ACH! CO ZA NOC!

ADAM SZAFRANIEC
ACH! CO ZA NOC!
SCENARIUSZ JASEŁEK
Pomoc dydaktyczna dla nauczycieli przedszkolnych
Kraków 2012
OD AUTORA
Scenariusz jasełek „Ach! Co za noc!” jest przeznaczony do wystawienia przez dzieci
przedszkolne i uczniów klas nauczania początkowego. Wprawdzie jest on stosunkowo
obszerny, jeśli weźmiemy pod uwagę młody wiek aktorów, ale to raczej jest jego zaletą,
ponieważ daje nam większe możliwości wyboru.
Ważne! Po zapoznaniu się z całym scenariuszem nie należy wyciągać pochopnie wniosku, że
jest on za trudny dla przedszkolaków, lecz wyodrębnić z niego te fragmenty, z którymi nasz
zespół aktorski sobie poradzi, i skonfrontować je ze ścieżką dźwiękową.
Rola scenarzysty w moim wypadku nie jest prosta, gdyż wyobraźnię ogranicza świadomość
niejednolitych możliwości aktorskich dzieci (nawet równolatków; nauczyciele i wychowawcy
najlepiej wiedzą, że rocznik rocznikowi nierówny), różnych warunków lokalowych,
niedoskonałości
sprzętu
nagłaśniającego,
oświetlenia.
Niewątpliwie
trafią
się
też
profesjonalne sale, akustycy i oświetleniowcy. Ten sam scenariusz będzie więc wystawiany w
zupełnie różnych warunkach. Jedni będą mieli do dyspozycji kilkanaście metrów
kwadratowych sali lekcyjnej lub przedszkolnej, a inni — teatralną scenę z prawdziwego
zdarzenia. Żadne rozwiązanie nie będzie więc równie dobre dla wszystkich. Stąd bardzo
skromne sugestie scenograficzne, choreograficzne i oświetleniowe. Sami musicie odnaleźć się
w warunkach, którymi dysponujecie.
Dobrze byłoby „Ach! Co za noc!” wystawić łącznie ze scenariuszem adwentowym pt.
„Gabryś, Marysia i Zachariasz”. Ten drugi może wprowadzać w jasełka, jako że ilustruje on
wydarzenia wpisane w przeżywanie okresu adwentowego. Można go nabyć, ponieważ został
wydany w formie odrębnej publikacji (książka z CD). Realizując nasze scenariusze, obsadę
aktorską można wzmocnić osobami dorosłymi. One marzą o tym, sprawdźcie! Powodzenia!
Adam Szafraniec
AKT I
Zwiastowania bożonarodzeniowe
SCENA I
Zwiastowanie pasterzom
Występują: PASTERZE (STASIEK, BARTEK, WAWRZEK), OWCE, KOZY (rola
epizodyczna), WÓŁ (rola epizodyczna), NIEDŹWIEDŹ, MARYJA, JÓZEF, ARCHANIOŁ
GABRIEL, CHÓR ANIOŁÓW, ANIOŁ I, ANIOŁ II, ANIOŁ III
Scenografia
Proponuję przygotować jedną prostą scenografię w postaci płótna imitującego nieboskłon, na
nim gwiazdki, Gwiazda Betlejemska itd. Najbardziej pożądana byłaby scenografia świetlna,
dostosowana do poszczególnych scen. Trzecim możliwym rozwiązaniem jest scena pod
drzewem. Czwarte rozwiązanie — góra Tabor. Namalowany obłok.
Nr 1 na CD. Owczarki, dzwonki
STASIEK (wchodzi na scenę pierwszy, za nim OWCE)
Idą tam owce!? Ej! Brrrr…
WAWRZEK
Skubać trawkę, skubać,
STASIEK
Ej! Brrrr! Skubać, bo słonko zachodzi. I do zagrody!
Do zagrody!
Pasterze zaganiają owce w miejsce zaaranżowane z boku sceny. Jeśli to możliwe, dobrze
byłoby stworzyć, chociaż namiastkę zagrody. Można się domyślać, że od dawien dawna
zagrodę budowano z gałęzi lub z grubszego drzewa. Ostatecznie wystarczy OWCE skupić
gdzieś w kącie bądź z boku sceny.
WAWRZEK
Owceeee…
Nr 2 na CD. Odgłosy dojenia i nawoływanie
STASIEK
Ech! Co za ciężki dzień, ledwo powłóczę nogami.
WAWRZEK i BARTEK
A owce beczą i łażą za nami.
WAWRZEK
Po takiej ciężkiej pracy, po udoju,
Człowiek powinien nocą odpocząć,
a tu niedźwiedzie 1 nie dają spokoju.
WAWRZEK
Śpijcie, ja pierwszy będę czuwał.
Ale… na wszelki wypadek nadstawcie ucha.
Nr 3 na CD. Skrzypce góralskie
WAWRZEK przez chwilę czuwa, lecz w końcu znużony, zasypia. Zapada cisza, przerywana
chrapaniem pasterzy. Nagle…
Nr 4 na CD. Montaż pt. „Szukają” (do odtworzenia w czasie snu pasterzy)
JÓZEF
Maryjo, spójrz w tej skale jest grota, a w niej stajenka.
W środku nie ma żadnych ludzi, są tylko zwierzęta.
MARYJA
Józefie, nadszedł czas, nie mogę iść dalej.
JÓZEF
Rozumiem.
Boże! Wybacz, marny ze mnie opiekun, ale…
MARYJA
Ależ, Józefie…
JÓZEF
1
Ziemię Świętą zamieszkuje niedźwiedź syryjski, podgatunek niedźwiedzia brunatnego.
Nie pozwolę, żeby Dzieciąteczku stało się coś złego.
W tle słychać odgłosy ZWIERZĄT. JÓZEF zwraca się do nich:
Zwierzęta! Braciszkowie mali! Czy znajdzie się tu miejsce dla Syna Bożego?
ZWIERZĘTA (razem)
Beee. Meee. Muuu…
Słychać kroki i szelest siana. JÓZEF ścieli posłanie.
JÓZEF (modlitwa)
Boże Ojcze! Wybrałeś mnie, abym strzegł Najświętszej Panienki i przyjął Syna Twojego na
świat. Ja, marny sługa, nie potrafiłem Królowi Niebieskiemu zapewnić godnego miejsca
narodzin. Powierzam się Tobie, Boże Wszechmocny, posłuż się mną i spraw, aby to Dziecię,
które jest u bram ziemi, bezpiecznie…
Wśród OWIEC w zagrodzie (na scenie) poruszenie. OWCE przez dwie, trzy sekundy dzwonią
dzwonkami. Dzwonki milkną, słychać łopot skrzydeł.
Nr 5 na CD. Zastępy anielskie
Na scenie pojawia się jako pierwszy ARCHANIOŁ GABRIEL. W blasku światła stają się
widoczne postacie PASTERZY. WAWRZEK, który jeszcze na dobre nie zasnął, zrywa się i
czym prędzej, nie spuszczając z oczu anioła, budzi swoich towarzyszy. Przestraszeni
PASTERZE ściągają kapelusze z głów i kłaniają się.
ARCHANIOŁ GABRIEL (powinien się wyróżniać spośród innych aniołów strojem i
dostojeństwem; inspiracją dla kostiumologa mogą stać się obrazy i opisy zaczerpnięte ze
źródeł chrześcijańskich, łącznie ze sztuką sakralną)
Oto zwiastuję wam radość wielką:
w Betlejem, w stajence, Bóg stał się muszelką,
to znaczy człowiekiem, dzieciną.
Owinięty w pieluszki leży pod pierzyną,
a raczej pod siankiem.
PASTERZE (razem)
Jak baranek! Jest Bożym Barankiem?
ARCHANIOŁ GABRIEL
Ten Boży Baranek to Jezus — Syn Boży.
WAWRZEK
To Pan Bóg Jezusa w żłóbeczku położył?
OWCE beczą i dzwonią dzwoneczkami. PASTERZE składają dłonie, rozglądają się wokół,
wyciągają ręce ku niebu. Tańczą. Gwiżdżą.
CHÓR ANIOŁÓW (donośnie)
Gloria in excelsis Deo!
Nr 6 na CD. „Blask nad Judeą” — fragment I
Blask nad Judeą
1.
Narodził się Pan
Nasz Zbawiciel
Objawił się nam
Odkupiciel
Bóg-Człowiek.
Refren:
Chwała Pana
Blask nad Judeą
Gloria, gloria
In excelsis Deo! (2 x)
2.
Stajenka i żłób
Znak Jezusa
Uniżył się Bóg
Choć nie musiał
W Betlejem.
Refren:
Chwała Pana itd. (2 x)
3.
W drogę ruszać czas
Pastuszkowie
Kłaniajcie się w pas
Barankowi
Pan czeka.
Refren:
Chwała Pana itd. (2 x)
Psy się przestraszyły aniołów i uciekły w las.
BARTEK
Ruszajmy, psy, gdy tylko wyczują,
Że owce są same, to wrócą i ich przypilnują.
PASTERZE schodzą ze sceny.
OWCA
Jak można bez stada wyruszać?
OWCE (chórem)
Owce też chcą powitać Jezusa.
OWCE beczą za PASTERZAMI, ale oni są już daleko. Wtem pojawia się NIEDŹWIEDŹ.
NIEDŹWIEDŹ (mówi do siebie, wchodząc na scenę)
Ach..! Co za pokusa…
OWCE dostrzegają NIEDŹWIEDZIA i drżą.
NIEDŹWIEDŹ
Owieczki! Jestem misiem.
OWCE
Aaaa!
NIEDŹWIEDŹ
I tak widzi mi się, że u mnie, niedźwiedzia,
byłoby wam lżej.
OWCE
Ojej! Ojej!
NIEDŹWIEDŹ
Bez trwogi, bez trwogi,
byłbym waszym przyjacielem drogim.
OWCE
Meee! Nie zgadzamy się!
NIEDŹWIEDŹ
Mieszkam niedaleko,
pod tą skałą, która zwie się Oślą Szyją.
Gdybyście zechciały mnie odwiedzić,
po królewsku bym was przyjął.
Nikt by was nie dręczył,
nie byłoby udoju…
OWCE
Misiu, zostaw nas w spokoju.
NIEDŹWIEDŹ
Gdzie wam będzie lepiej niż u mnie?
No gdzie? Zgódźcie się…
OWCE
Mee, mee!
Nie, nie!
NIEDŹWIEDŹ
Któż ode mnie jest bardziej poczciwy?
Jestem misiek dusza.
OWCE
Maaamy pilną sprawę,
musimy natychmiast powitać Jezusa.
NIEDŹWIEDŹ
A któż to taki?
OWCE
To nasz Król.
NIEDŹWIEDŹ
Ja tu jestem królem.
OWCE
W ogóle, w ogóle…
Ty nie jesteś królem.
NIEDŹWIEDŹ (do siebie)
Na moim terytorium
Ktoś zamierza wznieść pałac? Pretorium 2?
Ryczy, wznosząc łapy do góry.
O boska Niedźwiedziato…!
Mruczy pod nosem.
Właśnie… A co Herod na to?
Do OWIEC (wskazując na niebo)
Wielką Niedźwiedzicę na niebie dziś widać,
chwilę z nią pogadam.
A wy idźcie, skoro musicie Go witać.
NIEDŹWIEDŹ schodzi ze sceny. OWCE, upewniwszy się, że odszedł, ruszają w stronę
Betlejem, dzwoniąc dzwoneczkami i becząc. Podczas ostatnich taktów piosenki schodzą ze
sceny.