Leśna impresja - Zespół Szkół im. Ziemi Lubelskiej w Niemcach
Transkrypt
Leśna impresja - Zespół Szkół im. Ziemi Lubelskiej w Niemcach
PISMO ZESPOŁU IM. ZIEMI LUBELSKIEJ W NIEMCACH KWIECIEN 2012 2(46)/2012 Leśna impresja Las i oni – zakochani, szelest, świeżość, wód krynica, a leśne słońca promienie są jak słodka tajemnica. Oni w lesie – kłótnia, gniew. Zachód słońca to czy krew? A leśne słońca promienie, są jak ognia tchnienie. On i ona – rozstanie, idą różnymi ścieżkami. Strach, ból , zmierzch i ten las, budzący dreszcz. On i ona – zagubieni, swą tęsknota udręczeni. Księżyc - mroczna tajemnica i świecących gwiazd ulica. Andżelika Trąbka kl. IA Andżelika Trąbka – uczennica Gimnazjum nr 1 w Niemcach. Zdjęcie wykonano podczas specjalnej sesji fotograficznej do „Kleksa Leśnego” - Wiersz wyróżniony w IV edycji konkursu poetyckiego „Leśne inspiracje”. Autorka zdjęcia – Agata Mroczek jest uczennicą kl. II B „Przyroda jaką znam” (kategoria szkoły gimnazjalne Gimnazjum nr 1 w Niemcach, laureatką V Wojewódzkiego Konkursu na Reportaż: i ponadgimnazjalne), organizowanego przez Zawód Reporter. Fotoreportaż 2011/2012. Roztoczański Park Narodowy. Modelki to Izabela Kuchciak i Monika Urbaś, uczennice klasy IIIB gimnazjum. Od redakcji: Chroni życie na Ziemi, dostarcza drewna, daje pracę, dostępny dla każdego. Jest też tematem wiodącym gazetki Zespołu Szkół im. Ziemi Lubelskiej w Niemcach. Chodzi oczywiście o LAS. Zapraszamy do Lektury KLEKSA LEŚNEGO – wydania specjalnego KLEKSA, przygotowanego na konkurs: „LUBELSZCZYZNA – MOJA MAŁA OJCZYZNA ” IV edycja konkursu odbywa się pod hasłem „ Ludzie dla lasu”. Autorkami projektu są uczennice klasy II D Gimnazjum nr 1 w Niemcach: Michalina Bijak, Sandra Kądziela, Daria Kostyła. Opiekunowie projektu: Agnieszka Boguta, Marek Gruda – nauczyciele Zespołu Szkół im. Ziemi Lubelskiej w Niemcach. KLEKS 2(46)/2012 WARTO WIEDZIEĆ ___________________________________________________________________________________ Największe lasy na świecie Las równikowy – najbardziej bujna na Ziemi formacja roślinna składająca się z kilku tysięcy gatunków wiecznie zielonych roślin. Nazywany płucami Ziemi. Najcenniejsze gatunki drzew w lesie równikowym to: heban, mahoniowiec, balsa, kauczukowiec i kakaowiec. Charakterystyczną cechą lasu równikowego są epifity (porośla) – rośliny samożywne rosnące na innych roślinach. Lasy równikowe występują w Amazonii, dorzeczu Kongo, wyspach Archipelagu Malajskiego. Kalendarium: 2011 – Międzynarodowy Rok Lasów ogłoszony przez ONZ 21 marca – Światowy Dzień Lasu 1 niedziela kwietnia ( święto ruchome) – Dzień Leśnika i Drzewiarza 1 kwietnia – Międzynarodowy Dzień Ptaków 10 października – Dzień Drzewa (Polska) 20 października – Środkowoeuropejski Dzień Drzewa. 3 listopada – Dzień Świętego Huberta – patrona myśliwych i leśników Funkcje lasu: Gospodarcza – polega na pozyskiwaniu drewna oraz surowców niedrzewnych, np. runa leśnego, zwierzyny Ekologiczna – czyli ochronna wiąże się z korzystnym wpływem lasów na kształtowanie klimatu lokalnego i globalnego, na regulację obiegu wody w przyrodzie, przeciwdziałanie powodziom, lawinom i osuwiskom, ochronę gleb przed erozją i krajobrazu przed stepowieniem. Społeczna – las kształtuje korzystne warunki zdrowotne i rekreacyjne dla społeczeństwa oraz wzbogaca rynek pracy Opracowanie: Michalina Bijak Tajga – las iglasty występuje w klimacie umiarkowanym chłodnym w Ameryce Północnej i Eurazji (Syberia), inaczej nazywany jest lasem borealnym. Rosną w nim niemal wyłącznie drzewa szpilkowe, takie jak: świerk, jodła, modrzew i sosna. W podszyciu tajgi dominują wrzosy, borówki, jeżyny, paprocie, mchy i porosty. Lasy, których nie znacie Las galeriowy - las nadrzeczny, odmiana lasu deszczowego występująca wzdłuż brzegów rzek w dolinach zalewowych. Las parkowy - strefa przejściowa pomiędzy lasem równikowym a sawanną. W lesie parkowym drzewa rosną w niewielkich skupiskach na pograniczu zwartych obszarów leśnych. Las kserofityczny - zespół leśny występujący w klimacie podrównikowym o niskich opadach. Drzewa tworzące ten typ lasu mają grubą korę, drewno przystosowane do magazynowania wody, kolce, a także drobne liście, często przekształcone w ciernie w celu ograniczenia transpiracji. Las namorzynowy - formacja roślinna złożona z wiecznie zielonych drzew, występująca w strefie pływów morskich na wybrzeżach i u ujścia rzek w obszarze międzyzwrotnikowym, podczas przypływu zalewana wodą morską (widoczne są tylko korony drzew). Las mglisty - występuje w górach strefy tropikalnej, gdzie zachodzi kondensacja pary wodnej i formują się chmury i mgły. Drzewa w lasach mglistych są niskie i pokrzywione, a ich gałęzie obwieszone epifitami przechwytującymi wodę z powietrza Lasy w liczbach Lasy zajmują obecnie 4 mld ha czyli około jednej trzeciej powierzchni lądów Najwięcej, 800 mln ha lasów, głównie tajgi rośnie na terytorium Rosji. Na drugim miejscu jest Brazylia – blisko 480 mln ha głównie lasów równikowych. Kolejne miejsca zajmują Kanada i USA – po blisko 300 mln ha. Krajami o największej lesistości są Surinam 95% i Gujana Francuska 92%. Średnia lesistość Europy wynosi obecnie 47%. Największa jest w krajach skandynawskich – Finlandii, Szwecji, Norwegii, a najmniejsza w Holandii i Islandii. Zanim wynaleziono koks, przy wytwarzaniu 1 tony żelaza spalano około 3 ton węgla drzewnego. Do budowy jednego średniej wielkości żaglowca potrzeba było wyciąć 700 dorodnych dębów. Lasów na świecie coraz mniej !!! Lasów ubywa w tempie 7,3 mln ha rocznie. W ciągu 1 sekundy znika las o powierzchni boiska piłkarskiego. Najwięcej mówi się o wycinaniu lasów w Brazylii. Przypuszcza się, że w podobnym tempie znikają lasy Indonezji i rosyjska tajga, choć oficjalne źródła podają wartości kilkukrotnie zaniżone. Opracowanie: Sandra Kądziela Zakochany jest jak człowiek w lesie - zapatrzony w jedno drzewo - Jan Izydor Sztaudynger 2 KLEKS 2(46)/2012 ________________________________________________________________________________ LEŚNE WĘDROWANIE W Polsce lasy zajmują ponad 9 mln ha, co daje lesistość ok. 29%. Województwem o największej lesistości jest lubuskie (48,8%), a województwem najmniej zalesionym jest łódzkie (20,9%) W 1945 r. z powodu rabunkowych wyrębów podczas wojny, lasy pokrywały jedynie 21 proc. naszego kraju. Od zakończenia II wojny światowej przybyło w Polsce 2,5 mln ha lasów. To tyle, ile wynosi powierzchnia województwa lubelskiego. 82% polskich lasów to lasy publiczne, a 18% to lasy prywatne. Obecnie w naszych lasach króluje sosna, która stanowi 69% wszystkich drzew. Często lasy skaładają się tylko z samej sosny (monokultura), co nie jest korzystne z punktu widzenia zdrowotności lasu. Krajowy program zwiększania lesistości zakłada stopniową przebudowę drzewostanu i zmniejszzenie udziału tego gatunku. Bór świerkowy w Puszczy Białowieskiej Foto Marta Branica Polskie lasy Typy lasów w Polsce Grąd – wielogatunkowy las liściasty dębowo-grabowy z udziałem klonu, jawora, lip drobno i szerokolistnej, rosnący przeważnie na glebach brunatnych, na niżu i w piętrze pogórza (do 650 m n.p.m.), gdzie jest nazywany reglem dolnym. Łęg – las występujący terenach o dużych wahaniach poziomu wody gruntowej i okresowo zalewanych, przeważnie w dolinach rzek, na glebach typu mada. Ols – las bagienny z panującą olszą czarną. Występuje głównie na niżu, w zagłębieniach terenu o utrudnionym odpływie wody na glebach torfowych. Opracowanie: Sandra Kądziela Grąd w Lasach Kozłowieckich Foto Michał Zembrzycki Bór – las iglasty w którym przważają sosny, świerki lub jodły. Występuje głównie na glebach bielicowych na niżu. W górach stanowi pas regla górnego. Leśne wędrówki Las w Słowińskim Parku Narodowym - ruchome wydmy w okolicach Łeby. Zdjęcie wykonano podczas realizacji projektu edukacyjnego „Bursztynowy sen”. Foto Agnieszka Boguta Zdjęcia lasów pochodzą z konkursu fotograficznego zorganizowanego w ramach projektu „Drzewo mocne, drzewo święte” współfinansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie. Autorami są uczniowie gimnazjum w Niemcach.. 3 Okładka publikacji wydanej w ramach projektu Ols w Lasach Kozłowieckich Foto Michał Zembrzycki Uczniowie gimnazjum wędrują leśnymi szlakami po całej Polsce. Projekt „Żyj z Pasją” realizowany w Bieszczadach. Foto Katarzyna Iwańczuk Głupiec i mędrzec nie widzą tego samego drzewa - William Blake KLEKS 2(46)/2012 NASZE LASY________________________________________________________________________________________ Lasy Kozłowieckie Lasy Kozłowieckie są jednym z większych kompleksów leśnych Lubelszczyzny Znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie Niemiec w kierunku północnym. Prawie cały obszar lasu znajduje się w obrębie Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego, który został utworzony w 1990 roku. Kozłowiecki PK zajmuje powierzchnię 4 019 hektarów, a jego otulina dodatkowo 9 000 hektarów. Park obejmuje fragment Równiny Lubartowskiej. Ponad 90% powierzchni parku zajmują lasy, głównie bory sosnowe i bory mieszane z dębem szypułkowym. W niektórych partiach duży udział ma dąb bezszypułkowy. W celu ochrony wiekowych egzemplarzy tego Rezerwat Kozie Góry. gatunku utworzono Wśród osobliwości botanicznych parku należy wymienić: zimoziół północny, skrzyp zimowy, nasięźrzał pospolity, listerę jajowatą, bluszcz pospolity, widłaka jałowcowa tego, turówkę leśną, modrzewnicę zwyczajną. W otulinie parku znajduje się jedno z nielicznych stanowisk chronionego wielosiłu błękitnego, oraz można spotkać kilka gatunków storczyków. Osobliwością faunistyczną jest duża populacja jelenia europejskiego i jego mniejszego krewnego - daniela. W obrębie parku wytyczono kilka ścieżek rowerowych (zaznaczone na mapce na czerwono), oraz kilkunastokilometrową ścieżkę dydaktyczną Kopanina. Opracowanie: Sandra Kądziela Foto Marek Gruda Leśna edukacja Dnia 10 października 2011 uczniowie klas pierwszych naszego gimnazjum poznawali przyrodę Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego. O pracy leśnika i tajemnicach lasu opowiadał pracownik Nadleśnictwa Lubartów – p. Krzysztof Maleszyk. Uczniowie wykonywali zadania z kart pracy, korzystając z tablic informacyjnych ścieżki edukacyjnej "Kopanina". Organizatorkami wyjazdu były nauczycielki biologii w naszym gimnazjum, panie T. Zembrzycka i J. Laskowska. Oto relacja uczestniczki wyjazdu: W październiku miałam okazję uczestniczyć w „zielonej lekcji”, którą prowadził pan leśniczy z Kopaniny. Po krótkiej pogadance, poszliśmy na ścieżkę dydaktyczną „Kopanina”. Następnie wypełnialiśmy karty pracy. Naszym zadaniem było zebranie różnych gatunków roślin i dopasowanie ich do poszczególnych warstw lasu np. mech do runa Foto Marek Gruda leśnego. Dokonaliśmy również wnikliwej obserwacji roślin, zwierząt i grzybów, żyjących na powierzchni. Oznaczaliśmy gatunki i określali warunki abiotyczne. Nasi opiekunowie nie zapomnieli o ognisku (oczywiście w miejscu do tego przeznaczonym). Wycieczka bardzo mi się podobała, ponieważ były to zajęcia na świeżym powietrzu i nie musieliśmy siedzieć w szkolnych ławkach. Dobrze, że w naszej okolicy możemy wędrować po lasach, podziwiać bioróżnorodność i korzystać z bogactwa przyrody Patrycja Kądziela kl. IB Kto przywiązuje się do dobrego drzewa, zyskuje dobry cień. - Miguel de Cervantes 4 KLEKS 2(46)/2012 __________________________________________________________________________________________ Po co w lesie inżynier ? Pan mgr inż. LESZEK GAJUŚ - inżynier nadzoru w Nadleśnictwie Lubartów. Absolwent Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Od 1988 roku pracuje w Nadleśnictwie Lubartów. Zaczynał od stanowiska stażysty, następnie był podleśniczym w Lasach Kozłowieckich w leśnictwie Nasutów, oraz przez dziewiętnaście lat leśniczym w leśnictwie Okolec. Od dwóch lat pełni funkcję inżyniera nadzoru. Prywatnie: żona Beata – nauczycielka, dwoje dzieci: Bartek (uczeń naszego gimnazjum) i Ola (licealistka) Czy mógłby nam pan powiedzieć, co należy do pana obowiązków ? Moje obowiązki są bardzo złożone i nie da się określić jednym zdaniem, wręcz nie da się opisać na jednej stronie. Decyzje dotyczące lasów nie są podejmowane jednoosobowo, gdyż ich skutki będziemy obserwować przez kilkadziesiąt lat. Podejmują je pracownicy nadleśnictwa, a inżynier nadzoru czuwa nad ich celowością, legalnością i prawidłowym wykonaniem. Decyzje te dotyczą gospodarki leśnej. Na czym polega planowa gospodarka leśna ? SYLWETKA ona na lodzie oparcia, przewróciła się. Psy ją dopadły i żywcem zaczęły zjadać. Wtedy, wraz z innym leśniczym, odgoniliśmy psy, przynieśliśmy drabinę i przyciągnęliśmy zwierzę do brzegu. Niestety, była tak okaleczona, że nie przeżyła. To bardzo smutna historia. Na pewno będę pamiętał też tę historię, gdy nad Lasami Kozłowieckimi przeszedł huragan i w ciągu kilkunastu minut wyłamał 30 tys. m3 drzew, kilkaset hektarów lasu. Są to wstrząsające chwile, ponieważ człowiek jest bezradny wobec potęgi natury. Są też momenty przyjemne, gdy z wielką satysfakcją oglądam te fragmenty lasu, w których sadzeniu uczestniczyłem. Z jakimi największymi problemami borykają się pracownicy Nadleśnictwa Lubartów ? Największym problemem dla nas jest to, co przynosi natura: na przykład działanie silnych wiatrów. Drugim dużym problemem to szkody czynione przez owady np. pędraki chrabąszczy. Mimo, że ich nie widać, są w ziemi, czynią ogromne spustoszenie. Z kolei w lasach, ze względu na gospodarkę, która ma być jak najbardziej naturalna, ograniczamy stosowanie środków chemicznych. Oprócz problemów, które przynosi natura, mamy też do czynienia ze szkodliwą działalnością człowieka. Las jest dla ludzi , chcemy żeby przyjeżdżali turyści, ale są pewne zasady, których trzeba przestrzegać. Dziękujemy za rozmowę Każde nadleśnictwo swoją pracę opiera na planie urządzania lasu. który sporządzamy na 10 lat. Określamy w nim ile drewna będziemy mogli pozyskać w ciągu tych 10 lat, na jakiej powierzchni wytniemy drzewa, na jakiej powierzchni je posadzimy, jakie to będą gatunki. W tym planie zawarte są również elementy ochrony przyrody. Rozmawiały: Sandra Kądziela, Daria Kostyła Opracowanie: Sandra Kądziela Jak wygląda Nadleśnictwo Lubartów na tle innych nadleśnictw ? Nadleśnictwo Lubartów jest średniej wielkości – ma ok. 14 tys. hektarów powierzchni. Składa się ono z dwóch kompleksów leśnych. Największy to Lasy Kozłowieckie, pozostałe położone są w okolicy Firleja, Czemiernik, Pałecznicy. Głównymi gatunkami drzew, które u nas występują są sosna i dąb. Mamy tutaj wszystkie gatunki zwierzyny płowej: łoś, jeleń, daniel, sarna. Mamy też dużo dzików, oraz zwierzynę drobną: zająca. Jakie było pana najciekawsze przeżycie w lesie ? Miałem kilka historii, które na pewno długo będę pamiętał. Było to na wiosnę, w Starym Tartaku. Rozpuszczał już się lód. Zauważyłem, że dzikie psy wpędziły tam łanię. Nie miała Foto Daria Kostyła 5 22.04.2012 Lasy Kozłowieckie, okolice Nowego Stawu Foto Michalina Bijak 21.04.2012 Lasy Kozłowieckie, okolice wsi Zalesie Foto Sandra Kądziela Człowieku !!! Myślenie nie boli !!! Ale las zraniony przez wiatr płacze martwymi liśćmi - James Clavell KLEKS 2(46)/2012 REPORTAŻ___________________________________________________________________________________________ Leśny przepis na życie aństwo Dorota i Roman Mordarscy przyjmują nas w kwaterze myśliwskiej Stary Tartak. Oboje są pracownikami Nadleśnictwa Lubartów, ale pochodzą z Pomorza. Mieszkają tu od 1987 roku. Mają troje dorosłych już dzieci (Ola, Wojtek i Mikołaj) i psa Krzaczka. P Historia leśniczówki eśniczówka i okoliczne lasy wchodziły w skład ordynacji Zamoyskich. Przypisana była do pałacu w Kozłówce. Mieszkał tu nadleśniczy, który nadzorował prace gajowych i innych pracowników leśnych. W tej okolicy kwitło życie, mieszkało tu 14 rodzin (pracownicy leśni, obsługa tartaku) był nieduży sklepik Obecna leśniczówka pełniła również funkcję domu myśliwskiego. Hrabia przyjeżdżał tu na polowanie, prowadził gospodarkę leśną i łowiecką. Kiedyś znajdował się tu tartak, który bardzo dobrze prosperował. Pracował aż do 1944 roku. Później dobra rodu Zamoyskich przeszły na własność państwa. L II wojna światowa rzez całą wojnę tartakiem zawiadywali Niemcy. Nieopodal leśniczówki znajduje się pomnik poświęcony partyzantom, którzy zginęli w potyczce z Niemcami. Są również ślady stacjonowania wojsk radzieckich (pozostały tzw. ziemianki). Przez Lasy Kozłowieckie wiodła tzw. droga płaczu. Właśnie tędy Niemcy pędzili Żydów z Kamionki i Ostrowa na Majdanek. Jeszcze do niedawna w lasach w okolicach Kozłówki można było odnaleźć przedmioty, należące do tych ludzi. P Foto Marek Gruda Pani Dorota na co dzień zajmuje się utrzymaniem i prowadzeniem leśniczówki (przyjeżdżają tu myśliwi na polowania, a także turyści). Gośćmi pani leśniczyny byli m.in. Adam Zamoyski (ostatni właściciel Kozłówki), Michał Sapieha, Bronisław Komorowski, czy Bogusław Linda. Na pytanie: „Czy łatwo być żoną leśniczego” pani Mordarska odpowiada: Jak byłam młodą mężatką i mamą małych dzieci było mi bardzo trudno. Męża cały dzień nie było w domu, a to wyjazdy, a to polowania. Teraz jest już inaczej. Lubię zajmować się leśniczówką, pracować w ogrodzie, przyjmować gości. Nigdy nie zamieniłabym życia w leśniczówce, na życie w mieście. Pan Roman Mordarski jest leśniczym. Co zadecydowało o tym, że związał pan swoje życie z lasem? – pytamy. Wychowałem się pod lasem, mieszkałem pod lasem, mój dziadek pracował w lesie. Nie bez znaczenia jest też fakt, że pochodzę z terenów, gdzie lasów jest pod dostatkiem odpowiada nasz rozmówca. Gospodarze Starego Tartaku chętnie informacji, które prezentujemy poniżej. udzielają nam Zwierzęta łowne żyjące w Lasach Kozłowieckich: łosie (ok. 10 sztuk) jelenie (ok. 200 sztuk) daniele (ponad 100 sztuk) sarny około (400-500 sztuk) dziki, lisy, jenoty, borsuki, bażanty, kuropatwy, zające . M Myślistwo yślistwo to pasja pana Romana. Gdy pytamy o polowania mówi: Polowanie to ostatnia rzecz, która mieści się w słowie „myślistwo”. Żeby móc strzelać to trzeba mieć do czego, a żeby mieć do czego, to trzeba to wyhodować. Całe działanie myśliwych polega na tym, żeby tej zwierzynie pomagać i ją hodować. Gdyby nie myśliwi, których czasem niezbyt pochlebnie się określa, jako zabójcy, mordercy i zabijaki, to śmiem twierdzić, że paru gatunków zwierząt w Polsce już by nie było, a jeśli by były to w śladowych ilościach. Polowanie to ostatni etap, wcześniej jest dużo zabiegów typu dokarmianie, walka z drapieżnikami, które zagrażają zwierzynie, a na samym końcu dopiero jest strzelanie. Na zakończenie pytamy o przepis na leśne życie. Trzeba po prostu lubić to, co się robi – słyszymy w odpowiedzi. Z gospodarzami leśniczówki Stary Tartak rozmawiały: M. Bijak, S. Kądziela, D. Kostyła Opracowanie: Michalina Bijak Foto Marek Gruda Darz bór – tradycyjne powitanie leśników i myśliwych, którzy witają się, żegnają się lub życzą sobie powodzenia na polowaniu: "niech cię bór obdarza, niech przynosi ci dary Drzewo nie smagane wichrem rzadko kiedy wyrasta silne i zdrowe. - Seneka Młodszy 6 KLEKS 2(46)/2012 ____________________________________________________________________________________________ Leśne opowieści HISTORIA Lasy otaczające naszą miejscowość, były świadkami wielu historycznych wydarzeń. Oto niektóre z nich: 1410 rok - Legenda głosi, że nazwa miejscowości Niemce pochodzi z 1410 r., gdy Władysław Jagiełło osiedlił tu część jeńców spod Grunwaldu. Pracowali oni w lasach w okolicach dzisiejszej wsi Niemce. Jeńcy wytapiali smołę oraz obrabiali drewno dla potrzeb Lublina. Z biegiem lat część jeńców "wykupiła się", a inni pozostali wśród miejscowej ludności. Wyróżniano ich jako Niemce, Niemcy - stąd nazwa osady. 25 września 1863 rok - Wieś Nowy Staw ( gmina Niemce) otaczają Lasy Kozłowieckie. Były one świadkiem wydarzeń z powstania styczniowego. Dnia 25 września 1863 roku oddział powstańczy zatrzymał się nieopodal rzeki Ciemięgi . Odpoczynek przerwano na widok zbliżających się oddziałów carskiej piechoty i kozaków. Doszło do leśnej potyczki. Ostatecznie powstańcy wycofali się. W walce zginęło 13 członków oddziału powstańczego, 11 było rannych. Po tych wydarzeniach pozostał dziś jedynie cmentarz na skraju lasu. Mogiła powstańców styczniowych w Nowym Stawie Foto Agnieszka Boguta W okresie od 1940 do 1943 r. w lasach nieopodal naszej miejscowości, Niemcy dokonali kilku masowych egzekucji. Rozstrzelali kilkuset Polaków i Żydów przywiezionych z Lublina (była to likwidacja szpitala żydowskiego przy ul. Lubartowskiej.), a wśród nich jeńców armii polskiej z 1939 r. Przy drodze Niemce – Lubartów znajduje się pomnik, upamiętniający te wydarzenia. 18 marca 1943 rok – okolice leśniczówki Stary Tartak – żołnierze BCh zginęli w walce z niemiecką załogą tartaku. Dziś w tym miejscu jest pamiątkowa tablica. Źródła: 1. Witalis Grochowski „Kronika. Gmina Niemce w czasach II Wojny Światowej” 2. Józef Stachura „Kronika wsi Niemce” Tablica pamiątkowa w Starym Tartaku i autorki projektu (Daria, Michalina i Sandra) Foto Marek Gruda Opracowanie: Michalina Bijak Nieopodal wsi Niemce, w lesie, znajdowały się składy amunicji. W październiku 1944 nastąpił wielki wybuch. O tym wydarzeniu opowiada naoczny świadek p. Ryszard Choina (l.79) mieszkaniec Woli Niemieckiej. Ludzie mówili, że pod wagon z amunicją ktoś podłożył minę. Widziałem, że ten wagon leciał wysoko do góry. Rozerwał się w powietrzu. Poszła wielka fala ognia. Ja wtedy szedłem sobie na ukos przez pola To mnie rzuciło na ziemię, leżałem parę minut zanim wstałem i się wróciłem, przyleciałem do domu. Tu w domu zobaczyłem, że okno od wschodu było zapchane poduszką, bo całe wyleciało. Ze wsi, z Niemiec, to została połowa. Las był wycięty koło tego składu amunicji. Drzewo, kto stamtąd przywiózł, to piłą nie można było rżnąć, bo było nabite odłamkami. Ale zaginęło dużo ludzi. Tymi odłamkami wybiło ich. Straszne to było. Do nas, przez pola, uciekały konie, pokrwawione, z kawałkiem wozu. Przód tylko wozu był. Przeleciały koło naszego podwórza, za nimi niedługo jechał cały wóz i na tym wozie była cała sterta pokrwawionych rannych. Była kobieta, całą twarz miała zalaną krwią, a na rękach trzymała dziecko, dziewczynkę. Ta kobieta zeskoczyła z tego wozu i wbiegła z tym dzieckiem do nas do domu. I to dziecko zostawiła. Tata wziął ją na wóz i pojechali do szpitala do Lublina. Ani ojciec, ani matka, ani nikt z nas tu nie wiedział, co to za kobieta, bo nie można ją było poznać, bo była cała zakrwawiona. Powiedziała tylko: „Zostawiam dziecko”, rzuciła to dziecko. Ta dziewczynka wiedziała, jak ma na imię. Zrobiła jej babka takie posłanie przy piecu. Była ona u nas tak ze dwa tygodnie, ale nikt jej nie szukał. W końcu babka poszła do księdza i powiedziała, skąd się ona u nas wzięła. I ksiądz ogłosił to z ambony. Po tym ogłoszeniu przyjechało dwoje ludzi – to była ich wnuczka. I zabrali dopiero to dziecko. Z tego, co słyszałem, to nawet Rosjanie mówili, że tam ktoś podłożył bombę. A czy to autorki projektu: Daria, Sandra i Michalina prawda? Czy to może było niechcący uderzone w coś, czy Foto Marek Gruda coś innego, to nie wiadomo. W każdym razie był wybuch. 7 Nie czas żałować róż, gdy lasy płoną. - Juliusz Słowacki KLEKS 2(46)/2012 TO i OWO___________________________________________________________________________________________ Nie było nas, był las, nie będzie nas, będzie las Dekalog świętego Franciszka 1. Bądź człowiekiem wśród stworzeń, bratem między braćmi. 2. Traktuj wszystkie rzeczy stworzone z miłością i czcią. 3. Tobie została powierzona Ziemia jak ogród; rządź nią z mądrością. 4. Troszcz się o człowieka, o zwierzę, o zioło, o wodę i powietrze, aby Ziemia nie została ich zupełnie pozbawiona. 5. Używaj rzeczy z umiarem, gdyż rozrzutność nie ma przyszłości. 6. Tobie jest zadana misja odkrycia misterium posiłku: aby życie napełniało się życiem. 7. Przerwij węzeł przemocy, aby zrozumieć jakie są prawa istnienia. 8. Pamiętaj, że świat nie jest jedynie odbiciem twego obrazu, lecz nosi w sobie wyobrażenie Boga Najwyższego. 9. Kiedy ścinasz drzewo zostaw choć jeden pęd, aby jego życie nie zostało przerwane. 10. Stąpaj z szacunkiem po kamieniach, gdyż każda rzecz posiada swoja wartość. Nauka nie poszła w las – nauka nie poszła na marne Rys. Justyna Dymek kl. IIIA Las rąk – mnóstwo rąk Rys. Justyna Dymek kl. IIIA Głuchy jak pień – zupełnie głuchy Rys. Natalia Brzozowska kl. IIC Opracowanie: Michalina Bijak Baaaaaaaaaaaaaaaaaaardzo trudna KRZYŻÓWKA 1 1. Sierść żubra 2. Ponowne wprowadzenie gatunku roślin lub zwierząt 2 w miejsce gdzie wcześniej został skutecznie wytępiony 3. Specjalistyczny ciągnik służący do prowadzenia zrywki drewna 4. Scyzoryk z zakrzywionym ostrzem, używany przez leśników do znakowania drzew 5. Miejsce nad rzeką, kanałem lub jeziorem służące do składowania i przygotowywania drewna do spławu 6. Zabieg pielęgnacyjny w drzewostanach, wycinanie najsłabszych drzew w celu poprawienia warunków wzrostu pozostałym 7. Cienkie drewno(gałęzie) 8. Opisowa część planu urządzenia lasu 9. Stado wilków lub dzików 10. Małe drzewka(do kolan), które wyrosły z nasion okolicznych drzew 11. Inaczej poroże 12. Pień o prostym przebiegu od podstawy aż do wierzchołka 13. Stado saren 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 KLEKS LEŚNY NR2(46)/2012 PISMO ZESPOŁU SZKÓŁ IM. ZIEMI LUBELSKIEJ W NIEMCACH Redakcja: Michalina Bijak, Sandra Kądziela, Daria Kostyła kl. II D Opiekun: Agnieszka Boguta, Współpraca: Marek Gruda Nakład: 20 egz. Adres redakcji: Zespół Szkół w Niemcach, ul. Szkolna 23, 21-025 Niemce Odpowiedzi do krzyżówki: 1-Kądziel, 2-Restytucja, 3-Skidder, 4-Ryszpak, 5-Binduga, 6-Trzebież, 7-Drobnica, 8-Elaborat, 9-Wataha, 10-Nalot, 11-Łopaty, 12-Strzała, 13-Rudel Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)