Firmy IT nie powinny obawiać się kryzysu

BIZNES ZACZYNA SIĘ OD DOMENY
NUMER 4 • 2013
egzemplarz bezpłatny
Quo vadis,
domeno?
Analizujemy sytuację na rynku domen
Firmy IT nie powinny
obawiać się kryzysu
- przekonuje Mateusz Zguda z KISS digital
.CO.PL
Domeny .pl*
NAJWIĘKSZE SPRZEDAŻE
MAJ 2013 R.
grydladzieci.pl 156 000 zł
garnki.pl 52 800 zł
cg.pl 10 110 zł
mat.pl 9 600 zł
lawyer.pl 7 100 zł
lupiez.pl + łupież.pl 3 440 zł
szkolnictwogov.pl 3200 zł
datamed.pl 2100 zł
zippysearch.pl 2050 zł
maliny.pl 1 750 zł
DOMENY
.CO.PL DLA BIZNESU
Tylko w
Domeny ogółem*
*Zestawienie dotyczy jedynie ujawnionych transakcji
Źródło: cenydomen.pl
select.com 120 000 $
mph.com 62 000 $
fashionweeks.com 45 000 $
freebackup.com 45 000 $
zoozoo.com 44 000 $
crme.com 35 000 $
boxed.com 35 000 $
closingcosts.com 35 000 $
twojanazwa.co.pl
Rejestracja – 20 zł
PRZEDŁUŻENIE – 20 zł Reaktywacja – 20 zł
Cesja – darmowa
Transfer – darmowy
globaloffice.com 32 500 $
schoolwebsite.com 30 800 $
*Zestawienie dotyczy jedynie ujawnionych transakcji
Źródło: domainnews.com
REDAKTOR NACZELNY: Michał Pleban
REDAKTOR PROWADZĄCY: Przemysław Ćwik
GRAFIKA: Anna Grzelak
WYDAWCA: Michał Pleban
ul. Żółkiewskiego 9/3
05-820 Piastów
OD REDAKCJI
Gospodarka znajduje się w stanie przewlekłego kryzysu. Można się spierać, na ile jest to fakt medialny,
a na ile rzeczywistość. Jednak przekaz płynący ze
środków przekazu jest jednoznaczny i, niestety, niepomyślny – co odbija się na trendach ekonomicznych.
W tej niepewnej sytuacji szukamy trwałych punktów
odniesienia i stabilnego gruntu, na którym można realizować przedsięwzięcia biznesowe. Mimo „ciężkich
czasów”, sektorem, który wydaje się odporny na kryzys jest e-gospodarka. Bo najbardziej konsekwentną
tendencją gospodarczą we współczesnym świecie jest
informatyzacja usług i procesów produkcyjnych. To
nieunikniony skutek postępu technologicznego, a także cięć finansowych wymuszonych kryzysem. Mówiąc
sloganowo: internet jest tańszy niż real. Przeniesienie
punktu ciężkości działalności do cyberprzestrzeni to
oszczędność: na kosztach wynajmu lokalu, rachunkach, dojazdach, często także na etatowych pracownikach, gdy zastępują ich zdalni freelancerzy. Wiele
nowo powstających przedsięwzięć nawet nie ociera
się o działalność fizyczną, pozostając w sferze usług
elektronicznych. Warto mieć świadomość tych zjawisk.
Bo mimo medialnych zawodzeń na temat recesji, stagnacji czy inflacji – potencjał do rozwoju jest ogromny.
Szczególnie w e-gospodarce.
Michał Pleban
SPRAWDŹ
NASZE DOMENY
KONTAKT: tel. (+48) 603 410 410
e-mail: [email protected]
S. 14–18
NAKŁAD: 3000 egz.
DYSTRYBUCJA: bezpłatna, wysyłkowa
33
W SIECI
Google nie pozostaje w tyle w wyścigu o nowe domeny.
Koncern z Mountain View stara się o prawo do zarządzania końcówką .search.
Sprawa jest kontrowersyjna nie tylko ze względu na fakt, że
korporacja jest niemal-monopolistą na rynku wyszukiwarek
internetowych. Google chce mieć prawo do dysponowania
nowym gTLD jako domeną bezkropkową. W efekcie wpisanie
w pasek adresu wyrazu „search” prowadziłoby... do wyszukiwarki Google. Z drugiej strony – niekoniecznie. Koncern zapewnia, że usługa byłaby dostępna w trybie przekierowania
i moglyby z niej korzystać również
inne firmy obsługujące wyszukiwarki. Ostateczna decyzja
dotycząca wyboru wyszukiwarki za pośrednictwem
domeny „search” należałaby do internauty. Podobne
koncepcje Google chce realizować z domenami .app,
.blog i .cloud, o które również
stara się w ICANN.
Pingwin na sterydach
Matt Cutts, szef działu Google ds. spamu internetowego, zamieścił w sieci film, w którym zapowiada kolejną
aktualizację algorytmu Penguin.
Jak twierdzi Cutts, wszystkie dotychczasowe ulepszenia Wyszukiwarki idą w jednym i tym samym kierunku: mają na celu
promować strony o jak najlepszej zawartości i jak największej
przydatności dla internautów. Nie inaczej, podobno, ma być
z kolejną generacją „Pingwina”. Powody do obaw mają spammerzy i firmy stosujące black hat SEO. Szkopuł w tym, że „czarne SEO” – powiedzmy to otwarcie – w mniejszym lub większym
stopniu stosuje większość firm pozycjonerskich... Zdaje się więc,
że branża ma się czego bać. Google zamierza dobrać się
do skóry serwisom
na d uż y wają c y m
advertoriali, rozbić klastry
w SERP-ach, czyli zróżnicować te wyniki wyszukiwania, które są zdominowane przez jedną domenę,
a także poprawić swoją zdolność analizy linków.
Oszust za kratkami
Domeny
w zamrażarce
Śląska policja zatrzymała mężczyznę podejrzanego
o oszustwa przy zakupach domen internetowych. Według śledczych – ofiarą przestępcy mogło paść nawet
kilka tysięcy firm, a łączna suma wyłudzeń wynosi
prawdopodobnie ponad milion złotych.
Od 11 czerwca rejestr luksemburskiej domeny .lu
„zamraża” na okres roku nazwy, które są przedmiotem
sporu przed sądem arbitrażowym.
.travel
przetrze szlaki?
Zatrzymany to trzydziestolatek z powiatu krośnieńskiego. Proceder, w który był uwikłany, trwał od połowy 2010 r. i polegał
na wprowadzaniu klientów w błąd przy oferowaniu domen
internetowych z nazwą danej firmy lub nazwiskiem osoby, do
której adresowana była propozycja zakupu. Mężczyzna, któremu postawiono zarzuty, współpracował z firmą, zatrudniającą
(często nielegalnie) pracowników obsługi telefonicznej w Warszawie, Wrocławiu i Rzeszowie. Konsultanci dzwonili do przedsiębiorstw z całej Polski. Umowy zawierane były telefonicznie.
Gdy docierały do kontrahentów w wersji drukowanej, okazywało się, że dotyczą nazw z wieloma rozszerzeniami, np. .pl, .eu
czy .com.pl. W efekcie naliczona należność była znacznie wyższa, niż ta, której spodziewali się oszukani klienci. Odpowiedzialna za proceder firma przekazywała niezapłacone faktury
do firmy windykacyjnej, która niemal natychmiast wszczynała
egzekucję „długu”. Średnie straty ponoszone przez każdą z firm,
które dotychczas zgłosiły sprawę policji, wyniosły 2 tys. zł.
Monitoring internetu
Komisja Europejska planuje stworzenie serwisu monitorującego zmiany w przepisach regulujących funkcjonowanie internetu.
Światowe Centrum Monitorowania Polityki Internetowej (Global Internet Policy Observatory) ma śledzić zmiany prawne
i technologiczne związane z funkcjonowaniem internetu na
świecie. Celem serwisu jest uporządkowanie chaosu informacyjnego i dostarczenie wiarygodnych danych z dziedziny
międzynarodowej polityki internetowej. Według wstępnych
prognoz GIPO ma zacząć funkcjonować już w przyszłym roku.
W projekt zaangażowane są również: rządy Brazylii i Szwajcarii,
Unia Afrykańska, Internet Society, Association for Progressive
Communication i Diplo Foundation.
Tourism Fiji, agencja turystyki i podróży podlegająca
rządowi Fidżi, zarejestrowała nazwę w domenie .travel
– i „postawiła” na niej swój oficjalny serwis.
Podobnie postąpiły rządy kilku innych krajów. Oficjalne strony
turystyczne w rozszerzeniu .travel mają Niemcy (Germany.travel), Kolumbia (Colombia.travel), Egipt (Egypt.travel), Ekwador
(Ecuador.travel) i Kanada (Canada.travel). Dotychczas popularnym adresem dla oficjalnych agencji turystycznych rozmaitych
krajów, regionów czy miast była kombinacja visit[nazwa miejsca].com. Czy mamy do czynienia z nowym trendem? I czy to
krok w kierunku oswajania internautów z nowymi domenami
najwyższego poziomu? Dla przypomnienia – końcówka .travel
istnieje od 2005 r.
Kto wkurzył
Angry Birds?
Rovio Entertainment, właściciel popularnej gry Angry
Birds i stworzonej w oparciu o nią sieci franczyzowej,
wszczął postępowanie UDRP w obronie swego znaku
towarowego.
W SIECI
Monopol na
wyszukiwanie
Oznacza to, że takie adresy nie mogą być transferowane ani
sprzedawane. Okres „zamrożenia” ma umożliwić rozstrzygnięcie sporu między aktualnym dysponentem adresu, a podmiotem zgłaszającym pretensje do nazwy. W celu otrzymania
nakazu zamrożenia domeny, osoba lub firma roszcząca sobie
do niej prawo powinna w wiarygodny sposób uzasadnić swoje
stanowisko w trzech językach – angielskim, niemieckim i francuskim – na odpowiednim formularzu, udostępnionym na
stronie www.dns.lu.
Brandy pod ochroną
Trademark Clearinghouse (TMCH) – tak nazywa się
rejestr trademarków stworzony przez ICANN w ramach przygotowań przed „wpuszczeniem” na rynek ok.
1200 nowych domen gTLD.
Obsługiwana przez Deloitte baza zarejestrowanych i uwierzytelnionych znaków towarowych ma na celu ochronę brandów i własności intelektualnej. Koszt rejestracji marki wynosi
od 95 do 150 dolarów rocznie (w zależności od liczby marek
przedłożonych do rejestracji). TMCH umożliwi rejestrację
brandu na etapie sunrise – czyli jeszcze przed całkowitym
uwolnieniem nowej domeny. W ramach
ochrony znaku towarowego rejestr
będzie m.in. wysyłał ostrzeżenia osobom, próbującym wykorzystać cudzy trademark do
rejestracji nazwy w połączeniu
z jednym z nowych rozszerzeń.
Jeśli ostrzeżenie nie poskutkuje, ICANN poinformuje
o tym fakcie właściciela
chronionej marki, któremu
przysługują odpowiednie
narzędzia prawne do odzyskania adresu zarejestrowanego z naruszeniem znaku
towarowego.
To pierwszy tego typu przypadek w działalności Rovio Entertainment. Firma wysuwa roszczenia przeciwko właścicielowi
witryn AngryBirdSite.com i AngryBirdsmart.com. Pierwsza
z nich oferuje szereg produktów z logo Angry Birds, m.in. obuwie, etui na iPhone’y, breloki do kluczy, czapeczki, budziki itp.
Drugi adres znajduje się obecnie na parkingu. Według danych
Whois, abonent obu adresów pochodzi z Chin.
www.facebook.com/aftermarketpl
4
5
PANORAMA
D
BR
AN
EW
N
Raaj Kalappuraka
RECENZUJEMY
NOWE BRANDY
domainowl.com
Sluchalnia.pl
Prosto i na temat. Czegóż chcieć więcej? Hm,
może jakiejś iskry. Niezależnie od przeznaczenia – trochę przyciężki ten neologizm i jakby
bez gracji (kojarzy się z pralnią i poczekalnią).
A przeznaczenie jest zacne. Pod tym adresem
działa internetowa wypożyczalnia audiobooków. Nazwa trafia w okolice sedna, a w dodatku
występuje w kombinacji z „odpowiednią” końcówką. Wrażenie ogólne: pozytywne.
Wpadła mi w oko informacja, że polinezyjskie wyspy Wallis
i Futuna uruchamiają rejestr dla swojej ccTLD – .wf. Pomyślałem, że gdyby wspólnota dodała jedną maleńką wysepkę
i nazwała ją np. Tahlia albo Terra, mogłaby stworzyć rejestr
.wtf (akronim od „what the fuck” – przyp. AM). Magia słów
jest nieskończona. Przez dodanie jednej litery między „w”
i „f” wspólnota maleńkich wysp na Pacyfiku mogłaby wystrzelić wartość swojej domeny w kosmos.
Ocena 3,5/5
Andrew Alleman
E-kwiaciarnie.pl
E-generyk. Przypadek podobny do powyższego, tyle że nie neolo. E- nie jest tu mankamentem – chociaż (e)dywizy nigdy nie dodają uroku
– bo przecież bez tego prefiksu nie byłoby jasności, czy chodzi o kwiaciarnie wyłącznie naziemne czy również onlajnowe. A tak – wszystko jest jasne już „na poziomie” paska adresu.
Całość bez wątpienia trafia w samo sedno, ale
również nie iskrzy. A dobry brand bez błysku
jest jak domaining bez zysku. Czwóreczka
w tym przypadku to maks.
Ocena
4/5
domainnamewire.com
Zdumiewa mnie pęd ludzi do rejestrowania domen związanych z głośnymi tragediami, np. zamachem w Bostonie. Po
pierwsze, to niesmaczne. Po drugie, mało prawdopodobne,
że uda im się sprzedać tego typu nazwy – a to główny powód, dla którego je rejestrują. Oczywiście są domeny związane z bieżącymi wydarzeniami, które warto rejestrować,
np. fraza „salestax” – jako reakcja na zmiany w przepisach
podatkowych. Ostatnio przybyło ok. 50 takich rejestracji –
znacznie mniej niż tych dotyczących zamachów w Bostonie.
Te domeny (podatkowe) mogą zyskać na wartości. W odróżnieniu od domen zarejestrowanych z intencją zarobienia na
ludzkiej tragedii.
Specprawnik.pl
Brzmi swojsko. Niczym budowlaniec. Nie jestem pewien, czy chciałbym korzystać z usług
prawnika, który identyfikuje się z określeniem
„spec”, ale na szczęście nie jest to witryna kancelarii adwokackiej, a wyszukiwarka pozwalająca znaleźć fachowca od paragrafów wedle
konkretnej specjalizacji. Sensowne, choć w polszczyźnie „spec” ma wydźwięk „hydrauliczny”
i ciut za bardzo kojarzy się z majstrem. Ale bez
małostkowości: jest keyword, jest peelka – gra
gitara. Z grubsza.
Ocena
4/5
Aron
Leasing jest stosunkowo rzadkim sposobem monetyzacji domen z polską końcówką, co
nie znaczy, że jest on nieopłacalny. Przynosi korzyści zarówno właścicielowi domeny, jak
stronie i korzystającej z usługi. Leasingodawcy zapewnia stałe źródło przychodu, a także
pozwala zatrzymać i zaspokoić oczekiwania klienta, dla którego jednorazowe „wyłożenie” określonej kwoty jest zbyt obciążające. Leasingobiorcy natomiast, dzięki możliwości
ratalnego opłacania usługi, pozwala na skrupulatne planowanie kosztów w nadchodzących okresach w związku ze stałą wielkością rat w trakcie trwania umowy leasingu. Leasing domen internetowych jest opłacalny również – a może przede wszystkim – z tego
względu, że użytkowanie dobrej (generycznej i adekwatnej do profilu działalności) domeny internetowej zwiększa bieżące przychody firmy. Dzięki temu spłata rat leasingowych nie stanowi problemu dla użytkownika domeny.
PANORAMA
CZY LEASING DOMEN TO DOBRY
SPOSÓB NA MONETYZACJĘ ADRESÓW .PL?
REPRINT
Korneliusz Wieteska, właściciel serwisu Domeniarstwo.pl
Dzierżawa domen przez klientów końcowych wciąż jest niezbyt popularną praktyką
w Polsce. W przypadku dużych firm czy projektów nikogo nie dziwi brak zainteresowania tą formą użytkowania domeny, jednak w przypadku startupów takie rozwiązanie
wydaje się bardzo korzystne. Nigdy przecież nie wiadomo, czy przedsięwzięcie wypali,
a środki w początkowej fazie rozwoju działalności są liczone bardzo skrupulatnie. Dlatego jednorazowy wydatek kilku czy kilkunastu tysięcy złotych na domenę może nie
wydawać się dobrym pomysłem. Inwestorzy powinni jednak sami wychodzić z propozycją dzierżawy lub przynajmniej informować o takiej możliwości na stronie swojej
oferty. Dzierżawa z możliwością wykupu domeny, np. po roku, kiedy już wiadomo, że
projekt jest rentowny, daje szansę nowym firmom na ograniczenie wydatków na starcie oraz uruchomienie serwisu na dobrej, krótkiej, generycznej nazwie bez zabawy
w słowotwórstwo i tworzenia nieintuicyjnych kombinacji z egzotycznymi końcówkami.
Krzysztof Lipka, inwestor domenowy
Leasing domen, dla wielu przedsiębiorców świadomych wartości domeny, jest atrakcyjnym sposobem na użytkowanie dobrej nazwy. Przychodzi tu na myśl analogia z rynkiem
samochodów, na którym większość aut nabywana jest dzięki kredytom lub leasingowi.
Rynek domen dopiero raczkuje w tej dziedzinie, dzięki czemu wciąż można wydzierżawić
wartościową domenę, płacąc za nią stosunkowo niskie miesięczne raty. Leasing domen
jest rozwiązaniem tym bardziej atrakcyjnym dla użytkownika, że o ile w przypadku samochodów można powielać w nieskończoność te same egzemplarze, o tyle każdy adres
www jest unikalny.
Dariusz Litawiński, konsultant AfterMarket.pl
symbolics.com
Zaleca się, by ustalić, kim jest klient, który składa ofertę na
twoją domenę. Fakt, dobrze jest wiedzieć, z kim masz do
czynienia. Uważam jednak, że taka praktyka staje się wątpliwa, gdy znacząco podnosisz żądaną cenę w oparciu o to,
kto składa ofertę. Żałuję, ale Samsung nie zapłaci mi 10
milionów dolarów za tablets.com. Wiem, że mają pieniądze,
ale nie są głupi. Brak sztywnych cen w branży domenowej
do pewnego stopnia potwierdza domniemanie, że większosć domainerów czeka na grubą rybę, która znacząco
przepłaci za ich „towar”. W efekcie jest zbyt dużo wybujałych cen i za mało sprzedaży.
Wtórny rynek domen cechuje się nie tylko wysoką dynamiką rozwoju, ale również wysoką zdolnością adaptacyjną. Nic więc dziwnego, że w tym segmencie e-gospodarki
przyjmują się rozwiązania znane i sprawdzone w innych dziedzinach biznesu, takie
jak leasing. Mechanizm ten stanowi uzupełnienie form sprzedaży skierowanych do
klienta biznesowego. Oprócz zalet znanych z innych branż, leasing w przypadku domen ma jeszcze jeden atut: umożliwia w pełni elastyczne podejście do każdego klienta
i każdej transakcji. W przypadku wartościowych i drogich nazw leasing jest szansą dla
wielu startupów, gdy ich twórcy nie mają pewności, jak rozwinie się przedsięwzięcie
i kiedy pojawią się zyski. Szczegółowe rozwiązania są kwestią uzgodnienia warunków
i sporządzenia odpowiedniej umowy, w której można np. zapisać możliwość wykupu
domeny po określonym czasie. Umowa może też ewoluować razem z rozwojem projektu w stronę udziału jej właściciela w zyskach firmy lub nawet wrócić do domainera
za obopólną zgodą. Z mojego punktu widzenia leasing to świetna usługa i dzięki niemu
w kilku przypadkach udało mi się dojść do porozumienia z kupcem. Na pewno jestem
zwolennikiem propagowania tej formy transakcji wśród klientów końcowych.
Artur Sikora, inwestor domenowy, Everim.com
6
7
DOMAINING
Dogonić
technologię
Zacznijmy od pytania bliskiego sercu naszych czytelników: czy, z perspektywy
Twojego doświadczenia, brand ma znaczenie dla powodzenia biznesu?
Mateusz Zguda: Oczywiście! Marka jest
kluczowa – wpływa na postrzeganie firmy przez cały okres jej działalności, liczy
się w każdym momencie i praktycznie na
każdym polu. Ma znaczenie nie tylko w relacjach klientami, ale także przy wynajmie
lokalu, rozmowach z bankiem czy podwykonawcą. Brand jest też istotny dla atmosfery pracy w firmie.
Miło słyszeć. Bo to podkreśla fakt, jak
istotna jest również dobra domena! To
teraz z innej beczki: mobile, social, Google
Glass – gdzie leży przyszłość internetu?
MZ: Zanim odpowiem na pytanie, powiem
tylko, że nie jestem kibicem kierunku, w jakim
prowadzi nas Google Glass. No, ale nie kibicuję też piłkarskiej drużynie Niemiec, co niestety nie ma większego wpływu na rzeczywistość. Przyszłość internetu leży w odejściu
od wielokanałowości poprzez połączenie
tego, co technologiczne i nietechnologiczne. Mam na myśli to, że pojęcie internetu się
rozszerza, co widać na przykładzie nowego,
szybko rozwijającego się zjawiska, znanego
jako internet rzeczy. Nie trzeba zresztą daleko szukać, bo nasza firma współtworzy
projekt z tą dziedziną związany. Tu upatruję
najbardziej spektakularną rewolucję technologiczną w perspektywie 5–7 lat. Oczywiście
najsilniejsze aktualnie kanały internetowego
ruchu nadal będą się rozwijać.
Jak, Twoim zdaniem, ludzie radzą sobie ze
współczesną technologią? Jej możliwości
przekraczają nasze niedawne wyobrażenia o tym, co możliwe.
MZ: Radzą sobie różnie. Ostatnio popular-
8
ny jest slajd z badań TNS pt. „Mobile Life
2013”, gdzie podano, że 31 proc. Polaków
posiada smartfon, przy czym świadomych
tego faktu jest tylko 18 proc. osób. Podejrzewam, że analogicznie jest w wielu innych
kwestiach związanych z szeroko rozumianą
technologią. Podziwiam jednak nasz ludzki
gatunek za szybką zdolność do adaptacji.
Obecnie uważa się, że co mniej więcej pięć
lat mamy nową technologiczną erę.
To chyba daje obraz tego, jak istotna jest
prostota rozwiązań i odpowiednia komunikacja z użytkownikiem w szeroko pojętym e-biznesie?
MZ: Zdecydowanie. Te aspekty są kluczowe
z – nomen omen – prostego powodu. Przytłacza nas szum informacyjny. Codziennie
Mateusz Zguda
każdy. Dodatkowo proporcja sprzedanych
nowych smartfonów w stosunku do tradycyjnych telefonów komórkowych jest taka,
że aktualnie w ofertach operatorów wybór
„niesmartfonów” jest niewielki. Za granicą
to zjawisko jest jeszcze bardziej widoczne.
W Polsce praktycznie przeskoczyliśmy
etap tak popularnych w USA pagerów. Od
razu z telefonów stacjonarnych przeszliśmy
na komórki. W wielu krajach rozwijających
się mamy do czynienia z analogicznym zjawiskiem – praktycznie przeskakiwany jest
etap telefonii komórkowej na rzecz smartfonów, dzięki którym można być online
w każdym miejscu i momencie.
A co sądzisz na gorący ostatnimi czasy temat prób regulacji sieci przez instytucje
międzynarodowe – czy są zasadne i czy
mają szanse powodzenia?
MZ: Nie mam wątpliwości, że zabawa w regulacje internetu przez władzę i szukanie
nowych sposobów na ich obejście przez
internautów potrwa bardzo długo. Ale nie
wiem, jak się skończy. Wydaje mi się na
– Firmy IT nie powinny obawiać się kryzysu.
Jedyne, czego powinny się obawiać, to nieporadność biznesowa i brak działania
– mówi Mateusz Zguda z KISS digital
otrzymujemy milion bodźców. Dlatego należy docierać do klientów, odbiorców treści
czy użytkowników aplikacji w sposób możliwie najmniej inwazyjny, płynny. Nie „napadać”, a mówić.
przykład, że dodanie informacji o cookies
na 90 proc. serwisów nie zabezpieczyło niczyjej prywatności. Jeśli kolejne regulacje
będą miały podobny poziom, to jestem spokojny o wolny internet.
Internet w każdym polskim domu – to odległa wizja? A może internet po prostu zagości w każdej kieszeni za pośrednictwem
smartfona?
MZ: Zdecydowanie to drugie. Wystarczy
spojrzeć na badania. Według ostatnich danych, z jakimi miałem okazję się zapoznać,
65 proc. ludzi w Polsce korzysta z internetu.
Telefon komórkowy posiada praktycznie
Czy branża IT jest odporna na kryzys?
MZ: Odpowiem tak: jest praca w IT. Programiści, którzy pracują na aktualnych technologiach, mogą być spokojni. Branża IT nie
jest jednak odporna na nieporadność biznesową i brak działania. Trzeba być pracowitym, uczciwym i sumiennym, a kryzysy nas
ominą – w to wierzę.
Kryzys gospodarczy się przeciąga, a domainerów nurtują pytania
o kondycję i przyszłość rynku
adresów internetowych. Ostatnia większa debata na ten temat
odbyła się na tegorocznej konferencji Domain Meeting, która
gościła jedynie ułamek polskiej
społeczności domainerów. Postanowiliśmy odświeżyć niektóre
z poruszanych kwestii, podzielić
się naszą opinią w szerszym gronie czytelników „Aftermarket.pl”
i... zasiać ziarno optymizmu!
DOMAINING
Internet zawładnął życiem większości Polaków. Jedni łączą się z nim za pośrednictwem pecetów, inni za pośrednictwem smartfonów. Niebawem, za sprawą internetu
rzeczy, w sieci znajdą się również przedmioty...
Jak z postępem technologicznym radzi sobie „przeciętny
Kowalski”? Na nasze pytania odpowiada Mateusz Zguda,
CEO firmy KISS digital.
QUO
VADIS,
DOMENO?
ANALIZUJEMY SYTUACJĘ NA RYNKU DOMEN
Rozmawiał Przemysław Ćwik
9
DOMAINING
lat 2007–2008?
Skończył się – i ten boom nie wróci. Mamy
nową rzeczywistość, która wymaga nowego podejścia. Boom lat 2007–2008
był efektem zachłyśnięcia się nowym
rynkiem. Koniunkturę w dużym stopniu
nakręcali młodzi, niedoświadczeni inwestorzy. Nie mieli oni wypracowanej
metodologii i ich przygoda z domenami
często kończyła się porażką. Również
część zawodowych domainerów przeinwestowała. Nie znaczy to, że adresy, które kupowali na rynku wtórnym, nie były
warte swojej ceny – po prostu zaskoczył
ich kryzys. Przedsiębiorcy, czyli klienci
końcowi, wpadli w panikę – niekoniecznie uzasadnioną, ale nakręcaną przez
media – i znacząco ograniczyli wydatki,
w szczególności na reklamę, w tym: wartościowe domeny. Jednak dotychczasowe spektakularne transakcje na rynku
klienta końcowego świadczą o tym, że
biznes ma świadomość wartości dobrego
adresu. Teraz ta świadomość coraz bardziej „udziela się” małym i średnim przedsiębiorcom, którzy są fundamentem
gospodarki, a którzy coraz częściej szukają adresów na rynku wtórnym. Branża
domenowa może jedynie starać się przy-
spieszyć ten proces przez odpowiednie
działania promocyjne i edukacyjne.
Trzeba również podkreślić, że aktualne
spowolnienie ma charakter tymczasowy.
Rynek domen nie funkcjonuje przecież
w próżni, jest wrażliwy na ogólną koniunkturę gospodarczą. Chwilowa sta-gnacja
w tej branży związana jest z cyklem koniunkturalnym. Gdy gospodarka ponownie przyspieszy, powróci także dynamika w branży domenowej. Nie należy się
jednak spodziewać powtórki z lat 2007–
2008, a raczej stabilnego, konsekwentnego wzrostu. Tym bardziej, że na horyzoncie
pojawiają się nowe możliwości i wyzwania
– związane z nowymi rozszerzeniami, ale
też nowymi modelami biznesowymi, np.
leasingiem domen. Trzeba pamiętać, że gospodarka jest już właściwie uzależniona od
internetu i coraz więcej przedsiębiorców
będzie migrować do sieci. Nawet takich,
którzy prowadzą działalność wyłącznie
offline, ale potrzebują internetu do promocji własnej marki. Każda z takich osób
potrzebuje własnego adresu. Fanpage na
Facebooku to zdecydowanie za mało.
możemy dziś
2. Czy
zweryfikować
pojemność rynku .pl?
Do pewnego stopnia tak. W ocenie sytuacji kluczowe są dwa czynniki: liczba
domen na bardziej dojrzałych rynkach
w przeliczeniu na liczbę mieszkańców
i dynamika przyrostu liczby zarejestrowanych nazw z końcówką .pl. Dobrym
punktem odniesienia są nasi zachodni
sąsiedzi. W 80-milionowych Niemczech
zarejestrowanych jest ponad 15 milionów
adresów z końcówką .de. To znaczy, że –
uśredniając – prawie co piąty mieszkaniec
w tym kraju ma swoją domenę ccTLD (poza
tym Niemcy rejestrują również dużo
adresów .eu). Natomiast jeśli chodzi
o dynamikę przyrostu liczby nazw
z końcówką .pl, to do niedawna
byliśmy europejskim liderem.
Aktualnie zarejestrowanych jest ok.
2,5 miliona „peelek”. Bardzo dobrze rozwija się również nasz rynek e-commerce.
Na tej podstawie, uwzględniając 40-milionową populację naszego kraju,
możemy sądzić, że w perspektywie dekady zbliżymy się
do połowy obecnej
wielkości niemieckiego rynku pierwotnego.
Co wcale nie znaczy, że nasz rynek
zostanie w pełni
10
nasycony. Następuje przecież wymiana
pokoleniowa – na rynku pojawia się coraz
więcej ludzi, którzy dorastali w rzeczywistości internetu, więc przelicznik „jedna
domena krajowa na pięciu mieszkańców”
prawdopodobnie ulegnie korekcie.
W porównaniu polskiego rynku z niemieckim trzeba oczywiście brać pod uwagę
to, że polska gospodarka znacząco odstaje
od niemieckiej. Z drugiej strony tempo rozwoju internetu i gospodarki elektronicznej
jest ogromne. I na tej płaszczyźnie różnice
między rynkiem polskim i niemieckim będą
się zacierały szybciej niż w skali ogólnogospodarczej.
dziś głównie
3. Kto
decyduje o wzroście?
Przede wszystkim mały i średni biznes.
Z kilku powodów. Pierwszy to dynamiczny
rozwój gospodarki internetowej. Obecnie
trudno prowadzić działalność, nawet na
małą skalę, bez własnej strony www. Dlatego coraz więcej przedsiębiorców z sektora MSP zmuszonych jest do rejestracji lub
zakupu domeny. Drugi powód to trudność
znalezienia wartościowych adresów w rejestrze. Oczywiście do rejestracji wciąż dostępne są miliony nazw, z których wiele jest
całkiem atrakcyjnych. Jednak czym innym
jest nazwa atrakcyjna dla strony z rodzinną
fotogalerią albo dla serwisu hobbystycznego poświęconego marynistyce, a czym
innym nazwa wartościowa dla biznesu.
Tych ostatnich w rejestrze praktycznie
brak. I o ten problem coraz częściej potykają się mali i średni przedsiębiorcy. Trzeci
powód jest taki, że wskutek tego zderzenia
z rzeczywistością, mały i średni biznes coraz bardziej zdaje sobie sprawę z faktu, że
domena jest cennym towarem. Mimo że
o rynku domen niewiele mówi się w mediach, to jednak wyraźnie rośnie świadomość wartości adresów internetowych.
I zgoda na to, że za dobrą domenę trzeba
zapłacić. Zgoda – bo dotychczas wielu
przedsiębiorców w pewnym sensie buntowało się przeciw tej zależności: dlaczego
mam płacić za coś, co mogę mieć za darmo?
No właśnie okazuje się, że już nie mogę.
Ten rzekomo darmowy towar już się skończył, a tani jest głównie bubel.
skończyły się
4. Czy
czasy spektakularnych sprzedaży?
W żadnym wypadku. Te transakcje mają
miejsce – i na naszym rynku, i na rynkach
zagranicznych. Szkopuł w tym, że nie są
one nagłaśniane. Klienci z przezorności nie wyrażają na to zgody. W pewnym
sensie trudno im się dziwić. Informacja
o spektakularnych wydatkach na domenę
to ważna wiadomość dla konkurencji – na
temat nowych projektów czy możliwości
finansowych firmy itp.
Z drugiej strony faktycznie jest tak, że tego
typu transakcji jest obecnie mniej. W dużym stopniu przyczynił się do tego kryzys
i cięcia w budżetach firm. To dobry czas na
zakupy, bo po powrocie koniunktury wysokich sprzedaży przybędzie i inwestorzy,
którzy teraz zainwestują na rynku wtórnym, będą mogli liczyć na duże zwroty.
Istnieją też pewne „ograniczenia obiektywne”. Liczba domen premium nie jest nieskończona, a wiele z nich znalazło już klientów końcowych. Więc siłą rzeczy w dłuższej
perspektywie tych transakcji będzie mniej.
W przyszłości należy się nastawić raczej na
sprzedaże średniej wielkości, których liczba
będzie rosła, bo będzie przybywać klientów
końcowych z sektora MSP.
Do pewnego stopnia niewiadomą są nowe
rozszerzenia. Wbrew pozorom i w tym
segmencie może dojść do spektakularnych transakcji, ale to rynki zagraniczne,
głównie amerykański, będą tu przecierać
szlaki. Choć wśród inwestorów panują
obawy co do wpływu nowych domen na
„tradycyjne” końcówki, to niektórzy – np.
Rick Schwartz – upatrują w nich szansę
dla domen z ugruntowaną pozycją na rynku. Logika jest następująca: domeny .com
czy ccTLD to prestiż. Biznes, który odniesie sukces pod nazwą z nową domeną, ze
względów wizerunkowych będzie musiał
zadbać o odpowiednik adresu z końcówką .com bądź ccTLD. W przeciwnym razie
pozycja rynkowa takiego przedsięwzięcia może być zagrożona. A nie wszyscy
przedsiębiorcy będą na tyle przewidujący, by zadbać o wariant .com czy ccTLD
dla swojej nazwy. W takim schemacie
wartość domen .com i ccTLD raczej rośnie, niż maleje.
inwestorów
5. Wielu
domenowych sprzedaje domeny. Czy
to czas monetyzacji
czy objaw kryzysu,
z którego nie możemy
wyjść?
Objaw kryzysu, w niektórych przypadkach panika inwestorów, ale często również efekt racjonalizacji portfolio. Przy
czym nie chodzi tu o kryzys w branży
domenowej jako takiej, ale skutki kryzysu
gospodarczego, głównie w Europie. Sama
branża domenowa ma szansę na szybsze
wyjście z kryzysu niż gospodarka w ujęciu
całościowym. Z prostej przyczyny – dynamiczny rozwój internetu i usług elektronicznych, który wciąż nabiera tempa,
wpłynie na poprawę koniunktury na rynku adresów www. I to najprawdopodobniej również rewolucja internetowa pomoże wyprowadzić gospodarkę z dołka.
Jeśli chodzi o racjonalizację portfolio, to
wielu inwestorów ma trudność z utrzymaniem adresów zarejestrowanych w czasach
domenowej „gorączki złota”. Wówczas nazwy często były rejestrowane w ilościach
hurtowych i w sposób nie do końca przemyślany. Rynek zweryfikował wartość niektórych domen, a inwestorzy dojrzeli i są
obecnie mądrzejsi o doświadczenie kilku
ostatnich lat. Dlatego wielu z nich woli pozbyć się domen, które okazały się przeciętne i zainwestować środki w wartościowe
adresy, które w najgorszym wypadku będą
bezpieczną lokatą kapitału.
Niektórzy inwestorzy zagraniczni wyprzedają domeny również z innych powodów. Np. brytyjski rejestr dopuścił
do użytku końcówkę .uk, w efekcie wielu
tamtejszych domainerów pozbywa się
nazw z końcówką .co.uk, obawiając się, że
stracą one na wartości. Podobne obawy
mają inwestorzy z dużym portfelem domen .com w kontekście pojawienia się nowych końcówek. Wydaje się jednak, że te
obawy nie są uzasadnione. Gdy na rynku
zapanuje „chaos” związany z pojawieniem
się nowych rozszerzeń, na wartości zyskają domeny rozpoznawalne, posiadające ugruntowaną pozycję.
domena
6. Czy
w czasach Google
i Facebooka ma
w ogóle znaczenie?
Wąpliwości tego typu są oparte na wątpliwych przesłankach. Na wstępie warto
zadać pytanie, czy Google i Facebook
mogłyby istnieć bez domeny. Odpowiedź
jest jednoznaczna. Domena to przede
wszystkim brand – bez tego żadna firma
obejść się nie może. To także gwarancja
własnej lokalizacji w internecie, podstawowe źródło informacji o ofercie i kanał
kontaktowy z klientem. Obecnie strona
internetowa stanowi niezbędne minimum
autopromocji dla każdej firmy – z wyjątkiem niektórych form własnej działalności o małym zasięgu.
Facebook może być jedynie uzupełnieniem – skądinąd wartościowym – dla
witryny internetowej. Fanpage to kanał
bezpośredniej interakcji z klientami, zazwyczaj o charakterze mniej oficjalnym.
Ale to strona internetowa daje możliwość
przejrzystej prezentacji oferty, swobodnej aranżacji powierzchni, layoutu, designu i publikacji treści. Strona jest tworem
w pełni autorskim, niezależnym od konkretnego szablonu czy narzuconych zasad działania, jak w przypadku fanpage’a.
Ponadto serwis www funkcjonuje w internetowym openspace’sie, a Facebook
to środowisko do pewnego stopnia zamknięte. Funkcjonalności są dostępne dla
zalogowanych użytkowników, a nie każdy
przecież korzysta z Facebooka. Wydaje
się też, że „kaprysy” Facebooka są częstsze i bardziej dotkliwe dla administratorów fanpage’y niż „kaprysy” Google dla
administratorów serwisów.
7.
DOMAINING
o się stało
1. Cz boomem
Ceny domen
w zasadzie od dłuższego czasu stoją.
Czy to nie jest bariera dla rozwoju rynku?
Nie jest tak, że ceny domen osiągnęły ostateczny pułap. Ta stagnacja jest tymczasowa
i wynika z kryzysu gospodarczego. Jednak gospodarka – zarówno na świecie, jak
i w Polsce – wchodzi na zupełnie nowe tory
związane z ekspansją internetu. Wraz ze
wzrostem liczby podmiotów działających
w sieci, będzie rosła liczba wykorzystywanych domen i zapotrzebowanie na nie. Na
rynek wchodzi młode pokolenie wychowane na internecie, które szybciej doceni
wartość dobrego adresu niż wielu dotychczasowych abonentów czy nabywców.
Większość startupów dysponuje co prawda ograniczonymi środkami finansowymi,
ale firmy, które odniosą sukces, będą mogły
sobie pozwolić na większe inwestycje.
„Zamrożenie” cen nie jest barierą rozwoju z tego względu, że obecne, niewygórowane stawki są bardziej przystępne dla
klientów końcowych, którym w tej sytuacji łatwiej jest podjąć decyzję o zakupie
adresu. Choć faktycznie transakcji z „górnej półki” aktualnie jest nieco mniej, to
nabywców znajduje wiele domen ze średnich i niższych przedziałów cenowych.
Fakt, że rozwija się rynek D2B, mimo
zastoju na rynku D2D, jest korzystny dla
branży, która być może dzięki temu przestanie być postrzegana jako obszar „gier
spekulacyjnych”. A taki wizerunek, jak
wiadomo, kreują dla niej niektóre media.
Zespół Aftermarket.pl
11
DOMAINING
PRZEPRASZAM,
CZY TU KRADNĄ?
Przez pewien czas trwania transakcji operator escrow dysponuje zarówno sprzedawaną domeną, jak i pieniędzmi wpłaconymi przez nabywcę. Jeżeli przyjmiemy,
że sam escrow jako forma zabezpieczenia
jest bez zarzutu, to jedyne ryzyko, jakie wiąże się z tego typu usługą, dotyczy
wiarygodności operatora. W świecie anglosaskim, gdzie mechanizm escrow jest
o wiele bardziej popularny niż w Polsce,
oszustwa przy transakcjach tego typu nie
należą do rzadkości. Wystarczy zajrzeć na
zagraniczne fora. Roi się na nich od złorzeczeń osób, które padły ofiarą niegodziwych praktyk. Niekoniecznie związanych
z domenami, ale na przykład z kupnem
czy sprzedażą samochodu. Na szczęście
wypowiedzi poszkodowanych zawierają
również szczegółowe opisy mechanizmów
malwersacji, co przyczynia się do wzrostu
DOMENY W LICZBACH
Dane serwisu Aftermarket.pl za maj 2013 r.
Z ESCROW
BEZPIECZNIEJ
Transakcje domenowe z reguły przebiegają bez problemów. Kilka kliknięć myszką i pieniądze trafiają na
konto sprzedającego. Co jednak, gdy tak się nie stanie? Zaczynają się problemy, których można uniknąć,
zabezpieczając sprzedaż za pomocą usługi escrow
świadomości uczestników rynku i napiętnowania nierzetelnych firm. Jak wobec
tego wybrać usługodawcę, aby nie dać się
oszukać? Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na jego reputację, czyli opinie
użytkowników. Nie warto zrażać się kilkoma „negatywami”, szczególnie jeśli nie
są one dobrze uzasadnione i nie dotyczą
kluczowych obszarów działania serwisu.
Warto natomiast sprawdzić, ile transakcji
zostało przeprowadzonych z udziałem danej firmy i ustalić, jaki jest odsetek pozytywnych opinii.
ILE TO KOSZTUJE?
OPŁATY ZA SPRZEDAŻ W TRANSAKCJI ESCROW
(POBIERANE OD SPRZEDAJĄCEGO)
SPOSÓB SPRZEDAŻY
OPŁATA
Domena .pl zarejestrowana w EscrowDomen.pl
5% kwoty
Domena .pl z kodem AuthInfo podanym przed aukcją
5% kwoty
Domena .pl z kodem AuthInfo podanym po zakończeniu aukcji
5,5% kwoty
Cesja domeny .pl u obecnego rejestratora
(innego niż EscrowDomen.pl)
7,5% kwoty
Domena globalna bądź .eu
5% kwoty
KUPNO DOMENY W TRANSAKCJI ESCROW JEST ZAWSZE BEZPŁATNE!
BEZPOŚREDNIE
TRANSAKCJE ESCROW TO:
·w
zajemna jawność stron transakcji,
· „ zewnętrzna” anonimowość,
· c ena ustalana na drodze negocjacji,
· s ztywne ramy czasowe transakcji.
12
Domeny przechwycone
przez Aftermarket.pl
Za pomocą mechanizmu escrow można zabezpieczyć każdą transakcję domenową. Z oczywistych względów jest on szczególnie rekomendowany w przypadku sprzedaży domen
premium – lub po prostu nazw, które zmieniają
abonenta za wysoką kwotę. Adres www jest
zbyt „mobilnym” aktywem, aby – zwłaszcza
przy stawkach cztero- czy pięciocyfrowych –
pozwolić sobie na nieostrożność. Poza bezpieczeństwem, jakie zapewnia escrow, zaletą tego
mechanizmu jest wzajemna jawność nabywcy
i sprzedającego oraz ich „zewnętrzna” anonimowość – strony transakcji wiedzą, z kim mają
do czynienia, natomiast informacja o szczegółach sprzedaży nie wydostaje się poza serwis.
Mechanizm escrow może zabezpieczać także
aukcje czy sprzedaże z ofert na giełdzie – tak
jest np. w Aftermarket.pl. W każdym przypadku escrow służy jednemu celowi: zabezpieczeniu obu stron transakcji.
Łączna wartość domen
sprzedanych za pośrednictwem Aftermarket.pl:
3438 za 374342 zł
56 za 1320 euro
20 za 851 dolarów
taniestrony.pl 1100 zł
karpaczio.pl 1100 zł
barbakan.pl 1110 zł
aukcje.org 1534 zł
NAJDROŻSZE
AUKCJE
UŻYTKOWNIKÓW
maliny.pl 1750 zł
szkolnictwo.gov.pl 3200 zł
lupiez.pl + IDN 3440 zł
lawyer.pl 7100 zł
OSTROŻNIE Z DOMENAMI
Piotr Jankowski
ŹRÓDŁO: ESCROWDOMEN.PL
2647
STATYSTYKI
Escrow to sposób zabezpieczenia transakcji, nazywany również transakcją powierniczą. Polega on na tym, że w sprzedaży
oprócz nabywcy i sprzedającego bierze
udział strona trzecia. Udostępnia ona rachunek bankowy, na który przekazane
zostają pieniądze. Na czas trwania transakcji środki i sprzedawane dobro zostają
zablokowane. W przypadku sprzedaży
domeny operator escrow blokuje nazwę
i nie wydaje jej nabywcy aż do momentu,
w którym zaksięgowana zostaje wpłata.
Dopiero wówczas domena przekazywana
jest kupującemu, a pieniądze, po potrąceniu prowizji przez operatora usługi, trafiają do sprzedającego. Dzięki zastosowaniu
takiego rozwiązania niemożliwa jest sytuacja, w której kupujący otrzymuje domenę, mimo że nie uiścił opłaty, a sprzedający – pieniądze, jeżeli nie wydał domeny.
Mechanizm escrow w równym stopniu
chroni więc nabywcę i sprzedającego.
mat.pl 9600 zł
cg.pl 10 110 zł
ZA POŚREDNICTWEM AFTERMARKET.PL
W MAJU SPRZEDANO:
52
58
166
220
3018
145 293 zł
815 euro
240 dolarów
Łączna wartość domen
przechwyconych przez Aftermarket.pl
13
OFERTY SPRZEDAŻY
audyty.com 1500 EUR
DZIECI
adopcja.com.pl 1200 PLN
boksyreklamowe.pl 190 PLN
akcesoriadziecięce.pl 100 PLN
chrzan.info 200 PLN
bobasonline.pl 199 PLN
darmowe.pl 60000 EUR
bobasy.eu 950 PLN
drob.eu 250 PLN
child.pl 3600 PLN
dziennik.net.pl 300 PLN
czytanka.pl 1000 PLN
e-business.pl 19950 EUR
EDUKCJA I KARIERA
absolwent.info.pl 300 PLN
adrenalina.pl 49000 PLN
agencjapracy.net 300 PLN
biurokarier.pl 300000 PLN
dlaczego.org 2500 PLN
doradcabiznesowy.pl 25000 PLN
czytanki.pl 1200 PLN
doradcy.eu 4500 PLN
ekonomia.info.pl 750 PLN
dzieci.net.pl 5000 PLN
dziekanat.pl 16500 PLN
e-testament.pl 700 PLN
e-puzzle.pl 4000 PLN
e-kariera.pl 3000 PLN
firmyprzewozowe.pl 670 PLN
gospodarka.com 25 000 PLN
graficy.com.pl 1000 PLN
hurtownieonline.pl 35000 PLN
kamien.net.pl 249 PLN
kupiec.info 2500 PLN
niepokonani.pl 650 PLN
nonsensopedia.pl 3999 PLN
odsniezamy.pl 900 PLN
FINANSE
agencja.org 2500 PLN
bankier.info 270 PLN
HOBBY
antyki.biz 950 PLN
analizastron.pl 147 PLN
artykulywedkarskie.pl 292 PLN
animacja.biz 500 PLN
bezvat.pl 1700 PLN
bazylia.eu 3500 PLN
blogujmy.pl 4900 PLN
dombankowy.pl 1500 PLN
birofilistyka.com 2500 PLN
dobrelinki.pl 2500 PLN
dopłata.pl 494 PLN
e-fotka.pl 1000 PLN
dobryserwer.com 25000 PLN
duzyzysk.pl 249 PLN
gotujesz.pl 1600 PLN
domainer.pl 89000 PLN
e-przelew.pl 900 PLN
kamerzysci.pl 4800 PLN
e-vat.pl 900 PLN
łodziewędkarskie.pl 400 PLN
fundusznieruchomosci.pl 800 PLN
mojemilitaria.pl 494 PLN
domaining.net.pl 900 PLN
domeny.info.pl 4000 PLN
e-punkt.pl 700 PLN
gim.com.pl 3000 PLN
kredytgotówkowy.pl 4100 PLN
jedzeniedladzieci.pl 399 PLN
hiszpanski.info 9900 PLN
kredytmania.pl 1000 PLN
kleik.pl 990 PLN
kursy.info.pl 1200 PLN
mocnalokata.pl 950 PLN
przetwory.net.pl 3000 PLN
graficy.eu 2500 PLN
leksykon.info 7500 PLN
płatnościelektroniczne.pl 500 PLN
pudełko.pl 1900 PLN
internet.biz.pl 2500 PLN
e-toys.pl 15000 PLN
klocki.com.pl 25000 PLN
maskotki.net 800 PLN
misiowo.pl 300 PLN
mojaciaza.pl 700 PLN
mojbrat.pl 100 PLN
mojeprzedszkole.pl 750 PLN
niemiecki.tv 10000 PLN
plastyk.eu 1200 PLN
porady.info.pl 700 PLN
mysliwski.eu 2500 PLN
potrawy.net 823 PLN
e-serwery.pl 7900 PLN
freedownload.pl 9000 PLN
polisa.com.pl 3500 PLN
salonmysliwski.pl 494 PLN
krzyzowkionline.pl 7300 PLN
polisa.eu 5500 PLN
salonwędkarski.pl 292 PLN
logger.pl 3600 PLN
polisanazycie.pl 1250 PLN
smacznie.tv 100 PLN
p2p.com.pl 2500 PLN
portfelonline.pl 1600 PLN
smacznychleb.pl 460 PLN
pamiętniki.pl 3600 PLN
niania24.pl 850 PLN
pracodawca.info 4000 PLN
polozna.net 300 PLN
pracoholik.pl 1700 PLN
pożyczkamieszkaniowa.pl 150 PLN
porodrodzinny.pl 299 EUR
prymus.eu 1500 PLN
reasekuracja.pl 470 PLN
tanifotograf.pl 149 PLN
rejestrator.eu 4500 PLN
prezentydladzieci.pl 5000 PLN
rekrutacja.eu 5000 PLN
rewidenci.com.pl 850 PLN
ucztuj.pl 350 PLN
seomarket.eu 5400 EUR
promuj.net 1499 PLN
przedszkola.info 1800 PLN
sesja.com.pl 6000 PLN
prosieta.pl 1500 PLN
przedszkole.eu 7500 PLN
onet.biz 50000 EUR
pasmanteria.info 350 PLN
platkiowsiane.pl 494 PLN
radcy24.pl 990 PLN
puzzle.net.pl 1900 PLN
swiadectwa.com.pl 700 PLN
szkoly.com.pl 2000 PLN
pozyczka.eu 40000 PLN
skrytki.pl 8000 PLN
strzelam.pl 990 PLN
tanieantyki.pl 4500 PLN
ugotujmy.pl 1800 PLN
skupzlota.pl 15000 PLN
wedka.eu 500 PLN
spekulanci.pl 11000 PLN
wedkarski.net.pl 900 PLN
screenshot.pl 2000 PLN
rodzisz.pl 2250 PLN
sklep.info 4450 EUR
rowerki.eu 5000 PLN
taniekorepetycje.pl 980 PLN
salonzabaw.pl 1200 PLN
teoria.info 650 PLN
twojainwestycja.pl 292 PLN
włoszczyzna.pl 460 PLN
ubezpieczasz.pl 990 PLN
wypieki.eu 700 PLN
solidneschody.pl 199 PLN
szkoły.pl 16500 PLN
spokojnaemerytura.pl 1500 PLN
taniekredytygotowkowe.pl 3500 PLN
wedki.eu 2500 PLN
wędkarskiświat.pl 950 PLN
pliki.com.pl 16000 PLN
pozycjonowanie.com 150000 PLN
siec.eu 3000 PLN
spyware.pl 10000 PLN
stronydomowe.pl 292 PLN
subdomena.pl 1200 PLN
sv.pl 25000 PLN
szukasz.info 700 PLN
stolarstwo.net 900 PLN
swiatzabawek.eu 950 PLN
trenerzy.eu 950 PLN
taniej.eu 190 PLN
trojaczki.pl 249 PLN
umiesz.pl 990 PLN
windykator.eu 2900 PLN
zbieram.eu 4000 PLN
taniestrony.pl 9000 PLN
trenerka.pl 1800 PLN
twojaciaza.pl 5300 PLN
wszystkodlastudenta.pl 199 PLN
wylicz.pl 3600 PLN
zdjecia.eu 9000 PLN
taniserwer.pl 1250 PLN
twojmaluch.pl 5200 PLN
wykłady.pl 500 PLN
wszystkodlaogrodu.pl 292 PLN
zdobnictwo.com 9900 PLN
wyceny.biz 460 PLN
14
INTERNET
żelki.pl 494 PLN
OFERTY SPRZEDAŻY
BIZNES I GOSPODARKA
tanieserwerydedykowane.pl 2200 PLN
twojanazwa.com 10000 PLN
zakop.pl 6500 PLN
Jeśli chcesz kupić jedną z tych domen, zadzwoń pod numer +48 123 767 128, albo wejdź na stronę
www.aftermarket.pl i wpisz nazwę domeny do pola wyszukiwarki.
Jeśli chcesz kupić jedną z tych domen, zadzwoń pod numer +48 123 767 128, albo wejdź na stronę
www.aftermarket.pl i wpisz nazwę domeny do pola wyszukiwarki.
15
OFERTY SPRZEDAŻY
MOTORYZACJA
NIERUCHOMOŚCI
l.com.pl 10000 EUR
auto.net.pl 990 PLN
altany.eu 950 PLN
nfl.pl 10000 PLN
autogaz.eu 950 PLN
budujemy.biz 500 PLN
benzyna.net.pl 1500 PLN
czesci.info.pl 1200 PLN
dekoracje.info 900 PLN
chlor.pl 1600 PLN
onin.pl 25000 PLN
vvj.pl 15000 PLN
MODA
dętka.pl 249 PLN
butynazamowienie.pl 470 PLN
golfy.net.pl 600 PLN
gustowne.pl 2000 PLN
katalogbielizny.pl 494 PLN
konfekcja.net 2500 PLN
kostiumy.net 1000 PLN
krawiec.net 1000 PLN
moda24.com 800 EUR
domki.info 7900 PLN
autobusy.biz 500 PLN
chuligani.pl 1000 PLN
drum.pl 5000 PLN
dobrypomysl.pl 4900 PLN
domytanio.pl 990 PLN
dzwigi24.pl 990 PLN
e-naprawa.pl 600 PLN
holowanie.net.pl 4500 PLN
komismotorowy.pl 150 PLN
limuzyna.biz 950 PLN
motorowery.net.pl 1500 PLN
e-grunt.pl 500 PLN
grunt.pl 14950 EUR
grunty.net 1500 PLN
kupapartament.pl 690 PLN
kupdom.pl 15500 PLN
myjniasamochodowa.eu 950 PLN
kupiemieszkanie.pl 5600 PLN
najlepszemotocykle.pl 199 PLN
lokale.net.pl 1200 PLN
e-club.pl 700 PLN
fun.com.pl 17500 PLN
ekolog.eu 999 PLN
energetyka.biz 3000 PLN
gry.edu.pl 10000 PLN
etyka.info 500 PLN
energetyka.info.pl 120 PLN
foliasamoprzylepna.pl 390 PLN
gazomierz.pl 1800 PLN
generatoryprądotwórcze.pl 750 PLN
hartowanie.com.pl 450 PLN
izolacjaakustyczna.pl 990 PLN
kamieniarstwo24.pl 5000 PLN
jazz.com.pl 10000 PLN
klasyka.com.pl 5000 PLN
komiks.eu 2500 PLN
mojekoncerty.pl 199 PLN
muzyka.fm 5000 PLN
plastyka.com.pl 494 PLN
plotna.pl 900 PLN
konstrukcje24.pl 990 PLN
pozer.pl 9000 PLN
okladzina.pl 5000 PLN
konstruowanie.pl 450 PLN
raperzy.pl 5500 PLN
salon.com.pl 990 PLN
pałacyk.pl 950 PLN
kruszarka.com.pl 494 PLN
odzież.pl 250000 PLN
samochodytanio.pl 292 PLN
pokojdlastudenta.pl 494 PLN
podnosniki.biz 950 PLN
pończochy.pl 100000 PLN
skuteryelektryczne.pl 950 PLN
najmodniejsi.pl 300 PLN
odziez24.pl 50000 PLN
otokomis.pl 1500 PLN
paliwa.org 100 PLN
stylizacja.com.pl 494 PLN
szrot.eu 8900 PLN
stylizacja24.pl 494 PLN
szybkieprzesylki.pl 1900 PLN
szklanabizuteria.pl 199 PLN
światbiżuterii.pl 970 PLN
tanieobuwie.eu 500 PLN
tanieobuwie.pl 1250 PLN
torbydamskie.pl 1900 PLN
torbyturystyczne.pl 480 PLN
zlotnictwo.pl 50000 PLN
zlotnik.biz 950 PLN
zlotnik.com.pl 750 PLN
szyby24.pl 900 PLN
taniapaczka.pl 10000 PLN
tanieskutery.eu 135 PLN
taniskuter.pl 249 PLN
tapicerka.eu 1200 PLN
posiadłość.pl 25830 PLN
rezydencja.biz 950 PLN
rezydencja.org 2000 PLN
rzeczoznawcy.net 900 PLN
silikaty.pl 250000 PLN
styropian.pl 300000 PLN
taniedziałki.pl 1770 PLN
tanilokal.pl 290 PLN
dziura.pl 25000 PLN
elewacje.net.pl 1700 PLN
luksusoweapartamenty.pl 7500 PLN
modystka.pl 990 PLN
bibliofil.pl 5000 PLN
disco.com.pl 6700 PLN
dobreskutery.pl 199 PLN
działka.pl 6950 EUR
barmani.com.pl 5000 PLN
afera.pl 7500 PLN
ciagniki.net 130 PLN
dziurkarki.pl 750 PLN
e-mechanik.pl 1500 PLN
3dplay.pl 10000 PLN
SPOŁECZEŃSTWO
bio.net.pl 990 PLN
domynawynajem.pl 990 PLN
dzialkiprzemyslowe.pl 15000 PLN
ROZRYWKA
club.net.pl 950 PLN
diagnostycy.pl 990 PLN
dobreszyby.pl 380 EUR
prad.biz 1500 PLN
regipsy.eu 400 PLN
rekonstrukcja.com.pl 100 PLN
rozbiorka.com.pl 199 PLN
sprzetratowniczy.pl 2000 PLN
suchetynki.pl 900 PLN
tranzyt.com 900 PLN
reggae.net.pl 300 PLN
relief.pl 15000 PLN
gmina.com.pl 2700 PLN
kobieta.com.pl 48000 PLN
miejscowi.pl 3200 PLN
mojemarzenie.pl 990 PLN
odeszli.pl 6500 PLN
ojczyzna.info 490 PLN
pomagajcie.pl 1000 PLN
portalrodzinny.pl 4800 PLN
radny.eu 950 PLN
rodacy.com 9990 PLN
seniorzy24.pl 292 PLN
rynekksiazki.pl 100 PLN
sortujemy.pl 650 PLN
rzeźbiarstwo.pl 500 PLN
szokujace.pl 600 PLN
sound.com.pl 7750 PLN
spiewam.pl 22000 PLN
spiewamy.pl 990 PLN
sztuka24.pl 1250 EUR
sztukmistrz.pl 790 PLN
twojeżyczenia.pl 393 PLN
umysł.pl 1200 PLN
uwazam.pl 2500 PLN
wiara.info 10000 PLN
wierze.pl 2800 PLN
tworzywa24.pl 494 PLN
tanisylwester.pl 5000 PLN
wolontariusz.com 390 PLN
tlumikisportowe.pl 800 PLN
wynajemdomów.pl 2900 PLN
udraznianie.pl 900 PLN
teatr.net.pl 3000 PLN
wolontariusz.com.pl 190 PLN
wypozyczalniamotocykli.pl 950 PLN
wynajemmmieszkań.pl 2900 PLN
utwardzacze.pl 450 PLN
telewizja.biz 6900 PLN
wracam.pl 420 PLN
zaprzeg.pl 249 PLN
zlomuj.pl 3000 PLN
wynajmę.pl 600 PLN
ziemia.eu 25000 PLN
Jeśli chcesz kupić jedną z tych domen, zadzwoń pod numer +48 123 767 128, albo wejdź na stronę www.aftermarket.pl i wpisz nazwę domeny do pola wyszukiwarki.
16
PRZEMYSŁ
wentylowanie.pl 600 PLN
zgniatarki.pl 180 PLN
wykuwanie.pl 900 PLN
zabawa.pl 120000 PLN
OFERTY SPRZEDAŻY
KRÓTKIE DOMENY
zaplanuj.pl 5000 PLN
zbawiciel.pl 600 PLN
Jeśli chcesz kupić jedną z tych domen, zadzwoń pod numer +48 123 767 128, albo wejdź na stronę www.aftermarket.pl i wpisz nazwę domeny do pola wyszukiwarki.
17
OFERTY SPRZEDAŻY
SPORT
adrenalina24.pl 299 PLN
aparaty.info 900 PLN
akrobacje.pl 750 PLN
aparatyfotograficzne.eu 990 PLN
biegoteka.pl 10000 PLN
bluetooth.pl 50000 PLN
butynarciarskie.pl 4000 PLN
ddr.com.pl 299 PLN
ekstraklasa24.pl 990 PLN
dekodery.pl 9700 PLN
football.com.pl 600 PLN
disc.pl 15000 PLN
kark.pl 1200 PLN
dobreaparaty.pl 494 PLN
kibic.eu 2000 PLN
e-skrypty.pl 900 PLN
kibicujesz.pl 700 PLN
kolarstwo.pl 19950 EUR
korty.net.pl 660 PLN
koszykowka.com 8000 PLN
marketsportowy.pl 2800 PLN
mecz.tv 65000 PLN
hallo.pl 50000 PLN
hardware.net.pl 320 PLN
kamerki.pl 139000 PLN
komputerytanio.pl 1250 PLN
konsoleta.pl 150 PLN
ładowarka.pl 1000 PLN
mecze.eu 750 PLN
megakomputery.pl 199 PLN
medalisci.pl 250 PLN
mikrofalówka.pl 100 PLN
namioty.info 1500 PLN
nartyzjazdowe.pl 500 PLN
nurkujesz.pl 1250 PLN
ochraniacz.pl 900 PLN
oszczep.pl 750 PLN
pięściarstwo.pl 1800 PLN
piłkarz.pl 3200 PLN
rowerygorskie.eu 1100 PLN
najtanszelaptopy.pl 199 PLN
TURYSTYKA
air.com.pl 12500 PLN
bagaz.com.pl 700 PLN
bankhoteli.pl 150 PLN
bay.com.pl 110 PLN
domturysty.com 999 PLN
e-kajak.pl 150 PLN
hostelonline.pl 600 PLN
hotele.net.pl 12000 PLN
katalogwakacyjny.pl 199 PLN
koralowiec.pl 170 PLN
latajcie.pl 500 PLN
lato24.pl 249 PLN
mielno.com.pl 9000 PLN
narciarstwo.com 30000 PLN
nawakacjach.pl 900 PLN
odkrywamy.pl 5000 PLN
region.pl 50000 PLN
niszczenie.com.pl 990 PLN
sycylia.biz 500 PLN
obiektywy.biz 250 USD
szałas.pl 500 PLN
pamieci.net.pl 3000 PLN
pliki.pl 99999 PLN
procesory.net 140 PLN
przetestuj.pl 1700 PLN
serwiskomórek.pl 200 PLN
tajka.pl 55000 PLN
taniapodroz.pl 500 PLN
tanielinie24.pl 199 PLN
taniepodroze.eu 1700 PLN
taniespanie24.pl 499 PLN
taniewyjazdy.eu 2700 PLN
rowerymiejskie.eu 2200 PLN
smsy.com.pl 1500 PLN
roweryturystyczne.eu 2200 PLN
tabletytanio.pl 1000 PLN
taniezwiedzanie.pl 490 PLN
rowerywyscigowe.eu 2200 PLN
taniebaterie.pl 3700 PLN
turystykafirmowa.pl 500 PLN
sprzetsportowy.eu 250 PLN
targizeglarskie.pl 1200 PLN
zeglarstwo.pl 550000 PLN
zeglarstwo24.pl 292 PLN
zuzel24.pl 1190 PLN
18
TECHNOLOGIA
taniedzwonki.pl 490 PLN
taniekable.pl 2000 PLN
tunery.pl 60000 PLN
zasilacze.eu 950 PLN
twójnocleg.pl 249 PLN
urlopy.tv 20000 PLN
wyloty.com 3500 PLN
zimowisko.com.pl 499 PLN
zimowisko.eu 2000 PLN
Bezpieczny hosting w
TWOJE MIEJSCE W SIECI
Wybierz pakiet hostingowy
i testuj go za darmo przez 7 dni!
Miejsce na dysku:
Miesięczny transfer:
Limit domen:
Cena za 1 rok:
STARTER
1 GB
5 GB
10
50 PLN
MEDIUM
5 GB
20 GB
25
100 PLN
PROFESSIONAL OPTIMUM
20 GB
10 GB
100 GB
50 GB
bez limitu
bez limitu
350 PLN
200 PLN
iReseller