S03 Chemia organiczna i bioorganiczna 99
Transkrypt
S03 Chemia organiczna i bioorganiczna 99
S03 S03 Chemia organiczna i bioorganiczna 99 S03 WYKŁADY SEKCYJNE FORMALNA SYNTEZA PODOFILOTOKSYNY Z WYKORZYSTANIEM FOTOCYKLIZACJI S03WS01 Zbigniew Czarnocki*, Kamil Lisiecki*, Krzysztof Krawczyk*, Piotr Roszkowski* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Podofilotoksyna to czołowy przedstawiciel dużej rodziny związków naturalnych – lignanów. Dzięki swym właściwościom terapeutycznym – aktywności przeciwwirusowej i przeciwnowotworowej, związek ten, jak i jego pochodne, są częstym celem syntetycznym. W kontynuacji prac [1, 2] nad syntezą pochodnych cyklolignanów opracowaliśmy nowatorską syntezę prekursora podofilotoksyny 1. Najważniejszymi elementami przeprowadzonej ścieżki syntetycznej były: podwójna kondensacja Stobbego, użycie (S)-prolinolu jako pomocnika chiralnego, fotocyklizacja w przepływie oraz usunięcie pomocnika chiralnego za pomocą odczynnika Schwartz’a. Otrzymanie produktu tych przemian koń czy formalną syntezę podofilotoksyny, albowiem dalsze przemiany są już znane [3]. [1] D. W. Jones et al., J. Chem. Soc., Chem. Commun. , 1989, 21, 1370-1371 [2] K. K. Krawczyk et al., Tetrahedron: Asymmetry , 2011, 22, 1103-1107 [3] K. K. Krawczyk et al., C. R. Chimie , 2012, 15, 384-388 Projekt został sfinansowany ze środkó w NCN przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2012/07/B/ST5/02476 Tokotrienole – mniej znana strona witaminy E S03WS02 Stanisław Witkowski* *Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Chemii, ul. Ciołkowskiego 1K, 15-245 Białystok, [email protected]; W ostatnich latach uwaga badaczy zajmujących się witaminą E koncentruje się bardziej na tokotrienolach, których właściwości biologiczne często znacznie różnią się od właściwości tokoferoli. Tokotrienole wykazują silniejszy efekt antyoksydacyjny dzięki większej mobilności w błonach komórkowych [1,2]. W odróżnieniu od tokoferoli przejawiają aktywność przeciwnowotworową już w stężeniach nanomolowych poprzez hamowanie proliferacji komórek oraz indukowanie apoptozy [1]. Działają przeciwmiażdżycowo w stężeniach mikromolowych inhibitując reduktazę HMG-CoA, kluczowy enzym w biosyntezie cholesterolu [1]. Tokotrienole wykazują m.in. aktywność neuroprotekcyjną i przeciwzapalną [3]. Dotychczasowe wyniki badań wskazują na duże możliwości zastosowania tokotrienoli w profilaktyce i terapii wielu chorób. [1] Aggarwal B.B. et al., Biochem.Pharmacol., 2010, 80, 1613-31 [2] Atkinson J. et al., Free Rad.Biol.Med., 2008, 44, 739-64 [3] Khanna S. et al., J.Biol.Chem., 2003, 278, 43508-15 DWA PYTANIA (pochodzenie homochiralnosci, dlaczego ryboza) – JEDNA ODPOWIEDZ: ABSOLUTE ENANTIOMERIC SEPARATION (ABSOLUTNY ROZDZIAL ENANCJOMERYCZNY) S03WS03 Roman Bielski* *Wilkes University, Department of Pharmaceutical Sciences, 84 W. South St. Wilkes-Barre, PA 18766, USA, [email protected]; Jesli przeciwne enancjomery poddac dzialaniu dwu prostopadlych czynnikow orientujacych (rownoleglych do powierzchni), to energia oddzialywania enancjomerow z powierzchnia bedzie rozna. Z tej obserwacji wynika metoda rozdzialu racematow - „ absolute enantiomeric separation” (AES), ktora nie wymaga zadnych zwiazkow chiralnych. Prezentacja pokaze, jak natura mogla uzyc AES do pierwszego rozdzialu racematu. Poniewaz rozdzial racemicznej rybozy jest wyjatkowo ulatwiony w AES, mozna spekulowac, ze D-ryboza byla jedynym chiralnym zwiazkiem, ktory natura potarfila otrzymac w optycznie czystej formie. 100 Prezentacja omowi mozliwe scenariusze prowadzace do pierwszych zwiazkow optycznie czystych z szczegolnym naciskiem na AES. Nadto rozwazone zostana powierzchnie, na ktorych mozna rozdzielic D,L-ryboze. WYKŁADY SEKCYJNE S03 Zastosowanie biokatalizatorów w syntezie i funkcjonalizacji laktonów Czesław Wawrzeńczyk*, Filip Boratyński*, Radosław Gniłka*, Witold Gładkowski*, Aleksandra S03WS04 Grudniewska*, Marcelina Mazur* *Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Katedra Chemii, ul. C.K. Norwida 25, 50-375 Wrocław, [email protected]; Procesy biokatalityczne są doskonałą metodą otrzymywania związków biologicznie aktywnych w postaci optycznie czystych lub enancjomerycznie wzbogaconych izomerów. Od wielu lat biokatalizatory znajdują zastosowanie w procesach technologicznych np. przy produkcji farmaceutyków1 lub dodatków do żywności2. W prezentacji zostanie omówione zastosowanie biokatalizatorów w syntezie i funkcjonalizacji laktonów o aktywności antyfidantnej w stosunku do owadzich szkodników oraz laktonów charakteryzujących się interesującymi i wartościowymi właściwościami sensorycznymi. Biokatalizatorami w procesach syntezy były zarówno całe komórki mikroorganizmów, głównie grzybów strzępkowych i drożdży oraz czyste enzymy. Zostanie zaprezentowana m.in. synteza whisky laktonu. [1] Zaks A. et al., Drug Discovery Today, 1997, 2, 513-531 [2] Wache Y. et al., Appl. Microbial. Biotechnol., 2003, 61, 393-404 Struktura i konformacja dihydro-2H-piranów jako inspiracja do stereoselektywnej syntezy produktów naturalnych S03WS05 Marek Chmielewski* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; [4+2]Cykloaddycja glioksalanu i metoksy-butadienu prowadzi mieszaniny adduktów 1 i 2, które izomeryzują do związku 1. Pochodna 3 była substratem w syntezie monosacharydów Zamojskiego.1 Wyjaśnienie reaktywności dihydropiranu wymagało określenia preferowanych konformacji 1-3. Prace pod kierunkiem O. Achmatowicza Jr. ustaliły, że terminalna grupa zajmuje położenie ekwatorialne i decyduje o konformacji 6HO.2,3 Taka sama preferencja występuje dla laktonów 4-5. Jej konsekwencją jest dominacja aksjalnej addycji nukleofili. Ma to znaczenie dla addycji hydroksyloamin i hydrazyn, ponieważ drugie centrum tworzy izoksazolidynony 6 lub pirazolidynony 7. Wykorzystując kierunek addycji opracowano syntezy amino- i iminocukrów, a także β-laktamów. Addycja cis jest osiągana po utworzeniu alde [1] O.Achmatowicz Jr. et al., Org. Magn Resonance, 1972, 4, 537 [2] O.Achmatowicz Jr. et al., Org. Magn Resonance, 1970, 2, 55 [3] A.Zamojski et al., Advances. Carbohydr. Chem. Biochem., 1982, 40, 1 Predictive enantioselective coupling reagent for incorporation D or L amino acid residue into peptide chain directly from racemic substrates S03WS06 Zbigniew Kamiński*, Katarzyna Kasperowicz-Frankowska*, Beata Kolesińska* *Politechnika Łódzka, Instytut Chemii Organicznej, Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; A predictive coupling reagents for enantioselective coupling of racemic substrates, developed at Lodz University of Technology [1], are formed in reaction of chiral 1,3,5-triazines with optically active tertiary amines. The reagents, after activation of one enantiomer of racemic substrate and departure of the chiral component, forms achiral acylating species. Condensations involving triazine reagents and alkaloids as chiral components yield peptides with up to 99% e.e. from racemic amino acids, with expected configuration [2, 3]. Recently, the studies were undertaken to use proline derivatives, readily available in D and L form, as chiral components in predictive enantioselective peptide synthesis from racemic proteinogenic and non-proteinogenic amino acids. [1] B. Kolesińska et al., Org. Lett., 2009, 11, 765-768 [2] B. Kolesińska et al., Tetrahedron Lett., 2010, 51, 20-22 [3] B. Kolesinska et al., Helv. Chim. Acta,, 2012, 95, 2084-2098 Financial support of studies with grant PBS2/B7/0/2013 is gratefully acknowledged. 101 S03 WYKŁADY SEKCYJNE Sterically Hindered Electron Rich C,P-ligands: Synthesis and Application Oleg M. Demchuk*, B. Miroslaw**, S03WS07 *Maria Curie-Sklodowska University, Department of Organic Chemistry, 33 - Gliniana Street, 20-614 Lublin, Poland, [email protected]; **Maria Curie-Sklodowska University, Department of Crystallography; Despite of high academic and industrial interest to electron rich sterically hindered phosphorus ligands of C,P-type of complexation, their synthesis is still difficult and only in very rare cases such ligands were prepared starting from corresponding phosphine oxides. The present studies are concentrated on the explanation and overcoming of observed phenomenon of unusual reactivity of ortho-methoxyaryldicycloalkylphosphine oxides. Our previous studies indicated that, in case of some ortho-methoxyaryldicycloalkylphosphine oxides usual reduction protocols do not lead to a target phosphines, but a deprotection of methoxy group oxygen occurs. Herein we present an alternative procedure leading to new C,P-ligands of desirable properties, also those, soluble in water and chiral. [1] Oleg M. Demchuk et al., SYNLETT, 2006, 18, 2908-29130 [2] Oleg M. Demchuk et al., Pure Appl. Chem., 2011, 3, 633–644 Supported by Polish National Science Centre according to the decision DEC-2012/05/B/ST5/00362 Chemoselektywna aktywacja amidowych grup karbonylowych względem reagentów nukleofilowych S03WS08 Bartłomiej Furman*, Piotr Szcześniak, Artur Ulikowski, Sebastian Stecko *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Wiązanie amidowe jest powszechnie uważane za niereaktywne i trudne w funkcjonalizacji. W ostatnich latach opracowano kilka chemoselektywnych metod aktywacji karbonylowej grupy amidowej.[1] Dowiedziono, że kompleks cyrkonu Cp2Zr(H)Cl redukuje amidy, prowadząc do N,O-chelatowanych kompleksów cyrkonu, których rozpad prowadzi do imin.[2] Niedawno pokazaliśmy, że metoda ta może zostać zastosowana do syntezy cyklicznych imin z laktamów wywiedzionych z niedrogich chiralnych związków naturalnych. Opracowaną metodę wykorzystaliśmy w syntezie polihydroksylowych 2-podstawionych pirolidyn, piperydyn i bicyklicznych enaminonów. 3] Postęp w badaniach nad chemoselektywną aktywacją amidowych grup karbonylowych wobec reagentów nukleofilowych, w świetle prac autorów, zostanie przedstawiony w czasie wykładu. [1] Pace V. et al., Aust. J. Chem. , 2013, 66, 507 [2] Schedler D. A. et al., Tetrahedron Lett. , 1993, 34, 5035 [3] Szcześniak P. et al., J. Org. Chem. , 2014, 79, 10487 2- Pirydynylowe Termolabilne Grupy Ochronne w ochronie funkcji hydroksylowych i fosforanowych S03WS09 Marcin Chmielewski* *Instytut Chemii Bioorganicznej PAN , ul. Noskowskiego 12/14 61-704 Poznań, [email protected]; 2-Pirydynylowe Termolabilne Grupy Ochronne (2-Py TGO) pozwalają na skuteczną ochronę funkcji hydroksylowej lub fosforanowej, a następnie usunięcie pod wpływem temperatury [1]. Mechanizm odblokowania polega na nukleofilowym ataku atomu azotu pirydynowego na atom węgla (Fig. 1). 2-Py TGO umożliwiają kontrolowanie termocyklizacji poprzez modyfikację pierścienia pirydynylowego. Ich użyteczności polega na wysokiej stabilności w niższych temperaturach oraz szybkiej termodeprotekcji po podniesieniu temperatury o około 70 oC w warunkach obojętnych [2]. Przykładem manipulowania stabilnością 2-Py TGO jest podejście “click-clack”[3]. 102 Wykorzystuje ono 3-pirydynylo-[1,3,2]-oksazafofolidynę, która tymczasowo „zamraża” właściwości termolabilne, a następnie odtwarza je podczas otwarcia pierścienia. [1] Chmielewski M.K. et al., J. Org. Chem., 2003, 68, 10003-10012 [2] Chmielewski M.K., Tetrahedron Lett., 2012, 6, 666-669 [3] Chmielewski M.K., Org. Lett., 2009, 11, 3742-3745 Badania finansowane z Funduszy UE w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka (POIG.01.03.01-30-045). KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS01 A Novel and Efficient Synthesis of Functionalized Alkynyl Disulfanes. Dariusz Witt*, Justyna Więczkowska*, Mateusz Musiejuk* *Gdansk University of Technology, Chemical Faculty, Narutowicza 11/12, 80-233 Gdansk, Poland, [email protected]; The synthesis of unsymmetrical disulfanes is an important transformation in organic synthesis and medicinal chemistry. Disulfanes have been also used for the preparation of self-assembled monolayers (SAMs) and monolayer-protected clusters (MPCs). Although the synthesis of wide range disulfanes is well established, the preparation of functionalized unsymmetrical alkynyl disulfanes is unknown. As part of our continued interest in the preparation of functionalized unsymmetrical disulfanes, we report an efficient and convenient synthesis of unsymmetrical alkynyl disulfanes 2 directly from S-alkynyl phosphorodithioates 1. S03KS02 The scope and limitation of developed method will be presented. The mechanism of the reaction will be also discussed. We gratefully acknowledge the National Science Centre for financial support (2013/09/B/ST5/01261) Regioselektywna synteza czteropodstawionych alkenów i ich zastosowanie w syntezie organicznej Anna Piątek* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, Polska, [email protected]; Acykliczne alkeny, z których co najmniej trzy podstawniki mają charakter alkilowy bądź aromatyczny mogą stać się kluczowymi związkami pośrednimi w syntezie wielu związków organicznych. Dlatego udoskonalanie istniejących oraz znalezienie nowych metod syntezy czteropodstawionych alkenów jest ciekawym zadaniem syntetycznym. Prezentowane badania zakładają znalezienie najbardziej efektywnej i selektywnej metody syntezy czteropodstawionych alkenów, pochodnych kwasu cynamonowego oraz ich zastosowanie w syntezie związków biologicznie czynnych. S03KS03 S03 Do otrzymania alkenów zastosowano: addycję ynolanów do ketonów1, alkilującą karboksylację dwupodstawionych alkinów2 oraz reduktywną eliminacji epoksydów i α‑halohydryn.3 [1] Shindo M. et al., J. Org. Chem., 2004, 69, 3912 [2] Shimizu K. et al., Org.Lett., 2005, 7, 195 [3] José M. Concellόn et al., Chem. Eur. J., 2001, 7, 3062 Projekt Small Grant Scheme, NCBiR, nr. 206060 Wykorzystanie cyklonukleozydów pirymidynowych w syntezie nowych pochodnych 6H-oksazolo[3,2-f]pirymidyno-5,7-dionu Maciej Bagiński*, Adam Mieczkowski**, Roman Gajda*, Krzysztof Woźniak* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Ludwika Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; **Instytut Biochemii i Biofizyki PAN; Celem pracy była synteza nowych pochodnych Wykonane badania rentgenograficzne wykazały, iż w heterocyklicznych. W tym celu wykorzystując jako ostatnim etapie syntezy doszło do przegrupowania i wyjściowy substrat nukleozyd- urydynę wykonano kontrakcji pierścienia dioksazepiny do pierścienia oksazolu, otrzymane związki posiadają strukturę syntezę modyfikowanych cyklonukleozydów, pochodnych a 6,5'-O-anhydrourydyny, a następnie zbadano ich 6H-oksazolo[3,2-f]pirymidyno-5,7-dionu. reakcje utleniania-redukcji połączonej z otwarciem [1] Chen G. S. et al., Nucleosides, Nucleotides & Nucleic Acids, pierścienia cukrowego. Na podstawie doniesień 2004, 23, 347-359 literaturowych analogicznej reakcji z użyciem innego projekt „Iuventus” grant No. IP2010 026070, sfinansowany ze cyklonukleozydu- cykloksantozyny[1] założyliśmy, iż środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego produktem naszej reakcji będą pochodne 2,3-dihydropirymido[6,1-b][1,5,3]dioksazepino-7,9(5H,8H)-dionu. 103 S03 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS04 Synteza nowych sprzężonych hybryd organicznych opartych o jednostki difenylenodiazolowe Monika Wróblowska*, Agnieszka Kudelko* *Politechnika Śląska Gliwice, Wydział Chemiczny, Krzywoustego 4, 44-100 Gliwice, [email protected]; Pięcioczłonowe układy heterocykliczne wśród których znajdują się pochodne 1,3,4-oksadiazolu oraz 1,3,4-tiadiazolu, wykazują cenne właściwości biologiczne i fizykochemiczne, dzięki którym znajdują zastosowanie w medycynie, rolnictwie i przemyśle. Celem badań była synteza nowych sprzężonych hybryd organicznych zawierających w swojej strukturze fragment 1,3,4-oksadiazolowy lub 1,3,4-tiadiazolowy połączony poprzez łącznik fenylenowy z wybranymi ugrupowaniami aromatycznymi takimi jak: tiofen, furan, pirydyna czy benzen. S03KS05 Chiralne ligandy oksazolinowe zawierające sześcioczłonowy pierścień azaheteroaromatyczny i ich zastosowanie w syntezie asymetrycznej Ewa Wolińska* *Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, WNŚ, ul. 3 Maja 54, 08-110 Siedlce, [email protected]; Chiralne pochodne oksazoliny są z powodzeniem stosowane jako ligandy w katalizowanych metalami reakcjach asymetrycznych.1 Spośród wielu strukturalnie różnych ligandów oksazolinowych na uwagę zasługują te, które zawierają w cząsteczce także inny pierścień heterocykliczny. W ramach prezentacji przedstawione zostaną rezultaty prac nad syntezą i zastosowaniem w asymetrycznej katalizie chiralnych ligandów oksazolinowych z pierścieniem 1,2,4-triazyny, pirydyny, pirymidyny i pirazyny 1. Zdolność enancjoselektywną ligandów zbadano w katalizowanej miedzią asymetrycznej reakcji nitroaldolowej. S03KS06 W reakcjach addycji nitrometanu do różnych aldehydów odpowiednie ß-nitroalkohole tworzyły się z wydajnością do 95% i czystością optyczną do 92%.2, 3 [1] E. Wolińska, Tetrahedron:Asymmetry, 2014, 25, 1478–1487 [2] E. Wolińska, Tetrahedron , 2013, 69, 7269–7278 [3] G. C. Hargaden et al., Chem. Rev., 2009, 109, 2505–2550 Synteza nieracemicznych 3-metylidenochroman-4-onów o potencjalnej aktywności cytotoksyczne Jacek Kędzia*, Tomasz Janecki*, Dorota Kowalczyk* *Politechnika Łódzka, Instytut Chemii Organicznej, ul.Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Związki heterocykliczne posiadające w swojej strukturze sprzężone z grupą karbonylową wiązanie egzo-alkilidenowe często posiadają aktywność cytotoksyczną [1]. Kontynuując nasze zainteresowania syntezą związków o potencjalnej aktywności cytotoksycznej [2]. W naszym komunikacie prezentujemy syntezę 3-metylidenochroman-4-onów 4. Substratami w tej syntezie są 2-oksoetylofosfoniany dietylu 1, które następnie dały 3-dietoksyfosforylochromen-4-ony 2. Kolejny etap stanowiła addycja związków Grignarda do chromenonów 2, która dała 2-podstawione-3 -dietoksyfosforylochroman-4-ony 3. Związki te przekształciliśmy w 3-metylidenochroman-4-onów 4, stosując reakcję HWE. 104 Układy te syntezowano w reakcjach krzyżowego sprzęgania Suzuki, wykorzystując do tego celu dwie podstawowe jednostki wiodące: 2,5-bis(4-bromofenylo)-1,3,4-oksadiazol i 2,5-bis(4-bromofenylo)-1,3,4-tiadiazol oraz komercyjnie dostępne kwasy boronowe. Przeprowadziliśmy również wariant asymetryczny, stosując pomocnik chiralny w postaci grupy dimentoksyfosforylowej. [1] M. Pięta et al., Tetrahedron Lett. , 2015, 56, 1891-1893 [2] A.Albrecht et al., Eur.J.Org. Chem., 2011, 2747-2766 Projekt został sfinansowany ze ś rodków NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/07/B/ST5/02006. KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS07 Synteza, architektura strukturalna i przykłady zastosowań nowych chiralnych makrocykli i klatek molekularnych Marcin Kwit* *Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Agregacja i samoorganizacja małych cząsteczek w duże układy jest jednym z fundamentalnych procesów chemii supramolekularnej. Bazująca na koncepcji dynamicznej chemii wiązań kowalencyjnych (DCC), predyspozycji strukturalnej i preorganizacji substratów, reakcja iminowania dipodalnych amin – di- lub tripodalnymi aldehydami umożliwia efektywną syntezę nowych połączeń o strukturze makrocykla bądź klatki.[1,2] Odpowiednia funkcjonalizacja fragmentu donorowego lub akceptorowego pozwala na racjonalne modyfikowanie struktury produktu, ale przede wszystkim jego właściwości. S03KS08 W trakcie prezentacji zostaną omówione problemy syntezy, dynamiki i architektury strukturalnej oraz przykładowe zastosowania chiralnych makrocykli i klatek molekularnych. [1] Y. Jin et al., Acc. Chem. Res. , 2014, 47, 1575− 1586 [2] J. W. Steed et al., Supramolecular Chemistry, 2009 Badania finansowane z grantu NCN: UMO-2012/06/A/ST5/00230 ADDYCJA TERMINALNYCH ALKINÓW DO WIĄZAŃ PODWÓJNYCH C=X NA WODZIE KATALIZOWANA KARBENOWYMI KOMPLEKSAMI MIEDZI(I) Michał Michalak* *Instytut Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk, ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Addycja terminalnych alkinów do wiązania wielokrotnego C=X stanowi użyteczny proces otrzymywania cennych bloków budulcowych w syntezie organicznej. W tym kontekście, addycja do aldehydów, ketonów, imin lub soli iminiowych umożliwia otrzymanie alkoholi propargilowych oraz amin propargilowych. Klasyczne metody addycji wymagają utworzenia anionu acetylenkowego wobec silnej zasady. Nowoczesne metody syntezy umożliwiają prowadzenie addycji terminalnego alkinu wobec katalitycznych ilości soli cynku,1 indu2 czy glinu3 w ściśle bezwodnych warunkach. W ramach wykładu zostaną zaprezentowane wyniki addycji S03KS09 S03 terminalnych alkinów do trifluorometyloketonów oraz enancjomerycznie czystych nitronów, po raz pierwszy przeprowadzone wobec katalitycznej ilości karbenowych kompleksów miedzi(I) na wodzie. [1] C. Pillard et al., Tetrahedron Lett., 2007, 48, 6209-6213 [2] Y. Yamashita et al., Chem. Sci., 2014, 5, 3958-3962 [3] R. Fä ssler et al., Angew. Chem. Int. Ed., 2002, 41, 3054-3056 Badania zostały sfinansowane w ramach grantu MNiSW, Program IuventusPlus IP2012 064172 Herbicydowe esterquaty jako ciecze jonowe i ich prekursory Anna Syguda*, Łukasz Chrzanowski*, Anna Gielnik**, Joanna Wojtera-Kwiczor** *Politechnika Poznańska, Inst. Tech. i Inż. Chem., ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **UAM w Poznaniu, Instytut Biologii Molekularnej i Biotechnologii; Esterquaty (ang. esterquats) to czwartorzędowe sole amoniowe (ang. quaternary ammonium salts – quats) zawierające estrową grupę funkcyjną. W herbicydowych esterquatach wprowadzony fragment estrowy pochodził od znanego i powszechnie stosowanego herbicydu z grupy fenoksykwasów, anionami natomiast były bromki, a także jony organiczne, wykazujące aktywność chwastobójczą. Esterquaty z anionami organicznymi były ciekłe w temperaturze pokojowej i można je było zaliczyć do herbicydowych cieczy jonowych. Z kolei temperatury topnienia bromków przekraczały temperaturę 100°C, związki te określono mianem prekursorów cieczy jonowych. Przedstawiona zostanie synteza herbicydowych esterquatów, ich identyfikacja na podstawie widm NMR oraz aktywność chwastobójcza. 105 S03 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS10 Dimerization and cyclotrimerization of phenylacetylene mediated by 3rd generation Grubbs’ catalyst Maciej Gierada*, Jarosław Handzlik*, Izabela Czeluśniak** *Politechnika Krakowska, WIiTCh, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków, [email protected]; **Uniwersytet Wrocławski, WydziałChemii Cyclotrimerization and dimerization of phenylacetylene are the examples of the non-metathesis transformations of the terminal alkynes. These reactions are particularly important since their products can be used as the precursors for the synthesis of natural components. It has been known that ruthenium alkylidene catalysts are effective initiators for such processes, but the mechanistic aspects of these transformations still remain unclear. Here, based on the DFT calculations and H1NMR experiments, we propose the reaction mechanisms for dimerization and cyclotrimerization of phenylacetylene mediated by the 2nd generation Grubbs’ catalyst modified by 3-bromopyridine (3rd generation). It has been found that cyclotrimerization is kinetically more preferred than dimerization. This research was supported in part by PL-Grid Infrastructure S03KS11 Reakcje chiralnych anionów ε-amido-allilowych generowanych z β -laktamów z aldehydami. Bartosz Zambroń*, Urszula Klimczak* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul. M. Kasprzaka 44/52 01-224 Warszawa, [email protected]; Przedmiotem prezentacji jest nowa metoda asymetrycznej syntezy chiralnych (3Z)-2,6-anti-endioli oraz γ-butyrolactonów o wysokiej czystości optycznej oparta na reakcji chiralnych anionów ε-amido-allilowych generowanych in situ z N-Ts-4-winyloazetydyn-2-onów w obecności 2 ekw. InI i katalitycznych ilości Pd(PPh3)4 z aromatycznymi i alifatycznymi aldehydami. Reakcje przebiegą w łagodnych warunkach z dobrą wydajnością i wysoką selektywnością. S03KS12 Enancjomerycznie wzbogacone (3Z)-2,6-anti-endiole oraz γ-butyrolactony będące produktami powyższych reakcji, mogą zostać łatwo przekształcone w szereg liniowych i heterocyklicznych pochodnych, które stanowią ważne bloki budulcowe w syntezie związków naturalnych i ich syntetycznych pochodnych. [1] U. Klimczak et al., Chem. Commun., 2015, 51, 6796-6799 Projekt finansowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej, grant HOMING PLUS/2013-8/14 Nukleotydy modyfikowalne za pomocą CuAAC: synteza i zastosowania Joanna Kowalska*, Przemysław Wanat*, Sylwia Walczak**, Błażej Wojtczak**, Jacek Jemielity** *Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki, Zakład Biofizyki IFD, Zwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, [email protected]; **Uniwersytet Warszawski, Centrum Nowych Technologii; Alkinowo-azydkowa cykloaddycja Huisgena katalizowania miedzią (CuAAC) to jedna z najefektywniejszych metod modyfikacji pochodnych biocząsteczek, charakteryzująca się selektywnością, wydajnością i bioortogonalnością. Metoda ta jest również z powodzeniem stosowana do modyfikacji nukleozydów, nukleotydów i kwasów nukleinowych, jednak z jej zastosowaniem związane są pewne problemy niespotykane dla innych klas biomolekuł. W komunikacie zaprezentowane zostaną aktualne osiągnięcia naszego zespołu w dziedzinie modyfikacji małocząsteczkowych nukleotydów za pomocą CuAAC w celu uzyskania znakowanych nukleotydów, nukleotydowych biokoniugatów oraz analogów funkcjonalnych, z uwzględnieniem ich zastosowań, często spotykanych problemów syntetycznych oraz sposobów ich rozwiązania.(1) [1] Wanat et al., Org Lett, DOI: 10.1021/acs.orglett.5b01346, 2015 Praca finansowana z projektu Narodowego Centrum Nauki (UMO-2011/01/D/ST5/05869) 106 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS13 Zastosowanie Epoksydów w Syntezie Nowych Układów Makrocyklicznych Monika Stefaniak*, Jarosław Romański *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403, Łódź, [email protected]; Związki policykliczne i makrocykliczneznalazły szerokie zastosowanie m.in. w biologii, farmacji i medycynie [1]. Wpisująca się w nurt chemii ‘click’ [2] reakcja otwarcia pierścienia epoksydowego, została zastosowana do otrzymania nowych dotąd nieopisanych pochodnych oligomerycznych zawierających dodatkowo wolne grupy hydroksylowe, które otwierają możliwości dalszej funkcjonalizacji.Diketon Cooksona oraz pochodne glikolu etylenowego przekształcono w znane pochodne allilowe oraz winylowe, następnie utleniono. Otrzymane oksirany poddano reakcji z siarkowym nukleofilem. S03KS14 Próby syntezy układów makrocyklicznych przebiegły pomyślnie, a wstępne wyniki zostały przedstawione na X Ogólnopolskim Sympozjum Chemii Organicznej [3]. [1] W. Yi et al., Org. Biomol. Chem., 2011, 9, 2413-2421 [2] H. C. Kolb et al., Angew. Chem. Int. Ed., 2001, 40, 2004-2021 [3] M. Stefaniak et al. , X OSCO, Łódź, Materiały zjazdowe, K-32, 2015 Projekt został sfinansowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego,Dotacja dla Młodych Naukowców SPRZĘŻONA ADDYCJA ENOLIZUJĄCYCH KETONÓW DO 3-(DIETOKSYFOSFORYLO)KUMARYNY. STEREOCHEMIA I ZASTOSOWANIA SYNTETYCZNE Dariusz Deredas*, Henryk Krawczyk* *Politechnika Łódzka, Instytut Chemii Organicznej, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Synteza, chemia i zastosowania syntetyczne 2-(dietoksyfosforylo)-2-alkenianów jako akceptorów w reakcjach sprzężonej addycji typu Michaela były przedmiotem intensywnych badań prowadzonych w naszym zespole [1]. Nasze aktualne zainteresowania koncentrują się wokół nowych zastosowań syntetycznych zbliżonej klasy podwójnie aktywowanych olefin o strukturze 3-(dietoksyfosforylo)kumaryny 1. Stwierdziliśmy, że wyłącznymi produktami reakcji, z udziałem generowanych in situ drugorzędowych enamin są policykliczne δ -laktamy typu 2 [2]. S03KS15 S03 Podobne reakcje, w których rolę donorów pełnią aniony enolanowe prowadzą do 4-(2-oksoalkilo)-3,4-dihydrokumaryn 3. Ustaliliśmy, że addycje te przebiegają w sposób wysoce diastereoselektywny. [1] D. Deredas et al., Tetrahedron Lett., 2013, 54, 3088-3090 [2] D. Deredas et al., RSC Adv., 2013, 3, 6821-6832 Projekt finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki na podstawie decyzji DEC-2012/07/B/ST5/02006 Otrzymywanie i analiza spektroskopowa bioaktywnych N-pochodnych (-)-cytyzyny. Anna K. Przybył* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Właściwość podwyższania stężenia dopaminy w organizmie, niska toksyczność oraz blokowanie receptorów nikotynowo-acetylocholinowych (nAChR) zaważyła na zastosowaniu (-)-cytyzyny w terapii antynikotynowej (Desmoxan® i Tabex®).[1] Natomiast pochodne (-)-cytyzyny są obiecującymi związkami w łagodzeniu objawów chorób neurologicznych (Alzheimera, Parkinsona).[1] (-)-Cytyzyna jest dobrym substratem w syntezach adduktów poprzez atom N12 w pierścieniu C i/lub poprzez atom C3 i C5 w pierścieniu A (Rys. 1). W celu określenia zależności pomiędzy aktywnością biologiczną a strukturą molekularną analizie spektroskopowej poddano otrzymane na drodze modyfikacji chemicznej N-acylo- i N-benzylocytyzyny.[2,3] Otrzymane nowe pochodne N-benzylocytyzyny wykazują inhibicyjne właściwości wobec pleśni. [1] J. Rouden et al., Chem. Rev. , 2014, 114, 712-778 [2] A.K. Przybył et al., J. Mol. Struct., 2011, 985, 157-166 [3] A.K. Przybył et al., Spectrochim. Acta Mol. Biomol. Spectros., 2014, 129, 1-6 Praca finansowana przez NCN (2013/11/B/ST5/01681). 107 S03 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS16 Toward a physical interpretation of substituent effects: The case of fluorine and trifluoromethyl groups Marcin Hoffmann*, Tadeusz M. Krygowski **, Henryk Koroniak*, Wojciech P. Ozimiński***, Tomasz Siodła* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, Umultowska 89b, 61-614 Poznań, [email protected]; **Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii; ***Narodowy Instytut Leków; Substituent effects are known as very efficient concepts in [1] Hoffmann et al., Journal of American Chemical Society, 2001, organic chemistry. The application of ab initio and DFT 123, 2308 methods to fluoro- and trifluoromethyl benzene, and [2] Siodła et al., Journal of Organic Chemistry, 2014, 79, 7321 ethene derivatives allowed the study of changes in the electronic and geometric properties of F- and CF3-substituted systems under the impact of other substituents. Various parameters of these systems were investigated, including homodesmotic reactions in terms of the substituent effect stabilization energy (SESE), the π and σ electron donor-acceptor indexes (pEDA and sEDA, respectively), and the charge on the substituent active region (cSAR). S03KS17 Wybrane optycznie czynne kwasy t-butyloarylotiofosfinowe jako chiralne odczynniki solwatujące w spektroskopii NMR Patrycja Pokora-Sobczak*, Józef Drabowicz*, Jacek Chrzanowski*, Dorota Krasowska*, Grażyna Mielniczak*, Adrian Zając* *Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; Optycznie czynny kwas t-butylofenylotiofosfinowy 1a Okreś lony zostanie wpływ podstawnika aromatycznego wykorzystany po raz pierwszy jako chiralny odczynnik na właś ciwoś ci tych chiralnych odczynników solwatujących. solwatujący przez Hargera [1] umożliwia w łatwy sposób oznaczenie nadmiaru enancjomerycznego chiralnych pochodnych ze stereogenicznym atomem węgla bądź heteroatomem.[2] W komunikacie zostanie przedstawiona synteza [1] Harger M. J. P, Journal of the Chemical Society, Perkin i zastosowanie optycznie czynnych kwasów Transactions 2, 1978, 326-331 t-butyloarylotiofosfinowych 1b,c ze zmodyfikowaną grupą [2] Drabowicz et al., Phosphorus, Sulfur, and Silicon and the Related Elements, 2014, 189, 977-991 aromatyczną jako Praca lenie finansowana: NCN UMO-2011/01/B/ST/06664(grant JD) chiralnych odczynników solwatujacących, umożliwiających okreś nadmiaru enancjomerycznego. S03KS18 Etenoaddukty zasad DNA: mechanizmy tworzenia i badania spektroskopowe wspomagane metodami kwantowo-chemicznymi Donata Pluskota-Karwatka*, Kinga Salus*, Marcin Hoffmann* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Etenoaddukty stanowią modyfikacje strukturalne zasad DNA powstające w wyniku oddziaływania z produktami peroksydacji lipidów. Obecność etenoadduktów w materiale genetycznym może zaburzać tworzenie par zasad i przez to wpływać na strukturę i trwałość podwójnej helisy, może także, w wyniku utrwalenia mutacji prowadzić do zainicjowania procesu nowotworzenia lub do apoptozy komórki. W badaniach strukturalnych adduktów zawierających podstawnik w pierścieniu etenowym, trudnością może być ustalenie pozycji tegoż podstawnika. 108 Celem podjętych prac było określenie położenia grupy dialdehydometylowej w etenopochodnych nukleozydów adeninowych. W badaniach wykorzystano metody eksperymentalne w połączeniu z obliczeniowymi. [1] D. Pluskota-Karwatka et al., Eur. J. Org. Chem., 2012, 4797-4804 [2] D. Pluskota-Karwatka et al., Chem. and Biodiv., 2010, 7, 959-974 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS19 Synteza i zastosowanie fluorowanych pochodnych estrów kwasów fosfonowych Magdalena Rapp*, Marta Z. Szewczyk*, Klaudia Margas-Musielak*, Patrycja Mrowiec*, Henryk Koroniak* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań, [email protected]; Wprowadzenie atomu fluoru do cząsteczki związku organicznego w wielu przypadkach znacząco zmienia jego aktywność biologiczną, co często wykorzystuje się przy projektowaniu nowych leków. Podobnie, zastąpienie atomu tlenu w organicznych pochodnych grupy fosforanowej (C-O-P) grupą CHF lub CF2 nadało tak powstałym α-monooraz α,α-difluorometylenofosfonianom charakter izosteryczny lub izokwasowy w porównaniu z fosforanami oraz odporność na hydrolizę. Tak korzystne właściwości wykorzystano już w syntezie i przy inhibicji różnego rodzaju kinaz i fosfataz [1-3]. S03KS20 W trakcie komunikatu przedstawione zostaną wybrane przykłady syntez i zastosowań fluorowanych pochodnych estrów kwasów fosfonowych (np. oksirany czy analogi aminofosfonianów oraz fosfomycyny). [1] V.D. Romanenko et al., Chem. Rev., 2006, 106, 3868-3935 [2] K.V.Turcheniuk et al., RSC Adv., 2013, 3, 6693-6716 [3] J.-P. Bégué et al., Bioorganic and Medicinal Chemistry of Fluorine, 2008, Badania finansowane przez Wrocławskie Centrum Badań EIT+ (POIG.01.01.02-02-003/08) Reactivity of aromatic N-tert-butylimines under Flash Vacuum Thermolysis (FVT) Katarzyna Justyna*, Anna Chrostowska, Stanislaw Lesniak, Thien Y Vu, Said Khayar, Alain Dargelos *University of Lodz, Faculty of Chemistry; UPPA, IPREM UMR 5254, 12 Tamka St., 91-403Lodz; 2 Av. du President Angot, 64053Pau, [email protected]; The formation of unexpected azaheterocyclic product from glyoxal di-tert-butylimine (Scheme 1) under FVT conditions have focused our studies on testing of different tert-butylimines in order to predict the mechanism of such transformation, as well as, to extend its scope and limitations. In this oral communication, the results of the fully regioselective cyclization reaction of the azaaromatic N-tert-butylimines containing the imine group in orto-position to the nitrogen atom in the aromatic cycle, with the formation of the major product in good yield, will be presented (Scheme 2). S03KS21 S03 The proposed mechanism of the formation of the main product will be also discussed. [1] Justyna K. et al. , Eur. J. Org. Chem., 2014, 14, 3020-3027 [2] Vu T.Y. et al., Chem. Eur. J., 2013, 44, 14983-14988 [3] Leśniak S. et al., Tetrahedron, 2013, 2, 722-729 Asymetryczna organokataliza w syntezie biologicznie ważnych związków heterocyklicznych Anna Skrzyńska*, Anna Albrecht*, Piotr Drelich*, Artur Przydacz*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; W ostatnich latach obserwuje się dynamiczny rozwój syntezy asymetrycznej z wykorzystaniem organokatalizatorów, co jest związane z rosnącym zapotrzebowaniem na chiralne fragmenty budulcowe o [1] J. Aleman et al., Chem.Soc.Rev., 2013, 42, 774-793 znanej lub potencjalnej aktywności biologicznej [1]. Celem naszych badań była synteza i funkcjonalizacja Finansowanie: Program Homing Plus Fundacji na Rzecz Nauki związków biologicznie ważnych z wykorzystaniem Polskiej współfinansowany przez Unię Europejską. chiralnych katalizatorów organicznych. Opracowano metody enancjo– i diastereoselektywnej syntezy aminocukrów będących pochodnymi nojirimycyny 1, α-metylideno-γ-laktonów 2 oraz pochodnych furfuralu 3. 109 S03 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS22 Synteza fosforanowych i tiofosforanowych analogów lizofosfatydyloinozytolu. Agata Sowińska*, Maria Koziołkiewicz*, Andrzej Okruszek* *Politechnika Łódzka, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, ul. Wólczańska 171/173, 90‐924 Łódź, [email protected]; Lizofosfolipidy (LPL) to bioaktywne związki, które za pośrednictwem receptorów błonowych mogą regulować szereg procesów biologicznych. LPL zawierają w swojej strukturze pojedynczą resztę kwasu tłuszczowego przyłączoną do szkieletu fosfoglicerolowego. Celem naszych badań jest synteza pochodnych lizofosfatydyloinozytolu (LPI) ze ściśle zdefiniowanymi łańcuchami acylowymi. Synteza przebiega w 3 etapach: (1) synteza 1-acylo-2-O-metylogliceroli z glicydolu oraz odpowiedniego kwasu tłuszczowego; (2) synteza odpowiednio blokowanego myo-inozytolu; (3) fosforylacja/tiofosforylacja pochodnych glicerolowych z przyłączeniem i deprotekcją reszty inozytolowej. S03KS23 Po wyznaczeniu podstawowych parametrów fizykochemicznych, aktywność chwastobójcza została określona na podstawie wyników badań szklarniowych przeprowadzonych w IOR-PIB. [1] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2011, 26, 4838-4844 Synteza i aplikacje chiralnych ylidów sulfo-, seleno- i telluroniowych pochodnych terpenów Jacek Ścianowski*, Anna Banach*, Agata J. Pacuła* *Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Chemii, ul. Gagarina 7, 87-100 Toruń , [email protected]; Ylidy sulfoniowe są bardzo ważnymi reagentami wykorzystywanymi we współczesnej syntezie organicznej, głównie z uwagi na ich zastosowanie w reakcjach epoksydacji, syntezie podstawionych azyrydyn i cyklopropanów [1-3]. Przedmiotem prezentacji będzie generowanie chiralnych ylidów sulfoniowych, selenoniowych i telluroniowych pochodnych terpenów oraz porównanie ich reaktywności w reakcjach asymetrycznej epoksydacji. Zaprezentowane zostaną metody syntezy sulfidów, selenidów i tellurydów pochodnych (+)-limonenu, (-)-mentolu, (-)-β-pinenu i (+)-3-karenu. Sulfidy i selenidy były transformowane w odpowiednie sole sulfoniowe i selenoniowe. 110 [1] Drzazga A. et al., Acta Poloniae Pharmaceutica - Drug Research, 2014, 71, 887-899 [2] Rytczak P. et al., New Journal of Chemistry, 2010, 34, 1008– 1017 [3] Oka S. et al., Biochemical and Biophysical Research Communications, 2007, 362, 928– 934 Praca finansowana przez NCN, grant nr 2011/01/B/ST5/06383. CIECZE JONOWE Z KATIONEM BENZETONIOWYM Jan Kuligowski*, Michał Niemczak*, Tadeusz Praczyk**, Juliusz Pernak* *Politechnika Poznańska, Wychał Technologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy; Herbicydowe ciecze jonowe (HILs) charakteryzują się projektowalną hydrofobowością, dużą stabilnością termiczną oraz niską prężnością par, co ma znaczący wpływ na poprawę bezpieczeństwa pracy podczas ich aplikacji na roślinach. Fakt ten sprawia, że stanowią one ciekawą alternatywę dla komercyjnych środków ochrony roślin [1]. Wykorzystując reakcję metatezy opracowano wydajne metody syntezy cieczy jonowych z kationem benzetoniowym. Struktury otrzymanych związków potwierdzono za pomocą protonowego i węglowego magnetycznego rezonansu jądrowego oraz analizy elementarnej. S03KS24 Wprowadzone modyfikacje (grupa metoksylowa oraz atom siarki) mają na celu zwiększenie stabilności metabolicznej analogów. Ylidy były generowane in situ z soli, lub bezpośrednio z chalkogenidów i bromku benzylu pod wpływem zasady. [1] Drabowicz J. et al., Organoselenium Chemistry, 2012 [2] Illa et al., J. Am. Chem. Soc., 2013, 135, 11951– 11966 [3] McGarrigle E. M. et al., Chem. Rev., 2007, 107, 5841-5883 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS25 Nowa metoda syntezy enancjomerycznie czystych stereoizomerów rosaprostolu Beata Łukasik*, Wiesława Perlikowska*, Remigiusz Żurawiński*, Marian Mikołajczyk* *Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; Rosaprostol 1 jest pochodną prostaglandyn o właściwościach przeciwwrzodowych. Mieszanina racemicznych 1,2-cis-2,3-trans i 1,2-trans-2,3-trans diastereoizomerów soli sodowej tego związku jest stosowana we Włoszech w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Mimo, iż znanych jest kilka metod otrzymywania rosaprostolu 1 w formie racemicznej, to do tej pory ukazała się tylko jedna praca poświę cona syntezie dwóch z czterech możliwych optycznie aktywnych stereoizomerów związku 1 [1]. S03KS26 W prezentowanej pracy przedstawiona zostanie nowa metoda syntezy enancjomerycznie czystych stereoizomerów rosaprostolu 1, bazująca na zablokowanym D-kamforą 3-fosforylocyklopentenonie 2. [1] M.C. Murcia et al., Synlett, 2007, 10, 1553-1556 PUŁ APKI CODZIENNEGO NMR-u Olga Staszewska-Krajewska* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; PUŁAPKI - Zaniedbanie - błędy w sposobie prowadzenia pomiarów NMR. - Zaniechanie – ograniczanie się do pomiarów 1H i 13C NMR, T=25°, CDCl3. - Przyzwyczajenie – „odkąd pamiętam ten sygnał zawsze leżał tutaj…” - Życzeniowe myślenie i nadinterpretacja – „artefakty”, naciąganie danych (np. NOE). WSKAZÓWKI - Nie tylko „klasyczne” korelacje 2D NMR. - Sztuczki, np. widma pure shift. - Rezonans 15N, 19F, 31P, 77Se - DOSY gdy nie ma pewności czy próbka jest mieszaniną, gdy możliwe jest tworzenie oligomerów. S03KS27 S03 - Interpretacja typowych parametrów NMR w nietypowych sytuacjach – określanie konfiguracji na podstawie różnicy przesunięćchemicznych, stałych sprzężenia 1H-1H, 13C-1H. [1] O. Staszewska-Krajewska et al., Arkivoc, 2014, 143-153 [2] P. Szcześniak et al., J. Org. Chem., 2014, 79, 10487-10503 Oczyszczanie produktów reakcji metatezy olefin z pozostałości kompleksów rutenu za pomocą izocyjankowych zmiataczy metali Grzegorz Szczepaniak*, Katarzyna Urbaniak**, Celina Wierzbicka**, Krzysztof Kosiński*, Krzysztof Skowerski**, Karol Grela* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; **Apeiron Synthesis; Katalizatory wielu reakcji organicznych o kluczowym znaczeniu badawczym i przemysłowym mają postać kompleksów metali przejściowych.[1] Stosowanie ich wiąże się z poważnym problemem zanieczyszczenia produktów reakcji metalami ciężkimi.[2,3] To zagadnienie jest szczególnie istotne w przemyśle farmaceutycznym, który w coraz większym stopniu wykorzystuje katalizę metalami przejściowymi. Zobowiązany jest on do przestrzegania restrykcyjnych norm dotyczących dopuszczalnej zawartości metali ciężkich w związkach biologicznie czynnych (API). Celem badań było opracowanie nowych metod usuwania pozostałości kompleksów rutenu z produktów reakcji metatezy olefin za pomocą polarnych izocyjanków (I-III). [1] J. Magano et al., Chem. Rev. , 2011, 111, 2177– 2250 [2] G. Szczepaniak et al., Green Chem., 2014, 16, 4474– 449 [3] K. Skowerski et al., Green Chem. , 2012, 14, 3264– 3268 Projekt realizowany w ramach programu VENTURES/2013-11/8 Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 111 S03 KOMUNIKATY SEKCYJNE S03KS28 Desymetryzacja-cyklizacja prochiralnych pochodnych fosfin Marek Stankevič*, Katarzyna Włodarczyk*, Ewelina Korzeniowska*, Damian Nieckarz* *Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Chemii, ul. Gliniana 33, 20-614 Lublin, [email protected]; Chiralne cykliczne fosfiny są od jakiegoś czasu przedmiotem intensywnych badań ze względu na ich wysoką efektywność jako ligandów w katalizie asymetrycznej.[1] Niestety, w większości wypadków synteza tego typu związków jest kłopotliwa, dlatego też wysoce pożądane jest opracowanie efektywnej metody syntezy tego typu połączeń. Z pewnością największym powodzeniem cieszyłyby się metody pozwalające na syntezę chiralnych cyklicznych fosfin z niechiralnych substratów na drodze prostych przekształceń. 112 W niniejszej prezentacji przedstawione zostaną próby syntezy cyklicznych pochodnych fosfin na drodze desymetryzacji-cyklizacji niechiralnych, symetrycznie podstawionych pochodnych trzeciorzędowych fosfin. [1] T. Imamoto et al., Tetrahedron: Asymmetry, 2004, 15, 2213-2218 Badania zostały sfinansowane w ramach projektu badawczego SONATA-BIS (2012/07/E/ST5/00544) POSTERY S03P01 NOWA METODA OTRZYMYWANIA POCHODNYCH S-ALKYNYLOWYCH ESTRÓ W KWASU NEOPENTYLIDENOFOSFORODITIOWEGO Justyna Więczkowska*, Mateusz Musiejuk*, Dariusz Witt* *Politechnika Gdańska, Katedra Chemii Organicznej, Narutowicza 11/12, 80-233, Gdańsk, [email protected]; W Katedrze Chemii Organicznej Politechniki Gdańskiej od lat prowadzone są badania nad reaktywnością kwasu fosforoditiowego oraz jego analogów [1]. Na podstawie dotychczasowych wyników badań opracowaliśmy nową, dogodną i unikalną metodę syntezy pochodnych S-alkynylowych estrów kwasu neopentylidenofosforoditiowego. Metoda ta opiera się na reakcji disulfanu kwasu fosforoditiowego 1 z odpowiednimi solami miedzi (I) terminalnych alkinów 2. Otrzymane związki 3 zostaną użyte do otrzymywania niesymetrycznych funkcjonalizowanych disulfanów alkynylowych. S03P02 Zostaną przedstawione warunki reakcji oraz zakres i wszechstronność otrzymywania S-alkynylowych estrów kwasu neopentylidenofosforoditiowego. [1] D. Witt et al., Synthesis, 2009, 1459-1462 Praca finansowana przez NCN 2013/09/B/ST5/01261 OPRACOWANIE METODY SYNTEZY ROZPUSZCZALNYCH W WODZIE DISULFANYLOWYCH POCHODNYCH KWASU NEOPENTYLIDENOFOSFORODITIOWEGO. Mateusz Musiejuk*, Justyna Więczkowska*, Janusz Rachoń* *Politechnika Gdańska, Katedra Chemii Organicznej, Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; Disulfany są ważnymi związkami zarówno w procesach chemicznych jak i biologicznych. W literaturze chemicznej można znaleźć szereg metod służących do otrzymywania disulfanów. Większoś ć z nich może być przeprowadzona jedynie w rozpuszczalnikach organicznych, a nie w roztworach wodnych. W tym celu, wychodząc z kwasu fosforoditiowego 1, opracowaliś my nowe rozpuszczalne w wodzie disulfanylowe pochodne kwasu fosforoditiowego 2, które w wyniku reakcji z tiolami posiadającymi dodatkowe grupy funkcyjne tworzą niesymetryczne disulfany w roztworach wodnych z wysoką wydajnoś cią i czystoś cią. S03P03 S03 Zostaną zaprezentowane optymalne warunki reakcji oraz zakres i ograniczenia metody otrzymywania rozpuszczalnych w wodzie disulfanylowych pochodnych kwasu fosforoditiowego 2. Praca finansowana przez NCN 2013/09/B/ST5/01261 Synteza dimerów α -alkiloakrolein Halyna Marshalok* *Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Wydział TiICh, ul. Seminaryjna 3, 85-326 Bydgoszcz, [email protected]; Opracowano podstawy teoretyczne reakcji dimeryzacji α-alkiloakrolein na przykładzie α-metylo-, α-etyloi α-butyloakroleiny. Zbadano kinetyczne prawidłowości i mechanizmy reakcji, określono wpływ czynników indukcyjnych i sterycznych podstawników alkilowych na szybkość dimeryzacji. Metodą pełnego eksperymentu czynnikowego przeprowadzono optymalizację procesu. Wychodząc z obliczeń kwantowo-chemicznych określono możliwe kierunki dimeryzacji i budowę produktów reakcji. Na podstawie badań procesu i bilansów materiałowych ustalono że wydajność dimerów α-alkiloakrolein 76-88% jest uzyskiwana w zakresie 453-463 K za produktywności reakcji 230-240 g/(l⋅h). Zbadano aktywność biologiczną dimerów α-alkiloakrolein, potwierdzono możliwość ich praktycznego zastosowania do syntezy leków weterynaryjnych. 113 S03 POSTERY S03P04 Karbometalacja alkinów jako skuteczna metoda syntezy czteropodstawionych alkenów Jan Rzymkowski*, Anna Piątek* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Pomimo opracowania licznych, wydajnych metod syntez dwui trójpodstawionych alkenów, synteza czteropodstawionych alkenów o określonej stereoizomerii pozostaje dużym wyzwaniem we współczesnej chemii organicznej.1 Jedną z niewielu efektywnych metod jest regioselektywna karbometalacja alkinów. W celu otrzymania kwasu 1 zastosowaliśmy trójskładnikową reakcję karbometalacji dwupodstawionego alkinu 2 z dwutlenkiem wę gla, dietylocynkiem oraz nadmiarem DBU w obecności kompleksu niklu jako katalizatora.2 Jako alternatywnej metody użyliśmy olefinacji3 ketonu 3 generowanym in situ ynolanem 4. S03P05 Wykazaliśmy że lipaza pozwala na przekształcenie prochiralnych cyklicznych ketonów do odpowiednich chiralnych laktonów z wysoką wydajnością oraz wysokim nadmiarem enancjomerycznym. [1] A. Drożdż et al., New J. Chem., 2015, 39, 1315-1315 [2] G. Chavez et al., J. Mol. Catal. B , 2013, 89, 67-72 Praca finansowana przez NCN nr UMO-2013/09/N/ST8/02059 Reduktywna eliminacja czteropodstawionych olefin przy użyciu jodku samaru (II) Aleksandra Potrząsaj*, Anna Piątek* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Czteroróżniepodstawione olefiny mogą stanowić wygodne substraty do syntezy wielu związków biologicznie czynnych. Ich selektywne otrzymywanie pozwoliłoby na wyraźne skrócenie, często bardzo długich, syntez totalnych. Jednakże otrzymywanie tak zatłoczonych przestrzennie alkenów nie jest zadaniem trywialnym. Przedstawione badania opisują dwu etapową syntezę podstawionych olefin pochodnych estrowych lub amidowych (5).W pierwszym etapie w reakcji kondensacji odpowiedniej α-chloropochodnej 2 z ketonem 1 w zależności od warunków reakcji otrzymujemy pochodne α-chlorohydryny 4 lub epoksydów 3. 114 [1] A. Flynn et al., Chem. Rev. , 2007, 107, 4698-4745 [2] K. Shimizu et al., Org. Lett., 2005, 7, 195-197 [3] M. Shindo et al., Tetrahedron, 1998, 54, 2411-2422 Project Small Grant Scheme, NCBiR, nr. 206060 Badania nad syntezą chiralnych laktonów za pomocą chemo-enzymatycznej reakcji Baeyera-Villigera Agnieszka Drożdż*, Anna Chrobok* *Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, ul. Krzywoustego 4, 44-100 Gliwice, [email protected]; Chemo-enzymatyczna reakcja Baeyera-Villigera polega na utlenianiu cyklicznych i acyklicznych ketonów do odpowiednich laktonów bądź estrów. Czynnikiem utleniającym w tej reakcji jest nadkwas organiczny wygenerowany in situ w trakcie utlenienia estrów bądź kwasów organicznych nadtlenkiem wodoru. Etap ten jest katalizowany przez enzym lipazę B z Candida antarctica.[1,2] Najczęściej stosuje się lipazę immobilizowaną na makroporowatej żywicy akrylowej (Novozyme-435). W swoich badaniach zaproponowaliśmy zastosowanie natywnej CALB w środowisku toluenu i mieszaniny racemicznej kwasów karboksylowych. S03P06 Zaprezentowane zostanie porównanie skuteczności tych metod w otrzymaniu alkenu 1. Następnie reduktywna eliminacja z użyciem SmI2 prowadziła do otrzymania alkenów 5 jako mieszaniny stereoizomerów.1,2 [1] 1. J.M. Concellón et al., J. Org. Chem., 2003, 68, 9492-9495 [2] 2. J.M. Concellón et al., Chem. Eur. J., 2001, 7, 3062-3068 Projekt Small Grant Scheme, NCBiR, nr. 206060 POSTERY S03P07 Synteza i badanie zjawiska atropoizomerii wybranych pochodnych 4-amino-2,6-lutydyny. Piotr Roszkowski*, Zbigniew Czarnocki* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Atropoizomeria jest rodzajem stereoizomerii wywołanej zahamowaniem rotacji wokół wiązania pojedynczego wskutek występowania zawady sterycznej. Obecność występowania zjawiska atropoizomerii wykazaliśmy ostatnio dla 3,4,5-tri-(2-metoksyfenylo)-2,6-lutydyny [1]. Analizując podobne układy pirydynowe zaobserwowaliśmy również występowanie tego zjawiska w wybranych pochodnych 4-amino-3,5-diarylo-2,6-lutydyny. W reakcji sprzęgania metodą Suzuki pomiędzy 4-amino-3,5-dibromo-2,6-lutydyną i kwasami 2-MeO-, 2-EtO-, 2-Cl-, 2-Me fenyloboronowymi otrzymaliśmy odpowiednie pochodne 4-amino-3,5-diarylo-2,6-lutydyny w posatci mieszanin dwóch atropoizomerów. S03P08 Niektóre z izomerów zostały wydzielone, a ich struktura potwierdzona za pomocą NMR, MS i strukturalnej analizy rentgenowskiej. [1] P. Roszkowski et al., Eur. J. Org. Chem., 2013, 7867-7871 Projekt został sfinansowany ze środkó w NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/B/ST5/00713 The effect of different molar ratios HCOOH:C=C on the epoxidation of sesame oil Marlena Kłos*, Eugeniusz Milchert* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Al. Piastów 17, 70-310 Szczecin, [email protected]; Epoxidation processes are becoming popular due to its role as a starting material to many other reactions. Sesame oil is used as a raw material for the production of some industrial materials including paints, margarine and varnishes [1]. The course of epoxidation of sesame oil (SO) with performic acid generated „ in situ” by the reaction of 30 wt% hydrogen peroxide and formic acid in the presence of sulphuric acid (VI) as a catalyst was studied. A reaction progress was measured by the changes of the iodine number and epoxy number. The best results were obtained at 1,1:1 molar ratio of formic acid to ethylenic unsaturation mole ratio. S03P09 S03 Under these conditions the epoxy number was equal EN = 0.18 mol/100 g SO and iodine number IN= 0.19 mol/100 g SO. [1] T. Y. Tunde-Akintunde et al., Biosystems Engineering, 2004, 88, 127-129 Epoxidation of sesame oil with performic acid formed in situ – effect of temperature Marlena Kłos*, Eugeniusz Milchert* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Al. Piastów 17, 70-310 Szczecin, [email protected]; Epoxides are produced by reaction of double bonds with peracids [1]. There are many methods for modification of vegetable oils to improve their properties. Sesame is widely used in food, nutraceutical, pharmaceutical and industry in many countries because of its high oil, protein and antioxidant contents [2]. Sesame oil (SO) with iodine number 110.3 g/100 g, and containing 45.0% oleic acid, 32.9% linoleic acid and 4.3% linolenic acid, was epoxidized in situ with 30 wt% hydrogen peroxide and formic acid in the presence of catalytic amounts of sulphuric acid (VI). The most advantageous temperature of epoxidation of sesame oil was 90 °C. The epoxy number (EN=0.178 mol/100 g) is relatively high, the iodine number (IN=50.5 g/100 g) is the lowest of the received. [1] A. Saydut et al., Bioresource Technology, 2008, 99, 6656– 6660 [2] B. M. Abdullah et al., Journal of Applied Sciences, 2010, 10, 1545-1553 115 S03 POSTERY S03P10 Ciecze jonowe z anionem mekopropu Anna Syguda* *Politechnika Poznańska, Inst. Tech. i Inż. Chem., ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; Mekoprop, czyli kwas 2-(4-chloro-2-metylofenoksy)propionowy, znany jako MCPP jest herbicydem z grupy fenoksykwasów o działaniu układowym należący do regulatorów wzrostu. Przeznaczony jest do zwalczania chwastów dwuliściennych, takich jak przytulia czepna czy podbiał pospolity. Herbicydowe ciecze jonowe to związki zbudowane z kationu i anionu o temperaturze topnienia poniżej 100°C, wykazujące aktywność herbicydową. Ich działanie chwastobójcze przewyższa skuteczność wyjściowych herbicydów. Przeprowadzono syntezę cieczy jonowych z anionem MCPP. Strukturę związków potwierdzono za pomocą widm NMR. S03P11 Zastosowanie cieczy jonowych jako rozpuszczalników w syntezie organofunkcyjnych silanów w reakcji SN2 Anna Pawłowska*, Rafał Kukawka*, Michał Dutkiewicz**, Hieronim Maciejewski*, Marcin Śmiglak** *Wydział Chemii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań , [email protected]; **Poznań ski Park Naukowo-Technologiczny, Fundacja UAM, Poznań ; Organofunkcyjne silany są związkami posiadającymi dwie różne grupy funkcyjne, co nadaje im unikalne właściwości. Są one często stosowane jako modyfikatory powierzchni oraz czynniki sieciujące dla polimerów. Najczęściej są otrzymywane w reakcji hydrosililowania bądź substytucji nukleofilowej. Największy problem w syntezie organofunkcyjnych silanów stanowi izolacja produktu, ponieważ jest on wrażliwy na światło i wodę. Często prowadzi to do obniżenia wydajności lub rozpadu produktu reakcji. S03P12 Celem badań była synteza organofunkcyjnych silanów w oparciu o reakcję SN2 z zastosowaniem cieczy jonowej jako rozpuszczalnika i porównanie wyników z reakcjami prowadzonymi w konwencjonalnych rozpuszczalnikach. Zastosowanie cieczy jonowych ma zwiększać wydajność procesu i ułatwiać izolację produktu. [1] K. J. Mittal, Silane and other coupling agents, 1992 [2] F. de Buyl, Silicones in Industrial Applications, 2007 Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu OPUS nr UMO-2012/05/B/ST5/0037. Wymiana ligandów w kompleksach typu CpM(CO)2I (M=Fe, Ru) w reakcji z acetyloacetonem i jego pochodnymi Daria Lizińska*, Bogna Rudolf*, Zbigniew Malinowski*, Janusz Zakrzewski* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii , ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; W ostatnich latach obserwuje się szybki rozwój badań w obszarze chemii metalo- i biometaloorganicznej. Związki metaloorganiczne dostarczają bogatą podstawę do projektowania skutecznych katalizatorów, stosowanych na przykład w metatezie olefin, jak również wykazują obiecującą aktywność w terapii antynowotworowej. [1,2] Kompleksy typu CpM(CO)2I (M=Fe, Ru) reagują z β-diketonami, które mają właściwości CH-kwasów, jak na przykład z acetyloacetonem. 116 Określono zawartość substancji kationowo czynnej oraz zbadano fitotoksyczność cieczy jonowych oraz herbicydu wyjściowego w stosunku do modelowej rośliny dwuliściennej, jaką była pieprzyca siewna. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, iż w wyniku reakcji fotolizy CpM(CO)2I (M=Fe, Ru) z wybranymi β-diketonami w obecności diizopropyloaminy następuje podstawienie wszystkich ligandów wyjściowych kompleksów CpM(CO)2I (M= Fe, Ru) przez ligandy organiczne. [1] C. G. Hartinger et al., Chem. Soc. Rev., 2009, 38, 391-401 [2] A. L. Noffke et al., Chem. Commun., 2012, 48, 5219-5246 POSTERY S03P13 Sulfonamidowe pochodne 1,2,4-triazyny potencjalne inhibitory anhydrazy węglanowej. Magdalena Lasek*, Justyna Ławecka*, Danuta Branowska* *Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, WNŚ, ul. 3 Maja 54, 08-110 Siedlce, [email protected]; Sulfonamidy to grupa chemioterapeutyków wykazująca aktywność na różnorodne schorzenia.[1] Ostatnie lata przyniosły szereg badań potwierdzających ich aktywność jako inhibitory anhydrazy węglanowej. Badane do tej pory sulfonamidy zawierają podstawniki arylowe i heteroarylowe, wśród których olbrzymią popularnością cieszą się pochodne 1,3,5-triazyny. Nasze zainteresowania dotyczą układów zawierających pierścień 1,2,4-triazyny, [2] który występuje w znanych lekach. Szereg nowych sulfonamidów zostało przez nas otrzymanych w celu opracowania zależności pomiędzy strukturą cząsteczki a ich aktwnością (SAR). S03P14 Ponadto zostanie przeprowadzone molekularne dokowanie wybranych pochodnych w kieszeni białka. Wyniki tych prac będą przemiotem wystąpienia. [1] C. Hansh et al., Comprehensive Medicinal Chemistry, 1990 [2] Z. Karczmarzyk et al., Chem. Pharm. Bull., 2015, 63, 01-07 Synteza i badania biologiczne analogów batracyliny o potencjalnych właściwoś ciach przeciwnowotworowych Wioleta Januchta*, Krystyna Dzierzbicka*, Marcin Serocki*, Grzegorz Cholewiński*, Andrzej Składanowski* *Politechnika Gdańska, WydziałChemii, Ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; Otrzymaliśmy nowe analogi BAT [1] z pochodnymi naturalnego immunostymulatora jakim jest tuftsyna [2] oraz adenozyną (naturalnym endogennym nukleozydem purynowym [3]). Struktura otrzymanych związków została potwierdzona za pomocą widm 1H NMR, 13C NMR i MS, a ich aktywność cytotoksyczna przebadana na wybranych ludzkich liniach nowotworowych. S03P15 S03 [1] Dzierzbicka K. et al., Curr. Med. Chem., 2012, 19, 4475-4487 [2] Najjar et al., Nature, 1970, 228, 672-673 [3] Samsel et al., Pharmacol. Rep., 2011, 63, 601-617 Praca finansowana przez Narodowe Centrum Nauki (NCN) grant nr 2012/05/B/NZ7/02461 Acykliczne analogi nukleotydów z łą cznikiem karbamoilowym Andrzej E. Wróblewski*, Dorota G. Piotrowska*, Iwona E. Głowacka* *Zakład Chemii Bioorganicznej, Wydział Farmaceutyczny UMŁ, ul. Muszyńskiego 1, 90-151 Łódź, [email protected]; Acykliczne fosfonianowe analogi nukleozydów (ANPs) stosowane są w leczeniu infekcji wirusowych. W powszechnym użyciu są, między innymi, adefowir,1 tenofowir2 i cidofowir,3 w których nukleozasada połączona jest z ugrupowaniem fosfonometoksylowym za pomocą łańcucha alifatycznego. Zaproponowana przez na modyfikacja strukturalna acyklicznych fosfonianowych nukleozydów o ogólnym wzorze 1 polega na zastąpieniu fragmentu metylenoeterowgo [–O–CHR–] występującego ANP wiązaniem amidowym [–HN–C(O)–]. Taka modyfikacja strukturalna efektywnych ANPs polega na wprowadzeniu fragmentu zwiększającego oddziaływania donorowo-akceptorowe wewnątrz łącznika. [1] L. Naesens et al., Antivir. Chem. Chemother., 1997, 8, 1-23 [2] R. V. Srinivas et al., Antimicrob. Agents. Chemother., 1998, 42, 1484-1487 [3] E. De Clercq, Collect. Czech. Chem. Comunn., 1998, 63, 480-506 Projekt realizowany w ramach grantu UMO-2013/09/B/NZ7/00729 117 S03 POSTERY S03P16 Metallocene β-lactam antibiotics: synthesis, and mechanism of antibacterial activity Konrad Kowalski*, Yu Chen**, Jolanta Solecka***, Łukasz Szczupak****, Joanna Skiba**** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, 91-403, Łódź , [email protected]; **University of South Florida, Tampa, FL 33612 USA; ***Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-PZH, Chocimska 24, Warszawa; ****Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, 91-403, Łódź ; The β-lactam antibiotics are widely use antibacterial agents with a broad spectrum of activity against Gram-(-) and Gram-(+) pathogens. The β-lactam antibiotics inhibit Penicillin Binding Proteins (PBPs), an enzymes involved in bacterial cell wall synthesis. PBP’s structure alterations and hydrolysis by β-lactamases are two major bacterial resistance mechanisms against β-lactam antibiotics. In an attempt to overcome bacterial resistance we have obtained novel metallocene β-lactam derivatives 1 [1,2]. S03P17 [1] 1. J. Skiba et al., Eur. J. Med. Chem. , 2012, 57, 234-239 [2] 2. E. M. Lewandowski et al., ChemCommun., 2015, 51, 6186-6189 K.K. thanks the NCN in Cracow, Poland (Grant no. DEC-2013/11/B/ST5/00997) for financial support Studies on the photochemical oxidation of 1,3-diphenylisobenzofuran in binary liquid mixtures Aneta Kosińska*, Wojciech J. Kinart* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii Organicznej, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; The synthetic potential of the photo-oxygenation has been discussed. It provided an exquisite regioselective, and in many cases stereoselective, entry into synthetically useful feedstock using an environmentally benign oxidant[1][2]. The singlet oxygen ene reaction is a bimolecular process with a rate that depends on concentrations of both the substrate and singlet oxygen. S03P18 In this poster presentation we report the antibacterial activity studies of 1 and the discovery of new CTX-M β-lactamase thiazolidine-derived inhibitor 2 [2]. The present work is a continuation of series of studies on the analysis of intermolecular interactions and internal structures of some liquid binary mixtures of methanol and 2-methoxyethanol with organic solvents: acetonitrile, acetone, dimethyl sulfoxide and N,N-dimethylformamide based on the correlation of 1H-NMR spectral data. [1] M. Prein et al., Angew. Chem. Int. Ed. Eng., 1996, 35, 477-494 [2] E. L. Clennan, Tetrahedron, 2000, 56, 9151-9179 Badanie wpływu własności mieszanin alkoholi z rozpuszczalnikami organicznymi na reakcję metaloenową Aneta Kosińska*, Wojciech J. Kinart* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii Organicznej, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Wpływ własności mieszanego rozpuszczalnika został zaobserwowany w przypadku takich procesów jak: katalizowana za pomocą peptydów dekarboksylacja aminokwasów[1], hydroliza aromatycznych chlorowcopochodnych[2], procesy filtracji i generowanie nanocząsteczek polimerów w roztworach[3]. Prezentowana praca przedstawia badania wpływu własności mieszanin metanolu i metoksyetanolu z rozpuszczalnikami organicznymi na przebieg reakcji metaloenowej azodikarboksylanu dietylowego ze związkami allilocynowymi prowadzonej w mieszaninach alkoholi z acetonitrylem, acetonem, dimetylosulfotlenkiem i N,N-dimetyloformamidem w temperaturze 298 K. [1] N. Di Pasquale et al., J. Phys. Chem. B, 2014, 118, 13258-13267 [2] N. M. El-Mallah et al., Int. Chem. Kinet., 2010, 42, 453-463 [3] J. Catalẚn et al., J. Org. Chem., 2000, 65, 3409-3415 118 POSTERY S03P19 Synteza nowych pochodnych kwasu 5-bromosalicylowego Monika Książak*, Paulina Frąckowiak*, Alicja Wodnicka*, Elżbieta Huzar* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTiICh, Al. Piastów 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; Pochodne kwasu 5-bromosalicylowego wykazują m. in. aktywność przeciwbakteryjną [1] i przeciwmalaryczną [2]. Badania potwierdzają również możliwość zastosowania amidowych pochodnych tego kwasu jako regulatorów wzrostu roślin [3]. Przedmiotem pracy była synteza nowych pochodnych kwasu 5-bromosalicylowego. Kwas 5-bromosalicylowy poddawano reakcji z 2-bromoalkanianami metylu w obecności bezwodnego węglanu potasu. Reakcję prowadzono w N,N-dimetyloformamidzie, w temperaturze 94-96°C. Zmieniano czas reakcji w zakresie od 1 do 4 godzin oraz stosunek molowy reagentów. Produkty reakcji analizowano metodą GC-MS. S03P20 W wyniku przeprowadzonych syntez otrzymano związki o wzorach strukturalnych 1 i 2. [1] N. S. Kumar et al., Bioorg. Med. Chem., 2012, 20, 7069–7082 [2] V. P. Jatakiya et al., World Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences, 2014, 3, 2653-2692 [3] K. Kráľová et al., Chem. Pap., 2014, 68, 46–52 Udział w konferencji współfinansowany ze ś rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego PORÓWNANIE SKŁADU CHEMICZNEGO OLEJKÓW Z DRZEWA HERBACIANEGO (MELALEUCA ALTERNIFOLIA) Anna Adamkiewicz*, Małgorzata Dzięcioł* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTiICh, Al. Piastów 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; Olejek z drzewa herbacianego (Melaleuca alternifolia) stanowi wieloskładnikową mieszaninę związków terpenowych i ich pochodnych. Ze względu na swoje silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe i przeciwzapalne jest on cennym surowcem stosowanym w medycynie naturalnej [1,2]. Celem prowadzonych badań było porównanie składu chemicznego dostępnych na rynku olejków z drzewa herbacianego z wykorzystaniem metody chromatografii gazowej z detektorem mas (GC-MS). Poszczególne związki identyfikowano na podstawie widm masowych i indeksów retencji, a także określano ich względną zawartość procentową. S03P21 S03 Zaobserwowano istotne różnice w składzie chemicznym badanych olejków. W większości próbek głównymi składnikami były: terpinen-4-ol (40-50%), γ-terpinen (16-31%) i α-terpinen (7-14%). [1] P. H. Hart et al., Inflamm Res, 2000, 49, 619-26 [2] C. F. Carson et al., Clin Microbiol Rev, 2006, 19, 50-62 Udział w konferencji współfinansowany ze ś rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego SYNTEZA NOWYCH POCHODNYCH KWASU 3,5-DIBROMOSALICYLOWEGO Paulina Frąckowiak*, Monika Książak*, Alicja Wodnicka*, Elżbieta Huzar* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTiICh, Al. Piastów 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; Kwas 3,5-dibromosalicylowy i jego pochodne wykazują szereg interesujących właściwości biologicznych. Kwas ten jest inhibitorem endoteliny ET-1, hormonu, który wywołuje silne skurcze naczyń krwionośnych, a tym samym powoduje nadciśnienie tętnicze [1]. Z kolei pochodna acetylowa kwasu 3,5-dibromosalicylowego (dibromoaspiryna) zapobiega hemolizie erytrocytów [2]. Można się spodziewać, że inne pochodne kwasu będą również wykazywały aktywność biologiczną. Celem pracy było otrzymanie nowych związków 1 i 2 powstałych w wyniku reakcji kwasu 3,5-dibromosalicylowego z 2-bromoalkanianami metylu. Reakcję prowadzono w obecności węglanu potasu przy różnym stosunku molowym reagentów. Jako rozpuszczalnik zastosowano DMF. [1] V. Blandin et al., Mol. Pharmacol., 2000, 58, 1461– 1469 [2] J. A. Walder et al., Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. , 1977, 74, 5499-5503 Udział w konferencji współfinansowany ze ś rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 119 S03 POSTERY S03P22 Synteza i właściwości tio-acenó w Agnieszka Bodzioch*, Emilia Kowalska**, Joanna Skalik**, Piotr Bałczewski*** *CBMiM PAN, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; **CBMiM PAN; ***CBMiM PAN, Akademia im. Jana Długosza Siarkowe analogi acenów cieszą się od lat niesłabnącym zainteresowaniem jako atrakcyjne materiały do konstrukcji urządzeń optoelektronicznych. Kontynuując nasze zainteresowania w dziedzinie syntezy skondensowanych, policyklicznych węglowodorów (hetero)aromatycznych, prezentujemy otrzymywanie tio-analalogów acenów w wyniku dwóch wariantów wewnątrzcząsteczkowej reakcji typu Friedla-Craftsa. Tlenowa wersja elektrofilowej cyklizacji diarylometanoli 2 dostarcza RO-podstawione tioaceny 4. S03P23 [1] P. Bałczewski et al., European patent application, 2014, EP-14460003 Badania sfinansowane zostały przez Narodowe Centrum Nauki; Grant OPUS (UMO-2013/11/B/ST5/01610). Chiralne cyklopropylofosfoniany - problemy z migracją grupy fosforylowej Aneta Rzewnicka*, Marek Cypryk*, Agata Sobczak*, Wanda H. Midura* *Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; Wprowadzenie kwasu aminocyklopropanofosfonowego do łańcucha peptydowego, dzięki obecności pierścienia cyklopropanowego jest znakomitą metodą tworzenia usztywnionych peptydomimetyków, co stanowi dogodne narzędzie w projektowaniu leków.[1][2] W ramach prowadzonych w naszym laboratorium badań nad asymetryczną syntezą cyklopropylowych fosfonianów zaobserwowaliśmy nieznaną wcześniej 1,2-migrację grupy fosforylowej.[3] Ponieważ takie przegrupowanie zasadniczo zmienia strukturę syntetyzowanego związku, w niniejszym komunikacie omówione zostaną wyniki badań nad kontrolą migracji w zależności od struktury cyklopropylofosfonianu. S03P24 Natomiast tio-modyfikacja polegająca na reakcji prekursora 3, zawierającego trzy atomy siarki w pierścieniu ditioacetalowym i pozycji dibenzylowej, prowadzi do odpowiednio RS-podstawionych (hetero)acenów 5. [1] Ponadto zaprezentowane zostaną wyniki obliczeń DFT wyjaśniające mechanizm zaobserwowanego przegrupowania. [1] R. Pellicciari et al., J. Org. Chem., 2002, 67, 5497-5507 [2] A. Hercouet et al., Tetrahedron Letters, 2000, 41, 197-199 [3] W. H. Midura et al., Tetrahedron Letters, 2013, 54, 223-226 Financial support Grant DEC-2013/11/B/ST5/01589 Synteza totalna lakozamidu Sebastian Stecko*, Piotr Szcześniak* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Lakozamid jest aminokwasowym lekiem przeciwpadaczkowym stosowanym we wspomagającym leczeniu napadów padaczkowych. Opracowano nową metodę syntezy lakozamidu wychodząc z kwasu [1] S. Stecko, J. Org. Chem., 2014, 79, 6342-6346 L-mlekowego.[1] Kluczowym etapem jest [2] Y. Ichikawa, Synlett, 2007, 2927-2936 enancjospecyficzne [3,3]-sigmatropowe przegrupowanie [3] H. Kohn et al., J. Med. Chem., 2011, 54, 6417-6431 cyjanianów allilowych do izocyjanianów (przegrupowanie Ichikawy[2]). Opracowana metoda ma charakter ogólny; zmiana czynnika O-alkilującego, odczynnika Grignarda oraz aminy umożliwia syntezę szeregu pochodnych lakozamidu, które jak wskazują ostatnie badania także posiadają istotne działanie neurologiczne.[3] 120 POSTERY S03P25 SYNTEZA ANALOGÓ W GEMCYTABINY Agnieszka Tafelska-Kaczmarek* *Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Chemii, ul. Gagarina 7, 87-100 Toruń , [email protected]; Gemcytabina, analog 2-deoksycytydyny to lek cytostatyczny stosowany w leczeniu nowotworów płuc, jajników, trzustki. Odkąd po raz pierwszy związek ten został otrzymany w 1988 r.1 opracowano wiele modyfikacji jego syntezy, jak również syntezy jego analogów.2 Kluczowym etapem prezentowanej tutaj syntezy 3-deoksy-3,3-difluorocytydyny jest asymetryczne fluoroalliloborowanie 2-hydroksyacetaldehydu z użyciem chiralnego difluoroalliloborującego reagenta.3 Homoallilowy alkohol otrzymano z 94% ee. Następnie przeprowadzono hydroborowanie/utlenianie i 1,4-diol otrzymano jako mieszaninę produktów syn/anty w stosunku 40:60. S03P26 Kolejnym etapem było utlenianie IBX z jednoczesną cyklizacją do odpowiednich laktoli. Analogi gemcytabiny uzyskano w wyniku opisanych wcześniej sekwencji przemian.2 [1] L. W. Hertel et al., J. Org. Chem. , 1988, 53, 2406-2409 [2] X. Zhang et al., J. Org. Chem. , 2003, 68, 9026-9033 [3] P. V. Ramachandran et al., Org. Lett., 2011, 13, 4044-4047 Synteza pochodnych 3-fenylo-1-metyloizochinoliny z oksymów za pomocą estru etylowego kwasu polifosforowego Michał Niemczak*, Kamil Czerniak*, Tomasz Kopczyński* *Politechnika Poznańska, WydziałTechnologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; Izochinolina jest przedstawicielem grupy związków heterocyklicznych o pierścieniach skondensowanych. Rośliny zawierające alkaloidy o strukturze izochinolinowej są z powodzeniem stosowane w medycynie jako leki na różne dolegliwości. Pochodne izochinoliny są prekursorami w syntezie laboratoryjnej bardziej skomplikowanych związków, jak na przykład analogów morfiny. W toku badań opracowano nieopisaną dotąd metodę syntezy pochodnych 3-fenyloizochinoliny wychodząc z oksymów pochodnych /E/-1,2-difenylobut-3-en-2-onu, pod wpływem estru etylowego kwasu polifosforowego (PPE). S03P27 S03 Za pomocą spektroskopii IR oraz NMR udowodniono, że w trakcie procesu zachodzą trzy reakcje: przegrupowanie Beckmanna, izomeryzacja powstających /E/-N-styryloamidów, a następnie ich cyklokondensacja. Synteza, właściwości fluorescencyjne i obiecująca aktywność cytotoksyczna aminofosfonianów pochodnych pirenu Jarosław Lewkowski*, Maria Rodriguez-Moya*, Anna Wrona-Piotrowicz*, Janusz Zakrzewski*, Renata Kontek** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; **Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Ugrupowanie pirenylowe ma interesującą charakterystykę fluorescencyjną, która przy obecności grup zawierających fosfor może okazać się tym bardziej cenna. Pochodne aminofosfonowe zawierające układ pirenu zostały opisane tylko dwa razy w literaturze chemicznej [1, 2]. W prezentacji przedstawimy najnowsze wyniki badań związanych z syntezą, właściwościami fluorescencyjnymi i biologicznymi aminofosfonianów zawierających układ pirenu. Badania biologiczne prowadzone były na dwóch liniach komórkowych HT29 i HCT116, a ich wyniki są niezmiernie obiecujące. [1] S.H. Jayaprakash et al., Phosphorus, Sulfur, Silicon, 2015, 190, 449–460 [2] H.R. Hudson et al., Phosphorus, Sulfur, Silicon, 2004, 179, 1691–1709 Badania finansowane ze środków Narodowego Centrum Nauki, projekt nr 2014/13/B/NZ9/02418 121 S03 POSTERY S03P28 Preliminary studies on influence of cytochrome c on oxidative desulfuration of 2-thiouridine assembled in the RNA chain Anna Chwiałkowska*, Elżbieta Sochacka**, Barbara Nawrot* *Department of Bioorganic Chemistry, CBMM, PAS, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Lodz, [email protected]; **Institute of Organic Chemistry, Lodz University of Technology; Recently, it was demonstrated that cytochrome c in the presence of H2O2 catalyzes guanosine oxidation resulting in a covalent RNA/cyt c complex formation [1]. We combined this information with our experience in the field of S2U desulfuration in the presence of H2O2 [2] and asked the question whether cyt c has any influence on this process. The preliminary results have shown that cytochrome c catalyzes oxidative desulfuration of S2U-RNA in conditions that mimic oxidative stress in the cell (aqueous solution of H2O2, 37°C). The reaction gives predominantly H2U-RNA. S03P29 W niniejszej pracy przedstawiono rezultaty badań dotyczące kompleksów metalokarbonylowych (η5-C5H5)M(CO)n(η1-N-imidato)(gdzie: M=Fe, Ru, Mo, W;n=2, 3)[3], które uwalniają tlenek węgla pod wpływem naświetlania. Postęp fotodegradacji kompleksów metalokarbonylowych monitorowano przy pomocy różnych technik spektroskopowych. [1] S. Abid et al., Arterioscler Thromb. Vasc. Biol., 2014, 34, 304-312 [2] A.J. Atkins et al., Dalton Trans., 2011, 40, 5755-5761 [3] B. Rudolf et al., Bioconjugate Chem. , 2005, 16, 1218- 1224 Praca została wykonana w ramach grantu NCN, grant nr. DEC-2011/03/B/ST5/01480 Reakcje metalokarbonylowych norbornenó w z wybranymi tetrazynami Bogna Rudolf*, Marlena Puton*, Ewa Parfieniuk**, Emilia Fornal** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, Łódź 91-403, [email protected]; **Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II; W ostatnim czasie dużym zainteresowaniem cieszą się reakcje bioortogonalne o potencjalnym zastosowaniu w farmacji i medycynie. Reakcje te możemy wykorzystać do znakowania biomolekuł i śledzenia procesów biochemicznych wykorzystując fakt, że ich przebieg nie interferuje z naturalnie zachodzącymi procesami w układach biologicznych. Do reakcji bioortogonalnych zaliczamy reakcję Dielsa-Aldera o odwrotnej populacji elektronowej-iEDDA (inverse electron demand Diels-Alder), której przykładem jest reakcja norbornenów z tetrazynami[1]. 122 [1] Tanaka et al., Free Radic. Biol. Med. , 2012, 53, 854-862 [2] Sochacka et al., Chem. Commun., 2011, 47, 4914-4916 This research was financially supported by statutory funds of CMMS PAS. Kompleksy metalokarbonylowe typu (η5-C5H5)M(CO)n(η1-N-imidato) (M= Fe, Ru, Mo, W; n=2,3) – cząsteczki zdolne do uwalniania CO Bogna Rudolf*, Aleksandra Kubicka*, Ewa Parfieniuk**, Emilia Fornal** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, Łódź 91-403, [email protected]; **Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II; Rola tlenku węgla jako potencjalnego terapeutyku w leczeniu chorób układu krążenia jest obecnie szeroko badana[1]. W ostatnich latach kompleksy metalokarbonylowe znalazły zastosowanie jako molekuły uwalniające tlenek węgla-CORMs (Carbon Monoxide Releasing Molecules) oraz dostarczające go do odpowiednich tkanek w organizmie[2]. Kompleksy te mogą uwalniać tlenek węgla w wyniku wymiany ligandów oraz pod wpływem czynników zewnętrznych takich jak np.zmiana pH czy naświetlanie. S03P30 This discovery opened a new window for the studies on the influence of the cytochrome c on the modified nucleosides of cytosolic tRNAs in the oxidative stress (possible in the cell). W niniejszej pracy prezentujemy reakcje łatwych do detekcji w spektroskopii IR metalokarbonylowych norbornenów otrzymanych w wyniku reakcji Dielsa-Aldera kompleksów (η 5-C5H5)M(CO)n(η 1-N-maleimidato)(M=Fe, Mo, W, n=2,3) z cyklopentadienem[2] z wybranymi tetrazynami. [1] A.-C. Knall et al., Chem. Soc. Rev., 2013, 42, 5131-5142 [2] B. Rudolf et al., J. Organomet. Chem., 2009, 694, 1354-1358 POSTERY S03P31 Analogi oligodeoksynukleotydów posiadające internukleotydowy 1,4-dipodstawiony łącznik 1,2,3-triazolowy Michał Gładysz*, Jan Milecki**, Joanna Nowak-Karnowska**, Anna Pasternak*, Piotr Ruszkowski*** *Polska Akademia Nauk, Instytut Chemii Bioorganicznej, ul. Z. Noskowskiego 12/14, 61-704 Poznań, [email protected]; **Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, WydziałChemii; ***Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Katedra i Zakład Farmakologii Celem niniejszej pracy było opracowanie syntezy azydowego oraz alkinowego bloku budulcowego, które zostały wykorzystane do otrzymywania acyklicznych analogów nukleozydów, aktywnych w reakcjach typu „click”. Wybrane związki zostały poddane badaniom biologicznym, pod kątem określenia aktywności przeciwnowotworowej. Otrzymane analogi acyklicznych dinukleotydów, z łącznikiem triazolowym, zmodyfikowano wprowadzając grupę DMT oraz amidofosforyn. Związki te wykorzystano w procesie zautomatyzowanej syntezy DNA na podłożu stałym. Otrzymano dwie serie 12-merycznych oligodeoksynukleotydów posiadających modyfikację na końcu 5’ lub w środku łańcucha. S03P32 Produkty oczyszczono elektroforetycznie lub za pomocą HPLC i zbadano trwałość termodynamiczną tworzonych przez nie dupleksów DNA. [1] R. Lucas et al., Tetrahedron Lett., 2008, 49, 1004-1007 [2] A. Varizhuk et al., Bioorg. Chem., 2011, 39, 127– 131 [3] H. Isobe et al., Org. Lett., 2008, 10, 3729-3732 C-fosfonianowe analogi nukleotydów zawierające grupę alkinową - substraty do CuAAC Przemysław Wanat*, Sylwia Walczak**, Błażej A. Wojtczak***, Jacek Jemielity ***, Joanna Kowalska* *Zakład Biofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski, ul. Ż wirki i Wigruy 93, 02-089, Warszawa, [email protected]; **MISDoMP UW; ***CeNT UW; Analogi nukleotydów znajdują liczne zastosowania w biologii molekularnej. Szczególną podgrupę tych związków stanowią znakowane nukleotydy, umożliwiające m.in. wizualizację procesów komórkowych lub identyfikację i oczyszczanie specyficznych białek. W komunikacie prezentujemy syntezę oraz właściwości nowej klasy analogów nukleotydów zawierających C-fosfonian funkcjonalizowany grupą alkinową w terminalnej pozycji oligofosforanu. Potwierdzono reaktywność tych związków w reakcji cykloaddycji Huisgena pozwalającej na ich koniugację z dowolną cząsteczką zawierającą funkcję azydkową. S03P33 S03 Przeprowadzono reakcję z takimi substratami jak fluorofory, biotyna, czy nukleozydy. Powstałe addukty zostaną przebadane w badaniach enzymatycznych i spektroskopowych. Badania finansowano z Diamentowego Grantu DI2012 008942 Nowe analogi kapu o zwiększonym powinowactwie do białka eIF4E i odporności na degradację przez enzym dekapujący DcpS Błażej A. Wojtczak*, Kaja Fac*, Marcin Warmiński**, Anna Nowicka**, Joanna Kowalska**, Jacek Jemielity* *Laboratorium Chemii Bioorganicznej, CeNT UW, ul. S. Banacha 2c, 02-097 Warszawa, [email protected]; **Zakład Biofizyki, IFD, UW; Prezentujemy syntezę nowych analogów kapu zawierających atom siarki w pozycji 5’‑nukleozydu. Nasze wcześniejsze badania wykazały, że modyfikacja tego typu zwiększa powinowactwo do białka eIF4E, co może mieć znaczenie terapeutyczne, gdyż nadekspresję tego białka obserwuje się w niektórych typach nowotworów. Dodatkowo związki te są odporne na degradację enzymatyczną przez enzym dekapujący, co w przypadku związków opartych na strukturze kapu jest istotną cechą warunkującą ich terapeutyczne zastosowanie. Badania krystalograficzne w kompleksie z eIF4E wykazały, że modyfikacja praktycznie nie zmienia konformacji kapu w porównaniu z niemodyfikowanym analogiem a wzrost powinowactwa spowodowany jest silniejszym wiązaniem wodorowym między tlenem γ-P=O a cząsteczką wody związaną w kieszeni białka. [1] Marcin Ziemniak et al. et al., Future Medicinal Chemistry, 2013, 5, 1141-1172 Badania finansowane z projektu NCN, Sonata Bis, UMO-2012/05/E/ST5/03893 123 S03 POSTERY S03P34 Reakcje cykloaddycji alkinów do β-ketoestrów - nowe możliwości w syntezie wielopodstawionych pochodnych naftalenu Agata Szłapa*, Sławomir Kula*, Marek Matussek*, Agnieszka Jędrzejowska*, Stanisław Kompiec* *Uniwersytet Śląski, Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii, ul.Szkolna 9, 40-006 Katowice, [email protected]; Reakcje cykloaddycji [2+1+2+1] alkinów do β-ketoestrów (w połączeniu z reakcją Dielsa-Aldera [4+2]), stwarzają nowe możliwości w syntezie związków organicznych, projektowanych z myślą o zastosowaniach w optoelektronice [1],[2]. Szczególnie interesujące właściwości posiadają układy typu D-A-D. Celem pracy była synteza etynylowych pochodnych z odpowiednich jodopochodnych 2,2’-bitiofenu lub N-etylokarbazolu z acetylenem [3]. Otrzymane alkiny zostały następnie wykorzystane w reakcjach cykloaddycji prowadzących do powstania pochodnych naftalenu. S03P35 W prezentacji zostaną przedstawione wyniki odnoszące się do syntezy C-fluoroalkilo-nitronów 1 oraz wykorzystania tych nitronów w reakcji Kinugasy prowadzącej do układów β -laktamowych 3. [1] S. Cicchi et al., J. Org. Chem., 1999, 64, 7243 [2] J.Wang et al., Chem. Rev., 2014, 114, 2432 [3] P. Kirsch, Modern Fluoroorganic Chemistry, 2004, 64, 7243 Badania sfinansowane zostały przez Narodowe Centrum Nauki; Grant OPUS-7 (UMO– 2014/13/B/ST5/04004). Reakcje cykloaddycji alkinów do β-ketoestrów – nowe możliwości w syntezie materiałów na potrzeby organicznej elektroniki Sławomir Kula*, Agata Szłapa*, Marek Matussek*, Agnieszka Jędrzejowska*, Stanisław Krompiec* *Uniwersytet Śląski, Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii, ul.Szkolna 9, 40-006 Katowice, [email protected]; Potrzeba rozwoju technologicznego na świecie sprawia, iż stale poszukuje się nowych materiałów o interesujących właściwościach. Bardzo ważną grupą materiałów stosowanych w organicznej elektronice są pochodne tiofenu. Dlatego też ciągle opracowywane są nowe metody otrzymywania zarówno molekuł jak i makromolekuł z motywem tiofenowym [1]. Celem pracy była trójetapowa synteza 5-etynylo-2,2’-bitiofenu, składająca się kolejno: z jodowania 2,2’-bitiofenu, sprzęgania Sonogashiry i ostatecznie odbezpieczania grupy trimetylosillilowej. Otrzymany terminalny alkin został następnie wykorzystany w reakcjach cykloaddycji [2+2+2] do wybranych β-ketoestrów [2-3]. 124 [1] S.Krompiec et al., Synthetic Metals, 2013, 165, 7-16 [2] Y. Kuninobu et al., J. Org. Chem., 2010, 75, 334-341 [3] Y. Kuninobu et al., Organic Letters, 2008, 10, 3133-3135 Praca finansowana z grantu NCBiR nr PBS2/A5/40/2014. Agata Szłapa jest wspó łfinansowana z projektu DoktoRIS. SYNTEZA β-LAKTAMÓ W Z WYKORZYSTANIEM NITRONÓ W POCHODNYCH FLUOROWANYCH ALDEHYDÓ W Marcin Kowalski*, Emilia Obijalska*, Grzegorz Mlostoń* *Wydział Chemii UŁ, Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej, Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; Nitrony stanowią bardzo ważną grupę związków o charakterze 1,3-dipolarnym, powszechnie wykorzystywanych w reakcjach cykloaddycji [1]. Niemniej, nitrony, pochodne fluorowanych aldehydów są bardzo mało poznane i jeszcze rzadziej wykorzystywane w syntezie organicznej [2]. Badania w tej dziedzinie są niezmiernie ważne ze względu na fakt, iż wprowadzenie atomów fluoru lub grup fluoroalkilowych jako elementów struktury związków organicznych powoduje znaczące zmiany w ich właściwościach fizycznych, chemicznych oraz biologicznych [3]. S03P36 W ten sposób otrzymano π -sprzężone układy w którym silnie donorowe fragmenty bitienylowe lub karbazolowe (D) połączone są z akceptorowym fragmentem naftalenowym (A). Strukturę związków potwierdzono metodami spektroskopowymi. Umożliwiło to syntezę tetrapodstawionych pochodnych benzenu o interesujących właściwościach z punktu widzenia organicznej elektroniki. [1] S. Krompiec et al., Synthetic Metals , 2013, 165, 7–16 [2] Y. Kuninobu et al., J. Org. Chem., 2010, 75, 334-341 [3] S. Krompiec et al., Molecules, 2015, 20, 4565-4593 Praca finansowana z grantu NCBiR nr PBS2/A5/40/2014. POSTERY S03P37 Polyurethanes based on vegetable oil Kornelia Malarczyk*, Eugeniusz Milchert* *Zachoniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTiICh, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin, [email protected]; In the literature we can find a lot of information on the use of vegetable oils in the preparation of polyols (polyetherols and polyesterols) and then for the production of polyurethanes. Polyols from vegetable oils are obtained by introducing hydroxyl groups in places of unsaturated bonds. This is achieved in various ways that are mainly based on the following reactions: hydroformylation, epoxidation, hydrogenation, methanolysis, and others [1, 2]. Biopolyurethanes have good physical and mechanical properties and also a ability to partially biodegradable. S03P38 S03 Biopolyurethanes are used primarily as foams, lubricants, cosmetics, adhesives, plasticizers and coatings [3]. [1] A. Manawwer et al., Arab J Chem, 2014, 7, 469-479 [2] L. L. Monteavaro et al., J Am Oil Chem Soc, 2005, 82, 365-371 [3] A. Guo et al., J Mater Sci, 2006, 41, 4914-4920 The use of vegetable oils in the preparation of lubricants Kornelia Malarczyk*, Eugeniusz Milchert* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTiICh, Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin, [email protected]; The use of vegetable oils in the industry is becoming [1] X. Wu et al., J Am Oil Chem Soc, 2000, 77, 561-563 increasingly important. Vegetable oils are better than [2] E. Uosukainen et al., J Am Oil Chem Soc, 1998, 75, 1557-1563 mineral oils in terms of biodegradation. Rapeseed oil is one [3] S. Z. Erhan et al., Ind Crop Prod, 2000, 11, 277-282 of the most commonly used oil for production lubricants. Its chemical and physical properties have been proven in many studies [1, 2]. Vegetable-based lubricants are much more biodegradable but inferior in many other technical characteristics. Oxidative and thermal stability are considered the most critical. These problems can be relieved by chemical modification or lubricant additives (necessary to completely eliminate polyunsaturation) [3]. S03P39 Wpływ wybranych pochodnych kwasó w boronowych na rozwó j cyjanobakterii Dorota Wieczorek*, Anna Obrusznik*, Agnieszka Adamczyk-Woźniak**, Krzysztof Borys**, Andrzej Sporzyński**, Jacek Lipok* *Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii, ul. Oleska 48, 45-052 Opole, [email protected]; **Politechnika Warszawska, Wydział Chemiczny; Kwasy boronowe i ich pochodne to związki organiczne wykorzystywane często w syntezie organicznej i chemii supramolekularnej. Rosnące zainteresowanie wzbudza także aktywność mikrobiologiczna tych substancji. W literaturze istnieje wiele doniesień na temat boronianów, które posiadają istotny wpływ na rozwój grzybów mikroskopowych i bakterii. Brakuje jednak informacji na temat wpływu pochodnych boronowych na cyjanobakterie, które wykazują wyjątkowe zdolności adaptacyjne i zaskakującą odporność na stres chemiczny. W ramach wystąpienia zostaną przedstawione wyniki eksperymentów dotyczące wpływu pięciu pochodnych boronowych na wzrost cyjanobakterii z gatunków: Spirulina platensis oraz Anabaena sp. 125 S03 POSTERY S03P40 Dirodnikowe [3+2] cykloaddycje; reakcje 2-diazopropanu z tioketonami arylowymi i hetarylowymi Paulina Pipiak*, Grzegorz Mlostoń* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; W rozszerzeniu wcześniej prowadzonych badań,1,2 które doprowadziły do wykrycia dirodnikowych [3+2] cykoaddycji, przeprowadzono reakcje tioketonów arylowych i hetarylowych z 2-diazopropanem. Stwierdzono, że prowadzą one zarówno do powstawania tiiranów 1 jak i 1,3 ditiolanów 3. W niektórych przypadkach, spontaniczna desulfuracja tiiranów prowadziła do utworzenia niewielkiej ilości alkenów typu 2. W komunikacie zostaną przedyskutowane zależności pomiędzy mechanizmami powstawania heterocykli siarkowych (uzgodniona [3+2] cykloaddycja versus pośrednie związki dirodnikowe). S03P41 [1] G. Mlostoń et al., Helv. Chim. Acta, 2015, 98, 462-473 [2] G. Mostoń et al., Helv. Chim. Acta, 2015, 98, 453-461 Projekt finansowany ze środków NCN (Grant Maestro, DEC-2012/06/A/ST5/00219) Łuski czosnku pospolitego (Allium sativum L.) jako potencjalne źródło substancji aktywnych. Monika Pawlikowska*, Halina Kwiecień* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Wydział TiICH, al. Piastó w 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; Czosnek pospolity (Allium sativum L.) ma szerokie [1] F. Kallel et al., Industrial Crops and Products, 2014, 62, 34-41 zastosowanie jako przyprawa, w medycynie ludowej oraz jako suplement diety. Podczas jego przetwarzania znaczne ilości części niejadalnych- łusek, liści i łodyg są utylizowane lub wyrzucane. Łuski czosnku mogą stanowić potencjalne źródło związków fenolowych- cennych antyoksydantów.1 Znajdują zastosowanie w suplementacji diety zwierząt hodowlanych, są wykorzystywane jako naturalne środki owadobójcze. Są materiałem naturalnym i tanim. Skład chemiczny łusek czosnku jest jak dotąd mało poznany. W posterze przedstawiono analizę składu chemicznego łusek czosnku pospolitego. S03P42 Synteza N-acylowych pochodnych 1,4-benzoksazyn-3-onu Zofia Myk*, Halina Kwiecień*, Agata Goszczyńska* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTiICh, Al. Piastów 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; Struktura 1,4-benzoksazyny występuje w wielu syntetycznych i naturalnych związkach aktywnych biologicznie. Obok właściwości herbicydowych jej pochodne mogą wykazywać szerokie spektrum aktywności farmakologicznych [1]. Poster przedstawia wyniki badań nad reakcją acylowania 2-butylo-1,4-benzoksazyn-3-onu. Celem było ustalenie optymalnych warunków syntezy tytułowych związków oraz opracowanie metod ich wydzielania i oczyszczania. Badano reakcję 2-butylo-1,4-benzoksazyn-3-onu z bezwodnikiem octowym, chlorkami 3,4,5-trimetoksybenzoilu i p-chlorobenzoilu. Określono wpływ rozpuszczalnika, temperatury reakcji oraz dodatku żywicy Amberlyst 15 na wydajność produktów. 126 Postęp reakcji i skład mieszanin poreakcyjnych określono metodą GC-MS, a ich strukturę ustalono stosując spektroskopię 1H i 13C NMR. [1] M. Śmist et al., Current Organic Synthesis, 2014, 11, 676-695 Udział w konferencji współfinansowany ze ś rodków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego POSTERY S03P43 Alkilodihydroksyetylometyloamoniowe ciecze jonowe z anionami MCPA i 2,4-D Marta Fryder*, Rafał Giszter*, Agata Sznajdrowska*, Katarzyna Marcinkowska** *Politechnika Poznańska, Zakład Technologii Organicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Herbicydowe ciecze jonowe (ang.HIL’s) to związki wykazujące aktywność herbicydową przez co najmniej jeden jon [1]. Przeciwjon w HIL’s będzie wpływał na zmianę aktywności chwastobójczej, toksyczności i wielu innych właściwości. Daje to możliwość tworzenia projektowalnych środków ochrony roślin.Połączenie anionów pochodzących od popularnie stosowanych kwasów herbicydowych MCPA i 2,4-D z kationem alkilodi(hydroksyetylo)metyloamoniowym stanowi nową grupę HIL’s. Opracowano syntezę tych związków oraz wykonano analizę strukturalną na podstawie widm protonowego i węglowego rezonansu jądrowego. S03P44 S03 Określono właściwości fizykochemiczne takie jak rozpuszczalność i temperatury przemian fazowych, aktywność powierzchniową oraz aktywność herbicydową w próbach szklarniowych. [1] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2011, 26, 4838-4844 Synteza i acylowanie 2-arylobenzo[b]furanów. Karolina Stachowicz*, Alicja Wodnicka*, Halina Kwiecień* *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, WTiICH, al. Piastów 42, 71-065 Szczeci, [email protected]; Pochodne benzo[b]furanów są znanymi składnikami wielu [1] H. Kwiecień, Science of Synthesis Knowlage Updates, Product aktywnych biologicznie produktów, zarówno pochodzenia class: 1 Benzo[b]furan,, 2014 naturalnego jak i syntetycznego. Spośród syntetycznych związków praktyczne znaczenie mają pochodne acylowe 2-alkilo- i 2-arylobenzo[b]furanów. Związki takie stosowane są w przemyśle farmaceutycznym, jako iż wykazują działanie na układ krążenia oraz właściwości przeciwnowotworowe.1 W posterze przedstawiono metodę otrzymywania 2-arylobenzo[b]furanów oraz sposób ich acylowania bezwodnikiem octowym, chlorkiem 4-chlorobenzoilu oraz chlorkiem 3,4,5-trimetoksybenzoilu. S03P45 Synteza i właściwości fitotoksyczne aminofosfonianó w pochodnych 5-nitrofurfuralu Marta Morawska*, Jarosław Lewkowski*, Paweł Tokarz*, Piotr Rychter**, Diana Rogacz** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; **Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Mat-Przyr; Wstępne badania przeprowadzone na N-(2-nitrofurfurylideno)-p-toluidynie [1] wykazały jej bardzo silną fitotoksyczność wobec rzodkwi i owsa oraz pewnego rodzaju selektywność tego związku – nieco wyższa toksyczność wobec roślin dwuliściennych. Ciekawym wydało się zbadanie właściwości aminofosfonowych pochodnych 5-nitrofurfuralu. W tym celu wykonano ich syntezę i poddano badaniom ich właściwości fito- i ekotoksycznych wobec jedno- i dwuliściennych roślin wyższych. W prezentacji przedstawimy wyniki badań zarówno tych dotyczących syntezy ww. pochodnych (WBREW POZOROM NIE JEST TO PROSTA REAKCJA!) [2,3], jak i ich fitotoksyczności. [1] A. Matusiak et al., J. Agric. Food Chem., 2013, 61, 7673–7678 [2] B. Boduszek, Polish J. Chem., 2001, 75, 663-672 [3] B. Boduszek et al., Polish J. Chem., 2001, 75, 1271-1275 Badania finansowane ze środków Narodowego Centrum Nauki, projekt nr 2014/13/B/NZ9/02418 127 S03 POSTERY S03P46 Synteza i wykorzystanie nowych fosfinoiminowych ligandów pochodnych cukrów w reakcji Trosta-Tsuji Anna Zawisza*, Izabela Szulc*, Robert Kołodziuk*, Stanisław Porwański* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; W ostatnich latach prowadzone są szczególnie intensywne badania nad wykorzystaniem cukrów jako pomocników chiralnych, reagentów, organokatalizatorów oraz ligandów. Przez dłuższy czas węglowodany uznawane były za mało użyteczne prekursory, głównie ze względu na obecność polarnych grup funkcyjnych. W późniejszym czasie okazało się, że taka budowa sacharydów daje wiele możliwości ich modyfikacji, co czyni je bardzo użytecznymi narzędziami syntetycznymi. W komunikacie przedstawiona zostanie synteza nowych chiralnych fosfino-iminowych ligandów opartych na szkielecie glukozy, galaktozy i allozy. S03P47 Otrzymaliśmy odpowiednie podjednostki fosfonianowe zawierające ugrupowanie alkinowe oraz pochodne nukleozydów z ugrupowaniem azydkowym w pozycji 5’, a następnie związki te połączyliśmy w reakcji Huisgena otrzymując różnorodne analogi nukleotydów posiadające pierścienień triazolowy w pozycji 5’. Badania finansowane z projektu NCBiR LIDER/01/p003/L-5/NCBR/2014 Enzymatyczna synteza halogenopochodnych L-tryptofanu i L-fenyloalaniny znakowanych deuterem i trytem Katarzyna Pałka*, Elżbieta Winnicka*, Marianna Kańska**, Paweł Kulesza* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; **Warszawski Uniwersytet Medyczny,ul. Ż wirki i Wigury 101, Warszawa; L-tryptofan (L-Trp) i L-fenyloalanina (L-Phe) są aminokwasami wchodzącymi w skład wielu białek a także są prekursorami innych ważnych aminokwasów takich jak 5´-hydroksy-L-tryptofan i L-tyrozyna, które w wyniku reakcji enzymatycznych ulegają przekształceniu w neuroprzekaźniki, hormony i barwniki. Opracowano metodę syntezy: (7´-F)-L-tryptofanu selektywnie znakowanego deuterem i trytem w pozycji 2 oraz (4´-Cl)-L-fenyloalaniny selektywnie znakowanej deuterem i trytem w pozycji 3S łańcucha bocznego. Otrzymane związki wydzielono i oczyszczono za pomocą chromatografii kolumnowej. Czystość otrzymanych preparatów kontrolowano za pomocą TLC. 128 Projekt współfinansowany przez UE z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego UDA-POIG.01.01.02-14-102/09 Synteza nowych C-fosfonianowych analogów m7GMP przy użyciu cykloaddycji Huisgena Mateusz Kozarski *, Błażej Wojtczak **, Przemysław Wanat *, Joanna Kowalska *, Jacek Jemielity ** *Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki, Zakład Biofizyki , ul. Ż wirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa , [email protected]; **Centrum Nowych Technologii, Uniwersytet Warszawski ; 5’-Monofosforan 7-metyloguanozyny (m7GMP) to jeden z nukleotydowych metabolitów końca 5’ mRNA. Analogi m7GMP są cennymi narzędziami do badania procesów związanych z rozpoznaniem końca 5’ mRNA, a niektóre z nich mają również potencjalne znaczenie terapeutyczne, m.in. w terapii przeciwnowotworowej. W niniejszym komunikacie przedstawiamy syntezę nowej klasy analogów nukleotydów, w tym analogów m7GMP, metodą „click chemistry”. S03P48 W dalszej części zostanie wykazana ich skuteczność w katalizowanych palladem reakcjach substytucji allilowej jak również przedstawiony zostanie wpływ innych czynników takich jak np. rodzaj nukleofila. Stopień inkorporacji deuteru ustalono na podstawie spektroskopii 1HNMR. Radioaktywność otrzymanych związków zmierzono za pomocą licznika scyntylacyjnego (LSC). POSTERY S03P50 Synteza i aktywność biologiczna fluorowanych isoselenocyjanianowych analogów sulforafanu Tomasz Cierpiał*, Piotr Kiełbasiński*, Jerzy Łuczak*, Katarzyna Wiktorska**, Lidia Śliwka***, Zdzisław Chilmończyk** *CBMiM PAN, Zakład Chemii Heteroorganicznej, Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; **NIL, Zakład Biologii Komórki; ***WUM, Wydział Farmaceutyczny z Oddz. Medycyny Laboratoryjnej; Sulforafan 1 należy do grupy naturalnych izotiocyjanianów. Cieszy się on sporym zainteresowaniem, z uwagi na stwierdzone działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne oraz przeciwnowotworowe [1]. Z naszych wcześniejszych prac wynika, że zastąpienie grupy metylowej znajdującej się przy sulfinylowym atomie siarki grupami fluoroalkilowymi wpływa na poprawę aktywności przeciwnowotworowej [2]. Celem prac było otrzymanie analogów sulforafanu 2, w których grupa izotiocyjanianowa zastąpiona została grupą izoselenocyjanianową, a grupa metylowa związana z centralnym atomem siarki różnymi podstawnikami fluoroorganicznymi (RF). S03P51 Otrzymane produkty charakteryzują się różną długością łańcucha alifatycznego i stopniem utlenienia centralnego atomu siarki. [1] Kiełbasiński et al., Eur. J. Med. Chem., 2014, 76, 332-342 [2] Tomczyk et al., Postepy Hig. Med. Dosw, 2010, 64, 590 Badania zostały sfinansowane ze środków NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/N/ST5/00140. Synteza fosfolipidów zawierających β-cytronellol Marek Kłobucki*, Marta Czarnecka*, Czesław Wawrzeńczyk*, Anna Gliszczyńska* *Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Katedra Chemii, ul. C.K. Norwida 25, 50-375 Wrocław, [email protected]; β-cytronellol jest głównym składnikiem olejków uzyskiwanych przede wszystkim z róży, a także bylin z rodziny bodziszkowatych (Geranium L.)1. Związek ten posiada przyjemny, kwiatowy zapach co wykorzystuje się w przemyśle perfumeryjnym i kosmetycznym. Badania naukowe dowodzą również jego właściwości antybakteryjnych2, przeciwzapalnych oraz antynowotworowych3. W niniejszej pracy wykorzystano fosfatydylocholinę jako nośnik β-cytronellolu. Aktywny alkohol przeprowadzono najpierw w reakcji estryfikacji bezwodnikiem kwasu bursztynowego w monobursztynian. S03P52 S03 Otrzymany monoester wbudowano następnie w pozycję sn-1 i/lub sn-2 fosfatydylocholiny. [1] Lawless J., The Illustrated Encyclopedia of Essential Oils. Element Book Ltd., ISBN: 1852306610, 1995, 23, 785– 790 [2] Buket Cicioglu Arldogan i in., Arch. Pharm. Res., 2002, 25, 860-864 [3] Zhuang S. i in., Phytother. Res., 2009, 23, 785– 790 Badania realizowane są w ramach projektu nr 2013/09/D/NZ9/02457 ze środkó w Narodowego Centrum Nauki Aktywność powierzchniowa wodnych roztworów piperydyniowych cieczy jonowych z anionem 2-(2,4-dichlorofenoksy)propionianowym Agnieszka Biedziak*, Juliusz Pernak* *Politechnika Poznańska, WydziałTechnologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; Wprowadzenie w strukturę cieczy jonowych anionu o działaniu chwastobójczym, prowadzi do otrzymania soli, których można użyć jako herbicydy. Związki zawierające kation organiczny i anion herbicydowy, charakteryzujące się temperaturą topnienia poniżej 100°C, zostały nazwane herbicydowymi cieczami jonowymi (HILs) [1]. Badania dotyczące aktywności powierzchniowej HILs zwiększają ich możliwości aplikacyjne jako środków ochrony roślin. W pracy określono właściwości powierzchniowe wodnych roztworów piperydyniowych cieczy jonowych, wykorzystując metodę wiszącej kropli. Wyznaczono wartości takich parametrów, jak krytyczne stężenie micelizacji (CMC), napięcie powierzchniowe γ w punkcie CMC czy efektywność adsorpcji. Zbadano także zdolności zwilżające badanych HILs poprzez oznaczenie kąta zwilżania. [1] M. Niemczak et al., RSC Advances, 2015, 5, 15487-15493 129 S03 POSTERY S03P53 Synteza optycznie czynnych pochodnych pirolidyny i piperydyny w warunkach homogenicznej katalizy kompleksami palladu Beata Olszewska*, Anna Zawisza* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul.Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; Wśród związków organicznych, jedną z liczniejszych grup stanowią związki heterocykliczne. Dlatego istotne jest opracowywanie nowych i skutecznych metod syntezy tej ważnej klasy związków, a w tym optycznie czynnych N-podstawionych pochodnych pirolidyny i piperydyny. Celem prezentowanego projektu jest opracowanie syntezy nowych optycznie czynnych aminowę glanów allilowych zawierających wewnę trzny nukleofil azotowy, a nastę pnie przeprowadzenie tak otrzymanych wę glanów w winylowe pochodne pirolidyny i piperydynyw warunkach homogenicznej katalizy kompleksami palladu. S03P54 Opracowana w naszym zespole metoda cyklizacji wę glanów allilowych pozwala na prowadzenie reakcji w sposób regioi stereokontrolowany. „Projekt finansowany ze środków NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2013/09/N/ST5/02970” Herbicydowe ciecze jonowe z kationem (alkilo)dimetyloamoniowym Agnieszka Biedziak*, Juliusz Pernak*, Katarzyna Marcinkowska**, Tadeusz Praczyk** *Politechnika Poznańska, Wydział Technologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roś lin oddział w Poznaniu; Chwasty, które są obecne na polach uprawnych znacząco Celem pracy była identyfikacja otrzymanych związków za hamują wzrost i rozwój roślin uprawnych. Skuteczną i pomocą widm NMR, określenie podstawowych parametrów powszechną metodą w zwalczaniu chwastów jest fizykochemicznych oraz ocena aktywności chwastobójczej. stosowanie herbicydów. W wyniku wprowadzenia w strukturę związku chemicznego anionu o działaniu chwastobójczym otrzymuje się herbicydowe ciecze jonowe, które topią się poniżej 100°C. W reakcji między kwasami o działaniu herbicydowym a trzeciorzędowymi (alkilo)dimetyloaminami otrzymano nową grupę protonowych herbicydowych cieczy jonowych. Aniony tworzące te związki to znane na całym świecie: 2,4-D, MCPA i dikamba. S03P55 2-AMINOALKILOAZIRYDYNY - NOWA KLASA KATALIZATORÓ W DLA REAKCJI ASYMETRYCZNYCH Adam Marek Pieczonka*, Aleksandra Strojewska*, Zuzanna Wujkowska * *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii , ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Asymetryczna synteza organiczna jest niezwykle intensywnie rozwijaną dziedziną we współczesnej chemii organicznej. Jednak mimo to, ligandy zawierające w swojej strukturze pierścień azirydyny są nieliczną i słabo poznaną grupą chiralnych katalizatorów [1]. Otrzymane przez nasz zespół ligandy azirydynowe zostały z sukcesem zastosowane jako ligandy w takich reakcjach asymetrycznych jak addycja dietylocynku oraz fenyloacetylenu do aldehydów [2] oraz kondensacja aldolowa katalizowana jonami cynku (II) prowadzona w obecności wody [3]. 130 Prowadząc badania nad wykorzystaniem związków pochodnych azirydyny w postaci chiralnych katalizatorów reakcji asymetrycznych, przeprowadziliśmy syntezę szeregu dwuzębnych ligandów zawierających w swojej strukturze, oprócz pierścienia azirydyny, również atom azotu. [1] A. M. Pieczonka et al., Tetrahedron: Asymmetry, 2015, 26, 148-151 [2] A. M. Pieczonka et al., Tetrahedron Letters, 2014, 55, 2373-2375 [3] S. Lesniak et al., Current Organic Chemistry , 2014, 18, 3045-3065 Projekt został sfinansowany ze środków NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2013/11/D/ST5/02911 POSTERY S03P56 Synteza i właściwości fizykochemiczne nowego związku ciekłokrystalicznego do opłaszczania nanocząstek srebra Paulina Mews*, Wiktor Lewandowski* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Jedną z najbardziej pożądanych cech nowych materiałów jest zdolność do reagowania na bodźce zewnętrzne. Ta cecha daje możliwość manipulowania właściwościami materiału,czyniąc je interesującym obiektem badań. Dotyczy to także materiałów zbudowanych z uporządkowanych przestrzennie nanocząstek. Celem badań było uzyskanie ciekłokrystalicznego liganda organicznego i przyłączenie do nanocząstek srebra. Takie struktury pod wpływem temperatury mogą ulegać dynamicznej samoorganizacji. Uzyskujemy w ten sposób kontrolę nad odległościami między nanocząstkami,czyli możemy manipulować ich właściwościami. S03P57 Dzięki temu można uzyskać przełączalne metamateriały1, czyli materiały, które różnią się swoimi właściwościami od wszystkiego co stworzyła natura i zbliżają nas do materiałów typu „peleryna niewidka". [1] W.Lewandowski et al., Nature Communications, 2015, 6, 6590 N-Trifenylometyloazirydyno-2-karbohydrazyd jako kluczowy substrat w syntezie związków o potencjalnej aktywności biologicznej Adam Marek Pieczonka* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; Azirydyna jest związkiem wykazującym działanie rakotwórcze, genotoksyczne i mutagenne. Jednak związki chemiczne zawierające w swojej strukturze pierścień azirydynowy mogą być stosowane jako chemioterapeutyki np. w leczeniu nowotworów. Jako kluczowy substrat w syntezie związków o potencjalnych właściwościach przeciwnowotworowych lub/i przeciwbakteryjnych wykorzystano hydrazyd kwasu N-trifenyloazirydyno-2-karboksylowego, który w wyniku reakcji z wybranymi związkami karbonylowymi w łagodnych warunkachcprzekształcono w hydrazony hydrazydowe. S03P58 S03 Związki te zostały poddane badaniom aktywności biologicznej przeciw wybranym komórkom bakteryjnym oraz nowotworowym. Projekt został sfinansowany ze środków MNiSW przyznanych na podstawie decyzji numer 0358/IP3/2015/73. The influence of the additive in the form of KH2PO4 on the course of epoxidation of diallyl ether over the TS-1 catalyst Ewa Drewnowska*, Agnieszka Wróblewska, Marika Walasek *West Pomerianian University of Technology , WTiICH, al. Piastów 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; Hydrogen peroxide can decompose ineffectively during the epoxidation of diallyl ether (DAE). The aim of these studies was to examine the possibility of the utilization of KH2PO4 as the additive which can reduce the ineffective decomposition of H2O2 [1]. The experiments were conducted for the ratios of KH2PO4/H2O2= 2:1-14:1. It was taken after these studies that the most beneficial parameters are as follows: the temperature of 70°C, the molar ratio of DAE/H2O2 = 2:1, the methanol concentration of 70 wt%, the amount of the TS-1 4 wt%, the reaction time of 3 hours and the ratio of KH2PO4/H2O2 = 14:1. At these conditions the selectivity of the allyl-glycidyl ether reached 81 mol%, the conversion of DAE was 9 mol% and the effective conversion of H2O2 amounted to 18 mol%. [1] Chang Won Yoon et al., ACS Catalysis, 2011, 1, 1665– 1678 131 S03 POSTERY S03P59 Stereoselektywne deprotonowanie-fosfinylowanie związków organicznych Beata Herbaczyńska-Stankevič*, Marek Stankevič* *Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Chemii, ul. Gliniana 33, 20-614 Lublin, [email protected]; Synteza stereoselektywna jest jedną z najważniejszych metod otrzymywania chiralnych związków organicznych w formie nieracemicznej. Najbardziej pożądane są takie metody, które prowadzą do otrzymania chiralnego związku z niechiralnego substratu. Stereoselektywne deprotonowanie prochiralnych atomów wodoru lub grup metylowych za pomocą chiralnej zasady jest jedną z częściej używanych reakcji w syntezie związków optycznie czynnych. Podejście to było wykorzystane w syntezie zarówno klasycznych związków organicznych jak i P-stereogennych związków fosforoorganicznych. S03P60 W kolejnym etapie praz związki 2 były wykorzystywane jako substraty w reakcjach cyklizacji np.: do 1,3,4-oksadiazoli 3. [1] H. J. Park et al., J. Org. Chem. , 2013, 78, 8054 [2] J.-P. Bé gué et al., Bioorganic and Medicinal Chemistry of Fluorine, 2008 [3] A. A. Hassan et al., J. Heterocyclic Chem., 2010, 47, 745 Badania zostały sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki; Grant OPUS– 7 (UMO– 2014/13/B/ST5/04004) Synteza cieczy jonowych z prostych węglowodanów Agnieszka Drożdż*, Karol Erfurt*, Anna Chrobok* *Politechnika Śląska, Wydział Chemiczny, ul. Bolesława Krzywoustego 4, 44-100 Gliwice, [email protected]; Synteza cieczy jonowych z materiałów odnawialnych stała się obecnie jednym z wiodących kierunków poszukiwań nowych przyjaznych środowisku i nietoksycznych rozpuszczalników. Węglowodany są jednymi z najbardziej obiecujących surowców będących bogatym i relatywnie tanim źródłem chiralnych cząsteczek lub ich fragmentów. Prezentowane badania skupiają się na syntezie amoniowych cieczy jonowych posiadających w swojej strukturze jednostkę monosacharydu (np. D-glukozy) w postaci czystego anomeru α lub β. Cukry poddawano acetylowaniu a następnie glikozylacji za pomocą 2-bromoetanolu. 132 [1] P. O’Brien et al., Org. Lett., 2013, 15, 192 [2] V. K. Aggarwal et al., Tetrahedron Lett., 2013, 54, 49 Badania sfinansowano ze środkó w Narodowego Centrum Nauki w ramach projektu Sonata Bis 2012/07/E/ST5/00544 Synteza hydrazydów kwasów fluoroalkilokarboksylowych oraz ich wykorzystanie w reakcjach heterocyklizacji Emilia Obijalska*, Grzegorz Mlostoń*, Alicja Żurawik* *Wydział Chemii UŁ, Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; Karbohydrazydy oraz ich pochodne znane są jako bloki budulcowe wykorzystwywane do syntez związków heterocyklicznych [1]. Z drugiej strony, związki fluoroorganiczne, zawierające w swojej strukturze podstawniki fluoroalkilowe (np.: CF3, CHF2), znalazły zastosowanie jako farmaceutyki [2]. Z tego powodu zaskakujący jest fakt, że fluorowane hydrazydy 1 były dotychczas tylko sporadycznie wykorzystane w syntezie organicznej [3]. Celem badań było otrzymanie karbohydrazydów typu 1, pochodnych fluorowanych kwasów karboksylowych oraz ich semikarbazydów oraz tiosemikarbazydów 2. S03P61 W niniejszej prezentacji przedstawione zostaną próby syntezy C-chiralnych pochodnych fosfin na drodze reakcji stereoselektywnego deprotonowania-fosfinylowania łatwo dostępnych związków organicznych. W kolejnym etapie czwartorzędowano szereg asymetrycznych amin alifatycznych za pomocą otrzymanych glikozydów. Tak otrzymane sole bromkowe poddawano reakcji wymiany jonowej na anion bis(trifluorometylosulfonylo)imdkowy. Praca finansowana przez NCN nr UMO-2013/09/N/ST8/02059 POSTERY S03P62 Zastosowanie 2-amino-6-chloropurynorybozydu do funkcjonalizacji koń ca 5' mRNA Andrzej Kraszewski*, Błażej Wojtczak**, Jacek Jemielity** *Uniwerstet Warszawski, kolegium MISMaP, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, [email protected]; **Uniwersytet Warszawski, Centrum Nowych Technologii; Na końcu 5’ mRNA znajduje się struktura, zwana kapem, składająca się z 7-metyloguanozyny połączonej wiązaniem 5',5'-trifosforanowym z resztą mRNA . Kap bierze udział w wielu procesach związanych z ekspresją genu, w tym inicjacji biosyntezy białka oraz stabilizacji mRNA chroniąc transkrypty przed 5’ egzonukleazami. W niniejszym komunikacie przedstawiamy syntezę dinukleotydowych analogów kapu, które jako drugi nukleotyd posiadają 2-amino-6-chloropurynorybozyd pozwalający na post-syntetyczne modyfikacje kapu. S03P63 Analog wykorzystano do przyłączania w pozycji 6- linkerów zawierających grupy funkcyjne (-COOH,-NH2,-N3), które następnie można dalej modyfikować przyłączając różne znaczniki. Funkcjonalizowane analogi kapu mRNA są cennymi narzędziami w badaniach procesów biologicznych zależnych od kapu. [1] Sylwia Anna Szczepaniak, RNA, 2012, 18, 1421-1432 Projekt finansowany ze środkó w NCN, UMO-2013/09/B/ST5/01341 Wpływ dimeryzacji endogennych inhibitorów enkefalinaz na aktywność względem neutralnej endopeptydazy (NEP) Małgorzata Sobocińska*, Jakub Fichna**, Elżbieta Kamysz* *Uniwersytet Gdański, Wydział Chemii, ul. Wita Stwosza 63, 80-308 Gdańsk, [email protected]; **Uniwersytet Medyczny w Ł odzi, Wydział Lekarski; Opiorfina (QRFSR) jest pentapeptydem występującym w ludzkiej ślinie, natomiast sialorfina (QHNPR) pentapeptydem występującym w śliniance podżuchwowej i prostacie szczurów. Peptydy te wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe i przeciwdepresyjne. Są inhibitorami neutralnej endopeptydazy (NEP), która inaktywuje endogenne enkefaliny oraz jest zaangażowana w wiele procesów fizjologicznych i patologicznych zachodzących w organizmie człowieka. Celem pracy była synteza analogów opiorfiny i sialorfiny modyfikowanych na N-końcu resztą cysteiny i ich dimerów oraz określenie ich aktywności względem NEP. S03P64 S03 W prezentowanym komunikacie zostaną omówione warunki syntezy zaprojektowanych inhibitorów oraz wpływ dimeryzacji na trwałość Leu-enkefaliny. Praca finansowana z grantu NCN 2013/11/B/NZ7/01301 Wpływ wybranych modyfikacji reszty glutaminy w sialorfinie na jej aktywność względem neutralnej endopeptydazy (NEP) Małgorzata Sobocińska*, Elżbieta Kamysz* *Uniwersytet Gdański, WydziałChemii, ul. Wita Stwosza 63, 80-308 Gdańsk, [email protected]; Sialorfina (QHNPR) jest pentapeptydem występującym u szczurów (ślinianka podżuchwowa, prostata). Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe, przeciwdepresyjne. Jest inhibitorem neutralnej endopeptydazy (NEP), która dezaktywuje Met i Leu-enkefaliny oraz uczestniczy w wielu procesach fizjologicznych i patologicznych zachodzących w organizmie człowieka. Celem pracy była synteza analogów sialorfiny modyfikowanych w pozycji pierwszej oraz określenie ich aktywności względem NEP w warunkach in vitro. W prezentowanym komunikacie zostaną przedstawione warunki syntezy zaprojektowanych inhibitorów oraz omówiony zostanie wpływ otrzymanych peptydów na trwałość enkefalin. Praca finansowana z BMN 538-8646-B716-15 133 S03 POSTERY S03P65 Stereoselektywna metoda syntezy układów β-laktamowych z wykorzystaniem pochodnych kwasu Meldruma jako źródła ketenów w cykloaddycji z aldiminami. Anna Zakaszewska*, Sławomir Makowiec*, Ewelina Najda* *Politechnika Gdańska, WydziałChemii, ul. G. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; W sytuacji gdy narastającym problemem antybiotykoterapii stają się lekooporne szczepy bakterii [1], które wytworzyły szereg mechanizmów oporności [2], poszukiwanie nowych antybiotyków jest koniecznością. Prezentowane badania przedstawiają stereoselektywną metodę syntezy układów β-laktamowych 3,3' wykorzystującą 5-acylo-2,2-dimetylo-1,3-dioksa-4,6-diony 1 lub 5-karbamoilo-2,2-dimetylo-1,3-dioksa-4,6-diony 2 jako źródło ketenów w [2+2] cykloaddycji z aldiminami, stosując indukcję asymetryczną w części iminowej. S03P66 Budowę chemiczną określono za pomocą spektroskopii 1H, 13C NMR oraz HRMS. [1] P. Moonsin et al., Chem. Commun., 2013, 49, 6388-6390 [2] V. Promarak et al., Tetrahedron Lett., 2007, 48, 89-93 Praca finansowana z grantu NCBiR nr PBS2/A5/40/2014. Marek Matussek jest współfinansowany z projektu DoktoRIS. Nowe symetryczne ditioamidy kwasu tereftalowego – synteza, właściwoś ci oraz potencjalne zastosowanie Agnieszka Jędrzejowska*, Marek Matussek, Agata Szłapa, Sławomir Kula, Violetta Kozik *Uniwersytet Śląski, Instytut Chemii, ul.Szkolna 9, 40-007 Katowice, [email protected]; Ditioamidy stanowią prekursor do otrzymywania biologicznie aktywnych siarkoorganicznych związków,[1] m.in. ditiazolidyn, tiodiazoli, a także tiosemikarbazydów. Ponadto obecność pierścienia aromatycznego oraz symetria otrzymywanych związków, wpływa na proces samoporządkowania.[2] Obecność atomu siarki w grupie amidowej pogłębia spektralne efekty elektronowe,[3] dając możliwość badań oddziaływań wodorowych typu NH…S. Celem prowadzonych badań była synteza nowych ditioamidów kwasu tereftalowego opierających się na zamieszczonej obok strukturze. 134 [1] K. Kummerer , Journal of Antimicrobial Chemotherapy, 2004, 54, 311 [2] J. Davies et al., Microbiology and Molecular Biology Reviews, 2010, 74, 417-433 Nowa symetryczna pochodna 9,10-dietynyloantracenu z fluorenowym i karbazolowym motywem. Synteza oraz właściwoś ci optyczne. Marek Matussek*, Agnieszka Jędrzejowska, Agata Szłapa, Sławomir Kula, Stanisław Krompiec *Uniwersytet Śląski, Instytut Chemii, ul. Szkolna 9, 40-007 Katowice, [email protected]; Fluoren oraz karbazol stanowią interesującą klasę związków wykorzystywanych w tworzeniu materiałów o oczekiwanych właściwościach optycznych. Ponad to wykazują doskonałe parametry termiczne oraz elektrochemiczne. Szerokie spektrum pożądanych właściwości sprawia iż układy oparte na motywie fluorenowym, karbazolowym bądź ich wspólnych połączeniach cieszą się stale wzrastającym zainteresowaniem [1] i badane są pod kątem przydatności w szeroko pojętej elektronice organicznej [2]. Niniejsza praca przedstawia syntezę oraz właściwości optyczne nowej pochodnej antracenu z fluorenowym i karbazolowym motywem której strukturę zaprezentowano poniżej. S03P67 Prowadząc reakcje z udziałem chiralnych imin zawierających centrum asymetrii w części aminowej, w zależności od rodzaju podstawnika w częsci iminowej lub ketenowej, maksymalny uzyskany nadmiar diastereoizomeryczny wyniósł 53%, a wydajność 70%. Głównym etapem syntezy była reakcja diamidów kwasu tereftalowego z odczynnikiem tionującym. Dla otrzymanych związków zostały przeprowadzone badania spektroskopowe oraz określono właściwości fizykochemiczne. [1] H.T. Lagiakos et al., Tetrahedron Lett., 2011, 52, 5131–5132 [2] P. Kuś et al., Acta Cryst. C, 2010, 66, o93–o96 [3] H. T. Flakus et al., J. Phys. Chem. A, 2011, 115, 7511–7520 Marek Matussek jest współfinansowany w ramach projektu DoktoRIS. POSTERY S03P68 Synthesis and characterization of highly ordered mesoporous material called Ti-MCM-41 Marika Walasek*, Agnieszka Wróblewska, Ewa Drewnowska *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTIICH, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin, [email protected]; The mesoporous molecular sieve described as the MCM-41 was obtained on the basis of the modified hydrothermal method and was first described by researchers from Mobil company in 19923. The preparation of Ti-MCM-41 was carried out in several steps. This method included: mixing together the source of the silica and titanium with ammonia, ethanol and CTAB, synthesis in the glass reactor, filtration of the obtained solid under reduced pressure, drying and calcination. The analysis of the obtained Ti-MCM-41 material was performed using Fourier transform infrared spectroscopy and UVvisible spectroscopy. S03P69 Obtained material has very good catalytic performance and can find a wide variety of uses, for example in transesterification2, hydrolysis1, epoxidation and many others. [1] C. Jiang et al., RSC Advances, 2014, 4, 15216– 15224 [2] S. Wang et al., Frontiers of Chemical Science and Engineering, 2014, 8, 95-103 [3] Mobil Research and Development Corporation, Letters to Nature, 1992, 710-712 The influence of temperature on the epoxidation of allyl-glycidyl ether with t-butyl hydroperoxide over the Ti-MWW catalyst Marika Walasek*, Agnieszka Wróblewska, Ewa Drewnowska *Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, WTIICH, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin, [email protected]; Allyl glycidyl ether belongs to a group of epoxy compounds and is composed of one unsaturated bond and one epoxide ring. Under the influence of the oxidizing agent the double bond can break and create an epoxide ring. The resulting compound is called diglycidyl ether. There are several by-products of this process, such as glycerol, 3-allyloxy-1,2-propanediol, allyl alcohol and glycidol. All of these products are widely used in the industry. Allyl-glycidyl ether epoxidation was carried out using t-butyl hydroperoxide as an oxidant, Ti-MWW as a catalyst and methanol as a solvent. S03P70 S03 The aim of the work was to determine the most advantageous temperature for this process (in the range of 20 - 120°C). Analyses of samples were carried out using GC method and iodometric measurement of glycerol. NOWE HETEROCYKLICZNE ETERY OKSYMÓW O SPODZIEWANYCH WŁAŚCIWOŚCIACH PRZECIWGRZYBICZYCH Tomasz Kosmalski*, Jolanta Kutkowska**, Izabela Dwojak* *Collegium Medicum UMK, Katedra i Zakład Chemii Organicznej, Jurasza 2, 85-089 Bydgoszcz, [email protected]; **Wydział Biologii i Biotechnol. UMCS, Zakład Genetyki i Mikrobiol.; Etery oksymów stanowią grupę związków wykazujących różnorodną aktywność biologiczną. Znane są wśród nich leki o działaniu przeciwdepresyjnym, przeciwgrzybiczym, np. oksykonazol [1]. W terapii przeciwgrzybiczej dominują preparaty organiczne. Pochodne imidazolu i 1,2,4-triazolu wykazują dużą skuteczność i posiadają nieliczne działania niepożądane. Jednak przewlekłe stosowanie azoli doprowadziło do rozwoju lekooporności. Zsyntezowano wiele innych eterów oksymów wykazujących aktywność przeciwgrzybiczą. Otrzymano etery oksymów zawierające pierścienie heterocykliczne, np. pierścień benzo[b]furanu [2], furanu lub tiofenu. W niniejszej pracy otrzymano podstawione benzylowe etery oksymu 2-acetylotiofenu (1) o spodziewanych właściwościach przeciwgrzybiczych [3].<br [1] E. Abele et al., Chem. Heterocycl. Comp., 2001, 37, 141-169 [2] T. Kosmalski et al., Acta Poloniae Pharm., 2015, 72, 289-295 [3] M. J. O`Neil Ed., The Merck Index, 14th ed. Merck&co., 2006 Grant UMK dla młodych naukowcó w nr 2/WF, 2014 135 S03 POSTERY S03P71 Nowe trójkątne makrocykliczne katalizatory i żelatory Jadwiga Gajewy* *Uniwersytet im A. Mickiewicza, Wydział Chemii, Ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Reakcja cyklokondensacji predysponowanych strukturalnie substratów takich jak: trans-(1R, 2R)-diaminocykloheksan i aromatyczne dialdehydy, jest dogodną metodą syntezy chiralnych makrocykli.1 Reakcja ta jest kontrolowana termodynamicznie i prowadzi do otrzymania produktów nie tylko o najniższej enargii, ale także o najwyższej, spośród możliwych, symetrii. Ostatnio wykazaliśmy, że odpowiednia modyfikacja części aromatycznej pozwala na uzyskanie trwałych produktów kinetycznych, które w odpowiednich warunkach tworzą organożele. S03P72 Dla otrzymanych HILs określono podstawowe właściwości fizykochemiczne oraz porównano aktywność herbicydową z komercyjnymi odpowiednikami. [1] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2011, 26, 4838-4844 [2] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2013, 69, 4665-4669 Przemiany fotochemiczne fluwastatyny Dorota Jarmużek*, Donata Pluskota-Karwatka*, Marcin Hoffmann* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89b 61-614 Poznań , [email protected]; Fluwastatyna jest związkiem syntetycznym należącym do grupy statyn, stanowiących leki obniżające poziom cholesterolu we krwi. Mechanizm działania statyn opiera się na inhibicji kompetycyjnej reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylo koenzymu A, enzymu katalizującego kluczowy etap biosyntezy cholesterolu. Ważnym etapem badań klinicznych leków jest charakterystyka fototrwałości, czyli odporności leku na działanie promieniowania słonecznego. Fluwastatyna jest związkiem stosunkowo łatwo ulegającym fotodegradacji. 136 [1] J. Gawroński et al., J. Org. Chem., 2000, 65, 5768–5773 [2] J. Gajewy et al., Adv. Synth. Catal. , 2009, 351, 1055-1063 Badania finansowane z grantu NCN UMO-2012/06/A/ST5/00230 Długołań cuchowe herbicydowe ciecze jonowe Rafał Giszter*, Katarzyna Marcinkowska**, Tadeusz Praczyk**, Juliusz Pernak* *Politechnika Poznańska, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roś lin - Odział w Poznaniu; Herbicydowe ciecze jonowe (HILs) to ciecze jonowe, w których przynajmniej jeden jon posiada aktywność herbicydową.1 Wykazano wpływ przeciwjonu na aktywność jonu herbicydowego wobec chwastów w próbach szklarniowych i polowych.2 Wiedza ta pozwala na przygotowywanie herbicydowych cieczy jonowych przez dodanie przeciwjonu zwiększającego rozpuszczalność, zmiejszającego toksyczność lub zwiększającego aktywność powierzchniową. Długołań cuchowe herbicydowe ciecze jonowe to połączenie popularnie stosowanych jonów herbicydowych oraz długołań cuchowego kationu, poprawiającego aktywność chwastobójczą. S03P73 Struktura izolowanych cząsteczek oraz ich agregatów została określona przy użyciu metod spektralnych, mikroskopowych oraz modelowania molekularnego. Wybrane związki charakteryzują się dużą aktywnością katalityczną w reakcji asymetrycznego hydrosililowania ketonów.2 Istotę pracy stanowiły badania przemian fotochemicznych fluwastatyny w atmosferze powietrza jak i argonu oraz wstępna charakterystyka strukturalna powstających fotoproduktów. [1] 1. Astarita A. et al., Journal of Photochemistry and Photobiology A: Chemistry , 2007, 187, 263-268 [2] 2. Endo A., Proc. Jpn. Ser. B , 2010, 86, 484-493 [3] 3. Litvić M. et al., Journal of Photochemistry and Photobiology A: Chemistry , 2013, 252, 84-92 POSTERY S03P74 Egzo-funkcjonalizowane rozbudowanymi układami aromatycznymi chiralne kaliksaleny – synteza i struktura Małgorzata Petryk*, Agnieszka Janiak*, Marcin Kwit* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89B, 61-614 Poznań , [email protected]; Reakcja cyklokondensacji pomiędzy enancjomerycznie czystym trans-(1R,2R)-diaminocykloheksanem a pochodnymi aldehydu 2-hydroksyizoftalowego pozwala na otrzymanie nowej klasy związków makrocyklicznych nazywanych kaliksalenami.[1] Właściwości strukturalne kaliksalenów determinowane są wielkością i rodzajem podstawnika R (np.: H, OMe, Br, t-Bu) przy atomie węgla C5 aldehydu.[2] Zastąpienie atomu bromu przez grupę arylową w reakcji Suzuki-Miyaury pozwala na otrzymanie nowej grupy związków. Modyfikowane w ten sposób podstawnikami arylowymi kaliksaleny charakteryzują się m.in. S03P75 zróżnicowaną dynamiką molekularną i zdolnością do tworzenia architektur supramolekularnych. [1] J. Gawroń ski et al., Tetrahedron Asymmetry, 2003, 14, 1303-1308 [2] M. Kwit et al., Chemistry - a European Journal, 2015 Badania finansowane z grantu NCN 2012/06/A/ST5/00230 PRÓ BY SYNTEZY CHIRALNYCH NIERACEMICZNYCH LIGANDÓ W FOSFINOWYCH Lidia Madalińska*, Małgorzata Kwiatkowska*, Piotr Kiełbasiński* *Zakład chemii Heteroorganicznej, CBMiM PAN, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; Jednymi z powszechnie stosowanych katalizatorów czy też ligandów do kompleksów z metalami przejściowymi są związki heteroorganiczne, w szczególności fosfiny i ich tlenki.[1] W ostatnim czasie podjęliśmy próby syntezy chiralnych dwu- i trójzębnych katalizatorów/ligandów z grupą fosfinylową [2, 3]. Z uwagi na brak aktywności katalitycznej tychże związków, zdecydowaliśmy się na syntezę związków, w których ugrupowanie fosfinylowe zostało zastąpione ugrupowaniem fosfinowym. Wyniki zostaną zaprezentowane i przedyskutowane. S03P76 S03 [1] Kaczmarczyk et al., Phosphorus, Sulfur, Silicon Relat. Elem. , 2013, 188, 249-253 [2] Kaczmarczyk et al., Adv. Synth. Catal. , 2011, 353, 2446-2454 [3] Börner et al., „Phosphorus Ligands in Asymmetric Catalysis”, 2008 Wpływ modyfikacji układu β-aminoalkoholowego alkaloidów kory chinowej na aktywność organokatalityczną w asymetrycznej addycji aldolowej Katarzyna Piechocka*, Teodozja Lipińska* *UPH w Siedlcach, Wydział Nauk Ś cisłych, ul. 3 Maja 54, 08-110 Siedlce, [email protected]; Alkaloidy kory chinowej i ich pochodne stanowią uprzywilejowaną grupę chiralnych organokatalizatorów [1]. Za ich właściwości stereoróżnicujące odpowiada przede wszystkim układ β-aminoalkoholowy. Niezwykle istotnym zagadnieniem wydaje się poznanie wpływu kierunkowej modyfikacji tego układu na aktywność organokatalityczną alkaloidów w asymetrycznej addycji aldolowej hydroksyacetonu do benzaldehydów [2]. W ramach pracy przetestowane zostały właściwości katalityczne otrzymanych wybranych stabilnych pochodnych alkaloidów: 9-epipochodnych oraz 9-amino(9-deoksy)epipochodnych czterech naturalnych alkaloidów kory chinowej, estrów tosylowych cynchonidyny i cynchoniny oraz tosylanu enolu cynchotoksyny, a także zaproponowany mechanizm katalizy przez te pochodne. [1] C.E. Song, Cinchona Alkaloids in Synthesis and Catalysis, 2009 [2] B.M. Trost et al., Chem. Soc. Rev., 2010, 39, 1600-1632 137 S03 POSTERY S03P77 Spectral characteristics of novel conjugated oligoelectrolytes-based fluorescent dyes Justyna Milczarek*, Roza Pawlowska*, Beata Lukasik*, Remigiusz Zurawinski*, Arkadiusz Chworos* *Centre of Molecular and Macromolecular Studies PAS, Sienkiewicza 112, 90-363 Lodz, Poland, [email protected]; Conjugated oligoelectrolytes (COEs) with π-delocalized hydrophobic core and terminal ionic pendant groups are promising candidates for bioimaging [1]. The first class of tested molecules, phenylenevinylene COEs was successfully employed for cellular imaging analyses [2]. In this report we will present the bis(4-aminostyryl)naphthalene COE derivatives, their synthesis and optical characterization. The main goal of this research was qualitative measurement of absorption and emission spectra, performed with UV-VIS spectrophotometry and fluorescence spectroscopy. S03P78 [1] G. Mlostoń et all., Phosphorus, Sulfur and Silicon, and Related Elements, 2015 Badania zostały zrealizowane ze środków finansowych NCNMaestro (Grant Maestro-3 (Dec-2012/06/A/ST5/00219). Badania strukturalne analogów końca 5’ mRNA w kompleksach z czynnikiem inicjującym translację eIF4E metodą krystalografii rentgenowskiej Marcin Warmiński*, Elżbieta Nowak**, Joanna Kowalska*, Marcin Nowotny**, Jacek Jemielity*** *Uniwersytet Warszawski, Wydział Fizyki, Zakład Biofizyki, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, [email protected]; **Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej, LSB; ***Uniwersytet Warszawski, Centrum Nowych Technologii Struktura końca 5’ mRNA (kapu), pełni wiele funkcji na niemal każdym etapie ekspresji genu. Szczególnie interesujące z terapeutycznego punktu widzenia jest oddziaływanie kapu z białkiem eIF4E, limitujące szybkość biosyntezy białka. Kilka lat temu opisano chemiczną modyfikację (β-tiofosforanową) kapu, zwiększającą stabilność mRNA w warunkach in vivo oraz wydajność translacji, np. odpowiedniego przeciwciała. Analog taki znalazł zastosowanie w konstrukcji tzw. szczepionek mRNA, które są aktualnie poddawane badaniom klinicznym (pierwsza faza). 138 [1] Gwozdzinska P et al., Chem. Commun., 2014, 50, 14859-14861 [2] Li L et al., J. Am. Chem. Soc, 2012, 13429, 12157–12167 Grant NCN 2012/05/B/ST5/00364 REAKCJE NOWYCH TIOKETONÓ W FERROCENYLOWO/HETARYLOWYCH Z POCHODNYMI DIARYLODIAZOMETANU Róża Hamera*, Grzegorz Mlostoń*, Heinz Heimgartner** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12 91 - 403 Łódź, [email protected]; **University of Zurich, Department Chemistry W ramach przedstawionych badań ustalono, że tioketony ferrocenylo/hetarylowe 1 łatwo reagują z diarylodiazometanami R2C=N2 dając z dobrymi wydajnościami pochodne tiiranu typu 2 [1]. Te produkty, poddano desulfuryzacji za pomocą tris(dietyloamino)fosfiny, uzyskując serię nowych pochodnych etylenu 3 zawierających podstawniki ferrocenylowe i hetarylowe. Produkty te mają potencjalne zastosowanie w wielu działach chemii materiałowej oraz elektrochemii. S03P79 The fluorescence-activated cell sorting (FACS) was also used for determination of the fluorescence intensity of styrylnaphthalene-based COEs in cells. The impact of COEs on cell viability was examined by cytotoxicity assay (MTT). Celem prezentowanego projektu było wyznaczenie struktury przestrzennej kompleksu szeregu modyfikowanych analogów kapu z białkiem eIF4E metodą krystalografii rentgenowskiej oraz identyfikacja kluczowych dla powinowactwa miejsc oddziaływania. Badania finansowane z projektu MNiSW, Diamentowy Grant, DI2012 024842 POSTERY S03P80 OKREŚLANIE KONFIGURACJI WĘZŁOWEGO ATOMU WĘGLA W BICYKLICZNYCH LAKTAMACH - PROSTA REGUŁA OPARTA NA PARAMETRACH NMR Olga Staszewska-Krajewska*, Bartłomiej Furman* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Różnica przesunięć chemicznych protonów CH2 w sąsiedztwie grupy karbonylowej może być “sondą” umożliwiającą określenie konfiguracji na węzłowym atomie węgla w bicyklicznych laktamach. Proton o większym przesunięciu chemicznym (HA) leży w płaszczyźnie grupy karbonylowej i jest przez nią odsłaniany, zatem drugi z protonów (HB), o mniejszym przesunięciu, musi być w położeniu cis do podstawnika na węzłowym atomie węgla. Jego pozycja względem innych centrów stereogenicznych w cząsteczce definiuje konfigurację na zwornikowym atomie. S03P81 Proponowana reguła może być szczególnie przydatna w określaniu konfiguracji czwartorzędowych centrów stereogenicznych lub definiowaniu struktury skomplikowanych związków naturalnych [1] O. Staszewska-Krajewska et al., Arkivoc, 2014, 143-153 Stereospecyficzna oksazafosfolidyna - prekursor w nukleofilowym podstawieniu amidofosforynów Tomasz Kaczyński*, Tomasz Manszewski*, Marcin K. Chmielewski* *Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, ul. Noskowskiego 12/14 61-704, Poznań, [email protected]; Pięcioczłonowy pierścień oksazafosfolidynowy wykorzystano w koncepcji „click-clack”, która zabezpiecza 2-Pirydynylowe Temolabilne Grupy Ochronne przed niezaplanowaną termodeprotekcją [1]. Może on również ułatwiać reakcje sterospecyficzne na centrum fosforanowym. Synteza odpowiednich jego amidofosforynów pozwala na dalszą reakcję z grupami hydroksylowymi (np. nukleozydem). Amidofosforyn oksazafosfolidyny, który zawiera dodatko pierścień fenylowy w pozycji 5, otrzymano w formie krystalicznej (Fig. 1). Pozwoliło to na ustalenie konfiguracji wokół atomu fosforu, oraz sterospecyficzne oczyszczanie gdyż krystaliczne są 2 z 4 diasteroizomerów. S03P82 S03 Podstawnik fenylowy wpływa na reaktywność pierścienia, co w reakcji z nukleozydem powoduje powstawanie różnych stosunków ilościowych diasteroizomerów. [1] Chmielewski et al., Org. Lett., 2009, 11, 3742-3745 Projekt został sfinansowany ze środkó w NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/07/B/ST5/03035 Synteza flokulantów na bazie polimerowych cieczy jonowych Kamil Czerniak*, Ewa Herzog* *Politechnika Poznańska, WydziałTechnologii Chemicznej, Ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; Flokulacja jest techniką, która znalazła szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach przemysłu. Obecnie znane flokulanty mogą być zarówno nieorganicznymi minerałami, jak i związkami wielocząsteczkowymi. Jednakże, ze względu na wysoką gęstość ładunku preferowane są polimery organiczne [1]. Zastosowanie flokulacji sprawia, że procesy przemysłowe są bardziej przyjazne dla środowiska i poprzez redukcję odpadów do minimum – mniej kosztowne. Technika ta jest skutecznym sposobem usuwania komórek drożdży na końcu procesu fermentacji, przykładowo podczas produkcji piwa, wina, biodiesla czy związków farmaceutycznych. Celem pracy była synteza polimerowych cieczy jonowych, zawierających różne aniony organiczne oraz sprawdzenie możliwości ich zastosowania jako flokulantów drożdży. [1] H. Mittal et al., Carbohydr. Polym., 2015, 115, 617-628 139 S03 POSTERY S03P83 Wpływ grupy nitrowej na π-elektronową delokalizację karbazolu Katarzyna Gajda*, Bartosz Zarychta*, Katarzyna Kopka*, Zdzisław Daszkiewicz*, Krzysztof Ejsmont* *Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii, ul. Oleska 48, 45-052 Opole, [email protected]; Karbazol i jego pochodne wykorzystywane są do produkcji półprzewodników, laserów i ogniw słonecznych, a usieciowany materiał polikarbazolowy w organicznych diodach elektroluminescencyjnych (OLED) [1]. Do analizy wybrano niepodstawiony karbazol (I), 1-nitro-9H-karbazol (II), 9-nitrokarbazol (III). Wyznaczono wpływ podstawnika nitrowego na aromatyczność pierścieni: fenylowych i pirolowego. W tym celu obliczono indeks HOMA [2]. Największy spadek aromatyczności pierścienia pirolowego występuje w przypadku struktury (III), natomiast dla struktury (II) zaobserwowano jej nieznaczny wzrost. S03P84 W strukturze (III) zaobserwowano również aromatyczności pierścieni fenylowych [3]. wzrost [1] Y. Shirota et al., Chem. Rev. , 2007, 107, 953-1010 [2] T.M. Krygowski et al., Tetrahedron, 1996, 52, 10255– 10264 [3] K. Gajda et al., Acta Cryst. C, 2014, 70, 987– 991 Gajda jest stypendystką projektu Stypendia doktoranckie – inwestycja w kadrę naukową województwa opolskiego II Zastosowanie cieczy jonowych z grupą estrową jako deterenty pokarmowe Kamil Czerniak*, Rafał Giszter*, Michał Niemczak*, Filip Walkiewicz*, Tomasz Klejdysz** *Politechnika Poznańska, Wydział Technologii Chemicznej, Ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roś lin - Państwowy Instytut Badawczy Substancje aktywne wobec pasożytów ziaren zbóż nazywane są deterentami pokarmowymi. Mechanizm ich działania związany jest z oddziaływaniem na narządy smaku owadów. Zastosowanie tego typu związków powoduje śmierć głodową insektów, pomimo dostępności pożywienia [1]. Ciecze jonowe stanowią nową generację deterentów pokarmowych, które jako związki otrzymywane w nieskomplikowanych reakcjach, są znacznie tańsze od substancji pozyskiwanych ze źródeł naturalnych [2]. Celem badań było opracowanie metody syntezy cieczy jonowych będących estrami choliny oraz kwasów metakrylowego i akrylowego, a następnie sprawdzenie ich aktywności biologicznej wobec larw i chrząszczy żerujących na polskich zbożach. Określono również podstawowe właściwości fizykochemiczne otrzymanych substancji. [1] M. Jacobson et al., Entomol. Exp. Appl., 1978, 24, 248-257 [2] J. Pernak et al., RSC Adv., 2013, 3, 25019– 2502 Praca została wykonana w ramach działalnoś ci statutowej Politechniki Poznańskiej 03/32/DSPB 445 S03P85 Nowe idee w projektowaniu pro-leków anty-HIV - nukleozydo 5'-difosforany Marta Rachwalak*, Tomasz Jakubowski*, Joanna Romanowska* *Polska Akademia Nauk, Instytut Chemii Bioorganicznej, ul. Z.Noskowskiego 12/14, 61-704 Poznań, [email protected]; Analogi nukleozydów należą do grupy pro-leków, gdyż po wniknięciu do komórki muszą zostać ufosforylowane przez kinazy komórkowe do odpowiednich nukleozydo 5'-trifosforanów, które są właściwymi inhibitorami syntezy wirusowego RNA. Pro-nukleotydy zaprojektowano po to, by ominąć pierwszy, ale kluczowy i jednocześnie najbardziej chimeryczny etap fosforylacji analogu nukleozydu do monofosforanu w komórce. Okazało się jednak, że w niektórych przypadkach (AZTMP) również fosforylacja do difosforanu jest utrudniona. Celem niniejszych badań jest synteza kolejnej generacji pro-nukleotydów - nukleozydo 5'-difosforanów. 140 W założeniu, zastosowanie nukleozydo 5'-difosforanów, przyspieszy generowanie aktywnego biologicznie trifosforanu, a tym samym zwiększy efekt terapeutyczny. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, LIDER 4, nr umowy: LIDER/041/711/L-4/12/NCBR/2013 POSTERY S03P86 An efficient method for the ligand-free Heck-Catellani type reaction of ary halides and norbornene derivatives. Katarzyna Szwaczko*, K. Michał Pietrusiewicz* *Department of Chemistry, Maria Curie-Sklodowska University, Gliniana 33, 20-614 Lublin, [email protected]; In searching for access to the new diphosphine oxides, we turned our attention toward the Heck-Catellani coupling reactions. We have found that in the presence of Pd(OAc)2/S-Phos and Cs2CO3 as a base a model reaction of p-bromobenzene with Norphos oxide gives Catellani type product. At this point we wondered whether our catalytic reaction can be run under “ ligand-free” condition. Since catalytic system of Heck-Catellani reaction involving palladacycles and reductive elimination of Pd(IV) to Pd(II), the capability of Pd(OAc)2 to participate in productive catalytic cycle under appropriate condition seemed possible. S03P87 S03 Herein, we wish to report our finding that Pd(OAc)2 in combination with appropriate base is an extremely effective catalyst for the coupling of aryl bromides with Norphos oxide. Ring-closing metathesis reactions of phosphorus and nitrogen containing compounds under microwave conditions. Katarzyna Szwaczko*, K. Michał Pietrusiewicz*, Anna Szmigielska*, Anna Flis* *Department of Chemistry, Maria Curie-Sklodowska University, Gliniana 33, 20-614 Lublin, [email protected]; Ring-closing metathesis (RCM) has emerged as a very We report the application of MW in RCM reactions for the powerful method for carbon-carbon bond formation synthesis of five-membered phosphorus and nitrogen leading to carbocycles or heterocycles. Many useful containing compounds. transformation have been reported for industrial applications as well as for the synthesis of complex molecules. Microwave (MW) activation as a non-conventional energy source has became convenient technique to promote a variety of chemical reactions. The combination of solvent-free conditions and MW irradiation leads to reduction of reaction time and is an ecofriendly approach. In this poster we report the study on microwave-assisted ruthenium catalyzed olefin ring closing metathesis. S03P88 Syntezy funkcjonalizowanych diselenidów o właściwoś ciach antyoksydacyjnych Agata Pacuła*, Jacek Ścianowski*, Kinga Mijewska* *Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Chemii , ul. Gagarina 7, 87-100 Toruń , [email protected]; Selenoenzymy np. peroksydaza glutationowa GPx, odgrywają istotną rolą w ochronie żywych organizmów przed stresem oksydacyjnym [1]. Przedmiotem prezentacji będą badania dotyczące syntezy diselenidów naśladujących działanie GPX, podstawionych w pozycji orto grupą N-alkilo amidową 1. Diselenidy były otrzymywane w wyniku redukcji odpowiednich N-podstawionych alifatycznych pochodnych 1,2-benzizoselenazol-3(2H)onów, otrzymywanych w wyniku wytworzonego in situ dilitodiselenku z o-jodobenzamidami [2]. Otrzymane pochodne były badane pod kątem aktywności antyoksydacyjnej testem NMR. Utleniane 30% nadtlenkiem wodoru, katalizowały reakcję konwersji ditiotreitolu do ditionu. Szybkość procesu była monitorowana widmami 1H NMR [3]. [1] Iwaoka M., Organoselenium Chemistry: Between Synthesis and Biochemistry, 2014 [2] Pacuła A.J et al., Rsc Advances, 2014, 4, 48959-48962 [3] Kumakura et al., Eur. J. Org. Chem., 2010, 440-445 141 S03 POSTERY S03P89 Trwałe selenylosulfidy – synteza, struktura i reaktywność Adam Hałuszczuk*, Witold Przychodzeń* *Politechnika Gdańska, WydziałChemiczny, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; Otrzymano trwałe, nie ulegające dysproporcjonowaniu wobec PX3 (X = Cl, OR, Ph, n-Bu, NR2) wykazując, iż mieszane selenylosulfidy (iPrO)2P(S)SeR 1 (1a: R = But i niezgodnie z oczekiwaniem związek ten ulega 1b: Trt) oraz symetryczny cykliczny selenylosulfid odselenylowaniu. bistiofosforylowy 2 (R1 = anizyl, R2, R3 = -CH3). Struktury związków potwierdziła analiza widm 1H NMR i 31P NMR a także analiza rentgenograficzna (2). Synteza selenylosulfidów 1 polegała na reakcji bromku O,O-diizopropylofosforotioselenylu z odpowiednimi tiolanami (wyd. >90%) a produkt 2 uzyskano z odpowiedniego disulfidu w 3-etapowym procesie (desulfuryzacja, podstawienie na atomie fosforu selenkiem sodu, utlenienie jodem) z wydajnością 95%. Zbadano reaktywność selenylosulfidu 2 m.in. S03P90 Stabilizacja 2-pirydynylowych termolabilnych grup ochronnych w koncepcji „chemical switch” Agnieszka Witkowska*, Dominika Krygier*, Jolanta Brzezińska*, Marcin K. Chmielewski* *Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, Poznań, ul. Z. Noskowskiego 12/14, 61-704 Poznań, [email protected]; W ochronie grup hydroksylowych stosuje się węglanowe 2-Pirydynylowe Termolabilne Grupy Ochronne (2-Py TGO) [1]. Główną ich zaletą jest ścisła zależność odblokowania od temperatury, przebiegającego według mechanizmu wewnątrzcząsteczkowej termodeprotekcji. “Chemical switch” jest efektywną metodą sterowania właściwościami 2-Py TGO i polega na zmianie charakteru elektronowego atomu azotu pierścienia pirydyny, co odpowiednio przyspiesza bądź spowalnia proces termodeprotekcji. W metodzie tej zastosowaliśmy dwa czynniki przełączające właściwości 2-Py TPG: redukcję grupy nitrowej do grupy aminowej, przy użyciu LVT (Low Valent Titatnium) [2] oraz protonację (stan stabilny) i deprotonację pirydynowego atomu azotu (Fig.1), co potwierdzają analizy HPLC i 1H-15N NMR. [1] Chmielewski M.K. , Tetrahedron Letters , 2012, 53, 666-669 [2] Malinowski et al., J. Chem. Soc., Perkin Trans. 2, 2015, 6, 879-883 Badania finansowane z Funduszy UE w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka (POIG.01.03.01-30-045). S03P91 Pochodne fulerenu C60 – właś ciwoś ci antyoksydacyjne. Robert Czochara*, Jakub Cędrowski*, Artur Gajda*, Grzegorz Litwinienko* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Celem pracy było określenie właściwości antyoksydacyjnych związków fulerenu C60 połączonego z pochodnymi fenolu. Przy użyciu skaningowej kalorymetrii różnicowej określono szybkość nieizotermicznego utleniania kwasów linolenowego i stearynowego. Zaobserwowano, że w obecności badanych związków kwasy te utleniały się wolniej [1]. Pomiary szybkości pochłaniania tlenu podczas autooksydacji kumenu i styrenu (w układach homogenicznych [2, 3] wykazały, że związki poszadają właściwości antyoksydacyjne – wyznaczono dla nich czasy indukcji (τ ) oraz stałe szybkości inhibicji (kinh). 142 [1] F. Xi et al., Canadian Journal of Chemistry, 1998, 76, 171-182 [2] M. Lucarini et al., Chemical Society Reviews, 2010, 39, 2106-21019 [3] R. Czochara et al., Carbon, 2012, 50, 3743-3946 Praca finansowana z projektu IP 2012 009772 POSTERY S03P92 Synteza dipeptydów o aktywności przeciwgrzybowej zawierających inhibitor dehydrogenazy homoserynowej Andrzej Skwarecki*, Maria J. Milewska*, Sławomir Milewski*, Aleksandra Wiśniewska*, Marta Schielmann*, Marcin Kawczyński* *Politechnika Gdańska, Wydział Chemiczny, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; 5-Hydroksy-4-oksonorwalina (HON) jest inhibitorem grzybowej dehydrogenazy homoserynowej. HON ze względu na swoją niską masę molekularną oraz obecność wielu ugrupowań polarnych w swojej strukturze wykazuje silnie ograniczoną zdolność do penetracji w poprzek błony komórkowej grzybów, a w konsekwencji niską aktywność przeciwgrzybową. Niewielkie rozmiary HON uniemożliwiają dokonania zmian w strukturze chemicznej cząsteczki zwiększających zdolność do przenikania przez błonę, przy jednoczesnym zachowaniu aktywności biologicznej. S03P93 S03 Opracowano metodę syntezey i otrzymano kilka dipeptydów wykazujących zwiększoną w stosunku do HON aktywność przeciwgrzybową, a w konsekwencji lepszą zdolności do przenikania przez błonę komórkową grzybów za pomocą permeaz dipeptydowych zlokalizowanych w błonie. Badania zrealizowano ze środkó w Narodowego Centrum Nauki UMO-2012/05/B/ST5/00291 Pochodne 6-oksowerdazylu jako ciekłokrystaliczne rodniki – w poszukiwaniu faz lamelarnych Sylwia Ciastek*, Marcin Jasiński*, Piotr Kaszyński* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Werdazyle mogą służyć jako aktywne elementy strukturalne organicznych foto-przewodników. Pierścień werdazylu wykorzystujemy jako centralną jednostkę strukturalną w projektowaniu dyskotycznych1 i zgięto-rdzeniowych mezogenów 12,3. Dotychczas wykazano tworzenie kolumnowych, nematycznych i tetragonalnych faz ciekłokrystalicznych oraz dużą mobilność foto-generowanego ładunku elektrycznego. W celu dalszego poznawania zależności struktura-właściwości i wyindukowania innych faz ciekłokrystalicznych, w tym lamelarnych, badano architektury molekularne takie jak pół-dyski (1c) oraz zawierające częściowo fluorowane podstawniki alkilowe (1b). Przedstawione zostaną wyniki badań poparte analizami termicznymi i optycznymi. [1] A. Jankowiak et al., J. Am. Chem. Soc., 2012, 134, 2465-2468 [2] M. Jasiński et al., J. Am. Chem. Soc., 2014, 136, 14658-14661 [3] S. Ciastek et al., RSC Advances, 2015, 5, 33328-33333 Badania finansowane w ramach grantu NCN OPUS nr. 2013/09/B/ST5/01230 oraz NCN OPUS 2014/13/B/ST5/04525. S03P94 Nowe tiochalkony funkcjanolizowane grupami hetarylowymi w reakcjach heterodienowych Paulina Grzelak*, Grzegorz Mlostoń* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; Tiochalkony stanowią grupę α,β-nienasyconych pochodnych tioketonów, zawierających w swojej strukturze układ 1,3-heterodienowy złożony z wiązań C=C oraz C=S [1,2]. W ramach przedstawionych badań przeprowadzono reakcje heterodienowe (hetero-Dielsa-Aldera) z użyciem nowych tiochalkonów typu 1 zawierających grupy arylowe i/lub hetarylowe z dienofilami acetylenowymi, takimi jak acetylenodikarboksylan dimetylu, propiolan metylu. We wszystkich przypadkach uzyskano oczekiwane pochodne 3H-tiopiranu typu 2 z dobrymi wydajnoś ciami. Ustalono, że reakcje z niesymetrycznymi dienofilami (propiolanem metylu) przebiegają z pełną regioselektywnoś cią. [1] T. Saito et al., J. Chem. Soc. Perkin Trans. 1, 1996, 1897-1903 [2] K. Bogdanowicz-Szwed et al., Wiadomości Chemiczne, 2003, 57, 436-457 Projekt realizowany przy wsparciu NCN (Kraków, Maestro-3; Dec-2012/06/A/ST5/00219) 143 S03 POSTERY S03P95 Nitrony – pochodne aldehydu 9-antracenowego Magdalena Rausińska*, Oleg M. Demchuk**, Radomir Jasiński*, Karolina Kula* *Politechnika Krakowska, Instytut Chemii i Technologii Organicznej, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków, [email protected]; **Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Chemii Organicznej; Nitrony to N-tlenki imin. Duża reaktywność chemiczna nitronów stanowi o ich wysokiej wartości w syntezie organicznej. Szczególnie istotne zastosowanie znajdują w reakcjach 1,3 - dipolarnej cykloaddycji. W pracy podjęto badania nad syntezą nowych nitronów – pochodnych aldehydu 9-antracenowego. Okazało się, że związki te można łatwo zsyntezować w reakcjach aldehydu 9-antracenowego i odpowiednich alifatycznych lub aromatycznych hydroksyloamin. Konstytucję zsyntezowanych połączeń potwierdzono o dane spektralne. S03P96 Wpływ efektu podstawnikowego oraz wiązań wodorowych na π-elektronową delokalizację w 2-amino-3,5-dinitropirydynie Paulina Sołtysiak* *Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii, ul. Oleska 48, 45-052 Opole, [email protected]; Do analizy efektu podstawnikowego w pirydynie wybrano [1] Krygowski et al., Tetrahedron, 1996, 52, 10255 2-amino-3,5-dinitropirydynę, której strukturę krystaliczną [2] Krygowski et al., J. Chem. Inf. Comput. Sci, 1993, 33, 70 i molekularną wyznaczono metodą dyfraktometrii Uniwersytet Opolski 26/WCH/15-M rentgenowskiej w temperaturze 100K. Stosując obliczenia kwantowo-mechaniczne uzyskano strukturę izolowanej cząsteczki analizowanej pochodnej pirydyny. W celu określenia wpływu efektu podstawnikowego na aromatyczność pierścienia pirydynowego obliczono indeks aromatyczności HOMA [1,2]. Wyniki tych obliczeń jak również analiza zmian w π -elektronowej delokalizacji w obrębie analizowanej cząsteczki zostaną zaprezentowane podczas sesji plakatowej. S03P97 Zastosowanie reakcji acylowania Friedela i Craftsa kwasami 2-alkenowymi i 2-alkynowym w syntezie nowych fluoroforów perylenowych Marta Głodek*, Anna Makal**, Janusz Zakrzewski*, Damian Plażuk* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; **Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii; Jedną z ważniejszych metod funkcjonalizacji związków aromatycznych, w tym perylenu 1, jest reakcja acylowania Friedela i Craftsa. W niniejszym komunikacie przedstawimy metody syntezy nowych fluoroforów perylenowych. W zależności od zastosowanego kwasu karboksylowego produktami reakcji Friedela i Craftsa są: Badania sfinansowane ze środków NCN na podstawie decyzji 3-alkiloilo- lub 3-aryloiloperyleny 2, skondensowane DEC-2013/11/ B/ST5/01077 cyklopentanony 3 oraz 3- i 1-alkynoiloperyleny 4a, 4b. Ponadto przedstawimy wyniki badań fotofizycznych oraz strukturalnych zsyntezowanych przez nas związków. 144 POSTERY S03P98 Synteza kwasów hydroksamowych i amidów Weinreba na stałym podłoż u Bartosz Woźniak*, Andrzej Wolan* *Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Chemii, ul. Gagarina 7, 87-100 Toruń , [email protected]; Kwasy hydroksamowe i amidy Weinreba są związkami organicznymi o niezwykle interesujących właściwościach, dzięki którym z powodzeniem wykorzystuje się je we współczesnej farmakologii oraz nowoczesnej syntezie organicznej. Obecność grupy karbonylowej i hydroksyaminowej czyni je świetnymi ligandami w reakcjach kompleksowania z takimi metalami jak żelazo, cynk czy wanad. Aktualnie poszukiwane są rozwiązania dotyczące między innymi molekuł pełniących rolę inhibitorów metaloenzymów. Z roku na rok znajduje się nowe struktury, które selektywnie działają w organizmie ludzkim oraz stanowią bazę do syntezy nowych, jeszcze bardziej aktywnych analogów[1,2]. S03P99 W pracy zostaną przedstawione nowe metody syntezy kwasów hydroksamowych i amidów Weinreba na stałym podłożu. [1] A. G. J. Ligtenbarg et al., Coordination Chemistry Reviews, 2003, 237, 89-101 [2] Ed Z. Rappoport et al., The Chemistry of Hydroxylamines, Oximes and Hydroxamic Acids, 2009 Koniugaty peptyd-inhibitor jako potencjalne leki przeciwgrzybowe. Marcin Kawczyński*, Marta Schielmann*, Maria J. Milewska*, Sławomir Milewski* *Politechnika Gdańska, WydziałChemiczny, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; Grzybice układowe stanowią poważny problem ze względu na dużą śmiertelność, ograniczoną liczbę skutecznych leków oraz lekooporność patogennych grzybów. Trwają intensywne poszukiwania nowych chemoterapeutyków przeciwgrzybowych. Grzybowy enzym syntaza glukozamino-6-fosforanu katalizuje jedną z istotnych reakcji w syntezie ściany komórkowej. Selektywnym, silnym inhibitorem tego enzymu jest kwas N3‑(4-metoksyfumaroilo)-L-2,3-diaminopropanowy (FMDP). Aktywność przeciwgrzybowa FMDP jest jednak niska z powodu jego słabego wnikania do wnętrza komórek grzyba. S03P100 S03 Otrzymane przez nas koniugaty FMDP z nośnikami oligopeptydowymi (5-10 reszt) penetrują błonę komórkową i wykazują znacząco wyższą niż FMDP aktywność przeciwgrzybową. Praca finansowana z grantu UMO-2012/05/B/ST5/00291 Narodowego Centrum Nauki Synteza i badanie właściwości antyoksydacyjnych dwó ch naturalnych analogó w sulforafanu i ich koniugató w z glutationem Jakub Cędrowski*, Kajetan Dąbrowa**, Robert Czochara*, Artur Gajda*, Riccardo Amorati***, Grzegorz Litwinienko* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; **Instytut Chemii Organicznej PAN, Warszawa; ***Universita di Bologna, Dipartimento di Chimica <G.Ciamician>; Izotiocyjaniany (ITCN) występują w roślinach z rodziny krzyżowych. Wśród ITCN, sulforafan (SFN) i jego dwa analogi – erucyna (sulfid, ERN) i erysolina (sulfon, ERS), wykazują właściwości przeciwnowotworowe i przeciwzapalne [1,2]. SFN jest w stanie bezpośrednio „wychwytywać” wolne rodniki, jednak mechanizm tego działania nie został wyjaśniony. W pracy przedstawiamy rezultaty badań kinetyki reakcji SFN, ERS i ERN z rodnikiem 2,2-difenylo-1-pikrylohydrazylowym (dpph•), rezultaty badań pomiarów szybkości procesu autooksydacji kumenu (imitującego lipid) w obecności SFN, ERS, ERN oraz ich koniugatów z glutationem. Badania kinetyki procesu autooksydacji wykonano metodą pomiaru konsumpcji tlenu (gas-uptake apparatus) [3]. [1] Amorati R. et al., Journal of the Chemical Society, Perkin Transactions 2, 2001, 11, 2142-2146 [2] Kim M.J. et al., Anticancer Research, 2010, 30, 3611-3620 [3] Zhang Y.S. et al., Cancer Research (Suppl.), 1994, 54, 1976s-1981s Projekt został współfinansowany przez Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego – grant BST 501/86-DSM-110200. 145 S03 POSTERY S03P101 KWASY HYDROKSAMOWE W SYNTEZIE ASYMETRYCZNEJ Agnieszka Wasilewska*, Andrzej Wolan** *Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Chemii, ul. Gagarina 7, 87-100 Toruń , [email protected]; **Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Chemii Kompleksy chiralnych kwasów hydroksamowych z [1] C. Bolm, Coordination Chemistry Reviews , 2003, 237, 245 wanadem zostały wykorzystane już przez Sharplessa[1] w [2] A.U. Barlan et al., Tetrahedron , 2007, 63, 6075 reakcji asymetrycznej epoksydacji alkoholi allilowych. [3] R.C. Michaelson et al., J.Am. Chem. Soc. , 1977, 99, 1990 Prowadzenie epoksydacji tą metodą jest bardziej korzystne w porównaniu ze znaną epoksydacją wykorzystującą związki tytanu.Optycznie czynne związki wanadu mogą być stosowane w enancjoselektywnej reakcji utleniania. Tego typu reakcja jest niezwykle istotna w syntezie małych molekuł, szczególnie w syntezie antybiotyków i innych leków oraz ich prekursorów. W mojej pracy pokażę różnorodne wykorzystanie kwasów hydroksamowych zsyntezowanych na bazie szeregu chromoforów. S03P102 DIASTEREOSELEKTYWNA, TOTALNA SYNTEZA CYKLOLIGNANU STANOWIĄCEGO PREKURSOR ZWIĄZKÓW O AKTYWNOŚCI PRZECIWNOWOTWOROWEJ Kamil Lisiecki*, Zbigniew Czarnocki* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Cyklolignany to podgrupa dużej rodziny związków naturalnych – lignanów. Najbardziej znanym przykładem tych związków jest podofilotoksyna ze względu na jej potwierdzone działania terapeutyczne: przeciwnowotworowe i przeciwwirusowe. Jednakże, szereg ograniczeń, takich jak cytotoksyczność przeciwko normalnym komórkom, stymulują naukowców do poszukiwania nowych pochodnych, które nie będą wpływać negatywnie na organizm chorego. Tytułowy aldehyd jest prekursorem intensywnie badanych, pod kątem aktywności przeciwnowotworowej, związków chemicznych. Jest on jednak otrzymywany z podofilotoksyny, co zwiększa koszty syntezy. S03P103 [1] D. C. Ayres et al., Chemistry and Pharmacology of Natural Products, 1990 [2] T. A. Syed et al., Dermatology, 1991, 129-132 [3] A. Kamal et al., Bioorganic and Medicinal Chemistry, 2014, 22, 5466-5475 Projekt został sfinansowany ze środkó w NCN przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2012/07/B/ST5/02476 SYNTEZA MODYFIKOWANYCH NUKLEOZYDÓ W NIKOTYNAMIDOWYCH Czesława Orlewska*, Mariusz Ostrowski*, Marcin Bajgot*, Ewa Słomińska** *Gdański Uniwersytet Medyczny, Katedra i Zakład Chemii Organicznej, al. gen. J. Hallera 107, 80-416 Gdańsk, [email protected]; **Gdański Uniwersytet Medyczny, Katedra i Zakład Biochemii We wcześniejszych pracach opisane zostało występowanie β -D-rybozydu 4-okso-1,4-dihydropirydyno-3-karboksamidu w osoczu osób zdrowych oraz, w znacznie podwyższonych stężeniach, u chorych z przewlekłą niewydolnością nerek [1]. Prowadzone są szczegółowe badania metabolizmu tego endogennego nukleozydu i jego fosforanów, a także wpływu na aktywność enzymów biorących udział w przemianach nukleotydów [2]. Aby dokładniej poznać sposób oddziaływania, zaplanowano również poddanie szczegółowym badaniom biochemicznym serii strukturalnych analogów. 146 Celem niniejszej pracy była diastereoselektywna, totalna synteza cyklolignanu szeroko stosowanego jako prekursor związków o aktywności przeciwnowotworowej. Przedstawiamy syntezę pochodnych, w których ugrupowanie amidowe zasady zawiera dodatkowe podstawniki alkilowe lub zmieniony został podstawnik we fragmencie cukrowym. [1] E.M. Słomińska et al., J. Biol. Chem., 2006, 281, 32057-32064 [2] E.M. Słomińska et al., Nucleos Nucleot Nucl, 2014, 33, 353-357 POSTERY S03P104 POCHODNE CHINOLINY Z MOTYWEM BITIENYLOWYM, FLUORENYLOWYM I KARBAZYLOWYM - POTENCJALNE ZASTOSOWANIA W OPTOELEKTRONICE Aneta Słodek* *Uniwersytet Śląski, Instytut Chemii, ul. Szkolna 9, 40-007 Katowice, [email protected]; Chinoliny należące do grupy związków heterocyklicznych mają szerokie zastosowanie w medycynie i w organicznej elektronice [1]. Prezentowane wyniki badań miały na celu otrzymanie szeregu pochodnych chinoliny z motywem bitienylowym, fluorenylowym i karbazylowym [2]. Dla otrzymanych związków przeprowadzono badania fizykochemiczne w tym elektrochemiczne oraz optyczne. Ciekawe właściwości optyczne i elektrochemiczne pochodnych chinoliny pozwalają na ich szeroki zakres zastosowań w optoelektronice jako układów D-A czy w medycynie jako barwniki fluorescencyjne do obrazowania struktur biologicznych. S03P105 Chinoliny z motywem fluorenylowym zostały przebadane jako warstwy aktywne w fotoogniwach, natomiast związki posiadające motyw bitienylowy w konstrukcji organicznych diod elektroluminescencyjnych. [1] G. Szafraniec-Gorol et al., Mat. Chem. Phys, 2015, in press [2] A. Slodek et al., Eur.J.Org.Chem, 2014, 24, 5256– 5264 Badania finansowane przez projekt NCBiR, Nr PBS2/A5/40/2014. Synteza, właściwoś ci optyczne i elektrochemiczne nowych pochodnych chinoliny z motywem fluorenylowym. Magdalena Szczurek*, Aneta Słodek*, Grażyna Szafraniec-Gorol*, Marek Matussek*, Stanisław Krompiec* *Uniwersytet Śląski, Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii, ul. Szkolna 9, 40-006 Katowice, Polska, [email protected]; Chinolina posiada właściwości kompleksujące, dzięki czemu znalazła zastosowanie w materiałach stosowanych w organicznej elektronice jako organiczne diody elektroluminescencyjne (OLEDs) czy ogniwa fotowoltaiczne (OPVs)[1]. Opracowana metoda syntezy prowadząca do otrzymania pochodnych chinoliny z motywem fluorenylowym oparta jest na reakcji katalizowanej układem [Ru3(CO)12]/HBF4[2]. Zsyntezowane związki oczyszczono chromatograficznie uzyskując związki z wydajnością 70-95%. Strukturę otrzymanych związków potwierdzono za pomocą NMR, HRMS, oraz analizy X-ray. S03P106 S03 Pochodne chinoliny z motywem fluorenylowym zostały przebadane metodami elektrochemicznymi i spektroelektrochemicznymi. Powyższe wyniki porównano i zanalizowano w oparciu o rezultaty obliczeń kwantowo-mechanicznych metodą DFT. [1] A. Slodek et al., Eur. J. Org. Chem., 2014, 2014, 5256–5264 [2] C. L. Ho et al., J. Organomet. Chem. , 2014, 751, 261-285 SYNTEZA ANALOGÓW α-TOKOTRIENOLU O ZMODYFIKOWANYM ŁAŃ CUCHU BOCZNYM Aneta Baj*, Stanisław Witkowski* *Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Chemii, ul. Konstantego Ciołkowskiego 1K, 15-245 Białystok, [email protected]; Do niedawna badania nad witaminą E koncentrowały się wokół tokoferoli, a zwłaszcza α-tokoferolu. W ciągu ostatnich dziesięciu lat znacząco wzrosło zainteresowanie tokotrienolami ze względu na ich interesującą aktywność biologiczną, której nie posiadają tokoferole. Wyniki badań potwierdziły, że tokotrienole wykazują m.in. działanie przeciwnowotworowe, neuroprotekcyjne, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe jak również przeciwmiażdżycowe. W niniejszej pracy przedstawiona zostanie synteza nowych nieopisanych w literaturze analogów α-tokotrienolu o zmodyfikowanym łańcuchu bocznym. Otrzymane związki zostaną poddane badaniom w różnych aspektach ich działania biologicznego. [1] B. P. Mishra et al., Int. J. Clin. Trials, 2014, 1, 87-94 [2] R. S. Y. Wong and A. K. Radhakrishnan, Nutr. Rev., 2012, 70, 483-490 [3] B. B. Aggarwal et al., Biochem. Pharmacol., 2010, 80, 1613– 1631 147 S03 POSTERY S03P107 Nowe mezogeny 6-oksowerdazylowe o architekturze kija hokejowego Szymon Kapuściński*, Piotr Kaszyński*, Marcin Jasiński* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Jeden z aktualnych kierunków badań Zespołu zorientowano na wykorzystanie stabilnych rodników werdazylowych jako kluczowego elementu strukturalnego nowej klasy paramagnetycznych, zgięto-rdzeniowych związków ciekłokrystalicznych.1-3 W celu lepszego zrozumienia zależności struktura-właściwości, dalszą uwagę skierowano na związki o architekturze kija hokejowego, jako struktury pośredniej pomiędzy typowymi molekułami prętopodobnymi (fazy kalamityczne) a zgięto-rdzeniowymi (fazy bananowe). W komunikacie przedstawiona zostanie synteza oraz badania optyczne i termiczne nowych pochodnych 6-oksowerdazylu 1-4[n]a-c. S03P108 Asymetryczna reakcja alkilowania Friedla-Craftsa indolu za pomocą 5-arylidenowych pochodnych kwasu Meldruma Ewelina Najda*, Sławomir Makowiec*, Karolina Janikowska*, Anna Zakaszewska* *Politechnika Gdańska, WydziałChemiczny, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; Organokatalizatory tiomocznikowe w ostatnich latach zdobyły popularność jako dodatki do reakcji odpowiedzialne za indukcję centrum asymetrii w reakcjach alkilowania heterocyklicznych związków aromatycznych [1,2]. Nietypowymi odczynnikami alkilującymi są 5-arylidenowe pochodne 4,6-dioksa-1,3-dionu. W reakcjach wspomnianych pochodnych kwasu Meldruma(1) z indolem w obecności organokatalizatorów tiomocznikowych otrzymaliśmy szereg związków(2) z nadmiarem enencjomerycznym wynoszącym około 50%. Zbadaliśmy jaki wpływ na stosunek ilościowy enencjomerów ma zmiana rozpuszczalnika, temperatury reakcji oraz organokatalizatora. S03P109 [1] R. P. Herrera et al., Angewandte Chemie, 2005, 117, 6734-6737 [2] R. P. Herrera et al., Angewandte Chemie International Edition, 2005, 44, 6576-6579 Podziekowania dla Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za finansowanie projektu z grantu POMOST/2013-8/6. New Fluorinated Building Blocks for Hyaluronic Acid Subunits Synthesis by “Click” Chemistry Joanna Jurek*, Karolina Kowalska*, Katarzyna Koroniak-Szejn* *Adam Mickiewicz University, Faculty of Chemistry, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań, [email protected]; The formation of 1,2,3-triazole rings in 1,3-dipolar cycloaddition reaction catalyzed by Cu(I), defined as “click” reaction, is used in a wide range of applications: biomolecular, medicinal chemistry or polymer science[1,2]. The main goal of this work was the synthesis of monosaccharides with fluorinated aliphatic chains of different length. Biological properties of modified hyaluronic acid subunits might offer many benefits in the drug delivery area[3]. In the first step we synthesized fluorinated azides and fluorinated propargyl ethers from corresponding iodides or alcohols. 148 [1] M. Jasiński et al., J. Am. Chem. Soc., 2014, 136, 14658-14661 [2] S. Ciastek et al., RSC Advances, 2015, 5, 33328-33333 [3] M. Jasiński et al., Liq. Cryst., doi:10.1080/02678292.2015.1011718, 2015 Badania finansowane przez Narodowe Centrum Nauki (grant OPUS nr 2013/09/B/ST5/01230) In “click” reaction a library of monosaccharides with 1,4-disubstituted 1,2,3-triazole ring was prepared. Subsequently, we plan to use these building blocks for the preparation of modified hyaluronic acid subunits. [1] J. E. Hein et al., Angew. Chem. Int. Ed., 2009, 48, 8018-8021 [2] B. P. Toole et al., Semin. Cancer Biol., 2008, 18, 244-250 [3] MB. Brown et al., JEADV, 2005, 19, 308-318 Project is financed by National Science Centre Grant No: 2012/07/D/ST5/02303 POSTERY S03P110 Nowy sposób aminokatalitycznej aktywacji pochodnych furfuralu Artur Przydacz*, Anna Skrzyńska*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Furfural oraz jego pochodne, otrzymywane na drodze katalitycznej hydrolizy biomasy, znajdują szerokie zastosowanie we współczesnej chemii. Fragment furfuralu można odnaleźć także w strukturach związków aktywnych biologicznie [1]. Mimo to jego reaktywność jest mało rozpoznana i sprowadza się głównie do reakcji charakterystycznych zawartych w nim grup funkcyjnych. Celem przedstawionego projektu badawczego było opracowanie stereokontrolowanej metody funkcjonalizacji podstawionych w pozycji 5 pochodnych furfuralu z wykorzystaniem podejścia aminokatalitycznego. S03P111 Kluczowym produktem pośrednim badanego przekształcenia jest trienamina powstała na drodze dearomatyzacji pierścienia furanu [2]. [1] Ericksona et al., SYNTHESIS, 2011, 7, 1106-1112 [2] Jia et al., Journal of The American Chemical Society, 2011, 133, 5053-5061 Finansowanie: Program Homing Plus Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej współfinansowany przez Unię Europejską. Asymetryczne azirydynowanie katalizowane chiralnymi ligandami heteroorganicznymi Michał Rachwalski*, Zuzanna Wujkowska*, Stanisław Leśniak*, Piotr Kiełbasiński** *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; **Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi Azirydyny stanowią nasycone trójczłonowe układy heterocykliczne z jednym atomem azotu [1]. Reakcja asymetrycznego azirydynowania katalizowana różnymi chiralnymi ligandami została intensywnie opisana w literaturze chemicznej [1, 2]. Kontynuując badania nad syntezą i zastosowaniem różnych chiralnych ligandów/katalizatorów, zdecydowaliśmy się na zastosowanie uzyskanych wcześniej heteroorganicznych układów [3] jako katalizatorów w stereoselektywnym azirydynowaniu nienasyconych aldehydów. Odpowiednie chiralne produkty zawierające pierścień azirydynowy zostały otrzymane z dobrymi wydajnościami chemicznymi oraz z wysoką stereoselektywnością. S03P112 S03 Odpowiednie wyniki oraz ich dyskusja bę dą tematem niniejszego komunikatu posterowego. [1] M. Rachwalski et al., Tetrahedron: Asymmetry, 2008, 19, 2096-2101 [2] P. Mueller et al., Chem. Rev., 2003, 103, 2905-2919 [3] H. Pellissier, Tetrahedron, 2010, 66, 1509-1555 Asymetryczna aminokataliza w syntezie analogów nojirimycyny Piotr Drelich*, Anna Skrzyńska*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Optycznie czynne diole i aminoalkohole stanowią motyw strukturalny obecny w wielu ważnych związkach biologicznie aktywnych takich jak cukry lub aminocukry [1]. W ramach prowadzonych badań opracowaliśmy syntezę totalną aminoheksoz 1 i 2, które są analogami naturalnej aminoheksozy – nojirimycyny [2] posiadającej właściwości bakteriobójcze. Syntezę wyżej wymienionych związków wyróżnia wykorzystanie achiralnych materiałów wyjściowych, dzięki zastosowaniu organokatalitycznej strategii przy udziale katalizatorów prolinowych Jø rgensena. Kluczowymi etapami były zastosowane kaskady ANaMIR (aziridine – sodium methoxide initiated rearrangement) i ENaMIR (epoxide – sodium methoxide initiated rearrangement) umożliwiające syntezę ugrupowania 1,2-diolu oraz 1,2-aminoalkoholu [3]. [1] F. Pfrengle et al., Chem. Soc. Rev., 2010, 39, 549 [2] H.Iida et al., J. Org. Chem., 1987, 52, 3337 [3] Ł. Albrecht et al., J. Am. Chem. Soc, 2010, 132, 9188 Finansowanie: Program Homing Plus Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej współfinansowany przez Unię Europejską. 149 S03 POSTERY S03P113 Chemistry and biological activity of metallocene – modified nucleobases Joanna Skiba*, Konrad Kowalski*, Jolanta Solecka**, Ingo Ott***, Bruno Therrien**** *University of Lodz, Faculty of Chemistry, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; **National Institute of Public Health-National Institute of Hygiene; ***Institute of Medicinal and Pharmaceutical Chemistry; ****University of Neuchatel, Institute of Chemistry Metallocene-modified uracils are increasingly important class of bioorganometallic compounds. Herein we report on the synthesis, structure, antibacterial and anticancer activity of mono-, di-, and tri-nuclear metallocene-uracils [1-3]. The ferrocenyl derivative of thymine was the most cytotoxic derivative from all metallocene-uracil tested. Its cytotoxic activity against HT-29 cells surpassed that of cisplatin. The ferrocenyl derivative of 5-fluorouracil was the most active against Gram-positive MRSA and VRSA S. aureus bacterial strains [2]. S03P114 W niniejszym komunikacie prezentujemy chemiczną syntezę bifunkcyjnych, chiralnych soli imidazoliowych mogących pełnić rolę prekursorów katalizatorów NHC. [1] M. W. Hopkinson et al., Nature, 2014, 510, 485-496 [2] F. E. Hahn et al., Angew. Chem. Int. Ed., 2008, 47, 3122-3172 [3] D. Enders et al., Chem. Rev., 2007, 107, 5606-5655 Finansowanie: Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (LIDER/01/87/L-3/11/NCBR/2012) Nowa enancjoselektywna metoda syntezy α-metylideno-δ-laktonów Anna Albrecht*, Anna Skrzyńska*, Artur Przydacz*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; α-Alkilidenolaktony stanowią ważny element strukturalny występujący w wielu produktach naturalnych i związkach biologicznie aktywnych [1]. Teukriumlakton stanowi reprezentatywny przykład tej klasy związków [2]. Użyteczność syntetyczna tych związków została również potwierdzona. Mogą one między innymi reagować jako akceptory w reakcji Michaela. Biorąc pod uwagę aktywność biologiczną oraz możliwe zastosowania syntetyczne tej klasy związków, rozwój metod pozwalających na ich efektywne przygotowanie w sposób enancjoselektywny stanowi ważne zagadnienie we współczesnej chemii organicznej. 150 [1] J. Skiba et al., J. Organomet. Chem., 2015, 782, 1-10 [2] K. Kowalski et al., Organometallics, 2013, 32, 5766-5773 [3] K. Kowalski et al., J. Organomet. Chem., 2012, 700, 58-68 J.S. thanks the NCN in Cracow, Poland (Grant no. DEC-2012/05/N/ST5/01055) for financial support. Synteza chiralnych, bifunkcyjnych soli imidazoliowych jako prekursorów katalizatorów NHC Jakub Pięta*, Anna Albrecht*, Joanna Hejmanowska*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad nastąpił gwałtowny rozwój syntezy organicznej wykorzystującej generowane in situ N-heterocykliczne karbeny (NHC) jako organokatalizatory [1]. Nietypowa struktura chemiczna NHC, w której kluczową rolę odgrywa dwuwiązalny atom węgla posiadający wolną parę elektronową, pozwala na tworzenie ich połączeń z metalami przejściowymi, pierwiastkami bloku p [2] oraz na ich wykorzystanie w syntezie asymetrycznej [3]. Synteza nowych N-heterocyklicznych karbenów stanowi ogromne wyzwanie w nowoczesnej syntezie organicznej. S03P115 Our results encourage further exploration of mono-, di- and tri-nuclear organometallic systems as anticancer and antibacterial agents. niniejszym komunikacie prezentujemy enancjoselektywną metodę α-metylideno-δ-laktonów wykorzystującą organokatalizatory fosfinowe. nową syntezy chiralne [1] A. Albrecht et al., Eur J. Org. Chem., 2011, 2747 [2] A. Nangia et al., Tetrahedron, 1997, 53, 14507 [3] A. Albrecht et al., w przygotowaniu, 2015 Finansowanie: Projekt Homing Plus Fundacji na rzecz Nauki Polskiej współfinansowany przez Unię Europejską POSTERY S03P116 Ferrocenyl derivatives of coumestan and pterocarpene: preparation, structure and anticancer activity studies Łukasz Szczupak*, Konrad Kowalski*, PawełHikisz**, Aneta Koceva-Chyła**, Ingo Ott*** *University of Lodz, Faculty of Chemistry, ul. Tamka 12, 91-403 Lodz, [email protected]; **University of Lodz, Faculty of Biology; ***Technische Universität Braunschweig Organometallic functionalization of natural products from plants and microorganisms have attracted significant interests in the field of medicinal chemistry [1-2]. Pterocarpene and coumestan skeletons are structural nucleus present in many natural products derived from Leguminosae family of plants. Preparation of ferrocenyl pterocarpene and coumestan derivatives will be presented in this communication together with the anticancer activity studies [3]. S03P117 [1] K. Kowalski et al., J. Organomet. Chem., 2014, 772, 49-59 [2] K. Kowalski et al., J. Organomet. Chem., 2013, 741, 153-161 [3] K. Kowalski et al., Eur. J. Med. Chem., 2014, 81, 289-300 K.K. thanks the National Science Centre (Grant no. DEC-2011/03/B/ST5/01015) for financial support Luminescent rhenium(I)-chromone bioconjugate a new tool for cell imaging investigations Łukasz Szczupak*, Konrad Kowalski*, Tytus Bernaś**, Rafał Czerwieniec*** *University of Lodz, Faculty of Chemistry, ul. Tamka 12, 91-403 Lodz, [email protected]; **Polish Academy of Sciences in Warsaw; ***Universität Regensburg Luminescence cell imaging has proven to be a powerful tool in biology and medicine. Advanced experimental techniques (confocal microscopy, luminescence lifetime imaging microscopy) applied to single cell studies allow for visualization specific cellular compartments and metabolic processes. Adequately designed luminescent organometallic Re(I) complexes are perfectly suited for cellular imaging application [1]. They show phosphorescence under aerated conditions (τ of several hundred nanoseconds) and significant photo stability. In this poster presentation we report a new Re(I)-chromone conjugate 1. S03P118 S03 Complex 1 displays orange-red luminescence stemming from a 3MLCT excited state and penetrate into the C2C12 cells where it accumulate in cyto [1] K. Kowalski et al., J. Organomet. Chem., 2015, 782, 124-130 [2] E. Baggaley et al., Coord. Chem. Rev., 2012, 256, 1762-1785 K.K. thanks the National Science Centre (Grant no. DEC-2011/03/B/ST5/01015) for financial support SYNTEZA I STRUKTURY KRYSTALICZNE POCHODNYCH KWASU PIPERAZYN-1-YLOMETANO-1,1-DIFOSFONOWEGO Tomasz Rojek*, Waldemar Goldeman*, Agnieszka Dylong*, Katarzyna Ślepokura**, Ewa Matczak-Jon* *Politechnika Wrocławska, Wydział Chemiczny, Wybrzeże Wyspiań skiego 27, 50-370 Wrocław, [email protected]; **Uniwersytet Wrocławski, Wydział Chemii; Celem prezentacji jest przedstawienie syntezy i struktur krystalicznych dwóch pochodnych kwasu piperazyn-1-ylometano-1,1-difosfonowego (1). Związek 2 otrzymano w reakcji redukcyjnego N-metylowania 1 formaldehydem i kwasem mrówkowym, zaś bisfosfonian 3 w reakcji akrylanu etylu z 1 wobec trójetyloaminy i następnie kwaśnej hydrolizy otrzymanego produktu pośredniego. Oba produkty 2 i 3 krystalizują w układzie trójskośnym jako monohydraty, w których oba piperazynowe atomy N są sprotonowane. Struktury krystaliczne stabilizowane są przez sieć międzycząsteczkowych wiązań wodorowych typu O–H···O oraz N–H···O. Dodatkową stabilizację zapewniają wiązania wodorowe z udziałem cząsteczek wody. 151 S03 POSTERY S03P119 SYNTEZA FLUOROWYCH IZOKSAZOLIDYNOWYCH POCHODNYCH ZASAD KWASÓ W NUKLEINOWYCH Hanna Wójtowicz-Rajchel*, Mateusz Kuprianowicz* *Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Poznań, WydziałChemii, ul Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Duże zainteresowanie izoksazolidynowymi pochodnymi zasad kwasów nukleinowych wynika między innymi z ich podobieństwa do nukleozydów [1]. Związki te najczęściej syntezowane są w wyniku reakcji 1,3-dipolarnej cykloaddycji, podczas której powstaje pięcioczłonowy pierścień imitujący cukier. Otrzymaliśmy szereg fluorowych izoksazolidynowych pochodnych zasad kwasów nukleinowych 1 i 2. Substratami w tej reakcji są odpowiednie N-winylowe pochodne zasad kwasów nukleinowych i N-podstawione nitrony. S03P120 Następcza post-funkcjonalizacja pozwala na selektywne, łagodne i wydajne wprowadzenie róznych podstawników w pozycji lariatowej. [1] K. Dabrowa et al., Cryst. Growth and Des., 2014, 14, 4906-4910 [2] K. Dabrowa et al., Org. Lett., 2012, 14, 6298-6301 [3] J. I. Levin, Macrocycles in Drug Discovery, 2014 Narodowe Centrum Nauki Grant 2011/02/A/ST5/00439 Synteza i zastosowanie fluorowanych pochodnych estrów kwasów fosfonowych zawierających pierścień oksiranowy Magdalena Rapp*, Klaudia Margas-Musielak*, Patrycja Mrowiec*, Henryk Koroniak* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii , ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Oksirany ze względu na wyjątkową reaktywność wynikającą z naprężenia pierścienia, są niezwykle przydatne w syntezie organicznej. Natomiast dodatkowe wprowadzenie grupy fosfonianowej oraz atomu fluoru oferuje szerokie spektrum ich zastosowania zwłaszcza jako związków aktywnych biologicznie (np. analogi aminofosfonianów czy fosfomycyny)[1-2]. Co więcej, w wyniku reakcji otwierania pierścienia oksiranowego możliwe jest uzyskanie interesujących, także chiralnych pochodnych, które mogą stanowić bloki budulcowe użyteczne w dalszej syntezie organicznej. 152 [1] Chiacchio U. et al., Curr. Org. Chem., 2009, 13, 422-447. Skuteczna metoda otrzymywania niedomkniętych kryptandów na drodze templatowanej wiązaniami wodorowymi makrocyklizacji oraz następczej funkcjonalizacji Kajetan Dąbrowa*, Patryk Niedbała*, Piotr Duszewski*, Maciej Majdecki**, Janusz Jurczak* *Instytut Chemii Organicznej PAN, Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; **Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii; Związki makrocykliczne znajdują coraz szersze zastosowanie w chemii medycznej oraz supramolekularnej, ze względu na preorganizację, przewidywalną konformację oraz wysoką biostabilność.[1] Niedawno, zastosowaliśmy makrocykle z elastycznym podstawnikiem lariatowym (niedomknięte kryptandy, NK) w konstrukcji efektywnych receptorów anionów[2] oraz jako platformę do badań nietrwałych klastrów wody w fazie stałej.[3] Przedstawiamy wydajną metodę otrzymywania szerokiej gamy NK z handlowo dostępnych i niedrogich prekursorów. Krytyczny etap makrocyklizacji jest relatywnie szybki (1-2 dni) i nie wymaga stosowania bezwodnych warunków oraz techniki dużych rozcieńczeń. S03P121 W reakcjach cykloaddycji nitronów do 5-podstawionych uracyli otrzymaliśmy szereg skondensowanych pochodnych 3 wykazujących zahamowaną inwersję na atomie azotu. [1] V.D. Romanenko et al., Chem. Rev., 2006, 106, 3868-3935 [2] J.-P. Bégué et al., Bioorganic and Medicinal Chemistry of Fluorine, 2008 Badania finansowane przez Wrocławskie Centrum Badań EIT+ (POIG.01.01.02-02-003/08) POSTERY S03P122 Synteza ligandów azirydynowych i ich zastosowanie w katalizie asymetrycznej Szymon Jarzyński*, Stanisław Leśniak*, Michał Rachwalski* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; W ostatnich latach coraz częściej ligandy zawierające w swojej strukturze pierścień azirydyny są wykorzystywane jako użyteczne katalizatory w syntezie asymetrycznej. Przede wszystkim znalazły zastosowanie w reakcjach z udziałem jonów cynku (II). Związane jest to z dużym powinowactwem pierścienia azirydyny w stosunku do jonów tego metalu [1,2]. W prezentowanym komunikacie zostaną przedstawione metody syntezy nowych enancjomerycznie czystych azirydynyloalkoholi. S03P123 Otrzymane związki zostały przebadane jako chiralne ligandy w reakcjach asymetrycznych takich jak kondensacja aldolowa katalizowana triflanem cynku oraz w addycji Michaela dietylocynku do α,β-nienasyconych związków karbonylowych. [1] A. M. Pieczonka et al., Tetrahedron:Asymmetry, 2015, 26, 148-151 [2] S. Jarzyński et al., Tetrahedron:Asymmetry, 2015, 26, 35-40 Badania zostały sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki z Grantu 2012/05/D/ST5/00505. MODELOWANIE SKŁADU I WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH ŻYWIC REZOLOWYCH OTRZYMYWANYCH W OBECNOŚCI KATALIZATORÓW AMINOWYCH I KOKATALIZATORÓ W POLIAMINOWYCH Magdalena Cygan*, Mariusz Szemień* *Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachowania", ul. Energetyków 9, 47-225 Kędzierzyn-Koźle, [email protected]; Skład i właściwości fizykochemiczne żywic fenolowo-formaldehydowych zależą od takich czynników jak: rodzaj i ilość katalizatora, stosunek molowy formaldehydu do fenolu oraz temperatura i czas syntezy. Szczególny wpływ na mechanizm i kinetykę reakcji m.in. powstawanie hydroksymetylowych pochodnych fenolu ma rodzaj i ilość katalizatora. Przedstawiono wyniki badań dot. modelowania składu, głownie zawartości nieprzereagowanego formaldehydu oraz fenolu i hydroksymetylofenoli oraz właściwości fizykochemicznych żywic otrzymanych z udziałem katalizatorów aminowych, jak również tych z udziałem trietyloaminy oraz kokatalizatora poliaminowego. S03P124 S03 Otrzymane rezultaty porównano z wynikami uzyskanymi dla żywic zsyntezowanych w obecności katalizatorów klasycznych tj. trietyloaminy i amon [1] Pilato L, Phenolic Resins: A Century of Progress, Springer, Heidelberg., 2010 [2] Gardziella A et al., Phenolic Resins: Chemistry, Applications, Standardization, Safety and Ecology, 2010 [3] Hesse W et al., Phenolic Resins. Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2011 Magdalena Cygan jest stypendystką „Stypendia doktoranckie – inwestycja w kadrę województwa opolskiego II" Wykorzystanie aminoazirydyn w katalizie asymetrycznej Szymon Jarzyński*, Stanisław Leśniak*, Michał Rachwalski* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Obecnie jednym z najszybciej rozwijających się obszarów współczesnej chemii organicznej jest synteza asymetryczna. W literaturze opisanych jest wiele metod syntezy chiralnych diamin oraz wykorzystania ich w katalizie stereokontrolowanej [1,2]. W ostatnim czasie nasze badania koncentrowały się na syntezie enancjomerycznie czystych diamin, posiadających w swojej strukturze pierścień azirydynowy oraz grupę aminoalkilową. Kluczowym związkiem do otrzymania odpowiednich azirydynyloalkoholi był enancjomerycznie czysty ester kwasu N-trityloazirydyno-2-karboksylowego. Wszystkie otrzymane związki zostały przebadane jako chiralne ligandy w reakcjach stereoróżnicujących. [1] J. Gao et al., Chem. Commun. , 2011, 47, 6716-6718 [2] J. Li et al., J. Org. Chem, 2010, 75, 4501-4507 153 S03 POSTERY S03P125 Wykorzystanie 5-tlenku tiantrenu jako próbnika charakteru wybranych utleniaczy i mechanizmów utleniania tiodiglikolu. Jakub Nawała*, Stanisław Popiel*, Diana Gordon*, Daniel Dziedzic* *Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Nowych Technologii i Chemii, ul. Gen. Sylwestra Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa, [email protected]; 5-tlenek tiantrenu może zostać wykorzystany do określenia elektrofilowego bądź nukleofilowego charakteru substancji utleniających [1]. Utleniacze o czystym charakterze elektrofilowym atakują atom siarki tzw. sulfidowej, natomiast utleniacze nukleofilowe utleniają atom siarki tzw. sulfotlenkowej 5-tlenku tiantrenu [2]. Niniejsza praca obejmuje zagadnienia dotyczące utleniaczy o charakterze nukleofilowym i elektrofilowym. Z przebadanych utleniaczy tylko kwas nadtlenosiarkowy, kwas meta-chloronadbenzoesowy i mononadftalan magnezu mają charakter nukleofilowy, natomiast pozostałe mają charakter elektrofilowy. S03P126 [1] W. Adam, Chemistry: A European Journal, 1996, 3, 255-258 [2] W. Adam et al., Journal of the American Chemical Society, 1984, 106, 5020-5022 Rozwó j młodych naukowcó w oraz uczestnikó w studió w doktoranckich. Synteza, oczyszczanie oraz charakterystyka fizykochemiczna wybranych związków chemicznych będących pochodnymi iperytu siarkowego Stanisław Popiel*, Jakub Nawała*, Daniel Dziedzic*, Paweł Sura*, Jakub Kosiński* *Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Nowych Technologii i Chemii, ul. Gen. S. Kaliskiego 2, [email protected]; W wyniku przemian iperytu w środowisku naturalnym powstają produkty jego degradacji czyli markery jego występowania. Analiza produktów degradacji jest znacznie utrudniona, gdy brakuje danych fizykochemicznych charakteryzujących te związki. Stworzenie bazy danych fizykochemicznych zsyntezowanych wzorców znacznie ułatwi analizę jakościową i ilościową tych związków. W związku z tym, przeprowadzono syntezy wytypowanych substancji chemicznych, które mogą powstawać w procesach odkażania, a także w samorzutnych rekcjach rozkładu iperytu siarkowego w środowisku naturalnym. Otrzymane w wyniku syntezy wzorce oczyszczono. S03P127 Z przebadancyh utleniaczy wtytypowano dwa, jeden o charakterze nukleofilowym, drugi o charakterze elektrofilowym i sprawdzono do jakich produktó w i jak szybko utleniają one tiodiglikol. Dokonano pomiaru wybranych parametrów fizykochemicznych wszystkich otrzymanych i oczyszczonych wzorców będących produktami rozkładu iperytu siarkowego. Praca finansowana ze środków na działalność statutową Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT. Synteza nowych soli selenoniowych i ylidów selenowych, pochodnych pirydyny. Mateusz Majewski*, Bogdan Boduszek** *Politechnika Wrocławska, Wydział Chemiczny, ul. Wyb. Wyspiań skiego 27, 50-370 Wrocław, [email protected]; **Politechnika Wrocławska, Wydział Chemiczny, 50-370 Wrocław W niniejszym komunikacie przedstawiono syntezy nowych chiralnych soli selenoniowych oraz ylidów selenowych, będących pochodnymi pirydyny. Otrzymane związki selenoorganiczne są analogami związków siarki, kóre wykazują aktywność biologiczną, oraz mają [1] B. Boduszek et al., Pol. J. Chem., 1983, 57, 641-643 zastosowanie w syntezie organicznej. Związki te [2] B. Boduszek et al., J. prakt. Chem, 1996, 338, 186-189 otrzymano na podstawie metod literaturowych [1, 2]. Po wprowadzeniu na atom selenu trzech różnych podstawników, otrzymane związki posiadają centrum stereogeniczne na atomie selenu, a przypadku obecności drugiego centrum asymetri na przyłączonym podstawniku, umożliwia to rozdział diastereomeryczny otrzymanego produktu. 154 POSTERY S03P128 S03 Nowa metoda transformacji metyloketonów w pochodne aminofosfonowe Bogdan Boduszek*, Tomasz K. Olszewski** *Politechnika Wrocławska, Wydział Chemiczny, ul. Wyb. Wyspiań skiego 27, 50-370 Wrocław, [email protected]; **Politechnika Wrocławska, Wydział Chemiczny, 50-370 Wrocław Duża aktywność biologiczna kwasów aminofosfonowych i ich estrów powoduje że ich synteza budzi duże zainteresowanie [1]. Szczególnie wartościowe są metody otrzymywania kwasów aminofosfonowych pochodnych ketonów, ze względu na utrudnienia związane z syntezą [1] M. Ordonez et al., Tetrahedron, 2012, 68, 6369-6412 ketimin z ketonów, oraz niską reaktywnością w stosunku [2] C. S. Demmer et al., Chem. Rev., 2011, 111, 7981-8006 do nukleofili w porównaniu do odpowiednich aldimin [2]. W niniejszym komunikacie prezentujemy nową, efektywną i prostą metodę syntezy kwasów aminofosfonowych, opierającą się na wykorzystaniu sililowanych estrów kwasu fosforowego (III) w reakcji z ketiminami powstałymi z metyloketonów, generowanymi in situ. S03P129 Interaction between N-methylated amino acid residues and model membranes – experimental studies Roksana Wałęsa*, Małgorzata Anna Broda* *Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii, ul. Oleska 48, 45-052 Opole, [email protected]; Electron spin resonance (ESR), 1H NMR, voltage and resistance measurements were performed to explore structural and dynamic changes of Egg Yolk Lecithin (EYL) bilayer upon addition of model peptides: Ac-Phe-NHMe (1), Ac-Phe-NMe2 (2) and Ac-(Z)-ΔPhe-NMe2 (3). The ESR results showed that all compounds reduced the fluidity of liposome’s membrane and the highest acitvity was observed for compound (2). This compound, being the most hydrophobic, easier penetrate through biological membranes. This was also observed in voltage and resistance studies. S03P130 1H NMR studies provided a sound evidence on H-bond interactions between the studied diamides and lecithin polar head. The most significant changes in proton chemical shifts and relaxation times T1 were observed for compound (1). Roksana Wałę sa is recipient of a Ph.D. scholarship under a project funded by the European Social Fund The studies on the influence of temperature on the course of diallyl ether epoxidation over the TS-1 catalyst and in acetonitrile as the solvent Ewa Drewnowska*, Marika Walasek, Agnieszka Wróblewska* *West Pomerianian University of Technology, WTiICH, al. Piastów 42, 71-065 Szczecin, [email protected]; This work presents the results of the studies on the influence of temperature on the course of diallyl ether epoxidation over the TS-1 catalyst and in acetonitrile as the solvent. After the gas chromatography analyses and the mass balances preparation, the most beneficial temperature for the process of diallyl ether epoxidation was established as 70°C. At this temperature the highest values of the main functions describing the process of diallyl ether epoxidation can be obtained: the selectivity of allyl-glycidyl ether 57 mol%, the conversion of diallyl ether 12 mol%, and the effective conversion of hydrogen peroxide 11 mol%. 155 S03 POSTERY S03P131 1H-Pirazolo[3,4-b]chinoksaliny-potencjalne luminofory do OLED. Synteza i właściwoś ci fotofizyczne. Andrzej Danel*, Katarzyna Wojtasik**, Tomasz Uchacz***, Marek Mac*** *Uniwersytet Rolniczy im.H.Kołłątaja, Instytut Chemii i Fizyki, ul.Balicka 122, 30-149 Kraków, [email protected]; **Uniwersytet Rolniczy im. H.Kołłątaja, Instytut Chemii i Fizyki; ***Uniwersytet Jagielloński, Wydział Chemii, Kraków; Poszukując luminoforów do konstruowania organicznych komórek elektroluminescencyjnych opracowaliśmy nową metodę syntezy 1H-pirazolo[3,4-b]chinoksalin PQX. Stosowana do tej pory synteza polegająca na kondensacji podstawionego 1,2-diaminobenzenu z pirazolin-4,5-dionami dawała w wyniku mieszaninę dwóch izomerów wymagających pracochłonnego rozdziału [1]. W nowej metodzie wykorzystuje się reduktywną cyklizację (za pomocą PPh3, P(OEt)2 lub FeC2O4 ) 2,5-dipodstawionych– N-(2-nitrofenylo)pirazolo-3-amin PAM. S03P132 Jedną z podstawowych metod syntezy tego układu jest kondensacja Friedlandera, ale w trakcie badań udało się nam również opracować kilka nowych metod syntetycznych tej klasy związków. [1] Michaelis A., Justus Liebig Ann. Chem., 1911, 385, 23-41 [2] Tao Y-T. et al., Chem.Mater., 2001, 13, 1207-1212 [3] M.Mac et al., J.Fluoresc., 2013, 23, 1207-1215 Badania finansowano z działalnoś ci statutowej DS 3144 Synteza chiralnych katalizatorów Grubbs’a II generacji zawierają cych stereogeniczny atom fosforu Jacek Chrzanowski*, Józef Drabowicz*, Małgorzata Urbaniak*, Dorota Krasowska* *Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; W komunikacie zostanią omówione wstępne wyniki badań nad syntezą chiralnych analogów II generacji katalizatorów Grubbs’a 2 zawierających podstawnik ze stereogenicznym fosfinotlenkowym atomem fosforu. Ich kluczowym elementem jest otrzymanie optycznie czynnego fosfinotlenku (aminofenylo)(tert-butylo)fenylowego 1 w oparciu o reakcję krzyż owego sprzęgania [1] drugorzędowego fosfinotlenku tert-butylofenylowego 3 [2] z halogenoaniliną. Zaprezentowane zostanie również wykorzystanie tej procedury do syntezy innych tlenków fosfin arylo(tert-butylo)fenylowych 4. 156 [1] Sachs F. et al., Ber. Dtsch. Chem. Ges., 1903, 36, 1132-1138 Badania finansowano z działalności statutowej DS 3144 1H-Pirazolo[3,4-b]chinoliny – 100 lat obecności w chemii związków heterocyklicznych. Andrzej Danel*, Bożena Jarosz*, Mateusz Kucharek*, Paweł Szlachcic*, Katarzyna Wojtasik*, Tomasz Uchacz** *Uniwersytet Rolniczy, Instytut Chemii, ul.Balicka 122, 30-149 Kraków, [email protected]; **Uniwersytet Jagielloński, Wydział Chemii Od syntezy pierwszej 1H-pirazolo[3,4-b]chinoliny PQ upłynęło trochę ponad sto lat [1]. W pierwszym etapie badań nad tymi związkami wysiłki naukowców skupiły się na testowaniu właściwości biologicznych. Wiele wykazuje właściwości antymalaryczne, czy też indukujące wydzielanie interferonu. Drugą interesującą cechą tych związków jest intensywna fluorescencja zarówno w roztworach jak i w ciele stałym. Z tego też względu zastosowaliśmy wiele PQ do konstruowania organicznych komórek elektroluminescencyjnych [2]. Na bazie PQ zsyntetyzowaliśmy również sensory fluorescencyjne typu PET i PCT [3]. S03P133 Wyjściowe aminy uzyskuje się w wyniku reakcji odpowiednich aminopirazoli z o-jodo/bromonitrobenzenem w obecności katalizatora Pd2dba3/fosfina lub CuI/BINAP. [1] F. M. J. Tappe et al., Synthesis, 2010, 18, 3037-3062 [2] J. Drabowicz et al., Tetrahedron: Asymmetry, 1999, 10, 2757-2763 Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (grant MAESTRO JD) na podstawie decyzji UMO-2012/06/A/ST5/002 POSTERY S03P134 Samoorganizacja hydrotropowych związków gemini w roztworach wodnych i ich właściwoś ci solubilizacyjne Julia Woch*, Zofia Hordyjewicz-Baran*, Edyta Kuliszewska*, Aleksandra Cegielska*, Barbara Trzebicka** *Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej "Blachownia", ul. Energetyków 9, 47-225 Kędzierzyn-Koźle, [email protected]; **Centrum Materiałów Polimerowych i Weglowych PAN, Zabrze Mikrostruktura roztworów wodnych niektórych surfaktantów gemini jest tworzona przez sieć splątanych miceli cylindrycznych [1]. Wysoka lepkość takiego roztworu i ograniczona zdolność do solubilizacji jest w praktyce niepożądana. W farmaceutykach i detergentach stosowane są związki hydrotropowe [2], które nie wykazują tworzenia miceli i są zdolne do solubilizacji. W trakcie badań nad samoorganizacją w roztworach wodnych serii pochodnych amidoamin, uznanych za surfaktanty gemini [3], zaobserwowano odstępstwa od zachowania typowego dla surfaktantów i stwierdzono, że otrzymane związki są wydajnymi hydrotropami. S03P135 Badania solubilizacji wykazały znaczne zwiększenie rozpuszczalności hydrofobowych barwników w wodzie przy bardzo niskich stężeniach hydrotropu. [1] A. Bernheim-Groswasser et al., J. Phys. Chem. B , 2000, 104, 4005-4009 [2] T. K. Hodgdon et al., Curr. Opin. Colloid Interface Sci. , 2007, 12, 121-128 [3] A. K. Ghumare et al., J. Surfact. Deterg., 2013, 16, 85-93 Julia Woch jest stypendystką projektu "Stypendia doktoranckie-inwesytycja w kadre naukową woj. opolskiego II" Nowe reakcje elektrofilowej cyklizacji diarylometanoeterów, diarylometanotioeterów i diarylometanów Piotr Bałczewski*, Emilia Kowalska **, Joanna Skalik**, Agnieszka Bodzioch**, Anna Stasiak** *CBMiM PAN Łódź, Akademia im. J.Długosza, Sienkiewicza 112, Łódź; A. Krajowej 13/15, Czę stochowa, , [email protected]; **CBMiM PAN Łódź, Zakład Chemii Heteroorganicznej; Opracowano 2 nowe modyfikacje elektrofilowej reakcji cyklizacji typu Friedela-Craftsa, z których jedna umożliwia wprowadzenie do nowego pierścienia (hetero)acenów (4) i (6) podstawnika SR a druga podstawnika OR [1,2]. Kolejna modyfikacja 2/5, zwana reakcją Bradshera, została tu po raz pierwszy przeprowadzona z udziałem ultradźwięków. Reakcja tio-modyfikacji jest nieznaną w literaturze reakcją, podobnie jak jej wersja „tlenowa“. Nowa reakcja tio-modyfikacji pozwala na wprowadzenie dowolnych grup R, co nie było możliwe w poprzedniej "wersji RO-tlenowej". W odróżnieniu od tej wersji, tiomodyfikacja jest przeprowadzana w warunkach bezwodnych. S03P136 S03 Otrzymane związki są przeznaczone do badań pod kątem zastosowania w urządzeniach optoelektrycznych nowej generacji. [1] P. Bałczewski et al., European patent application, 2014 [2] P. Bałczewski et al., RSC Advances , 2015, 5, 24700–24704 [3] A. Bodzioch et al., Chem.Eur. J.,, 2012, 18, 4866-4877 Praca naukowa finansowana z projektów NCN: UMO-2013/11/B/ST5/01610; 2012/07/N/ST5/01985 Synteza oraz badanie atropoizomerii w nowych pochodnych 3,4,5-trój-(2-metoksyfenylo)-2,6-lutydyny Piotr Pomarański*, Zbigniew Czarnocki* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Atropoizomeria jest rodzajem stereoizomerii wywołanym zahamowaniem swobody rotacji wokół wiązania pojedynczego spowodowanym zwykle przestrzenną budową cząsteczek. Bariera obrotu jest wystarczająco wysoka, by umożliwić izolowanie określonych rotamerów jako pojedynczych i stabilnych związków w temperaturze pokojowej. Ostatnio rozpoczęliśmy badania nad nowoodkrytym przez nas zjawiskiem atropoizomerii, występującym w grupie dii triarylopodstawionych pochodnych pirydyny. Obecność tego zjawiska stwierdziliśmy dla wybranych związków obecnych wśród produktów ubocznych powstających podczas syntezy analogów amfetaminy metodą Leuckarta. Schemat przedstawia syntezę atropoizomerycznych pochodnych 3,4,5-trój-(2-metoksyfenylo)-2,6-lutydyny. [1] P. Roszkowski et al., European Journal of Organic Chemistry, 2013, 7867-7871 [2] G. Bringmann et al., Angewandte Chemie International Edition, 2005, 44, 5384-5427 Projekt został sfinansowany ze środkó w NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/B/ST5/00713 157 S03 POSTERY S03P137 Metaloorganiczne modulatory aktywności wybranych bialek mikrotubul oraz ich aktywność przeciwnowotworowa. Anna Wieczorek*, Andrzej Błauż**, Aleksandra Żal**, Błażej Rychlik**, Damian Plażuk* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź, [email protected]; **Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska; Choroby nowotworowe są jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. Pomimo dużego postępu w diagnostyce i terapii nowotworów, poszukiwanie nowych cytostatyków jest wciąż ważnym obszarem badań, zwłaszcza w obszarze poszukiwań związków zdolnych do przełamania bariery oporności wielolekowej. Kontynuując nasze badania w zakresie syntezy związków metaloorganicznych wykazujących właściwości przeciwnowotworowe1-2 zsyntezowaliśmy szereg metalocenowych analogów i koniugatów znanych modulatorów aktywności tubuliny takich jak taksanów, etopozydu, plinabuliny oraz wybranych inhibitorów białek motorycznych. S03P138 Zastosowanie ultradźwięków w tytułowej reakcji cyklizacji daje możliwość wykonania jej w układach wodnych, jak również przynosi wielokrotne skrócenie czasu reakcji. [1] M.D. Luque de Castro et al., Talanta, 2007, 72, 321-334 [2] C. K. Bradsher, Journal of the American Chemical Society , 1940, 62, 486-488 [3] C. K. Bradsher, Chemical Review, 1987, 87, 1278-1297 Praca naukowa finansowana ze środków naukowych w 2013-2016 jako grant badawczy-2012/07 / N / ST5 / 01985 Synteza pochodnych wielościennych nanorurek węglowych z układami selenowymi Sandra Zdanowska*, Magdalena Pyzalska*, Damian Kulawik*, Wojciech Ciesielski*, Józef Drabowicz** *Akademia im. Jana Długosza, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Częstochowa, [email protected]; **Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN Przyłączenie grup funkcyjnych do nanorurek może mieć ogromny wpływ na ich właściwości, jak np. rozpuszczalność w rozpuszczalnikach organicznych lub w matrycach polimerowych. Celem badań jest opracowanie procedury umożliwiającej syntezę kowalencyjnie funkcjonalizowanych wielościennych nanorurek węglowych (MWCNTs, multiwalled carbon nanotubes) z układem zawierającym heteroatom selenu. Proponowana metodologia wykorzystuje między innymi elektrofilowy charakter atomów węgla w halogenowanych nanorurkach węglowych umożliwiających reakcję nukleofilowego podstawienia. 158 [1] Plażuk et al., Med. Chem. Commun. , 2012, 3, 498-501 [2] Plażuk et al., J. Med. Chem., 2009, 52, 4964-4967 Projekt finansowany ze środków NCN na podstawie decyzji UMO-2012/05/B/ST5/00300 Pierwsze przykłady elektrofilowej cyklizacji Bradshera orto-formylo diarylometanów wspomaganej ultradźwiękami w układach wodnych Emilia Kowalska*, Piotr Bałczewski** *CBMiM PAN Łódź, Zakład Chemii Heteroorganicznej, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; **Akademia J. Długosza, Częstochowa Zastosowanie wysokoenergetycznych fal dźwiękowych w reakcjach chemicznych, stanowi jeden z najciekawszych kierunków badawczych zapoczątkowanych w ubiegłym wieku [1]. Do istotnych cech reakcji chemicznej wspomaganej ultradźwiękami należy zwiększenie szybkości reakcji i skrócenie czasu jej trwania, tworzenie czystszych produktów z wysokimi wydajnościami, w porównaniu z konwencjonalnymi metodami. Z tych powodów zdecydowaliśmy się na zastosowanie ultradźwięków w elektrofilowej reakcji cyklizacji o-formylodiarylometanów (reakcja Bradshera [2] [3]) prowadzącej do skondensowanych policyklicznych węglowodorów (hetero)aromatycznych. S03P139 W komunikacie przedstawimy syntezę oraz wyniki badań aktywności biologicznej zsyntezowanych związków. Przeprowadzono badania za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) z detektorem EDS oraz spektroskopii w podczerwieni (FTIR). Wykonano również analizę termiczną (TG/DSC) natywnych i funkcjonalizowanych MWCNTs. Projekt badawczy finansowany przez NCN w ramach umowy 2011/03/B/ST5/03233. POSTERY S03P140 Functionalized fullerenes organophosphorus salts Magdalena Pyzalska*, Sandra Zdanowska*, Damian Kulawik*, Wojciech Ciesielski*, Józef Drabowicz** *Akademia im. Jana Długosza, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Al. Armii Krajowej 13/15, 42-200 Czestochowa, [email protected]; **Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN Fullerenes are one of the allotropic forms forms carbon. This discovery led to many studies on the properties and application of it. The main goals of this experiment was to introduce bromine atoms and next addiction organic salts to fullerenes structure. Reaction of bromination was to produce a nucleophilic active center. On receiving the introduced (R)–O–methylo– O– naphtylo– 2-phosphonothiol L–N–methyloephedrine. The product of those reactions was subjected infrared analysis (FT– IR), scanning electrons microscopy (SEM). S03P141 These analyzes confirmed the connection of ephedrine ion to fullerenes structure. Badania finansowane z projektu NCN nr UMO-2011/03/B/ST5/03233. Porównanie właściwości adsorpcyjnych materiałów krzemionkowych oraz wę glowych w stosunku do wybranych biomolekuł Karolina Gdula*, Mariusz Barczak*, Katarzyna Michalak-Zwierz**, Monika Oszust* *Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Chemii, Pl. Marii-Curie Skłodowskiej 2, 20-031 Lublin, [email protected]; **Uniwersytet Przyrodniczy, Wydział Medycyny Weterynaryjnej; W ostatnich kilkunastu latach, w usuwaniu organicznych i nieorganicznych zanieczyszczeń ze środowiska naturalnego, obserwuje się wzrastające zainteresowanie procesem adsorpcji z fazy wodnej na ciele stałym. W związku z powyższym, poszukiwanie sorbentów, o coraz lepszych właściwościach sorpcyjnych, staje się bardzo ważnym zadaniem. Dobry adsorbent charakteryzuje się nie tylko wysokimi pojemnościami sorpcyjnymi w stosunku do wybranego adsorbatu, ale również możliwością regeneracji, obojętnością w stosunku do środowiska naturalnego oraz biodegradowalnością. Takie właściwości oferują nanoporowate materiały krzemionkowe, np. SBA-15 oraz węglowe, np. CMK-3. S03P142 S03 Co więcej, dzięki rozwiniętej strukturze porowatej oraz możliwości modyfikacji ich powierzchni, właściwości te można stale ulepszać. Badania finansowane ze środkó w NCN, przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/D/ST5/03488. Sole pirydyniowe z anionami słodzikowymi Monika Stasiewicz* *Politechnika Poznańska, WydziałTechnologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; Pirydyny i ich związki są powszechnie uważane za substancje szkodliwe dla ludzi i środowiska. Jest to niesłuszne uogólnienie, bo stanowią ogromną i różnorodną grupę związków chemicznych, w której można znaleźć silne trucizny (np. nikotyna), ale też leki (np. Cardiamid) i witaminy (B6, PP). Wszystko zależy od obecności podstawników, ich rodzaju, liczby i pozycji w pierścieniu oraz od anionu. Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu podstawników: dimetyloaminowego, karbamoilowego, hydroksylowego i metylowego w pierścieniu na właściwości fizykochemiczne, stabilność i aktywność biologiczną soli 1-alkilopirydyniowych i 1-alkoksymetylopirydyniowych z nietoksycznymi anionami słodzikowymi (acesulfamowym, cyklaminianowym, sacharynianowym). 159 S03 POSTERY S03P143 PRZEGRUPOWANIA ETERÓ W WINYLOWYCH Elżbieta Maziarz*, Bartłomiej Furman* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Etery oraz octany winylowe, w obecności odpowiednich kwasów Lewisa, ulegają przegrupowaniu w wyniku którego powstaje nowe wiązanie węgiel-węgiel. Główną niedogodnością w prowadzeniu tego typu procesów jest konieczność stosowania dużych nadmiarów kwaśnego mediatora (do 5 ekwiwalentów), zachowania całkowicie bezwodnych warunków i niskiej temperatury.[1] Zaobserwowaliśmy, że zróżnicowane strukturalnie etery winylowe lub acetale ketenów, ulegają kationowemu przegrupowaniu do odpowiednich estrów lub ketonów w obecności katalitycznych ilości TfOTMS (0,01 – 0,1 ekwiwalenta) jako katalizatora. S03P144 [2] Przemianę tę wykorzystano w syntezie C-glikozydów oraz C-disacharydów z anomerycznych eterów winylowych otrzymanych z łatwo dostępnych i tanich cukrów prostych. [1] Maziarz E. et al., Tetrahedron, 2014, 70, 1651-1658 [2] Frauenrath H., Synthesis, 1989, 721 Asymetryczna synteza β-arylo alanin poprzez katalizowaną palladem(0) reakcję sprzęgania i przegrupowanie Ichikawy Sebastian Stecko* *Instytut Chemii Organicznej PAN, ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Opracowano asymetryczną metodę syntezy β-aryloalanin.[1] Strategia ich syntezy oparta jest na dwóch kluczowych reakcjach: (1) katalizowanej palladem(0) reakcji sprzęgania arylowych kwasów boronowych z nieracemicznym alkoholem allilowych oraz [1] P. Szcześ niak et al., RSC Adv., 2015, 5, 30882-30888 (2) sigmatropowego przegrupowania chiralnych karbaminianów allilowych do odpowiednich alliloamin. Enancjospecyficzny przebieg ostatniej reakcji umożliwia stereoselektywne tworzenie nieracemicznych alliloamin w wyniku pełnego transferu chiralnoś ci od substratu do produktu. S03P145 Rozkład dwufunkcyjnych herbicydowych cieczy jonowych pod wpływem zasad Michał Niemczak*, Juliusz Pernak* *Politechnika Poznańska, WydziałTechnologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; Wprowadzenie w strukturę cieczy jonowych anionu o działaniu chwastobójczym zaowocowało powstaniem nowej grupy związków - herbicydowych cieczy jonowych (HILs).[1] W wyniku przeprowadzonych badań wykazano, że HILs zawierające kation 2-chloroetylotrimetyloamoniowy ulegają rozkładowi pod wpływem mocnych zasad zgodnie z mechanizmem eliminacji E2. Obecność grupy winylowej w powstającym kationie trimetylowinyloamoniowym potwierdzono za pomocą techniki magnetycznego rezonansu jądrowego protonowego i węglowego. 160 Następnie wyznaczono szereg parametrów kinetycznych charakteryzujących reakcję rozkładu: rząd reakcji, stałą szybkości reakcji, energię aktywacji oraz termodynamiczne parametry aktywacji. Uzyskane wyniki porównano z chlorkiem 2-chloroetylotrimetyloamoniowym. [1] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2011, 67, 4838-4844 POSTERY S03P146 Synteza i właściwoś ci bisamoniowych herbicydowych cieczy jonowych z anionem (4-chloro-2-metylofenoksy)octowym Damian Kaczmarek*, Rafał Giszter*, Katarzyna Marcinkowska** *Politechnika Poznańska, Wydział Technologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy Zwiększenie zapotrzebowania na żywność spowodowało rozpoczęcie poszukiwań nowych środków ochrony roślin, bardziej skutecznych i równocześnie spełniających zasady zielonej chemii. Doskonałym przykładem są herbicydowe ciecze jonowe (ang. HIL’s)1. W trakcie badań opracowano metodę syntezy bisamoniowych HILs, w której ź ródłem kationów był szereg alkano-1,X-bis(decylodimetyloamoniowy), a anionem (4-chloro-2-metylofenoksy)octan (MCPA). Strukturę otrzymanych cieczy jonowych potwierdzono za pomocą magnetycznego rezonansu jądrowego. S03P147 S03 Dla zsyntezowanych cieczy określono rozpuszczalność w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych, stabilność termiczną, współczynnik refrakcji oraz przeprowadzono badanie aktywności chwastobójczej w testach szklarniowych. [1] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2011, 26, 4838-4844 Enancjoselektywne reakcje diarylowania oraz syntezy 3-aryloftalidów katalizowane chiralnymi ligandami Zuzanna Wujkowska*, Stanisław Leśniak*, Michał Rachwalski* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Synteza związków optycznie czystych cieszy się ciągle [1] M. Rachwalski et al., Tetrahedron: Asymmetry , 2013, 24, wzrastającym zainteresowaniem. Wydajność chemiczna 689-693 oraz czystość optyczna pożądanych chiralnych produktów Grant NCN SONATA nr DEC-2012/05/D/ST5/00505 zależy najczęściej od doboru odpowiedniego chiralnego katalizatora. Dokonano syntezy chiralnych katalizatorów opartych na kwasie (S)-(+)-migdałowym [1] i zbadano ich aktywność katalityczną w reakcjach asymetrycznego diarylowania oraz enancjoselektywnej reakcji syntezy 3-aryloftalidów uzyskując odpowiednie chiralne produkty z wysokimi wartościami wydajności chemicznych oraz nadmiarów enancjomerycznych. Dyskusja wyników będzie tematem niniejszego komunikatu sekcyjnego. S03P148 Bisamoniowe ciecze jonowe z anionami herbicydowymi Rafał Giszter*, Michał Niemczak*, Kamil Czerniak*, Filip Walkiewicz*, Katarzyna Marcinkowska** *Politechnika Poznańska, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roś lin - Oddział w Poznaniu Surfaktanty bliźniacze (gemini) to specyficzna grupa związków amfifilowych złożonych z dwóch surfaktantów kationowych, związanych ze sobą za pomocą łącznika, np. łańcucha alkilowego.1 Budowa surfaktantów gemini wpływa na ich właściwości powierzchniowe. Podwójny kation wielokrotnie zwiększa aktywność powierzchniową w porównaniu z pojedynczymi odpowiednikami.2 Zainteresowanie autorów wzbudziła próba połączenia kationów bisamoniowych i anionów herbicydowych w celu zwiększenia aktywności chwastobójczej. W pracy przedstawiono syntezę nowych bisamoniowych cieczy jonowych, ich właściwości fizykochemiczne oraz analizę przesunięć chemicznych na widmach NMR. Dzięki współpracy z Instytutem Ochrony Roślin – PIB Poznań w próbach szklarniowych potwierdzono [1] F. M. Menger et al., J. Am. Chem. Soc., 1993, 115, 10083-10090 [2] K. Marcinkowska et al., Przem. Chem, 2013, 92, 1633-1635 161 S03 POSTERY S03P149 SYNTEZA I WŁAŚCIWOŚCI CIECZY JONOWYCH Z KATIONEM DODECYLODIMETYLOGLICYNY Ilona Kędzia*, Michał Niemczak*, Katarzyna Marcinkowska**, Tadeusz Praczyk**, Juliusz Pernak* *Politechnika Poznańska, Wydział Technologii Chemicznej, ul. Berdychowo 4, 60-965 Poznań, [email protected]; **Instytut Ochrony Roś lin - Państwowy Instytut Badawczy; Ciecze jonowe to sole organiczne, składające się z kationu i anionu, o temperaturze topnienia poniżej 100°C. W toku badań opracowano metody syntezy cieczy jonowych z kationem dodecylodimetyloglicyny. W wyniku reakcji metatezy otrzymano związki z anionami nieorganicznymi oraz organicznymi, wśród których były również sole z anionami pochodzącymi od stosowanych komercyjnie herbicydów. Struktury syntezowanych soli potwierdzono wykonując analizę widm 1H i 13C NMR, a następnie wyznaczono ich podstawowe właściwości fizykochemiczne. S03P150 Obecność anionów o działaniu herbicydowym pozwala na zakwalifikowanie otrzymanych soli do herbicydowych cieczy jonowych, dla których przeprowadzono badania aktywności chwastobójczej.1 [1] J. Pernak et al., Tetrahedron, 2011, 60, 189-192 Synteza i właściwoś ci pochodnych sulfo-D-glukozaminy. Kornelia Skarbek*, Piotr Szweda*, Maria J. Milewska* *Politechnika Gdańska, Wydział Chemii, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; Pochodne sulfo-D-glukozaminy są interesujące ze względu na ich potencjalną aktywność przeciwgrzybiczą. W ostatnich latach, pomimo ciągłych poszukiwań nowych leków, wciąż wzrasta liczba zachorowań na grzybice, dlatego też istnieje ciągła potrzeba szukania nowych, lepszych leków, które nie dawałyby niepożądanych skutków ubocznych, a także skutecznie hamowałyby rozwój grzybic. Do syntezy 2-amino-2,6-dideoksy-6-sulfo-D-glukopiranozy 5a, 2-acetamido-2,6-dideoksy-6-sulfo-D-glukopiranozy 6a, oraz ich estrów metylowych 5b, 6b jako substratu użyto N-acetyloglukozaminy 1, którą następnie zmodyfikowano w reakcjach przedstawionych na schemacie. Otrzymane w ten sposób sulfonowe analogi D-glukozaminy 5-6ab zostały poddane badaniom biologicznym. Badania zrealizowano dzięki finansowaniu ze środkó w Narodowego Centrum Nauki 2014/13/B/NZ7/02305 S03P151 Badanie pochodnych witaminy E za pomocą spektroskopii NMR. Piotr Wałejko*, Stanisław Witkowski* *Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Chemii, ul. Ciołkowskiego 1K, Białystok, [email protected]; Pomimo prowadzenia intensywnych badań nad Witaminą E jej pełny mechanizm oraz zakres działania biologicznego nie został dotychczas w pełni poznany. Badanie efektów elektronowych i konformacyjnych w układzie chroman-6-olu dostarcza nowych danych dotyczących działania biologicznego witaminy E. W oparciu o dane X-ray pochodnych 2-6 omówiony zostanie wpływ podstawników w C-6 i C-2 na wartość kąta θ. 162 Przedstawiona zostanie analiza konformacyjna eterowych (7-9) i glikozydowych pochodnych (10): chroman-6-olu (2) i fenoli uzyskane za pomocą technik NMR: w fazie stałej (13C CP MAS) i roztworze (1H i 13C NMR), pomiarów X-ray oraz modelowania molekularnego. POSTERY S03P152 Nowe enancjoselektywne strategie syntezy pochodnych α,α-dipodstawionych α-aminokwasów Joanna Hejmanowska*, Jakub Pięta*, Anna Albrecht*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Synteza optycznie czynnych α,α-dipodstawionych α-aminokwasów stanowi od wielu lat przedmiot intensywnych badań. Związki te posiadają bardzo ciekawe właściwości biologiczne oraz są szeroko wykorzystywane jako użyteczne bloki budulcowe w syntezach totalnych produktów naturalnych [1]. Azlaktony (1) zaliczane są do jednych z najczęściej stosowanych prekursorów czwartorzędowych aminokwasów. W ramach prowadzonych badań posłużyły one jako substraty do syntezy α,α-dipodstawionych α-aminokwasów o strukturze 4 i 5. S03P153 Opracowano enancjoselektywną wersję badanych reakcji z wykorzystaniem chiralnych katalizatorów zasadowych [2,3]. [1] H.Vogt et al., Org. Biomol. Chem. , 2007, 5, 406– 430 [2] M. Dzięgielewski et al., Synthesis , 2014, 46, 3233-3238 [3] J. Hejmanowska et al., w przygotowaniu, 2015 Badania finansowane w ramach programu LIDER Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (LIDER/01/87/L3/11/NCBR/2012). Parasole Molekularne – potencjalne transportery substancji aktywnych do komórek grzybowych Andrzej Skwarecki*, Maria J. Milewska* *Politechnika Gdańska, Wydział Chemiczny, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, [email protected]; „Parasole molekularne” (PM) to związki organiczne o charakterze amfifilowym, wykazujące zdolność do zmian konformacyjnych w zależności od stopnia polarności otoczenia w którym się znajdują. W najprostszej postaci składowymi PM są: przynajmniej dwa elementy budujące ściany PM (kwasy żółciowe) oraz poliamina alifatyczna (spermidyna) stanowiąca rusztowanie całej struktury PM. Większość elementów składowych PM stanowią związki naturalne, powszechnie występujące w organizmach ssaków. Zdolność PM do zmian konformacyjnych leży u podstaw zjawiska penetracji PM w poprzek błon biologicznych. S03P154 S03 Zakładamy, że możliwe jest zastosowanie PM jako transporterów polarnych cząsteczek związków biologicznie czynnych do wnętrza komórek patogennych grzybów. Badania zrealizowano dzięki finansowaniu ze środkó w DS 030861 t. 005 Synteza 3-alkilideno-2,3-dihydrobenzoksazolopirymidyn-4-onów i 3-alkilideno-2,3-dihydrobenzotiazolopirymidyn-4-onów Jakub Modranka*, Tomasz Janecki* *Politechnika Łódzka, Instytut Chemii Organicznej, Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; 2-Alkilideno-1-oksoheterocykle to ważna grupa związków posiadających szerokie spektrum aktywności biologicznej [1]. W tym komunikacie przedstawiamy syntezę 3-alkilidenopirymidyn-4-onów 2 - związków o obiecującej aktywności cytotoksycznej. Związki te zostały otrzymane z fosforylowanych benzoksazolopirymidyn-4-onów 1 (X=O, R=OEt) i benzotiazolopirymidyn-4-onów 1 (X=S, R=OEt) [2] w sekwencji reakcji addycji Michaela odczynników Grignarda i olefinacji HWE. Otrzymaliśmy także enancjomerycznie czyste pirymidynony 1 z pomocnikiem chiralnym, wymieniając jedną bądź obie grupy etoksylowe w grupie fosforylowej na reszty chiralnych amin lub alkoholi, takich jak 1-fenyloetyloamina oraz 1-fenyloetanol. Umożliwiło to syntezę enancjomerycznie wzbogaconych 3-alkilidenopirymidyn-4-onów 2. [1] J. Modranka; T. Janecki, Tetrahedron, 2011, 67, 9595-9601 [2] A. Albrecht; Ł. Albrecht; T. Janecki, Eur. J. Org. Chem., 2011, 2747–2766 Badania finansowane ze środków NCN przyznanych na podstawie decyzji numer UMO-2012/07/B/ST5/02006 163 S03 POSTERY S03P155 Synteza nieracemicznych 3-metylidenochinolin-2-onów Marlena Pięta*, Jacek Kędzia*, Klaudia Galant*, Tomasz Janecki* *Politechnika Łódzka, Instytut Chemii Organicznej, ul. Stefana Żeromskiego 116, 90-924 Łódź , [email protected]; Związki heterocykliczne zawierające resztę fosforylową stanowią ważną grupę połączeń organicznych. Są one szeroko stosowane w chemii medycznej czy agrochemii [1], a także stanowią ważne bloki budulcowe w syntezie organicznej, w szczególności w syntezie 2-metylideno-1-oksoheterocykli [2]. Kontynuując nasze zainteresowania syntezą fosforylowanych, układów azaheterocyklicznych [3], w tym komunikacie przedstawiamy wyniki badań dotyczące syntezy N-podstawionych 3-dietoksyfosforylochinolin-2-onów 2, oraz ich zastosowanie w syntezie 3-metylidenochinolin-2-onów 3. S03P156 Jako ugrupowania „maskujące” ujemny ładunek wykorzystano estry acyloksyalkilowe oraz pochodne aminokwasów. Otrzymane związki poddano wstępnym badaniom stabilności. [1] Ł. Joachimiak et al., Org. Biomol. Chem., 2015, 13, 6844-6856 [2] F. P. Coxon et al., Eur. J. Med. Chem, 2014, 84, 77-89 STEREOKONTROLOWANA SYNTEZA POCHODNYCH PIROLIDYNY ZAWIERAJĄ CYCH FRAGMENT BENZOFURANONU Dorota Kowalczyk*, Łukasz Albrecht* *Politechnika Łódzka,Wydział Chemiczny,Instytut Chemii Organicznej, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; Związki zawierające szkielet pirolidyny oraz benzofuranonu wykazują bogatą aktywność biologiczną w tym przeciwgrzybiczną, przeciwnowotworową, działają jako przeciwutleniacze oraz jako substraty w syntezie produktów naturalnych[1]. Celem prowadzonych badań było opracowanie biomimetycznej metody syntezy optycznie czynnych pochodnych pirolidyny 3 wykorzystując łatwo dostępne pochodne 2-hydroksyarylidenoaminomalonianu dietylu 1 oraz arylidenobenzofuranony 2 jako materiały wyjściowe[2]. Wykazaliśmy, że reakcja ta jest możliwa do zrealizowania w warunkach zasadowych przy użyciu odpowiedniego katalizatora chiralnego. 164 [1] K. Moonen et al., Chem. Rev., 2004, 104, 6177- 6216 [2] A. Albrecht et al., Eur. J. Org. Chem., 2011, 2747-2766 [3] M. Pięta et al., T. Lett., 2015, 56, 1891-1893 Projekt został sfinansowany ze ś rodków NCN przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2012/07/B/ST5/02006 Badania nad zastosowaniem strategii prolekowej dla wybranych fosfonokarboksylanowych inhibitorów enzymu Rab GGTazy Łukasz Joachimiak*, Łukasz Janczewski*, Jarosław Ciekot**, Janusz Boratyński**, Katarzyna Błażewska* *Politechnika Łódzka, Wydział Chemiczny, ul. Żeromskiego 116, 90-924 Łódź, [email protected]; **Neolek, ul. Rudolfa Weigla 12, 53-114 Wrocław; Rab geranylogeranylo transferaza (RabGGTaza, RGGT) jest enzymem odpowiedzialnym za post-translacyjną modyfikację białek Rab. Zaburzenia poziomu tych białek oraz enzymu RGGT obserwuje się w chorobach nowotworowych, neurodegeneracyjnych i zakaźnych. Kontrola procesu prenylowania białek Rab przy użyciu inhibitorów enzymu RGGT może mieć potencjał terapeutyczny. α-Fosfonokarboksylany należą do selektywnych inhibitorów enzymu RRGT, ale ze względu na charakter jonowy związki te mogą wykazywać ograniczoną bioprzyswajalność. W celu wyeliminowania tego problemu zastosowano strategię prolekową dla modelowych inhibitorów. S03P157 3-dietoksyfosforylochinolin-2-ony 2 zostały także przekształcone w enancjomeryczne 3-[bis(1-fenyloetyloamino)]fosforylochinolin-2-ony 4, które posłużyły do syntezy nieracemicznych 3-metylidenochinolin-2-onów 3. Opracowana strategia syntetyczna charakteryzuje się bardzo wysoką efektywnością, a optycznie czynne produkty docelowe otrz [1] Tian L. et al., Chem. Commun., 2014, 50, 2428-2430 [2] Zhao et al., Eur. J. Org. Chem. , 2014, 35, 7850-7858 Badania finansowane w ramach programu Lider Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (LIDER/01/87/L-3/11/NCBR/2012) POSTERY S03P158 Termolabilne grupy - ochrona funkcji karboksylowych i aminowych biocząstek Jolanta Brzezińska*, Sandra Bałabańska*, Marcin Chmielewski* *Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, Noskowskiego 12/14, 61-704 Poznań, [email protected]; 2- Pyridynylowe Termolabilne Grupy Ochronne (2-Py TGO) usuwane są jedynie w wyniku podwyższenia temperatury [2]. Do tej pory grupy termolabilne były wykorzystywane jako blokada funkcji hydroksylowej i fosforanowej [3]. Obecnie wykazaliśmy ich użyteczność w ochronie grupy karboksylowej oraz aminowej. Blokada funkcji karboksylowej jest trwała w warunkach usuwania grup kwasolabilnych używanych w syntezie oligonukleotydów. W przypadku ochrony grupy aminowej zmieniliśmy strategię w stosunku do znanej z literatury [1]. Na funkcję aminową, wprowadzone zostały są otrzymane pochodne kwasowe układu 2-Py. S03P159 Powoduje to zmianę mechanizmu odblokowania, nukleofilowy atak atomu azotu pirydyny zachodzi na karbonylowy atom węgla. Zastosowanie nowych blokad będzie również testowane w syntezie peptydów. [1] Ohkubo A et al., Org. Biomol. Chem., 2009, 7, 687-694 [2] Chmielewski M. K. , Tetrahedron Lett., 2012, 6, 666-669 [3] Chmielewski M. K. et al., JOC, 2003, 68, 10003-10012 Badania finansowane z Funduszy UE w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka (POIG.01.03.01-30-045) Synthesis, characterization and application of cyclodextrin branched polymers obtained by the reaction between CD oxoanions and pyromellitic anhydride Małgorzata Deska*, Francesco Trotta**, Beata Girek*, Tomasz Girek* *Jan Dlugosz University in Częstochowa, Armii Krajowej Ave., 13/15, 42-201 Częstochowa, Poland , [email protected]; **Dipartimento di Chimica, Università di Torino, Italy; β-Cyclodextrin-based polymers were synthesized by reaction between cyclodextrin oxoanion or epoxide and pyromellitic anhydride. The method utilizes possibility of activation the secondary hydroxyl groups in the in the anhydrous DMF solution with the use of NaH. In these conditions, like in the case of the cyclodextrin reactions in the highly alkaline media, there is a nucleophilic substitution of difunctional compounds, which results in development of a polymer network with various cyclodextrin substitution. The reaction of deprotonation occurs specifically, the direction of preferred deprotonation in the anhydrous DMF is in position “2” [1]. S03P160 S03 At the same time, it can be observed in these conditions that the created oxoanion in position “3” is converted into 2,3-cyclodextrin epoxide [2]. [1] D. Rong et al., Tetrahedron Lett., 1990, 31, 4275– 4278 [2] A.R. Khan, J. Org. Chem., 1996, 61, 8301– 8303 Niespodziewane tworzenie chiralnych układó w spiro w reakcji wybranych alkoholi z N-(t-butylosulfenylo)ftalimidem Adrian Zając*, Józef Drabowicz* *Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN w Łodzi, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; W trakcie naszych badań nad otrzymaniem serii asymetrycznych siarczków posiadających grupę heksafluorokumylową1 zaobserwowaliśmy nieopisaną dotąd reakcję alkoholu heksafluorokumylowego z N-(t-butylosulfenylo)ftalimidem, prowadzącą do [1] Adrian Zając et al., Synthetic Communications, 2013, 43, otrzymania chiralnego układu spiro - 3287-3293 3',3'-bis(trifluorometylo)-3H,3'H-1,1'-spirobis(izobenzofuran)-Badania finansowane częsciowo środkami z grantu Narodowego 3-onu. W niniejszym komunikacie przedstawimy analizę Centrum Nauki: UMO-2011/01/B/ST5/06304 powyż szego produktu oraz mechanizm jego tworzenia. Ponadto zaprezentujemy rezultaty badań nad uż ytecznością tej reakcji względem wybranych analogicznych alkoholi. 165 S03 POSTERY S03P161 SYNTHESIS OF FLUORINATED BENZO[1,2-b;4,5-b´]DITHIOPHENE DERIVATIVES AS POTENTIAL BIOLOGICALLY ACTIVE COMPOUNDS AND NOVEL OPTO-ELECTRONIC MATERIALS DANIEL VÉGH*, VERONIKA ŠMEJKALOVÁ*, MICHAL ŠORAL** *Institute of Organic Chemistry, Catalysis and Petrochemy, STU FCHPT Bratislava, [email protected]; **Division of NMR Spectroscopy and Mass Spectroscopy The convenient synthesis of fluorinated benzo[1,2-b;4,5-b´]dithiophene (F-BDT) derivatives is described from perfluorinated benzaldehydes (1) and benzonitriles (2). The first stage of the procedure is the nucleophilic aromatic substitution of the fluorine atom, promoted by an electron-withdrawing substituent in the orto position, next an aldol type cyclisation is followed by dehydration and aromatization of the system. The target compounds can be used as building blocks for novel materials with optoelectronic properties OLED, fotolabeling reagents or as photosensitizers in the so-called "Grä etzel solar cells". S03P162 Ponadto wykorzystaliśmy szybką i efektywną reakcję N-tlenków z diestrami halogenofosforanowymi (oksydatywna dehalogenacja) do wydajnego otrzymywania fosforanodiestrów. [1] B.C. Froehler et al., Nucleic Acids Res., 1986, 14, 5399 [2] P.J. Garegg et al., J.Chem.Soc., Perkin Trans., 1987, 1, 1269 Finansowanie badań: Projekt NCN nr 2001/03/B/ST5/03102. Synteza nowych monomerów krzemoorganicznych, jako potencjalnych prekursorów polimerowych matryc diod OLED Bartosz Orwat*, Ireneusz Kownacki*, Bogdan Marciniec* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, Ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań, [email protected]; W ciągu ostatnich lat nastąpił znaczący wzrost zainteresowania tematyką organicznych diod elektroluminescencyjnych (ang. OLED)1. Wśród znanych typów diod OLED najwyższe wydajności kwantowe emisji są osiągane przez diody fosforescencyjne, w których rolę emitera pełnią związki koordynacyjne ciężkich metali przejściowych. Ich efektywność zależy od wielu czynników, w tym istotnie od transferu energii z matrycy do emitera, w której jest on rozproszony. W komunikacie zostaną zaprezentowane wyniki syntez nowych winylooraz borylo-funkcjonalizowanych związków krzemu. 166 Grants from the Ministry of Education of the Slovak Republic No. 1/0829/14, and APVV-0038-11. Zastosowanie N-tlenków w syntezie analogów nukleotydów Magdalena Materna*, Jacek Stawiński*, Michał Sobkowski* *Instytut Chemii Bioorganicznej, Polska Akademia Nauk, ul. Z. Noskowskiego 12/14, 61-704 Poznań, [email protected]; Utlenianie H-fosfonianów zwykle prowadzone jest z użyciem jodu (utleniacza) i wody (donora tlenu) w obecności katalizatora N-nukleofilowego (np. pirydyny lub N-metyloimidazolu)1,2. W takim środowisku niektóre związki są jednak nietrwałe. Opracowaliśmy alternatywne strategie uzyskiwania estrów fosforanowych z H-fosfonianów wykorzystując N-tlenki alkilowe, które mogą służyć jednocześnie jako utleniacze i donory tlenu. Reagują one z aktywowanymi H-fosfonianami nukleozydowymi, dając nową klasę związków- reaktywne fosfobetainy nukleozydowe, które można łatwo przeprowadzić in situ m.in. w amidofosforany lub monoestry fosforanowe. S03P163 Structures of target compounds were proved by IR, UV, 1H NMR, 13C NMR and 19F NMR. Otrzymane na drodze reakcji Sonogashiry2 oraz sililującego sprzęgania terminalnych alkinów z chlorosilanami3 pochodne, stanowią monomery do syntezy nowych, polimerowych matryc diod OLED. [1] I. Kownacki et al., Organometallics, 2014, 33, 3051-3059 [2] K. Sonogashira, J. Organomet. Chem., 2012, 653, 46-49 [3] L. Pereira, Organic Light-Emitting Diodes The Use of Rare-Earth and Transition Metals, 2012 Badania sfinansowano ze środkó w NCN , grant OPUS 6, UMO-2013/11/B/ST5/01334 POSTERY S03P164 Próby chemoenzymatycznych syntez enancjomerycznie czystych aminowych pochodnych PTA Małgorzata Kwiatkowska*, Piotr Kiełbasiński* *Zakład Chemii Heteroorganicznej, CBMiM PAN, ul. Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; 1,3,5-triaza-7-fosfaadamantan (PTA), odporna na utlenianie, rozpuszczalna w wodzie fosfina, w ostatnich latach wzbudziła ponowne zainteresowanie [1]. Zsyntetyzowano i zastosowano w syntezie organicznej szereg analogów strukturalnych oraz kompleksów PTA i jej pochodnych z metalami przejściowymi [2]. W wyniku enzymatycznego rozdziału racemicznych substratów otrzymano enancjomerycznie wzbogacone hydroksymetylowe pochodne PTA i wykorzystano je w syntezie optycznie czynnych aminowych pochodnych. Wyniki zostaną zaprezentowane i przedyskutowane. S03P165 [1] J. Bravo et al., Coord. Chem. Rev. , 2010, 254, 555-607 [2] A. D. Phillips et al., Coord. Chem. Rev., 2004, 248, 955-993 Projekt POMOST/2013-8/9 -granty powrotowe FNPwspółfinansowany przez UE z Europejskiego Funduszu Regionalnego Wysokociśnieniowa enancjoselektywna reakcja Baylisa-Hillmana z udziałem ketonó w trifluorometylowych Magdalena Walewska-Królikiewicz*, Piotr Kwiatkowski* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Związki organiczne zawierające grupę trifluorometylową, w tym również pochodne chiralne, są interesującymi obiektami z punktu widzenia chemii biomedycznej. Reakcje asymetrycznej addycji czynników nukleofilowych do ketonów trifluorometylowych stanowią ważne podejście w syntezie chiralnych produktów tego typu. Naszym celem było zbadanie asymetrycznych reakcji Baylisa-Hillmana z udziałem ketonów trifluorometylowych. W literaturze brak jest doniesień na ten temat, w przeciwieństwie do odpowiednich reakcji z udziałem aldehydów [1]. S03P166 S03 W trakcie naszych badań okazało się że reakcje ketonów trifluorometylowych z akrylanami są bardzo trudne do przeprowadzenia w klasycznych warunkach. Cel jednak został osiągnięty przy zastosowaniu wysokiego ciśnienia oraz β -izokupreidyny jako katalizatora. [1] Y. Wei et al., Chem. Rev., 2013, 113, 6659-6690 Projekt współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (Sonata Bis 3 DEC-2013/10/E/ST5/00348) Unusual [1,5] sigmatropic shift of nitrogroup in 6H-dibenzo[b,d]pyran system. Agnieszka Łapczuk-Krygier*, Vladislav Yu. Korotaev**, Alexey Yu. Barkov**, Vyacheslav Ya. Sosnovskikh**, Ewa Jasińska***, Radomir Jasiński* *Politechnika Krakowska Wydział Inżynieri i Technologii Chemicznej, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków, [email protected]; **Ural Federal University; ***Azoty SA; A migration of the nitro group in the The proposed mechanism is allowed only in the trifl uoromethylated partially hydrogenated presence of the CF3 group in the 6-position of dibenzopyran system was studied using various the starting molecule. DFT theoretical levels. The 6H-dibenzo[b,d]pyran system constitutes the skeleton of a number of physiologically active natural products and drugs. DFT computational study shows that migration of the nitro group in the dibenzopyran system occurs via a [1,5] sigmatropic shift mechanism. 167 S03 POSTERY S03P167 Synteza homologów agmatyny i deaminoargininy z wykorzystaniem dicyjandiamidu i soli S-metylouroniowych jako odczynników guanidylujących. Joanna Rosecka*, Oktawian Stachurski*, Franciszek Kasprzykowski* *Uniwersytet Gdański, WydziałChemii, ul. Wita Stworza 63, 80-308 Gdańsk, [email protected]; Celem projektu było przeprowadzenie prób syntezy agmatyny oraz pochodnych deamino-argininy. Synteza tych związków przeprowadzana jest na ogół przez guanidylowanie grup aminowych odpowiednich reszt aminokwasowych. Wymaga ona zastosowania drogich odczynników, kłopotliwego izolowania produktu końcowego i jest pracochłonna. Kondensacja odpowiedniego aminokwasu z dicyjandiamidem jest analogiczna do otrzymywania azotanu guanidyny na skalę przemysłową. Jej zaletą jest to, że nie powstają dodatkowe produkty, a produkty reakcji ubocznych występują w mieszaninie w stosunkowo niewielkim stężeniu i na ogół łatwo dają się usunąć. S03P168 Pochodne peptydowe – potencjalne leki mogące znaleźć zastosowanie w terapii osteoporozy. Oktawian Stachurski* *Uniwersytet Gdański, WydziałChemii, ul. Wita Stworza 63, 80-308 Gdańsk, [email protected]; Osteoporoza jest chorobą uznawaną za chorobę cywilizacyjną rozwijającą się w znacznej mierze u osób po 45 roku życia. Jej przyczyną jest niedobór wapnia w diecie, zmiany hormonalne następujące w organizmie kobiety w trakcie menopauzy czy predyspozycje genetyczne. Ze względu na zmianę stężenia parathormonu i innych hormonów we krwi zostaje zaburzony proces remodelingu kości.1 Zsyntezowane przez nas związki są pochodnymi peptydów, posiadającymi modyfikację C-końca uzyskaną przez wprowadzenie diaminowej pochodnej waliny. Peptydomimetyki zostały otrzymane metodą syntezy w roztworze z wykorzystaniem strategii Boc/Z jako protektorów grupy aminowej. S03P169 Potwierdzenie struktury otrzymanego związku zostało wykonane metodą spektrometrii mas, NMR oraz IR i oczyszczone metodą RP-HPLC. [1] Solmon Epstein, Update of Current Therapeutic Options for the Treatment of Postmenopausal Osteoporosis. , 2006, 28 Synteza i właściwości fotofizyczne (tio)amidów typu donor-akceptor oraz ich pochodnych BF2 Borys Ośmiałowski*, Karina Mroczyńska*, Małgorzata Kaczorowska*, Anna Zakrzewska*, Beata Jędrzejewska*, Grzegorz Mlostoń** *UTP, Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej, Seminaryjna 3, 85-326 Bydgoszcz, [email protected]; **UŁ, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź Cztery związki typu donor-akceptor zostały otrzymane w wyniku syntezy amidu, jego tionowania i reakcji z eteratem BF3. Zarówno wprowadzenie grupy BF2 jak i wymiana jednego atomu ma wpływ na właściwości fotofizyczne związków - obserwuje się zmiany w widmach absorpcji i fluorescencji. Struktura związków została potwierdzona metodami NMR (1H, 13C, 11B, 19F, 15N), za pomocną analizy elementarnej, IR oraz przy uż yciu spektrometrii mas, zaś obliczenia kwantowo-chemiczne były pomocne w poprawnym przypisaniu pasm absorpcji tioamidu. 168 Wadą tej metody są drastyczne warunki reakcji. W związku z tym przeprowadzono także próby syntezy z wykorzystaniem soli S-metylotiouroniowych jako odczynników guanidylujących. Badania pokazują, ż e zmiana podstawnika[1], typ benzoannulacji[2] oraz rodzaj heteroatomu wpływają na właściwości cząsteczek. [1] Anna Zakrzewska et al., Dyes Pigments, 2013, 99, 957-965 [2] Borys Ośmiałowski et al., J. Org. Chem., 2015, 80, 2072-2080 Podziękowania za wsparcie finansowe dla Narodowego Centrum Nauki (Grant 2013/09/B/ST5/03550) POSTERY S03P170 Heteroleptyczne kompleksy rutenowe zawierające ligandy benzodifuranowe do zastosowań w ogniwach fotowoltaicznych typu DSSC Marcin Rakowiecki*, Mariusz Bosiak*, Andrzej Wolan* *Synthex Technologies Sp. z o.o., ul. Gagarina 7/134B, 87-100 Toruń, [email protected]; Zsyntetyzowano i przebadano barwniki rutenowe zawierające ligandy benozdifuranowe pod kątem zasosowania w ogniwach fotowoltaicznych typu DSSC. Z otrzymanych barwników M43 i M44 zbudowano ogniwa testowe, dla których wykonano charakterystykę prądowo-napięciową i zmierzono wydajności kwantowe stosując symulator słoneczny w warunkach AM1.5G. Testowano dwie metody barwienia warstwy aktywnej: zanurzeniową i przepływową. Otrzymane wyniki zestawiono z wynikami otrzymanymi przy użyciu barwników komercyjnie dostępnych N719 oraz Z907. Podczas próby prądowo-napięciowej otrzymano następujący trend sprawności M44>M43>N719>Z907. S03P171 Nowo otrzymane barwniki wykazują wyższa wydajność konwersji energii słonecznej w porównaniu z barwnikiem N719 [1] M. J. Bosiak et al., Dyes and Pigments, 2015, 121, 79-87 Projekt współfinansowany przez NCBiR w ramach POIG 1.4 nr umowy UDA-POIG.01.04.00-04-097/12-04 Synteza pochodnych indolo[2,3-b]chinoliny w reakcji nitrozwiązków aromatycznych z karboanionami indolilometylowymi Michał Nowacki*, Krzysztof Wojciechowski*, Zbigniew Wróbel* *Polska Akademia Nauk, Instytut Chemii Organicznej, ul. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Karboaniony generowane z sulfonów allilowych reagują z nitroarenami w obecności kwasów Lewisa tworząc pochodne 4-sulfonylochinoliny [1, 2]. W podobnych warunkach karboaniony benzylowe, generowane z fenyloacetonitryli cyklizują do pochodnych akrydyny [3]. Interesujące możliwości wiążą się z rozszerzeniem tej reakcji na karboaniony generowane z pochodnych indolu, takie jak estry indolilo-3-octowe, indolilo-3-acetonitryl oraz sulfony arylowo indolilometylowe. W przedstawionych reakcjach tych karboanionów z mono- i bicyklicznymi nitroarenami powstają z dobrymi wydajnościami pochodne indolo[2,3-b]chinoliny. S03P172 S03 Ta realizowana w jednej kolbie, choć złożona z wielu następujących po sobie etapów, transformacja, jest najprostszą metodą syntezy tej klasy związków. [1] M. Bobin et al., Tetrahedron, 2007, 63, 11048– 11054 [2] K. Anczkiewicz et al., Tetrahedron, 2015, 71, 3924-3931 [3] Z. Wróbel, Tetrahedron, 1998, 54, 2607– 2618 Badania finansowane przez NCN Grant nr 2012/07/B/ST5/00813 Synteza związków bananowych tworzących mezofazy o symetrii 1D, 2D i 3D Joanna Matraszek*, Ewa Górecka*, Damian Pociecha*, Józef Mieczkowski* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Wiele uwagi poświęca się badaniu wpływu architektury mezogenu na typ tworzonych faz LC. Nawet niewielka zmiana w strukturze związku ciekłokrystalicznego często zmienia jego polimorfizm. Nasze badania skoncentrowane były na obserwacji roli łańcuchów terminalnych w [1] J.Matraszek et al., Chem. Commun., 2015, 51, 5048-5051 generowaniu charakteru ciekłokrystalicznego związku. Podczas ich trwania zaprojektowaliśmy i zsyntetyzowaliśmy związki mezogeniczne o silnie wygiętym kształcie, w których liczba łańcuchów końcowych determinowała powstające mezofazy. Obserwowaliśmy fazy o symetrii 1D (lamelarne), 2D (kolumnowe) oraz 3D (kubiczne) dla cząsteczek "banana" odpowiednio z jednym, trzema i dwoma łańcuchami. 169 S03 POSTERY S03P173 Structure and antibacterial activity of new amino derivatives of 3-formylrifamicin SV containing crown ethers and L- aminoacids Dominika Czerwonka*, Joanna Domagalska*, Marcelina Kubicka**, Marzena Gajęcka**, Krystian Pyta*, Piotr Przybylski* *Faculty of Chemistry, A. Mickiewicz University, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznan, [email protected]; **Dep. of Gen. and Pharmaceut. Microbiol., Univ. of Med. Sciences; New amino analogues of 3-formylrifampicin SV, containing in their structure ether crowns and benzocrowns, selected aminoacid esters and heterocyclic moieties, have been synthesized by reductive amination with NaBH3CN as a reductant.1,2 The structure of new derivatives and different sites of protantion were proven using one- and two-dimentional multinuclear NMR and FT-IR spectroscopic data. Tested antibacterial activity of new derivatives together with structural analysis indicated that antibacterial potency depends on; LogP, solubility and binding-mode to bacterial RNAP.1 S03P174 Enancjoselektywna kataliza kwasami fosforowymi w warunkach wysokociśnieniowych Michał Biedrzycki*, Piotr Kwiatkowski* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Kwasy fosforowe modyfikowane pochodnymi BINOLu są jednymi z najbardziej skutecznych chiralnych kwasów Brønsteda stosowanych w asymetrycznej katalizie. [1] Jedną z reakcji w których znalazły zastosowanie jest enancjoselektywna addycja indoli do trifluorometylowych ketonów. [2] Nasze badania pokazują że stosując wysokie ciśnienie (8-9 kbar) w reakcjach tego typu, możemy znacznie zmniejszyć ilość użytego katalizatora (z 5% do 0,05% mol) oraz skrócić ich czas, zachowując przy tym wysokie wydajności i nadmiary enancjomeryczne (~90% ee). S03P175 [1] D. Parmar et al., Chem. Rev., 2014, 114, 9047– 9153 [2] J. Nie et al., Chem. Commun., 2009, 2356– 2358 Projekt współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (Sonata Bis 3 DEC-2013/10/E/ST5/00348) Benzhydrylowe pochodne kwasu winowego Tomasz Mądry*, Jakub Grajewski*, Jacek Gawroński* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań, [email protected]; W przeciwieństwie do eterów i estrów benzylowych oraz tritylowych, które otrzymać można posługując się klasycznymi metodami, etery i estry benzhydrylowe kwasu winowego uzyskuje się poprzez zastosowanie difenylodiazometanu.1 Difenylodiazometan otrzymuje się z wysoką wydajnością na drodze utleniania handlowo dostępnego difenylometylohydrazonu.2 Reakcja eteryfikacji prowadzi do powstania produktów mono-, jak i dipodstawionych. 170 [1] P. Przybylski et al., Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.bmcl.2015.07.043, 2015, 0, 0 [2] K. Pyta et al., ChemPhysChem, 2015, 16, 938-942 Project financial support of the Polish National Science Center (NCN), grant number: 2011/03/B/ST5/01014. [1] M. Javed et al., Org. Synth., 2008, 85, 189-195 [2] G. Jackson et al., Carbohydr. Res., 1982, 102, 147-157 Pracę wykonano w ramach projektu badawczego CHIKADI PBS2/A1/14/2014. POSTERY S03P176 S03 Właściwości fizykochemiczne MWCNT funkcjonalizowanych związkami zawierającymi heteroatomy S i P Damian Kulawik*, Józef Drabowicz*, Sandra Zdanowska*, Magdalena Pyzalska*, Agnieszka Folentarska*, Wojciech Ciesielski* *Akademia im. Jana Długosza w Czę stochowie, ul. Armii Krajowej 13/15, [email protected]; Cele badań są właściwości fizykochemiczne wielościennej nanorurki węglowej (MWCNT) funkcjonalizowanej NCN - UMO- 2011/03/B/ST5/03233 podstawnikami zawierających heteroatom związany kowalencyjnie do powierzchni nanorurki węglowej. Analiza termiczna MWCNT, halogenowych MWCNT i MWCNT z solą sodową kwasu dietyloditiofosforowego. Etapy ubytku masy i efektów termicznych zostały zmierzone za pomocą DSC - Urządzenie TG NETZSCH STA 409C. Również analiza elementarna, ze skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) wraz z przystawką EDS. Wyniki analiz potwierdzają zajście funkcjonalizacji układu CNT- Sól Sodowa Kwasu Dietyloditiofosforowego. S03P177 Synteza biologicznie czynnych pochodnych betuliny. Kinga Kuczyńska*, Zbigniew Pakulski * *Polska Akademia Nauk, Instytut Chemii Organicznej, ul. M. Kasprzaka 44/52, 01-224 Warszawa, [email protected]; Betulina jest jedną z pierwszych substancji naturalnych wyizolowanych z roślin. Występuje w znacznych ilościach ( do 30% suchej masy ) w zewnętrznej części kory brzozy. W klasyfikacji chemicznej betulina należy do triterpenów – jednej z najliczniejszych grup substancji występujących w przyrodzie. Betulina posiada szereg właściwości , wśród których najważniejsze to działanie przeciwgrzybiczne, przeciwmalaryczne oraz zdolność do indukowania samobójczej śmierci komórek nowotworowych. Saponiny to grupa związków chemicznych należących do glikozydów. W ich skład wchodzą dwie części, sacharyd oraz triterpen. S03P178 Naturalne saponiny wykazują również aktywność biologiczną. Na posterze przedstawiona zostanie synteza pochodnych betuliny [1, 2, 3]. [1] P. Cmoch et al., Tetrahedron, 2014, 70, 2717-2730 [2] K. Sidoryk et al., Tetrahedron , 2015, 71, 2004-2012 [3] P.Cmoch et al., Euro. J. Org. Chem, 2014, 4089-4098 Synteza totalna Setiptiliny Paulina Krakowiak*, Anna Piątek* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, Polska, [email protected]; Setiptilina (Tecipul) (1) jest lekiem psychotropowym stosowanym w terapii ciężkich odmian depresji.1,2 Należy do grupy tetracyklicznych związków biologicznie czynnych powodujących zwiększenie wyrzutu noradrenaliny oraz potęgujących działanie serotoniny. Dotychczas, opisano jedynie wieloetapowe syntezy totalne Setiptiliny, oparte na reakcjach kondensacji aldolowej.2 Zaprezentowane badania opisują syntezę Setiptiliny, której kluczowym etapem jest regioselektywna reakcja karbometalacji dwupodstawionego alkinu 3 ze związkiem 4. Uzyskany na tej drodze czteropodstawiony alken 2 w kilku prostych etapach prowadzi do właś ciwego leku 1. [1] Willem Jacob Van Der Burg, DE2503407 A1, 1974 [2] Akira Ishii et al., Legal Med, 2000, 2, 115-8 [3] Daigo Hayashi et al., Forensic Toxicol , 2012, 30, 98-105 Projekt Small Grant Scheme, NCBiR, nr. 206060 171 S03 POSTERY S03P179 Stereoselektywna synteza β-aminokwasu z wykorzystaniem pochodnej cukru drzewnego Maciej Majdecki*, Tomasz Bauer* *Uniwersytet Warszawski, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Czyste i czynne optycznie β- oraz γ- aminokwasy mają ogromne zastosowanie w medycynie dzięki regulacji wielu procesów biologicznych zachodzących w komórkach. Stąd tak ogromne zainteresowanie tego typu związkami przez badaczy. Otrzymanie tych związków wymaga często drogich i skomplikowanych chiralnych ligandów. Ja w swoim projekcie proponuję prostą i wydajną syntezę ligandów, których selektywność i efektywność została już potwierdzona w reakcji allilowego alkilowania[1]. Związkiem wyjściowym w syntezie totalnej opisywanego β-aminokwasu jest bardzo tani i handlowo dostępny trans-chalkon. S03P180 [1] M. Jasiński et al., Tetrahedron: Asymmetry , 2015, 26, 510-515 [2] M. Jasiński et al., Eur. J. Org. Chem., 2012, 3304-3316 Badania finansowane w ramach grantu MNiSW Iuventus Plus (IP2014 017173) Makrocykle iminowe z chiralnym motywem tetraoksaspiro[5.5]undekanowym Mikołaj Zgorzelak*, Jacek Gawroński*, Jakub Grajewski* *Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Chemii, ul. Umultowska 89b, 61-614 Poznań , [email protected]; Odwracalność procesu tworzenia się makrocykli poliiminowych umożliwia kontrolowanie składu mieszaniny produktów, zarówno przy zastosowaniu kontroli termodynamicznej jak i użyciu czynników templatujących, np. kationów metali.[1] Znane jest zastosowanie makrocykli iminowych oraz produktów ich redukcji, jako ligandów w katalizie asymetrycznej, organokatalizatorów czy chiralnych selektorów.[2] Przedstawione zostaną ścieżki syntetyczne oraz charakterystyka strukturalna nowych makrocykli poliiminowych i poliazowych, zawierających donorowe atomy tlenu w szkielecie makrocyklicznym. 172 [1] M. Majdecki et al., ChemCatChem, 2015, 7, 799-807 Synteza enancjomerycznie czystych pirolidynoseptanozydów Greta Utecht*, Marcin Jasiński* *Uniwersytet Łódzki, Wydział Chemii, ul. Tamka 12, 91-403 Łódź , [email protected]; Polifunkcjonalizowane 1,2-oksazyny pochodne węglowodanów stanowią dogodne substraty do przygotowania heterocykli tlenowych otrzymywanych m.in. w reakcjach cyklizacji indukowanej kwasami Brønsteda. Przedstawiona zostanie synteza polihydroksylowanych, bicyklicznych oksepanów A z wykorzystaniem odpowiednich 1,2-oksazyn, łatwo dostępnych w addycji anionu metoksyallenowego do nitronów pochodnych aldopentoz.[1,2] S03P181 W wyniku kilku prostych i wydajnych syntez, w których w jednym z etapów, wykorzystałem fosforamiditową pochodna rybofuranozydu moż na otrzymać zamierzony aminokwas. [1] Rowan et al., Angew. Chem. Int. Ed. , 2002, 41, 898-952 [2] Gawroński et al., Tetrahedron Asymmetry, 2007, 18, 2632–2637 Badania finansowane w ramach projektu badawczego MAESTRO 2012/06/A/ST5/00230 POSTERY S03P182 S03 Enancjoselektywne organokatalityczne reakcje addycji malonianów do β,β-dipodstawionych enonów Alicja Szulińska*, Agnieszka Cholewiak*, Piotr Kwiatkowski* *Uniwersytet Warszawski, Wydział Chemii, ul. Pasteura 1, 02-093 Warszawa, [email protected]; Jedną ze strategii w syntezie związków zawierających czwartorzędowe centra stereogeniczne są reakcje 1,4-addycji nukleofili węglowych do β,β-dipodstawionych akceptorów Michaela. Enancjoselektywne organokatalityczne reakcje tego typu wciąż stanowią duże wyzwanie. [1] W naszych badaniach szczególną uwagę zwróciliśmy na reakcje addycji malonianów do β,β-dipodstawionych cyklicznych i acyklicznych enonów w obecności chiralnych amin jako katalizatorów. Okazało się że reakcje tego typu są bardzo trudne do przeprowadzenia w warunkach klasycznych, natomiast oczekiwane produkty z zadowalającymi wydajnościami oraz nadmiarami enancjomerycznymi w zakresie 50-95% uzyskaliśmy w warunkach wysokociśnieniowych (9-10 kbar). [1] M. Bella et al., Synthesis, 2009, 1583. Projekt współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (Sonata Bis 3 DEC-2013/10/E/ST5/00348) S03P183 Tiomodyfikacja reakcji Bradshera Anna Stasiak*, Piotr Bałczewski* ** *CBMiM PAN, Zakład Chemii Heteroorganicznej, Sienkiewicza 112, 90-363 Łódź, [email protected]; **Akademia im. J. Długosza, 42-201 Częstochowa W niniejszym komunikacie przedstawiamy syntezę poliacenów 3 w sekwencji reakcji, na którą składa się ilościowa redukcja grupy hydroksylowej (S,S-acetalo)diarylometanoli (1) do (S,S-acetalo)diarylometanów (2) oraz wewnątrzcząsteczkowa elektrofilowa tio-modyfikacja cyklizacji Bradshera. Opisywane związki posłużą w dalszej kolejności do badań właściwości fizykochemicznych, optoelektrycznych, elektrochemicznych oraz porównania otrzymanych wyników z wynikami dla syntetyzowanych w naszym laboratorium RO- i RS-podstwionych acenów [1,2]. [1] P. Bałczewski et al., European patent application, 2014 [2] A. Bodzioch et al., Chem. Eur. J., 2012, 8, 4866-4877 Badania sfinansowane zostały przez Narodowe Centrum Nauki: Grant OPUS (UMO-2013/11/B/ST5/01610) 173