Polska współpraca rozwojowa z Afganistanem

Transkrypt

Polska współpraca rozwojowa z Afganistanem
POLSKA WSPÓŁPRACA ROZWOJOWA Z AFGANISTANEM
POLAND’S DEVELOPMENT CO-OPERATION WITH AFGHANISTAN
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP / Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland
Departament Współpracy Rozwojowej / Development Co-operation Department
Warszawa 2010
POLSKA
WSPÓŁPRACA
ROZWOJOWA
Z AFGANISTANEM
POLAND’S
DEVELOPMENT
CO-OPERATION
WITH AFGHANISTAN
CHINY
TA D Ż Y K I S T A N
UZBEKISTAN
BADACHSZAN
Fajzabad
DŻAWZDŻAN
TURKMENISTAN
Sheberghan
Mazar-e Sharif
BALCH
PANCZSZIR
Bazarak
Mahmud-e Raki
BAMJAN
KAPISA
Bamjan
Herat
Kabul
KABUL
HERAT
Ghazni
GHAZNI
Gardez
PAKTIA
Qarah Bagh
Szaran
PAKISTAN
PAKTIKA
Lashkar Gah
KANDAHAR
INDIE
IRAN
HELMAND
Kandahar
PREFACE
This brochure aims to publicise the achievements of Polish soldiers and civilian experts in providing
development assistance to the people of Afghanistan. We have been assisting Afghanistan in many
dimensions for a number of years.
Afghanistan’s political and military complexity has always made delivering aid a challenge, but we have
remained determined to take the actions which will be of lasting importance for Afghanistan’s
peaceful future. This is why we attach great importance to the efficiency and targetive nature of
our projects in Afghanistan. As the Polish Military Contingent, which is part of the ISAF coalition,
is currently stationed in Ghazni Province, most of our efforts are directed at helping local people
and are carried out via consultations with representatives of the local authorities. Around a dozen
Polish civil experts from the Polish-American Provincial Reconstruction Team Ghazni are directly
responsible for project planning and implementation. This is tangible confirmation of our long-term
co-operation with our American allies and Afghan society. Moreover, it reflects the inextricable
link between security and development. The link between security, military activity and development may seem obvious in theory but in practice it requires immense caution, patience, expertise
and frequent reliance on uncertain predictions.
2
The people of Afghanistan are free citizens and they have the right to choose their own paths
in life. We must bear in mind that many Afghans have been victims of war, chaos, fundamentalist
ideology and terrorism. Instead of embarking on the often futile exercise of making them follow
our example, we want to work in partnership with the Afghan people. Our support for the government of Afghanistan is carefully calculated to maximise its effectiveness in achieving the country’s
lasting stability.
I wish to express my hope that the legacy of the projects we have implemented so far will outlive
these turbulent times, and that the roads and infrastructure currently under construction will be
used for peaceful purposes and to accelerate the country’s development. This is the mark we want
to leave on Afghanistan’s future.
Radosław Sikorski
Minister of Foreign Affairs
PRZEDMOWA
Celem publikacji, która trafia do Państwa rąk, jest zaprezentowanie osiągnięć polskich żołnierzy
i specjalistów cywilnych we współpracy rozwojowej przeznaczonej dla ludności Afganistanu. Pomoc tę,
w różnej skali, prowadzimy w Afganistanie już od kilku lat.
Zdajemy sobie sprawę z ogromnych komplikacji politycznych i wojskowych w Afganistanie.
Te okoliczności nie wykluczają prowadzenia działań, które mogą mieć trwałe znaczenie dla pokojowej
przyszłości Afganistanu. A nawet powinny ją przybliżyć. Dlatego dużą wagę przywiązujemy
do skuteczności i trafności wyboru polskich projektów pomocowych w Afganistanie. W obecnej
sytuacji, gdy nasz kontyngent wojskowy w ramach sił koalicyjnych ISAF jest rozlokowany w prowincji
Ghazni, większość projektów wykonujemy dla ludności tej prowincji, po odpowiednich uzgodnieniach
z przedstawicielami lokalnych władz. Bezpośrednio planowaniem i wykonywaniem projektów
zajmuje się kilkunastoosobowa grupa polskich specjalistów cywilnych z polsko-amerykańskiego
Zespołu Odbudowy Prowincji. To konkretne rozwiązanie jest potwierdzeniem zarówno naszej trwałej
współpracy z amerykańskimi sojusznikami i społecznością afgańską, jak i nieodłączności sytuacji
bezpieczeństwa od rozwoju. Tylko w teoretycznych opracowaniach związek bezpieczeństwa, działań
militarnych i rozwoju jest oczywisty. W praktyce wymaga niezwykłej ostrożności, cierpliwości,
fachowości i zdania się na często niepewne rokowania co do przyszłości.
Afgańczycy są wolnymi obywatelami i przysługują im wszelkie prawa do wyboru własnej drogi
życiowej. Należy wziąć pod uwagę, iż Afgańczycy to osoby ciężko doświadczone przez wojny,
chaos, fundamentalizm czy akty terroryzmu, których często byli ofiarami, i stawianie im wymogu
kopiowania naszych wzorców jest często bezcelowe, dlatego też naszą rolę postrzegamy
jako rolę partnera. Nasze wsparcie wysiłków rządu Afganistanu mających na celu społeczny
i ekonomiczny rozwój kraju jest uwarunkowane jedynie oceną ich skuteczności dla trwałej stabilizacji
w Afganistanie.
Wyrażam nadzieję, że dotychczas przeprowadzone projekty przetrwają próbę wojennego czasu,
a obecnie budowane drogi czy obiekty będą wykorzystywane wyłącznie w pokojowych celach.
Taki trwały ślad chcemy wnieść do współczesnej historii Afganistanu.
Radosław Sikorski
Minister Spraw Zagranicznych
3
4
5
Panjshir Valley
Dolina Panczsziru
INTRODUCTION
Afghanistan – a country of beautiful landscape, fascinating nature, rich history and culture. A land
of proud people. Afghanistan is also the place where, overshadowed by the armed conflict, international stabilization and reconstruction efforts have taken place for the last nine years. However,
the name Afghanistan does not equal war and terrorism: the country’s area used to belong to
huge empires and countries led by the Persians, Greeks, Arabs, Turks. This is where handicraft
and goldsmithing flourished centuries ago. In the country’s cities, aqueducts were constructed
and numerous important trade trails crossed the land (the Silk Road from China to Choresm,
Bactria, India and Syria). In 1. century A.D. the area was one of the world’s largest empires:
the empire of Buddhist Kushans. Their religion later made its way to China, Japan and SouthEast Asia. Buddhist shrines and stupas were erected in what today is Afghan territory.
One of the empire’s religious centres was Bamyan, famous for its monumental statues of Buddha,
destroyed by the Taliban in 2001. In 7. century the territory of today’s Afghanistan was dominated
by the Arabs and became subject to gradual islamification. It is important to note the period when
the Turkish ghulams, the Ghaznavids, ruled the area between 10. and 12. centuries. They turned
Afghanistan into a large empire with the capital in Ghazni – the place where the Polish armed
forces are currently stationed. At that time, emperor Mahmud’s court was home to many scholars
and poets, including the famous Al-Biruni, whose tombstone was last year renovated by the Polish
team at the PRT in Ghazni. When Ogedai, the Mongolian leader, ruled the area, Ghazni was also
a military base for troops before their expeditions to conquer India.
6
Afghanistan is currently one of the world’s poorest countries, highly dependent on international
aid. It is classified as the last-but-one country (position 181) on the UN’s HDI-based ranking
(Human Development Index). More than half of the country’s inhabitants remain below the poverty
line and the average life expectancy does not exceed 45 years of age. Illiteracy is common and
reaches the level of 90% in rural areas. Decades of conflicts have destroyed the country’s structure
of government, economy and the agricultural sector. A few million people have fled to neighbouring
countries; many have died and many have suffered permanent health damage.
Thanks to international efforts to reconstruct Afghanistan we can now see progress in almost every
aspect of life of the Afghan people.
In the educational sector, the number of children attending schools in 2002 (when the new government took over) did not exceed 1 million (3% of this number were girls in receipt of some sort of
primary education, according to UN data). There were approximately 20,000 teachers at the time.
Currently, about 7 million children attend schools and 37% of them are girls. The number of teachers,
compared to 2002, has risen eight-fold to 170,000, a third of which are female teachers. In 2002
there were 3,400 schools, most of which were not fit for educational use. Currently, there are
4,500 schools. Significant progress has also been made in teacher training: the number of Teacher
Training Centres has gone up from 4 in 2002 to 42 now – at least one Centre per province1. It is
estimated that after the Taliban withdrew from Afghanistan in 2002, only 5% Afghan women could
read and write; now the percentage of literate women is 29%.
Changes have also influenced other aspects of life of the Afghan people. According to statistical
data of the Ministry of Health of the Islamic Republic of Afghanistan from 2001 and 2009, infant
mortality rates have decreased by 22% and child mortality for children aged 5 or less has decreased
by 21%.
1
www.english.moe.gov.af
WPROWADZENIE
Afganistan – kraj pięknych krajobrazów, fascynującej przyrody, bogatej historii, kultury, a także
kraj dumnych ludzi – jest miejscem, w którym w cieniu wojennego konfliktu od dziewięciu lat trwa
międzynarodowy wysiłek na rzecz jego odbudowy i stabilizacji. Afganistan to nie tylko wojna i terroryzm. Tereny te wchodziły ongiś w skład wielkich imperiów i państw, na których czele stali Persowie,
Grecy, Arabowie, Turcy. Kwitło tu rzemiosło i sztuka złotnicza, w miastach budowano akwedukty,
tędy wiodły ważne szlaki handlowe (Jedwabny Szlak z Chin do Chorezmu, Baktrii, Indii i Syrii).
W I w. n.e. było to jedno z największych imperiów ówczesnego świata – państwo Kuszanów,
wyznawców buddyzmu, który następnie zawędrował do Chin, Japonii i krajów Azji PołudniowoWschodniej. Na terenie Afganistanu budowano stupy i świątynie buddyjskie. Jednym z ośrodków tej
religii był Bamjan, słynący z monumentalnych posągów Buddy zniszczonych przez talibów w 2001 r.
W VII w. terytorium dzisiejszego Afganistanu zostało zdominowane przez Arabów i stopniowo było
poddawane islamizacji. Warto wspomnieć o okresie rządów tureckich gulamów – Ghaznawidów
w X i XII w., którzy uczynili z Afganistanu wielkie imperium ze stolicą w Ghazni, gdzie dziś stacjonują
polskie wojska. Na dworze Mahmuda przebywało wielu uczonych i poetów, w tym słynny Al-Biruni,
którego grobowiec został w ubiegłym roku odnowiony przez polski zespół PRT w Ghazni. Za rządów
mongolskiego przywódcy Ogedaja Ghazni również było bazą wojskową – stąd podejmowano
wyprawy na podbój Indii.
Afganistan to obecnie jedno z najbiedniejszych państw na świecie, w znacznym stopniu uzależnione
od pomocy międzynarodowej. Na liście państw sklasyfikowanych według wskaźnika rozwoju
społecznego ONZ (Human Development Index, HDI) zajmuje przedostatnie miejsce (181). Ponad
połowa jego mieszkańców żyje poniżej granicy ubóstwa, średnia długość życia nie przekracza
45 lat. Powszechny jest analfabetyzm, który na terenach wiejskich dochodzi do 90%. W wyniku
kilkudziesięciu lat konfliktów zniszczone zostały struktury państwowe, gospodarka, rolnictwo. Kilka
milionów ludzi zbiegło do państw ościennych, wielu zginęło, wielu zostało trwale okaleczonych.
Dzięki międzynarodowemu wsparciu na rzecz odbudowy Afganistanu możemy obecnie zaobserwować
postęp w niemal każdej dziedzinie życia mieszkańców Afganistanu.
W sektorze edukacji w 2002 r., kiedy to nowy rząd przejął władzę, liczba dzieci uczęszczających
do szkół nie przekraczała 1 mln (3% stanowiły dziewczynki, które według danych ONZ otrzymały
w jakiejś formie edukację podstawową), a liczba nauczycieli wynosiła ok. 20 tys. Obecnie do szkół
uczęszcza ok. 7 mln dzieci, w tym 37% stanowią dziewczęta. Liczebność kadr nauczycielskich
wzrosła – w stosunku do stanu z 2002 r. – ośmiokrotnie, do 170 tys. osób, z czego 30% stanowią
kobiety. W 2002 r. było 3,4 tys. szkół, z których większość nie nadawała się do użytku; obecnie
jest ich 4,5 tys. Znaczny postęp dokonał się również w zakresie kształcenia kadr nauczycielskich.
W 2002 r. w całym kraju były cztery Centra Kształcenia Nauczycieli, obecnie jest ich 42 – przynajmniej
jedno na prowincję1. Szacuje się, że po wycofaniu się talibów z Afganistanu w 2002 r. tylko 5%
Afganek umiało czytać i pisać; dziś według statystyk jest ich 29%.
Zmiany obejmują także inne sfery życia mieszkańców Afganistanu. Według danych statystycznych
z lat 2001 i 2009, uzyskanych z Ministerstwa Zdrowia Islamskiej Republiki Afganistanu, umieralność
niemowląt przy porodzie zmniejszono o 22%, a śmiertelność dzieci do piątego roku życia – o 21%.
W okresie panowania talibów za posiadanie telewizora Afgańczyk mógł być skazany na więzienie
lub karę chłosty (wyjątkiem była wolna od talibów prowincja Badachszan ze stacją telewizyjną
nadającą dla 5 tys. mieszkańców prowincji przez 3 godziny dziennie). Czynna była jedna stacja
1
www.english.moe.gov.af
7
During the Taliban rule, any Afghan who possessed a TV set could be sentenced to prison or flogging
(with the exception of Badakhshan Province which was free from the Taliban and had a TV station
broadcasting for the 5,000 people living in the area for 3 hours a day). Only one radio station operated but it only broadcast religious programmes; music programmes were totally banned. It was
compulsory for men to wear beards. If someone’s beard was deemed too short, the person was
punished with imprisonment or flogging. Women were completely banned from public life and unable
to work, study and leave their households without a male caregiver.
Today’s Afghanistan is very much unlike the picture from nine years ago. Access to the media, education and health service has improved greatly. 10.4 million people use mobile phones, there are
60 active radio stations, 8 TV stations, and over 400 registered periodicals.
It has been nine years since the international coalition’s intervention and since the fall of the Taliban.
Afghanistan has been making headway, developing its education system, health care and rebuilding
its infrastructure. However, the country still has to face a number of challenges.
AFGHANISTAN – BASIC DATA
8
Official name
Islamic Republic of Afghanistan
System of government
Islamic republic
Head of state
Hamid Karzai
Surface area
652,100 square kilometres
Neighbouring countries
Pakistan, Iran, Turkmenistan, Uzbekistan, Tajikistan,
China
Capital
Kabul
Other major cities
Herat, Mazar-e Sharif, Kunduz, Kandahar
Rivers
Amu Daria, Helmand, Har-e Rud, Kabul
Highest mountain peak
Noshaq (7,492 metres above sea level)
Official language
Dari, Pashto
Ethnic groups
Pashtuns 42%, Tajiks 27%, Hazaras 9%, Uzbeks 9%,
Aimaks 4%, Turkmen, Baluch 2%, other 4%
Population
28 million
Natural resources
natural gas, oil, coal, copper, lead, chrome, iron,
zinc, rock salt, lapis lazuli, emeralds
Currency
afghani (AFN)
radiowa nadająca treści religijne, wprowadzono zakaz słuchania muzyki. Mężczyźni obowiązkowo
nosili brody, a gdy były one za krótkie, czekało ich więzienie lub chłosta. Kobietom zakazano
uczestniczenia w życiu publicznym, nie mogły pracować, uczyć się, opuszczać domu bez męskiego
opiekuna.
Dziś Afganistan nie przypomina tego sprzed dziewięciu lat. Zwiększył się dostęp do mediów,
do edukacji, służby zdrowia. Z usług telekomunikacji komórkowej korzysta 10,4 mln ludzi, działa 60
stacji radiowych, 8 stacji telewizyjnych, zarejestrowanych jest ponad 400 tytułów publikacji.
Minęło dziewięć lat od interwencji koalicji międzynarodowej i upadku talibów. Afganistan dokonuje
postępów, rozwija szkolnictwo, służbę zdrowia, stopniowo odbudowuje infrastrukturę. Jednakże
kraj ten musi się jeszcze zmierzyć z wieloma wyzwaniami.
AFGANISTAN – PODSTAWOWE INFORMACJE
9
Oficjalna nazwa państwa
Islamska Republika Afganistanu
System rządów
republika islamska
Głowa państwa
Hamid Karzaj
Powierzchnia
652,100 km2
Kraje sąsiadujące
Pakistan, Iran, Turkmenistan, Uzbekistan,
Tadżykistan, Chiny
Stolica
Kabul
Inne większe miasta
Herat, Mazar-e Sharif, Kunduz, Kandahar
Rzeki
Amu Daria, Helmand, Har-e Rud, Kabul
Najwyższy szczyt
Noszak (7492 m n.p.m.)
Języki oficjalne
dari, paszto
Grupy etniczne
Pasztunowie 42%, Tadżycy 27%, Hazarowie 9%, Uzbecy
9%, Ajmakowie 4%, Turkmeni, Beludżowie 2%, inne 4%
Populacja
28 mln
Złoża naturalne
gaz, ropa naftowa, węgiel kamienny, miedź, ołów, chrom,
żelazo, cynk, sól kamienna, lapis lazuli, szmaragdy
Waluta
afgani (AFN)
10
11
Women at the roadside bazaar in the city of Ghazni
Kobiety na przydrożnym bazarze w mieście Ghazni
IMPORTANT DATES
1919 Amanullah Khan announces Afghanistan’s independence and initiates a reform agenda.
1921 Bilateral British-Afghan and Soviet-Afghan treaties seal the country’s sovereignty.
1946 Afghanistan becomes UN member state.
1973 Military coup: king Mohammad Zahir Khan is toppled and the king’s cousin, General
Mohammad Daoud Khan takes over and proclaims Afghanistan a republic.
1978 General Mohammad Daoud Khan is toppled by the Marxists from the People’s Democratic
Party of Afghanistan in the so-called April revolution. Noor Mohammad Taraki becomes head
of the Revolutionary Council.
1979 Government coup – Taraki is murdered. Soviet troops enter and occupy the country. Babrak
Karmal becomes head of Revolutionary Council. The armed conflict between the mujahideen
and the Soviet army supported by government forces lasts for a number of years.
1989 Soviet troops withdraw from Afghanistan. As a result of the conflict 1.5 million people lost
their lives and 5 million had to leave the country.
12
1992 Fall of the communist rule, the mujahideen conquer Kabul and declare Tajik Burhanuddin
Rabbani president. Beginning of internal fight for power and influence.
1994 In Kandahar, Mullah Omar organizes and leads a group of devoted Taliban.
1996 The Taliban conquer Kabul, take over power in the country and proclaim the government
of the Islamic Emirate of Afghanistan.
1999 UN imposes sanctions on the country and demands that Osama bin Laden be surrendered.
2001 In March, the Taliban blow up two gigantic monuments of the Buddha in Bamjan.
In September, Ahmad Shah Massoud is assassinated. In October, American and British air
forces commence their military and political operation against bin Laden and the Taliban.
During a conference in Petersberg near Bonn (Germany) in December, Afghan anti-Taliban
opposition proclaims an interim coalition government led by Hamid Karzai.
2002 Hamid Karzai is elected president by Loya Jirga – the Grand Assembly. Peacekeeping forces
led by NATO arrive in Afghanistan.
2004 A new constitution of the Islamic Republic of Afghanistan is proclaimed. Hamid Karzai wins
the general presidential election.
2005 The country’s first parliamentary and local government elections take place.
2009 The second general parliamentary election is again won by Hamid Karzai. Terrorist attacks
are on the rise across the country.
WYDARZENIA HISTORYCZNE
1919 Amanullah Chan ogłasza niepodległość Afganistanu i inicjuje program reform.
1921 Dwustronne układy brytyjsko-afgański i sowiecko-afgański przypieczętowują niezawisłość
Afganistanu.
1946 Afganistan zostaje członkiem ONZ.
1973 Wojskowy zamach stanu: obalenie króla Muhammada Zahir Chana, dojście do władzy
kuzyna króla gen. Muhammada Dauda Chana, proklamowanie republiki.
1978 Obalenie gen. Muhammada Dauda Chana przez marksistów z Ludowo-Demokratycznej
Partii Afganistanu w tzw. rewolucji kwietniowej. Nur Muhammad Taraki na czele Rady
Rewolucyjnej.
1979 Przewrót rządowy, zabójstwo Tarakiego. Wkroczenie wojsk radzieckich, okupacja kraju.
Babrak Karmal na czele Rady Rewolucyjnej. Kilkuletnie walki mudżahedinów z armią
rządową i sowieckim korpusem interwencyjnym.
1989 Wojska radzieckie opuszczają Afganistan. W wyniku konfliktu zginęło 1,5 mln ludzi, a 5 mln
uciekło za granicę.
1992 Upadek rządów komunistycznych, mudżahedini zdobywają Kabul, prezydentem zostaje
Tadżyk Burhanuddin Rabbani. Początek konfliktu wewnętrznego o władzę i strefy wpływów.
1994 W Kandaharze mułła Omar skupia wokół siebie grupę talibów.
1996 Talibowie zdobywają Kabul, przejmują władzę, ogłaszają rząd Islamskiego Emiratu
Afganistanu.
1999 ONZ nakłada sankcje, żąda wydania Osamy bin Ladena.
2001 W marcu talibowie wysadzają w powietrze dwa gigantyczne posągi Buddy w Bamjan.
We wrześniu ginie w zamachu Ahmad Szah Masud. W październiku amerykańskie
i brytyjskie siły powietrzne rozpoczynają operację militarno-polityczną przeciw bin Ladenowi
i talibom. W grudniu podczas konferencji w Petersbergu k. Bonn opozycja antytalibańska
powołuje koalicyjny rząd tymczasowy z premierem Karzajem.
2002 Hamid Karzaj zostaje wybrany przez Loja Dżirga – Wielkie Zgromadzenie Narodowe –
na prezydenta. Do Afganistanu przybywają siły pokojowe pod dowództwem NATO.
2004 Uchwalenie nowej konstytucji Islamskiej Republiki Afganistanu. Hamid Karzaj zwycięża
w powszechnych wyborach prezydenckich.
2005 Odbywają się pierwsze wybory parlamentarne i samorządowe.
2009 Drugie powszechne wybory prezydenckie wygrywa ponownie Hamid Karzaj. Wzrasta liczba
zamachów na terenie kraju.
13
DATES IN BILATERAL RELATIONS
1927 Signing the Treaty of Friendship between the Most Serene Republic of Poland and the Kingdom
of Afghanistan in Angora [currently: Ankara].
1928 Warsaw visited by king of Afghanistan Amanullah Khan.
1962 Both embassies established: the Polish one in Kabul and the Afghan one in Warsaw.
2002 President Aleksander Kwaśniewski pays a visit to Afghanistan, accompanied by Minister
of National Defence Jerzy Szmajdziński.
2003 Afghanistan’s President Hamid Karzai visits Poland in June.
2006 Afghanistan’s Minister of Foreign Affairs Rangin Dadfar Spanta visits Poland.
2008 Minister of Foreign Affairs Radosław Sikorski pays a visit to Afghanistan in June. In July,
14
Poland is visited by Minister of Energy and Water of the Islamic Republic of Afghanistan,
Ismail Khan. In August, Prime Minister Donald Tusk pays official visit to Afghanistan
and meets with ISAF leadership and the soldiers of the Polish Military Contingent. Prime
Minister is accompanied by Minister of National Defence Bogdan Klich and Chief of General
Staff of the Polish Armed Forces General Franciszek Gągor. In October, Poland is visited by
Speaker of the Afghan Parliament, Mohammad Younus Qanooni. In November, President
Hamid Karzai participates in the celebrations of 90. anniversary of Polish independence.
2009 In March, Governor of Ghazni Province Osman Osmani visits Warsaw and Szczecin following
invitation from the Ministry of Foreign Affairs; Osman Osmani visits 12. Mechanized Division
and 12. Mechanized Brigade. In April, President Lech Kaczyński pays a visit to Afghanistan,
meets with the soldiers of the Polish Military Contingent and President Karzai. In the same
month, Afghanistan’s Minister of Foreign Affairs Rangin Dadfar Spanta comes with a visit
to Poland. In August, Prime Minister Donald Tusk and Minister of National Defence Bogdan
Klich pay a visit to Afghanistan, meet with the soldiers of the Polish Military Contingent
as well as ISAF leadership. In September, Minister of National Defence Bogdan Klich pays
another visit to Afghanistan, visits the Polish soldiers and talks to General Stanley McChrystal.
Minister Bogdan Klich goes to Afghanistan again in December and visits the Polish Military
Contingent, the Four Corners base and has a meeting with President Hamid Karzai.
KALENDARIUM STOSUNKÓW DWUSTRONNYCH
1927 Podpisanie w Angorze [współcz. Ankara] Traktatu przyjaźni pomiędzy Najjaśniejszą
Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Afganistańskim.
1928 W Warszawie złożył wizytę król Afganistanu Amanullah Chan.
1962 Otwarcie ambasad: polskiej w Kabulu oraz Afganistanu w Warszawie.
2002 Prezydent Aleksander Kwaśniewski przebywał z wizytą w Afganistanie. Prezydentowi RP
towarzyszył minister obrony narodowej Jerzy Szmajdziński.
2003 W czerwcu w Polsce przebywał z wizytą prezydent Afganistanu Hamid Karzaj.
2006 W Polsce przebywał z wizytą minister spraw zagranicznych Afganistanu Rangin Dadfar
Spanta.
2008 W czerwcu minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski przebywał z wizytą w Afganistanie.
W lipcu w Polsce przebywał z wizytą minister ds. zasobów wodnych i energetyki Islamskiej
Republiki Afganistanu Ismail Chan. W sierpniu premier Donald Tusk przebywał z oficjalną
wizytą w Afganistanie; spotkał się z dowództwem sił ISAF i żołnierzami Polskiego Kontyngentu Wojskowego. Premierowi towarzyszyli minister obrony narodowej Bogdan Klich i szef
Sztabu Generalnego WP gen. Franciszek Gągor. W październiku w Polsce przebywał z wizytą
przewodniczący Parlamentu Mohammad Younus Qanooni. W listopadzie w Warszawie
w obchodach 90. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości wziął udział prezydent
Hamid Karzaj.
2009 W marcu na zaproszenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych złożył wizytę w Polsce
gubernator prowincji Ghazni Osman Osmani; przebywał w Warszawie i Szczecinie, odwiedził
12. Brygadę Zmechanizowaną oraz 12. Dywizję Zmechanizowaną. W kwietniu prezydent
Lech Kaczyński złożył wizytę w Afganistanie; odwiedził żołnierzy Polskiego Kontyngentu
Wojskowego oraz spotkał się z prezydentem Karzajem. W tymże miesiącu w Polsce
przebywał z wizytą minister spraw zagranicznych Afganistanu Rangin Dadfar Spanta.
W sierpniu premier Donald Tusk wraz z ministrem obrony narodowej Bogdanem Klichem
złożyli wizytę w Afganistanie; spotkali się z żołnierzami Polskiego Kontyngentu Wojskowego
oraz z dowództwem międzynarodowych sił ISAF. We wrześniu minister obrony narodowej
Bogdan Klich przebywał z wizytą w Afganistanie; spotkał się z Polskim Kontyngentem
Wojskowym oraz z generałem S. McChrystalem. W grudniu minister Klich ponownie
przebywał z wizytą w Afganistanie; spotkał się z żołnierzami Polskiego Kontyngentu
Wojskowego, odwiedził bazę Four Corners oraz został przyjęty przez prezydenta Karzaja.
15
16
17
Gathering of Afghan men in Ghazni City
Zgromadzenie mężczyzn w mieście Ghazni
POLITICAL SITUATION AND SECURITY
The fundament of Afghanistan’s political system was laid by the constitution from 2004, approved
by the elders from the country’s clans. According to the document, Afghanistan is an Islamic republic
where both men and women have the same rights and obligations.
Executive power rests mainly with the President who manages the Government’s activities directly;
there is no prime minister. Afghanistan’s Parliament is composed of two chambers: Wolesi Jirga
(the House of the People ) and Meshrano Jirga (the House of Elders) with 249 members of parliament
altogether, elected every 5 years. The constitution guarantees 64 mandates to female members
of parliament. The first general presidential election took place in 2004 and was won by Hamid
Karzai. Parliamentary elections and local government elections followed in 2005.
The most recent presidential and local council elections took place on August 20, 2009 and were
accompanied by a heightened number of incidents across the country. The incidents were organised
by rebels attempting to disturb or even stop the voting. The turnout was lower than in 2004 and
there were reports of voting procedure violation, which alarmed the international community. Despite
these numerous obstacles it was possible to elect the President in the first leg of elections: Hamid
Karzai won again.
18
SECURITY – CONSEQUENCES AND THREATS
From the point of view of security Afghanistan is not a stable country. Most incidents take place
in the south and east of the country. However, the northern, central and western parts of the
country have also seen increased rebel activity. The rebels hope to limit the activities of central
and local governments. They also frequently prevent international organisations from implementing
aid programmes which in turn curbs the opportunities for improving the quality of life for the local
people. The methods known from Iraq like suicide attacks and attacks with improvised explosive
devices (IED) have made their way to Afghanistan and have increased the number of civilian casualties. Intimidation is also a widely used technique – particularly against those Afghan people who
co-operate with the government and the international coalition.
Operation Enduring Freedom (OEF) and ISAF (International Security Assistance Force) were
launched in 2001 after the relevant UN Security Council resolution. In 2003 NATO took over the command
over ISAF operation. In 2009, the United States reviewed all previous ISAF activities and proposed
a new strategy to stabilize the region. Recognizing that increased security, particularly civilian
security, is the fundamental condition of further activities in Afghanistan, President Barack Obama
decided to deploy an additional 30,000 American soldiers to the country.
As of April 16, 2010, the joint forces of the ISAF coalition in Afghanistan amount to 102,500
soldiers and staff from 46 countries. The most numerous contingents are the ones deployed by
the US (62,415), the United Kingdom (9,500) and Germany (4,600). The Polish contingent is the
seventh largest with 2,515 soldiers and staff. The most significant goal of the international coalition
SYTUACJA POLITYCZNA I BEZPIECZEŃSTWA
Podstawy systemu politycznego Afganistanu stworzyła konstytucja z 2004 r., zatwierdzona przez
starszyznę klanów. Zgodnie z nią Afganistan jest republiką islamską, w której mężczyźni i kobiety
mają takie same prawa i obowiązki.
Władza wykonawcza skupiona jest w rękach prezydenta, który kieruje pracami rządu bez pośrednictwa
premiera. Parlament składa się z dwóch izb: Wolesi Dżirga (Izby Ludu) oraz Meszrano Dżirga (Izby
Starszych), w których skład wchodzi 249 parlamentarzystów wybieranych co pięć lat. Konstytucja
gwarantuje 64 miejsca dla kobiet w parlamencie. Pierwsze powszechne wybory prezydenckie
zorganizowane w 2004 r. wygrał Hamid Karzaj. Rok później odbyły się pierwsze powszechne wybory
parlamentarne oraz samorządowe.
Kolejne wybory prezydenckie i do rad prowincji odbyły się 20 sierpnia 2009 r. Towarzyszył
im znaczny wzrost incydentów na terenie całego kraju, wywołanych przez rebeliantów, którzy
próbowali zakłócić lub wręcz uniemożliwić przeprowadzenie głosowania. Niepokój społeczności
międzynarodowej wywołała niska frekwencja, niższa niż w 2004 r., a także sygnały dotyczące
naruszeń prawa wyborczego. Mimo wielu przeciwności udało się wyłonić prezydenta w pierwszej
turze wyborów – został nim ponownie Hamid Karzaj.
BEZPIECZEŃSTWO – KONSEKWENCJE I ZAGROŻENIA
Pod względem bezpieczeństwa sytuacja w Afganistanie jest niestabilna. Najwięcej incydentów
odnotowuje się na południu i wschodzie, aczkolwiek coraz większą aktywność rebeliantów można
zaobserwować na północy, w centralnej i zachodniej części kraju, gdzie usiłują oni ograniczyć
działanie władz centralnych i lokalnych. Nie dopuszczają również do realizacji programów pomocowych przez organizacje międzynarodowe, co w znaczący sposób ogranicza możliwość poprawy
poziomu życia mieszkańców na tych obszarach. Przeniesienie na grunt afgański metod znanych
z Iraku – ataki samobójcze, improwizowane ładunki wybuchowe IED – przysparza ofiar wśród
ludności cywilnej. Powszechne jest również zastraszanie ludności – szczególnie tych, którzy
współpracują z rządem oraz z siłami koalicji międzynarodowej.
Od końca 2001 r. w Afganistanie prowadzone są amerykańska Operacja Enduring Freedom
(OEF) oraz ISAF (International Security Assistance Force), ustanowione na mocy rezolucji Rady
Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych. W 2003 r. NATO przejęło dowodzenie operacją
ISAF. W 2009 r. Stany Zjednoczone dokonały rewizji dotychczasowego sposobu prowadzenia operacji
ISAF, proponując nową strategię w celu ustabilizowania sytuacji w regionie. Uznając, że zwiększenie
poziomu bezpieczeństwa, szczególnie ludności cywilnej, jest podstawowym warunkiem dalszych
działań w Afganistanie, prezydent Barack Obama zdecydował o skierowaniu dodatkowych 30 tys.
amerykańskich żołnierzy.
Według stanu z 16 kwietnia 2010 r. siły koalicji ISAF liczą 102 500 żołnierzy i personelu z 46 państw.
Najliczniejsze kontyngenty skierowały Stany Zjednoczone (62 415), Wielka Brytania (9,5 tys.)
19
is to increase security level in the country and prevent from the re-birth of the Taliban regime
which would facilitate international terrorist activity. Another key goal is to ensure political stability
and to gradually transfer the responsibility for Afghanistan’s security and development to the people
of Afghanistan.
According to the report by UNAMA2, the number of civilian casualties in Afghanistan reached nearly
6,000 in 2009. This is the largest figure since the fall of the Taliban. The statistics indicate that
almost three-quarters of all fatalities were caused by anti-government activity, with the remaining
quarter caused by the coalition forces or by unknown factors. Insurgent activity could be observed
not only in the south and east of the country but also in all remaining regions. This affects the
scope of possibilities for helping local communities and hinders the activities of local and central
administration as well as embassies in Kabul. The new strategy designed by NATO and USFOR-A
Commander General McChrystal is meant to ensure security for the Afghan people by strengthening
the Afghan police and military force and protecting the civilian population. The anticipated decrease
in the number of civilian casualties is to result from abandoning any further bombing raids on civilian objects.
20
Another problem bothering Afghanistan is extensive corruption. It is one of the chief obstacles
hindering the country’s development. According to the report by United Nations Office on Drug
and Crime (UNODC) 59% of the Afghan society believe that the overt unfair practice of the state
is more worrying than the country’s instability (54%) and unemployment (52%). The report claims
that the total value of bribes given by the Afghan people in 2009 alone amounted to USD 2.5
billion. In the same year, over 50% of all respondents had to pay at least one bribe to a state
official. This has to be taken into account in the international efforts to reconstruct Afghanistan.
Pressure must be exerted on the country’s government in order to launch effective strategies
and programmes for combating corruption.
Another destabilization factor in Afghanistan is cultivation of opium poppy. The drug mafia, tightly
linked to the Taliban, earns approximately USD 100 million per year on these crops. Poppy farming
flourished instantly after 2001 and now it is estimated that 90% of the world’s opium stems from
Afghanistan. According to UNODC3 data, the amount of land for opium poppy has decreased by
a third over the last two years. The forecast is that by the end of 2010 17 out of 34 provinces
will be free from opium poppy farming areas. This result, however, is still far from satisfactory.
The international community should make all efforts to reduce these areas to the minimum
and combat opium trade. Alternative, more attractive sources of income must also be offered
to Afghan farmers, which will enable them to resign from opium poppy farming.
2
3
Afghanistan Annual Report on Protection of Civilians in Armed Conflict, 2009.
Afghanistan Opium Survey, 2010, UNODC.
i Niemcy (4,6 tys.). Polska, z kontyngentem liczącym 2515 żołnierzy, zajmuje według tych kryteriów
siódme miejsce. Najważniejszym celem koalicji międzynarodowej jest obecnie zwiększenie poziomu
bezpieczeństwa w Afganistanie i niedopuszczenie do odrodzenia się reżimu talibów dającego przyzwolenie na międzynarodową działalność terrorystyczną, a z czasem zapewnienie stabilizacji politycznej i stopniowe przekazywanie Afgańczykom odpowiedzialności za bezpieczeństwo i rozwój kraju.
W 2009 r. liczba cywilnych ofiar konfliktu w Afganistanie według raportu UNAMA2 wyniosła
prawie sześć tysięcy. Jest to największa odnotowana liczba ofiar konfliktu od upadku talibów.
Statystyki wskazują, że prawie trzy czwarte przypadków śmiertelnych było skutkiem działań sił
antyrządowych, a pozostałe – działań sił koalicji lub sił niezidentyfikowanych. Aktywność rebeliantów
można zaobserwować nie tylko na południu i wschodzie, ale także w pozostałych rejonach kraju.
Wpływa to negatywnie na możliwości niesienia pomocy lokalnej ludności, na pracę organizacji
lokalnych i międzynarodowych oraz przedstawicielstw dyplomatycznych w Kabulu. Nowa strategia
gen. McChrystala, dowódcy wojsk NATO i USA, ma zapewnić mieszkańcom Afganistanu bezpieczeństwo poprzez wzmocnienie afgańskiej policji i wojska oraz ochronę cywilów. Zmniejszenie liczby
ofiar wśród ludności cywilnej ma być następstwem zaprzestania bombardowań obiektów cywilnych.
Kolejny problem, z jakim zmaga się Afganistan, to wysoki poziom korupcji. Korupcja jest jedną
z głównych przeszkód w rozwoju tego kraju. Według raportu Biura Narodów Zjednoczonych ds.
Narkotyków i Przestępczości (UNODC) 59% społeczeństwa afgańskiego uważa, że jawna
nieuczciwość państwa jest większym powodem do niepokoju niż niestabilna sytuacja bezpieczeństwa
(54%) oraz bezrobocie (52%). Z ustaleń raportu wynika, że Afgańczycy przekazali 2,5 mld USD
w postaci łapówek tylko w samym 2009 roku. W tymże roku ponad połowa ankietowanych musiała
zapłacić przynajmniej jedną łapówkę przedstawicielowi państwa. W związku z tym międzynarodowa
społeczność dążąca do odbudowy Afganistanu musi dołożyć wszelkich starań, by wywrzeć nacisk
na władze Afganistanu w celu uruchomienia skutecznej strategii i programów zwalczania korupcji.
Następnym czynnikiem, który destabilizuje sytuację w Afganistanie, jest uprawa maku opiumowego.
Mafia narkotykowa, która ma silne powiązania z talibami, zarabia na jego uprawie około 100 mln
USD rocznie. Uprawa maku opiumowego szybko rozkwitła po 2001 r. – szacuje się, że około 90%
opium na świecie pochodzi z Afganistanu. Według danych UNODC3 w ciągu ostatnich dwóch lat
odnotowano spadek upraw o jedną trzecią, a w 2010 r. 17 z 34 prowincji będzie wolnych od upraw
maku. Jest to jednak wynik wciąż niezadowalający. Społeczność międzynarodowa powinna dołożyć
wszelkich starań, by zmniejszyć uprawy do minimum i zwalczyć handel opium. Należy również
zaoferować rolnikom afgańskim alternatywne źródła dochodu bardziej atrakcyjne niż uprawa maku
opiumowego.
2
3
Afghanistan Annual Report on Protection of Civilians in Armed Conflict, 2009.
Afghanistan Opium Survey, 2010, UNODC.
21
22
23
In front of the Ghazni Provincial Hospital
Przed szpitalem prowincjonalnym w mieście Ghazni
INTERNATIONAL AID TO AFGHANISTAN
According to the Ministry of Finance of the Islamic Republic of Afghanistan4, in the years 2002–2009
the international community of donors made ODA financial commitments amounting to over USD
60 billion, of which 46 billion were expended. More than half of these financial means (55%)5 were
located in the security sector (state security), the remaining part were directed to programmes
in the areas of health, education, infrastructure, natural resources, rule of law, agriculture, rural
development and social security.
International aid management is carried out not only at central government level: so far, threefourths of reconstruction aid has been transferred through international organisations, NGOs, local
authorities and the military. During the London conference in January 2010, the Afghan authorities
postulated a change in these proportions and suggested that the role of central government
in international aid administration be increased.
24
In order to ensure better co-ordination of aid activities, donor countries implementing aid in cooperation with Afghanistan’s government have adopted a sector-based division of their activities.
The US have committed to train the Afghan army, the United Kingdom focuses on combating opium
poppy cultivation and drug manufacture. The Germans train police forces, the Dutch support the
rule of law and agriculture, UNAMA (United Nations Assistance Mission in Afghanistan) concentrates
on reconstruction and political reform, Italy works in the justice sector, the European Commission
and the World Bank aim their efforts at improving the health care sector. This, however, does not
mean that other countries are not active in the above-mentioned fields or that the countries listed
above are limited solely to these areas. Poland has been involved in the reconstruction of Afghanistan
since 2002 and has supported a number of areas including the development of Ghazni Province
and Ghazni City, with particular emphasis on infrastructural projects.
Distribution of ODA means (security sector excluded) 2002–2009.
10%
12%
10%
12%
Unclassified
18%
Good governance, rule of law
Infrastructre, natural resources
23%
Education, culture
Health
Agriculture, rural development
Social security
6%
9%
4
5
Ministry of Finance of the Islamic Republic of Afghanistan, 1388 Financial Review.
Ibidem.
Economy management
POMOC MIĘDZYNARODOWA NA RZECZ AFGANISTANU
Według danych Ministerstwa Finansów Islamskiej Republiki Afganistanu4 w latach 2002–2009
międzynarodowa społeczność donatorów podjęła zobowiązania finansowe w ramach ODA na kwotę
ponad 60 mld USD, z czego wydatkowała ok. 46 mld USD. Ponad połowę tych środków (55%)5
ulokowano w sektorze związanym z bezpieczeństwem (ochroną państwa), pozostałe przeznaczono
na programy w sektorach m.in. zdrowia, edukacji, infrastruktury i zasobów naturalnych, rządów
prawa, rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich czy ochrony socjalnej.
Zarządzanie pomocą międzynarodową dokonuje się nie tylko na szczeblu administracji centralnej:
dotychczas trzy czwarte środków przeznaczonych na odbudowę Afganistanu przekazywane było
za pośrednictwem organizacji międzynarodowych, pozarządowych, władz lokalnych, a także wojska.
Podczas konferencji w Londynie w styczniu 2010 r. władze afgańskie postulowały zmianę tych proporcji na rzecz zwiększenia roli instytucji rządowych w administrowaniu pomocą międzynarodową.
By zapewnić lepszą koordynację działań pomocowych, państwa wdrażające pomoc we współpracy
z rządem podzieliły się sektorami działań. Stany Zjednoczone podjęły się szkolenia armii, Wielka
Brytania skupia swe działania na sektorze walki z uprawami maku opiumowego i z produkcją
narkotyków, Niemcy szkolą policję, Niderlandy wspierają rządy prawa i rolnictwo, UNAMA (United
Nations Assistance Mission in Afghanistan, Misja Wsparcia Organizacji Narodów Zjednoczonych
w Afganistanie) za główny cel swych działań uznała odbudowę kraju i reformę polityczną, Włochy
koncentrują się na sektorze sprawiedliwości, Komisja Europejska wraz ze Stanami Zjednoczonymi
i Bankiem Światowym wspierają sektor zdrowia. Nie oznacza to jednak, że inne państwa nie są
aktywne w tychże sektorach lub że wymienione uprzednio państwa ograniczają swą działalność
wyłącznie do tych sektorów. Polska zaangażowana jest w odbudowę Afganistanu od 2002 r.
i wspiera m.in. rozwój prowincji i miasta Ghazni, koncentrując się zwłaszcza na projektach infrastrukturalnych.
Podział środków ODA (z wyłączeniem sektora bezpieczeństwa) 2002–2009.
10%
12%
10%
12%
Niesklasyfikowane
18%
Rządy prawa, dobre zarządzanie
Infrastruktura, zasoby naturalne
23%
Edukacja, kultura
Zdrowie
Rolnictwo, rozwój obszarów wiejskich
Ochrona socjalna
6%
9%
4
5
Ministerstwo Finansów Islamskiej Republiki Afganistanu, 1388 Financial Review.
Ibidem.
Zarządzanie gospodarką
25
Agreements between the Afghan government and international donor community have become
the fundament for all aid activities in the country. The agreements were developed and financial
commitments were made at a number of conferences. The Bonn conference of 2001 provided
a framework for Afghanistan’s new political structure; in Tokyo (2002) aid donors committed
to reconstruct the country and engage long-term; in Berlin (2004) a work plan for the Afghan
government was developed and signed by the European Union and other donor countries.
Moreover, a plan was drawn up for the first general elections in 2004.
International aid implemented in Afghanistan is based on the agreement called the Afghanistan
Compact. The document was signed by Afghanistan’s authorities and the international community
in London in 2006. It established the framework for the involvement of Afghan authorities and the
international community in co-operation for stability, peace and the rule of law. It sets the stage for
the construction of a strong state which will protect human rights, support the economy and social
development of its citizens.
Another conference took place in Paris in 2008 where the London decisions of both the Afghan
authorities and the international community were reaffirmed. Moreover, the decision was made
to continue efforts aimed at the implementation of the Afghanistan National Development Strategy
(ANDS) for the years 2008–2013. The strategy assumes that Afghanistan will have achieved
the 9 Millennium Development Goals by 2020 – the ninth, additional goal being security.
26
In 2010, at the London conference, a plan was developed for passing the responsibility for
internal security on to the Afghan authorities and additional emphasis was laid on combating
corruption. Moreover, a decision was made to support the government-run Peace and Reintegration
Programme, by granting financial support for the Peace and Reintegration Trust Fund. This move
was meant to offer alternative to those who renounce violence, break their ties with terrorists
and declare that they will take up efforts to build peace in Afghanistan.
The USA is the largest individual international donor providing 57% of foreign aid to Afghanistan6.
It is estimated that the US have directed USD 38 billion to reconstruction of the country since 20017.
The aim of American aid is to strengthen and stabilize the country economically, politically, socially
and from the point of view of security – all in order to reduce support for extremist fractions in the
region. The USA lead the 12 PRTs (Provincial Reconstruction Teams) in Afghanistan.
The largest collective donor is the European Union which directs approximately USD 1.4 billion
per year to reconstruction of Afghanistan8. Major donors supporting the region include also:
the World Bank, Asian Development Bank, Canada, Australia and Japan.
In order to co-ordinate international aid better, support operational costs and national projects
on the list of Afghanistan’s priority projects, ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund) was
launched in 2002 at the initiative of the World Bank. The Fund supports reforms of the Afghan
administration, construction of public institutions and strengthening of the position of Afghanistan’s
central government. ARTF is managed by the World Bank, Asian Development Bank, Islamic
Development Bank as well as the UN. Since 2002, ARTF has been supported by 30 donors with
the amount of USD 3 billion. Top donor countries which support ARTF include the United Kingdom,
Canada and the United States9.
6
7
8
9
U.S. Foreign Assistance, CRS Report for Congress, Curt Tarnoff, p. 2.
Ibidem, p. 1.
EUBlueBookAfg2009, p. 4
http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/AFGHANISTANEXTN/0,,contentMDK:20152008~pageP
K:141137~piPK:217854~theSitePK:305985,00.html
Podstawą działań pomocowych w Afganistanie stały się porozumienia zawarte między rządem
Afganistanu a międzynarodową społecznością donatorów, ustanowione na konferencjach, podczas
których podejmowano również zobowiązania finansowe. Konferencja w Bonn (2001) nadała ramy
nowej strukturze politycznej Afganistanu, w Tokio (2002) donatorzy zobowiązali się do odbudowy
i długotrwałego zaangażowania w Afganistanie, w Berlinie (2004) wypracowano „work plan”
dla rządu afgańskiego, podpisany przez Unię Europejską oraz inne państwa-donatorów. Ustanowiono
również plan pierwszych wyborów powszechnych w 2004 roku.
Międzynarodowa pomoc wdrażana w Afganistanie oparta jest na porozumieniu o nazwie Afghanistan
Compact. Jest to dokument podpisany przez władze Afganistanu oraz społeczność międzynarodową
podczas konferencji w Londynie (2006). Określa on warunki ramowe oraz zaangażowanie władz
Afganistanu i społeczności międzynarodowej we współpracę na rzecz budowania stabilizacji,
pokoju, rządów prawa oraz silnego państwa, które chroni prawa człowieka, wspiera gospodarkę
oraz rozwój społeczny obywateli.
W 2008 r. w Paryżu odbyła się kolejna konferencja, podczas której potwierdzono postanowienia
władz afgańskich i społeczności donatorów z konferencji w Londynie (2006) oraz zdecydowano
o kontynuowaniu wysiłków na rzecz wdrażania Narodowej Strategii Rozwoju Afganistanu (Afghanistan
National Development Strategy, ANDS) w latach 2008–2013. Strategia zakłada, że do roku 2020
Afganistan będzie krajem, który osiągnie 9 Milenijnych Celów Rozwoju: dziewiątym – dodatkowym,
ustanowionym dla Afganistanu – jest bezpieczeństwo.
W 2010 r. podczas konferencji w Londynie sformułowano plan przekazania władzom afgańskim
odpowiedzialności za bezpieczeństwo kraju oraz położono nacisk na walkę z korupcją. Ponadto
zobowiązano się wesprzeć rządowy program Peace and Reintegration Programme, udzielając
finansowego wsparcia na rzecz funduszu powierniczego Peace and Reintegration Trust Fund,
by zaoferować alternatywę tym, którzy wyrzekną się przemocy, zerwą powiązania z siłami terrorystycznymi oraz zadeklarują działanie na rzecz budowy pokoju w Afganistanie.
Największym międzynarodowym indywidualnym donatorem w Afganistanie są Stany Zjednoczone:
stąd pochodzi 57% pomocy zagranicznej na rzecz tego kraju6. Szacuje się, że od 2001 roku
przeznaczyły one na odbudowę Afganistanu 38 mld USD7. Celem amerykańskiej pomocy zagranicznej
w Afganistanie jest wzmocnienie i stabilizacja państwa w wymiarze gospodarczym, politycznym,
socjalnym i bezpieczeństwa, by zmniejszyć poparcie dla sił ekstremistycznych w regionie. Stany
Zjednoczone stoją na czele 12 Zespołów Odbudowy Prowincji PRT (Provincial Reconstruction Team).
Największym zbiorowym donatorem są kraje Unii Europejskiej, które przeznaczają średnio rocznie
ok. 1,4 mld USD na odbudowę Afganistanu8. Do grupy znaczących donatorów na rzecz odbudowy Afganistanu zaliczają się także: Bank Światowy, Asian Development Bank, Kanada, Australia,
Japonia.
W celu lepszej koordynacji pomocy międzynarodowej, wsparcia kosztów operacyjnych państwa
oraz narodowych projektów znajdujących się na liście priorytetów Afganistanu utworzono ARTF
(Afghanistan Reconstruction Trust Fund), czyli Fundusz powierniczy na rzecz odbudowy Afganistanu.
Powstały w 2002 r. z inicjatywy Banku Światowego, fundusz wspiera reformy afgańskiej administracji publicznej, budowę instytucji publicznych oraz wzmocnienie pozycji rządu centralnego
w Afganistanie. ARTF zarządzany jest przez Bank Światowy, Asian Development Bank, Islamic
6
7
8
U.S. Foreign Assistance, CRS Report for Congress, Curt Tarnoff, s. 2.
Ibidem, s. 1.
EUBlueBookAfg2009, s. 4
27
In the recent years Poland has contributed the following amounts to ARTF: in 2006 – USD 295,000
(PLN 915,000)10, in 2007 – USD 270,000 (PLN 747,000)11, in 2008 – USD 1,170,000
(PLN 2.8 million)12, in 2009 – USD 1,200,000 (PLN 3.7 million)13.
The most important national programme, partially financed by ARTF, is the NSP programme
(National Solidarity Programme), considered to be one of the most efficient national efforts.
Within the framework of the Programme, donations are granted to local communities represented
by Community Development Councils. The Councils play a fundamental role in local reconstruction
and development as they set local development priorities and implement, among others, basic
infrastructure and human capital development projects. This process is supported by the so-called
Facilitating Partners – NGOs contracted within NSP. Maximum donation amount per village is USD
60,000. This programme has facilitated projects like construction of run-of-the-river power turbines
or health centres. Moreover, it has made it possible to resolve inter-tribal conflicts. Opportunities
have been created for local communities to generate income.
Provincial Reconstruction Teams (PRTs) play a vital role in the reconstruction of Afghanistan.
PRTs are teams of workers – both civilians and representatives of the military – whose task it is to
support and reconstruct a given province. Currently, there are 27 Provincial Reconstruction Teams.
Their activity focuses on implementation of long-term investments and projects aiming at improving
the quality of life for the people of Afghanistan. Another important aspect of PRT activity is consulting
and advisory services for provincial authorities at various levels. This means regular meetings with
governors, directors of departments, participation in meetings of village elders (shuras), visits
in provinces’ districts, regular contact with representatives of the Afghan parliament and local
councils.
28
The Polish team is part of the American PRT and works in Ghazni. This is where most of Polish
foreign aid to Afghanistan is directed.
•
191 children out of 1,000 die before age 5. Afghanistan is the global number 2 when
it comes to child mortality before the age of 5;
•
54% children aged 5 or under are chronically undernourished;
•
39% children are underweight;
•
21% of Afghan women aged 15–49 are underweight;
•
29% women can read and write;
•
22% of the society have access to clean potable water;
•
75% of Afghan people live in rural areas;
•
90% women and 60% men living in rural areas can neither read nor write;
•
85% of the society make a living by farming14.
10
11
12
13
14
Average annual exchange rate 1 USD = 3.1025 PLN (source: www.nbp.pl).
Average annual exchange rate 1 USD = 2.7667 PLN (source: www.nbp.pl).
Average annual exchange rate 1 USD = 2.4092 PLN (source: www.nbp.pl).
Average annual exchange rate 1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
Source: http://www.globalhealthfacts.org/, http://www.unicef.org/infobycountry/afghanistan_statistics.html, www.siteresources.
worldbank.org/.../223546.../AfghanistanNutrition.pdf as well as data from the Ministry of Health of the Islamic Republic
of Afghanistan.
Development Bank oraz ONZ. Od 2002 r. ARTF wsparło 30 donatorów na kwotę ponad 3 mld
USD. W czołówce krajów wspierających ARTF są Wielka Brytania, Kanada oraz Stany Zjednoczone9.
W ostatnich latach Polska dokonała wpłat na rzecz ARTF: w 2006 r. – 295 tys. USD (ok. 915 tys. PLN)10,
w 2007 r. – 270 tys. USD (ok. 747 tys. PLN)11, w 2008 r. – 1 mln 170 tys. USD (ok. 2,8 mln PLN)12,
w 2009 r. – 1 mln 200 tys. USD (ok. 3,7 mln PLN)13.
Najważniejszym programem narodowym, finansowanym częściowo przez ARTF, jest program
NSP (National Solidarity Programme), uważany za jeden najbardziej skutecznych narodowych
programów. W jego ramach dotacje udzielane są lokalnym społecznościom reprezentowanym przez
Community Development Councils – Rady Rozwoju Lokalnego. Owe rady odgrywają podstawową
rolę w odbudowie i rozwoju lokalnym, gdyż to one określają priorytety rozwoju lokalnego
oraz wdrażają projekty z zakresu np. budowy podstawowej infrastruktury czy rozwoju kapitału
ludzkiego. Wsparcia w tym procesie udzielają Facilitating Partners – organizacje pozarządowe
zakontraktowane w ramach NSP. Maksymalna wysokość dotacji dla jednej wioski wynosi 60 tys. USD.
Dzięki temu programowi wybudowano m.in. turbiny prądotwórcze na rzekach, ośrodki zdrowia,
zażegnywano konflikty między plemionami, mieszkańcom lokalnych społeczności stwarzano
możliwości osiągania dochodów.
Ważną rolę w odbudowie Afganistanu pełnią Zespoły Odbudowy Prowincji (Provincial Reconstruction
Team, PRT). PRT jest to zespół ludzi – pracowników cywilnych i przedstawicieli wojska – którego
zadaniem jest wspieranie i odbudowa danej prowincji. Obecnie na terenie Afganistanu działa 27
Zespołów Odbudowy Prowincji. Działalność PRT koncentruje się na realizacji długoterminowych
inwestycji i projektów, których celem jest poprawa warunków życia mieszkańców Afganistanu.
Drugim ważnym obszarem aktywności PRT pozostaje doradztwo władzom prowincji na różnym
szczeblu. Są to m.in. regularne spotkania z gubernatorem prowincji, z dyrektorami poszczególnych
departamentów, udział w szurach (spotkania starszyzny plemiennej), wizyty w dystryktach
wchodzących w skład prowincji, kontakty z przedstawicielami parlamentu afgańskiego i radą
prowincji.
Polski zespół w ramach amerykańskiego PRT pracuje w Ghazni, gdzie trafia większość środków
polskiej pomocy zagranicznej.
•
191 dzieci na 1000 nie dożywa 5. roku życia. Afganistan zajmuje 2. miejsce na świecie
pod względem umieralności dzieci do 5. roku życia;
9
10
11
12
13
14
•
54% dzieci poniżej 5. roku życia jest chronicznie niedożywionych;
•
39% dzieci ma niedowagę;
•
21% Afganek w wieku 15–49 lat ma niedowagę;
•
29% kobiet potrafi czytać i pisać;
•
22% społeczeństwa ma dostęp do czystej wody pitnej;
•
75% mieszkańców Afganistanu zamieszkuje tereny wiejskie;
•
90% kobiet i 60% mężczyzn zamieszkujących tereny wiejskie nie umie czytać i pisać;
•
85% społeczeństwa żyje z pracy na roli14.
http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/AFGHANISTANEXTN/0,,contentMDK:20152008~pageP
K:141137~piPK:217854~theSitePK:305985,00.html
Średni kurs roczny 1 USD = 3,1025 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Średni kurs roczny 1 USD = 2,7667 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Średni kurs roczny 1 USD = 2,4092 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Średni kurs roczny 1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Źródło: http://www.globalhealthfacts.org/, http://www.unicef.org/infobycountry/afghanistan_statistics.html, www.siteresources.
worldbank.org/.../223546.../AfghanistanNutrition.pdf oraz dane Ministerstwa Zdrowia Islamskiej Republiki Afganistanu.
29
30
31
Polish team at PRT Ghazni. Project: Kulah-e Sabez Road modernization in Ghazni City - after completion of construction work (2008)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja Kulah-e Sabez Road w mieście Ghazni - stan po ukończeniu prac (2008)
POLISH AID TO AFGHANISTAN
Polish aid has been directed to Afghanistan since 2002. It is planned by the development co-operation
section of the Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland. This part of the Ministry
is composed of two Departments: Development Co-operation Department (DWR) and Department
for Implementation of Development Programmes (DWPR). DWR deals with tasks like planning
for application of funds earmarked for development assistance; DWPR’s key task is implementation
of development programmes.
Aid to Afghanistan is of bi- and multilateral character and is implemented by Polish NGOs, Polish
Embassy in Kabul and Polish staff at Ghazni PRT. Apart from this, as part of Poland’s multilateral
aid, funds are transferred each year to implement UN programmes in Afghanistan like UNODC, WFP,
POHRF (Post-Operations Humanitarian Relief Fund – NATO/ISAF) or ARTF (Afghanistan Reconstruction
Trust Fund).
BILATERAL AID
Bilateral aid is transferred directly to Polish aid’s partners. It most often takes the form of projects
and tasks implemented by Polish NGOs, central government entities, local government entities
as well as Polish embassies.
MULTILATERAL AID
Multilateral aid is transferred through international institutions, organisations, multilateral funds
and aid programmes.
32
The main channel for multilateral aid are contributions to European Union’s aid budget. The Polish
contribution is a proportion of the general contribution to EU’s budget paid by Poland each year.
The volume of the contribution is derived from the EU expenditure on development assistance
for third countries (which qualifies as ODA according to the guidelines of OECD’s Development
Assistance Committee).
Apart from the European Union, the UN System and the World Bank Group also provide significant
channels for Polish multilateral aid.
From 2002 to 2009, over 100 projects worth about PLN 46 million (USD 14 million) were implemented
in Afghanistan thanks to Polish aid programme15.
The year 2009 was marked by a significant increase in the amounts directed to development
assistance. The funds aimed at development assistance for Afghanistan administered by MFA
in 2009 amounted to PLN 40 million (USD 12 million)16. This means that they have already risen
five-fold compared to 2008. Most of this volume – PLN 13 million (approximately USD 4 million)17
– was directed to projects implemented by Polish experts in PRT Ghazni. The remaining amount
was expended through NGOs (approximately PLN 1.1 million/USD 417,000)18, through the Polish
Embassy in Kabul (as part of the so-called Small Grants Fund – PLN 1.1 million/EUR 260,000)19
as well as through voluntary contributions to international funds and programmes (approximately
PLN 6 million/USD 1.9 million)20.
15
16
17
18
19
20
Average period exchange rate 2002–2009 1 USD = 3.2815 PLN (source: www.nbp.pl).
Average annual exchange rate 1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
As above.
As above.
Average annual exchange rate 1 EUR = 4.3273 PLN (source: www.nbp.pl).
Average annual exchange rate 1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
POLSKA POMOC W AFGANISTANIE
Polska pomoc kierowana jest do Afganistanu od 2002 r. Planowana jest ona przez pion współpracy
rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Na pion współpracy rozwojowej składają się
dwa departamenty: DWR – Departament Współpracy Rozwojowej, oraz DWPR – Departament
Wdrażania Pomocy Rozwojowej. DWR zajmuje się m.in. opracowywaniem planów dysponowania
rezerwą celową na pomoc rozwojową, a DWPR m.in. wdraża programy rozwojowe.
Pomoc na rzecz Afganistanu ma charakter dwustronny oraz wielostronny, wdrażana jest przez polskie
organizacje pozarządowe, Ambasadę RP w Kabulu oraz polski personel w Zespole Odbudowy
Prowincji PRT w Ghazni. Ponadto corocznie w ramach pomocy wielostronnej przekazywane
są fundusze na realizację programów ONZ w Afganistanie, np. UNODC, WFP, także POHRF
(Post-Operations Humanitarian Relief Fund – Post-operacyjny fundusz pomocy humanitarnej NATO/
ISAF) czy ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund – Fundusz powierniczy na rzecz odbudowy
Afganistanu).
POMOC DWUSTRONNA
Pomoc dwustronna to pomoc przekazywana bezpośrednio partnerowi polskiej pomocy. Najczęściej
ma ona formę projektów i zadań realizowanych przez polskie organizacje pozarządowe, organy
administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego i polskie przedstawicielstwa dyplomatyczne.
POMOC WIELOSTRONNA
Pomoc wielostronna udzielana jest za pośrednictwem międzynarodowych instytucji, organizacji,
wielostronnych funduszy i programów pomocowych.
Głównym kanałem przepływu pomocy wielostronnej są wpłaty do budżetu pomocowego Unii
Europejskiej. Polski wkład jest częścią składki przekazywanej corocznie przez Polskę do budżetu
ogólnego UE. Wielkość tych środków jest pochodną udziału wydatków z budżetu UE na pomoc
rozwojową dla krajów trzecich, która zgodnie z wytycznymi Komitetu Pomocy Rozwojowej OECD
kwalifikuje się jako oficjalna pomoc rozwojowa – ODA.
Poza Unią Europejską istotnymi kanałami polskiej pomocy wielostronnej są organizacje systemu
Narodów Zjednoczonych oraz Grupa Banku Światowego.
W latach 2002–2009 w ramach programu polskiej pomocy zagranicznej zrealizowano w Afganistanie
ponad 100 projektów na łączną kwotę ok. 46 mln PLN (ok. 14 mln USD)15.
W roku 2009 nastąpiło istotne zwiększenie kwoty przeznaczonej na pomoc rozwojową. Pozostające
w gestii MSZ środki przeznaczone na pomoc rozwojową dla Afganistanu w 2009 r. wyniosły
40 mln PLN (ok. 12 mln USD)16. Oznacza to, że wzrosły one aż pięciokrotnie w porównaniu z rokiem
2008. Większość środków – 13 mln PLN (ok. 4 mln USD)17 – przeznaczono na projekty realizowane
przez polskich specjalistów w Zespole Odbudowy Prowincji (PRT) w Ghazni. Pozostałą kwotę
wydatkowano za pośrednictwem organizacji pozarządowych (ok. 1,1 mln PLN/ok. 417 tys. USD)18,
za pośrednictwem Ambasady RP w Kabulu (w ramach tzw. funduszu małych grantów – 1,1 mln PLN
/ok. 260 tys. EUR)19 oraz poprzez dobrowolne wpłaty na fundusze i programy międzynarodowe
(ok. 6 ml PLN/1,9 mln USD)20.
15
16
17
18
19
20
Średni kurs z lat 2002–2009 1 USD = 3,2815 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Średni kurs roczny 1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
j.w.
j.w.
średni kurs roczny 1 EUR = 4,3273 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Średni kurs roczny 1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
33
In 2010, the volume of Polish development assistance to Afghanistan will be maintained at a level
similar to the 2009 volume and will amount to PLN 35 million (approximately USD 12 million)21.
The priority sectors of support in Afghanistan are:
•
strengthening state structures and civil society structures,
•
creation of job opportunities,
•
education, health care (including construction and development of rural health centres),
•
development of Ghazni City and Province (including development of public infrastructure).
The funds will be distributed as follows:
34
•
central administration (in particular the Polish team within Ghazni PRT),
•
NGOs,
•
public and non-public universities,
•
research and development entities,
•
Polish Embassy in Kabul,
•
multilateral aid and implementation of Afghanistan National Development Strategy (ANDS).
Polish aid to Afghanistan encompasses many fields of activity e.g. education and culture, health
care, agriculture, the judiciary, social security, including women issues and disability, infrastructure
development, broadening access to potable water. Polish aid also means support for national
institutions and local organisations, as well as support for democracy and human rights. Polish aid
covers northern, southern, central and eastern parts of the country. So far, projects have been
carried out in the following provinces: Ghazni, Kabul, Kapisa, Panjshir, Paktika, Herat, Balkh
and Jawzjan. Most of Polish aid is directed to Ghazni PRT which implements a few dozen Polish aid
projects each year. Moreover, as part of bilateral aid, 1 up to 4 projects of Polish NGOs and about
10 projects of Polish Embassy in Kabul as part of the Small Grants Fund are implemented. Financial
settlement of Polish aid projects takes place in annual cycles (by December 31 of each year).
Polish aid in Afghanistan is co-ordinated with numerous partners: local formal and informal structures
like groups of village elders, local administration and local organisations working in relevant sectors.
21 Period average exchange rate 1.01.2010–31.03.2010, 1 USD = 2.8858 (source: www.nbp.pl).
W roku 2010 wysokość polskiej pomocy rozwojowej dla Afganistanu zostanie utrzymana na poziomie
zbliżonym do 2009 r. i wyniesie 35 mln PLN (ok. 12 mln USD)21.
Priorytetowe sektory wsparcia w Afganistanie to:
•
wzmocnienie struktur państwa i społeczeństwa obywatelskiego,
•
tworzenie miejsc pracy,
•
edukacja, ochrona zdrowia (w tym budowa i rozbudowa wiejskich ośrodków zdrowia),
•
rozwój prowincji i miasta Ghazni (w tym rozbudowa infrastruktury publicznej).
Fundusze zostaną rozdzielone następująco:
•
administracja rządowa (w tym w szczególności polski zespół w PRT),
•
organizacje pozarządowe,
•
publiczne i niepubliczne szkoły wyższe,
•
jednostki badawczo-rozwojowe,
•
Ambasada RP w Kabulu,
•
współpraca wielostronna oraz realizacja Narodowego Programu Odbudowy Afganistanu.
Polska pomoc dla Afganistanu obejmuje wiele obszarów działania, m.in. sektor edukacji i kultury,
sektor zdrowia, rolnictwa, sądownictwa, ochronę socjalną – w tym dotyczącą kobiet i osób
niepełnosprawnych, budowanie infrastruktury, zwiększanie dostępu do wody pitnej. Polska pomoc
to także wspieranie narodowych instytucji i organizacji lokalnych oraz wspieranie demokracji i praw
człowieka. Obejmuje ona swym zasięgiem centralne, północne, południowe oraz wschodnie tereny
Afganistanu. Dotychczas zrealizowano projekty w prowincjach: Ghazni, Kabul, Kapisa, Panczszir,
Paktika, Herat, Balch oraz Dżawzdżan. Większość polskiej pomocy trafia do Ghazni do Zespołu
Odbudowy Prowincji, który realizuje rocznie w ramach polskiej pomocy zagranicznej kilkadziesiąt
projektów. Ponadto w ramach pomocy bilateralnej rocznie realizowanych jest od 1 do 4 projektów
polskich organizacji pozarządowych oraz około 10 projektów realizowanych przez Ambasadę RP
w Kabulu w ramach tzw. funduszu małych grantów. Projekty polskiej pomocy rozliczane są w trybie
rocznym (do 31 grudnia każdego roku).
Polska pomoc w Afganistanie koordynowana jest z wieloma partnerami: z lokalnymi strukturami
formalnymi i nieformalnymi, m.in. ze starszyznami wioskowymi, z lokalną administracją rządową,
z lokalnymi organizacjami działającymi w danym sektorze.
21 Średni kurs w okresie 01.01.2010 – 31.03.2010, 1 USD = 2,8858 (źródło: www.nbp.pl).
35
36
Polish team at PRT Ghazni. Project: Road modernisation from Farokhy Bridge to Sanayee Gate – construction in progress (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja drogi od mostu Farokhy do Bramy Sanayee – w trakcie budowy (2009)
37
Polish team at PRT Ghazni. Project: Road modernisation from Farokhy Bridge to Sanayee Gate – after completion
of construction work (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja drogi od mostu Farokhy do Bramy Sanayee – stan po ukończeniu prac (2009)
POLISH AID IN GHAZNI
Polish aid in Afghanistan is currently implemented predominantly in Ghazni Province where a team
of Polish experts work within the American PRT and where Polish armed forces are stationed.
PRT – Provincial Reconstruction Team – is a team of civilians, representatives of the military and
diplomats who aim at reconstructing and supporting provinces in Afghanistan. Currently there are
27 PRTs in the country. Reconstruction teams collaborate with local governments and international as well as local organisations in order to implement assistance and development activities
in particular regions.
PRT in Ghazni is managed by the Americans and currently implements, along with the Polish team,
162 development projects in 14 out of 19 districts of Ghazni Province, worth over USD 168 million
altogether. They include investments in local infrastructure i.e. road construction and development,
development of electrical networks, water supply networks and sewage systems. PRT is also
involved in development of education and health care: it builds schools, libraries, hospitals and walk-in
health centres.
Polish aid is also implemented by the Civic-Military Co-operation group (originating from Kielce
in Poland) in Ghazni. The aim of CIMIC’s activities is to establish and maintain full co-operation
of military forces with local communities and non-military institutions. CIMIC group includes both
soldiers and civilian workers.
38
GHAZNI PROVINCE – BASIC INFORMATION
Surface area
23,378 square kilometres
Province capital
Ghazni
Province population
1,080,000
Capital population
155,000
Neighbouring provinces
Paktya, Paktika, Zabul, Uruzgan, Day Kundi,
Bamyan, Wardak, Logar
Distance from Kabul
136 kms to Ghazni City
Districts
19 districts: central Ghazni, Ab Band, Ajristan, Andar,
Dih Yak, Gelan, Giro, Jaghatu, Jaghori, Khwaja Umari,
Khugiani, Malistan, Muqur, Nawa, Nawur, Qarabagh,
Rashidan, Waghaz, Zana Khan
Ethnic groups
Pashtuns 51%, Tajiks and Hazaras 47%,
Uzbeks, Burks, Pashai and other 2%
POLSKA POMOC ZAGRANICZNA W GHAZNI
Obecnie polska pomoc realizowana jest w Afganistanie głównie w prowincji Ghazni, gdzie pracuje
polski zespół specjalistów w ramach amerykańskiego PRT oraz gdzie stacjonują polskie wojska.
Zespół Odbudowy Prowincji (PRT – Provincial Reconstruction Team) to zespół ludzi składający
się z pracowników cywilnych, przedstawicieli wojska i dyplomatów, którego celem jest wspieranie
i odbudowa danej prowincji. Obecnie na terenie Afganistanu działa 27 Zespołów Odbudowy
Prowincji. Zespoły PRT współpracują z administracją lokalną oraz organizacjami międzynarodowymi
i lokalnymi w realizacji zadań pomocowych na rzecz rozwoju danego regionu.
Zespół Odbudowy Prowincji PRT w Ghazni kierowany jest przez Amerykanów i realizuje obecnie
wraz z polskim zespołem 162 projekty rozwojowe na terenie 14 z 19 dystryktów prowincji Ghazni
na łączną kwotę ponad 168 mln USD. Są to m.in. inwestycje dotyczące lokalnej infrastruktury:
naprawa i rozbudowa dróg, sieci elektrycznych, wodociągowych oraz kanalizacyjnych. PRT
ma również wkład w rozwój edukacji oraz służby zdrowia: buduje szkoły, biblioteki, szpitale
oraz przychodnie.
Polska pomoc zagraniczna realizowana jest także przez grupę Współpracy Cywilno-Wojskowej
CIMIC z Kielc (Civic-Military Cooperation) w Ghazni. Celem działań grupy CIMIC jest ustanowienie
i utrzymanie pełnego współdziałania sił wojskowych z lokalną ludnością i instytucjami pozamilitarnymi.
W skład grupy CIMIC wchodzą zarówno żołnierze, jak i pracownicy cywilni.
39
PROWINCJA GHAZNI – PODSTAWOWE INFORMACJE
Powierzchnia prowincji
23 378 km2
Stolica prowincji
Ghazni
Liczba mieszkańców prowincji
1 080 000
Liczba mieszkańców stolicy
155 000
Prowincje sąsiadujące
Paktia, Paktika, Zabul, Uruzgan, Day Kundi, Bamjan,
Wardak, Logar
Odległość od Kabulu
136 km do miasta Ghazni
Dystrykty
19 dystryktów: dystrykt centralny Ghazni, Ab Band,
Adżristan, Andar, Dih Yak, Gelan, Giro, Jaghatu, Jaghuri,
Khwaja Umari, Khogiani, Malistan, Muqur, Nawa, Nawur,
Qarabagh, Rashidan, Waghaz, Zana Khan
Grupy etniczne
Pasztunowie 51%, Tadżycy i Hazarowie 47%,
Uzbecy, Burkowie, Paszajowie i inne 2%
40
Bamjan
Maydan
Wardak
Nawur
Day
Kundi
Logar
Khwaja Umari
Ghazni
Ghazni
Jaghatu
Adżristan
Zana
Khan
Rashidan
Khugyani
Malistan
Paktia
Deh
Yak
Waghaz
Andar
Qarabagh
Uruzgan
Jaghuri
Giro
Muqur
Paktika
Ab Band
Zabul
41
Gelan
Nawa
Activity / Rodzaj działalności
Environment / Ochrona środowiska
(2)
(3)
(1)
(9)
(4)
(22)
Health / Ochrona zdrowia
Microfinance / Usługi mikrofinansowe
(1)
Ghazni
Khugyani City
Handicrafts / Rzemiosło
Infrastructure / Infrastruktura
Zana
Khan
Khwaja Umari
Agriculture / Rolnictwo
Cultural preservation / Wydarzenia kulturalne
Ochrona zabytków kultury
Education / Edukacja
Deh Yak
Waghaz
Andar
Province center / Stolica prowincji
District Center / Stolica dystryktu
Highway / Droga główna
Map of Ghazni Province showing assistance activities implemented by local and international organisations divided by districts.
Mapa prowincji Ghazni ukazująca obecność działań pomocowych realizowanych przez organizacje lokalne i międzynarodowe
w podziale na dystrykty.
Ghazni is Afghanistan in a nutshell. The province’s 23,000 square kilometres (40% of which
are mountains) are home to the Pashtuns (51%), Tajiks and Hazaras (47%), as well as Uzbeks,
Pashai, Burks, Hindu and Sikhs. Eastern and southern parts of Ghazni Province are inhabited
by Pashtun tribes whereas western parts, the so-called Hazarajat, are inhabited by the Hazaras.
The Tajiks have their settlements mainly in the capital, which is also inhabited by the Pashtuns
and the Hazaras. The Pashtuns and the Takijs believe in the Islamic Sunni school, while the Hazaras
are Shias. The city of Ghazni is situated 136 kilometres from Kabul. It is also relatively close
to the Pakistani border.
Buddhism and Hinduism flourished in Ghazni until late 7. century. At the end of the century, Islam
reached Afghanistan. Ghazni was pillaged by the founder of the Safavid dynasty – Yaqub Saffavi.
The city was subsequently reconstructed and became the birthplace of the mighty Ghaznavid
empire (994 to 1160), which spanned areas from Afghanistan to northern India, Persia and Central
Asia. The court of Mahmud was home to many scholars and poets (including the famous Al-Biruni
and Sanai); culture and science flourished. The Ghaznavids were followed by the Ghurids, and the area
was subsequently plundered by Genghis Khan’s army. During the first Afghan war (1838–1842)
between the British and the Afghans, Ghazni was taken over by the British forces. Its strategic
location turned it into a witness of numerous important historical events. It is the city’s rich heritage
that convinced the Islamic Educational, Scientific and Cultural Organisation to appoint Ghazni
the Cultural Capital of the Islamic World in 2013.
42
Currently the province is divided into unstable and stable regions. The former are districts inhabited
by the Pashtuns, the latter are inhabited by the Hazaras and the Tajiks and currently enjoy relative development and progress. The difficult security situation has forced local and international
organisation to withdraw from Nawa and Ajristan districts where all assistance activity has ceased.
Despite this, there are still 39 active local and international organisations in the province which
support the local communities.
The Polish team of experts commenced work as part of PRT Ghazni on June 28, 2008 during 3rd
Rotation of the Polish Military Contingent in Afghanistan. The team is composed of civilian experts
(an education specialist, an expert on social and community matters, an infrastructure expert,
a road and bridge construction expert, a legal expert, a PR expert for contacts with local media),
two officers from Central Support Group Civil-Military Co-operation (including the leader
of the Expert Team – Deputy Commander PRT Ghazni) as well as security staff. PRT’s chief task
is to implement assistance projects.
Polish soldiers on duty in Ghazni
Prowincja Ghazni to Afganistan w pigułce. Na ponad 23 tys. km2 powierzchni, której 40% stanowią
tereny górzyste, mieszkają Pasztunowie (51%), Tadżycy i Hazarowie (47%), jak również Uzbecy,
Paszajowie, Burkowie, Hindusi i Sikhowie. Wschodnie i południowe tereny prowincji zamieszkane
są przez plemiona Pasztunów, natomiast zachodnie tereny, tzw. Hazaradżat, zamieszkują Hazarowie.
Tadżycy osiedlili się głównie w stolicy prowincji, która zamieszkana jest również przez Pasztunów
i Hazarów. Pasztunowie i Tadżycy wyznają islamską szkołę sunny, natomiast Hazarowie są szyitami.
Miasto Ghazni usytuowane jest 136 km od Kabulu, niewielka odległość dzieli również prowincję
od Pakistanu.
Do końca VII w. na terenie Ghazni kwitł buddyzm i hinduizm. Pod koniec VII w. do Afganistanu
dotarł islam. Ghazni zostało splądrowane przez założyciela dynastii Safarydów – Yaquba
Saffari, następnie – odbudowane – stało się kolebką imperium Ghaznawidów (lata 994 do 1160),
sięgającego północnych Indii, Persji i Azji Środkowej. Na dworze Mahmuda z Ghazni przebywali
wówczas uczeni (m.in. Al-Biruni), poeci (słynny Sanai), kwitła kultura i nauka. Po Ghaznawidach
nastała epoka panowania Ghorydów, a następnie okres plądrowania terenów przez wojska
Czyngis-chana. W czasie pierwszej wojny afgańskiej (1838–1842) między Brytyjczykami i Afgańczykami
miasto Ghazni zostało po bitwie przejęte przez wojska brytyjskie. Strategiczne położenie tej prowincji
spowodowało, że przez wieki była ona świadkiem wielu wydarzeń historycz-nych. To właśnie dzięki
swojej bogatej historii miasto Ghazni zostało wytypowane przez Islamską Organizację Edukacji,
Nauki i Kultury na Stolicę Kultury Świata Islamskiego w 2013 r.
Obecnie prowincja podzielona jest na regiony niestabilne i stabilne. Niestabilne są dystrykty
zamieszkane przez Pasztunów, stabilne natomiast – rejony hazarskie/tadżyckie. To w nich obecnie
można zaobserwować rozwój i względny postęp. Niestety, stan bezpieczeństwa zmusił organizacje
lokalne i międzynarodowe do całkowitego wycofania się z dystryktów Nawa i Adżristan, gdzie
działalność pomocowa ustała. Mimo to w prowincji działa 39 organizacji międzynarodowych
i lokalnych, które prowadzą działania pomocowe na rzecz lokalnej ludności.
Polski zespół specjalistów rozpoczął działalność w ramach PRT Ghazni 28 czerwca 2008 r. w trakcie
trwania III zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie. W strukturze Zespołu
znajdują się specjaliści cywilni (specjalista ds. edukacji, specjalista ds. społecznych, specjalista
ds. infrastruktury, specjalista ds. budowy dróg i mostów, specjalista ds. prawnych, specjalista
ds. kontaktów z mediami lokalnymi), dwóch oficerów z Centralnej Grupy Wsparcia Współpracy
Cywilno-Wojskowej (w tym szef Zespołu Specjalistów – zastępca dowódcy PRT Ghazni) oraz grupa
ochrony. Najważniejszym zadaniem PRT jest realizacja projektów pomocowych.
Polscy żołnierze podczas pełnienia obowiązków w Ghazni
43
44
45
Polish team at PRT Ghazni. Project: Wells at the Refugee Centre in Ghazni (2008)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Studnie w ośrodku uchodźców w Ghazni (2008)
PROJECTS OF THE POLISH COMPONENT OF THE AMERICAN PRT
GHAZNI
In 2008 the Polish team of experts implemented 17 projects (2 were completed in 2009
due to weather conditions):
46
•
Renovation of an orphanage in Ghazni.
•
Green and park areas in the city of Ghazni.
•
Construction of wells in Ghazni refugee camp.
•
Modernisation of Kulah-e Sabez Road in Ghazni.
•
Renovation of maternity ward in Ghazni Provincial Hospital.
•
Equipping Ghazni’s Dehkadah radio station.
•
Purchase of school stationery and teaching aids for Ghazni Province’s Department of Education.
•
Renovation of technical buildings in Ghazni governor’s guesthouse complex.
•
Winter-weather wear for the inhabitants of Ghazni Province.
•
Construction of a fence around Sultan Mahmood Rawza Girls High School.
•
Power supply system in Ghazni Provincial Hospital.
•
Playground at Sayed Ahmad Makai Primary School.
•
Construction of a bridge in Jaghatu district.
•
Modernisation of roof of the cultural centre in Gelan.
•
Reconstruction of bazaar in Gelan.
•
Construction of sports facilities in Makhur.
•
Purchase and installation of solar street lighting in Anguri (Jaghori district).
Moreover, the following projects were implemented by the Polish CIMIC group:
•
Purchase of staple housekeeping goods.
•
Basic farming tools for households.
•
Supply of firewood for the local communities of Ghazni Province.
Total donation amount for the projects implemented by the Polish component of Ghazni PRT
and CIMIC was PLN 2,904,000 (approximately USD 1.2 million)22.
All projects were implemented following applications by local authorities and with their support.
Implementation of PRT activities rests on two pillars: estimates of the needs of the local communities
as well as preparation and implementation of projects, in collaboration with various level of local
authorities (from province governor to village elders). PRT projects are implemented by Afghan
companies or NGOs and supervised by civilians within PRT.
In 2009 the Polish team within Ghazni PRT implemented 35 projects: 28 investment projects
and 7 training projects. These were:
•
Modernisation of the road network from Kenek Bridge to Provincial Hospital.
•
Road modernisation from Farokhy Bridge to Sanayee Gate in Ghazni City.
•
Development of power supply network in Ghazni City.
•
Purchase of medical equipment for Ghazni Provincial Hospital.
•
Purchase of furniture for Jaghori District Centre.
22 Average annual exchange rate 1 USD = 2. 4092 PLN (source: www.nbp.pl).
PROJEKTY POLSKIEGO KOMPONENTU PRZY AMERYKAŃSKIM PRT
W GHAZNI
W 2008 roku polski zespół specjalistów zrealizował 17 projektów (dwa z nich z powodu warunków
atmosferycznych zostały ukończone w 2009 roku). Były to:
•
Remont sierocińca w Ghazni.
•
Obszary zielone w mieście Ghazni.
•
Studnie w ośrodku uchodźców w Ghazni.
•
Modernizacja Kulah-e Sabez Road w Ghazni.
•
Remont oddziału położniczego w szpitalu prowincjonalnym w Ghazni.
•
Wyposażenie rozgłośni radiowej Dehkadah w Ghazni.
•
Zakup przyborów szkolnych oraz pomocy dydaktycznych dla Departamentu Edukacji w prowincji Ghazni.
•
Remont budynków zaplecza domu gościnnego gubernatora Ghazni.
•
Odzież zimowa dla mieszkańców prowincji Ghazni.
•
Mur wokół szkoły dla dziewcząt – Sultan Mahmood Rawza Girls High School.
•
System zasilania w szpitalu prowincjonalnym w Ghazni.
•
Plac zabaw przy szkole Sayed Ahmad Makai Primary School.
•
Budowa mostu w dystrykcie Jaghatu.
•
Modernizacja dachu centrum kulturalnego w Gelan.
•
Przebudowa bazaru w mieście Gelan.
•
Budowa boisk szkolnych w Makhur.
•
Zakup i montaż lamp ulicznych zasilanych energią słoneczną w miejscowości Anguri (dystrykt Jaghori).
Ponadto zrealizowano następujące projekty w ramach Polskiej Grupy CIMIC:
•
Zakup podstawowych artykułów gospodarstwa domowego.
•
Podstawowe narzędzia rolnicze do gospodarstwa domowego.
•
Dostawa drewna opałowego dla lokalnej ludności prowincji Ghazni.
Łączna kwota dotacji na projekty polskiego zespołu w ramach PRT oraz CIMIC wyniosła 2 904 000 PLN
(ok. 1,2 mln USD)22.
Wszystkie projekty zostały zrealizowane na wniosek i z poparciem władz lokalnych. Realizacja
działań PRT opiera się bowiem na dwóch filarach: oszacowaniu potrzeb danej społeczności
oraz – w porozumieniu z władzami lokalnymi różnego szczebla (od starszyzny wioski do gubernatora
prowincji włącznie) – przygotowaniu propozycji projektowej i jej realizacji. Projekty PRT wdrażane
są przez afgańskie firmy bądź organizacje pozarządowe, a nadzorowane przez zespół pracowników
cywilnych PRT.
W roku 2009 polski zespół w PRT w Ghazni zrealizował 35 projekty: 28 projektów inwestycyjnych
oraz 7 projektów szkoleniowych. Lista projektów przedstawia się następująco:
•
Modernizacja zespołu dróg od mostu Kenek do szpitala prowincjonalnego.
•
Modernizacja drogi od mostu Farokhy do bramy Sanayee w mieście Ghazni.
•
Rozbudowa sieci energetycznej w mieście Ghazni.
•
Zakup sprzętu medycznego dla szpitala prowincjonalnego w Ghazni.
•
Zakup mebli dla centrum dystryktu w Jaghori.
22 Średni kurs roczny 1 USD = 2, 4092 PLN (źródło: www.nbp.pl).
47
48
Polish team at PRT Ghazni. Project: Modernisation of Ghazni’s western ring road – construction work area (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja obwodnicy zachodniej miasta Ghazni – obszar przeprowadzonych prac (2009)
49
Polish team at PRT Ghazni. Project: Modernisation of Ghazni’s western ring road – road construction in progress (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja obwodnicy zachodniej miasta Ghazni – w trakcie robót drogowych (2009)
•
Modernisation of the western ring road in Ghazni City.
•
Purchase of equipment for state-owned TV- and radio broadcasting station in Ghazni City.
•
Green and park areas in Ghazni.
•
Re-development of bazaar in Gelan.
•
Re-development of bazaar in the city of Moqur.
•
Renovation of Al-Biruni Mausoleum in Ghazni.
•
Training for journalists.
•
Construction of a fence around Sultan Mahmood Male High School in Roza.
•
Modernisation of bazaar in Sangemasha.
•
Vocational training for women in Khwaja Omari district.
•
Construction of a park for women.
•
Vocational training for women employed in public administration, NGOs and final year high
school students in Ghazni.
50
•
Support for educational development programme run by Andisha Cultural Center Foundation.
•
Construction of water supply system in "30-metre Road” in Ghazni City.
•
Construction of kitchen and bakery in Ghazni Provincial Prison.
•
Equipment for the judiciary in Ghazni.
•
Equipping the library of the Court of Appeal in Ghazni.
•
Vocational training in carpet weaving for women from the Ghazni refugee camp.
•
Playgrounds at schools in the city of Ghazni.
•
Renovation of the children’s home in Sangemasha.
•
Purchase of equipment for Conference Centre in Jaghori district.
•
Training for employees of Department of Justice.
•
Seminar on women’s rights for men, including mullahs from Ghazni and the vicinity.
•
Purchase of equipment for schools in Malistan district.
•
Construction of courtyard and renovation of waiting room in Ghazni Provincial Hospital.
•
Purchase of equipment for schools in Jaghori district.
•
Rehabilitation programme for inmates in Provincial Prison.
•
Construction of fence around Tormai Health Clinic in Khwaja Omari district.
•
Examination of groundwater levels and geological structures of Jaghatu district.
•
Support for the Danish Cultural and Educational Centre w Nawabad.
Total donation amount for the projects implemented by the Polish component of Ghazni PRT
in 2009 was PLN 13 million (approximately USD 4 million)23.
The project Modernisation of the Road from Farokhy Bridge to Sanayee Gate consisted
in redeveloping a 100-metre-long, 10-metre-wide road fragment alongside the river Ghazni
(from Farokhy Bridge, also known as Chai Froshi, to Sanayee Gate). The scope of work included
laying new asphalt surface, constructing water and storm drainage as well as 2.5-metre-wide
pavements on both sides of the road. Street lighting was installed, too. The project fits with the road
development plans developed by the City Council (city authorities in fact requested that the project
be implemented). The modernization resulted in improving the flow of vehicles and pedestrians
and contributed to increased road safety. Moreover, the project added value from the architectural
point of view and improved the standard of small scale trade and services in the area.
23 Average annual exchange rate 1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
•
Modernizacja obwodnicy zachodniej w mieście Ghazni.
•
Zakup wyposażenia dla państwowej rozgłośni radiowo-telewizyjnej w mieście Ghazni.
•
Tereny zielone w Ghazni.
•
Przebudowa bazaru w Gelan.
•
Przebudowa bazaru w mieście Moqur.
•
Renowacja mauzoleum Al-Biruniego w mieście Ghazni.
•
Szkolenie dziennikarzy.
•
Budowa muru wokół szkoły Sultan Mahmood Male High School w Roza.
•
Modernizacja bazaru Sangemasha.
•
Szkolenia zawodowe dla kobiet w dystrykcie Khwaja Omari.
•
Budowa parku dla kobiet.
•
Szkolenia zawodowe dla kobiet pracujących w administracji publicznej, organizacjach pozarządowych
oraz uczennic ostatnich klas średnich w mieście Ghazni.
•
Wsparcie programu dokształcania fundacji Andisha Cultural Center.
•
Budowa sieci wodociągowej w "Drodze 30-metrowej" w mieście Ghazni.
•
Budowa kuchni i piekarni w więzieniu prowincjonalnym w Ghazni.
•
Wyposażenie dla sektora sprawiedliwości w Ghazni.
•
Wyposażenie biblioteki sądu apelacyjnego w Ghazni.
•
Szkolenie zawodowe z zakresu tkania dywanów dla kobiet zamieszkujących osiedle repatriantów
w mieście Ghazni.
•
Place zabaw przy szkołach w mieście Ghazni.
•
Remont Domu Dziecka w Sangemasha.
•
Zakup wyposażenia dla Centrum Konferencyjnego w dystrykcie Jaghori.
•
Szkolenie dla pracowników Departamentu Sprawiedliwości.
•
Seminarium z zakresu praw kobiet dla mężczyzn, w tym mułłów z miasta Ghazni i okolic.
•
Zakup wyposażenia dla szkół w dystrykcie Malistan.
•
Budowa dziedzińca oraz adaptacja poczekalni (szpital prowincjonalny w Ghazni).
•
Zakup wyposażenia dla szkół w dystrykcie Jaghori.
•
Program resocjalizacji dla osadzonych w więzieniu prowincjonalnym.
•
Budowa muru wokół Kliniki Zdrowia w Tormai w dystrykcie Khwaja Omari.
•
Badanie stanu wód gruntowych i struktury geologicznej obszaru dystryktu Jaghatu.
•
Wsparcie centrum edukacyjnego Danish Cultural and Educational Center w Nawabad.
Na projekty polskiego zespołu w PRT w 2009 r. wydatkowano 13 mln PLN (ok. 4 mln USD)23.
Projekt Modernizacja drogi od mostu Farokhy do Bramy Sanayee polegał na przebudowie
drogi o długości 1000 m i szerokości jezdni 10 m, która biegnie równolegle do rzeki Ghazni
(odcinek od mostu Farokhy, nazywanego także Chai Froshi, do Bramy Sanayee). Zakres robót objął
wykonanie nawierzchni asfaltowej, kanałów i przepustów wód deszczowych, chodników o szerokości
2,5 m po obu stronach jezdni oraz sieci oświetleniowej. Projekt wpisuje się w plan udoskonalenia
systemu drogowego śródmieścia Ghazni, opracowanego przez Urząd Miasta. Prośba o jego realizację
wypłynęła ze strony władz miasta. Modernizacja drogi poprawiła płynność ruchu pojazdów i ruchu
pieszego, co zwiększyło bezpieczeństwo na drogach. Ponadto ukształtowany został nowy ład
architektoniczny wzbogacający walory miasta i zasadniczo podnoszący standardy funkcjonowania
drobnego handlu i usług.
23 Średni kurs roczny 1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
51
52
Polish team at PRT Ghazni. Project: Modernisation of the Road from the Farokhy Bridge to the Sanayee Gate in Ghazni (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja drogi od mostu Farokhy do Bramy Sanayee w Ghazni (2009)
53
Polish team at PRT Ghazni. Project: Road modernisation from Farokhy Bridge to Sanayee Gate in the city of Ghazni (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Modernizacja drogi od mostu Farokhy do bramy Sanayee w mieście Ghazni (2009)
The project Road modernisation from Kenek Bridge to the Provincial Hospital included
modernisation of 1,400 metres of road surface (width ranging from 6 to 23 metres). The scope of
work covered laying of asphalt and concrete road surface, constructing water and storm drainage,
2.5-metre-wide pavements and installing street lighting. The modernisation resulted in improving
the flow of vehicles and pedestrians and has contributed to increased road safety. The new road
has also increased the aesthetic appeal of the area.
As part of the project Development of power supply network in the city of Ghazni,
two power generators with 550 kVA capacity each were purchased. This facilitated an increase
in the production of electricity by a third (to the level of 3MW). The Afghan partners financed
the construction of a purpose-built hall for the equipment. The project’s beneficiaries are almost
50% of Ghazni’s inhabitants. Project implementation has indirectly influenced electricity prices
which have dropped from 46 to 36 afghani per 1 kWh.
The project Examination of groundwater and geological structures in Jaghatu district
focused on examining geological structures in 20 locations. Subsequently, recommendations were
made as to potential well drilling areas. Moreover, geographic and demographic data was collected
as part of the project. The project will make it possible to increase access to potable water and will
facilitate land irrigation.
The project Bazaar renovation in Sangemasha in Jaghori district dealt with bazaar
modernisation, paving the road and building sewage ditches.
54
Another project implemented by PRT Ghazni was Park for Women. The aim of the project was
to create space for women where they could be involved in discussions, relax, learn and, last but
not least, trade in a safe and convenient environment. This was a significant initiative, taking into
account the isolation of women during the Taliban rule: at that time, women were not allowed
to leave their homes without male company and were banned from public life. The Park was created
upon request from the Department for Women Affairs and the City Council. The endeavor will be
continued in 2010. Project work included erecting a fence around the park, drilling a well and installing
an underground water tank. Gates were installed, too, the terrain was evened out and memorial
plaques were fitted in.
The project Equipment for schools from Malistan District made it possible to provide
the indicated male and female schools with desks, chairs, drawing boards, notepads and other pieces
of equipment. Approximately 7,500 school kids from seven facilities benefited from this project.
The project was also meant to ensure more comfortable working conditions for school personnel.
As part of the project Training for women employed in public administration, NGOs
and female students of high school final year courses were organised for approximately
120 women from the target groups. The participants were trained in English and computer skills.
They had regular classes for 5 months, 6 days per week, and each day they spent 1 hour on each
of the subjects taught. Four teachers were employed and training took place in rooms provided
by the Department for Women Affairs.
Projekt Modernizacja dróg od mostu Kenek do szpitala prowincjonalnego obejmował
zmodernizowanie nawierzchni drogowej o łącznej długości 1400 m i szerokości jezdni od 6 do 23 m.
Zakresem robót objęto wykonanie nawierzchni asfaltowej i betonowej jezdni, kanałów i przepustów
wód deszczowych, chodników o szerokości do 2,5 m po obu stronach jezdni oraz sieci oświetleniowej.
Zmodernizowanie drogi bezpośrednio przyczyniło się do zwiększenia bezpieczeństwa mieszkańców.
Ruch pojazdów i pieszych został bowiem uporządkowany i przebiega płynnie. Odnowiona droga
zwiększyła walory estetyczne całego obszaru.
W ramach projektu Rozbudowa sieci energetycznej w mieście Ghazni zakupiono dwa
agregaty prądotwórcze o mocy 550 kVA każdy, co przełożyło się na wzrost produkcji energii elektrycznej o 1/3 (do 3MW). Strona afgańska sfinansowała budowę specjalnej hali na nowe urządzenia.
Beneficjentem projektu jest blisko połowa mieszkańców miasta Ghazni. Realizacja projektu wpłynęła
pośrednio na cenę energii elektrycznej, która zmalała z 46 do 36 afgani za 1 kWh.
Projekt Badanie stanu wód gruntowych i struktury geologicznej w dystrykcie Jaghatu
polegał na zbadaniu struktury geologicznej w 20 miejscowościach, po czym przedłożono zalecenia
dotyczące przyszłych wierceń. Zebrano także dane geograficzne i demograficzne. Projekt umożliwia
realizację dalszych działań zmierzających do zwiększenia dostępu do wody pitnej oraz nawadniania
gruntów.
Projekt Renowacja bazaru w mieście Sangemasha w dystrykcie Jaghori obejmował
modernizację bazaru, wybrukowanie nawierzchni jezdni oraz budowę rowów odwadniających.
Kolejnym projektem zrealizowanym przez PRT był Park dla kobiet. Jego założeniem było
stworzenie przestrzeni dla kobiet, gdzie będą mogły prowadzić dyskusje, wypoczywać, kształcić
się, ale też handlować w bezpiecznej i komfortowej atmosferze. To ważna inicjatywa, zważywszy
że w czasach rządów talibów kobiety nie mogły brać udziału w życiu publicznym i opuszczać domów
bez męskiego opiekuna. Park powstał na prośbę Departamentu ds. Kobiet oraz Urzędu Miasta.
Projekt będzie kontynuowany w 2010 r. W ramach projektu wybudowano mur okalający teren
parku, studnię oraz podziemny zbiornik na wodę. Wstawiono także bramy, wyrównano teren
i zamontowano tablice pamiątkowe.
W ramach projektu Wyposażenie dla szkół dystryktu Malistan do szkół męskich
i żeńskich, wskazanych przez władze prowincji, trafiły ławki, krzesła, tablice, zeszyty i inne
elementy wyposażenia. Na realizacji tego projektu skorzystało około 7500 dzieci uczących się
w siedmiu placówkach. Projekt zwiększył również komfort pracy zatrudnionego tam personelu.
Projekt Szkolenia dla kobiet z administracji publicznej, organizacji pozarządowych
i uczennic ostatnich klas szkół średnich polegał na przeprowadzeniu zajęć dla ok. 120 kobiet
z zakresu obsługi komputera i nauki języka angielskiego. Przez 5 miesięcy uczestniczki spotykały
się 6 dni w tygodniu, spędzając po 1 godz. na nauce każdego z prowadzonych przedmiotów.
Zatrudniono czterech nauczycieli. Zajęcia odbywały się w pomieszczeniach udostępnionych przez
Departament ds. Kobiet.
55
56
Polish team at PRT Ghazni. Project: Bazaar renovation in Sangemasha City – construction of the road to District Center (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Renowacja bazaru w mieście Sangemasha – budowa drogi do District Center (2009)
57
Polish team at PRT Ghazni. Project: Bazaar renovation in Sangemasha City – new road surface (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Renowacja bazaru w mieście Sangemasha – nowa nawierzchnia drogi (2009)
POLISH AID TO AFGHANISTAN IMPLEMENTED BY POLISH
NON-GOVERNMENTAL ORGANISATIONS
Polish aid projects have been implemented in Afghanistan since 2002. The first one, implemented
by the Polish Medical Mission, was a medical assistance project whose aim was to finance a shipment
of medicines and medical equipment for Afghan refugees in Pakistan worth USD 1.5 million
(PLN 6.1 million)24. Polish Medical Mission’s team also implemented a field project on the AfghanPakistani border. As part of this project, efforts were made to improve the health of pregnant
women and newborns in refugee camps in the area between Quetta and Kandahar. Additionally,
the project included creation of maternity wards in the area’s hospitals, staff training in pre- and
post-natal care, newborn care, handling life threatening situations in both pregnant women
and their babies and training in basic medical assistance in the post-natal period for women
from the camps. Maternity ward equipment was granted to four hospitals: Spin Boldak and Kandahar
in Afghanistan, Quetta and Chaman in Pakistan. Poland’s MFA contributed USD 250,000 to this
project (PLN 1 million)25.
Other projects implemented regularly within Polish aid framework since 2004 are as follows:
In 2004, 3 projects were implemented:
•
Specialist training in farming as an opportunity to reconstruct Afghanistan’s agricultural sector.
Vocational Training Workshop in Kabul’s Vocational School of Farming.
The project was implemented by Polish Humanitarian Organisation.
•
Sustainable development of the country and poverty reduction through reconstruction
of the agricultural sector. Reopening the Vocational School of Farming in Kabul.
The project was implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
•
Medical Rescue in Mazar-e Sharif district.
The project was implemented by the Polish Medical Mission.
58
Total implementation costs for these projects were PLN 425,000 (approximately USD 116,000)26.
In 2005, 3 projects were implemented:
•
Reconstruction of Mawlana Sadiq Shahid School in Koko Kheil in Afghanistan’s Kapisa Province.
The project was implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
•
Construction of a girls’ school in Mohmandan (Balkh Province).
The project was implemented by the “Schools for Peace” Association.
•
Reconstruction and development of medical diagnostic infrastructure in Mazar-e Sharif.
The project was implemented by the Polish Medical Mission.
Total implementation costs for the three projects were PLN 890,000 (USD 275,000)27.
24
25
26
27
Average annual exchange rate 1 USD = 4.0795 PLN (source: www.nbp.pl).
As above.
Average annual exchange rate 1 USD = 3.6540 PLN (source: www.nbp.pl).
Average annual exchange rate 1 USD = 3.2348 PLN (source: www.nbp.pl).
POLSKA POMOC WDRAŻANA W AFGANISTANIE
PRZEZ POLSKIE ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
W Afganistanie projekty powstające w ramach polskiego programu pomocy zagranicznej wdrażane
są od 2002 r. Pierwszy projekt, zrealizowany przez Polską Misję Medyczną, dotyczył pomocy
medycznej dla Afganistanu: sfinansowano wówczas transport leków i środków medycznych
dla uchodźców afgańskich w Pakistanie o wartości 1,5 mln USD (6,1 mln PLN)24. Ponadto zespół
Polskiej Misji Medycznej realizował w terenie, na pograniczu afgańsko-pakistańskim, projekt
zmierzający do poprawy sytuacji zdrowotnej kobiet ciężarnych i noworodków przebywających
w obozach dla uchodźców w Pakistanie i Afganistanie, w rejonie pomiędzy Quettą a Kandaharem.
Projekt obejmował także utworzenie izb porodowych w istniejących szpitalach na pograniczu
afgańsko-pakistańskim, szkolenie personelu w zakresie zasad postępowania w opiece nad ciężarną
w okresie okołoporodowym i w opiece nad noworodkiem, postępowania w stanach zagrożenia
życia ciężarnej i noworodka, a także szkolenie kobiet przebywających w obozach dla uchodźców
w zakresie podstawowej pomocy medycznej w okresie poporodowym. Wyposażenie izb porodowych
otrzymały cztery szpitale: w Spin Boldak i Kandaharze na terenie Afganistanu oraz w Quetcie
i Chamanie po stronie pakistańskiej. Wkład Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ten projekt wyniósł
250 tys. USD (1 mln PLN)25.
Kolejne projekty w ramach polskiej pomocy zagranicznej wdrażane są systematycznie od 2004 r.
W 2004 r. zrealizowano 3 projekty:
•
Kształcenie specjalistów w dziedzinie rolnictwa szansą na odbudowę sektora rolniczego
w Afganistanie. Pracownia Kształcenia Zawodowego w Zawodowej Szkole Rolniczej w Kabulu.
Projekt zrealizowany przez Polską Akcję Humanitarną.
•
Zrównoważony rozwój kraju i redukcja ubóstwa poprzez odbudowę sektora rolniczego.
Wznowienie działalności Zawodowej Szkoły Rolniczej w Kabulu. Projekt zrealizowany
przez Polską Akcję Humanitarną.
•
Ratownictwo Medyczne w dystrykcie Mazar-e Sharif. Projekt zrealizowany przez Polską
Misję Medyczną.
Łączny koszt realizacji tych projektów wyniósł 425 000 PLN (ok. 116 tys. USD)26.
W 2005 r. zrealizowano 3 projekty:
•
Odbudowa Szkoły Mawlana Sadiq Shahid w miejscowości Koko Kheil w prowincji Kapisa
w Afganistanie. Projekt zrealizowany przez Polską Akcję Humanitarną.
•
Budowa szkoły dla dziewcząt w Mohmandan (prowincja Balch).
Projekt zrealizowany przez Stowarzyszenie „Szkoły dla Pokoju”.
•
Odbudowa i rozwój infrastruktury diagnostyki medycznej w Mazar-e Sharif.
Projekt zrealizowany przez Polską Misję Medyczną.
Łączny koszt realizacji tych trzech projektów wyniósł 890 000 PLN (ok. 275 tys. USD)27.
24
25
26
27
Średni kurs roczny 1 USD = 4,0795 PLN (źródło: www.nbp.pl).
j.w.
Średni kurs roczny 1 USD = 3,6540 PLN (źródło: www.nbp.pl).
Średni kurs roczny 1 USD = 3,2348 PLN (źródło: www.nbp.pl).
59
In 2006, 3 projects were implemented in collaboration with Polish NGOs.
•
Construction of a school complex and water reservoirs in Afghanistan (Qaramqul, Jawzjan
Province). The project was implemented by the “Schools for Peace” Association.
The project started in August 2006. Despite fears connected with the political situation in Afghanistan
at that time and security issues, the project was implemented in line with its schedule. About 2,000
students currently learn in the newly-developed school buildings. The location is by no means
accidental: in Qaramqul, illiteracy significantly exceeds the national average. Before the project
a large number of girls from the area were not able to receive education as there was no dedicated
school for them. The new buildings provide learning opportunities for about 500 of these girls,
which is a significant outcome of the project. The project’s integral part was provision of English
language training as well as training in teaching methods and computer skills delivered by volunteers
from Poland.
This is how Anna Pietruczuk, a representative of the “Schools for Peace” Association, described
her experience gained during the project:
During project implementation the Association co-operated closely with the local community.
We must remember that the Afghans are a proud nation, and are attached to their notion
of ownership. This meant that both the place of implementation and the project’s scope had
to be consulted with village elders. Commencement of school construction was celebrated with
a feast attended by all representatives of the local elite, as the local tradition requires. It was
very uplifting to see how the Afghan youth approach learning. For Afghan children, learning is not
a chore but an opportunity to build a better future for themselves. There was complete silence
during class and the kids seemed to be absorbing knowledge like a sponge. We felt sorry when
we saw the teaching aids which were very often limited to worn-out notebooks – one notebook
for all subjects. The students proudly showed us their notebooks with fragments in Afghan
languages, mathematical equations and ... drawings of beautiful fish.
60
•
Reconstruction and further development of a hospital operation theatre in Mazar-e Sharif.
The project was implemented by the Polish Medical Mission.
Balkh Provincial Hospital was at the time of project implementation the only health centre in northern
Afghanistan, in the region inhabited by nearly 900,000 persons. The project equipped it with medical
devices (including a universal operating table, a set of instruments for laparoscopy and an ultrasonic scanner). This facilitated an increase in the number of surgeries and specialist operations.
Moreover, the John Grande Hospital of the Order of Knights Hospitallers and the University Hospital
in Kraków organised a 2-week-long training course for 5 Afghan doctors in general surgery and
laparoscopy and hospital management. During the course in Poland, the doctors also learned how
to operate the equipment they had received as part of the project.
•
Facilitating access to potable water for the inhabitants of Kapisa Province in Afghanistan.
The project was implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
W 2006 r. zrealizowano również 3 projekty w ramach współpracy z polskimi organizacjami
pozarządowymi.
•
Budowa kompleksu szkolnego i zbiorników wodnych w Afganistanie (Qaramqul, prowincja
Dżawzdżan). Projekt zrealizowany przez Stowarzyszenie „Szkoły dla Pokoju”.
Budowa kompleksu szkolnego oraz zbiorników wodnych rozpoczęła się w sierpniu 2006 r. Mimo
wielu obaw związanych przede wszystkim z sytuacją polityczną w Afganistanie i kwestiami
bezpieczeństwa projekt został zrealizowany zgodnie z planem. W nowo powstałych budynkach
szkoły uczy się ok. 2 tys. uczniów. Lokalizacja szkoły nie jest przypadkowa: w okręgu Qaramqul
poziom analfabetyzmu zdecydowanie przewyższa średnią krajową. Biorąc pod uwagę fakt,
że dotychczas większość dziewcząt nie miała możliwości pobierania nauki (ze względu na brak
oddzielnej szkoły), szczególnie istotne jest, że wśród uczniów nowej szkoły są także dziewczynki
(jest ich około 500). Integralnym elementem projektu były także szkolenia z języka angielskiego,
dydaktyki nauczania i obsługi komputera prowadzone przez polskich wolontariuszy.
Oto jak Anna Pietruczuk, przedstawicielka Stowarzyszenia „Szkoły dla Pokoju”, opisywała
doświadczenia zdobyte podczas realizacji projektu:
W trakcie realizacji projektu Stowarzyszenie bardzo blisko współpracowało z lokalną społecznością.
Należy pamiętać, że Afgańczycy są bardzo dumnym narodem, o silnym poczuciu przywiązania
do swojej własności, w związku z tym zarówno miejsce realizacji, jak i zakres prac konsultowany
był ze starszyzną wioskową. Rozpoczęcie budowy szkół świętowano, zgodnie z tamtejszymi
zwyczajami, zorganizowaniem uczty, w której uczestniczyli wszyscy przedstawiciele miejscowej
elity. Ogromnym optymizmem napawa to, w jaki sposób młodzież afgańska traktuje naukę.
Dla afgańskich dzieci nauka nie jest przykrym obowiązkiem, lecz szansą na lepszą przyszłość.
W trakcie zajęć w salach lekcyjnych panuje absolutna cisza, a dzieci wydają się chłonąć wiedzę
przekazywaną przez nauczycieli. Z dużym żalem oglądaliśmy materiały dydaktyczne, które
w większości przypadków ograniczają się do mocno podniszczonego, kilkudziesięciostronicowego
zeszytu, który służy równocześnie do wszystkich przedmiotów. Uczniowie z dumą pokazali
nam swoje zeszyty, w których zauważyliśmy teksty zapisane w językach afgańskich, działania
matematyczne i… piękne ryby.
•
Odbudowa i rozwój bloku operacyjnego w Mazar-e Sharif. Projekt zrealizowany przez Polską
Misję Medyczną.
Szpital Balkh Provincial był wówczas jedynym ośrodkiem zdrowia w północnym Afganistanie,
w regionie zamieszkanym przez blisko 900 tys. osób. Został on wyposażony w sprzęt medyczny
(m.in. uniwersalny stół operacyjny, instrumentarium do laparoskopii oraz aparat USG), który
umożliwi zwiększenie liczby zabiegów chirurgicznych i specjalistycznych operacji. Ponadto Szpital
Zakonu Bonifratrów Św. Jana Grandego i Szpital Uniwersytecki w Krakowie zorganizowały w Polsce
dwutygodniowe szkolenie dla pięciu lekarzy afgańskich z zakresu chirurgii ogólnej i laparoskopowej
oraz zarządzania szpitalem. Podczas szkolenia lekarze doskonalili także umiejętności obsługi
przekazanego sprzętu medycznego.
•
Ułatwienie dostępu do wody pitnej dla mieszkańców prowincji Kapisa w Afganistanie.
Projekt zrealizowany przez Polską Akcję Humanitarną.
61
The only source of potable water in the densely populated (ca. 200 persons per square km) Kapisa
Province are drilled wells. Their drilling is made difficult by very low groundwater levels which range
from 45 to 140 metres below ground surface. Additionally, the geological layers above water levels
complicate the drilling. In order to improve health and safety of the province’s inhabitants, eight
wells were drilled, and two water reservoirs as well as a system of water distribution were built.
People were also trained in basic health, safety and hygiene. The wells supply water for facilities
including the dorm of Al-Biruni University and schools for boys in Meer Masjidi and in Mullah Khalil.
The total amount donated to the projects in 2006 was PLN 1,611,000 (USD 519,000)28.
In 2007, NGOs carried out 4 projects in Afghanistan. These were:
•
62
Completion of laboratory reconstruction and provision of laboratory equipment for the Vocational
Agriculture School in Kabul. The project was implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
Agricultural development is of fundamental importance for Afghanistan. If it takes an appropriate
direction, it will reduce the influence of opium poppy farming on the state and diminish poverty
in the country. The 20-year-long period of wars and armed conflicts triggered the collapse of vocational
agricultural training, which is one of the causes of the current crisis in Afghanistan’s agricultural
sector. Thanks to earlier donations by Poland’s MFA, the Polish Humanitarian Organisation built
and equipped the library and laboratory of the Agriculture School in Kabul, currently attended by
about 600 students. Prior to project implementation, the school did not have any specialist equipment
for agronomy and veterinary classes (e.g. microscopes or models of animal skeletons). In 2007,
Polish assistance funds facilitated reconstruction of the lab. The laboratory was also equipped with
professional devices for practical classes. Thanks to project activities the school became Afghanistan’s
first vocational agriculture high school with a fully equipped laboratory and a library. The school’s
perceived prestige increased, too: there are more and more students willing to attend it. The graduates’
knowledge and skills will enable them to improve their families’ material position and to start farming
practice in areas other than opium poppy farming.
Other projects implemented in 2007:
•
Improvement of access to education in Kapisa Province and Kabul.
The project was implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
•
Afghanistan – mother and child care in state medical care centres.
The project was implemented by the Polish Medical Mission.
Total donation amount for the projects was PLN 1,211,000 (approximately USD 437,000)29.
In 2008, the following 3 projects were implemented in Afghanistan in co-operation with NGOs:
•
Provision of access to potable water for the most vulnerable social groups in Kapisa Province
in Afghanistan.
•
Improvement of professional qualifications of Department of Education staff in Afghanistan’s
Panjshir Province.
•
Improvement of access to and quality of education in Afghanistan’s Panjshir Province.
All above-mentioned projects were implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
28 Average annual exchange rate 1 USD = 3.1025 PLN (source: www.nbp.pl).
29 Average annual exchange rate 1 USD = 2.7667 PLN (source: www.nbp.pl).
Jedynym źródłem czystej wody pitnej w gęsto zaludnionej (ok. 200 osób/km2) prowincji Kapisa
są studnie głębinowe. Jednak poziom wody gruntowej waha się od 45 do 140 metrów pod powierzchnią ziemi. Dodatkową trudnością są warstwy geologiczne nad poziomem wodonośnym. W celu
poprawy warunków sanitarnych mieszkańców prowincji wybudowano osiem studni, dwa zbiorniki
wodne i system dystrybucji wody oraz przeprowadzono szkolenia z zakresu higieny. Studnie
zaopatrują w wodę m.in. dom akademicki Uniwersytetu Al-Biruni oraz szkoły dla chłopców w Meer
Masjidi i w Mullah Khalil.
Łączna kwota dotacji w roku 2006 wyniosła 1 611 000 PLN (ok. 519 tys. USD)28.
W 2007 r. organizacje pozarządowe zrealizowały na rzecz Afganistanu 4 projekty. Były to:
•
Ukończenie odbudowy oraz wyposażenie laboratorium Średniej Zawodowej Szkoły Rolniczej
w Kabulu. Projekt zrealizowany przez Polską Akcję Humanitarną.
Rozwój rolnictwa ma podstawowe znaczenie dla Afganistanu. Jego prawidłowe ukierunkowanie
zmniejszy bowiem wpływ upraw maku opiumowego na funkcjonowanie tego państwa oraz obniży
poziom ubóstwa jego mieszkańców. Znaczącą przeszkodą w rozwoju rolnictwa w Afganistanie
jest, wywołany ponad 20-letnim okresem wojen, upadek szkolnictwa zawodowego, w tym również
szkół rolniczych. Dzięki wcześniejszym dotacjom ze środków będących w dyspozycji MSZ RP Polska
Akcja Humanitarna zbudowała i wyposażyła bibliotekę oraz częściowo odbudowała laboratorium
Szkoły Rolniczej w Kabulu, do której uczęszcza obecnie ok. 600 uczniów. Przed realizacją projektu
szkoła nie miała żadnego sprzętu specjalistycznego pomocnego przy prowadzeniu zajęć z agronomii
i weterynarii (np. mikroskopów lub modeli szkieletów zwierzęcych). W 2007 r. z polskich środków
wykończono laboratorium, a także wyposażono je w specjalistyczny sprzęt, dzięki któremu
uczniowie mogą zdobywać również doświadczenie praktyczne. Dzięki działaniom projektowym
szkoła została pierwszą w Afganistanie Średnią Szkołą Rolniczą, z zapleczem dydaktycznym w postaci
wyposażonego laboratorium wraz z biblioteką. Wzrósł też prestiż szkoły – coraz więcej uczniów
zainteresowanych jest podjęciem nauki w tej placówce. Zdobyte przez absolwentów szkoły wiedza
i umiejętności praktyczne zwiększą szanse na poprawę sytuacji materialnej ich rodzin, a także
pozwolą na prowadzenie alternatywnej wobec uprawy maku opiumowego działalności rolnej.
Ponadto w 2007 r. zrealizowano następujące projekty:
•
Poprawa dostępu do edukacji w prowincji Kapisa oraz w Kabulu.
Projekt zrealizowany przez Polską Akcję Humanitarną.
•
Afganistan – opieka nad matką i dzieckiem w ośrodkach podstawowej opieki medycznej.
Projekt zrealizowany przez Stowarzyszenie Polska Misja Medyczna.
Łączna wartość dotacji wyniosła 1 211 000 PLN (ok. 437 tys. USD)29.
W 2008 r. w Afganistanie zrealizowano 3 projekty w ramach współpracy z organizacjami
pozarządowymi. Były to:
•
Zapewnienie dostępu do wody pitnej zagrożonym grupom społecznym w prowincji Kapisa
w Afganistanie.
•
Podniesienie kwalifikacji zawodowych urzędników Departamentu Edukacji w prowincji
Panczszir w Afganistanie.
•
Poprawa dostępu i jakości edukacji w prowincji Panczszir w Afganistanie.
Wszystkie projekty zostały zrealizowane przez Polską Akcję Humanitarną.
28 Średni kurs roczny 1 USD = 3,1025 PLN (źródło: www.nbp.pl).
29 Średni kurs roczny 1 USD = 2,7667 PLN (źródło: www.nbp.pl).
63
The project Improvement of access to and quality of education in Afghanistan’s Panjshir
Province covered three high schools: girls’ school in Qabazan, co-educational school in Sangana
and school for boys in Rokha. Computer labs were created in all schools. Both teachers and students had
a chance to participate in English language courses and computer skills courses. Also, funds were
established in two schools to continue the classes. The project equipped the Pedagogical Institute
in Dashtak with specialist literature.
The total donation amount for the projects was PLN 1,053,000 (approximately USD 437,000)30.
In 2009, 2 projects were implemented as part of Polish aid programme:
•
Quality improvement in agricultural education in Afghanistan through professional development
of teachers at the Institute of Agriculture and Veterinary Studies in Kabul.
The project was implemented by the Polish Humanitarian Organisation.
In June 2009, training was initiated for lecturers at the Institute of Agriculture and Veterinary Studies
in Kabul. The university staff were trained in computer and multimedia skills and were able
to broaden their methodology knowledge. Part of the course was of practical character and was
held in a laboratory, equipped with computers and printers (25 Institute employees attended).
Course participants learned the fundamentals of the software which can facilitate creation of teaching
aids. Teacher training sessions provided insight into teaching methodologies and during lab
sessions, microscopes and other lab equipment were in use. Attendees learned how to select
and take plant and animal samples as well as produced preparations for microscope analysis.
64
•
Equal educational opportunities for girls and boys in Herat (construction of school).
The project was implemented by the “Education for Peace” Association.
The aims of this project were to provide the children and youth of Herat with equal access education
in a safe and friendly environment, to ensure social advancement of women by giving them equal
access to education and to improve knowledge about food safety and hygiene. The new school
building has a surface of 960 square metres and comprises 14 rooms: ten classrooms and six technical
rooms (teachers’ room, library etc.). The building is also equipped with a computer lab. The school
works in shifts which facilitates the division into male and female groups according to the Afghan
tradition, which is an incentive for local people to send girls to school. It will be attended by 1,500
students aged 7–18 (school forms 1–9) learning in 3 shifts. Construction of 3. floor is planned
for 2011 so that the building can eventually serve 3,000 students. The project included organisation
of an information campaign about healthy food habits and hygiene: an illustrated brochure was
distributed along with personal hygiene kits and information on good practice was also conveyed
by the trained teachers.
The total donation amount for implementation of the projects in 2009 was PLN 1,170,000
(approximately USD 375,000)31.
30 Average annual exchange rate 1 USD = 2.4092 PLN (source: www.nbp.pl).
31 Average annual exchange rate 1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
Działania w ramach projektu Poprawa dostępu i jakości edukacji w prowincji Panczszir
w Afganistanie objęły trzy szkoły średnie: szkołę dla dziewcząt w Qabazan, szkołę dla dziewcząt
i chłopców w Sangana i szkołę dla chłopców w Rokha. W szkołach utworzono pracownie
komputerowe, a nauczyciele i uczniowie uczestniczyli w kursach języka angielskiego i w szkoleniach
z obsługi komputera. W dwóch szkołach utworzono fundusz, by umożliwić kontynuację zajęć,
a Instytut Pedagogiczny w Dasztak wyposażono w literaturę fachową.
Łączna kwota dotacji wyniosła 1 053 000 PLN (ok. 437 tys. USD)30.
W 2009 r. w ramach programu polskiej pomocy zagranicznej zrealizowano 2 projekty:
•
Poprawa jakości kształcenia rolniczego w Afganistanie poprzez podniesienie kwalifikacji
zawodowych nauczycieli Instytutu Rolnictwa i Weterynarii w Kabulu.
Projekt zrealizowany przez Polską Akcję Humanitarną.
W czerwcu 2009 r. zainicjowano szkolenia dla wykładowców Instytutu Rolnictwa i Weterynarii
w Kabulu. W ramach kursów nauczyciele uczyli się obsługi komputerów i sprzętu multimedialnego,
a także poszerzyli swą wiedzę z zakresu metodologii nauczania oraz brali udział w zajęciach
praktycznych w laboratorium. Po wyposażeniu sali komputerowej w komputery i drukarki rozpoczęli
kursy, na które uczęszczało 25 pracowników Instytutu. Uczestnicy kursów poznali podstawy obsługi
komputera i oprogramowania potrzebnego do tworzenia materiałów dydaktycznych. W ramach
zajęć metodologicznych nauczyciele pogłębili wiedzę z zakresu aktywnych metod nauczania,
a podczas treningów w laboratorium uczyli się obsługiwać mikroskopy i inny sprzęt laboratoryjny,
poznali sposoby pobierania próbek roślinnych i zwierzęcych oraz dokonali analizy preparatów.
•
Wyrównywanie szans poprzez równy dostęp do edukacji dla dziewcząt i chłopców
w Heracie (budowa szkoły). Projekt zrealizowany przez Stowarzyszenie „Edukacja dla Pokoju”.
Celem tego projektu było zapewnienie dzieciom i młodzieży z Heratu równego dostępu do powszechnej
edukacji w przyjaznym i bezpiecznym otoczeniu, awans społeczny kobiet poprzez równouprawnienie
w dostępie do edukacji i podniesienie poziomu wiedzy o higienie żywienia. Nowa szkoła o powierzchni
960 m² składa się z 14 pomieszczeń: dziesięciu klas oraz sześciu pomieszczeń pomocniczych (pokój
nauczycielski, biblioteka itp.). Budynek wyposażony jest ponadto w pracownię komputerową.
System zmianowy pozwala na wprowadzenie podziału na grupy żeńskie i męskie, dzięki czemu
uszanowana zostaje tradycja afgańska, co z kolei motywuje mieszkańców miasta do posyłania
do szkoły także dziewczynek. Naukę podejmie w niej 1500 uczennic i uczniów w wieku 7–18 lat
(klasy 1–9) na trzy zmiany. Na rok 2011 zaplanowana jest budowa drugiego piętra, tak aby budynek
szkolny mógł łącznie pomieścić 3000 uczennic i uczniów. W szkole zrealizowano ponadto program
informacyjny na temat podstawowych zasad higieny i zdrowego żywienia. Obejmuje on dystrybucję
ilustrowanej broszury informacyjnej wraz z zestawem przyborów do higieny oraz ustną kampanię
informacyjną prowadzoną przez przeszkolonych nauczycieli.
Łączna kwota dotacji na realizację projektów w 2009 r. wyniosła 1 170 000 PLN (ok. 375 tys. USD)31.
30 Średni kurs roczny 1 USD = 2,4092 PLN (źródło: www.nbp.pl).
31 Średni kurs roczny 1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
65
66
67
Embassy of the Republic of Poland in Kabul. Project: Improving female educational entertaining activities of MMCC in Kabul (2009)
Ambasada RP w Kabulu. Projekt: Poprawa metod nauczania kobiet i dziewcząt w MMCC w Kabulu (2009)
POLISH AID IMPLEMENTED BY THE EMBASSY
OF THE REPUBLIC OF POLAND IN KABUL
The third channel of Polish aid provision in Afghanistan is the so-called Small Grants Fund
implemented by the Polish Embassy in Kabul. Since 2007, the Embassy has administered targeted
funds to finance projects carried out either independently (by the Embassy) or through partners
(local or international NGOs, public institutions or other local institutions).
In 2007, the Embassy transferred USD 150,000 from the Small Grants Funds to the Red Crescent
Society. The money was expended on humanitarian aid to the people affected by the harsh winter
of 2007.
In 2008, the Embassy implemented 9 small grants projects:
•
Sawdust and wood chip briquetting – processing wood waste into fire fuel.
•
Assistance for the National Museum in Kabul.
•
Construction of an innovative educational experiment lab at the MMCC Centre in Kabul.
•
Medical equipment for health centres in Parwan, Panjshir and Kapisa Provinces.
•
Purchase of solar panels for the Teacher Training Centre in Panjshir Province.
•
Equipping the Teacher Training Centre in Panjshir Province with furniture and computers.
•
Equipment for the Teacher Training Centre in Panjshir Province.
•
Visit of Afghan parliamentary delegation in Poland.
•
Support for SOPWC (Supportive Organization for Poor Women and Children) – shelter for widows
and children in Kabul.
68
Total donation amount was PLN 414,000 (USD 171,000)32.
In 2009, the Embassy implemented 10 projects including the following:
•
Medical equipment for health centres in Parwan, Panjshir and Kapisa Provinces.
•
Vocational training programme for the disabled and vulnerable groups in Kabul AOAD.
•
Improvement of teaching methods applied when teaching girls and women at MMCC.
•
Family Guidance Centre in Kabul WAW.
•
Vocational training for disabled and disadvantaged women from Dasht-e Barchi in Kabul ODDW.
•
ANAD – Vocational training programme for girls with hearing impairment.
•
Gardening – training programme for women.
•
Civil society mapping in Ghazni Province.
Total donation amount was approximately EUR 254,000 (approximately PLN 1.1 million)33.
The project Gardening – training programme for women was implemented by the local
organisation Gardens for Life in Kochkin village near Kabul. It contributed to improvement of flower
cultivation skills of the local women. The project gave the local women an opportunity to generate
income by selling flowers, increase their families’ standard of living. It also increased their self-confidence
and improved their social position. 50 poorest women from Kochkin were trained in flowering,
in particular in cultivation of damascena roses. Greenhouses were installed in the beneficiaries’
gardens in order to facilitate individual cultivation of roses, sword lilies and gardenias along
32 Average annual exchange rate – as above.
33 Average annual exchange rate 1 EUR = 4.3273 PLN (source: www.nbp.pl).
POLSKA POMOC WDRAŻANA PRZEZ AMBASADĘ RP W KABULU
Trzecim kanałem wdrażania polskiej pomocy w Afganistanie jest tzw. fundusz małych grantów
realizowany przez Ambasadę RP w Kabulu. Od 2007 r. Ambasada dysponuje przyznanymi
na ten cel środkami z rezerwy celowej. Projekty są realizowane bądź przez partnera (lokalną
lub międzynarodową organizację pozarządową, instytucję publiczną lub inną instytucję lokalną),
bądź samodzielnie przez placówkę.
W 2007 r. w ramach funduszu małych grantów placówka przekazała 150 tys. USD na rzecz
Stowarzyszenia Czerwonego Półksiężyca. Środki te przeznaczono na pomoc humanitarną dla osób
dotkniętych ekstremalnymi warunkami pogodowymi ówczesnej zimy.
W 2008 r. placówka zrealizowała 9 projektów w ramach funduszu małych grantów:
•
Brykietowanie trocin – przetwarzanie odpadów drzewnych na materiał opałowy.
•
Pomoc dla Muzeum Narodowego w Kabulu.
•
Budowa innowacyjnego, edukacyjnego eksperymentatorium w Centrum MMCC w Kabulu.
•
Wyposażenie medyczne dla placówek medycznych w prowincjach Parwan, Panczszir, Kapisa.
•
Zakup paneli solarnych dla Ośrodka Kształcenia Nauczycieli w prowincji Panczszir.
•
Wyposażenie Ośrodka Kształcenia Nauczycieli w prowincji Panczszir w meble i sprzęt komputerowy.
•
Wyposażenie Ośrodka Kształcenia Nauczycieli w prowincji Panczszir.
•
Wizyta delegacji parlamentarzystów afgańskich w Polsce.
•
Wsparcie organizacji SOPWC (Supportive Organization for Poor Women and Children)
– schronisko dla wdów i dzieci w Kabulu.
Łączna kwota dotacji wyniosła 414 000 PLN (ok. 171 tys. USD)32.
W 2009 r. Ambasada zrealizowała 10 projektów, m.in.:
•
Wyposażenie medyczne dla placówek medycznych w prowincjach Parwan, Panczszir, Kapisa.
•
Program szkoleń zawodowych dla niepełnosprawnych i grup podwyższonego ryzyka w Kabulu AOAD.
•
Poprawa metod nauczania kobiet i dziewcząt w MMCC.
•
Centrum Poradnictwa Rodzinnego w Kabulu WAW.
•
Szkolenie zawodowe dla kobiet niepełnosprawnych i z grup podwyższonego ryzyka z Dasht-e Barchi
w Kabulu ODDW.
•
Program szkoleń zawodowych dla niesłyszących dziewcząt ANAD.
•
Ogrodnictwo – program szkolenia kobiet.
•
Mapowanie społeczeństwa obywatelskiego w prowincji Ghazni.
Łączna kwota dotacji wyniosła ok. 254 000 EUR (ok. 1,1 mln PLN)33.
Projekt Ogrodnictwo – program szkolenia kobiet został zrealizowany przez organizację lokalną
Gardens for Life we wsi Kochkin pod Kabulem. Przyczynił się on do rozwoju umiejętności kobiet
wiejskich z zakresu uprawy kwiatów, umożliwił im też uzyskiwanie dochodu ze sprzedaży kwiatów,
ponadto podniósł poziom życia ich rodzin, wzmocnił ich pozycję społeczną, wiarę we własne
możliwości i potencjał. W ramach projektu przeszkolono 50 najbiedniejszych kobiet z Kochkin
32 Średni kurs roczny j.w.
33 Średni kurs roczny 1 EUR = 4,3273 PLN (źródło: www.nbp.pl).
69
with vegetables (tomatoes, cucumbers, peppers). In spring 2010, seedlings will be sold and planted
for the next gardening season. The project also supplied the women with gardening equipment
including gloves, gardening shears and sprinklers. Moreover, two co-operatives were established
which group 25 course participants. Their task is to monitor the market and sell the flowers.
The project Improvement of teaching methods applied when teaching girls and women
at MMCC consisted in providing educational training at the seat of the Mini Mobile Circus for Children
Organisation in Kabul. The course was delivered by an expert from Poland, Ms. Iwona PrugarFiedorowicz and was interpreted into Farsi by Ms. Beata Popiołek. It had a workshop character:
both MMCC female attendees and their teachers took part in interactive, entertaining classes which
had not been known in Afghanistan before. The workshop was also attended by boys and men
– teachers at MMCC. Ice-breaking and integration games were presented with KLANZA artefacts
(e.g. rainbow parachutes or tunnels). These lesson tools also facilitate team work and teach quick
response as well as perceptiveness. Carl Orff’s method was also practised (playing simple percussion
instruments and singing with large emphasis on improvisation and self-expression). The workshop
was a large and lasting influence on the staff at MMCC and their teaching methods. A few hundred
school kids had an opportunity to learn and develop thanks to the unique methods which have now
been included in the organisation’s core curriculum. The workshop was even shown on TV.
70
The project Vocational training for disabled and disadvantaged women from Dasht-e Barchi
in Kabul ODDW was implemented by the local Organization for Development of Disabled
Women. 36 women, beneficiaries of the project, attended a 4-month-long machine sewing
and clothes designing course. After completing the course, the attendees became owners
of the sewing machines and supporting equipment so that they could start sewing at homes
and generate income. Depending on the type of dress, the newly-qualified dressmakers will charge
AFN 200 (USD 4) for a simple dress and AFN 350 (USD 7) for a more complicated one. Assuming
that a dressmaker will charge AFN 275 on average and sell 15 dresses per month (it takes 1–2 days
to produce one dress), her average monthly earnings should be around AFN 4125 (USD 82.5).
This is the amount earned by a full time teacher in a public school. The project will therefore make
life easier for about 220 persons (the total number of persons who will benefit from the project).
The project integrated the local female community and the community of the most vulnerable
disabled. It also created a positive image of the disabled as citizens enjoying full rights. Thanks
to the project, women are able to meet on a daily basis, integrate and talk about their problems,
thus building a strong bond – which added a therapeutical dimension to the project.
w uprawie kwiatów, zwłaszcza róż damasceńskich. W ramach projektu zbudowano na terenie
ogrodów beneficjentek cieplarnie, by kobiety mogły rozpocząć samodzielnie uprawy róż oraz innych
kwiatów (mieczyków, gardenii) czy warzyw (pomidory, ogórki, papryka). Na wiosnę 2010 r.
rozpoczną one sprzedaż i rozsadę roślin na kolejny sezon. W ramach projektu kobiety wyposażono
również w narzędzia, m.in. rękawiczki, sekatory, spryskiwacze. Ponadto utworzono dwie kooperatywy
składające się z 25 kursantek, których zadaniem jest badanie potrzeb rynku i sprzedaż kwiatów.
Projekt Poprawa metod nauczania kobiet i dziewcząt w MMCC polegał na przeprowadzeniu
szkolenia edukacyjnego w siedzibie organizacji Mini Mobile Circus for Children w Kabulu przez
eksperta z Polski, p. Iwonę Prugar-Fiedorowicz, przy pomocy tłumacza z języka farsi, p. Beaty
Popiołek. Warsztaty z udziałem dziewcząt-uczestniczek programów nauczania w MMCC i nauczycielek
w organizacji MMCC polegały na poprowadzeniu nowych interakcyjno-rozrywkowych zajęć,
nieznanych dotychczas w Afganistanie. W warsztatach uczestniczyli też chłopcy i mężczyźni –
nauczyciele z MMCC. Na zajęciach zaprezentowano zabawy z rekwizytami KLANZY (np. z chustą
w kolorach tęczy czy tunelem) ułatwiające wzajemne poznanie i integrację grupy, ćwiczące
współdziałanie i dążenie do osiągnięcia wspólnego celu, zachęcające do nawiązania kontaktów
i współpracy, ćwiczące refleks i spostrzegawczość oraz zabawy metodą Carla Orffa (czyli gra i śpiew
na prostych instrumentach perkusyjnych, np. bębenkach, w czasie których duży nacisk kładzie
się na improwizowanie i własną ekspresję). Zajęcia na stałe zmieniły program nauczania MMCC.
Dzięki warsztatom kilkaset dzieci zdobyło nowe możliwości rozwoju i edukacji, unikatowe na skalę
krajową, które na stałe wprowadzono do programu nauczania organizacji. Widowisko było prezentowane
w telewizji.
Projekt Szkolenie zawodowe dla kobiet niepełnosprawnych i z grup podwyższonego
ryzyka z Dasht-e Barchi w Kabulu ODDW został zrealizowany przez lokalną organizację
Organization for Development of Disabled Women. W ramach projektu przeprowadzono
czteromiesięczny kurs nauki szycia na maszynie i projektowania ubrań dla 36 pań. Po ukończeniu
projektu maszyny do szycia i dodatkowy drobny sprzęt przekazano beneficjentkom na własność,
tak by mogły szyć w domach i w ten sposób uzyskiwać dochód. W zależności od rodzaju ubrania
krawcowa pobierze opłatę: za uszycie prostego stroju 200 AFN (4 USD), za strój złożony 350 AFN
(7 USD). Zakładając, że krawcowa pobierze średnią opłatę 275 AFN i uszyje w ciągu jednego
miesiąca 15 ubrań (na uszycie jednego stroju potrzebuje 1–2 dni), jej miesięczny dochód wyniesie
średnio 4125 AFN tj. 82,5 USD. Jest to tyle, ile zarabia miesięcznie nauczyciel w szkole publicznej.
Dzięki projektowi około 220 osób (łączna liczba osób, które odniosą z tego korzyść) będzie miało
łatwiejsze życie. Projekt zintegrował lokalną społeczność kobiet niepełnosprawnych i najuboższych
pełnosprawnych, zbudował też pozytywny wizerunek osób niepełnosprawnych jako pełnoprawnych
obywateli społeczeństwa. Dał kobietom możliwość codziennych spotkań, integrowania się, rozmów
o ich problemach, budowania więzi – miało to również duże znaczenie terapeutyczne.
71
72
Polish team at PRT Ghazni. Project: Vocational training in carpet weaving for women from the Ghazni refugee camp (2009)
Polski zespół w PRT Ghazni. Projekt: Szkolenie zawodowe z zakresu tkania dywanów dla kobiet z osiedla repatriantów
w mieście Ghazni (2009)
73
Embassy of the Republic of Poland in Kabul. Project: Vocational training for disabled and disadvantaged women
from Dasht-e Barchi in Kabul (2009)
Ambasada RP w Kabulu. Projekt: Szkolenie zawodowe dla kobiet niepełnosprawnych i z grup podwyższonego ryzyka
z Dasht-e Barchi w Kabulu (2009)
OTHER FORMS OF BILATERAL AID
AFGHAN STUDENTS IN POLAND
Thanks to government scholarship programmes administered by the Bureau for Academic Recognition
and International Exchange at the Ministry of Science and Higher Education, scholarships for 16
Afghan students were funded in 2005. 3 students from Afghanistan received Polish scholarships
in 2006, followed by 15 students in 2007.
TRAINING FOR YOUNG DIPLOMATS
In 2007 and 2008 young representatives of diplomatic staff from Afghanistan took part in training
courses for public administration personnel and young diplomats from Polish aid’s priority recipient
countries. The courses were organised by: Development Co-operation Department of the Ministry
of Foreign Affairs and Diplomatic Academy of the Polish Institute of International Affairs.
S.E.N.S.E. STRATEGIC ECONOMIC NEEDS AND SECURITY EXERCISE
74
In Autumn 2008 a group of delegates from Afghanistan arrived to Poland. They were representatives
of the public, private and NGO sectors and came to our country to take part in a training course organised
by the Centre for East European Studies at Warsaw University, entitled Training of specialist staff
combined with participation in S.E.N.S.E. simulation – Afghanistan. 47 persons participated
in the course designed to let the delegates understand the dependencies between security,
economic growth and creation of democratic society. Best practice was also shared in the field
of economy management in the period of transformation. The course’s agenda was composed
of two parts: the academic one comprised seminars on systemic, social and economic transition,
while the practical part was a computer simulation. By playing the computer game, the delegates
were able to gain a practical and direct insight into areas like governance of a free market economy.
The simulation was built around managing a virtual state, Akrona, which was undergoing transformation after an armed conflict. Course participants were divided into groups representing various
institutions and sectors (the government, business, private banks and national banks, international
organisations and NGOs). Each of the delegates had a role to play as an employee of one of the institutions. While exercising their job-related authority, they had to learn how to co-operate and discovered
the dependencies and the complex processes which enable states to function.
This is how Ms. Angiza Nasiri, an official at the Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic
of Afghanistan, described her experience gained during the course:
“I wish to express my sincere thanks for enabling me to take part in the S.E.N.S.E. course which
broadened my knowledge and let me take a closer look at the mechanisms which influence
political stability, social justice as well as economy. It was vital for me to gain a versatile perspective
on certain phenomena and understand that integrated action is necessary to be successful.
An important element, contributing to the quality of the course, were the exchange of experience
across our cultures and the emphasis on teamwork”.
INNE FORMY POMOCY BILATERALNEJ
AFGAŃSCY STUDENCI W POLSCE
Dzięki rządowym programom stypendialnym administrowanym przez Biuro Uznawalności
Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej podległe Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego
w 2005 r. sfinansowano stypendia dla 16 studentów z Afganistanu, w 2006 r. – dla 3 studentów,
a w 2007 r. – dla 15 studentów.
SZKOLENIE MŁODYCH DYPLOMATÓW
W 2007 i 2008 r. przedstawiciele młodej kadry dyplomatycznej z Afganistanu wzięli udział
w szkoleniach dla młodych pracowników administracji i służby dyplomatycznej pochodzących
z krajów priorytetowych dla polskiego programu pomocy zagranicznej. Organizatorami szkoleń byli:
Departament Współpracy Rozwojowej MSZ i Akademia Dyplomatyczna Polskiego Instytutu Spraw
Międzynarodowych.
S.E.N.S.E. STRATEGIC ECONOMIC NEEDS AND SECURITY EXERCISE
Jesienią 2008 r. do Polski przyjechała grupa delegatów z Afganistanu reprezentująca sektor
państwowy, prywatny oraz pozarządowy, aby wziąć udział w szkoleniu zrealizowanym przez Studium
Europy Wschodniej UW pt. Kształcenie kadr specjalistów połączone z udziałem w symulacji
S.E.N.S.E. – Afganistan. W szkoleniu udział wzięło 47 osób. Program miał na celu umożliwienie
uczestnikom zrozumienia zależności pomiędzy bezpieczeństwem, rozwojem gospodarczym i tworzeniem
demokratycznego społeczeństwa. Zakładał również przekazanie praktycznego doświadczenia
z zakresu zarządzania gospodarką w procesie transformacji. Program składał się z dwóch części:
akademickiej (obejmowała głównie seminaria z zakresu transformacji systemowej, społecznej
i ekonomicznej) i symulacji komputerowej. Wzięcie udziału w grze komputerowej w bardzo praktyczny
i bezpośredni sposób pozwoliło uczestnikom poznać zagadnienia związane z zarządzaniem
państwem o gospodarce rynkowej. Symulacja komputerowa polegała na zarządzaniu wirtualnym
państwem Akrona, które przechodzi procesy transformacji po zakończonej wojnie. Uczestnicy zostali
podzieleni na grupy reprezentujące różne instytucje i sektory państwa (rząd, biznes, prywatne
i centralne banki, organizacje międzynarodowe i pozarządowe), a każdy z nich miał przypisaną rolę
pracownika konkretnej instytucji. Piastując odpowiednie stanowiska w Akronie, uczestnicy musieli
nauczyć się współpracy, zależności, poznawali złożoność procesu funkcjonowania państwa.
Oto jak pani Angiza Nasiri, urzędniczka Ministerstwa Spraw Zagranicznych Islamskiej Republiki
Afganistanu, opisywała doświadczenia zdobyte podczas szkolenia:
„Chciałabym serdecznie podziękować za umożliwienie mi udziału w szkoleniu S.E.N.S.E., które
pogłębiło moją wiedzę, pozwoliło przyjrzeć się bliżej mechanizmom wpływającym na stabilizację
polityczną oraz sprawiedliwość społeczną, mającym tak realny wpływ na rozwój gospodarczy.
Kluczowe było uświadomienie wszechstronnego spojrzenia na pewne zjawiska, a tym
samym konieczność podjęcia zintegrowanych działań, by osiągnąć sukces. Istotnym czynnikiem
podnoszącym jakość szkolenia była możliwość wymiany doświadczeń między naszymi kulturami
oraz nacisk na pracę zespołową”.
75
76
77
Embassy of the Republic of Poland in Kabul. Project: Gardening – training programme for women (2009)
Ambasada RP w Kabulu. Projekt: Ogrodnictwo – program szkolenia kobiet (2009)
POLISH MULTILATERAL AID TO AFGHANISTAN
Polish aid to Afghanistan is also transferred through multilateral channels. Each year Poland makes
contributions to organisations and funds which finance implementation of UN programmes run
in Afghanistan (e.g. UNODC – United Nations Office on Drugs and Crime, WFP – World Food
Programme). Contributions are also made to POHRF (Post-Operations Humanitarian Relief Fund –
NATO/ISAF) and ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund).
ARTF is a trust fund established in 2002 at the initiative of the World Bank. Its aim is to support
reforms of the Afghan public administration, construct public institutions in the country and strengthen
the role of the central government. ARTF finances national priority projects, e.g. NSP (National
Solidarity Programme) or MISFA (Microfinance Investment Support Facility for Afghanistan).
Within the WFP, co-financed by Polish aid, 6 million people were supported in food for work, food
for training, food for education projects.
UNODC received a donation to implement the world anti-corruption programme in Afghanistan,
aimed specifically at strengthening the country’s judiciary.
POHRF (Post-Operations Humanitarian Relief Fund) was created to provide emergency aid (food,
water, shelter and reconstruction of destroyed infrastructure) to victims of armed conflicts.
78
Poland’s multilateral aid to Afghanistan in the years 2005–2009
Year
Multilateral contributions
Amount
2005
United Nations Office on Drugs and Crime
(UNODC)
USD 10,000
(approx. PLN 32,000)34
2006
Anti-drug Trust Fund for Afghanistan
within UN Development Programme (UNDP)
USD 100,000
(approx. PLN 310,000)35
2006
World Food Programme
PLN 621,000
(approx. USD 200,000)36
34 Average annual exchange rate 1 USD = 3.2348 PLN (source: www.nbp.pl).
35 Average annual exchange rate 1 USD = 3.1025 PLN (source: www.nbp.pl).
36 Average annual exchange rate 1 USD = 3.1025 PLN (source: www.nbp.pl).
POLSKA POMOC WIELOSTRONNA NA RZECZ AFGANISTANU
Polska pomoc dla Afganistanu przekazywana jest również w ramach pomocy wielostronnej. Corocznie
Polska dokonuje wpłat na rzecz organizacji i funduszów finansujących realizację programów ONZ
w Afganistanie (np. UNODC, United Nations Office on Drugs and Crime – Biuro NZ ds. Narkotyków
i Przestępczości, WFP, World Food Programme – Światowy Program Żywnościowy), na rzecz
POHRF (Post-Operations Humanitarian Relief Fund – Post-operacyjny fundusz pomocy humanitarnej
NATO/ISAF) czy ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund – Fundusz powierniczy na rzecz
odbudowy Afganistanu).
ARTF jest to fundusz utworzony w 2002 r. z inicjatywy Banku Światowego; ma na celu wspieranie
reformy afgańskiej administracji publicznej, budowę instytucji publicznych oraz wzmocnienie
pozycji rządu centralnego w Afganistanie. ARTF finansuje m.in. narodowe projekty o randze priorytetowej
dla kraju, np. NSP (National Solidarity Programme) czy MISFA (Microfinance Investment Support
Facility for Afghanistan).
W ramach projektu WFP, współfinansowanego przez polską pomoc, wsparcie otrzymało ponad 6 mln
ludzi, którzy uczestniczą w działaniach typu food for work (żywność za pracę), food for training
(żywność za szkolenia) oraz food for education (żywność za edukację).
UNODC uzyskał dotację na wdrożenie światowego programu przeciwdziałania korupcji w Afganistanie
z przeznaczeniem na wzmocnienie władzy sądowniczej.
POHRF (Post-Operations Humanitarian Relief Fund) utworzono w celu zapewnienia doraźnej
pomocy humanitarnej (żywność, woda, schronienie, również odbudowa zniszczonej infrastruktury)
ludności poszkodowanej na skutek działań wojennych.
Pomoc wielostronna świadczona przez Polskę na rzecz Afganistanu w latach 2005–2009
Rok
Wpłaty wielostronne
Kwota
2005
Biuro Narodów Zjednoczonych
ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC)
10 tys. USD
(ok. 32 tys. PLN)34
2006
Antynarkotykowy Fundusz Powierniczy
na rzecz Afganistanu w ramach Programu
Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP)
100 tys. USD
(ok. 310 tys. PLN)35
2006
Światowy Program Żywnościowy
621 tys. PLN
(ok. 200 tys. USD)36
34 Średni kurs roczny 1 USD = 3,2348 PLN (źródło: www.nbp.pl).
35 Średni kurs roczny 1 USD = 3,1025 PLN (źródło: www.nbp.pl).
36 Średni kurs roczny 1 USD = 3,1025 PLN (źródło: www.nbp.pl).
79
Year
Multilateral contributions
Amount
2006
ARTF
(Afghanistan Reconstruction Trust Fund)
USD 295,000
(approx. PLN 915,000)37
2007
World Food Programme
Food for Work project in Paktika
USD 500,000
(approx. PLN 1.3 million)38
2007
United Nations Office on Drugs and Crime
(UNODC), aimed at implementation
of an anti-corruption programme
in Afghanistan
EUR 25,000
(approx. PLN 94,000)39
2007
ARTF
(Afghanistan Reconstruction Trust Fund)
USD 270,000
(approx. PLN 747,000)40
2008
World Food Programme – Protracted Relief
and Recovery Operation
PLN 2.6 million
(USD 1 million)41
from MFA funds and USD
200,000 (PLN 480,000)42
from the Ministry
of Agriculture and Rural
Development
2008
United Nations Office on Drugs and Crime
(UNODC) – to implement an anti-corruption
programme in Afghanistan
and strengthening the country’s judiciary
EUR 50,000
(approx. PLN 175,000)43
2008
ARTF
(Afghanistan Reconstruction Trust Fund)
USD 1.17 million
(approx. PLN 2.8 million)44
2008
NATO/ISAF
Post-Operations Humanitarian Relief Fund
(POHRF). Contribution to the Fund targeted
to finance humanitarian activities
in Afghanistan
EUR 50,000
(approx. PLN 175,000)45
80
37
38
39
40
41
42
43
44
45
As above.
Average annual
Average annual
As above.
Average annual
Average annual
Average annual
Average annual
Average annual
exchange rate 1 USD = 2.7667 PLN (source: www.nbp.pl).
exchange rate 1 EUR = 3.7829 PLN (source: www.nbp.pl).
exchange
exchange
exchange
exchange
exchange
rate
rate
rate
rate
rate
1 USD = 2.4092 PLN (source: www.nbp.pl).
as above.
1 EUR = 3.5166 PLN (source: ww.nbp.pl).
1 USD = 2.4092 PLN (source: ww.nbp.pl).
1 EUR = 3.5166 PLN (source: www.nbp.pl).
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Rok
Wpłaty wielostronne
Kwota
2006
ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund
– Fundusz powierniczy na rzecz
odbudowy Afganistanu)
295 tys. USD
(ok. 915 tys. PLN)37
2007
Światowy Program Żywnościowy
– projekt Food for Work w Paktika
500 tys. USD
(ok. 1,3 mln PLN)38
2007
Biuro Narodów Zjednoczonych
ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC)
z przeznaczeniem na wdrożenie programu
przeciwdziałania korupcji w Afganistanie
25 tys. EUR
(ok. 94 tys. PLN)39
2007
ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund
– Fundusz powierniczy na rzecz odbudowy
Afganistanu)
270 tys. USD
(ok. 747 tys. PLN)40
2008
Światowy Program Żywnościowy – projekt
Protracted Relief and Recovery Operation
2,6 mln PLN
(ok. 1 mln USD)41
ze środków MSZ
oraz 200 tys. USD
(ok. 480 tys. PLN)42
przekazane
przez Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi
2008
Biuro Narodów Zjednoczonych
ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC)
z przeznaczeniem na wdrożenie programu
przeciwdziałania korupcji w Afganistanie –
wzmocnienie zdolności władzy sądowniczej
50 tys. EUR
(ok. 175 tys. PLN)43
2008
ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund
– Fundusz powierniczy na rzecz odbudowy
Afganistanu)
1,17 mln USD
(ok. 2,8 mln PLN)44
2008
NATO/ISAF
Post-Operations Humanitarian Relief Fund
(POHRF). Wpłata do funduszu na działania
humanitarne w Afganistanie
50 tys. EUR
(ok. 175 tys. PLN)45
j.w.
Średni
Średni
j.w.
Średni
Średni
Średni
Średni
Średni
kurs roczny 1 USD = 2,7667 PLN (źródło: www.nbp.pl).
kurs roczny 1 EUR = 3,7829 PLN (źródło: www.nbp.pl).
kurs
kurs
kurs
kurs
kurs
roczny
roczny
roczny
roczny
roczny
1 USD = 2,4092 PLN (źródło: www.nbp.pl).
j.w.
1 EUR = 3,5166 PLN (źródło: ww.nbp.pl).
1 USD = 2,4092 PLN (źródło: ww.nbp.pl).
1 EUR = 3,5166 PLN (źródło: www.nbp.pl).
81
Year
Multilateral contributions
Amount
2009
ARTF
(Afghanistan Reconstruction Trust Fund).
Contribution to the Fund’s general budget.
USD 1.2 million
(approx. PLN 3.7 million)46
2009
NATO/ISAF
Post-Operations Humanitarian Relief Fund
(POHRF). Contribution to the Fund
targeted at financing humanitarian activities
in Afghanistan.
EUR 100,000
(approx. PLN 430,000)47
2009
Contribution to United Nations Office
on Drugs and Crime (UNODC) for the project
aimed at combating crime, corruption
and drugs in Afghanistan
EUR 100,000
(approx. PLN 430,000)48
2009
World Food Programme – contribution
to the Women’s Tree Project
USD 500,000
(approx. PLN 1.55 million)49
82
46
47
48
49
Average
Average
Average
Average
annual
annual
annual
annual
exchange
exchange
exchange
exchange
rate
rate
rate
rate
1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
1 EUR = 4.3272 PLN (source: www.nbp.pl).
as above.
1 USD = 3.1162 PLN (source: www.nbp.pl).
Rok
Wpłaty wielostronne
Kwota
2009
ARTF (Afghanistan Reconstruction Trust Fund
– Fundusz powierniczy na rzecz odbudowy
Afganistanu). Wpłata do budżetu
ogólnego funduszu
1,2 mln USD
(ok. 3,7 mln PLN)46
2009
NATO/ISAF
Post-Operations Humanitarian Relief Fund
(POHRF). Wpłata do funduszu na działania
humanitarne w Afganistanie
100 tys. EUR
(ok. 430 tys. PLN)47
2009
Wpłata na rzecz Biura
Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków
i Przestępczości (UNODC) na projekt walki
z przestępczością, korupcją i narkotykami
w Afganistanie
100 tys. EUR
(ok. 430 tys. PLN)48
2009
Światowy Program Żywnościowy
– wpłata na Women’s Tree Project
500 tys. USD
(ok. 1,55 mln PLN)49
83
46
47
48
49
Średni
Średni
Średni
Średni
kurs
kurs
kurs
kurs
roczny
roczny
roczny
roczny
1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
1 EUR = 4,3272 PLN (źródło: www.nbp.pl).
j.w.
1 USD = 3,1162 PLN (źródło: www.nbp.pl).
CONCLUSION
The process of Afghanistan’s reconstruction is a long-term commitment. It requires significant
financial input and collaboration of numerous partners from the political, economic, development
and humanitarian fields. Unsatisfactory improvements in security situation, terrorist threats
and kidnapping all hinder implementation of foreign assistance in Afghanistan. Nevertheless,
organisations and institutions which bring aid to Afghanistan are determined to continue their
activities and reconstruct the country which has suffered extensive destruction throughout
the many years of armed conflicts.
Assistance and support for Afghanistan’s public institutions, strong and stable government
and democratic values are of particular relevance now, when the international community has made
plans to gradually transfer the responsibility for state security to the country’s authorities.
Poland has been carrying out assistance activities in Afghanistan since 2002 and plans to keep
Afghanistan on the list of priority recipients. In the years 2002–2009 we implemented over 100
projects worth PLN 46 million (USD 14 million). Most of the funds were directed to Ghazni Province,
some funds supported projects in the country’s central and western regions: Kabul, Kapisa, Panjshir,
and Herat.
84
Due to Polish statutory regulations, financial settlement of assistance projects takes place
on an annual basis. NGOs, the Polish Embassy in Kabul and Polish PRT team in Ghazni implement
projects which last a few months and focus on reconstruction of the city and province (road
construction, modernisation of public infrastructure), activities in the education sector (construction
of schools, organisation of training courses) and co-operation with the local NGOs (support for local
initiatives).
We believe that our assistance and support will contribute to long-term stability of Ghazni Province,
and that the projects we have been implementing in the region will improve the lives of the local
Afghan people.
50 Period average exchange rate 2002–2009, 1 USD = 3.2815 PLN (source: www.nbp.pl).
ZAKOŃCZENIE
Proces odbudowy Afganistanu jest przedsięwzięciem rozłożonym na wiele lat. Wymaga on niemałych
nakładów finansowych oraz współpracy wielu partnerów na arenie politycznej, gospodarczej,
rozwojowej i humanitarnej. Niezadowalająca poprawa sytuacji bezpieczeństwa, zagrożenie zamachami
bombowymi oraz porwaniami utrudniają wdrażanie pomocy zagranicznej na terytorium Afganistanu.
Jednakże organizacje i instytucje niosące pomoc Afgańczykom są zdeterminowane do kontynuowania
działalności zmierzającej do odbudowy państwa zniszczonego przez lata wojny i konfliktów.
W obecnej sytuacji, gdy społeczność międzynarodowa zamierza sukcesywnie przekazywać władzom
afgańskim kontrolę nad bezpieczeństwem kraju, pomoc oraz wspieranie instytucji państwowych,
mocnego i stabilnego rządu, zasad demokracji nabierają szczególnego znaczenia.
Polska realizuje działalność pomocową w Afganistanie od 2002 roku i planuje utrzymać Afganistan
na liście krajów priorytetowych. W latach 2002–2009 Polska zrealizowała ponad 100 projektów
na łączną kwotę ok. 46 mln PLN (14 mln USD). Większość tych środków trafiła do prowincji
Ghazni, ponadto do regionów centralnych – do Kabulu, Kapisy, Panczsziru, a także na zachód kraju,
do Heratu.
Ze względu na uwarunkowania ustawowe rozliczanie polskich projektów dokonywane jest w trybie
rocznym. Organizacje pozarządowe, Ambasada RP w Kabulu czy polski zespół w PRT Ghazni
realizują kilkumiesięczne projekty, które koncentrują się m.in. na odbudowie miasta i prowincji
Ghazni (budowa dróg, modernizacja infrastruktury użyteczności publicznej), działaniach w sektorze
edukacji (budowa szkół, szkolenia), współpracy z lokalnymi organizacjami pozarządowymi (wspieranie
lokalnych inicjatyw).
Wierzymy, że nasze wsparcie pomocowe przyczyni się do długotrwałej stabilizacji przede wszystkim
prowincji Ghazni, a realizowane tu polskie projekty wpłyną na poprawę życia Afgańczyków.
50 Średni kurs z lat 2002–2009, 1 USD = 3,2815 PLN (źródło: www.nbp.pl).
85
Departament Współpracy Rozwojowej pragnie podziękować wszystkim, którzy przyczynili się
do powstania tego opracowania.
Szczególne słowa uznania kierujemy do przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej,
Dowództwa Operacyjnego i pracowników cywilnych PRT oraz przedstawicieli organizacji
pozarządowych zaangażowanych w realizację projektów pomocowych w Afganistanie.
Za udostępnienie nam własnych zasobów fotograficznych z Afganistanu wyrażamy podziękowania
pani Barbarze Szymanowskiej, doradcy dowódcy Polskich Sił Zadaniowych, oraz panu Jackowi
Matuszakowi, specjaliście ds. kontaktów z mediami lokalnymi w polskim zespole PRT w Ghazni.
Development Co-operation Department wishes to thank all parties who were involved in the creation
of this brochure.
Particular acknowledgement has to be given to the representatives of the Ministry of National
Defence, the Operations Command, civilian PRT experts and representatives of the NGOs involved
in implementation of assistance projects in Afghanistan.
We are much obliged to Ms. Barbara Szymanowska, advisor to the commander of Polish Task Force,
and Mr. Jacek Matuszak, expert on contacts with the local media in PRT Ghazni, for giving us access
to their photograph collections from Afghanistan.
86
Opracowanie / Publication prepared by
Marta Wytrykowska
Przekład na język angielski / Translation into English
Tomasz Korybski
Redakcja i korekta / Editor and proofreader
Ewa Sulima-Kotarska
Projekt graficzny / Design
Agnieszka Ścisłowska
Druk / Printing
Nova-Media Piotr Nowak
Wydrukowano na papierze produkowanym w 100% z makulatury /
Printed on paper manufactured from 100% recycled paper
(certyfikat RAL-UZ 14 „Blue Angel”) / (RAL-UZ 14 „Blue Angel” Certificate)
Panjshir Valley
Dolina Panczsziru
Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP / Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland
Departament Współpracy Rozwojowej / Development Co-operation Department
Al. J. Ch. Szucha 23
00-580 Warszawa
tel.: + 48 22 523 8073 / phone: + 48 22 523 8073
faks: + 48 22 523 8074 / fax: + 48 22 523 8073
[email protected]
www.polskapomoc.gov.pl / www.polishaid.gov.pl

Podobne dokumenty