Przetwornica napięcia

Przetwornice napięcia
Nr zam.:
51 21 00
51 21 02
51 21 04
51 21 06
51 21 03
12 V / 230 V
12 V / 230 V
12 V / 230 V
12 V / 230 V
12 V / 230 V
160 W
220 W
500 W
1000 W
1700 W
51 21 05
51 21 01
51 21 07
51 21 08
51 21 09
24 V / 230 V
24 V / 230 V
24 V / 230 V
24 V / 230 V
24 V / 230 V
160 W
220 W
500 W
1000 W
1700 W
INSTRUKCJA OBSŁUGI
Instrukcja obsługi stanowi nieodłączny element wyrobu. Zawiera ona ważne
wskazówki w zakresie uruchomienia i zasad postępowania z urządzeniem, co należy
uwzględnić również w razie przekazywania urządzenia osobom trzecim.
Wstęp
Urządzenie spełnia pod względem konstrukcji wymagania dyrektywy EWG dla urządzeń
niskiego napięcia 73/23/EWG. Ponadto zostało ono poddane badaniom w zakresie tolerancji
elektromagnetycznej i spełnia tym samym wymogi obowiązujących norm niemieckich i
europejskich (CE).
Udokumentowana została zgodność wyrobu z poddanymi badaniom atestacyjnym
egzemplarzami wzorcowymi, a odpowiednia dokumentacja (oświadczenie o zgodności)
przechowywana jest u producenta.
Dla utrzymania niezawodności urządzenia i zapewnienia bezpiecznej eksploatacji konieczne
jest przestrzeganie przez Użytkownika niniejszej Instrukcji obsługi!
Stosowanie zgodne z przeznaczeniem
Przetwornice napięcia dopuszczone są wyłącznie do zasilania ze źródła napięcia stałego 12
V wzgl. 24 V (w zależności od wersji urządzenia).
Urządzenia mogą być eksploatowane jedynie w suchych pomieszczeniach zamkniętych.
Niedozwolona jest eksploatacja przetwornic napięcia w pojazdach mechanicznych podczas
jazdy.
Przetwornice 180 W i 220 W podłączane są poprzez zapalniczkę samochodową.
Przetwornice napięcia 500 W, 1000 W oraz 1700 W wymagają podłączenia na stałe do
źródła napięcia przy pomocy przewodów zawartych w dostawie. Przewodów nie wolno
przedłużać.
Przetwornice przeznaczone są do zasilania urządzeń wymagających zasilania napięciem
sieciowym 230 V, jak np. odbiorniki TV, lampy, niewielkie maszyny itp.
Nominalna moc pobierana wzgl. moc rozruchowa podłączonych urządzeń odbiorczych nie
może przekraczać nominalnej wzgl. maksymalnej mocy przetwornicy.
Stosowanie gniazd wtykowych wielokrotnych ((rozdzielaczy) jest niedopuszczalne. Należy
korzystać wyłącznie z istniejących gniazd wtykowych (typu „euro” lub „schuko”).
Łączna moc podłączonych urządzeń odbiorczych nie może przekraczać mocy nominalnej
przetwornicy.
Do gniazd wtykowych typu „euro” przetwornic napięcia mogą być podłączane jedynie
urządzenia klasy ochrony 2 (z izolacją ochronną).
Podłączenie przetwornicy do publicznej sieci elektrycznej jest wzbronione (!) i technicznie
niemożliwe (brak zsynchronizowania z siecią).
Eksploatacja w nieodpowiednich warunkach otoczenia jest niedozwolona. Nieodpowiednie
warunki otoczenia to:
- wilgoć lub zbyt duża wilgotność powietrza,
- kurz, pył, gazy łatwopalne, opary lub rozpuszczalniki,
- wysoka temperatura otoczenia.
Zastosowanie, odbiegające od uprzednio opisanego, prowadzi do uszkodzenia wyrobu, co
dodatkowo związane jest np. z ryzykiem zwarcia, pożaru, porażenia prądem itp. Nie wolno
dokonywać przeróbek czy modyfikacji w obrębie urządzenia! Należy bezwzględnie
przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy.
Elementy obsługi
(patrz rysunki str. 3)
(1)
(2)
(3)
Włącznik / Wyłącznik zasilania (I = włączenie / 0 = wyłączenie)
Wskaźnik przeciążenia – czerwona dioda świecąca (OVERLOAD = przeciążenie)
Wskaźnik funkcjonowania – dwubarwny:
zielony = napięcie przemienne prawidłowe
czerwony = nadmierne/ niedostateczne napięcie
(4) Gniazdo wtykowe typu „euro” dla odbiorników klasy ochrony II
Modele 160 W / 220 W = 1 gniazdo
Model 500 W = 3 gniazda
Model 1000 W = 1 gniazdo
Model 1700 W = 2 gniazda
(5) Otwory wentylacyjne dla wmontowanych wentylatorów (nie dotyczy przetwornic 160 W)
(6) Przewód przyłączowy DC
(7) Wtyk do zapalniczki samochodowej (dla modeli 160 W i 220 W)
(8) Bezpiecznik wejścia DC (bezpieczniki w różnych typach w zależności od modelu)
(9) Gniazdo wtykowe typu „schuko” (= gniazdo wtykowe z zestykiem ochronnym) dla
odbiorników klasy ochrony I oraz II (tylko w przypadku modeli 1000 W i 1700 W)
(10) Zacisk śrubowy (-)
(11) Zacisk śrubowy (+)
Zasady bezpieczeństwa pracy
Uwaga!
W razie uszkodzeń spowodowanych nieprzestrzeganiem niniejszej Instrukcji
Obsługi następuje ustanie roszczeń z tytułu gwarancji! Nie ponosimy również
odpowiedzialności za szkody pośrednie, powstałe w dalszej konsekwencji
takiego postępowania, za szkody materialne czy szkody na zdrowiu lub życiu
osób powstałe wskutek niekompetentnego obchodzenia się z produktem lub
nieprzestrzegania zasad bezpieczeństwa pracy!
•
Urządzenie opuściło zakład producenta w stanie technicznym, zapewniającym
niezawodność i bezpieczeństwo pracy. Dla utrzymania niezawodności i zapewnienia
bezpiecznej eksploatacji konieczne jest przestrzeganie przez Użytkownika zasad
bezpieczeństwa pracy oraz ostrzeżeń zawartych w niniejszej Instrukcji Obsługi
(poprzedzonych zapisem Uwaga!)! Należy również uwzględnić następujące symbole
(symbole – patrz strona 7):
= Wskazówka! Przeczytać instrukcję obsługi!
= Punkt podłączenia wewnętrznego przewodu uziemiającego; nie wolno odkręcać tej
śruby (klasa ochrony I)
= Klasa ochrony 2 (z izolacją ochronną)
= Wyłącznie do stosowania w suchych pomieszczeniach.
= Urządzenie uzyskało certyfikat CE i spełnia tym samym wymogi dyrektywy UE
„Tolerancja elektromagnetyczna 89/336/EWG” oraz dyrektywy EWG dot. urządzeń
niskiego napięcia 73/23/EWG.
•
Urządzenia elektryczne oraz wyposażenie przechowywać w miejscach niedostępnych dla
dzieci!
•
Do przetwornic napięcia nie wolno podłączać żadnych urządzeń do ratowania ani
podtrzymywania życia.
•
Nie stosować przetwornic w miejscach, gdzie znajdują się gazy lub pyły łatwopalne oraz
na powierzchniach z materiałów łatwopalnych.
•
Podczas obsługi przestrzegać, by ręce, buty, odzież, podłoga oraz sama przetwornica
napięcia pozostawały suche!
•
Przy otwieraniu osłon, czy usuwaniu części mogą zostać odsłonięte elementy będące
pod napięciem.
•
Przed otwarciem należy odłączyć urządzenie od wszelkich źródeł napięcia!
•
Kondensatory w obrębie urządzenia mogą być jeszcze naładowane, nawet wtedy, gdy
zostało one odłączone od wszelkich źródeł napięcia.
•
Nigdy nie włączać przetwornicy natychmiast po przeniesieniu jej z zimnego do ciepłego
pomieszczenia! Osadzające się skropliny mogłyby w niekorzystnych warunkach ją
uszkodzić. Pozwolić, by urządzenie w stanie nie podłączonym osiągnęło temperaturę
otoczenia.
•
Przetwornica napięcia nagrzewa się podczas eksploatacji. Prosimy zwracać uwagę na
dostateczną wentylację. Szczeliny wentylacyjne nie mogą być niczym przysłonięte!
•
Przetwornica oraz podłączone urządzenie odbiorcze nie mogą pracować pozostawione
bez nadzoru.
•
Mogą być stosowane bezpieczniki wyłącznie w podanym typie oraz o podanym
nominalnym natężeniu prądu. Używanie naprawianych bezpieczników jest
niedopuszczalne.
•
Nie stosować gołych przewodów, w których prześwituje metal.
•
Jeżeli należy liczyć się z tym, że bezpieczna praca urządzenia nie będzie już możliwa,
konieczne jest wycofanie go z eksploatacji i zabezpieczenie przed przypadkowym
włączeniem. Należy przyjąć, że bezpieczna eksploatacja nie będzie już możliwa, o ile
- urządzenie wykazuje widoczne uszkodzenia,
- urządzenie już nie działa
- miało miejsce dłuższe składowanie w niekorzystnych warunkach
- doszło do poważnych obciążeń (uszkodzeń) spowodowanych transportem.
•
Przestrzegać również zasad bezpieczeństwa pracy umieszczonych w poszczególnych
rozdziałach oraz w instrukcjach obsługi podłączanych urządzeń odbiorczych.
Opis funkcjonowania
Przetwornice napięcia przetwarzają napięcie stałe (12 V DC lub 24 V DC) na napięcie
przemienne (o przebiegu sygnału zbliżonym do sinusoidalnego) 230 V o częstotliwości 50
Hz, umożliwiające zasilanie większości urządzeń.
Specjalna technologia zasilaczy rozdzielczych pozwala uzyskać znaczną oszczędność w
zakresie ciężaru i wymiarów przy wysokim stopniu skuteczności.
Przetwornice 160 W oraz 220 W są urządzeniami przenośnymi, zaopatrzonymi we wtyk do
zapalniczek samochodowych. Przetwornice 500 W, 1000 W oraz 1700 W zostały
zaprojektowane do montażu stałego. Podłączenie odbywa się poprzez złocone zaciski
śrubowe.
Dla zapewnienia chłodzenia wbudowany został wentylator (wyjątek stanowi wersja 160 W,
gdzie chłodzenie odbywa się przez obudowę).
Wszystkie przetwornice napięcia dysponują bezpiecznikami dla strefy wejścia DC.
Automatyczne wyłączenie nadmiarowo- i niedomiarowo-napięciowe (DC) chroni
przetwornicę oraz zapobiega głębokiemu rozładowaniu źródła napięcia DC. Ponadto
przetwornice te posiadają zabezpieczenie przeciążeniowe i przeciwzwarciowe, powodujące
odłączenie wyjścia 230 V w razie wystąpienia usterek. Dodatkowo jest to sygnalizowane
wskaźnikiem diodowym.
W celu kontrolowania pracy urządzenia wyłącznik główny jest oświetlony, a stan wyjść
napięcia przemiennego wskazywany jest przy pomocy dwubarwnej diody świecącej („DuoLED” = dioda świecąca podwójna).
Uruchomienie
Ogólne
Przy podłączaniu przetwornic do gniazdka zapalniczki samochodowej prosimy upewnić się,
czy gniazdko dostosowane jest do nominalnej mocy pobieranej przetwornicy (patrz Dane
techniczne).
Uwzględnić dostateczne napięcie zasilania (pojemność akumulatora) w celu zapewnienia
zadawalającego czasu pracy.
Koniecznie zwrócić uwagę na odpowiednie napowietrzanie i odpowietrzanie wzgl. by otwory
wentylacyjne nie były niczym zakryte.
Wybrać miejsce zainstalowania urządzenia o temperaturze otoczenia od około 0 do 40°C.
Podłączenie przetwornicy do gniazda DC
Typ przetwornicy: 160 W oraz 220 W
• Upewnić się, że do przetwornicy nie jest podłączone żadne urządzenie odbiorcze oraz,
że włącznik/wyłącznik (1) znajduje się w położeniu „0”.
• Wetknąć wtyk (7) do odpowiedniego gniazdka zapalniczki samochodowej.
• Posługując się włącznikiem zasilania (1), włączyć przetwornicę. Wskaźnik
funkcjonowania (3) powinien świecić na zielono, a włącznik/wyłącznik (1) na czerwono.
• Wyjście napięcia przemiennego jest teraz aktywne.
• W celu wyłączenia przetwornicy napięcia przełączyć włącznik/wyłącznik (1) do pozycji
„0”. Podświetlenie wyłącznika oraz wskaźnik funkcjonowania (3) zostaną wygaszone.
Typ przetwornicy: 500 W, 1000 W oraz 1700 W
• Upewnić się, że do przetwornicy nie jest podłączone żadne urządzenie odbiorcze oraz,
że włącznik/wyłącznik (1) znajduje się w położeniu „0”.
• Usunąć teraz obie pozłacane nakrętki zacisków śrubowych (10 i 11).
•
•
•
•
•
•
•
•
Podłączyć dostarczone przewody przyłączeniowe do zacisków przyłączowych:
- przewód czerwony do oznakowanego na czerwono zacisku „+” (11)
- przewód czarny do oznakowanego na czarno zacisku „-” (10)
Starannie przykręcić nakrętki zacisków śrubowych, aby uniknąć oporności przejścia, a
tym samym powstawania ciepła w obrębie zacisków.
Połączyć teraz przewód czarny bezpośrednio z zaciskiem ujemnym (-), a następnie
przewód czerwony bezpośrednio z zaciskiem dodatnim (+) baterii zasilającej.
Także i tutaj należy uważać na pewne i solidne zamocowanie na śruby zacisków
biegunowych. W razie potrzeby użyć specjalnego smaru do zacisków bateryjnych.
Jeszcze raz sprawdzić przewody na właściwe skonfigurowanie biegunów.
Posługując się włącznikiem zasilania (1), włączyć przetwornicę. Wskaźnik
funkcjonowania (3) powinien świecić na zielono, a włącznik/wyłącznik (1) na czerwono.
Wyjście napięcia przemiennego jest teraz aktywne.
W celu wyłączenia przetwornicy napięcia przełączyć włącznik/wyłącznik (1) do pozycji
„0”. Podświetlenie wyłącznika oraz wskaźnik funkcjonowania (3) zostaną wygaszone.
Podłączenie odbiornika napięcia przemiennego
•
•
•
•
Upewnić się, że urządzenie odbiorcze jest wyłączone oraz sprawdzić, czy jego moc
nominalna wzgl. moc rozruchu jest dopuszczalna dla zastosowanego typu przetwornicy.
Podłączyć wtyk sieciowy do odpowiedniego gniazda (4 lub 9).
Posługując się włącznikiem zasilania (1), włączyć przetwornicę. Włącznik/wyłącznik (1)
powinien być teraz podświetlony, a wskaźnik funkcjonowania (3) świecić na zielono.
Jeżeli wskaźnik ten świeci na czerwono, prosimy skorzystać ze wskazówek
zamieszczonych w punkcie „Usuwanie usterek”.
Włączyć podłączone urządzenie odbiorcze.
Uwaga!
Nigdy nie przekraczać maksymalnie dopuszczalnej mocy nominalnej ciągłej
wzgl. szczytowej mocy rozruchowej danej przetwornicy napięcia!
Zwracać uwagę na moc rozruchową wzgl. na oporność na zimno. W przypadku
żarówek jest ona 10 x większa niż przy pracy znamionowej. Dlatego też lodówka
sprężarkowa może być zasilana wyłącznie za pomocą modelu 1700 W (150 W x
10 = 1500 W).
Konserwacja i czyszczenie
Poza wymianą bezpieczników, sporadycznym czyszczeniem i kontrolą styków (tylko modele
500 W, 1000 W i 1700 W) przetwornice napięcia nie wymagają jakiejkolwiek konserwacji.
Do czyszczenia należy używać czystej, nie pozostawiającej „mechów”, antystatycznej, lekko
zwilżonej ściereczki. Nie stosować żadnych środków szorujących, środków chemicznych ani
środków czyszczących z zawartością rozpuszczalników.
Uwaga!
Przed przystąpieniem do czyszczenia przetwornicy należy ją wyłączyć!
Wymiana bezpieczników
Przetwornice napięcia posiadają po stronie zasilania DC ochronę przeciwzwarciową i
przeciążeniową w postaci dostępnych w ogólnej sprzedaży bezpieczników płaskich
samochodowych (FKS-Kfz-Sicherungen).
Jeżeli przetwornica nie daje się już włączyć (włącznik zasilania i wskaźnik funkcjonowania
nie świeci), nastąpiło prawdopodobnie uszkodzenie bezpiecznika/bezpieczników na wejściu
DC.
W celu dokonania wymiany bezpieczników należy wykonać następujące czynności:
•
•
•
Wyłączyć prądnicę napięcia i odłączyć od niej wszystkie urządzenia odbiorcze.
Wyjąć wszystkie bezpieczniki (8) z oprawek (podstaw) i wymienić je na nowe o tych
samych parametrach (patrz Dane techniczne).
Przy wymianie bezpieczników zwrócić uwagę na prawidłowe, stabilne osadzenie
bezpieczników płaskich.
Uwaga!
Do wymiany należy użyć wyłącznie bezpieczników o podanych parametrach!
Stosowanie naprawianych bezpieczników czy zmostkowanie podstawy
bezpiecznika jest niedopuszczalne.
Kontrola styków
Regularnie kontrolować trwałość kontaktu styków śrubowych w celu zapobiegnięcia
oporności stykowej (stratom mocy).
Częstość kontroli uzależniona jest od warunków otoczenia:
- przy braku obciążeń mechanicznych urządzenia i przewodu ⇒ mniej więcej raz na rok
- przy lekkich obciążeniach mechanicznych urządzenia i przewodu ⇒ mniej więcej co
3 - 4 miesiące.
Usuwanie usterek
Przetwornice napięcia stanowią produkt niezawodny i bezpieczny w eksploatacji. Pomimo to
mogą wystąpić problemy czy zakłócenia w ich funkcjonowaniu. Mając to na względzie,
podajemy poniżej, jak mogą Państwo w prosty sposób samodzielnie wyeliminować niektóre z
nich.
Uwaga!
Należy przy tym bezwzględnie przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy!
Rodzaj błędu
Ewentualna przyczyna
Brak funkcjonowania, włącznik ani - Czy przetwornica została włączona?
wskaźnik funkcjonowania nie
- Czy bezpieczniki nie są uszkodzone? Skontrolować
świeci.
bezpieczniki.
- Czy napięcie zasilania jest prawidłowe? Skontrolować
napięcie zasilania (rozładowany akumulator itp.)
Przy włączaniu lub podczas pracy - Zbyt niskie napięcie zasilania (uruchomiona została
rozlega się sygnał akustyczny
ochrona przed głębokim rozładowaniem). Naładować
(gwizd), a wskaźnik funkcjonowaakumulator!
nia (3) świeci na czerwono.
- Oczyścić styki zapalniczki samochodowej (utrata
mocy)
Przy włączaniu wskaźnik funkcjo- - Skontrolować napięcie zasilania (stan nadmiarowonowania (3) świeci na czerwono.
lub niedomiarowo-napięciowy)
Po włączeniu urządzenia odbior- - Zbyt duża moc rozruchowa bądź znamionowa
czego następuje wyłączenie
urządzenia odbiorczego. Sprawdzić Dane techniczne.
przetwornicy napięcia. Wskaźnik - Aby ponownie aktywować wyjście, wyłączyć i
przeciążenia (2) świeci na
ponownie włączyć przetwornicę.
czerwono.
Uwaga!
Regularnie sprawdzać stan techniczny urządzenia z punktu widzenia
bezpieczeństwa pracy (np. czy nie powstały uszkodzenia obudowy itd.)
Naprawy urządzenia (poza w/w) doraźnymi interwencjami) może dokonać wyłącznie
specjalista elektryk obeznany ze związanymi z tym ryzykami wzgl. odnośnymi przepisami.
Samowolne modyfikacje w obrębie urządzenia bądź naprawy powodują wygaśnięcie
gwarancji.
Dane techniczne
Specyfikacje
12 V/160 W
24 V/160 W
Napięcie wejściowe
Pobór prądu stanu jałowego,
ok.
Napięcie wyjściowe
Kształt krzywej napięciowej
Stopień skuteczności
Znamionowa moc wyjściowa
Szczytowa moc rozruchowa
Bezpiecznik wejścia DC, FKS
Ciężar, ok.
Wymiary w mm
(dł. x szer. x wys.)
Przyłącze
Długość kabla przyłączowego
Przekrój przewodu
Chłodzenie
Sygnalizacja przepięciowa
Zabezpieczenie
niedomiarowo-napięciowe
380 mA
200 mA
160 W
220 W
20 A
żółty
550 g
185 x 80 x 50
wtyk
zapalniczki
12 V/220 W
12 V/500 W
12 V/1000 W
12 V/1700 W
24 V/220 W
24 V/500 W
24 V/1000 W
24 V/1700 W
12 V DC (11,5 do 14 VDC)
24 V DC (22 V do 28 V DC)
460 mA
750 mA
1,6 A
2,3 A
300 mA
420 mA
1,0 A
1,6 A
230 V Acrms 50 Hz (rms = skuteczne)
Zmodyfikowana sinusoida (prostokatna)
> 80%
220 W
500 W
1000 W
1700 W
450 W
1000 W
1800 W
3000 W
30 A
2x 30 A
4x 30 A
6x 30 A
zielony
zielony
zielony
zielony
685 g
1500 g
2400 g
3500 g
210 x 80 x 50 235 x 130 x 70 335 x 150 x 66 335 x 195 x 76
wtyk
zapalniczki
zaciski
zaciski
zaciski
śrubowe
śrubowe
śrubowe
8 mm
8 mm
10 mm
75 cm
75 cm
100 cm
100 cm
100 cm
2
2
2
2
2
2,5 mm
2,5 mm
10 mm
16 mm
2x 16 mm
obudowa
wentylator
wentylator
wentylator
2x wentylator
> 14,3 V / > 28,6 V
Alarm akustyczny: < 11,3 V (wersja 12 V) < 22,6 V (wersja 24 V)
Wyłączenie: < 10,7 V (wersja 12 V) < 12,4 V (wersja 24 V)