Analiza metodyk porównania witryn internetowych na przykładzie

Transkrypt

ANALIZA METODYK PORÓWNANIA WITRYN INTERNETOWYCH
NA PRZYKŁADZIE BRANY ODZIEOWO-OBUWNICZEJ
WITOLD CHMIELARZ
Uniwersytet Warszawski
Streszczenie
Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest wskazanie rónic w metodach oceny witryn internetowych. Za przykładowe przyjto serwisy z brany odzieowoobuwniczej. Pocztek pracy powicono analizowanej brany i załoeniom badania.
Nastpnie scharakteryzowano metodyki i procedury uywane dla oceny witryn internetowych. Kocowe fragmenty artykułu zawieraj zestawienia porównawcze i wnioski z przeprowadzonego badania.
Słowa kluczowe: metody oceny witryn internetowych, metoda AHP, ranking stron internetowych,
brana odzieowo-obuwnicza, kryteria oceny przedsiwzi informatycznych.
1. Wprowadzenie
Prezentowana praca to kolejny raport z bada dotyczcych rónych form i narzdzi rozwoju
biznesu elektronicznego w Polsce. Ich podstawowym celem jest – od kilku ju zreszt lat - monitoring i ocena serwisów internetowych funkcjonujcych na polskim rynku elektronicznym z punktu widzenia klienta. Po licznych analizach i ocenach stron polskiej bankowoci elektronicznej
i serwisów internetowych w najpopularniejszych branach (komputerowa, turystyczna, ksigarnie,
rynek samochodowy, nieruchomoci, porednictwo pracy, aukcje), artykuł przedstawiany obecnie
dotyczy dziedziny – wydawa by si mogło dalece standardowej, a jednoczenie nieprzystajcej
do sprzeday internetowej – odziey, bielizny i obuwia. Tym niemniej - jak stwierdzili eksperci –
ze wzgldu na relatywnie niskie ceny oraz małe ryzyko, zwizane ze standaryzacj rozmiarów
w Internecie towary z tego zakresu opłaca si kupowa, s atrakcyjne, modne i wystpuj w duym asortymencie. Uwagi te dotyczyły, co prawda głównie bielizny, ale ilociowo i wartociowo
s to artykuły dominujce na tym rynku i w zwizku z tym naley si z nimi liczy. Zwłaszcza, e
w roku 2005 i 2006 brana ta zajmowała drugie miejsce wg badania PBI/Geminus (odpowiednio
6,62% i 12,39% odsetek internautów robicych zakupy). Tylko sklepy odzieowe przycignły w
ubiegłym roku ponad 1,4 mln klientów (11, 69% rynku elektronicznego) [2]. Ponadto jest to brana uwaana za bezpieczn – w latach kryzysu gospodarki elektronicznej 2001-2003 dominowała
na rynkach elektronicznych wielu krajów osigajc 15-20% ogółu zakupów w Internecie.
Problemem decyzyjnym pojawiajcym si na kanwie prowadzonego monitoringu jest konieczno wyboru pomidzy funkcjonujcymi w brany odzieowej witrynami internetowymi
takiego wariantu, który wskazywałby najwiksz uyteczno (efektywno) ze wzgldu na przyjty zbiór kryteriów (cech charakterystycznych, atrybutów, mierników, czynników). Celem nadrzdnym jest okrelenie takiej konfiguracji kryteriów która bdzie podana (optymalnie postrzegana) z punktu widzenia klienta finalnego pozwoli na podstawie racjonalnego wyboru zmaksymalizowa jego korzyci. Jednoczenie w tym przypadku trzeba zauway, e bdzie równie korzystne z punktu widzenia dostawcy – bdzie on wiedział jakie s preferencje klientów i do ich
potrzeb dostosowa kanały i sposoby dostarczania okrelonych usług i towarów. O ile w bada-
36
POLSKIE STOWARZYSZENIE ZARZDZANIA WIEDZ
Seria: Studia i Materiały, nr 10, 2007
niach serwisów specjalistycznych (finansowych, nieruchomoci itp. ) trzeba si ju niejednokrotnie odwoływa do opinii ekspertów w danej dziedzinie, to przy takich branach jak: odzie, obuwie, ywno, czy produkty kosmetyczne i podobne mona si równie – albo i przede wszystkim
odwoła do przecitnych konsumentów. To włanie ich oceny mog słuy za punkt odniesienia
do selekcji i rankingu wariantów rozwiza serwisów stosowanych w biznesie elektronicznym.
2. Załoenia i procedury badania
Podstawow zalet stosowanej dotd metody selekcji i rankingu stron była moliwo przedstawienia zbiorczego wyniku oceny za pomoc jednej liczby dla kadego serwisu, liczby która jest
porównywalna z wynikiem opisujcym inne serwisy i to porównanie umoliwia. Metoda ta jednak
posiadała szereg wad, takich jak:
-
-
-
-
jednostkowe i równowane traktowanie wszystkich kryteriów, co np. przy znacznej przewadze kryteriów funkcjonalnych, dawało im absolutn przewag nad innymi - wyjciem z sytuacji mogło tu by zastosowanie współczynników preferencji z punktu widzenia uytkownika,
standaryzacja, grupowanie kryteriów, czy na ustalenie skali preferencji (metod uzgodnie
ekspertów bd np. metod porównania parami (metoda AHP (Analytic Hierarchy Process) T.L. Saaty),
subiektywizm oceny – wyjciem moe si tu sta właciwy dobór zespołu ekspertów i urednienie lub standaryzacja ocen. Pomoc mogła si tu równie sta metoda AHP – jeeli nie na
poziomie wariantów, gdy – na pierwszy rzut oka - wydaj si by równowane, a przecie
midzy nimi mamy włanie wybra - to przynajmniej na poziomie kryteriów dla ustalenia w
miar zobiektywizowanej (ze wzgldu na oceny eksperckie) skali preferencji.
kłopoty z okreleniem wielkoci i istotnoci poszczególnych kryteriów, poza kosztowymi – tu
moe pomóc właciwy dobór ekspertów i ich intuicja badawcza, co – jak wykazały dotychczasowe badania niestety nie zawsze jest wystarczajce. Przy powtarzalnoci bada eksperci
nabieraj rutyny i zaczynaj traktowa swoje obowizki pobienie. Metoda AHP – skłaniajc
do porówna kryteriów parami i wyznaczania relacji dominacji w okrelonej skali zmusza do
bardziej przemylanej oceny kryteriów (moe by uyta w dwóch płaszczyznach: w stosunku
do innego kryterium, lub w stosunku do tego samego kryterium zastosowanego w innym wariancie). Problemem jest to, e eksperci maj znacznie wicej zada do wykonania i wyraaj
znacznie mniejszy entuzjazm w stosunku do uczestnictwa w eksperymencie.
w zalenoci od podziału na kryteria i wyznaczone skale preferencji otrzymujemy czasem
róne wyniki oceny – tu moe poradzi intuicja i dowiadczenie kierownika projektu, metoda
AHP – jako całkowitoliczbowa metodyka wielokryterialna daje podobne rezultaty.
Aby osign zaprezentowany na pocztku artykułu cel i jak wynika to z powyszych uwag zastosowano razem eksperck metod punktowej oceny wielokryterialnej, nastpnie t sam metod zmodyfikowanej załoeniami procedury AHP i na kocu metod AHP w czystej postaci zaproponowanej przez T.L. Saaty’ego [5].
Polega ona w duym uproszczeniu na:
-
okreleniu celu, moliwych wariantów oceny, kryteriów oceny wariantów dostosowanych do
specyfiki problemu – czynników wpływajcych na ocen globaln problemu,
Witold Chmielarz
37
Analiza metodyk porównania witryn internetowych na przykładzie brany odzieowo-obuwniczej
-
-
obliczenie dominacji kryteriów poprzez porównanie parami wystpujcych w nich czynników
i ich subiektywn ocen wg przyjtej skali, a nastpnie obliczenie standaryzowanego wektora
preferencji kryteriów na poziomie globalnym,
porównanie parami wariantów ze wzgldu na spełnienie kolejnych kryteriów i lokalne uporzdkowanie wariantów – obliczenie ocen syntetycznych - oraz interpretacja wyników oceny.
W wieloczynnikowej metodzie modyfikowanej wprowadzono zmiany w dotychczasowej procedurze postpowania w trzecim i dziewitym etapie postpowania. Procedura pierwotna zastosowana tu do oblicze składała si z nastpujcych kroków:
1.
zebranie oceniajcego zespołu ekspertów złoonego z projektantów serwisów internetowych,
firm i producentów witryn internetowych i/lub dobranych celowo oraz kocowych uytkowników,
2. wspólne ustalenie kryteriów globalnych, szczegółowych oceny serwisów internetowych, grup
kryteriów i kryteriów ogólnych oraz ich hierarchii i relacji pomidzy czynnikami oceny,
3. zgodnie z załoeniami metody AHP - porównanie parami preferencji (kryteriów) globalnych
i utworzenie macierzy dominacji wg skali Likerta (1 – brak preferencji, 3 - słaba preferencja,
5 – rednia preferencja, 7- silna preferencja, 9 – bardzo silna preferencja); utworzenie wektora
wag preferencji – mogcych zobiektywizowa wskazania ekspertów,
4. okrelenie punktowych zasad oceny kadego z kryteriów oceny witryn internetowych (np.
skala: 0 - brak cechy, wysokie koszty; 0,25 – niski (zadowalajcy) poziom cechy; 05 – redni
(dostateczny) poziom cechy; 0,75 – wysoki (dobry) poziom cechy; 1 – bardzo wysoki (bardzo
dobry) poziom cechy, niski poziom kosztów), w szczególnoci transformacja kryteriów ekonomicznych na skal punktow,
5. zebranie danych o specyfice sektora/brany oraz poszczególnych serwisach internetowych
wystpujcych w danej dziedzinie,
6. charakterystyka serwisów w danym sektorze/brany,
7. przypisanie kategoriom z grup kryteriów odpowiednich punktów na podstawie przyjtych
zasad przez poszczególnych ekspertów,
8. zebranie wyników w formie tabel indywidualnych, zestawienie (przez sumowanie, urednienie, przyjcie dominanty) z nich tabel zbiorczych,
9. obliczenie współczynnika spójnoci – w przypadku gdy jego warto wynosi mniej ni 0,1
modyfikacja tabel zbiorczych wektorem preferencji uzyskanym z metody porównania parami
kryteriów (uzyskane z metodyki AHP), w przypadku przeciwnym powrót do punktu trzeciego
i ponowne okrelenie macierzy dominacji,
10. analiza wyników ostatecznych i wycignicie wniosków.
Metody Saaty’ego uyto tu wic głównie do dalszej (osignitej ju czciowo poprzez urednienie) obiektywizacji ocen eksperckich witryn internetowych osignitej w kolejnych punktach 48 powyszej procedury.
Aby si przekona jak wyglda sytuacja w sklepach z odzie (w tym: z bielizn) i obuwiem,
działajcych na terenie Polski oraz majcych swoje witryny w Internecie przeprowadzono analiz
ich stron internetowych. Analizie zostało poddanych pocztkowo dwadziecia dwie witryny, które
zaliczaj si do grona najpopularniejszych, funkcjonujcych na polskim rynku [2]. Nastpnie usunito z nich witryny, które przekierowywały na systemy aukcyjne oraz te które zawiesiły w danym
czasie działalno. Ostatecznie pozostało do analizy dziewitnacie nastpujcych serwisów:
www.biust.pl, www.lulu.pl, www.rockmetalshop.pl, www.intymna.pl, www.atrakcyjna.pl,
38
www.garderoba.pl, www.e-Lady.pl, www.twojamoda.pl, www.bieliznapolska.pl, www.sk8 shop.pl, www.top-trendy.pl, www.bonprix.pl, www.koszulki.com, www.alebuty.pl, www.topsklep.pl, www.citysport.com.pl, www.e-facet.pl, www.wylegarnia.com i www.noceidnie.pl zajmujcych si wyłcznie sprzeda i dystrybucja artykułów odzieowych i obuwniczych.
Strony te zostały na dolnym poziomie preferencji ocenione pod ktem czterech podstawowych cech uytkowych: zakresu oferty sklepu i funkcjonalnoci, warunków dostawy, wizualizacji
(wygldu strony) i sposobu poruszania si po stronie.
W ofercie sklepu znalazły si nastpujce mierniki szczegółowe: zakres asortymentu, opis
produktu, cena produktu, ceny podobnych produktów lub usług, udostpnienia darmowe, koszty
transportu, koszty zamieszczenia reklamy, opinie kupujcych, statystyki sprzeday, katalog cen
produktów, usług, transportu, bonusy, nagrody, darmowe wejcia itp.
Wród atrybutów warunków dostawy wyróniono: sposób dostawy: poczt, kurierem, odbiór
osobisty, elektronicznie; koszty dostawy, terminy dostawy, rodzaje udostpnianej płatnoci.
Wizualizacj scharakteryzowano na podstawie: kolorystyki, liternictwa (łatwo czytania,
wielko czcionki, wypunktowania, rozmieszczenie ikon i odnoników na stronie, kolorystyka,
rodzaj, faktura tła), tła (kolorystyka, kompozycja z pierwszym planem, rozwodnienie, symbolika,
efekty), zdjcia lub filmy (jako, ilo, format, moliwo ogldania w powikszeniu).
Sposób poruszania si po stronie oceniono na podstawie: podziału witryny, rodzaju udostpnianej informacji, mapy witryny, łatwoci kontaktu ze sprzedawc, łatwoci poruszania si po
stronie (nawigacji), łatwoci dostpu do wyrónionej informacji, moliwoci wyszukiwania informacji, istnienia linków do stron o podobnej tematyce, aktualno strony: w jakich odstpach czasu
informacje s aktualizowane, czy dane s przestarzałe, czy umieszczone biece informacje.
Pierwsza ocena została przeprowadzona wieloczynnikow metod ekspertów. Najpierw rozesłano ankiet do trzydziestu ekspertów uczestniczcych do tej pory w monitoringu bran e-biznesu
w Polsce. Ponad 40% z nich wypełniło ankiety dotyczce tej brany. Z wypełnionych indywidualnych tabel oceny zbudowano tabel zbiorcz, na podstawie której wyliczono redni ocen ekspertów oraz wskaniki oceny wyników na tym poziomie. Zgodnie z pierwotn procedur przeprowadzono nastpnie porównanie i ocen wyników.
Nastpnie zastosowano modyfikacj metody tradycyjnej. Na górnym poziomie (porównania
parami kryteriów oceny) zastosowano metod burzy mózgów – eksperci, którzy wypełnili ankiet
w wyniku dyskusji zbudowali macierz zbiorcz preferencji [3, 6]. Policzono indeks spójnoci CI
(CI - consistency index) – poniewa jego warto przewyszyła 0,1 powtarzano procedur szacowania zbiorczej macierzy preferencji dopóki ostatecznie nie osignito wartoci równej 0,03451.
Zgodnie z metoda AHP obliczono nastpnie kwadrat tej macierzy oraz kolejno - na podstawie
sumy wierszy – wektor wag, oraz znormalizowany wektor preferencji (przez odniesienie do sumy
elementów wektora preferencji poszczególnych jego elementów). Nastpnie wyniki poziomu dolnego przeskalowano wektorem preferencji (eliminacja subiektywizmu lokalnego) i oceniono wyniki.
Trzeci eksperyment polegał na przeprowadzeniu całej oryginalnej procedury zastosowanej
przez Saaty’ego. Ze wzgldu na pokan ilo czynników oceny etap ten (okrelenia preferencji
wariantów wzgldem kadego z kryteriów) okazał si bardzo pracochłonny. Poniewa jednoczenie eksperci zgłaszali kłopoty z porównaniem preferencji dla poszczególnych kryteriów zastosowanych dla witryn brany, korzystano te z procedury transformacji tradycyjnych tabel (macierzy)
danych na tabele (macierze) Saaty’ego, bazujc na podziale rónic pomidzy maksimum a minimum oceny na przedziały odpowiadajce zastosowanej odwrotnie proporcjonalnie skali Likerta
Witold Chmielarz
39
(im wiksza odległo tym nisza ocena). W wyniku przemnoenia ustalonego wczeniej wektora
preferencji globalnej (ocena istotnoci kryteriów) przez macierz preferencji wariantów wzgldem
kadego z kryteriów uzyskano syntetyczn ocen kocow wyboru serwisu internetowego w tej
brany oraz wycignito wnioski.
3. Analiza wyników i wnioski
Zgodnie z załoon procedur kady z ekspertów uczestniczcych w badaniu wypełnił dla
kadego serwisu tabel ocen uzgodnionych kryteriów wg zestandaryzowanej skali 0-1. Nastpnie
wszystkie tabele przesłane przez ekspertów zostały zsumowane i wycignito redni z ich ocen.
www.e-Lady.pl
17,83
www.rockmetalshop.pl
16,38
www.biust.pl
14,38
www.koszulki.com
14,13
www.intymna.pl
13,71
www.e-facet.pl
13,58
www.atrakcyjna.pl
13,50
www.garderoba.pl
13,41
www.top-sklep.pl
12,67
www.lulu.pl
12,67
www.noceidnie.pl
12,54
www.top-trendy.pl
12,46
www.bonprix.pl
12,17
www.sk8shop.pl
12,13
www.bieliznapolska.pl
11,54
www.wylegarnia.com
10,92
www.citysport.com.pl
10,71
www.alebuty.pl
8,83
www.twojamoda.pl
6,88
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
Rysunek 1. Ranking uytecznoci sklepów z odzie i obuwiem wg rednich ocen ekspertów
Z prostego podsumowania rednich punktów oceny za najlepsz witryn sklepu w zakresie
odziey i obuwia uzna mona e-Lady.pl, które osignły 17,83 punktu, co było rezultatem wypełnienia ponad 74% maksymalnie moliwej iloci punktów. W rankingu money.pl witryna ta
znalazła si dopiero na 7 pozycji. Na nastpnych miejscach znalazły si .rockmetalshop.pl (16,38
punktu i odpowiednio 68% oraz 3 miejsce w rankingu money.pl) oraz serwis www.biust.pl (14,38
punktu, blisko 60% i 1 miejsce w rankingu money.pl).
Ostatnie pozycje zajmuj www.twojamoda.pl - 6,88 punktu i 29%, 8 miejsce w rankingu money.pl, www.alebuty.pl - 8,83 punktów, 37% oraz www.citysport.com.pl - 10,71 punktów i 45%.
Wynika z tego, e przy stosowaniu tej metody opinie ekspertów róniły si znacznie od opinii
klientów wyraonej iloci odwiedzin i dokonaniem zakupów w powyszych sklepach. Zastanawiajca jest równie olbrzymia – sigajca prawie 50 punktów procentowych rozbieno pomi-
40
dzy najlepszymi, a najgorszymi ocenami uzyskanymi w opinii ekspertów. I pomimo, e prawie
85% serwisów przekracza w opinii ekspertów 50% próg realizacji maksymalnej iloci moliwych
do osignicia punktów, to wynik ten musi niepokoi, poniewa oznacza de facto wyjtkowo niski
stopie realizacji wymogów uytkowników. Ranking punktowy sklepów z odzie i obuwiem
przedstawiono na Rys. 1.
Zakres asortymentu
74%
Liternictwo
73%
Nawigacja
70%
Wyszukiwanie
70%
Kolorystyka
68%
68%
Podział witryny
Rodzaj informacji
67%
Zdjcia lub filmy
66%
Tło
63%
Opis i cena produktu
62%
Informacje ekonomiczne
60%
Rodzaje płatnoci
59%
58%
Łatwo dostpu do informacji
Kontakt ze sprzedawc
56%
Koszty transportu
53%
51%
Moliwo wyboru
Aktualno
43%
Katalog cen i usług
43%
Termin dostawy
42%
Nagrody
38%
Mapa witryny
26%
Opinie kupujcych
22%
Linki
17%
Statystyki sprzeday
16%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Rysunek 2. Ranking kryteriów oceny sklepów z odzie i obuwiem wg rednich ocen ekspertów
Podobne rozbienoci wystpuj w stopniu realizacji poszczególnych kryteriów. Pierwsze
miejsca zajmuj kolejno: zakres i cena asortymentu (74%), liternictwo (73%) oraz nawigacja
(70%). Na odwrotnym biegunie znajduj si: statystyki sprzeday (16%), linki (17%) i opinie
kupujcych (22%). Wród najwyszych ocen najwicej dotyczy grupy dotyczcej charakterystyki
asortymentu, jego cen oraz moliwoci wyszukiwania (patrz. Rys. 2.).
Witold Chmielarz
41
0,79
www.e-Lady.pl
0,71
www.koszulki.com
0,67
www.e-facet.pl
0,66
www.atrakcyjna.pl
0,63
www.biust.pl
0,63
www.intymna.pl
0,63
www.noceidnie.pl
0,61
0,60
www.top-sklep.pl
www.lulu.pl
0,59
www.garderoba.pl
0,59
www.bonprix.pl
0,59
www.sk8shop.pl
0,59
0,57
www.top-trendy.pl
0,54
0,53
0,52
www.wylegarnia.com
0,43
www.alebuty.pl
0,36
www.twojamoda.pl
0,00
0,10
0,20
0,30
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
0,90
Rys. 3. Ranking zmodyfikowanej uytecznoci sklepów z odzie i obuwiem wg zmodyfikowanej
metody AHP
Rónice pomidzy opiniami ekspertów i klientów sugeruj subiektywizm ich ocen w trakcie
waluacji poszczególnych witryn. Aby go zmniejszy zastosowano szacowanie preferencji poszczególnych kryteriów parami wg procedury zaproponowanej przez T.L.Satty’ego. Uzyskan
macierz podniesiono do kwadratu i zsumowano wartoci dla poszczególnych kryteriów. Nastpnie
znormalizowano wartoci uzyskanego w ten sposób wektora preferencji odnoszc go do ogólnej
wartoci podsumowanych kryteriów (preferencje globalne). Kolejnym krokiem stało si przemnoenie zbiorczej tabeli rednich ocen ekspertów na poziomie lokalnym. Globalizacja preferencji
zmieniła nieco uzyskane wyniki. Dwa pierwsze miejsca si nie zmieniły, na trzeciej pozycji znalazł si natomiast sklep koszulki.com, uprzednio na czwartym miejscu. Uzyskano jednak w ten
sposób kolejno rón od tej, która wystpuje w rankingu money.pl. Podobnie niewielkie przesunicia nastpiły na miejscach najgorszych. wiadczy to o niewielkiej w tym przypadku – wraz ze
stosowaniem zmodyfikowanej metody tradycyjnej – dalszej obiektywizacji uzyskanych wyników.
Ranking kocowy na poziomie globalnym ukazuje Rys. 3.
Rezultaty osignite w wyniku powyszego badania wskazuj na ograniczon przydatno
zmodyfikowanej metody tradycyjnej do obiektywizacji oceny uytecznoci stron internetowych
w porównaniu z urednieniem wyników ocen ekspertów. Wydaje si, e mogło to by spowodowane uzyskanym w wyniku oblicze dokonanych na tabeli preferencji wyjtkowo wysokim
wskanikiem zgodnoci.
42
www.alebuty.pl
0,00
0,02
0,07
www.atrakcyjna.pl
0,02
0,09
0,06
0,09
www.biust.pl
0,01
0,01
www.e-facet.pl
0,08
0,01
www.e-Lady.pl
0,11
0,05
0,07
www.garderoba.pl
0,08
0,09
www.intymna.pl
www.koszulki.com
0,11
0,10
0,02
0,06
www.lulu.pl
www.noceidnie.pl
0,15
0,03
0,03
www.bonprix.pl
0,14
0,04
0,00
0,11
0,02
www.sk8shop.pl
www.top-sklep.pl
0,05
0,01
0,04
0,03
www.top-trendy.pl
www.twojamoda.pl
0,00
www.wylegarnia.com
0,00
0,00
0,12
0,04
0,05
0,01
0,02
0,04
0,06
0,08
Tradycyjna
0,10
0,12
0,14
0,16
Saaty
Rys. 4. Porównanie rankingu tradycyjnego i przeprowadzonego za pomoc metody AHP dla sklepów internetowych z odzie i obuwiem
Natomiast zupełnie inne rezultaty osignito podczas zastosowania oryginalnej metodyki
AHP. Zmieniła ona kolejno wystpowania witryn w rankingu tej brany. Na pierwszej pozycji
znalazł si sklep www.rocketmetalshop.pl (uprzednio na trzeciej pozycji), na drugiej e-Lady.pl
(poprzednio dziewita), a na trzeciej koszulki.pl (uprzednio trzynasta). Podobnie zmieniła si
kolejno w kocówce rankingu. Spowodowane zostało to obiektywizacj rozpatrywania preferencji wariantów (tu poszczególnych serwisów) wobec tego samego kryterium, dodatkowo standaryzowanego wektorem preferencji globalnych. Metodyka ta lepiej uwzgldnia preferencje wzgldem poszczególnych par kryteriów okrelonych na poziomie globalnym likwidujc i równowano i po czci ograniczajc subiektywizm ocen, udowadniajc w ten sposób swoj przydatno
w zastosowanej sytuacji. Rónice pomidzy wynikami metody tradycyjnej i AHP s bardziej widoczne na Rys. 4.
Naley przypuszcza, e serwisy które znalazły si na czele przedstawionych rankingów
przoduj nie tylko w iloci odwiedzin, ale równie najbardziej odpowiadaj wyobraeniom i intuicjom ekspertów o tym jak powinna wyglda witryna internetowa dla tej brany, co jest cenn
wskazówk dla analityków i projektantów e-biznesu.
Witold Chmielarz
43
Bibliografia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
http://internet-filter-review.toptenreviews.com/internet-pornography-statistics.html
http://manager.money.pl/strategie/marketing_i_sprzedaz/artykul/internetowy;biznes;skazany;
na;sukces,62,0,190270.html
Metody wielokryterialne na polskim rynku finansowym, red. T. Trzaskalik, PWE, Warszawa,
2006.
Rabij M.: Nie tak róowo, w: Newsweek Polska, nr 15 z 15.04.2007, str. 52-54
Saaty T.L.: How to Make a Decision: The Analytic Hierarchy Process, European Journal of
Operational Research, No 48, 1990, str. 9-26, T. L. Saaty: Fundamentals of The Analytic Network Process, ISHAP, 1999,
Saaty T.L: Fundamentals of the Analytic network process, ISAHP, Kobe, nr 8, 1999,
APPLYING OF MONITORING DATA FOR COMMUNAL
WATER NETWORK MANAGEMENT
Summary
The computer monitoring systems for water networks have been implemented in
Polish waterworks in arising range in the last 10 years but their use there does not
meet their potentialities. These systems are used currently as self-contained programs for collecting the data of water production and of water pressures in area
pump works informing the water net operators about the general state of their object
while could and should be used as elements of the water net management systems.
Such an information system for management of communal water networks is presented in the paper.
Keywords: communal water network management, computer decisions making systems, GIS,
mathematical modeling of water network systems
WITOLD CHMIELARZ
Wydział Zarzdzania Uniwersytetu Warszawskiego
ul. Szturmowa 1/3; 02-791 Warszawa
[email protected]:

Analiza metodyk porównania witryn internetowych na przykładzie

Transkrypt

Podobne dokumenty

odzież ESD

Badania nad właściwościami operacyjnymi metody aHp

Tomasz Stypka, Agnieszka Flaga-Maryańczyk