaniny (w zw. z art. 26 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach). Celem projektowanego wniosku jest 87 wdrożenie niektórych postanowień dyrektywy 98/24/WE z dnia 7 kwietnia 1998 r. w sprawie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników przed ryzykiem związanym ze środkami chemicznymi w miejscu pracy (czternasta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) dotyczących wprowadzania do obrotu, stosowania oraz produkcji do celów badań naukowych i rozwojowych 4-nitrobifenylu, 2-naftyloaminy, benzydyny, bifenylo-4-aminy i ich soli w postaci własnej lub w mieszaninach. Ponadto, celem wniosku jest wprowadzenie Międzynarodowej do polskiego porządku prawnego postanowień Konwencji o zakazie używania białego (żółtego) fosforu przy wyrobie zapałek, podpisanej w Bernie 26 września 1906 r. Kolejnym aktem przygotowanym w 2011 r. jest projekt rozporządzenia w sprawie nadania statutu Biuru do spraw Substancji Chemicznych. Stanowi on wykonanie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach zobowiązującego ministra właściwego do spraw zdrowia do określenia statutu regulującego szczegółowe zadania Inspektora do spraw Substancji Chemicznych, organizację Biura do spraw Substancji Chemicznych oraz zasady współpracy Inspektora z Komisją Europejską oraz Organizacją Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w zakresie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. Oprócz opracowywania aktów prawnych wymienionych powyżej, Biuro uczestniczyło także w opiniowaniu projektów aktów prawnych w uzgodnieniach wewnętrznych międzyresortowych oraz w ramach konsultacji społecznych. 12.2 Współudział w działalności legislacyjnej w Unii Europejskiej W roku 2011 Biuro brało czynny udział w działalności legislacyjnej Unii Europejskiej. W załączniku nr 2 przedstawiono wykaz opublikowanych aktów prawnych Unii Europejskiej, w konsultowaniu których uczestniczyło Biuro do spraw Substancji Chemicznych. 88 13. Rozpowszechnianie wiedzy 13.1. Strony internetowe Podstawowym narzędziem służącym do udostępniania informacji i propagowania wiedzy na temat zagrożeń stwarzanych przez substancje chemiczne i ich mieszaniny oraz kontroli tych zagrożeń jest witryna internetowa Biura: www.chemikalia.gov.pl. Na stronach internetowych zamieszczane są informacje na temat działań Biura, Komisji Europejskiej oraz Europejskiej Agencji Chemikaliów, dotyczących substancji chemicznych i ich mieszanin. Witryna zawiera aktualne akty prawne, polskie i europejskie dokumenty przeznaczone do konsultacji, jak również najświeższe wiadomości z zakresu działalności Biura i innych organów zajmujących się tematami leżącymi w kompetencjach Biura. Strona główna witryny przedstawiona jest na rysunku 13. Witryna jest zintegrowana ze stroną podmiotową Biuletynu Informacji Publicznej Biura i spełnia wszystkie wymagania stawiane stronom BIP zawarte w: ustawie z dnia 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 40, poz. 230) ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198); rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz. U. Nr 10, poz. 68). Ważną rolę w rozpowszechnianiu informacji pełni subskrypcja Biura. W ramach tej opcji każdy, kto na stronie www.chemikalia.gov.pl poda swój adres email, jest powiadamiany o nowych wydarzeniach, takich jak: szkolenia, dni otwarte organizowane przez Biuro, wejście w życie nowych przepisów, czy też o aktualnym stanie prac nad projektami aktów prawnych dotyczących zagadnień związanych z chemikaliami. W dniu 31 grudnia 2011 r. zarejestrowanych było 2355 użytkowników. 89 Rys. 13. Strona główna witryny www.chemikalia.gov.pl 90 Witryna www.chemikalia.gov.pl prowadzona jest w dwóch wersjach językowych, polskiej i angielskiej. Umożliwia to dostęp do strony internautom z całego świata. Angielska wersja witryny wyświetlana była najczęściej w Niemczech, USA i Wielkiej Brytanii. Liczbę wyświetleń witryny www.chemikalia.gov.pl poza granicami Polski przedstawiono na rys. 14. 1001 1502 74 84 598 81 90 122 159 157 592 129 284 183 Niemcy Francja Finlandia Szwecja USA 214 Włochy Holandia Austria 318 Wielka Brytania Chiny Białoruś Szwajcaria Belgia Norwegia Japonia Pozostałe kraje Rys. 14. Liczba odwiedzin witryny www.chemikalia.gov.pl spoza granic Polski w roku 2011. Istotny element rozpowszechnia informacji stanowi witryna internetowa Krajowego Centrum Informacyjnego: www.reach.gov.pl, która pomaga przedsiębiorcom w uzyskaniu odpowiednich informacji związanych z rozporządzeniem REACH oraz umożliwia zadawanie pytań specjalistom, po uprzednim zalogowaniu się na stronie. Strona główna witryny www.reach.gov.pl przedstawiona jest na rys. 15. 91 Rys. 15. Strona główna witryny www.reach.gov.pl W związku z rozszerzeniem zakresu zadań Biura o zadania administracyjne i obowiązki wynikające z rozporządzenia CLP, zgodnie z zapisami ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322), w grudniu 2010 r. uruchomiono nową witrynę poświęconą w całości temu rozporządzeniu. Witryna znajduje się pod adresem www.clp.gov.pl. Zawiera szereg szczegółowych informacji i wskazówek ułatwiających dokonanie klasyfikacji zgodnie z wymogami rozporządzenia CLP. Odwiedzający znajdą na niej aktualności i informacje o swoich obowiązkach, jak również mają możliwość skorzystania z mechanizmu zadawania pytań specjalistom z Krajowego Centrum Informacyjnego ds. REACH i CLP. Strona została zintegrowana ze stroną www.reach.gov.pl w taki sposób, aby osoby, które zarejestrowały się na tej stronie nie musiały rejestrować się ponownie w celu skorzystania z mechanizmu zadawania pytań dotyczących rozporządzenia CLP. Stronę startową witryny przedstawiono na rys. 16. 92 Rys. 16. Strona główna witryny www.clp.gov.pl W roku 2011 na stronach prowadzonych przez Biuro odnotowano średnio kilka tysięcy wizyt w miesiącu oraz kilkaset wizyt dziennie. Pełne statystyki odwiedzin zamieszczone zostały na rys. 17-22. 10000 8000 6000 4000 2000 0 WWW.CLP.GOV.PL WWW.REACH.GOV.PL WWW.CHEMIKALIA.GOV.PL Rys. 17. Porównanie liczby wizyt na stronach www.chemikalia.gov.pl, www.reach.gov.pl, www.clp.gov.pl w roku 2011. 93 25000 20000 15000 10000 5000 0 Odwiedziny strony www.chemikalia.gov.pl w roku 2011 Odwiedziny strony www.chemikalia.gov.pl w roku 2010 Rys. 18. Statystyka odwiedzin witryny www.chemikalia.gov.pl latach 2010-2011. Rok rejestracji wstępnej 30 listopada 2010 – Pierwszy termin rejestracji substancji w ramach rozporządzenia REACH - Notyfikacja CLP 63747 2008 220572 2009 140550 Wejście w życie rozporządzenia CLP 2010 2011 214099 Rys. 19. Statystyka odwiedzin strony www.chemikalia.gov.pl w latach 2008-2011. 94 30 listopada 2010 – Pierwszy termin rejestracji substancji w ramach rozporządzenia REACH - Notyfikacja CLP 53651 135820 2008 95699 2009 72072 2010 2011 Rys. 20. Statystyka odwiedzin strony www.reach.gov.pl w latach 2008-2011. 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 2011 2010 Rys. 21. Statystyka odwiedzin witryny www.reach.gov.pl w latach 2010-2011. 95 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2010 2011 Rys. 22. Statystyka odwiedzin witryny www.clp.gov.pl w latach 2010-2011. Natężenie odwiedzin stron prowadzonych przez Biuro wydaje się być w znacznym stopniu skorelowane z ostatecznymi terminami rejestracji dla substancji wprowadzonych, obowiązującymi po wejściu w życie rozporządzenia REACH (rys. 23). Rys. 23. Oś czasu przedstawiająca kolejne terminy rejestracji przewidziane w ramach rozporządzenia REACH. 96 Najwięcej odwiedzin odnotowano w roku 2008, podczas trwania rejestracji wstępnej. Tak duże zainteresowanie można tłumaczyć szerokim gronem podmiotów zobowiązanych do dokonania rejestracji wstępnej w okresie od 1 czerwca do 1 grudnia 2008 roku. Rok 2009 był również rokiem wzmożonego zainteresowania przedsiębiorców rozporządzeniem REACH. Szukano wtedy informacji o obowiązkach jakie nakładane są przez wciąż nowe w owym czasie rozporządzenie REACH, jak również informacji o rozporządzeniu CLP, które weszło w życie 20 stycznia 2009 r. Część z przedsiębiorców odwiedzających strony w 2009 roku przygotowywała się już do przedłożenia dokumentacji rejestracyjnej do Agencji przed upływem pierwszego terminu rejestracji tj. 30 listopada 2010 r. Rok 2010 zgodnie z przewidywaniami był czasem wzmożonej aktywności internautów, szukających informacji zarówno o rozporządzeniu REACH jak i CLP. Był to bowiem okres, na który przypadał pierwszy termin rejestracji substancji, jak również był to rok, w którym wprowadzający do obrotu substancje zobligowani byli po raz pierwszy do dokonania zgłoszenia (notyfikacji) klasyfikacji i oznakowania, zgodnie z rozporządzeniem CLP. W roku 2011 odnotowano spodziewany spadek odwiedzin na stronach www.reach.gov.pl oraz www.chemikalia.gov.pl, prowadzonych przez Biuro. Spadek ten jest spowodowany mniejszą aktywnością przedsiębiorców, z których większość nie zaczęła jeszcze intensywnych przygotowań do drugiego terminu rejestracji przewidzianego na 31 maja 2013 r. Zmniejszenie liczby odwiedzających w/w strony po części spowodowane jest również uruchomieniem w 2010 r. nowej witryny www.clp.gov.pl, która przejęła cześć ruchu internetowego i zaspokoiła potrzeby internautów w zakresie dostępu do informacji o rozporządzeniu CLP. Należy się spodziewać, iż wraz ze zbliżającym się drugim terminem rejestracji liczba odwiedzin będzie systematycznie rosła. Ze względu na niższe przedziały tonażowe przewidziane przez rozporządzenie REACH w kolejnych terminach rejestracji, obowiązek rejestracji może dotyczyć szerszej grupy podmiotów niż w roku 2010. Nie oczekuje się jednak takiego natężenia odwiedzin, jakie odnotowywano w latach 2008 – 2009, kiedy rozporządzenie REACH było nowością dla wszystkich przedsiębiorców. Wiedza przedsiębiorców na temat ich obowiązków jest obecnie dużo większa i przedsiębiorcy poszukują informacji znacznie rzadziej, niż to miało miejsce wcześniej. 97 13.2. Dni otwarte Krajowego Centrum Informacyjnego ds. REACH i CLP Ze względu na skomplikowane zapytania oraz wątpliwości przedsiębiorców dotyczące obowiązków, jakie nakładają na nich rozporządzenia REACH i CLP, Biuro wyszło naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców i 1 lipca 2011 r. zorganizowało czwarty „Dzień Otwarty” dla firm, których dotyczą przepisy rozporządzenia REACH oraz CLP. Pracownicy Biura udzielali konsultacji, porad i wskazówek na temat obowiązków, jakie nakładają na przedsiębiorców wymienione powyżej akty prawne. W spotkaniu wzięło udział 17 firm z terenu całej Polski, z czego 12 spełniało kryteria małego lub średniego przedsiębiorstwa. Inicjatywa dni otwartych spotyka się z niesłabnącym zainteresowaniem. Przedsiębiorcy bardzo cenią możliwość bezpośrednich spotkań z ekspertami, w trakcie których dyskutowane są konkretne praktyczne problemy, z jakimi borykają się firmy. Rys. 24. Plakat promujący dni otwarte Krajowego Centrum Informacyjnego. 13.3. Warsztaty/szkolenia dla organów nadzoru W roku 2011 w ramach działań prowadzonych na rzecz organów nadzoru pracownicy Biura brali udział w charakterze wykładowców w następujących wydarzeniach: 19 kwietnia 2011 r., w Warszawie - szkoleniu przeznaczonym dla pracowników Inspekcji Handlowej, zorganizowanym przez Departament Nadzoru Rynku Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji. Tematy szkoleń obejmowały zagadnienia obejmujące 98 właściwości chemiczne substancji obecnych w zabawkach. Poprowadzono wykłady dotyczące stosowania przepisów rozporządzenia CLP oznakowania bezpieczeństwa i pakowania zabawek, chemikaliów oraz w przepisów w zakresie klasyfikacji, kontekście dotyczących przepisów ograniczeń dotyczących produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, mieszanin i wyrobów; 23 maja 2011 r., w Juracie - szkoleniu przeznaczonym dla pracowników pionu Higieny Pracy z Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zorganizowanym przez Główny Inspektorat Sanitarny. Wygłoszono wykład na temat ograniczeń dotyczących produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, mieszanin i wyrobów; 26-27 maja 2011 r., w Bystrej k/Baligrodu - szkoleniu przeznaczonym dla pracowników Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Rzeszowie, zorganizowanym przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Rzeszowie, dotyczącym przepisów ustawy z dnia 25 lutego 2011 roku o substancjach chemicznych i ich mieszaninach w kontekście obowiązków nakładanych na Inspekcję Handlową oraz przepisów rozporządzenia CLP; 8-10 czerwca 2011 r., w Płotkach - szkoleniu przeznaczonym dla pracowników pionu Higieny Pracy z województwa wielkopolskiego, zorganizowanym przez Państwowy Wojewódzki Inspektorat Sanitarny w Poznaniu, w ramach którego wygłoszono wykład dotyczący najważniejszych zmian prawnych w aspekcie nowej ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach; 6 września 2011 r., w Oporowie - szkoleniu przeznaczonym dla pracowników Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi. Prelekcje dotyczyły roli organów nadzoru w procesie kontroli przestrzegania przepisów wynikających z ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz przepisów załącznika XVII do rozporządzenia REACH w sprawie ograniczeń dotyczących produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, mieszanin i wyrobów; 18-19 października 2011 r., w Zamościu – szkoleniu przeznaczonym dla pracowników pionu Higieny Pracy z Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zorganizowanym przez Główny Inspektorat Sanitarny. Tematy szkoleń obejmowały zagadnienia dotyczące roli organów nadzoru w sprawach przestrzegania przepisów ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz przepisów załącznika XVII do rozporządzenia REACH; 99 15-16 listopada 2011 r., w Warszawie – szkoleniu przeznaczonym dla pracowników Inspekcji Handlowej zorganizowanym przez Departament Inspekcji Handlowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, poświęconym zagadnieniom rozporządzenia CLP oraz nowej ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach i obowiązkom inspektorów Inspekcji Handlowej wynikającym z przepisów tej ustawy; 17 listopada 2011 r., w Józefowie - szkoleniu przeznaczonym dla pracowników Państwowej Inspekcji Pracy na temat informowania o zagrożeniach powodowanych przez chemikalia. 13.4 Inne warsztaty/szkolenia/konferencje W okresie sprawozdawczym pracownicy Biura brali udział w charakterze wykładowców w następujących wydarzeniach: 13 – 15 stycznia 2011 r., w Ustroniu - podczas ogólnopolskiego seminarium pt. „System gospodarowania substancjami chemicznymi i odpadami niebezpiecznymi w szkołach wyższych i jednostkach badawczych – regulacje prawne GHS i CLP” pracownicy Biura wygłosili trzy wykłady: „Podstawowe informacje o systemie GHS/CLP. Terminy wdrażania CLP”; „Klasyfikacja substancji/mieszanin zgodnie z GHS/CLP”; „Oznakowanie substancji i mieszanin zgodnie z GHS/CLP”. 30 marca 2011 r., w Bełchatowie - podczas spotkania zorganizowanego przez PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA, mającego na celu przybliżenie aktualnego stanu prac w zakresie opracowywania regulacji międzynarodowych dotyczących uwalniania do środowiska rtęci i jej związków oraz wynikającymi z tych regulacji niezbędnymi działaniami, pracownik Biura wygłosił wykład pt. „Konwencja rtęciowa - geneza, istota, stan zaawansowania prac”. 19 kwietnia 2011 r., w Warszawie podczas I Międzynarodowej Konferencji Przemysłu Chemii Gospodarczej pracownik Biura wygłosił wykład pt. „Reakcja zobojętniania a wymagania rejestracyjne w systemie REACH”. 3 czerwca 2011 r., w Warszawie podczas spotkania zorganizowanego w Ministerstwie Gospodarki pracownik Biura wygłosił wykład pt. „Konwencja rtęciowa – ograniczenie emisji rtęci do atmosfery”. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Środowiska, Ministerstwa Zdrowia, przemysłu oraz 100 instytucji naukowo-badawczych. Spotkanie poświęcone było negocjacjom międzynarodowym nad konwencją rtęciową, prowadzonymi pod auspicjami Programu Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP). 23 - 24 listopada 2011 r. w Warszawie, w trakcie międzynarodowej konferencji „Five years on the REACH Road”, organizowanej przez Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Biurem z okazji 5-lecia rozporządzenia REACH, Inspektor do spraw Substancji Chemicznych wygłosił wykład pt. „How REACH can help to achieve the 2020 WSSD goal - chemicals must be used safely”. Inspektor pełnił również rolę moderatora w pierwszej części spotkania konferencji, poświęconej podsumowaniu pierwszych pięciu lat obowiązywania rozporządzenia REACH. 13.5 Biuletyn Biura do spraw Substancji Chemicznych - Chemia, Zdrowie, Środowisko W roku 2011 Biuro wydało dwa numery Biuletynu Biura do spraw Substancji Chemicznych Chemia, Zdrowie, Środowisko. Zgodnie z przyjętymi założeniami programowymi tematyka prezentowanych artykułów obejmowała szeroko pojęte zagadnienia wpływu chemikaliów na zdrowie ludzi i stan środowiska oraz podejmowanych działań zapobiegawczych. Autorami artykułów w Biuletynie byli pracownicy Biura i osoby spoza Biura, przede wszystkim z ośrodków naukowych w Polsce. Celem Biuletynu jest zapewnienie szerokiego i bezpłatnego dostępu do wiedzy i informacji praktycznych w zakresie toksykologii i ekotoksykologii regulacyjnej, jak również: analizowanie i wspomaganie poszukiwań rozwiązań problemów pojawiających się z wdrażaniem w Polsce i Unii Europejskiej wymagań rozporządzenia REACH i CLP oraz powiązanych z nimi aktów prawnych; przedstawianie poglądów dotyczących różnych aspektów wdrażania wymagań konwencji i umów międzynarodowych; przedstawianie analiz procedur i metod badań właściwości substancji chemicznych niezbędnych do, zgodnej z prawem, oceny stwarzanych przez nie zagrożeń oraz ryzyka. Celem biuletynu jest promocja koncepcji i zwiększanie skuteczności toksykologii regulacyjnej jako narzędzia osiągania poprawy zdrowia publicznego, ochrony środowiska i wspomagania innowacyjności gospodarki. Dla praktyków w dziedzinie bezpieczeństwa chemicznego biuletyn jest narzędziem informacyjnym, zapewniającym dopływ wiedzy o rozwiązaniach wdrażanych dla ochrony zdrowia ludzi i środowiska naturalnego na poziomie Unii Europejskiej, państw 101 członkowskich, przedsiębiorstw i konkretnych zastosowań substancji chemicznych. Biuletyn dostępny jest w formie elektronicznej na stronie internetowej Biura. W roku 2011 został pobrany 1465 razy. Rys. 25. Strony tytułowe drugiego i trzeciego numeru Biuletynu Biura do spraw Substancji Chemicznych - Chemia, Zdrowie, Środowisko. W celu dotarcia do szerszego grona odbiorców Biuro podpisało porozumienie z wydawcą portalu www.chemiaibiznes.com.pl oraz czasopisma „Chemia i Biznes”, na mocy którego strony zgodziły się na wzajemny bezpłatny przedruk artykułów. W okresie sprawozdawczym w czasopiśmie branżowym „Chemia i Biznes” przedrukowano trzy artykuły opublikowane w Biuletynie Chemia, Zdrowie, Środowisko. W załączniku 3 wyszczególniono publikacje pracowników Biura zamieszczone w czasopismach innych niż Biuletyn Chemia, Zdrowie, Środowisko. 102 IV. Część Finansowa 1. Tytuły wykonywanych dochodów, prawidłowość i terminowość ich pobierania W 2011 r. Biuro wykonało dochody z następujących tytułów: 1) dochody z tytułu opłat określonych rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu wnoszenia opłaty przez jednostki organizacyjne wykonujące badania substancji i preparatów chemicznych za kontrolę i weryfikację spełniania kryteriów oraz nadanie tym jednostkom uprawnień (Dz. U. Nr 61, poz. 385). Łączne dochody z tego tytułu ujęte zostały w § 0690 – Wpływy z różnych opłat i wyniosły 36.000 zł; 2) dochody stanowiące zwrot kosztów poniesionych w latach ubiegłych, w tym: zwroty wydatków na wyjazdy zagraniczne pracowników Biura w 2010 r. otrzymane na rachunek bankowy po zamknięciu roku budżetowego 2010 oraz zwrot nadpłaconych przez płatnika składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w związku z przekroczeniem limitu podstawy wymiaru tych składek w latach ubiegłych. Łączny dochód z powyższych zwrotów ujęty został w § 0970 – Wpływy z różnych dochodów i wyniósł 11.389,81 zł; 3) dochody z tytułu różnic kursowych w kwocie 49,77 zł, ujęte w § 1510 – Różnice kursowe; 4) dochody z tytułu kary umownej w kwocie 57,59 zł, ujęte w § 0580 – Grzywny i inne kary pieniężne od osób prawnych i jednostek organizacyjnych. Opłaty zostały pobrane prawidłowo i terminowo, zgodnie z wyżej wskazanym rozporządzeniem oraz odprowadzone na rachunek dochodów budżetu państwa. 2. Omówienie wydatków bieżących pod względem ich zgodności z planowanym przeznaczeniem Plan finansowy Biura na 2011 r. w dziale 851 – Ochrona zdrowia w rozdziale 85134 – Inspekcja do Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych w zakresie bieżących wydatków jednostki został zatwierdzony pismem MZ-BFC-311-8453-3-85134/JJ/11 z dnia 2 marca 2011 r. na kwotę 3.931.000 zł. Następnie powyższa kwota uległa zwiększeniu na podstawie 103 trzech decyzji Ministra Finansów, zgodnie z pismem znak: MZ-BFC-311-8453-8-85134/JJ/11 z dnia 16 maja 2011 r., o łączną kwotę 506.398 zł. Środki powyższe, pochodzące z rezerwy celowej (część 83 - Rezerwy celowe, poz. 31), zostały przyznane odpowiednio: 1. Decyzją znak: FS6/4135/50/DSI/2011/3156 z dnia 11 maja 2011 r. w łącznej kwocie 177.898 zł, przeznaczoną na realizację projektu w dziedzinie polityki handlowej i regulacji (w odniesieniu do zarządzania chemikaliami) pod tytułem: ”Pomoc w tworzeniu w Gruzji systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską” realizowanego na rzecz Gruzji. 2. Decyzją znak: FS6/4135/51/DSI/11/3156 z dnia 11 maja 2011 r. w łącznej kwocie 163.617 zł, przeznaczoną na realizację projektu w dziedzinie polityki handlowej i regulacji (w odniesieniu do zarządzania chemikaliami) pod tytułem: ”Pomoc w tworzeniu w Armenii systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską” realizowanego na rzecz Armenii. 3. Decyzją znak: FS6/4135/52/DSI/11/3156 z dnia 11 maja 2011 r. w łącznej kwocie 164.883 zł, przeznaczoną na realizację projektu w dziedzinie polityki handlowej i regulacji (w odniesieniu do zarządzania chemikaliami) pod tytułem: ”Pomoc w tworzeniu w Mołdowie systemu zarządzania chemikaliami ułatwiającego integrację gospodarczą z Unią Europejską” realizowanego na rzecz Mołdowy. Po dokonaniu powyższych zwiększeń ogólna kwota budżetu Biura na wydatki bieżące w 2011 roku wyniosła 4.437.398 zł. Następna zmiana planu wydatków bieżących na 2011 rok nastąpiła na podstawie decyzji Ministra Finansów z dnia 12 września 2011 roku znak: FS64135/136/CWO/2011. Plan finansowy Biura zwiększono o łączną kwotę 12.496 zł., w tym § 4020 - Wynagrodzenia osobowe członków korpusu służby cywilnej 10.569 zł., § 4040 - Dodatkowe wynagrodzenie roczne 61 zł., § 4110 - Składki na ubezpieczenie społeczne 1.605 zł., § 4120 - Składki na FP 261 zł. Środki powyższe, pochodzące z rezerwy celowej budżetu państwa (część 83, poz. 20) zostały przyznane z przeznaczeniem na sfinansowanie dodatku służby cywilnej wraz z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym i pochodnymi dla jednego urzędnika służby cywilnej mianowanego z dniem 1 grudnia 2010 r. Po dokonaniu ww. zwiększenia ogólna kwota budżetu Biura na wydatki bieżące w 2011 r. wyniosła 4.449.894 zł. Plan wydatków bieżących Biura na 2011 r. został następnie skorygowany na podstawie trzech decyzji Ministra Finansów, zgodnie z pismem MZ-BFC-311-8453-37-85134/JJ/11 z dnia 28 września 2011 r. W planie dokonano następujących zmian: 104 1. Decyzją znak: FS6/4135/50/1/KOR/MYB/2011/7943/1329 z dnia 22 września 2011 r. w sprawie korekty decyzji Ministra Finansów FS6/4135/50/DSI/2011/3156 z dnia 11 maja 2011 r. dokonano korekty polegającej na zmianie klasyfikacji budżetowej środków przeznaczonych na realizację projektu pomocowego na rzecz Gruzji, nie powodującej zmian w łącznej kwocie środków przyznanych z rezerwy celowej korygowaną decyzją. 2. Decyzją znak: FS6/4135/51/1/KOR/MYB/2011/7943/1329 z dnia 22 września 2011 r. w sprawie korekty decyzji Ministra Finansów FS6/4135/51/DSI/11/3156 z dnia 11 maja 2011 r. dokonano korekty polegającej na zmianie klasyfikacji budżetowej środków przeznaczonych na realizację projektu pomocowego na rzecz Armenii, nie powodującej zmian w łącznej kwocie środków przyznanych z rezerwy celowej korygowaną decyzją. 3. Decyzją znak: FS6/4135/52/1/KOR/MYB/2011/7943/1329 z dnia 22 września 2011 r. w sprawie korekty decyzji Ministra Finansów FS6/4135/52/DSI/11/3156 z dnia 11 maja 2011 r. dokonano korekty polegającej na zmianie klasyfikacji budżetowej środków przeznaczonych na realizację projektu pomocowego na rzecz Mołdowy, nie powodującej zmian w łącznej kwocie środków przyznanych z rezerwy celowej korygowaną decyzją. Po dokonaniu ww. korekt ogólna kwota budżetu na wydatki bieżące w 2011 roku Biura do spraw Substancji Chemicznych w dziale 851-Ochrona zdrowia, rozdziale 85134 - Inspekcja ds. Substancji i Preparatów Chemicznych pozostała bez zmian. Kolejna korekta planu wydatków bieżących Biura nastąpiło na mocy decyzji Ministra Finansów z dnia 15.11.2011 r. znak: FS6-4135/51/2/KOR/CWO/2011/10472, w sprawie korekty decyzji Ministra Finansów FS6/4135/51/DSI/11/3156 z dnia 11 maja 2011 r. skorygowanej decyzją FS6/4135/51/1/KOR/MYB/2011/7943/1329 z dnia 22 września 2011 r. oraz decyzji Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2011 r. znak: FS6-4135/52/2/KOR/CWO/2011/10472, w sprawie korekty decyzji Ministra Finansów FS6/4135/52/DSI/11/3156 z dnia 11 maja 2011 r. skorygowanej decyzją FS6/4135/52/1/KOR/MYB/2011/7943/1329 z dnia 22 września 2011 r. Powyższe korekty, dotyczące zmian w klasyfikacji budżetowej środków przyznanych na realizację projektów pomocowych, realizowanych odpowiednio na rzecz Armenii i Mołdowy nie spowodowały zmian w łącznej kwocie wydatków, przyznanych z rezerwy celowej korygowanymi decyzjami. W grudniu 2011 r., na wniosek Biura, plan finansowy wydatków bieżących na 2011 r. został dwukrotnie skorygowany. Pierwsze zmniejszenie nastąpiło na podstawie decyzji Ministra Zdrowia, zgodnie z pismem znak: MZ-BFC-311-8453-61-85134/JJ/11 z dnia 20 grudnia 105 2011 r. o łączną kwotę 42.500 zł, kolejne natomiast na podstawie decyzji Ministra Zdrowia, zgodnie z pismem MZ-BFC-311-8453-71/JJ/11 z dnia 30 grudnia 2011 r. o łączną kwotę 12.926 zł. Po dokonaniu powyższych zmniejszeń plan finansowy wydatków bieżących Biura na 2011 r. wyniósł 4.394.468 zł. Plan zatrudnienia w Biurze został ustalony w sposób następujący: 1 etat dla osoby na kierowniczym stanowisku państwowym, 5 etatów dla osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń oraz 35 etatów dla członków korpusu służby cywilnej. Na koniec 2011 r. plan zatrudnienia przedstawiał się bez zmian. Stan zatrudnienia natomiast wyniósł: 1 osoba na kierowniczym stanowisku państwowym, 28 członków korpusu służby cywilnej, 6 osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń. Zgodnie z ostatecznym planem środki przyznane na bieżące wydatki Biura w 2011 r. stanowiły kwotę 4.394.468 zł. Kwota na wynagrodzenia łącznie z narzutami wyniosła 2.204.390 zł., z tego 29.338 zł stanowiły środki z rezerwy celowej (część 83 - Rezerwy celowe, poz. 31) przeznaczone na wydatki płacowe związane z realizacją projektów w dziedzinie polityki handlowej i regulacji (w odniesieniu do zarządzania chemikaliami) na rzecz Armenii Gruzji i Mołdowy – odpowiednio: 8.734 zł, 10.302 zł i 10.302 zł. Łącznie ze środków przyznanych na wynagrodzenia wraz z narzutami w 2011 r. wykorzystano 2.193.206,70 zł. Kwota przyznana na pozostałe wydatki rzeczowe wyniosła 2.190.078 zł, z czego 477.060 zł stanowiły środki z rezerwy celowej (część 83 - Rezerwy celowe, poz. 31) przyznane na wydatki rzeczowe związane z realizacją projektów pomocowych na rzecz Armenii Gruzji i Mołdowy – odpowiednio: 154.883 zł, 167.596 zł i 154.581 zł. Środki pochodzące z rezerwy celowej (część 83 - Rezerwy celowe, poz. 31) przyznane z przeznaczeniem na wydatki płacowe związane z realizacją projektów w dziedzinie polityki handlowej i regulacji (w odniesieniu do zarządzania chemikaliami) na rzecz Armenii, Gruzji i Mołdowy zostały wykorzystane w kwocie 18.158,28 zł – odpowiednio: 5.172,59 zł, 6.488,12 zł i 6.497,57 zł. Środki pochodzące z rezerwy celowej (część 83 - Rezerwy celowe, poz. 20), przyznane na sfinansowanie dodatków służby cywilnej oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego wraz z pochodnymi dla urzędnika służby cywilnej mianowanego z dniem 1 grudnia 2010 r. zostały 106 wykorzystane w całości. Ze środków przyznanych na wydatki rzeczowe Biuro wykorzystało 2.123.653 zł. Środki pochodzące z rezerwy celowej (część 83 - Rezerwy celowe, poz. 31) przyznane z przeznaczeniem na wydatki rzeczowe związane z realizacją projektów w dziedzinie polityki handlowej i regulacji (w odniesieniu do zarządzania chemikaliami) na rzecz Armenii, Gruzji i Mołdowy zostały wykorzystane w kwocie 412.959,07 zł - odpowiednio: 134.485,92 zł, 142.803,24 zł i 135.669,91 zł. Łączna kwota wydatków na wynagrodzenia i na wydatki rzeczowe Biura w 2011 r. wyniosła 4.316.859,70 zł. Na niewykonanie planu wydatków w 2011 r. wpłynęło przede wszystkim niewykorzystanie środków z paragrafu składek na ubezpieczenia społeczne oraz paragrafu składek na Fundusz Pracy spowodowane przekroczeniem limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2011 r. przez niektórych pracowników Biura, co poskutkowało zaprzestaniem przez Biuro uiszczania składek na te ubezpieczenia oraz zwolnieniem z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy za pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego (3 osoby). Ponadto, w związku z oszczędną i racjonalną gospodarką finansową, Biuro uzyskało oszczędności w innych paragrafach między innymi: § 4300 – Zakup usług pozostałych, § 4260 – Zakup energii, § 4270 – Zakup usług remontowych, § 4360 – Opłaty z tytułu zakupu usług telefonii komórkowej. Biuro gospodarowało środkami budżetowymi bardzo oszczędnie, dokonując wydatków w sposób celowy i kierując się zasadą optymalnego doboru ofert i kontrahentów dla uzyskania najlepszych efektów z poniesionych nakładów. Wszystkie wydatki Biura w 2011 r. zostały wykonane zgodnie z planowanym przeznaczeniem i w poszczególnych paragrafach przedstawiały się następująco: 4010 4020 4040 4090 4110 4120 4140 4170 4210 4260 4270 288 765,65 1 497 970,68 102 908,58 0,00 268 607,15 34 954,64 153,00 178 008,46 50 456,27 22 356,38 4 861,01 107 4280 4300 4350 4360 4370 4400 4410 4420 4430 4440 4550 4700 Razem: 1 080,00 531 437,32 26 639,10 13 606,11 9 373,13 567 615,15 54 386,30 585 758,03 5 345,90 36 300,24 35 137,60 1 139,00 4.316.859,70 3. Wyszczególnienie tytułów zobowiązań wraz z podaniem terminów i przyczyn ich powstania Biuro nie ma żadnych zobowiązań wymagalnych według stanu na dzień 31 grudnia 2011 r. Wszystkie zobowiązania były regulowane na bieżąco. 4. Wysokość i terminy przekazywania dotacji budżetowych, stopień ich wykorzystania i zgodność z przeznaczeniem Biuro otrzymało środki na bieżące wydatki budżetowe wg zatwierdzonego harmonogramu za okres od stycznia do grudnia 2011 r. Łącznie za 2011 rok Biuro otrzymało 4.316.859,70 zł. Całość otrzymanych środków została wykorzystana. 5. Dotacje budżetowe na zakupy inwestycyjne W 2011 r. Biuro otrzymało środki na wydatki inwestycyjne w łącznej kwocie 171.400 zł. Środki te przyznano w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia wyrażoną w piśmie znak: MZ-BFI-327-6009-5/MP/11 z dnia 15 kwietnia 2011 r., z przeznaczeniem na realizację dwóch zadań inwestycyjnych: Zadanie 1. Wykonanie i wdrożenie systemu gromadzenia informacji o mieszaninach niebezpiecznych w postaci elektronicznej – 1 szt.; przyznane 150.000 zł. 108 Zadanie 2. Zakup urządzenia Fortigate wraz z oprogramowaniem – 1 szt.; przyznane 21.400 zł. Powyższy plan wydatków inwestycyjnych Biura na 2011 r. został skorygowany dwiema decyzjami. Na mocy decyzji Ministra Zdrowia, zgodnie z pismem znak: MZ-BFI-327-60096/EŻ/11 z dnia 19 grudnia 2011 r., zmniejszono środki finansowe na zakup gotowych dóbr inwestycyjnych o kwotę 5.300 zł. Środki te zostały zaoszczędzone przy zakupie urządzenia Fortigate wraz z oprogramowaniem. Kolejną decyzją Ministra Zdrowia, wyrażoną w piśmie MZ-BFI-327-6009-7/JG/11 z dnia 28 grudnia 2011 r., plan wydatków inwestycyjnych zmniejszono o kwotę 25.770 zł, zaoszczędzoną przy realizacji zadania „Wykonanie i wdrożenie systemu gromadzenia informacji o mieszaninach niebezpiecznych w postaci elektronicznej”. Plan po zmianach w dziale 851 rozdział 85134 w zakresie wydatków majątkowych wyniósł 140.330 zł. W ramach tych środków, zgodnie z zatwierdzonym planem, zakupiono gotowe dobra inwestycyjne. Na zakup wydatkowano łącznie 140.329,47 zł, odpowiednio 16.099,47 zł na zakup urządzenia Fortigate wraz z oprogramowaniem i 124.230 zł na wykonanie i wdrożenie systemu niebezpiecznych w postaci elektronicznej. 109 gromadzenia informacji o mieszaninach 110 Załącznik nr 1 do sprawozdania z działalności Inspektora Udział pracowników Biura szkoleniach zagranicznych W 2011 roku pracownicy Biura wzięli udział w następujących szkoleniach: „Identification and assessment of reproductive toxicity and endocrine disruption”, Karolinska Institutet”, 31.01 - 4.02 2011 r., Sztokholm (Szwecja) w ramach European Toxicology Risk Assessment Training; “REACH-IT Training for MSCAs and Mandated National Institutions”, 10-11 lutego 2011 r., Helsinki; "Risk ASSETs foundation course in Health Risk Assessment”, 7-11 marca 2011 r., Utrecht University, Holandia; “Good Laboratory Practices”, 6-8 kwietnia 2011, Amsterdam; “Auditing and Inspecting Preclinical Research for GLP Compliance”; 11 – 13 kwietnia 2011 r., Amsterdam; „RIPE training”, ECHA, 9 czerwca 2011 r., Helsinki; “HelpNet training on submissions to ECHA”, 20 października 2011 r., Helsinki; “Tenth OECD Training Course for GLP Inspectors”, 31 października – 2 listopada 2011 r., Jerozolima. 111 Załącznik nr 2 do sprawozdania z działalności Inspektora Wykaz opublikowanych aktów prawnych Unii Europejskiej, w konsultowaniu których uczestniczyło Biuro do spraw Substancji Chemicznych w roku 2011 1. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 143/2011 z dnia 17 lutego 2011 r. zmieniające załącznik XIV do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz. Urz. UE L 44 z 18.2.2011) Sprostowanie do rozporządzenia Komisji (UE) nr 143/2011 z dnia 17 lutego 2011 r. zmieniającego załącznik XIV do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz. Urz. UE L 49 z 24.2.2011). 2. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 207/2011 z dnia 2 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII (pochodne pentabromowe eteru difenylowego i PFOS) (Dz. Urz. UE L 58 z 3.3.2011). 3. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 286/2011 z dnia 10 marca 2011 r. dostosowujące do postępu naukowo-technicznego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz. Urz. UE L 83 z 30.3.2011) Sprostowanie do rozporządzenia Komisji (UE) nr 286/2011 z dnia 10 marca 2011 r. dostosowującego do postępu naukowo-technicznego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (Dz. Urz. UE L 138 z 26.5.2011). 4. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 252/2011 z dnia 15 marca 2011 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz. Urz. UE L 69 z 16.3.2011). 112 5. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 253/2011 z dnia 15 marca 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XIII (Dz. Urz. UE L 69 z 16.3.2011). 6. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 366/2011 z dnia 14 kwietnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII (akryloamid) (Dz. Urz. UE L 101 z 15.4.2011). 7. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 494/2011 z dnia 20 maja 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII (kadm) (Dz. Urz. UE L 134 z 21.5.2011) Sprostowanie do rozporządzenia Komisji (UE) nr 494/2011 z dnia 20 maja 2011 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII (kadm) (Dz. Urz. UE L 136 z 24.5.2011). 8. Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 186/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 689/2008 dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (Dz. Urz. UE L 53 z 26.2.2011). 9. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 214/2011z dnia 3 marca 2011 r. zmieniające załączniki I i V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 689/2008 dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (Dz. Urz. UE L 59 z 4.3.2011). 10. Rozporządzenie Komisji (UE) NR 834/2011 z dnia 19 sierpnia 2011 r. zmieniające załącznik I do Rozporządzenia 689/2008 dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów (Dz. Urz. UE L 215 z 20.8.2011). 113 Załącznik 3 do sprawozdania z działalności Inspektora Publikacje pracowników Biura w 2011 r. 1. Monika Wasiak-Gromek. „ Nowy format karty charakterystyki”. Ecomanager, 2011 r. Nr 7; 2. Monika Wasiak-Gromek. „Co w prawie piszczy? cz. 1”. Ecomanager, 2011 r. Nr 9; 3. Monika Wasiak-Gromek „Co w prawie piszczy? cz.2”. Ecomanager, 2011 r. Nr 10; 4. Włodzimierz Szymański „Toksykowigilancja – co to jest i czy potrzebujemy jej w Polsce” w Biuletynie Chemia Zdrowie Środowisko nr 3, przedruk w „Chemia i Biznes” 5/2011; 5. Kinga Mroziewicz „Nanomateriały - duży problem z małymi cząstkami” w Biuletynie Chemia, Zdrowie, Środowisko, nr 1, przedruk w „Chemia i Biznes” 1/2011; 6. Gralewicz S., Lutz P., Świercz R., Grzelińska Z. and Wiaderna D. Neuroendocrine and behavioral response to amphetamine challenge after exposure to an organophosphorus pesticide, Int. J. Occup. Med. Env. Health, 24(3):1 – 9, 2011. 114