Sprawozdanie_2012

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej
Państwowy Instytut Badawczy
Sprawozdanie
z działalności
w roku 2012
Warszawa, marzec 2013
Spis treści
1
2
3
4
5
6
7
8
Państwowa Służba Hydrologiczno-Meteorologiczna i Oceanograficzna /
1.1 Organizacja i zadania /
1.2 System pomiarowo-obserwacyjny /
1.3 System przesyłania danych /
1.4 System prognoz i osłony meteorologicznej /
1.5 Obszar hydrologicznej osłony kraju /
1.6 Centrum Nadzoru Operacyjnego Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej /
1.7 System gromadzenia i rozpowszechniania historycznych danych meteorologicznych
i hydrologicznych /
1.8 Działalność oceanograficzna w ramach Państwowej Służby
Hydrologiczno-Meteorologicznej /
1.9 Zadania realizowane w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska /
1.10 Wdrażanie Systemu Zarządzania Jakością w hydrologiczno-meteorologicznej
osłonie kraju /
Techniczna Kontrola Zapór /
2.1 Oceny stanu technicznego budowli piętrzących /
2.2 Raport o stanie bezpieczeństwa budowli piętrzących /
2.3 Bazy danych /
2.4 Udział w projektach międzynarodowych /
2.5 Inne prace /
2.6 Upowszechnianie informacji naukowych z zakresu inżynierii i gospodarki wodnej /
Monitoring jakości wód /
3.1 Monitoring wód na obszarach dorzeczy /
3.2 Monitoring Bałtyku /
3.3 Współpraca międzynarodowa /
3.4 Opracowania i upowszechnianie wyników monitoringu /
3.5 Inne prace /
Działalność naukowo-badawcza, wydawnicza i ogólnotechniczna /
4.1 Prace badawczo-wdrożeniowe /
4.2 Ważniejsze osiągnięcia badawcze /
4.3 Ważniejsze efekty wdrożeniowe /
4.4 Projekty w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka /
4.5 Projekty w ramach innych Programów Operacyjnych /
4.6 Projekty indywidualne i specjalne finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa
Wyższego /
4.7 Udział w międzynarodowych programach badawczych Unii Europejskiej /
4.8 Centrum Edukacji Hydrologiczno-Meteorologicznej /
4.9 Udział pracowników w konferencjach międzynarodowych i krajowych /
4.10 Działalność wydawnicza oraz ogólnotechniczna
/
4.11 Publikacje /
4.12 Stopnie naukowe nadane pracownikom IMGW-PIB /
Działalność w zakresie komunikacji społecznej, marketingu i współpracy z zagranicą /
5.1 Komunikacja społeczna i marketing
/
5.2 Współpraca z zagranicą /
Kadra /
Publikacje pracowników IMGW (wykaz) /
Skróty /
Przedmowa
Szanowni Państwo.
Tradycyjnie, jak co roku, z przyjemnością przekazuję Państwu sprawozdanie
z działalności Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego
Instytutu Badawczego za ubiegły, 2012 rok. Podczas tego roku nastąpiło wiele
zmian w Instytucie. Jednocześnie z sukcesem kontynuowano dotychczasową
działalność.
W ubiegłym roku wyzwaniem dla mnie, jako osoby odpowiedzialnej za
zarządzanie Instytutem, było wprowadzenie zmian organizacyjnych, które
docelowo pozwolą na lepsze gospodarowanie środkami finansowymi
i usprawnienie działalności oraz dostosowanie struktury organizacyjnej do
zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych. Należy tutaj wymienić
koncepcję parametryzacji Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej,
której efektem jest klarowny i przejrzysty podział zadań wykonywanych przez
poszczególne komórki PSHM. Przeprowadzona także została centralizacja
komórek odpowiedzialnych za planowanie i komórek finansowo-księgowych
w oddziałach IMGW-PIB. W 2012 roku zlikwidowano Oddział IMGW-PIB
w Poznaniu i powołano Narodowe Centrum Modelowania Powodzi i Suszy
w Poznaniu, utworzone na bazie Centrów Modelowania Powodziowego. W mojej
opinii Centrum będzie jednym z wiodących w Europie zespołów modelowania
hydrologicznego i hydraulicznego pod względem przygotowania merytorycznego
pracowników oraz wyposażenia sprzętowego i specjalistycznego. W 2012 roku
kontynuowałem także prace mające na celu zwiększenie znaczenia Instytutu
w obszarze naukowo-badawczym. Wszystkie moje wysiłki ukierunkowane były
w szczególności na umocnienie zespołów naukowo-badawczych, rozpoczęcie lub
kontynuację badań innowacyjnych, które przyczynią się do zwiększenia prestiżu
Instytutu oraz promowanie pracowników naukowych, którzy osiągają znaczące
sukcesy naukowe lub dobrze rokują na przyszłość.
W obszarze moich zainteresowań leży w szczególności polepszenie jakości
zarządzania. Z przyjemnością pragnę Państwa poinformować, że w grudniu 2012
roku Zakład Chemii Ośrodka Technicznej Kontroli Zapór otrzymał Certyfikat
Akredytacji Laboratorium Badawczego. Zakres akredytacji obejmuje pobieranie
oraz badanie wód i ścieków.
W czerwcu 2012 roku natomiast Ośrodek Główny IMGW-PIB został
pozytywnie oceniony przez weryfikatora środowiskowego i otrzymał
potwierdzenie jednostki certyfikującej, że spełnia wymagania zawarte w
Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia 25 listopada 2009
roku w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i
audytu we Wspólnocie (EMAS) w zakresie prowadzonej działalności
środowiskowej opisanej w deklaracji środowiskowej. Jednocześnie Ośrodek
Główny IMGW-PIB otrzymał certyfikat potwierdzający spełnienie wymagań
normy PN-EN ISO 14001:2005.
W 2012 roku zakończyła się także realizacja zadań projektu KLIMAT,
którego głównym celem było przygotowanie nauki, gospodarki i społeczeństwa do
potencjalnych zmian klimatycznych. Kontynuowano realizację projektu –
„Informatyczny system osłony kraju przez nadzwyczajnymi zagrożeniami”
(ISOK). Jego celem jest utworzenie systemu osłony społeczeństwa, gospodarki i
środowiska przed nadzwyczajnymi zagrożeniami przez stworzenie elektronicznej
platformy informatycznej, wraz z niezbędnymi rejestrami referencyjnymi, jako
narzędzia do zarządzania kryzysowego. Obydwa projekty dotyczą tematów, które
uznawane są za jedne z najważniejszych problemów dla gospodarki
i społeczeństwa. Charakteryzują się wysoką innowacyjnością i przyczyniają do
podwyższenia rangi Instytutu.
W 2012 roku kontynuowano i rozwijano także współpracę międzynarodową –
w tym zakresie odbyło się, między innymi, spotkanie dyrektorów IMGW-PIB oraz
Deutscher Wetterdienst (DWD), a także wizyta Prezydenta Światowej Organizacji
Meteorologicznej w IMGW-PIB. We wrześniu 2012 roku w Sopocie odbyła się
międzynarodowa konferencja naukowa „2012 EUMETSAT Meteorological
Satellite Conference”, w której uczestniczyło około 300 specjalistów
wykorzystujących informacje z satelitów meteorologicznych.
Na koniec pragnę Państwa poinformować, że 2012 rok zakończył się
dodatnim wynikiem finansowym dla Instytutu, co ponownie potwierdza, że zmiany
organizacyjne i liczne usprawnienia przynoszą wymierne efekty.
Pragnę także podziękować wszystkim pracownikom Instytutu za ich
zaangażowanie w wykonywanie dotychczasowych i nowych zadań oraz życzę
dalszych sukcesów zawodowych i osobistych.
Dyrektor
dr hab. inż. Mieczysław S. Ostojski
1
Państwowa Służba HydrologicznoMeteorologiczna i Oceanograficzna
1.1 Organizacja i zadania
Prowadzona w Instytucie Meteorologii
i Gospodarki Wodnej – Państwowym
Instytucie Badawczym państwowa służba
hydrologiczno-meteorologiczna (PSHM),
w sposób ciągły zapewnia organom państwa, społeczeństwu i gospodarce narodowej bieżące informacje o stanie atmosfery i hydrosfery, prognozy i ostrzeżenia,
zarówno w sytuacjach normalnych, jak
i w czasie zagrożeń.
Ukształtowany w Instytucie system
osłony hydrologiczno-meteorologicznej
jest w różnych skrajnych sytuacjach zdolny do spełnienia zadań w zadowalającym
stopniu. Właściwie ulokowana w czasie
i przestrzeni prognoza meteorologiczna
i hydrologiczna oraz ostrzeżenia o możliwości wystąpienia zjawisk ekstremalnych,
pozwalają na właściwe przygotowanie
akcji zapobiegającej lub ograniczającej
ich skutki. Działania te są prowadzone we
współpracy ze służbami hydrologicznymi
i meteorologicznymi w ramach Światowej
Organizacji Meteorologicznej (WMO).
W skład PSHM wchodzą 3 systemy.
System
pomiarowo-obserwacyjny
składa się z: naziemnej hydrologicznometeorologicznej sieci pomiarowo-obserwacyjnej, łącznie 2210 punktów pomiarowych na terenie całego kraju; 8 radarów
meteorologicznych; 3 stacji aerologicznych; 9 stacji lokalizacji wyładowań at-
mosferycznych; 1 stacji odbioru danych
satelitarnych.
System przesyłania danych stosowany w IMGW-PIB służy przede wszystkim
do zbierania danych ze stacji systemu pomiarowo-obserwacyjnego oraz do ostrzegania jednostek administracji państwowej
o niebezpiecznych zjawiskach. Wykorzystywany jest także do wymiany informacji
meteorologicznych w ramach międzynarodowej sieci łączności GTS (Global Telecommunication System) oraz informacji
i produktów między jednostkami IMGWPIB. Na system przesyłania danych składają się: łącza dzierżawione międzynarodowe
i krajowe, łącza satelitarne, telefonia komórkowa i radiolinie.
System przetwarzania danych, prognozowania i ostrzegania składa się
z: centralnego i 7 regionalnych ośrodków
prognoz oraz osłony meteorologicznej
i hydrologicznej; systemu operacyjnych
i historycznych baz danych; systemu numerycznych, statystycznych i konceptualnych modeli prognostycznych, meteorologicznych i hydrologicznych; systemu rozpowszechniania
danych,
prognoz
i ostrzeżeń do centralnego i wojewódzkich
organów decyzyjnych oraz innych użytkowników.
1.2 System pomiarowo-obserwacyjny
Sieć pomiarowo-obserwacyjna IMGWPIB składa się ze stacji hydrologicznometeorologicznych I i II rzędu, samodzielnych lotniskowych stacji meteorologicznych, meteorologicznych stacji pomiarowych III-V rzędu, hydrologicznych stacji
pomiarowych I-VI rzędu, stacji pomiarów
aerologicznych, systemu wykrywania
i lokalizacji wyładowań atmosferycznych
oraz systemu radarów meteorologicznych.
W roku 2012 rutynowo wykorzystywano informacje pozyskiwane w czasie rzeczywistym z 60 automatycznych stacji
MAWS 301 oraz 2 stacji MILOS 500
(Vaisala) zainstalowanych na stacjach
I i II rzędu i 56 stacjach automatycznych
zainstalowanych na stacjach III rzędu.
Hydrologiczna część służby pomiarowo-obserwacyjnej wykorzystywała do
pracy operacyjnej dopplerowskie akustyczne przepływomierze profilujące
(ADCP), mierniki hydroakustyczne,
sprzęt pływający (łodzie, pontony),
a także wyciągi mostowe. Posiadanie
możliwie szerokiej gamy urządzeń do
pomiarów przepływu jest zgodne
z dyrektywami i zaleceniami Komisji
Hydrologii WMO, gdyż tylko wykonywanie pomiarów różnorodnymi urządzeniami umożliwia określenie i wyeliminowanie błędów systematycznych stosowanych metod pomiaru.
Operacyjnie wykorzystywano również
1051 stacji pomiarowych z funkcją telemetryczną, przekazujących automatycznie
dane o stanie atmosfery i hydrosfery
z krokiem czasowym 10 minut.
Efektywnie wykorzystywano posiadaną flotę samochodową, o czym świadczy
fakt 19 310 osobodni w delegacjach. Flota
od 2009 r. podlega ciągłej stopniowej
wymianie. W 2012 r. w ramach procesu
odtworzenia majątku PSHM zakupione
zostały 2 nowe samochody terenowe typu
pick-up, przeznaczone dla ekip pomiarowych. Obecnie główną bazę PSHM stanowi 55 samochodów, których średni
przebieg nie przekroczył 100 tys. km.
W 2012 r. dane z systemów teledetekcyjnych, takich jak system wykrywania
i lokalizacji wyładowań atmosferycznych
i system radarów meteorologicznych, były
wizualizowane
i
udostępniane
w Internecie w witrynie IMGW-PIB oraz
w Miesięcznym Biuletynie PSHM.
Służba hydrologiczno-meteorologiczna
realizowała również pomiary i badania
w strefie brzegowej Bałtyku i na morzu,
wykorzystując eksploatowany wspólnie
z Morskim Instytutem Rybackim morski
statek badawczy r/v Baltica oraz specjalną
jednostkę pływającą o nazwie „Littorina”.
Sieć etatowa
Stan etatowej sieci hydrologiczno-meteorologicznej IMGW-PIB w grudniu
2012 r. był następujący:
Nazwa jednostki
Stacje meteorologiczne I rzędu – wysokogórskie obserwatoria meteorologiczne
Stacje meteorologiczne I rzędu – stacje
hydrologiczno-meteorologiczne (synoptyczne)
Stacje meteorologiczne II rzędu – stacje hydrologiczno-meteorologiczne (synoptyczne z
ograniczonym programem pomiarowym)
Stacje meteorologiczne II rzędu – automatyczne stacje synoptyczne
Stacje meteorologiczne III rzędu – stacje
klimatologiczne
Stacje pomiarów aerologicznych
Liczba
2
51
2
7
4
3
Stacje hydrologiczne
3
Radary meteorologiczne
8
W 2012 r. wykonywano pomiary i obserwacje na 62 stacjach hydrologicznometeorologicznych. Z dniem 1.01.2012 r.
stacja synoptyczna I rzędu SHM Częstochowa zmieniła status na stację synop-
tyczną II rzędu. Obecnie, na tej stacji
pomiary i obserwacje wykonywane są
przez pracowników etatowych w trybie
12-godzinnym, w godzinach 6-18 UTC.
W pozostałym czasie stacja synoptyczna
SHM Częstochowa działa w trybie automatycznym. W sumie wykonano 544 608
kompleksowych pomiarów meteorologicznych, m.in. ciśnienia, temperatury
i wilgotności powietrza, temperatury gruntu, prędkości i kierunku wiatru, opadu,
widzialności, wysokości podstawy chmur,
czasu trwania usłonecznienia, obserwacji
zjawisk atmosferycznych. Na wszystkich
stacjach wykonywano pomiary temperatury i wilgotności powietrza, ciśnienia,
parametrów wiatru, usłonecznienia, opadu
oraz widzialności, wykorzystując zainstalowane automatyczne systemy pomiarowe. Dane pomiarowe są przekazywane liniami telemetrycznymi do komputera zainstalowanego na stacji, który
umożliwia wizualizację bieżących warunków meteorologicznych na jednym ekranie oraz za pomocą zainstalowanego na
nim oprogramowania wspomaga obserwatora przy redakcji depeszy SYNOP.
Obserwator w każdej chwili ma wgląd do
zebranych danych w postaci wykresów
i zestawień oraz danych archiwalnych.
Stacje w Ostrołęce, Zamościu, Szczecinku, Przemyślu, Kołobrzegu (nabrzeże),
Resku i Lęborku oraz stacja zlokalizowana na platformie wydobywczej Petrobaltic
Beta na Morzu Bałtyckim (w odległości
ok. 70 km od lądu) pracowały w trybie
całkowicie automatycznym, rejestrując
wszystkie zmierzone parametry.
W 2012 r. zakończono budowę nowej
stacji SHM Elbląg-Milejewo, budynku
garażowo-gospodarczego
wraz
z wyposażeniem i zagospodarowaniem
terenu oraz modernizację budynku stacji
SHM Zakopane, który będzie pełnił również rolę bazy Ośrodka NaukowoSzkoleniowego PSHM. Wykonywane
były też modernizacje i remonty budynków
stacji
hydrologicznometeorologicznych: Świnoujście, Łeba,
Białystok, Mława, Hel, Legnica, Sulejów,
Kłodzko, Kielce-Suków, Opole, LublinRadawiec, Słubice a także budynku Oddziału we Wrocławiu, budynku Oddziału
w Poznaniu, oraz Stacji Pomiarów Aerologicznych we Wrocławiu. Kontynuowano rozbudowę budynku „B” Oddziału
w Krakowie oraz modernizację WOM
Śnieżka. Modernizacji poddano również
system monitoringu i zabezpieczeń stacji
ASS Lębork i stacji klimatologicznej Hala
Gąsienicowa, wieżę radaru meteorologicznego w Legionowie oraz infrastrukturę techniczną systemu wykrywania i lokalizacji wyładowań atmosferycznych PERUN.
Ponadto wykonano remonty stanowisk
wodowskazowych, które uległy zniszczeniu w
czasie wezbrań stanów wód
w rzekach. W przypadku części stacji
meteorologicznych niezbędne było przeniesienie ich w odpowiednią lokalizację,
gwarantującą zachowanie reprezentatywności wykonywanych pomiarów i obserwacji.
Wybudowano 8 nowych, hydrologicznych i meteorologicznych, automatycznych stacji telemetrycznych oraz nową
wieżę do pomiaru prędkości i kierunku
wiatru na SHM Łeba. Rozpoczęty został
program budowy radaru meteorologicznego na terenie województwa opolskiego,
w zakresie przygotowania niezbędnej
dokumentacji
projektowo-technicznej.
Wykonano 7521 pomiarów przepływu
oraz określono związek stan-przepływ.
Opracowano również wyniki pomiarów
z około 100 limnigrafów. W 2012 r. wykonano szereg pomiarów przy niskich
stanach wód, co pozwoliło na dokładniejsze określenie krzywych natężenia przepływu w niskich ich zakresach.
Sieć ryczałtowa (nieetatowa)
Stan ryczałtowych sieci pomiarowych
IMGW-PIB przedstawiono w tabelach.
Wyniki wszystkich pomiarów i obserwacji zostały zweryfikowane i przygotowane
do dalszego przetwarzania.
Na stacjach meteorologicznych III
rzędu eksploatowano stacje automatyczne
MAWS 301K wyposażone w czujniki do
pomiarów temperatury powietrza, wilgotności, kierunku, prędkości wiatru oraz
opadu. Na stacjach z funkcją telemetryczną eksploatowano urządzenia SUTRON
z czujnikami do pomiarów: stanu i temperatury wody, temperatury powietrza, wilgotności, kierunku i prędkości wiatru oraz
opadu. Wszystkie czujniki są wzajemnie
kompatybilne i podlegają okresowemu
wzorcowaniu w Centralnym Laboratorium Aparatury Pomiarowej IMGW-PIB.
Stan ryczałtowej sieci stacji meteorologicznych (grudzień 2012)
Liczba
56
150
987
Rodzaj stacji
Stacje klimatologiczne III rzędu
Stacje klimatologiczne IV rzędu
Stacje opadowe V rzędu
Stan ryczałtowej sieci stacji hydrologicznych
(grudzień 2012)
Rodzaj stacji
Stacje wodowskazowe: I-IV rzędu
Stacje wód podziemnych V rzędu – codzienne
Stacje wód podziemnych VI rzędu – tygodniowe
Stacje limnologiczne
Stacje ewaporometryczne:
Liczba
912
41
2
93
16
Stacje aerologiczne
Realizacja w 2012 r. programu pomiarów aerologicznych (PTUiW):
Legionowo Łeba Wrocław
Program pomiarowy PTU
Liczba sondaży
% wykonania
00 i 12 UTC
732 732
732
100 100
100
Osiągnięte wysokości sondaży [km]
Średnia roczna
31,0 30,8
31,2
Osiąganie poziomu 10 hPa
87
87
92
(% w stosunku do liczby dni)
Sprzęt i aparatura pomiarowa w sieci stacji
hydrologicznych i meteorologicznych
Stan infrastruktury IMGW-PIB w zakresie pozyskiwania danych meteorologicznych i hydrologicznych jest na poziomie przodujących służb europejskich.
Zakupione w 2012
r. przyrządy
i urządzenia pomiarowe charakteryzują
się wysokimi parametrami technicznymi.
Stosując je, IMGW-PIB gwarantuje najlepszą jakość pozyskanych danych. Jednocześnie ułatwiają one pracę hydrologiczno-meteorologicznej służby pomiarowo-obserwacyjnej i zwiększają jej wydajność, wymagając szczególnej dbałości,
a także wysokich kwalifikacji personelu
obsługującego. Listę nabytych przyrządów u urządzeń przedstawiono w tabeli.
W 2012 r. kontynuowano proces modernizacji służby limnologicznej. Kolejny
etap prac obejmował organizację pomiarów bilansowych na Jeziorze Kunickim
oraz wyposażenie kolejnych stacji limnologicznych w automatyczną aparaturę
pomiarową. Powyższe jezioro znajduje
się w okolicy Stacji HydrologicznoMeteorologicznej Legnica, dzięki czemu
przy obliczaniu parowania z powierzchni
jeziora będzie można opierać się na reprezentatywnych danych meteorologicznych,
pochodzących z pobliskiej stacji synoptycznej.
W 2012 r. kontynuowano proces wyposażania personelu PSHM w sprzęt
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Specjalistyczna aparatura i sprzęt pomiarowy wymagały przeszkolenia pracowników z zakresu ich obsługi.
Rodzaj urządzenia
Klatka meteorologiczna
Dach do klatki meteorologicznej
Podziały wodowskazowe (kpl.)
Łaty wodowskazowe (kpl.)
Termometr meteorologiczny zwykły
Termometr meteorologiczny maksymalny
Termometr meteorologiczny minimalny
Liczba
49
37
1220
230
160
106
276
Termometr hydrologiczny (wodny)
Oprawa termometru hydrologicznego
Trzymadło termometru minimalnego przy gruncie
Trzymadło do termometrów w klatce meteorologicznej
Trzymadło do czujnika temperatury i wilgotności
w klatce meteorologicznej
Śniegowskaz przenośny 1,0 m
Deska do pomiaru śniegu świeżo spadłego
Kabel zasilająco-transmisyjny do ADCP (5 m)
Odbiornik GPS NovAtel do ADCP
Niwelator laserowy
Rejestratory cyfrowe SUTRON
Deszczomierz Hellmanna
Deszczomierze z ogrzewaniem
Deszczomierze bez ogrzewania
Czujniki kierunku i prędkości wiatru
Czujniki hydrostatyczne stanu wody
Czujniki bąbelkowe stanu wody
Czujniki pływakowe stanu wody
Czujniki radarowe stanu wody
Limnigraf cyfrowy
Czujniki do pomiaru grubości pokrywy śnieżnej
Czujniki limnimetryczne
Urządzenia do pomiaru wysokości podstawy
chmur
Upgrade cyfrowego odbiornika radaru meteorologicznego w Poznaniu
Klistron do radaru meteorologicznego
Automatyczne stacje meteorologiczne
Przepływomierze profilujące ADCP zintegrowane
z systemem GPS RTK
Części zamienne do automatycznych stacji
hydrologicznych i meteorologicznych z funkcją
telemetrycznego przekazu
Części zamienne radarów meteorologicznych
Części zamienne do automatycznych stacji
meteorologicznych MAWS
Urządzenia do transmisji danych pochodzących
z aktynometrycznego Systemu pomiarowego
Nawigacja samochodowa z automapą
Małe pontony (zwijane)
Przyczepy podłodziowe lekkie
Zaburtowy silnik spalinowy
Mierniki elektryczne
141
32
46
37
51
150
150
6
2
12
23
66
8
26
60
300
20
5
5
16
20
6
4
1
1
3
2
zestaw
zestaw
zestaw
zestaw
26
11
2
1
6
Aparatura i przyrządy pomiarowe oraz
sprzęt pomocniczy, w które jest wyposażona sieć pomiarowo-obserwacyjna, podlegają naturalnemu procesowi zużycia,
uszkodzeniom, muszą być nie tylko naprawiane i kontrolowane ale również
okresowo wymieniane. Za sprawność
przyrządów i aparatury pomiarowej
w oddziałach terenowych odpowiadają
pracownicy działów służby pomiarowoobserwacyjnej i działów serwisu systemów pomiarowych. Za zgodność wskazań aparatury ze wzorcami metrologicznymi – Centralne Laboratorium Aparatury
Pomiarowej.
Naziemny system teledetekcyjny – sieć
POLRAD i PERUN
W roku 2012 sieć radarów
meteorologicznych POLRAD składała się
z
8
dopplerowskich
radarów
meteorologicznych.
W
jej
skład
wchodziły radary 3 typów, wszystkie
produkcji niemieckiej firmy Gematronik
(obecnie Selex Systems Integration).
Radary
zainstalowane
w
Ramży
i Pastewniku
w latach
2009-2010,
posiadają funkcję podwójnej polaryzacji.
Pozwala ona na rozróżnienie typu opadu
jedynie na podstawie pozyskiwanych
danych radarowych.
Dane zbierane przez radary były
przesyłane łączem IP VPN do Ośrodka
Teledetekcji Naziemnej, gdzie tworzona
jest lista około 40 różnych produktów
radarowych
dedykowanych
dla
konkretnych odbiorców (meteorolodzy,
hydrolodzy, porty lotnicze, zarządcy dróg,
centra kryzysowe, itp.). Radarowa mapa
zbiorcza jest dostępna dla wszystkich
zainteresowanych na stronie internetowej
www.pogodynka.pl.
Od października 2011 r. nadzór
serwisowy
nad
siecią
radarów
meteorologicznych POLRAD przejął,
stworzony w tym celu, zespół serwisowy
Ośrodka Teledetekcji Naziemnej. Do
obowiązków serwisu należą regularne
prace serwisowe i kalibracyjne urządzeń
radarowych oraz interwencje naprawcze
na uszkodzonych stacjach. Dzięki
wszechstronnemu
przygotowaniu
i całościowemu
podejściu
do
problematyki
monitorowania
i erwisowania urządzeń radarowych
udało się w tak krótkim czasie osiągnąć
nienotowany do tej pory poziom
niezawodności radarów.
W roku 2012 rozpoczęto prace
naprawcze
części
do
radarów
meteorologicznych
w
stworzonym
w OTN laboratorium elektronicznym.
Samodzielne naprawianie części pozwoli
na znaczne oszczędności funduszy
przeznaczonych
na
naprawy.
W następnych latach konieczne jest
stopniowe doposażenie laboratorium
w celu umożliwienia przeprowadzania
napraw o dużym stopniu skomplikowania.
W 2012 r. pojawiły się nowe linie
zakłóceń na obrazie radarowym ze stacji
w Poznaniu, Gdańsku i Rzeszowie.
Trwają prace mające na celu wykrycie
i eliminację źródeł zakłóceń.
Rainbow (produkty dla każdego radaru osobno):
Suma opadu
Odbiciowość maksymalna w rzucie z góry i z boków
Wodność scałkowana w pionie
Wysokość wierzchołka echa
Natężenie opadu
Przekrój na stałej wysokości (rozszerzony)
Odbiciowość średnia w danej warstwie
Prędkość wiatru radialnego w funkcji azymutu
Profil pionowy wiatru
Pole wiatru na tle odbiciowości
Wskaźnik groźnych zjawisk
Mezocyklony
Poziomy gradient wiatru
Pionowy gradient wiatru
Turbulencje
Natężenie opadu
Przekrój pionowy odbiciowości
Technika wiatru jednorodnego
Produkty tworzone testowo w oparciu na danych
dwupolaryzacyjnych:
Klasyfikacja hydrometeorów
Natężenie opadu poprawione o dane z podwójnej
polaryzacji
PHiDP i KDP
Korekcja tłumienia oparta na technikach podwójnej
polaryzacji
Nimrod (mapa z domeny Europy Środkowej)
Analiza rozpoznawania zjawisk
Prognoza 6 godzinna rozpoznawania zjawisk
Analiza prawdopodobieństwa wystąpienia śniegu
Prognoza prawdopodobieństwa wystąpienia śniegu
Problem zakłóceń staje się większy
i groźniejszy ze względu na coraz
powszechniejsze użytkowanie urządzeń
do bezprzewodowej transmisji danych
(Internet), wykorzystujących częstotliwości radarowe. Urządzenia te często nie
posiadają
wymaganych
prawem
zabezpieczeń,
chroniących
innych
użytkowników pasma przed zakłócaniem.
Problem
niezwykle
poważnych
zakłóceń obrazu radarowego pojawił się
w związku z rozbudową Terminala Portu
Lotniczego w Gdańsku. Bezpośrednia
bliskość i wysokość, przewyższająca
rozmiary wieży radarowej, spowodują
utratę możliwości pracy operacyjnej tego
obiektu.
W ramach umowy podpisanej z firmą
Selex Systems Integration wymieniony
został odbiornik cyfrowy, procesor sygnału oraz procesor sterujący pracą radaru
meteorologicznego w Poznaniu.
W roku 2012 IMGW-PIB wraz
z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej
województw
śląskiego,
opolskiego
i dolnośląskiego
prowadził
prace
przygotowawcze,
mające
na celu
lokalizację
nowej
stacji
radaru
meteorologicznego w województwie
opolskim.
Planowe
zakończenie
wszystkich
prac
związanych
z tą
inwestycją powinno nastąpić w 2014 r.
W 2012 r. dostępne były produkty z 8
stacji radarowych oraz radarowa mapa
zbiorcza. Mapa zbiorcza dostępna była
dla każdego użytkownika w sieci Internet,
natomiast pozostałe, bardziej szczegółowe
produkty, udostępniane są wszystkim
statutowym
użytkownikom
danych
radarowych, po wypełnieniu stosownej
deklaracji.
W 2012 r. system PERUN składał się
z 9 sensorów działających w dwóch
zakresach częstości. Dane były przesyłane
za pomocą sieci WAN do Ośrodka
Teledetekcji Naziemnej IMGW-PIB
w Warszawie. Dane wynikowe były
udostępniane użytkownikom (LSM, biura
prognoz i obserwatorzy stacji PSHM) za
pomocą terminali LTS2005, prezentację
w Systemie Obsługi Klienta (SOK) oraz
prezentację na stronie internetowej
www.pogodynka.pl.
W roku 2012 system PERUN
zarejestrował
1 761 182
wyładowań
wszystkich typów, z czego 832 864
stanowiły
wyładowania
chmurowe,
40 367 wyładowania doziemne dodatnie,
840 657 wyładowania doziemne ujemne.
W ubiegłym roku zakończono projekt
modernizacji jednostki centralnej systemu
PERUN.
Nowa
wersja
jednostki
centralnej
TLP
(Total
Lightning
Processor) przeszła pozytywnie testy
OAT (Operational Acceptance Test). TLP
działa równolegle ze starą jednostką SCM
(Safir Central Module). W ten sposób
archiwizowane są dwa zestawy danych.
Takie rozwiązanie zostało zastosowane,
aby zachować informacje umożliwiające
zszycie dwóch serii pomiarowych,
pochodzących ze starego i nowego
systemu. Po przeanalizowaniu danych
obliczanych przez nową jednostkę TLP
z sezonu burzowego 2012 r., producent
wprowadził poprawki zmniejszające ilość
błędnych danych.
W 2012 r. przystąpiono do realizacji
projektu rewitalizacji sieci PERUN,
wypełniając
zalecenia
po
przeprowadzonych
w
2011
r.
ekspertyzach
budowlanych
całej
infrastruktury
systemu
PERUN.
Wymienione zostały dwa maszty systemu
PERUN (w Olsztynie i Sandomierzu)
oraz przeprowadzono szereg mniejszych
prac na innych stacjach.
Projekt zagęszczenia sieci
Na podstawie opracowanego w 2011 r.
projektu zagęszczenia sieci systemu
PERUN, w 2012 r. przystąpiono do jego
realizacji. Rozpoczęto przygotowania
i budowę infrastruktury niezbędnej do
instalacji i uruchomienia 4 nowych
sensorów systemu detekcji, które
włączone zostaną do pracy operacyjnej
systemu. Planowany termin uruchomienia
dodatkowych stacji to rok 2013.
W 2012 r. system PERUN udostępniał
informacje
o
zarejestrowanych
wyładowaniach
atmosferycznych,
prezentując je w formie danych
graficznych zawierających informację
o lokalizacji wyładowań doziemnych,
gęstości wyładowań oraz śledzenia
komórek burzowych. Mapy graficzne
zawierały informacje o zarejestrowanych
wyładowaniach
doziemnych
w sześciostopniowej palecie barwnej
i rozdzielczości czasowej 30 min. Typowa
częstotliwość tworzenia map w formacie
graficznym to 5 minut, a dostęp do tych
produktów
realizowany
był
za
pośrednictwem strony internetowej dla
każdego użytkownika oraz systemu SOK
dla użytkowników w IMGW-PIB.
Wszystkie
Biura
Prognoz
Meteorologicznych oraz Lotniskowe
Stacje
Meteorologiczne
zostały
dodatkowo wyposażone w terminale
z oprogramowaniem
LTS2005.
Oprogramowanie to służy do stałego
monitorowania elektryczności atmosfery
w zasięgu działania systemu PERUN,
a informacje
o
wszystkich
zarejestrowanych przez system PERUN
wyładowaniach
atmosferycznych
aktualizowane są z jednosekundowym
krokiem czasowym.
Informacje
o
zarejestrowanych
wyładowaniach dostępne były również
w formacie tekstowym. Dane, zawierające
informacje szczegółowe o wszystkich
zarejestrowanych przez system PERUN
wyładowaniach, udostępniane były za
pośrednictwem systemu SOK wszystkim
użytkownikom,
którzy
wypełnili
stosowną deklarację.
Awarie w roku 2012 były usuwane
wyłącznie przez grupę serwisową systemu
PERUN, przy wykorzystaniu posiadanych
części zamiennych.
Ponadto w tym okresie, na podstawie
zgromadzonych danych pomiarowych
systemu PERUN, opracowano 125
ekspertyz potwier-dzających wystąpienie
wyładowań
atmosferycznych
w określonych lokalizacjach.
Projekt europejski: INCA-CE Integrated
Nowcasting through Comprehensive
Analysis Central Europe
Projekt,
koordynowany
przez
austriacką
służbę
meteorologiczną
ZAMG, ma na celu stworzenie środkowoeuropejskiego systemu INCA przeznaczonego do nowcastingu danych meteorologicznych, w tym opadów. W OTN
w ramach grantu MNiSzW opracowano w
latach 2009-2011 algorytmy nowcastingu
uwzględniającego opady konwekcyjne, w
tym ich ewolucję. Na potrzeby projektu
INCA-CE prowadzono prace nad
rozwojem algorytmów: wykrywania
konwekcji
na
podstawie
różnych
pomiarów teledetekcyjnych, podziału pola
konwekcji na poszczególne komórki
konwekcyjne, ekstrapolacji pola opadu
oraz śledzenia ruchu poszczególnych
komórek konwekcyjnych. Algorytmy te
zostały włączone do modułu SCENE,
który będzie współpracował z modelem
INCA-PL. Uruchomiono testową wersję
tego modułu na serwerze wirtualnym,
pracującą w czasie rzeczywistym.
Grant badawczy własny NCN Rozwój
metod przetwarzania trójwymiarowych
danych radarowych dla zastosowań
w numerycznych prognozach pogody
Prace nad projektem zostały
zakończone. We współpracy z ICM UW
opracowano
metodę
asymilacji
radarowych
danych
do
modelu
meteorologicznego
COAMPS
oraz
przeprowadzono analizę jakości prognoz.
Temat wymaga dalszych badań.
System wyznaczania i wizualizacji
zagrożeń meteorologicznych dla służb
ruchu lotniczego MeteoFlight
Zostały wykonane następujące prace
związane z systemem MeteoFlight:
 udoskonalenie algorytmów korekt
wolumów
danych
radarowych
odbiciowości wykorzystywanych przy
wyliczaniu
produktu
Wskaźnika
Zagrożenia,
 opracowanie nowej wersji i instalacja
menedżera usługi do generowania
danych w formacie ASTERIX i ich
transmisji do systemu PEGASUS 21,
 prowadzono prace nad nowymi
modułami
uwzględniającymi
dodatkowe
zjawiska
stanowiące
zagrożenie dla lotnictwa, m.in.
oblodzenie.
BALTRAD+ Zaawansowana sieć radarów
meteorologicznych dla regionu Morza
Bałtyckiego
W ramach WP3 pracowano nad
rozwojem algorytmów wchodzących
w skład pakietu RADVOL-QC: BROAD
– ocena rozszerzania się wiązki
radarowej, SPIKE – usuwanie geometrycznych ech nieopadowych (np.
z zewnętrznych
anten
nadawczych),
NMET – usuwanie ech nieopadowych
(biologicznych, anomalnej propagacji),
SPECK – usuwanie ech typu speck,
BLOCK – korekta blokowania wiązki
radarowej (częściowego i całkowitego),
ATT – korekta tłumienia wiązki
w opadzie. Przeprowadzono integrację
pakietu z oprogramowaniem RAVE.
Rozpoczęto prace nad dalszymi
algorytmami: QI_TOTAL – wyznaczanie
końcowego wskaźnika jakości danych,
GROUND – estymacja pola opadu na
powierzchnię
gruntu,
CONV
–
wyznaczania obszarów występowania
konwekcji.
W toku prac WP4 koordynowano
współpracę
w ramach
projektu
BALTRAD+
z
końcowymi
użytkownikami danych radarowych.
Opracowano raport Draft of catalogue of
radar-based products which end-users
are interested in. Zorganizowano forum
użytkowników danych radarowych (User
Forum 1) w maju 2012 r. w Krakowie,
składające się z części technicznej oraz
części dotyczącej wymiany i zastosowań
danych radarowych.
Ośrodek Teledetekcji Satelitarnej
W roku 2012 Ośrodek Teledetekcji
Satelitarnej w Krakowie prowadził odbiór
i przetwarzanie danych z satelitów geostacjonarnych: METEOSAT-7, 8 i 9 oraz
pośrednio z: GOES-E, GOES-W,
MTSAT2 oraz z satelitów polarnych:
NOAA-16,17,18,19, METOP-A, FengYun-1D. Produkty satelitarne zasilały systemy wizualizacji i animacji LEADS
i VMET zlokalizowane w biurach prognoz meteorologicznych i lotniskowych
biurach meteorologicznych. Ponadto były
wykorzystywane przez systemy: System
Obsługi Klienta, NIMROD, stronę
www.pogodynka.pl, baltyk.pogodynka.pl,
wewnę-trzna stronę Intranetową, kioski
multimedialne IMGW-PIB. Operacyjnie
generowane było ponad 111 000 produktów na dobę, w ciągu całego roku do systemów IMGW-PIB dostarczono 2.8 TB
produktów satelitarnych. Poza produktami
operacyjnymi testowo przekazywano
nowe produkty satelitarne dla hydrologii,
celem
analizy
ich
przydatności
w modelowaniu hydrologicznym.
W roku 2012 zakończono rozpoczętą
w 2011 r. modernizację infrastruktury
informatycznej OTS, dzięki czemu uruchomiono odbiór danych z satelitów okołobiegunowych Terra i Aqua oraz z nowego satelity amerykańskiego NPP
umieszczonego na orbicie w październiku
2011 r.
W tym roku wdrożono do operacyjnego działania nowe produkty satelitarne na
potrzeby prognoz hydrologicznych i meteorologicznych: Land-SAF Ewapotranspiracja z krokiem czasowym co 30 min
dla 7 obszarów zlewni Raby, kompozycja
RGB ‘Convection’ do monitoringu zjawisk konwekcyjnych, animacja obrazu
w kanale 10.8µm z RapidScan (co 5 minut) z nałożoną paletą Setvaka.
OTS archiwizował zarówno surowe
dane satelitarne, jak i główne produkty.
Były one wykorzystywane do analizy
sytuacji historycznych oraz do testowania
nowych produktów.
Przeprowadzone szkolenia
1. Szkolenie dla pracowników BPM
i BPH IMGW-PIB dotyczące wykorzystania informacji satelitarnej do
meteorologii.
2. Szkolenie metodą on-line dla synoptyków IMGW-PIB dotyczące produktów
satelitarnych do monitorowania procesów burzowych.
3. Szkoła Meteorologii Lotniczej.
Współpraca z zagranicą
Współpraca z Organizacją EUMETSAT – udział delegatów Polski
(z OTS) w pracach komisji: STG – Komisja Naukowo Techniczna, STG-SWG –
Komisja Naukowa, STG-OPSWG – Komisja ds. Operacyjnych, DPG – Komisja
ds. Polityki Udostępniania Danych.
Współpraca ze Światową Organizacją
Meteorologiczną – udział w pracach
CAgM Task Team (Komisja Agrometeorologii).
1.3 System przesyłania danych
Systemy teleinformatyczne stosowane
w IMGW-PIB służą przede wszystkim do
zbierania danych z sieci obserwacyjnopomiarowej, sieci posterunków telemetrycznych, sieci wyładowań atmosferycznych, sieci radarów meteorologicznych
IMGW-PIB oraz ostrzegania o niebezpiecznych zjawiskach jednostek administracji państwowej.
Służą także wymianie informacji meteorologicznych w ramach międzynarodowej sieci łączności GTS (Global Telecommunication System) oraz wymianie
informacji i produktów pomiędzy jednostkami terenowymi IMGW-PIB.
Wszystkie informacje oraz produkty
zgromadzone i przetworzone w systemach
łączności IMGW-PIB służą osłonie gospodarki narodowej przed niebezpiecznymi zjawiskami i klęskami żywiołowymi.
Na systemy teleinformatyczne, zapewniające ciągłość realizacji obowiązków statutowych, składają się:
1. Łącza teletransmisyjne międzynarodowe, służące wymianie danych hydro-meteorologicznych,
prognoz,
ostrzeżeń oraz
innych informacji
w Globalnym Systemie Telekomunikacyjnym pomiędzy Regionalnymi
i Narodowymi Centrami Meteorologicznymi.
Globalny System Telekomunikacyjny
(GTS), wchodzący w skład Światowej
Służby Pogody (World Weather Watch), stanowi zbiór środków łączności
i aplikacji dla zbierania, wymiany
i dostarczania danych obserwacyjnopomiarowych z Globalnego Systemu
Obserwacji (GOS). Przekazuje również podstawowe informacje uzyskane
ze
Światowych,
Regionalnych
i Narodowych Centrów Meteorologicznych. Pozwala to na zabezpiecze-
nie operacyjnych potrzeb służb państw
członków WMO. GTS obejmuje obwody i centra. Sieć obwodów składa
się z Głównego Obwodu Światowego
(MTC) i jego odgałęzień, oraz z Regionalnych i Narodowych Sieci Telekomunikacji Meteorologicznej. Częścią GTS są też urządzenia do zbierania i przekazywania danych z międzynarodowych statków meteorologicznych, urządzenia przekazujące dane
drogą radiową i obwody satelitarne.
Główny Obwód Światowy, jego odgałęzienia oraz Regionalne Sieci, pracują
segmentami na zasadzie „odbiór
i przekazanie dalej”, wg ustalonych
reguł określających minimalny zakres
przekazywanej informacji.
2. Łącza teletransmisyjne krajowe podstawowe i zapasowe, łączące sieci lokalne (LAN) w ośrodku centralnym,
ośrodkach regionalnych, lotniskowych
stacjach
meteorologicznych
oraz stacjach
hydrologicznometeorologicznych w rozległą sieć
komputerową (WAN).
Służą m.in.:
 zbieraniu danych z sieci obserwacyjno-pomiarowej IMGW-PIB,
 przekazywaniu danych z sieci posterunków telemetrycznych,
 zbieraniu danych z systemu wyładowań atmosferycznych,
 przesyłaniu informacji, ostrzeżeń
o niebezpiecznych zjawiskach pomiędzy jednostkami terenowymi,
 zbierania danych i informacji z sieci 8 radarów meteorologicznych
(Rzeszów, Pastewnik, Brzuchania,
Świdwin, Poznań, Gdańsk, Ramża,
Legionowo).
Sieć WAN IMGW zbudowana
w technologii IPVPN (IP Virtual
Private Network) / MPLS (ang. Multi
Protocol Label Switching) połączyła
w sieć WAN 84 lokalizacje. Dla
głównych lokalizacji łącza zrealizowano w technologii VPLS (Virtual
Private LAN Service), umożliwiającej
wykorzystanie dużej przepustowości
transmisji z małymi opóźnieniami dostarczania danych. Instytut wdrożył
wysoko wydajną sieć łączącą wszystkie główne lokalizacje.
3. Łącza dostępowe do Internetu, służące
przekazywaniu informacji i ostrzeżeń
hydro--meteorologicznych odbiorcom
zewnętrznym oraz umożliwiające dostęp do ww. informacji zamieszczonych na portalach publicznych
IMGW-PIB. Łącza satelitarne służące
do odbioru danych satelitarnych z satelity meteorologicznego EUMETSAT
oraz danych przeznaczonych na osłonę
lotnictwa (SADIS).
4. Telefonia komórkowa umożliwiająca:
 zbieranie danych z sieci posterunków telemetrycznych IMGW-PIB
– GPRS,
 wymianę informacji pomiędzy jednostkami terenowymi,
 konsultacje jednostek terenowych z
jednostką centralną,
 mobilny zdalny dostęp do infrastruktury
teleinformatycznej
IMGW
 zbieranie danych z posterunków
obserwacyjno-pomiarowych
nie
wchodzących w system łączności
krajowej,
 przekazywanie informacji, ostrzeżeń o niebezpiecznych zjawiskach
do Centrów Kryzysowych i jednostek administracji państwowej.
5. Radiolinie służące do:
 zbierania danych z sieci posterunków telemetrycznych IMGW-PIB
nie objętych zasięgiem telefonii
komórkowej,
 otrzymywania wyników obliczeń
prognostycznego modelu meteorologicznego Aladin,
6. Telefonia stacjonarna służąca:
 wymianie informacji pomiędzy
jednostkami terenowymi, w tym
realizacji cyklicznych audio konferencji służb meteorologicznych,
 konsultacjom jednostek terenowych z jednostką centralną
 zbieraniu danych z posterunków
obserwacyjno-pomiarowych
nie
wchodzących w system łączności
krajowej,
 przekazywaniu informacji, ostrzeżeń o niebezpiecznych zjawiskach
do Centrów Kryzysowych i jednostek administracji państwowej.
7. System Transmisji Danych (DTS)
IMGW-PIB, który zapewnia:
 jednolitość korporacyjnej sieci rozległej, na którą składają się jednostki terenowe IMGW-PIB,
 łącza z zabezpieczeniem rezerwowej drogi transmisji na wypadek
awarii systemu,
 dużą przepustowość łączy miedzy
głównymi lokalizacjami,
 ujednoliconą operacyjną bazę danych i produktów na użytek
wszystkich jednostek organizacyjnych
służby
hydrologicznometeorologicznej;
 jednolitą numerację systemu telefonicznego;
 dopasowanie do pracy w Globalnym Systemie Telekomunikacyjnym WMO przez zastosowanie
w nim tych samych protokołów
i standardów transmisji,
 wymianę danych między DTS
IMGW-PIB a organami admini-
stracji państwowej i innymi użytkownikami,
 integrację systemów:
- transmisji danych automatycznego systemu monitoringu hydrologicznometeorologicznego,
- obserwacji radarowych, detekcji burz i obserwacji naziemnych.
8. System Obsługi Klienta (SOK) – uniwersalna platformą sprzętowa, systemowa i aplikacyjna, zawierająca m.in.
produkty
meteorologiczne
i hydrologiczne. Zapewnia standaryzowany dostęp do tych produktów,
niezależny od stosowanej przez użytkownika
platformy
sprzętowoprogramowej. Jest hurtownią plików
działającą w systemie całodobowym
przez cały rok. Jego nadrzędnym zadaniem jest zbieranie wszelkiego typu
informacji nt. aktualnych i prognozowanych warunków pogodowych od
producentów, gromadzenie ich w bazach danych i przekazywanie produktów do odbiorców. Dostęp do bazy
produktów i danych w SOK jest możliwy przez komutowane łącza telefoniczne, dzierżawione łącza telekomunikacyjne oraz przez Internet. SOK
jest to hurtownią plików działająca
w systemie 24/7/365 (bez przerwy)
i ma za zadanie:
 pobieranie danych,
 czyszczenie bazy z produktów
przeterminowanych,
 prezentację danych,
 wysyłanie danych do odbiorców,
 raportowanie operacji w bazie.
Najważniejsze funkcje Systemu Obsługi Klienta:
 pobieranie produktów (HTTP, FTP
i LFS) do bazy danych wg harmonogramu,
 edycja produktów,
 wysyłanie produktów wg harmonogramu (FTP, EMAIL, FAX, LP,
CIFS,),
 prezentacja produktów przez autoryzowany dostęp www lub w ograniczonym zakresie dla użytkowników logujących się jako gość,
 zarządzanie produktami, dostawcami i odbiorcami,
 zapisywanie zdarzeń w plikach
zdarzeń,
W roku 2012 zgromadzono w bazach
SOK i udostępniono poprzez interfejs
www około 1 524 8770 produktów.
Około 2 059 800 produktów zostało
rozesłanych do odbiorców (25 000 000
rozesłań produktów). Średni rozmiar
pobranych produktów zgromadzonych
w bazie to 64 000 bajtów.
9. MHS (Message Handlig System)
WeatherMan – specjalizowana, pracująca zgodnie z wymaganiami WMO,
aplikacja obsługująca użytkowników
międzynarodowych, krajowych, instytutowych i zewnętrznych, której głównymi zadaniami jest:
 zbieranie i dystrybucja danych
z krajowej sieci obserwacyjnopomiarowej,
 zbieranie i dystrybucja danych
z Globalnej Sieci Telekomunikacyjnej WMO,
 redakcja biuletynów SYNOP,
TEMP, PILOT, METAR i TAF,
 kontrola merytoryczna i formalna
w/w depesz,
 tworzenie operacyjnej bazy danych
meteorologicznych i lotniczych,
 kodowanie/dekodowanie danych
do/z formatu BUFR.
10. Klaster obliczeniowy AURA służy
obliczaniu wyników prognostycznych
modeli meteorologicznych: niemieckiego LM COSMO (operacyjnie) oraz
francuskiego ALADIN (nieoperacyjnie). Operacyjne obliczenie wyników
modelu Aladin wykonywane jest
w Cyfronecie, a wyniki przekazywane
są do IMGW-PIB drogą radiową. Model LM COSMO jest przetwarzany
w siatce 14 km na 78 h oraz 7 km na
30 h. Oba modele mają dwa przebiegi
na dobę w obu siatkach za każdym razem. Równoległe wykorzystanie wyników modeli przyczynia się do
znacznej poprawy jakości prognoz
Centrum Informatyki IMGW-PIB stanowi jeden z węzłów łączności Globalnego Systemu Telekomunikacyjnego (GTS)
WMO. Wszystkie służby uczestniczące
w wymianie danych w ramach GTS stosują się do rekomendacji WMO dotyczących protokołów transmisji danych i odpowiedniego wyposażenia. W ramach
współpracy w Globalnym Systemie Telekomunikacji w międzynarodowej wymianie danych, zgodnie z Programem Służby
Pogody, otrzymano około 10 000 000
depesz (depesze synoptyczne, aerologiczne, prognozy, ostrzeżenia, dane hydrologiczne, depesze typu metar, taf, storm,
avio, sigmet, ship), głównie z północnej
półkuli, natomiast około 990 000 depesz
i biuletynów polskich zostało rozesłanych
w ramach wymiany międzynarodowej.
Na zakupionym pod koniec 2009 r.
klastrze obliczeniowym kontynuowano
obliczenia operacyjnego modelu numerycznego COSMO w siatce 7 km i semioperacyjnego w siatce 2,8 km. Klaster
obliczeniowy, wraz z systemem kolejkowania i monitorowania pracy, służy do
przeprowadzania obliczeń modeli meteorologicznych COSMO DWD oraz ALADIN dla wybranych gęstości siatek domen
oraz maksymalnego wymaganego czasu
obliczeń.
Kontynuowano wdrażanie nowej scentralizowanej wersji systemu LEADS,
służącego do przetwarzania i prezentacji
danych meteorologicznych w biurach
prognoz meteorologicznych i lotniskowych stacjach meteorologicznych.
W ramach projektów telekomunikacyjnych (rozwój sieci transmisji danych)
uruchomiono usługę VPLS (Virtual Private LAN Service), która została wykorzystana m.in. na potrzeby zdalnej pracy
użytkowników Systemu Hydrologii na
bazie centralnej.
Wykonano modyfikację sieci transmisji danych IMGW-PIB IPVPN o łącza
Metro Ethernet.
W ramach konsolidacji infrastruktury
serwerowej:
 kontynuowano prace w systemie monitorowania węzłów sieci lokalnych
i rozległej – Network Node Manager,
a także w systemie monitorowania
środowiska serwerowego i aplikacji –
HP Operations,
 obsługiwano moduł zarządzania incydentem w systemie Service Desk,
 wdrożono moduł zarządzania zasobami informatycznymi oparty o Asset
Manager,
 dokonano rozbudowy skalowalnego
środowiska sprzętowego opartego
o technologię HP Blade System, zarządzanego przez system wirtualizacji
VMware vSphare,
 wykonano modernizację macierzy
dyskowej w Ośrodku Głównym, polegającą na modernizacji jej kontrolerów
wraz z zabezpieczeniem serwisu na
okres 3 lat oraz zakup nowych przestrzeni dyskowych,
 zakupiono i zainstalowano macierze
dyskowe oparte o system operacyjny
Linux na potrzeby baz danych innych
niż Oracle,
 przeprowadzono rozbudowy macierzy
dla Centrów Modelowania Powodziowego,
 uruchomiono środowisko klastrowe
"Dionizos" na potrzeby obliczeń numerycznych w ramach wewnętrznych
projektów IMGW-PIB (np. projekt
„Klimat”, sprawdzalność prognoz
synoptycznych).
W ramach konsolidacji infrastruktury
systemowej (wirtualizacji systemów)
utrzymywano skonsolidowane środowisko wirtualne oparte m.in. o następujące
systemy i aplikacje:
 portale pogodynka.pl i sklep.imgw.pl,
 AFD – system automatycznej dystrybucji plików,
 systemy informacji pogodowej SMS
i SWP,
 NetFlow – system monitorowania
sieci,
 AuditPro – system inwentaryzacji
i infrastruktury IT,
 system Meteo Flight,
 system Sky&Globus – asymilacja
danych pomiarowych do modelu COSMO
 HydroMonitor IMGW-PIB – portal
dla centrów zarządzania kryzysowego
w zakresie zagrożeń powodziowych,
 MHS – wdrożono interface Integracji
danych Sadis2g i AFTN,
 BaltradDEX – system wymiany danych radarowych,
 SeaDataNet – system wymiany danych w ramach projektu SeaDataNet,
 środowisko terminalowe dla systemu
finansowo-księgowego,
 WSUS – serwer dystrybucyjny aktualizacji systemów operacyjnych,
 serwery zadań automatycznych Systemu Hydrologii,
 serwery replikacyjne Systemu Telemetrii.
Dokonano migracji do środowiska
wirtualnego serwerów: systemu telemetrii, systemu hydrologii, systemu PERUN,
obsługujących aplikację Terminal Infor-
macji Meteorologicznej, obsługujących
aplikację baltyk.pogodynka.pl, obsługujących aplikację lsop.imgw.pl.
Uruchomiono i wdrożono wirtualny
serwer zarządzający wraz z zasobami
dyskowymi dla systemu SH2 w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu,
Gdyni i Białymstoku.
W ramach modernizacji infrastruktury
sieciowej:
 wykonano prace rekonfiguracyjne
sieci LAN w Warszawie, Krakowie,
Wrocławiu, Poznaniu, Katowicach,
Białymstoku, Gdyni oraz zainstalowano nowe przełączniki dostępowe,
 wdrożono do pracy operacyjnej nowe
urządzenia zabezpieczające typu FIREWALL,
 uruchomiono
akceleratory
sieci
w technologii RIVERBED,
 uruchomiono nowy kanał dostępowy
do sieci IMGW-PIB typu VPN,
 wykonano prace konfiguracyjne sieci
dla nowo wybudowanej serwerowni,
W ramach zmiany lokalizacji Centralnego Biura Prognoz Lotniczych (CBPL)
z lotniska Chopina do budynku A Ośrodka Głównego prowadzono prace nad:
 uruchomieniem terminali ATIS i MIDAS
 przeniesieniem aplikacji, w tym wirtualizacji Terminala Informacji Meteorologicznej,
 instalacją satelitarnego zestawu odbiorczego SADIS2G w nowej lokalizacji CBPL,
 wdrożeniem 5 wersji systemu LEADS
w obszarze MOLC,
 uruchomieniem infrastruktury teleinfomatycznej i aplikacji umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie
służb meteo w LBM Modlin,
 uruchomieniem infrastruktury teleinfomatycznej i aplikacji umożliwiają-
cych prawidłowe funkcjonowanie
służb meteo w LBM Lublin.
W ramach budowy nowych oraz rozwoju już funkcjonujących aplikacji:
 uruchomiono model szybowcowy oraz
zjawiska burzowe w aplikacji AWIACJA ,
 pracowano nad rozwojem aplikacji
klimat.imgw.pl,
 uruchomiono aplikację dla sprawdzalności komunikatów lotniczych TAF
i METAR,
 uruchomiono serwer o nazwie „TORNADO” dla potrzeb prognozowania
niebezpiecznych zjawisk (np. trąb powietrznych) ,
 wprowadzono ewidencję połączeń
fizycznych stacji roboczych w infrastrukturze sieciowej IMGW-PIB poprzez wdrożenie aplikacji Web.
W ramach obsługi EURO2012 uruchomiono kilkaset dystrybucji produktów
do odbiorców UEFA oraz prowadzono
nadzór nad ich prawidłowym dostarczaniem.
Realizowano zakupy licencji na oprogramowanie i sprzęt teleinformatyczny
dla IMGW-PIB.
W I i II kwartale 2012 r. została przeprowadzona analiza potrzeb w zakresie
dostępu do zasobów rejestru publicznego
prowadzonego przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii. 20 kwietnia 2012 r.
IMGW-PIB otrzymał bezpłatny i bezterminowy dostęp do zasobów danych geoprzestrzennych do użytku w zakresie
zadań publicznych.
Kontynuowano prace instalacyjne,
wspomagające i odbiorowe w projekcie
„Komponent C2 – Poprawa osłony przeciwpowodziowej”
realizowanym pod
nadzorem Banku Światowego i mającym
na celu integrację systemów przesyłania,
przetwarzania i udostępniania danych.
Projekt obejmuje modernizację Systemu
Obsługi Klienta i wdrożenie Centralnych
Baz Danych Operacyjnej i Historycznej,
Portalu Wewnętrznego oraz integrację
Systemu Analizy Jakości,
Zgodnie z zarządzeniem nr 11 Dyrektora Naczelnego z dnia 17 lutego 2012 r.
został powołany zespół ds. realizacji projektu „C2.6. Wdrożenie systemu weryfikacji jakości pomiarów H-M i prognoz
hydrologicznych, rozszerzenie funkcjonalności Systemu Obsługi Klienta (SOK)
i wdrożenie Centralnej Bazy Danych
Historycznych“. Aktualny stan zaawansowania projektu to 60%. Zostały wykonane, dostarczone przez Wykonawcę oraz
zweryfikowane przez zespół IMGW-PIB
jak i konsultanta C2.12, dokumenty projektowe oraz dostawy sprzętu, oprogramowania standardowego i oprogramowania dedykowanego wytwarzanego na
rzecz zamawiającego.
W zakresie realizacji projektu odbyło
się około 90 spotkań w formach spotkań
analitycznych, zarządczych i odbiorowych w formie bezpośredniej jak
i w formie telekonferencji.
W ramach Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka kontynuowano
prace nad realizacją projektu Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami w ramach
7 priorytetu Społeczeństwo informacyjne
– budowa elektronicznej administracji,
a także nad wykonaniem studium wykonalności projektu Platforma Informatyczna wspomagająca rozwój systemu prognoz numerycznych i prowadzenie badań
w ramach 2 priorytetu Infrastruktura sfery
B+R (opiniowanie architektury projektu,
tworzenie specyfikacji wymagań, udział
w postępowaniu przetargowym – odpowiedzi na pytania Oferentów, prace analityczne).
Wykonano specyfikację techniczną do
projektu METEO-RISK obejmującego
implementację modeli prognozowania
numerycznego pogody o wysokiej rozdzielczości przestrzennej oraz rozpoczęto
procedurę przetargową w celu wyłonienia
wykonawcy projektu.
Wdrożono i oddano do użytkowania
system „System Ewidencji i Kontroli
Obiektów Piętrzących SEKOP” dla potrzeb Służby Technicznej Kontroli Zapór.
1.4 System prognoz i osłony meteorologicznej
Organizacja systemu
Służba prognoz meteorologicznych
w 2012 r. realizowała zadania związane
z prowadzoną działalnością statutową
i komercyjną. Zadania realizowane były
przez kadrę wykwalifikowanych synoptyków prognoz meteorologicznych ogólnych i prognoz morskich, we współpracujących ze sobą biurach prognoz meteorologicznych wyposażonych w nowoczesne
systemy wspomagające pracę i dostarczające bieżące dane i informacje o stanie
atmosfery.
Osłona meteorologiczna prowadzona
była przez biura prognoz meteorologicznych w oparciu o dane z sieci pomiarowoobserwacyjnej, z sieci telemetrycznej,
z systemów teledetekcji naziemnej i satelitarnej, przy wykorzystaniu wyników
numerycznych modeli prognoz pogody
liczonych w IMGW-PIB. W pracy operacyjnej wykorzystywano dane z Globalnego Systemu Obserwacyjnego i Globalnego Systemu Przetwarzania Danych
WMO. Na podstawie tych danych sporządzano dolne mapy synoptyczne, mapy
topografii barycznej dla głównych powierzchni
izobarycznych
troposfery
i dolnej stratosfery oraz diagramy aerologiczne prezentujące stan atmosfery
w punktach pomiarowych. Analizę, diagnozę i ocenę warunków pogodowych
wykonywano także w oparciu o dane
satelitarne, dane radarowe z systemu
POLRAD, dane pochodzące z systemu
detekcji wyładowań atmosferycznych
PERUN-LTS2005.
Prognozy krótko- i średnioterminowe,
ostrzeżenia meteorologiczne, komunikaty
meteorologiczne i prognozy niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych opracowywane były przy wykorzystaniu wyników numerycznych modeli prognostycznych DWD-GME
oraz liczonych
w IMGW-PIB COSMO-LM i ALADIN.
Wsparciem do opracowania prognoz
średnioterminowych były numeryczne
modele prognoz pogody ECMWF i GFS,
których wyniki prezentowane były przez
system LEADS. Wykorzystywano również produkty analityczne i prognostyczne
Regionalnych i Światowych Centrów
Meteorologicznych WMO, wyniki modeli
globalnych i regionalnych dostępnych
w systemie Światowej Służby Pogody.
Struktura organizacyjna i zasady działania
W obszarze Meteorologicznej Osłony
Kraju, w Pionie Zastępcy Dyrektora ds.
Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej, Głównego Synoptyka, działały następujące komórki organizacyjne, podległe
Operacyjnemu Szefowi Meteorologicznej
Osłony Kraju, które realizowały zadania
zgodnie z następującym zakresem odpowiedzialności:
1. Biuro Meteorologicznych Prognoz
Morskich w Gdyni – województwo
pomorskie i powiat elbląski, z Zespołem w Szczecinie – województwo zachodniopomorskie,
2. Centralne Biuro Prognoz Meteorologicznych w Krakowie – województwo
śląskie, małopolskie, świętokrzyskie,
podkarpackie, lubelskie, z Zespołem
w Białymstoku – województwo podlaskie, warmińsko-mazurskie bez powiatu elbląskiego,
3. Biuro Prognoz Meteorologicznych
w Poznaniu – województwo lubuskie,
wielkopolskie, kujawsko-pomorskie,
łódzkie,
4. Biuro Prognoz Meteorologicznych
i Komercyjnych w Warszawie – województwo mazowieckie,
5. Biuro Prognoz Meteorologicznych we
Wrocławiu – województwo dolnośląskie, opolskie.
Kontynuowano zasadę ścisłej współpracy synoptyków dyżurujących w poszczególnych biurach i dbałości o spójność wydawanych prognoz pogody
i ostrzeżeń meteorologicznych. Dwa razy
w ciągu doby o godz. 11:00 i 22:05 odbywały się ogólnopolskie wideokonferencje synoptyczne, podczas których synoptycy omawiali sytuację prognostyczną,
uzgadniali ogólnopolską prognozę pogody oraz możliwość wydania ostrzeżeń
meteorologicznych.
W ramach współpracy z jednostkami
odpowiedzialnymi za zarządzanie kryzysowe (RCB), wychodząc naprzeciw ich
oczekiwaniom, wydłużono ważność prognozy niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych i rozpoczęto opracowywanie
prognozy z ważnością do 72 godzin.
W zakresie dalszego rozwoju systemu
ostrzeżeń meteorologicznych, w celu
dokładniejszej lokalizacji prognozowanych w ostrzeżeniach niebezpiecznych
zjawisk meteorologicznych, wprowadzono do pracy operacyjnej dodatkowy podział obszaru poszczególnych województw
na
mniejsze
subregiony
z uwzględnieniem zasad zachowujących
granice powiatów. Ostrzeżenia i komunikaty meteorologiczne opracowywane były
dodatkowo dla 47 subregionów wydzielonych na terenie całej Polski. Wprowadzo-
no do systemu obsługi klienta SOK nazwy wszystkich nowoutworzonych dla
subregionów plików.
Kolejnym działaniem związanym
z systemem ostrzeżeń meteorologicznych
było kontynuowanie porządkowania na
poziomie IMGW-PIB dystrybucji produktów standardowych (prognoz krótkoterminowych, prognoz średnioterminowych
i ostrzeżeń meteorologicznych). W celu
zapewnienia poprawności dostarczania
przekazywanych informacji, przygotowano i rozesłano do wszystkich odbiorców
statutowych, wymienionych w rozporządzeniu Ministra Środowiska, ankiety
w celu weryfikacji danych teleadresowych na listach, według których informacje te są rozpowszechniane.
Realizując wnioski i postulaty jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie
kryzysowe, znormalizowano zasady nazewnictwa plików poszczególnych produktów uwzględniając ich rodzaj, obszar
dla którego są opracowywane i ważność.
Do obsługi klientów indywidualnych,
zgłaszających się po informacje pogodową, w dalszym ciągu wykorzystywano
infolinię Synoptyk, która została uruchomiona w 2009 r. Przed okresem letnim
uruchomiono również usługę SMS dla
żeglarzy, którą realizował CBPM Zespół
synoptyków w Białymstoku.
Rok 2012 był w pionie prognoz meteorologicznych czasem wytężonej pracy
nad przygotowaniem kolejnych działań
mających na celu dostarczenie specjalizowanych prognoz i informacji służących
jak najlepszemu wykonaniu zadań wynikających ze statutowych obowiązków
IMGW-PIB.
W okresie od czerwca do września
kontynuowano w Biurze Prognoz Meteorologicznych i Komercyjnych w Warszawie pracę synoptyka na stanowisku do
monitorowania i prognozowania zjawisk
konwekcyjnych – burz i związanych
z nimi opadów deszczu, gradu, porywów
wiatru. Wyniki pracy zespołu, złożonego
ze specjalnie przeszkolonych synoptyków, prezentowane były na serwerze
pogodowym IMGW-PIB pogodynka.pl.
Przedsięwzięcie nadal jest dobrze oceniane zarówno przez osoby korzystające
z informacji zamieszczanych w Internecie, jak i przez synoptyków. Prognozy
i komunikaty opracowywane na stanowisku monitoringu zjawisk konwekcyjnych
były rozpowszechniane do biur w programie ProMet.
Biuro Meteorologicznych Prognoz
Morskich z Zespołem w Szczecinie
w ramach osłony morskiej prowadziło
monitoring warunków meteorologicznych
Bałtyku, polskiej strefy brzegowej, Zalewu Szczecińskiego i Wiślanego, Morza
Północnego i Norweskiego oraz wschodniego Atlantyku. Opracowywano prognozy krótko i średnioterminowe, a w sytuacji przewidywania wystąpienia niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych
wydawano ostrzeżenia.
W 2012 r. kontynuowane były prace
związane z wdrożonym w obszarze hydrologiczno-meteorologicznej
osłony
kraju Systemem Zarządzania Jakością
ISO. Zespół synoptyków kontynuował
rozpoczęte w 2009 r. prace związane
z aktualizacją istniejących i opracowaniem nowych procedur zawierających
opis realizowanych zadań i zasad działania. Przeprowadzone były wewnętrzne
audity sprawdzające spełnienie wymagań
normy PN-EN ISO 9001 : 2009 w zakresie hydrologiczno-meteorologicznej osłony kraju prowadzonej przez poszczególne
biura. W Biurze Prognoz Meteorologicznych we Wrocławiu przeprowadzony
został audyt zewnętrzny przez firmę certyfikującą PCBC.
Meteorologiczna Osłona Lotnictwa Cywilnego (MOLC)
W 2012 r. IMGW-PIB utrzymał Certyfikat Instytucji Zapewniającej Służby
Żeglugi Powietrznej oraz Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością w zakresie
meteorologicznej osłony lotnictwa cywilnego. Instytut pomyślnie przeszedł cykl
auditów
kontrolnych
prowadzonych
w ramach nadzoru bieżącego przez Urząd
Lotnictwa Cywilnego, a także audit Systemu Zarządzania Jakością w MOLC
przeprowadzony przez Polskie Centrum
Badań i Certyfikacji.
Ponad to, niewątpliwym osiągnięciem
było uzyskanie pozytywnego wyniku po
kontroli przeprowadzonej przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotnictwa
(EASA). Agencja dokonała przeglądu
zarówno dokumentacji operacyjnej jak
i SZJ. Ocena wystawiona przez przedstawicieli EASA stanowi potwierdzenie
wysokiego poziomu profesjonalizmu
Instytutu, gwarantującego najwyższy
poziom jakości usług świadczonych na
rzecz osłony meteorologicznej w polskiej
przestrzeni powietrznej.
Do struktury obszaru MOLC włączona
została nowa komórka organizacyjna –
Lotniskowe Biuro Meteorologiczne Lublin. Biuro realizuje osłonę meteorologiczną
lotnictwa
cywilnego
w zakresie dostarczania danych i informacji meteorologicznych na potrzeby
Portu Lotniczego Lublin.
W 2012 r. Meteorologiczną Osłonę
Lotnictwa Cywilnego realizowały następujące komórki:
Meteorologiczne Biura Prognoz:
 Centralne Biuro Prognoz Lotniczych
(Meteorologiczne Biuro Nadzoru)
w Warszawie,
 Centralne Biuro Prognoz Meteorologicznych w Krakowie,
 Biuro Prognoz Meteorologicznych we
Wrocławiu.
Lotniskowe Stacje Meteorologiczne na
lotniskach:
 Warszawa,
 Kraków-Balice,
 Gdańsk,
 Szczecin-Goleniów,
 Bydgoszcz-Szwederowo,
 Wrocław-Strachowice,
 Szczecin-Goleniów,
 Poznań-Ławica,
 Rzeszów-Jasionka,
 Zielona Góra-Babimost,
 Łódź-Lublinek.
Lotniskowe Biuro Meteorologiczne
Lublin.
We wrześniu 2012 r. IMGW-PIB wygrał przetarg nieograniczony ogłoszony
przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej na usługę zapewnienia służby meteorologicznej w zakresie dostarczania danych i informacji meteorologicznych dla
potrzeb Portu Lotniczego WarszawaModlin i Portu Lotniczego Lublin. Zgodnie z Zarządzeniem nr 59/2012 oraz
60/2012 Dyrektora Naczelnego IMGWPIB powołana została nowa komórka
organizacyjna obszaru MOLC Lotniskowe Biuro Meteorologiczne Lublin.
W drugiej połowie roku wykonano
szereg prac służących przeniesieniu Centralnego Biura Prognoz LotniczychMeteorologicznego Biura Nadzoru do
nowej lokalizacji. Biuro, dotychczas znajdujące się w budynku Terminala 1 Portu
Lotniczego im. F. Chopina w Warszawie,
obecnie mieści się w Ośrodku Głównym
IMGW-PIB. Nowe biuro zostało przystosowane do wykonywania pracy operacyjnej przez synoptyków lotniczych według
obowiązujących standardów.
W odpowiedzi na potrzeby użytkowników polskiej przestrzeni powietrznej na
stronie internetowej awiacja.imgw.pl
zostały zamieszczone zobrazowania modeli numerycznych:
 zachmurzenia, temperatury, wiatru
i konwekcji, dedykowanego dla szybowników;
 turbulencji;
 oblodzenia;
 prognozy potencjału burzowego.
Opracowane i opublikowane zobrazowania modeli numerycznych są nowoczesnym narzędziem pozwalającym na
zwiększenie bezpieczeństwa operacji
lotniczych. Potwierdzeniem tego są pozytywne opinie użytkowników strony awiacja.imgw.pl napływające do Instytutu.
Ukończono prace nad anglojęzyczną
wersją strony awiacja.imgw.pl.
Od 13 grudnia została zmieniona długość ważności prognozy TAF dla lotniska
Łódź-Lublinek z 9 do 24 godzin. Prace
odbyły się przy ciągłej współpracy
IMGW-PIB z Urzędem Lotnictwa Cywilnego oraz AUSTROCONTROL. Działania te podjęto w związku z zapotrzebowaniem płynącym od użytkowników polskiej przestrzeni powietrznej.
W ramach usług świadczonych dla
klientów
komercyjnych
pracownicy
IMGW-PIB zapewniali osłonę meteorologiczną licznych zawodów balonowych
i szybowcowych na terenie kraju.
Wzrost wydanych ostrzeżeń lotniskowych wynika z wydawania dedykowanych ostrzeżeń w ramach ścisłej współpracy z SP ZOZ Lotnicze Pogotowie
Ratunkowe oraz z częstego występowania
trudnych sytuacji pogodowych.
Ilość przekazywanych załogom lotniczym
komunikatów
lotniczometeorologicznych w 2012 r. była wyższa
o 16% w stosunku do roku 2011. Wyższa
była również ilość wykonanych obserwacji RVR – o 19%. Ilość komunikatów
lotniczo-meteorologicznych, w porównaniu do roku 2011, spadła o 39%.
Liczba prognoz dla lotnictwa opracowanych w Biurach Prognoz Meteorologicznych w 2012 r.
Biuro Prognoz
Warszawa
Wrocław
Kraków
razem
Prognozy
Prognozy
tekstowe
TAF FC
GAMET
na trasę
5137
5172
9399
(680)
(5041)
(9443)
1655
5730
35 (25)
(1594)
(5996)
1665
3203
42 (5)
(1679)
(3196)
5214
8482
18332
(710)
(8314)
(18635)
TAF FT
SIGMET
3706
(3493)
1648
(1626)
3614
(3472)
8968
(8591)
SIGMET
AIRMET
WV
TREND
297
(417)
12
(0)
591
(522)
17568
(17520)
0 (0)
0 (0)
0 (0)
- (-)
1 (3)
0 (0)
1 (0)
90 (44)
12 (0)
592
(522)
17658
(17564)
298
(420)
Ostrzeżenia lotniskowe
8356
(3731)
3030
(816)
3084
(1379)
14470
(5926)
Liczba obserwacji meteorologicznych na lotniskach i komunikatów dla załóg lotniczych wykonanych
w 2012 r.
Warszawa
17568 (17520)
ATIS
407 (344)
Komunikaty lotniczometeorologiczne przekazywane załogom
0 (0)
Gdańsk
17568 (17520)
1795 (5433)
11 (9)
16371 (13131)
Szczecin-Goleniów
17568 (17520)
ATIS (4482)
-(-)
2470 (2210)
Poznań-Ławica
17568 (17520)
31 (103)
8 (16)
8554 (8629)
Wrocław-Strachowice
17568 (17520)
5118 (11312)
2 (3)
13213 (9397)
Katowice-Pyrzowice
17568 (17520)
5124 (9306)
5 (3)
15083 (13909)
Kraków-Balice
17584 (17525)
ATIS
20 (16)
20100 (18045)
Rzeszów-Jasionka
17568 (17520)
3300 (6570)
-(-)
5124 (4925)
Łódź-Lublinek
BydgoszczSzwederowo
Zielona Góra-Babimost
17568 (17568)
18300 (18000)
200 (150)
2509 (2031)
17568 (18957)
-(-)
49 (49)
2258 (1930)
Lotnisko
Razem
METAR
Komunikaty dla startów
Obserwacje RVR
i lądowań
12444 (12410)
754 (826)
6 (4)
642 (408)
298140 (189100)
34422 (56032)
708 (594)
86324 (74615)
Prognozy krótko- i średnioterminowe
W 2012 r. we wszystkich biurach prognoz meteorologicznych w Polsce opracowano, codzienne dla wszystkich województw i dla Polski dwa razy na dobę,
prognozy krótkoterminowe, raz na dobę
prognozy średnioterminowe i prognozy
niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych. W zależności od warunków pogodowych opracowywano dla województw,
a przypadku kiedy zjawisko nie obejmowało obszaru całego województwa, dla
zawartych w nich subregionów ostrzeżenia i komunikaty meteorologiczne. Pro-
dukty te były opracowywane w wersji
tekstowej i prezentowane w formie graficznej na stronach internetowych IMGWPIB. Jednym z członów depesz ostrzeżenie była wiadomość SMS zawierająca
skrócona treść ostrzeżenia, wykorzystywana przez służby zarządzania kryzysowego do dalszej dystrybucji do podległych struktur informacji o prognozowanym wystąpieniu niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych.
Opracowane prognozy, komunikaty
i ostrzeżenia meteorologiczne przekazywano strukturom centralnym i wojewódzkim, w tym wojewódzkim centrom zarzą-
dzania kryzysowego, urzędom marszałkowskim, regionalnym zarządom gospodarki wodnej, wojewódzkim urzędom
melioracji i urządzeń wodnych, urzędom
żeglugi śródlądowej oraz wielu innym
instytucjom. Rozpowszechniano je za
pośrednictwem Systemu Obsługi Klienta
(SOK) i stron internetowych IMGW-PIB.
Wydano 1 469 ostrzeżeń o niebezpiecznych zjawiskach pogodowych. Liczba prognoz ogólnych i ostrzeżeń meteorologicznych opracowanych w biurach prognoz wyniosła 42 016. Liczba wszystkich
prognoz opracowanych w biurach w 2012
r. wyniosła 83 672. Szczegółowe informacje zawiera poniższa tabela.
Biuro prognoz
meteorologicznych
Prognozy
ogólne
Ostrzeżenia
BMPM Gdynia
3 898
177
BPM Poznań
7 321
306
BPM Wrocław
6 904
198
CBPM Kraków
19 430
658
BPMiK Warszawa
2 994
130
Razem
40 547
1 469
W 2012 r., podobnie jak w latach
ubiegłych, z prognoz i ostrzeżeń opracowywanych w biurach prognoz meteorologicznych IMGW-PIB korzystały media
publiczne. Udzielono około 1 600 wywiadów i ukazało się wiele reportaży dotyczących aktualnej i prognostycznej sytuacji pogodowej na obszarze naszego kraju.
Prognozy wystąpienia zjawisk ekstremalnych były podstawą do wydawania
ostrzeżeń
meteorologicznych,
które
z wyprzedzeniem docierały do służb publicznych odpowiedzialnych za usuwanie
lub ograniczanie skutków tych zjawisk.
Prognozy biometeorologiczne
W 2012 r. kontynuowano opracowywanie prognoz biometeorologicznych dla
odbiorców komercyjnych oraz prezentowanych na stronie internetowej IMGWPIB. W prognozach tych wykorzystywana
była własna metodyka opracowana i rozwijana w Sekcji biometeorologii w Dziale
Organizacji Meteorologicznej Osłony
Kraju. Uczestniczono w osłonie meteorologicznej Mistrzostw Europy w Piłce
Nożnej EURO2012. W tym celu przygotowano specjalny serwis bio dla organizatorów i kibiców, który przez czas trwania
rozgrywek prezentowany był na stronie
www.pogodynka.pl.
W odpowiedzi na zapotrzebowanie
RCB rozpoczęto opracowywanie prognozy wskaźnika stresu termicznego UTCI
(Universal Thermal Climate Index) dla
Polski, z wyprzedzeniem na trzy doby,
w oparciu o dane prognostyczne modelu
COSMO. Prognozy zawierały również
mapy z minimalnymi wartościami UTCI
i czasem ich wystąpienia dla każdej doby.
Ponadto opracowano kalkulator zagrożenia niską temperaturą powietrza, narzędzie wspomagające pracę synoptyka,
służące do oceny stopnia zagrożenia
zdrowia i życia zimnym środowiskiem, na
podstawie prognozy temperatury maksymalnej, minimalnej i średniej prędkości
wiatru i wartości wskaźnika UTCI.
Kontynuowano również działania
zmierzające do usprawnienia i zautomatyzowania wstępnych prac związanych
z rutynowym opracowywaniem prognoz,
w celu zwiększenia stopnia automatyzacji
procesu opracowywania prognozy biometeorologicznej dla Polski. Rozpoczęto
szkolenie młodej kadry, która będzie
wdrożona do pracy operacyjnej prowadzonej w Sekcji.
Rutynowe publikacje służby prognoz
Opracowywano i wydawano Codzienny Biuletyn Meteorologiczny, przygotowywano informację synoptyczną na potrzeby miesięcznego Biuletynu Państwo-
wej
Służby
HydrologicznoMeteorologicznej.
Dla potrzeb prezentacji na witrynie
pogodowej IMGW-PIB przekazywano
prognozy pogody krótko- i średnioterminowe w formie tekstowej i graficznej.
Przekazywano również w celu prezentacji
graficznej i tekstowej ostrzeżenia meteorologiczne.
W 2012 r. kontynuowano dostarczanie
w trybie operacyjnym do publikacji
ostrzeżenia meteorologiczne w języku
angielskim na stronę METEOALARM –
europejskiego systemu ostrzeżeń meteorologicznych stworzonego w ramach
projektu EMMA. Kontynuowano dostarczanie danych prognostycznych do publikacji na stronie WMO – WORLDWEATHER, na której prezentowane są obserwacje i prognozy wydawane przez narodowe służby meteorologiczne.
Szkolenia
W biurach prognoz meteorologicznych
odbywały się szkolenia stażystów na synoptyków, szkolenia młodszych synoptyków w celu podwyższania uprawnień
zawodowych, administratorów lokalnych
programu ProMet i LEADS, szkolenie
w ramach programu kształcenia ustawicznego dla pracowników PSHM. Dla
zmniejszenia kosztów cześć szkoleń prowadzona była w trybie on-line. Pracownicy biur prognoz meteorologicznych
uczestniczyli też w szkoleniach organizowanych w ramach projektu „Kapitał
Ludzki”.
Odbyły się narady i szkolenia kierowników biur prognoz, podczas których
omówiono bieżący stan realizacji i funkcjonowania systemu, projektowane zmiany, scenariusze przejmowania zadań
w przypadku awarii i wdrażania nowych
procedur i produktów. Dzięki zaangażowaniu zespołu kierowników biur prognoz
meteorologicznych możliwe było sprawne
i satysfakcjonujące wprowadzenie zmian,
wypracowanie wielu dokumentów, które
porządkują zasady działania służby
i opracowywanie różnych produktów.
Pracownicy biur prognoz meteorologicznych uczestniczyli także w międzynarodowych
szkoleniach,
spotkaniach
i konferencjach, takich jak.: regionalne
seminarium: „Technologie wykorzystywane w meteorologii” (Węgry, Budapeszt), „Weather radar applications In
nowcasting” w Niemczech, Warsztaty dla
synoptyków TESTBED (Wiener Neustadt
Austria), Szkolenie nt. zastosowania metod nowcastingu w krótkoterminowych
prognozach pogody (Pekin, Chiny),
warsztatach „Workshop on Conceptual
Models for the Balic Regions” (Wilno_,
warsztaty SATREP, Międzynarodowe
Targi Meteorologiczne w Brukseli. Synoptycy biur prognoz meteorologicznych
byli szkoleni z użytkowania pakietu Office 2010 oraz w zakresie zarządzania
oprogramowaniem ProMet.
Inne
1. W IMGW-PIB zorganizowano spotkanie dla przedstawicieli służb zarządzania kryzysowego, w którym wzięli
udział
przedstawiciele
WCZK,
KCKRiOL, RCB, a także z ramienia
IMGW-PIB kierownicy biur prognoz
meteorologicznych i przedstawiciele
CNO PSHM w IMGW-PIB. Wszystkie biura kontynuowały współpracę
z jednostkami odpowiedzialnymi za
zarządzanie kryzysowe uczestnicząc
w spotkaniach, przygotowując i prowadząc szkolenia mające na celu lepsze zrozumienie przez odbiorców
przekazywanych informacji meteorologicznych oraz poznanie potrzeb
i systemu działania tych służb.
2. W maju 2012 r. zorganizowano
w IMGW-PIB spotkanie dla szefów
europejskich służb prognoz meteoro-
3.
4.
5.
6.
logicznych, w których uczestniczył
przedstawiciel EUMETNET i szefowie 13 służb europejskich.
W ramach doskonalenia i rozwoju
„systemu lamp ostrzegawczych” na
Wielkich
Jeziorach
Mazurskich
CBPM Zespół w Białym stoku przygotował wspólnie z RZGW poprawiony system dystrybucji do RZGW
ostrzeżeń uruchamiających system
opracowywanych przez biuro.
Kontynuowana była wymiana ostrzeżeń meteorologicznych ze służbami
meteorologicznymi Niemiec i Czech.
Wszystkie biura prognoz brały udział
w ogólnopolskich ćwiczeniach organizowanych przez Krajowe Centrum
Wykrywania Skażeń i Ratownictwa.
Biuro Prognoz Meteorologicznych we
Wrocławiu brało udział w przygotowaniu i przeprowadzeniu ćwiczeń
HYDROMET 2012 w ramach ogólno-
polskich ćwiczeń wprowadzenia stałego dyżuru.
7. Synoptycy z Biura Meteorologicznych
Prognoz Morskich zorganizowali kolejną, IV już edycję Szkoły Meteorologii Żeglarskiej w Pucku. Współpracowali z Zespołem szkół Morskich
w Darłowie prowadząc dla uczniów
zajęcia i warsztaty z meteorologii.
Brali czynny udział w organizacji stanowiska IMGW-PIB na Bałtyckim Festiwalu Nauki. Byli autorami wydanego dla IMGW-PIB, „Niezbędnika Żeglarskiego”.
8. Wszystkie biura prognoz prowadziły
osłonię meteorologiczną Mistrzostw
Europy w Piłce Nożnej EURO2012.
W tym celu przygotowano specjalny
serwis pogodowy dla organizatorów
i kibiców, który przez czas trwania
rozgrywek prezentowany był na stronie internetowej www.pogodynka.pl.
1.5. Obszar hydrologicznej osłony kraju
Biuro Prognoz Hydrologicznych
w Gdyni
W 2012 r. wydano:
 Polish temperatures and water level of
surface
water
–
wymiana
międzynarodowa GTS – 366,
 komunikaty o aktualnej sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej i przewidywanym rozwoju sytuacji – 2196,
 komunikaty przekazane do wojewódzkich struktur kryzysowych (w sytuacjach zagrożenia) – 60,
 Tygodniowy Biuletyn Hydrologiczny
– 52.
W 2012 r. wydano w sumie 4756 prognoz poziomów wody (w tym tekstowych
i graficznych):
 3-dniowe prognozy stanu wody –
1098,
 1-dniowe prognozy stanu wody –
2928,
 prognozy graficzne poziomów wody
na Zalew Szczeciński – 366,
 prognoza graficzna poziomów wody
na wybrzeże RP – 366.
Wydano w sumie 81 ostrzeżeń hydrologiczne, w tym:
 ostrzeżenia morskie – 60,
 ostrzeżenia przeciwpowodziowe – 21,
w tym: informacja o niebezpiecznym
zjawisku (1-2 stopień zagrożenia) –
68, ostrzeżenie hydrologiczne (3 stopień zagrożenia) – 13.
W ramach osłony lodowej w 2012 r.
wydano:
 Codzienny raporty zlodzenia – Polish
Ice Report (na wymianę międzynarodową) – 32,
 Mapy Zlodzenia Bałtyku – 19,
 Mapy zlodzenia wybrzeża RP – 11,
 Biuletyny Lodowe – 35.
Bazowym zadaniem Biura była codzienna analiza głównych czynników
meteorologicznych i hydrologicznych
oraz stały monitoring poziomów wody,
stanowiących podstawę do wydawania
prognoz (366 dni w roku). Obok codziennych prognoz, w sytuacji występowania
zjawisk generujących zagrożenie hydrologiczne, odbiorcy (w tym głównie służby
zarządzania kryzysowego i administracja
morska) otrzymywali ostrzeżenia i komunikaty zawierające aktualne informacje
o zmianach sytuacji hydrologicznej na
zagrożonym obszarze oraz przewidywany
przebieg sytuacji, wydawane przez BPH
z częstotliwością co dwie godziny.
Dodatkowo w okresie zimowym do
zadań Biura Prognoz Hydrologicznych
w Gdyni należy prowadzenie osłony lodowej Bałtyku dla potrzeb armatorów,
administracji morskiej, portów morskich,
opracowywanie informacji o aktualnych
warunkach zlodzenia oraz możliwości
prowadzenia żeglugi na Bałtyku. Morska
Osłona Lodowa polegała na zbieraniu
i wymianie informacji o zlodzeniu polskiej strefy brzegowej i innych państw
nadbałtyckich (mapy zlodzenia, raporty
lodowe i biuletyny lodowe).
Oddział Morski IMGW-PIB, pełniący
funkcję Polskiej Służby Lodowej, został
przyjęty do International Ice Charting
Group (IICG powstała w 199 r. w celu
wspierania współpracy pomiędzy światowymi centrami służb odpowiedzialnych
za ostrzeżenia i informacje o utrudnieniach w nawigacji spowodowanych lodami morskimi i górami lodowymi). Członkami grupy są służby lodowe: kanadyjska,
duńska – grenlandzka (DMI), fińska
(FMI), niemiecka (BSH), norweska
(NMI), rosyjska (AARI), szwedzka
(SMHI), US National Ice Center oraz
International Ice Patrol, British Antarctic
Survey i obecnie IMGW-PIB. W pracach
IICG biorą udział, poza służbami operacyjnymi, WMO, JCOMM, przedstawiciele nauki, centrów satelitarnych oraz pozostałych służb lodowych.
Prowadzono współpracę międzynarodową w zakresie wymiany danych poziomów morza i zlodzenia, a także informacji i ostrzeżeń o ekstremalnych poziomach morza, w ramach umowy między
Republiką Federalną Niemiec i Rzeczpospolitą Polską o współpracy w dziedzinie
gospodarki wodnej na wodach granicznych – grupy roboczej W1.
Prowadzono również wymianę danych
operacyjnych z Kaliningradzkim Centrum
Hydrometeorologii i Monitoringu Środowiska FR. W ramach wymiany Biuro
Prognoz Hydrologicznych w Gdyni
otrzymuje codzienne dane o stanie wody
i warunkach lodowych na stacjach rosyjskiej części Zalewu Wiślanego (Krasnoflotskoe, Pionerskiy, Baltyisk chanel).
BPH przesyła dane o stanie wody i warunkach lodowych na polskiej części Zalewu Wiślanego (Elbląg, Tolkmicko,
Nowe Batorowo, Nowa Pasłęka, Osłonka).
Biuro
Prognoz
Hydrologicznych
w Gdyni w 2012 r. uczestniczyło w krajowych i międzynarodowych projektach
naukowo-badawczych, takich jak: MakroModel, ISOK, THESEUS i WISŁA
ŚMIAŁA.
Biuro Prognoz Hydrologicznych
w Poznaniu
W roku 2012 wydano:
 komunikaty o aktualnej sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej i przewidywanym rozwoju sytuacji – 7801,
 Tygodniowy Biuletyn Hydrologiczny
– 48,
 prognozy stanu wody na podstawowe
profile wodowskazowe – 681,
 prognozy stanu wody na dodatkowe
profile wodowskazowe – 3638,
 prognozy dopływu do zbiornika Jeziorsko – 252,
 prognozy stanu wody wykonane modelem hydrodynamicznym (HD) na 24
profile wodowskazowe – 6168,
 Ostrzeżenie hydrologiczne i informacje o niebezpiecznym zjawisku – 22.
W roku 2012 BPH Poznań kontynuowało procedurę aktualizacji wartości stanów ostrzegawczych i alarmowych na
podległym obszarze osłony hydrologicznej. Proces weryfikacji podzielono na
województwa w taki sposób aby uzgodnienia i zmiany dotyczyły wszystkich
wymagających zmian wodowskazów na
obszarze danego województwa. Zatwierdzone zmiany otrzymały:
 4 wodowskazy w województwie zachodniopomorskim,
 14 wodowskazów w województwie
lubuskim,
 25 wodowskazów w województwie
wielkopolskim,
 15 wodowskazów w województwie
łódzkim,
 3 wodowskazy w województwie pomorskim,
 1 wodowskaz w województwie kujawsko-pomorskim.
W ramach działalności naukowobadawczej BPH w Poznaniu realizowało
prace wdrożeniowe z zakresu modelowania hydrologicznego. Na potrzeby modelowania
operacyjnego
opad–
odpływ, opracowano przy pomocy danych pozyskanych z baz SH i CBDH,
informacje dotyczące wielkości stanu wód
gruntowych oraz grubości pokrywy
śnieżnej dla wielolecia 2000-2010, dla
całego II rejonu osłony hydrologicznej.
W grudniu przystąpiono do budowy modeli opad-odpływ przy pomocy modułu
NAM w systemie MIKE-11, dla trzech
zlewni dopływów Warty.
W 2012 r. kontynuowane były prace
w projekcie KLIMAT (Wpływ zmian
klimatu na środowisko, gospodarkę
i społeczeństwo), w którym brał udział
pracownik BPH Poznań. Na potrzeby
projektu KLIMAT dokonano aplikacji
modelu bilansu ilości zasobów wodnych
MODSIM dla zlewni rzek Wełny i Supraśli. Stworzone modele, przetestowano
i określono na tej podstawie przydatność
do opracowywania bilansów wodnogospodarczych dla warunków referencyjnych oraz trzech scenariuszy zmian klimatycznych. Pracownicy BPH Poznań
brali udział w projekcie ISOK w zadaniu
„Przygotowanie danych hydrologicznych
w zakresie niezbędnym do modelowania
hydraulicznego”. Prace wykonywane
w 2012 r. były kontynuacją prac rozpoczętych w 2011 r. Łączna ilość stacji
wodowskazowych, dla których przeprowadzane były analizy wynosi 131 stacji.
Od lipca 2012r. w BPH w ramach
projektu ISOK trwają prace związane
z realizacją zadania „Mapa podziału Hydrograficznego Polski”. Prace te polegają
na weryfikacji warstw
wchodzących
w skład Mapy Podziału Hydrograficznego
Polski w skali 1:10000, pod względem
geometrycznym i atrybutowym. Prace te
dotyczą obszaru zlewni Warty od Liswarty do ujścia.
Poza tym pracownicy BPH Poznań
brali udział w szkoleniach związanych
z obsługą i nowymi funkcjonalnościami
pojawiającymi się w nowej wersji Systemu Hydrologii tzw. SH2.0. W szkoleniu
przeprowadzonym przez pracownika
Ośrodka Systemu Hydrologii udział wzięli wszyscy pracownicy BPH Poznań.
Dodatkowo w roku 2012 pracownicy
BPH Poznań kontynuowali udział w projekcie „Rozwój kompetencji pracowników IMGW na rzecz wspólnego rozwoju”
realizowanego w ramach projektu Kapitał
Ludzki Narodowa Strategia Spójności.
Biuro Prognoz Hydrologicznych
w Krakowie
W ramach prowadzenia osłony sekcje hydrologii operacyjnej w Krakowie,
Warszawie i Białymstoku wydawały komunikaty,
biuletyny,
informacje
o niebezpiecznych zjawiskach, ostrzeżenia i prognozy hydrologiczne.
Przebieg osłony hydrologicznej –
ważniejsze zdarzenia hydrologiczne:
 W trzeciej dekadzie lutego oraz na
początku marca 2012 r. w wyniku topnienia pokrywy śnieżnej oraz spływu
wód roztopowych, a także podpiętrzenia poziomu wód spowodowanym
przez zjawiska lodowe (rejon osłony
Białystok) prawie na całym obszarze
osłony obserwowano wzrost stanów
wody do strefy stanów wysokich,
z lokalnym przekroczeniem stanów
ostrzegawczych i alarmowych. Zostały
wydane Informacje o niebezpiecznym
zjawisku oraz ostrzeżenia hydrologiczne.
 W okresie od maja do sierpnia wydawane były zarówno informacje
o niebezpiecznym
zjawisku,
jaki
i ostrzeżenia hydrologiczne. Dotyczyły one wzrostów stanu wody na skutek
występujących opadów deszczu o charakterze burzowym.
 W październiku i w listopadzie zostały
wydane w związku z prognozowanymi
intensywnymi opadami deszczu informacje o niebezpiecznym zjawisku
ze stopniem 2.
Prognozy hydrologiczne wykonywane
były w oparciu o zintegrowany system
modelowania hydrologicznego IHMS,
w skład którego wchodzą:
 model opad odpływ HBV skalibrowany dla zlewni dopływów Wisły, Bugu
i Narwi,
 model hydrodynamiczny HD skalibrowany dla Wisły i Bugu
oraz w oparciu o modele hydrologiczne
MIKE 11 NAM typu opad-odpływ. Skalibrowano modele dopływu do zbiorników:
Dobczyckiego, kaskady Soły (Żywiec –
Porąbka – Czaniec), Soliny, Chańczy,
Świnnej Poręby, Goczałkowic, Kozłowej
Góry i Czorsztyna.
W ramach prowadzenia osłony BPH
Kraków produkty hydrologiczne przekazywało m.in. do:
• regionalnych zarządów Gospodarki
wodnej, w tym zarządów zlewni,
• wojewódzkich centrów zarządzania
kryzysowego,
• powiatowych centrów zarządzania
kryzysowego przy starostwach powiatowych,
• wojewódzkich, powiatowych i miejskich komend Państwowej Straży
Pożarnej,
• wojewódzkich zarządów melioracji
i urządzeń wodnych,
• Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Krakowie, Giżycku i Warszawie.
BPH Kraków w ramach współpracy
międzynarodowej prowadziło wymianę
danych hydrologiczno-meteorologicznych
z białoruską i ukraińską służbą hydrometeorologiczną, z SHMU w Bratysławie
(Słowacja) oraz z CHMU w Ostrawie
(Czechy).
W ramach współpracy na wodach granicznych przy współudziale pracowników
BPH w Krakowie odbyły się w lutym,
kwietniu i październiku
trzy narady
wspólnej grupy roboczej d/s współpracy
w dziedzinie hydrologii i osłony przeciwpowodziowej na wodach granicznych
między Rzeczpospolitą Polską i Republiką Słowacką, w styczniu i marcu 2 narady
między Rzeczpospolitą Polską i Republiką Czeską oraz w maju spotkanie grup
terytorialnych z SHMU Koszyce i Żylina
– Republika Słowacka oraz IMGW-PIB
Oddział w Krakowie.
W ramach działalności naukowej pracownicy BPH Kraków brali udział
w warsztatach, konferencjach, spotkaniach, m.in. w Konferencji EUMETSAT
Meteorological Satellite Conference,
Konferencji Naukowo-Technicznej „Problemy obliczania przepływów ekstremalnych w zlewniach kontrolowanych i niekontrolowanych
W 2012 r. pracownicy BPH w Krakowie brali udział w projektach: GLOWASIS, Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły, H-SAF, INCA-CE Integrated
Nowcasting System for the Central European Area, ISOK „Informatyczny System
Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi
zagrożeniami”.
Biuro Prognoz Hydrologicznych
we Wrocławiu
Pracownicy BPH we Wrocławiu
w 2012 r. wydali:
 68 ostrzeżeń hydrologicznych,
 1408 prognoz hydrologicznych oraz
7452 prognoz hydrologicznych z modelu hydrodynamicznego,
 6259 komunikaty o aktualnej sytuacji
hydrologiczno-meteorologicznej
i przewidywanym rozwoju sytuacji,
 51 tygodniowe biuletyny hydrologiczne.
W ramach pozostałej działalności
BPH Wrocław pomyślnie przeszło audit
wewnętrzny w rok po uzyskaniu przez
PSHM certyfikatu Systemu Zarządzania
Jakością wg. normy ISO 9000 dla programu Hydrologiczno-Meteorologicznej
Osłony Kraju i w dalszym ciągu realizuje
zadania związane z utrzymaniem SZJ
w systemie osłony hydrologicznej.
Jesienią ubiegłego roku na bazie Oddziału we Wrocławiu był prowadzony
audit zewnętrzny stosowania norm ISO
w IMGW-PIB. BPH było jedną z audytowanych komórek. Audit zakończył się
pomyślnie, a auditorzy byli pod wrażeniem merytorycznego przygotowania
pracowników oraz stosowania procedur
w codziennej pracy.
Pracownicy BPH byli w sposób ciągły
zaangażowani w doskonalenie metod
prognozowania hydrologicznego. W ramach prac wewnętrznych rozwijali również umiejętności obsługi nowego oprogramowania SH2 oraz wdrażania GIS
i modelowania do codziennej pracy.
Rozwijano współpracę międzynarodową dotyczącą wymiany danych i doświadczeń między Polską a Republiką
Federalną Niemiec i Republiką Czeską.
W Biurze realizowano, we współpracy
z innymi działami lub podmiotami, projekty badawczo-rozwojowe: „Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi
zagrożeniami”
oraz
„Wpływ zmian klimatu na maksymalne
i minimalne odpływy dobowe ze zlewni
rzeki Kaczawy”.
W ubiegłym roku ukazały się publikacje naukowe, których współautorami byli
pracownicy biura. Wśród nich należy
wymienić:
1. Kuchar L., Iwański S., Jelonek L.,
Szalińska W., 2012, Modelling flow
chan ges In potential cli mate change
conditions – an ex ample of the Kaczawa basin, Studia Geotechnica et
Mechanica, Vol. XXXIV, No. 2,
2. Kuchar L., Iwański S., Jelonek L.,
Szalińska W., 2012, Potencjalne zmiany odpływów w zlewni rzeki Kaczawy
w półroczu letnim w okresie 2030-
2050,
Woda-Środowiska-Obszary
Wiejskie – t. 12, z. 2,
3. Tubis A., Szumiejko F., 2011, Rozpoznawanie, prognozowanie i monitoring ryzyka i zagrożeń w transporcie,
Biblioteka MWSLiT we Wrocławiu,
Cl Consulting i Logistyka, Oficyna
Wydawnicza NDiO, (wydawnictwo
ukazało się w 2012 roku)
W minionym roku rozwijano współpracę z wojewódzkimi strukturami zarządzania kryzysowego województw, znajdujących się w rejonie osłony hydrologicznej. Między innymi opiniowano
i korygowano Wojewódzki Plan Zarządzania Kryzysowego przygotowany przez
Dolnośląski Urząd Wojewódzki oraz
opiniowano i wnoszono uwagi do założeń
do planu ratowniczego województwa
dolnośląskiego przygotowywanego przez
KW PSP we Wrocławiu.
W ramach szkoleń pracowników
PSHM, którzy odbywali praktyki we
Wrocławiu, organizowano szkolenia
w Wojewódzkim Centrum Zarządzania
Kryzysowego, we współpracy z WBiZK
DUW. W ciągu roku przygotowywano
materiały oraz uczestniczono w posiedzeniach wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego we Wrocławiu.
Pracownicy Biura Prognoz Hydrologicznych w roku 2012 uczestniczyli
w szkoleniach doskonalących kwalifikacje zawodowe w ramach szkoleń wewnętrznych w Instytucie.
Ośrodek Systemu Hydrologii
W roku 2012 Ośrodek Systemu Hydrologii przeanalizował zgłoszenia błędów, modyfikacji i pomysłów rozwojowych w liczbie: 54 dla Systemu Hydrologii w wersji 1, 272 dla Systemu Hydrologii w wersji 2 oraz 168 w stosunku do
Monitora IMGW-PIB. Na podstawie powyższych zgłoszeń wprowadzonych zostały 3 pakiety aktualizacyjne dla aplika-
cji SH1, 4 modyfikacje wersji SH2 oraz
kilkanaście aktualizacji Monitora IMGWPIB eliminujące lub modyfikujących
łącznie ponad 160 zgłoszonych problemów.
W
roku
2012
wdrażano
i utrzymywano serwis internetowy Monitor IMGW-PIB będący platformą wymiany informacji pomiędzy IMGW-PIB
a wszystkimi służbami zaangażowanymi
w powodziowe sytuacje kryzysowe. Na
stronie internetowej www.pogodynka.pl
zainstalowany został kolejny serwis wytworzony przez Ośrodek – Monitor lite –
będący źródłem informacji o bieżącej
sytuacji hydrologicznej i meteorologicznej dla społeczeństwa. Rozwijano aplikację SHAPI służącą do wymiany dużych
ilości danych pomiędzy bazą SH a systemami zewnętrznymi.
Ośrodek Systemu Hydrologii prowadził prace aktualizacyjne procedur i instrukcji w zgodzie z metodyką systemu
jakości ISO 9002. Wydawane były zalecenia dotyczące zasobów i wykorzystania
danych w Systemie Hydrologii. Prowadzono serwis do zarządzania projektem
dla utrzymania SH, wytworzenia Monitora IMGW-PIB i projektu SH2 w oparciu
o oprogramowanie Trac.
Ośrodek przeprowadził łącznie 355
osobo dni szkoleń dla pracowników
IMGW-PIB. Przeprowadzano również
szkolenia dla pracowników służb kryzysowych.
Ośrodek na bieżąco aktualizuje strony
informacyjne Systemu Hydrologii w intranecie IMGW-PIB. Prowadzony jest
serwis www będący miejscem przechowywania wiedzy i wymiany informacji.
Witryna SH jest aktualizowana średnio
raz w miesiącu. Pracownicy Ośrodka
przygotowali i wygłosili 6 prezentacji
multimedialnych
informujących
o systemach informatycznych, za które
odpowiedzialny jest Ośrodek.
Ośrodek Systemu Hydrologii bierze
czynny udział w projektach Banku Światowego pakiety C2.1 i C.2.6. W miesiącach wrzesień-grudzień Ośrodek nadzorował prace nad implementacją Systemu
Hydrologii 2 w obszarach modułów administracyjnych.
W roku 2012 Ośrodek przeprowadził
prezentacje i wykłady dotyczące funkcjonalności i wykorzystania Monitora
IMGW-PIB i Systemu Hydrologii m.in.
dla uczestników konferencji naukowotechnicznej „XII Ogólnopolska Szkoła
Nadzwyczajnych Zagrożeń”, słuchaczy
Centrum Naukowo Badawczego Ochrony
Przeciwpożarowej oraz funkcjonariuszy
Państwowej Straży Pożarnej.
Ośrodek Hydrologii
Ośrodek Hydrologii, w ramach działalności Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej (PSHM), realizował
zadania związane z przygotowaniem Tygodniowych Biuletynów Hydrologicznych, miesięcznych Biuletynów PSHM
oraz rocznego Biuletynu PSHM. W ramach przygotowania powyższych opracowań Ośrodek Hydrologii wykonywał
m.in.: opisy ogólnej oceny sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej; opisy warunków hydrologicznych oraz opracowanie
stanów wody niższych od dotychczas
obserwowanych wartości; mapy stref
stanu wody w rzekach; mapy stanów
wody w rzekach w odniesieniu do SNW;
hydrogramy stanu wody i zjawisk na
Wiśle, Narwi, Bugu oraz na Odrze, Nysie
Kłodzkiej i Warcie, ogólne opisy odpływu
rzecznego oraz opracowania odpływu
w odniesieniu do wartości charakterystycznych z wielolecia w wybranych profilach wodowskazowych; mapy przepływu w rzekach w stosunku do SNQ; krzywe sumowe odpływu Wisły w Tczewie
i Odry w Gozdowicach; hydrogramy
przepływu w latach 2010-2012 na Wiśle
w Warszawie i na Odrze w Nowej Soli;
ogólne opisy wód podziemnych swobodnych wraz z mapami odchyleń od wartości średnich wieloletnich, i in.
Wśród innych prac wykonanych przez
Ośrodek Hydrologii w ramach PSHM
należy wymienić:
 Opracowanie i redakcję map ściennych sieci stacji meteorologicznych
i hydrologicznych PSHM w skali
1:500 000 (praca wykonana we
współpracy z Ośrodkiem Hydrologiczno-Meteorologicznej Służby Pomiarowo-Obserwacyjnej);
 Określanie powierzchni zlewni i kilometra biegu rzeki dla nowych i przenoszonych stacji wodowskazowych;
 Przestrzenne analizy wysokości wiązki
radarowej ponad powierzchnię terenu
w celu opiniowania inwestycji wysokościowych (praca wykonana we
współpracy z Ośrodkiem Teledetekcji
Naziemnej);
 Aktualizacja procedury opracowania
Tygodniowego Biuletynu Hydrologicznego zgodnie z nowym wzorem
wprowadzonym od września 2012 r.;
 W okresie występowania niskich stanów wody w rzekach opracowywanie
dodatkowych map przepływu w rzekach w stosunku do SNQ (opracowania wykonane na potrzeby Centrum
Nadzoru Operacyjnego PSHM);
 Aktualizacja przebiegu działów wodnych zlewni wodowskazowych (wraz
z aktualizacją powierzchni zlewni);
 Administrowanie i uaktualnianie warstwy danych przestrzennych (GIS) ze
stacjami pomiarowymi Instytutu na
podstawie danych przekazywanych
przez komórki PSHM.
W 2012 r. zakończona została realizacja projektu KLIMAT. Ośrodek Hydrologii w minionym roku uczestniczył w realizacji dwóch zadań. W ramach podzada-
nia 4.7 opracowano i zredagowano mapy
zagrożenia nagłymi powodziami FF
w układzie zlewniowym i administracyjnym. W ramach zadania 9 projektu
KLIMAT dokonano analizy częstości
występowania niżówek i przekroczeń
stanów alarmowych na wybranych stacjach wodowskazowych. Opisano zagrożenie powodziowe w dorzeczu środkowej
Wisły. Opracowano materiały do kilku
rozdziałów w monografii „Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi
oraz
infrastrukturą
hydrotechniczną
w świetle prognozowanych zmian klimatycznych” wydanej w ramach projektu.
Dokonano również analizy uwarunkowań
funkcjonowania projektowanego stopnia
wodnego na dolnej Wiśle poniżej Włocławka w świetle potrzeb gospodarki
wodnej oraz w aspekcie prognozowanych
zmian klimatycznych i uwarunkowań
ekologicznych.
Ośrodek Hydrologii uczestniczył
w realizacji projektu zadania 1.6 projektu
ISOK. W ramach tego przedsięwzięcia
opracowano metodykę przeniesienia dotychczasowej
bazy
atrybutowej
z MPHP50 (w skali 1:50 000) do nowotworzonej MPHP10 (w skali 1:10 000).
Uczestniczono w tworzeniu wytycznych
do wykonania MPHP10. Przeprowadzono
warsztaty dla zespołów regionalnych
IMGW-PIB z zakresu znajomości MPHP,
wyznaczania granic zlewni oraz kodowania jednostek hydrograficznych.
W minionym roku, we współpracy
z partnerami zagranicznymi, kontynuowano realizację projektu EULAKES.
W pierwszej połowie 2012 roku zakończono także realizację tematu badawczego pn. „Środowisko przyrodnicze jako
czynnik rozwoju Mazowsza” opracowywanego w ramach projektu Trendy Rozwojowe Mazowsza na zlecenie Mazowieckiego Biura Planowania Regionalnego w Warszawie.
1.6. Centrum Nadzoru Operacyjnego PSHM
Organizacja służby
Centrum Nadzoru Operacyjnego Państwowej
Służby
HydrologicznoMeteorologicznej (CNO PSHM) pracuje
w systemie ciągłym tj. 24h/dobę. Dyżur
sprawują jednocześnie trzy osoby: synoptyk meteorolog, specjalista hydrolog oraz
operator monitoringu przesyłania danych.
Zespół dyżurnych CNO PSHM monitoruje pracę operacyjnych systemów Państwowej
Służby
HydrologicznoMeteorologicznej, biur prognoz meteorologicznych (BPM) i hydrologicznych
(BPH) oraz kontroluje poprawność, jakość danych pomiarowych i obserwacyjnych oraz produktów opracowywanych
w BPM i BPH, takich jak prognozy,
ostrzeżenia i komunikaty.
W skład nadzorowanych systemów
wchodzą:
 system pomiarowo-obserwacyjny,
 system przesyłania danych,
 system przetwarzania
 system dystrybucji danych i produktów, czyli System Obsługi Klienta.
Pracownicy CNO PSHM prowadzą
monitoring nie tylko dla operacyjnej działalności IMGW-PIB, ale także w ramach
programu Światowej Służby Pogody
(WWW) oraz Światowej Organizacji
Meteorologicznej (WMO).
W Centrum Nadzoru Operacyjnego
PSHM nadzorowane są systemy operacyjne. Dużo uwagi poświęca się nadzorowi nad prawidłowym przepływem danych, ich dostępności w sieci internetowej
i intranetowej. Ważnym elementem pracy
Centrum jest nadzór nad jakością danych
pozyskiwanych z poszczególnych systemów oraz produktów opracowywanych
przez biura prognoz meteorologicznych
i hydrologicznych.
Podstawą działania CNO PSHM są
dane hydrologiczne i meteorologiczne
z sieci pomiarowo-obserwacyjnej IMGWPIB, prognozy Centralnego Biura Prognoz Meteorologicznych, regionalnych
biur prognoz meteorologicznych (BPM)
oraz biur prognoz
hydrologicznych
(BPH), a także wyniki modeli mezoskalowych (ALADIN, DWD-COSMO), produkty systemu POLRAD (mapy radarowe) i sieci wykrywania i lokalizacji wyładowań PERUN.
Publikacje i specjalne opracowania
W CNO PSHM powstają codziennie następujące produkty:
 Codzienny Biuletyn Meteorologiczny,
 Codzienny komentarz pogodowy,
 Codzienny Biuletyn Hydrologiczny,
 Informacja o Groźnych Zjawiskach
meteorologicznych i hydrologicznych,
 Mapa stanu wód wraz z opisem,
 Mapa zjawisk lodowych na rzekach (w
okresie zimowym),
 Ogólnopolska informacja o sytuacji
hydrologicznej w okresie zagrożenia,
 Ocena
sytuacji
meteorologicznej
i hydrologicznej w okresach występowania groźnych zjawisk w atmosferze
i hydrosferze,
 Prognoza zagrożeń dla RCB, na trzy
dni, wynikających z występowania
groźnych zjawisk meteorologicznych
i hydrologicznych (codziennie),
 Miesięczne scenariusze meteorologiczno-hydrologiczne dla RCB (1 i 16
dnia każdego miesiąca)
 Specjalne raporty i opracowania na
życzenie służb centralnych zawierają-
ce aktualną i prognozowaną sytuację
meteorologiczną i hydrologiczną.
W CNO_PSHM jest realizowana
i ciągle rozwijana bezpośrednia współpraca z jednostkami centralnymi w zakresie
osłony hydrologiczno-meteorologicznej,
poprzez dostarczanie, z odpowiednim
wyprzedzeniem, informacji o aktualnej
i prognozowanej sytuacji hydrologicznometeorologicznej oraz o zagrożeniach,
które mogą powstać w danej sytuacji.
Specjalne raporty i opracowania o sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej
w trybie codziennym oraz o zwiększonej
częstotliwości w okresie zagrożenia przesyłane są do Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (KZGW), Rządowego Centrum Bezpieczeństwa (RCB), Krajowego
Centrum Koordynacji, Ratownictwa
i Ochrony Ludności (KCKRiOL), Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego woj. mazowieckiego (WCZK),
a także niekiedy dla Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych i Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji oraz Ministerstwa
Środowiska (MŚ).
Aktualny i prognozowany przebieg sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej
analizowano pod kątem spełnienia kryteriów do uruchomienia procedury alertowej (wprowadzonej Zarządzeniem DN
z dnia 6.07.2011), która wymaga zwiększonej działalności poszczególnych komórek IMGW-PIB biorących udział
w alercie.
W związku z osłoną meteorologiczną
organizowanych w naszym kraju mistrzostw (zawodów) EURO2012, pracownicy CNO uczestniczyli w licznych spotkaniach roboczych z RCB i KCKRiOL.
Na czas zawodów pracownicy CNO
byli w pełnej dyspozycyjności i gotowości podjęcia dodatkowych zadań. W okresie 1.06. do 10.07.2012 r. wstrzymane
zostały urlopy wypoczynkowe.
Szkolenia oraz udział pracowników w seminariach i konferencjach
W 2012 r. pracownicy CNO PSHM
uczestniczyli w następujących szkoleniach, warsztatach i seminariach:
 wewnętrzne szkolenia dotyczące działań operacyjnych w ramach kształcenia ustawicznego,
 szkolenia stacjonarne oraz szkolenia
on-line dla synoptyków meteorologów
m.in. z zakresu zjawisk konwekcyjnych, interpretacji zdjęć radarowych
i satelitarnych, narzędzi zarządzania
jakością,
 szkolenia w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Rozwój kompetencji pracowników IMGW-PIB na
rzecz wspólnego rozwoju,
 szkolenie przygotowujące do egzaminu na synoptyka hydrologa,
 szkolenia z zakresu użytkowania Systemu Hydrologii (SH), oraz wdrażanej
nowszej jego wersji-SH2
 szkolenia wewnętrzne z użytkowania
systemu ArcGIS (2 osoby),
 szkolenia zewnętrzne z oprogramowania ArcGIS w firmie ESRI (1 osoba),
 konferencja „Kampania informacyjna
nt. opracowania planów zarządzania
ryzykiem powodziowym dla obszarów
dorzeczy i regionów wodnych” (2
osoby),
 seminaria zespołu redakcyjnego ds.
Programu Kształcenia Ustawicznego
Pracowników PSHM, i spotkania Zespołu Koordynacyjnego ds. SZJ
w HMOK.
Ponadto pracownicy CNO_PSHM
szkolili kandydatów na stanowisko synoptyka hydrologa oraz młodszego i średniego synoptyka meteorologa. Dwie osoby
spośród pracowników CNO PSHM zasiadało w komisji egzaminacyjnej na w/w
stopnie.
Certyfikacja Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej
W roku 2012 w CNO_PSHM kontynuowano wdrażanie Systemu Zarządzania
Jakością wg norm ISO serii 9000 w obszarze działania Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej. Przeprowadzono weryfikację aktualności procedur dotyczących działalności operacyjnej
CNO_PSHM. Systematycznie wprowadzano aktualizacje procedur wynikające
ze zmian struktury organizacyjnej
IMGW-PIB oraz zmian personalnych.
1.7 System gromadzenia i rozpowszechniania historycznych danych hydrologicznych i meteorologicznych
W roku 2012, w wyniku pomiarów na
stacjach sieci pomiarowo-obserwacyjnej
IMGW-PIB, uzyskano następujące materiały źródłowe z danymi hydrologicznymi
i meteorologicznymi:
 dzienniki meteorologiczne,
 dane w postaci elektronicznej ze stacji
hydrologicznych i meteorologicznych,
 dzienniki klimatologiczne,
 miesięczne wykazy spostrzeżeń meteorologicznych,
 miesięczne i roczne wykazy opadowe,
 dzienniki i miesięczne wyniki pomiarów temperatury gruntu,
 dzienniki pomiarów aktynometrycznych,
 wyniki pomiarów pluwiograficznych,
 dzienniki wodowskazowe i pomiarów
wód podziemnych,
 dokumenty z innych pomiarów i obserwacji (niwelacja, pomiary spadku
zwierciadła wody, sondowania rzek
i zbiorników wodnych, temperatury
wód, pomiary z sieci specjalnych itp.).
miarowo-obserwacyjnej. W zakresie modernizacji CBDH wykonano m.in.:
Materiały te podlegały rutynowym procesom przetwarzania obejmującym:
 nadzorowanie terminów i ewidencję
spływu materiałów,
 kompletację źródłowych materiałów
pomiarowo-obserwacyjnych
(dzienniki, wykazy, paski),
 kontrolę wstępną i komputerową
materiałów, analizę wyników,
 wprowadzanie poprawek oraz
opracowywanie raportów
pokontrolnych.
CBDH (I)
1. Wykonanie oprogramowania do utrzymania w ramach hydrologicznej części
Centralnej Bazy Danych Historycznych
zbiorów zawierających dane o stanach
i temperaturze wód podziemnych.
 założenie struktury bazy danych,
 przygotowanie oprogramowania do
importu danych do CBDH,
 wykonanie
oprogramowania
do
utrzymania zbiorów zawierających
dane dotyczące wód podziemnych.
2. Notes (zbiór FNOTESM).
3. Automaty MILOS – poprawa przeliczania maksymalnej dobowa temperatura
przy gruncie.
4. Poprawa przeliczania charakterystyk ze
stacji synoptycznych.
5. Aktualizacja importu danych opadowych z automatów SEBA.
6. Błąd w obliczaniu danych godzinowych, dobowych, miesięcznych z SEBY.
7. Inne poprawki.
Uzyskane w ten sposób bieżące dane
hydrologiczne i meteorologiczne posłużyły
do comiesięcznych aktualizacji zbiorów
Centralnej Bazy Danych Historycznych
(CBDH) oraz zbiorów archiwalnych na
nośniku papierowym. Komputerowe zbiory
CBDH uzupełniano także danymi historycznymi poprzez wnoszenie ich z dokumentów papierowych.
Pracownicy Ośrodka Baz Danych przygotowywali comiesięczne zestawienia
danych
pomiarowo-obserwacyjnych
w ramach realizacji trójstronnej umowy
pomiędzy Ministerstwem Środowiska,
Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz IMGWPIB.
Opracowywano Roczniki hydrologiczne i meteorologiczne w nowej makiecie na
CD z lat zaległych i bieżących. Opracowano Rocznik Hydrologiczny 2011 oraz
Roczniki Meteorologiczne z lat 1991-1999
i 2011. Obecnie na płytach CD dostępne są
Roczniki Meteorologiczne z lat od 1991 do
2011 oraz Roczniki Hydrologiczne z lat od
1984 do 2011. Stanowi to ciągłość z wydaniami papierowymi.
Prowadzono prace koncepcyjne, analityczne i wdrożeniowe, dotyczące konserwacji i rozwoju systemu CBDH i oprogramowania wykorzystywanego w sieci po-
CBDH (2)
1. Wprowadzenie możliwości filtrowania
stacji hydrologicznych po rzece.
2. Wprowadzenie sortowania wybranych
stacji hydrologicznych po kodzie hydrologicznym rosnąco/malejąco, również
w obrębie filtrowania.
3. Automatyczne odnawianie połączenia
iSeries z zasobem składowania transferów
z SDDH podczas codziennych zadań
konserwujących CBDH.
4. Rozszerzenie pola określającego rodzaj
czujnika przy imporcie do CBDH danych
terminowych (plik: GNADZ) dotyczących wód podziemnych z SH do 4 znaków.
Pracownicy Ośrodka Baz Danych brali
również udział w inicjowaniu modyfikacji
Systemu Zarządzania Siecią, w tym:
1. Poprawienie błąd w zakładce „programy pomiarowe” umożliwiając wpisywanie daty końca prowadzenia danego typu
obserwacji.
2. Powiązanie wysokości wiatromierzy
w przyrządach i w szczegółach stacji
(zakładka VIII). Jeśli wysokość jest wpisana we dokumentu, który jest wprowadzony do Systemu, to po akceptacji dokumentu powinna być automatycznie
importowana do zakładki VIII.
3. Likwidacja wpisywania przy każdej
kontroli wartości stałych tj.: opis reperów,
rzędne reperów, współrzędne reperów,
zakres łat wodowskazowych, układ odniesienia.
4. Możliwość wykonywania raportów dla
obsługiwanego terenu (wybranej grupy
stacji):
 raport ważności przyrządów pomiarowych (czujników, przyrządów standardowych),
 wykaz obserwatorów z adresami, telefonami,
 wykaz współrzędnych stacji, wysokości n.p.m.,
 wykaz reperów wysokościowych dla
wodowskazów,
 raport rzędnych „0” wodowskazów,
 raport stanów ostrzegawczych i alarmowych.
 lista zmian w zakresie dat (zarówno
dat wykonania czynności jak i wprowadzenia do systemu) oraz wybranym
zakresie przestrzennym (dla których
stacji, w których meldunkach)
 raport ilości i rodzajów meldunków
zweryfikowanych/do
weryfikacji/zatwierdzenia wszystkich/dla poszczególnych dspo, adm/w zakresie
dat
 raport zmian czekających na zatwierdzenie/weryfikację.
5. W konkretnych meldunkach – wskazywanie zmienionych / usuniętych danych.
6. Dodanie opcji archiwum dla dokumentacji, z możliwością manualnego przenoszenia tam dokumentów, które po zatwierdzeniu należy wydrukować (zgodnie
z procedurami dot. SZS). Aktualnie dokumentacja zatwierdzona oraz zatwierdzona i wydrukowana znajdują się
w jednej zakładce i nie można odróżnić
tych dokumentów. Znacząco utrudnia to
pracę z powodu braku możliwości odróżnienia dokumentów wydrukowanych od
niewydrukowanych.
7. Rozszerzenie wielkości pola dotyczącego wpisywania numerów przyrządów,
opisu topografii lokalnej i drogi dotarcia
do stacji.
8. Umieszczenie wartości rzędnej wodowskazu („0” – wodowskazu) w zakładce :
„Łaty wodowskazowe”. Obecnie informacja o rzędnej wodowskazu znajduje się
w zakładce: Dane podstawowe – zakładka
V.
9. Powiększenie widoku listy stacji, dokumentów do pełnego ekranu, dodanie
kolumn umożliwiających pełniejszą identyfikację – rzeka/ jezioro.
10. Możliwość edycji lub usunięcia dokumentu już po zatwierdzeniu w przypadku stwierdzenia błędów (przynajmniej
dla administratora).
11. Protokoły z kontroli technicznej –
wyraźne pokazanie odchyłek: zmierzonej
i pozostawionej.
12. Raportowanie o aktualności przyrządów pomiarowych.
13. System powinien automatycznie wysyłać do odpowiednich osób informacje
o zaległych dokumentach, które powinny
być przez nie zatwierdzone/poprawione.
14. Sporządzanie dokumentów przez
centralę – po odrzuceniu program nie
pozwala poprawić uwag sporządzającego.
15. Data czynności nie może być wyprzedzająca – program musi sugerować poprawienie.
16. Przy zakładaniu stacji – jeśli nadaje
się numer istniejącej stacji to System
powinien prosić o potwierdzenie.
17. Dodanie opcji dokładania zdjęć dla
poszczególnych reperów widzialności
(przynajmniej dla stacji synoptycznych).do pola z opadem maksymalnym.
Inne prace
W 2012 r. realizowany był projekt ze
środków Banku Światowego. Zadanie
C2.6 dotyczy między innymi Centralnej
Bazy Danych Historycznych. Prowadzono
współpracę w ramach specyfikacji warunków technicznych projektu, określenia
i opisania niezbędnych funkcjonalności
systemu, zarówno ogólnych, jak i szczegółowych.
Ponadto pracownicy Ośrodka Baz Danych brali udział w procedurze przetargowej zadania C2.1, dotyczącego algorytmów kontroli danych hydrologicznych
i meteorologicznych, mierzonych i obserwowanych na stacjach sieci pomiarowo-obserwacyjnej IMGW-PIB.
Prowadzono prace związane z rozszerzeniem Centralnej Bazy Danych Historycznych o dane dotyczące wód podziemnych: mierzone na stacjach wód podziemnych V i VI rzędu sieci stacji hydrologicznych PSHM oraz archiwalne.
Obecnie CBDH ma możliwość gromadzenia danych dotyczących stanów i temperatury wód podziemnych.
Prowadzono prace innowacyjne w temacie: "Opracowanie metodyki i instrukcji opracowywania oraz kontroli danych
ze stacji wodowskazowych dla stworzenia
rocznika na poziomie stacji, działu, oddziału i Ośrodka Głównego" obejmujące:
 Przygotowanie i aktualizację procedur
zapewniających właściwe warunki do
wykonywania pomiarów oraz proce-
dur informujących osoby opracowujące rocznik hydrologiczny o wszelkich
odstępstwach przy pomiarach.
 Określenie metod opracowywania
rocznika hydrologicznego z wykorzystaniem danych pochodzących z różnych źródeł.
 Modernizację Systemu Hydrologii.
Od lipca 2012 r. pracownicy Ośrodka
Baz Danych brali udział w pracach Zespołu ds. Danych Przestrzennych IMGWPIB, związanych z wdrażaniem Dyrektywy INSPIRE w IMGW-PIB oraz administracją danymi przestrzennymi IMGWPIB. W celu opracowania metadanych dla
serii danych zgromadzonych w Centralnej
Bazie Danych Historycznych powstały
pierwsze wersje opisu metadanych dla
serii hydrologicznej (stan wody) oraz dla
serii meteorologicznych (temperatura
powietrza, ciśnienie atmosferyczne).
Podjęto następujące działania:
 zidentyfikowano część problemów do
wewnętrznej analizy w OBD oraz
omówiono je w czasie trzech spotkań
roboczych;
 rozpoczęto prace nad uzupełnieniem
pól obligatoryjnych oraz uzupełniających przy opisie serii danych (na
przykładzie stanów wody H) w edytorze metadanych (znajdującym się na
podanej stronie internetowej:
http://inspiregeoportal.ec.europa.eu/ed
itor/);
 wstępnie uzupełniono większość pól
(dla stanów wody) w w/w edytorze;
 przedstawiono propozycję zasad opisu
metadanych dla danych z CBDH;
 określono kwestie do wyjaśnienia
przed podjęciem dalszych prac związanych z bardziej zaawansowanym
opisem serii danych.
W roku 2012 prowadzone były prace
związane z wdrożeniem dokumentacji
metadanych w SZJ HMOK i MOLC do-
tyczące opracowywania procedury wdrożenia i użytkowania formularza metadanych w PSHM.
pracownicy Ośrodka Baz Danych brali
w ubiegłym roku udział w, prowadzonych
pod kierunkiem pełnomocnika Dyrektora
ds. Systemu Zarządzania Jakością
i Miernictwa oraz specjalisty ds. SZJ,
pracach związanych z wdrażaniem Systemu Zarządzania Jakością (SZJ)
w Hydrologiczno-Meteorologicznej Osłonie Kraju (HMOK). Wykonywano następujące zadania:
 prace związane z aktualizacją procedur Ośrodka Baz Danych;
 opracowanie programu szkolenia
ustawicznego z zakresu związanego
z działalnością Ośrodka Baz Danych;
 udział w auditach wewnętrznych SZJ
w HMOK w Oddziale Morskim
IMGW w Gdyni;
 prace związane z opracowaniem raportu z auditów wewnętrznych;
Ponadto, od stycznia do października
pracownicy
OBD
uczestniczyli
w spotkaniach roboczych zespołu wdrażającego SZJ oraz zespołu odpowiedzialnego za przygotowanie programu kształcenia ustawicznego.
Współpraca międzynarodowa
Przygotowywano zestawy danych do
rutynowej wymiany międzynarodowej.
Były to:
 Średnie miesięczne ciśnienia, temperatury, prężności pary wodnej, sumy
opadów i usłonecznienia (z 6 stacji,
sprawdzone, w formacie ClimatData).
 Dane jak wyżej z 10 stacji, bez sprawdzania wysyłano (do RTH Offenbach
i RTH Praga) na wymianę międzynarodową w sieci GTS.
Szkolenia pracowników PSHM
W dniach 25-27 kwietnia 2012 r. dwoje pracowników OBD wzięło udział
w szkoleniu z Systemu Hydrologii wersja
2, które odbyło się w Oddziale Krakowskim IMGW-PIB.
W dniach 15-16 listopada dwoje pracowników Ośrodka Baz Danych wzięło
udział w szkoleniu z zakresu Systemu
Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji, które odbyło się w Piotrkowie Trybunalskim.
W dniach 20-21 listopada dwoje pracowników Ośrodka Baz Danych wzięło
udział w szkoleniu użytkowników Systemu Hydrologii 2 w zakresie hydrologii
historycznej, które odbyło się w Ośrodku
Głównym w Warszawie.
Ponadto, pracownicy Ośrodka Baz
Danych brali udział w szkoleniach, odbywających się w ramach realizowanego
w IMGW-PIB programu "Rozwój kompetencji pracowników IMGW-PIB na rzecz
wspólnego rozwoju”.
Udział w seminariach, konferencjach,
zebraniach, spotkaniach
W 2012 r. pracownicy Ośrodka Baz
Danych brali udział w seminariach i konferencjach, m.in. w:
 seminarium „Metody weryfikacji danych meteorologicznych i hydrologicznych”,
odbywającym
się
w Ośrodku Głównym w Warszawie.
 spotkaniu poświęcone zagadnieniom
z zakresu limnologii oraz ewaporometrii, które odbyło się w Sławie i SH
Radzyń.
 XL Szkole "Współczesne zagadnienia
hydrologii" w Mądralinie k/Otwocka,
organizowanej przez Komitet Gospodarki Wodnej PAN oraz Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy.
 seminarium w grupie tematycznej
„Metody weryfikacji danych meteorologicznych i hydrologicznych”, dotyczącym realizacji zadania ,,Podstawy
teoretyczne metrologicznej metody
porównawczej w miernictwie meteorologicznym i wyniki jej aplikacji”,
które odbyło się w Ośrodku Głównym
w Warszawie.
 spotkaniu Hydrologów Historycznych,
które odbyło się w Ośrodku Głównym
w Warszawie. Spotkanie poświęcone
było omówieniu bieżących problemów
związanych z opracowaniem materiałów rocznikowych w Systemie Hydrologii.
 spotkaniu dotyczące wdrażania Dyrektywy INSPIRE w IMGW-PIB, które
odbyło się w Ośrodku Głównym.
 spotkaniu z przedstawicielami Europejskiej Agencji Środowiska (EEA)
dotyczące projektu Global Monitoring
for Environment and Security (GMES)
oraz powiązanego z nim projektu
GMES In-Situ Coordination (GISC),
które odbyło się w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska. Głównym celem spotkania było uzyskanie
przez przedstawicieli EEA informacji
o zakresie
danych
pomiarowoobserwacyjnych gromadzonych przez
poszczególne instytucje oraz o zasadach udostępniania tych danych.
 spotkaniu dotyczącym grantu EIONET
oraz wdrażania Dyrektywy INSPIRE
w IMGW-PIB, które odbyło się
w Ośrodku Głównym.
1.8 Działalność oceanograficzna w ramach Państwowej
Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej
Do podstawowych zadań wykonywanych w ramach działalności oceanograficznej należy systematyczna rejestracja
parametrów stanu środowiska morskiego
oraz dostarczanie bieżących oraz prognozowanych informacji o stanie środowiska
morskiego południowego Bałtyku. Głównym wykonawcą programu pomiarowobadawczego był Ośrodek Oceanografii
i Monitoringu Bałtyku, we współpracy
z Działem
Służby
PomiarowoObserwacyjnej Oddziału Morskiego
IMGW-PIB w Gdyni w zakresie poboru
prób wody do oznaczania zasolenia oraz
pomiarów temperatury w strefie brzegowej. Zasolenie oznaczano w laboratorium
lądowym, a wyniki poddawano weryfikacji przed wprowadzeniem do bazy danych.
Podczas rejsów badawczych na statku
r/v Baltica, w obrębie polskiej strefy południowego Bałtyku wykonywano pomiary i obserwacje meteorologiczne oraz
profilowe pomiary prądów w czasie ruchu
statku przy użyciu dopplerowskiego systemu ADCP. Dane meteorologiczne były
przekazywane podczas rejsów ze statku
na ląd w formie depeszy SHIP dla potrzeb
prognoz meteorologicznych, natomiast
wyniki pomiaru prądów archiwizowane
po każdym rejsie.
Wszystkie dane pomiarowe były weryfikowane i gromadzone w oceanograficznej bazie danych w celu ich dalszego
wykorzystania w działalności IMGWPIB. Należą do nich w szczególności
pomiary przestrzennego rozkładu temperatury i zasolenia wody morskiej oraz
prądów podpowierzchniowych, które są
wykorzystywane przede wszystkim do
weryfikacji operacyjnych modeli hydrodynamicznych oraz przygotowywania
specjalistycznych ekspertyz i opracowań.
Codziennie odbierano i udostępniano
na
stronie
internetowej
http://baltyk.pogodynka.pl prognozy hy-
drodynamiczne z modelu HIROMB w
węzłach siatki 1 Mm obejmujące: temperaturę i zasolenie wody, kierunek i prędkość prądów morskich, poziom morza,
koncentrację, grubość lodu, kierunek
i prędkość dryfu oraz grubość, wysokość
i gęstość wałów lodowych. Prognozy są
dostępne dla całego Bałtyku lub wybranych akwenów, np.: południowy Bałtyk
i Zatoka Gdańska.
Na tej samej stronie oraz w kioskach
multimedialnych w Gdyni i Elblągu udostępniano codzienne 24 godzinne prognozy: prądów, temperatury wody i zasolenia
oraz parametrów jakości wody z modelu
MIKE 3D. Dane prognostyczne obejmowały Zatokę Gdańską, Zatokę Pucką oraz
Zalew Wiślany.
Na wewnętrznej stronie IMGW-PIB
http://Leads udostępniano prognozy falowania z modelu WW3 oraz prowadzono
jego weryfikację na podstawie danych
z boi pomiarowej, udostępnionych przez
Szwedzki
Instytut
HydrologicznoMeteorologiczny (SMHI) w ramach realizacji porozumienia BOSS (Bałtycki System Oceanografii Operacyjnej).
1.9 Zadania realizowane w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska
Monitoring skażeń promieniotwórczych
W roku 2012 prowadzono monitoring
zagrożeń radiacyjnych w 10 stacjach
IMGW-PIB: Warszawa, Gdynia, Mikołajki, Gorzów Wlkp., Poznań, Świnoujście, Legnica, Włodawa, Zakopane, Lesko. Monitoring obejmował: pomiary
mocy dawki promieniowania gamma,
promieniowania beta próbek dobowych
i miesięcznych opadu całkowitego, aktywności aerozoli powietrza alfa i beta
promieniotwórczych sztucznych i naturalnych izotopów.
Na stacjach Warszawa i Gdynia prowadzono również pomiary spektrometryczne i radiochemiczne zbiorczych próbek opadu całkowitego.
Wyniki były przekazane etapami do
Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz na bieżąco do Państwowej
Agencji Atomistyki oraz Marynarki Wojennej.
Bank Danych Radioaktywności był na
bieżąco uzupełniany wynikami pomiarów
całej sieci. Prowadzono również systematyczny serwis i naprawę aparatury.
Monitoring prowadzono na podstawie
Umowy z GIOŚ nr 2/2011/F finansowanej ze środków NFOŚiGW na podstawie
umowy nr 588/2010/WN-7/MN-BD/D
zawartej w dniu 28.10.2010 r. o dofinansowanie państwowej jednostki budżetowej w formie przekazania środków na
cele nieinwestycyjne.
W roku 2012 zakończono realizację
wydatków Umowy nr 703/2010/Wn50/MN-PO/D z dnia 27 grudnia 2010 r.
o dofinansowanie w formie dotacji przedsięwzięcia pt. ,,Modernizacja wyposażenia technicznego sieci 9 stacji Wczesnego
Wykrywania Skażeń Radioaktywnych
Instytutu
Meteorologii
i Gospodarki
Wodnej”. Została zakupiona aparatura
pomiarowa, która została zainstalowana
i uruchomiona na stacjach IMGW-PIB .
W październiku 2012 r. Pracownie
IMGW-PIB w Warszawie i Gdyni wzięły
udział w pomiarach porównawczych dotyczące zawartości Cs-137 w próbkach
wody i mąki. Pomiary były przeprowadzone czułą aparaturą spektrometryczną
zakupioną ze środków NFOSiGW.
Wyniki pomiarów były prawidłowe
tzn. mieściły się w granicach błędu pomiarowego.
Pomiary były zorganizowane przez Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
i uczestniczyło w nich wiele różnych
Instytutów z Polski.
Monitoring tła zanieczyszczenia atmosfery
W 2012 r. prowadzono badania tła zanieczyszczenia atmosfery w Polsce
w regionie nadmorskim (Łeba), środkowowschodnim (Jarczew) oraz wysokogórskim (Śnieżka). Oznaczano stężenie
gazów (SO2, NO2, O3), skład chemiczny
aerozoli atmosferycznych (SO42–, NO3–,
Cl–, NH4+) oraz (HNO3 + NO3–) i (NH3 +
NH4+). W opadach atmosferycznych pobieranych metodą „bulk” oznaczano stężenia jonów SO42–, NO3–, Cl–, NH4+, K+,
Na+, Ca2+, Mg2+, wartość pH i przewodność elektrolityczną. Na stacji w Łebie
dodatkowo oznaczano stężenia jonów Pb,
Zn, Cd, Cu, Ni, Cr, pH i SO42– w dwutygodniowych próbkach opadu mokrego
pobieranego metodą „wet only”.
Ponadto na stacji miejskiej Warszawa-Bielany mierzono stężenie ozonu
w przyziemnej
warstwie
atmosfery
i oznaczano skład chemiczny opadów
atmosferycznych.
Oznaczenia wykonywano w laboratoriach: w Warszawie ( Centrum Monitoringu Klimatu Polski – Pracownia Badań
i Monitoringu Zanieczyszczeń Atmosfery), w Wysokogórskim Obserwatorium
Meteorologicznym na Śnieżce oraz we
Wrocławiu (Zakład Ekologii), a także
w Gdyni (Ośrodek Oceanografii i Monitoringu Bałtyku).
Jakość pracy w laboratoriach sprawdzano raz do roku w ramach międzynarodowego porównania międzylaboratoryjnego przygotowanego przez CCC/NILU
(Norwegia) w ramach programu EMEP
i dwukrotnie w roku w międzynarodo-
wych porównaniach międzylaboratoryjnych przygotowanych przez WMO Quality Asurance and Science Activity Centre
(USA) w ramach programu GAW/WMO.
Laboratoria w Warszawie, na Śnieżce
i we Wrocławiu otrzymały dwukrotnie w
2012 r. próbki syntetyczne opadu atmosferycznego przygotowane przez WMO
QA/SAC. Laboratorium w Warszawie
otrzymało próbki syntetyczne symulujące
próbki środowiskowe na oznaczenie
NO2,SO2 i HNO3 oraz NH3 w powietrzu,
a także próbki syntetyczne opadu atmosferycznego
przygotowane
przez
CCC/NILU. Laboratorium w Gdyni
otrzymało syntetyczne próbki na oznaczenie metali ciężkich w opadzie atmosferycznym przygotowane przez CCC/NILU.
Wyniki oznaczeń nie przekraczały wyznaczonych przez organizatorów odchyleń od wartości oczekiwanych.
Kontynuowano przekazywanie on-line
danych o 1-godzinych stężeniach ozonu
przyziemnego na stacji miejskiej Warszawa-Bielany na serwer WIOŚ w Warszawie, a za jego pośrednictwem do systemu Ozonweb EAŚ.
Badania tła zanieczyszczenia atmosfery w IMGW prowadzono w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Polska ma międzynarodowe zobowiązania
wynikające z realizacji następujących
porozumień:
 Konwencji w sprawie transgranicznego przenoszenia zanieczyszczeń na
duże odległości (tzw. Konwencji Genewskiej, Convention on Long- Range
Transboundary Air Pollution) oraz
protokołu do tej konwencji ( w sprawie finansowania EMEP),
 Konwencji Helsińskiej o ochronie
Bałtyku ,
 Współpracy ze Światową Organizacją
Meteorologiczną (WMO).
Wyniki pomiarów na bieżąco przekazywano do baz danych następujących
systemów obserwacyjnych:
ogólnoświatowego WMO/GAW z centrami danych:
 gazów cieplarnianych – World Data
Centre for Greenhouse Gases –
WDCGG (Tokio, Japonia),
 składu chemicznego opadów atmosferycznych – World Data Centre for
Precipitation Chemistry – WDCPC
(Albany, USA),
 składu chemicznego aerozolu atmosferycznego – World Data Centre for Aerosols – WDCA (Ispra, Włochy),
 ozonu w przyziemnej warstwie atmosfery – World Data Centre for Surface
Ozone – WDCSO (centrum prowadzone od 2002 r. przez Japan Meteorogical Agency, Tokio, Japonia)
europejskich:
 EMEP
 BMP (Program Monitoringu Bałtyku/
HELCOM);
krajowego:
 Państwowy Monitoring Środowiska –
PMŚ – dane przekazywane za pośrednictwem wojewódzkich inspektoratów
ochrony środowiska do GIOŚ.
W 2012 r. w pełni zrealizowano zadania i prace w ramach współdziałania
z międzynarodowymi systemami monitoringu środowiska EMEP, GAW/WMO,
HELCOM oraz Państwowym Monitoringiem Środowiska, objęte umową z GIOŚ.
Wykonano opracowanie Monitoring
tła zanieczyszczenia atmosfery na stacjach Łeba, Jarczew, Śnieżka – raport
roczny 2011, które zawiera zestawienie
danych za 2011 r. z uwzględnieniem
zmian stanu zanieczyszczenia atmosfery
na tle wielolecia (1991-2010).
Do Głównego Urzędu Statystycznego
przekazano dane o zanieczyszczeniu powietrza i opadów atmosferycznych
w 2010 r. do rocznika Ochrona Środowiska 2011.
Monitoring ozonu atmosferycznego
i promieniowania UV-B
Sondaże ozonowe
W Ośrodku Aerologii IMGW-PIB
w Legionowie od 1979 r. prowadzone są
systematyczne co tygodniowe pomiary
profilu pionowego ozonu sondami elektrochemicznymi do maksymalnej wysokości
około 35 km. W 2012 r. w Legionowie
wykonywano 53 sondaży ozonowych,
elektrochemiczną sondą ozonową ECC6A
w systemie sondażowym DigiCORA_III,
osiągając średnią wysokość 32,7 km. Wyniki sondaży przekazywano na bieżąco do
bazy danych ozonowych w Norweskim
Instytucie Ochrony Powietrza w Oslo (NILU). Opracowany graficznie profil ozonu
był przekazywany do Departamentu Monitoringu i Informacji o Środowisku GIOŚ.
Dane sondaży ozonowych, po ich zweryfikowaniu pomiarem całkowitego ozonu
spektrofotometrem Dobsona w Belsku,
były przekazywane do baz danych Światowego Centrum Ozonowego w Toronto,
w Kanadzie.
Wyniki sondaży z 2012 r. pozwoliły
zauważyć spadki ozonu we wszystkich
sezonach. Obserwowane różnice destrukcji
ozonu z roku na rok są wynikiem zmieniających się warunków meteorologicznych
w stratosferze na półkuli północnej. Nad
Polską, pod koniec zimy lub na początku
wiosny, obserwowane są znaczne ubytki
ozonu stratosferycznego podczas epizodów
przemieszczania się nad Europę chłodnego
wiru polarnego, w którym dokonał się
proces fotochemicznego niszczenia ozonu.
W marcu i kwietniu zubożone w ozon
masy powietrza będące pozostałościami
wiru polarnego przemieszczały się
w umiarkowanych szerokościach geograficznych. W okresie letnim obserwowano
niskie stężenia ozonu przy adwekcji subtropikalnych mas powietrza w dolnej stratosferze oraz arktycznych mas powietrza
w warstwie powyżej maksimum koncentracji ozonu. Ubytki ozonu nad Polską
utrzymywały się do późnej jesieni.
Całkowity ozon z danych satelitarnych
W Ośrodku Teledetekcji Satelitarnej
w Krakowie opracowywano satelitarne
mapy całkowitego ozonu, które w okresie
letnim były wykorzystywane do prognozy
indeksu UV.
Pomiar promieniowania UV
W Łebie, w Legionowie i w Zakopanem kontynuowano pomiary promieniowania UV szerokopasmowym przyrządem, UV-Biometr SL501, wyskalowanym
w jednostkach czułości erytemalnej,
MED. Czujniki wykorzystane w pomiarach były kalibrowane w PMOD/WRC
w Davos, Szwajcaria. W tabeli przedstawiono wyniki pomiarów z Legionowa
i Zakopanego.
Dzienne – średnie, maksymalne i minimalne – dawki UV-B oraz miesięczne dawki promieniowania UV-B
(MED) w 2012 r.
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Śr.
dob.
0,7
1,5
3,9
6,9
11,6
11,8
13,3
9,7
6,0
2,6
0,8
0,5
Legionowo
Max.
Min.
dob.
dob.
1,5
0,2
3,7
0,8
7,6
1,0
14,7
1,5
16,3
4,2
19,4
5,0
18,0
7,4
15,2
3,0
10,3
1,1
4,8
0,6
1,9
0,3
0,8
0,2
Dawka
mies.
20,2
43,2
120,7
205,5
359,5
354,9
412,7
299,2
181,1
79,4
23,8
14,7
Śr.
dob.
0,9
2,1
4,9
7,8
11,0
13,3
12,4
12,0
7,2
4,0
1,5
Zakopane
Max.
Min.
dob.
dob.
2,0
0,2
4,2
0,5
8,2
1,0
15,3
2,4
19,2
2,7
22,7
4,5
18,2
2,9
19,0
1,9
13,0
1,5
7,1
0,6
2,5
0,5
brak danych z więcej niż 5-ciu dni*
Dawka
mies.
29,1
60,2
151,4
235,4
342,4
399,9
383,7
372,0
217,1
122,8
44,4
*przy braku danych z większej niż 5 liczby dni, z danego miesiąca statystyka nie jest wyznaczana
Opracowany w 2000 r. operacyjny, automatyczny system prognozy indeksu UV
działał w 2012 r. bezawaryjnie od końca
kwietnia do końca września. Jednodniowe
prognozy oraz podstawowe wiadomości
o sposobie wykorzystania indeksu UV do
ochrony przed nadmiernym napromieniowaniem są publikowane na stronie
Pogodynki. Wdrożony w 2006 r. system
monitoringu promieniowania UV, obejmujący obecnie pięć stacji pomiarowych
(Łeba, Mikołajki, Legionowo, Katowice,
Zakopane), w 2012 r. przekazywał na
bieżąco dane o zmierzonym indeksie UV
na stronę Pogodynki.
1.10 Wdrażanie Systemu Zarządzania Jakością PSHM
Podstawowe zadania realizowane
przez PSHM w zakresie systemu zarzą-
dzania jakością w 2012 r. koncentrowały
się na pracach utrzymaniowych certyfi-
kowanych systemów. Prace dotyczyły
certyfikowanego obszaru PSHM realizującego
program
HydrologicznoMeteorologicznej Osłony Kraju (HMOK)
oraz program wzorcowania PSHM realizowany przez akredytowane Centralne
Laboratorium Aparatury Pomiarowej
(CLAP) wzorcującego przyrządy pomiarowe. W obu obszarach procesem monitorującym były audity wewnętrzne i audity
zewnętrzne nadzoru.
Cele systemowe auditów wewnętrznych zostały niezmienne i odnosiły się do
spełniania przez certyfikowane obszary
wymagań normy ISO 9001 w przypadku
HMOK i wymagań normy PN-EN
ISO/IEC 17025:2005 w przypadku
CLAP. Audity wewnętrzne obejmowały
wszystkie
jednostki
organizacyjne
HMOK/PSHM oraz objęły dotychczasowy zakres akredytacji CLAP (poddziedzina: ciśnienie) oraz dodatkowo dziedzinę
wnioskowaną do rozszerzenia zakresu
akredytacji (poddziedzina: termometria
elektryczna). W laboratorium przeprowadzono również audit systemu zarządzania.
W programie HMOK cały obszar został podzielony na czterdzieści obszarów,
na które składało się 110 punktów auditowych z personelem etatowym i 150
punktów auditowych stacji III-V rzędu.
W audicie uczestniczyło 36 auditorów
wewnętrznych – pracowników PSHM
podzielonych na 42 dwuosobowe zespoły.
Do Samodzielnej Sekcji ds. SZJ w PSHM
wpłynęły 42 raporty. W trakcie auditu
wystawiono 60 kart niezgodności, sformułowano ponad 600 spostrzeżeń.
Otrzymane dokumenty poauditowe powiększyły zbiór – bazę informacji za cały
okres funkcjonowania SZJ w HMOK.
Wyznaczony przez Głównego Specjalistę
ds. SZJ Zespół opracował raport końcowy
z auditów wewnętrznych obszaru
HMOK/PSHM.
W programie CLAP audit wewnętrzny
wzorcowania przyrządów pomiarowych
prowadzili zewnętrzni auditorzy z laboratorium pomiarowego „PLUM”. W wyniku auditów nie stwierdzono niezgodności,
natomiast stwierdzono 16 spostrzeżeń
dotyczących
systemu
zarządzania,
19 spostrzeżeń dotyczących temperatury
i 8 spostrzeżeń dotyczących ciśnienia. Po
przeprowadzonej analizie podjęto działania zapobiegawcze odnoszące się do spostrzeżeń w tym zakresie.
Cała dokumentacja auditowa i poauditowa odpowiednia do zakresu, dostępna
jest w biurze Samodzielnej Sekcji ds. SZJ
w PSHM programu HMOK lub u zastępcy kierownika CLAP ds. Jakości.
W wyniku przeglądu zarządzania
CLAP, przeprowadzonego w dniu 20
lutego 2012 r. przez Z-cę Dyrektora ds.
Służby Hydrologicznej i Meteorologicznej, opracowano w formie dokumentu
Plan realizacji celów i zadań na kolejny
rok rozliczeniowy.
W trakcie przeglądu Systemu Zarządzania Jakością HMOK, przeprowadzonego w dniu 15 października 2012 r.,
omówione zostały wszystkie aspekty
funkcjonowania systemu, przekazano do
realizacji wszystkie zadania wynikające
z auditów wewnętrznego i zewnętrznego
szefom operacyjnym poszczególnych
pionów PSHM. Wynikiem przeglądu było
przyjęcie zadań do planu poprawy jakości
na kolejny okres rozliczeniowy.
W obu programach w 2012 r. zostały
przyjęte strategiczne cele jakościowe.
Główne zadanie jakościowe w 2012 r.
przyjęte przez CLAP było związane
z celem zawartym w Polityce Jakości oraz
wymienionym w przyjętym dokumencie
Plan realizacji celów i zadań w 2012 r.
Zadaniem tym było uzyskanie od Polskiego Centrum Akredytacji potwierdzenia kompetencji do wykonywania wzorcowania w dziedzinie termometrii elek-
trycznej. Akredytacja ma dotyczyć termometrów
elektrycznych, elektronicznych, czujników termometrów rezystancyjnych oraz przetworników temperatury. Ustalono zakres wzorcowania od -30oC do 50oC przy zdolności pomiarowej 0,05oC dla czujników
zanurzanych w cieczy i 0,07oC dla czujników niezanurzanych w cieczy. Dnia 21
maja 2012 r. CLAP uzyskał nowy zakres
akredytacji potwierdzający kompetencje
laboratorium w poddziedzinie wzorcowania: termometria elektryczna i ciśnienie.
W planie prac na 2012 r. w programu
HMOK przyjęto dwa cele strategiczne.
Pierwszy dotyczył prac związanych
zpodnoszeniem kwalifikacji pracowników,
drugi odnosił się do procesu doskonalenia
komunikacji wewnętrznej w służbie pomiarowo- obserwacyjnej.
W pierwszym zakresie przeprowadzono szkolenia zewnętrze dla kadry średniego szczebla zarządzania. Zorganizowano
we współpracy z PCBC szkolenie dotyczące „Narzędzi zarządzania – podstawy”, w którym uczestniczyło 36 pracowników PSHM. Podnoszenia kwalifikacji
pracowników dotyczyło również szkolenie dla pracowników CLAP, związane
z badaniami biegłości i porównań między
laboratoryjnych. W trakcie prowadzonego
procesu auditu wewnętrznego były prowadzone przez zespoły auditorskie
HMOK, szkolenia wewnętrzne stanowiskowe,
dotyczące dokumentacji SZJ
w HMOK w zakresie mierników, działań
korygujących i zapobiegawczych procesów operacyjnych. Przedmiotem omawianym na szkoleniach były również wyniki
auditu za poprzedni okres rozliczeniowy.
W szkoleniach uczestniczyło około 300
pracowników
służby
pomiarowoobserwacyjnej.
Proces doskonalenia SZJ w HMOK
związany z procesem komunikacji wewnętrznej obszaru PSHM, w szczególno-
ści związanego ze służbą pomiarowoobserwacyjną swoim zakresem objął 160
pracowników ww. obszaru. Głównym
aspektem omawianym na spotkaniach
roboczych był proces pozyskiwania
i przetwarzania danych parametrów meteorologicznych. Spotkania odbyły się we
wszystkich Działach Służby PomiarowoObserwacyjnej PSHM.
Jak co roku stałym punktem planu poprawy jakości w procesie utrzymania SZJ
w HMOK były prace związane z ciągłą
aktualizacją zbioru dokumentacji operacyjnej, awaryjnej oraz wspierającej
PSHM. W wyniku zmian organizacyjnych, jak i dużej dynamiki zmian w infrastrukturze PSHM, prace aktualizacyjne
objęły 15% zbioru dokumentów SZJ.
Ponadto w podkatalogu Biur Prognoz
Meteorologicznych w elektronicznym
systemie Dedal dokumentacji SZJ/HMOK
utworzono nową zakładkę „System Prognoz”.
W 2012 r. poddano analizie czytelność
zbioru dokumentacji HMOK/SZJ, jak
i poszczególnych dokumentów operacyjnych. Analiza miała na celu wykonanie
oceny wykorzystywania w codziennej
pracy operacyjnej PSHM informacji ze
zbioru dokumentów zawartych w elektronicznym systemie zarządzania dokumentacją Dedal. Od chwili uruchomienia
zbioru dokumentacji SZJ w systemie
Dedal odnotowywany jest stały coroczny
znaczący wzrost czytelności dokumentacji SZJ. W bieżącym roku do podkatalogów „ Służby” i „Meteo” odnotowano
średnio 500 wejść do jednego dokumentu.
Największą liczbę czytelników w służbie
pomiarowo-obserwacyjnej
odnotował
dokument związany z podstawowymi
produktami obserwacji meteorologicznych, który przekroczył 1500 wejść.
Na obecną chwilę największą liczbą
czytelników wśród pracowników PSHM
i części administracyjnej IMGW-PIB
cieszy się dokumentacja alertowa zamieszczona w podkatalogu „Nadzór
PSHM” z blisko dwa i pół tysiącem
wejść.
W wyniku działań korygujących i zapobiegawczych podjętych po auditach
wewnętrznych i zewnętrznych w CLAP
wprowadzono szereg zmian w dokumentacji systemu zarządzania. W dokumencie
Polityka Jakości zmieniono główny cel
jakościowy. W nowym wydaniu Polityki
Jakości CLAP cel odnosi się do uzyskania
od Polskiego Centrum Akredytacji potwierdzenia kompetencji do wykonywania
wzorcowania w poddziedzinie wilgotności względnej w zakresie 10-95% RH
w temperaturze 20oC przy zdolności pomiarowej 1% RH”. Zmianie podlegały
również dokumenty systemu zarządzania:
Księga Jakości, procedury nadzoru nad
dokumentami i zapisami, zarządzania
personelem, nadzoru nad wyposażeniem,
obsługi klienta, działań korygujących
i zapobiegawczych oraz zapewnienia
jakości wyników wzorcowania. Ponadto
wprowadzono nowe wydanie procedur
technicznych w dziedzinie temperatury.
Stałym cyklicznym procesem utrzymania systemów zarządzania w obszarach
objętych certyfikatem jest zewnętrzny
audit nadzoru. Audity nadzoru w 2012 r.
wykonywane były przez zewnętrzne jednostki certyfikujące lub akredytujące.
W obszarze CLAP w dniach 12 i 13 marca 2012 r. audit przeprowadziło Polskie
Centrum Akredytacji, w obszarze HMOK
audit odbył się w dniach 13-14 listopada
i został wykonany przez Polskie Centrum
Badań i Certyfikacji.
Audit nadzoru w CLAP był połączony
z auditem rozszerzającym zakres akredytacji o poddziedzinę termometrii elektrycznej. W wyniku auditu stwierdzono
2 niezgodności i 6 spostrzeżeń w obszarze
temperatury, 8 spostrzeżeń w dziedzinie
ciśnienia oraz 3 spostrzeżenia dotyczące
systemu
zarządzania.
Niezgodności
w dziedzinie
temperatury
usunięto
w kwietniu 2012 r.
W maju 2012 r. PCA podjęło decyzję
dotyczącą rozszerzenia zakresu akredytacji CLAP o poddziedzinę termometrii
elektrycznej.
W 2012 r. wytypowanym obszarem
reprezentującym HMOK/PSHM w audicie nadzoru były jednostki oddziału
IMGW we Wrocławiu. W audicie uczestniczył trzyosobowy zespół auditorski
polskiego Centrum Badań i Certyfikacji
oraz trzyosobowy zespól PSHM pod kierownictwem Pełnomocnika Dyrektora ds.
SZJ i Miernictwa w PSHM. Dyrekcję
IMGW-PIB reprezentował Dyrektor Oddziału IMGW-PIB we Wrocławiu oraz
Pełnomocnik Dyrektora ds. SZJ i Miernictwa w PSHM. Audit objął wszystkie
jednostki organizacyjne PSHM zlokalizowane w budynku IMGW-PIB Oddziału
Wrocławskiego (BPM, BPH, DSPO,
DSSP, SSI) oraz wytypowane stacje SHM
Legnica, SHM Jelenia Góra, SHM Zielona Góra, SHM Leszno oraz SHM/LSM
Wrocław i SPA Wrocław. Na spotkaniu
zamykającym przewodnicząca zespołu
auditorskiego PCBC poinformowała
o pozytywnym wyniku auditu. Wszyscy
członkowie zespołu auditorskiego PCBC
zaznaczyli, że prowadzone przez nich
badanie auditowe wykazało, że system
jest stosowany i wykorzystywany w bieżącej pracy operacyjnej auditowanych
jednostek PSHM. Zaznaczyli również, że
utrzymanie systemu na tak wysokim poziomie możliwe jest tyko przy pełnej
akceptacji i wykorzystaniu systemu przez
kierownictwa oddziału w procesach zarządczych w powierzonych obszarach
odpowiedzialności w ramach PSHM.
Auditor wiodący PCBC na spotkaniu
podkreślił, że mocną stroną całej służby
PSHM były działania, zgodne z celami
zawartymi w Polityce Jakości, odnoszące
się do stałego podnoszenia kompetencji
pracowników Służby.
W dniu 21 listopada 2012 r. do IMGW
-PIB wpłynęło zawiadomienie z PCBC
o decyzji komitetu technicznego PCBC,
informujące o pozytywnym wyniku audi-
tu utrzymania systemu zarządzania jakością w HMOK/PSHM. Do zawiadomienia
został dołączony raport badania auditowego potwierdzający o utrzymaniu certyfikatu w certyfikowanym zakresie na
kolejny rok.
2
Techniczna Kontrola Zapór
2.1 Oceny stanu technicznego budowli piętrzących
Ośrodek Technicznej Kontroli Zapór
z siedzibą w Katowicach zrealizował
w 2012 r. następujące umowy:
 Wykonanie pomiarów, badań i ocen
stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa wałów przeciwpowodziowych
stanowiących własność Skarbu Państwa;
 Wykonanie oceny stanu technicznego
i bezpieczeństwa obiektów hydrotechnicznych będących własnością Skarbu
Państwa i administrowanych przez regionalne zarządy gospodarki wodnej –
jednostki podległe prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej;
 Raport o stanie technicznym i bezpieczeństwie budowli piętrzących wodę
w Polsce według stanu na dzień
31.12.2011 r.
 Ocena stanu technicznego i bezpieczeństwa, bieżące doradztwo techniczno-eksploatacyjne dla obiektów
hydrotechnicznych przez PGE Energia
Odnawialna S.A.;
 Oceny stanu technicznego i bezpieczeństwa budowli hydrotechnicznych
(PGE Energia S.A., Górnośląskie
Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A.
i inne).
Nadzór nad stanem technicznym i stanem
bezpieczeństwa budowli stale piętrzących
wodę
W 2012 r. w OTKZ w ramach służby
ds. bezpieczeństwa budowli piętrzących
przeprowadzono kontrole, pomiary, badania oraz opracowano bieżące analizy
i okresowe oceny stanu technicznego
i stanu bezpieczeństwa dla obiektów stanowiących własność Skarbu Państwa,
administrowanych przez regionalne zarządy gospodarki wodnej w Gdańsku,
Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i we Wrocławiu. Oceniano także
obiekty na zlecenie innych użytkowników.
Obiekty administrowane przez RZGW
Klasa I
Stopnie wodne Biała Góra, Gdańska
Głowa, zapory Wisła Czarne, Porąbka,
Tresna, Świnna Poręba (w budowie),
zapora Jeziorsko (zapora czołowa, obwałowanie Siedlątków, zapora boczna Teleszyna, zapora boczna Pęczniew), Gawrony (śluza, jaz), Pątnów (śluza, przepompownia), zapora Poraj (zapora czołowa,
zapory boczne), zapora Sulejów, zapory
Bukówka, Dobromierz, Kozielno, Mietków, Nysa, Otmuchów, Słup, Turawa.
Klasa II
Śluzy Kamienna Grodza, Brdyujście,
Przegalina Południowa, Przegalina Północna, stopnie wodne Bydgoszcz, Czersko Polskie, zapora Mylof, Wrota Żuławskie, śluzy Dzierżono, Kłodnica, hydrowęzeł Koźle (stary jaz na Nowej Odrze,
nowy jaz na Starej Odrze, śluza zabytkowa), zapory Przeczyce (czołowa i boczna
Boguchwałowie), Łąka, Dzierżono Duże,
Polder Buków, zapory Besko, Chańcza,
Czaniec, Dobczyce, Klimkówka, stopnie
wodne Borek Szlachecki, Dąbie, Kościuszko, Łączany, Przewóz, jazy Franciszkański, Rypinkowski, Bernardyński,
śluzy Okole, Czyżkówko, zapora i hydrowęzeł Pakość, Jeziorsko (przepompownie), stopień wodny Włocławek,
Włocławek (przepompownie, brama przeciwpowodziowa), zapora Brody Iłżeckie
(czołowa, boczna Styków, przepompownia), zapora Wióry, stopień wodny Brzeg
Dolny, zapory Sosnówka, Topola.
Klasa III
Stopnie wodne Michałowi, Szonowo,
Rakowiec, śluzy Nowa Wieś, Sławięcice,
Rudziniec, Łabędy, zapory Dzierżono
Małe, Kuźnica Warężyńska, stopnie wodne Dwory, Rzeszów, Smolice, jaz Grodzisko, śluzy Morzysław, Koszewo, Jeziorsko (zapory cofkowe), stopnie wodne
Prądy, Osowa Góra, Krostkowo, Nowe,
Walkowice, Romanowo, Lipica, Pianówka, Mikołajewo, Rosko, Wrzeszczyna,
stopień wodny Dębe, Dębe (zapory boczne, przepompownie), śluza Żerań.
Obiekty oceniane na zlecenie innych użytkowników
 PGE Energia Odnawialna S.A.
w Warszawie – zapory Solina, Myczkowce, ESP Żarnowiec, ESP Porąbka
Żar, obiekty hydrotechniczne Oddziału Dychów w Dychowie (hydrowęzeł
Dychów, jaz Krzywaniec, kanał
Krzywaniec-Dychów, zbiornik Raduszec, stopnie wodne Kliczków, Małomice, Przysieka, Sobolice, Szprotawa,
Żagań II, Januszkowice, Krapkowice,
Dobrzeń),
 Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A – zapory Goczałkowice, Kozłowa Góra,
 Energa Hydro Sp. z o.o. w Straszynie
– EW Rutki, EW Łapino, EW Biel-
kowo, EW Straszyn, EW Włocławek,
ESP Żydowo,
 Zespół Elektrowni Wodnych Rożnów
Sp. z o.o. – zapory i elektrownie Rożnów, Czchów,
 Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu – stopnie wodne Antoniewo, Frydrychowo, Lisi Ogon,
Łochowo,
 Wojewódzki
Zarząd
Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Warszawie,
Oddział w Łodzi – zbiornik wodny
Cieszanowice, wały rzeki Warty
w Sieradzu,
 Wojewódzki
Zarząd
Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Białymstoku,
– zbiornik wodny Siemianówka.
 Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp.
z o.o. w Łodzi – ujęcie wody w Bronisławowie,
 Hydroprojekt Poznań – zbiornik wodny Miedzna.
Ogółem w 2012 r. oceniono stan techniczny i bezpieczeństwo 95 obiektów
administrowanych przez RZGW oraz 36
obiektów innych użytkowników.
Oceny stanu technicznego i bezpieczeństwa, wykonane zgodnie z „Wytycznymi kontroli bezpieczeństwa budowli
piętrzących
wodę”
opracowanymi
w OTKZ w 2008 r., zawierają określone,
szczegółowe informacje dotyczące kontrolowanego obiektu, wykaz materiałów
będących podstawą oceny, wyniki pomiarów i obserwacji własnych i obcych
w formie tabel i wykresów, analizę inżynierską stanu technicznego poszczególnych budowli wchodzących w skład
obiektu oraz sformułowaną na podstawie
analizy ocenę stanu technicznego i stanu
bezpieczeństwa poszczególnych budowli
i całego obiektu. W oparciu na przyjętej
w OTKZ metodyce ocenie poddaje się
następujące elementy budowli:
 podłoże,
 opracowanie i analizę wyników pomiarów i badań;
 korpus,

opracowanie ocen stanu technicznego
 urządzenia przeciwfiltracyjne i drenażowe,
 urządzenia do przepuszczania wody,
 aparaturę kontrolno-pomiarową.
Opierając się na ww. ocenach cząstkowych poszczególnych elementów budowli, sformułowano wnioski o stanie
technicznym i stanie bezpieczeństwa
budowli oraz zalecenia eksploatacyjne.
Zagrożone elementy budowli hydrotechnicznych udokumentowano fotograficznie. W przypadku ocen 5-letnich, zgodnie
z art. 62, ust. 1 pkt. 2. Prawa budowlanego, w podsumowaniu zawarto ocenę
przydatności do użytkowania.
Prace w ramach umów na wykonanie
ocen stanu technicznego obejmowały:
 pomiary bezwzględnych przemieszczeń pionowych (niwelacja precyzyjna) i poziomych (pomiar liniowokątowy), wykonane w ramach prac
własnych OTKZ;
 weryfikację pomiarów przemieszczeń,
wykonanych przez geodezyjne jednostki zewnętrzne (pomiary przemieszczeń bezwzględnych) i służby
eksploatacyjne obiektów (pomiary
przemieszczeń względnych);
 uczestnictwo w komisyjnych przeglądach stanu technicznego budowli piętrzących;
 wykonanie rozpoznawczych badań
specjalistycznych zjawisk filtracji,
stanu zagęszczenia nasypów, jakości
betonów, parametrów fizykomechanicznych gruntów budujących korpus
i podłoże zapór;
 testowanie i weryfikację aparatury
kontrolno-pomiarowej, w tym automatycznych systemów technicznej kontroli zapór;
i bezpieczeństwa budowli piętrzących;
 zarchiwizowanie danych o budowlach
piętrzących i pomiarach kontrolnych
w bazie danych.
Jako odrębne zadania związane z oceną stanu technicznego i bezpieczeństwa
kontrolowanych obiektów wykonywano
następujące prace: pomiary geodezyjne,
badania specjalne, w tym geotechniczne,
badania zjawisk filtracyjnych, badania
betonów oraz inne, o charakterze ocen
długoterminowych (batymetria, badania
agresywności wody i określenie wpływu
na konstrukcję betonową, badania chemiczne osadów dennych zbiorników,
badania podwodne).
Pomiary geodezyjne
Celem okresowych geodezyjnych pomiarów kontrolnych było wyznaczenie
przemieszczeń obiektów hydrotechnicznych. Uzyskane w ten sposób wielkości
przemieszczeń zostały wykorzystane
w procesie ocen ich stanu technicznego
i bezpieczeństwa. Pomiary geodezyjne
oraz metody wyznaczania przemieszczeń
wykonywane były zgodnie z odpowiednimi wytycznymi kontroli bezpieczeństwa
i instrukcjami technicznymi.
Dla większości kontrolowanych obiektów prowadzono okresowe pomiary niwelacyjne sieci reperów kontrolowanych.
Pomiary prowadzono metodą niwelacji
precyzyjnej, za pomocą niwelatorów kodowych DNA03 oraz łat inwarowych.
Bezwzględne przemieszczenia pionowe
wyznaczano ze średnim błędem rzędu
±0,30,5 mm wobec zidentyfikowanych
jako stałe reperów odniesienia.
Wyznaczanie bezwzględnych przemieszczeń poziomych prowadzono głównie dla obiektów o konstrukcji betonowej.
W tym celu wykonywano okresowe precyzyjne pomiary kątowo-liniowe w sieciach geodezyjnych, składających się
z punktów kontrolowanych związanych
z badanymi obiektami i punktów odniesienia. Sieci takie zapewniają możliwość
definiowania bezwzględnego układu
współrzędnych płaskich. Pomiary prowadzono przy zastosowaniu instrumentu
Leica TS30 oraz sprzętu pomocniczego
(lustra, sygnały, statywy). Pomiary
i obliczenia pozwoliły na wyznaczanie
bezwzględnych przemieszczeń poziomych ze średnimi błędami rzędu ±1,01,5
mm.
Prowadzono również pomiary nietypowe, np. dla zapory Wióry wykonano
okresowy pomiar i wyznaczenie przemieszczeń pionowych płyt pomiarowych
magnetycznych
reperów
wgłębnych
(MRW). Dla szeregu obiektów wykonano kontrolny pomiar i wyznaczenie przemieszczeń względnych z pomiarów szczelinomierzy, pochyłomierzy i klinometrów.
Zakres prac obejmował okresowe,
geodezyjne pomiary kontrolne mające na
celu wyznaczenie przemieszczeń
74
obiektów hydrotechnicznych klas: I, II
i III administrowanych przez RZGW
w: Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu:
Na podstawie umowy zawartej z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej
w Krakowie, Zarządem Zlewni Soły
i Skawy z siedzibą w Żywcu opracowano
projekt sieci geodezyjnej do wyznaczania
przemieszczeń terenu nad spustami dennymi zapory wodnej Porąbka.
Pozostałe prace realizowano na podstawie
umów zawartych z użytkownikami obiektów piętrzących administrowanych przez
zakłady energetyczne, wodociągi itp.:
 TAURON Ekoservis Sp. z o.o. - Wyznaczenie przemieszczeń zapór Rożnów i Czchów oraz EW Dąbie.
 PGE Energia Odnawialna S.A. - Wyznaczenie przemieszczeń zapór Solina
i Myczkowce, z analizą funkcjonowania systemów ASTKZ na tych obiektach.
 Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów S.A. - Wyznaczenie przemieszczeń pionowych zapór Goczałkowice i Kozłowa Góra
Badania geotechniczne w 2012 r. obejmowały
 Określenie parametrów gruntu i zagęszczenia w rejonie przelewu zapory
Mylof.
 Określenie parametrów gruntu i zagęszczenia w rejonie zaobserwowanych wysiąków zapory Dzierżno Duże.
 Badania geotechniczne (parametry
gruntu i zagęszczenie) ziemnej śluzy
Krostkowo.
 Badanie zagęszczenia korpusu zapory
ziemnej stopnia wodnego Dębe.
 Określenie stopnia zagęszczenia zapory bocznej Arciechów (stopień wodny
Dębe).
 Badania geotechniczne – określenie
parametrów gruntu i stopnia zagęszczenia korpusu i podłoża zapór Kozielno i Topola w miejscach nieprawidłowego przebiegu zjawisk filtracji.
Badania betonów
W 2012 r. wykonano pełne badania
jakości betonów jazu Grodzisko – obiektu, którego stan techniczny wskazuje na
konieczność przeprowadzenia kapitalnego
remontu.
Badania filtracji
W 2012 r. przeprowadzono badania
metodą potencjału elektrycznego (naładowanego ośrodka), pozwalającą na określenie kierunku filtracji i prędkości przepływu filtrującej wody na obiektach Bro-
dy Iłżeckie, Cieszanowice, Kozielno
i Topola. Na wymienionych obiektach,
a także na zaporze Łąka, przeprowadzono
dodatkowo płukanie piezometrów w celu
określenia ich sprawności czy wręcz doprowadzenia do udrożnienia piezometrów
niedrożnych.
Badania filtracji, obejmujące pomiar
stanów wody, temperatury i oporności,
pozwalające na pogłębioną analizę procesów filtracji, przeprowadzono na zaporach Kozielno i Topola.
Badania batymetryczne
W 2012 r., w ramach kontroli procesów erozyjnych dna, wykonano kontrolny
pomiar przekrojów dolnego stanowiska
stopnia wodnego Włocławek oraz dolnego i górnego stanowiska stopnia wodnego
Dębe, co umożliwiło ocenę tych procesów
w aspekcie bezpieczeństwa stopni.
Badania podwodne
W ramach prac kontrolnych przeprowadzono przegląd podwodny następujących budowli bądź ich elementów: śluzy
(cała konstrukcja) Krostkowo, Lipica,
Osowa Góra, Romanowo, Rosko, zapory
Besko (ściana odwodna), Brody Iłżeckie
(budowla przelewowa), Poraj (budowla
przelewowa), Sulejów (budowla przelewowa), Wisła Czarne (niecka wypadowa
budowli przelewowej). Po raz pierwszy
do oceny elementów podwodnych wykorzystano zdalnie sterowane urządzenie –
mini ROV – przekazujące obraz z dwóch
kamer za pośrednictwem przewodu na
stanowisko kierowania. Badania były
wykonywane zgodnie z opracowanymi
w OTKZ „Zasadami wykonywania badań
podwodnych dla oceny stanu technicznego budowli piętrzących” i weryfikowane
przez OTKZ w oparciu na posiadanym
certyfikacie EMAS na wykonywanie prac
podwodnych na potrzeby ocen stanu bezpieczeństwa podwodnych elementów
konstrukcyjnych urządzeń wodnych.
Badania chemiczne
W 2012 r. wykonano ocenę agresywności
chemicznej
wód
cieków
i zbiorników na beton budowli hydrotechnicznych. Badaniami objęto jaz
i śluzę Mikołajewo na rzece Noteci oraz
zbiorniki: Poraj na rzece Warcie, Besko
na rzece Wisłoku, Sulejów na rzece Pilicy
oraz Dębe na rzece Narwi. Pobrano
2 serie próbek wód (w kwietniu i październiku), dla których wykonano pełne
analizy, zgodnie z przyjętą metodyka.
Badaniami objęto również osady denne
zalegające na dnie zbiornika Zegrzyńskiego (Dębe). Pobrano 11 próbek osadów z przekrojów badawczych usytuowanych na całym obszarze zbiornika od
zapory po cofkę. Badania osadów wykonano w celu oceny ich zanieczyszczenia
jako urobku.
Ocena Automatycznych Systemów Technicznej Kontroli Zapór - ASTKZ
Ocena ASTKZ wynika z konieczności
kontroli poprawności odczytów automatycznych systemów pomiarowych, które
są wykorzystywane w ocenach stanu
technicznego i bezpieczeństwa obiektów.
Kontroli wskazań są poddawane urządzenia zainstalowane na obiektach Dębe,
Wióry, Włocławek.
Wykonana przez OTKZ ocena pozwala na identyfikację wadliwych wskazań
czujników, określenie zakresów regulacji
bądź całkowitą wymianę niektórych
z nich.
Nadzór nad stanem technicznym i stanem
bezpieczeństwa wałów przeciwpowodziowych
OTKZ w roku 2012 zrealizował umowę pt. „Wykonanie pomiarów, badań
i ocen stanu technicznego i bezpieczeństwa dla 432,015 km wałów przeciwpowodziowych I lub II klasy stanowiących
własność Skarbu Państwa”.
Łącznie przebadano 104 odcinki wałów przeciwpowodziowych klasy I lub II,
stanowiących własność Skarbu Państwa,
będących w zarządzaniu:
 Dolnośląskiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu,
 Kujawsko-Pomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych we Włocławku,
 Lubuskiego
Zarządu
Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Zielonej Górze,
 Małopolskiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Krakowie,
 Wojewódzkiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Łodzi
 Wojewódzkiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Warszawie
 Rejonowego Zarządu Gospodarki
Wodnej w Warszawie
Dla każdego odcinka wału wykonano
następujący zakres prac:
 przegląd dokumentacji archiwalnej,
protokołów przeglądów okresowych,
książek obiektu,
 wizja lokalna,
 badania geotechniczne,
 pomiary geodezyjne,
 inwentaryzacja budowli i kolizji wałowych,
 dokumentacja fotograficzna.
 badania laboratoryjne i obliczenia.
 ocena stanu technicznego i bezpieczeństwa.
Badania geotechniczne
Celem badań geotechnicznych było
określenie rodzaju i stanu gruntu w korpusie wału oraz w jego podłożu. Budowę
geologiczną określono na podstawie wierceń geologicznych. Z wydobytego urobku
pobierano próby gruntu do badań makroskopowych i laboratoryjnych. Z korony
obwałowania wykonywano sondowania
dynamiczne sondą DPL.
W laboratorium dla pobranych próbek
gruntu NS wykonano oznaczenie wilgotności naturalnej i składu granulometrycznego. Współczynnik filtracji dla pobranych prób gruntów określono na podstawie krzywych uziarnienia.
Rozpoznanie geotechniczne pozwoliło
na wykonanie poprzecznych profili litologicznych przez korpus oraz podłoże ocenianego wału przeciwpowodziowego,
stanowiących niezbędne dane do analizy
stateczności budowli w zagrożonych
przekrojach oraz ryzyka przesiąków
i przebicia hydraulicznego.
Pomiary geodezyjne
Celem pomiarów geodezyjnych było
wyznaczenie rzędnych wałów przeciwpowodziowych, umożliwiających wyznaczenie przekroju podłużnego oraz przekroi poprzecznych.
Ocena stanu technicznego i bezpieczeństwa
Na podstawie pomiarów terenowych,
badań laboratoryjnych, obliczeń stateczności dla przekrojów reprezentatywnych,
czasów przesiąków i przebicia hydraulicznego opracowano ocenę stanu technicznego i bezpieczeństwa wałów.
Wykorzystany sprzęt
Wiertnica geotechniczna H20 5P;
MWG6,Sondy dynamiczne DPL i DPH
RTK Trimble 5800, Epoch 50, Epoch 35
Tachimetr Nivo 5c, Nikon DTM 522,
Młotek Schmidta, próbnik Shelby, próbnik NS
Wykorzystane oprogramowanie
WinKalk, MikroMap, PowerMap, MicroStation 8i, Geostar 6i, Goeslop, ZSoil, Młotek Schmidta,
2.2 Raport o stanie bezpieczeństwa budowli piętrzących
Raport wykonany w 2012 r. opisywał
stan na dzień 31.12.2011 r. i obejmował
budowle piętrzące oceniane w latach
2007-2011.
Analiza ocen stanu bezpieczeństwa dla
okresu pięcioletniego wynika z przepisów
prawa budowlanego, które wymaga od
właściciela budowli hydrotechnicznej
przeprowadzenia przynajmniej raz na
5 lat kontroli okresowej w zakresie
sprawdzenia stanu technicznego i przydatności do użytkowania.
W raporcie omówiono stan techniczny
i stan bezpieczeństwa budowli ocenianych
przez Ośrodek Technicznej Kontroli Zapór w tym okresie oraz budowli ocenianych przez firmy zewnętrzne, których
oceny zostały przesłane do OTKZ przez
regionalne zarządy gospodarki wodnej.
Przedstawiono oceny stanu technicznego obiektów hydrotechnicznych administrowanych przez regionalne zarządy
gospodarki wodnej, wojewódzkie zarządy
melioracji i urządzeń wodnych, wodociągi, energetykę.
Po raz pierwszy w raporcie zawarto
oceny stanu technicznego wałów przeciwpowodziowych klasy I i II administrowanych przez wojewódzkie zarządy
melioracji i urządzeń wodnych oraz regionalne zarządy gospodarki wodnej oceniane przez OTKZ.
Odrębne raporty sporządzone zostały
dla obiektów hydrotechnicznych, stanowiących infrastrukturę krytyczną kraju.
Raport sporządzono dla Krajowego
Zarządu Gospodarki Wodnej. Wykonano
także raporty dla RZGW Gdańsk, Gliwice, Kraków, Poznań, Warszawa, Wrocław, zawierające informacje o budowlach piętrzących zlokalizowanych na
obszarze
działania
poszczególnych
RZGW. Zgodnie zapisami ustawy Prawo
wodne w czerwcu raport został przekazany do Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.
Raport składa się z części szczegółowej, zawierającej karty ocen stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli,
oraz ogólnej, w której zamieszczono podsumowanie i omówienie informacji zawartych w kartach.
W kartach wyszczególniono te elementy budowli, które uzyskały ocenę
negatywną oraz podano zalecenia dotyczące podjęcia działań zaradczych, a także informacje o remontach. W części
ogólnej zawarto zbiorczą ocenę stanu
technicznego i stanu bezpieczeństwa kontrolowanych obiektów, przyczyny występujących uszkodzeń i zagrożeń budowli
wodnych oraz wnioski dotyczące poprawy bezpieczeństwa ich eksploatacji.
Sporządzono karty ocen dla 256 obiektów
hydrotechnicznych, w skład których
wchodziło 499 budowli piętrzących.
Oceny stanu technicznego wałów
przeciwpowodziowych były wykonywane
przez OTKZ zgodnie z wytycznymi opracowanymi w Instytucie Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach. Zgodnie
z nimi oceną stanu technicznego i bezpieczeństwa powinno się objąć następujące
elementy obwałowania przeciwpowodziowego: korpus wału; podłoże; budowle
wałowe towarzyszące; międzywale, zawale oraz obszar chroniony.
Część ogólna raportu zawierała następujące informacje:
 Wykaz ocenianych budowli oraz wałów przeciwpowodziowych według
przynależności do administratora,
 zasady klasyfikacji budowli według
ich stanu technicznego i bezpieczeństwa,
 wykaz budowli piętrzących wraz
z klasyfikacją ich stanu technicznego
i bezpieczeństwa,
 Oceny stanu technicznego poszczególnych odcinków wałów przeciwpowodziowych
 analizę stanu technicznego i bezpieczeństwa obiektów i budowli,
 działania wykonane na potrzeby kontroli stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących wraz
z przeprowadzonymi badaniami,
 podstawowe przyczyny złego stanu
obiektów i budowli
 generalne wnioski.
2.3 Bazy danych
Państwowa służba do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących prowadzi
bazę danych dotyczącą budowli piętrzących, zawierającą dane techniczne oraz
informacje o lokalizacji, stanie prawnym,
stanie technicznym i stanie bezpieczeństwa tych budowli.
Od grudnia 2010 r. w IMGW-PIB realizowany jest projekt - „Systemu Ewidencji i Kontroli Obiektów Piętrzących SEKOP”. Wykonawcą systemu SEKOP jest
firma Partner Consulting Sp. z o.o.,
z siedzibą w Warszawie, a podwykonawcą – firma Intergraph Polska Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie. Założenia merytoryczne do projektu zostały przygotowane przez OTKZ we współpracy z działem
IT IMGW-PIB, odpowiadającym za część
informatyczną projektu.
Główne założenia dotyczące eksploatacji systemu SEKOP:
 szybkie pozyskiwanie zarówno szczegółowych, jak i syntetycznych informacji dotyczących budowli piętrzących. Wynik wyszukiwania jest pokazywany na wielowarstwowych mapach cyfrowych oraz w oknach danych
zawierających zestawienia tabelaryczne.
 Informacje zgromadzone w systemie
SEKOP będą udostępniane wszystkim
instytucjom odpowiedzialnym za stan
bezpieczeństwa obiektów hydrotechnicznych w kraju – Ministerstwu
Spraw Wewnętrznych i Administracji,
prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, centrom zarządzania
kryzysowego, organom administracji
rządowej i samorządowej różnego
szczebla. Wszystkie uprawnione instytucje uzyskają możliwość otrzymania
aktualnej informacji o stanie zagrożenia poszczególnych obiektów.
 System będzie służył pracownikom
OTKZ do realizacji zadań nałożonych
na państwową służbę do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących,
w szczególności do sporządzania ocen
stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących.
● Dostęp do bazy danych przez interfejs
www (przeglądarkę internetową)
System został oddany do wstępnej
eksploatacji na koniec 2011 r. Korzystali
z niego pracownicy OTKZ, testując moduł dotyczący ocen stanu technicznego
i bezpieczeństwa, tworząc karty ocen
obiektów piętrzących oraz zestawienia
tabelaryczne dołączone do raportu dla
KZGW. W wyniku tych prac w systemie
zostały wprowadzone bieżące dane dotyczące stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących. Próbna
eksploatacja systemu została zakończona
w grudniu 2012 r.
Pierwsza prezentacja działania systemu dla użytkowników zewnętrznych
obyła się w IMGW-PIB 18 stycznia 2012
r.
Na koniec 2012 r. w bazie zgromadzono dane dla:
 125 zbiorników
 470 obiektów hydrotechnicznych,
w tym 270, dla których znamy oceny
 1000 budowli, w tym 450, dla których
znamy oceny
 270 odcinków wałów przeciwpowodziowych klasy I i II, ocenianych
przez OTKZ od roku 2008
W koncepcji utrzymania i rozwoju
systemu SEKOP przewidziana jest synchronizacja systemu SEKOP i ISOK –
Informatyczny System Osłony Kraju
przed nadzwyczajnymi zagrożeniami.
Założenia do systemu ISOK są obecnie
opracowywane w IMGW-PIB. Zakłada
się, że system ISOK będzie zarówno dostawcą, jak i biorcą danych dla systemu
SEKOP
2.4 Udział w projektach międzynarodowych
W 2012 r. Zakład Chemii uczestniczył
w realizacji projektu międzynarodowego
o akronimie EULAKES „Wpływ stresorów środowiskowych na jeziora europejskie” (European Lakes Under Environmental Stressors). Projekt jest realizowany przy współudziale czterech państw
członkowskich Unii Europejskiej: Włoch
(lider projektu), Węgier, Austrii i Polski.
Z ramienia IMGW-PIB w projekcie
uczestniczy także Ośrodek Hydrologii.
W Zakładzie Chemii wykonywane były badania jakości osadów dennych i wo-
dy powierzchniowej pobranych z jeziora
Charzykowskiego w zakresie:
- azot ogólny,
- fosfor ogólny,
- metale ciężkie,
- pestycydy chloroorganiczne,
- węglany,
- materia organiczna
Projekt jest finansowany z UE z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, z Programu Europejskiej Współpracy Terytorialnej EWT. Do EWT należy
Program Europa Środkowa, do którego
należy projekt EULAKES.
2.5 Inne prace
Prace zlecone w trybie art. 33 ust. 3 pkt 1
ustawy z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane
Zgodnie z decyzją Ministra Środowiska w OTKZ - Zakładzie Ocen w 2012 r.
opracowano dwie specjalistyczne opinie
zgodności projektów budowlanych z warunkami technicznymi, jakim powinny
odpowiadać budowle hydrotechniczne
i ich usytuowanie. Przedmiotowe opinie
dotyczyły następujących inwestycji:
 Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny na rzece Odrze w woj. ślą-
skim (polder),
 Modernizacja zbiornika wodnego
Nysa w zakresie bezpieczeństwa powodziowego – etap I.
Prace geodezyjne
W ramach współpracy z IMGW-PIB
o/Wrocław wykonano okresowy pomiar
i wyznaczenie przemieszczeń obiektów
Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW-PIB na Śnieżce.
W roku 2012 kontynuowano i ukończono prace związane z realizacją umowy
„Charakterystyka cieków i urządzeń wod-
nych stanowiących własność Skarbu Państwa, dla których prawa właścicielskie
wykonuje Marszałek Województwa Śląskiego wraz z opracowaniem katalogu
wód szczególnie cennych przyrodniczo” zawartej między IMGW-PIB a Śląskim
Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w Katowicach.
Wykonano prace przewidziane przez:
Zadanie 2. Zinwentaryzowanie wszystkich urządzeń melioracyjnych i komunikacyjnych współfunkcjonujących z ciekami wodnymi oraz urządzeń kolidujących (infrastruktura techniczna).
Zadanie 3. Opracowanie charakterystyki cieków, wód stojących, urządzeń wodnych i komunikacyjnych.
Inwentaryzacja urządzeń polegała na:
 zdefiniowaniu
inwentaryzowanego
obiektu
 podaniu podstawowych parametrów
geometrycznych i technicznych
 określeniu współrzędnych XY w układzie 1992
 przypisanie
zinwentaryzowanym
obiektom kilometrażu cieku.
W ramach umowy wykonano inwentaryzację ok. 20 000 obiektów (pikiet) na
480 ciekach województwa śląskiego.
Prace geotechniczne
 Wykonanie pomiarów i badań geotechnicznych do oceny stanu technicznego obwałowania rzeki Warty w Sieradzu – (pomiary geodezyjne, badania
geotechniczne, badania laboratoryjne
dla odcinka 0,9 km - łącznie 25,5 mb
wierceń i 22,0 mb sondowań)
 Badania zagęszczenia gruntu na zaporze czołowej Dychów – wykonano 33
otwory badawcze o łącznej długości
538 mb
Badania jakości wód powierzchniowych
i ścieków
● Wykonano badania jakości wód powierzchniowych i ścieków w rowach,
zbiornikach wodnych i studzienkach
na terenie Dzielnicy Bemowo m.st.
Warszawy,
● Wykonano badania wód i ścieków dla
klientów komercyjnych.
Akredytacja laboratorium badawczego
W 2012 r. Zakład Chemii wdrożył system zarządzania zgodnie z normą PN EN
ISO/IEC 17025 i uzyskał Certyfikat
Akredytacji laboratorium badawczego Nr
AB 1388 przyznawany przez Polskie
Centrum Akredytacji. Zakres obejmuje
pobieranie oraz badanie próbek wód
i ścieków.
Jakość prac w laboratorium sprawdzano, biorąc udział w porównaniach międzylaboratoryjnych
organizowanych
przez:
● Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska
w Katowicach (Silesialab 2012),
● Politechnikę
Krakowską,
Zakład
Chemii Analitycznej,
● Gdańską Fundację Wody (SEWACON
2012).
2.6 Upowszechnianie informacji naukowych z zakresu
inżynierii i gospodarki wodnej
Udział i wygłoszenie referatów na konferencjach
● W 2012 r. pracownicy Zakładu Ocen
zorganizowali i aktywnie uczestniczyli
w seminarium szkoleniowym na temat
technicznej kontroli budowli piętrzących, połączonym z przeglądem zapór
w Klimkówce i Rożnowie (Tęgoborze,
7÷9.05.2012 r.).
Ponadto pracownicy OTKZ uczestniczyli w następujących konferencjach
i szkoleniach:
 Seminarium termowizyjne – Wykorzystanie kamer termowizyjnych do
wykrywania niekorzystnych zjawisk
filtracji w zaporach ziemnych i betonowych, Białystok, 29.02.2012 r.
 XXXIII Konferencja – Prehradni Dny
2012,
Sec-Ustupky,
Czechy,
18÷21.06.2012 r. Tematyka konferencji – bezpieczeństwo, ocena stanu
technicznego, eksploatacja budowli
piętrzących w Czechach.
 Workshop for young engineers, Bedrichow, Czechy, 5÷9.11.2012 r. Robocze spotkanie dla młodych inżynierów,
na którym zostały poruszone zagadnienia dotyczące eksploatacji, bezpieczeństwa, ocen stanu technicznego,
aparatury
kontrolno-pomiarowej
obiektów hydrotechnicznych na terenie Czech, Słowacji, Polski, a także
Iraku. Spotkanie połączone zostało ze
zwiedzaniem zapór: Fojtka, Bedrichov, Mlynice.
 XXIII Konferencja naukowa pt. „metody komputerowe w projektowaniu
i analizie konstrukcji hydrotechnicznych” – Korbielów 27.02-01.03.2012.
Tematyka „Geotechnika”, „Hydrotechnika”, „Zagadnienia teoretyczne”
 Szkolenie autoryzowane Bentley Institute PowerMap v8i, czas trwania 2 dni








- Wrocław SHH Sp. z o.o ul. Kaszubska 6
Warsztaty problemowe w zakresie
podpinania zewnętrznych źródeł danych, opracowania modeli danych
oraz tworzenia przekrojów rzek (wg
życzenia klienta), czas trwania 2 dni Wrocław SHH Sp. z o.o ul. Kaszubska 6
Warsztaty „Bezpieczeństwo powodziowe Wisły Środkowej” Marszałek
Województwa Mazowieckiego
XIX edycja seminarium z cyklu GIS
w praktyce – Infrastruktura danych
przestrzennych – udostępnianie danych i usług GIS, 20.06.2012
XVII edycja seminarium w cyklu
Zarządzanie Kryzysowe i Ratownictwo-Przegląd zastosowań GIS w zarządzaniu kryzysowym i ratownictwie,
13.09.2012
szkolenia w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Rozwój kompetencji pracowników IMGW-PIB na
rzecz wspólnego rozwoju,
szkolenia, seminaria i sympozja dotyczące doskonalenia systemu zarządzania,
kurs STATISTICA – Analizy wielowymiarowe,
międzynarodowe sympozjum ICOLD.
Publikacje wyników badań
W 2012 r. ukazały się cztery publikacje, które były zamieszczone w wydawnictwach o zasięgu krajowym, w międzynarodowych materiałach pokonferencyjnych oraz monografii.
3
Monitoring jakości wód
3.1 Monitoring wód na obszarach dorzeczy
W 2012 r. monitoring jakości wód
powierzchniowych był realizowany przez
Ośrodek Monitoringu Jakości Wód
IMGW-PIB na podstawie umowy
i w ścisłej współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska. Program
obejmuje badania jakości wód w rzekach.
W 2012 r. w ramach monitoringu jakości wód powierzchniowych na obszarach dorzeczy wykonywano prace
z uwzględnieniem wdrażanych przez
GIOŚ rozwiązań w celu dostosowania
charakteru i zakresu oraz organizacji
monitoringu do wymagań Ramowej Dyrektywy Wodnej (RDW).
Rozwijano współpracę międzynarodową oraz upowszechniano wyniki monitoringu jakości wód na potrzeby krajowe
i międzynarodowe.
W ramach prac związanych z monitoringiem jakości wód rzek wykonano zadania obejmujące m.in.:
● weryfikację i aktualizację liczby punktów pomiarowo-kontrolnych monitoringu diagnostycznego, operacyjnego
i badawczego, ustalonych przez WIOŚ
w 2011 i 2012 r.,
● weryfikację i wprowadzenie do bazy
wyników pomiarów wskaźników jakości wód rzek, wykonanych przez specjalistów z WIOŚ w 2011 r. ,
● opracowanie ocen jakości wód według
aktualnych
przepisów
prawnych
w zakresie monitoringu oraz sposobów oceny stanu jakości wód powierzchniowych,
● opracowanie ocen stanu jakości wód
na potrzeby statystyki krajowej oraz
Europejskiej Agencji Środowiska,
● opracowanie bilansu wielkości ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych
w 2011 r. rzekami z Polski do Bałtyku.
Monitoring rzek – Przetworzenie danych
Państwowego Monitoringu Środowiska
i wykonanie oceny stanu jednolitych części
wód rzecznych w układzie dorzeczy
w roku 2011 i 2012
Praca ma być realizowana w 3 etapach
w latach 2012–2013.
W 2012 r. wykonano I i II etap umowy
zgodnie ze wskazaniami Departamentu
Monitoringu i Informacji o Środowisku
Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
I etap prac wykonano w oparciu na
badaniach i ocenach stanu wykonanych
przez wojewódzkie inspektoraty ochrony
środowiska w 2011 r. Dane pomiarowe
z punktów pomiarowo-kontrolnych rzek
i zbiorników zaporowych obejmowały
wyniki z monitoringu diagnostycznego,
operacyjnego i badawczego. Oceny
stanu jednolitych części wód powierzchniowych płynących wykonano dla rzek,
wód przejściowych i przybrzeżnych oraz
zbiorników zaporowych.
W roku 2011 wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska łącznie przebadały
992 punkty pomiarowo-kontrolne na rzekach oraz 32 punkty na zbiornikach zaporowych. Wybór punktów oraz badania
jakości wód w tych punktach wykonane
zostały zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011
roku w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części
wód powierzchniowych i podziemnych
(Dz. U. nr 258, poz. 1550).
Zestawienie punktów pomiarowokontrolnych oraz zweryfikowane wyniki
pomiarów jakości wód gromadzone są
w bazie danych Ośrodka Monitoringu
Jakości Wód IMGW-PIB.
W ramach zadań I etapu umowy zweryfikowano i zestawiono wykonane przez
WIOŚ oceny stanu jednolitych części wód
płynących (w tym stanu i potencjału ekologicznego oraz stanu chemicznego) dla
rzek, wód przejściowych i przybrzeżnych oraz zbiorników zaporowych.
Oceny wykonano zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych
norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. nr 257, poz. 1545).
Ocena stanu jednolitych części wód
rzek.
Ocena stanu jednolitych części wód
rzek za 2011 r. zestawiona została
w układzie dorzeczy osobno dla monitoringu diagnostycznego, operacyjnego
i badawczego oraz dla jcw występujących
na obszarach chronionych. Dokonano
również analizy wód zagrożonych i niezagrożonych dla monitoringu diagnostycznego.
Ocenę wykonano dla 855 jednolitych
części wód rzek oraz dla 756 jednolitych
części wód zlokalizowanych na obszarach
chronionych.
Ocena stanu jednolitych części wód
przejściowych i przybrzeżnych.
W 2011 r. oceną objęto 3 jednolite
części wód przejściowych, w tym 1
z monitoringu diagnostycznego, a 2
z monitoringu operacyjnego. Zestawiono
wyniki ocen dla 3 jednolitych części wód
zlokalizowanych na obszarach chronionych.
Na podstawie wyników oceny stanu
jcw dokonano identyfikacji zagrożonych
i niezagrożonych jednolitych przejściowych części wód objętych monitoringiem
diagnostycznym.
Ustalono, że w 2011 r. monitoringiem
diagnostycznym objęto Zalew Szczeciński, który uznano za jcw zagrożoną.
Ocena stanu jednolitych części wód
będących zbiornikami zaporowymi.
Ocenę zestawiono w układzie dorzeczy osobno dla monitoringu diagnostycznego, operacyjnego i badawczego oraz
dla jcw występujących na obszarach
chronionych. W 2011 r. oceną objęto 19
jednolitych części wód będących zbiornikami zaporowymi oraz 20 jednolitych
części wód zlokalizowanych na obszarach
chronionych.
Dokonano identyfikacji zagrożonych
i niezagrożonych jednolitych części wód
będących sztucznymi zbiornikami wodnymi i objętych monitoringiem diagnostycznym.
Wskazano ilość oraz rodzaj substancji,
których stężenia powodują zagrożenia
jednolitych części wód będących zbiornikami zaporowymi.
W ramach etapu I opracowano również oceny stanu jakości wód powierzchniowych w oparciu na wynikach pomia-
rów wskaźników jakości wód wykonanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska realizowanego w 2011 r.
Oceny stanu jakości wód w rzekach
wykonano, w oparciu na rozporządzeniach wynikających z ustawy Prawo wodne, w punktach pomiarowo-kontrolnych
wyznaczonych i monitorowanych przez
specjalistów z wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska.
Ocenie poddano:
 wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Podstawę oceny
stanowi rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27.11.2002 r. w sprawie
wymagań, jakim powinny odpowiadać
wody powierzchniowe wykorzystywane do
zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. nr 204, poz.
1728). Ocena wykonana została na podstawie danych o wskaźnikach jakości wód
zmierzonych w 109 punktach pomiarowokontrolnych;
 wody powierzchniowe przeznaczone
do
bytowania
ryb
karpiowatych
i łososiowatych. Podstawę oceny stanowi
rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 04.10.2002 r. w sprawie wymagań
jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb
w warunkach naturalnych (Dz. U. nr 176,
poz. 1455). Ocena wykonana została na
podstawie danych o wskaźnikach jakości
wód zmierzonych w 202 punktach pomiarowo-kontrolnych;
 wody wrażliwe na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącymi
z rolnictwa. Podstawę oceny stanowi
rozporządzenie Ministra Środowiska
z dnia 23.12.2002 r. w sprawie kryteriów
wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł
rolniczych (Dz. U. nr 241, poz. 2093).
Ocena wykonana została na podstawie
danych o wskaźnikach jakości wód zmierzonych w 34 punktach pomiarowokontrolnych.
Stałe wieloletnie punkty pomiarowe
(dawna sieć reperowa) kraju tworzy 20
punktów pomiarowo-kontrolnych, z których 12 jest zlokalizowanych na zamknięciu głównych rzek do Bałtyku, a pozostałe 8 zamyka obszary o szczególnym znaczeniu
społeczno-gospodarczym
w dorzeczu Wisły i Odry.
Zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Środowiska
z dnia 2011 r. w sprawie form i sposobu
prowadzenia monitoringu jednolitych
części wód powierzchniowych i podziemnych, punkty te klasyfikowane są jako
punkty na potrzeby wymiany informacji
pomiędzy państwami członkowskimi Unii
Europejskiej. W 2011 r. programem monitoringu objęto 17 z ww. 20 punktów.
Dane w stałych wieloletnich punktach
pomiarowych wprowadzane są do bazy
danych monitoringu jakości wód rzek,
a następnie przetwarzane według potrzeb
przy użyciu programu komputerowego
opracowanego w Ośrodku Monitoringu
Jakości Wód. Stałe wieloletnie punkty
pomiarowo-kontrolne obejmują główne
rzeki kraju i służą do pozyskania niezbędnych informacji do ocen jakości wód
płynących. System jest również podstawowym źródłem informacji o stanie zanieczyszczenia głównych rzek Polski oraz
dostarcza danych do bilansów ładunków
zanieczyszczeń wprowadzanych do Bałtyku z Polski. Pomiary przepływów chwilowych do obliczenia wielkości ładunków
zanieczyszczeń odprowadzanych do Bałtyku opracowane zostały przez odpowiednie służby IMGW-PIB.
W II etapie prac wstępnie zweryfikowano dane monitoringu wód uzyskane
przez WIOŚ w I półroczu 2012 r.
Zestawiono dane o punktach pomiarowo-kontrolnych dla 2012 r. z obszarów
16 WIOŚ ujętych w aktualnych wykazach
„Programu Państwowego Monitoringu
Środowiska na lata 2010-2012”. Wstępnie
zweryfikowano liczbę i lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych na jednolitych częściach wód rzek.
W 2012 r. objęto monitoringiem 958
punktów pomiarowo-kontrolnych na rzekach oraz 67 punktów pomiarowokontrolnych na zbiornikach zaporowych.
W ramach etapu II zestawiono zaktualizowaną o obowiązujący stan prawny ocenę stanu jednolitych części wód płynących za rok 2010 (w tym osobno dla
zbiorników zaporowych) oraz ocenę stanu
jednolitych części wód płynących występujących na obszarach chronionych. Wyniki opracowane przez WIOŚ zestawiono
dla obszaru całego kraju w układzie dorzeczy.
II etap umowy obejmował również
przygotowanie danych i informacji na
potrzeby Grupy Roboczej „Monitoring”,
działającej przy Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniami (MKOOpZ).
Dane te są niezbędne do potrzeb realizacji projektu „Wykonanie modelowania
emisji substancji biogennych dla Międzynarodowego Obszaru Dorzecza Odry ze
zrzutów punktowych oraz różnych źródeł
rozproszonych dla historycznych, bieżących jak i przyszłych wielkości emisji
substancji biogennych”.
Dane zestawiono w postaci bazy danych programu Access i obejmują informacje na temat punktów pomiarowokontrolnych badanych w dorzeczu Odry
w latach 2000–2011 oraz wyniki pomiarów stężeń biogenów zmierzonych w tych
punktach.
3.2 Monitoring Bałtyku
W 2012 r., do końca maja, Ośrodek
Oceanografii i Monitoringu Bałtyku wykonywał analizy laboratoryjne w ramach
V etapu umowy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska: „Monitoring
Bałtyku w latach 2010–2011 w strefie
głębokomorskiej”.
Jednocześnie
od
stycznia tego roku rozpoczęto realizację
umowy „Monitoring Bałtyku w latach
2012-2013 w strefie głębokomorskiej”,
zawartej z Głównym Inspektoratem
Ochrony Środowiska, finansowanej przez
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Warszawie.
Badania monitoringowe, będące wypełnieniem zobowiązań Polski wynikających z Konwencji o ochronie środowiska
morskiego obszaru Morza Bałtyckiego
(HELCOM) z 1992 r., były prowadzone
zgodnie z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2010-2012,
zatwierdzonym przez Ministerstwo Środowiska.
Celem prac monitoringowych w I etapie były pomiary parametrów fizycznych
in situ oraz pobranie próbek do oznaczenia zawartości tlenu rozpuszczonego,
substancji biogennych, substancji szkodliwych oraz próbek biologicznych,
z zastosowaniem metodyki przedstawionej w „Podręczniku do Zintegrowanego
Programu Monitoringu Morza Bałtyckiego (HELCOM COMBINE)”.
Podczas rejsów na statku r/v Baltica
wykonywano pomiary hydrofizyczne in
situ i pobierano próbki wody morskiej do
oznaczeń chemicznych w laboratorium
statkowym oraz próbki wody do badań w
laboratorium lądowym w celu wykonania
oznaczeń chemicznych, biologicznych
i radionuklidów długożyciowych, analiz
zawartości substancji toksycznych w organizmach dennych. Podczas rejsów na
mniejszych jednostkach wykonywano
pomiary hydrofizyczne in situ oraz pobierano próbki i zabezpieczano je w celu
wykonania oznaczeń w laboratorium
lądowym. Realizację Programu Monitoringu Bałtyku w 2012 r. prowadzono
z zastosowaniem metodyki przedstawionej w „Podręczniku do Zintegrowanego…”.
Bezpośrednio na statku wykonano
pomiary parametrów fizycznych in situ:
temperatury i zasolenia wody morskiej,
kierunku i prędkości prądów, przezroczystości oraz część analiz chemicznych –
oznaczenia stężenia fosforanów, krzemianów, azotanów, azotynów i amoniaku,
stężenia tlenu, pomiar pH. Podczas
wszystkich rejsów pobrano próbki wody
do badań w laboratorium lądowych
w celu oznaczenia zawartości substancji
biogennych, warunków tlenowych, stężenia chlorofilu „a”. W sezonie wegetacyjnym, to jest od marca do listopada, do
oznaczeń w laboratorium lądowym pobierano próbki fitoplanktonu i zooplanktonu.
Podczas rejsu w czerwcu 2012 r. na 17
stacjach pobrano próbki wody morskiej
do oznaczenia stężenia radionuklidów
pochodzenia antropogenicznego – 137Cs
i 90Sr, a na 12 stacjach pobrano próbki do
oznaczenia makrozoobentosu.
W czerwcu i we wrześniu pobrano
próbki i wykonano dokumentację fotograficzną makrofitobentosu na 4 transektach
w polskiej strefie przybrzeżnej: w Zatoce
Puckiej Zewnętrznej (profil Kępa Orłowska KO), na Zalewie Puckim (profil Jama
Kuźnicka), na Ławicy Słupskiej (rejon
stacji P14, obszar referencyjny) oraz na
profilu Rowy w jednolitej części wód
Rowy-Jarosławiec.
W celu zbadania zawartości substancji
szkodliwych w organizmach podczas
rejsu we wrześniu 2012 r. w okolicy Sopotu pobrano próby omułka jadalnego.
Również we wrześniu pozyskano ryby
i organizmy z pięciu łowisk do oznaczenia zawartości substancji szkodliwych.
Zarówno w próbkach ryb, jak i małży
wykonane zostaną oznaczenia stężeń
5 metali ciężkich i związków z grupy
Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych
(TZO), tj. polichlorowanych bifenyli
(PCB), pestycydów chloroorganicznych
(OCP) – w tym endosulfanu, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), związków tributylo- i trifenylocyny (TBT i TPhT), krótkołańcuchowych chlorowanych parafin (SCCP).
Od 11 czerwca do 23 października
2012 r. pobrano rdzenie osadów dennych
do badań substancji szkodliwych w osadach.
W ramach umowy przygotowano na
bieżąco materiały, ekspertyzy i opracowania niezbędne do realizacji zadań
związanych ze współpracą GIOŚ i MŚ
z Komisją Europejską, HELCOM i EEA
oraz udziałem w warsztatach tematycznych Komisji Europejskiej i naradach
roboczych w ramach HELCOM. Eksperci
Ośrodka brali udział w naradach projektu
HELCOM MORE, CORESET i WG
DIKE.
Współpracowano na bieżąco z GIOŚ
w zakresie rewizji programu monitoringu
Bałtyku, realizowanego w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska,
obejmującej także monitoring substancji
niebezpiecznych. Wybrano substancje
niebezpieczne (parametry), które powinny
być rekomendowane do włączenia do
programu monitoringu zgodnie z art. 11
Ramowej Dyrektywy ws. Strategii Morskiej (RDSM). Opracowano roboczą wersję programu monitoringu do wdrożenia
od 2014 r. zgodnie z art. 11 RDSM oraz
przygotowano wsad do projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w zakresie
obowiązkowego monitoringu wskaźników stanu środowiska morskiego.
Zgodnie z wytycznymi grupy roboczej
WG DIKE przygotowano dane w ramach
raportowania przez Polskę stanu wdrożenia RDSM z art. 8 i 9. Prace obejmowały
zasilenie bazy danych w dane i informacje
zgodnie z wykonanymi pracami nad
wstępną oceną stanu środowiska morskiego polskiej strefy Bałtyku. Pozyskano
dane z wojewódzkich inspektoratów
ochrony środowiska z 2011 r., które
w ramach współpracy międzynarodowej
wprowadzono do aktualnych formularzy
i przesłano do EEA.
W dniach 15 i 16 listopada 2012 r.
przeprowadzono 2 szkolenia dla przedstawicieli wojewódzkich inspektoratów
ochrony środowiska w: Szczecinie, Gdyni
i Olsztynie (delegatura w Elblągu w zakresie poboru prób na morzu oraz analiz
laboratoryjnych). Zgodnie z umową Oddział Morski IMGW-PIB w Gdyni zapewnił wykładowców oraz materiały
dydaktyczne, salę i laboratoria do analiz,
a także jednostkę pływającą do wykonania pomiarów i pobrania próbek.
W dniu 15 listopada 2012 r. odbyła się
ekspedycja terenowa, podczas której
przeszkolono uczestników w zakresie
wykonywania pomiarów in situ oraz pobierania próbek.
W ramach kontroli jakości pomiarów
przeprowadzano testy biegłości laboratoryjnej na podstawie materiału referencyjnego przygotowywanego w laboratorium
oraz na podstawie zewnętrznego materiału. Kontrolę biegłości analitycznej w zakresie oznaczania soli biogenicznych
i chlorofilu „a” przeprowadzono na materiale referencyjnym QUASIMEME serii
59, 60, 61, 62 i 63. Oznaczono materiały
testowe zawierające próbki wody estuariowej, o zróżnicowanych poziomach
stężeń soli biogenicznych.
Wstępne wyniki pomiarów publikowano na stronie internetowej Ośrodka
Oceanografii i Monitoringu Bałtyku w
postaci raportów w języku polskim „Raport z rejsu monitoringowego r/v Baltica
(1-6)” i angielskim „Cruise report of r/v
Baltica (1-6)”, odpowiednio pod adresami: http://baltyk.imgw.gdynia.pl/raporty/
i-dex.html oraz http://baltyk.imgw.gdynia.
pl/en/reports/index.html
3.3 Współpraca międzynarodowa
W roku 2012 kontynuowane były prace na potrzeby Europejskiej Agencji Środowiska [European Envronmental Agency – EEA], mające na celu opracowywanie i przekazywanie danych statystycznych o jakości wód rzek z obszaru Polski
do europejskiego systemu EIONET Waters. Prowadzona od wielu lat w Ośrodku
Monitoringu Jakości Wód baza danych
o punktach pomiarowo-kontrolnych uję-
tych w programie EUROWATERNET
jest systematycznie dostosowywana do
wymogów EIONET Waters.
Dane te opracowano zgodnie z wytycznymi „Data Dictionary: WISE – SoE
Reporting: Rivers”, wersja z lipca 2012 r.
i zestawione w 8 arkuszach sprawozdawczych pliku bazowego „Rivers”, który
opracowany został w programie EXCEL.
W ramach zadania przetworzono dane
m.in. w zakresie presji, a także pomiarów
biogenów, substancji fizykochemicznych
oraz pozostałych substancji niebezpiecznych występujących w rzekach.
Wyniki opracowano na podstawie
pomiarów jakości wód, wykonanych
w 308 punktach pomiarowo-kontrolnych
rzek badanych w 2011 r. w ramach sieci
WISE SoE.
3.4 Opracowanie i upowszechnianie wyników
monitoringu
Zgodnie z ustaleniami Ministerstwa
Środowiska oraz działaniami Głównego
Inspektoratu Ochrony Środowiska realizowany jest program maksymalnego
upowszechniania wyników monitoringu
poprzez systematyczne prezentowanie
danych i ocen jakości środowiska w publikacjach.
W ramach tego zadania w roku 2012
wykonano opracowania na potrzeby rocznych publikacji GUS:
● Mały Rocznik Statystyczny;
● Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej
Polskiej 2011;
● Ochrona Środowiska 2012.
Informacje dla Głównego Urzędu Statystycznego zestawiono w oparciu
na danych pomiarowych i ocenach dla
punktów pomiarowo-kontrolnych monitoringu diagnostycznego, operacyjnego
i badawczego, wykonanych przez WIOŚ
w 2011 r. Prace te wykonano zgodnie ze
wskazaniami Departamentu Monitoringu
i Informacji o Środowisku Głównego
Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Ważniejsze z nich to:
 Ocena stanu (potencjału) ekologicznego, stanu chemicznego i stanu jednolitych części wód rzek w roku 2011.
 Bilans ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych rzekami z Polski do
Bałtyku w 2011 r.
 Ocena jakości wód w rzekach przeznaczonych do bytowania ryb łososiowatych i karpiowatych w warunkach naturalnych.
 Ocena stopnia eutrofizacji wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł
rolniczych.
 Ocena jakości wód w rzekach
w punktach wyznaczonych przez
WIOŚ do monitoringu wód przeznaczonych do spożycia.
Wyniki badań są wykorzystywane
w praktyce gospodarczej instytucji zajmujących się gospodarką wodną i ochroną
środowiska, w ujęciu krajowym oraz regionalnym i lokalnym.
3.5 Inne prace
W 2012 r. w Ośrodku Monitoringu Jakości Wód wykonano także inne prace,
z których do najważniejszych należą:
Pilotażowy monitoring elementów hydromorfologicznych jednolitych części wód
wszystkich kategorii dla potrzeb oceny
stanu jednolitych części wód powierzchniowych w latach 2010-2012 (II etap pracy
w 2012 r.)
Celem było wypracowanie formalnych
i praktycznych podstaw do przeglądu
elementów hydromorfologicznych wspierających elementy biologiczne do klasyfi-
kacji stanu/potencjału ekologicznego
jednolitych części wód.
Realizacja wymagała wykonania szeregu zadań, mających istotny wpływ na
ostateczny kształt prowadzenia przeglądów warunków hydromorfologicznych
i sformułowania sposobu ich zapisu
w projekcie lub projektach planowanych
rozporządzeń ministra środowiska.
Biorąc pod uwagę cel projektu w ramach wdrażania polityki wodnej UE oraz
wielość „opracowań z hydromorfologią
w tytule”, w II etapie pracy przedstawiono
konkretne wskazania dotyczące wymaganych działań, w tym wyprzedzających
podjęcie prac w celu ustalenia elementów
hydromorfologicznych. Uznano także za
właściwe przedstawienie aktualnego stanu
prawnego w tym zakresie oraz celu
i przeznaczenia wymaganych i określonych w RDW elementów hydromorfologicznych, wspomagających elementy
biologiczne
do
klasyfikacji
stanu/potencjału ekologicznego.
Podjęte i wykonane w ramach II etapu
prace wyznaczyły kierunki działań dla
klasyfikacji elementów hydromorfologicznych wspierających elementy biologiczne do klasyfikacji stanu/potencjału
ekologicznego wód.
Przedstawiono procedurę prac przygotowawczych oraz sposób klasyfikacji
elementów hydromorfologicznych.
Opracowano także:
● „Metodykę prowadzenia przeglądów
i obserwacji oraz klasyfikacji elementów hydromorfologicznych wspierających elementy biologiczne zgodnie
z Ramową Dyrektywą Wodną, załącznik V”;
● „Wyniki badań 25 jednolitych części
wód rzek objętych monitoringiem diagnostycznym z ustalonym stanem ekologicznym bardzo dobrym lub dobrym
oraz potencjałem ekologicznym dobrym lub powyżej dobrego”.
Bilans ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych do Bałtyku – PLC-6 (etap II 2012 r.)
Prace w ramach II etapu ukierunkowane zostały na identyfikację i ustalenie
możliwości uzyskania wymaganych danych oraz wypracowanie metodyk bilansowania zanieczyszczeń zgodnie z wymaganiami HELCOM i wskazaniami Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Szczególną uwagę zwrócono na dokładne przeanalizowanie istniejących baz
danych o źródłach zanieczyszczeń, które
powinny być zasilane danymi przez struktury organizacyjne resortu środowiska
pełniące funkcję władzy wodnej (art.
3 pkt. 2 RDW). W ramach tych prac przeanalizowano m.in. wyniki prac wykonanych w oparciu na BDR GUS dla małych
oczyszczalni ścieków i CORINE LAND
COVER w zakresie zagospodarowania
powierzchni.
W szczególny sposób potraktowano
także metodyki bilansowania zanieczyszczeń ze źródeł punktowych i obszarowych
z wykorzystaniem narzędzi GIS. Obszernie i szczegółowo omówiono sposób
i źródła pozyskiwania danych na potrzeby
ciągle doskonalonych metodyk bilansowania zanieczyszczeń.
W ramach etapu II wykonano roczny
raport dla HELCOM-u oraz opracowano
instrukcje monitorowania przyujściowych
i przybrzeżnych wód Bałtyku oraz bilansowania zanieczyszczeń.
Należy podkreślić, że realizacji tych
prac towarzyszyły konsultacje i spotkania
ze specjalistami z GIOŚ, WIOŚ, KZGW,
RZGW, resortu rolnictwa i innych.
Zorganizowano 2 cykle szkoleń
w zakresie monitorowania przekrojów
przyujściowych i bilansowania ładunków
zanieczyszczeń wprowadzanych do Bałtyku, z uwzględnieniem rzek niemonitorowanych i ładunków zanieczyszczeń
odprowadzanych bezpośrednio do morza
na potrzeby rocznych raportów PLC.
Szkolenia te miały na celu m.in. przekazanie
informacji na temat wymaganych danych
dla HELCOM-u oraz przedstawienie narzędzia do obliczania rocznych ładunków
zanieczyszczeń.
Szkolenia odbyły się 8-9 listopada
2012 r. w IMGW-PIB w Warszawie,
z udziałem przedstawicieli resortu środowiska.
Wykonane prace mają, obok walorów
poznawczych, istotne znaczenie praktyczne dla naukowo udokumentowanych bilansów zanieczyszczeń przemieszczanych
z obszaru Polski do wód Bałtyku, pomimo braku wielu wymaganych danych
z zakresu gospodarki wodnej.
Katalog przepływu i odpływu wód w wieloleciu 1971-2010 dla wybranych jednostek
hydrologicznych do oceny zanieczyszczeń
obszarowych
Instytut Meteorologii i Gospodarki
Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy
realizuje ustawowe i statutowe zadania
hydrologiczne w oparciu na m.in. stacjach
wodowskazowych. W ww. katalogu ujęto
882 stacje, na których wykonuje się badania wykorzystywane do celów operacyjnych i badawczych, na potrzeby krajowe
oraz współpracy międzynarodowej.
Kierując się potrzebą wykorzystania
tych prac i badań do bieżącej praktyki
gospodarczej, uznano za celowe przedstawienie lokalizacji stacji wodowskazowych w ujęciu graficznym w odniesieniu
do działów wodowskazowych, jednolitych części wód, dorzeczy, regionów
wodnych, zlewni i podzlewni, a także
w odniesieniu do obszarów działania
wojewódzkich inspektoratów ochrony
środowiska oraz regionalnych zarządów
gospodarki wodnej.
Jednym z ważnych celów katalogu jest
przedstawienie szczegółowej lokalizacji
przestrzennej każdej z 882 stacji wodowskazowych w odniesieniu do jednolitej
części wód oraz podzlewni i zlewni na
której jest usytuowana.
Zgodnie ze wskazaniami unijnej polityki wodnej i strategią zawartą w RDW,
wyodrębniono 135 podzlewni charakteryzujących się m.in. jednorodnością geograficzną, hydrologiczną, morfologiczną.
Rozwiązanie
to
wypracowano
i zastosowano m.in. w „Katalogu jednolitych i scalonych części wód” (GIOŚ,
Warszawa 2009) i „Katalogu obecności
substancji priorytetowych w wodach rzek
na obszarze gmin” (IMGW-PIB, Warszawa 2010).
Ustalenie podzlewni ma szerszy wymiar w pracach dla uzyskania wymaganego stanu wód. Podzlewnie pełnią funkcje
obszarów obliczeniowych do bilansowania
zanieczyszczeń
obszarowych
i budowania programów oraz planów
gospodarowania wodami w dorzeczu.
Dla tych 135 obszarów wyodrębniono
w katalogu reprezentatywne stacje wodowskazowe.
Karty statystyczno-informacyjne stanowią kolejny ważny cel katalogu
w zakresie opracowania i upublicznienia
charakterystyk przepływu i odpływu na
obszarach podzlewni, niezbędnych do
bilansowania zanieczyszczeń obszarowych i budowania programów oraz planów gospodarowania wodami dorzeczy.
Dla każdej z 135 podzlewni wykonano
zestawienia i obliczenia przepływów
i odpływów dla lat mokrych i lat suchych
za okres od 1971 do 2010 r.
Wyniki tak wykonanych prac ujęte
w „Katalogu przepływu i odpływu wód
w wieloleciu 1971-2010 dla wybranych
jednostek hydrologicznych do oceny zanieczyszczeń obszarowych” spełniają
wymagane przez Unię Europejską warunki do osiągnięcia powtarzalności, przejrzystości i porównywalności wyników
realizowanych prac, niezależnie od zespołów, które te prace realizują i niezależnie
od państwa, w którym są wykonywane.
Ocena realizacji programów działań wynikających z planów gospodarowania wodami oraz programu wodnośrodowiskowego
kraju wraz z opracowaniem sprawozdania
zgodnie z art. 15 ust. 3 Ramowej Dyrektywy
Wodnej – współpraca z IMGW-PIB
O/Kraków (etap II i III w 2012 r.)
Ramowa Dyrektywa Wodna obliguje
państwa członkowskie do składania raportów z oceny efektywności i skuteczności wdrażanych planów.
Celem pracy jest skuteczna i rzeczywista ocena realizacji programów działań,
które przyjęte zostały w trakcie opracowywania planów gospodarowania wodami i ujęte w programie wodnośrodowiskowym kraju.
W Ośrodku Monitoringu Jakości Wód
realizowane były zadania w zakresie zapobiegania zanieczyszczeniom i kontroli
zakładów IPPC oraz zapobiegania zanieczyszczeniom powodowanym przez niektóre substancje niebezpieczne.
W ramach etapu II zgromadzono dostępne dane w oparciu na bazach danych
i raportach w zakresie działań dotyczących zapobiegania zanieczyszczeniom
i kontroli zakładów IPPC oraz zapobiegania zanieczyszczeniom powodowanym
przez niektóre substancje niebezpieczne.
W następnej kolejności podsumowano
wyniki z istniejących baz danych i dokonano ocen stopnia realizacji działań oraz
ich skuteczności w oparciu na metodyce
wypracowanej w etapie I.
Analiza dotyczyła możliwości praktycznego wykorzystania dostępnych danych i informacji na potrzeby sprawozdawcze wymagane przez RDW.
Na podstawie tego w etapie III opracowano ostateczną metodykę uwzględniającą identyfikację i możliwość ustalenia
danych oraz sposób oceny ich jakości
oparty na procentowym wskaźniku spełniania określonych wymagań.
Istotną rolę w tej metodyce odgrywa
identyfikacja wskaźników wymaganych
do oceny i ustalenie możliwości udzielenia odpowiedzi dla potrzeb sprawozdawczości do Unii Europejskiej.
Zgodnie z wymaganiami opracowanymi przez Komisję Europejską w zakresie narzędzi raportowych zestawiono bazy
danych w przygotowanych na ten cel
kartach raportowych.
Na podstawie zebranych danych z zakresu działań dotyczących zapobiegania
zanieczyszczeniom i kontroli zakładów
IPPC oraz zapobiegania zanieczyszczeniom powodowanym przez niektóre substancje niebezpieczne określono procentowe wskaźniki stopnia realizacji działania dla każdego dorzecza.
Prace objęte umową zrealizowano
w oparciu na posiadanych przez Instytut
Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy informacji.
Wykorzystano także dane z dostępnych
źródeł publikowanych przez GIOŚ
i WIOŚ.
Opracowanie analizy presji i wpływów
zanieczyszczeń
antropogenicznych
w szczegółowym ujęciu wszystkich kategorii wód dla potrzeb opracowania aktualizacji programów działań i planów gospodarowania wodami – współpraca z IMGW-PIB
O/Kraków (etap I w 2012 r.)
Ramowa Dyrektywa Wodna zgodnie
z art. 5 obliguje państwa członkowskie
m.in. do analizy presji. W tym celu dla
każdego obszaru dorzecza lub części
międzynarodowego obszaru dorzecza
leżącego na terytorium danego państwa
wymagana jest:
 analiza charakterystyk;
 przegląd wpływu działalności człowieka na stan wód powierzchniowych
i podziemnych;
 analiza ekonomiczna korzystania
z wody.
RDW wymaga zbierania i utrzymywania informacji o typach i rozmiarach antropopresji i wprowadza następujące kategorie presji:
 punktowe źródła zanieczyszczeń;
 rozproszone źródła zanieczyszczeń;
 skutki modyfikacji reżimu przepływu
poprzez pobór lub regulację;
 zmiany morfologiczne.
Celem pracy jest zatem analiza i ocena
antropogenicznych presji i wpływów na
wszystkie kategorie wód.
W Ośrodku Monitoringu Jakości Wód
wykonywane były zadania w zakresie:
 przeglądu istniejących opracowań,
dokumentów oraz zebranych informacji o presjach na wody powierzchniowe;
 sposobu weryfikacji danych wraz
z określeniem
skali
wpływów/oddziaływań i zagrożeń antropogenicznych na poszczególne kategorie
jednolitych części wód powierzchniowych w obszarach dorzeczy (z określeniem sposobu i procedury na podstawie istniejących presji w odniesieniu do wszystkich kategorii wód powierzchniowych – zgodnie z zał. II
pkt. 1.5 RDW);
 metodyki określenia ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych danej
kategorii jednolitych części wód w po-
szczególnych obszarach dorzeczy
(określając w efekcie daną jednolitą
część wód powierzchniowych jako zagrożoną lub niezagrożoną);
 analizy wymagań raportowych Komisji Europejskiej w zakresie analizy
presji i wpływów, w tym wskazanie
źródeł danych do uzupełnienia
wszystkich
kart
raportowych
w przedmiotowym zakresie.
Przegląd istniejących opracowań wykazał, że prace te były wykonywane przez
różne zespoły i w różnych celach. Zróżnicowany był także sposób zapisu danych.
Doprowadziło to do sformułowania wniosków,
że
wyniki
każdego
z analizowanych opracowań są tylko
w znikomym
zakresie
przydatne
i możliwe do wykorzystania w pracy.
W dalszej części skoncentrowano
uwagę na zagadnieniach dotyczących
weryfikacji danych wraz z określeniem
skali oddziaływań i zagrożeń wynikających ze zmian antropogenicznych. Na
tym etapie prac zwrócono uwagę, że
w procesie analizy presji należy wziąć
pod uwagę przestrzenną i czasową skalę
oddziaływania na jednolitą część wód,
która jest różna w zależności od charakteru i źródła danej presji, a także indywidualnych cech jednolitych części wód.
Następnie w opracowaniu przedstawiono projekt metodyki określenia ryzyka
nieosiągnięcia celów środowiskowych dla
wszystkich kategorii jednolitych części
wód powierzchniowych w poszczególnych obszarach dorzeczy.
W projekcie metodyki uwzględniono
typy presji:
 pochodzących z punktowych źródeł
zanieczyszczeń,
 pochodzących z obszarowych źródeł
zanieczyszczeń,
 poborów wód do celów gospodarczych i zaopatrzenia ludności
 zmian hydromorfologicznych.
Jako niezbędny element proponowanej
metodyki wskazano analizę odpowiednich
map
tematycznych
wykonanych
z wykorzystaniem narzędzi GIS i prezentujących znaczące presje wyszczególnione z ww. typów, zestawionych z warstwą
jednolitych części wód powierzchniowych.
Wykonano także szczegółową analizę
dokumentów Komisji Europejskiej dotyczącą sposobu raportowania danych
w zakresie presji i wpływów. Wnioski
zostaną wykorzystane podczas identyfika-
cji presji, wpływów i zagrożeń antropogenicznych dla wszystkich kategorii jednolitych części wód powierzchniowych
w celu rozpoznania wszelkich możliwych
źródeł danych i tym samym lepszego
określenia ryzyka nieosiągnięcia celów
środowiskowych.
Należy podkreślić, że prace objęte
umową, pomimo nikłej przydatności danych przekazanych przez zamawiającego,
wykonano w oparciu na posiadanych
przez Instytut Meteorologii i Gospodarki
Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy
informacji. Wykorzystano także dane
z dostępnych źródeł publikowanych przez
GIOŚ i WIOŚ.
4
Działalność naukowo-badawcza,
wydawnicza i ogólnotechniczna
4.1 Prace badawczo-wdrożeniowe
Zadania realizowane w 2012 r. zostały
wykonane w pełni zadowalająco, a zakończone prace w formie raportów przekazane do biblioteki IMGW-PIB.
W roku 2012 w ramach działalności
statutowej realizowano 2 obszerne bloki
tematyczne zawierających od kilku do
kilkunastu zadań badawczych. W planie
ujęto niezbędne prace badawczo-wdrożeniowe, warunkujące merytoryczny i techniczny rozwój prowadzonych w Instytucie
służb (hydrologicznej, meteorologicznej,
oceanograficznej, technicznej kontroli zapór) oraz zadania badawcze z zakresu
statutowych obowiązków Instytutu. Zakres tematów badawczych zaakceptowanych przez Radę Naukową dostosowano
do posiadanych środków finansowych.
Realizowano następujące prace:
DS-P
Prace badawcze priorytetowe
w tym:




 MakroModel IMGW-PIB
Założenia: MakroModel jako potokowy system realizacji w trybie operacyjnym modeli dla opracowania prognoz
hydrologiczno-meteorologicznych w celu informowania
i ostrzegania oraz osłony społeczeństwa i gospodarki przed pogodowymi
zdarzeniami ekstremalnymi (przed
niebezpiecznymi zdarzeniami wywołanymi ekstremalnymi zjawiskami zachodzącymi w atmosferze i hydrosferze).

w tym:
Zasadnicze moduły MakroModelu:
moduł meteorologiczny; preprocesingu danych meteorologicznych; obliczeń hydrologicznych – zbiór modeli
typu opad-odpływ; transformacji fali
przez zbiornik retencyjny; hydrologiczny; morski; dystrybucji prognoz.
Opracowanie struktury modelu hydrologicznego typu opad-odpływ o parametrach dyskretnie rozłożonych oraz
procedury estymacji parametrów, weryfikacji i updatingu wraz z oprogramowaniem kompatybilnym ze środowiskiem barowym i informatycznym
IMGW-PIB.
Rozbudowa internetowego systemu
osłony agrometeorologicznej Polski
w oparciu o operacyjne dane naziemne
i satelitarne oraz modele agrometeorologiczne.
Innowacyjne metody w rozwoju usług
i produktów dla środowiska morskiego.
Opracowanie nowych metod prognozowania i informowania w hydrologii
brzegowej.
 Rozwój metod teledetekcji atmosfery i
numerycznych prognoz pogody w tym:
 Rozwój i wdrażanie nowych technik
pomiarów teledetekcyjnych oraz produktów na nich opartych (w tym wykorzystanie danych z nowych radarów
o podwójnej polaryzacji oraz nowych
sensorów i produktów satelitarnych).
 Rozwój metod przetwarzania danych
teledetekcyjnych, w tym metod ich automatycznej analizy i eliminacji zakłóceń, sposobów prezentacji graficznej i numerycznej oraz metod transmisji.
 Rozwój i wdrażanie nowoczesnych
metod i narzędzi dla numerycznych
prognoz pogody, w tym modeli o bardzo wysokiej rozdzielczości
 Rozwój i wdrażanie nowoczesnych
metodyk weryfikacji prognoz numerycznych dla potrzeb bieżących analiz
operacyjnych, oraz rozwój metod postprocessingu (w tym statystycznego)
wyników numerycznych prognoz pogody.
 Prace metodyczne nad operacyjnym
wykorzystywaniem pełnej informacji
pomiarowej i prognostycznej w operacyjnej służbie prognoz, w tym prowadzenie regularnych analiz istotnych
lub szczególnie niebezpiecznych zjawisk pogodowych, z wszechstronnym
wykorzystaniem danych pomiarowych, teledetekcyjnych i prognostycznych, do wykorzystania w postaci bieżących publikacji w wydawnictwach
IMGW-PIB.
zgodny z zasadami
zrównoważonego rozwoju model zagospodarowania zlewni jezior wielkopolskich w tym:
 Analiza wykorzystania zbiorników
wodnych oraz kategoryzacja i opracowanie metodyki oceny możliwości
zagospodarowania zasobów jeziornych województwa wielkopolskiego
(strefowanie jezior).
 Analiza obciążenia i naturalnej odporności zbiorników na dopływ zanieczyszczeń ze zlewni bezpośredniej na
podstawie badań hydromorfologicznych i warunków filtracji utworów
powierzchniowych i pierwszego po-
ziomu wodonośnego. Rola dopływu
podziemnego w zasilaniu jezior.
 Opracowanie wytycznych do sporządzania instrukcji użytkowania hydrotechnicznych urządzeń piętrzących na
jeziorach w oparciu o lokalne warunki
hydrometeorologiczne.
 Doskonalenie




 Kompleksowy,


i rozwój narzędzi
i metodyk dla wsparcia procesu wdrażania zasad zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi(prace metodyczne i aplikacyjne na rzecz wdrażania
dyrektyw UE) w tym:
Wpływ realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych na stan wód Bałtyku.
Model zarządzania informacją dla
efektywnego wdrożenia Dyrektywy
2006/7/WE na przykładzie Zalewu
Szczecińskiego.
Podstawy metodyczne kwantyfikacji
ryzyka konfliktu pomiędzy Dyrektywą
2000/60/WE (RDW) a zadaniami wynikającymi z ochrony przed powodzią
z uwzględnieniem wrażliwości terenów zalewowych na straty powodziowe.
Ocena szans osiągnięcia „dobrego
stanu ekologicznego” rzek w Polsce,
analiza możliwości i propozycje rozwiązań.
Zmiana gospodarki wodnej na obszarach zanieczyszczonych azotem i fosforem.
Opracowanie modelu umożliwiającego dostosowanie i prezentacje danych
hydrologicznych oraz danych o urządzeniach pomiarowych sieci IMGWPIB zgodnie z wymogami Dyrektywy
INSPIRE.
DS-B
Prace badawcze z zakresu meteorologii,
aerologii, inżynierii i gospodarki wodnej,
weryfikacji danych hydrologicznych i meteorologicznych w tym:
 Cyrkulacyjne i radiacyjne przyczyny
zróżnicowania warunków termicznych
i hydrometeorologicznych- metodyki
i obserwacje.
 Technologie i systemy w ocenie stanu
wód i budowli piętrzących wodę
 Innowacyjne metody monitoringu
i informacji o środowisku morskim dla
wspomagania ocen stanu ekosystemu
południowego Bałtyku.
 Modele i narzędzia dla oceny promieniowania UV w Polsce i dyspersji pyłu
wulkanicznego.
 Jakość życia człowieka w świetle
warunków pogodowych i aerosanitarnych.
 Metody oceny stabilności charakterystyk urządzeń pomiarowych w automatycznych stacjach meteorologicznych.
4.2 Ważniejsze osiągnięcia badawcze
 Inwentaryzowanie danych pomiaro-
wo-obserwacyjnych oraz z modeli
prognostycznych oraz wykorzystanie
ich na potrzeby budowanego modułu
preprocesingu danych meteorologicznych jako wejścia do rozwijanych
operacyjnych modeli hydrologicznych
w IMGW-PIB.
 Przeprowadzenie analizy literaturowej
stosowanych metod i algorytmów do:
fuzji danych obserwacyjnych, autokorekty danych, adaptacyjnej fuzji danych prognostycznych oraz metod interpolacji do wymaganej rozdzielczości przestrzennej jest koniecznej przed
przystąpieniem do prac nad testowaniem i implementacją tych metod
w hydrologii operacyjnej IMGW-PIB.
 Opracowanie koncepcji struktury modelu hydrologicznego typu opadodpływ, która pozwoli na uzyskanie
wymaganej funkcjonalności modelu
prognostycznego działającego w operacyjnym trybie pracy. Struktura modelu stanowi systemowe podejście do
modelowania procesu transformacji
opadu w odpływ dla zlewni o różnych
charakterystykach
fizjograficznych,
reżimie hydrologicznym oraz warunkach formowania się odpływu.
 W ramach struktury opracowanie następujących modułów:
- zarządzania strukturą oraz parametrami modelu opad-odpływ,
- budowanie i zarządzanie repozytorium metadanych modelu,
- sterowanie asymilacją i updatingiem
danych,
- ocena jakości wyników i zmniejszanie niepewności uzyskiwanych prognoz.
 Realizacja w trybie operacyjnym modelu MIKE 21 prognoz hydrologicznych morskich. Rozszerzenie obszaru
oraz czasu wyprzedzenia prognozy
działania modelu MIKE 21 wraz ze
zmianą wymuszenia wiatrowego oraz
dystrybucja na platformie HYDROMONITR. Wizualizacja wyników
modelu MIKE21 na obszary Zalewu
Szczecińskiego oraz Zatoki Gdańskiej.
Został przedłużony horyzont czasowy
istniejących dwuwymiarowych modeli
prognostycznych MIKE21 z 24 godzin
do 48 godzin prognozy na obszarach
Zalewu Szczecińskiego i Zatoki Gdańskiej oraz zwiększony obszar mode-
lowania na Zalewie Szczecińskim
wraz ze zmianą wymuszenia wiatrowego.
 Budowa internetowego systemu osłony agrometeorologicznej Polski na
stronie serwisu pogodowego IMGW
Pogodynka.pl. Przygotowane materiały merytoryczne są przekazywane
bezpośrednio do w Ośrodka Głównego IMGW-PIB i po zamieszczeniu ich
na stronie serwisu są automatycznie
dostępne dla szerokiego grona odbiorców serwisu meteorologicznego.
 Udostępniane na stronie serwisu osłony agrometeorologicznej kraju informacje umożliwiających:
- lepsze planowanie prac polowych,
- wcześniejsze ostrzeganie użytkowników o możliwości wystąpienia
ekstremalnych warunków atmosferycznych (susze lub nadmierne opady, silne wiatry, nawałnice, gradobicia itp.) a poprzez to ograniczenie
strat w uprawach, zabudowaniach
gospodarskich itp. dzięki wcześniejszym działaniom podjętym w oparciu o aktualne informacje meteorologiczne,
- optymalizację procesów produkcyjnych (np. zmniejszać użycie środków ochrony roślin i nawozów
sztucznych) wpływających na ilość
i jakość produktów oraz na obniżenie kosztów produkcji,
- ocenę potrzeb w zakresie nawadniania pól uprawnych,
- ocenę poziomu zagrożenia szkodnikami i chorobami roślin,
- informowanie rolników o terminach
oraz zalecanej intensywności zabiegów agrotechnicznych i ochronnych,
- pozytywne oddziaływanie (w sposób
pośredni) na stan środowiska obszarów wiejskich.
 Weryfikacja prognoz falowania z modelu WW3 działającego w IMGW-PIB





wykazała dużą zgodność modelu z danymi ze szwedzkiej boi pomiarowej.
Prace badawcze w zakresie doskonalenia serwisu produktów oceanograficznych stanowią istotny wkład na
rzecz doskonalenia służby hydrologiczno-meteorologicznej. Przyczyniają
się one do rozwoju i wdrażania nowych metod pomiarowych oraz prognostycznych w zakresie hydrodynamiki morza. Utrzymywane i rozwijane
serwisy informacyjne dostarczają bieżących i prognostycznych informacji
wykorzystywanych w działalności gospodarczej związanej z morzem.
Opracowanie metodyki sieci neuronowych do prognozowania zmian poziomów wody w ujściowym odcinku
Wisły (nowa metoda prognozowania
i rozpoznawania zagrożeń: zatorów
lodowych, zmian stożka ujściowego,
fala powodziowa na Wiśle, wezbranie/popiętrzenie sztormowe).
Udoskonalenie codziennej pracy operacyjnej – model MIKE21, poprzez
skrócenie czasu pracy modelu i optymalizację czynności związanych z wizualizacją wyników modelu na obszary Zalewu Szczecińskiego oraz polskiej strefy brzegowej.
Opracowanie zmiany zlodzenia Bałtyku południowego oraz hydrologii odpływów dla potrzeb badań zmian środowiska morskiego, czego wynikiem
była opracowanie monografii międzynarodowej (Climatological Ice Atlas
for western and southern Baltic
Sea,1961-2010).
Stworzenie koncepcji metody SPRC
dla ujścia Wisły – wykonano wstępną
analizę ujściowego odcinka Wisły
w aspekcie zmian hydrologicznych
i zarządzania obszarem.
Stworzenie koncepcji monitoringu
hydrologiczno0-morfologicznego
–
MHR Wisła-Przekop i rzek przymor-











skich dla hydrologii brzegowej na
podstawie analizy przekroju Świbno
na rzece Wiśle.
Dokonanie weryfikacji, w oparciu
o dane ze stacji synoptycznych, radarowych danych rozpoznania typu opadu opartych na sygnale o podwójnej
polaryzacji.
Zoptymalizowanie metodologii produktu satelitarnego RGB Convection
dla lepszej sygnalizacji szybko rozwijającej się konwekcji.
Dokonanie
weryfikacji
wpływu
zwiększenia ilości poziomów modelu
podłoża na wyniki numerycznego modelu pogody COSMO.
Przygotowanie podstawy metodologii
dla nowoczesnych wieloskalowych
metod weryfikacji prognoz oraz weryfikacji prognoz zjawisk ekstremalnych.
Dokonanie wszechstronnej analizy
dostępnych danych obserwacyjnych
oraz
modelowo-prognostycznych
związanych z wystąpieniem nad Polską trąby powietrznej pod kątem ulepszenia metod detekcji tego zjawiska.
Wyznaczenie schematów zasilania
wybranych jezior.
Opracowanie map zwierciadła pierwszego poziomu wodonośnego zlewniach bezpośrednich wybranych jezior.
Wskazanie braków i wyznaczenie
schematów postępowania w obliczeniach bilansów jezior bilansowych
i bazowych PSHM.
Ocena skuteczności brzegowych stref
buforowych w ograniczaniu dostawy
zanieczyszczeń ze zlewni bezpośrednich jezior.
Opracowanie założeń do Instrukcji
Dobrych Praktyk w korzystaniu z zasobów jezior i ich zlewni.
Sformułowanie i przetestowanie matematycznego modelu zasilania jeziora
oraz zaimplementowanego do oprogramowania Matlab-Simulink.
 Wykorzystanie wyników badań przy
ocenie możliwych efektów realizacji
Krajowego Programu Oczyszczania
Ścieków Komunalnych oraz źródeł
zanieczyszczeń związkami azotu i fosforu w zlewniach, ich zmienności sezonowej oraz dobowej. Wyniki podkreślają znaczenie terminów poborów
prób do badań jakości wód co może
okazać się pomocne przy planowaniu
działań na rzecz ograniczania ładunków azotu i fosforu ogólnego odprowadzanych do Morza Bałtyckiego.
 Sformułowanie podstawy metodyczne
dla oceny ryzyka konfliktu między
Ramową Dyrektywą Wodną i Dyrektywą Powodziową, oraz przeanalizowano możliwości ograniczania pola
konfliktu poprzez działania zmniejszające wrażliwość na powódź obszarów
zagrożonych. W ramach podstaw
kwantyfikacji ryzyka konfliktu pomiędzy
ochroną
przed
powodzią
a ochroną środowiska wodnego opracowano propozycję miary ryzyka konfliktu opartą na syntezie dwóch
wskaźników tj.:
 wskaźnika
charakteryzującego
wielkość ryzyka powodziowego na
obszarze zagrożonym powodzią
opartego na gęstości zaludnienia,
 wskaźnika
charakteryzującego
wartości przyrodnicze zagrożonego
obszaru zależnego od powierzchni
i rodzaju obszarów chronionych
znajdujących się na obszarze zagrożonym.
 Opracowanie,
przeanalizowanie
i zmodyfikowanie wskaźników zarówno bezpośrednio oceniających
szanse osiągnięcia dobrego stanu ekologicznego jak i wskaźników biologicznych i hydromorfologicznych,
których wartości wyznaczać będą od-









ległość od wyznaczonego przez RDW
celu środowiskowego.
Wyniki badań mogą stanowić źródło
informacji dla podmiotów naukowych
oraz pomoc dla jednostek państwowych przy ocenie możliwości minimalizacji wpływu rolnictwa na jakość
wód powierzchniowych, ujednolicenie
parametrów określających dobry stan
wód (sposobu obliczania i interpretacji), wyznaczaniu obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia
pochodzenia rolniczego oraz rozwoju
tematyki handlu emisjami zanieczyszczeń wód.
Wykazano istniejące relacje pomiędzy
topografią baryczną dolnej troposfery
a temperaturą powietrza przy powierzchni Ziemi.
Określono wstępnie rolę czynnika
cyrkulacyjnego w kształtowaniu warunków hydroklimatycznych.
Zdefiniowano charakterystyczne sytuacje synoptyczne w różnych warstwach atmosfery (w stratosferze i troposferze), towarzyszące występowaniu
zjawisk ekstremalnych.
Opracowano algorytmy służące do
korekty danych radarowych i oceny
ich jakości.
Zakończono prace nad wykorzystaniem technik astrometrycznych dla celów analizy pozyskanych danych.
Wykonano ocenę stanu hydromorfologicznego Białej Lądeckiej (metodyką
przygotowaną w ZBR IMGW-PIB
OWr).
Oceniono
potencjał
rekreacyjny
z wykorzystaniem analiz klimatycznych uwarunkowań turystyki i rekreacji poprzez określenie wskaźników
bioklimatycznych i biometeorologicznych (wskaźnik TCI, wskaźnik WEI),
Wskazano przebieg użyteczności warunków pogodowych w poszczególnych miesiącach roku.
 Określono






wskaźnik atrakcyjności
turystycznej (metodyką oceny środowiska przyrodniczego człowieka Sołowieja).
Oceniono oddziaływania użytkowników na wartości socjo-ekonomiczne,
ekologiczne i rekreacyjne (holenderską metodą instytutu Institute for Inland Water Management and West
Water Treatment RIZA).
Stworzono schemat metodycznego
podejścia harmonizacji negatywnego
oddziaływania budowli hydrotechnicznych (schemat DSS) na potencjał
rekreacyjny i walory przyrodnicze dolin rzecznych.
Opracowano nową metodykę badania
erozji brzegów zbiorników retencyjnych
(głównie abrazji) dla potrzeb technicznej kontroli obiektów hydrotechnicznych. Metodyka wykorzystuje:
- produkty
skaningu
laserowego
w postaci numerycznego modelu terenu (NMT) i ortofotomapy,
- pomiary batymetryczne zbiornika,
- uzupełniające pomiary geodezyjne,
- dokumentację fotograficzną wykonaną w trakcie terenowej inspekcji brzegów zbiornika.
W wyniku analizy powyższych danych powstaje ujednolicona syntetyczna karta procesów brzegowych
zawierająca informacje o aktualnym
stanie brzegów zbiornika oraz przewidywanym rozwoju procesów erozyjnych.
Dodatkowo wykonuje się mapę przedstawiającą w systemie informacji
przestrzennej stan i prognozę erozji
brzegów zbiornika.
Opracowano metodę ekstrakcji pestycydów chloroorganicznych z osadów
dennych za pomocą rozpuszczalnika
wspomaganą promieniowaniem mikrofalowym. Stosowanie opracowanej






metody w miejsce dotychczas używanej w aparacie Soxhleta spowoduje:
- Skrócenie czasu ekstrakcji z 8 h do
30 min,
- Oszczędność rozpuszczalników organicznych, zmniejszenie zużycia
ekstrahenta z 250 ml do 20
ml/próbkę (uzyskanie zadowalającego efektu ekonomicznego oraz
ochrona środowiska).
Zbadano zależność między uziarnieniem osadów dennych zbiorników zaporowych, zawartością materii organicznej, żelaza, manganu i glinu oraz
stężeniem substancji zanieczyszczających. Na podstawie przeprowadzonych badań wytypowano czynniki
wpływające na proces sorpcji wybranych zanieczyszczeń w osadach dennych.
Wytypowane
czynniki
pomogą
w usystematyzowaniu i uzupełnieniu
dotychczasowej wiedzy na ten temat.
Włączenie wyników badań do części
przygotowywanej pracy doktorskiej
mgr Urszuli Tomczuk. Na dzień składania sprawozdania do druku otwarto
już przewód doktorski.
Wytypowano główne źródła mające
wpływ na zanieczyszczenie osadów
dennych zbiornika Klimkówka wielopierścieniowymi
węglowodorami
aromatycznymi (WWA). Do badań
wykorzystano stosunki stężeń poszczególnych związków z grupy
WWA oraz analizę głównych składowych (PCA).
Przeprowadzono analizę jakościową
próbek krwi obwodowej ryb badanych
gatunków: śledzia i flądry.
W próbkach zidentyfikowano struktury: mikrojądra (ang. micronucleus),
pączki (ang. nuclear buds) oraz struktury bi-jądrowe (ang. binucleus)
świadczące o występowaniu aberracji
chromosomalnych.
 Oceniono,






że istnieje możliwość
wdrożenia badań, opartych na teście
mikrojądrowym, oddziaływania substancji niebezpiecznych na organizmy
ichtiofauny jako integralnego elementu monitoringu stanu Morza Bałtyckiego, co jest zgodne z wymaganiami
stawianymi przez Ramową Dyrektywę
ws. Strategii Morskiej UE.
Określono stężenia metali ciężkich
(Zn, Ni, Pb, Cu, Cd, Cr i Mn) w wybranych gatunkach fitobentosowych
z uwzględnieniem podziału na rośliny
naczyniowe i makroglony oraz
z uwzględnieniem klas makroglonów.
Najwyższe wartości stężeń aż pięciu
spośród badanych metali – Pb, Cd, Cr,
Cu i Zn -zidentyfikowano w P. fucoides. Jedynie najwyższe stężenie Ni
odnotowano w F. lumbricalis, a najwyższe stężenie Mn charakteryzowało
C.glomerata. Ogólnie największe wartości stężeń wykazywał mangan.
Stwierdzono, że na wydajność procesu
bioakumulacji metali ciężkich największy wpływ ma morfologia i fizjologia roślin i proces ten przebiega najbardziej efektywnie w krasnorostach,
zielenicach i w dalszej kolejności w
brunatnicach. Zdecydowanie niższe
stężenia metali zidentyfikowano w roślinach naczyniowych.
Zmierzono aktywność 210Pb, 214Pb,
214
Bi i 137Cs w próbkach warstw osadów dennych z 15 stacji: TZ1, TZ4,
TZ5, TZ7, TZ11, TZ12, TZ15, TZ19,
TZ20, TZ22, TZ24, TZ26, P5, P140,
P1.
Określono wiek osadów dennych
i wyznaczono liniową szybkość sedymentacji oraz szybkość akumulacji
osadów dla 15 wybranych stacji pomiarowych.
Zidentyfikowano największą liniową
szybkość sedymentacji w obszarze
Głębi Bornholmskiej, nieco niższe






wartości odnotowano w rejonach Głębi Gdańskiej i Basenu Gotlandzkiego,
a najniższe wartości odnotowano w rejonie Rynny Słupskiej.
Opracowano mapy charakteryzujące
szybkość sedymentacji w polskiej strefie ekonomicznej południowego Bałtyku.
Przeprowadzono wstępną analizę wybranych zjawisk inwersyjnych i powiązanych z nimi zjawisk meteorologicznych w konkretnych warunkach
synoptycznych z uwzględnieniem dynamiki zmian parametrów inwersji
(wysokość warstwy granicznej, różnice temperatury, średni gradient).
Zastosowano tzw. analizy strefowe
w bioklimatologii,
co
pozwala
na dokładniejsze zbadanie zależności
pomiędzy klimatem a antropogenicznym działaniem człowieka. Metoda ta wcześniej nie stosowana posiada bardzo duże możliwości zwłaszcza
w analizach zagrożeń bioklimatycznych w poszczególnych jednostkach,
w aspekcie powiązań z innymi elementami przyrodniczymi. Może być
również pomocna w regionalizacji
bioklimatycznej.
Opracowano podstawy metodyczne
wpływu czynników siedliskowych na
zróżnicowanie warunków klimatu lokalnego.
Przygotowano model CALMET/CALPUFF
zasilany prognostycznymi danymi meteorologicznymi modelu COSMO LM
do wdrożenia w działalności operacyjnej w szczególności do prognozy
przemieszczania się smug PM10
z emisji przemysłowej.
Wyniki prognozowania stężeń zanieczyszczeń pyłu PM10 w obszarach
pozbawionych wpływu źródeł przemysłowych potwierdziły użyteczność
modelu do tego typu zastosowań pod
warunkiem uwzględnienia w miarę





kompletnej informacji o emisji zanieczyszczeń i starannego doboru danych
meteorologicznych.
Wykorzystano informacje o prognozie
warunków przewietrzania identyfikowanych przy pomocy współczynnika
wentylacji prognozowanego modelem
COSMO LM i ich wpływ na doskonalenie ilościowej prognozy wysokich
stężeń pyłu szczególnie w obszarach
o urozmaiconej rzeźbie terenu. Wymaga to jednak jeszcze dalszych badań
uzupełnionych pomiarami parametrów
fizycznych atmosfery w warstwie tarcia przy wykorzystaniu np. ceilometru
lub sodaru.
Opracowano metodologię detekcji
i określania procesów mikrozmienności, która została zweryfikowana na 96
rocznych
szeregach
czasowych,
1-godzinnych danych termometrycznych i higrometrycznych o łącznej objętości około 0,7 mln par danych.
Oceniono ogólnie znaczenie zjawiska
mikrozmienności dla 3 dziedzin: meteorologii. klimatologii i miernictwa
meteorologicznego.
Wykorzystanie części omówionych
wyników na potrzeby projektu Komisji Europejskiej o akronimie MeteoMet, realizowanego w ramach EMRP
(Europejski Program Badań w Metrologii) między innymi przez polskie instytucje metrologiczne we współpracy
z instytutami meteorologicznymi.
Przeprowadzenie, w warunkach laboratoryjnych, stosownych badań metrologicznych wybranych analogowych
układów pomiarowych, automatycznych stacji meteorologicznych PSHM,
w celu potwierdzenia hipotezy roboczej o występowaniu zjawiska mikrozmienności charakterystyk właśnie
w tych układach.
Przy wykorzystaniu standardowych
postępowań i urządzeń wzorcowni-
czych potwierdzono, że miejscem systematycznej deformacji sygnału pomiarowego o wartości zbliżonej do
wartości określonej w wyniku badań
z zadania 1 jest układ pomiarowy, co
było do udowodnienia.
4.3 Ważniejsze efekty wdrożeniowe
Hydrologia
Wyniki i doświadczenia uzyskane
w roku 2012 będą wykorzystane w dalszych etapach realizacji tematów, zgodnie
z postawionymi celami:
 Wyniki projektu badawczego będą
wdrożone do funkcjonowania w Biurach
Prognoz
Hydrologicznych
IMGW-PIB w kolejnych latach.
 Wdrożono do operacyjnej służby MODUŁ SMHO – PROGNOZA 48 –
ZATOKI. Prognozy dwuwymiarowe
48 godz. Moduł zawierający dwa
skonfigurowane dwuwymiarowe modele hydrodynamiczne MIKE21. Modele obejmują obszary Zalewu Szczecińskiego oraz Zatoki Gdańskiej
umożliwiając obliczenie prognozy
z wyprzedzeniem na 48h przy wykorzystaniu aktualnych danych hydrologicznych oraz prognozy meteorologicznej z modelu COSMO, wyniki
z modeli przedstawiane na HYDROMONITORZE.
 Rozpoczęto przygotowania do instalacji przyrządu pomiarowego falowania
AWAC dla potrzeb osłony morskiej
oraz weryfikacji modelu falowania.
 Poszerzono zakres danych z sieci pomiarowej IMGW-PIB oraz meteorologicznych danych prognostycznych zasilających w automatycznie modele
hydrodynamiczne dla Zatoki Gdańskiej, Zatoki Puckiej i Zalewu Wiślanego prezentowane na stronie
http://baltyk.pogodynka.pl/ oraz kioskach multimedialnych w Gdyni
i Elblągu.
 Zautomatyzowano pracę modelu –






udoskonalono codzienną pracę operacyjną w biurze prognoz – model MIKE21, poprzez skrócenie czasu pracy
modelu i optymalizację czynności
związanych z wizualizacją wyników
modelu.
Opublikowano klimatologiczny atlas
zlodzenia Bałtyku południowego
(Climatological Ice Atlas for western
and southern Baltic Sea 1961-2010).
Stworzono użyteczne narzędzie dla
potrzeb nawigacji morskiej (planowanie podróży, najbardziej niebezpieczne
okresy dla żeglugi itp.).
Skonfigurowano i uruchomiono do
pracy operacyjnej system odbioru
i przetwarzania danych z satelitów
NPP oraz Terra i Aqua.
Uruchomiono operacyjne tworzenie
produktów satelitarnych do sondażu
atmosfery, obliczania współczynników
stabilności atmosfery oraz parametrów
charakteryzujących zachmurzenie.
Uruchomiono operacyjne tworzenie
szeregu produktów satelitarnych:
kompozycje barwne RGB Airmass,
Convection,
oraz
RGB
HRV/HRV/IR10.8, animacje obrazów
RapidScan: Europa Centralna IR, Polska HRV, Polska WV-IR (OST) oraz
Europa Centralna IR z paletą Setvaka.
Dostosowano system VMet do zmian
w infrastrukturze informatycznej
IMGW-PIB oraz przygotowano jego
mobilną wersję.
Opracowano i opublikowano (w roku
2013 po pozytywnym zrecenzowaniu)
instrukcję dobrych praktyk w działa-




niach planistycznych i ochronnych
w zlewniach jeziornych.
Opracowano i opublikowano (w roku
2013 po pozytywnym zrecenzowaniu)
katalog zasobów wodnych jezior wielkopolskic.
Uwzględniono wyniki badań w opracowywanym na przełomie 2012 i 2013
roku Planie Ochrony Wielkopolskiego
Parku Narodowego.
Implementacja modelu bilansu wodnego do analizy scenariuszy gospodarowania wodą na piętrzonych jeziorach w okresie od marca do listopada
(po przeprowadzeniu analiz testowych).
Wykorzystanie modelu w bilansie
wodnym wybranych jezior bilansowych w celu weryfikacji pomiarów
hydrologicznych prowadzonych przez
Państwową Służbie HydrologicznoMeteorologiczną.
Meteorologia, Klimatologia
 Potwierdzono ścisłe zależności po-
między występowaniem określonych
wartości temperatury powietrza przy
powierzchni Ziemi a miąższością dolnej troposfery; obliczono w/w związki
dla poszczególnych miesięcy.
 Wykazano istotny wpływ warunków
w niższych warstwach atmosfery (850
hPa i 700 hPa) oraz na poziomie 500
hPa na występowanie niektórych
zjawisk ekstremalnych.
 Stwierdzono ilościowo, że ccyrkulacja
atmosferyczna odgrywa dużą rolę
w kształtowaniu warunków higrycznych, w tym także procesu parowania
w ujęciu sezonowym. Istotne znaczenie ma zarówno zawartość pary wodnej w powietrzu, jak termika masy
powietrza.
 Wykazano, iż dane radarowe, w tym
pochodzące z radarów o podwójnej
polaryzacji, wymagają dużego stopnia
przetworzenia przed zastosowaniem
do modeli meteorologicznych i hydrologicznych. Podstawową trudność jednak stanowi brak możliwości bezpośredniej parametryzacji i walidacji
opracowanych algorytmów.
 Problematyka tematu znajduje się
w zakresie meteorologii synoptycznej
i operacyjnej. Wyniki w postaci wytycznych lub gotowych produktów
służyć będą w bieżącej pracy biur prognoz meteorologicznych, w tym przede wszystkim CBPM w Krakowie oraz
w konstruowaniu prognoz długoterminowych. Uzyskane wyniki dają również podstawy włączenia składowej
cyrkulacyjnej do modeli wykorzystywanych w bieżących działaniach operacyjnych.
 Schemat DSS jest przykładem określenia jakie kroki są niezbędne do podjęcia począwszy od stworzenia bazy
danych wejściowych aż po ocenę oddziaływania użytkowników na wartości socjoekonomiczne, ekologiczne
i rekreacyjne. Metodyczne podejście
zaprezentowane w schemacie DSS
mogą ułatwić prace nad określeniem
jakie działania zmniejszą negatywne
oddziaływanie w dolinie oraz w jak
sposób wykorzystać potencjał rekreacyjny dolin rzecznych antropogenicznie przekształconych. Stworzone
przykładowe rozwiązanie systemu
wspomagania decyzji może być następnie wykorzystany przez szczebel
administracji państwowej w urzędach
gmin czy powiatów oraz zarządców
wód m.in. RZGW i WZMiUW w podobnych przekształconych zlewniach.
Rozwiązania takie może posłużyć
harmonizacji rozwiązań konfliktowych na styku gospodarki wodnej, turystyki i ochrony środowiska wodnego
i od wody zależnego.
Gospodarka wodna
 W wyniku przeprowadzonych prac
zaprojektowano (pod względem funkcjonalnym) oraz wykonano oprogramowanie komputerowe (aplikację internetową) służące do prezentowania
danych pomiarowych i prognozy sytuacji
meteorologicznej
(kierunek
i prędkość wiatru) oraz wyników analiz stężenia zawiesiny dla wspomagania decyzji inspektora sanitarnego dotyczących dodatkowych badań jakości
wody w kąpielisku. Jeśli warunki progowe są przekroczone, to system (odpowiednie narzędzie zainstalowano
w bazie IMGW-PIB) wysyła do inspektora sanitarnego e-mail z informacją o zaistniałej sytuacji sugerując analizę dodatkowych informacji udostępnionych na stronie w Internecie. Przygotowana aplikacja jest uniwersalnym
narzędziem, które pozwala analizować
zmieniające się parametry jakości
i warunków oraz odnosić je do założonych progów i wysyłać zawiadomienia do użytkownika o przekroczeniach tych progów. Narzędzie może
być wykorzystane do wczesnego
ostrzegania o innych zagrożeniach np.
do osłony ujęć wody pitnej, czy
ostrzegania przed gwałtownymi zjawiskami meteorologicznymi i hydrologicznymi.
 Wnioski dotyczące uwzględnienia
zagadnień wrażliwości w zarządzaniu
ryzykiem powodziowym wykorzystano przy realizacji pracy pt. „Metodyka
opracowania planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszarów
dorzeczy i regionów wodnych” (Walczykiewicz T. i in. 2012) oraz w trakcie realizacji pracy pt. „Kampania informacyjna nt. opracowania planów
zarządzania ryzykiem powodziowym






dla obszarów dorzeczy i regionów
wodnych.”
Opracowano model przekształcania
danych o urządzeniach pomiarowych
oraz wybranych danych hydrologicznych do postaci zgodnej z wymaganiami dyrektywy. Efekty pracy mogą
zostać wykorzystane w IMGW-PIB
w momencie konieczności udostępniania danych o urządzeniach do monitorowania środowiska w sposób
zgodny ze standardami wynikającymi
z norm ISO, które dotyczą informacji
geograficznych (seria norm 19100).
Wykorzystywano badania erozji brzegów zbiorników retencyjnych przy
opracowywaniu ocen stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa obiektów hydrotechnicznych w tym zbiorników retencyjnych przez Państwową Służbę
Bezpieczeństwa Budowli Piętrzących.
Umożliwiono szybkie porównywania
wyników pomiarów wykonanych
w różnych terminach, analizy dynamiki procesów erozji brzegów zbiorników oraz wykrywania zagrożeń poprzez monitoring ich brzegów za pomocą lotniczego skaningu laserowego
oraz elektronicznej rejestracji i archiwizacji stanu brzegów zbiornika wodnego.
Zwiększenie bezpieczeństwa obiektów
hydrotechnicznych oraz budowli zlokalizowanych w strefie brzegowej
zbiornika dzięki wdrożeniu opracowanej metodyki.
Wdrożenie opracowywaną metodyki
między innymi przy badaniu abrazji
brzegów zbiorników Tresna i Nielisz.
Opracowana metoda będzie wykorzystywana do badań na cele służby do
spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących (badania jakości osadów
dennych zalegających na dnie zbiorników retencyjnych), będzie również
wykorzystana w Zakładzie Chemii
OTKZ podczas realizacji tematów badawczych związanych z badaniem jakości osadów dennych zalegających
na dnie cieków i zbiorników wodnych
takich jak: rzeki, stawy, jeziora, zbiorniki retencyjne.
 Wykorzystanie zależności między
uziarnieniem osadu, zawartością materii organicznej, żelaza, manganu i glinu oraz stężeniem substancji zanieczyszczających w rutynowych badaniach osadów dennych zbiorników retencyjnych stanowiących element kontroli jakości środowiska wodnego.
 Wyznaczone korelacje pomiędzy zawartością substancji niebezpiecznych
w osadach dennych a ich składem granulometrycznym, mogą być podstawą
do modyfikacji stosowanych dotychczas metod badania osadów dennych.
 Zastosowanie do oceny źródeł zanieczyszczenia przez WWA osadów dennych zakumulowanych na obszarze
innych zbiorników zaporowych z wykorzystaniem stosunków stężeń poszczególnych WWA i analizy głównych składowych (PCA)
Oceanografia
 Wdrożenie metodyki określenia efek-
tów biologicznych oddziaływania substancji szkodliwych na organizmy ichtiofauny zasiedlające obszar południowego Bałtyku z wykorzystaniem
testu Indukcji Mikrojąder (ang. Micronuclei Induction – MN), gdzie dokonuje się oceny oddziaływania substancji szkodliwych na poziomie komórkowym, co w konsekwencji umożliwia przewidywanie szkodliwych
skutków na innych poziomach oddziaływania: osobniczych i troficznych.
Monitoring atmosfery
 Opracowano metodykę, która umożli-
wia predykcję burzy, w promieniu do





30km od określonej lokalizacji,
z prawdopodobieństwem wyższym niż
90%.
Opracowano procedury korekcji pomiarów erytemalnego promieniowania
UV dla czujników Optix UVEM6C na
sieci IMGW-PIB.
Opracowana metoda regionalizacji
bioklimatycznej do badań aglomeracji
miejskich
z
punktu
widzenia
biometeorologii została wykorzystana
do przygotowania informacji dla
organizatorów
dużej
imprezy
sportowej jaka odbyła się w roku 2012
w Polsce tj. EURO2012.
Zebrany
materiał
pozwolił
na
opracowanie wstępnej informacji dla
Sztabu Kryzysowego, która dotyczyła
tzw. alarmu „mrozowego” dla
człowieka i zwierząt.
Wybrane i przetestowane metody
mogą posłużyć do opracowania:
„Informatora biometeorologicznego
dla Polski.”
Wyniki
wpływu
czynników
siedliskowych na zróżnicowanie warunków klimatu lokalnego aglomeracji
warszawskiej mogą być przydatne
w opracowywaniu i opiniowaniu
planów i programów w zakresie
ochrony środowiska, formułowaniu
wytycznych i koncepcji modernizacji
i rewaloryzacji terenów zieleni miejskiej, a także w tworzeniu projektów
regulacji prawnych i rozwiązań
systemowych,
umożliwiających
sprawne zarządzanie terenami zieleni.
Przy
odpowiedniej
promocji,
rezultatami
realizacji
tematu
zainteresowane mogą być jednostki na
szczeblu centralnym, regionalnym
i lokalnym (Biuro Ochrony m.st.
Warszawy,
Urzędy
Dzielnic,
Generalna
Dyrekcja
Ochrony
Środowiska itp.).
 Przygotowanie
zespołu
modeli
ALADIN/MM5/CALMET/CALPUFF
oraz
DWD
COSMO/
CALMET/CALPUFF do pracy on-line
umożliwia wykorzystanie wyników
modelowania do diagnozy prognozy
jakości powietrza. Wyniki badań
stanowić będą wsparcie merytoryczne
dla realizowanych w IMGW-PIB,
projektów badawczych i wdrożeniowych:
 „System informacji o jakości
powietrza na obszarze pogranicza
polsko-czeskiego w rejonie Śląska
i Moraw” - AIR SILESIA – projekt
badawczy
realizowany
przez
IMGW, IPIŚ PAN, GIG,( Polska)
Wyższą Szkołę Bańską, Instytut
Zdrowie Publicznego, CHMU
(Czechy) w ramach EWT Polska –
Republika Czeska w latach 2010 –
2013 dla oceny zanieczyszczeń
przepływów transgranicznych w
rejonie Bramy Morawskiej.
 „Utworzenie systemu prognozowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza opartego i
meteorologiczne modele mezoskalowe oraz dyspersyjny model
obłoku” – projekt badawczorozwojowy własny realizowany
przez IMGW-PIB w latach 20102012, oferujący zestaw prognoz
zanieczyszczeń
powietrza
i instrumentów wspomagających
zarządzanie środowiskiem dla
obszaru Małopolski.
 Zespół
modeli
umożliwił
modelowanie wpływu projektowanych
zmian parametrów środowiska na
zespół warunków meteorologicznych
i imisyjnych wokół planowanych
zmian. Model taki został zastosowany
do
oceny
wpływu
emisji
zanieczyszczeń z dużych zakładów
przemysłowych na otoczenie (Huta
ArcelorMittal
Oddział
Kraków,
Oddział
Dąbrowa
Górnicza)
w wykonywanej przez ZMMZP OKk
IMGW-PIB dla potrzeb ArcelorMittal
pracy badawczo-wdrożeniowej.
Weryfikacja danych H-M
 Opracowanie
metodologii detekcji
i określania procesów mikrozmienności, która została zweryfikowana na
96 rocznych szeregach czasowych, 1godzinnych danych termometrycznych
i higrometrycznych o łącznej objętości
około 0,7 mln par danych. Oceniono
ogólnie znaczenie zjawiska mikrozmienności dla 3 dziedzin: meteorologii. klimatologii i miernictwa meteorologicznego.
 Wykorzystanie części omówionych
wyników na potrzeby projektu Komisji Europejskiej o akronimie MeteoMet, realizowanego w ramach EMRP
(Europejski Program Badań w Metrologii) między innymi przez polskie instytucje metrologiczne we współpracy
z instytutami meteorologicznymi.
 Wyznaczenie wartości progowych
do istniejących algorytmów oraz próbę
adaptacji innych metod kontroli jakości danych. Ze względu na małą liczbę
stacji synoptycznych wybór stacji referencyjnych do testów spójności
przestrzennej został wykonany metodą
najbliższych odległości przy porównaniu podobnej wysokości stacji nad poziomem morza. System posiada wbudowane funkcje testowe w postaci
prostych działań matematycznych oraz
funkcji wbudowanych (np. średnia
itp.). Test był przeprowadzony na wartościach temperatury powietrza.
4.4 Projekty w ramach Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka
Wpływ zmian klimatu na społeczeństwo,
środowisko i gospodarkę
zmiany, skutki i sposoby ich ograniczania,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej
i planowania gospodarczego (KLIMAT)
W roku 2012 zakończył się okres realizacji zadań i rozpoczął się 5-letni okres
trwałości Projektu KLIMAT (do 30 listopada 2017r.). Projekt KLIMAT był realizowany w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na podstawie
umowy
o
dofinansowanie
nr
POIG.010301-14011/08-00
z
dnia
1 grudnia 2008r z późniejszymi Aneksami
finansowany ze środków Unii Europejskiej i Budżetu Państwa. Koordynatorem
Projektu jest prof. dr hab. inż. Maciej
Maciejewski, a Kierownikiem dr Danuta
Limanówka.
Głównym celem projektu KLIMAT
było i jest przygotowanie nauki, gospodarki i społeczeństwa do potencjalnych
zmian klimatycznych.
Cele Projektu były realizowane
w dziewięciu blokach tematycznych
i wykonano następujące prace:
1. Zmiany klimatu i ich wpływ na środowisko naturalne Polski oraz określenie ich
skutków ekonomicznych
Koordynator: prof. dr hab. Joanna
Wibig
Zbadano zmienność i zmiany temperatury
powietrza w skali miesięcy i pór roku,
opadów atmosferycznych, wilgotności
względnej i prężności pary wodnej, zachmurzenia, pokrywy śnieżnej oraz bioklimatu Polski w latach 1951-2010
w świetle wybranych wskaźników. Opracowano scenariusze i prognozy klimatyczne na lata 2011-2030 w skali regionalnej i lokalnej dla dowolnych obszarów
Polski z uwzględnieniem wartości średniej, maksymalnej i minimalnej w skali
roku, sezonów i miesięcy dla temperatury
i sumy opadu. Opracowano częstości
występowania temperatury przekraczającej określone wartości progowe, długości
sezonu wegetacyjnego, stopniodni chłodu
w sezonie chłodnym (grzewczym) i stopniodni ciepła w sezonie ciepłym. Częstości występowania opadów przewyższających określone wartości progowe, parowania potencjalnego w skali roku, sezonów i miesięcy. Przygotowano scenariusze bioklimatyczne na lata 2011-2030
w skali regionalnej i lokalnej dla Polski.
Określono na podstawie opracowanych
scenariuszy zmiany termiczne i opadowe
w 16 województwach, wpływ spodziewanych zmian klimatu na produkcję rolną w
Polsce w latach 2011-2030, na turystykę
oraz na funkcjonowanie wybranych
ośrodków narciarskich w Polsce. Oceniono koszty ekonomiczne zmian klimatu
w wybranych działach gospodarki jak
również skutki dla sektora energetycznego i budownictwa. Stworzono bazę danych klimatologicznych uwzględniającą
prognozowane wartości poszczególnych
elementów meteorologicznych pochodzących ze scenariuszy klimatycznych. Baza
ta stanowiła podstawę do opracowywania
również innych celów badawczych
w Projekcie.
2. Stan
zanieczyszczeń
powietrza
w Polsce i jego wpływ na jakość życia –
możliwości ograniczenia skutków
Koordynator: dr Leszek Ośródka
Dla wybranych epizodów wysokich stężeń zanieczyszczeń z wielolecia 20062010 w oparciu o analizę synoptyczną,
trajektorie wsteczne mas powietrza, cyr-
kulację atmosferyczną i bazy inwentaryzacji emisji opracowano informację
o głównych źródłach emisji mających
wysoki udział w imisji. Określono macierze przejść umożliwiające ocenę tła lokalnego i regionalnego. Odtworzono scenariusze potencjalnego zagrożenia epizodami smogowymi w przeszłości na podstawie danych meteorologicznych. Określono udział pierwotnych i wtórnych zanieczyszczeń powietrza w ocenie zagrożenia
jakości powietrza w Polsce. Zidentyfikowano obszary problemowe w zakresie
imisji zanieczyszczeń i przeprowadzono
ich klasyfikację w aspekcie narażenia na
oddziaływanie źródeł lokalnych, regionalnych i transgranicznych, z uwzględnieniem wagi czynników mikroklimatycznych i globalnych uwarunkowań
imisji. Utworzono mapy wybranych charakterystyk statystycznych imisji zanieczyszczeń (PM10, SO2, CO, NO2, O3) dla
danych z polskich i przygranicznych stacji monitoringu jakości powietrza przy
wykorzystaniu GIS. Utworzono mapy
wskaźnika jakości powietrza, uwzględniające rozkład imisji zanieczyszczeń, ich
toksyczność dla zdrowia ludzkiego, warunki topograficzne, meteorologiczne
i demograficzne. Prowadzono monitoring
cząstek stałych drobnych i ultra drobnych,
analizę składu frakcyjnego aerozoli
i skład chemiczny wybranych frakcji
aerozolu atmosferycznego. Utworzono
system prognoz jakości powietrza dla
obszaru pilotowego tj. woj. małopolskiego. Przygotowano założenia implementacji tej prognozy na obszar całego kraju.
Przetestowano alternatywne modele stosowane do modelowania zagrożeń środowiskowych dla potrzeb prognozy pola
imisji w tym CALME/CALPUFF. Określono wpływ zanieczyszczeń na stan
zdrowia ludności, a więc i jakości życia
w strefie oddziaływania zwiększonych
koncentracji zanieczyszczeń, przy wykorzystaniu metod eksploracji danych.
3. Zrównoważone gospodarowanie wodą,
zasobami geologicznymi i leśnymi kraju
Koordynator: dr inż. Tomasz Walczykiewicz
Opracowano metodykę obliczenia oraz
przedstawienia w postaci warstw grid
zasobów wód powierzchniowych Polski
jako odpływu jednostkowego w okresie
1971-1990 oraz w okresie prognozowanym 2011-2030. Opracowano scenariusze
rozwoju gospodarki wodnej w Polsce do
2030 roku dla trzech przyjętych w projekcie scenariuszy rozwojowych A1, A1B,
B1 dla oszacowań wielkości i struktury
potrzeb wodnych w Polsce. Przetestowano w zlewniach pilotowych wybrane modele pod kątem możliwości ich zastosowania w bilansowaniu wodnogospodarczym. Określono komunalne potrzeby
wodne. W energetyce badano możliwości
zmiany struktury źródeł energii i stosowania wodooszczędnych technologii.
W przetwórstwie przemysłowym wykorzystano obliczony wskaźnik wodochłonności w Polsce i wybranych krajach UE,
co umożliwiło opracowanie wariantowej
prognozy przyszłych potrzeb wodnych.
Wyznaczono obszary obecnie zagrożone
deficytem wody oraz o największych
perspektywach rozwoju i skonfrontowano
je z prognozami zmian zasobów wodnych. Określono potencjał adaptacyjny
gmin. Dokonano diagnozy możliwych
strat ekologicznych w funkcjonowaniu
cennych przyrodniczo i turystycznie terenów związanych z wodami wraz z propozycją działań łagodzących negatywne
oddziaływania zmian klimatu. Wykonano
analizy na obszarach rolniczych zlewni
pilotowych przy wykorzystaniu modelu
SWAT, w celu określenia zmian wielkości plonów w zależności od scenariuszy
zmian klimatu i przedstawiono alterna-
tywne metody zarządzania zlewnią rolniczą. Opracowano zasady polityki gospodarowania wodą w przypadku zlewni
szczególnie zagrożonych deficytami.
Dokonano analizy zmian hydromorfologicznych wód w Polsce. Dokonano analizy stanu rezerw zasobów wód podziemnych z uwzględnieniem spodziewanych
zmian klimatu oraz prognozowanych
potrzeb wodnych ludności, rolnictwa,
przemysłu oraz regionalnego rozwoju
górnictwa. Opracowano metody przystosowania gospodarki leśnej do zmian klimatu.
4. Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo
wewnętrzne (cywilne i ekonomiczne)
kraju
Koordynator: dr hab. Halina Lorenc
i prof. dr hab. Maciej Maciejewski
Opracowano prognozy skutków ekonomicznych i społecznych – analizy przestrzennej zagrożeń. Opracowano mapy
ryzyka wystąpienia gradu, mgieł i gołoledzi w Polsce. Poznano strukturę występowania intensywnych opadów deszczu
powodujących zagrożenia dla społeczeństwa, środowiska i gospodarki w Polsce.
Określono prawdopodobieństwo występowania maksymalnych prędkości wiatru
na obszarze kraju, opracowano mapę
występowania szlaków i przemieszczania
się trąb powietrznych. Wyznaczono
skrajne warunki solarne w Polsce, jako
źródło zagrożenia dla człowieka i gospodarki. Opracowano źródła zagrożeń
o charakterze synergicznym (naturalnotechnicznym) w Polsce, ich genezę i skutki. Wyznaczono kryteria ilościowe
wskaźników cyrkulacyjnych i meteorologicznych dla potrzeb wypracowania odpowiednich scenariuszy przewidywanego
zjawiska ekstremalnego. Zweryfikowano
zagadnienia dotyczące wezbrań sztormowych, tendencje i skutki działania ze
szczególnym uwzględnieniem strefy
brzegowej oraz zasad funkcjonowania
systemu ostrzeżeń. Opracowano system
zapobiegania i sposoby ograniczania
skutków powodzi oraz zasady funkcjonowania systemu ostrzeżeń. Powstał katalog lawin śnieżnych. Wykonano mapy
obszarów i tras w Tatrach potencjalnie
zagrożonych lawinami. Opracowano założenia do strategii adaptacji w zakresie
profilaktyki alergologicznej z uwzględnieniem prawdopodobnych zmian w fenologii gatunków istotnych dla chorób alergicznych. Rozpoczęto badania nad zagrożeniami spowodowanymi niebezpiecznymi zjawiskami meteorologicznymi na
obszarze Warszawy w ramach eksperymentalnej sieci pomiarowej. Określono
nowe charakterystyki suszy według
wskaźnika SPI i wyróżniono obszary
kraju najczęściej przez nią nawiedzane.
Opracowano prognostyczno-operacyjny
system udostępniania charakterystyk suszy. Poznano skalę tych zagrożeń.
5. Rozwój
metod
prognozowania
i systemów ostrzegania przed groźnymi
zjawiskami
hydrologicznymi
i meteorologicznymi oraz wykorzystanie ich do osłony kraju
Koordynator: dr Michał Ziemiański
Zadanie polegało na udoskonaleniu systemu opracowywania krótkoterminowych
prognoz ostrzegających przed niebezpiecznymi zjawiskami meteorologicznymi
i hydrologicznymi oraz wspomagającego
proces
podejmowania
decyzji
o ostrzeżeniach. Prace nakierowane były
na pełniejsze wykorzystanie sytemu danych radarowych i systemu detekcji wyładowań i polegały na przygotowaniu
i implementacji systemu eksperckiego do
automatycznego generowania komunikatów o potencjalnym wystąpieniu niebezpiecznych zjawisk na podstawie analizy
danych z tych systemów, tak aby informacja mogła być automatycznie przeka-
zywana do użytkowników końcowych.
Przygotowano
odpowiednie
metody
i algorytmy automatycznej analizy danych. Rozwijano metody z wykorzystaniem danych satelitarnych, w tym związane z przygotowaniem produktów do
diagnozy występowania niebezpiecznych
zjawisk (burze, ograniczona widzialność,
silne wiatry) oraz wykorzystaniem tychże
informacji automatycznym systemie eksperckim do detekcji zjawisk niebezpiecznych. Prowadzono prace nad adaptacją
konwekcyjno-skalowego numerycznego
modelu pogody dla potrzeb osłony terytorium kraju oraz nad przygotowaniem
nowoczesnej metodyki weryfikacji prognoz wysokiej rozdzielczości. Prowadzono prace zmierzające do stworzenia systemu operacyjnej asymilacji i analizy
danych dla numerycznego modelu pogody
oraz prace nad przygotowaniem i implementacją metodyki automatycznej detekcji możliwości wystąpienia niebezpiecznych zjawisk na podstawie analizy wyników modeli numerycznych, a także implementacją tej metodyki w tworzonym
automatycznym systemie eksperckim.
Prowadzono prace dotyczące prognoz
hydrologicznych zjawisk ekstremalnych
w zakresie: wdrożenia dwuwymiarowych
modeli hydrologicznych do prognozy fali
wezbraniowej, przygotowania podstaw
metodycznych hydrologicznej prognozy
probabilistycznej oraz przygotowania
operacyjnego systemu prognozy rozwoju
i oceny suszy POSUCHA.
6. Bałtyk jako element systemu klimatycznego i jego rola w tworzeniu się stanów
zagrożenia
Koordynator: dr Ewa Jakusik
Opracowano scenariusze zmian charakterystyk poziomu morza, ze szczególnym
uwzględnieniem okresów 2011-2030 oraz
2081-2100. W tym celu skonstruowano
modele dowscalingowe oparte na statystyczno-empirycznych funkcjach przejścia między regionalnym polem wymuszenia a lokalnym polem odpowiedzi.
Dokonano oceny skutków ekonomicznych i środowiskowych ochrony polskich
obszarów przybrzeżnych.
Przeanalizowano czasowo-przestrzenną
zmienność występowania zlodzenia na
polskim wybrzeżu i Bałtyku (1951-2008),
określono związek między regionalnymi
procesami atmosferycznymi (zmiany
cyrkulacji atmosferycznej i temperatury
powietrza), a występowaniem zlodzenia
na Bałtyku oraz opracowano statystycznoempiryczne scenariusze zmian występowania zlodzenia na Bałtyku w XXI w.
Określono za pomocą modeli statystyczno-empirycznych (statystyczny downscaling) relacje między wielkoskalowym
polem wymuszenia a wysokością fali
całkowitej na obszarze południowego
Bałtyku oraz wykorzystano zdefiniowane
relacje do opracowania scenariuszy zmian
wysokości falowania w XXI w.
Wykonano analizę potencjalnego zagrożenia powodziowego terenów nadmorskich spowodowanego oddziaływaniem
morza oraz prognozowanymi zmianami
klimatycznymi, wyznaczono tereny bezpośredniego zagrożenia dla obszaru pilotażowego oraz opracowano wytyczne
odnośnie metod i sposobów ochrony polskich obszarów przybrzeżnych przed
występowaniem ekstremalnych zagrożeń
powodziowych.
Wyznaczono zależności statystycznych
między abiotycznymi elementami stanu
wybranych rejonów Bałtyku Południowego dla wyjaśnienia udziału poszczególnych składowych w kształtowaniu warunków termohalinowych oraz prognozą ich
zmian w powiązaniu z danymi charakteryzującymi stada ryb odławianych komercyjnie w polskich obszarach morskich.
Badano zagadnienia występowania
zakwitów fitoplanktonowych w polskiej
strefie przybrzeżnej oraz w strefie pełnomorskiej Bałtyku, określono powiązania
pomiędzy zmianami występującymi w
populacji planktonu a parametrami abiotycznymi środowiska morskiego.
7. Zagrożenia i uwarunkowania oraz możliwości realizacji krajowego zaopatrzenia w wodę ludności w świetle przepisów Unii
Koordynator: mgr inż. Lidia Gutowska
Opracowano systemy ostrzeżeń i zarządzania zasobami wodnymi w skali długoterminowej, synoptycznej i operacyjnej
w sytuacji występującego zagrożenia
w zaopatrzeniu w wodę
Zbadano zanieczyszczenia wody stwarzające zagrożenia dla zdrowia ludzi
w aspekcie
zmian
klimatycznych.
W oparciu o wyniki modelowania przeprowadzonego z wykorzystaniem jednowymiarowego modelu stanu ustalonego
QUAL2K i modelu dynamicznego CEQUAL-W2 dokonano oceny wpływu
zmian warunków temperaturowych na:
bilans cieplny odbiorników, procesy reaeracji, biochemicznego zapotrzebowania
tlenu, fotosyntezę i respirację, a także
dynamikę biocenozy i populacje bakteryjne oraz wirusowe. Dokonano oceny
wpływu przewidywanych zmian warunków klimatycznych na jakość wód powierzchniowych w profilach ujęć wodociągów komunalnych. Udoskonalano
systemy automatycznego monitorowania
i systemy ostrzegania ujęć wody dla użytkowników. Opracowano sposób wtórnego
wykorzystania wód zużytych. Opracowano aspekty techniczno-prawne usuwania
organizmów patogennych z wody i ścieków za pomocą wybranych metod oraz
przedstawiono warunki techniczne w celu
praktycznego zastosowania w Polsce,
jako końcowego etapu oczyszczania wo-
dy. Dla biologicznie oczyszczonych ścieków wybrano metodę dezynfekcji promieniami UV. Podano kierunki działań
w realizacji
krajowego
zaopatrzenia
w wodę w świetle przepisów Unii Europejskiej z uwzględnieniem oceny wpływu
realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych na stan
czystości wód, zagrożeń regionalnych
w zaopatrzeniu w wodę i sposobów ograniczających wpływ negatywnych skutków
zmian klimatu na jakość wód, oraz metod
adaptacyjnych ludności do procesów
zanieczyszczenia wód pod wpływem
zmian klimatu.
8. Przeciwdziałanie degradacji polskich
zbiorników retencyjnych
Koordynator: mgr inż. Edmund Sieinski
Opracowano koncepcję efektywnego
wykorzystania pojemności zbiorników –
odzyskanie utraconej pojemności retencyjnej.
Wykonano ocenę możliwości retencyjnych polskich zbiorników zaporowych.
Wykonano pomiary batymetryczne czterech wybranych zbiorników.
Ustalono dynamikę zamulania polskich
zbiorników i przestrzennego rozmieszczenia osadów.
Wykonano ocenę możliwości zmniejszenia intensywności zamulania zbiorników
zaporowych poprzez działania inżynierskie i przyrodnicze w zlewni zbiornika, na
samym zbiorniku oraz usuwanie materiału
zakumulowanego.
Przeprowadzono chemiczną i biologiczną
analizę osadów dennych skumulowanych
w zbiornikach – ocena ich jakości i klasyfikacja.
Określono sposoby eksploatacji osadów
dennych, możliwości ich wykorzystania
oraz związane z tym koszty.
Wykonano syntetyczną diagnozę ilościowej i jakościowej degradacji polskich
zbiorników retencyjnych.
Określono działania zmniejszające degradację polskich zbiorników retencyjnych.
9. Perspektywiczne
zagospodarowanie
dorzecza Wisły wraz z systemem ocen
wpływu inwestycji hydrotechnicznych
na środowisko
Koordynator: prof. dr hab. inż. Wojciech
Majewski
Opracowano koncepcję zagospodarowania dorzecza Wisły w zależności od scenariusza zmian klimatycznych.
Określono obecny stan zagospodarowania
dorzecza Wisły i jej dopływów, przeprowadzono inwentaryzację budowli hydrotechnicznych i hydroenergetycznych wraz
z oceną ich stanu technicznego, możliwościami modernizacji oraz rozbudowy.
Określono perspektywiczne zmiany zasobów wodnych w oparciu o przewidywane
scenariusze rozwoju gospodarczego oraz
związane ze zmianami klimatycznymi
zmiany zapotrzebowania na wodę przez
ludność, przemysł i rolnictwo związane ze
zmianami klimatycznymi. Analizy te
oparto na danych z ujęć wody na obszarze
dorzecza Wisły.
Oszacowano możliwości zaopatrzenia
w wodę przy istniejącej infrastrukturze
hydrotechnicznej w oparciu o istniejące
pozwolenia wodno-prawne. W przypadku
braku możliwości zaspokojenia potrzeb
wodnych konieczna będzie rozbudowa tej
infrastruktury.
Dokonano określenia zmian zasobów
wodnych Wisły i jej dopływów oraz zasobów dyspozycyjnych dla różnych scenariuszy klimatycznych. Te zmiany określono na podstawie danych o opadach
atmosferycznych i zmianach odpływu
jednostkowego ze zlewni różnicowych.
Dokonano prognozy odpływu jednostkowego na lata 2011-2030 w porównaniu do
okresu referencyjnego 1971-1991 jako
różnicy procentowej.
Dokonano analizy powodzi i susz występujących na obszarze dorzecza Wisły.
Stwierdzono zróżnicowany charakter
powodzi i suszy w zlewni górnej, środkowej i dolnej Wisły.
Przedstawiono możliwości ograniczenia
skutków powodzi przede wszystkim
w oparciu o zwiększenie retencji oraz
poprawę stanu wałów przeciwpowodziowych. Aby zmniejszyć negatywne skutki
suszy proponuje się zwiększyć pojemność
zbiorników retencyjnych, z możliwością
wykorzystania rezerwy w okresie niedoborów wody.
Przedstawiono schemat oceny oddziaływania na środowisko nowych lub modernizowanych budowli hydrotechnicznych.
Uzyskano między innymi następujące rezultaty:
 Zmiany i zmienność klimatu Polski od
połowy XX w. Średnia temperatura
powietrza
(1951-2008)
wzrosła
o 0,24oC/10 lat. Najsilniejsze zmiany
wystąpiły zimą i wiosną (odpowiednio
0,38oC i 0,36oC/10 lat. Średnia obszarowa suma opadów (1961-2009) wyniosła 623,7 mm bez wyraźnej tendencji.
 Scenariusze zmian klimatu Polski:
emisyjne (SRES) i modele globalne
A1B,A2 i B1 na lata 2011-2030, 20812100, klimatyczne scenariusze dynamiczne (RegCM) i wiązkowe. Dla
scenariuszy klimatycznych (A1B, A2,
B1) na lata 2011-2030 stwierdzono
wzrost indeksów pogodowych plonu
(IP) dla buraka cukrowego, ziemniaka,
pszenicy ozimej, żyta i siana łąkowego, spadek IP dla kukurydzy, jęczmienia jarego i pszenicy jarej. Zmiany zaobserwujemy w obszarach leśnych na
skutek ocieplenia i zmiany opadów,
które nie zrównoważą strat wody
związanych ze zwiększonym parowaniem. W budownictwie wzrosną kosz-





ty utrzymania obiektów (budynki oraz
drogi). W turystyce ocieplenie negatywnie wpłynie na sporty zimowe poprzez skrócenie okresu narciarskiego,
wzrost kosztów utrzymania stoków.
Fale upałów w miastach to niekorzystne warunki dla zdrowia człowieka.
Metodyki identyfikacji warunków meteorologicznych odpowiadających za
wysokie stężenia zanieczyszczeń –
monitoring i prognoza.
Scenariusze rozwoju gospodarki wodnej w Polsce do 2030 r. dla scenariuszy rozwojowych A1, A1B, B1 oszacowano wielkość i strukturę potrzeb
wodnych w Polsce. Największe potrzeby wodne przy wariancie dynamicznym to w przetwórstwie przemysłowym (A1B 110%), gospodarce komunalnej (A1B 70%) i energetyce
(A2 20%).
Wyróżniono obszary kraju najbardziej
narażone na występowanie niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych
i opracowano mapy.
Scenariusze zmian: poziomu morza,
występowania zlodzenia i wysokości
falowania wzdłuż polskiego wybrzeża
w okresie 2011-2030 i 2081-2100.
Scenariusz na lata 2011-2030 wskazuje, że średni roczny poziom morza
wzrośnie o ok. 4-5 cm do okresu referencyjnego (1971-1990), jednoznacznie nie można określenie kierunku
ewolucji występowania zlodzenia, wysokość falowania nie ulegnie większym zmianom, natomiast dla końca
XXI w. roczny poziom morza wyraźnie wzrośnie, skróceniu ulegnie zalegania pokrywy lodowej i silny wzrost
wysokości fali.
Kierunki działań w realizacji krajowego zaopatrzenia w wodę w świetle
przepisów UE. Automatyczny monitoring i ostrzeganie przed niespodziewa-
nym dopływem wód silnie zanieczyszczonych do ujęć, wprowadzenie
nowych metod analizy jakości wody.
 Baza danych dla zbiorników retencyjnych obejmuje pomiary batymetryczne
i jakość osadów.
Szczegółowe opracowania z realizacji
Projektu znajdują się w czterotomowej
monografii. Publikacje te mogą być
przydatne osobom, które zajmują się zagadnieniami zmian klimatu.
Strona internetowa: klimat.imgw.pl
Informatyczny system osłony kraju
przed nadzwyczajnymi zagrożeniami
(ISOK)
Projekt ma na celu stworzenie systemu
osłony społeczeństwa, gospodarki i środowiska przed nadzwyczajnymi zagrożeniami przez stworzenie elektronicznej
platformy informatycznej wraz z niezbędnymi rejestrami referencyjnymi jako narzędzie do zarządzania kryzysowego.
Projekt wprowadza nowe technologie
informacyjne
i
telekomunikacyjne,
usprawniając funkcjonowanie jednostek
zarządzania kryzysowego każdego szczebla administracji państwowej, a także
zwiększając dostęp ludności i przedsiębiorstw do informacji w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa życia, zdrowia
i mienia, wprowadzając interoperacyjność
służb i jednostek administracji. System
ISOK będzie składał się z węzła centralnego zlokalizowanego w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej obsługującego wszystkich odbiorców danych
i usług na wszystkich szczeblach administracji w państwie, 4 Centrów Modelowania Powodzi i Susz (CMPiS), wchodzących w strukturę Narodowego Centrum
Modelowania Powodzi i Susz w IMGWPIB, a także Systemu Informatycznego
Gospodarki Wodnej (SIGW).
Istotną cechą systemu jest architektura
zorientowana na usługi, umożliwiająca
szybkie dostosowywanie do zmiennych
wymagań biznesowych. Cel główny projektu (stworzenie systemu osłony kraju
przed nadzwyczajnymi zagrożeniami)
zostanie osiągnięty przez realizację następujących celów szczegółowych:
 inwentaryzacja dostępnych zasobów
danych w zakresie zarządzania kryzysowego,
 zaprojektowanie rozwiązania systemowego,
 budowa baz danych referencyjnych
oraz map ryzyka i zagrożeń,
 budowa systemu informatycznego
i jego wdrożenie,
 zwiększenie świadomości społecznej
w zakresie sytuacji kryzysowych.
Ogólnie w zakresie Projektu planowane jest wygenerowanie kilkunastu produktów cząstkowych. Dotyczyć one będą:
 budowy rozwiązania informatycznego (wraz z oprogramowaniem, infrastrukturą, algorytmami, integracją
z istniejącymi bazami danych, migracją danych oraz testami akceptacyjnymi);
 wytworzenia georeferencyjnych baz
danych, numerycznego modelu rzeźby i pokrycia terenu (wraz z systemem do zarządzania modelem) oraz
ortofotomapy cyfrowej;
 wytworzenia wstępnej oceny ryzyka
powodziowego oraz wytworzenia
map zagrożenia i map ryzyka powodziowego,
 wytworzenie historycznych i operacyjnych map zagrożenia meteorologicznego i map innych zagrożeń;

zadań szkoleniowych i promocyjnych.
Na koniec 2012 r. zaawansowanie
prac w projekcie ISOK realizowanych
przez IMGW wynosiło odpowiednio dla
poszczególnych produktów:
Stopień zaawansowania prac na koniec roku 2012
w odniesieniu do poszczególnych produktów
Produkt
Zaawansowanie [%]
Raport z identyfikacji krajowych
systemów informacyjnych
100
Wstępna ocena ryzyka powodziowego dla Polski
100
Mapa zagrożenia powodziowego
1,5
Mapa ryzyka powodziowego
0
Mapy zagrożeń meteorologicznych
56
Mapy innych zagrożeń w tym:
Mapa ryzyka poważnej awarii
przemysłowej z uwagi na zagrożenia
meteorologiczne
20
Mapa zagrożenia dla zdrowia i życia
ludności z uwagi na warunki meteorologiczne i społeczną wrażliwość na
zagrożenia
36.1
Mapa zanieczyszczeń powietrza z
uwagi na zagrożenia meteorologiczne
85,6
Mapa ujęć wód powierzchniowych i
podziemnych na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi
23
Mapa ryzyka zakłóceń w sieci
elektroenergetycznej z uwagi na
zagrożenia meteorologiczne
15
4.5 Projekty w ramach innych Programów Operacyjnych
 EULAKES – Wpływ stresorów śro-
dowiskowych na jeziora europejskie
(kierownik projektu – dr Barbara Nowicka)
 AIR
-SILESIA CZ.3.22/1.2.00/09.
01610 – System informacji o jakości
powietrza na obszarze pogranicza polsko-czeskiego w rejonie Śląska i Moraw (kierownik projektu – dr Leszek
Ośródka).
 UDA RPPM Wisła Śmiała – Utworzenie map terenów zalewowych zagrożonych powodzią od morza przez
Wisłę Śmiałą z wykorzystaniem niezbędnego sprzętu i oprogramowania
oraz numerycznej mapy terenu (kierownik projektu – dr inż. Marzena
Sztobryn).
 KLIMAT – Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich
ograniczania, wnioski dla nauki, prak-
tyki inżynierskiej i planowania gospodarczego) (kierownik projektu – dr Danuta Limanówka).
 SANAERO - ochrona środowiska,
a w szczególności przeprowadzenie badań i analiz starych zanieczyszczeń
ekologicznych na byłych terenach poprzemysłowych i wojskowych w obszarze wsparcia. (kierownik projektu –
dr inż. Mariusz Adynkiewicz-Piragas).
 ISOK- Informatyczny system osłony
kraju przed nadzwyczajnym zagrożeniami (po. kierownika projektu – mgr
inż. Jolanta Orlińska)
 POKL – Rozwój kompetencji pracowników IMGW na rzecz wspólnego
rozwoju (kierownik projektu – Wanda
Kędziora).
4.6 Projekty indywidualne i specjalne finansowane
przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Istotnym źródłem finansowania badań
w Instytucie, podobnie jak w ubiegłych
latach, były projekty badawcze finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa
Wyższego. Niezależnie od działalności
statutowej realizowano:
6 projektów badawczych (własnych, finansowane przez MNiSW lub NCBiR):
 Ocena zrównoważonego stanu rzek
i potoków górskich na podstawie naturalnych warunków morfologicznych
(kierownik projektu – dr inż. Krzysztof Kulesza).
 Rozwój metod przetwarzania trójwymiarowych danych radarowych dla zastosowań w numerycznych prognozach pogody (kierownik projektu –
mgr Anna Jurczyk).
 Naturalna promieniotwórczość jako
wskaźnik udziału ozonu stratosferycznego w całkowitym jego stężeniu przy
powierzchni ziemi (kierownik projektu
– dr Ewa Krajny).
 Utworzenie systemu prognozowania
rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza opartego na meteorologicznych
modelach mezoskalowych oraz dyspersyjny model obłoku (projekt zlecony
przez Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju (kierownik projektu – mgr
Joanna Godłowska).
 Monitoring chemizmu opadów atmosferycznych w województwie dolnośląskim w latach 2009–2010 (kierownik
projektu – prof. Leszek Kuchar).
 Umiędzynarodowienie
charakteru
i internacjonalizacja znaczenia Wiadomości Meteorologii, Hydrologii i Gospodarki Wodnej (kierownik projektu –
dr hab. inż. Andrzej Tiukało, prof.
nadzw.).
Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej oraz
Fundusz Nauki i Technologii Polskiej pod
nadzorem Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego:
 HOMING PLUS – Towards peta –
scale numerical weather prediction
for Europe"(kierownik projektu –
dr Zbigniew Piotrowski).
 METEO RISK – System numerycznego prognozowania pogody i przewidywania zagrożeń meteorologicznych "( kierownik projektu – Tomasz
Jasiński)
4.7 Udział w międzynarodowych programach badawczych
Unii Europejskiej
Projekty w 7 Programie Ramowym
 BlackSea
SCENE II UPGREADE(7 PR) – Rozwój sieci naukowej
Morza Czarnego (kierownik projektu –
mgr Włodzimierz Krzymiński)
 GENESIS (7. PR) – Źródłowa Europejska Przestrzeń Informacyjna dla
Środowiska (kierownik projektu –
dr inż. Tomasz Walczykiewicz)
 GLOWASSIS (7 PR) Wstępne opracowanie światowego serwisu informacyjnego o niedoborach wody w ramach
portalu GMES (kierownik projektu –
dr Michał Ceran)
 ClearWaterPMPC – Opracowanie
wydajnego, przyjaznego dla środowiska systemu kontroli wzrostu glonów
w oparciu o technologię ultradźwiękową przeznaczony do stosowania
w większych stawach i jeziorach (kierownik projektu – mgr Joanna Żak).





Norweski Fundusz Badań Naukowych
 BALTRAD – Zaawansowana techno-
logicznie meteorologiczna sieć radarowa dla regionu Morza Bałtyckiego
(kierownik projektu – mgr Maciej
Szewczykowski).

Inne projekty europejskie
 INCA-Central EUROPE – INTER-
REG III Zintegrowany system prognozowania ultrakrótkoterminowego
dla obszaru Centralnej Europy (kie-

rownik projektu – inż. Mateusz Giszterowicz).
SHARP – Ocena Zrównoważonego
Podejścia w Zarządzaniu Zasobami
Wodnymi i Praktyki Odnawiania Zasobów Wód Podziemnych (kierownik
projektu – dr inż. Mariusz Adynkiewicz-Piragas).
CivPro – Strategie regionalne w prewencji zagrożeń (kierownik projektu –
dr Irena Otop).
SeaDataNet – Europejska infrastruktura dla zarządzania danymi oceanograficznymi (kierownik projektu –
mgr Włodzimierz Krzymiński)
SAMBAH Life+ – Statyczny monitoring akustyczny morświnów bałtyckich
– Program LIFE+ (kierownik projektu
– mgr Włodzimierz Krzymiński).
BALTIC Compass – Kompleksowe
działania strategiczne i inwestycyjne
w zrównoważonym rozwoju rolnictwa
w regionie Morza Bałtyckiego (Batlic
Sea Region Programme 2007-2013)
(kierownik projektu – mgr Włodzimierz Krzymiński).
WSTPB 02.01.00-94-001/09 Moment
– Nowoczesne zarządzanie gospodarką
wodną w obszarze południowego Bałtyku (kierownik projektu – mgr Halina
Burakowska).
CARPATCLIM contract number
574951 Klimat Regionu Karpat – (kie-
rownik projektu – dr Danuta Limanówka).
 THESEUS – Innowacyjne technologie ochrony wybrzeży europejskich
wobec zmian klimatycznych (kierownik projektu – dr inż. Marzena Sztobryn).
 NEYMO - Lausitzer Neiße/Nysa Łużycka – Modelowanie klimatyczne
i hydrologiczne, Analiza i Prognoza
(kierownik projektu – dr inż. Mariusz
Adynkiewicz-Piragas).
 KLAPS – Zmiany Klimatu, zanie-
czyszczenia powietrza i przekroczenia
ładunków krytycznych w regionie
granicznym Polska-Saksonia (kierownik projektu – dr Irena Otop).
Udział w akcjach COST
ES 1002 – Informacja o pogodzie dla
energii odnawialnej (Weather Intelligence
for Renewable Energies 2011-2014) Kierownik projektu – mgr Katarzyna Starosta.
4.8 Centrum Edukacji Hydrologiczno-Meteorologicznej
oraz ogólnopolskie szkoły dla specjalistów
Podobnie jak w poprzednich latach,
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy był
organizatorem ogólnopolskich szkół dla
specjalistów, w których wzięło udział
blisko 300 osób. Były to:
 XIII Szkoła Współczesne problemy
ekstremalnych zagrożeń środowiska
w Krakowie,
 VIII Szkoła Meteorologii Lotniczej –
Żar w Międzybrodziu Żywieckim zorganizowana wspólnie z Górską Szkołą
Szybowcową AP,
 IV Szkoła Meteorologii Żeglarskiej
w Pucku k. Gdyni.
oraz organizowane wspólnie z Komitetem
Gospodarki Wodnej PAN:
 XL Szkoła Hydrologii Współczesne
zagadnienia hydrologii w Mądralinie
k. Otwocka;
 XXII Szkoła Gospodarki Wodnej
w Krakowie.
W 2012 r., z kontynuowanej szeroko
zakrojonej w poprzednich latach akcji
Otwartych drzwi IMGW skorzystało po-
nad 500 osób ze szkół podstawowych
i średnich oraz uczelni wyższych. Młodzieży umożliwiono zapoznanie się
z pracą Instytutu. Odwiedzający mieli
okazję obejrzeć aparaturę, a także zapoznać się z prezentacją multimedialną
Działu Służby Obserwacyjno-Pomiarowej
PSHM i stosowanymi metodami pomiarowymi. Celem tej akcji jest przede
wszystkim wzbudzenie zainteresowania
młodzieży zagadnieniami meteorologii,
hydrologii i synoptyki, ale także uświadomienie jak ważna jest sprawność systemu pomiarowego w ochronie społeczeństwa przed zagrożeniami naturalnymi
(m. in. powodzią), a więc dbałość o urządzenia i instalacje w terenie.
Pracownicy z Oddziału Morskiego
wzięli udział w corocznie organizowanym
Bałtyckim Festiwalu Nauki, który służy
przede wszystkim upowszechnieniu tematyki i osiągnięć badań naukowych oraz
przybliżeniu ich społeczeństwu w możliwie zrozumiałej formie.
4.9 Udział pracowników w konferencjach
międzynarodowych i krajowych
W konferencjach międzynarodowych
w roku 2012 uczestniczyło 97 osób, 64
z nich to autorzy lub współautorzy referatów. Osiem osób przewodniczyły sesjom.
Lp.
Data, miejsce
Instytut był organizatorem lub współorganizatorem następujących 10 konferencji,
seminariów i sympozjów międzynarodowych:
Tytuł
Organizatorzy/Uczestnicy
1.
23-27 kwiecień
Zakopane
INCA-CE Mid-term Conference
PU, EUMETSAT / Polska, Czechy, Niemcy Słowacja, Austria,
Słowenia, Chiny, Węgry, Włochy
2.
6 czerwiec
Bolesławiec
Warsztaty Grupy Eksperckiej Projektu SANAERO
OWr\Polska, Niemcy
3.
3-7 wrzesień
Sopot
2012 EUMETSAT Meteorological Satellite Conference
PU/47 krajów
4.
5-6 wrzesień
Gdynia
European Network of National Platforms
OGa, OKk/Czechy, Niemcy,Francja, Polska
5.
10-14 wrzesień
Łódź
EMS/ECAC Międzynarodowa Europejska Konferencja
Klimatologii Stosowanej
IMGW-PIB, CMKP/PF/42 kraje
6.
wrzesień
Gdynia
Methods of forecasting sea level and ice conditions
OGa/Polska, Niemcy
7.
17 wrzesień
Wrocław
Seminarium „Modelowanie hydrologiczne i klimatyczne projektu NEYMO
OWr/Polska, Niemcy
8.
19-21 wrzesień
Łagów Lubuski
International Limnological Conference “Natural and
anthropogenic transformations of lakes”
OPo, PTGeof., PTL / Polska,
Ukraina, Niemcy, Łotwa, Rosja,
Serbia
9.
21-23 listopad
Sopot
7 Warsztaty grupy HELCOM CORE EUTRO
OGa
10.
27-30 listopad
Kraków
H-SAF Products and Hydrological Validation Workshop
IMGW-PIB/Polska, Włochy,
Turcja, Słowacja, Belgia, Bułgaria,
Niemcy, Węgry, Finlandia, W.
Brytania, Austria
W konferencjach krajowych w 2012 r.
uczestniczyło 141 osób, z których 97 to
autorzy lub współautorzy referatów.
Dziesięć osób przewodniczyło sesjom.
Lp.
1.
Data, miejsce
14-15 marzec
Warszawa
2.
17 maj
Warszawa
3.
15 czerwiec
Katowice
Instytut był organizatorem lub współorganizatorem 11 konferencji, seminariów i sympozjów krajowych. Były to:
Tytuł
Projekt Klimat – Konferencja: „Klęski żywiołowe a
bezpieczeństwo wewnętrzne kraju”,
Projekt Klimat – Konferencja: „Rozwój metod prognozowania i systemów ostrzegania przed groźnymi
zjawiskami hydrologicznymi i meteorologicznymi oraz
wykorzystanie ich do osłony kraju”
Zanieczyszczenie powietrza w Polsce – nowoczesne
metody monitoringu i prognozowania stanu środowiska atmosferycznego
Organizator
IMGW-PIB
IMGW-PIB
IMGW-PIB
4.
21 czerwiec
Kraków
5.
28 wrzesień
Gdynia
6.
8 październik
Gdynia
7.
9-11 październik
Kraków
8.
8-9 listopad
Warszawa
9.
13 listopad
Warszawa
10.
21-22 listopad
Kraków
11.
11 grudzień
Gdynia
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i
społeczeństwo
I spotkanie szkoleniowo-konsultacyjne dotyczące
zagrożenia powodzią odmorską w rejonie ujścia Wisły
Śmiałej na wyspach: Portowej i Sobieszewskiej w
Gdańsku.
Monitoring wód przybrzeżnych za pomocą wysokoczęstotliwościowych radarów w Europie. – osiągnięcia oraz perspektywy
XII Ogólnopolska Szkoła Nadzwyczajnych Zagrożeń
„Ryzyko w nadzwyczajnych zagrożeniach”
Konferencja dot. szkolenia w zakresie bilansowania
ładunków zanieczyszczeń na potrzeby opracowania
rocznych raportów PLC dla HELCOM
Wytyczne prowadzenia obserwacji elementów
hydromorfologicznych na potrzeby ocen stanu
ekologicznego lub potencjału ekologicznego lub
potencjału ekologicznego
XXI Ogólnopolska Szkoła Gospodarki Wodnej „Zrównoważone gospodarowanie wodą w świetle zmian
klimatu”
II spotkanie szkoleniowo-konsultacyjne dotyczące
zagrożenia powodzią w rejonie ujścia Wisły Śmiałej
na wyspach: Portowej i Sobieszewskiej w Gdańsku.
IMGW-PIB PF
OGa BPH
OGa OC
IMGW-PIB, SA PSP
w Krakowie
ZM
ZM
IMGW-PIB, PAN
OGa BPH
4.10 Działalność wydawnicza oraz ogólnotechniczna
W 2012 r. wydano drukiem ostatni zeszyt „Wiadomości Hydrologii Meteorologii
Gospodarki Wodnej” (nakład 150 egz.).
Rozpoczęto prace nad przekształceniem
periodyku w wersję anglojęzyczną, dostosowaną do nowych wytycznych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W serii Monografie ukazało się 7 pozycji. Wśród nich na szczególną uwagę
zasługuje czterotomowa publikacja przedstawiająca rezultaty, realizowanego w latach 2008-2012, projektu „Wpływ zmian
klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich
ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki
inżynierskiej i planowania gospodarczego).”
Wykaz wydawnictw opublikowanych
w roku 2012 przedstawiono w tabeli.
W celu upowszechnienia informacji o
publikacjach IMGW-PIB prezentowaliśmy
je m.in. na konferencjach organizowanych
przez IMGW oraz – tradycyjnie – podczas
kolejnej Szkoły Hydrologii, a także na
Krajowym Kongresie Hydrologicznym.
Wykaz książek, które ukazały się nakładem
Instytutu jest także zamieszczony na stronie
<www.imgw.pl> Ponadto książki wydane
przez Instytut są oferowane za pośrednictwem Internetu na stronie <www.sklep.
imgw.pl>
Instytut kontynuował współpracę z
Wyższą Szkołą Ekonomiczną w Białymstoku w ramach platformy ePNP. Służy ona
rozpowszechnianiu i sprzedaży elektronicznych publikacji naukowych w Internecie. W 2012 r. IMGW-PIB przekazał do
WSE kolejnych 14 pozycji wydawniczych.
Poprzez platformę sprzedano 15 pozycji
wydawniczych w łącznej liczbie 26 ebooków . Współpraca z Wyższą Szkołą
Ekonomiczną będzie kontynuowana do
2019 r.
Działalność wydawnicza IMGW-PIB w roku 2012
Lp.
1.
Rodzaj
publikacji
Czasopisma Wiadomości Hydrologii Meteorologii Gospodarki Wodnej z. 4/2011
J. Wibig, E. Jakusik (red.) – Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na
Bałtyku Południowym, Projekt KLIMAT, tom 1
2.
3.
4.
5.
Autor, tytuł
Monografie
6.
M. Ziemiański, L. Ośrodka (red.) – Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie
stanu środowiska atmosferycznego, Projekt KLIMAT, tom 2
H. Lorenc (red.) – Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju, Projekt
KLIMAT, tom 3
W. Majewski, T. Walczykiewicz (red.) – Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian
klimatycznych, Projekt KLIMAT, tom 4
H. Lorenc – Maksymalne prędkości wiatru w Polsce
M. Lewandowska-Robak (red.) – Problematyka zrównoważonego rozwoju w
systemach małych zlewni rzecznych
Metody kontroli jakości dla polskiej PSHM, cz. 7 (praca zbiorowa)
7.
8.
Album - Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania
gospodarczego)
9.
Objętość
a.w.
Nakład
egz.
6,6
150
18,6
200
15,9
200
22,4
200
21,0
200
6,25
300
10,0
100
8,0
200
29,5
1000
16.
M. Owczarek – Warunki bioklimatyczne na Wybrzeżu i Pomorzu w drugiej połowie
10,25
XX wieku
M. Miętus, E. Łysiak-Pastuszak, T. Zalewska, W. Krzymiński (red.) – Bałtyk
9,4
Południowy. Charakterystyka wybranych elementów środowiska w 2008 roku
M. Miętus, E. Łysiak-Pastuszak, T. Zalewska, W. Krzymiński (red.) – Bałtyk
10,7
Południowy. Charakterystyka wybranych elementów środowiska w 2009 roku
T.
Zalewska,
E.
Łysiak-Pastuszak,
W.
Krzymiński
(red.)
Bałtyk Południowy. Charakterystyka wybranych elementów środowiska w 2010 10,7
roku
T. Zalewska, E. Jakusik, E. Łysiak-Pastuszak, W. Krzymiński (red.) Bałtyk Połu10,0
dniowy. Charakterystyka wybranych elementów środowiska w 2011 roku
A. Grześkowiak, B. Nowak, B. Grzonka (red.) – Anthropogenic and natural trans11,2
formations of lakes vol. 6
Jubileuszowa XL Szkoła Współczesne zagadnienia hydrologii
5,5
17.
Sprawozdanie z działalności IMGW-PIB w 2011 r.
7,9
250
18.
Informacja o pracach n-b zakończonych w IMGW-PIB w ramach działalności
statutowej w roku 2011
1,2
250
215,1
4030
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Różne
Razem
W ramach działalności ogólnotechnicznej magazyn wydawniczy, w zakresie
przekazywania bezpłatnych egzemplarzy
wydawnictw, rozprowadzał publikacje
zarówno z bieżącej produkcji, jak i z lat
ubiegłych. Ogółem nieodpłatnie przekazano 22 pozycje (1623 egzemplarze), głównie
do zewnętrznych instytucji współpracujących z IMGW-PIB, bibliotek krajowych i
zagranicznych, urzędów i uczelni.
86
150
150
150
150
150
150
80
W zakresie informacji naukowo-technicznej prowadzono działalność rutynową,
związaną z obsługą potrzeb pracowników
naukowych oraz służącą temu rozbudową
komputerowych i tradycyjnych zbiorów
danych. Była to m.in. obsługa 9 tematów
w systemie informacji adresowanej oraz
współpraca z systemem SYNABA, do
którego przekazano karty 25 zakończonych
prac naukowo-badawczych.
Zbiór biblioteki powiększył się w ramach zakupów o 31 książek oraz 24 czasopisma krajowe (11) i zagraniczne (13).
Kontynuowano prenumeratę dwóch zagranicznych baz danych Z darów oraz mię-
dzybibliotecznej wymiany krajowej i zagranicznej pochodzi 112 książek oraz 236
zeszytów czasopism.
.
4.11 Publikacje
W roku 2012 w wydawnictwach periodycznych i zwartych oraz w materiałach konferencyjnych opublikowano 294
prace przygotowane przez pracowników
IMGW, w tym 24 to streszczenia referatów i posterów prezentowanych na konferencjach, sympozjach i seminariach nau-
kowych. W wydawnictwach własnych
IMGW-PIB opublikowano 138 prac,
a w wydawnictwach zagranicznych –
czasopismach i materiałach konferencyjnych – 50 prac. Wykaz wszystkich publikacji przedstawiono w rozdziale 8.
4.12 Stopnie naukowe nadane pracownikom IMGW-PIB oraz
pracownikom innych jednostek w ramach uprawnień
Instytutu do nadawania stopnia doktora
Data uchwały
o nadaniu
stopnia
Tytuł pracy
Dziedzina,
dyscyplina,
specjalność
Mieczysław S.
Ostojski
18.12.2012
Modelowanie procesów odprowadzania
do Bałtyku związków biogennych na
przykładzie azotu i fosforu ogólnego
Nauki techniczne,
Inżynieria środowiska
Elżbieta ŁysiakPastuszak
26.06.2012
Narzędzia oceny eutrofizacji środowiska
morskiego
Nauki o Ziemi
Oceanologia
3. doktor
Ewa Jakusik
03.07.2012
4. doktor
Marta Bedryj
15.10.2012
Nauki techniczne ,
Inżynieria środowiska,
Hydrologia
Nauki techniczne,
Inżynieria środowiska,
Hydrologia i gospodarka
wodna
5. doktor
Mikołaj
Piniewski
22.11.2012
Wpływ zmian klimatu na charakterystyki
falowania w południowej części Bałtyku i
jego skutki dla polskiej strefy brzegowej
Ocena występowania przepływów niżówkowych w Polsce przy wykorzystaniu
wielowymiarowej jądrowej estymacji
gęstości
Wpływ czynników naturalnych i antropogenicznych na kształtowanie się reżimu
hydrologicznego rzek na przykładzie
zlewni Narwi
Lp.
Stopień
Imię i nazwisko
naukowy
doktor
1. habilitowany
doktor
2. habilitowany
Nauki techniczne,
Inżynieria środowiska,
Hydrologia
5
Działalność w zakresie komunikacji społecznej, marketingu i
współpracy z zagranicą
5.1 Komunikacja społeczna
Wydarzenia
1. Wystawa „Perspektywy atmosfery”.
Pracownicy IMGW-PIB mogli podziwiać prace fotograficzne młodego artysty, który w ciekawy i niebanalny
sposób przedstawiał Polskę z lotu ptaka.
2. Akcja „Budzimy Warszawiaków
z zimowego snu” miała miejsce
w centrum Warszawy i była skierowana do wszystkich, którzy chcieli jak
najszybciej przywitać wiosnę.
3. Akcja specjalna promocji marki
IMGW-PIB poprzez adopcję hipopotama w Warszawskim Ogrodzie Zoologicznym. IMGW-PIB współfinansuje utrzymanie hipopotamicy Pelagii
Pogodnej, bo tak się nazywa nasza podopieczna, zapewniając jej wyżywienie oraz warunki do egzystencji.
W ramach adopcji do użytku pracowników IMGW-PIB przekazane zostały
dwa bilety uprawniające do bezpłatnego wejścia na teren ZOO.
4. Akcja specjalna IMGW-PIB przekazania sprzętu i urządzeń meteorologiczno-hydrologicznych do centrum
edukacyjnego, które powstało na terenie szkoły przy Centrum Zdrowia
Dziecka..
5. Akcja edukacyjna - „Lato w mieście”.
W IMGW-PIB w każdą wakacyjną
środę były organizowane dni otwarte
dla dzieci i młodzieży z bielańskich
szkół. Uczestnicy zwiedzali ogródek
meteorologiczny, brali udział w lekcjach prowadzonych przez specjalistów CNO, otrzymywali dyplomy
młodego meteorologa oraz drobne
upominki edukacyjne.
Biuro prasowe
1. Koordynacja w udzielaniu informacji
i wywiadów dotyczących aktualnej
i prognozowanej sytuacji pogodowej,
działalności
służby
pomiarowoobserwacyjnej i prognostycznej, sposobów opracowywania prognoz meteorologicznych i hydrologicznych,
pracy synoptyka. W 2012 r. opublikowano 27 959 informacji o IMGWPIB.
2. Kontynuacja współpracy z Polską
Agencja Prasową. Współpraca dotyczy regulacji działań w zakresie dystrybucji przez PAP informacji pogodowych IMGW-PIB.
3. Organizacja Konferencji prasowych
w sytuacjach nadzwyczajnych oraz
okolicznościowych.
4. Monitowanie mediów w celu szybkiej
interwencji na sytuacje kryzysowe.
5. Informowanie społeczeństwa poprzez
wysyłanie komunikatów pogodowych
do mediów.
6. Spotkania połączone ze szkoleniem
dla specjalistów IMGW-PIB mające
na celu usystematyzowanie i ujednolicenie zasad udzielania wywiadów, informacji mediom. Wyjaśnienie zagadnień wynikających z przepisów prawa
prasowego oraz zastosowanie ich
w praktyce.
4.
Webmaster – biuro intranetu i internetu
 Utrzymywanie w sprawności platformy służącej do komunikacji wewnętrznej (intranet) i zewnętrznej
(strona internetowa IMGW-PIB, BIP,
PTG).
 Wykonywanie działań w kierunku
nowych rozwiązań i ulepszeń komunikacyjnych na stronie www.imgw.pl
oraz na stronie wewnętrznej IMGWPIB.
 Tworzenie grafiki na potrzeby reklamowanych przez IMGW-PIB produktów i usług (banery, ikony).
5.
6.
Sekcja ds. Wdrażania Nowych Mediów
1. Kontynuacja długoletniej współpracy
z Polską Agencją Prasową na zasadzie
wymiany
danych
w
zakresie
dystrybucji przez PAP prognoz
IMGW-PIB w zamian za prezentację
informacji publicystycznych na stronie
www.pogodynka.pl.
2. Współpraca z SynergiaTech firmą
zajmującą się tworzeniem dedykowanych aplikacji zamieszczanych w
odbiornikach telewizyjnych z funkcją
Smart TV. Dzięki współpracy IMGWPIB prezentuje swoje dane pogodowe
opatrzone logotypem www.pogodynka.pl
na każdym telewizorze firmy Samsung
posiadającym w/w oprogramowanie.
3. Kontynuacja współpracy z serwisem
turystycznym
www.otowakcaje.pl
należącym do grupy allegro.pl. Każdy
użytkownik serwisu może zapoznać
się bezpośrednio z prognozą pogody
opracowywaną przez IMGW-PIB
7.
8.
podczas planowania wycieczki czy
urlopu.
Kontynuacja współpracy z Domem
Mediowym Evolution Media NET
w zakresie dzierżawy powierzchni
reklamowej www.pogodynka.pl oraz
www.zagle.pogodynka.pl.
Dzięki
ścisłej współpracy z dostawcą Instytut
zanotował 150% wzrost przychodów
z tytułu dzierżawy.
Kontynuacja programu Ostrzeżenia
SMS - „SMS METEO IMGW-PIB”.
Dzięki temu nowoczesnemu narzędziu
rozpowszechniane są na szeroką skalę
ostrzeżenia meteorologiczne i hydrologiczne dla Polski w postaci alertów
sms zarówno dla odbiorców statutowych, jak i komercyjnych.
Komercyjne wdrożenie programu
www.gmina.pogodynka.pl, zintegrowanego systemu polegającego na
rozpowszechnieniu ostrzeżeń pogodowych IMGW-PIB w postaci alertów
sms. Z systemu skorzystało 740
Jednostek Samorządu Terytorialnego.
Specjalnie dla kibiców z okazji
Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej
została stworzona dedykowana strona
www.euro2012.pogodynka.pl.
Prezentowała
ona
najważniejsze
informacje pogodowe dla miast
mistrzowskich, jak również ośrodków
treningowych i miast towarzyszących.
Oprócz bieżących map radarowych
oraz
dedykowanej
prognozy
synoptycznej pojawiły się opracowania pogodowe dot. warunków
meteorologicznych tworzone specjalnie na Mistrzostwa.
Opracowanie
oraz
wdrożenie
czterojęzykowej aplikacji pogodowej
dla kibiców (systemy iOS oraz
Android) pn. EuroPogoda, która
zawierała szczegółową prognozę
pogody, ostrzeżenia meteorologiczne
i hydrologiczne
oraz
bieżące
i planowane rozgrywki meczów wraz
z wynikami.
10. Wdrożenie
mobilnej
aplikacji
pogodowej Pogodynka (na system iOS
oraz Android). Aplikacja występuje
w dwóch wersjach: podstawowej
i rozszerzonej. Wersja podstawowa
prezentuje: aktualne i prognozowane
warunki pogodowe dla wszystkich
miejscowości
w
Polsce
oraz
ostrzeżenia
meteorologiczne
i hydrologiczne. Wersja rozszerzona
zawiera
dodatkowo
animowane
zdjęcia radarowe Polski, bieżące stany
wód w polskich rzekach, sezonowe
produkty
pogodowe
min:
dla
narciarzy, żeglarzy itp. Na dzień
dzisiejszy ogółem pobrano 108 tyś.
aplikacji.
11. Uruchomienie
dwóch
Multimedialnych Punktów Informacyjnych:
pierwszy w holu głównym IMGWPIB przy ul. Podleśnej, drugi na
Lotnisku
im.
F.
Chopina
w Warszawie, w strefie tranzytowej na
terenie Terminalu A. Docelowo mają
one zostać uzupełnione w funkcję
„Wirtualnego Doradcy”.
12. Stworzenie i wdrożenie komercyjnej
platformy
informacyjnej
pn.
MeteoPortal. Jest to platforma
dedykowana tylko i wyłącznie
klientom komercyjnym, zawierająca
bardzo szczegółowe dane telemetryczne, modelowe czy hydrologiczne w zależności od potrzeb.
Logowanie na stronę odbywa się za
pośrednictwem www.pogodynka.pl –
Zakładka Dla Firm.
13. Wdrożenie Systemu Informatycznego
dla Stacji Synoptycznych PSHM –
System
Zbierania
Danych
Synoptycznych – Nowy „SAW”,
polegającym na stworzeniu oraz
wdrożeniu
systemu
zbierania
i przesyłania danych ze stacji
synoptycznych.
14. Opracowanie oraz wdrożenie Modułu
Wysyłki Depeszy Synop, polegające
na wykonaniu modułu programistycznego, służącego do wysyłki
depesz przygotowywanych przez
obserwatora na żądanie, bezpośrednio
ze stacji synoptycznych PSHM do
odbiorców. Stworzenie systemu było
podyktowane wdrożeniem nowych
wymagań
odbiorców
produktów
PSHM m.in. konieczność tworzenia
oraz
wysyłania
depesz
poza
standardowymi godzinami wysyłek.
15. Rozpoczęcie procesu optymalizacji
kodu źródłowego www.pogodynka.pl
pod
kątem
pozycjonowania.
Kontynuacja prac planowana jest na
2013 r.
16. Przeniesienie oficjalnego serwisu
pogodowego www.pogodynka.pl na
wirtualny serwer zewnętrzny 1&1.
Dzięki temu zabiegowi dotychczasowe
awarie strony wynikające z ogromnej
oglądalności przestały mieć miejsce.
17. Opracowanie
oraz
wdrożenie
interfejsu programowania aplikacji
potocznie zwanego API, które
umożliwia
pobieranie
oraz
przedstawianie
danych
meteorologicznych
i
hydrologicznych
w przyjętych potocznie formatach xml
lub Jason. Jest to w tej chwili jeden
z najpopularniejszych
sposobów
udostępniania
danych
klientom
zewnętrznym:
komercyjnym
jak
również statutowym.
18. Facebook.pl. Została rozbudowana
istniejącej już społeczność pogodynkowa. W 2012 r. udało nam się pozyskać za sprawą facebook’a prawie
dwadzieścia tysięcy fanów i ta liczba
stale rośnie. Specjalnie dla nich wdrożyliśmy aplikacje pogodową dostępna
tylko z poziomu fanpage pogodyn-
ka.pl. Prezentuje ona prognozowaną
sytuację meteorologiczną w Polsce,
Monitorowanie oraz prowadzenie zestawień
szkoleń, kursów, studiów pracowników
IMGW-PIB
W 2012 r. na szkolenia, kursy, studia
zostało skierowanych ponad 250 osób.
Wartość przeznaczona na kształcenie
pracowników
wyniosła
prawie
200.000,00 zł.
W ramach zorganizowanych zajęć
z języka angielskiego w ciągu dwóch
semestrów wzięło udział 120 osób.
W ramach kursu zajęcia odbywały się 2
razy w tygodniu po 1,5 h (łącznie 3 h
tygodniowo). Zajęcia prowadzone były
przez lektorów polskich i native speakerów na różnych poziomach zaawansowania od podstawowego do zaawansowanego (łącznie 8 grup). Uczestnicy otrzymali
materiały dydaktyczne (książka, podręcznik + karta e-learningowa, artykuły, nagrania, ćwiczenia do wykorzystania
w czasie zajęć). Na koniec szkolenia
przeprowadzony został egzamin końcowy
oceniający zasób nabytych umiejętności
językowych podczas szkolenia.
Szkolenia projekt
W 2012 r. pracownicy Sekcji ds.
Klientów Kluczowych prowadzili Projekt
„Rozwój
kompetencji
pracowników
IMGW na rzecz wspólnego rozwoju”
współfinansowanego z Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Dzięki realizacji projektu udział
w szkoleniach wzięło tylko w 2012 r. aż
403 osoby, uczestników szkoleń było 853.
W ramach projektu pracownicy zostali
przeszkoleni w tematach:
 Prawo Pracy,
 Sztuka prezentacji i strategii komunikacji,
 Negocjacje,
 Nowelizacja Prawa zamówień publicznych,
 Prowadzenie oceny pracowniczej,
 Rachunkowość zarządcza,
 Pakiet Office,
 Zarządzanie czasem i efektywna organizacja czasu pracy,
 Zarządzanie zespołem pracowniczym
i aspekty kontroli,
 Zarządzanie zespołem pracowniczym
i motywacja,
 Zaawansowane techniki radzenia sobie
ze stresem ,
 Obsługa klienta,
 Zarządzanie projektami,
 Prawo pracy i prawo ochrony środowiska,
 Rachunkowość,
 Kurs I i II stopnia kancelaryjnoarchiwalny,
 Kontrola wewnętrzna w instytucji ,
 PR w praktyce – budowanie wizerunku firmy,
 Kurs języka angielskiego ,
 Coaching negocjacje w biznesie,
 Doradztwo dla pracowników 45+.
Uczestnicy szkoleń zostali objęci procesem ewaluacji. Na początku każdego
szkolenia przeprowadzany był test wiedzy
wstępnej z tematyki objętej szkoleniem.
Bezpośrednio po zakończonym szkoleniu
uczestnicy ponownie wypełniali test wiedzy oraz ankietę ewaluacyjną. Na podstawie uzyskanych wyników prowadzona
była ewaluacja w celu zweryfikowania
przyrostu wiedzy i zadowolenia ze szkolenia. Dotychczasowe wyniki jednoznacznie pokazują przyrost wiedzy po
odbytym szkoleniu. Niemalże wszyscy
uczestnicy szkoleń uzyskują większą ilość
punktów z testu końcowego względem
testu początkowego (udzielają większej
lub maksymalnej ilości prawidłowych
odpowiedzi na zadane w testach pytania).
W protokołach z przeprowadzonych
sprawdzianów trenerzy prowadzący szkolenia napisali, iż grupy były bardzo zainteresowane tematyka szkoleń, chętnie
zadawali pytania, aktywnie brali udział
w ćwiczeniach praktycznych i dyskusjach
tematycznych.
Ocena uczestników szkoleń potwierdza dobre przygotowanie szkoleń zarówno pod względem merytorycznym jak
i organizacyjnym. Pracownicy biorący
udział w szkoleniach pozytywnie oceniali
zakres merytoryczny szkoleń oraz sposób
ich prowadzenia. W ankietach zdeklarowali chęć wykorzystywania zdobytej
wiedzy w codziennej pracy.
W lutym 2012 r. w siedzibie Ośrodka
Głównego IMGW-PIB Polska Agencja
Rozwoju Przedsiębiorczości zrealizowała
kontrolę, obejmującą weryfikację zgodności realizacji projektu z jego założeniami
określonymi w umowie o dofinansowanie
oraz we wniosku o dofinansowanie. Ponadto w trakcie szkoleń zrealizowane
zostały 3 wizyty monitoringowe (czerwiec 2012 r., sierpień 2012 r., wrzesień
2012 r.), mające na celu weryfikację poprawności odnośnie sposobu i warunków
realizacji szkoleń. W protokołach pokontrolnych z planowanej kontroli w Ośrodku
Głównym IMGW-PIB oraz wizyt monitoringowych w trakcie szkoleń nie wykazano uchybień ze strony IMGW-PIB.
5.2 Współpraca z zagranicą
Instytut od wielu lat współpracuje
z organizacjami międzynarodowymi, jak
również instytutami meteorologicznymi
i hydrometeorologicznymi na całym
świecie. Dzięki tej współpracy przedstawiciele Instytutu mają możliwość uczestnictwa w szeregu dużych międzynarodowych inicjatyw i projektów badawczych.
Współpraca w ramach Światowej
Organizacji Meteorologicznej (WMO)
Rok 2012 upłynął w WMO pod znakiem przygotowań do historycznego wydarzenia, za jakie uznać należy organizację pierwszego w ponad sześćdziesięcioletniej historii tej organizacji Kongresu
Nadzwyczajnego. Miał on miejsce
w dniach 29-31 października i dotyczył
implementacji Globalnych Ram Służb
Klimatycznych (Global Framework for
Climate Services, GFCS). Czynny udział
w tym spotkaniu wzięła delegacja przedstawicieli polskiej służby hydrologicznej
i meteorologicznej, którym przewodził
Dyrektor IMGW-PIB dr hab. inż. Mieczysław S. Ostojski.
Program Kongresu ograniczał się jedynie do przyjęcia procesu implementacji,
określenia struktury zarządzania oraz
uchwalenia ogólnych ram budżetu GFCS,
jednakże z racji wagi zagadnienia wymagał obecności wszystkich członków Organizacji. Idea powstania Globalnych
Ram Służb Klimatycznych została przyjęta w 2009 r. podczas Trzeciej Konferencji
Klimatycznej. Celem GFCS jest rozwijanie i usprawnienia sposobu zarządzania
jakością i akwizycji opartej na wiedzy
informacji klimatycznej. Ich wdrożenie
ma zapewnić rozwój i istotną naukową
informację klimatyczną, lepsze zarządzanie ryzykiem klimatycznym oraz przystosowanie się do zmienności klimatu na
poziomie globalnym, regionalnym i lokalnym. Inicjatywa ta może ułatwić transfer technologii oraz doświadczeń oraz
planowanie strategii adaptacji do zmian
klimatycznych, jak i wdrażanie polityki
zrównoważonego rozwoju, a w efekcie
przyczynić się do redukcji skutków katastrof naturalnych związanych z ekstremalnymi
zjawiskami
pogodowymi,
a także do ochrony mienia oraz życia
ludzi. Jednym z najważniejszych aspektów wdrażania inicjatywy GFCS jest wykorzystanie bazy instrumentów, rozwiązań i porozumień już istniejących w dziedzinie oceny stanie systemu klimatycznego.
Komponenty GFCS obejmują cztery
mechanizmy: Research, Modeling and
Prediction, Observations and Monitoring
(obydwa istniejące), Climate User Interface oraz Climate Services Information
System (obydwa planowane). Dwa nowe
mechanizmy przewidują stworzenie odpowiedniego
systemu
gromadzenia
i dystrybucji informacji klimatycznej
w dostosowaniu do potrzeb sprecyzowanych przez jej potencjalnych użytkowników. Implementacja całego systemu
obejmowałaby kilka poziomów działania,
od globalnego, poprzez regionalny po
krajowy i lokalny, dotyczyłaby szeregu
obszarów użyteczności, obejmując m.in.
Klimat, Pogodę, Wodę, Energię, Zdrowie,
Rolnictwo, Ekosystemy, Bioróżnorodność
itd. W zasięg funkcjonowania mechanizmów inicjatywy włączona zostanie odpowiednio długa lista instytucji świadczących informacje klimatyczne na poziomach globalnym regionalnym oraz krajowym i lokalnym. Inicjatywa ta ma znacząco przyczynić się do wzrostu roli
WMO w obszarze szeroko pojętego zarządzania informacją klimatyczną. GFCS
stanie się w przyszłości komponentem
mechanizmów adaptacji do zmian
i zmienności klimatu, rozwijanych pod
Konwencją
Klimatyczną
ONZ
(UNFCCC). Kongres poprzedzony był
Konferencją Techniczną nt. GFCS, która
dotyczyła w szczególności obszarów
wybranych jako priorytetowe w pierwszych latach wdrażania GFCS: rolnictwa
i bezpieczeństwa żywności, wody, zdrowia oraz redukcji skutków katastrof, a jej
celem było zapoczątkowanie dialogu
między użytkownikami produktów klimatycznych, a narodowymi służbami hydrologiczno-meteorologicznymi, jako ich
producentami.
Polska
służba
hydrologicznometeorologiczna, podobnie jak wszystkie
inne wiodące służby europejskie, została
zaangażowana w realizację zadań określających strukturę Ram. Polska delegacja
podczas obrad podkreśliła konieczność
lepszego zrozumienia możliwości oraz
ograniczeń nauki przez odbiorców usług.
Zaakcentowano konieczność edukacji
skierowanej po pierwsze w stronę użytkowników danych klimatycznych, aby
dysponowali oni wiedzą, czego mogą
żądać
i jak interpretować produkt, oraz po drugie, do podmiotów świadczących usługi
aby wiedzieli jak opracować produkty
przyjazne użytkownikom.
Dr hab. inż. M. Ostojski z racji pełnionej funkcji Drugiego Wiceprezydenta
WMO zasiadał w Prezydium Kongresu,
współprzewodnicząc sesjom i pełniąc rolę
negocjatora w dyskusjach spornych pomiędzy krajami rozwiniętymi, a rozwijającymi się w kwestii zachowania równowagi geograficznej w strukturze powołanej w celu zarządzania GFCS Międzyrządowej Rady ds. Służb Klimatycznych
i reprezentacji krajów rozwijających się
w inicjatywach dotyczących Globalnych
Ram Służb Klimatycznych.
Obrady wiosennej 64. sesji Rady Wykonawczej WMO skoncentrowane były
na przygotowaniach do wspomnianego
Kongresu. Uchwalono jednak kilka innych rezolucji o kluczowym dla polskiej
służby znaczeniu. Bardzo ważne będą
rezultaty pracy Zespołu Zadaniowego ds.
Polityki Danych Klimatycznych powołanego podczas obrad w celu określenia
możliwości swobodnej wymiany danych
klimatycznych. W świetle krajowej legislacji mogą powstać pewne konflikty
i niejasności, które służby prawne Instytutu winny jak najszybciej zidentyfikować
oraz przygotować odpowiednie rozwiązania problemu. W odniesieniu do funkcjonowania samego WMO podjęto szereg
decyzji dotyczące sposobów usprawnienia
i poprawy efektywności pracy WMO.
Przyjęty kierunek zmian wydaje się
słuszny i sprzyjać będzie wzrostowi efektywności pracy WMO.
W 2012 r. zorganizowano posiedzenia
dwóch z ośmiu Komisji Technicznych
WMO. We wrześniu w Dżakarcie miała
miejsce 15 sesja Komisji Systemów Podstawowych, natomiast w pierwszej dekadzie listopada w Genewie spotkała się na
14 sesji Komisja Hydrologii.
Komisja Systemów Podstawowych
WMO to najważniejsza z komisji WMO.
W obszarze jej odpowiedzialności leży
funkcjonowanie i rozwój systemów pomiarowo-obserwacyjnych oraz łączności
i przetwarzania danych, jak również
współpraca pomiędzy członkami WMO
w powyższych dziedzinach. Podejmowane przez tę Komisję decyzje istotnie rzutują na funkcjonowanie wszystkich narodowych
służb
hydrologicznometeorologicznych. Dyskusja podczas
sesji koncentrowała się na bardzo szerokim spektrum zagadnień, poruszając kwestie m.in. dalszych kroków implementacji
nowych systemów WIGOS (system obserwacyjno-pomiarowy)
i WIS (informatyczny), organizacji programu pomiarów satelitarnych, komercjalizacji produktów meteorologicznych,
rozwoju podejścia normalizacyjnego,
kontynuacji rezultatów projektu THORPEX.
Komisja Hydrologii WMO to jedna
z najstarszych komisji WMO. W obszarze
jej odpowiedzialności leży funkcjonowa-
nie i rozwój hydrologicznych systemów
pomiarowo-obserwacyjnych, przetwarzania danych, jak również aspekty związane
z obliczaniem zasobów wodnych. Podczas obrad dyskutowano nad problemami
m.in. wkładu programu Hydrologii i Oceny Zasobów Wodnych (HWRP) do tzw.
obszarów priorytetowych WMO, przetwarzania i zarządzania danymi hydrologicznymi, zarządzania powodzią i suszą oraz
spraw relacji pomiędzy wodą i klimatem.
Ponadto, przedstawiciele IMGW-PIB
aktywnie uczestniczyli w pracach paneli
eksperckich poszczególnych Komisji, jak
też grup roboczych i zespołów zadaniowych europejskiej Szóstej Regionalnej
Asocjacji WMO.
W zakresie współpracy z Międzyrządowym Panelem ds. Zmian Klimatu
(IPCC) rok 2012 upłynął pod znakiem
intensywnych prac nad recenzowaniem
tomów Piątej Okresowej Oceany Systemu
Klimatycznego (IPCC 5th Assessment
Report, AR5). Był to również kolejny rok
funkcjonowania
w IMGW-PIB Krajowego Punktu Kontaktowego IPCC, stąd szereg realizowanych zagadnień dotyczył spraw związanych z kwestiami organizacyjnymi
i proceduralnymi.
EUMETSAT
W styczniu odbyło się 75. posiedzenie
w sprawie satelity EPS-SG drugiej generacji. Jest to podstawowy program organizacji, zapewniający realizację jej zadań
statutowych i stałą poprawę możliwości
wykorzystania informacji satelitarnych
w służbach meteorologicznych krajów
członkowskich. Satelita stworzy nowe
możliwości precyzyjnej analizy procesów
zachodzących w atmosferze, na powierzchni lądów i mórz celem poprawy
jakości zarówno prognoz, jak i ostrzeżeń.
W lutym podpisano umowę między
Włoskim Instytutem Meteorologicznym a
IMGW-PIB dotyczącą kontynuacji drugiej fazy operacyjnej programu (CDOP-2)
EUMETSAT H-SAF. W marcu we Włoszech delegaci IMGW-PIB uczestniczyli
w posiedzeniu Grupy Sterującej H-SAF,
które pozwoliło na podjęcie kluczowych
decyzji otwierających fazę CDOP-2 oraz
pozwoliło na realizację zaleceń z ocen
2 produktów H-SAF. Skorygowano akcje
będące kontynuacją działań z zamykanej
fazy CDOP-1. Pozwoliło to na uwolnienie
kolejnych transzy pieniędzy dla partnerów, w tym IMGW-PIB.
Pracownicy IMGW-PIB brali udział
w spotkaniach grup roboczych EUMETSAT. W kwietniu w Austrii odbyło
się 41. spotkanie Grupy ds. Polityki Danych (DPG) EUMETSAT, na którym
podsumowano działania w roku ubiegłym
oraz poddano pod dyskusję nowelę progów opłat za dane EUMETSAT
dla służb meteorologicznych państw niezrzeszonych z organizacją.
W maju w Niemczech odbyło się posiedzenie grup roboczych STG oraz JSTG/AFG, na którym przedstawiono stan
przygotowań do wyniesienia na orbitę
okołoziemską satelity okołoziemskiego
MSG-3.
17 września 2012 r. w nocy wystrzelono z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie satelitę Metop-B na rakiecie nośnej
Sojuz 2.1a. Metop-B zapewni kontynuację obserwacji z orbity polarnej, które są
niezbędne jako dane wejściowe do numerycznego prognozowania pogody, czyli
podstawy nowoczesnego prognozowania
warunków meteorologicznych oraz monitoringu klimatu i środowiska naturalnego.
Usługę tę obecnie świadczy pierwszy
satelita z tej serii, czyli Metop-A, wystrzelony
na orbitę 19 października 2006 r., który
już przekroczył przyjętą żywotność nominalną. Satelity polarne Metop wraz
z geostacjonarnymi satelitami Meteosat
tworzą dwa filary europejskiego systemu
operacyjnych satelitów meteorologicznych. Wartość danych pochodzących
z satelity Metop dla prognozowania pogody ilustrują ostatnie badania na temat
wpływu różnych źródeł danych, tzn.
in situ, lotniczych i satelitarnych na przygotowanie prognoz dobowych, dla których satelita Metop-A ma największy
wkład na poziomie 25%. Biorąc pod
uwagę wkład danych pochodzących
z poszczególnych satelitów trzeba przyznać, że Metop-A dostarcza prawie 40%
danych, co ponad dwukrotnie przewyższa
ilość danych z orbitującego satelity polarnego poprzedniej generacji.
W lipcu w siedzibie EUMETSAT
w Darmstadt (Niemcy) odbyło się coroczne posiedzenie Rady, na którym wygłoszono obszerny raport z działalności za
ostatnie pół roku, obejmujący działalność
operacyjną, administrację, status krajów
członkowskich i współpracujących, SAFy raz planowane starty satelitów METEOP-B i MSG-3. Przedstawiono wstępny tekst porozumienia z ESA dotyczący
realizacji Programu EPS-SG, podziału
obowiązków i finansowania. Ostateczny
tekst przedstawiony będzie na Radzie
w 2014 r. Zatwierdzono kontynuację
działań związaną ze współpracą z ESA w
zakresie programu satelitarnego Sentinel4, realizowanego wraz z GMES. Zaproponowano przedłużenie pracy misji MTP.
W październiku w Niemczech odbyło się
kolejne posiedzenie Grup Roboczych
STG, J-STAG/AFG i AFG EUMETSAT.
Przedstawiono raport z działań związanych z satelitą MSG- 3, który od
13.08.2012 r. przekazuje pierwsze stabilne obrazy od czasu jego umieszczenia na
orbicie Ziemi w dniu 05.07.2012 r. Satelita MSG-4 przygotowany jest do startu
planowanego na styczeń 2015 r. Omówiono działania związane z programem
MTG. Pierwszy satelita z tej serii zostanie
wystrzelony w połowie 2018 r. Przedstawiono aktualny stan Programu EPS (Eumetsat Polar System). Najważniejszym
wydarzeniem był start satelity METEOPB z Bajkonuru. Cały proces wyniesienia
na orbitę i umieszczenia we właściwej
pozycji przebiegł perfekcyjnie. Kolejny
satelita z tej serii będzie wystrzelony
w pierwszym kwartale 2018 r. Omówiono
program EPS-SG. Przedstawiono raport
z działania SAF-ów. Wszystkie rozpoczęły fazę CDOP-2. Omówiono nowe operacyjne produkty, w tym H-SAF, w pracach
którego uczestniczy IMGW-PIB. W ramach działań GMES omówiono działania
związane z przygotowaniem w EUMETSAT segmentu naziemnego do obsługi planowanego startu w 2013 r. satelity Sentinel-3. Jest to kontynuacja satelitów ERS i Envisat.
W ramach współpracy z Europejską
Agencją Kosmiczną ESA powstał nowy
zespół, czyli Komitet Koordynujący ds.
Planu Działań dla Programu Copernicus
(dawniej GMES), którego przedstawicielem ze strony IMGW-PIB został dr Piotr
Struzik.
EUMETNET
W 2012 r. odbyły się dwa planowe
Zgromadzenia Członków EIG EUMETNET.
W sprawie obserwacji podczas ósmego Zgromadzenia, które odbyło się
w maju w Norrkoping (Szwecja), powrócono do propozycji WMO aby EUMETNET przekazywał dane do bazy danych
obserwacyjnych i odgrywał aktywną rolę
w procesie przeglądu wymagań. W pierwszym kwartale 2012 r. prace były w toku
w celu dalszej koordynacji wniosku oraz
określenia wymaganych przez WMO
informacji. Przygotowano nowy scenariusz finansowy na rok 2013 i kolejne lata
ze względu na duże cięcia budżetowe.
Podczas dziewiątego Zgromadzenia
członków EIG EUMETNET w Słowenii
zgłoszono zamiar uczestnictwa IMGWPIB na kolejne 5 lat w programach: Opera, Emma, Eumetcal, C-SRMWP, Climate
Program, Nowcatsing, Aviation Afairs
Manager. Zgromadzenie zaakceptowało
prośbę Uniwersytetu Maryland na udzielenie licencji naukowo-badawczej zapewniającej dostęp do danych radarowych
z programu OPERA. Zgromadzenie zatwierdziło również koncepcje zawarcia
porozumienia z EUCOS w celu zwiększenia pokrycia Europy Wschodniej stacjami E-GVAP. Uzgodniono również
budżet na 2013 r.
BALTRAD+
Program stanowiący dwuletnie przedłużenie zakończonego w ubiegłym roku
projektu BALTRAD. Program składa się
z 4 pakietów roboczych (WP), z których
trzeci i czwarty są merytoryczne. Projektem 4 kieruje Jan Szturc jako koordynator
oraz pracownicy DMI (Dania), LHMI
(Łotwa), i STUK (Finlandia). Zespół
z IMGW-PIB z Katowic pracuje nad wybranymi algorytmami kontroli jakości
danych radarowych. Wrześniowe spotkanie robocze projektu w Szwecji było poświęcone konkretnym zagadnieniom jakości danych, które są bardzo istotne
z punktu widzenia systemów BALTRAD.
Poszczególne algorytmy są realizowane
przez kilku partnerów: FMI, SHMI,
IMGW-PIB, DMI i met.no. Zagadnienia
jakości stanowią obecnie jedno z głównych zagadnień meteorologii i hydrologii
radarowej. Opracowany w ramach projektu system do wymiany i przetwarzania
danych radarowych cieszy się dużym
zainteresowaniem, także wśród przedstawicieli
służb
hydrologicznometeorologicznych krajów poza regionu
Morza Bałtyckiego. System pracuje stabilnie w większości krajów regionu Mo-
rza Bałtyckiego, umożliwiając operacyjną
wymianę danych radarowych.
COSMO
W 2012 r. dr Michał Ziemiański przejął obowiązki Scientific Project Manager
konsorcjum w związku z jego wyborem
na to stanowisko.
W marcu w Niemczech odbyło się coroczne spotkanie użytkowników modelu
COSMO-CLM zorganizowane przez
DWD. Spotkanie łączy naukowców oraz
użytkowników niehydrostatycznego modelu COSMO. Model ten jest używany
dla numerycznych prognoz pogody, jak
również do regionalnego modelowania
klimatu. IMGW-PIB jest aktywnym
członkiem prac nad pakietem VERSUS,
oficjalnym narzędziem, służącym do weryfikacji modelu COSMO. Udział
w spotkaniach grup roboczych, projektów
priorytetowych i seminarium użytkowników modelu COSMO-COSMO/ CLM
było istotne ze względu na członkostwo
IMGW-PIB w konsorcjum oraz czynny
udział w pracach badawczych w nim
prowadzonych. Prace z zakresu asymilacji, weryfikacji danych, rozwoju schematów parametryzacji są bardzo ważnym
elementem w numerycznym prognozowaniu pogody. Z punktu widzenia potrzeb
Instytutu istotne jest prowadzenie dalszych prac umożliwiających między innymi doskonalenie procesu i metod weryfikacji danych. Dzięki prezentowaniu
wyników prac prowadzonych w IMGWPIB w ramach konsorcjum (między innymi IMGW-PIB jako jeden z nielicznych w pełni zainstalował, uruchomił oraz
prowadzi prace nad pakietem VERSUS
i pakietem FIELDEXTRA), Instytut postrzegany jest jako dobry partner do
współpracy przez innych członków konsorcjum.
Z końcem czerwca w Wielkiej Brytanii odbyło się spotkanie grupy projektu
CDC oraz grupy roboczej WG2 oraz seminarium użytkowników modelu COSMO/CLM. Wyjazd pozwolił na przedstawienie na międzynarodowym forum
rezultatów prac badawczych prowadzonych przez IMGW-PIB, w tym zwłaszcza
związanych z realizacją projektu „ Conservative Dynamical Core”. Rezultaty te
zostały
ocenione
bardzo
wysoko
i spotkały się z dużym zainteresowaniem.
Podczas spotkania przeprowadzono szereg rozmów i dyskusji dotyczących rozwiązywania praktycznych problemów
napotkanych podczas realizacji projektu,
a także nad dalszym rozwojem modelu
EULAG i jego kodu. Wyniki tych dyskusji pozwolą na lepsze i skuteczniejsze
realizowanie prac badawczych prowadzonych przez IMGW-PIB.
Wrześniowe
spotkanie
COSMO
w Szwajcarii pokazało, że IMGW-PIB
w pełni wywiązuje się ze swoich zobowiązań wobec konsorcjum. Udział
w COSMO General Meeting pozwolił na
konsultacje odnośnie prac związanych
z rozwojem numerycznych prognoz pogody, które prowadzone są w Instytucie,
a mają kluczowe znaczenie dla podniesienia jakości prognoz, rozpoczęcia procedury aplikacji do udziału w nowym zadaniu
badawczym dotyczącym parametryzacji
procesów fizycznych i mikrofizycznych
zachodzących w chmurach Cirrus w ramach grupy WG3a oraz nawiązania
współpracy z przedstawicielami DWD
i uniwersytetu we Frankfurcie odnośnie
projektu: „Nowe podejście do parametryzacji procesów fizycznych w glebie
w modelu
COSMO”
realizowanego
w Dziale Numerycznych Prognoz Meteorologicznych COSMO.
Na spotkaniu w Lugano (Włochy) zaprezentowano wyniki prac, które spotkały
się z aprobatą i uznaniem konsorcjum.
Prace te będą kontynuowane w postaci
nowego programu PP CELO mającego na
celu przygotowanie nowej operacyjnej
wersji modelu COSMO. IMGW-PIB jest
liczącym się partnerem w strategicznej
dziedzinie prac merytorycznych nad stabilnym rdzeniem dynamicznym dla przyszłej generacji modelu oraz w dziedzinie
zarządzania pracami całego konsorcjum.
ICOLD
Pomyślnie rozwija się współpraca
z ICOLD (Międzynarodowa Komisja
Wielkich Zapór) zrzeszającą narodowe
komitety z 90 krajów. W czerwcu
w Kioto (Japonia) odbyło się 80. roczne
plenarne posiedzenie komitetu Wykonawczego ICOLD, w którym uczestniczyli przedstawiciele komitetów narodowych.
Podczas tegorocznego posiedzenia plenarnego zapadły decyzje dotyczące działalności ICOLD w najbliższych latach
oraz przedstawiono działania od ostatniego rocznego spotkania w Lucernie w 2011
r. Odbyły się wybory nowego prezydenta
ICOLD, w których jednym głosem zwyciężył przedstawiciel z Afryki p. A. Nombre z Burkina Faso. W międzyczasie
w Kioto odbyło się Międzynarodowe
Sympozjum nt. „ Zapory dla zmieniającego się świata – potrzeba transferu wiedzy
pomiędzy pokoleniami i w świecie”. Coroczne
międzynarodowe
sympozja
ICOLD są doskonałym miejscem wymiany informacji na temat aktualnej sytuacji
i trendów w dziedzinie projektowania,
budowy i eksploatacji zapór i zbiorników,
w dziedzinie hydroenergetyki oraz kontroli bezpieczeństwa zapór.
COST
IMGW-PIB bierze czynny udział
w realizacji międzynarodowych programów badawczych Unii Europejskiej
w tzw. programach ramowych. Jest to
utrzymywana przez 34 państwa europejskie i Izrael struktura, której najważniejszym zadaniem jest organizowanie wielo-
stronnej współpracy naukowo-technicznej
krajów członkowskich. W maju w Holandii odbyło się spotkanie grupy roboczej
WG2 w ramach programu badawczego
COST Action, w której uczestniczyli
przedstawiciele Działu Rozwoju Metod
Numerycznych, prezentując wyniki prowadzonych przez siebie prac. Został na
nim przedstawiony referat nt. grupowania
się kropelek chmurowych w przepływach
turbulentnych przy użyciu zaawansowanego modelu numerycznego i nowoczesnych technik pomiarowych dla eksperymentów w tunelu aerodynamicznym.
Przygotowanie symulacji wymagało wielu godzin złożonych obliczeń z wykorzystaniem najnowocześniejszych superkomputerów znajdujących się w ośrodku badania atmosfery NCAR (Boulder, USA).
Prezentacja wyników ułatwiła współpracę
Instytutu z ośrodkiem NCAR. Podczas
konferencji delegowani odbyli spotkanie
z prof. Wangiem z uniwersytetu w Delaware, które zaowocowało współpracą
z grupą naukowców w obszarze modelowania DNS procesów chmurowych.
W maju w Danii odbyły się warsztaty nt.
pomiarów teledetekcyjnych dla energii
odnawialnej oraz spotkanie komitetu
sterującego inną z akcji COST, w której
pracach udział biorą przedstawiciele Instytutu, tj. akcji COST ES1002. Praca w
dużym zespole międzynarodowym, aktywny udział w pracach oraz wymiana
doświadczeń stwarzają szanse na intensywny rozwój pracowników i możliwości
publikacji wyników prac naukowych.
Referaty na warsztatach dotyczyły najnowszych osiągnięć w zakresie tematyki
pomiarów, prognozowania i postprocessingu wiatrów, turbulencji, wilgotności zachmurzenia i promieniowania
słonecznego w różnych skalach czasowych i przestrzennych.
CARPATCLIM
Projekt Regionu Karpat. W kwietniu
na Węgrzech odbyło się spotkanie robocze zespołu realizującego Projekt. Zestawiono zakończone etapy projektu
i przedstawiono etapy do najbliższej realizacji. Na spotkaniu poruszano problemy
związane z wskaźnikami charakteryzującymi pokrywę śnieżną i maksymalnej
dobowej prędkości wiatru. W odniesieniu
do prędkości i kierunku wiatru opracowano dedykowany program rozwiązujący
poprzedni problem z homogenizacją tych
elementów. Omówiono status i problemy
interpolacji wszystkich elementów projektu. Kolejne spotkanie uczestników
projektu odbyło się w lipcu w Rumunii.
Wszystkie etapy prac przewidziane
w harmonogramie zostały przez uczestników projektu wykonane, w tym również
przez IMGW-PIB. Uzgodniono, że pokrywa śnieżna będzie przeliczana osobno
przyjętym modelem dla całego obszaru
Karpat, jaki przyjęto w Projekcie. Na
spotkaniu szczegółowo omówiono metodykę ”griddingu” prędkości i kierunku
wiatru. Przygotowano dane do modelowania pokrywy śnieżnej.
Organizacja konferencji międzynarodowych, warsztatów
Konferencja Naukowa ds. Meteorologii
Satelitarnej EUMETSAT, 3-7 września, Sopot. Uczestniczyło przeszło 300 specjalistów z różnych dziedzin wykorzystania
satelitów meteorologicznych, pochodzących z 47 krajów i 6 kontynentów. Przedstawiono 231 referatów i 139 posterów.
Obrady rozpoczęła sesja planarna, w ramach której przedstawiono programy
satelitarne EUMETSAT, NOAA, WMO,
GEOS oraz zagadnienia związane z monitorowaniem klimatu. Następnie odbyło się
9 sesji tematycznych, wiele z nich trwało
w tym samym czasie. Przedstawiono
przyszłe programy satelitarne EUMETSAT, zarówno na orbicie geostacjonarnej, jak i polarnej, nowe przyrządy
satelitów, wspólny program EUMETSAT
i NOAA w zakresie satelitów polarnych.
Zaprezentowano
pierwsze
rezultaty
z nowego satelity amerykańskiego NPP.
Ukazano możliwości wykorzystania długich ciągów danych do monitorowania
klimatu w aspekcie bilansu energetycznego, zachmurzenia, zasięgu lodów w obszarach polarnych, wiatru, opadu, cyklonów tropikalnych, pary wodnej. Przedstawiono planowe misje satelitarne Santinel 4/5, działania prowadzone przez ESA,
O3MSAF, problemy monitorowania jakości powietrza w mega-metropoliach, badania ozonu oraz gazów śladowych
w atmosferze, monitorowanie smug dymu
i gazów z pożarów lasów oraz aerozolu.
Osobna sesja dotyczyła pyłów i gazów
wulkanicznych. Przedstawiono zagadnienia wykorzystywania produktów satelitarnych jako danych wejściowych dla
modeli hydrologicznych, monitorowanie
zjawisk na powierzchni ziemi, wilgotności gleby, pary wodnej, w atmosferze.
Istotna część dotyczyła możliwości pomiaru opadu. Przedstawiono wykorzystanie przyszłej misji SENTINEL-3, badanie
bilansu promieniowania i właściwości
optycznych morza, obserwacje pola wiatru z wykorzystaniem skaterometrów.
W zakresie prognozowania i nowcastingu
referaty dotyczyły wykorzystywania danych satelitarnych NWP, stosowanych
narzędzi i metod. Najwięcej referatów
dotyczyło konwekcji i burz. Omawiano
programy szkoleniowe ASMET, EUMETrain, EUMETCal realizowane przez
SAF-y. Po raz pierwszy odbyła się na tej
cyklicznej konferencji sesja poświęcona
hydrologii i obiegowi wody. Było to spowodowane przede wszystkim faktem, że
Polska była głównym inicjatorem powstania satelitarnego Centrum Aplikacyj-
nego dla Hydrologii Operacyjnej i Gospodarki Wodnej i pełni w nim jedną z
kluczowych ról. Uczestnicy konferencji
podkreślili zarówno jej wartość naukową,
jak i bardzo dobrą organizację. Zgodnie
z informacją uzyskaną z EUMETSAT
była to jedna z najlepiej przygotowanych
konferencji, z czego IMGW-PIB jest
dumny.
Posiedzenie robocze projektu BALTRAD+ oraz I Forum Użytkowników 15-16
maja, Kraków. Na spotkaniu podsumowano dotychczasowe prace w poszczególnych pakietach roboczych. IMGW-PIB
współkieruje dwoma pakietami 3 i 4.
Forum składało się z 2 części, pierwsza
dotyczyła systemu wymiany i udostępniania danych radarowych. Drugą część
stanowiły prezentacje. Forum stanowiło
pierwsze tego rodzaju spotkanie zorganizowane w ramach projektu BALTRAD+.
Wydaje się że miało ono znaczenie przede
wszystkim dla samego projektu, jako
platforma do wymiany doświadczeń oraz
skonfrontowania ich z opiniami zaproszonych ekspertów.
Management Board Meeting sieci EurAqua 19-20 kwietnia, Warszawa, 38. Podczas spotkania przedyskutowano możliwość udziału we wspólnym konsorcjum
instytucji członkowskich sieci EurAqua w
konkursach w roku 2013 w ramach 7
Programu Ramowego UE dotyczących
gospodarowania zasobami wodnymi.
Odbyła się również wideokonferencja
z przedstawicielem Komisji Europejskiej,
który przedstawił program Horizon 2020
i jego możliwości finasowania przyszłych
projektów badawczych, w których potencjalnie sieć EurAqua, jako konsorcjum
mogłaby uczestniczyć.
Warsztaty dla szefów europejskich biur
prognoz meteorologicznych pod patronatem EUMETNET, 10-11 maja, Warszawa. W
spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele
14 krajów Europy. Warsztaty dotyczyły
ostrzegania o niebezpiecznych zjawiskach
meteorologicznych i problemów nowcastingu. Tematyka odnosiła się do kryteriów i systemów ostrzeżeń meteorologicznych w poszczególnych krajach. Podkreślono rolę współpracy międzynarodowej na forum ostrzegania i prognozowania niebezpiecznych zjawisk realizowanej
w EUMETNET i jego projekcie EMMA.
Uczestnicy spotkania omawiali i poddali
dyskusji zasady realizacji tych zadań,
a także prezentowali narzędzia wykorzystywane do monitorowania warunków
pogodowych nowcastingu. Poruszono
tematykę zasad wypracowania i podejmowania decyzji o wydaniu ostrzeżenia
i współpracy ze służbami odpowiedzialnymi za zarządzanie kryzysowe. Spotkanie stworzyło możliwość dyskusji problemów dotyczących ostrzeżeń meteorologicznych i ostrzegania społeczeństwa.
W wielu krajach problemy te mają swoje
odzwierciedlenie, co sugeruje konieczność ich dyskusji na forum europejskim
i wypracowanie kompleksowych zaleceń
i rozwiązań.
Spotkanie podsumowujące współpracę
z UHMC w zakresie osłony meteorologicznej podczas EURO 2012 16-19 lipca, Warszawa. Omówiono przebieg osłony. Zaprezentowano warunki pogodowe panujące w czerwcu, sprawdzalność prognoz
meteorologicznych na dni rozgrywek,
podzielono się uwagami i wnioskami
z osłony. Przygotowanie serwisu i jego
realizacja wniosły dużo korzyści do pracy
operacyjnej. Przygotowane aplikacje
mogą być modyfikowane na potrzeby
innych odbiorców. Strona ukraińska
wdrożyła nasz szablon ostrzeżeń meteorologicznych do swojej pracy operacyjnej.
Przedstawiono wyniki oceny modelu
COSMO, w którym wysoko oceniono
jakość prognoz temperatury, prędkości
wiatru i występowania opadów. Współpraca z Ukrainą przy osłonie meteorologicznej mistrzostw Europy w piłce nożnej
przebiegała pomyślnie i została zwieńczona majowym sukcesem. Zostały przygotowane specjalne strony internetowe na
czas mistrzostw. Omówiono zasady
współpracy pomiędzy CBPM w Krakowie
i biurem prognoz we Lwowie z akcentem
na kontynuowanie współpracy w późniejszym okresie. Podpisano również program współpracy z Ukraińskim Centrum
Hydrometeorologicznym
Ministerstwa
Zagrożeń Naturalnych Ukrainy na lata
2013-2015 w sprawie wymiany danych
meteorologicznych
i hydrometeorologicznych ze stacji granicznych oraz ostrzeżeń o groźnych zjawiskach atmosferycznych. W programie
zaproponowano przystosowanie modelu
COSMO do objęcia swoim zasięgiem
zachodniej Ukrainy w celu poprawy jakości prognoz oraz wydawanych ostrzeżeń
na terytorium graniczącym z Polską.
Warsztaty walidacji produktowej projektu EUMETSAT H-SAF 27-30 września, Kraków. W warsztatach wzięło udział około
40 osób z różnych krajów. Zapoznano
zebranych ze statusem produktów satelitarnych ich rozwojem, a także harmonogramem walidacji na najbliższy rok.
Omówiono problemy i harmonogram
tworzenia produktów satelitarnych, ustalono zasady walidacji hydrologicznej oraz
zapoznano się jej postępami w poszczególnych krajach.
Koordynacja spraw związanych ze współpracą międzynarodową
W kwietniu w Niemczech odbyło się
coroczne spotkanie kierowników biur
prognoz meteorologicznych osłaniających
tereny przygraniczne Polski, Niemiec
i Czech w ramach realizacji zadań
w „Planie działań IMGW-PIB-DWD”.
Omówiono zmiany w systemie ostrzeżeń
meteorologicznych czeskiej służby, osłonę meteorologiczną jezior i zaprezentowano nowe produkty radarowe do prognoz białego szkwału. Przedstawiciele
IMGW-PIB
zaprezentowali
zmiany
w systemie ostrzeżeń. Omówiono wymianę ostrzeżeń pomiędzy poszczególnymi
biurami.
Dyrektor Naczelny Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowego
Instytutu Badawczego w 2012 r. przyjął
delegacje dyrektorów służb: chorwackiej,
szwajcarskiej, czeskiej, rosyjskiej, niemieckiej, białoruskiej.
Podpisano aneks do umowy z dnia
19.05.2006 r. z Czeskim Instytutem Hydrometeorologicznym (CHMI) w sprawie
wymiany danych meteorologicznych:
operacyjnych, zweryfikowanych i historycznych oraz produktów kartograficznych w pasie przygranicznym. Aneks
porządkuje również zasady udostępniania
dobowych danych meteorologicznych ze
stacji Śnieżka przez polską stronę stronie
czeskiej.
Podpisano aneks II do umowy z dn.
4.06.1993 r. o współpracy pomiędzy
IMGW-PIB i SHMU (Słowacka Służba
Hydrometeorologiczna) nt. bezpłatnej
wymiany danych archiwalnych, wspólnej
analizy porównawczej nt. „Wpływu wykorzystania transgranicznych danych
archiwalnych z obu krajów na wykrywanie wyładowań atmosferycznych w Polsce
i na Słowacji w okresie 04.201110.2011”.
Zaakceptowano program współpracy
IMGW-PIB z Rosyjską Służbą Hydrometeorologiczną Roshydromet na lata 20132014, w tym rozwój metod i technologii
prognozowania groźnych zjawisk hydrometeorologicznych, współpracę w zakresie ochrony hydrometeorologicznej zimowej olimpiady w Soczi 2014, współpracę w regionach nadgranicznych oraz
rozszerzenie i poprawę wymiany informacji.
Podpisano program współpracy na lata
2012-2017 z Białoruską Służbą Hydrome-
teorologiczną w sprawie wymiany danych
hydrometeorologicznych między obu
służbami.
6
Kadra
Dyrekcja
Dyrektor Naczelny: Mieczysław S. Ostojski
Zastępcy:
Pion Badawczy – Maciej Maciejewski
Pion Ekonomiczny – Małgorzata Buchman
Pion Służby Hydrologiczno- Meteorologicznej – Rafał Bąkowski
Pion Hydrologii, Gospodarki i Inżynierii Wodnej – Jan Winter
Dyrektorzy Oddziałów:
w Gdyni – Tomasz Balcerzak
w Krakowie – Jan Sadoń
w OTKZ w Katowicach – Edmund Sieinski
w Poznaniu – Beata Grzonka
we Wrocławiu – Ryszard Kosierb
Profesorowie zatrudnieni na pełnych etatach:
Imię i nazwisko – specjalizacja
dr hab. inż. Jerzy Achimowicz, prof. nadzw. – nauki techniczne
w zakresie elektroniki
2. prof. dr hab. inż. Zbigniew Grabowski – geotechnika (do 31.12.2012 r.)
3. dr hab. Halina Lorenc, prof. nadzw. – klimatologia
4. prof. dr hab. inż. Maciej Maciejewski – gospodarka wodna
5. prof. dr hab. inż. Wojciech Majewski – budownictwo wodne
6. dr hab. inż. Janusz Ostrowski, prof. nadzw. – hydrologia
7. prof. dr hab. inż. Laura Radczuk – hydrologia, oceanologia
8. prof. dr hab. inż. Kazimierz Różdżyński – metrologia
9. prof. dr hab. inż. Janusz Zaleski – inżynieria sanitarna
10. dr hab. inż. Jan Winter, prof. nadzw. – inżynieria środowiska
11. dr inż. Wojciech Szczepański, prof. nadzw. – inżynieria i gospodarka wodna
12. dr hab. inż. Andrzej Tiukało, prof. nadzw. – wodociągi i kanalizacja
1.
Zatrudnienie
Oddział Gdynia
Oddział Kraków
OTKZ w Katowicach
Oddział Poznań
Oddział Wrocław
razem w oddziałach
Ośrodek Główny
zatrudnienie ogółem
Struktura pracowników
naukowi
badawczo-techniczni
inżynieryjno-techniczni i obsługi
ekonomiczni
administracyjno-gospodarczy
robotnicy
zatrudnienie ogółem
(przeciętnie etaty)
158,60
480,75
80,03
201,06
195,50
1115,94
467,73
1583,67
(przeciętnie etaty)
62,49
6,33
1250,68
93,44
128,65
42,08
1583,67
(etaty na dzień 31.12.2012 r.)
162,30
485,68
82,60
171,38
208,35
1110,31
472,21
1582,52
(etaty na dzień 31.12.2012 r.)
61,62
6,00
1264,38
83,88
125,64
41,00
1582,52
Skład Rady Naukowej VII kadencji (2012–2016)
prof. dr hab. inż. Janusz ZALESKI
dr hab. inż. Jerzy ACHIMOWICZ
dr inż. Adam BOGUSKI
mgr Danuta CZEKIERDA
dr Mieczysław DĄBROWSKI
mgr inż. Jacek GIERCZAK
prof. dr hab. Barbara GWOREK
prof. dr hab. inż. Tomasz HEESE
mgr Andrzej KADŁUBOWSKI
dr Michał KIEŁSZNIA
prof. dr hab. inż. Janusz KINDLER
dr hab. inż. Stanisław KOSTECKI
mgr Beata KOWALSKA
nadbryg. Marek KOWALSKI
prof. dr hab. inż. Jan KULCZYK
dr Danuta LIMANÓWKA
mgr Arkadiusz LITWIŃSKI
dr hab. Halina LORENC
prof. dr hab. inż. Wojciech MAJEWSKI
dr hab. Paweł MICKIEWICZ
prof. dr hab. inż. Rafał MIŁASZEWSKI
prof. dr hab. inż. Elżbieta NACHLIK
dr inż. Bogdan NOWAK
dr hab. inż. Janusz OSTROWSKI
prof. dr hab. inż. Laura RADCZUK
prof. dr hab. inż. Kazimierz RÓŻDŻYŃSKI
dr hab. Maciej RUDNICKI
prof. dr hab. Maciej SADOWSKI
dr Piotr STRUZIK
dr inż. Marzenna SZTOBRYN
dr hab. Jan SZTURC
dr inż. Tamara TOKARCZYK
prof. dr hab. Zbigniew USTRNUL
dr inż. Tomasz WALCZYKIEWICZ
mgr inż. Stanisław ZIĘBA
prof. dr hab. Jerzy ZWOŹDZIAK
Przewodniczący Rady Naukowej
7
Publikacje pracowników
IMGW-PIB
Meteorologia
1.
2.
3.
4.
5.
1
Barszczyńska Małgorzata1, Woźniak Łukasz:
Opracowanie i wdrożenie w PSHM arkusza metadanych opisujących dane meteorologiczne w
świetle wymagań WMO. W: Metody kontroli jakości dla polskiej Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej. Cz. 7. Warszawa:
IMGW PIB 2012 s. 101-121 il. bibliogr. 22 poz.
Ser. Monografie IMGW-PIB
Biszczuk-Jakubowska Julita, Curyło Aleksander, Kois Bogumił, Zabłocki Grzegorz:
System informacyjny o słonecznym promieniowaniu UV w IMGW-PIB. Prace Instytutu Elektrotechniki 2012 R. 59 z. 255 s. 251-258
Bochenek Bogdan, Woyciechowska Jadwiga: System weryfikacji rozmytej. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu
środowiska atmosferycznego. Pod red. Michała
Ziemiańskiego i Leszka Ośródki. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 97-108 il. bibliogr. 14 poz.
Ser.: Monografie IMGW-PIB
Bogucka Magdalena: Uwarunkowania cyrkulacyjne koncentracji ozonu w warstwie przyziemnej w rejonach monitoringu tła zanieczyszczenia atmosfery w Polsce. W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec:
Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012 s. 265-274 il. bibliogr. 9 poz. Prace Wydziału Nauk o Ziemi
Uniwersytetu Śląskiego nr 74
Brzóska Barbara, Jaczewski Adam: Wskaźniki termiczne w różnych skalach czasowych
w świetle scenariuszy zmian klimatu. W: Rola
cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu.
Sosnowiec: Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012
Pracownicy IMGW-PIB
czcionką
zostali wyróżnieni pogrubioną
s. 409-418 il. bibliogr. 3 poz. Prace Wydziału
Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 74
6.
Czernecki Bartosz: Wyznaczanie szorstkości
aerodynamicznej modeli meteorologicznych
w skali lokalnej. W: Przestrzeń w badaniach
geograficznych. Pr. zbior. pod red. Krzysztofa
Fortuniaka, Joanny Jędruszkiewicz, Mariusza
Zielińskiego. Łódź: Wydaw. UŁ 2012 s. 112-119
ISBN 978-83-7525-666-6
7.
Czernecki Bartosz, Miętus Mirosław: Porównanie stosowanych klasyfikacji termicznych na
przykładzie wybranych regionów Polski. Przegląd Geofizyczny 2011 [druk 2012] R. 56 z. 3-4
s. 201-233
8.
Danowska Beata, Woroń Jerzy: Dopływ
zanieczyszczeń chemicznych z atmosfery. W:
Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 161-167 il.
9.
Danowska Beata, Woroń Jerzy: Zanieczyszczenia chemiczne atmosfery nadmorskiej. W:
Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 144-150 il.
10.
Danowska Beata, Woroń Jerzy: Zanieczyszczenia chemiczne atmosfery nadmorskiej. W:
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 165-171 il.
11.
Danowska Beata, Woroń Jerzy: Zanieczyszczenia chemiczne atmosfery nadmorskiej. W:
Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 165-171 il.
12.
Dołęga Elżbieta, Lorenc Halina: Ryzyko
występowania gołoledzi w Polsce. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski
żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju.
Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 98-119 il. bibliogr. 12 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
applications on thermal conditions in urban areas. W: Proceedings 2012 EUMETSAT Meteorological Satellite Conference, Sopot, Poland, 3-7
September 2012. Darmstadt: EUMETSAT
2012, 8 s. il. bibliogr. 17 poz. EUMETSAT P.60
19.
Jabłońska Katarzyna, Piech Łukasz: The
influence of atmospheric circulation on the start
of phenological dawn of spring in Poland.
W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu
klimatu. Sosnowiec: Wydz. Nauk o Ziemi UŚl.
2012 s. 139-147 Prace Wydziału Nauk o Ziemi
Uniwersytetu Śląskiego nr 74
13.
Duniec Grzegorz, Mazur Andrzej: Tests of
TILES/MOSAIC parametrisation in COSMO
model. COSMO Newsletter 2012 nr 12 s. 8-19
il. bibliogr. 18 poz.
20.
Jakusik Ewa: Zasoby energii wiatru w Polsce w
różnych scenariuszach klimatycznych. Biuletyn
informacyjny. Dobry klimat dla powiatów. Wiatr
2012 nr 7/20 s. 3-7
14.
Filipiak Janusz: Systemy Zarządzania Jakością dla narodowych służb meteorologicznych
w koncepcji WMO – stan i zamierzenia. W: Metody kontroli jakości dla polskiej Państwowej
Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej. Cz. 7.
Warszawa: IMGW PIB 2012 s. 83-100 il. bibliogr. 12 poz. Ser. Monografie IMGW-PIB
21.
Jakusik Ewa, Wójcik Robert: Zmiany opadów
atmosferycznych i poziomu morza w latach
2011-2030 – co nas czeka? Biuletyn informacyjny: Dobry klimat dla powiatów. Woda 2012
nr 6/20 s. 3-8
Jatczak Katarzyna: Sezonowa ocena zagrożeń
zdrowia publicznego na postawie reakcji naturalnych wskaźników roślinnych. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski
żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju.
Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 218-229 il. bibliogr. 6 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
15.
Filipiak Janusz, Biernacik Dawid, Wójcik
Robert, Miętus Mirosław: Scenariusze zmian
warunków termicznych w Polsce w skali XXI
wieku w oparciu o model downscalingu statystyczno-empirycznego. W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec:
Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012 s. 419-434 il. bibliogr. 8 poz. Prace Wydziału Nauk o Ziemi
Uniwersytetu Śląskiego nr 74
16.
Godłowska Jolanta, Kaszowski Wiesław,
Hajto Monika J., Tomaszewska A. Monika:
Wpływ sposobu przygotowania meteorologicznych danych wejściowych w systemie FAPPS
na jakość pola wiatru i głębokości mieszania.
Konsekwencje dla prognozy PM10. W: Ochrona
powietrza w teorii i praktyce. T. 2. Pod red. Jana Konieczyńskiego. Zabrze: IPIŚ PAN 2012 s.
75-88
17.
18.
Hajto Monika J., Godłowska Jolanta, Kaszowski Wiesław, Tomaszewska A. Monika:
System prognozowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza FAPPS – założenia,
możliwości, rozwój. W: Ochrona powietrza w
teorii i praktyce. T. 2. Pod red. Jana Konieczyńskiego. Zabrze: IPIŚ PAN 2012 s. 89-96
Hajto Monika J., Walawender Jakub P.,
Struzik Piotr: Comparison of NOAA/AVHRR
and LANDSAT/TM data in terms of research
22.
23.
Jurczyk Anna, Szturc Jan, Ośródka
Katarzyna: Convective cell identification using
multi-source data. W: Weather Radar and Hydrology. Ed. by Robert J. Moore, Steven J.
Cole, Anthony J. Illingworth. Wallingford, Oxfordshire: IAHS Press 2012 s. 360-366 IAHS
Publications nr 351
24.
Kaszowski Wiesław, Ściężor Tomasz, Kubala
Marek: Wpływ warstw hamujących w atmosferze na sztuczną poświatę niebieską. W: Ochrona powietrza w teorii i praktyce. T. 2. Pod red.
Jana Konieczyńskiego. Zabrze: IPIŚ PAN 2012
s. 111-118
25.
Klejnowski Krzysztof, Ośródka Leszek, Krajny
Ewa, Rogula-Kozłowska Wioletta, Błaszczak
Barbara, Błaszczyk Jadwiga, Krasa Andrzej,
Rogula-Kopiec Patrycja, Wojtylak Marek:
Frakcja drobnych cząstek aerozolu atmosferycznego – możliwości monitorowania, ocena
zagrożeń na podstawie badań eksperymentalnych. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko,
gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki
i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki,
praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu środowiska atmosferycznego. Pod red. Michała Ziemiańskiego i Leszka
Ośródki. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 171223 il. bibliogr. 85 poz. Ser.: Monografie IMGWPIB
26.
27.
28.
29.
30.
Klejnowski Krzysztof, Rogula-Kozłowska Wioletta, Błaszczak Barbara, Ośródka Leszek,
Krajny Ewa: Problemy zanieczyszczeń powietrza. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko,
gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i
sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki,
praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu środowiska atmosferycznego. Pod red. Michała Ziemiańskiego i Leszka
Ośródki. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 111124 il. bibliogr. 24 poz. Ser.: Monografie IMGWPIB
Kołkowska Katarzyna, Lorenc Halina: Ryzyko
występowania gradu w Polsce. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski
żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju.
Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 80-97 il. bibliogr. 9 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
Konca-Kędzierska Krystyna: Metoda definiowania obiektów opisujących intensywność i lokalizację w polach opadu. W: Rola cyrkulacji
atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec:
Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012 s. 443-452 Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 74
Kosierb Ryszard, Tiukało Andrzej: System
prognozowania i ostrzegania przed niebezpiecznymi
zjawiskami
pogodowymi.
W: Konferencja Dolny Śląsk: Woda a środowisko – doświadczenia, perspektywy, Wrocław,
10-11 lipca 2012 r. Materiały Konferencyjne.
Wrocław: Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu 2012 s. 7-16
Krajny Ewa, Ośródka Leszek, Klejnowski
Krzysztof, Rogula-Kozłowska Wioletta: Wybrane elementy oceny jakości powietrza..
W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego).
T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu środowiska atmosferycznego. Pod
red. Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 133-146 il. bibliogr. 18 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
31.
Krajny Ewa, Ośródka Leszek, Wojtylak
Marek: Meteorologiczne uwarunkowania stężeń
zanieczyszczeń powietrza na obszarze pogranicza polsko-czeskiego w rejonie Śląska i Moraw. W: Ochrona powietrza w teorii i praktyce.
T. 2. Pod red. Jana Konieczyńskiego. Zabrze:
IPIŚ PAN 2012 s. 135-152 il. bibliogr. 3 poz.
32.
Limanówka Danuta, Biernacik Dawid, Czernecki Bartosz, Farat Ryszard, Filipiak Janusz, Kasprowicz Tomasz, Pyrc Robert,
Urban Grzegorz, Wójcik Robert: Zmiany i
zmienność klimatu od połowy XX w. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i
na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 7-33 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
33.
Limanówka Danuta, Kilar Piotr, Pyrc Robert:
Badanie skuteczności działania metody przyrostów dopuszczalnych przy kontroli jakości danych meteorologicznych. W: Metody kontroli jakości dla polskiej Państwowej Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej. Cz. 7. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 68-82 il. bibliogr. 7 poz. Ser.
Monografie IMGW-PIB
34.
Lityńska Zenobia, Schmalwieser Alois W., Bais
Alkiviadis, Ettler Karel, Gröbner Julian, Köpke
Peter, Krzyścin Janusz, den Outer Peter, Verdebo ut Jean, Zipoli Gaetano, BiszczukJakubowska Julita: UV radiation and life.
COST Action 726 – Final Report. Luxembourg:
Publications Office of the European Union
2012, 54 s. il. bibliogr. 18 poz.
35.
Lorenc Halina: Maksymalne prędkości wiatru w
Polsce. Warszawa: IMGW-PIB 2012, 100 s. il.
36.
Lorenc Halina: Struktura maksymalnych prędkości wiatru w Polsce. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski żywiołowe a
bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red.
Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
33-59 il. bibliogr. 21 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
37.
38.
Lorenc Halina, Cebulak Elżbieta, Głowicki
Bronisław, Kowalewski Michał: Struktura występowania intensywnych opadów deszczu powodujących zagrożenie dla społeczeństwa,
środowiska i gospodarki Polski. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski
żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju.
Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 7-32 il. bibliogr. 8 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
Lorenc Halina, Myszura Anna: Ryzyko występowania mgieł w Polsce. W: Wpływ zmian klimatu
na
środowisko,
gospodarkę
i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich
ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3.
Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 60-79 il. bibliogr. 14 poz.
Ser.: Monografie IMGW-PIB
39.
Marosz Michał: Typy cyrkulacji atmosferycznej
w środkowej troposferze regionu atlantyckoeuropejskiego i ich związek z dolnotroposferycznymi charakterystykami przepływu powietrza nad Europą Środkową. W: Rola cyrkulacji
atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec:
Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012 s. 333-343 il. bibliogr. 13 poz. Prace Wydziału Nauk o Ziemi
Uniwersytetu Śląskiego nr 74
40.
Marosz Michał, Jakusik Ewa, Miętus Mirosław: Wybrane aspekty modelowania zależności między regionalnym polem barycznym
a temperaturą powietrza na polskim wybrzeżu
Morza Bałtyckiego z wykorzystaniem narzędzi
statystyczno-empirycznego downscalingu. W:
Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec: Wydz. Nauk o Ziemi UŚl.
2012 s. 75-87 il. bibliogr. 20 poz. Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 74
41.
Marosz Michał, Jakusik Ewa, Wójcik Robert,
Biernacik Dawid, Pilarski Michał: Warunki
meteorologiczne. W: Bałtyk Południowy w 2011
roku. Charakterystyka wybranych elementów
środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 1634 il.
42.
Marosz Michał, Miętus Mirosław: Opis lokalnych aspektów cyrkulacji atmosferycznej za
pomocą wektora wiatru geostroficznego.
W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu
klimatu. Sosnowiec: Wydz. Nauk o Ziemi UŚl.
2012 s. 89-100 Prace Wydziału Nauk o Ziemi
Uniwersytetu Śląskiego nr 74
43.
Mazur Andrzej, Interewicz Witold, Linkowska
Joanna, Drzewiecki Piotr, Lazanowicz Marek, Duniec Grzegorz: System analizy danych
z modeli numerycznych oraz system asymilacji i
analizy danych. W: Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2. Zmiany klimatu a
monitoring i prognozowanie stanu środowiska
atmosferycznego. Pod red. Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 67-85 il. bibliogr. 14 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
44.
Miętus Mirosław, Biernacik Dawid, Czernecki
Bartosz, Filipiak Janusz, Marosz Michał,
Owczarek Małgorzata, Pilarski Michał, Wójcik Robert: Statystyczno-empiryczne projekcje
wybranych elementów klimatu Polski na lata
2011-2030. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 34-92 il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
45.
Miszuk Bartłomiej, Otop Irena, Owczarek
Małgorzata: Warunki bioklimatyczne Sudetów
jako czynnik kształtujący potencjał rekreacyjny
Sudetów. Przegląd Geograficzny 2012 T. 84 nr
3 s. 437-446 bibliogr. 11 poz.
46.
Ośródka Katarzyna, Szturc Jan, Jurczyk
Anna: Chain of data quality algorithms for 3-D
single-polarization radar reflectivity (RADVOLQC system). Meteorological Applications 2012,
17 s. il. bibliogr. 29 poz. DOI: 10.1002/met.1323
47.
Ośródka Katarzyna, Szturc Jan, Jurczyk
Anna: Impact of quality control of 3-D radar re-
flectivity data on surface precipitation estimation. W: Weather Radar and Hydrology. Ed. by
Robert J. Moore, Steven J. Cole, Anthony J.
Illingworth. Wallingford, Oxfordshire: IAHS
Press 2012 s. 207-212 IAHS Publications
nr 351
48.
49.
Ośródka Leszek, Krajny Ewa, Klejnowski
Krzysztof, Rogula-Kozłowska Wioletta: Wpływ
zanieczyszczeń powietrza na jakość życia –
ocena zagrożeń i możliwości ograniczenia skutków. Propozycja działań adaptacyjnych. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2.
Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie
stanu środowiska atmosferycznego. Pod red.
Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 224-231 il. bibliogr.
13 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
Ośrodka Leszek, Krajny Ewa, Trapp Wojciech, Paciorek Małgorzata, Pawlas Andrzej:
Ocena wpływu emisji pyłu zawieszonego
z obszaru przemysłowego Dąbrowy Górniczej
na jakość powietrza na pograniczu polskoczeskim. W: Ochrona powietrza w teorii
i praktyce. T. 2. Pod red. Jana Konieczyńskiego. Zabrze: IPIŚ PAN 2012 s. 221-234 il. bibliogr. 17 poz.
50.
Ośródka Leszek, Krajny Ewa, Wojtylak
Marek: Charakterystyka warunków meteorologicznych województwa śląskiego w 2011 roku
na tle wielolecia. W: Stan środowiska w województwie śląskim w 2011 roku. Katowice: WIOŚ
2012 s. 57-61 il. Biblioteka Monitoringu Środowiska
51.
Ośródka Leszek, Wojtylak Marek, Krajny
Ewa, Klejnowski Krzysztof: Pogoda chemiczna
a meteorologia. W: Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej
i planowania gospodarczego). T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu środowiska atmosferycznego. Pod red. Michała
Ziemiańskiego i Leszka Ośródki. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 147-170 il. bibliogr. 20 poz.
Ser.: Monografie IMGW-PIB
52.
Otop Irena, Miszuk Bartłomiej: Zróżnicowanie
temperatury powietrza w warunkach rzeźby
Parku
Narodowego
Gór
Stołowych.
W: Geoekologiczne warunki środowiska przyrodniczego Parku Narodowego Gór Stołowych.
Pr. zbior. pod red.: Tadeusz Chodak, Cezary
Kabała, Jarosław Kaszubkiewicz, Piotr Migoń,
Jurand Wojewoda. Wrocław: Wydaw. WIND
2011 [druk 2012] s. 183-193 bibliogr. 8 poz
ISBN 978-83-922330-4-6
53.
Otop Irena, Słomska Alina, Kolanek
Agnieszka, Miszuk Bartłomiej, Dancewicz
Andrzej: Charakterystyka zagrożeń meteorologicznych na Dolnym Śląsku w projekcie Civ
Pro, Interreg IVC. W: Katastrofy naturalne i cywilizacyjne. Dylematy współczesnego bezpieczeństwa. Pod red. Mariana Żuber. Wrocław:
Wyż. Szk. Ofic. Wojsk Ląd. im. gen. T. Kościuszki 2011 [druk w 2012] s. 259-270 bibliogr.
12 poz.
54.
Owczarek Małgorzata: Warunki bioklimatyczne
na Wybrzeżu i Pomorzu w drugiej połowie XX
wieku. Warszawa: IMGW-PIB 2012, 163 s. il.
bibliogr. s. 154-161 Materiały Badawcze Ser.:
Meteorologia – 44
55.
Owczarek Małgorzata: Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na występowanie termicznych fal
ciepła i fal chłodu w Polsce, 1966-2008 (Rezultaty Projektu KLIMAT). W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec:
Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012 s. 219-234 Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 74
56.
Owczarek Małgorzata, Jakusik Ewa, Pilarski
Michał, Wójcik Robert, Biernacik Dawid: Warunki meteorologiczne. W: Bałtyk Południowy w
2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 14-34 il.
57.
Pilarski Michał, Biernacik Dawid, Wójcik
Robert, Jakusik Ewa, Owczarek Małgorzata,
Miętus Mirosław: Warunki meteorologiczne. W:
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 14-34 il.
58.
Pilarski Michał, Jakusik Ewa, Marosz Michał,
Owczarek Małgorzata, Miętus Mirosław: Zastosowanie metody statystycznego downscalingu do analizy prędkości wiatru na polskich sta-
cjach brzegowych. Przegląd Geofizyczny 2012
R. 57 z. 1 s. 59-71 il. bibliogr. 8 poz.
59.
60.
61.
62.
Rosa Bogdan, Parishani Hossein, Ayala
Orlando, Wang Lian-Ping, Grabowski Wojciech
W.: High-resolution simulation of turbulent collision of cloud droplets. W: Parallel Processing
and Applied Mathematics. 9th International
Conference, PPAM 2011, Torun, Poland, September 11-14, 2011. Revised Selected Papers,
P. II. Eds Roman Wyrzykowski, Jack Dongarra,
Konrad Karczewski, Jerzy Waśniewski. Berlin
Heidelberg: Springer-Verlag 2012 s. 401-410
bibliogr. 20 poz. Lecture Notes in Computer
Science Vol. 7204
Różdżyński Kazimierz: Program kształcenia
ustawicznego pracowników Państwowej Służby
Hydrologiczno-Meteorologicznej.
W: Metody
kontroli jakości dla polskiej Państwowej Służby
Hydrologiczno-Meteorologicznej. Cz. 7. Warszawa: IMGW PIB 2012 s. 122-128 Ser. Monografie IMGW-PIB
Różdżyński Kazimierz, Szafrańska Dorota:
Ocena stabilności charakterystyk urządzeń termo- i higrometrycznych w automatycznych stacjach meteorologicznych PSHM. W: Metody
kontroli jakości dla polskiej Państwowej Służby
Hydrologiczno-Meteorologicznej. Cz. 7. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 5-67 il. bibliogr. 11
poz. Ser. Monografie IMGW-PIB
Struzik Piotr, Łapeta Bożena, Iwański Rafał,
Pajek Monika, Serafin-Rek Danuta: Dane z
satelitów meteorologicznych w prognozowaniu i
monitorowaniu groźnych zjawisk pogodowych.
W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego).
T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu środowiska atmosferycznego. Pod
red. Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 38-66 il. bibliogr.
32 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
63.
Struzik Piotr, Pajek Monika, Struzik Mateusz:
Snow cover monitoring from space for use in
hydrological modeling. W: 2012 EUMETSAT
Meteorological Satellite Conference, Sopot, Poland, 3-7 September 2012. Darmstadt: EUMETSAT 2012, 8 s. il. bibliogr. 7 poz. EUMETSAT P.60
64.
Szczęch-Gajewska Małgorzata, Kolonko
Marcin, Jerczyński Marek: System numerycz-
nego prognozowania wysokiej rozdzielczości.
W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego).
T. 2. Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie stanu środowiska atmosferycznego. Pod
red. Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 86-96 il. bibliogr.
9 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
65.
Szturc Jan, Ośródka Katarzyna, Jurczyk
Anna: Quality control algorithms applied on
weather radar reflectivity data. W: Doppler Radar Observations – Weather Radar, Wind Profiler, Ionospheric Radar, and Other Advanced
Applications. Eds. Joan Bech and Jorge Luis
Chau. Rijeka: InTech 2012 s. 289-306 il. bibliogr. 55 poz.
66.
Ściężor Tomasz, Kubala Marek, Kaszowski
Wiesław: Light pollution of the mountain areas
in Poland. Archives of Environmental Protection
2012 Vol. 38 nr 4 s.59-69 il. bibliogr. 27 poz.
67.
Tuszyńska Irena, Dziewit Zdzisław, Rychlewski Paweł, Szturc Jan, Jurczyk Anna,
Ośródka Katarzyna, Gajda Wojciech, Lewandowski Rafał: Możliwości i znaczenie produktów generowanych przez systemy teledetekcji naziemnej w zakresie interpretacji aktualnego stanu atmosfery. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2. Zmiany klimatu a
monitoring i prognozowanie stanu środowiska
atmosferycznego. Pod red. Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 13-37 il. bibliogr. 19 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
68.
Ustrnul Zbigniew, Czekierda Danuta: Kryteria
ilościowe wskaźników cyrkulacyjnych dla potrzeb wypracowania odpowiednich scenariuszy
przewidywanego zjawiska ekstremalnego. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3.
Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 315-327 il. bibliogr. 52 poz.
Ser.: Monografie IMGW-PIB
69.
Ustrnul Zbigniew2, Wypych Agnieszka, Czekierda Danuta: Rola cyrkulacji atmosferycznej
w kształtowaniu wieloletniej zmienności warunków biometeorologicznych w zachodniej części
Karpat Polskich. W: Rola cyrkulacji atmosfery w
kształtowaniu klimatu. Sosnowiec: Wydz. Nauk
o Ziemi UŚl. 2012 s. 373-384 Prace Wydziału
Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 74
70.
Ustrnul Zbigniew, Wypych Agnieszka,
Kosowski Marek: Extreme temperatures and
precipitation in Poland – an evaluation attempt.
Meteorologische Zeitschrift 2012 Vol. 21 nr 1 s.
37-47
71.
Walawender Jakub P.: Temperatura powierzchni Krakowa i okolic. W: Kalejdoskop
GIS. Red. A. Kalinowska-Szymczak. T. 1. Warszawa: ESRI Polska Sp. z o.o. 2012 s. 36-37
ISBN: 978-83927725-1-4
72.
Walawender Jakub P., Hajto Monika J.,
Iwaniuk Piotr: A new ArcGIS toolset for automated mapping of land surface temperature
with the use of LANDSAT satellite data. W:
2012 IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium (IGARSS), Proceedings, 22-27 July 2012, Munich, Germany. Munich: IEEE 2012 s. 4371-4374, WEP.P.258, doi:
10.1109/IGARSS.2012.6350405. ISBN: 978-14673-1160-1; E-ISBN: 978-1-4673-1158-8
73.
Wereski Sylwester, Wereski Sławomir: Metody
wyznaczania stanów parności na podstawie
danych meteorologicznych z Leska (19812010). Przegląd Geofizyczny 2012 R. 57 z. 2 s.
223-232 il. bibliogr. 12 poz.
74.
Wibig Joanna, Brzóska Barbara, Curyło
Aleksander, Jaczewski Adam, KoncaKędzierska Krystyna, Liszewska Małgorzata,
Pianko-Kluczyńska Krystyna: Dynamiczne
scenariusze zmian klimatu dla Polski na lata
2011-2030. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 93-123 il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
75.
2
Woyciechowska Jadwiga: Relacje między
cyrkulacją atmosferyczną i temperaturą powie-
Pracownicy IMGW-PIB z afiliacją spoza IMGW
trza na półkuli północnej. W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu klimatu. Sosnowiec:
Wydz. Nauk o Ziemi UŚl. 2012 s. 195-210 Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 74
76.
Wójcik Damian K., Kurowski Marcin J., Rosa
Bogdan, Ziemiański Michał Z.: A study on parallel performance of the EULAG F90/95 code.
W: Parallel Processing and Applied Mathematics. 9th International Conference, PPAM 2011,
Torun, Poland, September 11-14, 2011. Revised Selected Papers, P. II. Eds Roman
Wyrzykowski, Jack Dongarra, Konrad Karczewski, Jerzy Waśniewski. Berlin Heidelberg:
Springer-Verlag 2012 s. 419-428 bibliogr. 12
poz. Lecture Notes in Computer Science Vol.
7204
77.
Wójcik Robert, Jakusik Ewa, Owczarek
Małgorzata, Biernacik Dawid, Pilarski Michał:
Warunki meteorologiczne. W: Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych
elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 15-35 il.
78.
Wójcik Robert, Miętus Mirosław: Rola cyrkulacji atmosferycznej w kształtowaniu długookresowych zmian temperatury powietrza w Polsce.
W: Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu
klimatu. Sosnowiec: Wydz. Nauk o Ziemi UŚl.
2012 s. 385-398 il. bibliogr. 13 poz. Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr
74
79.
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). Pr.
zbior. Warszawa: IMGW-PIB 2012, 240 s. il.
80.
Wypych Agnieszka, Czekierda Danuta: Rola
cyrkulacji atmosferycznej w kształtowaniu warunków higrycznych w dorzeczu górnej Wisły.
Woda Środowisko Obszary Wiejskie 2012 T. 12
z. 2 (38) s. 351-364
81.
Wypych Agnieszka, Henek Ewelina: Wykorzystanie GIS w badaniu zróżnicowania klimatycznego bilansu wodnego w Polsce. Przegląd Geofizyczny 2012 R. 57 z. 2 s. 233-244 il. bibliogr.
20 poz.
82.
Zieliński Mariusz, Czernecki Bartosz, Jędruszkiewicz Joanna: Zmienność przestrzenna pokrywy śnieżnej w Polsce zimą 2010/2011 na
podstawie teledetekcji satelitarnej i obserwacji
naziemnych. W: Przestrzeń w badaniach geograficznych. Pr. zbior. pod red. Krzysztofa Fortuniaka, Joanny Jędruszkiewicz, Mariusza Zie-
lińskiego. Łódź: Wydaw. UŁ 2012 s. 120-127,
ISBN 978-83-7525-666-6
Hydrologia i oceanologia
83.
Adamowski Jan, Chan Hiu Fung, Prasher S. O.,
Ozga-Zieliński Bogdan, Sliusarieva Anna:
Comparison of multiple linear and nonlinear regression, autoregressive integrated moving average, artificial neural network, and wavelet artificial neural network methods for urban water
demand forecasting in Montreal, Canada. Water
Resources Research 2012 Vol. 48 nr 1,
W01528, doi:10.1029/2010WR009945, s. 1-14
il. bibliogr. 71 poz.
84.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Bogusz Anna,
Chudzik Bartosz, Garncarz-Wilk Barbara,
Lejcuś Iwona, Malicka Jolanta, Mordalska
Halina, Pasiecznik Anna, Tokarczyk Tamara:
Warunki hydrologiczne Gór Stołowych. W:
Geoekologiczne warunki środowiska przyrodniczego Parku Narodowego Gór Stołowych. Pr.
zbior. pod red.: Tadeusz Chodak, Cezary Kabała, Jarosław Kaszubkiewicz, Piotr Migoń, Jurand Wojewoda. Wrocław: Wydaw. WIND 2011
[druk 2012] s. 169-182, ISBN 978-83-922330-46
85.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Lejcuś Iwona:
Charakterystyka hydromorfologiczne ważniejszych cieków Parku Narodowego Gór Stołowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 2011 [druk
2012] z. 564 s. 25-37 il.bibliogr.19 poz.
86.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Kryza Joanna,
Lejcuś Iwona, Zdralewicz Iwona: Development of groundwater monitoring for anthropogenic transformed areas. W: SHARP Manual
Good Practices and Adaptations. Saving and
protecting water resources for future generations. Graz: WATERPOOL Competence Network GmbH 2012 s. 82-86 + CD – 11 s. ISBN
978-88-89402-43-6
87.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Kryza Joanna,
Lejcuś Iwona, Zdralewicz Iwona: Quantifying
groundwater/surface water interaction. W:
SHARP Manual Good Practices and Adaptations. Saving and protecting water resources for
future generations. Graz: WATERPOOL Competence Network GmbH 2012 s. 32-33 + CD –
6 s. ISBN 978-88-89402-43-6
88.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Kryza Joanna,
Lejcuś Iwona, Zdralewicz Iwona: Systematic
monitoring of groundwater and surface water
(mining closure). W: SHARP Manual Good
Practices and Adaptations. Saving and protecting water resources for future generations.
Graz: WATERPOOL Competence Network
GmbH 2012 s. 30-31+ CD – 7 s. ISBN 978-8889402-43-6
89.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Kryza Joanna,
Lejcuś Iwona, Zdralewicz Iwona, Barbieri Stefano, Volpe Valentino, Venerus Sonja: Groundwater modelling development and verification.
W: SHARP Manual Good Practices and Adaptations. Saving and protecting water resources
for future generations. Graz: WATERPOOL
Competence Network GmbH 2012 s. 79-82 +
CD – 8 s. ISBN 978-88-89402-43-6
90.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Kryza Joanna,
Lejcuś Iwona, Zdralewicz Iwona, Barbieri
Stefano, Volpe Valentino, Venerus Sonja: Use
of DSS for strategies of groundwater resources
management. W: SHARP Manual Good Practices and Adaptations. Saving and protecting
water resources for future generations. Graz:
WATERPOOL Competence Network GmbH
2012 s. 76-78 + CD – 9 s. CD ISBN 978-8889402-43-6
91.
Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Kryza Joanna,
Lejcuś Iwona, Zdralewicz Iwona, Pekakis
Pantelis, Bartzopoulou Penelope: Transboundary issues. W: SHARP Manual Good Practices
and Adaptations. Saving and protecting water
resources for future generations. Graz: WATERPOOL Competence Network GmbH 2012
s. 72-76 + CD – 9 s. ISBN 978-88-89402-43-6
92.
Brzeska Paulina, Saniewski Michał: Fitobentos. W: Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Mirosław Miętus, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 115125 il.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
Brzeska Paulina, Saniewski Michał: Fitobentos. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 120-128 il.
Brzozowska Anna, Rodziewicz Mirosława:
Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO). W:
Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 128-139 il.
Brzozowska Anna, Rodziewicz Mirosława:
Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO). W:
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 148-160 il.
Brzozowska Anna, Rodziewicz Mirosława:
Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO). W:
Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 148-160 il.
Burakowska Barbara, Drgas Natalia, Lewandowski Łukasz, Łysiak-Pastuszak Elżbieta:
Natlenienie wód. W: Bałtyk Południowy w 2011
roku. Charakterystyka wybranych elementów
środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 7276 il.
Chmal Tomasz, Bajkiewicz-Grabowska Elżbieta, Ostrowski Janusz: Nutrient inputs to Sławskie Lake from its tributaries. W: Antropogenic
and Natural Transformations of Lakes. Vol. 6.
Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak, Beata
Grzonka. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 35-44 il.
bibliogr. 19 poz.
Ciupak Maurycy: Systemy prognozowania i
ostrzegania o groźnych zjawiskach hydrometeorologicznych w wybranych krajach na
kontynentach amerykańskich. Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego 2012 R. 6 s. 139-161 il. bibliogr. 17 poz.
100. Ciupak Maurycy, Rokiciński Krzysztof: Analiza
okresowych zmian poziomu morza w profilach
wodowskazowych w świetle możliwości wyko-
rzystania portów Świnoujście i Sassnitz. Logistyka 2011 [druk 2012] nr 5 16 s. il. bibliogr. 8
poz.
101. Ciupak Maurycy, Rokiciński Krzysztof: 2wymiarowa analiza wezbrań sztormowych w
profilu wodowskazowym Świnoujście w aspekcie efektywności pracy portu. Logistyka 2011
[druk 2012] nr 5 s. 474-480 il. bibliogr.15 poz.
102. Ciupak Maurycy, Rokiciński Krzysztof: Zastosowanie metody kopuli do dwuwymiarowej analizy wezbrań sztormowych w profilach wodowskazowych Świnoujście i Kołobrzeg. Zesz.
Nauk. AMW 2011 [druk 2012] R. 52 nr 4 s. 1534 il. bibliogr. 17 poz.
103. Dąbrowski Mieczysław: The role of Great
Masurian Lake system in alimentation of Wisła
and Pregoła rivers. W: Anthropogenic and Natural Transformations of Lakes. Vol. 6. Eds: Artur
Grześkowiak, Bogumił Nowak, Beata Grzonka
Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 67-76 ISBN 97883-61102-70-0
104. Drgas Natalia, Lewandowski Łukasz, Pestka
Barbara, Łysiak-Pastuszak Elżbieta: Natlenienie wód. W: Bałtyk Południowy w 2010 roku.
Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 69-77 il.
105. Dubiński Maciej, Kraśniewski Wojciech:
Fitoplankton. Struktura gatunkowa, biomasa i liczebność. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku.
Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa:
IMGW-PIB
2012
s. 103-110 il.
106. Grześkowiak Artur, Nowak Bogumił, Nowak
Dominik: Możliwości retencji wód jeziora Lednica i jego zlewni. Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski 2012 z. 18 (20) s. 117-130 il.
bibliogr. 15 poz.
107. Ilnicki Piotr, Farat Ryszard, Górecki Krzysztof,
Lewandowski Piotr: Mit stepowienia Wielkopolski w świetle wieloletnich badań obiegu wody.
Poznań: Wydaw. Uniw. Przyrod. w Poznaniu
2012, 398 s. il. bibliogr. 500 poz.
108. Ilnicki Piotr, Farat Ryszard, Górecki Krzysztof,
Lewandowski Piotr: Wielkopolska nie stepowieje. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie 2012
R. 55 nr 4 (435) s. 152-158 il. bibliogr. 43 poz.
109. Jakusik Ewa, Czernecki Bartosz, Marosz
Michał, Pilarski Michał, Miętus Mirosław:
Zmiany wysokości falowania na Bałtyku Południowym w XXI wieku. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku
Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 216-232
il. bibliogr. 18 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
110. Jakusik Ewa, Wójcik Robert, Pilarski Michał,
Biernacik Dawid, Miętus Mirosław: Poziom
morza w polskiej strefie brzegowej – stan obecny i spodziewane zmiany w przyszłości. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1.
Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny
Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 146-169 il. bibliogr. 11 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
111. Kamińska Magdalena: Operational activity of
IMWM-NIR. News from BOOS 2012 Vol. 1 s.
10-11 il.
112. Kamińska Magdalena: Zasolenie wody. W:
Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 51-60 il.
113. Kamińska Magdalena: Zasolenie wody. W:
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 57-66 il.
114. Kamińska Magdalena: Zasolenie wody. W:
Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 58-69 il.
115. Kamińska Magdalena: Zasolenie wody. W:
Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta Ły-
siak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 62-72 il.
116. Kamińska Magdalena, Krzymiński Włodzimierz: Długookresowe zmiany struktury termohalinowej Bałtyku jako czynnik stymulujący jego
produktywność. W: Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku
Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 251-262
il. bibliogr. 17 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
117. Kamińska Magdalena, Popiołek Aleksandra:
Temperatura wody. W: Bałtyk Południowy w
2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa
Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 48-59 il.
118. Karzyński Maciej, Fiema Anna, Nodzyński
Tomasz, Drzewiecki Piotr: Lawiny śnieżne jako katastrofy naturalne na obszarze gór polskich, na przykładzie Tatr. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski żywiołowe a
bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red.
Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
176-193 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
119. Kowalska Beata, Kubicka Anna: Modele
matematyczne w prognozowaniu zmian poziomów morza. W: Hydrotechnika XIV’2012, Sympozjum ogólnokrajowe, Materiały, Ustroń 22-24
maja 2012. Katowice: Śl. Rada NOT FSNT
2012 s. 275-288
120. Kowalska Beata, Sztobryn Marzenna, Mykita
Monika, Krzysztofik Katarzyna, Kańska Alicja: Ocena bezpośredniego zagrożenia powodzią obszarów przybrzeżnych przy uwzględnieniu oddziaływania morza i zmian klimatycznych
(na przykładzie obszaru pilotażowego w Karwi).
W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego).
T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w
Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGW-
PIB 2012 s. 233-250 il. bibliogr. 18 poz. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 97-103 il.
121. Kowalska Beata, Sztobryn Marzenna, Parda
Rafał: Zastosowanie metody SPRC dla wybranych przekrojów Półwyspu Helskiego. Inżynieria
Morska i Geotechnika 2012 R. 33 nr 6 s. 684690
127. Krzymiński Włodzimierz: Prądy. W: Bałtyk
Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław
Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW PIB 2012 s. 35-42 il.
122. Kowalska Beata, Sztobryn Marzenna, Stanisławczyk Ida, Letkiewicz Beata, Kańska Alicja, Krzysztofik Katarzyna: Ocena długoterminowych zmian występowania charakterystycznych poziomów morza wzdłuż polskiego
wybrzeża. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 170-188 il. bibliogr. 12 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
123. Kraśniewski Wojciech: Makrobezkręgowce
bentosowe. W: Bałtyk Południowy w 2010 roku.
Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW PIB 2012 s. 133-135 il.
124. Kraśniewski Wojciech: Makrobezkręgowce
bentosowe. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku.
Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012 s. 128-131
il.
125. Kraśniewski Wojciech, Lewandowski Michał,
Łysiak-Pastuszak Elżbieta: Wpływ zmian klimatycznych na strukturę przestrzenną i czasową zakwitów glonów. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku
Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 263-282
il. bibliogr. 41 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
126. Kraśniewski Wojciech, Łysiak-Pastuszak
Elżbieta: Fitoplankton. Chlorofil-a. W: Bałtyk
Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara
Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta Łysiak-
128. Krzymiński Włodzimierz: Prądy. W: Bałtyk
Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław
Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW PIB 2012 s. 35-48 il.
129. Krzymiński Włodzimierz: Prądy. W: Bałtyk
Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara
Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012
s. 36-48 il.
130. Krzymiński Włodzimierz, das Neves Sergio:
Prądy. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012 s. 40-48 il.
131. Kuchar Leszek, Iwański Sławomir, Jelonek
Leszek, Szalińska Wiwiana: Modelling flow
changes in potential climate change conditions
– an example of the Kaczawa basin. Studia
Geotechnica et Mechanica 2012 Vol. 34 nr 2 s.
51-62
132. Kuchar Leszek, Iwański Sławomir, Jelonek
Leszek, Szalińska Wiwiana: Modelowanie
przepływów w rzece Kaczawa w perspektywie
lat 2030 i 2050 (półrocze letnie). WodaŚrodowiska-Obszary Wiejskie 2012 T. 12 z. 2
(38) s.143-157
133. Lendzion Jacek: Doświadczenia projektu EcoRegion – Ewolucja metodyki planowania przestrzennego i jego doskonalenia przez monitoring i dobre praktyki rozwoju zrównoważonego
regionu Morza Bałtyckiego. W: Planowanie
przestrzenne w rozwoju zrównoważonym. Inspiracje projektu EcoRegion. Cz. 1. Red. Ewa Toczyska. Gdańsk: Wydaw. UGd. 2012 s. 157-167
134. Lendzion Jacek: Dobre praktyki – identyfikacja i
możliwości upowszechnienia. W: Planowanie
przestrzenne w rozwoju zrównoważonym. Dobre praktyki w projekcie EcoRegion. Cz. 2. Red.
Ewa Toczyska, Przemysław Michalak, Jacek
Lendzion. Gdańsk: Wydaw. UGd. 2012 s. 7-11
135. Lewandowski Łukasz, Drgas Natalia, ŁysiakPastuszak Elżbieta: Substancje biogenne. W:
Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 78-100 il.
136. Lewandowski Łukasz, Drgas Natalia, ŁysiakPastuszak Elżbieta: Zmienność stężeń substancji biogennych. W: Bałtyk Południowy w
2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa
Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 76-96 il.
137. Liana Ewa, Karska Lidia: Chemizm opadów
atmosferycznych w województwie dolnośląskim
w 2011 roku. W: Raport o stanie środowiska w
województwie dolnośląskim w 2011 roku. Wrocław: Insp. OŚ 2012 s. 36-42 il. bibliogr. 3 poz.
Biblioteka Monitoringu Środowiska
138. Liana Ewa, Pobudejski Michał: Monitoring
chemizmu opadów atmosferycznych i ocena
depozycji zanieczyszczeń do podłoża. Raport o
stanie środowiska województwa warmińskomazurskiego w 2011 roku. Olsztyn: Insp. OŚ
2012 s. 53-62 il. bibliogr. 3 poz. Biblioteka Monitoringu Środowiska
139. Liana Ewa, Pobudejski Michał, Bożek Anna:
Monitoring chemizmu opadów atmosferycznych
i ocena depozycji zanieczyszczeń do podłoża w
województwie śląskim w roku 2011. W: Stan
środowiska w województwie śląskim w 2011 roku. Katowice: WIOŚ 2012 s. 52-57 il. bibliogr. 3
poz. Biblioteka Monitoringu Środowiska
140. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Bartoszewicz
Maria, Bradtke Katarzyna, Darecki Mirosław,
Drgas Natalia, Kowalczuk Piotr, Kraśniewski
Wojciech, Krężel Adam, Krzymiński Włodzimierz, Lewandowski Łukasz, Mazur-Marzec
Hanna, Piliczewski Bogusz, Sagan Sławomir,
Sutryk Katarzyna, Witek Barbara: A study of
episodic events in the Baltic Sea – combined in
situ and satellite observations. Oceanologia
2012 nr 54 (2) s. 121-141 il. bibliogr. 44 poz.
141. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Błeńska Magdalena, Brzeska Paulina, Bubak Iwona, Burakowska Barbara, Osowiecki Andrzej, Michałek
Monika, Śliwińska Anna, Zalewska Tamara:
Challenges and merits of Marine Strategy
Framework Directive implementation in the
Polish sector of the Baltic Sea – environmental
status assessment linking multiple indicators
and pressures. W: ICES Annual Science Conference, Bergen, Norway, 17-21 September
2012. ICES CM Documents 2012. Copenhagen: ICES 2012 Session G:05 s. 3 [s. 1-12 il.
bibliogr. 12 poz.] ISBN 978-87-7482-110-6, ICES – International Council for the Exploration of
the Sea
142. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Drgas Natalia,
Lewandowski Łukasz: Natlenienie wód. W:
Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 61-70 il.
143. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Drgas Natalia,
Lewandowski Łukasz: Natlenienie wód. W:
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 66-73 il.
144. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Drgas Natalia,
Lewandowski Łukasz: Substancje biogenne.
W: Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 70-87 il.
145. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Drgas Natalia,
Lewandowski Łukasz: Zmienność stężeń substancji biogennych. W: Bałtyk Południowy w
2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 74-94 il.
146. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech: Fitoplankton. W: Bałtyk Południowy
w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska,
Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 88-99 il.
147. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech: Fitoplankton. W: Bałtyk Południowy
w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska,
Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 95-105 il.
Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 100-108 il.
148. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech: Fitoplankton. W: Bałtyk Południowy
w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 101-114
il.
155. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Piątkowska
Zdzisława: Mezozooplankton. W: Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław
Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 105-114 il.
149. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech, Koszuta Violetta: Mezozooplankton. W: Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Tamara Zalewska, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 114-121 il.
156. Marcinkowski Michał: Pokrycie terenu dorzecza Wisły. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą
hydrotechniczną w świetle prognozowanych
zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 254-261 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
150. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech, Koszuta Violetta: Mezozooplankton. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 110-120 il.
151. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech, Saniewski Michał: Ocena stanu
środowiska morskiego. W: Bałtyk Południowy w
2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012
s. 132-142 il.
152. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech, Saniewski Michał: Ocena stanu
środowiska morskiego. W: Bałtyk Południowy w
2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012 s. 135-143 il.
153. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski
Wojciech, Saniewski Michał: Ocena stanu eutrofizacji środowiska morskiego. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW PIB 2012 s. 131-138 il.
154. Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Piątkowska
Zdzisława: Mezozooplankton. W: Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław
157. Marcinkowski Michał, Jaworski Witold,
Winter Jan, Chudy Łukasz: Powodzie i susze.
W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego).
T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w
świetle prognozowanych zmian klimatycznych.
Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza
Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
273-285 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
158. Marcinkowski Michał, Winter Jan: Charakterystyka hydrologiczna. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone
gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 244-253 il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
159. Mazur-Marzec Hanna, Sutryk Katarzyna, Kobos
Justyna, Hebel Agnieszka, Hohlfeld Natalia,
Błaszczyk Agata, Toruńska Anna, Kaczkowska
Monika J., Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kraśniewski Wojciech, Jasser Iwona: Occurrence
of cyanobacteria and cyanotoxin in the Sou-
thern Baltic Proper. Filamentous cyanobacteria
versus single-celled picocyanobacteria. Hydrobiologia 2012 s. 1-18 il. bibliogr. 67 poz. [DOI
10.1007/s10750-012-1278-7]
ka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 48-56 il.
160. Nowicka Barabara, Nadolna Anna: Shore
zone functionality (Case study – Lake
Charzykowskie). W: Anthropogenic and Natural
Transformations of Lakes. Vol. 6. Eds: Artur
Grześkowiak, Bogumił Nowak, Beata Grzonka
Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 115-124 il. bibliogr.
8 poz.
166. Piliczewski Bogusz, Kamińska Magdalena:
Temperatura wody. W: Bałtyk Południowy w
2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 48-58 il.
161. Olszewska Anna, Rodziewicz Mirosława,
Kopicka Marta: Trwałe zanieczyszczenia organiczne (TZO). W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik,
Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 144-158
il.
162. Osowiecki Andrzej, Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Kruk-Dowgiałło Lidia, Błeńska Magdalena,
Brzeska Paulina, Kraśniewski Wojciech, Lewandowski Łukasz, Krzymiński Włodzimierz:
Development of tools for ecological quality assessment in the Polish marine areas according
to the Water Framework Directive. Part IV –
Preliminary assessment. Oceanological and
Hydrobiological Studies 2012 Vol. 41 Issue 3 s.
1-10 il. bibliogr. 40 poz.
163. Ostrowski Janusz, Czarnecka Halina, Głowacka Barbara, Krupa-Marchlewska Jolanta,
Zaniewska Monika, Sasim Marianna, Moskwiński Tadeusz, Dobrowolski Andrzej:
Nagłe powodzie lokalne (flash flood) w Polsce i
skala ich zagrożeń. W: Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski żywiołowe a
bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red.
Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
123-149 il. bibliogr. 18 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
164. Piliczewski Bogusz: Temperatura wody. W:
Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 42-51 il.
165. Piliczewski Bogusz: Temperatura wody. W:
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterysty-
167. Przygrodzki Paweł, Letkiewicz Beata, Mykita
Monika: Wpływ zmian klimatycznych na zasięg
ekstremalnych wezbrań sztormowych w strefie
brzegowej Zatoki Gdańskiej. Inżynieria Morska i
Geotechnika 2012 nr 5 s. 585-592 il. bibliogr. 12
poz.
168. Radziejewska Teresa, Wawrzyniak-Wydrowska
Brygida, Piątkowska Zdzisława: Makrobezkręgowce bentosowe. W: Bałtyk Południowy w
2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012
s. 117-121 il.
169. Rösler Alfred, Chmal Mariusz, Chmal Tomasz: Evapotranspiration from a reed bed as
example of oasis effect. W: Anthropogenic and
Natural Transformations of Lakes. Vol. 6. Eds:
Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak, Beata
Grzonka Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 131-135 il.
bibliogr. 13 poz. ISBN 978-83-61102-70-0
170. Saniewska Dominika, Saniewski Michał:
Fitobentos. W: Bałtyk Południowy w 2008 roku.
Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 108117 il.
171. Saniewski Michał: Fitobentos. W: Bałtyk
Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara
Zalewska, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 121-133 il.
172. Schmelzer Natalija, Sztobryn Marzenna,
Holfort Jürgen, Przygrodzki Paweł: Climatological Ice Atlas for the Western and Southern Baltic Sea (1961-2010). Digital supplement: Comparison of ice conditions in the 30-year periods
1961-1990, 1971-2000 and 1981-2010. Hamburg, Rostok: Bundesamt für Seeschifffahrt und
Hydrographie 2012, 88 s., BSH nr 2338, ISBN
978-3-86987-278-0
173. Stanisławczyk Ida: Zlodzenie. W: Bałtyk
Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara
Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 59-62 il.
174. Stepnowski Rafał, Marcinkowski Michał:
Odpływ jednostkowy ze zlewni różnicowych dorzecza Wisły. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą
hydrotechniczną w świetle prognozowanych
zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 291-298 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
179. Sztobryn Marzenna, Wójcik Robert, Miętus
Mirosław: Występowanie zlodzenia na Bałtyku –
stan obecny i spodziewane zmiany
w przyszłości. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1. Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 189-215 il. bibliogr. 32 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
180. Tokarczyk Tamara: Classification of low flow
and hydrological drought for a river basin. Acta
Geophysica 2012, 18 s. il. bibliogr. 28 poz. DOI:
10.2478/s11600-012-0082-0
175. Szalińska Wiwiana, Otop Irena: Ocena struktury czasowo-przestrzennej opadów z wykorzystaniem wybranych wskaźników do identyfikacji
zdarzeń ekstremalnych. Woda Środowisko Obszary Wiejskie 2012 T. 12 z. 2 (38) s. 269-282
bibliogr. 11 poz.
181. Tokarczyk Tamara, Szalińska Wiwiana, Otop
Irena: Ocena zagrożenia suszą w Polsce i prognoza jej rozwoju. W: Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski żywiołowe a
bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red.
Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
150-175 il. bibliogr. 39 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
176. Sztobryn Marzenna: Severity of sea ice in the
Southern Baltic Sea, Gulf of Finland and Gulf of
Bothnia up 21st Century. Oceanology 2012 Vol.
52 nr 6 s. 741-747 il. bibliogr. 14 poz. ISSN
0001-4370 [Okeanologiâ 2012 Vol. 52 nr 6 s.
804-810, ISSN 0030-1574]
182. Witkowski Andrzej, Kleszcz Mariusz, Błachuta
Jan, Kotusz Jan, Kusznierz Jan, Napora Karol:
Ichthyofauna of Wrocław – the Odra River, its
tributaries and the selected city reservoirs.
Fragmenta Faunistica 2012 Vol. 55 (1) s. 49-74
il. bibliogr. 110 poz.
177. Sztobryn Marzenna, Kowalska Beata, Kańska Alicja: Wezbranie sztormowe w styczniu
2012 – Zalew Szczeciński. W: Hydrotechnika
XIV’2012, Sympozjum ogólnokrajowe, Materiały, Ustroń 22-24 maja 2012. Katowice: Śl. Rada
NOT FSNT 2012 s. 183-198
183. Woroń Jerzy, Danowska Beata: Metale ciężkie. W: Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Mirosław Miętus, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 140143 il.
178. Sztobryn Marzenna, Kowalska Beata, Stanisławczyk Ida, Krzysztofik Katarzyna: Wezbrania sztormowe – geneza, tendencje i skutki
działania w strefie brzegowej Bałtyku. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3.
Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 194-217 il. bibliogr. 23 poz.
Ser.: Monografie IMGW-PIB
184. Woroń Jerzy, Danowska Beata: Metale ciężkie. W: Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Mirosław Miętus, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 160164 il.
185. Woroń Jerzy, Danowska Beata: Metale ciężkie. W: Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Tamara Zalewska, Elżbieta Łysiak-
Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 161-164 il.
ES – International Council for the Exploration of
the Sea
186. Woroń Jerzy, Danowska Beata: Metale ciężkie. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta
Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 158-160 il.
192. Zalewska Tamara, Saniewski Michał: Radionuklidy pochodzenia antropogenicznego – 137Cs
i 90Sr. W: Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Mirosław Miętus, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz
Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 143148 il.
187. Wójcik Robert, Jakusik Ewa, Kowalska
Beata, Pilarski Michał: Poziom morza. W: Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka
wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 35-40 il.
188. Zalewska Tamara: Distribution of 137Cs in
benthic plants along depth profiles in the outer
Puck Bay (Baltic Sea). Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry 2012 Vol. 293 Issue
2 s. 679-688 il. bibliogr. 38 poz.
189. Zalewska Tamara: Radionuklidy pochodzenia
antropogenicznego – 137Cs i 90Sr. W: Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław
Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 122-128 il.
190. Zalewska Tamara: Seasonal changes of 137Cs
in benthic plants from the southern Baltic Sea.
Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry 2012 Vol. 292 Issue 1 s. 211-218 il. bibliogr.
34 poz.
191. Zalewska Tamara, Danowska Beata, Woroń
Jerzy, Olszewska Anna, Szlinder-Richert Joanna: Contaminants assessment in the Polish
sector of the Baltic Sea within the Marine Strategy Framework Directive. W: ICES Annual Science Conference, Bergen, Norway, 17-21 September 2012. ICES CM Documents 2012. Copenhagen: ICES 2012 Session G:04, 11 s. il.
bibliogr. 12 poz., ISBN 978-87-7482-110-6, IC-
193. Zalewska Tamara, Saniewski Michał: Radionuklidy pochodzenia antropogenicznego – 137Cs
i 90Sr. W: Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska.
Red. Tamara Zalewska, Elżbieta ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 144-148 il.
194. Zalewska Tamara, Saniewski Michał, Śliwińska Anna: Radionuklidy pochodzenia antropogenicznego – 137Cs i 90Sr. W: Bałtyk Południowy
w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Tamara Zalewska,
Ewa Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW-PIB
2012 s. 139-144 il.
195. Zalewska Tamara, Suplińska Maria: Fish
pollution with anthropogenic 137Cs in the southern Baltic Sea. Chemosphere 2012, 7 s. il. bibliogr. 32 poz.
http://dx.doi.org/10.1016/j.chemosphere.2012.0
7.012
196. Zalewska Tamara, Suplińska Maria: Reference
organisms for assessing the impact of ionizing
radiation on the environment of the southern
Baltic Sea. Oceanological and Hydrobiological
Studies 2012 Vol. 41 Issue 4 s. 1-7 il. bibliogr.
23 poz.
197. Zawadzka-Kahlau Elżbieta: Morfodynamika
brzegów wydmowych południowego Bałtyku.
Gdańsk: Wydaw. UGd. 2012, 353 s.
Gospodarka i inżynieria wodna
198. Adynkiewicz-Piragas Mariusz, Lejcuś Iwona,
Kryza Joanna, Zdralewicz Iwona: Examples
of good practice in the management of groundwater resources. W: Issues of Landscape Conservation and Water Management in Rural Areas. Olsztyn: Univ. of Warmia and Mazury in Olsztyn 2011 [druk w 2012] s. 103-112 il. Con-
temporary Problems of Management and Environmental Protection nr 7
199. Banasiak Robert: Wykorzystanie technik GIS i
numerycznych modeli hydrodynamicznych do
oceny zagrożenia powodziowego. Infrastruktura
i Ekologia Terenów Wiejskich 2012 nr 3/III s.
123-134 bibliogr. 5 poz.
200. Barszczyńska Małgorzata, Długosz Małgorzata, Kubacka Danuta, Łudzik Anna, Madej
Paweł, Szopnicka Małgorzata: Zasoby wodne
i prognoza ich zmian. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone
gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 34-50 il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
201. Biedroń Ilona, Bedryj Marta, BogdańskaWarmuz Renata, Boroń Agnieszka, OpialGałuszka Urszula, Kubacka Danuta, Kwiecień Magdalena, Łaciak Jadwiga, Łudzik Anna: Przykłady modelowania wodnogospodarczego w wybranych zlewniach pilotowych. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4.
Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w
świetle prognozowanych zmian klimatycznych.
Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza
Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
76-89 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
202. Biedroń Ilona, Bogdańska-Warmuz Renata:
Powódź 2010 – analiza strat i szkód powodziowych w Polsce. Gospodarka Wodna 2012 R. 72
nr 4 (760) s. 147-153 il. bibliogr. 29 poz.
203. Biedroń Ilona, Walczykiewicz Tomasz: Scenariusze zmian w zasobach wodnych wynikające z możliwych zmian klimatu. W: Wpływ zmian
klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i
planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi oraz
infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red.
Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 286-290
il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
204. Bogdańska-Warmuz Renata, Rataj Celina:
Prognoza potrzeb wodnych w sektorze energetycznym w 2030 r. z uwzględnieniem progno-
zowanych zmian klimatu. Gospodarka Wodna
2012 R. 72 nr 5 (761) s. 190-194 il. bibliogr. 20
poz.
205. Bogusz Anna, Orczykowski Tomasz, Zdralewicz Maciej: Interpolacja przestrzenna koryta
rzeki na potrzeby modelowania – porównanie
metod. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 2012 nr 3/III s. 135-145 bibliogr. 6 poz.
206. Boroń Agnieszka, Kwiecień Magdalena,
Walczykiewicz Tomasz, Woźniak Łukasz: Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami – ISOK. W: Bezpieczeństwo zdrowia publicznego w zagrożeniach
środowiskowych Postępy metodologii badań,
Inowrocław, 23-24 kwietnia 2012. Red. nauk.
Jerzy Konieczny. Poznań, Łódź, Inowrocław:
Garmond Ofic. Wydaw. 2012 s. 141-142 il. bibliogr. 9. poz.
207. Czoch Katarzyna, Kulesza Krzysztof, Kwiecień Magdalena, Szopnicka Małgorzata:
Zmiany klimatu a ekosystemy wodne i z wodą
związane. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą
hydrotechniczną w świetle prognozowanych
zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 66-75 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
208. Dmitruk Urszula, Jancewicz Agnieszka,
Tomczuk Urszula, Ostojski Mieczysław: Anthropogenic pollution of bottom sediments of
Polish reservoirs. W: ICOLD 2012 Kyoto, International Symposium on Dams for a Changing
World – Need for Knowledge Transfer across
the Generations & the World, Kyoto, Japan,
June 5, 2012. Kyoto: ICOLD 2012, 6 s.
209. Dmitruk Urszula, Kloze Jerzy, Sieinski Edmund: Zamulenie polskich zbiorników retencyjnych. Diagnoza stanu i proponowane przeciwdziałania.. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany,
skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla
nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą
hydrotechniczną w świetle prognozowanych
zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warsza-
wa: IMGW-PIB 2012 s. 161-229 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
zaporowych. Ochrona Środowiska 2012 Vol. 34
nr 4 s. 29-34 il. bibliogr. 26 poz.
210. Dziemianowicz Wojciech, Mackiewicz Marta,
Zaleski Janusz: Konkurencyjność Mazowsza i
jej uwarunkowania. Warszawa: Mazowieckie
Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
2012, 44 s. il. Ser. Trendy rozwojowe Mazowsza nr 5
216. Jancewicz Agnieszka, Dojlido Jan, Dmitruk
Urszula, Tomczuk Urszula: Specjacja ołowiu
w osadach dennych zbiornika Włocławek. Gaz,
Woda i Technika Sanitarna 2012 T. 86 nr 1 s.
28-33 il. bibliogr. 6 poz.
211. Galar Roman, Korf Tomasz, Kudełko Joanna,
Mogiła Zbigniew, Poproch Aleksandra, Tutaj Jerzy, Wysocka Małgorzata, Zaleska Marta, Zaleski Janusz, Zathey Maciej: Strategia rozwoju
województwa dolnośląskiego. Red. Janusz Zaleski. Wrocław: Wroc. Agencja Rozwoju Regionalnego 2012, 130 s. il. bibliogr. 77 poz.
212. Galiniak Grzegorz, Wachowiak Grzegorz,
Wachowiak Agata: Pogórnicze wodne zbiorniki
antropogeniczne jako nowy element sieci hydrograficznej. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona
Środowiska w Górnictwie 2012 nr 1 (209) s. 815 il. bibliogr. 22 poz.
213. Gutowska-Siwiec Lidia: Systemy wczesnego
ostrzegania w ochronie ujęć wody. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi
oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle
prognozowanych zmian klimatycznych. Pod
red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
147-155 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
214. Gutowska-Siwiec Lidia: Wnioski dla zarządzania systemami zaopatrzenia w wodę – podsumowanie wyników prac. W: Wpływ zmian
klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i
planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi oraz
infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red.
Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 156-160
il. bibliogr. 19 poz. Ser.: Monografie IMGW-PIB
215. Jancewicz Agnieszka, Dmitruk Urszula,
Sośnicki Łukasz, Tomczuk Urszula, Bartczak
Agata: Wpływ zagospodarowania zlewni na jakość osadów dennych w wybranych zbiornikach
217. Kahlert Maria, Kelly Martyn, Albert Raino-Lars,
Almeida Salome F.P., Bešta Tomaš, Blanco
Saul, Coste Michel, Denys Luc, Ector Luc,
Frankova Marketa, Hlubikova Daša, Ivanov
Plamen, Kennedy Bryan, Marvan Petr, Mertens
Adrienne,
Miettinen
Juha,
PicinskaFałtynowicz Joanna, Rosebery Juliette,
Tornes Elisabet, Vilbaste Sirje, Vogel Andrea:
Identification versus counting protocols as
sources of uncertainty in diatom-based ecological status assessments. Hydrobiologia 2012
Vol. 695 Issue 1 s. 109-124 il. bibliogr. 36 poz.
218. Kaniecki Alfred, Kornaś Marika, Woźniak
Adam: Wykorzystanie wód dla potrzeb młynarskich na obszarze międzyrzecza Warty i Prosny
w XVI wieku. Przegląd Geofizyczny 2012 R. 57
z. 3-4 s. 379-391
219. Katalog przepływu i odpływu wód w wieloleciu
1971-2010 dla wybranych jednostek hydrologicznych do oceny zanieczyszczeń obszarowych i przeglądu warunków hydromorfologicznych. Pod kier. Stanisława Gawłowskiego, Mieczysława S. Ostojskiego i Wojciecha Szczepańskiego. Warszawa: IMGW-PIB 2012, 1176
s. il. [Autorzy: Gawłowski Stanisław, Ostojski
Mieczysław S., Szczepański Wojciech, Balcerzak Tomasz, Bąkowski Rafał, Błaszczyk
Bernard, Bogdanowicz Ewa, Dudek Robert,
Szczepańska-Góra Agnieszka, Góra Michał,
Gromiec Marek, Iwaniak Michał, Jarosińska
Dorota, Jarosiński Waldemar, Kurczyński
Krzysztof, Maciejewski Maciej, NasławskaMajchrzak Ewa, Majewski Wojciech, Moryc
Ewa, Musioł Jacek, Niedbała Jerzy, Pniak
Grażyna, Sieinski Edmund, Szczepańska Janina, Wajda Beata, Walczykiewicz Tomasz,
Winter Jan, Zaleski Janusz, Ozga-Zieliński
Bogdan – 29 aut., w tym 23 z IMGW]
220. Kaźmierczak Bartosz, Kotowski Andrzej, Dancewicz Andrzej: Weryfikacja metod wymiarowania kanalizacji deszczowej za pomocą modelu hydrodynamicznego (SWMM) w warunkach
wrocławskich. Ochrona Środowiska 2012 Vol.
34 nr 2 s. 25-31 il. bibliogr. 19 poz.
221. Konieczny Roman, Maciejewski Maciej,
Siudak Małgorzata, Walczykiewicz Tomasz:
Wnioski dla koncepcji adaptacyjnego zarządzania zasobami wodnymi. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone
gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 90-96 il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
222. Konieczny Roman, Madej Paweł, Siudak
Małgorzata, Walczykiewicz Tomasz, Bogdańska-Warmuz Renata: Scenariusze rozwoju
społeczno-gospodarczego i scenariusze wodne.
W: Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego).
T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w
świetle prognozowanych zmian klimatycznych.
Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza
Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
17-33 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
223. Konieczny Roman, Siudak Małgorzata,
Bogdańska-Warmuz Renata, Madej Paweł,
Walczykiewicz Tomasz: Opracowanie systemu zapobiegania i sposoby ograniczania skutków powodzi oraz zasad funkcjonowania systemu ostrzeżeń. W: Wpływ zmian klimatu na
środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3. Klęski żywiołowe a
bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red.
Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
281-303 bibliogr. 32 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
224. Kosierb Ryszard: Inwestycje zrealizowane po
powodzi 1997 przez RZGW we Wrocławiu. W:
15 lat po powodzi na Dolnym Śląsku. Monografia pod red. Jerzego Soboty. Wrocław: Wydz.
Inż. Kształt. Środ. i Geod. Uniw. Przyrod. we
Wrocławiu 2012 s. 38-47
225. Kosik Anna: Downstream erosion – Włocławek
dam – characteristics of the process. W: 24th
Congress on Large Dams, Kyoto, Japan, June
6-8, 2012. Kyoto: ICOLD 2012 Q94 s. 131-141
il. bibliogr. 10 poz.
226. Kosik Anna, Kloze Jerzy, Wita Andrzej: Study
of sedimentation of reservoirs in Poland. W:
ICOLD 2012 Kyoto, International Symposium
on Dams for a Changing World – Need for
Knowledge Transfer across the Generations &
the World, Kyoto, Japan, June 5, 2012. Kyoto:
ICOLD 2012 s. 2-13 - 2-18 il. bibliogr. 5 poz.
227. Kosik Anna, Leszczyński Wojciech,
Mroziński Jerzy, Wita Andrzej: Bed and banks
changes evaluation of water reservoirs.
W: XXXIII. Přehradni Dny, 19-21 června 2012,
Seč-Ustupky, Česká republika. Sbornik
přispěvků svazek 2. Hradec Králové: Povodí
Labe 2012 s. 29-36 il. bibliogr. 3 poz.
228. Kosik Anna, Winter Jan, Wita Andrzej: Zamulanie zbiorników retencyjnych w Polsce. W: Hydrotechnika XIV’2012, Sympozjum ogólnokrajowe, Materiały, Ustroń 22-24 maja 2012. Katowice: Śl. Rada NOT FSNT 2012 s. 11-24 il. bibliogr. 15 poz.
229. Kudełko Joanna, Mogiła Zbigniew, Zaleski
Janusz: Leaders and outliers in the race of regions EU cohesion policy in Poland in the light
of macroeconomic modelling. W: Territorial cohesion policy in Poland – issues in impact assessment. Ed. Tadeusz Markowski, Maciej Turała. Warsaw: PAN 2012 s. 43-63 il. bibliogr. 21
poz. Studia Regionalia Vol. 33
230. Kundzewicz Zbigniew W., Dobrowolski Andrzej,
Lorenc Halina, Niedźwiedź Tadeusz, Pińskwar
Iwona, Kowalczak Piotr: Floods in Poland. W:
Changes in flood risk in Europe. Edited by
Zbigniew W. Kundzewicz. Wallingford, Oxfordshire: IAHS Press 2012 s. 319-334 il. bibliogr.
23 poz. IAHS Special Publication 10
231. Kwiecień Magdalena, Łaciak Jadwiga, Maciejewski Maciej, Walczykiewicz Tomasz:
Kierunki wykorzystania wyników prac. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4.
Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w
świetle prognozowanych zmian klimatycznych.
Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza
Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
97-103 il. bibliogr. 59 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
232. Maciejewski Maciej: Źródła zagrożeń o charakterze synergicznym (naturalno-technicznym)
w Polsce, ich geneza i skutki. W: Wpływ zmian
klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i
planowania gospodarczego). T. 3. Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod
red. Haliny Lorenc. Warszawa: IMGW-PIB 2012
s. 304-314 il. bibliogr. 10 poz. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
233. Madej Paweł: Ryzyko powodziowe. Miesięcznik
Ubezpieczeniowy 2012 T. 9 nr 9 s. 30-31 il. bibliogr. 20. poz.
234. Madej Paweł, Walczykiewicz Tomasz: Metodyka prac przyjęta w zadaniu. W: Wpływ zmian
klimatu
na
środowisko,
gospodarkę
i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich
ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4.
Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w
świetle prognozowanych zmian klimatycznych.
Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza
Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
12-16 Ser.: Monografie IMGW-PIB
235. Majewski Wojciech: Następny stopień na
dolnej Wiśle: szansa, zagrożenie czy konieczność. Gospodarka Wodna 2012 R. 72 nr 10
(766) s. 405-413 il. bibliogr. 16 poz.
240. Ostojski Mieczysław S., Niedbała Jerzy,
Orlińska Paulina, Wilk Paweł, Wróbel Joanna, Kidd Richard A.: Water availability in reference to water needs in Poland: The importance
of correct estimation of water resources.
Earthzine, January 9th, 2012, 7 s. il. bibliogr. 10
poz. http://www.earthzine.org/2012/01/09/
241. Picińska-Fałtynowicz Joanna, Błachuta Jan:
Klucz do identyfikacji organizmów fitoplanktonowych z rzek i jezior dla celów badań monitoringowych części wód powierzchniowych w Polsce. Wyd. 1. Warszawa: Insp. OŚ 2012, 188 s.
il. bibliogr. 34 poz. ISBN 978-83-61227-05-2 Biblioteka Monitoringu Środowiska
242. Rataj Celina, Walczykiewicz Tomasz, Bogdańska-Warmuz Renata, Woźniak Łukasz,
Wróbel Joanna, Zientarska Barbara: Potrzeby
wodne gospodarki i prognoza ich zmian. W:
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4.
Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w
świetle prognozowanych zmian klimatycznych.
Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza
Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
51-65 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
236. Merkel Maria: Internal erosion in embankments. W: XXXIII. Přehradni Dny, 19-21 června
2012, Seč-Ustupky, Česká republika. Sbornik
přispěvků svazek 2. Hradec Králové: Povodí
Labe 2012 s. 45-53 il. bibliogr. 15 poz.
243. Schneider Susanne C., Ławniczak Agnieszka
E., Picińska-Fałtynowicz Joanna, Szoszkiewicz Krzysztof: Do macrophytes, diatoms and
non-diatom benthic algae give redundant informations? Results from case study in Poland.
Limnologica 2012 Vol. 42 Issue 3 s. 204-211 il.
bibliogr. 43 poz.
237. Mroziński Jerzy, Leszczyński Wojciech,
Słotta Andrzej: Sedymentacja zbiornika wodnego Lubachów. W: Hydrotechnika XIV’2012,
Sympozjum ogólnokrajowe, Materiały, Ustroń
22-24 maja 2012. Katowice: Śl. Rada NOT
FSNT 2012 s. 85-94 il. bibliogr. 2 poz.
244. Siudak Małgorzata, Konieczny Roman:
Edukacja powodziowa elementem kultury bezpieczeństwa. Jak żyć ze świadomością zagrożenia. W: Edukacja dla bezpieczeństwa. Warszawa: Wydaw. Nowa Era 2012 s. 58-65 (III),
bibliogr. 3 poz.
238. Ostojski Mieczysław S.: Modelowanie procesów odprowadzania do Bałtyku związków biogennych na przykładzie azotu i fosforu ogólnego. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN 2012, 256
s. il. bibliogr. 157 poz.
245. Szczepański Jakub, Orczykowski Tomasz,
Tokarczyk Tamara: Using 3D terrestial laser
scanning (TLS) for surveying hydrotechnical
structures when preparing flood hazard maps.
Polish Journal of Environmental Studies 2012
Vol. 21 nr 5 s.1405-1412 bibliogr.11 poz.
239. Ostojski Mieczysław S., Kosierb Ryszard,
Jelonek Leszek: Katastrophales Hochwasser
im Einzugsgebiet der Lausitzer Neisse im August 2010. Wasserwirtschaft 2012 J. 102 nr 5 s.
38-43
246. Szczepański Wojciech [i in.]: Wyniki klasyfikacji i oceny jakości wód w rzekach oraz wielkości
ładunków zanieczyszczeń wprowadzane rzekami do Morza Bałtyckiego z z dorzeczy Wisły,
Odry i rzek Przymorza w latach hydrologicznych
1990-2009. W: Ochrona środowiska 2012.
Warszawa: GUS 2012 s. 201-202, 208-212 [w
tym
3
tab.,
5 rys.;
Internet
www.stat.gov.pl/gus/5840_1523_PLK_HTML.ht
m]
247. Ślesicki Marek: Wpływ zmian klimatycznych na
wybrane wskaźniki jakości wód powierzchniowych. W: Wpływ zmian klimatu na środowisko,
gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i
sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki,
praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie
zasobami wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian
klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa:
IMGW-PIB 2012 s. 116-137 il. Ser.: Monografie
IMGW-PIB
248. Ślesicki Marek, Gutowska-Siwiec Lidia,
Trandziuk Paweł: Metodyka prac. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi
oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle
prognozowanych zmian klimatycznych. Pod
red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
109-115 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
249. Tiukało Andrzej: Ecological economics for
making investment decision. W: Anthropogenic
and Natural Transformations of Lakes. Vol. 6.
Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak, Beata
Grzonka Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 137-148
250. Tokarczyk Tamara, Chudzik Bartosz, Garncarz-Wilk Barbara, Pasiecznik-Dominiak Anna, Wojczakowska Zuzanna: Wstępna ocena
ryzyka powodziowego jako element wdrażania
dyrektywy powodziowej. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 2012 nr 3/III s. 67-79 bibliogr. 5 poz.
251. Topiłko Janusz, Beata Letkiewicz, Monika
Mykita: Opracowanie mapy zagrożenia powodziowego dla Nowego Miasta Lubawskiego nad
Drwęcą na podstawie wyników modelowania
matematycznego – realizacja Dyrektywy Powodziowej. Gospodarka Wodna 2012 R. 72 nr 8
(764) s. 326-331 il. bibliogr:3 poz.
252. Trandziuk Paweł, Witowski Krzysztof: Wpływ
zmian klimatycznych na jakość wód pobieranych do zaopatrzenia ludności. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi
oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle
prognozowanych zmian klimatycznych. Pod
red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
138-146 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
253. Wachowiak Grzegorz: Wpływ zrzutów wód
kopalnianych na wielkość przepływów wody w
rzekach w początkowym okresie odwadniania
odkrywki Tomisławice KWB Konin. Górnictwo i
Geoinżynieria 2011 [druk 2012] R. 35 z. 4 s.
153-166 il. bibliogr. 12 poz.
254. Walczykiewicz Tomasz, Biedroń Ilona, Łaciak Jadwiga, Woźniak Łukasz: Infrastruktura
hydrotechniczna w dorzeczu Wisły. W: Wpływ
zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone gospodarowanie zasobami wodnymi
oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle
prognozowanych zmian klimatycznych. Pod
red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGW-PIB 2012 s.
262-272 il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
255. Walczykiewicz Tomasz, Biedroń Ilona, Łaciak Jadwiga: Ramowy system ocen oddziaływania na środowisko. W: Wpływ zmian klimatu
na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo
(zmiany, skutki i sposoby ich ograniczenia,
wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4. Zrównoważone
gospodarowanie zasobami wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza.
Warszawa: IMGW-PIB 2012 s. 299-308 il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB
256. Wilk Paweł, Orlińska Paulina, Wróbel Joanna: Odtworzenie danych chwilowych dotyczących jakości stężenia azotu i fosforu w rzece
Gąsawce w latach 2009-2011. W: Problematyka zrównoważonego rozwoju w systemach małych zlewni rzecznych. Rozwój zrównoważony
na przykładzie zlewni Noteci. Warszawa: Wyż-
sza Szkoła Środowiska 2012 s. 5-20 il. bibliogr.
8 poz.
257. Winter Jan: Powódź 1997 – tak jak pamiętam.
W: 15 lat po powodzi na Dolnym Śląsku. Monografia pod red. Jerzego Soboty. Wrocław:
Wydz. Inż. Kształt. Środ. i Geod. Uniw. Przyrod.
we Wrocławiu 2012 s. 144-147
258. Winter Jan: The importance of spatial planning
in flood prevention. W: XXXIII. Přehradni Dny,
19-21 června 2012, Seč-Ustupky, Česká republika. Sbornik přispěvků svazek 2. Hradec
Králové: Povodí Labe 2012 s. 37-44 il. bibliogr.
11 poz.
259. Winter Jan: Udział pracowników Politechniki
Wrocławskiej w działaniach przeciwpowodziowych. W: 15 lat po powodzi na Dolnym Śląsku.
Monografia pod red. Jerzego Soboty. Wrocław:
Wydz. Inż. Kształt. Środ. i Geod. Uniw. Przyrod.
we Wrocławiu 2012 s. 98-100
260. Winter Jan, Kosik Anna: Environment friendly
techniques for improved water quality and diminished sedimentation in dam reservoirs in
Poland. W: 24th Congress on Large Dams,
Kyoto, Japan, June 6-8, 2012. Kyoto: ICOLD
2012 Q92 s. 80-89 il. bibliogr. 9 poz.
261. Wita Andrzej, Sieinski Edmund, Winter Jan:
Polish vibrating wire instruments on the
Gabčikovo hydropower plant and barrage sluice
construction site. W: Odborná konferencia k 20.
Výročiu prevádzky sústavy vodnych diel
Gabčikovo – Nagymaros [Bratislava, 2425.10.2012]. Zbornik prednášok. Bratislava:
Vodohospodárska výstavba, š.p. 2012 s. 27-28
il. bibliogr. 3 poz.
262. Zaleski Janusz, Kudełko Joanna, Mogiła
Zbigniew: Rola polityki spójności po 2013 r. w
procesie konwergencji społeczno-gospodarczej
polskich regionów. W: Perspektywy rozwoju regionalnego Polski w okresie programowania po
2013 r. Cz. 2. Pod red. Anny Harańczyk. Warszawa: KPZK PAN 2012 s. 39-55 il. bibliogr. 16
poz. Studia KPZK PAN T. 140
263. Zaleski Janusz, Wita Andrzej, Kosik Anna:
Dams safety in Poland – Regulatory framework,
organization structure. W: 24th Congress on
Large Dams, Kyoto, Japan, June 6-8, 2012.
Kyoto: ICOLD 2012 Q93 s. 54-67 il. bibliogr. 8
poz.
264. Zaleski Janusz, Zięba Stanisław, Szczegielniak Czesław: Kontrolowane przerwania wałów
we Wrocławiu w trakcie katastrofalnej powodzi
1997 roku. W: 15 lat po powodzi na Dolnym
Śląsku. Monografia pod red. Jerzego Soboty.
Wrocław: Wydz. Inż. Kształt. Środ. i Geod.
Uniw. Przyrod. we Wrocławiu 2012 s. 73-84 bibliogr. 4 poz.
Różne
265. Badowski Andrzej, Czarnecka Halina, Głowacka Barbara: Andrzej Dobrowolski 19382012. Gospodarka Wodna 2012 R. 72 nr 7
(763) s. 304-305
266. Grzonka Beata, Grześkowiak Artur: Międzynarodowa Konferencja Limnologiczna Polskiego
Towarzystwa Limnologicznego z cyklu „Natural
and Anthropogenic Transformations of Lakes”,
Łagów Lubuski, 19-21 września 2012 r. Gospodarka Wodna 2012 R. 72 nr 11 (767) s. 483
267. Harasimowicz Agnieszka: Żeglarski niezbędnik meteo. Kraków: IMGW-PIB 2012, 20 s.
268. Lendzion Jacek: Doświadczenia projektu EcoRegion – Ewolucja metodyki planowania przestrzennego i jego doskonalenia przez monitoring i dobre praktyki. W: Planowanie prze-
strzenne w rozwoju zrównoważonym. Inspiracje
projektu EcoRegion. Cz. 1. Red. Ewa Toczyska.
Gdańsk: Wydaw. UGd. 2012 s. 157-167
269. Lendzion Jacek: Dobre praktyki – identyfikacja i
możliwości upowszechnienia. W: Planowanie
przestrzenne w rozwoju zrównoważonym. Dobre praktyki w projekcie EcoRegion. Cz. 2. Red.
Ewa Toczyska, Przemysław Michalak, Jacek
Lendzion. Gdańsk: Wydaw. UGd. 2012 s. 7-11
270. Majewski Wojciech: Światowy Dzień Wody
2012. Gospodarka Wodna 2012 R. 72 nr 3
(759) s. 97-100
271. Zbiorniki wodne w Polsce. Rec. Wojciech
Majewski. Gospodarka Wodna 2012 R. 72 nr 5
(761) s. 220
Streszczenia, postery, prezentacje
272. Bedryj Marta, Grześkowiak Artur, Nowak
Bogumił, Żak Joanna: Simplified methodology
of verification of heavily modified artificial lakes
on selected examples. W: Natural and Anthropogenic Transformations of Lakes. Conference
materials. [International Limnological Conference, 19-21 September 2012 – Łagów Lubuski
(Poland)]. Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił
Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 18-19
273. Burakowska Barbara, Danowska Beata,
Krzymiński Włodzimierz, Łysiak-Pastuszak
Elżbieta, Neves Sérgio, Olszewska Anna,
Śliwińska Anna, Woroń Jerzy, Zalewska Tamara: Ramowa Dyrektywa Wodna ws. Strategii
Morskiej UE – nowe narzędzie oceny stanu i
ochrony środowiska morskiego. W: Sympozjum
Geograficzne, Współczesne zagadnienia, problemy i wyzwania w badaniach geograficznych,
Gdańsk 23-24.03.2012. Abstrakty uczestników.
Gdańsk: UGd. 2012, 1 s.
274. Chmal Tomasz, Bajkiewicz-Grabowska Elżbieta, Ostrowski Janusz: Nutrient inputs to Sławskie Lake from its tributaries. W: Natural and
Anthropogenic Transformations of Lakes. Conference materials. [International Limnological
Conference, 19-21 September 2012 – Łagów
Lubuski (Poland)]. Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 2425
275. Dąbrowski Mieczysław: The role of Great
Masurian Lake system in alimentation of Wisła
and Pregoła rivers. W: Natural and Anthropogenic Transformations of Lakes. Conference
materials. [International Limnological Conference, 19-21 September 2012 – Łagów Lubuski
(Poland)]. Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił
Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 35
276. Hajto Monika J., Walawender Jakub P.,
Struzik Piotr: Spatio-temporal changes of land
surface temperature in Krakow (Poland) determined using NOAA/AVHRR data. W: ICUC 8 –
8th International Conference on Urban Climate,
6-10 August 2012, Dublin, Ireland. 2012, 4 s. il.
bibliogr. 7 poz.
277. Kornaś Marika, Marszelewski Włodzimierz:
Dammed lakes in the Wielkopolska voivodeship
according to The Board of Land Improvement
and Water Devices of Wielkopolska Voivodeship in Poznań. W: Natural and Anthropogenic
Transformations of Lakes. Conference materials. [International Limnological Conference, 1921 September 2012 – Łagów Lubuski (Poland)].
Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 52-53
278. Krajny Ewa, Ośródka Leszek, Wojtylak Marek:
Attempt to identify the contribution of stratospheric ozone episodes in the ground layer of
the atmosphere. W: Quadrennial Ozone Symposium 2012, Toronto, Canada, 27-31 August
2012. Abstracts. Toronto: International Ozone
Commission, Canadian Meteorological and
Oceanographic Society 2012 Session: 4Eb.1
Abstract ID:6067
279. Łyp Michał, Nadachowski Jan: Wykorzystanie
trójwymiarowego przetwarzania danych geodezyjnych i LIDAR na potrzeby modelowania hydrodynamicznego w projekcie ISOK. W: X Konferencja ESRI „Wspólna przestrzeń – Jeden
GIS”, 23-25 września 2012 Kraków: IMGW-PIB
2012
[prezentacja
38
s.
http://konferencja.esri.pl/materia%C5%82ykonferencyjne]
280. Łysiak-Pastuszak Elżbieta i in.: Wyzwania i
korzyści związane z wdrożeniem Ramowej Dyrektywy ws. Strategii Morskiej UE w polskich
obszarach morskich – ocena stanu środowiska
łącząca wskaźniki i presje. W: Jubileuszowa X
Konferencja „Chemia, Geochemia i Ochrona
Środowiska Morskiego”, Sopot, 18 X 2012. Materiały konferencyjne. Sopot: Inst. Oceanologii
PAN, KBM PAN 2012 s. 10
281. Marszelewski Włodzimierz, Kornaś Marika:
Dammed lakes – present state of knowledge
and research requirements. W: Natural and Anthropogenic Transformations of Lakes. Conference materials. [International Limnological Conference, 19-21 September 2012 – Łagów Lubuski (Poland)]. Eds: Artur Grześkowiak,
Bogumił Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012
s. 63-65
282. Michelson Daniel, Koistinen Jarmo, Peltonen
Tuomas, Szturc Jan, Rasmussen Michael R.:
Advanced weather radar networking with BALTRAD+. W: ERAD 2012 – 7th European Conference on Radar in Meteorology and Hydrology, Toulouse, France, 24-29 June 2012. Toulouse: Météo-France 2012 (CD – prezentacja
6 s.)
283. Nowak Bogumił: The causes of Gopło Lake
flood in winter 2011. W: Natural and Anthropogenic Transformations of Lakes. Conference
materials. [International Limnological Conference, 19-21 September 2012 – Łagów Lubuski
(Poland)]. Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił
Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 69-70 bibliogr. 1 poz.
284. Nowak Bogumił, Grześkowiak Artur, Nowak
Dominik: Water resources of Lednica Lake and
its catchment. W: Natural and Anthropogenic
Transformations of Lakes. Conference materials. [International Limnological Conference, 1921 September 2012 – Łagów Lubuski (Poland)].
Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 73-75 bibliogr. 1 poz.
285. Nowicka Barbara, Glinska Marta: Impact of
climate change on water balance of a large
flow-through lake. W: IMPACT International
Conference on Managing Protected Areas under Climate Change, Book of Abstracts, 24-26
September 2012, Dresden/Germany. Dresden:
Leibniz Institute of Ecological Urban and Regional Development 2012 s. 36-37
286. Nowicka Barbara, Nadolna Anna: Shore zone
functionality – Lake Charzykowskie case study.
W: Natural and Anthropogenic Transformations
of Lakes. Conference materials. [International
Limnological Conference, 19-21 September
2012 – Łagów Lubuski (Poland)]. Eds: Artur
Grześkowiak, Bogumił Nowak. Poznań: IMGWPIB 2012 s. 76-78
287. Rosa Bogdan, Aliseda Alberto, Bateson Colin,
Ayala Orlando, Parishani Hossein, Wang LianPing: Numerical and experimental investigation
of cloud droplet collision-coalescence. Geophysical Research Abstracts 2012 Vol. 14,
AS1.5, EGU2012-8253, 1 s., 9th European Geosciences Union General Assembly, 2227.04.2012, Vienna, Austria
288. Rosa Bogdan, Kurowski Marcin, Wójcik
Damian, Ziemiański Michał Z.: Towards NWP
with the anelastic nonhydrostatic model EULAG
– mountain flows. Geophysical Research Abstracts 2012 Vol. 14, AS1.2, EGU2012-10645, 1
s., 9th European Geosciences Union General
Assembly, 22-27.04.2012, Vienna, Austria
289. Rösler Alfred, Chmal Mariusz, Chmal Tomasz: Evapotranspiration from a reed bed as
example of oasis effect. W: Natural and Anthro-
pogenic Transformations of Lakes. Conference
materials. [International Limnological Conference, 19-21 September 2012 – Łagów Lubuski
(Poland)]. Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił
Nowak. Poznań: IMGW-PIB 2012 s. 84-87 il.
bibliogr. 10 poz.
290. Starosta Katarzyna, Linkowska Joanna,
Mazur Andrzej: Local wind conditions in Poland. Geophysical Research Abstracts 2012
Vol. 14 s. 2756 EGU2012-2756, EGU General
Assembly 2012, 22-27 April 2012, Vienna, Austria
291. Szturc Jan, Michelson Daniel, Koistinen Jarmo,
Haase Gunther, Peura Markus, Gill Rashpal,
Sørensen Martin B., Ośródka Katarzyna,
Jurczyk Anna: 2012. Data quality in the BALTRAD+ Project. W: ERAD 2012 – 7th European
Conference on Radar in Meteorology and Hydrology, Toulouse, France, 24-29 June 2012.
Toulouse: Météo-France 2012 (CD – prezentacja 6 s.)
292. Zalewska Tamara, Danowska Beata, Woroń
Jerzy, Olszewska Anna, Szlinder-Richert Joanna Ocena skażenia środowiska południowego Bałtyku substancjami zanieczyszczającymi –
wdrożenie Ramowej Dyrektywy ws. Strategii
Morskiej UE w polskich obszarach morskich. W:
Jubileuszowa X Konferencja „Chemia, Geochemia i Ochrona Środowiska Morskiego”, Sopot, 18 X 2012. Sopot: Inst. Oceanologii PAN,
KBM PAN 2012 s. 11
293. Zalewska Tamara, Suplińska Maria: 137Cs as
core indicator of the Baltic Sea marine ecosystem health. W: ICES Annual Science Conference, Bergen, Norway, 17-21 September 2012.
W: ICES CM Documents 2012. Copenhagen:
ICES 2012 Session G:22, 1 s. poster, ICES –
International Council for the Exploration of the
Sea
294. Żak Joanna, Brand Lisa, Grześkowiak Artur,
Jarmuszkiewicz Krystian: ClearWater PMPC
system for the prediction, monitoring, prevention and control of algae based on ultrasound
technology. W: Natural and Anthropogenic
Transformations of Lakes. Conference materials. [International Limnological Conference, 1921 September 2012 – Łagów Lubuski (Poland)].
Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak. Poznań:
IMGW-PIB
2012
s.
121-122
Redakcja
1.
Anthropogenic and Natural Transformations of
Lakes. Vol. 6. Eds: Artur Grześkowiak, Bogumił Nowak, Beata Grzonka. Poznań:
IMGW-PIB 2012, 179 s. il. bibliogr. ISBN 97883-61102-70-0 [31 aut., w tym 9 z IMGW]
2.
Bałtyk Południowy w 2008 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW PIB 2012, 150 s. il. [Autorzy:
Biernacik Dawid, Brzozowska Anna, Danowska
Beata, Drgas Natalia, Jakusik Ewa, Kamińska
Magdalena, Kraśniewski Wojciech, Krzymiński
Włodzimierz, Lewandowski Łukasz, ŁysiakPastuszak Elżbieta, Owczarek Małgorzata,
Piątkowska Zdzisława, Pilarski Michał, Piliczewski Bogusz, Radziejewska Teresa, Rodziewicz Mirosława, Saniewska Dominika, Saniewski Michał, Wawrzyniak-Wydrowska Brygida, Woroń Jerzy, Wójcik Robert, Zalewska Tamara – 22 aut., w tym 18 z IMGW]
3.
Bałtyk Południowy w 2009 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red. Mirosław Miętus, Elżbieta Łysiak-Pastuszak,
Tamara Zalewska, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW PIB 2012, 171 s. il. [Autorzy:
Biernacik Dawid, Brzeska Paulina, Brzozowska
Anna, Danowska Beata, Drgas Natalia, Jakusik
Ewa, Kamińska Magdalena, Kraśniewski Wojciech, Krzymiński Włodzimierz, Lewandowski
Łukasz, Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Miętus Mirosław, Osowiecki Andrzej, Owczarek Małgorzata, Piątkowska Zdzisława, Pilarski Michał, Piliczewski Bogusz, Radziejewska Teresa, Rodziewicz Mirosława, Saniewski Michał, Wawrzyniak-Wydrowska Brygida, Woroń Jerzy, Wójcik Robert, Zalewska Tamara – 24 aut., w tym
19 z IMGW]
4.
Bałtyk Południowy w 2010 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara
Zalewska,
Elżbieta
ŁysiakPastuszak, Włodzimierz Krzymiński. Warszawa: IMGW PIB 2012, 171 s. il. [Autorzy:
Biernacik Dawid, Brzozowska Anna, Danowska
Beata, Drgas Natalia, Jakusik Ewa, Kamińska
Magdalena, Koszuta Violetta, Kraśniewski Wojciech, Krzymiński Włodzimierz, Lewandowski
Łukasz, Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Owczarek
Małgorzata, Pestka Barbara, Pilarski Michał, Pi-
liczewski Bogusz, Rodziewicz Mirosława, Saniewski Michał, Woroń Jerzy, Wójcik Robert,
Zalewska Tamara – 20 aut., w tym 18 z IMGW]
5.
Bałtyk Południowy w 2011 roku. Charakterystyka wybranych elementów środowiska. Red.
Tamara Zalewska, Ewa Jakusik, Elżbieta Łysiak-Pastuszak, Włodzimierz Krzymiński.
Warszawa: IMGW PIB 2012, 167 s. il. [Autorzy:
Biernacik Dawid, Brzeska Paulina, Burakowska
Barbara, Danowska Beata, Drgas Natalia, Dubiński Maciej, Jakusik Ewa, Kamińska Magdalena, Kopicka Marta, Koszuta Violetta, Kowalska Beata, Kraśniewski Wojciech, Krzymiński
Włodzimierz, Lewandowski Łukasz, ŁysiakPastuszak Elżbieta, Marosz Michał, das Neves
Sergio, Olszewska Anna, Pilarski Michał, Popiołek Aleksandra, Rodziewicz Mirosława, Saniewski Michał, Stanisławczyk Ida, Śliwińska Anna,
Woroń Jerzy, Wójcik Robert, Zalewska Tamara
– 27 aut. z IMGW, w tym 24 z IMGW]
6.
Galar Roman, Korf Tomasz, Kudełko Joanna,
Mogiła Zbigniew, Poproch Aleksandra, Tutaj Jerzy, Wysocka Małgorzata, Zaleska Marta, Zaleski Janusz, Zathey Maciej: Strategia rozwoju
województwa dolnośląskiego. Red. Janusz Zaleski. Wrocław: Wroc. Agencja Rozwoju Regionalnego 2012, 130 s. il. bibliogr. 77 poz.
7.
Katalog przepływu i odpływu wód w wieloleciu
1971-2010 dla wybranych jednostek hydrologicznych do oceny zanieczyszczeń obszarowych i przeglądu warunków hydromorfologicznych. Pod kier. Stanisława Gawłowskiego, Mieczysława S. Ostojskiego i Wojciecha Szczepańskiego. Warszawa: IMGW-PIB 2012, 1176
s. il. [Autorzy: Stanisław Gawłowski, Mieczysław
S. Ostojski, Wojciech Szczepański, Balcerzak
Tomasz, Bąkowski Rafał, Błaszczyk Bernard,
Bogdanowicz Ewa, Dudek Robert, Szczepańska-Góra Agnieszka, Góra Michał, Gromiec Marek, Iwaniak Michał, Jarosińska Dorota, Jarosiński Waldemar, Kurczyński Krzysztof, Maciejewski Maciej, Nasławska-Majchrzak Ewa, Majewski Wojciech, Moryc Ewa, Musioł Jacek,
Niedbała Jerzy, Pniak Grażyna, Sieinski Edmund, Szczepańska Janina, Wajda Beata, Walczykiewicz Tomasz, Winter Jan, Zaleski Janusz, Ozga-Zieliński Bogdan – 29 aut., w tym
23 z IMGW]
8.
Natural and Anthropogenic Transformations of
Lakes. Conference materials. [International
Limnological Conference, 19-21 September
2012 – Łagów Lubuski (Poland)]. Eds: Artur
Grześkowiak, Bogumił Nowak. Poznań:
IMGW-PIB 2012, 125 s. (56 streszczeń referatów i posterów) [114 aut., w tym 17 z IMGW]
9.
Planowanie przestrzenne w rozwoju zrównoważonym. Dobre praktyki w projekcie EcoRegion.
Cz. 2. Red. Ewa Toczyska, Przemysław Michalak, Jacek Lendzion. Gdańsk: Wydaw. UGd.
2012, 75 s.
10.
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 1.
Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Pod red. Joanny Wibig i Ewy Jakusik. Warszawa: IMGWPIB 2012, 283 s. il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
[Autorzy: Biernacik Dawid, Brzóska Barbara,
Curyło Aleksander, Czernecki Bartosz, Farat
Ryszard, Filipiak Janusz, Jaczewski Adam, Jakusik Ewa, Kamińska Magdalena, Kańska Alicja, Kasprowicz Tomasz, Konca-Kędzierska
Krystyna, Kowalska Beata, Krasniewski Wojciech, Krzymiński Włodzimierz, Krzysztofik Katarzyna, Letkiewicz Beata, Lewandowski Michał, Limanówka Danuta, Liszewska Małgorzata, Łysiak-Pastuszak Elżbieta, Marosz Michał,
Miętus Mirosław, Mykita Monika, Owczarek
Małgorzata, Pianko-Kluczyńska Krystyna, Pilarski Michał, Pyrc Robert, Stanisławczyk Ida,
Sztobryn Marzenna, Urban Grzegorz, Wibig Joanna, Wójcik Robert – 33, w tym z IMGW 31]
11.
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 2.
Zmiany klimatu a monitoring i prognozowanie
stanu środowiska atmosferycznego. Pod red.
Michała Ziemiańskiego i Leszka Ośródki.
Warszawa: IMGW-PIB 2012, 234 s. il. Ser.:
Monografie IMGW-PIB [Autorzy: Błaszczak
Barbara, Błaszczyk Jadwiga, Bochenek Bogdan, Drzewiecki Piotr, Duniec Grzegorz, Dziewit
Zdzisław, Gajda Wojciech, Interewicz Witold,
Iwański Rafał, Jerczyński Marek, Jurczyk Anna,
Klejnowski Krzysztof, Kolonko Marcin, Krajny
Ewa, Krasa Andrzej, Lazanowicz Marek, Lewandowski Rafał, Linkowska Joanna, Łapeta
Bożena, Mazur Andrzej, Ośródka Katarzyna,
Ośródka Leszek, Pajek Monika, Rogula-Kopiec
Patrycja, Rogula-Kozłowska Wioletta, Rychlewski Paweł, Serafin-Rek Danuta, Struzik Piotr,
Szczęch-Gajewska Małgorzata, Szturc Jan,
Toczko Barbara, Tuszyńska Irena, Wojtylak Marek, Woyciechowska Jadwiga, Ziemiański Michał – 35, w tym z IMGW 29]
12.
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 3.
Klęski żywiołowe a bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Pod red. Haliny Lorenc. Warszawa:
IMGW-PIB 2012, 331 s. il. Ser.: Monografie
IMGW-PIB [Autorzy: Bogdańska-Warmuz Renata, Cebulak Elżbieta, Czarnecka Halina, Czekierda Danuta, Dobrowolski Andrzej, Dołęga
Elżbieta, Drzewiecki Piotr, Fiema Anna, Gil
Wojciech, Głowacka Barbara, Głowicki Bronisław, Jatczak Katarzyna, Kaliszewski Adam,
Karzyński Maciej, Kołkowska Katarzyna, Konieczny Roman, Kowalewski Michał, Kowalska
Beata, Kozak Małgorzata, Kozyra Jerzy, KrupaMarchlewska Jolanta, Krzysztofik Katarzyna,
Lorenc Halina, Maciejewski Maciej, Madej Paweł, Mizak Katarzyna, Moskwiński Tadeusz,
Myszura Anna, Nieróbca Anna, Nodzyński Tomasz, Ostrowski Janusz, Otop Irena, Pierzgalski Edward, Pudełko Rafał, Sasim Marianna,
Siudak Małgorzata, Stanisławczyk Ida, Stolarek
Andrzej, Szalińska Wiwiana, Szczygieł Ryszard,
Sztobryn Marzenna, Świtał Łukasz, Tokarczyk
Tamara, Tyszka Jan, Ustrnul Zbigniew, Walczykiewicz Tomasz, Walawender Jakub, Zachara Tadeusz, Zaniewska Monika – 48, w tym z
IMGW 36]
13.
Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby
ich ograniczenia, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego). T. 4.
Zrównoważone gospodarowanie zasobami
wodnymi oraz infrastrukturą hydrotechniczną
w świetle prognozowanych zmian klimatycznych. Pod red. Wojciecha Majewskiego i Tomasza Walczykiewicza. Warszawa: IMGWPIB 2012, 316 s. il. Ser.: Monografie IMGW-PIB
[Autorzy: Barszczyńska Małgorzata, Bedryj
Marta, Biedroń Ilona, Bogdańska-Warmuz Renata, Boroń Agnieszka, Chudy Łukasz, Czoch
Katarzyna, Długosz Małgorzata, Dmitruk Urszula, Gutowska-Siwiec Lidia, Jaworski Witold,
Kloze Jerzy, Konieczny Roman, Kubacka Danuta, Kulesza Krzysztof, Kwiecień Magdalena, Ła-
ciak Jadwiga, Łudzik Anna, Maciejewski Maciej,
Madej Paweł, Majewski Wojciech, Marcinkowski
Michał, Opial-Gałuszka Urszula, Rataj Celina,
Sieinski Edmund, Siudak Małgorzata, Stepnowski Rafał, Szopnicka Małgorzata, Ślesicki Ma-
rek, Trandziuk Paweł, Walczykiewicz Tomasz,
Winter Jan, Witowski Krzysztof, Woźniak Łukasz, Wróbel Joanna, Zientarska Barbara – 36
z IMGW]
8
ADCP
Skróty
akustyczny dopplerowski przepływomierz
profilujący
AEMET Hiszpański Instytut Meteorologiczny
AIRMET informacja podawana tekstem otwartym
przy użyciu obowiązujących skrótów
zawierająca zwięzły opis
zaobserwowanego i/lub przewidywanego
wystąpienia określonych, istotnych zjawisk
meteorologicznych na trasie lotu, które
mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo lotów
na małych wysokościach ( poniżej FL100)
ALADIN numeryczny meteorologiczny model
mezoskalowy (opracowywany we
współpracy międzynarodowej pod
kierunkiem Meteo France)
ATIS
służba automatycznej informacji
lotniskowej
BMPM
Biuro Meteorologicznych Prognoz Morskich
BPH
Biuro Prognoz Hydrologicznych
BPM
Biuro Prognoz Meteorologicznych
CBDH
Centralna Baza Danych Historycznych
CBPL-MBN Centralne Biuro Prognoz Lotniczych –
Meteorologiczne Biuro Nadzoru
CBPM
Centralne Biuro Prognoz Meteorologicznych
CEHM
Centrum Edukacji Meteorologicznej
i Hydrologicznej
CHMU
Czeski Instytut HydrologicznoMeteorologiczny
CNO_PSHM Centrum Nadzoru Operacyjnego PSHM
CLAP
Centralne Laboratorium Aparatury
Pomiarowej
COMBINE Zintegrowany Program Monitoringu Bałtyku
COSMO mezoskalowy model meteorologiczny
COST
Europejskie Programy Współpracy
w Dziedzinie Badań Naukowo-Technicznych
DSPO
Dział Służby Pomiarowo-Obserwacyjnej)
DWD
Deutscher Wetterdienst (Służba
Meteorologiczna Niemiec)
ECMWF Europejskie Centrum Meteorologicznych
Prognoz Średnioterminowych
EEA
Europejska Agencja Środowiska
EGAP
Program Zanieczyszczeń Atmosfery
Nadmorskiej
EIG
EIONET
EMEP
Europejskie Ugrupowanie Gospodarcze
Europejska Sieć Informacji i Obserwacji
Program Współpracy w Zakresie Monitoringu i Oceny Przenoszenia Zanieczyszczeń
na Duże Odległości w Europie
EMMA
System Europejski System Ostrzeżeń
Meteorologicznych (European Multiservices Meteorological Awareness)
EUMETNET Europejska Sieć Służb
Meteorologicznych
EUMETSAT Europejska Organizacja Eksploatacji
Satelitów Meteorologicznych
EUROWATERNET Europejska Sieć Monitoringu
Wód
FMI
Fiński Instytut Meteorologiczny
GAW
Globalna Służba Atmosfery
GCOS
Globalny System Obserwacji Klimatu
GDPFS Globalny System Przetwarzania Danych
i Prognozowania
GIOŚ
Główny Inspektor Ochrony Środowiska
GIS
Geograficzny System Informacyjny
GOS
Globalny System Obserwacyjny
GPS
Satelitarny System Wyznaczania Położenia
Obiektów
GTS
Globalny System Telekomunikacyjny WMO
GUGiK Główny Urząd Geodezji i Kartografii
GUS
Główny Urząd Statystyczny
GWP
Światowe Stowarzyszenie Wody
HBV
prognostyczny hydrologiczny model opad
/tajanie-odpływ
HD
prognostyczny model hydrodynamiczny
HELCOM Komisja Helsińska
HMOK
Hydrologiczno-Meteorologiczna Osłona Kraju
ICAO
Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa
Cywilnego
ICES
Międzynarodowa Rada Badań Morza
ICOLD
Międzynarodowa Komisja Wielkich Zapór
ILAC
organizacja międzynarodowa ds. współpracy
w zakresie akredytacji laboratoriów
IOŚ
Instytut Ochrony Środowiska
IPCC
Międzyrządowy Panel ds. Zmian Klimatu
ISO
Międzynarodowa Organizacja
Normalizacyjna
125
KZGW
LAN
LEADS
Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej
lokalna sieć komputerowa
system przetwarzania i wizualizacji danych
meteorologicznych
MAWS meteorologiczna automatyczna stacja
pogodowa Vaisala
MED
jednostka czułości erytemalnej
METAR regularne komunikaty zawierające
obserwacje elementów meteorologicznych
na lotniskach przekazywane w odstępach
30 min z użyciem skrótów zgodnie z
zaleceniem WMO
METEOSAT Meteorologiczny Satelita Geostacjonarny
Eumetsat
MIKE
hydrodynamiczny model transformacji
przepływu
MILOS
stacja automatyczna firmy Vaisala
MNiSW Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa
Wyższego
MOLC
Meteorologiczna Osłona Lotnictwa
Cywilnego
MORS
Monitoring Substancji Radioaktywnych
MŚ
Ministerstwo Środowiska
NFOŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
NILU
Norweski Instytut Badania Powietrza w Oslo
NMT
numeryczny model terenu
OBD
Ośrodek Baz Danych
OMJW
Ośrodek Monitoringu Jakości Wód
OTKZ
Ośrodek Technicznej Kontroli Zapór
OTN
Ośrodek Teledetekcji Naziemnej
PAN
Polska Akademia Nauk
PAP
Polska Agencja Prasowa
PARP
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
PCA
Polskie Centrum Akredytacji
PCBC
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji
PERUN system detekcji i lokalizacji wyładowań
atmosferycznych
POLRAD system radarów meteorologicznych
ppjw
punkt pomiaru jakości wód
ppk
punkt pomiarowo-kontrolny
PSHM
Państwowa Służba HydrologicznoMeteorologiczna
PTGeof. Polskie Towarzystwo Geofizyczne
PTUiW ciśnienie, temperatura, wilgotność i wiatr
w sondażach aerologicznych
QualiMET system kontroli jakości danych
obserwacyjnych
RA
Asocjacja Regionalna
RDW
Ramowa Dyrektywa Wodna
RegCM
RLAN
RSHM
regionalny model klimatu
radiowa lokalna siec komputerowa
Regionalna Stacja HydrologicznoMeteorologiczna
RVR
widzialność na pasie startowym
RZGW
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej
SCWP
scalone części wód powierzchniowych
SH
System Hydrologii
SHM
Stacja Hydrologiczno-Meteorologiczna
SHMU
Słowacki Instytut Hydrometeorologiczny
SIGMET informacje podane tekstem otwartym
z użyciem obowiązujących skrótów
zawierające zwięzły opis określonych,
występujących i/lub przewidywanych
istotnych zjawisk meteorologicznych na
trasie lotu, które mogą wpływać na
bezpieczeństwo statków powietrznych
SMHO
System Morskiej Hydrologii Operacyjnej
SOK
System Obsługi Klienta
SPH
służba prognoz hydrologicznych
STAR
system zarządzania stacjami roboczymi
SWC
mapa istotnych zjawisk pogody
SZJ
System Zarządzania Jakością
TAF
prognoza dla lotniska opracowywana
w określonym czasie przedstawiająca
zwięzły opis oczekiwanych warunków
meteorologicznych na lotnisku
TKZ
Techniczna Kontrola Zapór
TREND prognoza do lądowania zawierająca
zwięzły opis przewidywanego trendu
warunków meteorologicznych na lotnisku
dołączona do depeszy METAR z ważnością na 2 godziny
TSP
telemetryczna stacja pomiarowa
UE
Unia Europejska
ULC
Urząd Lotnictwa Cywilnego
UPS
zasilacz bezprzerwowy (awaryjny)
UT
górna troposfera
UV
promieniowanie ultrafioletowe
UVBE
biologicznie czynne promieniowanie UV
VOLMET informacje meteorologiczne dla statków
powietrznych w locie
WAN
rozległa sieć komputerowa
WIOŚ
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
WMO
Światowa Organizacja Meteorologiczna
WOM
wysokogórskie obserwatorium
meteorologiczne
www
strony w internecie
WWW
Światowa Służba Pogody
ZAMG
Instytut Meteorologii i Geodynamiki Austrii