Odcinek 2 rozpoczniemy od omówienia typów plików, z jakimi

MiniKurs programowania w środowisku Borland Delphi
Odcinek II
Odcinek 2 rozpoczniemy od omówienia typów plików, z jakimi możemy mieć do czynienia
w programie Delphi.
Szybko zauważysz, że przy konstruowaniu programu tworzone są nie tylko, jak wcześniej
mówiliśmy, dwa pliki (.pas i .exe), lecz co najmniej kilka. Im program bardziej się rozrasta,
tym plików przybywa. Każdy z nich służy innym celom, przechowuje inną informację.
Gdy z poziomu programu Delphi otworzysz folder pierwszy program, zauważysz tylko dwa
pliki [rys.1]:
Projekt1 i Unit1 – to pliki stworzonego przez ciebie formularza,
rys.1
Ale gdy wybierzesz w Pliki typu: Any File (*.*) – wszystkie pliki, zobaczysz ich więcej
[rys.2]
Klub IKS www.informatyka.edu.pl
© Copyright 2003 by Wydawnictwo Szkolne PWN
Opracowała Anna Kijo
MiniKurs programowania w środowisku Borland Delphi
Odcinek II
rys.2
Jakie zatem typy plików tworzone są przez Delphi?
.dpr – plik projektu (zawiera dane na temat modułów i formatek, które wchodzą w skład
projektu),
.dfm – plik formatki (zawiera informacje o położeniu komponentów). Do każdego pliku
tworzony jest plik modułu o tej samej nazwie,
.pas – plik modułu (pliki te zawierają kody źródłowe wygenerowane przez Delphi oraz kody
napisane przez programistę),
.dcu – plik skompilowany, który jest tworzony w momencie tłumaczenia (kompilacji),
.res – plik zasobów (zawiera informacje na temat ikon, kursorów, itp.),
.dsk – pliki te zawierają informacje o wyglądzie środowiska i kompilacji,
.exe – jest to plik skompilowany, który może być uruchamiany poza środowiskiem Delphi,
.dll – są to biblioteki dołączane do programu dynamicznie w momencie pracy aplikacji,
~ - pliki tymczasowe (w momencie zapisu na dysku).
Jeżeli jeszcze nie otworzyłeś swojego programu:
1. Odszukaj w „moich dokumentach” folder pierwszy program.
2. Otwórz plik pod nazwą Projekt1.
KROK 3
Cel: Tworzymy napis na pasku tytułowym formularza.
Klub IKS www.informatyka.edu.pl
© Copyright 2003 by Wydawnictwo Szkolne PWN
Opracowała Anna Kijo
MiniKurs programowania w środowisku Borland Delphi
Odcinek II
Nasz program nie ma jeszcze nazwy.
3. Uaktywnij formularz, klikając na pasek tytułu. [rys.3].
rys.3
4. Odszukaj właściwość Caption i wpisz: Mój notatnik 1.0, a na pasku pojawi się tytuł
twojego programu.
5. Ustaw właściwości:
Właściwość Color ustaw np. na clGreen.
Właściwość BorderIkons (rozwiń +) [rys.4]
biMinimize ustaw na False
biMaximize ustaw na False
biHelp ustaw na True
rys.4
Aby zobaczyć zmiany, skompiluj program (F9) [rys.5]
Jakich elementów brakuje w Twoim programie, a co się pojawiło?
Klub IKS www.informatyka.edu.pl
© Copyright 2003 by Wydawnictwo Szkolne PWN
Opracowała Anna Kijo
MiniKurs programowania w środowisku Borland Delphi
Odcinek II
rys.5
Nasz program zamykamy poprzez naciśnięcie przycisku Zamknij.
KROK 4
Cel: Umieszczamy panele, które będą stanowić podłoże dla ikon.
Za chwilę będziemy umieszczać przydatne nam w programie ikony, organizować je w grupy:
otwieranie, kopiowanie, wklejanie, wycinanie, usuwanie, itp.
Umieścimy je na panelach.
Do grupowania elementów służy komponent o nazwie Panel (jeden z ostatnich na zakładce
standard) [rys.6].
1. Odnajdź komponent Panel (naprowadź kursor myszy na komponent, a otrzymasz
podpowiedź).
2. Kliknij na niego 2x .
Pamiętaj, że aby ustawić właściwość danego obiektu, musisz go zaznaczyć.
3. Zaznacz panel.
4. Odszukaj właściwość Caption i usuń napis Panel1, tak aby pole zostało puste.
5. Właściwość Align ustaw na alTop (z alNone). Wtedy zauważysz, że panel został
umieszczony na górze i dostosował się do szerokości okna. Zawsze, gdy będziesz
zmieniać rozmiar okna, panel będzie się automatycznie zmniejszał lub powiększał.
Spróbuj zmienić rozmiar okna.
Właściwość Bevellnner – bvSpace (zmienisz wygląd obramowania panelu).
6. Odznacz obiekt Panel.
7. Wstaw kolejny komponent - Panel, ustawiając właściwości:
Klub IKS www.informatyka.edu.pl
© Copyright 2003 by Wydawnictwo Szkolne PWN
Opracowała Anna Kijo
MiniKurs programowania w środowisku Borland Delphi
Odcinek II
Align – alLeft (zmniejsz szerokość panelu).
Caption – usuń napis Panel2.
Bevellnner – bvRaised.
8. Spróbuj umieścić przycisk (zamknij) na panelu pionowym.
Jeżeli przycisk chowa się pod panel, najszybciej zrobisz to: korzystając z opcji wytnij (menu
Edit – Cut) wycinając przycisk, zaznaczając panel i wklejając go ponownie (Paste).
Taki wygląd powinien mieć nasz formularz [rys.6].
rys.6
9. Naciśnij F9.
A tak powinien wyglądać nasz skompilowany program [rys.7].
Klub IKS www.informatyka.edu.pl
© Copyright 2003 by Wydawnictwo Szkolne PWN
Opracowała Anna Kijo
MiniKurs programowania w środowisku Borland Delphi
Odcinek II
rys.7
Możesz eksperymentować ze swoim programem, zmieniając właściwości, określając
zdarzenia. Pamiętaj jednak, że kod programu jest w większej części (przynajmniej na
początku) generowany przez program. Niedoświadczony programista nie będzie wiedział,
jakie zrobił błędy i jak je naprawić.
Proponuję zatem przy każdym odcinku tworzyć nowy folder.
Tak więc cały projekt stworzony w odcinku 2 – zapisz w folderze pod nazwą: pierwszy
program_2. File – Save Project As... (nie zmieniaj nazwy plików).
Jeżeli w odcinku trzecim wszystko wykonasz prawidłowo, bez błędów (plik będzie się
kompilował) lub poprawisz błędy sam, folder pierwszy program_2 będzie można usunąć.
Zostanie folder: pierwszy program_3. I tak analogicznie będziesz tworzyć następne wersje
programu. Z każdym kolejnym krokiem plików będzie przybywać, a twój program będzie się
rozrastał. Takie działanie da ci gwarancję, że pracy nie będziesz musiał zaczynać od
początku.
Do zobaczenia w następnym odcinku.
Klub IKS www.informatyka.edu.pl
© Copyright 2003 by Wydawnictwo Szkolne PWN
Opracowała Anna Kijo