prezentacja

„Trudna sztuka ewaluacji
zewnętrznej i wewnętrznej
– forum wymiany doświadczeń”
Blaski i cienie ewaluacji zewnętrznej
i wewnętrznej w szkołach i placówkach
oświatowych.
Szkoła Podstawowej nr 4
im. Henryka Sienkiewicza w Grajewie
Suwałki, 14 marca 2012 r.
 W roku szkolnym 2011/2012 w dniach od 7 października
2011 do 6 listopada 2011 w szkole została przeprowadzona
ewaluacja zewnętrzna w obszarze Zarządzanie
„Gdy nie jesteś pewien dokąd zmierzasz, łatwo wylądujesz
gdzie indziej i nawet się o tym nie dowiesz."
Robert Mayer
Trud określenia wartości własnych
działań w wybranym obszarze;
rola ewaluatora i decydenta
Uczymy się
Ulepszamy jakieś obszary własnej
pracy
Ewaluacja wewnętrzna
Aktualne
potrzeby szkoły
Proponowanie rozwiązań,
które mogą przyczynić się
do poprawy jakiegoś
obszaru pracy szkoły
Dostarczanie prawdziwej
informacji o stanie
faktycznym badanych
obszarów
Ewaluacja wewnętrzna
(właściwa osoba na właściwym miejscu)
• Znajomość warunków pracy szkoły
• Znajomość środowiska lokalnego
• Zdolność przewidywania problemów, które
mogą wystąpić
• Zdolność podejmowania decyzji
• Łatwość komunikowania się z innymi
• Dyspozycyjność
Oswajanie problemów
niebezpieczeństwo wybielania rzeczywistości, omijania
występujących trudności (ewaluacja pozorna)
•
Brak gotowości metodologicznej do prowadzenia ewaluacji (niezbędne
minimum teorii na temat istoty ewaluacji, umiejętność formułowania pytań
kluczowych, umiejętność konstruowania narzędzi badawczych, umiejętność
analizowania danych
i wyciągania wniosków, przygotowywanie raportu
i jego wykorzystanie)
- Prof. Henryk Mizerek „Konieczne jest budowanie pytań o możliwie wysokim
stopniu ogólności” (?)
- niezbyt długa lista pytań kluczowych, bo jak potem uporać się z raportem
•
Problemy w skutecznym działaniu zespołowym nauczycieli
•
Powszechne ukierunkowanie szkół na wymagania Państwa zamiast na własne
potrzeby
•
Błędna interpretacja dotycząca pozyskiwania materiału badawczego (nie wiązać
z faktem, że będę oceniony i „rozliczony”)
•
„Sztuka dla sztuki”, czyli brak wykorzystania wniosków z ewaluacji wewnętrznej
w praktyce bądź pozostawienie ich realizacji na barkach dyrekcji
Radość ewaluatora
(odnajdywanie zaufania do siebie)
• Podkreślenie roli Rady Pedagogicznej
• Integrująca funkcja prowadzonych działań i czynności
• Wykorzystywanie swojego potencjału intelektualnego
(każdy stawia swoją cegiełkę)
• Praca zespołowa bardziej efektywna i ukierunkowana
na cel
• Utożsamianie się z wynikami ewaluacji
• Nastawienie na rzeczywisty rozwój ucznia, a nie tworzenie
dokumentów
• Refleksyjne spojrzenie na swoją pracę
Są takie wartości tkwiące w ewaluacji,
które są zawsze aktualne (niezależnie
od trendów, rozporządzeń, wymogów
Państwa)
tu: - praca zespołowa/komunikowanie się
- autorefleksja
- postawa aktywna
- swoista czujność dotycząca własnej pracy
i funkcjonowania szkoły
Ewaluacja zewnętrzna, czyli poziom
spełniania wymagań przez szkołę
(zanim przyjedzie wizytator ewaluator)
• Przypomnienie rozporządzenia MEN z dnia 7 października
2009
r.
w
sprawie
nadzoru
pedagogicznego
z wyeksponowaniem treści Załącznika
• Dyskusje koleżeńsko – dyrektorskie oraz rodzicielskie
dotyczące organizacji badań ich wagi i konsekwencji w życiu
szkoły i środowiska lokalnego (przygotowanie pracowni
komputerowych, organizacja dyżurów i zastępstw, organizacja
pracy dyrektora i wicedyrektorów, harmonogram obserwacji
zajęć i analizy dokumentów, harmonogram spotkań
z
przedstawicielami
Rady
Pedagogicznej,
Komitetu
Rodzicielskiego, przedstawicielami administracji i obsługi
oraz środowiska lokalnego)
• Ogarnięcie refleksją swojej przynależności zespołowej –
zestawienie rodzajów zespołów nauczycieli pracujących
w szkole w ciągu ostatnich dwóch lat ( dyrekcja + nauczyciele)
Ewaluacja zewnętrzna, czyli poziom
spełniania wymagań przez szkołę
(zanim przyjedzie wizytator ewaluator)
• Zestawienie efektów pracy zespołowej
• Spotkanie z liderami zespołów przedmiotowo zadaniowych
odnośnie
ewaluacji
zewnętrznej
i jej organizacji
• Spotkanie z przedstawicielami administracji i obsługi
ukierunkowane
na
omówienie
istoty
ewaluacji
zewnętrznej w odróżnieniu od ewaluacji wewnętrznej,
a także udzielenie wszechstronnej pomocy wizytatorom
ewaluatorom
• Przygotowanie dokumentów zawierających informacje
z obszaru Zarządzanie
• Dyskusje koleżeńskie nad pytaniami, które mogą się
pojawić podczas prowadzenia ewaluacji zewnętrznej
(analiza opublikowanych raportów, fora internetowe)
Ewaluacja zewnętrzna, czyli
wizytatorzy ewaluatorzy już w szkole
• Wielki takt i życzliwość w przeprowadzaniu wszelkich czynności
ewaluacyjnych
• Precyzyjne, merytoryczne ustalenie kolejnych czynności wespół
z dyrektorem
• Docenienie zdania uczniów o szkole, ich zadowolenie i refleksyjne
spojrzenie na tę szkołę
• Pytania kierowane do pracowników były precyzyjnie formułowane
i nie sprawiały trudności w prowadzeniu rozmowy
• Umocnienie pozycji szkoły w środowisku lokalnym (szkoła otwarta
na współpracę z innymi)
• Uroczyste podsumowanie ewaluacji zewnętrznej
z udziałem
dyrektora Delegatury KO w Suwałkach (każdy poczuł się doceniony
i stałoby się tak również w przypadku uzyskania niższego poziomu
wymagań; praca szkoły widziana przez pryzmat pojedynczego
człowieka)
Ewaluacja zewnętrzna
Okiem dyrektora
•
•
•
•
•
•
•
•
Dyspozycyjność
Utrudnienie w załatwianiu spraw bieżących
Przygotowywanie dokumentów (ich mnogość)
Obawa, czy ankietowani rodzice uczniów klas V
dostrzegają mój wysiłek w poprawę bazy materialnej
szkoły i jej wyposażenie
Nieprzemyślana, nietrafiona wersja ankiety dla
rodziców (1 pytanie; przerost formy nad treścią)
Budowa ankiet (zdecydowanie najsłabsza strona)
- brak równowagi w pytaniach o poszczególne
obszary pracy szkoły
- niedocenienie pytań zamkniętych
- ilość pytań – np. 27 pytań adresowanych
do nauczycieli
- jednostronność w ankietowaniu, niebezpieczeństwo
kształtowania postaw biorczych (ankieta pt.
„Moja szkoła”, 13 pytań w tym jedno otwarte; się )
Raport – jego postać (ustne lub pisemne
sprawozdanie, doniesienie o czymś zwierzchnikowi,
instytucji nadrzędnej; relacja, meldunek)
Narzędzia wykorzystywane w mierzeniu jakości pracy
szkoły – Wydawnictwo finansowane z funduszu
PHARE UE – PROGRAM TERM zawierają trafniejsze
elementy, są np. bliższe dziecku (Jakie zalety ma
twoja szkoła?)
Oczyma nauczycieli
i pracowników
•
•
•
•
•
Stres
Wysokie oczekiwania z uwagi na krytyczny
ogląd podejmowanych działań (wciąż
wymagamy od siebie bardzo dużo
w kontekście wyznaczanych sobie celów)
Opisowy
charakter
pytań,
ich
sformułowanie (szkoła jest aktywna na
wielu polach, trudności z wyborem
najistotniejszych przykładów, wątpliwości
co do tego, w którym pytaniu umieścić
daną odpowiedź)
W wywiadzie grupowym: duży stopień
ogólności
pytań
w
zderzeniu
z wypowiedziami nauczycieli, bardziej
przydatne byłoby sprecyzowanie pytań,
a tym samym łatwość w wyborze materiału;
można odczuwać brak satysfakcji (zdaniem
nauczycieli te pytania były dobre dla
szkoły, w której mało się dzieje)
Dyspozycyjność
Ewaluatorzy wyjechali,
Raport pozostał
(nie udoskonalać na siłę)
• Informacja o wynikach ewaluacji została zamieszczona na
stronie internetowej szkoły
• Przedstawienie Raportu pracownikom administracji i obsługi,
członkom Komitetu Rodzicielskiego
• Raport jest udostępniony w bibliotece szkolnej (nauczyciele,
rodzice)
• W zespołach przedmiotowo-zadaniowych dokonano analizy
funkcjonujących
zespołów
w
aspekcie
potrzeb
i wyeksponowano pracę zespołu ds. udzielania pomocy
psychologiczno-pedagogicznej z uwagi na jego rolę
w przyszłym roku szkolnym
• Nauczyciele współpracują ze sobą w aspekcie wdrożenia
w przyszłym roku szkolnym nowej podstawy programowej,
bazując na dotychczasowych doświadczeniach
Ewaluatorzy wyjechali,
Raport pozostał
(nie udoskonalać na siłę)
• Przewiduje się zakup do biblioteki szkolnej lektur z nowej
podstawy programowej w kontekście aktualizacji
księgozbioru (zespołowe tworzenie listy)
• Wzbogaca się wyposażenie szkoły w pomoce
dydaktyczne (np. zakupiono pomoce dydaktyczne
do oddziału przedszkolnego, pracowni matematycznej,
trzy tablice interaktywne, sprzęt do lekcji wychowania
fizycznego itp.)
• W oparciu o dotychczasowe doświadczenia zespoły
nauczycieli i pracowników piszą wnioski projektowe
• Współpraca dyrektora szkoły z organem prowadzącym
w kontekście poprawy bazy materialnej szkoły, tu: sala
gimnastyczna
Najpierw pomyśl, potem zrób
Lepsze jest wrogiem dobrego – rzeczy dobrych, sprawnie
funkcjonujących, sprawdzonych nie należy poprawiać,
ulepszać
Podsumowanie
„Nie ma niepomyślnych wiatrów
dla tego, kto wie dokąd zdąża.„
Seneka
Dyrektor szkoły: Halina Muryjas - Rząsa