Diagnoza miasta Stalowa Wola - Biuletyn Informacji Publicznej

Transkrypt

Strategia
Miasta Stalowa Wola
- Diagnoza
Stalowa Wola 2016
1
Spis treści
1.
2.
Ogólna charakterystyka miasta ....................................................................................................... 5
1.1.
Położenie geograficzne............................................................................................................ 5
1.2.
Podział administracyjny ........................................................................................................... 6
1.3.
Struktura przestrzenna, struktura własności i użytkowania gruntów ..................................... 7
1.4.
Rys historyczny ...................................................................................................................... 10
Środowisko naturalne.................................................................................................................... 13
2.1.
Istniejące środowisko naturalne na terenie Stalowej Woli ................................................... 13
2.2.
Leśnictwo ............................................................................................................................... 14
2.3.
Rolnictwo ............................................................................................................................... 15
2.4.
Wody powierzchniowe i podziemne ..................................................................................... 16
2.5.
Powietrze atmosferyczne ...................................................................................................... 18
2.6.
Klimat akustyczny .................................................................................................................. 19
2.7.
Obszary chronione................................................................................................................. 20
2.8.
Tereny zdegradowane ........................................................................................................... 21
2.9.
Działania proekologiczne ....................................................................................................... 23
2.10.
3.
4.
Podsumowanie i wnioski ................................................................................................... 23
Demografia .................................................................................................................................... 24
3.1.
Struktura wieku i płci ............................................................................................................. 24
3.2.
Ruch naturalny ...................................................................................................................... 26
3.3.
Ruch wędrówkowy (migracje na pobyt stały) ....................................................................... 28
3.4.
Podsumowanie i wnioski ....................................................................................................... 29
Sfera społeczna .............................................................................................................................. 30
4.1.
Warunki życia mieszkańców .................................................................................................. 30
4.2.
Pomoc społeczna i rozwiązywanie problemów społecznych ................................................ 31
4.2.1.
Instytucje pomocy społecznej ........................................................................................... 31
4.2.2.
Programy rozwiązywania problemów społecznych .......................................................... 36
4.2.3.
Zakres świadczonej pomocy .............................................................................................. 36
4.3.
Kapitał społeczny ................................................................................................................... 39
4.3.1.
Organizacje pozarządowe.................................................................................................. 40
4.3.2.
Frekwencja w wyborach .................................................................................................... 45
4.4.
2
5.
Nauka i oświata ............................................................................................................................. 47
5.1.
Opieka nad dziećmi do lat 3 .................................................................................................. 47
5.2.
Przedszkola ............................................................................................................................ 48
5.3.
Szkoły podstawowe i gimnazja .............................................................................................. 49
5.4.
Kształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym młodzieży i dorosłych ................................... 52
5.5.
Kształcenie ustawiczne .......................................................................................................... 54
5.6.
Kształcenie na poziomie wyższym ......................................................................................... 55
5.7.
6.
Kultura ........................................................................................................................................... 58
6.1.
Instytucje kultury ................................................................................................................... 58
6.2.
Działalność w zakresie kultury ............................................................................................... 60
6.3.
7.
Turystyka i rekreacja...................................................................................................................... 65
7.1.
Baza noclegowa ..................................................................................................................... 65
7.2.
Atrakcje turystyczne .............................................................................................................. 66
7.3.
Szlaki turystyczne .................................................................................................................. 67
7.4.
Ruch turystyczny ................................................................................................................... 69
7.5.
Baza sportowo-rekreacyjna ................................................................................................... 70
7.6.
8.
Ochrona zdrowia ........................................................................................................................... 76
8.1.
Stan zdrowia mieszkańców ................................................................................................... 76
8.2.
Usługi medyczne i ich baza materialna ................................................................................. 78
8.3.
Profilaktyka zdrowotna, promocja zdrowia .......................................................................... 80
8.4.
9.
Rynek pracy ................................................................................................................................... 83
9.1.
Aktywność ekonomiczna ludności......................................................................................... 83
9.2. Charakterystyka bezrobocia wraz z analizą sytuacji grup szczególnie zagrożonych
bezrobociem ...................................................................................................................................... 85
9.3.
Działania na rzecz osób bezrobotnych .................................................................................. 88
9.4.
10.
Gospodarka ............................................................................................................................... 94
10.1.
Liczba i struktura podmiotów gospodarczych ................................................................... 94
10.2.
Profile działalności dominujące w gospodarce ................................................................. 95
10.3.
Innowacyjność przedsiębiorstw w Stalowej Woli ............................................................. 97
3
10.4.
Instytucje Otoczenia Biznesu ............................................................................................. 98
10.5.
Wsparcie przedsiębiorczości – instytucje, programy ........................................................ 99
10.6.
Ocena sytuacji gospodarczej i plany przedsiębiorstw ..................................................... 100
10.7.
Atrakcyjność inwestycyjna – tereny inwestycyjne .......................................................... 102
10.8.
Podsumowanie i wnioski ................................................................................................. 103
11.
Infrastruktura techniczna ........................................................................................................ 104
11.1.
Sieć wodna i kanalizacyjna .............................................................................................. 104
11.2.
Sieć gazowa ..................................................................................................................... 104
11.3.
Sieć telekomunikacyjna ................................................................................................... 105
11.4.
Sieć komunikacyjna ......................................................................................................... 106
11.5.
Gospodarka odpadami .................................................................................................... 108
11.6.
Gospodarka energetyczna ............................................................................................... 110
11.7.
Obszary wymagające rewitalizacji ................................................................................... 112
11.8.
12.
Bezpieczeństwo ....................................................................................................................... 114
12.1.
Działalność służb publicznych .......................................................................................... 114
12.2.
Zagrożenia powodziowe .................................................................................................. 117
12.3.
Zagrożenie pożarowe ...................................................................................................... 118
12.4.
13.
Współpraca wewnętrzna i zewnętrzna, w tym międzynarodowa .......................................... 120
13.1.
Powiązania z innymi jednostkami samorządu terytorialnego ......................................... 120
13.2.
Kontakty zagraniczne – miasta partnerskie, realizacja wspólnych projektów ................ 121
13.3.
Współpraca w ramach obszaru funkcjonalnego ............................................................. 122
13.4.
14.
Finanse miasta ......................................................................................................................... 125
14.1.
Dochody........................................................................................................................... 125
14.2.
Wydatki............................................................................................................................ 126
14.3.
Pozyskiwanie funduszy zewnętrznych............................................................................. 128
14.4.
15.
Analiza SWOT .......................................................................................................................... 130
Spis tabel ............................................................................................................................................. 136
Spis wykresów ..................................................................................................................................... 141
Spis rysunków ...................................................................................................................................... 142
4
1. Ogólna charakterystyka miasta
1.1. Położenie geograficzne
Stalowa Wola położona jest w południowo-wschodniej części Polski, w województwie
podkarpackim, w powiecie stalowowolskim. Powiat stalowowolski znajduje się w północnej
części województwa podkarpackiego – graniczy z powiatami: tarnobrzeskim, niżańskim
i kolbuszowskim oraz sandomierskim, kraśnickim, janowskim i biłgorajskim.
Rysunek 1. Położenie powiatu stalowowolskiego na tle gmin województwa podkarpackiego
Źródło: opracowanie własne
Powiat stalowowolski składa się z sześciu gmin:






Stalowa Wola (gmina miejska, siedziba powiatu),
Zaklików (gmina miejsko-wiejska),
Bojanów (gmina wiejska),
Pysznica (gmina wiejska),
Zaleszany (gmina wiejska),
Radomyśl nad Sanem (gmina wiejska).
Stalowa Wola zajmuje powierzchnię 82,5 km2, co stanowi ok. 9,9% powierzchni powiatu
stalowowolskiego i 0,45% powierzchni województwa podkarpackiego.
Graniczy ona z gminami Zaleszany i Radomyśl nad Sanem (od północy), gminami Pysznica
i Nisko (od wschodu), gminą Bojanów (od południa) oraz gminą Grębów (od zachodu).
5
Rysunek 2. Położenie Stalowej Woli na tle powiatu stalowowolskiego
Pod względem przyrodniczo-geograficznym Stalowa Wola usytuowana jest w Kotlinie
Sandomierskiej, w widłach Wisły i Sanu. Zgodnie z J. Kondrackim Stalowa Wola leży
na obszarze dwóch mezoregionów fizycznogeograficznych: Równiny Tarnobrzeskiej i Doliny
Dolnego Sanu1.
1.2. Podział administracyjny
Stalowa Wola jest gminą miejską. Otrzymała ona prawa miejskie w dniu 1 kwietnia 1945
roku. Podstawowym dokumentem, który określa ustrój gminy jest statut, który został
uchwalony uchwałą Nr IX/105/07 Rady Miejskiej w Stalowej Woli z dnia 27 kwietnia 2007
roku.
Zgodnie z nim, jednostkami pomocniczymi miasta są osiedla, które tworzy Rada Miejska,
przy uwzględnieniu istniejących uwarunkowań przestrzennych, komunikacyjnych i więzi
pomiędzy mieszkańcami. W Stalowej Woli osiedla są wyodrębnione zwyczajowo i jest ich
dwadzieścia trzy:
1

os. Chyły;

os. Centralne;
Regiony fizyczno-geograficzne według Jerzego Kondrackiego, "Geografia regionalna Polski" (2002).
6

os. Charzewice;

os. Dolina;

os. Energetyków (Ozet);

os. Fabryczne;

os. Flisaków;

os. Hutników;

os. Karnaty;

os. Lasowiaków;

os. Metalowców;

os. Młodynie;

os. Na Skarpie;

os. Piaski;

os. Pławo;

os. Podlesie;

os. Poręby;

os. Posanie;

os. Rozwadów;

os. Sochy;

os. Śródmieście;

os. Widok;

os. Zasanie2.
Część nazw osiedli jest historyczna i pochodzi od nazw dawnych wsi i miejscowości
występujących na obszarze dzisiejszego miasta (np. Charzewice czy Rozwadów). Inne
nawiązują do zawodów często wykonywanych przez mieszkańców (np. Hutników,
Metalowców).
1.3. Struktura przestrzenna, struktura własności i użytkowania gruntów
Struktura użytkowania gruntów przedstawia się w Stalowej Woli następująco:
2

61,49% zajmują grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione;

15,96 % użytki rolne;
Stalowka.NET - Encyklopedia miasta Stalowa Wola, http://www.stalowka.net/encyklopedia.php?dx=171, [dostęp 20.10.2015].
7

6,76 % tereny przemysłowe;

4,86 % tereny mieszkaniowe;

4,25 % tereny komunikacyjne.
Pozostałe formy użytkowania są zdecydowanie mniej powszechne i każda z nich stanowi
nie więcej niż 2% powierzchni ogółem. Szczegółową strukturę użytkowania gruntów
w Stalowej Woli pokazuje kolejna tabela (Tabela 1.).
34
112
grunty zabudowane
i zurbanizowane – tereny
komunikacyjne
351
powierzchnia ogółem
119
inne
557
grunty zabudowane
i zurbanizowane – tereny rekreacji
i wypoczynku
401
grunty zabudowane
zurbanizowane niezabudowane
160
grunty zabudowane
i zurbanizowane – tereny inne
zabudowane
5074
grunty zabudowane
przemysłowe
grunty zabudowane
mieszkaniowe
1317
grunty pod wodami razem
Stalowa
Wola
grunty leśne oraz zadrzewione
i zakrzewione razem
użytki rolne razem
Tabela 1. Użytkowanie gruntów w Stalowej Woli w 2014 roku [ha]
127
8252
Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS
W 2015 roku (stan na 30.06.2015) na terenie Stalowej Woli było 910,0 ha gruntów
komunalnych3, z których 801,0 ha stanowi gminny zasób nieruchomości (stanowią one
własność miasta). Ponad 12% gruntów zostało przekazanych w użytkowanie wieczyste,
w tym 4,71% osobom fizycznym. Pozostałe ziemie zostały przekazane w trwały zarząd
gminnym jednostkom organizacyjnym.
Tabela 2. Powierzchnia gruntów komunalnych wg prawnych form użytkowania w 2015 roku [ha] (stan na
30.06)
ogółem
Stalowa Wola
tworzące
gminny zasób
nieruchomości
910,0
801,0
w tym przekazane
w trwały zarząd gminnym
jednostkom
organizacyjnym
46,0
przekazane
w użytkowanie
wieczyste
109,0
w tym przekazane
w użytkowanie
wieczyste osobom
fizycznym
46,0
Źródło: UM Stalowa Wola
3
Grunty komunalne to własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych
osób prawnych, w tym przedsiębiorstw. (art. 43 ustawy o samorządzie gminnym).
8
Gmina Stalowa Wola posiada aktualnie 34 miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego, które łącznie obejmują 68% powierzchni miasta, tj. 2148 ha (bez
uwzględnienia powierzchni lasów).
Rysunek 3. Obszary objęte miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, stan na 31.12.2015 r.
W przypadku, gdy nie istnieje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego,
konieczne jest uzyskanie decyzji dotyczącej warunków zabudowy i zagospodarowania
przestrzennego. Ich liczba w latach 2011-2015 kształtuje się na poziomie od 38 (w 2014 roku)
do 46 (w 2011 roku) rocznie – najwięcej wydawanych decyzji dotyczy zabudowy
9
infrastrukturalnej oraz innej (niemieszkalnej i nieusługowej). Najrzadziej wydawaną
kategorią decyzji dotyczącej warunków zabudowy i zagospodarowania są decyzje na cele
produkcyjno-usługowe i produkcyjno-biurowe. Zwraca uwagę liczba decyzji o ustalenie
lokalizacji inwestycji celu publicznego – łącznie w latach 2011-2015 było ich ponad
pięćdziesiąt.
Tabela 3. Wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w Stalowej Woli w latach
2011-2015 (na czerwono zaznaczono decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego)
LATA
RODZAJ
2011
jednorodzinne
wielorodzinne
- mieszkalno-usługowe
- usługowe
- handlowo-usługowe
- przemysłowo-produkcyjne
- infrastruktura
- biurowe
- oświata, nauka, kultura i kultu
religijnego
- magazyny
- inne
- produkcyjno-usługowe
- produkcyjno-biurowe
- ochrona zdrowia
opieka społeczna
razem
- mieszkalne
2012
2013
2014
2015
SUMA
5
1
1
1
4
2
8 + 11
2
3
1
1
1
2
13 + 8
2
1
2
1
7
3
2
13 + 12
1
7
1
3
1
6 + 11
1
2
1
1
4
3
10 + 7
1
18
5
3
13
13
9
50 + 49 = 99
7
1 + 2
1
-
-
1
2 + 3 =5
2
5
-
6
-
1
8
1
-
2
5
1
4
9
-
9
33
1
1
1
1
-
-
1
2 + 1=3
46
39
52
38
44
219
Źródło: Urząd Miasta Stalowa Wola
1.4. Rys historyczny
Stalowa Wola powstała na terenach wsi Pławo, położonej nad Sanem. W I poł. XV wieku
w pobliskim Przyszowie dwór łowiecki posiadał król Władysław Jagiełło. Podczas I rozbioru
Polski w 1772 roku królewska wieś Pławo należała do skarbu austriackiego. W latach 18371867 wieś stanowiła prywatną własność baronów Richenbachów, potem należała
do magnackiej rodziny Resinger. Podczas I wojny światowej włości zostały sprzedane
obszarnikowi Maksymilianowi Franckemu. Należy wspomnieć o Rozwadowie, który obecnie
jest jedną z dzielnic Stalowej Woli. Miasto zostało wyodrębnione z terenów należących
wówczas do wsi Charzewice, w 1693 roku nadano mu prawa miejskie. Miasteczko
usytuowane na nieurodzajnych glebach, swój rozwój zawdzięczało prężnej wymianie
handlowej. Od początków istnienia Rozwadowa, aż do czasów II wojny światowej, mieszkała
tutaj ludność pochodzenia żydowskiego. Oprócz handlu, z biegiem czasu pojawiało się coraz
więcej warsztatów rzemieślniczych4.
Przełomowym momentem w rozwoju był 1937 rok, w którym podjęto decyzję
o wybudowaniu zakładów przemysłowych w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego
(COP). Była to rządowa inwestycja, której misją była budowa zakładów przemysłu ciężkiego
4
Marek Maciej Ziemba, O dzielnicy, które kiedyś miastem było; http://socjolog.rozwadow.pl/uploads/download/odzielnicy.pdf [dostęp
12.10.2015].
Rozwadów http://www.sztetl.org.pl/pl/article/rozwadow/5,historia/ [dostęp 12.10.2015].
10
z zamiarem wsparcia odradzającej się armii polskiej. Centralny Okręg Przemysłowy
ulokowany był wówczas w centrum II Rzeczypospolitej. Zakłady Południowe były
sztandarową inwestycją COP-u.
Po raz pierwszy nazwa Stalowa Wola oficjalnie została użyta dopiero w 1938 roku.
Minister spraw wewnętrznych (i zarazem premier) Felicjan Sławoj-Składkowski 21 stycznia
wydał zarządzenie, z mocy którego "Osiedlu dla pracowników umysłowych i fizycznych
Zakładów Południowych łącznie z całym terenem fabrycznym tych Zakładów, położonym
w obrębie gromady Pławo, gminy Nisko, w powiecie niżańskim, województwie lwowskim
nadaje się nazwę »Stalowa Wola«"5. Budowę Zakładów Południowych rozpoczęto prawie
natychmiast pod wydaniu decyzji administracyjnych, jednocześnie powstawało także
przyfabryczne osiedle dla pracowników. Wydarzenia te są uznawane za początek tworzenia
miasta. Dwa lata później zostały wybudowane dwa zakłady – huta stali i elektrownia,
rozpoczęto także budowę huty aluminium.
Okres prosperity Zakładów Południowych przerwał wybuch II wojny światowej. Pierwszy
nalot miał miejsce 1 września 1939 roku około godz. 9.00. Jednakże hitlerowcy świadomie
nie atakowali miasta ze względu na istniejące wówczas zakłady zbrojeniowe, które
wykorzystywali później dla swoich celów. We wrześniu 1939 roku hitlerowcy otoczyli Zakłady
i utworzyli w nich posterunek niemieckiej policji. W Rozwadowie, gdzie mieszkała
społeczność żydowska Niemcy organizowali „łapanki”. Około 100 osób sprowadzono
do Stalowej Woli, która do tej pory była zamknięta dla Żydów. Przetrzymywano ich w obozie
na "Młodyniu" oraz zmuszano do pracy w Zakładach Południowych. We wrześniu 1942 roku
stalowowolski obóz liczył 1160 żydowskich więźniów6. W latach okupacji w osiedlu i hucie
działał ruch oporu. Funkcjonowała tu Placówka AK "Stalowa Wola", "154" należąca
do Obwodu AK Nisko. Za udział w konspiracji zginęło wielu mieszkańców. W sierpniu 1944
roku Stalowa Wola została wyzwolona. W 1945 roku Stalowa Wola uzyskała prawa miejskie,
rozpoczęto ponownie rozbudowę miasta i zakładów.
Okres rozkwitu rozwoju huty i miasta przypada na lata 50. i 70. XX wieku. Lata 80.
to wzrost nastrojów opozycyjnych w społeczeństwie. Stalowa Wola była ośrodkiem
opozycyjnym. Największy strajk z 1988 roku był wyjątkowy w skali kraju, ponieważ był
to jedyny zakład zbrojeniowy, który strajkował.
Konsekwencją transformacji ustrojowej lat 90. było sukcesywne zmniejszanie roli
przemysłu ciężkiego. Miasto musiało poradzić sobie z rosnącym bezrobociem, zwłaszcza
wśród kobiet. Zaczęto rozwijać sektor prywatny, powstało wówczas wiele małych, średnich
i dużych firm o zasięgu międzynarodowym. W 1997 roku powstała Tarnobrzeska Specjalna
Strefa Ekonomiczna EURO-PARK WISŁOSAN (podstrefa Stalowa Wola – obszar 239,32 ha).
Dzięki temu zwiększyło się zainteresowanie zagranicznych inwestorów Stalową Wolą.
Miasto stale się rozwija, czego dowodem jest otrzymane wyróżnienie w „Rankingu
Europejska Gmina, Europejskie Miasto w województwie podkarpackim” (w 2009 roku została
5
Stalowa Wola: Huta wybudowana wśród sosen w amerykańskim stylu - w 625 dni! http://nowahistoria.interia.pl/ii-rzeczpospolita/newsstalowa-wola-huta-wybudowana-wsrod-sosen-w-amerykanskim-styl,nId,1551410 [dostęp 13.10.2015].
6 http://www.stalowka.net/wiadomosci.php?dx=9164 [dostęp 13.10.2015].
11
laureatem, a w 2010 otrzymała wyróżnienie). Przykładem inwestycji w rozwój miasta jest
budowa nowych obiektów i powstanie Inkubatora Technologicznego oraz rozwój
technicznych kierunków kształcenia na stalowowolskich uczelniach, które także powiększyły
swoją bazę o nowopowstałe obiekty tj.: w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II
oraz Politechnice Rzeszowskiej w Stalowej Woli7.
7
Sporządzono na podstawie: Zaktualizowanej Strategii Rozwoju Miasta Stalowa Wola na lata 2007-2015;
http://www.stalowawola.pl/pl/7,8/2/rys_historyczny.html, [dostęp 12.10.2015].
http://epodkarpacie.com/index.php?page=guide&main_guide_id=60&usection_id=258, [dostęp 12.10.2015].
12
2. Środowisko naturalne
2.1. Istniejące środowisko naturalne na terenie Stalowej Woli
Położenie Stalowej Woli, nad rzeką San oraz w otoczeniu dużych kompleksów leśnych,
sprawia, że zagadnienia dotyczące środowiska naturalnego są szczególnie istotne dla rozwoju
miasta. Ponieważ w dalszych podrozdziałach położony będzie nacisk na naturalne elementy
środowiskowe, tutaj zwrócono uwagę na tereny zieleni urządzonej.
W porównaniu do obszaru całej Polski, woj. podkarpackiego i powiatu stalowowolskiego,
Stalowa Wola charakteryzuje się zdecydowanie większym udziałem terenów zieleni
w ogólnej powierzchni. W latach 2010-2014 wskaźnik ten kształtował się na poziomie 1,51,6%. Dla porównania w tym samym przedziale czasowym dla Polski oraz powiatu
stalowowolskiego wskaźnik ten wyniósł 0,2%, a dla woj. podkarpackiego 0,1%.
Tabela 4.Udział terenów zieleni w ogólnej powierzchni (%)
2010
0,2
0,1
0,2
1,5
Polska
woj. podkarpackie
powiat stalowowolski
Stalowa Wola
2011
0,2
0,1
0,2
1,6
2012
0,2
0,1
0,2
1,6
2013
0,2
0,1
0,2
1,5
2014
0,2
0,1
0,2
1,5
W Stalowej Woli występuje szereg różnych terenów zieleni urządzonej, takich jak parki,
zieleń uliczna czy osiedlowa. Największą powierzchnią charakteryzuje się zieleń uliczna
(93,5 ha), na którą składają się różnego rodzaju nasadzenia drzew i krzewów. Zieleń między
domami i blokami, zwana także zielenią osiedlową, zajmuje 21,6 ha.
W kontekście zieleni urządzonej warto wspomnieć o najstarszym i największym
stalowowolskim parku – Charzewickim, który zajmuje powierzchnię 13,5 ha. Został
on założony w XVIII wieku przez rodzinę Lubomirskich. Do dzisiaj zachowała się część
starodrzewia oraz kilka dawnych zabudowań folwarcznych. Sześć drzew zostało uznanych
za pomniki przyrody: dwa jesiony, dwie sosny wejmutki, jedna lipa, jeden buk. Oprócz tego
znajduje się tu też wiele różnorodnych okazów drzew liściastych i iglastych tj. korkowiec,
miłorząb czy cyprysy8. W mieście istnieje również kilka innych mniejszych parków, które
razem zajmują łącznie powierzchnię 17,0 ha.
Tabela 5. Tereny zieleni w Stalowej Woli w 2012 r.
typ zieleni
parki
zieleń uliczna
zieleń osiedlowa
park charzewicki
pozostałe
powierzchnia (ha)
17,0
93,5
21,6
13,5
13,5
8
http://www.stalowka.net/encyklopedia.php?dx=153, (dostęp 18.09.2015).
13
2.2. Leśnictwo
Stalowa Wola charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem lesistości – 58% gruntów
zajmują lasy. Wartość tego wskaźnika jest zdecydowanie wyższa niż w Polsce (29,4%),
województwie podkarpackim (38,0%), a także w powiecie stalowowolskim (51,0%). W latach
2010-2014 lesistość we wszystkich analizowanych jednostkach terytorialnych nieznacznie
wzrosła – w Stalowej Woli o 0,2 punktu procentowego.
Tabela 6. Lesistość w latach 2010-2014 (%)
2010
29,2%
37,4%
50,7%
57,8%
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
29,2%
37,6%
50,8%
58,0%
2012
29,3%
37,8%
50,8%
58,0%
2013
29,4%
37,9%
50,7%
57,7%
2014
29,4%
38,0%
51,0%
58,0%
Od 2010 do 2014 roku odnotowano zwiększenie się powierzchni lasów w Stalowej Woli
o 13,6 ha, do 4785,7 ha.
Od 2010 roku nie zmienia się znacząco struktura własnościowa lasów w mieście.
Właścicielem największej ich części jest Skarb Państwa, który dysponuje 4606,1 ha,
zdecydowanie mniejszą powierzchnię posiada miasto – 162,0 ha. W 2014 roku na terenie
Stalowej Woli 32,0 ha lasów znajdowało się we własności prywatnej.
Tabela 7. Struktura własnościowa lasów w latach 2010-2014 (ha)
2010
4619,0
153,1
0,0
4772,1
lasy publiczne Skarbu Państwa
lasy publiczne gminne
lasy prywatne
ogółem
2011
4618,6
169,0
0,0
4787,6
2012
4611,8
172,2
0,0
4784,0
2013
4611,7
153,5
0,0
4765,2
2014
4606,1
162,0*
32,0
4785,7
*dane UM Stalowa Wola
Lasy Skarbu Państwa położone na terenie miasta Stalowa Wola wchodzą w skład
Nadleśnictwa Rozwadów, które znajduje się na obszarze trzech powiatów –
stalowowolskiego, niżańskiego i tarnobrzeskiego, z czego ponad połowa na terenie tego
pierwszego – 8540,9 ha z 15672,0 ha ogólnej powierzchni leśnej.
Tabela 8. Powierzchnia nadleśnictwa w podziale na powiaty wg. stanu na 01.01.2014 r.
powiat
tarnobrzeski
stalowowolski
niżański
ogółem
powierzchnia ogółem (ha)
powierzchnia leśna (ha)
3563,3
8691,4
3628,1
15882,77
3542,4
8540,9
3588,7
15672,03
Źródło: http://www.rozwadow.lublin.lasy.gov.pl/zasoby-lesne (dostęp z 17.09.2015)
Szczegółowe położenie Nadleśnictwa pokazuje Rysunek 4.
14
Rysunek 4. Nadleśnictwo Rozwadów
Źródło: http://www.rozwadow.lublin.lasy.gov.pl/polozenie, [dostęp 17.09.2015]
Skład gatunkowy lasów nadleśnictwa cechuje się małym zróżnicowaniem. Podstawowym
gatunkiem jest sosna, która zajmuje ok. 88% powierzchni, brzoza i olcha – blisko 4%.
Pozostałe gatunki występujące na tym terenie to dąb i jodła. Dominującym typem
siedliskowym są bory świeże, bory mieszane wilgotne oraz bory wilgotne9.
Najważniejszym dokumentem określających zasady gospodarowania większością lasów
na terenie Stalowej Woli jest plan urządzenia lasu, który jest tworzony dla gruntów leśnych
należących do Skarbu Państwa. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w tym dokumencie
przeprowadzane są wycinki i zalesienia na poszczególnych obrębach.
2.3. Rolnictwo
Rolnictwo w Stalowej Woli jest stosunkowo słabo rozwinięte. Związane jest to z niską
jakością gleb – głównie gleby bielicowe i średnio zbielicowane, które są silnie przekształcone
i zdegradowane, ze względu na obecność w mieście przemysłu ciężkiego. Gleby te są mało
żyzne i nieurodzajne, co powoduje zaliczenie ich do terenów gruntów rolnych klasy V i VI10.
Udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej kształtował się w Stalowej Woli
na poziomie 15,2% i był najniższym spośród wszystkich gmin powiatu. Wskaźnik ten w innych
gminach powiatu kształtuje się pomiędzy 25,5% a 74,9%.
9
http://www.rozwadow.lublin.lasy.gov.pl/lasy-nadlesnictwa, [dostęp 18.09.2015].
Program Ochrony Środowiska Miasta i Gminy Stalowa Wola, Stalowa Wola 2009.
10
15
Tabela 9. Udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej w 2014 roku
Struktura użytków rolnych pokazuje, że największą powierzchnię w Stalowej Woli
(podobnie jak w większości gmin powiatu, oprócz gminy Bojanów) mają grunty orne
(786 ha), drugim najczęściej występującym typem użytkowania roli są łąki i pastwiska
(404 ha). W mieście znajduje się 19 ha sadów, co stanowi 1,51% wszystkich użytków rolnych.
Pozostałe użytki rolne zajmują 49 ha.
Tabela 10. Struktura użytkowania gruntów i lasów wg stanu na 01.01.2015 r.
gmina
gm.
Zaklików
m. Zaklików
Bojanów
Pysznica
Radomyśl
nad Sanem
Zaleszany
Stalowa
Wola
ogółem
powierzchnia [ha]
użytki rolne [ha]
łąki
pozostałe11
i pastwiska
grunty leśne oraz
zadrzewione
i zakrzewione [ha]
pozostałe
grunty [ha]
grunty
orne
sady
19051
3070
51
1130
609
4860
13332
859
1160
17924
14670
219
2252
2794
9
2
9
192
2257
1533
40
264
318
460
4775
4654
481
11647
9246
219
1502
770
13373
3736
63
2253
294
6346
5337
1690
8719
4376
96
1760
299
6531
1432
756
8252
786
19
404
49
1258
5090
1904
83149
17233
249
9529
1873
razem
28884
46565
7700
Źródło: Projekt „Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Stalowowolskiego na lata 2016-2019
z uwzględnieniem lat 2020-2023”, (dostęp 18.09.2015).
2.4. Wody powierzchniowe i podziemne
Do wód powierzchniowych przepływających przez teren Stalowej Woli zaliczyć możemy
rzeki San, Pyszankę, Bukową a także Barcówkę – lewobrzeżny dopływ Sanu oraz jej
lewobrzeżny dopływ Jelonek.
11
Użytki rolne pozostałe obejmują: grunty pod stawami, grunty pod rowami i grunty rolne zabudowane.
16
Jakość wód powierzchniowych w województwie podkarpackim jest, zgodnie z badaniami
Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, niewystarczająca. Przeprowadzony
w 2013 roku monitoring stanu wód wykazał, że w wielu miejscach przekroczone były
wskaźniki czystości oraz zawartości różnych substancji. Jednym z punktów, w których badano
stan wód powierzchniowych był San, od Tanwi do ujścia na wysokości Stalowej Woli (punkt
Barcówka-Stalowa Wola). Woda na tym odcinku jest uznawana, zgodnie z typami
abiotycznymi, za potok nizinny piaszczysty. Jednolita część wód powierzchniowych na tym
obszarze jest silnie zmieniona a elementy fizykochemiczne klasyfikowane są poniżej
potencjału dobrego. Do elementów tych należą m.in. warunki tlenowe, zasolenie,
zakwaszenie i zanieczyszczenia organiczne. Ocena stanu i potencjału ekologicznego
sporządzana jest na podstawie wyników badań m.in. biologicznych, fizykochemicznych.
Bardzo dobry i dobry stan ekologiczny oraz maksymalny i dobry potencjał ekologiczny
zidentyfikowano w 2013 roku w 46,9% częściach wód powierzchniowych w województwie
podkarpackim. Na odcinku rzeki przebiegającym przez Stalową Wolę zarówno stan, jak
i potencjał ekologiczny jest uznawany za umiarkowany. Ogólny stan jakości rzeki w tym
fragmencie oceniany jest jako zły12. Szczegółowe oceny stanu i potencjału ekologicznego
przedstawia kolejny rysunek (Rysunek 5.)
Stalowa Wola leży w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych Dębica-Stalowa
Wola-Rzeszów GZWP nr 425, o powierzchni całkowitej 2194 km2 położonego w widłach
Wisły i Sanu. W obrębie Stalowej Woli znajduje się niewielki fragment północnej części tego
Zbiornika13. W mieście istnieją dwa komunalne ujęcia wody – „Krzyżowe Drogi” i „Stare
Ujęcie”, które czerpią z zasobów GZWP nr 425.
12
13
Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2013 roku, Biblioteka monitoringu środowiska, Rzeszów 2014.
Program ochrony środowiska miasta i gminy Stalowa Wola, 2009.
17
Rysunek 5. Potencjał/Stan ekologiczny wód powierzchniowych w województwie podkarpackim
Źródło: Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2013 roku, Biblioteka monitoringu
środowiska, Rzeszów 2014
2.5. Powietrze atmosferyczne
Na terenie Stalowej Woli nie jest zlokalizowana żadna stacja oceniająca jakość i czystość
powietrza, jednak realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska badania
uwzględniają również obszar miasta. W celu lepszego monitorowania jakości powietrza
i hałasu w mieście została zakupiona nowa stacja, która zostanie umieszczona
na skrzyżowaniu ulic Grabskiego i Solidarności i zacznie prace od początku 2016 roku. Będzie
funkcjonowała w strukturach istniejącego Laboratorium Międzyuczelnianego i będzie
obsługiwana przez pracowników tego laboratorium. Do tego czasu najbliższa stacja
badawcza znajdowała się w sąsiedniej gminie, w Nisku. Prowadzone są tam pomiary stężeń
m.in. dwutlenku siarki (SO2), tlenku węgla (CO), pyłu PM10 oraz benzo(a)pirenu (B(a)P)
oznaczanego w pyle PM10.
Zgodnie z raportem dotyczącym oceny jakości powietrza w 2013 roku w całym
województwie podkarpackim odnotowano niskie poziomy stężeń zanieczyszczeń gazowych.
W stacji badawczej w Nisku średnioroczne stężenie SO2 wyniosło 5,5 µg/m³, co było
wartością niższą niż w innych badanych obszarach miejskich. W przypadku wyników
jednogodzinnych największe stężenie wyniosło 131 µg/m³, i było zdecydowanie wyższe niż
w innych punktach pomiarowych. Na stanowisku badawczym w Nisku, pięćdziesiąt osiem
razy przekroczono dopuszczalny poziom pyłu PM10, co jest wynikiem średnim, w stosunku
do innych miejsc pomiarowych. Dla porównania, w Jarosławiu i Mielcu liczba przekroczeń
18
wynosiła odpowiednio dziewięćdziesiąt osiem i osiemdziesiąt osiem, a w Sanoku czy
Tarnobrzegu – trzydzieści jeden i trzydzieści trzy. W przypadku badań zawartości
benzopirenu (BP) oznaczanego w pyle PM10 średnioroczne stężenia przekroczyły wartość
docelową we wszystkich punktach pomiarowych. W Nisku wartość średnioroczna
kształtowała się na poziome 3,5 ng/m³ (wartość docelowa wynosi 1ng/m³).
Ogólna ocena jakości powietrza w województwie podkarpackim jest uznawana jako
dobra –- zanieczyszczenia gazowe nie przekraczają obowiązujących dla tych substancji
wartości dopuszczalnych, które byłyby niebezpieczne dla zdrowia, jak i dla środowiska.
Wszystkie strefy w województwie klasyfikowane są w klasie A, która oznacza, że nie trzeba
wprowadzać programów i planów naprawczych a jedynie zachować istniejącą jakość
środowiska14.
Punktowo, na obszarze całego województwa dochodzi do przekroczeń stężeń
poszczególnych gazów i pyłów, jednak przez braki punktów pomiarowych, trudno stwierdzić
jak często i w jakim stopniu występują nadmierne zanieczyszczenia powietrza.
2.6. Klimat akustyczny
Hałas jest jednym z czynników, który wpływa na jakość życia mieszkańców, i oddziałuje
w niekorzystny sposób na środowisko przyrodnicze. Co roku Wojewódzki Inspektorat
Środowiska przeprowadza badanie zmian klimatu akustycznego w województwie i ocenia ten
element. Na terenie województwa w 2013 roku przeprowadzono pomiary natężenia
dźwięków w siedemnastu punktach kontrolnych, które zlokalizowano w pięciu miastach.
Najbliższym Stalowej Woli miejscem, w którym przeprowadzono badania jest Mielec, gdzie
nie stwierdzono przekroczonych norm hałasu o więcej niż 10 dB15.
Zgodnie z wynikami wyżej wymienionego badania w województwie podkarpackim
głównymi źródłami hałasu są odgłosy pochodzące z ruchu komunikacyjnego (zarówno
drogowego i kolejowego, jak i lotniczego) a także z przemysłu.
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad sporządziła w 2012 roku mapę
akustyczna dróg krajowych na terenie województwa podkarpackiego. Przez powiat
stalowowolski, w tym przez Stalową Wolę przebiega droga krajowa nr. 77, wzdłuż której
przeprowadzono badania. Jak widać w kolejnej tabeli (Tabela 11.), w powiecie
stalowowolskim za narażone na niedobry lub zły stan warunków akustycznych uznano
0,583 km² powierzchni powiatu. Liczba lokali mieszkalnych narażonych jest na niedobry lub
zły stan warunków akustycznych wynosiła 1152. W lokalach tych mieszka 3891 osób.
14
Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2013 roku - Ochrona powietrza, Biblioteka monitoringu środowiska,
Rzeszów 2014.
15 Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2013 roku - Ochrona przed hałasem, Biblioteka monitoringu środowiska,
Rzeszów 2014.
19
Tabela 11. Przekroczenie dopuszczalnych wartości w powiecie stalowowolskim, wskaźnik LDWN16 – stan
warunków akustycznych
powierzchnia obszarów narażonych w danym zakresie [km²]
liczba lokali mieszkalnych w danym zakresie [tys.]
liczba narażonych mieszkańców w danym zakresie [tys.]
liczba budynków szkolnych i przedszkolnych w danym zakresie
niedobry (<10 dB)
0,449
0,942
3,183
7
zły (10-20 dB)
0,134
0,21
0,708
2
bardzo zły (>20 dB)
0,000
0,000
0,000
0
Źródło: Mapa akustyczna dróg krajowych na terenie województwa podkarpackiego, GDDKiA, Poznań 2012
W 2015 roku w Stalowej Woli została zakupiona stacja pomiarowa, której zadaniem
będzie monitoring poziomu hałasu.
2.7. Obszary chronione
W Stalowej Woli znajdują się dwa obszary Natura 2000. Jest to najmłodsza forma ochrony
przyrody, której konieczność ustanowienia powstała w Polsce w 2004 roku, w wyniku wejścia
do Unii Europejskiej. Pierwotna lista tych miejsc była niewielka, jednak w 2009 roku ich
liczba uległa zwiększeniu. Właśnie wtedy utworzono obszary Natura 2000, które
zlokalizowane są na terenie Stalowej Woli. Do obszarów tych należą:


Dolina Dolnego Sanu – (obszar ochrony ptasiej i siedliskowej) – położony
w Kotlinie Sandomierskiej teren obejmuje cenną przyrodniczo część doliny
dolnego Sanu na odcinku Jarosław - ujście. Zajmuje on powierzchnię 10176,6 ha,
na terenie aż dwunastu gmin - czterech z powiatów stalowowolskiego
i niżańskiego, dwóch z tarnobrzeskiego i leżajskiego. Znaleźć można
tu trzydzieści osiem gatunków ważnych dla Europy zwierząt (zarówno ptaków,
ssaków, płazów, ryb, jak i bezkręgowców) m.in. perkoza rogatego, orlika
krzykliwego, zimorodka, wydrę i kumaka nizinnego. Zidentyfikowano
tu czternaście typów siedlisk przyrodniczych, które uznane są za cenne dla
Europy. Do najważniejszych można zaliczyć łęgi wierzbowe, ziołorośla
i pionierska roślinność na piaszczystych odsypach i namuliskach. Bogactwo
typów siedlisk przyrodniczych sprawia, że na ich terenie występuje bardzo
bogata flora, której przedstawicielami są m.in. storczyk cuchnący, róża
francuska, pięciornik skalny, powojnik prosty.17
Puszcza Sandomierska – (obszar ochrony ptasiej) teren ten położony jest
w całości w województwie podkarpackim, w jego północnej części. Lokalizacja
pomiędzy Wisłą a Sanem, na terenie jednego z największych kompleksów
leśnych w Polsce sprawia, że obszar ten jest niezwykle cennym przyrodniczo.
Puszcza Sandomierska stanowi ostoję wielu, ważnych dla całej Europy,
gatunków ptaków. Stwierdzono tu występowanie 43 gat. ptaków z zał.
I Dyrektywy Ptasiej m.in. bociana czarnego, bociana białego, dzięciołów
16
Wskaźnik LDWN – Długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w dB, wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku,
z uwzględnieniem pory dnia (rozumianej jako przedział czasu pomiędzy godz. 06 a godz. 18), pory wieczoru (godz. 18 – godz. 22) oraz pory
nocy (godz. 22 – godz. 06). (podstawa art. 112 a, pkt 1, lit. a) Ustawy Prawo Ochrony Środowiska).
17 http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=625, [dostęp 27.09.2015].
20
(średniego, czarnego, białoszyjego, zielonosiwego i zielonego) czy
trzmielojada18.
Dominującym typem użytkowania ziemi są lasy (ok. 46%) i tereny rolnicze (ok.
48 %).
Występuje tu kilkanaście typów siedlisk przyrodniczych z zał. I Dyrektywy
Siedliskowej, w tym kilka siedlisk priorytetowych, których zachowanie jest
szczególnie ważne np. ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe czy łęgi
wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe19.
W mieście brak innych obszarowych form ochrony przyrody.
Na terenie Stalowej Woli formami chronionymi na podstawie ustawy o ochronie
przyrody są również pomniki przyrody:









klon pospolity (Acer platanoides) znajdujący się w dzielnicy Rozwadów
na terenie należącym do Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Zwiastowania
Pańskiego;
jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) rosnący przy drodze Rozwadów –
Sandomierz20;
lipa drobnolistna (Tilia cordata) rosnąca w parku podworskim w Charzewicach;
buk pospolity (Fagus sylvatica) rosnący w parku podworskim w Charzewicach;
dwie sosny wejmutki (Pinus strobus) rosnące w parku podworskim
w Charzewicach;
jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) rosnący w parku podworskim
w Charzewicach;
topola czarna (Populus nigra) rosnąca w oddziale 1d w Leśnictwie Sochy21;
grupa czterech topoli czarnych (Populus nigra) w ramach byłego rezerwatu
Sochy;
grupa 28 topoli białych (Populus alba) i 3 topoli czarnych (Populus nigra) na
obszarze pomiędzy wałem przeciwpowodziowym a korytem rzeki San
w północno wschodniej części miasta22.
2.8. Tereny zdegradowane
Degradacja terenu spowodowana jest czynnikami antropogenicznymi bądź naturalnymi.
Do czynników naturalnych należą m.in. powodzie i podtopienia, ruchy masowe czy erozje.
Za czynniki antropogeniczne, czyli wywołane przez człowieka uznaje się np. działalność
przemysłową, wydobywczą, rolnictwo czy składowanie odpadów.
W Stalowej Woli główną przyczyną degradacji terenów jest działalność przemysłowa.
To ona ma często negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. Szczególnie zagrożone
18
http://natura2000.gdos.gov.pl/areas/view/PLB180005, [dostęp 27.09.2015].
http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=554 [dostęp 27.09.2015].
20 Zarządzenie Nr 2 Wojewody Tarnobrzeskiego z dnia 4.03.1997 r. (Dz. Urz. Województwa Tarnobrzeskiego z 1997 r. Nr 5 poz. 41).
21 Zarządzenie Nr 34 Wojewody Tarnobrzeskiego z dnia 30.12.1988 r. (Dz. Urz. Województwa Tarnobrzeskiego z 1989 r. Nr 1 poz. 2).
22 Rejestr Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody [dostęp 29.09.2015].
19
21
są obszary wokół zakładów produkcyjnych zlokalizowanych w obrębie Huty Stalowa Wola
oraz Elektrowni. Zgodnie ze Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego tereny te cechuje niska odporność na degradację23. Także Lokalny Program
Rewitalizacji zwraca uwagę na to, że obecny sposób zagospodarowania terenów,
w niekorzystny sposób wpływa na środowisko naturalne - następuje stopniowa degradacja
środowiska, zarówno poprzez emisje zanieczyszczeń powietrza i hałasu, jak i odprowadzenie
dużej ilości ścieków przemysłowych. Negatywnymi skutkami są również degradacja gleb
i ograniczenie powierzchni biologicznie czynnych24.
Również kompleksy leśne, znajdujące się w zachodniej części miasta uległy częściowej
degradacji spowodowanej działalnością człowieka. Ze względu na położenie w pobliżu
terenów przemysłowych, lasy w znacznym stopniu uległy dewastacji. Wieloletnie
oddziaływanie emisji zanieczyszczeń Huty Stalowa Wola wpłynęło niekorzystnie na stan
drzewostanu. Przeprowadzona w 2012 roku prognoza oddziaływania na środowisko
dotycząca zmiany VI studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
wykazała, że w obrębie części lasów znajdujących się na terenach przemysłowych występuje
znaczny stopień zaśmiecenia - zidentyfikowano tu m.in. różnej wielkości części płyt
betonowych i gruzu25.
Warto zauważyć, że w Stalowej Woli znajduje się jeden z obszarów szczególnych
zagrożeń dla środowiska. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska stworzył wykaz miejsc
szczególnie niebezpiecznych dla środowiska tzw. "bomb ekologicznych". Na liście tej znalazło
się składowisko odpadów poprodukcyjnych Huty Stalowa Wola S.A. jako stanowiące
zagrożenie dla wód Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 425 Dębica-Stalowa WolaRzeszów. Obszar ten umiejscowiony jest na przepuszczalnych glebach – piaskach,
w stosunkowo niewielkiej odległości od dwóch ujęć wody. W przypadku zanieczyszczenia
wód podziemnych, skutki mogą objąć znacznie większy teren26.
W wieloletniej prognozie finansowej na lata 2016 - 2028 Gminy Stalowa Wola znajduje
się zadanie pod nazwą „Rekultywacja stawów osadowych 1-6 na byłym terenie Huty Stalowa
Wola SA oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne w Stalowej Woli – ograniczenie
negatywnego oddziaływania na środowisko bomby ekologicznej poprzez rekultywację
terenów zdegradowanych”. Zadanie to oszacowano na łączną kwotę prawie 30 876 000 zł.
Zostało ono dofinansowane w wysokości 80% – 24 512 000 zł z Narodowego Funduszu
Ochrony Środowiska. W 2016 roku planuje się wykonać pierwsze prace za kwotę 410 000 zł,
w kolejnym roku planowane koszty inwestycji przekroczą 28 000 tys. zł. Ukończenie
inwestycji nastąpi w połowie roku 2018. Powierzchnia zrekultywowanego terenu wyniesie
3,79 ha. Pozwoli to na znaczące ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko
istniejących obecnie miejsc szczególnie niebezpiecznych.
23
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Stalowa Wola - Diagnoza stanu gminy i uwarunkowania
rozwoju, Stalowa Wola 2015.
24 Lokalny Program Rewitalizacji gminy Stalowa Wola, Stalowa Wola 2011.
25 http://bip.stalowawola.pl/fck_pliki/PGN/uzupelniona_prognoza_oddzialywania_na_srodowisko.pdf , [dostęp 2.10.2015].
26 Raport o stanie zagospodarowania przestrzennego województwa podkarpackiego oraz ocena realizacji inwestycji celu publicznego o
znaczeniu ponadlokalnym ujętych w obowiązującym Planie Zagospodarowania
Przestrzennego Województwa Podkarpackiego, Rzeszów 2014.
22
2.9. Działania proekologiczne
Stan środowiska jest jednym z czynników, które wpływają na jakość życia w danym
miejscu. Stalowa Wola, jako miasto z rozwiniętym przemysłem, w tym przemysłem ciężkim,
musi starać niwelować niekorzystne skutki istnienia takich zakładów.
Same przedsiębiorstwa, które w największym stopniu zanieczyszczają środowisko starają
się prowadzić działania proekologiczne. Inicjatywy te są skierowane na m.in. ochronę
powietrza i wód oraz edukację. W zakresie ochrony powietrza główne działania
ukierunkowuje się na redukcję emisji pyłów i gazów do powietrza atmosferycznego - służyć
temu mają filtry zatrzymujące część zanieczyszczeń a także stosowanie nowoczesnych
technologii wytwarzania produktów. W zakresie ochrony wód dba się o właściwe
odprowadzanie ścieków i ich właściwe oczyszczenie27.
Także władze miasta razem z podległymi im jednostkami organizacyjnymi realizują wiele
akcji, które mają zachęcić mieszkańców do zachowań proekologicznych. Organizowane
są akcje edukacyjne przez szkoły i przedszkola, organizacje pozarządowe (m.in. Klub
Ekologiczny – Przyjaciele Ziemi) a także Miejski Zakład Komunalny.
W ostatnich latach w Stalowej Woli przeprowadzono kilka inwestycji proekologicznych, które
miały na celu poprawę stanu środowiska naturalnego. Jednym z projektów było
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej. W jego ramach zmodernizowano część sieci
kanalizacyjnej a także poprowadzono ja do osiedli Piaski I, Piaski II, Charzewice, Rozwadów.
Nastąpiła również rozbudowa oczyszczalni ścieków.
Innym większym działaniem dotyczącym ekologii było zbudowanie i oddanie do użytku
w 2015 roku Zakładu Mechaniczno - Biologicznego Przetwarzania Odpadów. Ma on poprawić
stopień wykorzystania odpadów i ich segregację. Nowa inwestycja służy nie tylko
mieszkańcom Stalowej Woli, ale również sąsiadującym gminom.
2.10. Podsumowanie i wnioski

Stalowa Wola charakteryzuje się wysokim stopniem lesistości (58%), z których większość należy
do Skarbu Państwa.

Niewielki udział użytków rolnych w ogóle powierzchni, spowodowany niską jakością gleb oraz
naturalnym zanikiem funkcji rolniczych w mieście.

Punkt monitoringu jakości wód powierzchniowych zlokalizowany w Stalowej Woli pokazuje,
że zarówno stan, jak i potencjał ekologiczny Sanu jest uznawany za umiarkowany. Natomiast ogólny
stan jakości rzeki w tym fragmencie oceniany jest jako zły.

W okolicach Stalowej Woli odnotowuje się przekroczenia stężeń pyłu PM10 i benzopirenu.

Na terenie miasta występują dwa obszary Natura 2000 oraz pomniki przyrody.

Ze względu na zidentyfikowane problemy środowiskowe na terenach przemysłowych należy
koncentrować działalność na rewitalizacji tego obszaru. Ważne jest podjęcie działań rekultywacyjnych
gleb i lasów, a także zmniejszenie emitowanych zanieczyszczeń.
27
Raport o stanie środowiska w województwie podkarpackim w 2013 roku, Biblioteka monitoringu środowiska, Rzeszów 2014.
23
3. Demografia
3.1. Struktura wieku i płci
Stalowa Wola jest trzecim pod względem liczby mieszkańców miastem województwa
podkarpackiego. Z liczbą ludności 63 291 i powierzchnią 82,5 km² gęstość zaludnienia
wynosiła pod koniec 2014 roku ok. 767 osób na 1 km² 28. Liczba kobiet w Stalowej Wolu
wynosi 32 962 i jest o 2366 wyższa niż mężczyzn29.
Większość mieszkańców Stalowej Woli stanowią osoby w wieku produkcyjnym (64,0%),
jedną piątą osoby w wieku poprodukcyjnym (20,1%). Najmniej liczną grupą są osoby poniżej
siedemnastego roku życia (w wieku przedprodukcyjnym) – 15,9%. Jak widać, mężczyźni
w wieku przedprodukcyjnym stanowią 17% w ogóle mężczyzn, 69,9% w wieku produkcyjnym
oraz 13,1% w wieku poprodukcyjnym. Wśród kobiet proporcja jest nieco inna – 15% w ogóle
kobiet stanowi grupa w wieku przedprodukcyjnym, 58,5% w wieku produkcyjnym i aż 26,5%
stanowią kobiety w wieku poprodukcyjnym. Taka struktura wynika z niższego wieku
emerytalnego u kobiet, co sprawia, że szybciej osiągają one wiek poprodukcyjny, a także
z krótszej długości życia mężczyzn.
Strukturę demograficzną ludności Stalowej Woli pokazuje kolejna tabela (Tabela 12.).
Tabela 12. Struktura wieku według ekonomicznych grup wieku i płci w Stalowej Woli w 2014 roku
mężczyźni
w wieku przedprodukcyjnym
w wieku produkcyjnym
w wieku poprodukcyjnym
17,0 %
69,9%
13,1%
100,0%
ogółem
kobiety
15,0%
58,5%
26,5%
100,0%
ogółem
15,9%
64,0%
20,1%
100,0%
W porównaniu do innych jednostek referencyjnych, w Stalowej Woli udział osób
w wieku przedprodukcyjnym (15,9%) jest znacząco niższy niż w województwie podkarpackim
(18,8%) i w Polsce (18,0%). Jednocześnie zdecydowanie wyższy jest udział osób w wieku
poprodukcyjnym (20,1%) – w województwie podkarpackim 17,7%, a w Polsce – 19,0%.
Pokazuje to, że społeczeństwo Stalowej Woli jest starzejącym się.
Tabela 13. Struktura wieku według ekonomicznych grup wieku w 2014 roku
jednostka terytorialna
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
18,0%
18,8%
17,1%
15,9%
63,0%
63,5%
64,0%
64,0%
19,0%
17,7%
18,9%
20,1%
Udział ludności w wieku produkcyjnym w stosunku do ogółu ludności we wszystkich
porównywanych miastach woj. podkarpackiego jest podobny (od 63,8% do 64,7%). Stalowa
Wola charakteryzuje się niższym udziałem osób w wieku przedprodukcyjnym (wskaźnik ten
28
29
Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r., GUS.
Bank Danych Lokalnych GUS.
24
w Mielcu jest wyższy o 0,7 punktu procentowego, a w Dębicy o 1,5 punktu procentowego).
Udział osób w wieku poprodukcyjnym jest w Stalowej Woli najwyższy i wynosi 20,1%.
Tabela 14. Struktura wieku według ekonomicznych grup wieku w 2014 roku w Stalowej Woli i innych
miastach woj. podkarpackiego
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
ogółem
100%
100%
100%
100%
16,8%
17,4%
16,6%
15,9%
63,8%
64,7%
64,1%
64,0%
19,3%
17,9%
19,3%
20,1%
Jak widać na kolejnym wykresie (Wykres 1.), obecnie wśród najmłodszych grup
wiekowych dominują chłopcy, których do 24 roku życia jest nieznacznie więcej niż
dziewczynek. W kategorii wiekowej 25-29 następuje wyrównanie się liczby kobiet
i mężczyzn. Następnie, w grupach wiekowych do 44 roku życia liczba mężczyzn jest większa
niż kobiet. Po 45 roku życia we wszystkich kategoriach wiekowych dominują kobiety, których
najwięcej w stosunku do mężczyzn jest w grupach 55-64 lat a także po 75 roku życia.
Wykres 1. Struktura grup w Stalowej Woli
Współczynnik feminizacji pokazuje ile kobiet w danym społeczeństwie przypada
na określoną liczbę mężczyzn. W kolejnej tabeli (Tabela 15.) pokazano jak kształtuje się liczba
kobiet na 100 mężczyzn w Stalowej Woli i wybranych jednostkach referencyjnych. W latach
2010-2014 wskaźnik ten utrzymywał się na stałym poziomie. W Stalowej Woli współczynnik
feminizacji jest zdecydowanie wyższy niż w województwie podkarpackim i powiecie
stalowowolskim. Warto również zauważyć, że liczba kobiet przypadających na 100 mężczyzn
wzrosła w latach 2011-2014 z 107 do 109.
Tabela 15. Współczynnik feminizacji w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
107
104
105
108
2011
107
104
105
107
2012
107
104
105
108
2013
107
104
105
108
2014
107
104
105
109
25
Współczynnik liczby osób w wieku nieprodukcyjnym30 na 100 osób w wieku produkcyjnym
w Stalowej Woli wynosi 56,3 i jest znacznie mniejszym od średniej dla województwa
podkarpackiego, która wynosi 57,6.
Na tle kraju, gdzie na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym przypada 105,2 osoby w wieku
poprodukcyjnym, Stalowa Wola wypada niekorzystnie ze wskaźnikiem wynoszącym 125,8.
Obrazu starości demograficznej dopełnia najwyższa spośród porównywanych jednostek
liczba osób w wieku poprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym,
wynosząca 31,4, a więc znacznie więcej niż w województwie (27,9) i kraju (30,2).
Tabela 16. Wskaźniki obciążenia demograficznego w 2014 roku
ludność w wieku
poprodukcyjnym na 100
osób w wieku
przedprodukcyjnym
105,2
94,1
110,8
125,8
ludność w wieku
nieprodukcyjnym na 100 osób
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
58,8
57,6
56,1
56,3
ludność w wieku
poprodukcyjnym na 100
osób w wieku produkcyjnym
30,2
27,9
29,5
31,4
Na przestrzeni lat 2020-2015 prognozuje się systematyczny spadek liczby ludności
w Stalowej Woli. Zakłada się, że w 2050 roku Stalową Wolę zamieszkiwać będzie o blisko 28
tys. osób mniej niż w 2014 roku (spadek o 44,17%).
Tabela 17. Prognozowana liczba ludności w Stalowej Woli do roku 2050
2014
Stalowa
Wola
prognoza
na rok 2020
prognoza
na rok
2025
prognoza
na rok
2030
prognoza
na rok 2035
prognoza
na rok 2040
prognoza
na rok 2045
prognoza
na rok
2050
59 400
56 012
52 348
48 378
44 112
39 694
35 337
63 291
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
3.2. Ruch naturalny
Liczba urodzeń żywych w przeliczeniu na 1000 ludności kształtowała się w Stalowej Woli
w ostatnich czterech latach na podobnym poziomie. W 2010 roku wskaźnik ten był najwyższy
w analizowanym okresie i wynosił 8,5. Liczbę zgonów na 1000 ludności w latach 2010-2014
cechowała duża zmienność. W latach 2010-2012 następował spadek z poziomu 7,3 do 7,0.
Po spadku w 2012 roku nastąpił wzrost do poziomu 8,1 zgonów na 1000 ludności w 2014
roku.
Tabela 18. Liczba urodzeń, zgonów w Stalowej Woli, w latach 2010-2014
urodzenia żywe na 1000 ludności
zgony na 1000 ludności
2010
8,5
7,3
2011
8,1
7,3
2012
8,2
7,0
2013
8,1
7,7
2014
8,1
8,1
30
Przez ludność w wieku nieprodukcyjnym rozumie się ludność w wieku przedprodukcyjnym, tj. do 14 lat oraz w wieku poprodukcyjnym, tj.
mężczyźni - 65 lat i więcej oraz kobiety -60 lat i więcej.
26
W latach 2010-2012 we wszystkich analizowanych jednostkach referencyjnych
występował dodatni przyrost naturalny na 1000 ludności (największy w woj. podkarpackim).
W Stalowej Woli utrzymywał się ona do 2013 roku, jedynie w 2014 roku odnotowano
niewielki ujemny przyrost naturalny (na poziomie -0,1). Wskaźnik ten w analizowanym
okresie osiągnął największą wartość w latach 2010 i 2012 (1,2).
Tabela 19. Przyrost naturalny na 1000 ludności
2010
0,9
1,7
0,5
1,2
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
0,3
1,4
0,4
0,8
2012
0,0
1,3
0,2
1,2
2013
-0,5
0,8
-0,5
0,4
2014
0,0
0,7
-0,7
-0,1
Wśród porównywanych miast dwa cieszyły się dodatnim przyrostem naturalnym
w ostatnich pięciu latach. Zdecydowanie najwyższy przyrost naturalny w przeliczeniu
na 1000 ludności wśród porównywanych miast odnotowano w Dębicy, w 2010 roku był
on ponad trzykrotnie wyższy niż w Stalowej Woli, a w 2014 r blisko dwudziestokrotnie
wyższy.
Tabela 20. Przyrost naturalny na 1000 ludności w Stalowej Woli i innych miastach woj. podkarpackiego
2010
1,4
3,7
2,4
1,2
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
2011
-0,8
3,4
2,1
0,8
2012
1,0
3,1
1,4
1,2
2013
0,1
1,8
1,3
0,4
2014
0,4
1,8
0,3
-0,1
W Stalowej Woli w latach 2010-2014 rodziło się więcej mężczyzn niż kobiet – największa
nierównowaga płci pod względem urodzeń nastąpiła w 2010 roku, gdzie kobiet było mniej
o osiemdziesiąt jeden. W ostatnich pięciu latach tylko w 2011 roku zmarło więcej kobiet niż
mężczyzn, w pozostałych przypadkach odnotowano przewagę zgonów mężczyzn. W 2014
roku liczba zgonów mężczyzn (262) i kobiet (253) kształtowała się na podobnym poziomie.
Tabela 21. Liczba urodzeń i zgonów w latach 2010-2014 w Stalowej Woli
mężczyźni
kobiety
2010
320
239
urodzenia żywe
2011
2012
2013
276
278
267
253
250
254
2014
273
238
2010
278
202
zgony ogółem
2011
2012
2013
228
242
289
246
207
206
2014
262
253
W ostatnich pięciu latach znacząco spada liczba zawieranych małżeństw. Jeszcze w 2010
roku 405 par wstąpiło w związek małżeńskich, natomiast w 2014 roku udzielono już tylko
302 ślubów.
Tabela 22. Liczba małżeństw zawieranych w Stalowej Woli w latach 2010-2014
Liczba małżeństw
2010
405
2011
377
2012
351
2013
271
2014
302
27
3.3. Ruch wędrówkowy (migracje na pobyt stały)
Kolejna tabela (Tabela 23.) prezentuje dane na temat zmian salda migracji
(wewnętrznych i zewnętrznych) dla Stalowej Woli oraz innych jednostek terytorialnych
w ostatnich pięciu latach. Jak widać we wszystkich rozpatrywanych jednostkach w latach
2010-2014 występowało ujemne saldo migracji w przeliczeniu na 1000 osób. W Stalowej
Woli wskaźnik ten jest ponad dwukrotnie wyższy niż w powiecie stalowowolskim i ponad
siedmiokrotnie niż w województwie podkarpackim. W 2012 roku saldo migracji osiągnęło
najwyższy poziom (-9,6), od tego czasu następuje jego zmniejszenie się (w 2014 roku -7,9).
Saldo migracji zagranicznych na 1000 osób w Stalowej Woli, w ostatnich pięciu latach,
było ujemne i wyższe niż w branych pod uwagę jednostkach referencyjnych. W 2013 roku
wskaźnik ten był najwyższy (-1,6), w 2011 najniższy (-0,9).
Tabela 23. Saldo migracji, w tym zagranicznych, na 1000 osób w latach 2010 - 2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
-0,1
-0,9
-3,6
-9,1
saldo migracji na 1000 osób
2011
2012
2013
2014
-0,1
-0,2
-0,5
-0,4
-1,0
-0,9
-1,5
-1,1
-3,9
-3,8
-3,6
-3,3
-9,5
-9,6
-8,1
-7,9
saldo migracji zagranicznych na 1000 osób
2010
2011
2012
2013
2014
-0,1
-0,1
-0,2
-0,5
-0,4
0,0
0,0
0,0
-0,4
-0,1
-0,6
-0,5
-0,6
-1,0
-0,5
-1,5
-0,9
-1,4
-1,6
-1,2
Wszystkie porównywane miasta woj. podkarpackiego charakteryzowały się w 2014 roku
ujemnym saldem migracji. Wartość tego wskaźnika była najwyższa w Stalowej Woli i Dębicy,
wyniósł on odpowiednio -7,9 i -7,0.
Tabela 24. Saldo migracji, w tym zagranicznych, na 1000 osób w 2014 roku, w Stalowej Woli i innych
miastach woj. podkarpackiego
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
saldo migracji na 1000 osób
-4,6
-7,0
-4,1
-7,9
W latach 2010-2014 corocznie w Stalowej Woli meldowało się na pobyt stały od 376
(2012 rok) do 429 osób (2011 rok). Największa liczba nowo zameldowanych pochodzi ze wsi,
blisko co drugi nowy mieszkaniec. Z miast pochodzi jedna czwarta nowo zameldowanych.
Liczba tych osób stale wzrasta (tylko w 2012 roku nastąpił spadek).
Na stałym poziomie utrzymuje się meldunek do Stalowej Woli z zagranicy – od 31 do 34
osób co roku.
28
Wykres 2. Zameldowania do Stalowej Woli w latach 2010-2014
W latach 2011-2014 stopniowo zmniejsza się liczba ludzi, którzy wymeldowują się
ze Stalowej Woli. Największa grupa zmienia swoje stałe miejsce zamieszkania na obszary
wiejskie. Drugą grupę stanowią osoby, które wymeldowują się do innych miast – w 2014
roku ich liczba była tylko o 9 mniejsza od przedstawicieli pierwszej grupy. Za granicę
wymeldowuje się co roku od 93 do 131 osób.
Wykres 3. Wymeldowania ze Stalowej Woli w latach 2010-2014

W Stalowej Woli mieszka 63 291 osób, w tym 51,65% kobiet.

Większość mieszkańców Stalowej Woli stanowią osoby w wieku produkcyjnym (66,9%), jedną piątą
osoby w wieku poprodukcyjnym (20,1%).

Do 2013 roku utrzymywał się dodatni przyrost naturalny, w 2014 roku odnotowano niewielki ujemny
poziom tego wskaźnika.

Zmniejsza się liczba osób zawierających związki małżeńskie.

W latach 2010-2014 utrzymuje się ujemne saldo migracji w przeliczeniu na 1000 osób.

Należy wzmocnić działania, które zatrzymają osoby emigrujące ze Stalowej Woli, w szczególności
młodych.
29
4. Sfera społeczna
4.1. Warunki życia mieszkańców
Zasób mieszkaniowy Stalowej Woli obejmuje 22 696 mieszkań – ich liczba w ciągu
ostatnich czterech lat systematycznie rosła – łącznie zwiększyła się o 79. Zwiększanie się
liczby mieszkań było widoczne w latach 2011-2014 we wszystkich jednostkach
referencyjnych.
Tabela 25. Liczba mieszkań w latach 2011-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
13 587 440
624 488
34 957
22 617
2012
13 722 786
630 223
35 109
22 641
2013
13 852 896
635 669
35 258
22 675
2014
13 983 039
641 447
35 424
22 696
Równocześnie zwiększyła się również wartość wskaźnika liczby mieszkań na 1000
mieszkańców. Wartość ta w całym analizowanym okresie utrzymywała się powyżej średniej
wojewódzkiej oraz powiatowej, jednocześnie pozostając nieco poniżej wartości dla Polski.
Tabela 26. Liczba mieszkań na 1000 mieszkańców w latach 2010-2013
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
349,6
291,1
316,8
345,9
2011
352,6
293,4
319,2
349,3
2012
356,1
295,9
321,8
352,7
2013
359,9
298,5
324,5
356,0
Wykres 4. Zmiany wskaźnika liczby mieszkań na 1000 mieszkańców w latach 2010-2013
30
Stabilna pozostawała natomiast przeciętna powierzchnia jednego mieszkania. Z uwagi
na miejski charakter zabudowy w Stalowej Woli jest ona niższa niż w jednostkach
referencyjnych.
Tabela 27. Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
72,3
79,6
70,9
58,0
2011
72,6
79,9
71,2
58,1
2012
72,8
80,2
71,5
58,2
2013
73,1
80,5
71,8
58,3
2014
73,4
80,9
72,1
58,4
W Stalowej Woli działają dwie spółdzielnie mieszkaniowe:

Spółdzielnia Budownictwa Mieszkaniowego – powstała w roku 1978 jako
"Zakładowa Spółdzielnia Budownictwa Mieszkaniowego HSW" obsługująca
Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola. Spółdzielnia zarządza budynkami
w Osiedlu Hutnik, Skarpa II i III, przy al. Jana Pawła II, ul. Ks. J. Popiełuszki,
Ofiar Katynia, KEN i w Osiedlu 1000-lecia w Nisku.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w Stalowej Woli – działa już od roku 1955, obecnie
zarządza budynkami na osiedlach: Młodynie, Poręby, Centralnym,
Wyzwolenia, Metalowców, Śródmieście, Lasowiaków, Flisaków, Pławo, Skarpa,
Osiedlu w Rudniku nad Sanem. Spółdzielnia prowadzi również Spółdzielczy
Dom Kultury.
4.2. Pomoc społeczna i rozwiązywanie problemów społecznych
4.2.1. Instytucje pomocy społecznej
Zgodnie z ustawą dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, pomoc społeczna jest
instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom
przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać,
wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości31. Osoby zamieszkałe na terenie
Stalowej Woli mogą liczyć na wsparcie między innymi wymienionych w dalszej części
podrozdziału podmiotów.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
Główną gminną jednostką systemu opieki społecznej działającą na terenie Stalowej Woli jest
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Zgodnie ze statutem, zadaniem ośrodka jest niesienie
pomocy osobom i rodzinom w celu przezwyciężenia przez nich trudnych sytuacji życiowych,
których nie są w stanie oni pokonać wykorzystując własne zasoby, uprawnienia
i możliwości32. Jest jednostką budżetową Gminy Stalowa Wola. Zakres zadań Ośrodka
obejmuje: przyznanie i wypłacanie przewidzianych ustawą świadczeń, pracę socjalną,
prowadzenie i rozwój niezbędnej infrastruktury socjalnej, analizę i ocenę zjawisk rodzących
31
32
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Dz.U. 2004 Nr 64 poz. 593, ze zm. art. 2.
Statut Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stalowej Woli.
31
zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej, realizację zadań wynikających
z rozeznania potrzeb społecznych, rozwijanie nowych form pomocy społecznej
i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb, pobudzanie aktywności lokalnej
społeczności w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób i ich rodzin, inicjowanie
działań zapobiegających degradacji osób, rodzin i grup społecznych oraz zapewnienie obsługi
administracyjno-technicznej zespołu interdyscyplinarnego.
Przy ośrodku działają cztery jednostki podległe:

Warsztat Terapii Zajęciowej;

Dzienny Dom Pobytu;

Specjalistyczna Placówka Wsparcia Dziennego – Świetlica „Tęcza";

Klub Trzeźwego Życia;

Klub Integracji Społecznej.
MOPS prowadzi również klub „Wesoła Gromadka” oferujący zajęcia edukacyjne
i artystyczne dla dzieci oraz Klub Wolontariusza, dzięki któremu młodzież i osoby dorosłe
mogą rozwijać swoje zainteresowania i talenty niosąc przy tym pomoc innym33.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Stalowej Woli
Centrum jest samodzielną jednostką organizacyjno-budżetową podporządkowaną
bezpośrednio zarządowi powiatu. Wykonuje ono zadania z zakresu pomocy społecznej,
wspiera rodziny, system pieczy zastępczej oraz osoby niepełnosprawne. W ramach PCPR
działa Powiatowa Społeczna Rada do Spraw Osób Niepełnosprawnych oraz Powiatowy
Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Od 29 stycznia 2015 Centrum realizuje
pilotażowy program „AKTYWNY SAMORZĄD 2015” finansowany ze środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Celem programu jest wsparcie osób
niepełnosprawnych w przezwyciężaniu barier m.in. w dostępie do edukacji i zatrudnienia34.
Stalowowolski Ośrodek Wsparcia i Interwencji Kryzysowej
Ośrodek powstał w 2008 roku dzięki współpracy gminy Stalowa Wola, powiatu
stalowowolskiego oraz Stowarzyszenia Ruch Pomocy Psychologicznej „Integracja”.
Jego działalność jest finansowana z Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych i ze środków powiatu stalowowolskiego35.
SOWiIK udziela pomocy psychologicznej oraz wsparcia dzieciom, młodzieży i dorosłym,
których rodziny znalazły się w ostrym kryzysie, osobom zagrożonym poważnymi urazami
fizycznymi i psychicznymi lub przeżywających poważną stratę (przemoc, nagła śmierć bliskiej
osoby, wypadek, ciężka choroba, pożar, powódź). Ośrodek pomaga w konstruktywnym
rozwiązywaniu problemów osobistych, rodzinnych, małżeńskich oraz materialno-bytowych
33
http://www.mops-stalwol.pl/, [dostęp 9.10.2015].
http://www.pcprstwola.naszaplacowka.pl/, [dostęp 9.10.2015].
35 http://www.sowiik.pl/, [dostęp 9.10.2015].
34
32
związanych z zaistniałym kryzysem. Jego oferta obejmuje m.in. całodobowe zakwaterowanie
w hostelu dla osób, które znalazły się w sytuacji kryzysowej a ich rodzina nie jest w stanie
udzielić im schronienia i ochrony. Zadania hostelu dotyczą osób doświadczających przemocy,
ofiar pożarów, powodzi, katastrof budowlanych i innych zdarzeń uniemożliwiających
pozostawanie w dotychczasowym miejscu zamieszkania. Pozostałe formy wsparcia
to interwencja kryzysowa w SOWiIK i w terenie, pomoc ambulatoryjna: interwencja
kryzysowa, psychoterapia, psychoedukacja, projekty profilaktyczne, edukacyjne 36.
Środowiskowe Domy Samopomocy
W Stalowej Woli działają również dwa Środowiskowe Domy Samopomocy:

Środowiskowy Dom Samopomocy nr 1 – jednostka budżetowa Gminy Stalowa
Wola, która stanowi dzienny ośrodek wsparcia dla dorosłych osób
z zaburzeniami psychicznymi (przewlekle psychicznie chorych i upośledzonych
umysłowo). Podstawowym celem jednostki jest nabywanie, podtrzymywanie
i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania osób
z zaburzeniami psychicznymi, pomoc w kryzysach, a także działanie na rzecz
ich integracji ze społecznością lokalną oraz budowanie systemu wsparcia dla
członków ich rodzin.

Środowiskowy Dom Samopomocy nr 2 – jednostka budżetowa Gminy Stalowa
Wola, prowadząca działalność usługową (treningi umiejętności społecznych),
rehabilitacyjną,
psychologiczną,
poradnictwa
socjalnego,
kulturalną
pomocową, wsparcia dziennego zgodnie z ustawą o pomocy społecznej.
Ze względu na zróżnicowaną niepełnosprawność ośrodek ten jest placówką
typu A, B i C. Dom typu A przeznaczony jest dla osób przewlekle psychicznie
chorych, typu B dla osób upośledzonych umysłowo, natomiast typu C dla osób
wykazujących inne przewlekłe zaburzenia czynności psychicznych37.
Dom Pomocy Społecznej im. Józefa Gawła w Stalowej Woli
Placówka ma charakter ponadlokalny i przeznaczona jest dla osób przewlekle
somatycznie chorych. Celem placówki jest zagwarantowanie mieszkańcom warunków
do bezpiecznego i godnego życia, ze szczególnym uwzględnieniem ich potrzeb bytowych,
religijnych, kulturalnych i edukacyjnych38.
Domy dziecka
W mieście funkcjonują dwa domy dziecka:

Dom Dziecka Podleśna – oferujący całodobową opiekę dla 30 dzieci do 10 do
18 roku życia;
36
Informacje pozyskane od Stalowowolskiego Ośrodka Wsparcia i Interwencji Kryzysowej.
Dane Urzędu Miasta.
38 Informacje pozyskane od Dom Pomocy Społecznej im. Józefa Gawła w Stalowej Woli.
37
33

Dom Dziecka "Ochronka" im. Św. Brata Alberta, prowadzony przez
Towarzystwo Pomocy Św. Brata Alberta – niepubliczna placówka opiekuńczowychowawcza zapewniająca opiekę dzieciom od 3 do 18 roku życia 39.
Schronisko dla bezdomnych mężczyzn
Schronisko jest prowadzone przez Towarzystwo Pomocy Św. Brata Alberta. Zapewnia
potrzebującym całodobowe kompleksową pomoc: nocleg, wyżywienie, wymianę odzieży,
kontakt z lekarzem rodzinnym, pomoc prawną i socjalną40.
Placówka Interwencyjna dla Dzieci i Młodzieży “Oratorium”
Placówka jest prowadzona przez Stowarzyszenie Opieki nad Dziećmi Oratorium im. Bł.
Ks. Bronisława Markiewicza w Stalowej Woli. Jej celem jest zapewnienie całodobowej opieki
i zaspokojenie niezbędnych potrzeb dzieciom i młodzieży w sytuacjach kryzysowych:

podejmowanie działań w celu powrotu dziecka do rodziny lub znalezienia innej
formy opieki socjalizacyjnej lub resocjalizacyjnej;

pomoc w nauce i wyrównywanie zaległości szkolnych oraz organizowanie
konstruktywnych form spędzania czasu wolnego;

analiza sytuacji rodzinnej podopiecznego i planowanie zmiany;

zapewnienie właściwych
płaszczyznach;

opracowanie wstępnej diagnozy pedagogicznej i rodzinnej, stanu zdrowia
dziecka oraz wskazań do dalszej pracy wychowawczej;

pomoc psychologiczno-pedagogiczna adekwatna do rodzaju zaburzeń;

sprawowanie pieczy w trakcie rozpraw sądowych, badań w Rodzinnym
Ośrodku Diagnostyczno-Konsultacyjnym (RODiK) i Poradni PsychologicznoPedagogicznej, przesłuchań na policji i w prokuraturze.
warunków
do
rozwoju
dziecka
na
wszelkich
Placówka współpracuje z innymi instytucjami zaangażowanymi w wychowanie i edukację
dziecka i korzysta ze wsparcia świetlicy socjoterapeutycznej w zakresie organizowania zajęć
integracyjnych, edukacyjnych, sportowych, terapii zajęciowej, itp.41.
Prawny Punkt Konsultacyjny, prowadzony przez Stowarzyszenie na Rzecz Osób
Dotkniętych Przemocą w Rodzinie „Tarcza”
Stowarzyszenie Tarcza działa już od 1996 roku, a jego misja to:

pomoc osobom dotkniętym przemocą w rodzinie;

budowa systemu profilaktyki i pomocy osobom dotkniętym przemocą domową
w oparciu o lokalne instytucje i organizacje pozarządowe i samorządowe;
39
Informacje pozyskane od Domów Dziecka.
Schronisko dla bezdomnych mężczyzn, prowadzone przez Towarzystwo Pomocy Św. Brata Alberta.
41 Informacje pozyskane od placówki.
40
34

kształtowanie świadomości społecznej w zakresie przeciwdziałania przemocy
w rodzinie42.
Jedną z form pomocy „Tarczy” osobom doświadczającym przemocy domowej jest
prowadzenie Punktu Konsultacyjnego, gdzie pełnią dyżury psychologowie i pracownicy,
którzy udzielają bezpłatnie porad i pomocy osobom dotkniętym przemocą domową oraz
sporządzają pisma urzędowe związane z przemocą, do sądu i innych instytucji 43.
Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Stowarzyszeniu „Nadzieja” w Stalowej Woli
Wsparcie WTZ skierowane jest do osób pełnoletnich dotkniętych dysfunkcjami, które
pod okiem specjalistów mogą rozwijać się poprzez udział w zajęciach. Placówka oferuje
szerokie spektrum aktywności w 9 różnych pracowniach: wikliniarskiej, stolarskotechnicznej, rękodzielniczej, poligraficzno-komputerowej, czynności dnia codziennego,
środowiskowo-przyrodniczej i plastycznej, aktywności twórczej i reedukacji oraz komunikacji
i rewalidacji. Podczas zajęć wykonywane są różnorodne wyroby użytkowe – od płotów
z wikliny, mebli, stołów, poprzez różnorakie prace artystyczne. Poprzez swoją działalność
WTZ starają się jak najpełniej przygotować uczestników zajęć do samodzielnego życia, pracy
i udziału w życiu kulturalnym i społecznym regionu44.
Warsztaty Terapii Zajęciowej przy Stowarzyszeniu na Rzecz Dzieci i Młodzieży
Niepełnosprawnej „Szansa”
Warsztat Terapii Zajęciowej realizuje zadania w zakresie rehabilitacji społecznej
i zawodowej zmierzającej do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności uczestników zajęć.
Stwarza osobom niepełnosprawnym możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej
w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do prowadzenia możliwie
niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia w środowisku, a także do podjęcia
zatrudnienia45.
Świetlice socjoterapeutyczne
W Stalowej Woli działają cztery świetlice (w tym jedna socjoterapeutyczna) dysponujące
łącznie 150 miejscami dla dzieci i młodzieży:

Świetlica Socjoterapeutyczna Oratorium placówka wsparcia dziennego i klub
młodzieżowy "Iskra", prowadzone przez Stowarzyszenie Opieki nad Dziećmi
Oratorium im. bł. Ks. Bronisława Markiewicza w Stalowej Woli;

Świetlica Środowiskowa "PROMYCZEK" przy parafii O. Kapucynów,
prowadzona przez Stowarzyszenie Przyjaciół Klasztoru Braci Mniejszych
Kapucynów „Pokój i Dobro”;

Świetlica Środowiskowa "HUTNICZEK" prowadzona przez Stowarzyszenie
Profilaktyki Społecznej "Pryzmat";
42
http://bazy.ngo.pl/search/info.asp?id=695, [dostęp 04.11.2015].
Informacje pozyskane od placówki.
43
35

Świetlica Środowiskowa "UŚMIECH" i Klub Młodzieżowy prowadzona przez
Stowarzyszenie Trzeźwościowo-Kulturalne „Alternatywa”.
4.2.2. Programy rozwiązywania problemów społecznych
W dniu 25 marca 2011 roku uchwalony został Gminny Program Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie 2011-2016. Został on oparty
na realizacji trzech celów:

zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Gminy Stalowa
Wola;

zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych wobec osób stosujących
przemoc w rodzinie;

zwiększenie pomocy i ochrony ofiar przemocy w rodzinie46.
Jednym z elementów realizacji programu było powołanie Zespołu Interdyscyplinarnego,
w skład którego wchodzą przedstawiciele różnych podmiotów zajmujących
się rozwiązywaniem problemów społecznych47.
W dniu 27 marca 2015 roku uchwalony został Program Wspierania Rodziny w Gminie
Stalowa Wola na lata 2015 - 2017. Celem głównym programu jest wypracowanie spójnego
systemu opieki nad dzieckiem i rodziną w mieście Stalowa Wola. Będzie to możliwe poprzez
pięć celów szczegółowych:

Cel szczegółowy 1: Wspieranie rodziny w wychowaniu dziecka oraz pełnieniu
funkcji opiekuńczej i wychowawczej.

Cel szczegółowy 2: Praca z rodziną w celu zapobiegania sytuacji kryzysowych
oraz rozwiązywanie już istniejących.

Cel szczegółowy 3: Przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji społecznej
rodziny.

Cel szczegółowy 4: Zwiększanie wiedzy i umiejętności w zakresie pomocy
dziecku i rodzinie wśród pracowników wszystkich instytucji zajmujących
się problematyką rodziny.

Cel szczegółowy 5: Podniesienie
oraz funkcjonowania rodziny48.
świadomości
w
zakresie
planowania
4.2.3. Zakres świadczonej pomocy
W 2014 roku z pomocy społecznej w Stalowej Woli korzystało 1681 gospodarstw
domowych. Po spadku pomiędzy rokiem 2010 i 2011 liczba ta systematycznie rosła aż do
roku 2011, po czym ponownie spadły. Co istotnej takie same trendy można zaobserwować,
jeśli chodzi o wszystkie jednostki referencyjne.
46
Uchwała Nr VIII/81/11 Rady Miejskiej w Stalowej Woli z dnia 25 marca 2011 r.
Uchwała Nr VIII/82/11 Rady Miejskiej w Stalowej Woli z dnia 25 marca 2011 r.
48 Uchwała Nr VII/84/15 Rady Miejskiej w Stalowej Woli z dnia 27 marca 2015 roku.
47
36
Tabela 28. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
1 203 497
75 851
3450
1811
2011
1 147 913
69 601
3137
1619
2012
1 165 811
72 183
3244
1666
2013
1 211 290
75 629
3597
1860
2014
1 145 794
72 118
3256
1681
Wskaźnik zasięgu korzystania z pomocy społecznej pokazuje udział osób
w gospodarstwach domowych korzystających z pomocy społecznej w ludności ogółem.
Jego fluktuacja zasadniczo odpowiada tendencji w zakresie liczby gospodarstw domowych
korzystających z pomocy społecznej. W 2014 roku jego wartość dla Stalowej Woli wynosiła
5,5, była więc niemalże dwa razy niższa niż w przypadku województwa podkarpackiego
(które z kolei charakteryzowało się wartością wskaźnika wyższą niż średnia krajowa).
Tabela 29. Zasięg korzystania z pomocy społecznej w latach 2010-2014 [%]
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
8,7%
11,9%
8,7%
6,4%
2011
8,1%
10,8%
7,9%
5,6%
2012
8,1%
11,0%
8,2%
5,9%
2013
8,3%
11,3%
8,8%
6,2%
2014
7,7%
10,5%
7,7%
5,5%
Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i Urzędu Miasta Stalowa Wola
Wykres 5. Zmiany wskaźnika zasięgu korzystania z pomocy społecznej w latach 2010-2014
Porównanie zasięgu korzystania z pomocy społecznej w Stalowej Woli i miastach
referencyjnych pokazuje, że odsetek mieszkańców korzystających ze wsparcia pomocy
społecznej jest niższy jedynie w Mielcu.
Tabela 30. Zasięg korzystania z pomocy społecznej w latach 2010-2014 – Stalowa Wola i miasta referencyjne
Sanok
Dębica
2010
6,5%
9,0%
2011
6,4%
8,8%
2012
6,3%
8,5%
2013
6,4%
8,8%
2014
6,0%
8,0%
37
2010
2,8%
6,4%
Mielec
Stalowa Wola
2011
2,9%
5,6%
2012
3,1%
5,9%
2013
3,0%
6,2%
2014
2,4%
5,5%
Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS i Urzędu Miasta Stalowa Wola
Przez cały analizowany okres zmiany zasięgu korzystania z pomocy społecznej poniżej
kryterium dochodowego w Stalowej Woli miastach referencyjnych były nieznaczne.
Ponownie wartości dla Stalowej Woli były niższe niż dla Sanoka i Dębicy, ale wyższe niż dla
Mielca.
Tabela 31. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej poniżej kryterium dochodowego
w latach 2010-2014
2010
5,2
4,5
1,6
3,0
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
2011
4,2
4,3
1,6
2,8
2012
4,7
5,4
2,1
3,3
2013
4,8
5,7
1,9
3,5
2014
4,1
5,2
1,4
3,1
W analizowanym okresie w Stalowej Woli spadła liczba rodzin otrzymujących zasiłki
rodzinne na dzieci. W roku 2014 rodzin takich było 1230. Ponownie, podobne tendencje
można było również zaobserwować na poziomie krajowym, wojewódzkim i powiatowym.
Tabela 32. Rodziny otrzymujące zasiłki rodzinne na dzieci w latach 2010-2014
2010
1 540 801
113 883
4299
1709
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
1 416 015
104 664
4017
1572
2012
1 285 312
94 802
3663
1399
2013
1 196 479
88 028
3445
1371
2014
1 105 853
81 426
3134
1230
W 2014 roku udział dzieci poniżej siedemnastego roku życia, na które rodzice otrzymują
zasiłek rodzinny wyniósł 20,9%, co było wartością najniższą w analizowanym okresie. Można
też zauważyć, że analogiczne odsetki w przypadku wszystkich jednostek referencyjnych były
wyższe (w przypadku województwa podkarpackiego ponownie prawie dwukrotnie).
Tabela 33. Udział dzieci w wieku do lat 17, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej liczbie
dzieci w tym wieku w latach 2010-2014
2010
37,6%
47,9%
37,7%
26,7%
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
35,1%
44,8%
36,2%
25,3%
2012
32,2%
41,0%
33,6%
23,5%
2013
30,2%
38,6%
31,9%
22,9%
2014
28,3%
36,2%
29,2%
20,9%
W roku 2014 pomoc została udzielona 10 751 osobom (4903 rodzinom). Najczęstszym
powodem przyznania pomocy była długotrwała choroba, bezrobocie oraz ubóstwo.
Tabela 34. Powody udzielaniu pomocy 2014
powody pomocy
bezrobocie
liczba rodzin
883
liczba osób
2227
38
powody pomocy
alkoholizm i narkomania
niepełnosprawność
długotrwała choroba
bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego
ochrona macierzyństwa
ubóstwo
sieroctwo
bezdomność
łącznie
liczba rodzin
352
865
1246
476
liczba osób
635
1653
2395
1445
45
956
1
79
4903
186
2122
1
87
10 751
Źródło: Dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
Wydatki na pomoc społeczną w roku 2014 wynosiły 9 478 061 zł, przy czym wydatki
z dotacji zewnętrznych stanowiły ponad połowę wydatków. Suma przeznaczona na zasiłki
stałe to 1 297 557 zł, zaś na zasiłki okresowe 1 687 159 zł.
Tabela 35. Wydatki na pomoc społeczną, stan na 31.12.2014
wydatki
w ramach zadań własnych
- w tym zasiłki stałe
- w tym zasiłki okresowe
w ramach zadań zleconych
kwota [zł] (z budżetu gminy)
4 111 563
0
173 452
0
kwota [zł] z dotacji zewnętrznych
4 767 299
1 297 557
1 513 707
599 199
Źródło: Dane Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
Gmina Stalowa Wola prowadzi również wypłatę różnego rodzaju świadczeń rodzinnych
(w tym świadczenia alimentacyjne) w ramach zadań zleconych gminom. Należy podkreślić, że
łączna wartość wydatków na ten cel systematycznie rośnie.
Łączne kwoty tych świadczeń prezentuje poniższa tabela.
Tabela 36. Łączne kwoty świadczeń w ramach zadań zleconych w latach 2010-2015
rok
2010
2011
2012
2013
2014
2015
łączna kwota świadczeń w ramach zadań zleconych
10 911 714
13 900 000
14 705 304
14 785 535
14 994 036
16 050 000
Źródło: Urząd Miasta Stalowa Wola
4.3. Kapitał społeczny
Francis Fukuyama definiuje kapitał społeczny jako „zestaw nieformalnych wartości
i norm etycznych wspólnych dla członków określonej grupy i umożliwiających im skuteczne
współdziałanie”49. Zdaniem Roberta Putnama kapitał społeczny wpływa na sposób
usprawnia funkcjonowanie społeczności lokalnych i przyczynia się do ich rozwoju
49
Fukuyama F. (2003), Kapitał społeczny, w: Kultura ma znaczenie, L. E. Harrison, S. P. Huntington (eds.), Zysk
i S-ka, Kraków.
39
gospodarczego50. W badaniach społecznych za dobre mierniki kapitału społecznego uznaje
się aktywność społeczną oraz udział w życiu politycznym.
4.3.1. Organizacje pozarządowe
W Stalowej Woli funkcjonuje 163 stowarzyszeń i organizacji społecznych oraz 12
fundacji. O ile liczba podmiotów pierwszego typu w analizowanych okresie pozostawała
stabilna, o tyle nastąpił stopniowy wzrost liczby stowarzyszeń i organizacji społecznych.
W rezultacie zwiększyła się również wartość wskaźnika liczb fundacji i organizacji
społecznych na 10 tys. mieszkańców. Zgodnie z danymi Departamentu Pożytku Publicznego
na dzień 14.09.2015 roku status organizacji pożytku publicznego miały 24 podmioty ze
Stalowej Woli.
Tabela 37. Organizacje pozarządowe w Stalowej Woli
lp.
1
2
3
wyszczególnienie
fundacje
stowarzyszenia i organizacje społeczne
fundacje, stowarzyszenia
i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców
2010
2011
2012
2013
2014
11
133
11
139
11
153
12
162
12
163
22
23
26
27
28
Źródło: Dane Urzędu Miasta
Działające w mieście organizacje mają bardzo zróżnicowane profile. Najliczniejsze są te zajmujące się
kulturą fizyczną (46) oraz opieką i sprawami społecznymi (łącznie 44). Większość organizacji liczy
poniżej 20 członków, jednak największa skupia aż 370 osób a łącznie w ich działalność
zaangażowanych jest 3844 osób. Poniżej znajdują się pełne dane dotyczące organizacji.
Tabela 38. Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia prowadzące działalność na terenie gminy Stalowa
Wola, stan na 31.12.2014
lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
nazwa i adres
Stowarzyszenie Wspierania Ratownictwa i Ochrony Ludności w Zakresie
Ochrony Przeciwpożarowej w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 27
Związek Bezrobotnych w Stalowej Woli, ul. Ofiar Katynia 6
Stowarzyszenie CENTRUM WOLONTARIATU i Inicjatyw Obywatelskich
w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego 5
Stowarzyszenie Rehabilitacyjne Kobiet po Mastektomii „AMAZONKA”
w Stalowej Woli, ul. Dmowskiego 1
Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej
„SZANSA” w Stalowej Woli, ul. Czarnieckiego 3
Stowarzyszenie Klubu Abstynenta „ALTERNATYWA” w Stalowej Woli,
ul. Hutnicza 8
Stowarzyszenie Opieki nad Dziećmi „ORATORIUM” w Stalowej Woli,
ul. Ofiar Katynia 57
Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Poradni Leczenia Osteoporozy
i Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Stalowej Woli, ul. Wojska
Polskiego 5
Stowarzyszenie Pomocy Rodakom we Lwowie i na Kresach Wschodnich
w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 15/33
Stowarzyszenie „ZDROWIE PSYCHICZNE” w Stalowej Woli, ul. Ks. J.
Popiełuszki 29
zakres działalności
bezpieczeństwo
publiczne
opieka społeczna
liczba członków
25
15
opieka społeczna
15
opieka społeczna
21
opieka społeczna
101
opieka społeczna
15
opieka społeczna
38
opieka społeczna
19
opieka społeczna
15
opieka społeczna
65
50
Putnam R. (1995), Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak,
Kraków.
40
lp.
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
nazwa i adres
Stowarzyszenie Sympatyków Zespołu Pieśni i Tańca „LASOWIACY”
w Stalowej Woli, ul. KEN 9/2
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Popularyzacji i Powszechnego
Dostępu do Internetu „INTERBLOK” w Stalowej Woli, ul. Okulickiego
56C/12
Stowarzyszenie Przyjaciół Domu Pomocy Społecznej, 37-450 Stalowa
Wola, ul. Dmowskiego 2a
Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży „AZYMUT” 37-450 Stalowa
Wola, ul. 1-go Sierpnia 11
Stowarzyszenie Łączności i Pomocy Rodakom we Lwowie i na Kresach,
37-450 Stalowa Wola, ul. Wojska Polskiego 9
Ośrodek Profilaktyki Młodzieży, 37-450 Stalowa Wola, ul. Okulickiego
10/55a
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Powszechnego Dostępu Do
Internetu „CHARZEWICE” z siedzibą w Stalowej Woli, 37-450 Stalowa
Wola, ul. Lipowa 38
Stowarzyszenie na Rzecz Osób Specjalnej Troski „NADZIEJA” w Stalowej
Woli, ul, Hutnicza 14
Podkarpackie Stowarzyszenie „Własność i Gospodarność” w Stalowej
Woli, ul. Poniatowskiego 33a/2
Stowarzyszenie Mniejszości Narodowej Romów w Polsce w Stalowej
Woli, ul. 1000-lecia 41
Stalowowolskie Stowarzyszenie Fotograficzne „ANIMUS” w Stalowej
Woli, ul. Okulickiego 32
Stowarzyszenie „Pomocna Dłoń” w Stalowej Woli, ul. Dąbrowskiego 5
Stowarzyszenie Żeglarstwa Morskiego ITAKA przy MOSiR Stalowa Wola
w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 15
Stowarzyszenie „PARK POMYSŁÓW” im E. Kwiatkowskiego w Stalowej
Woli, ul. Kwiatkowskiego 1
Stowarzyszenie Rozwoju Żeglarstwa i Harcerstwa Wodnego
„HORYZONT” w Stalowej Woli, ul. Żwirki i Wigury 6
Stalowowolskie Społeczne Towarzystwo Oświatowe w Stalowej Woli,
ul. Ks. Skoczyńskiego 1
Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Ruchowo „SONIR”
Stalowowolskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego w Stalowej
Woli, ul. Dmowskiego 1
Stowarzyszenie Literackie „WITRYNA” w Stalowej Woli,
ul. Siedlanowskiego 3
Regionalne Stowarzyszenie Kupców i Przedsiębiorców w Stalowej Woli,
ul. Rozwadowska 34
Stowarzyszenie „STREFA KULTURY” w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 9
Stowarzyszenie na Rzecz Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie
„TARCZA” w Stalowej Woli, Al. J. Pawła II 5
Podkarpackie Stowarzyszenie Przewoźników i Spedytorów w Stalowej
Woli, ul. Przemysłowa 6
Stowarzyszenie Profilaktyki Społecznej „PRYZMAT” w Stalowej Woli,
ul. Hutnicza 8
Zrzeszenie Drobnych Kupców w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego
40/39
Stowarzyszenie Wspierania Osób Poszkodowanych w Wypadkach
Komunikacyjnych „POLITRAUMA” w Stalowej Woli, ul. Staszica 4
Stowarzyszenie Rozwoju Regionalnego w Stalowej Woli, ul. KEN 4
Katolickie Stowarzyszenie na Rzecz Osób Szczególnej Troski „FLORIAN”
w Stalowej Woli, ul. Floriańska 5
Polskie Towarzystwo Psychoterapii Uzależnień w Stalowej Woli,
ul. Dąbrowskiego 7, 37-464 Stalowa Wola
Podkarpackie Stowarzyszenie Integracji i Rozwoju „BATNA” w Stalowej
Woli, ul. 1-go Sierpnia 34
kultura fizyczna,
kultura
informacja
społeczna
liczba członków
61
370
opieka społeczna
38
opieka społeczna
17
pomoc
humanitarna
15
opieka społeczna
15
informacja
społeczna
52
opieka społeczna
42
gospodarka
15
kultura
15
kultura i sztuka
27
opieka społeczna
15
kultura fizyczna
15
gospodarka
15
kultura fizyczna
15
oświata
95
opieka społeczna
31
opieka społeczna
15
kultura i sztuka
16
gospodarka
15
kultura i sztuka
29
opieka społeczna
16
gospodarka
15
opieka społeczna
23
gospodarka
15
opieka społeczna
18
gospodarka
15
opieka społeczna
31
opieka społeczna
16
opieka społeczna
18
41
lp.
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
nazwa i adres
Stowarzyszenie Przyjaciół Państwowej Szkoły Muzycznej „CRESCENDO”
w Stalowej Woli, ul. Narutowicza, 11
Stowarzyszenie Na Rzecz Odbudowy Staromiejskiego Ratusza
w Rozwadowie z siedzibą w Stalowej Woli, ul. Wolności 3/1
Stowarzyszenie Przyjaciół Klasztoru Braci Mniejszych Kapucynów
w Stalowej Woli–Rozwadowie „POKÓJ I DOBRO”
Stowarzyszenie Forum Mieszkańców w Stalowej Woli, ul. Okulickiego
125
Społeczne Stowarzyszenie Edukacyjno-Oświatowe „ERGO” w Stalowej
Woli, ul. Kwiatkowskiego 27
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Liceum Ogólnokształcącego
im. KEN w Stalowej Woli, ul. Staszica 5
Stowarzyszenie Przyjaciół Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 2
w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego 9
Stowarzyszenie Kupców „ZIELENIAK” w Stalowej Woli, ul. Okulickiego
1B/80
Stowarzyszenie Kibiców Stali Stalowa Wola w Stalowej Woli,
ul. Klasztorna 21
Stowarzyszenie Oświatowe Przyjaciół Szkoły Kościuszkowskiej
w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 26
Stowarzyszenie Dzieciak przy Przedszkolu Nr 7 w Stalowej Woli ul. Ks. J.
Popiełuszki 29a
Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej „RAZEM W EUROPIE” ul. 1-go
Sierpnia 9, 37-450 Stalowa Wola
Stowarzyszenie „CHÓR LASOWIACY przy Miejskim Domu
Kultury” w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 9, 37-450 Stalowa Wola
Rozwadowskie Towarzystwo Miłośników Kolei w Stalowej Woli
ul. Dąbrowskiego 12
Towarzystwo Krzewienia Kultury Śpiewu „GAUDIUM” w Stalowej Woli,
ul. Floriańska 5
Stowarzyszenie „VOLTA DO MUNDO” z siedzibą w Stalowej Woli,
Al. Jana Pawła II 26/13
Polski Klub Ekologiczny „PRZYJACIELE ZIEMI” z siedzibą w Stalowej
Woli, ul. Wojska Polskiego 9
Stowarzyszenie Paralotniowe „Parateam. Pl” w Stalowej Woli, ul. Okrzei
6
Podkarpackie Centrum Medycyny Hiperbarycznej w Stalowej Woli,
ul. Staszica 4
Stowarzyszenie ZIELONA STALÓWKA w Stalowej Woli, ul. Komunalna 1
Stowarzyszenie Sympatyków Pogoni Lwów w Stalowej Woli,
ul. Poniatowskiego 35B/10
Stowarzyszenie na Rzecz Biznesu i Kultury
„ART. OF BUSINESS” w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego 13/49
Stowarzyszenie „Uniwersytecki Srebrne Lata” w Stalowej Woli, ul. 1-go
Sierpnia 9
Stowarzyszenie Przyjaciół Zwierząt „FUTRZAK” w Stalowej Woli,
ul. Dmowskiego 9
Stowarzyszenie Absolwentów i Sympatyków Zespołu Szkół
Ponadgimnazjalnych NR 3 im. Króla Jana III Sobieskiego w Stalowej
Woli, ul. Polna 15
Stowarzyszenie „LATOROŚL” w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 9
Stowarzyszenie „Nastawieni na Rozwój” w Stalowej Woli, ul. 1-go
Sierpnia 9
Stowarzyszenie „KLUB BALONOWY STALOWA WOLA”
ul. Wojska Polskiego 3/44
Stowarzyszenia „DOBRO POWRACA” w Stalowej Woli, ul. KEN 2/42
Stowarzyszenie „Miłośników Motocykli w Stalowej Woli, ul. 1-go
Sierpnia 32
Katolickie Centrum Pomocy Rodzinie w Stalowej Woli, ul. Ofiar Katynia
6
liczba członków
kultura i sztuka
27
kultura i sztuka
16
kultura i sztuka
21
samorządność
21
oświata
25
oświata
17
oświata
16
gospodarka
15
kultura fizyczna
22
oświata
15
oświata
15
samorządność,
kultura
15
kultura i sztuka
19
kultura i sztuka
16
kultura i sztuka
36
kultura i sztuka
15
ekologia
21
kultura fizyczna
18
służba zdrowia
15
ekologia
18
kultura fizyczna
15
kultura i sztuka,
gospodarka
16
kultura, oświata
110
ekologia
19
oświata
35
oświata
15
gospodarka
23
kultura fizyczna
24
opieka społeczna
15
kultura fizyczna
15
opieka społeczna
16
42
lp.
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
nazwa i adres
Stowarzyszenie Przyjaciół Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 11 im.
Szarych Szeregów i Klas Chóralnych w Stalowej Woli
Stowarzyszenie „RÓWNOWAGA” w Stalowej Woli, ul. M. Dąbrowskiej 3
Stowarzyszenie Grupa Inicjatyw Twórczych w Stalowej Woli,
ul. Okulickiego 30/7
Towarzystwo Inicjatyw Społecznych Edukacyjnych i Gospodarczych
„Nasza Przyszłość’
Lasowiackie Stowarzyszenie Emerytów, Inwalidów i Rencistów
w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 9/7
Stowarzyszenie Centrum Aktywności Społecznej „SPECTRUM”
Stowarzyszenie Absolwentów i Sympatyków Wyższej Szkoły
Ekonomicznej w Stalowej Woli „INTELEKTO” w Stalowej Woli, ul. 1-go
Sierpnia 12
Podkarpackie Stowarzyszenie Poszukiwaczy „Ocalić od zapomnienia”
w Stalowej Woli, ul. Płk. St. Dąbka 10/7
Stowarzyszenie Polskiej Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego
w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego 10/14
Stowarzyszenie Ogrodowe Działkowców „SAN” w Stalowej Woli,
ul. Krzywa 47
Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „PARTYZANT” w Stalowej
Woli, ul. Wieniawskiego 1
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Mikro i Małej Przedsiębiorczości
„SKAZANI NA SUKCES” w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 2 f
Stowarzyszenie Ogrodowe Działkowców SOCHY w Stalowej Woli,
Al. J. Pawła II 9/7
Stowarzyszenie Emerytów i Rencistów pn. „KOCHAM ŻYCIE” w Stalowej
Woli
Międzyszkolny Klub Lekkoatletyczny „SPARTA” w Stalowej Woli,
ul. Staszica 2
Miejski Klub Tenisowy w Stalowej Woli, ul. Ks. Skoczyńskiego 3
Zakładowy Klub Sportowy „STAL” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 15
Stalowowolski Klub Sportowy „KYOKUSHIN KARATE BUSHIDO”
w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego 4A
Ludowy Miejski Klub Sportowy w Stalowej Woli, ul. Niezłomnych 1
Towarzystwo Wspierania Sportu w Stalowej Woli, ul. Skoczyńskiego 3
Stowarzyszenie „SPORTIS” w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 28
Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Stalowej Woli, ul. Staszica 2
Ognisko Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej „EMKA” w Stalowej
Woli, Al. Jana Pawła II 7/30
Klub Sportowy „MED – BUD MOSIR” w Stalowej Woli ul. Hutnicza 15,
37-450 Stalowa Wola
Stowarzyszenie Kulturalno-Sportowe Niesłyszących „SURDOSTAL”
w Stalowej Woli, ul. Mickiewicza 16, 37-450 Stalowa Wola
Amatorski Klub Sportowy „HERAKLES” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 13
Stowarzyszenie Sportowe „MIASTO SPORTU” w Stalowej Woli,
ul. Krzywa 59
Stalowowolski Klub Biegacza w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 15
Akademia Piłkarska w Stalowej Woli, ul. Wolności 6/1
Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „SOKÓŁ” w Stalowej Woli, Al. Jana
Pawła II 8/59
Stalowowolska Amatorska Liga Futbolu „GULIWER” w Stalowej Woli,
ul. Siedlanowskiego 2/70
Stalowowolskie Stowarzyszenie Aikido „SAGAKU” w Stalowej Woli,
ul. Poniatowskiego 10/96
Ochotnicza Straż Pożarna w Stalowej Woli-Charzewicach ul. Jaśminowa
4
Ochotnicza Straż Pożarna w Stalowej Woli, ul. Targowa 3
liczba członków
oświata
16
opieka społeczna
17
kultura i sztuka
16
oświata,
gospodarka
15
kultura i sztuka
25
samorządność
17
oświata
15
kultura i sztuka
17
samorządność
18
gospodarka
130
kultura i sztuka
15
gospodarka
15
gospodarka
52
opieka społeczna
16
kultura fizyczna
26
kultura fizyczna
kultura fizyczna
15
290
kultura fizyczna
20
kultura fizyczna
kultura fizyczna
kultura fizyczna
kultura fizyczna
15
15
15
15
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
19
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
21
kultura fizyczna
kultura fizyczna
15
20
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
18
kultura fizyczna
15
bezpieczeństwo
publiczne
bezpieczeństwo
publiczne
31
28
43
lp.
106
107
108
109
110
111
nazwa i adres
Stowarzyszenie Kawalerów Maltańskich Autonomicznego Suwerennego
Zakonu pod Wezwaniem Króla Jana III Sobieskiego
Stowarzyszenie Młodzieży Forum na Rzecz Tolerancji w Stalowej Woli,
ul. Okulickiego 56A, II p.
Stowarzyszenie RODZIN ZADŁUŻONYCH w Stalowej Woli, ul. Ofiar
Katynia 14/15
Stowarzyszenie „Trzeźwość i Gospodarność”“ w Stalowej Woli,
ul. ks. J. Popiełuszki 17a/3
Polskie Stowarzyszenie Agroturystyki i Rozwoju Obszarów Wiejskich
„AGROPOLIS” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 10
Stowarzyszenie Mieszkańców Budynków Komunalnych w Stalowej Woli,
ul. Okulickiego 31a
liczba członków
kultura i sztuka
4
sprawy społeczne
4
sprawy społeczne
3
sprawy społeczne
5
gospodarka
3
sprawy społeczne
3
112
Stowarzyszenie Romów w Stalowej Woli, ul. Tysiąclecia 41
sprawy społeczne,
kultura i sztuka
3
113
Stowarzyszenie Lekarzy Powiatu Stalowowolskiego w Stalowej Woli,
ul. Wojska Polskiego 5
służba zdrowia
7
114
Stowarzyszenie Rozsądni.pl w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 25
informacja
społeczna
6
gospodarka
5
gospodarka
3
sprawy społeczne
9
informacja
społeczna
6
sprawy społeczne
5
samorządność
3
sprawy społeczne
3
sprawy społeczne
3
kultura fizyczna
3
kultura fizyczna
3
sprawy społeczne
6
sprawy społeczne
6
samorządność
6
ekologia
7
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
Stowarzyszenie Prywatnych Przedsiębiorców w Stalowej Woli, ul. Gen.
Okulickiego 1B
„Samorządność i Gospodarność” im. Eugeniusza Felicjana
Kwiatkowskiego w Stalowej Woli, ul. Poniatowskiego 57A/6
Ruch Młodej Polski - Pokolenie Jana Pawła II w Stalowej Woli,
ul. Poniatowskiego 41
Klub Radiołączności Rodziny Wianeckich w Stalowej Woli,
ul. Okulickiego 8/20
Stowarzyszenie Członków Wspólnot Mieszkaniowych w Stalowej Woli,
ul. Okulickiego 31a
Stowarzyszenie pn.: „Stalowa Wola NAPRZÓD”, ul. Podleśna 15
Stowarzyszenie pn.: „Miasto Moich Marzeń” w Stalowej Woli,
ul. Poniatowskiego 88/29
Stowarzyszenie „DOBRE PRAWO” w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia
12/309
Stowarzyszenie pn.: „M M” (Miłośnicy Motocykli) w Stalowej Woli,
ul. 1-go Sierpnia 34
Stalowowolski Klub Płetwonurkowy „HOVER” ul. Wojska Polskiego 9,
37-450 Stalowa Wola
Stowarzyszenie „LEX VERITAS” w Stalowej Woli ul. Energetyków 33
Stowarzyszenie pn.: „Sztafeta Pokoleń” z siedzibą w Stalowej Woli,
Stowarzyszenie pn.: Rada Organizacji Pozarządowych Powiatu
Stalowowolskiego z siedzibą w Stalowej Woli, ul. KEN 2/2
„Zielona STALOWA WOLA” z siedzibą w Stalowej Woli, Poniatowskiego
57b/30
„TWOJE MIASTO – STALOWA WOLA” z siedzibą w Stalowej Woli, ul. KEN
4
Uczniowski Klub Sportowy działający przy Publicznej Szkole
Podstawowej Nr 12 im. J. Pawła II w Stalowej Woli, ul. Poniatowskiego
55
Uczniowski Klub Sportowy „SPRAWNI RAZEM” 37-450 Stalowa Wola,
ul. Hutnicza 14
Uczniowski Klub Sportowy „Dwójka” działający przy Gimnazjum Nr 2
im. J. Pawła II w Stalowej Woli, ul. Mickiewicza 15
Uczniowski Klub Sportowy „GIM TIM 5” działający w Gimnazjum Nr 5
w Stalowej Woli, ul. Poniatowskiego 55
Uczniowski Klub Sportowy „SIKORSKI” działający przy Zespole Szkół Nr 1
im. Gen. Wł. Sikorskiego Stalowej Woli, ul. Hutnicza 17
Uczniowski Klub Sportowy „SIÓDEMECZKA” działający przy PSP NR 7
w Stalowej Woli
sprawy społeczne
17
kultura fizyczna
38
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
34
kultura fizyczna
18
kultura fizyczna
18
44
lp.
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
nazwa i adres
Uczniowski Klub Sportowy STALOWA WOLA z siedzibą w Stalowej Woli,
Stalowowolski Klub Sportowy „SAN” STALOWA WOLA w Stalowej Woli,
Zespół Szkół Nr 4. im. Płk. Dąbka , ul. Kwiatkowskiego 1
Yacht Klub STALOWA WOLA, ul. Wałowa 1
Stalowowolski Policyjny Klub Sportowy w Stalowej Woli, ul. Popiełuszki
24
Klub Sportowy JUVENIA Stalowa Wola, ul. Poniatowskiego 57a/6
Centrum Sportu Młodzieżowego „KUŹNIA KOSZYKÓWKI” w Stalowej
Woli, ul. Wojska Polskiego 9
Parafialny Klub Sportowy „SAN” w Stalowej Woli, ul. Klasztorna 27
Międzyszkolny Klub Sportowy „Ring Sikorski Stalowa Wola” w Stalowej
Woli, ul. Hutnicza 17
Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Passion & Sport” z siedzibą
w Stalowej Woli, ul. KEN 11
Klub Piłkarski Kobiet „AQUILA” Stalowa Wola z siedzibą w Stalowej
Woli, ul. KEN 3/57
Stalowowolski klub Morsów „Lodołamacze” w Stalowej Woli,
ul. Hutnicza 15
Klub Sportowy KAITO Stalowa Wola, ul. Ks. J. Popiełuszki 23
Polskie Towarzystwo Lekarskie w Stalowej Woli, ul. Staszica 4a
Polski Związek Niewidomych, Okręg Podkarpacki Koło Powiatowe
w Stalowej Woli, ul. Narutowicza 14
Polski Związek Głuchych w Stalowej Woli, ul. Mickiewicza 16
Polski Związek Katolicko-Społeczny w Stalowej Woli, Al. J. Pawła II
46/118
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Stalowej Woli,
ul. Wolności 2a
Towarzystwo im. Brata Alberta Chmielewskiego w Stalowej Woli,
ul. Popiełuszki 4
Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego w Stalowej Woli,
ul. Dmowskiego 1
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich Oddział
w Stalowej Woli, ul. Wyszyńskiego 12
Stowarzyszenie Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Stalowej Woli,
ul. Dmowskiego 2A
Krajowe Towarzystwo Autyzmu Oddział Terenowy w Stalowej Woli,
ul. Hutnicza 14
Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich,
Oddział w Stalowej Woli, ul. Żwirki i Wigury 6
Towarzystwo Przyjaciół KUL, Oddział w Stalowej Woli,
ul. ks. J. Popiełuszki 4
Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej, Obwód Stalowa Wola, ul. Ofiar
Katynia 57
Polski Komitet Pomocy Społecznej, ZARZĄD POWIATOWY w Stalowej
Woli, ul. Hutnicza 8
Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, Zarząd Koła
Powiatowego w Stalowej Woli, ul. Wolności 9
Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych, Oddział Stalowa Wola
liczba członków
kultura fizyczna
17
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
23
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
18
kultura fizyczna
18
kultura fizyczna
16
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
15
kultura fizyczna
20
kultura fizyczna
służba zdrowia
24
15
opieka społeczna
15
opieka społeczna
stowarzyszenie
religijne
15
kombatanci
15
opieka społeczna
15
służba zdrowia
15
gospodarka
15
opieka społeczna
15
służba zdrowia
15
kultura i sztuka
15
oświata
15
sprawy społeczne
15
opieka społeczna
15
kombatanci
15
ekologia
15
15
Źródło: Dane Urzędu Miasta
4.3.2. Frekwencja w wyborach
Analiza aktywności mieszkańców Stalowej Woli w wyborach ogólnokrajowych nie daje
jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o poziom ich zaangażowania. O ile w przypadku
wyborów do Parlamentu Europejskiego odsetek biorących udział w głosowaniu był wyższy
niż w jednostkach referencyjnych, w wyborach samorządowych oraz prezydenckich sytuacja
przedstawiała się odwrotnie.
45
Tabela 39. Frekwencja wyborcza
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
wybory do parlamentu europejskiego
2014
23,8%
24,0%
22,8%
25,2%
wybory samorządowe
2014
47,4%
42,5%
40,5%
45,2%
wybory prezydenckie
2015
55,3%
55,7%
53,1%
54,4%

Na przestrzeni lat 2010-2014 zasoby mieszkaniowe Stalowej Woli zwiększyły się, jeśli chodzi o liczbę
mieszkań, natomiast wskaźnik przeciętnej powierzchni mieszkania pozostawał stabilny, a jednocześnie
niższy niż w jednostkach referencyjnych.

Pomoc społeczna na terenie Stalowej Woli jest świadczona przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
oraz jego jednostki podległe, a także Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie oraz Stalowowolski
Ośrodek Wsparcia i Interwencji Kryzysowej. Ofertę wsparcia uzupełniają dwa Środowiskowe Domy
Samopomocy.

Dokumentami regulującymi działania miasta w zakresie rozwiązywania problemów społecznych są
Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie
2011-2016 oraz Program Wspierania Rodziny w Gminie Stalowa Wola na lata 2015-2017.

W analizowanym okresie liczba osób korzystających z pomocy społecznej podlegała wahaniom – po
znaczącym spadku między rokiem 2010 a 2011, obserwowany jest coroczny wzrost, jednak wskaźnik
zasięgu pomocy społecznej pozostaje niższy niż w jednostkach referencyjnych.

Wskaźnik gospodarstw korzystających z pomocy społecznej poniżej kryterium dochodowego wzrósł
pomiędzy rokiem 2013 a 2014, cały czas pozostając jednak poniżej wartości dla jednostek
referencyjnych. Zmniejszyła się również liczba rodzin otrzymujących zasiłki na dzieci.

Stalowa Wola charakteryzuje się rozbudowanym sektorem pozarządowym – działające organizacje są
liczne i mają zróżnicowane profile działalności.

Aktywność wyborcza mieszkańców Stalowej Woli nie odbiega od sytuacji w jednostkach
referencyjnych.

Wprawdzie wartość wskaźnika liczby mieszkań na 1000 mieszkańców jest znacznie wyższy niż w skali
powiatu czy województwa, jednak z punktu widzenia rozwoju miasta wskazane są dalsze działania
w tym zakresie.

Ze względu na zachodzące zmiany demograficzne wskazane może być dopasowanie oferty pomocy do
potrzeb osób starszych.

Duża aktywność społeczna mieszkańców przejawiająca się w istnieniu rozbudowanego sektora
organizacji pozarządowych może być uznana za ważny atut Stalowej Woli i wykorzystana w procesie
opracowania i wdrażania Strategii Rozwoju. Organizacje te mogą być również partnerami w realizacji
poszczególnych zadań.
46
5. Nauka i oświata
5.1. Opieka nad dziećmi do lat 3
Według danych BDL Stalowa Wola posiada jeden żłobek miejski oraz jeden klub
dziecięcy. W żłobku utworzone są 4 grupy w tym: 1 oddział niemowlęcy dla dzieci od 5 m-cy
do 16 m-cy, 3 oddziały poniemowlęce przygotowane dla dzieci od 16 m-cy do 3 lat. Łączna
liczba miejsc w żłobkach wynosi 90. Stalowowolski Żłobek Miejski posiada własną salę do
rehabilitacji mającą na celu wspomagać rozwój dzieci, jednocześnie korygując ewentualne
wady postawy51.
Tabela 40. Żłobki i kluby dziecięce
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2012
699
31
1
1
żłobki
2013
1112
44
1
1
2014
1605
67
1
1
oddziały żłobkowe
2012
2013
2014
122
108
99
7
3
2
0
0
0
0
0
0
kluby dziecięce
2012
2013
2014
162
238
348
1
8
6
0
2
1
0
2
1
W analizowanym okresie liczba dzieci oczekujących na miejsce w żłobku znacząco
wzrosła, zwłaszcza pomiędzy rokiem 2013 a 2014.
Tabela 41. Liczba dzieci objętych opieką w żłobkach
2010
18
liczba dzieci oczekujących na miejsce w żłobkach państwowych
2011
20
2012
15
2013
24
2014
50
Źródło danych: Wydział Edukacji i Zdrowia UM Stalowa Wola
Z drugiej strony warto podkreślić, że odsetek dzieci objętych opieką żłobkową w Stalowej
Woli w analizowanym okresie systematycznie wzrastał. Porównanie z miastami
referencyjnymi pokazuje jednak, że wprawdzie odsetek dzieci, którym zapewniona została
opieka w Stalowej Woli jest wyższy niż w Dębicy (miasto w województwie podkarpackim,
lecz o mniejszej liczbie mieszkańców) to pozostaje znacznie poniżej wskaźnika dla Sanoka
(miasto w województwie podkarpackim, lecz o mniejszej liczbie mieszkańców) i Mielca
(miasto o podobnej liczbie mieszkańców, lecz poza województwem podkarpackim).
Tabela 42. Odsetek [%] dzieci objętych opieką w żłobkach
2010
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
2011
12,1
3,5
15,5
4,4
2012
14,0
3,6
30,4
5,4
2013
15,0
2,9
16,6
5,8
2014
16,2
5,1
18,9
7,1
15,5
7,4
20,8
6,9
51
http://www.zlobek-stalowawola.pl/, [dostęp 06.09.2015].
47
5.2. Przedszkola
Stalowej Woli w latach 2010-2014 rosła zarówno liczba miejsc w przedszkolach, jak
i liczba samych obiektów przedszkolnych. We wszystkich jednostkach referencyjnych
sytuacja ta była podobna.
Tabela 43. Liczba publicznych placówek wychowania przedszkolnego i uczęszczających do nich dzieci według
typów w latach 2010-2014
jednostka
Polska
woj.
podkarpackie
powiat
stalowowolski
Stalowa Wola
2010
8704
obiekty
2011
2012
9233 9681
2013
10263
2014
10748
2010
827 379
2011
877 480
miejsca
2012
2013
927 145 982 628
2014
1 011 807
442
474
509
551
588
37 784
40 121
42 621
46 068
47 506
20
21
24
25
28
1778
1856
1974
1987
2104
13
13
15
16
19
1364
1336
1401
1416
1647
Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS uzupełnione przez UM Stalowa Wola
W 2014 roku w Stalowej Woli było łącznie 1551 miejsc w przedszkolach (z czego 1336
w placówkach miejskich) oraz 311 miejsca w oddziałach przedszkolnych w szkołach.
Niemalże wszystkie te miejsca zostały wykorzystane.
Tabela 44. Liczba miejsc i dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego w Stalowej Woli, stan na
30.09.2014
miejskie
1336
311
1358
303
liczba miejsc w przedszkolach
liczba miejsc w oddziałach przedszkolnych w szkołach
liczba dzieci w przedszkolach
liczba dzieci w oddziałach przedszkolnych w szkołach
prywatne
215
0
163
0
W analizowanym okresie wzrastała liczna dzieci, dla których zabrakło miejsc w przedszkolach
publicznych. Najbardziej znaczące pogorszenie sytuacji w tym zakresie miało miejsce pomiędzy
rokiem 2013 a 1014 (wzrost liczby brakujących miejsc o 85).
Tabela 45. Liczba dzieci, którym odmówiono przyjęcia do przedszkola publicznego w Stalowej Woli
liczba dzieci, którym odmówiono przyjęcia do przedszkola publicznego
2010
54
2011
2012 2013
85
86
110
2014
195
Poniżej znajduje się lista przedszkoli, dla których organem prowadzącym jest gmina
Stalowa Wola:

Przedszkole nr 1;

Przedszkole nr 2 im. Jana Brzechwy;

Przedszkole nr 3;

Przedszkole nr 4;

Przedszkole nr 5 im. Juliana Tuwima;
48

Przedszkole nr 6;

Przedszkole nr 7 im. Marii Konopnickiej;

Przedszkole nr 9;

Przedszkole nr 10 im. Marii Kownackiej;

Przedszkole nr 11;

Przedszkole Integracyjne nr 12 im. Jana Christiana Andersena;

Przedszkole nr 15;

Przedszkole nr 18 im. Marii Montessori 52.
5.3. Szkoły podstawowe i gimnazja
W Stalowej Woli działa 9 szkół podstawowych, w których w roku 2014 uczyło się 3372
dzieci. Poniższa tabela prezentuje podstawowe dane o poszczególnych placówkach.
Tabela 46. Szkoły podstawowe w Stalowej Woli
liczba
nr lub nazwa szkoły
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1
im. Wacława Górskiego w Stalowej
Woli
im. Bohaterów Westerplatte
w Stalowej Woli
im. Eugeniusza Kwiatkowskiego
w Stalowej Woli
im. Energetyków w Stalowej Woli
(w Zespole Szkół Ogólnokształcących
Nr 1)
Publiczna Szkoła Podstawowa
z Oddziałami Integracyjnymi nr 7
im. Mikołaja Kopernika w Stalowej
Woli
im. Jana Kochanowskiego w Stalowej
Woli (w Zespole Szkół nr 4)
im. Szarych Szeregów w Stalowej Woli
im. Jana Pawła II w Stalowej Woli
(w Zespole Szkół nr 3)
Społeczna Szkoła Podstawowa
w Stalowej Woli (w Zespole Szkół
Społecznych im. Armii Krajowej)
RAZEM
52
liczba komputerów
z dostępem do
internetu
pomieszczeń
do nauczania
liczba
nauczycieli
uczniów
oddziałów
os.
etatów
296
14
18
34
32
29,73
576
24
21
81
51
43,92
268
13
18
38
28
26,39
171
10
15
42
32*
29*
655
31
33
76
70
65,68
212
11
12
60
37*
32,44*
560
24
22
68
45
41,69
539
22
25
76
77 *
70,39*
95
6
8
15
25*
17,96*
3372
155
172
490
397*
357,2*
Biuletyn Informacji Publicznej gminy Stalowa Wola, [dostęp 12.09.2015].
49
Źródło danych: SIO 30.09.2014 r. - Wydział Edukacji i Zdrowia UM Stalowa Wola
* Łącznie z gimnazjami (nauczyciele zatrudniani są w zespołach szkół).
Liczba uczęszczających do nich uczniów pozostawała stabilna z niewielką tendencją
wzrostową.
Tabela 47. Liczba uczniów w szkołach podstawowych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
2 191 659
130 939
5945
3357
2011
2 187 172
128 636
5814
3328
2012
2 160 757
125 543
5738
3321
2013
2 152 578
122 063
5558
3224
2014
2 306 077
127 997
5768
3372
Liczba oddziałów w szkołach natomiast podlegała fluktuacjom, jednak ostatecznie
na przestrzeni lat 2010-2014 zmalała o 2.
Tabela 48. Liczba oddziałów w szkołach podstawowych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
122 139,5
8134,2
330,0
157,0
2011
121 235,6
7950,2
324,5
155,0
2012
119 323,9
7765,9
313,0
154,0
2013
119 132,8
7613,5
306,0
150,0
2014
127 235,7
7929,7
319,0
155,0
Liczba uczniów przypadających na jeden oddział zasadniczo nie podlegała zmianom, cały
czas utrzymując się powyższej wartości dla jednostek referencyjnych.
Tabela 49. Liczba uczniów przypadających na jeden oddział w szkołach podstawowych w latach 2010-2014
2010
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
18
16
18
21
2012
18
16
18
21
2013
18
16
18
22
2014
18
16
18
21
18
16
18
21
W Stalowej Woli działa siedem gimnazjów dla dzieci.
liczba
nr lub nazwa szkoły
Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II
w Stalowej Woli
Gimnazjum nr 4 w Stalowej Woli
Gimnazjum Katolickie w Stalowej Woli
Społeczne Gimnazjum w Stalowej Woli
RAZEM
liczba
komputerów
z dostępem
do internetu
liczba nauczycieli
uczniów
oddziałów
pomieszczeń
do nauczania
403
18
30
84
56
54,07
406
351
89
96
296
49
1690
14
14
4
4
12
3
69
12
18
6
7
21
3
97
36
56
23
25
41
13
278
88*
77*
37*
32*
41
25*
356
79,04*
70,39*
32,44*
29*
28,22
17,96*
311,12*
osób
etatów
Źródło danych: SIO 30.09.2014 r. – Wydział Edukacji i Zdrowia UM Stalowa Wola
* Łącznie z PSP lub SLO (nauczyciele zatrudniani są w zespołach szkół).
50
Można natomiast zauważyć tendencje spadkową, jeśli chodzi o liczbę uczniów, która
w każdym kolejnym roku była niższa o około 100 osób (całkowity spadek o 377).
Tabela 50. Liczba uczniów w szkołach gimnazjalnych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
1 277 473
76 830
3701
2146
2011
1 225 807
74 067
3505
2029
2012
1 177 480
71 084
3331
1928
2013
1 138 592
68 742
3179
1854
2014
1 105 868
66 169
3025
1769
Ze spadkiem liczby uczniów połączone było również zmniejszenie liczby oddziałów
szkolnych. Co ważne oba te zjawiska miały charakter powszechny, było to obserwowane
również w skali krajowej, wojewódzkiej oraz powiatowej.
Tabela 51. Liczba oddziałów w szkołach podstawowych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
58 770,8
3627,0
172,0
92,0
2011
56 708,2
3550,0
166,0
86,0
2012
54 614,0
3406,0
154,0
79,0
2013
53 076,6
3308,0
149,0
77,0
2014
52 102,4
3222,0
142,0
76,0
Liczba uczniów przypadających na jeden oddział była nieco niższa niż w szkołach
podstawowych. Przewyższała jednak wartości dla jednostek referencyjnych.
Tabela 52. Liczba uczniów przypadających na jeden oddział w szkołach gimnazjalnych w latach 2010-2014
2010
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
18
16
18
21
2012
18
16
18
21
2013
18
16
18
22
2014
18
16
18
21
18
16
18
21
Poniżej znajduje się lista szkół, dla których organem prowadzącym jest gmina Stalowa
Wola:

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Wacława Górskiego;

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 im. Bohaterów Westerplatte;

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4 im. E. Kwiatkowskiego;

Publiczna Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 7 im. Mikołaja
Kopernika;

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 11 im. Szarych Szeregów;

Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II;

Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 obejmujący szkoły: Publiczna Szkoła
Podstawowa nr 5 im. Energetyków i Gimnazjum nr 7;
51

Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2 obejmujący szkoły: Gimnazjum nr 4
i Samorządowe Liceum Ogólnokształcące;

Zespół Szkół nr 3 obejmujący szkoły: Publiczna Szkoła Podstawowa nr 12
im. Jana Pawła II i Gimnazjum nr 5;

Zespół Szkół nr 4 obejmujący szkoły: Publiczna Szkoła Podstawowa nr 9
im. Jana Kochanowskiego i Gimnazjum nr 653.
5.4. Kształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym młodzieży i dorosłych
W 2013 roku w Stalowej Woli było 21 szkół ponadgimnazjalnych, a więc o 5 mniej niż
w latach 2011-2012 (w roku 2010 liczb szkół wyniosła 25). Spadła również liczba uczniów.
Podobnie jak z innymi poziomami szkolnictwa można zwrócić uwagę na fakt, iż zjawiska
zachodzące w Stalowej Woli odzwierciedlały szersze tendencje.
Tabela 53. Liczba uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
1 737 740
107 105
6582
6451
2011
1 671 878
102 108
6581
6472
2012
1 600 247
97 216
6248
6144
2013
1 502 695
91 686
5637
5533
2014
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Ze spadkiem liczby uczniów połączone było również zmniejszenie liczby oddziałów
szkolnych. Co ważne oba te zjawiska miały charakter powszechny, to jest były obserwowane
również w skali krajowej, wojewódzkiej oraz powiatowej.
Tabela 54. Liczba oddziałów w szkołach ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
71 441,9
4001,0
251,0
244,0
2011
69 585,3
3902,5
246,0
240,0
2012
66 218,6
3703,8
231,0
226,0
2013
62 031,6
3474,4
212,0
207,0
2014
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Liczba uczniów przypadających na jeden oddział była nieco wyższa niż w szkołach
podstawowych i gimnazjalnych. Była również taka sama jak dla powiatu stalowowolskiego
i tylko nieznacznie przewyższała wartości dla województwa i kraju.
Tabela 55. Liczba uczniów przypadających na jeden oddział w szkołach ponadgimnazjalnych w latach 20102014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
2011
24
27
26
26
2012
24
26
27
27
2013
24
26
27
27
2014
24
26
27
27
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
53
http://bip.stalowawola.pl/?c=mdTresc-cmDrukuj-1265-7137, [dostęp 24.10.2015].
52
Patrząc na zróżnicowanie wśród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w Stalowej
Woli można zauważyć rosnącą dominację liceów ogólnokształcącym oraz spadek znaczenia
techników i szkół zawodowych. Taka sama sytuacja ma również miejsce w jednostkach
referencyjnych.
Tabela 56. Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych w ogólnej liczbie absolwentów szkół
ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014 (%)
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
17,7
18,0
22,8
23,3
2011
17,4
16,9
21,4
21,9
2012
17,0
16,0
19,3
19,6
2013
2014
16,7
15,3
16,2
16,4
10,7
10,1
13,6
13,9
W odróżnieniu od zasadniczych szkół zawodowych, z roku na rok przybywa absolwentów
techników w Stalowej Woli. Tendencja zwyżkowa jest widoczna zarówno w powiecie
stalowowolskim, województwie podkarpackim, jak i w skali kraju.
Tabela 57. Absolwenci techników w ogólnej liczbie absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w latach 20102014 (%)
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
28,8
33,1
24,5
25,0
2011
31,0
33,7
25,8
26,4
2012
31,3
33,9
27,6
28,1
2013
2014
31,3
32,6
29,1
29,5
33,7
35,1
31,3
32,1
Liczba absolwentów liceów w Stalowej Woli stale rośnie. W porównaniu z poprzednimi
latami 2014 rok we wszystkich jednostkach terytorialnych przyniósł około 20-30% więcej
absolwentów.
Tabela 58. Absolwenci liceów ogólnokształcących w ogólnej liczbie absolwentów szkół ponadgimnazjalnych
w latach 2010-2014 (%)
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
53,5
48,9
52,7
51,6
2011
51,6
49,5
52,8
51,7
2012
51,7
50,1
53,1
52,2
2013
2014
52,0
52,1
54,7
54,1
75,3
73,0
81,5
80,9
Absolwenci zasadniczych szkół zawodowych stanowią niewielki procent ogółu liczby
absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w Stalowej Woli (13,9%). Niestety z roku na rok
tendencja jest spadkowa, co wiąże się z odejściem od kształcenia zawodowego w kierunku
kształcenia na poziomie licealnym (ogólnokształcącym) we wszystkich poziomach jednostek
terytorialnych.
ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014 (%)
Polska
woj. podkarpackie
2010
17,7
18,0
2011
17,4
16,9
2012
17,0
16,0
2013
2014
16,7
15,3
10,7
10,1
53
Stalowa Wola
2010
22,8
23,3
2011
21,4
21,9
2012
19,3
19,6
2013
2014
16,2
16,4
13,6
13,9
5.5. Kształcenie ustawiczne
Możliwości kształcenia w Stalowej Woli obejmują również kształcenie ustawiczne,
definiowane przez polskie prawodawstwo jako:


„kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy
ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez
osoby, które spełniły obowiązek szkolny” (art. 3 pkt 17 ustawy z dnia 7 września
1991 r. o systemie oświaty, Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późniejszymi
zmianami);
„kształcenie w szkołach dla dorosłych, a także uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy
ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w odniesieniu do bezrobotnych,
poszukujących pracy, pracowników i pracodawców” (art. 4 ust. 1 pkt 2b ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz.
U. z 2008 r. nr 69 poz. 415 z późniejszymi zmianami).
Oferta tego typu usług edukacyjnych jest bogata i obejmuje zarówno szkoły dla
dorosłych, jak i możliwości nabywania dodatkowych kwalifikacji. W poniżej tabeli zostały
zaprezentowane placówki kształcenia ustawicznego działające na terenie Stalowej Woli.
Tabela 60. Placówki kształcenia ustawicznego
lp.
1
placówka
Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Stalowej Woli
Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie
2
Sieć placówek ''Twoja-Szkoła''
3
Zaoczne Technikum Zawodowe
4
5
6
7
8
9
10
11
Policealna Szkoła Ochrony Zdrowia „Promed-Omega”
w Stalowej Woli
Niepubliczny Ośrodek Edukacji Cechu Rzemieślników
i Przedsiębiorców w Stalowej Woli
Centrum Kształcenia TORUS
Centrum Szkoleń Personalnych, Handlowych
i Biznesowych SKAREM Sp. z o.o.
Ośrodek Kształcenia Zawodowego w Stalowej Woli
Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Rzeszowie
Centrum Kształcenia Praktycznego
Centrum Kształcenia Ustawicznego i Ośrodek
Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego
Medyczno-Społecznego Centrum Kształcenia
Zawodowego Ustawicznego w Stalowej Woli
oferta kształcenia
liceum ogólnokształcące dla dorosłych, kursy zawodowe
liceum ogólnokształcące (3 lata) po gimnazjum, szkole
podstawowej i zawodowej, liceum ogólnokształcące
(2 lata) po szkole zawodowej, szkoła policealna, kursy
zawodowe
technikum uzupełniające dla absolwentów zasadniczych
szkół zawodowych
szkoła policealna (ponadgimnazjalna)
kursy i szkolenia zawodowe
liceum ogólnokształcące (3 lata) po gimnazjum, szkole
podstawowej i zawodowej, liceum ogólnokształcące
(2 lata) po szkole zawodowej, szkoła policealna, szkoła
medyczna, kursy zawodowe
kursy i szkolenia zawodowe
liceum ogólnokształcące, kursy zawodowe
kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych,
praktyczna nauka zawodu dla uczniów technikum
i zasadniczej szkoły zawodowej
gimnazjum, liceum ogólnokształcące, szkoła policealna,
kursy zawodowe i inne, szkolenia
szkoła policealna
54
Źródło: System Informacji Oświatowej
5.6. Kształcenie na poziomie wyższym
Stalowa Wola jest ośrodkiem akademickim, swoje siedziby mają w niej trzy uczelnie.
W ostatnich latach znacznie powiększyła się baza dydaktyczne uczelni dzięki realizacji
projektów dofinansowywanych z funduszy UE, z PO Rozwój Polski Wschodnie oraz PO
Infrastruktura i Środowisko. Są to nowoczesne obiekty dydaktyczne i administracyjne, dzięki
którym znacznie poprawiła się baza materialna wspomagająca jakość kształcenia. Warto tu
wymienić:
1. Budynek dydaktyczno-administracyjny dla Politechniki Rzeszowskiej (ul.
Kwiatkowskiego 8);
2. Budynek dydaktyczno-administracyjny dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Jana Pawła II (ul. Kwiatkowskiego 3A);
3. Obiekt Biblioteki Międzyuczelnianej (ul. Ks. J. Popiełuszki 12)
4. Budynek Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (ul. Ofiar Katynia 3).
Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny Politechniki Rzeszowskiej w Stalowej Woli – oferuje
kształcenie w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym na dwóch kierunkach: Mechanika
i budowa maszyn oraz Zarządzanie i inżynieria produkcji (studia I-go stopnia – inżynierskie).
Wysoki poziom gwarantuje kadra dydaktyczna Politechniki Rzeszowskiej, jak również
nowoczesna baza dydaktyczna. Studenci mają możliwość zakwaterowania w jednym z dwóch
akademików oraz uprawnienie do członkostwa we wszystkich organizacjach i zrzeszeniach
studenckich działających przy Politechnice Rzeszowskiej (samorząd studencki, koła naukowe,
Akademicki Związek Sportowy, Zespół Pieśni i Tańca Połoniny)54. Ośrodek współpracuje
z Inkubatorem Technologicznym, dzięki czemu studenci mają możliwość skorzystania ze
wsparcia specjalistów przy zakładaniu własnych działalności gospodarczych55.
Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny od października 2017 przekształcony zostanie
w Wydział Mechaniczno-Technologiczny a wiodącymi kierunkami kształcenia na nowotworzonym wydziale będą:


mechanika i budowa maszyn ze specjalnościami:
o spawalnictwo,
o inżynieria technologii specjalnych,
o komputerowo wspomagane wytwarzanie,
zarządzanie i inżynieria produkcji ze specjalnościami:
o technologie informacyjno-komunikacyjne w przedsiębiorstwie,
o systemy zarządzania jakości produkcji.
Wydział Zamiejscowy Prawa i Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli (Katolicki
Uniwersytet Lubelski) – w Stalowej Woli mieszczą się trzy instytuty:
 Instytut Inżynierii Środowiska – kierunek Inżyniera Środowiska (studia I i II stopnia);
54
55
https://stalowawola.portal.prz.edu.pl, [dostęp 22.10.2015].
http://studiujwstalowej.pl/zamiejscowy-osrodek-dydaktyczny-politechniki-rzeszowskiej/#, [dostęp 22.10.2015].
55
 Instytut Pedagogiki – kierunki: Pedagogika (studia zawodowe I i II stopnia), Praca
socjalna (studia zawodowe I stopnia) i Socjologia (studia zawodowe II stopnia);
 Instytut Prawa i Ekonomii – kierunki: Prawo (studia jednolite magisterskie)
i Ekonomia (studia II stopnia).
Wydział prowadzi współpracę naukową z polskimi i zagranicznymi ośrodkami
akademickimi. Działają tam również liczne koła naukowe oraz AZS Stalowa Wola, a także
Duszpasterstwo Akademickie "BASZTA" oraz Akademickie Biuro Porad Prawnych. Działalność
naukowa wydziału obejmuje również wydawanie dwóch kwartalników: „Przegląd PrawnoEkonomiczny" oraz „Społeczeństwo i Rodzina”56.
Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Stalowej Woli - uczelnia niepubliczna oferuje kształcenie
na kierunkach:




Ekonomia (studia I i II stopnia – studia II stopnia przy współpracy z Wyższą
Szkołą Ekonomii i Innowacji w Lublinie);
Pielęgniarstwo z rozszerzonym językiem obcym specjalistycznym (studia
I stopnia przy współpracy z Polsko-Czeską Wyższą Szkołą Biznesu i Sportu
"Collegium Glacense" w Nowej Rudzie);
Wychowanie Fizyczne (studia I stopnia przy współpracy z Polsko-Czeską Wyższą
Szkołą Biznesu i Sportu "Collegium Glacense" w Nowej Rudzie);
Zarządzanie (studia I stopnia).
W ofercie szkoły znajdują się również różnego rodzaju kursy i szkolenia, a także studia
podyplomowe na kierunkach:










doradztwo podatkowe;
handel zagraniczny;
kontrola i audyt wewnętrzny w przedsiębiorstwach i administracji publicznej;
organizacja i zarządzanie oświatą;
współczesna rachunkowość w firmie;
zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy;
zarządzanie i organizacja ochrony zdrowia;
zarządzanie kulturą i opieką nad zabytkami;
zarządzanie środowiskiem;
zarządzanie zasobami ludzkimi.
Przy szkole działa również Uniwersytet Dziecięcy oferujący zajęcia edukacyjne dla dzieci
w wieku 6-12 lat.
Inicjatywą wyróżniającą uczelnię jest Rada Biznesu Wyższej Szkoły Ekonomicznej
w Stalowej Woli, która powstała dla usprawnienia współpracy WSE z przedstawicielami
56
http://www.kul.pl/o-instytucie,11096.html, [dostęp 22.10.2015].
56
przedsiębiorstw i innymi instytucjami. Celem działania Rady jest dostosowanie kształcenia
w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Stalowej Woli do wymagań rynku pracy57.

Odsetek dzieci objętych opieką żłobkową w Stalowej Woli w analizowanym okresie był wyższy niż
w jednostkach referencyjnych, nastąpił również jego wzrost. Zwiększyła się także dostępność opieki
przedszkolnej dzięki tworzeniu nowych miejsc i obiektów.

Liczba uczniów w szkołach podstawowych uległa nieznacznemu zwiększeniu, podobnie, jak i liczba
oddziałów, przeciwne tendencje zaobserwowano natomiast, jeśli chodzi o szkoły gimnazjalne oraz
ponadgimnazjalne.

Patrząc na odsetki absolwentów poszczególnych typów szkół można zauważyć rosnącą dominację
liceów ogólnokształcącym oraz spadek znaczenia techników i szkół zawodowych – taka sama
tendencja ma miejsce w przypadku jednostek referencyjnych.

Oferta kształcenia ustawicznego w Stalowej Woli jest bogata i zróżnicowana.

Stalowa Wola jest ośrodkiem akademickim, gdzie działają ośrodki zamiejscowe dwóch uczelni
(Politechniki Rzeszowskiej i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II) oraz niepubliczna
Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Stalowej Woli.
57
http://www.wse.stalowawola.pl/, dostęp on-line [22.10.2015].
57
6. Kultura
6.1. Instytucje kultury
Najstarszą placówką kulturalną jest Miejska Biblioteka Publiczna im. Melchiora
Wańkowicza. Założona i działająca nieprzerwanie od 1938 roku Biblioteka posiada pięć filii,
na co składa się Biblioteka Główna, Filia nr 1 Oddział dla Dzieci oraz Filie Nr 2, Nr 3 i Filia Nr 5.
Prowadzona działalność, nie koncentruje się tylko na udostępnianiu księgozbioru.
Organizowanych jest wiele wydarzeń, z których część ma charakter cykliczny. Podczas
dłuższych przerw od nauki (tj. wakacje czy ferie) Biblioteka wychodzi z ofertą na spędzenie
czasu wolnego skierowaną dla dzieci. Szczegółowe informacje dotyczące działalności tej
placówki zawarte są w następnym podrozdziale (6.2. Działalność w zakresie kultury).
Ponadto w Stalowej Woli funkcjonuje Biblioteka Wydziału Zamiejscowego KUL oraz
Biblioteka Pedagogiczna w Tarnobrzegu - Filia w Stalowej Woli.
Kolejną placówka kulturalna jest Miejski Dom Kultury (MDK), który rozpoczął swoją
działalność w 1952 roku. MDK posiada salę widowiskową na 738 miejsc oraz salę kameralną
na 100 miejsc. Są one dobrze wyposażone w sprzęt nagłośnieniowy i oświetleniowy. Jednym
z elementów wyposażenia jest fortepian „Steinway & Sons”.
Działalność merytoryczna prowadzona jest w działach: artystycznym, organizacji imprez,
projektowym, na Uniwersytecie Trzeciego Wieku oraz w Kinie Wrzos.
Dział artystyczny skupia zespoły: Miejska Orkiestra Dęta, Młodzieżowa Orkiestra Dęta,
Amatorski Teatr Dramatyczny im. Józefa Żmudy (prawie 70 lat istnienia), Zespół Pieśni
i Tańca Lasowiacy im. Ignacego Wachowiaka (60 lat działalności), Chór Lasowiacy
(kontynuuje tradycje Chóru im. Moniuszki - najstarszego zespołu artystycznego w Stalowej
Woli), Zespół Pieśni i Tańca Mali Lasowiacy, Teatr Okna, Teatr Jak się Patrzy, Teatr Lalkowy
Przytulanka, Zespół Tańca Estradowego Volta, Klub Tańca Towarzyskiego Mała Volta, Chór
Chłopięcy Cantus, Chór Mały Cantus, Chór Kameralny, Zespół Tańca Orientalnego Nimbooda,
Studium Piosenki Prymka. Wizytówką działu artystycznego są widowiska przygotowywane
wspólnie przez większość zespołów: Mikołajkowy Dom Kultury, Lasowiackie Kolędowanie,
Wniebogłosy, koncerty okolicznościowe, Koncert z okazji Dni Stalowej Woli oraz premiery
teatralne, muzyczne, a także konkursy, festiwale: Zdarzenia Teatralne, turniej tańca
towarzyskiego, Odcienie Orientu - festiwal tańca orientalnego, Międzypokoleniowe
Spotkania Teatralne.
Dział organizacji imprez cyklicznie realizuje: zimowe i wakacyjne warsztaty muzyczne,
Stalowowolskie Dyktando „Gżegżółki”, „Historiadę” – test wiedzy o regionie stalowowolskim,
„Konkurs Pięknego Czytania”, „Dni Stalowej Woli”, „Ambasador Stalowej Woli”,
„Podwieczorki przy fortepianie”, koncerty noworoczne oraz liczne koncerty, spektakle. Dział
projektowy wprowadza innowacje w MDK, poprzez działalność animacyjną w Parku 24,
działalność letnich czytelni na terenie miasta, organizację półkolonii („Kulig zabaw”
i „Kolorowe wakacje”), festiwal „Stalowa Wola – Miasto Komiksów”, „Stalowowolskie
Spotkania z Fantastyką”, „Dni Seniora”.
58
W ramach działalności Miejskiego Domu Kultury od 2006 roku funkcjonuje
Stalowowolski Uniwersytet Trzeciego Wieku (UTW), posiadający patronat naukowy
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przyjął on dwuletni program edukacyjny, którego celem jest
przygotowanie seniorów do samodzielnego planowania i realizowania programu zajęć. UTW
jest współorganizatorem Przeglądów Amatorskiej Twórczości Artystycznej Seniorów „Bo
radość jest w nas” o zasięgu międzywojewódzkim. W ramach UTW działają: grupa teatralna,
chór, koło plastyczne, koło wędrowców.
Kino Wrzos posiada dwie sale projekcyjne. Podejmuje działania z zakresu edukacji
filmowej i popularyzacji kina artystycznego. Do tej pory Kino Wrzos zorganizowało działania
mające na celu zainteresowanie filmografią młodych widzów takie jak: „Filmoteka Szkolna”,
„Dzieciaki na horyzoncie”, „Festiwal Filmoteki Szkolnej 2015”, filmowa gra miejska.
Popularnością cieszy się dedykowany studentom cykl „Seans pod palmą”. Natomiast „Seanse
bez barier” to program skierowany do osób niedosłyszących i głuchych. Z propozycji
przygotowanych dla mieszkańców, i często wraz z nimi, korzysta rocznie ok. 100 000 osób58.
W Stalowej Woli od 1980 roku działa Spółdzielczy Dom Kultury, który przez pierwsze pięć lat
działalności funkcjonował pod nazwą Osiedlowy Dom Kultury. Placówka na początku
działalności prowadziła legendarne dyskoteki, przez długi czas jedyne w mieście. Obecnie
w SDK działa m.in. Zespół Taneczny Seniorów, młodzieżowy zespół tańca współczesnego
Pasja, teatr młodzieżowy Blagier, teatr dla dzieci Cudak, chór seniorów Gaude Vitae, teatr
młodzieżowy Wyjście, Bractwo turystyczne Łazik, zespół taneczny Perełki. Oprócz tego
odbywają się liczne zajęcia plastyczne, nauka gry na gitarze, nauka języka angielskiego. SDK
jest miejscem wystawienniczym i koncertowym. Koncerty, wystawy i wernisaże wpisują się
w stałą ofertę kulturalną59.
Miejscem spotkań seniorów jest Klub Seniora „Promyk”, w ramach którego działa chór
mieszany (kobiet i mężczyzn) pn. „Gaude Vitae”. Klub powstał w 2007 roku, organizuje
zajęcia kulturalne ze wsparciem finansowym z własnego budżetu oraz z funduszy
pozyskanych z regionalnych instytucji. W 2015 roku działania dofinansowane
to: „Aktywizacja i integracja osób starszych” – zadanie zlecone przez Gminę Stalowa Wola,
„Aktywni 60 + poznają swoje województwo” – dofinansowanie z ROPS Rzeszów,
„Wzbogacenie oferty kulturalnej dla mieszkańców Stalowej Woli” – zadanie zlecone przez
Gminę Stalowa Wola. Działania własne to m.in. organizacja wycieczek i czasu wolnego oraz
spotkania klubowe60.
W Stalowej Woli funkcjonuje Muzeum Regionalne, które oprócz wystaw stałych,
czasowych oferuje różnorodne projekty. Wystawy stałe to „COP dla przyszłości” – wystawa,
przygotowana z okazji 70-lecia powstania Centralnego Okręgu Przemysłowego, „Galeria
przez dotyk” – wystawa rzeźb w plenerze, które mogą zwiedzać niewidomi poprzez dotyk
zarówno rzeźby, jak i przygotowanych w tym celu podpisów w brajlu umieszczonych
na aluminiowych tabliczkach. Dodatkowo przygotowano mówione opisy rzeźb do emisji
z indywidualnych odtwarzaczy mp3. Kolejną stałą ekspozycją jest wystawa archeologiczno58
Dane pozyskane z Miejskiego Domu Kultury, [dostęp 2.10.2015]
http://www.sdk.stalowawola.pl/, [dostęp 2.10.2015].
60 http://www.klubpromyk.pl/ [dostęp 15.10.2015]
59
59
etnograficzno-historyczna pn. „Z dziejów regionu nadsańskiego”, prezentująca przedmioty,
opisująca tryb życia, kulturę ludową pierwszych osiedleńców nad dolnym Sanem i Łęgiem
oraz historię regionu. Do stałej działalności wystawienniczej wpisuje się również „Galeria
Jednego Obrazu” – to ekspozycja jednego obrazu umieszczona na Oddziale
Otolaryngologicznym Powiatowego Szpitala Specjalistycznego w Stalowej Woli, przy
ul. Staszica 4. Co kwartał Muzeum Regionalne przedstawia tam jeden wybrany obraz
ze swoich zbiorów61.
Kino Ballada obok kina Wrzos jest drugim kinem w Stalowej Woli. Rozpoczęło działalność
20 kwietnia 1958 roku. Jest mniejsze, obecnie posiada jedną salę liczącą 300 miejsc.
Dodatkową instytucją kulturalną jest Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im.
I. J. Paderewskiego w Stalowej Woli. W ramach prowadzenia działalności edukacyjnej
funkcjonuje tu kilka stale działających zespołów takich jak chór szkolny, zespół akordeonowy,
zespół smyczkowy oraz orkiestrę. Oprócz kształcenia w zakresie gry na instrumentach
muzycznych i zajęć wokalnych Szkoła Muzyczna prowadzi również organizację
pozarządową— Stowarzyszenie Przyjaciół Państwowej Szkoły Muzycznej „Crescendo”.
Organizacja prowadzi zajęcia umuzykalniające dzieci w ramach Przedszkola Muzycznego.
6.2. Działalność w zakresie kultury
Miejski Dom Kultury i Spółdzielczy Dom Kultury są najważniejszymi ośrodkami
kulturalnymi w mieście. Skupiają zarówno dzieci, jak i dorosłych nie tylko poprzez
organizowane zajęcia, ale także przez inicjatywy wystawiennicze czy występy estradowe
grup teatralnych. Liczba członków zespołów artystycznych: teatralnych, muzycznoinstrumentalnych, wokalnych i chóralnych, folklorystycznych (ludowe, pieśni i tańca, kapele)
i tanecznych rośnie zarówno w Stalowej Woli, jak i w skali ogólnopolskiej, wojewódzkiej
i powiatowej.
Tabela 61. Liczba członków zespołów artystycznych w latach 2011-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
226 980
23 037
1440
626
2012
266 533
23 172
1494
671
2013
265 363
24 802
1356
649
2014
266 578
27 505
2106
1250
Przestrzenią edukacyjno-kulturalną w tkance miejskiej jest Park Edukacyjny Park 24
istniejący od września 2013 roku. Park Edukacyjny powstał w ramach inwestycji
„Rewitalizacja przestrzeni publicznej osiedla Śródmieście wraz ze zmianą funkcji części domu
gościnnego Hutnik”, dofinansowanej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013. Park wyposażony jest w różne przedmioty
edukacyjne jak np. instrumenty muzyczne, dwa zwierciadła, telegraf akustyczny, generatory
złudzeń optycznych i wiele innych. Park jest przestrzenią, w której dzieci mogą nabywać
wiedzę w innych warunkach niż szkolna klasa, a dorośli mogą poszerzać lub na nowo rozwijać
swoje umiejętności i pasje, debatować i spotykać się w otoczeniu przyrody i nauki.
61
http://muzeum.stalowawola.pl/, [dostęp 2.10.2015].
60
W Stalowej Woli podejmowane są coroczne inicjatywy kulturalne tworzone przez
Miejską Bibliotekę Publiczną, Muzeum Regionalne, Spółdzielczy Dom Kultury, Miejski Dom
Kultury czy Państwową Szkołę Muzyczną. Szczegółowe wykazy cyklicznych wydarzeń, które
organizowane są przez wyżej wymienione instytucje zawiera kolejna tabela (Tabela 62.)
Tabela 62. Wykaz wydarzeń cyklicznych organizowanych przez placówki kulturalne ze Stalowej Woli
wydarzenie
termin
kalendarz wydarzeń cyklicznych Miejskiego Domu Kultury
Koncert Noworoczny
styczeń
Lasowiackie kolędowanie
styczeń
Zimowe Warsztaty Muzyczne
styczeń/luty
Kulig zabaw w MDK półkolonie dla dzieci
styczeń/luty
Zdarzenia Teatralne
marzec
Koncert wiosenny
marzec/kwiecień
Dni Miasta
maj
Stalowowolskie Dyktando Gżegżółki
maj
Stalowowolski Rowerowy Cross Country
maj
Historiada test wiedzy o regionie stalowowolskim
maj
Rowerowa Masa Krytyczna
maj
Mistrz Pięknego Czytania
maj
Alejka Inicjatyw Pozytywnie Zakręconych
maj
Dzień Dziecka
czerwiec
Kolorowe wakacje-półkolonie dla dzieci
lipiec
Letnie czytelnie
lipiec/sierpień
Stalowowolskie Spotkania z Fantastyką
sierpień
Wakacyjne Warsztaty Muzyczne
sierpień
Mikołajki
grudzień
Wigilia Lasowiacka
grudzień
Wniebogłosy
styczeń, maj, listopad
Podwieczorek przy fortepianie
1/m-c
Seans pod Palmą
październik - maj
Ambasador Stalowej Woli
//
kalendarz wydarzeń cyklicznych Muzeum Regionalnego
Noc Muzeów
maj
Dni Dizajnu
październik
Kulturalny Rozwadów
wrzesień
kalendarz wydarzeń cyklicznych Miejskiej Biblioteki Publicznej
Ferie w Bibliotece
styczeń / luty
Tydzień Bibliotek
8-15 maj
Noc w Bibliotece
maj
„Godziny przy piórze” - konkurs poetycki dla szkół podstawowych, gimnazjalnych
maj
i ponadgimnazjalnych z terenu powiatu
„Kolorowy świat bajek” - konkurs plastyczny dla dzieci 5-6 letnich ze stalowowolskich
maj
przeszkoli
Ogólnopolski Tydzień Czytania Dzieciom
czerwiec
Wakacje w Bibliotece
lipiec, sierpień
Narodowe Czytanie Dzieł Literackich
wrzesień
Stalowowolskie Dni Książki
20 września-20 października
„Ekslibris” – konkurs plastyczny dla szkół podstawowych i gimnazjalnych z terenu
październik
powiatu
„Ilustracje do…” - konkurs plastyczny dla klas drugich szkół podstawowych ze
listopad
Stalowej Woli
Spotkania z literaturą i muzyką – prezentacje literatury regionalnej
styczeń-czerwiec, wrzesień-grudzień
Dyskusyjny Klub Książki dla Dorosłych
Dyskusyjny Klub Książki dla Dzieci
Warsztaty Literackie „WERS” – współpraca ze Stowarzyszeniem „Crescendo”
kalendarz wydarzeń cyklicznych Państwowej Szkoły Muzycznej w Stalowej Woli
Oskar Kolberg – inspiracja folklorystyczna w muzyce artystycznej
kwiecień
61
wydarzenie
termin
Międzynarodowy Konkurs im. J. Garści
maj
Festiwal Akordeonowych Zespołów Kameralnych
maj
Regionalny Konkurs „Dźwiękiem malowane”
maj
Sierpniowe Spotkania Muzyczne
sierpień
kalendarz wydarzeń Spółdzielczego Domu Kultury
Powiatowy i Wojewódzki Przegląd Zespołów Szkolnych „O Gęsie Pióro”
kwiecień, maj
„Pamiętajcie o ogrodach i balkonach”
lipiec, sierpień, październik
„Zimowa Laba”
styczeń/luty
Źródło: informacje pozyskane od dyrektorów placówek kulturalnych przez Urząd Miasta
Cykliczne imprezy masowe o charakterze artystyczno-rozrywkowym w 2014 roku
w porównaniu z 2013 rokiem przyciągnęły o 1300 uczestników mniej. Jest to zbieżne
z tendencją spadkową w powiecie stalowowolskim.
Tabela 63. Organizacja imprez masowych – liczba uczestników imprez artystyczno-rozrywkowych ogółem
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
2012
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
2013
8 047 123
322 121
9500
5000
2014
9 116 183
347 259
8200
2000
Działalność w zakresie kultury również prowadzona jest przez Miejską Bibliotekę
Publiczną, która w swojej głównej siedzibie i pozostałych czterech filiach prowadzi
różnorodne formy spędzania czasu wolnego. Zajęcia organizowane dla dzieci, młodzieży
i dorosłych to m.in.:



spotkania autorskie;
warsztaty poetyckie dla młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej;
lekcje biblioteczne dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych z zakresu przysposobienia bibliotecznego oraz tematyczne
na zamówiony temat prowadzone przez wszystkie filie Biblioteki;
 prezentacje literatury regionalnej;
 wystawy;
 różnorodne imprezy biblioteczne/zajęcia plastyczne i teatralne, quizy, pogadanki
regionalne i literackie, pasowanie na czytelnika, głośne czytanie62.
Podstawową działalnością Biblioteki jest jednak udostępnianie zbiorów.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku zasoby wynoszą63:
 zbiory książkowe: 213 219 woluminów:
o literatura piękna dla dorosłych – 85 615 wol.;
o literatura piękna dla dzieci – 52 110 wol.;
o literatura popularnonaukowa – 75 258 wol.;
o czasopisma oprawne: 236 wol.;
 zbiory specjalne: 3418 jednostki, w tym:
62
63
http://biblioteka.stalowawola.pl/index.php/oferta, [dostęp 15.10.2015].
http://biblioteka.stalowawola.pl/index.php/oferta, [dostęp 15.10.2015].
62




o "książka mówiona": ok. 1660 tytułów;
o audiobooki: 1687 tytuły;
o kasety VHS: 27 tytuły;
zarejestrowani czytelnicy: 12 714;
zakupiono: 7925 woluminów;
wypożyczenia ogółem: 206 096 wol.;
odwiedziny w czytelni internetowej: 8892.
Liczba czytelników w 2014 roku w Stalowej Woli nieznacznie spadła w porównaniu
z 2013 rokiem. Tendencja spadkowa widoczna jest również w pozostałych jednostkach
terytorialnych.
Tabela 64. Czytelnicy w ciągu roku (liczba osób) w bibliotekach prowadzonych przez gminę / miasto na
prawach powiatu
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
2011
5 926 722
309 747
17 327
11 017
2012
5 915 423
316 810
17 156
10 989
2013
5 868 908
316 751
18 893
12 759
2014
5 757 574
305 436
18 669
12 714
W bibliotekach naukowych liczba czytelników w ciągu roku w Stalowej Woli była większa
w 2014 roku niż w roku poprzednim. Liczba czytelników jest jednak mniejsza niż w 2012
roku, który w skali powiatu, województwa i kraju był rokiem największej aktywności
czytelników.
Tabela 65. Czytelnicy (użytkownicy aktywnie wypożyczający) w ciągu roku. Biblioteki naukowe łącznie
z bibliotekami o statusie naukowym wykazanymi również w grupie bibliotek publicznych
Polska
woj. Podkarpackie
Stalowa Wola
2011
3439,0
4087,1
3775,2
3349,9
2012
3415,7
4100,8
3807,6
3402,8
2013
3402,0
4075,0
3683,0
3255,0
2014
3397,6
4071,7
3785,8
3368,9
Mimo spadku liczby czytelników księgozbiór bibliotek w Stalowej Woli minimalnie się
rozrasta w stosunku do 2013 roku. Jest to jednak mniejsza liczba woluminów niż w 2012
roku.
Tabela 66. Księgozbiór bibliotek na 1000 ludności (liczba woluminów)
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
3458,3
4141,2
3759,5
3260,6
2011
3439,0
4087,1
3775,2
3349,9
2012
3415,7
4100,8
3807,6
3402,8
2013
3402,0
4075,0
3683,0
3255,0
2014
3397,6
4071,7
3785,8
3368,9
Na terenie Stalowej Woli działalność w zakresie kultury podejmuje również szereg
stowarzyszeń, które skupiają wokół siebie od trzech do stu dziesięciu członków. Największą
63
liczbę osób posiadają stowarzyszenie „Uniwersytecki Srebrne Lata” (110 osób) oraz
Stowarzyszenie Sympatyków Zespołu Pieśni i Tańca „LASOWIACY” (61 osób)64.

Głównymi ośrodkami wyznaczającymi kierunki rozwoju kultury w mieście są placówki Miejskiego
Domu Kultury i Spółdzielczy Dom Kultury. Obie instytucje prowadzą wiele inicjatyw kulturalnych
zróżnicowanych i dostosowanych do potrzeb różnych grup wiekowych – zarówno dla dzieci,
młodzieży, jak i dorosłych.

Poza działalnością domów kultury prowadzone dwa kina oraz Muzeum Regionalne, które starają się
wybiegać poza podstawowe ramy działalności i aktywizować mieszkańców miasta na polu kultury.

Biblioteki oprócz działań promujących czytelnictwo również starają się poszerzać swoją ofertę
kulturalną o wystawy i zajęcia artystyczne.
64
Informacje pozyskane od Starostwa Powiatowego w Stalowej Woli.
64
7. Turystyka i rekreacja
7.1. Baza noclegowa
W Stalowej Woli działa kilka obiektów noclegowych oferujących noclegi w różnym
standardzie, świadczące swoje usługi różnym grupom docelowym. Funkcjonują tu hotele,
inne obiekty hotelowe, schronisko młodzieżowe, a także obiekty, które w czasie niepełnego
wykorzystania zgodnie z ich przeznaczeniem lub w części, pełnią funkcję obiektu
noclegowego dla turystów).
Obiekty hotelowe znajdujące się w Stalowej Woli to:



***Hotel Hutnik;
***Hotel Stal;
Hotel Metalowiec.
Inne obiekty, w których świadczone są usługi noclegowe to:




Zajazd Sezam;
Dwór Olimp;
Akademik nr 2;
Apartamenty Floom65.
Jak widać w kolejnej tabeli (Tabela 67.) liczba miejsc noclegowych w latach 2010-2014
ulegała tylko nieznacznym wahaniom. Najwięcej miejsc przypada na obiekty hotelowe – 323,
w stosunku do 2010 roku w tej kategorii nastąpił wzrost o 3,5 punktu procentowego.
W przypadku innych obiektów noclegowych od 2010 roku ubyły cztery miejsca.
Tabela 67. Liczba miejsc w obiektach noclegowych w latach 2010-2014
2010
2011
2012
2013
2014
obiekty hotelowe
inne obiekty noclegowe
312
246
318
251
314
250
315
243
323
242
ogółem
558
569
564
558
565
W 2014 roku przyrost miejsc noclegowych w Stalowej Woli był stosunkowo niewielki –
101,3. W większości porównywanych jednostek referencyjnych wskaźnik ten był wyższy.
Województwo podkarpackie charakteryzuje się największym przyrostem – 110,4.
W powiecie stalowowolskim wskaźnik ten był taki sam jak w Stalowej Woli (Tabela 68)
65
http://www.stalowawola.pl/pl/46,52/2/100//hotele_restauracje.html [dostęp 16.10.2015).
65
Tabela 68. Przyrost miejsc noclegowych w 2014 roku w stosunku do roku poprzedniego (2013=100)
2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
103,1
110,4
101,3
101,3
7.2. Atrakcje turystyczne
Miasto Stalowa Wola, położenie w otoczeniu dużego kompleksu leśnego,
z wielowiekową historią, oferuje mieszkańcom i turystom bogatą ofertę kulturalną
i rekreacyjną.
Do najważniejszych atrakcji turystycznych Stalowej Woli należą:






drewniany kościół św. Floriana, zbudowany w 1802 roku w wsi Stany, w 1943
roku został przeniesiony do Stalowej Woli; zbudowany z różnych rodzajów
drewna jest jednym z ciekawszych drewnianych obiektów sakralnych w Polsce66;
kościół i klasztor kapucynów – pochodzące z XVIII w. budynki zostały
ufundowany
przez
ród
Lubomirskich;
kilkukrotnie
odnawiane
i przebudowywane, ostatnio w 2009 roku remontowano wnętrze świątyni,
obecnie w kościele organizowane są Międzynarodowe Letnie Koncerty
Międzynarodowe67;
neogotycki zespół kościoła parafialnego Matki Bożej Szkaplerznej pochodzący
z 1907r., w kościele znajduje się obraz Matki Boskiej Rozwadowskiej, który
pochodzi z czasów rodu Lubomirskich. Kościół, wraz z 51 metrową wieżą
zlokalizowany jest w Rozwadowie68;
nowoczesny kościół Matki Bożej Królowej Polski -jego budowa trwała od 1956
do 1973 roku (w 1961 roku prace zostały wstrzymane na dziesięć lat), kościół
został przez Papieża Jana Pawła II podniesiony do rangi bazyliki
konkatedralnej69;
Muzeum Regionalne, mieszczące się obecnie w Zamku Lubomirskich
w Rozwadowie – powołane, jako samodzielna instytucja kultury, w 1999 roku,
gromadzi zbiory związane z dziejami Rozwadowa oraz historią Stalowej Woli,
znajdują się tu też zabytki z dorzecza dolnego Sanu i Łęgu a także elementy
kultury ludowej tego obszaru. Od 2005 roku obiekt ten jest wpisany do
Państwowego Rejestru Muzeów. Co roku Muzeum odwiedza średnio 16,7 tys.
gości70;
pałac Lubomirskich wraz z parkiem dworskim w Charzewicach – został
zbudowany przez Jerzego Ignacego Lubomirskiego, a następnie przez jego syna –
66
http://www.floriansw.sandomierz.opoka.org.pl/index.php/o-parafii/kosciol-sw-floriana,
[dostęp 9.10.2015 r.].
67 http://stalowawola.kapucyni.pl/informacje/historia-klasztoru, [dostęp z 13.10.2015 r.].
68 http://www.mbszkaplerznej.sandomierz.opoka.org.pl/index.php?file=hist, [dostęp z 13.10.2015 r.].
69 http://bazylikastw.pl/historia-parafii/[dostęp z 9.10.2015 r.].
70 http://muzeum.stalowawola.pl/pl/muzeum/historia, [dostęp z 9.10.2015 r.].
66
Franciszka Grzegorza uczyniony siedzibą rodową. W parku, stworzonym w stylu
romantycznym, znajduje się wiele cennych gatunków roślin, część drzew
obecnie jest uznana za pomniki przyrody71.
Część zabytków przedstawionych powyżej wpisana jest do Rejestru Zabytków
Województwa Podkarpackiego. Na terenie Stalowej Woli istnieją też obiekty znajdujące się
w tym rejestrze. Szczegółowy ich wykaz zawiera kolejna tabela (Tabela 69.).
Tabela 69. Zabytki w Stalowej Woli wpisane do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków
lp.
1
2
obiekt
kościół par. pw. św. Floriana, drewn.
dzwonnica, drewn.
nr. rejestr
A-203 z 24.04.2007
A-203 z 24.04.2007
3
zbiorowe mogiły wojenne
571/A z 27.12.1993
4
budynek d. warsztatów szkolnych
Dom Gościnny Dyrekcji Zakładów Przemysłowych, ob.
hotel,
A-1054 z 30.11.2012
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
pozostałości zespołu pałacowego
kościół pw. MB Szkaplerznej
cmentarz kościelny
ogrodzenie z bramą
zespół klasztorny kapucynów
cmentarz parafialny
cmentarz wojenny z I i II wojny światowej, obok
cmentarza par
dom
piwnica wolnostojąca
kuźnia
budynek d. sądu powiatowego
budynek d. aresztu sądowego
budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
dom, tzw. Zamek Lubomirskich
budynek Zakładowego Domu Kultury Huty Stalowa
Wola, ob. Miejskiego Domu Kultury
A-1302 z 29.04.1975,
z 20.05.1977 i z 27.05.1986
A-523 z 22.04.1991
A-523 z 22.04.1991
A-523 z 22.04.1991
A-562 z 9.07.1949 i z 16.06.1977
A-622 z 24.05.1993
adres/miejsce
ul. Floriańska
ul. Floriańska
w lesie na terenie
miasta
ul. Hutnicza 17
ul. Prymasa
Wyszyńskiego 12
ul. Lipowa 101,
Charzewice
Rozwadów
Rozwadów
Rozwadów
Rozwadów
ul. Klasztorna
393/A z 19.10.1989
ul. Klasztorna
A-637 z 26.08.2011
A-637 z 26.08.2011
275/A z 19.08.1983
A-658 z 23.09.2011
A-658 z 23.09.2011
A-1315 z 25.02.2015
A-15 z 24.01.2000
ul. Rozwadowska 11
ul. Rozwadowska 12
ul. Rozwadowska 12
ul. Rozwadowska 21
ul. Sandomierska 1
A-1193 z 31.10.2013r
ul. 1-go Sierpnia 9
A-199 z 23.03.2007
Źródło: Wykaz zabytków wpisanych do rejestru zabytków - stan na 30 września 2015 r.
Stalowa Wola cechuje się również unikalnymi zaletami architektonicznymi miasta –
układem urbanistycznym, którego zabudowa pochodzi z okresu COP. Warto podkreślić, że
obecnie obiekty przemysłowe w całej Europie stają się walorem turystycznym, który
przyciąga wiele osób chcących poznać historię obszaru. W skutek tego wyodrębniła się cała
gałąź turystyki zwana industrialną bądź przemysłową. Także w Stalowej Woli zaczyna się
promować obiekty pochodzące z tego obszaru wyznaczając np. szlak turystyczny.
7.3. Szlaki turystyczne
Przez Stalową Wolę biegnie wiele szlaków turystycznych promujących historię, ważne
miejsca i walory krajobrazowe okolicy.
Wśród najważniejszych szlaków – atrakcji turystycznych całego województwa
podkarpackiego, należy wymienić Turystyczny Szlak Gniazd Rodowych Lubomirskich, którego
71
http://atlasrezydencji.pl/stalowa-wola-charzewice-palac-lubomirskich/, [dostęp 9.10.2015].
67
początkowy punkt zaczyna się właśnie w Stalowej Woli. Historia tego rodu łączy się
z dzielnicami miasta - Rozwadowem a także Charzewicami. To właśnie w drugim
z wymienionych miejsc była od pierwszej połowy XVIII wieku do wybuchu II wojny
światowej siedziba rodowa książąt Lubomirskich.
Szlak ten prowadzi przez wiele miast znanych w Polsce takich jak Baranów Sandomierski,
Łańcut, Przemyśl czy Rzeszów, a także przez miasta ukraińskie i słowackie m.in. Lwów czy
Stara Lubowna.
Inną trasą jest Szlak architektury Art Deco Stalowa Wola-Lwów, która został stworzony
przez Muzeum Regionalne w Stalowej Woli. W architekturze pierwszych budynków,
powstających w ramach COP widać elementy tego stylu, którego cechami
charakterystycznymi są prostota brył i funkcjonalizm wnętrz72. Na liście wartych odwiedzenia
miejsc znajduje się dwadzieścia obiektów, w tym osiem w Stalowej Woli, tj. :

Muzeum Regionalne,

budynek Dyrekcji Naczelnej Huty,

Hotel „Hutnik”,

siedziba Urzędu Miasta (przedwojenny hotel),

wille dyrektorskie,

dom urzędniczy,

bloki urzędnicze,

bloki majstersko-robotnicze.
Przez Stalową Wolę przebiegają też szlaki piesze, rowerowe i wodne, które umożliwiają
poznawanie regionu. Należą do nich:


Szlak doliny Sanu: Sandomierz-Leżajsk (szlak żółty, długość 107 km). Jest to szlak
pieszy, który można przejść w ok. 30 h. Przebiega on przez Sandomierz-GorzyceWrzawy-Radomyśl
nad
Sanem-Rozwadów-Stalową Wolę-Nisko-ZarzeczeUlanów-Bieliny-Krzeszów-Kuryłówkę-Leżajsk73;
powiatowy szlak rowerowy – powiat stalowowolski (szlak zielony, długość
120 km). Trasa obejmuje: Maziarnie-Kołodzieje-Bojanów-Stany-PrzyszówCiemny Kąt-Stalową Wolę-Agatówkę-Kotową Wolę-Zbydniów-SkowierzynWrzawy-Chwałowice-Łążek Chwałowski-Baraki Stare-Zaklików-Gielnie-LipęGoliszowiec-Lipowiec-Szwedy-Studzieniec-Słomianę-Krzaki-Kłyżów-Stalową
Wolę74,
72
http://www.it.stalowawola.pl/stalowa_pl/index.html, [dostęp 9.10.2015].
http://pttk-sandomierz.pl/informacje-praktyczne/trasy-turystyczne, [dostęp 9.10.2015].
74 Stalowka.NET - Encyklopedia miasta Stalowa Wola, http://www.stalowka.net/encyklopedia.php?dx=126, [dostęp 9.10.2015].
73
68

szlak "Błękitny San" – szlak wodny. Trasa zaczyna się kilka kilometrów poniżej
Jeziora Myczkowieckiego, w pobliży elektrowni wodnej w Zwierzyniu i ciągnie się
aż do ujścia Sanu do Wisły75.
Na terenie nadleśnictwa Rozwadów znajduje się pieszo-rowerowa ścieżka edukacji
przyrodniczej Stalowa Wola-Jamnica, która ma długość ok. 10 km. Zlokalizowano tam
piętnaście przystanków tematycznych popularyzujących wiedzę o florze i faunie tego
obszaru76. Inną ścieżką zlokalizowaną na tym obszarze jest ścieżka edukacyjno-przyrodnicza
„Ciemny Kąt”, która ma długość blisko 5 km. Jej głównym celem jest upowszechnienie
wiedzy o rozwoju lasu, jego funkcjach i o pracy leśników77.
7.4. Ruch turystyczny
W latach 2010-2014 w Stalowej Woli udzielono 288 436 noclegów, z czego 82,90%
stanowią noclegi udzielone Polakom. Zdecydowana większość udzielonych noclegów była
w obiektach hotelowych. W tym typie obiektów noclegowych nastąpił wzrost udzielanych
noclegów rezydentom z blisko 31 tys. w 2010 roku do ponad 46 tys. w 2014 roku.
W przypadku gości zagranicznych, liczba noclegów w obiektach hotelowych zmniejszyła się
z ok. 8 tys. w 2010 roku do ok. 7,2 tys. w 2014 roku. W innych obiektach noclegowych
tendencja była odwrotna – zmniejsza się liczba udzielonych noclegów Polakom, a zwiększa
wśród turystów zagranicznych. Szczegółowe zestawienie udzielonych noclegów zawiera
kolejna tabela (Tabela 70.)
Tabela 70. Udzielone noclegi w Stalowej Woli w latach 2010-2014
obiekty hotelowe
udzielone noclegi
rezydentom (Polakom)
udzielone noclegi
turystom zagranicznym
Razem
inne obiekty noclegowe - razem
ogółem
w latach
2010-2014
2010
2011
2012
2013
2014
2010
2011
2012
2013
2014
30
992
38
183
44
395
40
773
46
228
13
110
8536
6555
7415
11
208
247 395
8007
7687
6535
5990
7222
2592
2916
1956
3807
4329
51 041
38
999
45
870
50
930
46
763
53
450
15
702
11
452
8511
11
222
15
537
298 436
W ostatnich pięciu latach najwięcej turystów przybyło do Stalowej Woli z krajów
europejskich takich jak Niemcy (3865), Ukraina (1916) czy Czechy (959). Należy jednak
zauważyć, że od 2011 roku zmniejsza się liczba odwiedzających miasto Niemców – jeszcze
w 2011 roku przybyło ich ponad tysiąc, w 2014 roku niemal dwukrotnie mniej (528).
Z krajów pozaeuropejskich najliczniej reprezentowani są obywatele Stanów
Zjednoczonych Ameryki (485), Japonii (80) i Kanady (71). Łącznie, w latach 2010-2014, do
Stalowej Woli przybyło ponad 14 tys. turystów zagranicznych.
75
http://mojebieszczady.com/atrakcja/szlak-wodny-blekitny-san, [dostęp 9.10.2015].
http://www.czaswlas.pl/obiekty/?p=4&id_obiekt=3285, [dostęp 9.10.2015].
77 http://www.rozwadow.lublin.lasy.gov.pl/sciezka-edukacyjno-przyrodnicza#.VhfPk3rtmko, [dostęp 9.10.2015].
76
69
Tabela 71. Turyści zagraniczni wg kraju pochodzenia w latach 2010-2014
Niemcy
Ukraina
pozostałe kraje
Czechy
Francja
Wielka Brytania
Włochy
Hiszpania
Słowacja
Szwecja
Stany Zjednoczone Ameryki
Rosja
Austria
Białoruś
Belgia
Węgry
Irlandia
Szwajcaria
Litwa
Dania
Finlandia
Niderlandy (Holandia)
Łotwa
Norwegia
Japonia
Kanada
Estonia
Słowenia
Grecja
Portugalia
razem
2010
992
356
342
176
140
170
118
24
72
65
71
31
69
44
65
33
73
31
9
32
26
34
3
30
61
17
1
15
14
3
3117
2011
1009
404
354
188
152
135
117
26
81
100
101
131
59
54
26
64
28
23
22
54
13
14
0
8
6
18
1
6
1
4
3199
2012
742
321
239
219
135
112
164
85
77
59
127
44
43
51
53
28
15
39
32
24
34
26
6
13
5
17
4
0
2
4
2720
2013
594
424
250
171
100
128
82
165
108
114
98
50
46
66
22
27
22
34
69
15
28
20
30
21
5
13
24
6
3
0
2735
2014
528
411
240
205
143
117
85
218
170
149
88
20
53
31
32
20
23
25
11
17
38
16
61
16
3
6
23
4
0
3
2756
ogółem
3865
1916
1425
959
670
662
566
518
508
487
485
276
270
246
198
172
161
152
143
142
139
110
100
88
80
71
53
31
20
14
14527
7.5. Baza sportowo-rekreacyjna
Mieszkańcy Stalowej Woli, jak również turyści mogą korzystać z bogatej oferty
rekreacyjno-sportowej. Miasto dysponuje dwoma stadionami (w tym lekkoatletycznym),
halą sportowo-widowiskową, dwoma zespołami kortów ziemnych (w tym halą tenisową
z zespołem pięciu kortów), odkrytymi basenami oraz krytą pływalnią posiadającą elementy
rekreacyjne np. zjeżdżalnie.
Główną instytucją organizującą życie sportowe mieszkańców jest powołany w 1995 roku
Miejski Ośrodek Rekreacji i Sportu, który zarządza najważniejszymi obiektami sportowymi
w mieście.
70
Rysunek 6. Obiekt MOSiR w Stalowej Woli
Źródło: http://mosir.stalowawola.pl/galeria/ [dostęp 29.09.2015]
MOSiR prowadzi różnego rodzaju zajęcia sportowe i wydarzenia dla dzieci oraz
dorosłych. Imprezy organizowane są często cyklicznie. Szczegółowy zakres całorocznej
działalności MOSiR przedstawiono poniżej:
Prowadzenie młodzieżowych sekcji sportowych:




bokserskiej „FENIKS” – MOSiR;
pływackiej „MOTYL” – MOSiR;
judo – MOSiR;
piłki siatkowej dziewcząt „VEGA” – MOSiR;
wynajem:



sal gimnastycznych;
AQUA PARK-u (pon.-pt. w godz. 19:00-22:30, sobota i niedziela w godz. 11:3022:30);
siłowni dla osób indywidualnych i grup zorganizowanych (od poniedziałku do
piątku w godz. 17:00-20:00);
prowadzenie zajęć zorganizowanych dla kobiet i mężczyzn:







dla kobiet: aqua aerobic, nordic walking i samoobrona;
dla mężczyzn: siłownia łączona z basenem i salą gimnastyczną, nordic walking
i samoobrona;
nauka pływania indywidualna i dla grup zorganizowanych;
nauka pływania dla dzieci od 6 m-ca życia do 5 lat;
gimnastyka korekcyjna dla osób z wadami postawy;
szkolenia płetwonurków;
Stowarzyszenie Żeglarstwa Morskiego „ITAKA”78.
W 2015 roku baza sportowo-rekreacyjna powiększyła się o Street Workout Park wraz
z infrastrukturą towarzyszącą taką jak stojaki rowerowe czy ławki79.
78
http://mosir.stalowawola.pl/kalendarz-imprez/, [dostęp 29.09.2015].
71
Na terenie Stalowej Woli istnieje również wiele innych miejsc np. siłowni, klubów
fitness, klubów sztuk walki, które umożliwiają osobom zainteresowanym poprawę kondycji
i rekreację.
Poniżej znajduje się pełna lista obiektów sportowych w Stalowej Woli:
Tabela 72. Obiekty sportowe w Stalowej Woli
obiekt
kryta pływalnia MOSIR przy ul. Hutniczej w Stalowej Woli (3 niecki
basenowe, w tym 2 o wymiarach 25 x 12,5 m i jedna o wymiarach 12,5 x
6 m, skocznia o wysokości 3 m, zjeżdżalnia, jacuzzi, atrakcje wodne)
pływalnia zewnętrzna MOSIR (3 niecki basenowe, w tym jeden
o wymiarach 50 x 20 m wraz ze zjeżdżalnią o dł. 62 m i wysokości 8,3 m,
basen dla dzieci do nauki pływania o wymiarach 6 x 12,5 m oraz brodzik
ze zjeżdżalnią dla maluchów, boisko do gry w siatkówkę plażową,
streetballa i piłkę nożną oraz wypożyczalnia sprzętu sportowego)
stadion piłkarski MOSIR (4 boiska: 1) płyta główna wymiary 105 x 70 m,
nawierzchnia trawiasta typ do piłki nożnej, 2) boisko treningowe
wymiary 108 x 67 m, nawierzchnia trawiasta typ do piłki nożnej, 3)
boisko treningowe wymiary 106 x 68 m, nawierzchnia trawiasta typ do
piłki nożnej, 3) boisko ze sztuczną nawierzchnią w budowie wymiary 110
x 71 m, nawierzchnia sztuczna trawa typ do piłki nożnej, częściowo kryte
trybuny na ok. 3500 os.)
hala sportowa MOSIR (obejmująca: boisko do gry w koszykówkę
i siatkówkę oraz gry sportowe o wymiarach parkietu 19 x 38 m. Hala
sportowa wyposażona jest w sprzęt nagłaśniający, najezdne kosze do gry
w piłkę koszykową oraz profesjonalną tablicę świetlną wyników. Hala
oferuje 1487 miejsc na trybunach)
sala gimnastyczna MOSIR (o wymiarach: 14 x 26 m wyposażona w sprzęt
nagłaśniający, kosze stałe do gry w piłkę koszykową oraz tablicę świetlną
wyników i trybunę mogącą pomieścić do 200 osób)
stadion lekkoatletyczny MOSIR oferujący ok. 800 miejsc na trybunach
i wyposażony w stanowiska do uprawiania dyscyplin lekkoatletycznych:
bieżnię okólną, 2 urządzenia do skoku w dal, rozbieg obustronnie
zakończony piaskownicami, dwie rzutnie do pchnięcia kulą oraz
stanowisko do rzutu dyskiem i młotem)
hala tenisowa MOSIR o powierzchni 2801 m2 mieszcząca 4 boiska do
tenisa ziemnego oraz trybuny na ok. 50 miejsc, a także 8 zewnętrznych
boisk do tenisa ziemnego posiadających sztuczne oświetlenie
korty tenisowe MOSIR (obejmujące 4 boiska zewnętrzne do tenisa
ziemnego o powierzchni 2590 m2 oraz dwustronną ściankę treningową,
posiadające sztuczne oświetlenie, a także trybunę z ok. 200 miejscami
siedzącymi)
stadion MOSIR (ogrodzony o powierzchni 18236 m2 na nim boisko
o wymiarach 110 x 70 m nawierzchni trawiastej typ do piłki nożnej)
ogólnodostępne/
ograniczone
lokalizacja
ogólnodostępne odpłatne
wg cennika
ul. Hutnicza
wg cennika
ul. Hutnicza
ogólnodostępne
wg obowiązującego
regulaminu
ul. Hutnicza
wg cennika
ul. Hutnicza
wg cennika
ul. Hutnicza
ogólnodostępne bezpłatnie
ewidencja na portierni
ul. Staszica
udostępnione na
podstawie Umowy
Miejskiemu Klubowi
Tenisowemu
udostępnione na
podstawie Umowy
Miejskiemu Klubowi
Tenisowemu
udostępnione na
podstawie Umowy
Parafialnemu Klubowi
Sportowemu "San"
ul. Wyszyńskiego
ul. Skoczyńskiego
ul. Kusocińskiego
strzelnice LOK (Liga Obrony Kraju) (3 strzelnice: 1 do strzelań na 10 m
z broni pneumatycznej, 1 kryta do strzelań na 25 m, 1 do strzelań na
50 m)
wg cennika
ul. Energetyków 5
kryta pływalnia "Relaks" (wymiary 6 x 15 m)
wg cennika
ul. Wojska
Polskiego 5
79
http://mosir.stalowawola.pl/aktualnosci/uroczyste-otwarcie-street-workout-parku/ [dostęp 29.09.2015].
72
W Stalowej Woli w szkołach publicznych istnieje również baza sportowa, zawierających
sale gimnastyczne czy boiska wielofunkcyjne.
W 2014 roku w Stalowej Woli funkcjonowało dwadzieścia klubów sportowych, których
członkami jest ponad 1,8 tys. osób. W ich ramach działają trzydzieści dwie sekcje sportowe,
w których zajęcia prowadzi osiemdziesiąt pięć osób (ok. 55% stanowi instruktorzy sportowi).
Tabela 73. Kluby sportowe w Stalowej Woli w 2014 roku
kluby członkowie
20
1856
kluby sportowe łącznie z klubami wyznaniowymi i UKS w Gminie Stalowa Wola
ćwiczący
sekcje
instruktorzy
inne osoby prowadzące zajęcia
trenerzy
ogółem
sportowe
sportowi
sportowe
1835
32
29
47
9
Kolejna tabela pokazuje kilkanaście najważniejszych klubów sportowych w mieście.
Najwięcej z nich (cztery) zajmuje się piłką nożną, po trzy lekkoatletyką i koszykówką.
Tabela 74. Najważniejsze kluby sportowe w Stalowej Woli wraz z liczbą uczestniczących w zajęciach
sportowych
nazwa
Katolicki Klub Sportowy VICTORIA
Miejski Klub Tenisowy Stalowa Wola
Międzyszkolny Klub Lekkoatletyczny Sparta
Międzyszkolny Klub Sportowy Ring Sikorski
Stalowa Wola
Stalowowolski Klub Biegacza Stalowa Wola
Uczniowski Klub Sportowy GIM-TIM 5
Sekcja pływacka MOTYL MOSiR
Sekcja piłki siatkowej dziewcząt VEGA MOSiR
Sekcja judo MOSiR
Liga Obrony Kraju
Zakładowy Klub Sportowy „STAL”
Stalowowolski Klub Sportowy „KYOKUSHIN
KARATE BUSHIDO”
dyscyplina
lekka atletyka
szachy
tenis ziemny
lekka atletyka
boks
liczba osób uczestniczących
w zajęciach sportowych
120 os.
40 os.
1100 os.
67 os.
30 os.
lekka atletyka, triathlon
tenis stołowy
pływanie
piłka siatkowa dziewcząt
judo
strzelectwo
piłka nożna
koszykówka
75 os.
177 os.
105 os.
90 os.
25 os.
20-30 os.
ok. 250 os.
ok. 120 os.
karate
ok. 200 os.
sekcja balonowa
sekcja modelarska
sekcja motolotniowa
sekcja paralotniowa
AEROKLUB STALOWOWOLSKI
sekcja samolotowa
samoloty ULM
sekcja szybowcowa
Klub Seniorów Lotnictwa
Automobilklub Stalowa Wola
sport samochodowy
Podkarpacki Związek Tenisowy w Stalowej Woli tenis
Automobilklub Doliny Sanu LOK Stalowa Wola samochodowy
Centrum Edukacji Sportowej „VEGA”
siatkówka
Klub Sportowy „MED – BUD MOSIR”
koszykówka
Akademia Piłkarska Stalowa Wola
piłka nożna
Parafialny Klub Sportowy „SAN"
Stowarzyszenie Klub Piłkarski Kobiet „AQUILA"
Stalowa Wola
Klub Sportowy KAITO Stalowa Wola
piłka nożna, koszykówka, aerobik
piłka nożna
MMA, fitness
9 os.
31 os.
11 os.
6 os.
7 os.
23 os.
87 os.
18 os.
5 zrzeszonych zawodników
ok. 100 os.
ok. 25 os.
40 os.
16 os.
ok. 250 os. piłka nożna i 120 os.
koszykówka
ok. 75 os.
ok. 60 os.
15 os. stałych i 20 os. dochodzących
73
Na terenie miasta funkcjonuje obecnie czterdzieści sześć stowarzyszeń zajmujących się
sportem i kulturą fizyczną, które liczą od trzech do dwustu dziewięćdziesięciu członków.
Szczegółowy ich wykaz zawiera kolejna tabela (Tabela 75.).
Tabela 75. Stowarzyszenia zajmujące się sportem i kulturą fizyczną na terenie Stalowej Woli
lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
nazwa stowarzyszenia
Stowarzyszenie Sympatyków Zespołu Pieśni i Tańca „LASOWIACY” w Stalowej Woli, ul. KEN 9/2
Stowarzyszenie Żeglarstwa Morskiego ITAKA przy MOSIR Stalowa Wola w Stalowej Woli,
ul. Hutnicza 15
Stowarzyszenie Rozwoju Żeglarstwa i Harcerstwa Wodnego „HORYZONT” w Stalowej Woli,
ul. Żwirki i Wigury 6
Stowarzyszenie Kibiców Stali Stalowa Wola w Stalowej Woli, ul. Klasztorna 21
Stowarzyszenie Paralotniowe „Parateam. Pl” w Stalowej Woli, ul. Okrzei 6
Stowarzyszenie Sympatyków Pogoni Lwów w Stalowej Woli, ul. Poniatowskiego 35B/10
Stowarzyszenie „KLUB BALONOWY STALOWA WOLA” ul. Wojska Polskiego 3/44
Stowarzyszenie „Miłośników Motocykli w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 32
Międzyszkolny Klub Lekkoatletyczny „SPARTA” w Stalowej Woli, ul. Staszica 2
Miejski Klub Tenisowy w Stalowej Woli, ul. Ks. Skoczyńskiego 3
Zakładowy Klub Sportowy „STAL” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 15
Stalowowolski Klub Sportowy „KYOKUSHIN KARATE BUSHIDO” w Stalowej Woli, ul. Wojska
Polskiego 4A
Ludowy Miejski Klub Sportowy w Stalowej Woli, ul. Niezłomnych 1
Towarzystwo Wspierania Sportu w Stalowej Woli, ul. Skoczyńskiego 3
Stowarzyszenie „SPORTIS” w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 28
Powiatowy Szkolny Związek Sportowy w Stalowej Woli, ul. Staszica 2
Ognisko Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej „EMKA” w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 7/30
Klub Sportowy „MED – BUD MOSIR” w Stalowej Woli ul. Hutnicza 15, 37-450 Stalowa Wola
Stowarzyszenie Kulturalno-Sportowe Niesłyszących „SURDOSTAL” w Stalowej Woli, ul. Mickiewicza
16, 37-450 Stalowa Wola
Amatorski Klub Sportowy „HERAKLES” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 13
Stowarzyszenie Sportowe „MIASTO SPORTU” w Stalowej Woli, ul. Krzywa 59
Stalowowolski Klub Biegacza w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 15
Akademia Piłkarska w Stalowej Woli, ul. Wolności 6/1
Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „SOKÓŁ” w Stalowej Woli, Al. Jama Pawła II 8/59
Stalowowolska Amatorska Liga Futbolu „GULIWER” w Stalowej Woli, ul. Siedlanowskiego 2/70
Stalowowolskie Stowarzyszenie Aikido „SAGAKU” w Stalowej Woli, ul. Poniatowskiego 10/96
Stowarzyszenie p.n.: „M M’ (Miłośnicy Motocykli) w Stalowej Woli, ul. 1-go Sierpnia 34
Stalowowolski Klub Płetwonurkowy „HOVER” ul. Wojska Polskiego 9, 37-450 Stalowa Wola
Uczniowski Klub Sportowy działający przy Publicznej Szkole Podstawowej Nr 12 im. J. Pawła II
w Stalowej Woli, ul. Poniatowskiego 55
Uczniowski Klub Sportowy „SPRAWNI RAZEM” 37-450 Stalowa Wola, ul. Hutnicza 14
Uczniowski Klub Sportowy „Dwójka” działający przy Gimnazjum Nr 2 im. J. Pawła II w Stalowej Woli,
ul. Mickiewicza 15
Uczniowski Klub Sportowy „GIM TIM 5” działający w Gimnazjum Nr 5 w Stalowej Woli,
ul. Poniatowskiego 55
Uczniowski Klub Sportowy „SIKORSKI” działający przy Zespole Szkół Nr 1 im. Gen. Wł. Sikorskiego
Stalowej Woli, ul. Hutnicza 17
Uczniowski Klub Sportowy „SIÓDEMECZKA” działający przy PSP NR 7 w Stalowej Woli
Uczniowski Klub Sportowy STALOWA WOLA z siedzibą w Stalowej Woli, Al. Jana Pawła II 1/108
Stalowowolski Klub Sportowy „SAN” STALOWA WOLA w Stalowej Woli, Zespół Szkół Nr 4. im. Płk.
Dąbka, ul. Kwiatkowskiego 1
Yacht Klub STALOWA WOLA, ul. Wałowa 1
Stalowowolski Policyjny Klub Sportowy w Stalowej Woli, ul. Popiełuszki 24
Klub Sportowy JUVENIA Stalowa Wola, ul. Poniatowskiego 57a/6
Centrum Sportu Młodzieżowego „KUŹNIA KOSZYKÓWKI” w Stalowej Woli, ul. Wojska Polskiego 9
Parafialny Klub Sportowy „SAN” w Stalowej Woli, ul. Klasztorna 27
Międzyszkolny Klub Sportowy „Ring Sikorski Stalowa Wola” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 17
Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „Passion & Sport” z siedzibą w Stalowej Woli, ul. KEN 11
Klub Piłkarski Kobiet „AQUILA” Stalowa Wola z siedzibą w Stalowej Woli, ul. KEN 3/57
liczba członków
61
15
15
22
18
15
24
15
26
15
290
20
15
15
15
15
15
15
19
15
21
15
20
15
18
15
3
3
38
15
15
34
18
18
17
15
23
15
15
18
18
16
15
15
74
lp.
45
46
nazwa stowarzyszenia
Stalowowolski klub Morsów „Lodołamacze” w Stalowej Woli, ul. Hutnicza 15
Klub Sportowy KAITO Stalowa Wola, ul. Ks. J. Popiełuszki 23
liczba członków
20
24

Baza noclegowa zawiera obiekty o różnym standardzie, ich oferta jest skierowana do wielu grup
docelowych.

W ostatnich pięciu latach nieznacznie zwiększyła się liczba miejsc noclegowych (obecnie jest ich 565).

Zdecydowanie najwięcej turystów pochodzi z Polski, wśród nacji zagranicznych dominują Niemcy
i Ukraińcy.

W Stalowej Woli funkcjonują stowarzyszenia, kluby, a także Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, których
oferta skierowana jest do wszystkich grup wiekowych.
75
8. Ochrona zdrowia
8.1. Stan zdrowia mieszkańców
Nowotwory określane mianem choroby cywilizacyjnej80 w dużym stopniu dotykają
również mieszkańców powiatu stalowowolskiego. Liczba zgonów, których przyczyną był
nowotwór zwiększa się z roku na rok. W porównaniu z 2011 rokiem wzrosła z 218 do 252
przypadków w 2013 roku.
Tabela 76. Nowotwory ogółem (zgony wg przyczyn)
Polska
woj. podkarpackie
2010
96 066
4244
211
2011
96 009
4203
218
2012
98 747
4331
224
2013
98 931
4298
252
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Procentowy udział nowotworów jako przyczyn zgonów jest utrzymany na tym zbliżonym
poziomie zarówno w powiecie, jak i w skali kraju. W powiecie stalowowolskim procent
nowotworów jako przyczyn zgonów systematycznie rośnie z 24,2% w 2011 roku do 26,2%
w 2013 roku.
Tabela 77. Przyczyny zgonów - nowotwory ogółem (%)
Polska
woj. podkarpackie
2010
25,4
23,2
23,2
2011
25,6
23,1
24,2
2012
25,7
23,5
25,3
2013
25,5
23,1
26,2
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Liczba zgonów na 100 tys. mieszkańców, których przyczyną jest nowotwór z roku na rok
rośnie. Największy wzrost widać w skali powiatu. W ciągu trzech lat liczba zgonów
spowodowanych nowotworem zwiększyła się o 40 tysięcy.
Tabela 76. Przyczyny zgonów - nowotwory ogółem na 100 tys. mieszkańców
Polska
woj. podkarpackie
2010
249,4
199,5
191,8
2011
249,2
197,5
198,8
2012
256,3
203,4
205,0
2013
256,9
201,9
231,4
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Choroby układu oddechowego są rzadką przyczyną zgonów. Porównując jednak liczbę
zgonów z 2011 roku i 2013 roku widać, że liczba ich nieznacznie wzrosła w powiecie
stalowowolskim.
Tabela 78. Choroby układu oddechowego ogółem (zgony wg przyczyn)
Polska
woj. podkarpackie
80
2010
19 333
1037
27
2011
19 976
942
34
2012
20 148
971
28
2013
22 947
762
40
2014
b.d.
b.d.
b.d.
http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/choroby-cywilizacyjne [dostęp 16.10.2015].
76
Choroby układu oddechowego są bardzo niedużym procentem przyczyn zgonów, jednak
powiat stalowowolski (4,2%) ma nieznacznie większy procent takich przypadków niż
województwo podkarpackie (4,1%). W województwie wskaźnik ten jest niższy niż
w poprzednich latach — w porównaniu z 2011 rokiem spadł o 1,1%.
Tabela 79. Przyczyny zgonów - choroby układu oddechowego ogółem (%)
Polska
woj. podkarpackie
2010
5,1
5,7
3,0
2011
5,3
5,2
3,8
2012
5,2
5,3
3,2
2013
5,9
4,1
4,2
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Choroby układu nerwowego również nie należą do najczęstszych powodów zgonów, jest
ich mniej niż liczby zgonów z powodu chorób układu oddechowego w 2013 roku (Tabela 63.).
Widoczny jest również spadek liczby zgonów z powodu chorób układu nerwowego w 2013
roku w stosunku do lat poprzednich.
Tabela 80. Choroby układu nerwowego ogółem (zgony wg przyczyn)
Polska
woj. podkarpackie
2010
5131
230
17
2011
5392
297
20
2012
5746
318
28
2013
5779
259
16
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną zgonów. Liczba zgonów z przyczyn
chorób układu krążenia jest większa w 2013 roku niż w latach poprzednich w powiecie
stalowowolskim.
Tabela 81. Choroby układu krążenia ogółem (zgony wg przyczyn)
Polska
woj. podkarpackie
2010
174 003
9569
522
2011
169 872
9160
474
2012
177 578
9314
450
2013
177 433
9401
484
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Poniższa tabela pokazuje, że choroby układu krążenia stanowią 50,4% przyczyn zgonów
ogółem w 2013 roku. Jest to większy wskaźnik niż w skali kraju, gdzie wynosił on w 2013 roku
45,8%.
Tabela 82. Przyczyny zgonów - choroby układu krążenia ogółem (%)
Polska
woj. podkarpackie
2010
46,0
53,2
57,4
2011
45,2
50,3
52,7
2012
46,1
50,6
50,7
2013
45,8
50,6
50,4
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Liczba zgonów kobiet z powodu chorób układu krążenia w powiecie stalowowolskim
spada z roku na rok. W porównaniu ze średnią krajową jest to trend optymistyczny,
77
ponieważ w skali kraju tendencja jest zwyżkowa. W powiecie podkarpackim wskaźnik od
2011 roku utrzymuje się na podobnym poziomie.
Tabela 83. Zgony kobiet z powodu chorób układu krążenia na 100 tys. kobiet
2010
468,5
477,5
464,3
Polska
woj. podkarpackie
2011
455,5
453,6
486,5
2012
474,8
458,4
411,4
2013
477,7
454,7
385,1
2014
b.d.
b.d.
b.d.
Liczba zgonów mężczyzn z powodu chorób układu krążenia (na 100 tys. mężczyzn)
w powiecie stalowowolskim niepokojąco wzrasta z roku na rok. W skali województwa
podkarpackiego i całego kraju, w 2011 roku nastąpił największy spadek liczby zgonów
powodowanych chorobami układu krążenia.
Tabela 84. Zgony mężczyzn z powodu chorób układu krążenia na 100 tys. mężczyzn
2010
441,9
428,0
498,6
Polska
woj. podkarpackie
2011
425,4
406,4
375,3
2012
446,0
415,7
412,1
2013
442,9
428,0
506,9
2014
b.d.
b.d.
b.d.
8.2. Usługi medyczne i ich baza materialna
Usługi medyczne w Stalowej Woli zapewniają instytucje publiczne i niepubliczne. Przy
ul. Staszica 4 mieści się Powiatowy Szpital Specjalistyczny, w ramach którego działa Szpitalny
Oddział Ratunkowy. W placówce szpitalnej mieści się Przychodnia Specjalistyczna nr 1.
Przychodnia realizuje usługi w 32 specjalistycznych poradniach. Szpital posiada 477 łóżek,
w tym 14 stanowisk dializacyjnych81. W szpitalu działa 19 oddziałów. W 2014 roku jednostka
przyjęła 31 125 pacjentów82. Największa liczba łóżek znajduje się na oddziale chirurgicznym
ogólnym (53), chorób wewnętrznych (50) oraz psychiatrycznym (50).
Tabela 85. Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej Powiatowy Szpital z podziałem na
oddziały, stan na 31.12.2014
nazwa oddziału
Chorób Wewnętrznych
Otorynolaryngologiczny
Neurologiczny
Udarowy
Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Chirurgiczny Ogólny z Pododdz. Urologicznym
i Pododdz. Chir. Naczyniowej
Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej
Nefrologii i Dializoterapii
Szpitalny Oddział Ratunkowy
Kardiologii Inwazyjnej i Angiologii
Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego
81
82
50
15
14
16
5
liczba lekarzy na oddziale
(w przeliczeniu na pełne
etaty)
11
4
5
2
7,7
liczba pielęgniarek na
oddziale (w przeliczeniu na
pełne etaty)
29
9
10
14
27
53
8,25
28
20
20
7
24
7
4,4
5
2,8
9
2
13
33
27
23
14
liczba
łóżek
http://www.szpital-stw.com/przychodnie [2.10.2015].
Dane Starostwa Powiatowego w Stalowej Woli.
78
nazwa oddziału
Okulistyczny
Kardiologiczny
Pediatryczny
Położniczo-Ginekologiczny
Neonatologiczny
Dermatologiczny
Psychiatryczny
Leczenia Alkoholowych Zespołów
Abstynencyjnych
razem
15
36
30
48
27
20
50
liczba lekarzy na oddziale
(w przeliczeniu na pełne
etaty)
1,4
11
6
6,5
3
4,6
7
20
1
6
477
101,65
369
liczba
łóżek
liczba pielęgniarek na
oddziale (w przeliczeniu na
pełne etaty)
9
22
19
38
15
12
21
Źródło: Starostwo Powiatowe
W ramach publicznej służby zdrowia funkcjonują dwa zakłady opieki zdrowotnej:

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Kwiatkowskiego 2; SPZOZ podlega
po Gminę Stalowa Wola. Prowadzi on działalność w zakresie podstawowej opieki
zdrowotnej, ambulatoryjnego lecznictwa specjalistycznego, rehabilitacji ambulatoryjnej
i stacjonarnej całodobowej, medycyny pracy, diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej,
profilaktyki prozdrowotnej.

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy ul.
Dąbrowskiego 5. Zakład podlega nadzorowi powiatu stalowowolskiego, zajmuje się
opieką nad osobami starszymi, zapewniająca całodobową opiekę i pielęgnację.

Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia
Oprócz wymienionych publicznych ośrodków opieki zdrowotnej w Stalowej Woli działa 12
niepublicznych placówek medycznych:

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Medyk”;

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Poradnia Leczenia Osteoporozy i Schorzeń
Narządu Ruchu;

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „MEDICUM”;

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „MONAR”;

Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej „ALERGIA”;

Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Przychodnia Alergologiczna
"Alergia" S.C.;

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Przychodnia Sportowo – Lekarska i Rehabilitacji
Leczniczej;

Niepubliczny Zakład
Niepełnosprawnych;

Niepubliczny Zakład Opieki Stomatologicznej;
Opieki
Zdrowotnej
–
Ośrodek
Rehabilitacji
Dzieci
79

Niepubliczny Zakład Protetyczno-Stomatologiczny „DENTES”;

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Przy Florianie”.
Ponadto podlegająca pod powiat stalowowolski Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
pomaga dzieciom i młodzieży oraz osobom dorosłym w zakresie: diagnostyki, konsultacji,
terapii, psychoedukacji, rehabilitacji, doradztwo, mediacje, interwencje w środowisku ucznia,
działalność profilaktyczną, działalność informacyjną. Zadania są realizowane m.in. poprzez
pomoc psychologiczną i logopedyczną dzieciom do 7 roku życia, diagnozę psychologiczną
i pedagogiczną dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, terapię pedagogiczną, pomoc
psychologiczną, pomoc na terenie szkół, pomoc dla rodziców i nauczycieli na terenie poradni,
wydawanie opinii i orzeczeń83.
8.3. Profilaktyka zdrowotna, promocja zdrowia
Szpital Powiatowy oraz Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
ul. Kwiatkowskiego 2 w ramach Profilaktycznych Programów Zdrowotnych realizuje Program
profilaktyki raka piersi- bezpłatne wykonanie badań mammograficznych; etap podstawowy
i etap pogłębionej diagnostyki. SPZOZ przy ul. Kwiatkowskiego 2, NZOZ MEDYK oraz Szpital
Powiatowy realizują Program profilaktyki raka szyjki macicy - etap podstawowy obejmujący
wykonanie bezpłatnych badań cytologicznych. Ośrodek Zdrowia przy ul. Kwiatkowskiego 2
do 2015 roku wykonywał także profilaktykę w zakresie: Chorób Układu Krążenia, gruźlicy,
wad postawy u dzieci, rehabilitację kobiet po mastektomii.
W ramach programu profilaktyki raka piersi, finansowanego przez NFZ, w ostatnich
pięciu latach objęto badaniem 7186 kobiet
Tabela 86. Program profilaktyki raka piersi w latach 2010-2014
rok
liczba osób objętych
2010
2011
2012
2013
2014
2538
1212
1473
1157
806
Źródło: Szpital powiatowy w Stalowej Woli
Stalowa Wola realizowała w 2014 roku realizował kilka ważnych programów
zdrowotnych, które dotyczyły profilaktyki zdrowotnej czy pomocy osobom chorym na różne
typy chorób. Szczegółowy wykaz działań miasta w zakresie zdrowia zawarty jest w kolejnej
tabeli (tabela 86)
Tabela 87. Działania realizowane przez miasto Stalowa Wola w zakresie profilaktyki zdrowotnej i promocji
zdrowia w 2014 roku
najważniejsze programy zdrowotne
Program profilaktyki chorób serca
inicjator
Gmina
źródła
finansowania
budżet gminy
tematyka
profilaktyka zdrowotna
83źródła:http://bip.stalowowolski.pl/public_html/BIP/images/zalaczniki/ogloszenia_informacje/Posiedzenia_Komisji/zpo.pdf
[2.10.2015].
http://www.stalowawola.pl/pl/371/2/480//zdrowie.html [2.10.2015].
http://ppp.stalowowolski.pl/ [2.10.2015].
80
najważniejsze programy zdrowotne
i chorób płuc
Krew darem życia
Upowszechnianie i promocja
zdrowego stylu życia
Przeciwdziałanie wykluczeniu
społecznemu u osób z chorobą
psychiczną
Przeciwdziałanie bezradności
chorych na stwardnienie rozsiane
Przeciwdziałanie osteoporozie
i chorobom narządu ruchu
Program usprawniania kobiet po
mastektomii poprzez rehabilitację
Rehabilitacja wad postawy u dzieci
ze szkół podstawowych
Działania na rzecz chorych
i zagrożonych cukrzycą
Gminny Program Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych
inicjator
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
Gmina
Stalowa Wola
źródła
finansowania
tematyka
budżet gminy
promowanie honorowego krwiodawstwa
budżet gminy
promocja zdrowego stylu życia, walka ze
stresem
budżet gminy
adaptacja w społeczeństwie dzieci i młodzieży
z chorobą psychiczną
budżet gminy
budżet gminy
poprawa kondycji psychicznej i fizycznej osób
chorych
poprawa sprawności fizycznej, łagodzenie
skutków choroby poprzez rehabilitację
budżet gminy
poprawa stanu zdrowia kobiet po mastektomii
budżet gminy
korekta wadliwych postaw u dzieci
budżet gminy
pomoc w zakresie edukacji i leczenia cukrzycy
budżet gminy
oraz środki
pozyskane
z MPiPS
zwiększanie pomocy terapeutycznej
i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od
alkoholu, udzielanie rodzinom, w których
występują problemy alkoholowe i przemoc
pomocy psychospołecznej i prawnej,
a w szczególności ochrony przed przemocą,
prowadzenie profilaktycznej działalności
informacyjnej i edukacyjnej w zakresie
rozwiązywania problemów alkoholowych
i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności
dla dzieci i młodzieży, wspomaganie działalności
instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych
służącej rozwiązywaniu problemów
alkoholowych
Źródło: Wydział Edukacji i Zdrowia UM Stalowa Wola
Na terenie powiatu stalowowolskiego obowiązuje również Program Promocji Zdrowia
i Profilaktyki. Jest to dokument strategiczny, który został utworzony od podstaw przez
mieszkańców Powiatu Stalowowolskiego w ramach projektu pn. „Decydujmy Razem”.
Dokument został jednogłośnie przyjęty przez Radę Powiatu Stalowowolskiego w listopadzie
2012 roku. Dotychczas podjęto poniższe działania w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia:

Badania profilaktyczne skierowane dla mężczyzn w kierunku zwiększenia
wykrywalności raka prostaty. Badania przeprowadzono w Dziale Diagnostyki
Laboratoryjnej Powiatowego Szpitala Specjalistycznego w Stalowej Woli. Na
przełomie lutego i marca 2014 roku odbyła się pierwsza akcja bezpłatnych
badań PSA. Rozdano 300 zaproszeń na badania. 26 listopada 2013 roku
rozpoczęła się akcja pn. „Mężczyźni vs Rak Prostaty”. W związku z ogromnym
zainteresowaniem akcja zakończyła się tego samego dnia. Pobrano krew od 420
mężczyzn, pozostałym 304 osobom rozdano skierowania na wykonanie
bezpłatnych badań w kolejnych dniach. Skorzystało z nich 260 osób. Ostatecznie
przebadano więc 680 osób, wobec planowanych 450;
81




Prozdrowotnik – bezpłatny kwartalnik, skierowany do mieszkańców Powiatu
Stalowowolskiego, zachęca do aktywnego stylu życia i promuje działania
profilaktyczne, informuje o organizacjach skupionych na realizacji inicjatyw
z zakresu ochrony i promocji zdrowia;
„Weekend dla zdrowia” w Stalowej Woli organizowany jest w celu skupienia
w jednym miejscu instytucji publicznych oraz ogólnopolskich organizacji
pozarządowych działających na rzecz promocji zdrowia i profilaktyki. Dzięki
temu mieszkańcy mogą skorzystać z porad wielu ośrodków zajmujących się
promocją zdrowia i zdrowego trybu życia;
Zwiększenie uczestnictwa w programach profilaktycznych mieszkańców Stalowej
Woli oraz powiatu stalowowolskiego. Celem jest zwiększenie świadomości na
temat możliwości przeprowadzenia badań profilaktycznych realizowanych
w regionie;
Organizacja Międzynarodowego Dnia Cukrzycy w Stalowej Woli w czerwcu 2014
roku. Impreza została zorganizowana wraz ze stalowowolskim kołem Polskiego
Stowarzyszenia Diabetyków w Stalowej Woli, ośrodkiem kultury oraz organizacji
pozarządowych. W programie imprezy przewidziano m.in. bezpłatne badania
pomiaru cukru i cholesterolu we krwi, punkt informacyjny o cukrzycy, pokaz
ratownictwa medycznego oraz program artystyczny dla dzieci i młodzieży84.

Na podstawie zebranych danych widać, że mieszkańców powiatu stalowowolskiego najczęściej
dotykają choroby układu krążenia oraz nowotwory, co też przekłada się na wysoki wskaźnik zgonów
powodowanymi tymi schorzeniami.

Powiatowy Szpital Specjalistyczny, SPZOZ przy ul. Kwiatkowskiego oraz NZOZ Medyk to placówki
podejmujące działania promujące profilaktykę zdrowia oraz mające na celu podnoszenie świadomości
wśród mieszkańców Stalowej Woli i okolic w zakresie regularnych badań kontrolnych i monitorowania
swojego stanu zdrowia.

Miasto w ramach profilaktyki systematycznie organizowało programy profilaktyki zdrowia, skierowane
do szerokiej publiczności – zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Odczuwalne jest niedostateczne zabezpieczenie opieki długoterminowej i hospicyjnej na terenie
miasta i powiatu.
84
źródło http://www.szpital-stw.com/ [2.10.2015].
82
9. Rynek pracy
9.1. Aktywność ekonomiczna ludności
Liczba osób pracujących wśród mieszkańców Stalowej Woli ulegała w analizowanym
okresie fluktuacjom – po spadku w latach 2010-2012 nastąpił wzrost pomiędzy rokiem
2012 a 2013, a następnie kolejny spadek. Tendencje te jedynie częściowo odpowiadają
sytuacji w jednostkach referencyjnych.
Tabela 88. Liczba pracujących w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
8 611 367
417 501
25 982
23 557
2011
8 640 456
420 759
25 594
23 166
2012
8 589 779
416 783
25 645
23 148
2013
8 681 877
423 206
25 925
23 345
2014
8 864 415
427 179
26 012
23 269
Wskaźnik liczby pracujących na 1000 osób również ulegał zmianom, aczkolwiek były
one niewielkie. Można zauważyć, że przez cały analizowany okres był on nieco niższy
niż w miastach referencyjnych.
Tabela 89. Liczba pracujących na 1000 ludności w latach 2010-2014
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
2010
360
378
381
373
2011
373
384
391
361
2012
394
382
379
358
2013
393
381
407
361
2014
395
375
442
367
Wykres 6. Zmiany wskaźnika pracujących na 1000 mieszkańców w latach 2010-2013
83
Również jeśli chodzi o liczbę bezrobotnych trudno jest zidentyfikować jednolitą
tendencję zmian. Uwagę zwraca jednak duży spadek pomiędzy rokiem 2013 a 2014.
Podobne zjawisko miało miejsce także we wszystkich jednostkach referencyjnych.
Tabela 90. Liczba bezrobotnych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
1 954 706
142 263
6696
3900
2011
1 982 676
146 208
6591
3764
2012
2 136 815
153 807
6818
3876
2013
2 157 883
154 216
6745
3739
2014
1 825 180
137 932
5460
3023
Analizując udział zarejestrowanych bezrobotnych wśród mieszkańców w wieku
produkcyjnym można zauważyć postępującą od roku 2012 poprawę sytuacji na rynku pracy.
Należy również zwrócić uwagę na fakt, że miasto Stalowa Wola jak również powiat
stalowowolski pod względem tego wskaźnika bardziej przypominają Polskę jako całość
niż województwo podkarpackie, gdzie problem bezrobocia jest bardziej widoczny.
Tabela 91. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w latach 20102014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
7,9
10,5
9,3
8,9
2011
8,0
10,7
9,2
8,7
2012
8,7
11,3
9,6
9,2
2013
8,8
11,4
9,6
9,0
2014
7,5
10,2
7,9
7,5
Wykres 7. Zmiany wskaźnika bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym
w latach 2010-2014
84
W latach 2010-2014 stopa bezrobocia rejestrowanego kształtowała się w powiecie
stalowowolskim na poziomie niższym niż w województwie podkarpackim i wyższym niż
w całej Polsce. W ostatnich trzech latach można zauważyć stopniową poprawę na rynku
pracy – stopa bezrobocia uległa zmniejszeniu z 15,0% w 2012 roku do 12,3 % w 2014 roku.
Tabela 92. Stopa bezrobocia rejestrowanego w latach 2010-2014 [%]
Polska
woj. podkarpackie
2010
12,4
15,4
14,7
2011
12,5
15,5
14,3
2012
13,4
16,4
15,0
2013
13,4
16,3
14,9
2014
11,4
14,6
12,3
9.2. Charakterystyka bezrobocia wraz z analizą sytuacji grup szczególnie zagrożonych bezrobociem
Proporcje płci wśród osób bezrobotnych mieszkających w Stalowej Woli są stosunkowo
wyrównane, aczkolwiek można zauważyć nieco wyższą niż na poziomie kraju i województwa
feminizację bezrobocia. Co istotne tendencja to uległa wzmocnieniu wraz ze spadkiem
bezrobocia pomiędzy rokiem 2013 a 2014.
Tabela 93. Udział kobiet wśród zarejestrowanych bezrobotnych w latach 2010-2014
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
51,92%
51,57%
50,16%
51,56%
2011
53,47%
52,94%
53,45%
54,12%
2012
51,44%
50,63%
51,50%
51,83%
2013
50,95%
50,20%
50,64%
51,16%
2014
51,48%
50,97%
53,53%
54,12%
Przy charakterystyce bezrobocia w Stalowej Woli należy zwrócić uwagę na osoby
w szczególnej sytuacji na rynku pracy. W myśl ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotnym, tym grupom bezrobotnych przysługuje
szczególne wsparcie. Według nowelizacji z roku 2014 jest to pierwszeństwo w skierowaniu
do udziału w programach specjalnych.
Najliczniejszą z grup były osoby bezrobotne długotrwale – była to również grupa,
w przypadku której zaobserwowano największy wzrost liczebności. Istotną cechą bezrobocia
w Stalowej Woli jest również niski poziom kwalifikacji osób pozostających bez pracy. Pomimo
stopniowego spadku liczebności tej grupy, przez cały analizowany okres prawie połowę
bezrobotnych stanowiły osoby bez wykształcenia średniego, zaś udział grup bez kwalifikacji
zawodowych oraz bez doświadczenia zawodowego oscylował nieco poniżej jednej czwartej
ogółu bezrobotnych.
Jeśli chodzi o strukturę wiekową bezrobocia, to na przestrzeni lat 2010-2014 udział grupy
najmłodszej w ogóle bezrobotnych stopniowo spadał, podczas gdy odsetek bezrobotnych
powyżej 50 roku życia nieznacznie wzrósł. W rezultacie, o ile w roku 2010 przewaga
bezrobotnych z najstarszej grupy wiekowej była stosunkowo niewielka, o tyle cztery lata
później było ich niemalże dwa razy więcej.
85
Tabela 94. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy w latach 2010-2014* część I
rok
2010
2011
2012
2013
2014
długotrwale
bezrobotni
do 25 roku życia
razem
741
680
651
543
363
kobiety
349
336
308
266
209
razem
2064
2095
2038
2158
1823
kobiety
1119
1205
1187
1215
1029
kobiety, które nie
podjęły zatrudnienia po
urodzeniu dziecka
razem
419
504
524
512
454
powyżej
50 roku życia
razem
914
879
920
965
833
kobiety
424
432
423
416
362
bez kwalifikacji
zawodowych
razem
836
916
915
868
675
kobiety
464
523
502
458
391
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Stalowej Woli *Grupy wymienione w art. 49 ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy sprzed nowelizacji z dnia 14.03.2014 r.
Tabela 95. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy w latach 2010-2014* część II
rok
2010
2011
2012
2013
2014
bez
doświadczenia
zawodowego
razem
959
1000
953
854
673
kobiety
541
579
536
495
424
bez wykształcenia
średniego
razem
1833
1716
1796
1684
1316
kobiety
763
749
742
678
566
samotnie
wychowujący co
najmniej jedno
dziecko do 18 r.ż.
razem
kobiety
341
253
352
260
378
270
376
282
306
247
które po odbyciu
kary pozbawienia
wolności nie podjęły
zatrudnienia
razem
kobiety
82
8
83
8
96
8
93
10
72
7
niepełnosprawni
razem
267
269
262
246
250
kobiety
145
149
134
120
109
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Stalowej Woli *Grupy wymienione w art. 49 ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy sprzed nowelizacji z dnia 14.03.2014 r.
Tabela 96. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogóle bezrobotnych latach 2010-2014*
grupa
do 25 roku życia
długotrwale bezrobotni
kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka
powyżej 50 roku życia
bez kwalifikacji zawodowych
bez doświadczenia zawodowego
bez wykształcenia średniego
samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 r.ż.
osoby, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie
podjęły zatrudnienia
niepełnosprawni
2010
19,00%
52,92%
10,74%
23,44%
21,44%
24,59%
47,00%
8,74%
2011
18,07%
55,66%
13,39%
23,35%
24,34%
26,57%
45,59%
9,35%
2012
16,80%
52,58%
13,52%
23,74%
23,61%
24,59%
46,34%
9,75%
2013
14,52%
57,72%
13,69%
25,81%
23,21%
22,84%
45,04%
10,06%
2014
12,01%
60,30%
15,02%
27,56%
22,33%
22,26%
43,53%
10,12%
2,10%
2,21%
2,48%
2,49%
2,38%
6,85%
7,15%
6,76%
6,58%
8,27%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Stalowej Woli *Grupy
wymienione w art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy sprzed nowelizacji z dnia
14.03.2014 r.
86
Wykres 8. Zmiany wskaźnika bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym
w latach 2010-2014
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Stalowej Woli
Patrząc na strukturę zawodową osób bezrobotnych można zauważyć, że sytuacja w tym
względzie pozostawała stabilna – w pierwszej dziesiątce najliczniej reprezentowanych
zawodów co roku powtarzało się aż sześć: murarz, robotnik budowlany, robotnik
gospodarczy, sprzedawca, ślusarz i technik ekonomista. Można również zauważyć,
że począwszy od roku 2011 najliczniej reprezentowane cztery zawody pozostają niezmienne.
Największą grupę stanowią osoby niemające zawodu, co świadczy o strukturalnym charterze
bezrobocia i jest związane z wysokimi odsetkami osób nieposiadających wykształcenia
średniego lub kwalifikacji zawodowych. Trzy kolejne zawody to: sprzedawca, ślusarz
i robotnik gospodarczy.
Tabela 97. Struktura zawodowa bezrobotnych w województwie Podkarpackim latach 2010-2014 – 10
najliczniej reprezentowanych zawodów wraz z liczbą osób
2010
Sprzedawca*
Ślusarz*
Robotnik
gospodarczy
Robotnik
budowlany
Technik prac
biurowych*
Sprzątaczka
biurowa
745
237
2011
Bez zawodu
Sprzedawca*
803
660
2012
Bez zawodu
Sprzedawca*
920
661
2013
Bez zawodu
Sprzedawca*
901
640
2014
Bez zawodu
Sprzedawca*
784
529
167
Ślusarz*
197
Ślusarz*
207
Ślusarz*
204
Ślusarz*
127
132
126
121
Robotnik
gospodarczy
Technik
ekonomista*
Robotnik
budowlany
137
132
112
Robotnik
gospodarczy
Robotnik
budowlany
Technik
ekonomista*
124
122
121
Robotnik
gospodarczy
Robotnik
budowlany
Technik
ekonomista*
125
121
116
Robotnik
gospodarczy
Robotnik
budowlany
Fryzjer*
96
86
76
87
2010
Pozostali
operatorzy
stacjonarnych
maszyn
i urządzeń
Tokarz
w metalu
Technik
ekonomista*
Murarz*
2011
2012
2013
2014
118
Technik prac
biurowych*
110
Murarz*
98
Murarz*
96
Sprzątaczka
biurowa
75
103
Murarz*
107
Magazynier
96
Ekonomista
93
Technik
ekonomista*
74
100
Sprzątaczka
biurowa
106
95
Fryzjer*
90
Murarz*
72
96
Ekonomista
90
92
Kucharz*
88
Technik prac
biurowych*
71
Kucharz małej
gastronomii*
Technik prac
biurowych*
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie
9.3. Działania na rzecz osób bezrobotnych
Formy pomocy osobom bezrobotnym można podzielić na aktywne oraz pasywne.
Podstawowym rodzajem pomocy pasywnej są zasiłki, przyznawane zgodnie z Ustawą
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy85. Osobie
bezrobotnej zarejestrowanej w powiatowym urzędzie pracy, zostaje przyznany zasiłek
podstawowy, jeśli nie ma dla niej propozycji odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania
zawodowego, szkolenia, prac interwencyjnych, ani robót publicznych. Aby otrzymywać
zasiłek osoba bezrobotna musi spełniać warunki związane z odprowadzaniem składek
na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy opisane w artykule 71 ustawy. Czas
przysługiwania zasiłku wynosi od 180 do 365 dni, zaś jego wysokość zależy tylko od stażu
pracy.
W całym analizowanym okresie liczba bezrobotnych w prawem do zasiłku spadła, jednak
ich udział w ogóle bezrobotnych utrzymywał się na zbliżonym poziomie. Przez cały
analizowany okres liczba mężczyzn z prawem do zasiłku, jak również ich udział w ogóle
bezrobotnych mężczyzn był wyższy niż w przypadku kobiet.
Tabela 98. Bezrobotni z prawem do zasiłku w latach 2010-2014*
ogółem
rok
liczba
2010
2011
2012
2013
2014
mężczyźni
%
486
447
497
395
346
liczba
12,46%
11,88%
12,82%
10,56%
11,45%
kobiety
%
254
191
274
226
181
liczba
13,45%
11,06%
14,68%
12,38%
13,05%
%
232
256
223
169
165
11,54%
12,57%
11,10%
8,83%
10,09%
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Stalowej Woli
Do form aktywnych realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Stalowej Woli
zaliczyć można następujące działania:
85

pośrednictwo pracy, w tym giełdy pracy i targi pracy;

staże;

szkolenia;
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2014 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 r. poz. 674, z późn. zm.).
88

przygotowanie zawodowe dorosłych;

prace interwencyjne;

roboty publiczne;

wyposażenie/doposażenie stanowiska pracy;

środki na podjęcie działalności gospodarczej;

poradnictwo zawodowe, w tym grupowe porady i informacje zawodowe;

instrumenty dla bezrobotnych do 30 roku życia (bon stażowy,
bon szkoleniowy, bon zatrudnieniowy, bon na zasiedlenie, refundacja składek
na ubezpieczenia społeczne);

wsparcie osób powracających na rynek pracy po przerwie związanej z opieką
nad dzieckiem lub osobą zależną (grant na utworzenie stanowiska pracy
w formie telepracy, świadczenie aktywizacyjne);

trójstronna umowa szkoleniowa;

dofinansowanie zatrudnienia bezrobotnego pow. 50 r. ż.
Urząd prowadzi również Centrum Aktywizacji Zawodowej, które realizuje usługi
informacyjne oraz doradcze, a także oferuje szkolenia (m.in. z zakresu aktywnego
poszukiwania pracy). Doradcy klienta pracujący w CAZ opracowują również Indywidualne
Plany Działania, obejmujące podstawowe usługi rynku pracy wspierane instrumentami rynku
pracy dla zatrudnienia danej osoby.
Analizując roczne sprawozdania PUP można zaobserwować wzrost liczby ofert pracy
napływających do urzędu, zwłaszcza na przestrzeni lat 2012-2014. Należy również zwrócić
uwagę na fakt, iż wzrost ten był spowodowany przez zwiększanie się liczby ofert
niesubsydiowanych (a więc skierowanych również do osób niezarejestrowanych w PUP).
Tabela 99. Napływ ofert pracy do PUP w Stalowej Woli w latach 2010-2014*
oferty pracy
niesubsydiowane środkami FP
dla niepełnosprawnych
subsydiowane ogółem
łącznie
2010
302
29
767
1098
2011
891
87
326
1304
2012
749
141
320
1210
2013
1468
124
295
1887
2014
1914
143
275
2332
* bez ofert informacyjnych przekazywanych z innych urzędów celem upowszechnienia
Na przestrzeni analizowanego okresu liczba udzielanych porad indywidualnych
stopniowo spadała, natomiast liczba porad grupowym ulegała wahaniom (od 2012 utrzymuje
się jednak tendencja wzrostowa. Nie było również jednoznacznego trendu, jeśli chodzi
o udzielane informacje zawodowe, lecz porównując rok 2010 z 2014 można zaobserwować
zwiększenie zarówno liczby informacji udzielonych indywidualnie, jak i grupowo.
89
Tabela 100. Korzystający z poradnictwa zawodowego w latach 2010-2014*
rok
porady grupowe
porady indywidualne
2010
2011
2012
2013
2014
liczba osób
1931
1327
1245
1170
691
liczba grup
63
197
88
118
839
12
33
18
20
48
Tabela 101. Korzystający z informacji zawodowej w latach 2010-2014*
rok
informacje indywidualne
2010
2011
2012
2013
2014
53
229
181
175
264
informacje grupowe
liczba osób
liczba grup
465
648
128
568
919
53
102
19
58
90
Urząd wspiera osoby bezrobotne także poprzez programy skierowane do różnych grup
docelowych. Poniższa tabela zawiera podstawowe informacje o realizowanych obecnie
programach.
Tabela 102. Programy realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Stalowej Woli w roku 2015
lp.
1
nazwa programu
Program specjalny
"Wracam do pracy"
uczestnicy
23 długotrwale bezrobotnych
kobiet, zarejestrowanych
w Powiatowym Urzędzie Pracy
w Stalowej Woli, dla których
został określony III profil pomocy
i ta forma wsparcia została
zaplanowana w Indywidualnym
Planie Działania
działania

grupowe poradnictwo zawodowe „Kobieta na
rynku pracy”

szkolenia
zawodowe „Profesjonalny
sprzedawca”, „Opiekun osób starszych
i chorych”, „Kucharz”

staże

pomoc doradcy klienta

prace społecznie użyteczne

roboty publiczne

coaching indywidualny „Żyję w
pomiędzy byciem a działaniem”

warsztaty „Mój wizerunek”

bon na zakup
kwalifikacyjną

refundacja składek na ubezpieczenie społeczne
dla pracodawcy za zatrudnienie uczestniczki
programu

wsparcie finansowe dla uczestniczek, które po
odzieży
na
harmonii
rozmowę
90
lp.
2
4
4
nazwa programu
"JUNIOR – program
aktywizacji
zawodowej
absolwentów
niepełnosprawnych"
(program
finansowany ze
środków
Państwowego
Funduszu
Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych)
„Aktywizacja osób
młodych
pozostających bez
pracy w powiecie
stalowowolskim I”
współfinansowany
ze środków Unii
Europejskiej
w ramach
Europejskiego
Funduszu
Społecznego
„Aktywizacja osób
powyżej 29 roku
życia pozostających
bez pracy
w powiecie
stalowowolskim (I)”
współfinansowany
ze środków Unii
Europejskiej
w ramach
Europejskiego
Funduszu
Społecznego
uczestnicy
osoby zarejestrowane
w Powiatowym Urzędzie Pracy
w Stalowej Woli jako bezrobotne
lub poszukujące pracy,
posiadające aktualne orzeczenie
o znacznym, umiarkowanym lub
lekkim stopniu
niepełnosprawności w wieku do
30 roku życia, skierowane na staż
przez Powiatowy Urząd Pracy
przedstawiciele młodzieży NEET
(zarejestrowani bezrobotni
poniżej 30 roku życia, którzy nie
kształcą się ani nie szkolą)
osoby, które ukończyły 30 lat,
bez pracy, zarejestrowane w PUP
w Stalowej Woli jako
bezrobotne, dla których ustalony
został I lub II profilu pomocy,
należące co najmniej do jednej
z następujących grup:
osoby powyżej 50 roku życia,
osoby długotrwale bezrobotne,
kobiety,
osoby niepełnosprawne,
osoby o niskich kwalifikacjach
zawodowych,
rolnicy i członkowie ich rodzin,
działania
stażu samodzielnie podejmą
przez okres do 3 miesięcy
zatrudnienie,

zwrot kosztów dojazdu na spotkania
z coachem, warsztaty „Mój wizerunek” oraz do
pracodawcy w celu w poszukiwania stażu
/pracy

zwrot kosztów opieki nad dzieckiem do 14 lat
za okres uczestnictwa w szkoleniu, staż

świadczenia na rehabilitację zawodową dla
absolwentów w wysokości uzależnionej od
stopnia niepełnosprawności (od 500,00 zł do
800,00 zł miesięcznie).

stypendium z tytułu odbywania stażu dla
absolwentów

premie dla pracodawców z tytułu odbycia
stażu przez absolwenta
w wysokości
uzależnionej od stopnia niepełnosprawności
osoby kierowanej na staż (od 200,00 zł do
400,00 zł miesięcznie)

pomoc doradcy zawodowego

poradnictwo zawodowe lub / i pośrednictwo
pracy,

staże,

prace interwencyjne,

szkolenia zawodowe (indywidualne),

jednorazowe środki na podjęcie działalności
gospodarczej,

bony szkoleniowe,

bony na zasiedlenie.

staże,

prace interwencyjne,

jednorazowe środki na podjęcie działalności
gospodarczej,

refundacje
kosztów
wyposażenia
/
doposażenia stanowisk pracy dla skierowanych
bezrobotnych.
91
lp.
nazwa programu
uczestnicy
prowadzący indywidualne
gospodarstwa rolne do wielkości
2 ha, zamierzający odejść
z rolnictwa, należący do ww.
grup.
działania
W myśl Ustawy z dnia 20 kwietnia 2014 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy ważnym podmiotem biorącym udział w komplementarnym rozwiązywaniu problemów
rynku pracy są powiatowe rady rynku pracy. Do głównych zadań Powiatowej Rady Rynku
Pracy należy m.in.:

inspirowanie przedsięwzięć
zatrudnienia w powiecie;
zmierzających
do
pełnego
i

ocena racjonalności gospodarki środkami Funduszu Pracy;

opiniowanie opracowanych przez
powiatowy urząd pracy propozycji
przeznaczenia środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji samorządu
powiatu i sprawozdań z ich wykorzystania;

składanie wniosków i wydawanie opinii w sprawach dotyczących kierunków
kształcenia, szkolenia zawodowego oraz zatrudnienia w powiecie;

ocenianie okresowych sprawozdań z działalności powiatowego urzędu pracy;

delegowanie przedstawicieli do komisji konkursowej dokonującej wyboru
kandydata na stanowisko dyrektora powiatowego urzędu pracy;

opiniowanie wniosków o odwołanie dyrektora powiatowego urzędu pracy;

opiniowanie:
o
celowości realizacji programów specjalnych;
o
proponowanych
specjalnych;
o
celowości realizacji Programu Aktywizacja i Integracja.
przez
starostę
zmian
produktywnego
realizacji
programów

Wartość wskaźnika liczby pracujących na 1000 osób podlegała w latach 2010-2014 wahaniom, ale cały
czas pozostawała niższa niż w jednostkach referencyjnych.

Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym obniża się od roku
2012, jednocześnie pozostając bliżej średniej krajowej niż (wyższych) wojewódzkiej i powiatowej.

W mieście można stwierdzić nieco wyższą niż w jednostkach referencyjnych feminizację bezrobocia.
92

Najliczniej reprezentowaną grupą w szczególnej sytuacji na rynku pracy są osoby długotrwale
bezrobotne, zagrożenie bezrobociem jest również powiązane z brakiem kwalifikacji (zarówno
formalnych, jak i wynikających z doświadczenia zawodowego). Świadczy to o strukturalnym
charakterze bezrobocia, a więc jego powiązaniem z niedopasowaniem siły roboczej do potrzeb
pracodawców.

Począwszy od roku 2011 najliczniejsze grupy bezrobotnych w województwie podkarpackim to osoby
bez zawodu, sprzedawcy, ślusarze oraz robotnicy gospodarczy.

Analiza struktury wiekowej bezrobotnych wskazuje na większe zagrożenie pozostawaniem bez
zatrudnienia wśród osób powyżej 50 roku życia.

Znacząca większość bezrobotnych w Stalowej Woli to osoby bez prawa do zasiłku.

Wsparcia bezrobotnym mieszkańcom miasta udziela powiatowy urząd pracy, który prowadzi różnego
rodzaju działania aktywizacyjne oraz programy. W ramach urzędu działa również Centrum Aktywizacji
Zawodowej.

Ze względu na strukturalny charakter bezrobocia wskazane jest koncentracja polityki rynku pracy na
umożliwianiu osobom bezrobotnym zdobywania nowych kwalifikacji. Ważne jest również promowanie
współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami a szkołami i instytucjami szkoleniowymi.
93
10. Gospodarka
10.1. Liczba i struktura podmiotów gospodarczych
Miasto Stalowa Wola wyróżnia się na tle województwa podkarpackiego dużą liczbą
podmiotów gospodarczych przypadających na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym.
Wskaźnik te wzrósł w latach o 5,9% - z 1452,6 do 1538,0. Są to wartości mniejsze o kilka
procent od średnich w kraju, gdzie na 10 000 mieszkańców przypada 1700,2 podmiotów
gospodarczych, co stanowi wzrost o 7,4% w stosunku do 2010 roku.
Tabela 103. Podmioty gospodarcze na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym
2010
1574,6
1123,1
1210,2
1452,6
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
1564,3
1110,8
1197,5
1429,0
2012
1615,6
1140,3
1228,5
1468,7
2013
1666,6
1177,6
1254,6
1500,1
2014
1700,2
1202,9
1283,1
1538,0
zmiana
7,4%
6,6%
5,7%
5,9%
Porównując Stalową Wolę z wybranymi miastami w województwie podkarpackim można
zauważyć, że liczba podmiotów gospodarczych na 10 000 mieszkańców w wieku
produkcyjnym jest zdecydowanie wyższa niż w Dębicy i Sanoku, ale niższa niż w Mielcu.
Największą dynamikę zmian odnotowano w latach 2010-2014 w Mielcu – o 10,4 %, większym
przyrostem podmiotów gospodarczych (w stosunku do Stalowej Woli) charakteryzuje się
również Dębica – 6,6%.
Tabela 104. Podmioty gospodarcze na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym w Stalowej Woli
i jednostkach referencyjnych
2010
1450,1
1315,1
1441,5
1452,6
Sanok
Dębica
Mielec
Stalowa Wola
2011
1427,6
1295,9
1444,6
1429,0
2012
1436,1
1313,0
1495,9
1468,7
2013
1488,9
1362,7
1553,3
1500,1
2014
1507,6
1401,4
1590,8
1538,0
zmiana
4,0%
6,6%
10,4%
5,9%
Ogólna liczba podmiotów gospodarczych w Stalowej Woli nieznacznie spadła w latach
2010-2014. W mieście przeważają podmioty gospodarcze zatrudniające do 9 osób, a więc
mikroprzedsiębiorstwa, których jest około 6000. Szczególnie widoczny był spadek liczby
małych przedsiębiorstw, które zatrudniają od 10 do 49 osób. Wyniósł on 13,4% – z 237
podmiotów w 2010 roku na 209 w 2014 roku. Liczba średnich przedsiębiorstw wahała się
nieznaczne, oscylując wokół 70, podobnie podmiotów dużych – zatrudniających ponad 250
osób, których było w całym analizowanym okresie około 16. Na uwagę zasługuje wzrost
liczby przedsiębiorstw zatrudniających ponad 1000 osób – w 2012 roku przybył jeden taki
podmiot i obecnie ich liczba wynosi 3.
Tabela 105. Liczba podmiotów gospodarczych według klas wielkości w mieście Stalowa Wola
liczba zatrudnionych
0-9
10-49
50-249
2010
6074
237
69
2011
5874
229
71
2012
5929
204
72
2013
5927
199
71
2014
5935
209
68
zmiana
-2,3%
-13,4%
-1,5%
94
liczba zatrudnionych
250-999
1000 i więcej
2010
2011
14
2
2012
13
2
2013
13
3
2014
13
3
13
3
zmiana
-7,7%
33,3%
10.2. Profile działalności dominujące w gospodarce
Większość stalowowolskich podmiotów gospodarczych zajmuje się działalnością
zaliczaną do trzeciego sektora gospodarki, czyli szeroko pojętych usług. Ich liczba
ustabilizowała się na poziomie 5180, a w 2010 roku było ich 5335. Liczba przedsiębiorstw
działających w drugim sektorze – przemyśle i budownictwie – również była najwyższa w 2010
roku i wynosiła 1039, do roku 2014 nieznacznie spadła – do 1027 przedsiębiorstw. Najmniej
licznie reprezentowaną działalnością są rolnictwo, leśnictwo i rybactwo, którymi trudniło się
od 21 (w 2014 roku) do 24 (w 2013 roku) podmiotów gospodarczych.
Wykres 9. Liczba stalowowolskich podmiotów gospodarczych według grup sekcji PKD w latach 2010-2014
Wśród stalowowolskich przedsiębiorstw przeważają działające w branżach handel
hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle,
pomimo znacznego spadku ich liczby w latach 2010-2014 – z 2367 do 2130. Kolejną dużą
grupą branżową stanowi budownictwo – liczba podmiotów gospodarczych w latach 20102014 oscylowała wokół 560. Następna licznie reprezentowany profil to działalność
profesjonalna, naukowa i techniczna, a jej udział w liczbie podmiotów gospodarczych gminy
wzrósł z 8,6% do 9,0% (z 547 do 558). Najmniej liczne były przedsiębiorstwa zajmujące się
górnictwem i wydobywaniem (2-3 podmioty), wytwarzaniem i zaopatrywaniem w energię
elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych (3-4
przedsiębiorstwa), a także dostarczające wodę, gospodarujące ściekami i odpadami, których
liczba wzrosłą z 6 w 2010 roku do 11 w 2014 roku, czyli o 45,5%.
95
Tabela 106. Liczba podmiotów gospodarczych w Stalowej Woli w podziale na profil działalności według sekcji
PKD 2007
sekcja PKD
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
górnictwo i wydobywanie
przetwórstwo przemysłowe
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną,
gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do
układów klimatyzacyjnych
dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami
oraz działalność związana z rekultywacją
budownictwo
handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów
samochodowych, włączając motocykle
transport i gospodarka magazynowa
działalność związana z zakwaterowaniem i usługami
gastronomicznymi
informacja i komunikacja
działalność finansowa i ubezpieczeniowa
działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
działalność w zakresie usług administrowania
i działalność wspierająca, administracja publiczna
i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia
społeczne
edukacja
opieka zdrowotna i pomoc społeczna
działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją
pozostałe usługi
2009
2010
2011
2012
2013
22
3
445
23
3
433
23
2
445
24
2
439
21
3
447
4
3
3
4
4
6
8
9
10
11
581
563
578
559
562
2367
2255
2203
2180
2130
337
318
320
332
330
212
212
201
194
193
125
266
288
547
130
246
296
521
131
240
303
528
132
230
304
543
134
222
311
558
121
121
129
130
132
214
333
95
430
204
328
95
430
232
354
89
431
239
368
83
440
245
379
90
456
Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS
Wśród głównych podmiotów gospodarczych według największego przypisu podatku od
nieruchomości dominują przedsiębiorstwa przemysłowe oraz związane z energią. 13 z 20
największych płatników podatku od nieruchomości zajmuje się produkcją, a głównie
przemysłem ciężkim. Trzech z nich to spółki pochodzące spoza Polski. Wśród największych
nieruchomości znajdują się również te należące do trzech spółek energetycznych. Dwa
główne podmioty gospodarcze zajmują się sprzedażą hurtową, jeden poborem
i uzdatnianiem wody, a jeden działa w branży spożywczej.
Tabela 107. Główne podmioty gospodarcze w Stalowej Woli według największego przypisu podatku od
nieruchomości
podmiot gospodarczy
PGE Dystrybucja S.A.
HSW Wodociągi Sp. z o.o.
Huta Stalowa Wola S.A.
Liugong Dressta Machinery (Poland) Sp. z o.o
HSW Huta Stali Jakościowych S.A.
Uniwheels Production Poland Sp. z o.o.
Tauron Wytwarzanie S.A.
Wtórstal Sp. j.
Tasta Armatura Sp. z o.o.
HSW Oprzyrządowanie i Narzędzia Specjalne
Sp. z o.o.
PSS Społem
TRYUMF Sp. z o.o.
kraj
pochodzenia
Polska
Polska
Polska
Chiny
Polska
Niemcy
Polska
Polska
Polska
Polska
Polska
Polska
branża
energetyczna
pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody
przemysł zbrojeniowy
przemysł maszynowy
produkcja wyrobów metalowych
produkcja felg aluminiowych
energetyczny
sprzedaż hurtowa odpadów i złomu
sprzedaż hurtowa drewna, materiałów budowlanych
i wyposażenia sanitarnego
spożywcza
produkcja medali, pucharów okolicznościowych
96
IWAMET Sp. z o.o.
Enesta Sp. z o.o.
Thoni Alutec Sp. z o.o.
Halmar Sp. z o.o.
kraj
pochodzenia
Polska
Polska
Niemcy
Polska
Solbet Stalowa Wola S.A.
Polska
Remet S.A.
Polska
CELL-FAST Sp. z o.o.
Polska
BAGPAK POLSKA Sp. z o.o.
Polska
podmiot gospodarczy
branża
obróbka metali, wyroby metalowe
dystrybucja energii elektrycznej
produkcja odlewów aluminiowych
meblowa
produkcja materiałów budowlanych według technologii
SW
produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych m.in. węży
ogrodowych
produkcja opakowań z metali
10.3. Innowacyjność przedsiębiorstw w Stalowej Woli
Gmina Stalowa Wola zrealizowała w okresie od 05.01.2009 do 30.04.2011 roku projekt
pn. ”Od COP-u do innowacji i rozwoju – Inkubator Technologiczny w Stalowej Woli jako
narzędzie rozwoju gospodarki i innowacji Polski Wschodniej” w ramach Programu
Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 Priorytet I: Nowoczesna Gospodarka
Działanie I.3. Wspieranie innowacji86. W zakresie innowacyjności przedsiębiorstw Inkubator
Technologiczny prowadzi:



działania informacyjne, szkoleniowe i doradcze w zakresie promocji
innowacyjności i transferu technologii w sektorze małych i średnich
przedsiębiorstw;
inkubowanie firm rozpoczynających działalność i zapewnienie usług wsparcia dla
innowacyjnych firm;
wynajem powierzchni biurowej i laboratoryjno-produkcyjnej dla rozwijających
się firm.
Podstawą długofalowego i stabilnego wzrostu jest innowacyjność. Historycznie Stalową
Wolę charakteryzowały peryferyjne położenie (południowo-wschodnia Polska) i silne
uzależnienie od przemysłu. W przypadku takich regionów, których gospodarka jest
przestarzała, innowacyjność powinna być dostosowana do poziomu rozwoju gospodarki oraz
lokalnych zasobów i uwarunkowań87. Przykładem odejścia od przestarzałych technologii
produkcji stalowej i przejście na drogę innowacji jest zmiana struktury przedsiębiorstw
i zwiększenie roli usług, przy zachowaniu dotychczasowej specjalizacji przemysłowej88.
Lokalizowane w stalowowolskiej podstrefie TSSE, inwestycje typu greenfield i brownfield
bazują na lokalnych kompetencjach, istniejących w sektorach związanych z dawnymi
dominującymi działalnościami – Stalowa Wola stała się preferowaną lokalizacją dla firm
specjalizujących się w produkcji felg samochodowych i odlewów aluminiowych, o czym
szerzej w podrozdziale 11.7. Atrakcyjność inwestycyjna – tereny inwestycyjne.
86
http://www.inkubator.stalowawola.pl/pl/, [dostęp 06.10.2015].
Dawidko P., Ścieżki rozwojowe miast monozakładowych 20 lat po transformacji… ustrojowej na przykładzie Stalowej Woli i Tarnobrzega.
88 tamże
87
97
10.4. Instytucje Otoczenia Biznesu
W Stalowej Woli działa wiele Instytucji Otoczenia Biznesu. Najstarszą jest Cech
Rzemieślników i Przedsiębiorców, skupiający około 40089 zakładów rzemieślniczych.
Świadczy usługi szkoleniowe, pomoc przy prowadzeniu formy oraz informuje o imprezach
handlowych, również zagranicznych.
Regionalna Izba Gospodarcza w Stalowej Woli powstała w 1998 roku z inicjatywy 5590
firm z terenu Stalowej Woli. W ramach RIG działają:




Lokalny Fundusz Poręczeń Kredytowych, wspierający przedsiębiorczość poprzez
pomoc małym i średnim podmiotom gospodarczym w uzyskaniu kredytu lub
pożyczki na działalność gospodarczą;
Punkt Konsultacyjno-Doradczy dla osób zamierzających podjąć działalność
gospodarczą lub ją rozpoczynających oraz małych i średnich przedsiębiorstw
(zatrudniających do 250 osób);
Centrum Wspierania Przedsiębiorczości – celem dwóch centrów jest pomoc
osobom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej oraz bezrobotnym na
terenach wiejskich, stąd ich zlokalizowanie w Radomyślu nad Sanem oraz
Ulanowie. Podobnie jak Punkt Konsultacyjno-Doradczy, CWP świadczą usługi
doradcze i szkoleniowe dla osób chcących rozpocząć działalność gospodarczą
oraz pomoc w podjęciu działalności;
Regionalny Fundusz Pożyczkowy, który udziela pożyczek inwestycyjnych
i obrotowych mikro-, małym i średnim przedsiębiorstwom inwestującym na
terenie całego województwa podkarpackiego91.
Przy Fundacji Uniwersyteckiej KUL od 1993 roku działa Centrum Badań Marketingowych
świadczące usługi marketingowe przedsiębiorstwom zainteresowanych inwestowaniem
w regionie92.
Skupiająca ponad 14093 przedsiębiorstw Dolina Lotnicza zlokalizowana jest
w południowo-wschodniej Polsce, znanej z rozwiniętego przemysłu lotniczego oraz
ośrodków szkolenia pilotów i obejmuje również teren Stalowej Woli. Dolina Lotnicza
uzyskała status Krajowego Klastra Kluczowego, plasując się na pierwszym miejscu spośród
siedmiu zwycięskich polskich klastrów w konkursie organizowanym przez Ministerstwo
Gospodarki we współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwem
Infrastruktury i Rozwoju, Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości, Narodowym Centrum
Badań i Rozwoju94. Jednym z członków SGPPL Dolina Lotnicza jest Inkubator Technologiczny
w Stalowej Woli95 – kolejna warta wymienienia stalowowolska instytucja otoczenia biznesu.
89
http://www.stalowawola.pl/pl/14,35/2/instytucje_otoczenia_biznesu.html, [dostęp 18.09.2015].
http://rig-stw.pl/category/o-nas/historia/, [dostęp 22.09.2015].
91 http://rig-stw.pl/category/fundusz-pozyczkowy/, [dostęp 22.09.2015].
92 http://www.stalowawola.pl/pl/14,35/2/instytucje_otoczenia_biznesu.html , [dostęp 30.09.2015].
93 http://www.dolinalotnicza.pl/wizytowki/, [dostęp 06.10.2015].
94 http://www.dolinalotnicza.pl/aktualnosci/dolina-lotnicza-krajowym-klastrem-kluczowym,95.html, [dostęp 06.10.2015].
95 http://www.dolinalotnicza.pl/aktualnosci/to-dobry-adres-dla-naszych-partnerow-zacheca-inkubator-technologiczny-w-stalowejwoli,26.html, [dostęp 06.10.2015].
90
98
Z inkubatora korzystają przedsiębiorstwa zainteresowane kooperacją, młodzi ludzie
zamierzający uruchomić własną działalność gospodarczą oraz przedsiębiorcy, zainteresowani
ulokowaniem agend swych firm lub utworzeniem spółek-córek przy wykorzystaniu oferty
Inkubatora – bazy lokalowej i infrastruktury wytwórczej i laboratoryjnej. „Jedną z form usług
świadczonych przez Inkubator jest bezpłatne doradztwo dla osób prywatnych i firm
w zakresie doboru form aktywności gospodarczej, uruchamiania działalności, zapewnienia
początkowego (start-up) finansowania i możliwości rozwoju, także poprzez brokerskie
i doradcze pośrednictwo w doborze inwestorów zewnętrznych (fundusze zalążkowe, venture
capital, aniołowie biznesu)”96.
Utworzony 31 sierpnia w 2007 roku, z inicjatywy Regionalnej Izby Gospodarczej
w Stalowej Woli, Klaster Spawalniczy KLASTAL zrzesza 16 przedsiębiorstw, 2 uczelnie wyższe
Politechnikę Rzeszowską, Wyższą Szkołę Informatyki i Zarzadzania z siedzibą w Rzeszowie
oraz 4 instytucje otoczenia biznesu wspierające rozwój przedsiębiorstw i innowacyjności tj.
Inkubator Technologiczny w Stalowej Woli, Regionalną Izbę Gospodarczą w Stalowej Woli,
Mielecką Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. oraz Regionalną Izbę Gospodarczą
w Przemyślu97.
10.5. Wsparcie przedsiębiorczości – instytucje, programy
Stalowa Wola leży w Specjalnej Strefie Ekonomicznej „Euro-Park Wisłosan", zarządzanej
przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A. w Warszawie. Cała Tarnobrzeska Specjalna Strefa
Ekonomiczna ma obszar 1743,3 ha98, natomiast obszar podstrefy Stalowa Wola wynosi
287,41 ha. Spośród 12799 inwestorów obecnych w TSSE 24100 działa w podstrefie Stalowa
Wola.
Szczegółowy wykaz przedsiębiorstw działających w stalowowolskiej podstrefie znajduje
się w kolejnej tabeli (Tabela 108).
Tabela 108. Przedsiębiorcy działający w stalowowolskiej podstrefie TSSE
firma
ATI ZKM Forging Sp. z o.o.
Thoni Alutec Sp. z o.o.
HSW Lorresta Sp. z o.o.
MCS-METAL CLEANING SERVICE Sp. z o.o.
Uniwheels Production Poland Sp. z o.o.
Eurometal S.A.
IWAMET Sp. z o.o.
PPHU Domostal s.c.
Zakład Mechaniczny TASTA Sp. z o.o.
Wtór Steel Sp. z o.o.
Rakoczy Stal Sp. j.
BAGPAK POLSKA Sp. z o.o.
Zakład Obróbki i Procesów Specjalnych Sp. z o.o.
branża
metalowa, produkcja odkuwek dla przemysłu
produkcja odlewów aluminiowych
odzyskiwanie materiałów z odpadów (recycling)
produkcja wyrobów metalowych, obróbka metali
przetwórstwo aluminium
produkcja wyrobów metalowych, obróbka metali
produkcja elementów metalowych dla przemysłu
obróbka metali
surowce wtórne – odzysk metali
konstrukcje metalowe
produkcja opakowań z metali
obróbka mechaniczna mała i średnia
96
http://www.dolinalotnicza.pl/wizytowki/inkubator-technologiczny-sp-z-o-o-,103.html, [dostęp 06.10.2015].
http://www.klastal.org/o-nas/dzialalnosc-i-oferta-klastra/, [dostęp 06.10.2015].
98 http://www.tsse.arp.pl/przewodnik-inwestora/gdzie-inwestowac, [dostęp 30.09.2015].
99 http://www.tsse.arp.pl/__data/assets/pdf_file/0003/48909/lista-firm.pdf, [dostęp 30.09.2015].
100 http://www.tsse.arp.pl/inwestorzy-tsse/inwestorzy-i-podstrefy-tsse, [dostęp 30.09.2015].
97
99
firma
WOBI STAL Sp. z o.o.
ARMATOORA S.A.
TRYUMF Sp. z o.o.
CELL-FAST Sp. z o.o.
Patentus Strefa S.A.
PPH „Cerkamed"
Swedwood Poland Sp. z o.o.
Liugong Dressta Machinery (Poland) Sp. z o.o.
SERON Kołodziejczyk Sp. j.
Alseco Sp. z o.o.
branża
produkcja wyrobów metalowych, spawanie konstrukcji, malowanie
wyrobów
produkcja armatury łazienkowej
produkcja medali, pucharów okolicznościowych
produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych m.in. węże ogrodowe
metalowa
stomatologiczna
drzewna, produkcja elementów do mebli
produkcja ładowarek i kopiarek
produkcja maszyn i urządzeń sterowanych numerycznie
produkcja odlewów magnezowych
Źródło: www.tsse.arp.pl
Operujący w TSSE inwestorzy mogą liczyć na ulgi podatkowe z dwóch tytułów: nakłady
inwestycyjne lub utworzenie i utrzymanie nowych miejsc pracy. Pomoc regionalną
przedsiębiorca otrzymuje głównie w formie ulgi w podatku dochodowym.
Wsparciem przedsiębiorczości zajmują się również szeroko pojęte instytucje otoczenia
biznesu. Szerszy opis działalności wybranych IOB zawiera rozdział 10.4 Instytucje Otoczenia
Biznesu.
Przykładem programu wsparcia przedsiębiorców jest druga edycja cyklu seminariów
szkoleniowych dotyczących możliwości wsparcia działalności przedsiębiorców z RPO WP
2014-2020 w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego101. 5 października 2015
roku w Stalowej Woli w Bibliotece Międzyuczelnianej dr Jerzy Kwieciński z Europejskiego
Centrum Przedsiębiorczości wygłosił prelekcję pt. „Wspieranie przedsiębiorstw z Funduszy
Europejskich w perspektywie finansowej 2014-2020”102.
10.6. Ocena sytuacji gospodarczej i plany przedsiębiorstw
W 2014 roku na liście 2000 najlepszych firm, przygotowanej przez Rzeczpospolitą
znalazły się cztery firmy ze Stalowej Woli: Uniwheels Production Poland Sp. z o.o., Enesta Sp.
z o.o., ATI ZKM Forging Sp. z o.o. i Slovrur Sp. z o.o103. Rozpoznawalną marką z branży
spożywczej jest natomiast Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Stalowej Woli, która w XI
edycji konkursu „Nasze Dobre Podkarpackie” z 2013 roku otrzymała wyróżnienie za
produkcję krówek mlecznych104.
Potwierdzeniem dobrej opinii przedsiębiorców o Stalowej Woli jest niemal dwukrotny
wzrost wpływów z tytułu podatku od nieruchomości w okresie ostatnich 12 lat 105. Krajowe
i zagraniczne podmioty gospodarcze, które zdecydowały się rozpocząć lub rozszerzyć
działalność gospodarczą prowadzoną w Stalowej Woli doceniają politykę przyjazną
przedsiębiorcom, prowadzoną przez miasto, co przekłada się na wpływy z realizacji licznych
inwestycji.
101
http://stw24.pl/trwaja-seminaria-szkoleniowe-dla-przedsiebiorcow, [dostęp 14.10.2015].
http://www.rpo.podkarpackie.pl/index.php/wiadomosci/2-dane-podstawowe/434-seminaria-dla-przedsiebiorcow, [dostęp 14.10.2015].
103 Ranking Lista 2000 Przedsiębiorstw Rzeczpospolitej – edycja 2014
104http://img.iap.pl/s/153/202087/Edytor/File/Prasa/Prasa_2013/c749_Nowiny_Gazeta_Codzienna__30_10_13__12812_31.pdf, [dostęp
10.11.2015]
105 Stalowa Wola- miasto nastawione na sukces, Stalowa Wola, 2015, s. 11.
102
100
Wykres 10. Wpływy z tytułu podatku od nieruchomości w Gminie Stalowa Wola w latach 2002-2013 [zł]
45000000
39 505 766,00 zł
40000000
33 965 559,00 zł
35000000
40 752 839,00 zł
38 261 239,00 zł
39 122 277,00 zł
33 425 680,0033
zł 074 320,00 zł
31 531 744,00 zł
30 055 345,00 zł
30000000
28 566 453,00 zł
25000000
22 zł
562 493,00 zł
20000000 24 240 001,00
15000000
10000000
5000000
0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Wpływy z tytułu podatku od nieruchomości
Źródło: UM Stalowa Wola, 2002-2013
W przeprowadzonym na potrzeby opracowania Diagnozy miasta Stalowa Wola badaniu
przedsiębiorców 50% z nich dobrze oceniło Stalową Wolę jako miejsce prowadzenia
działalności gospodarczej, a 10% dało ocenę bardzo dobrą.
Na nastroje przedsiębiorców wpływały wyzwania napotykane w pierwszych trzech latach
prowadzenia działalności gospodarczej. Najczęściej wymienianymi były znalezienie rynku
zbytu i odpowiednio wykwalifikowanych pracowników (po 26,9% wskazań) oraz zachowanie
płynności finansowej (23,1% odpowiedzi).
Ankietowani przedsiębiorcy wiążą swoje plany na przyszłość z tworzeniem warunków dla
działalności innowacyjnej (16,7%) oraz wzmacnianiem sektora badawczo-rozwojowego,
(13,3%), pojawiła się również odpowiedź dotycząca rozwoju sektora ICT.
70% przebadanych przedsiębiorstw nie posiada filii, ani oddziałów poza Stalową Wolą,
jednak 50% z nich działa na rynku międzynarodowym
Przedsiębiorstwa działające w Stalowej Woli mają spore plany inwestycyjne. Niemiecka
firma Uniwheels AG, buduje kolejną fabrykę w Stalowej Woli, która wejdzie w skład
największego na świecie kompleksu produkcyjnego felg aluminiowych, składającego się
z trzech sąsiadujących zakładów, o łącznych mocach produkcyjnych ok. 9 mln felg rocznie106.
W pierwszym kwartale 2016 roku w Stalowej Woli oddana ma zostać do użytkowania jedna
z największych w kraju elektrociepłowni gazowych, wytwarzająca rocznie ok. 3,5 tys. GWh
energii elektrycznej, zużywając 600 mln m3 gazu107.
106
http://www4.rp.pl/Biznes/307229890-Nowa-inwestycja-motoryzacyjna-w-Polsce.html, [dostęp 14.10.2015 roku].
http://www4.rp.pl/Energetyka/309299868-Elektrocieplownia-w-Stalowej-Woli-ma-byc-gotowa-w-I-kwartale-2016-r.html, [dostęp
14.10.2015 roku].
107
101
Najważniejszymi czynnikami podtrzymującymi dominację funkcji przemysłowej Stalowej
Woli są obecnie m.in.:

rola HSW i powiązanych spółek jako dominujących pracodawców w mieście;

rozwój kolejnych firm przemysłowych w ramach podstrefy TSSE;

tradycje przemysłowe wśród miejscowej ludności;

uznanie przemysłu za główny motor rozwoju miasta przez lokalne władze (np.
w dokumentach strategicznych: Strategia Rozwoju Miasta Stalowa Wola
2007–2015).
Dwa główne procesy kształtujące rozwój specjalizacji przemysłowej w Stalowej Woli to:


wprowadzenie nowoczesnych technologii do istniejących zakładów (np. udział
HSW w produkcji sprzętu na wyposażenie wojsk rakietowych i artylerii:
samobieżnej armatohaubicy „Krab”, samobieżnego moździerza 120 mm „Rak”,
wyrzutni rakiet „Langusta” oraz prowadzone prace badawczo-rozwojowe
przeciwlotniczych zestawów rakietowych „Homar” i bojowego wozu piechoty,
poszerzanie bazy lokalnych kompetencji o branże związane z istniejącymi
(obróbka aluminium).
10.7. Atrakcyjność inwestycyjna – tereny inwestycyjne
Gmina miejska Stalowa Wola zajęła trzecie miejsce w 4 edycji rankingu Gmin
Podkarpacia 2014, w której 2 z 11 wskaźników, według których przyznano miejsca dotyczyło
atrakcyjności inwestycyjnej:

podmioty gospodarcze zarejestrowane w REGON na 1 tys. mieszkańców;

udział ludności w wieku produkcyjnym w ludności ogółem 108.
W Stalowej Woli jest 24,3 ha gminnych uzbrojonych terenów inwestycyjnych dostępnych
dla inwestorów109,którymi dysponuje gmina a położone są w pobliżu dawnego kompleksu
przemysłowego Huty Stalowa Wola, w rejonie drogi łączącej ul. Tołwińskiego z projektowaną
drogą za Z-5. Ofertę inwestycyjną gminy stanowi 7 uzbrojonych działek inwestycyjnych,
natomiast jest ona rozszerzona jeszcze o np. 6053 m²110 działek Podstrefy Stalowa Wola
Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN.
Tabela 109. Uzbrojone tereny inwestycyjne w Gminie Stalowa Wola, dostępne dla inwestorów
numer
działki
173
102/628
102/667
102/603
102/568
powierzchnia
4,6653 ha
5,6640 ha
0,9115 ha
0,4169 ha
3,3869 ha
charakterystyka
Działka posiada obowiązujący MPZP terenów produkcyjno-usługowych.
Działka posiada obowiązujący MPZP terenów produkcyjno-usługowych.
Działka posiada obowiązujący MPZP terenów Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Stalowej Woli.
108
http://www.frdl.rzeszow.pl/konkursy/20-konkursy/290-ranking-gmin-podkarpacia-2014.html [dostęp 14.10.2015 roku].
STALOWA WOLA MIASTO NASTAWIONE NA SUKCES, Stalowa Wola, 2015, s.2.
110 http://mapa.tsse.arp.pl/#, [dostęp 14.10.2015 roku].
109
102
numer
działki
powierzchnia
102/679
6,9493 ha
102/587
2,2717 ha
charakterystyka
Działka posiada obowiązujący MPZP terenów Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Stalowej Woli
Położona jest na terenie TSSE.
Położona jest na terenie TSSE.
Źródło: UM Stalowa Wola, 2015
O atrakcyjności inwestycyjnej Stalowej Woli świadczy też wysoki wzrost zatrudnienia
przez zagraniczne podmioty gospodarcze poprzez budowę obiektów, instalowanie urządzeń
i uruchamianie działalności gospodarczej – czyli inwestycje typu greenfield. Pięciu
największych inwestorów, którzy postawili swoje fabryki od zera działa w branży metalowej
i zatrudnia łącznie ponad 3300 osób.
Tabela 110. Najwięksi inwestorzy greenfield w podstrefie Stalowa Wola TSSE
nazwa
Uniwheels
ATS Alustar
Thoni Alutec
Eurometal
Iwamet
zatrudnienie
1200
1000
712
210
200
specjalizacja
odlewy aluminiowe
obróbka aluminium
obróbka precyzyjna metali
Źródło: Piotr Dawidko, Ścieżki rozwojowe miast monozakładowych 20 lat po transformacji ustrojowej na
przykładzie Stalowej Woli i Tarnobrzega

Stalowa Wola wyróżnia się na tle województwa podkarpackiego dużą liczbą podmiotów gospodarczych
przypadających na 10 tys. mieszkańców w wieku produkcyjnym.

W mieście przeważają podmioty gospodarcze zatrudniające do 9 osób, czyli mikroprzedsiębiorstwa.

Większość stalowowolskich podmiotów gospodarczych zajmuje się działalnością zaliczaną do trzeciego
sektora gospodarki, czyli szeroko pojętych usług – przeważają te działające w branżach: handel
hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle.

Wśród głównych podmiotów gospodarczych według największego przypisu podatku od nieruchomości
dominują przedsiębiorstwa przemysłowe oraz związane z energią.

W Stalowej Woli aktywnie działa wiele Instytucji Otoczenia Biznesu, które organizują wsparcie dla
przedsiębiorców.

Część terenów Stalowej Woli należy do Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Euro-Park Wisłosan” - obecnie
jest dostępnych 24,3 ha gminnych uzbrojonych terenów inwestycyjnych.

Należy wzmocnić współpracę pomiędzy przedsiębiorcami a IOB, a także światem nauki.

Ważna jest również przyciągnięcie inwestorów, którzy będą prowadzić działalność innowacyjną, która
pozwoli na zatrzymanie w Stalowej Woli osób wykształconych.
103
11. Infrastruktura techniczna
11.1. Sieć wodna i kanalizacyjna
Stalowa Wola jest zwodociągowana prawie w całości, w latach 2010-2013 udział
korzystających z sieci wodociągowej w ogóle mieszkańców wzrósł z 96,1% do 96,3%.
To wynik wysoki, przekraczający średni odsetek użytkowników sieci wodociągowej w Polsce
(87,4%-88,0% w tym samym okresie. Warto zauważyć, że powiat stalowowolski wyróżnia się
na tle województwa podkarpackiego, gdzie z sieci wodociągowej korzysta około trzech
na czterech mieszkańców. W powiecie stalowowolskim udział ten wynosi około 89,0%,
natomiast Stalowa Wola podobnie jak inne ośrodki miejskie charakteryzuje się blisko
całkowitą dostępnością sieci wodociągowej.
Tabela 111. Udział korzystających z sieci wodociągowej w ogóle mieszkańców w latach 2010-2014 [%]
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
87,4%
75,7%
88,7%
96,1%
2011
87,6%
75,9%
88,8%
96,2%
2012
87,9%
76,1%
89,0%
96,2%
2013
88,0%
76,7%
89,1%
96,3%
2014
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Z sieci kanalizacyjnej korzysta ponad 87% mieszkańców Stalowej Woli, a udział ten
w latach 2010-2013 konsekwentnie rósł (dane za 2014 rok są jeszcze niedostępne). Podobnie
jak w przypadku dostępności sieci wodociągowej wskaźniki dla Stalowej Woli przekraczają
średnie wartości dla kraju, województwa i powiatu. W powiecie stalowowolskim w 2011
roku udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w ogóle mieszkańców przekroczył 60%,
a wysoka dynamika jego wzrostu pozwala przypuszczać, że wkrótce przekroczy wartość
średnią dla Polski z 2013 roku – 65,1%. Miasto Stalowa Wola pozytywnie wyróżnia się na tle
województwa podkarpackiego, a dostępność kanalizacji jest w nim wyższa o 25-30 pp.
Tabela 112. Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w ogóle mieszkańców w latach 2010-2014 [%]
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
62,0%
56,9%
59,5%
87,1%
2011
63,5%
60,7%
62,9%
87,3%
2012
64,3%
61,5%
64,2%
87,4%
2013
65,1%
62,6%
64,6%
87,8%
2014
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
11.2. Sieć gazowa
Gaz sieciowy jest w Stalowej Woli prawie równie powszechnie dostępny, co sieć
wodociągowa. Korzysta z niego około 95% mieszkańców. Jest to bardzo wysoki wskaźnik,
przekraczający dostępność kanalizacji. Warto zwrócić uwagę, że udział korzystających z sieci
gazowej w ogóle mieszkańców Stalowej Woli przekracza o około 20 punktów procentowych
wartości dla całego powiatu stalowowolskiego. Wskaźnik dla całego województwa
podkarpackiego jest nieznacznie niższy od powiatowego, natomiast w kraju odsetek
korzystających z sieci gazowej wynosi około 52,4%, a więc jest blisko dwukrotnie mniejszy niż
w Stalowej Woli.
104
Tabela 113. Udział korzystających z sieci gazowej w ogóle mieszkańców w latach 2010-2014 [%]
2010
52,5%
71,9%
74,6%
95,0%
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2011
52,5%
71,8%
74,8%
94,9%
2012
52,4%
72,6%
75,0%
95,4%
2013
52,4%
72,6%
75,0%
95,3%
2014
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
11.3. Sieć telekomunikacyjna
Do rozbudowy infrastruktury komunikacji elektronicznej przyczynił się znacząco projekt
"Budowy szerokopasmowej teleinformatycznej sieci miejskiej dla miasta Stalowa Wola". Jego
wnioskodawcą była Gmina Stalowa Wola, a całkowity koszt projektu wyniósł
12 876 309,25 zł, z czego 10 501 917,82 zł pochodziło z dotacji z EFRR111. Wykonawcą
projektu było Warszawskie Przedsiębiorstwo Robót Telekomunikacyjnych S.A.112.
Według marszałka województwa podkarpackiego – Zygmunta Cholewińskiego, który
odwiedził miasto – projekt budowy szerokopasmowej sieci miejskiej dla Stalowej Woli,
znacznie poprawi możliwości korzystania z internetu nie tylko miasta, ale także okolic113.
Z danych dotyczących penetracji Internetem w powiecie stalowowolskim wynika, że ruch
w sieci generuje 5236 gospodarstw domowych i 2715 mikroprzedsiębiorstw z tego terenu.
Stanowi to odpowiednio jedną szóstą (16,0%) gospodarstw domowych z powiatu i 57,8%
mikroprzedsiębiorstw (53,8% aktywnych powiatów gospodarczych, 31,6% ogółu podmiotów
gospodarczych). Operatorzy Infrastruktury (OI) mieli 14,9% udziału w rynku, a wskaźnik
jakości połączenia internetowego UKE wynosił 5.
Tabela 114. Zestawienie danych służących do kalkulacji penetracji Internetem wśród klientów gospodarstwo
domowe i mikroprzedsiębiorstwo na poziomie powiatu stalowowolskiego
stalowowolski
32 678
8 599
5 049
14,9%
5
5 236 16,0%
4 701
liczba i % mikroprzedsiębiorstw
generujących ruch
w sieci
liczba mikroprzedsiębiorstw
powiat
liczba i %
gospodarstw
podmioty
udział
gospodarstwa podmioty
wskaźnik domowych
gospodarcze
OI114
domowe
gospodarcze
UKE
generujących
aktywne
w rynku
ruch w sieci
penetracja wśród
mikroprzedsiębiorstw
2
57,8%
715
Źródło: http://www.parp.gov.pl/files/112/146/7794.pdf, dostęp [26.10.2015].
111
http://www.wrota.podkarpackie.pl/res/rpo/Aktualnosci/2010/06/list_podstawowa.pdf, [dostęp 26.10.2015].
http://www.przetargi.egospodarka.pl/264219_Budowa-szerokopasmowej-teleinformatycznej-sieci-miejskiej-dla-miasta-Stalowa-Wolabudowa-przylacza-kanalizacji-teleinformatycznej-przy-ul-Popieluszki-i-ul-Czarnieckiego-w-Stalowej-Woli_2012_2.html, [dostęp
26.10.2015].
113 https://www.polskaszerokopasmowa.pl/aktualnosci/klucz,stalowa-wola-przeznaczy-13-mln-na-siec-miejska,akcja,pdf.html, [dostęp
26.10.2015].
114 Operator Infrastruktury - Województwo zbuduje infrastrukturę i pozostaje jej właścicielem, natomiast zarządzanie siecią, jej
eksploatacja, utrzymanie oraz świadczenie usług z jej wykorzystaniem zostanie powierzone, w drodze umowy o partnerstwie publicznoprywatnym, podmiotowi zewnętrznemu, posiadającemu stosowne kompetencje, doświadczenie i uprawnienia do działalności
telekomunikacyjnej. Będzie on świadczył na zasadzie sieci otwartej usługi innym operatorom i dostawcom usług telekomunikacyjnych.
112
105
11.4. Sieć komunikacyjna
Podstawowy szkielet sieci komunikacyjną w Stalowej Woli stanowią:



droga krajowa 77 – łączy miejscowość Lipnik w województwie świętokrzyskim
z Przemyślem leżącym w województwie podkarpackim. Droga ta ma długości
ok. 165 km, z czego ponad 10 km przebiega przez Stalową Wolę
droga wojewódzka nr 855 – łącząca Olbięcin ze Stalowa Wola
droga wojewódzka nr 871 przebiegająca przez Nagnajów, Tarnobrzeg i Stalową
Wolę115.
Tabela 115. Sieć komunikacyjna w Stalowej Woli
Źródło:https://www.google.pl/maps/place/Stalowa+Wola/@50.5599307,21.980246,12z/data=!4m2!3m1!
1s0x473d2c95ff42408b:0x25160a7e508dd65b
115
http://conadrogach.pl/, [dostęp 13.11.2015 r.].
106
W Stalowej Woli znajduje się 148,23 km dróg, z których największą część stanowią drogi
gminne (108,75 km – 73,37% długości wszystkich dróg). Ponad 91,0 km (88,08%) dróg tego
typu posiada nawierzchnię twardą, z czego stan techniczny 91,3% uznawany jest za dobry,
a 8,7% za przeciętny. Drugą kategorię stanowią drogi powiatowe, które maja długość ponad
20 km, w całości pokryte są nawierzchnią twardą i ich stan techniczny oznaczany jest jako
dobry.
Wymienione wcześniej drogi wojewódzkie i krajowe mają na terenie Stalowej Woli
długość, odpowiednio 8,97 km i 10,35 km. Ich stan techniczny, podobnie jak w przypadku
dróg powiatowych, określany jest jako dobry.
Tabela 116. Drogi w Stalowej Woli, stan na 31.12.2014 r.
długość
drogi
km
krajowe
wojewódzkie
powiatowe
gminne
RAZEM
10,35
8,97
20,16
108,75
148,23
km
10,35
8,97
20,16
91,05
130,53
w tym o nawierzchni twardej
w tym w stanie technicznym
%
dobrym
przeciętnym
100,00%
10,35
n/d
100,00%
8,97
n/d
100,00%
20,16
n/d
83,72%
83,15
7,88
88,06%
122,64
7,88
Układ komunikacyjny w Stalowej Woli, oprócz dróg publicznych, stanowią również linie
kolejowe. Obecnie na terenie miasta istnieją cztery stacje – Stalowa Wola-Rozwadów,
Stalowa Wola-Centrum, Stalowa Wola i Stalowa Wola-Południe. Bardzo duże znaczenie dla
ruchu zewnętrznego, poza granicę miasta, ma pierwsza z wyżej wymienionych stacji.
Posiada ona bezpośrednie połączenie z wieloma miastami takimi jak Przemyśl, Kraków,
Lublin, Warszawa, Łódź czy Poznań. Umożliwienie przejazdu bez przesiadek do wielu
ważnych ośrodków miejskich sprawia, że Rozwadów zalicza się do „najważniejszych węzłów
kolejowych w południowo-wschodniej Polsce”116. Jest to również najstarsza stacja w mieście
– powstała w 1887 roku.
Pozostałe stacje kolejowe mają głównie znaczenia lokalne.
Kolejnym elementem, który łączy się z siecią komunikacyjną jest komunikacja publiczna.
W Stalowej Woli funkcjonował Zakład Miejskiej Komunikacji Samochodowej (ZMKS), który
obsługiwał dwanaście regularnych linii autobusowych. Aktualnie ZMKS został włączony
w struktury Miejskiego Zakładu Komunalnego, który przejął wszystkie jego zadania117.
W Stalowej Woli dynamicznie rośnie długość ścieżek rowerowych. Szczególnie duży
przyrost nastąpił na przełomie lat 2011 i 2012 – ich łączna długość wzrosła o ponad 10 km –
z 23,2 km do 33,3 km w kolejnych latach dobudowywano około 1100 m ścieżek rowerowych
rocznie.
116
117
Stalowka.NET - Encyklopedia miasta Stalowa Wola, http://www.stalowka.net/encyklopedia.php?dx=230, [dostęp 13.11.2015].
http://rozklad.zmksstalowawola.pl/, [dostęp 13.11.2015].
107
Tabela 117. Długość ścieżek rowerowych w latach 2011-2014 w Stalowej Woli [km]
ścieżki rowerowe ogółem
2011
23,2
2012
33,3
2013
34,3
2014
35,5
11.5. Gospodarka odpadami
Od momentu wejścia w życie, w 2013 roku, uchwały nowelizującej ustawę o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach118 zmieniły się kompetencje najniższego szczebla samorządu
terytorialnego w zakresie gospodarki odpadami. Obecnie to gmina jest zobowiązana do
zorganizowania odbierania odpadów od mieszkańców zamieszkujących nieruchomości,
a także określić model naliczania opłat i stawki, które będą obowiązywały w danym roku.
Zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Stalowej Woli Nr III/23/14 od 01.02.2015 wysokość
opłaty za gospodarowanie w przypadku nieruchomości zamieszkałych to:


4,50 zł od mieszkańca na miesiąc – odpady segregowane;
10,00 zł od mieszkańca za miesiąc – odpady niesegregowane119.
W latach poprzednich stawka opłaty była zdecydowanie wyższa – w 2014 roku stawka
opłaty za opłaty segregowane wynosiła 7 zł od mieszkańca za miesiąc120, a w 2013 roku
12,85 zł. Każdy właściciel nieruchomości musi złożyć deklarację, w której określa liczbę
mieszkańców i sposób gromadzenia odpadów. W 2014 roku, zgodnie z deklaracjami, 48 060
mieszkańców zdecydowało się na selektywny sposób zbiórki odpadów, a jedynie 717 osób
postanowiło zbierać odpady w sposób nieselektywny121.
Jednostką odpowiedzialną za odbiór odpadów w Stalowej Woli jest Miejski Zakład
Komunalny Sp. z. o.o. Prowadzi on też Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów
Komunalnych (PSZOK) – Rupieciarnia. Przyjmowane są tam bezpłatnie, bez limitów
ilościowych wszelkie odpady niebezpieczne i problemowe. Można przekazać tam m.in. gruz
budowlany, zużyte opony, meble czy oleje i tłuszcze122. Oprócz tego w szesnastu aptekach
w mieście można oddawać przeterminowane leki.
Na terenie Stalowej Woli odpady zmieszane, odpady zielone oraz pozostałości
z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania przez podmiot
odbierający odpady komunalne z terenu Gminy Stalowa Wola zagospodarowywane są przez
cztery podmioty:

Składowisko Odpadów Komunalnych w Stalowej Woli;

Miejski Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Leżajsku;
118
Dz.U. 2011 nr 152 poz. 897.
http://odpady.stalowawola.pl/dokumenty2015-rok/, [dostęp 23.10.2015].
120 http://odpady.stalowawola.pl/2014-rok/, [dostęp 23.10.2015].
121 Roczna analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Stalowa Wola za 2014 rok.
122 http://odpady.stalowawola.pl/rupieciarnia/, [dostęp 23.10.2015].
119
108

Zakład Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Krzeszowie;

WTÓR-STEEL Sp. z o.o123.
Średnio od mieszkańca Stalowej Woli odebrano w 2013 roku 189,6 kg zmieszanych
odpadów. To wynik nieznacznie mniejszy od średniej dla Polski – 212,9 kg, a wyższy niż
w województwie podkarpackim i powiecie stalowowolskim. Jednakże warto podkreślić
dynamikę spadku ilości odpadów na 1 mieszkańca, która wyniosła 73,1, co oznacza, że
w okresie czterech lat (2010-2014) średnio od mieszkańca Stalowej Woli odebrano o 26,9%
zmieszanych odpadów mniej.
Tabela 118. Zebrane odpady zmieszane w latach 2010-2013 [kg]
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
238,3
151,1
183
259,4
2011
229,5
156,3
185,2
262,8
2012
222,5
151,9
174,7
244,8
2013
212,9
142,6
139,4
189,6
dynamika (2010=100)
89,3
94,4
76,2
73,1
Bardzo ważnymi wskaźnikami pokazującymi stan gospodarki odpadami i jej
proekologiczne nastawienie są poziomy redukcji, odzysku i recyklingu. Bardzo korzystnie
wypadają dwa spośród wymienionych wskaźników – poziom redukcji masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania, wynoszący w 2014
roku 4,11%, a także poziom recyklingu odpadów budowlanych i rozbiórkowych, wynoszący
w 2014 roku do 100%. Najwyższy poziom recyklingu papieru, metali, tworzyw sztucznych
i szkła odnotowano w 2013 roku gdzie 56,8% tych odpadów zostało poddanych temu
procesowi. W 2014 roku wskaźnik ten był jednak zdecydowanie niższy – w stosunku do roku
poprzedniego nastąpił spadek o 25,8 punktu procentowego.
Tabela 119. Poziomy redukcji, odzysku i recyklingu w latach 2012-2014
2012
poziom redukcji masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji kierowanych do składowania
osiągnięty poziom recyklingu, przygotowania do ponownego
użycia następujących frakcji odpadów komunalnych:
papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła
osiągnięty poziom recyklingu, przygotowanie do ponownego
użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne
odpadów budowlanych i rozbiórkowych
2013
2014
78,5%
(ograniczenie
o 21,5%)
45,2%
(ograniczenie
o 54,8%)
4,1%
(ograniczenie
o 95,9%)
32,0%
56,8 %
31,0%
98,5%
100,0%
100,0%
Źródło: http://odpady.stalowawola.pl/poziomy-recyklingu/ [dostęp 23.10.2015]
Aktualnie w Stalowej Woli powstał nowoczesny Zakład Mechaniczno-Biologicznego
Przetwarzania Odpadów Komunalnych, który będzie mógł przyjmować i przetwarzać odpady
z obszaru zamieszkałego przez około 210 tysięcy mieszkańców. Inwestycja została
zrealizowana przez Miejski Zakład Komunalny Sp. z o.o. w ramach Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko dofinansowanego z Funduszu Spójności.
123
http://odpady.stalowawola.pl/miejsca-zagospodarowania-odpadow/, [dostęp 23.10.2015].
109
Główne cele Zakładu Mechaniczno-Biologicznego Przetwarzania Odpadów Komunalnych
w Stalowej Woli to:





redukcja ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowiska,
maksymalizacja ilości odpadów materiałowych poddawanych odzyskowi
i recyklingowi (tworzywa sztuczne, makulatura, szkło, metale), doczyszczanie
surowców wtórnych pochodzących z selektywnej zbiórki,
maksymalizacja ilości odpadów poddawanych odzyskowi (odpady zielone,
budowlane, wielkogabarytowe i niebezpieczne),
bezpieczne dla środowiska składowanie odpadów komunalnych, które nie będą
mogły zostać poddane odzyskowi poprzez uzyskanie niskiej aktywności
biologicznej materiału przeznaczonego do składowania,
wykorzystanie energetyczne (produkcja energii elektrycznej i cieplnej) biogazu
uzyskiwanego poprzez biologiczne przetworzenie odpadów organicznych.
Przywożone odpady komunalne zmieszane są wyładowywane na płytę wyładowczą
wewnątrz hali. Wstępna segregacja polega na wyciągnięciu z odpadów zmieszanych
elementów wielkogabarytowych mogących zaburzyć przebieg przetwarzania odpadów.
Następnie za pomocą przenośnika kanałowego, odpady będą transportowane do kabiny
wstępnej, w której zostanie manualnie wydzielony: materiał niebezpieczny, szkło, duże
kartony, duża folia. W kolejnych procesach wydzielane są mniejsze odpady jak PE/PP, PET 1,
PET 2, PET 3, tetra, folia, papier, karton a następnie materiały żelazne i dalej aluminium
(głównie puszki) oraz inne metale niemagnetyczne. Powstałe frakcje po doczyszczeniu są
prasowane i przygotowywane do sprzedaży dla wyspecjalizowanych przetwórców. Z kolei
materiały organiczne poddawane są procesom fermentacji w celu uzyskania biogazu, który
jest wykorzystywany do produkcji energii cieplnej lub elektrycznej na potrzeby zakładu,
z możliwością sprzedawania nadwyżek. Pozostały po przeróbce materiał przechodzi szereg
procesów stabilizacyjnych i po uzyskaniu odpowiednich parametrów może być używany np.
do rekultywacji zamykanych składowisk lub też jest kierowany do deponowania na kwaterze
składowiska.
Powstały zakład jest w stanie przerabiać rocznie minimum 60 tys. ton odpadów
nieposegregowanych, co jest wielkością mającą ogromne znacznie dla ochrony
środowiska124.
11.6. Gospodarka energetyczna
Zużycie energii elektrycznej w polskich miastach spadło w latach 2010-2013 z 785,4 kWh
do 759,8 kWh na mieszkańca. W województwie podkarpackim było niższe – około 610 kWh,
lecz nie wykazywało wyraźnego trendu. Dane dotyczą miast, dlatego wartości dla powiatu
stalowowolskiego i jego stolicy są identyczne – około 520 kWh, z maksimum przypadającym
na 2012 rok (526,6 kWh).
124
http://www.razemdlamiasta.pl/, [dostęp 4.01.2015]
110
Mieszkańcy województwa podkarpackiego zużywają najwięcej energii cieplnej
pochodzącej z gazu sieciowego wśród mieszkańców terenów miejskich porównywanych
jednostek referencyjnych. W Stalowej Woli zużycie gazu ziemnego przypadające na
mieszkańca jest o około 70 m3 niższe niż średnio w miastach województwa podkarpackiego.
W czterech latach, za które dostępne są dane nie uwidacznia się wyraźny trend.
Tabela 120. Zużycie energii elektrycznej oraz gazu w gospodarstwach domowych na 1 mieszkańca
w miastach, w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych w latach 2010-2014
gaz z sieci [m3]
energia elektryczna [kWh]
Polska
woj. podkarpackie
Stalowa Wola
2010
785,4
605,3
506,8
506,8
2011
773,7
609,6
520,6
520,6
2012
768,6
616,6
526,6
526,6
2013
759,8
604,6
517,9
517,9
2010
145,9
171,1
98,2
98,2
2011
130,3
165,3
98,2
98,2
2012
135,3
159,7
95,3
95,3
2013
138,2
163,0
96,8
96,8
Jednym z dokumentów strategicznych, który określa wizję rozwoju miasta w kierunku
gospodarki niskoemisyjnej125, pozwalającej osiągnąć długofalowe korzyści środowiskowe,
społeczne i ekonomiczne jest „Plan gospodarki niskoemisyjnej”. Rada Miejska w Stalowej
Woli przyjęła ten dokument 30 lipca 2015 r126. Kluczowym elementem Planu jest
wyznaczenie celów strategicznych i szczegółowych, realizujących politykę Gminy w zakresie
zwiększenia efektywności energetycznej, zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz
wdrożenia nowych technologii zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. PGN obejmuje
cały obszar Gminy. Wykonana została kompleksowa inwentaryzacja emisji gazów
cieplarnianych z obszaru Gminy Stalowa Wola, a także analiza możliwości redukcji zużycia
energii oraz ocena możliwych do osiągnięcia efektów ekologicznych. W ramach Planu ujęte
zostały działania niskoemisyjne mające na celu zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do
środowiska. Plan gospodarki niskoemisyjnej ma służyć wszystkim mieszkańcom Gminy
poprzez poprawę jakości powietrza oraz zmniejszenie kosztów zużycia energii.
W efekcie Plan Gospodarki Niskoemisyjnej, składa się z dwóch części:
• Inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla, która opiera się na danych dotyczących zużycia
paliw i energii na terenie Gminy (paliw opałowych, paliw transportowych, ciepła
systemowego, energii elektrycznej, gazu sieciowego),
• Planu działań, w którym wskazano propozycje działań przyczyniających się do poprawy
efektywności energetycznej oraz redukcji emisji gazów cieplarnianych na terenie Gminy,
a także wskazanie źródeł finansowania tych zadań w ramach unijnej perspektywy
budżetowej 2014-2020.
Celem Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Stalowa Wola jest przedstawienie
zakresu działań możliwych do realizacji w związku z ograniczeniem zużycia energii finalnej we
wszystkich sektorach na terenie Gminy, a co za tym idzie z redukcją emisji gazów
125
Przyjmuje się, że jest to „taka działalność człowieka, która przynosi zysk inwestorom wzrost gospodarczy
krajowi i znaczną redukcję emisji CO2”A.Węglarz - Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
126
Uchwała nr XII/140/15.
111
cieplarnianych, w tym CO2. Osiągnięcie tego celu bezpośrednio wpłynie na poprawę jakości
życia mieszkańców Gminy.
Cel główny Gmina zamierza osiągnąć przez realizację następujących celów
szczegółowych:
• promowanie gospodarki niskoemisyjnej w Gminie Stalowa Wola,
• efektywne gospodarowanie energią w Gminie Stalowa Wola,
• zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych,
• redukcja gazowych i pyłowych zanieczyszczeń powietrza, w tym CO2,
• podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców oraz ich wpływ na lokalną
gospodarkę ekoenergetyczną i jakość powietrza.
W celu osiągnięcia zamierzonego przez Gminę celu należy wprowadzić działania
ograniczające zużycie energii finalnej, a co za tym idzie emisję CO2 skierowane do wszystkich
sektorów. Do działań tych należy przede wszystkim:
• termomodernizacja obiektów mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej,
• wymiana źródeł ciepła wraz z modernizacją miejskiej sieci ciepłowniczej,
• zwiększenie udziału OZE w produkcji energii we wszystkich sektorach,
• wymiana energochłonnego oświetlenia wewnętrznego,
• modernizacja oświetlenia ulicznego,
• promocja zielonej energii i racjonalizacja zużycia paliw i energii,
• promocja transportu publicznego,
• modernizacja dróg i ścieżek rowerowych.
11.7. Obszary wymagające rewitalizacji
Zgodnie z projektem ustawy z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji „rewitalizacja
stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych,
prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej
społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez
interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji”127.
Również w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju rewitalizacja obszarów
zdegradowanych i miast wpisana jest jako jeden z kierunków działań, które powinny być
podejmowane w perspektywie długofalowej w Polsce.
W Stalowej Woli podstawowym dokumentem dotyczącym tej tematyki jest Lokalny
Program Rewitalizacji, który wskazuje na tereny, wobec których powinny zostać podjęte
działania rewitalizacyjne. Wyodrębniono dwie kategorie obszarów –- tereny poprzemysłowe
127
Art. 2.
112
oraz tereny mieszkaniowe, a wśród nich konkretne miejsca, które powinny zostać objęte tym
procesem w pierwszej kolejności.
W kolejnej tabeli zawarto zestawienie powierzchni wszystkich terenów przeznaczonych
do rewitalizacji. Zajmują one prawie 10% powierzchni miasta, z czego zdecydowaną
większość stanowią tereny poprzemysłowe – prawie 8%.
Tabela 121. Obszary przeznaczone do rewitalizacji w Stalowej Woli
obszar
Huta Stalowa Wola
ul. Przemysłowa
łącznie tereny poprzemysłowe:
Śródmieście
Osiedle w Rozwadowie
łącznie tereny mieszkaniowe
razem
pow [ha]
% pow. miasta
588,30
44,80
633,10
130,00
38,34
168,34
801, 44
7,13%
0,54%
7,67%
1,57%
0,46%
2,03%
9,70%
Źródło: Lokalny Program Rewitalizacji gminy Stalowa Wola, 2010
Warto wspomnieć, że projekt dotyczący rewitalizacji – Modelowanie kompleksowej
rewitalizacji Stalowej Woli z wykorzystaniem narzędzi partycypacji społecznej, który został
zgłoszony przez gminę do konkursu Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju Modelowa
Rewitalizacja Miast, bardzo wysoko oceniono i zakwalifikowano do II etapu128.

Bardzo wysoki poziom zwodociągowania (96,3%), skanalizowania (87,8%) oraz korzystania z sieci
ciepłowniczej (95,3%).

W Stalowej Woli dynamicznie rośnie długość ścieżek rowerowych.

Zróżnicowany poziom recyklingu – w zależności od roku wartości wskaźnika wahają się o +/- 25%.

W Stalowej Woli zużycie gazu ziemnego przypadające na mieszkańca jest o około 70 m 3 niższe niż
średnio w miastach województwa podkarpackiego.

Obszary przeznaczone do rewitalizacji zajmują prawie 10% powierzchni miasta, z czego zdecydowaną
większość stanowią tereny poprzemysłowe – prawie 8%.

Należy utrzymać istniejącą infrastrukturę techniczną w dobrym stanie, dalsze powiększanie bazy
ścieżek rowerowych jest wskazane.

Warto zwiększyć poziom segregacji odpadów i ich odzysku.
128https://www.popt.gov.pl/media/7644/Lista_rankingowa_I_etap_konkursu_Modelowa_Rewitalizacja_Miast_13_08_2015.pdf,
[dostęp
27.10.2015].
113
12. Bezpieczeństwo
12.1. Działalność służb publicznych
W Stalowej Woli znajdują się: Powiatowa Komenda Policji, a także Komenda Powiatowej
Straży Pożarnej.
Powiatowa Komenda Policji podzielona jest na cztery główne działy: kierownictwo,
komórki organizacyjne w służbie kryminalnej i w służbie prewencyjnej, a także komórki
organizacyjne w służbie wspomagającej działalność w zakresie organizacyjnym, logistycznym
i technicznym129. Zatrudnionych jest tam 193 pracowników, z czego 33 pracowników
cywilnych130.
W latach 2010 – 2014 wskaźnik wykrywalności przestępstw wahał się pomiędzy 75,5%
( w 2010 i 2010 roku) a 70,1 % (w 2012 roku). W 2014 roku na terenie powiatu
stalowowolskiego stwierdzono 2074 przestępstw, wśród których wskaźnik wykrywalności
kształtował się na poziomie 74,6% (co jest wynikiem o 4,7 punku procentowego wyższym niż
średnia dla województwa).
Na terenie działalności KPP w Stalowej Woli stopniowo zmniejsza się wskaźnik
przestępczości (czyli liczba przestępstw w przeliczeniu na 1000 mieszkańców) – jeszcze
w 2010 roku wynosił on 40,3, a w 2014 roku 33,6 co stanowi spadek o 16,6 punktu
procentowego.
Tabela 122. Wskaźniki dotyczące przestępczości w latach 2010-2014 na terenie powiatu stalowowolskiego
Wskaźnik wykrywalności przestępstw [%]
Wskaźnik przestępczości (liczba przestępstw na 1000 mieszkańców)
2010
75,5
40,3
2011
75,5
39,9
2012
70,1
38,3
2013
72,1
37,3
2014
74,6
33,7
Źródło: Biuletyn informacyjny KSIP - Dane pozyskane od Komendy Powiatowej Policji
Największy udział w przestępczości kryminalnej131 mają kradzieże cudzych rzeczy (43%)
oraz kradzieże z włamaniem (28%). Zdecydowanie najmniej zdarza się w powiecie
stalowowolskim bójek i kradzieży (2%).
129
http://bip.stalowawola.kpp.policja.gov.pl/303/struktura-organizacyjn/6034,Struktura-organizacyjna-KPP.html [dostęp 16.10.2015].
https://mojakomenda.pl/mk/form/r23131,Komenda-Powiatowa-Policji-w-Stalowej-Woli.html, [dostęp 16.10.2015].
131 Inne typy przestępstw to: przestępstwa drogowe i gospodarcze.
130
114
Tabela 123. Struktura przestępstw kryminalnych w powiecie stalowowolskim w 2014 roku
Źródło: Informacja o stanie bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie działania komendy
powiatowej policji w Stalowej Woli w 2014 roku
Z danych Powiatowej Komendy Policji wynika, że w 2014 roku spośród 1328 przestępstw
o charakterze kryminalnym na gorącym uczynku zatrzymano 122 osoby spośród 495
podejrzanych o te przestępstwa132.
W latach 2010-2014 na terenie miasta miało miejsce 221 wypadków drogowych
(najwięcej w 2014 roku – 53, najmniej w 2012 roku – 36). Od 2012 roku zmniejsza się liczba
osób zabitych w wypadkach drogowych – wtedy śmierć poniosły cztery osoby, w 2014 roku
nikt nie zginął. W ostatnich czterech latach systematycznie wzrasta liczba osób rannych
w wypadkach drogowych, w 2011 roku obrażenia odniosły 42 osoby, a w 2014 roku już 73,
czyli o 73,8% więcej.
Tabela 124. Zagrożenia drogowe na terenie Stalowej Woli
Liczba wypadków drogowych na terenie miasta
Liczba zabitych w wypadkach drogowych na terenie miasta
Liczba rannych w wypadkach drogowych na terenie miasta
2010
49
2
62
2011
39
2
42
2012
36
4
43
2013
44
2
45
2014
53
0
73
Źródło: Biuletyn informacyjny KSIP - Dane pozyskane od Komendy Powiatowej Policji
Policja jest również obecna przy zabezpieczaniu imprez masowych, w 2014 roku przy
dwudziestu czterech imprezach sportowych- w tym piętnastu meczach piłki nożnej.
W 2014 roku na terenie Stalowej Woli funkcjonowały służby ponadnormatywne133,
na które przeznaczono 150 000 zł z budżetu miasta. W ramach funkcjonowania tej formy
służby zorganizowano łącznie sześćset siedemdziesiąt cztery dodatkowe patrole na terenie
całego miasta, w większości były to patrole piesze.
132
Informacja o stanie bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie działania komendy powiatowej policji
w Stalowej Woli w 2014 roku.
133
Są to dodatkowe działania policji służące poprawie bezpieczeństwa tj. piesze patrole.
115
W ramach Komendy Powiatowej Straży Pożarnej w Stalowej Woli, funkcjonują dwie
jednostki ratowniczo gaśnicze. Pierwsza jednostka została powołana w 1992 roku, obecnie
liczy sobie dwóch dowódców i pięćdziesięciu jeden strażaków (po siedemnastu na każdej
z trzech zmian). Jednostka ratowniczo-gaśnicza nr 2 powstała w 1993 roku, w miejsce
Zakładowej Straży Pożarnej Huty Stalowa Wola, obecna obsada osobowa to trzydziestu
ośmiu strażaków (dwóch dowódców i dwunastu strażaków na każdej z trzech zmian)134.
Od 2011 roku systematycznie zmniejsza się liczba zdarzeń wymagających interwencji
Straży Pożarnej, w 2014 roku było ich o 353 mniej. W analizowanym okresie najwięcej było
wezwań do miejscowych zagrożeń. Wiele razy podejmowano działania gaśnicze, z czego
większa część nie dotyczyła obiektów mieszkalnych. Co roku w akcjach gaśniczych bierze
udział od 1688 do 1193 ratowników. W roku 2014 Powiatowa Państwowa Straż Pożarna
interweniowała na terenie powiatu 970 razy, z czego 434 razy była wzywana do gaszenia
pożarów, a 508 razy do miejscowych zagrożeń. Pozostałe interwencje to fałszywe alarmy135.
Tabela 125. Interwencje Straży Pożarnej w latach 2010-2014
Zdarzenia ogółem:
pożary
w tym obiektów
mieszkalnych
miejscowe zagrożenia
wyjazdy do fałszywych
alarmów
Ratownicy biorący udział
w pożarach
liczba, stan na
31.12.2010
liczba, stan na
31.12.2011
liczba, stan na
31.12.2012
liczba, stan na
31.12.2013
liczba, stan na
31.12.2014
1282
415
1323
559
1270
615
1080
461
970
434
62
48
71
54
55
839
725
625
595
508
28
39
35
24
28
1652
1688
1688
1357
1193
Źródło: dane pozyskane od Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej
W ostatnich pięciu latach Państwowa Straż Pożarna interweniowała w 656 przypadkach
wypadków z ludźmi, z czego tylko niewielką część (od 7,43% do 10,7%) stanowiły wypadki
z udziałem ludzi w czasie pożarów.
Tabela 126. Interwencje w przypadków wypadków z ludźmi w latach 2010-2014
wypadki z ludźmi ogółem:
w tym w czasie pożarów
152
13
144
11
148
11
91
8
121
13
Źródło: dane pozyskane od Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej
O bezpieczeństwa mieszkańców i turystów w Stalowej Woli dbają również dwa
stowarzyszenia Ochotniczych Służb Pożarnych zarejestrowanych jako Ochotnicza Straż
Pożarna w Stalowej Woli – Osiedle CHARZEWICE oraz Ochotnicza Straż Pożarna w Stalowej
Woli.
Tabela 127. Wydatki Stalowej Woli na bezpieczeństwo i ochronę przeciwpożarową w latach 2010-2014 [zł]
wydatki bieżące ogółem
134
135
2010
559 589,63
2011
403 049,63
2012
405 113,95
2013
427 099,97
2014
463 854,11
http://www.kpsp.pl/stwola/?id=119&p_id=117, [dostęp 16.10.2015].
http://www.kpsp.pl/stwola/?id=78, [dostęp 16.10.2015].
116
wydatki majątkowe ogółem
ogółem
2010
785 490,63
1 345 080,26
2011
384 863,01
787 912,64
2012
40 360,00
445 473,95
2013
271 457,06
698 557,03
2014
161 343,97
625 198,08
W Stalowej Woli w latach 2010-2014 wysokość wydatków na bezpieczeństwo i ochronę
przeciwpożarową była zróżnicowana. W czterech ostatnich latach przeważały wydatki
bieżące przeznaczane m.in. na wynagrodzenia i na zakup materiałów i usług. Najwyższy
poziom wydatków bieżących odnotowano w 2010 roku – 559589,63 zł, w tym samym roku
odnotowano również rekordowy poziom majątkowych – 785490,63 zł. Od 2010 roku
zmniejszają się stopniowo wydatki majątkowe.
Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 32 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
przeciwpożarowej gmina ponosi koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia
gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej136, a także może przekazywać jej środki
pieniężne w formie dotacji. Tak właśnie dzieje się w Stalowej Woli, gdzie część środków
z budżetu przeznaczona jest na funkcjonowanie Ochotniczych Straży Pożarnych.
Obecnie, w Stalowej Woli nie funkcjonuje Straż Miejska – została zlikwidowana w 2012 roku.
12.2. Zagrożenia powodziowe
Wzdłuż rzeki San przepływającej przez tereny Gminy Stalowa Wola na przeważającej
długości znajdują się wały przeciwpowodziowe mające na celu ochronę przed powodzią:
prawobrzeżny wał przeciwpowodziowy (ok. 4,0 km) oraz lewobrzeżny wał
przeciwpowodziowy rzeki San( ok. 8,6 km).
Zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne137,Prezes Krajowego Zarządu
Gospodarki Wodnej przygotowuje wstępną ocenę ryzyka powodziowego, która zawiera
określenie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi138. Dla obszarów
narażonych na niebezpieczeństwo powodzi wskazanych we wstępnej ocenie ryzyka
powodziowego, sporządzane są mapy zagrożenia powodziowego.
Zgodnie z nimi, na terenie miasta Stalowa Wola występują obszary szczególnego
zagrożenia powodzią. Za takie obszary, zgodnie z art. 9 ust 6c, uważa się m.in. tereny,
na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat
lub te, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz
na 10 lat, a także tereny, między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym
wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, a także wyspy
i przymuliska w śródlądowych drogach wodnych, stanowiące działki ewidencyjne.
Na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią obowiązują różnego rodzaju nakazy, zakazy,
dopuszczenia i ograniczenia, które regulują zachowania na tym terenie.
136
Dz.U. 2009 nr 178 poz. 1380.
Dz.U. 2015 poz. 469 art.88b.
138 Zgodnie z art. 9 ustawy Prawo wodne, są to obszary, na których istnieje znaczące ryzyko powodzi lub jest prawdopodobne wystąpienie
znaczącego ryzyka powodzi.
137
117
W Stalowej Woli obszary szczególnego zagrożenia powodzią są one położone pomiędzy
linią brzegu rzeki San a wałem przeciwpowodziowym, a także tereny pomiędzy rzeką
Barcówką a Sanem.
Zgodnie z informacjami Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych o stanie
wałów przeciwpowodziowych i urządzeń wodnych, w Stalowej Woli w 2013 roku
przeprowadzana była bieżąca konserwacja rzeki Barcówki, a także lewego brzegu Sanu139.
12.3. Zagrożenie pożarowe
Jest to jedno z najczęściej występujących zagrożeń w Stalowej Woli, szczególnie
ze względu na istnienie dużych obszarów leśnych. Całe Nadleśnictwo Rozwadów, w którego
obrębie położone są lasy Stalowej Woli zostało zakwalifikowane do I kategorii zagrożenia
pożarowego, czyli do drzewostanów najbardziej zagrożonych pożarami. W latach 2002-2013
odnotowano na terenie lasów Nadleśnictwa dwieście dwadzieścia siedem pożarów, z których
wielkość pięciu z nich przekraczała 3,00 ha140.
Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej zidentyfikowała zagrożenia, które
mają wpływ na prawdopodobieństwo wystąpienia pożarów. Zaliczyła do nich specyficzną
zabudowę miasta (mieszaną - z jednej strony są tu przestrzenie zwarte o różnych funkcjach,
a z drugiej obszary gospodarstw rolnych z tereny uprawnych). Inną kwestią jest istnienie
silnie rozwiniętego przemysłu, z dużą ilością zakładów, które co prawda są zabezpieczone
przed niebezpieczeństwem pożaru jednak możliwe jest powstanie i rozprzestrzenianie się
dużego ognia. Zwraca się również uwagę na duże nasycenie instalacjami komunalnymi
obszaru, które wykazują dużą podatność na awarię a także duże zagęszczenie transportu
kolejowego, którym czasami przewożone są substancje niebezpieczne (w tym łatwopalne)141.
Trzeba również zauważyć, że specyficzne położenie, w pobliżu dużego kompleksu
leśnego, sprawia, że każdy wybuchający tam pożar niesie ze sobą zagrożenie dla życia tysięcy
mieszkańców Stalowej Woli. Szybkość rozprzestrzeniania się ognia na terenach leśnych
powoduje, że w niewielkim odstępie czasowym można doprowadzić do znaczących szkód
w mieniu. Dlatego bardzo ważne jest zwracanie uwagi na zachowanie w lesie. Powiatowa
Straż Pożarna prowadzi akcje informujące i edukujące o zagrożeniach jakie niesie ze sobą
zabawa z ogniem. Organizowane są pogadanki w szkołach i przedszkolach, namawia się
mieszkańców do brania udziału w akcjach takich jak „Stop wypalaniu traw” czy „Czujka
w każdym domu”.

Wysoki wskaźnik wykrywalności przestępstw w 2014 roku, wyższy niż średnia dla województwa.

Zwiększa się liczba wypadków drogowych, zmniejsza kolizji drogowych.

Zmniejsza się liczba zdarzeń wymagających interwencji Straży Pożarnej.
139
http://bip.stalowowolski.pl/attachments/article/1125/pzmiuw.pdf, [dostęp 13.10.2015].
http://www.rozwadow.lublin.lasy.gov.pl/zagrozenie-pozarowe#.Vh0YC3rtmko, [dostęp 13.10.2015].
141 Informacja dotycząca stanu pracy w 2013 roku, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej, Stalowa Wola 2014.
140
118

Wśród wydatków na bezpieczeństwo i ochronę przeciwpożarową w latach 2011-2014 przeważały
wydatki bieżące.

W Stalowej Woli znajdują się tereny szczególnie narażone na niebezpieczeństwo powodzi.

Lasy ze Stalowej Woli zakwalifikowane jako drzewostany najbardziej zagrożone pożarami.

Należy kontynuować działania, które pozwoliły na zwiększenie się wskaźnika wykrywalności
przestępstw.

Wskazane jest bieżące monitorowanie stanu zabezpieczeń przeciwpowodziowych i ich modernizacji,
gdy zachodzi taka potrzeba.

Bardzo ważna jest sfera edukacyjna działalności Straży Pożarnej i Policji, która pozwala na zwiększenie
świadomości mieszkańców Stalowej Woli w zakresie dotyczącym zagrożeń.
119
13. Współpraca wewnętrzna i zewnętrzna, w tym międzynarodowa
13.1. Powiązania z innymi jednostkami samorządu terytorialnego
Stalowa Wola położna jest w powiecie stalowowolskim, w województwie podkarpackim
i to właśnie te jednostki wyższego rzędu są głównymi partnerami miasta.
Powiat stalowowolski (w obecnym kształcie istniejący od 1999 roku) powstał wokół
budowanego od 1937 roku miasta Stalowa Wola, jednak wchodzące w jego skład miasta
mają znacznie dłuższą historię. Pierwsze wzmianki o wsiach Przyszów, Żabno i Turbia
znajdują się bowiem już w XIII wiecznych kronikach. Poza Stalową Wolą w skład Powiatu
wchodzi pięć innych gmin:

Radomyśl nad Sanem,

Zaleszany,

Zaklików,

Bojanów,

Pysznica.
Powiat stalowowolski obejmuje powierzchnię 831,07 km² i liczy około 108,5 tysiąca
mieszkańców. Stanowi najdalej wysuniętą na północ część województwa podkarpackiego.
Ma charakter rolniczo-przemysłowy. Jego istotnym atutem z punktu widzenia rozwoju
gospodarczego jest Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna „EURO-PARK WISŁOSAN”,
która oferuje inwestorom uzbrojone tereny, budynki oraz dostęp do mediów. Ważne jest
również dobre skomunikowanie powiatu dzięki sieci drogowej oraz kolejowej.
Użytki rolne (34,4% powierzchni powiatu) to głównie słabe gleby żytnio-ziemniaczane
z przewagą użytków zielonych, dlatego też większość gospodarstw prowadzi produkcję
na własne potrzeby.
Powiat wyróżnia się również wysokim stopniem zalesienia, na terenie powiatu znajdują
się kompleksy leśne należące do Puszczy Sandomierskiej, Lasów Lipskich i Lasów Janowskich.
Stalowa Wola, jako jedyna gmina miejska powiatu (Zaklików jest gminą miejsko-wiejską,
zaś pozostałe mają charakter wiejski) oraz siedziba władz powiatu w sposób naturalny pełni
rolę głównego ośrodka administracyjnego, gospodarczego oraz kulturalnego powiatu142.
Województwo podkarpackie położone jest południowo-wschodniej części kraju,
jego wschodnią granicę stanowią granice polsko-ukraińska i polsko-słowacka. Powierzchnia
województwa to 17 845 km² zaś liczba ludności wynosi około 2 130 tysięcy. Województwo
składa się z 21 powiatów ziemskich oraz 4 miast na prawach powiatu (Rzeszów, Krosno,
Tarnobrzeg, Przemyśl). Stolicą województwa jest Rzeszów.
142
http://bip.stalowowolski.pl/, [dostęp 30.09.2015].
120
Województwo ma charakter przemysłowo-rolniczy. Mieszczą się tutaj specjalne strefy
ekonomiczne: EURO-PARK MIELEC, EURO-PARK WISŁOSAN ARP S.A. oraz Podkarpacki Park
Naukowo-Technologiczny Aeropolis.
Ważnym potencjałem województwa jest również oświata i szkolnictwo wyższe. Liczba
uczelni wyższych wynosi 16 (uczęszcza do nich 70 933 studentów). Podkarpacie szkoły
i uczelnie charakteryzują się bardzo dużą aktywnością w zakresie współpracy
międzynarodowej - ponad 80% z nich współpracuje lub współpracowało ze szkołą partnerską
za granicą.
Rola Stalowej Woli w województwie uwarunkowana jest częściowo poprzez peryferyjne
położenie. Z drugiej strony jednak jest to trzecie co do liczby mieszkańców miasto. Zostało
również uznane za ośrodek o znaczeniu subregionalnym (tworząc miejski obszar
funkcjonalny wraz z wiejskimi gminami powiatu stalowolskiego - Pysznicą i Zaleszanami oraz
miejsko-wiejską gminą Nisko z powiatu niżańskiego)143. Miasto, dzięki swojemu potencjałowi
endogenicznemu zostało również określone jako jeden z biegunów wzrostu (przemysł
o dużym potencjale rozwoju innowacyjności i sektora B+R)144.
13.2. Kontakty zagraniczne – miasta partnerskie, realizacja wspólnych projektów
Najbardziej trwałem partnerstwem zagranicznym Stalowej Woli jest współpraca
z belgijskim miastem Evergem, która trwa już od roku 1985. Jest formalizację stanowiło
podpisanie 4 czerwca 2010 roku dokumentu partnerstwa.
Kontakty pomiędzy miastami zostały zainicjonowane dzięki sławnej ze względu na swoją
działalność muzyczną rodzinie Państwa Steczkowskich. Dlatego też wspólne projekty
Evergem i Stalowej Woli przez wiele lat koncentrowały się na sferze kultury i wymiany
edukacyjnej. W związku z podpisaniem umowy partnerstwa mogła być poszerzona o obszary
gospodarki czy polityki komunalnej.145
Na przestrzeni lat 2010-2015 miasto zaangażowane było również w szereg innych działań
realizowanych wspólnie z partnerami zagranicznymi. Były to zarówno miasta (litewskie
Niemenczyn i Niemież oraz oczywiście belgijskie Evergem), jak i inne podmioty:
Stowarzyszenie „European Business Club Association e.V” i Europejska Platforma Nowych
Miast (European New Towns Platform). Pełen wykaz działań znajduje się w kolejnej tabeli
Tabela 128.:
Tabela 128. Działania podejmowane z partnerami zagranicznymi w latach 2010-2015
nazwa działania
Evergem (Belgia) - Delegacja ze Stalowej Woli
odwiedziła Evergem. Okres realizacji VIII 2015 r.
Stalowa Wola - Wizyta delegacji z Evergem (Belgia)
w Stalowej Woli. Okres realizacji IV 2015 r.
Realizacja projektu "Transfer wiedzy w zakresie
współpracy nauki z biznesem od podmiotów
opis działania
Delegacja ze Stalowej Woli odwiedziła Evergem z okazji 25-lecia
Stowarzyszenia Vrienden von Polen.
Delegacja odwiedziła Urząd Miasta Stalowej Woli, Muzeum
Regionalne oraz wzięła udział w koncercie chóru Papillon.
W ramach projektu ze Stowarzyszeniem “European Business Club
Association e.V” z siedzibą w Oedheim (Badenia – Witembergia)
143
Strategia Rozwoju Województwa – Podkarpackie 2020
http://rot.podkarpackie.pl/index.php/siec-osadnicza/3-5-spojnosc-przestrzenna-i-wzmacnianie-funkcji-biegunow-wzrostu, [dostęp
30.09.2014].
145 http://stalowemiasto.pl/artykuly/artykuly.php?mode=pokaz&id=35317, [dostęp 30.09.2015].
144
121
nazwa działania
niemieckich do przedstawicieli JST, sfery biznesu
i nauki ze Stalowej Woli" nr II/FST/5,
współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach
szwajcarskiego programu współpracy z nowymi
krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Okres
realizacji X 2013-VI 2014 r.
Niemenczyn (Litwa) - Wizyta delegacji Prezydenta
Miasta Stalowej Woli w Niemenczynie. Okres
realizacji XII 2013 r.
Stalowa Wola - Wizyta liderów społeczności
Polaków na Litwie m.in. wicemarszałkiem Sejmu
Republiki Litewskiej, Radnymi, dyrektorami
i nauczycielami polskich szkół na Litwie. Okres
realizacji X 2013 r.
Stalowa Wola - Wizyta przedstawicieli Polaków
z Litwy w Stalowej Woli i udział w obchodach
Święta Niepodległości. Okres realizacji XI 2012 r.
Stalowa Wola - Wizyta 30 uczniów z Niemieża
(Litwa). Okres realizacji I 2012 r.
Niemież (Litwa) - Wręczenie sztandaru przez
delegację miasta ufundowanego przez Gminę
Stalowa Wola. Okres realizacji XI 2011 r.
Evergem (Belgia) - Wizyta władz Stalowej Woli.
Okres realizacji VIII 2011 r.
Udział w walnym zebraniu członków Europejskiej
Platformy nowych miast w Helmond (Holandia).
Okres realizacji VI 2011 r.
Stalowa Wola – podpisanie umowy partnerskiej
pomiędzy Miastem Stalowa Wola a Evergem
(Belgia). Okres realizacji VI 2010 r.
opis działania
w Republice Federalnej Niemiec podpisano list intencyjny
o współpracy w zakresie wymiany doświadczeń polskich i niemieckich
dotyczących współdziałania przedstawicieli sfery biznesu i nauki.
Celem projektu było wzmocnienie potencjału min. 24 pracowników
JST oraz sfery nauki i biznesu ze Stalowej Woli do rozwoju współpracy
na linii nauka-biznes, dzięki pozyskanym doświadczeniom
niemieckim, od X 2013 do VI 2014 r. Projekt obejmował m.in.:
wydanie 300szt. informatora „Nauka i biznes w Stalowej Woli”,
organizację konferencji, promującej projekt i współpracę nauki
z biznesem, realizację 4 szkoleń dotyczących współpracy nauki
z biznesem oraz 4-dniowej wizyty studyjnej u partnera niemieckiego
dla 25 osób, a także przygotowanie analizy dotyczącej perspektyw
współpracy nauki i biznesu w Stalowej Woli w oparciu
o doświadczenia niemieckie.
Delegacja Prezydenta Miasta wzięła udział w uroczystym finale
konkursu artystycznego pt. „Talenty Wileńszczyzny”, wręczenie
nagród ufundowanych przez Prezydenta Miasta. Spotkania
z Polakami z Rejonu Wileńskiego.
Głównym celem wizyty był udział w uroczystym otwarciu wystawy
i konferencji edukacyjnej pt. „Wołyń czasu zagłady”, konferencji
prasowej mającej na celu przybliżenie mieszkańcom miasta sytuacji
Polaków na Litwie, a także zwiedzanie miasta i krótka wycieczka
krajoznawcza w Bieszczady. Wydarzenie cieszyło się dużym
zainteresowaniem mediów, relację zamieściła m.in. TVP.
Delegacja liderów społeczności Polaków na Litwie złożyła kwiaty
w miejscach pamięci narodowej, nabożeństwie w intencji Ojczyzny,
wieczornicy na Placu Piłsudskiego oraz uroczystym koncercie w MDK,
w czasie którego przedstawiła licznie zgromadzonym uczestnikom
problemy Polaków na Litwie.
Na zaproszenie Gminy Stalowa Wola 30 uczniów z Niemieża spędziło
ferie w Stalowej Woli. W trakcie pobytu uczniowie z Litwy brali udział
w spotkaniach integracyjnych, konkursach oraz odbyli wycieczki do
miejsc ważnych dla kultury tj. Kraków, Łańcut i Sandomierz.
Wyjazd delegacji władz miasta do Niemieża na Litwie, wręczenie
sztandaru, udział w uroczystościach szkolnych, spotkanie z uczniami
i rodzicami Gimnazjum Św. Rafała Kalinowskiego w Niemieżu,
spotkanie ze liderami społeczności Polaków na Litwie.
W takcie wizyty odbyły się spotkania mające na celu rozwijanie
współpracy oraz ustalenie kolejnych przedsięwzięć m.in. na rzecz
wymiany młodzieży, czerpania dobrych wzorów i promocji kultury.
Uczestnikami spotkania byli przedstawiciele 25 miast z różnych
krajów. Tematem przewodnim zebrania było "Image and Identity of
Secondary Towns and New Towns". Było ono także okazją do
omówienia problemów "nowych miast" i ich metropolii w kontekście
perspektyw europejskich.
Delegacja władz Evergem złożyła wizytę w Stalowej Woli w celu
podpisania umowy partnerskiej, które miało miejsce podczas
uroczystej Sesji Rady Miejskiej.
13.3. Współpraca w ramach obszaru funkcjonalnego
Zgodnie z przywołanym już wcześniej zapisem Strategii Rozwoju Województwa
– Podkarpackie 2020 miasto Stalowa Wola wraz z gminami Pysznica, Zaleszany oraz Nisko
tworzy Miejski Obszar Funkcjonalny Stalowej Woli (MOF Stalowej Woli). Jest to jeden
z obszarów kluczowych dla rozwoju województwa, dlatego też opracowana została Strategia
Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Stalowej Woli na lata 2014-2020, wytyczając
kierunki wspólnych działań samorządów.
122
Cel główny, na którym oparta jest Strategia to „Wzmocnienie atrakcyjności Miejskiego
Obszaru Funkcjonalnego Stalowej Woli jako ważnego ośrodka gospodarczego i miejsca
o wysokiej jakości życia mieszkańców poprzez wykorzystanie jego potencjałów
gospodarczych, przestrzennych, kulturowych, środowiskowych, społecznych i edukacyjnych”.
Posłużyć temu ma realizacja pięciu kluczowych celów rozwojowych:

Cel rozwojowy 1. Wzrost konkurencyjności gospodarki Miejskiego Obszaru
Funkcjonalnego Stalowej Woli.

Cel rozwojowy 2. Poprawa dostępności przestrzennej Miejskiego Obszaru

Cel rozwojowy 3. Ochrona środowiska naturalnego Miejskiego Obszaru

Cel rozwojowy 4. Poprawa konkurencyjności turystycznej Miejskiego Obszaru

Cel rozwojowy 5. Poprawa jakości życia mieszkańców Miejskiego Obszaru
Strategia określa również projekty zintegrowane planowane do realizacji w formule
RIT w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata
2014-2020 a także identyfikująca projekty komplementarne, na które mogą być pozyskane
fundusze zewnętrzne. Projekty kluczowe (do realizacji w trybie pozakonkursowym RIT)
na lata 2014-2020 to:

Mobilny MOF Stalowej Woli – rozwój komunikacji
przy jednoczesnym zmniejszeni emisji zanieczyszczeń;
publicznej
ZMKS

Rekultywacja stawów osadowych 1-6 oraz składowiska odpadów innych
niż niebezpieczne w Stalowej Woli – poprawa stanu środowiska naturalnego
poprzez rozwiązanie problemu odpadów poprodukcyjnych;

Ochrona i popularyzacja dziedzictwa kulturowego MOF Stalowej Woli –
renowacja obiektów zabytkowych (w tym znajdujących się w Stalowej Woli
budynków dawnego Sądu Powiatowego) i stworzenie oraz wypromowanie
lokalnego produktu turystycznego „Szlak bohaterów II wojny światowej
dolnego Sanu”;

Rewitalizacja przestrzenna MOF Stalowej Woli – modernizacja, rozbudowa
i adaptacja obiektów i terenów na potrzeby rewitalizacji społecznej obszarów
problemowych (w gminie Stalowa Wola obejmująca: budynek dawnego
Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i dworek myśliwski w Charzewicach
w gminie Stalowa Wola);

Aktywni na rynku pracy MOF Stalowej Woli – wsparcie osób bezrobotnych
i zagrożonych bezrobociem poprzez staże i szkolenia (działania będą
prowadzone
z
wykorzystaniem
obiektów
poddanych
rewitalizacji
przestrzennej);
123

STOP Wykluczeniu na obszarze MOF Stalowej Woli – wsparcie osób
wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem poprzez różnorodne działania
aktywizujące, integrujące i edukacyjne (działania będą prowadzone
z wykorzystaniem obiektów poddanych rewitalizacji przestrzennej);

Aktywna integracja w zrewitalizowanym obszarze MOF Stalowej Woli wsparcie
osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem, m.in. poprzez aktywizację
seniorów, wsparcie asystenta rodzin, środowiskowe i specjalistyczne (działania
będą prowadzone z wykorzystaniem obiektów poddanych rewitalizacji
przestrzennej);

Szansa na sukces – rewitalizacja społeczna poprzez tworzenie warunków
sprzyjających powstawaniu i funkcjonowania spółdzielni socjalnych (działania
będą prowadzone z wykorzystaniem obiektów poddanych rewitalizacji
przestrzennej)146.

Stalowa Wola jest silnie powiązana z jednostkami wyższego rzędu – powiatem stalowowolskim oraz
województwem podkarpackim.

Rola miasta w powiecie może być określana jako przewodnia – jest to największy ośrodek miejski
i centrum gospodarcze oraz kulturalne.

Pomimo peryferyjnego położenia w województwie Stalowa Wola została uznana za ośrodek
o znaczeniu subregionalnym, tworzący miejski obszar funkcjonalny będący jednym z biegunów
wzrostu.

Stalowa Wola posiada bardzo bogate doświadczenie w prowadzeniu współpracy zagranicznej
z belgijskim miastem Evergem.

Miasto wraz z gminami Pysznica, Zaleszany oraz Nisko tworzy Miejski Obszar Funkcjonalny Stalowej
Woli. Wspólne działania w ramach tego obszaru zostały wytyczone w Strategii Rozwoju Miejskiego
Obszaru Funkcjonalnego Stalowej Woli na lata 2014-2020.

Znaczenie Stalowej Woli w skali powiatu, jak również województwa może być uznane za znaczący
potencjał do wykorzystania dla przyszłego rozwoju miasta.

Wskazane jest rozwijanie dalszej współpracy z dotychczasowym partnerem zagranicznym, miastem
Evergem jak również nawiązywanie nowych kontaktów.

Oczekiwane efekty realizacji projektów w ramach Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Stalowej Woli
powinny być brane pod uwagę przy planowaniu działań miasta, aby maksymalnie wykorzystać
pozytywne efekty synergii.
146
Strategia Rozwoju Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Stalowej Woli na lata 2014-2020, Stalowa Wola – Nisko – Pysznica – Zaleszany
2014 r.
124
14. Finanse miasta
14.1. Dochody
Dochody budżetowe Stalowej Woli w latach 2010-2014 przeważnie rosły i utrzymywały
się powyżej średniej dla budżetów gmin bez miast na prawach powiatu (a więc członków
powiatów ziemskich). W 2014 roku dochody budżetowe wynosiły ponad 217 mln zł, czyli
wzrost o 25 mln zł w stosunku do 2010 roku. Działo się tak, mimo że dochody gmin
z powiatów ziemskich województwa podkarpackiego średnio utrzymują się poniżej wartości
dla Polski od 2011 roku.
Tabela 129. Dochody Stalowej Woli w latach 2010-2014 [zł]
Stalowa Wola
2010
192 399 686,4
2011
201 654 597,6
2012
213 384 112,3
2013
210 612 923,2
2014
217 514 032,0
Duży odsetek dochodów gminy stanowią dochody własne, co wyróżnia Stalową Wolę na
tle porównywanych jednostek. Udział dochodów własnych w budżecie wynosił w mieście
około 55%, podczas gdy w województwie podkarpackim było to od 33,0% w 2010 roku do
39,6% w 2013 roku.
Tabela 130. Dochody gmin bez miast na prawach powiatu w przeliczeniu na 1 mieszkańca w latach 2010-2013
w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych [zł]
Polska
woj. podkarpackie
powiat
stalowowolski
Stalowa Wola
2010
2793,9
3
2886,6
0
2875,8
4
2937,6
2
2011
2926,2
2
2860,3
9
2927,9
8
3101,6
6
ogółem
2012
3022,1
0
2891,2
9
3070,6
4
3309,5
6
2013
3098,9
4
2940,5
8
3090,7
2
3291,1
4
2014
3272,1
0
3115,1
1
3261,5
0
3428,9
8
2010
1246,6
3
954,6
9
1273,2
1
1625,2
7
dochody własne
2011
2012
2013
1330,9 1407,7 1492,3
3
2
4
1019,1 1054,2 1110,9
0
8
3
1264,8 1340,2 1413,7
3
1
9
1645,9 1753,7 1852,2
3
0
0
2014
1614,2
3
1235,0
3
1493,4
4
1896,0
4
Największy udział w dochodach Stalowej Woli mają środki od osób prawnych, fizycznych
oraz od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej m.in. podatki i opłaty
lokalne. Jeszcze w 2010 roku ten dział Klasyfikacji Budżetowej stanowił blisko 41% dochodów
ogółem, w 2014 roku już ponad 46%. Drugim działem, który ma duży udział w dochodach
Stalowej woli to różne rozliczenia. Przez to pojęcie rozumie się dochody należne gminie
z tytułu subwencji oraz odsetki od środków finansowych zgromadzonych na rachunkach
bankowych. Powyżej 10% dochodów przynoszą środki na pomoc społeczną i na pozostałe
zadania w zakresie polityki społecznej. Od 2012 roku zmniejsza się udział w dochodach
ogółem działu gospodarki komunalnej i ochrony środowiska.
125
Tabela 131. Dochody ogółem według działów Klasyfikacji Budżetowej w Stalowej Woli w latach 2010-2014
[%]
rolnictwo i łowiectwo
leśnictwo
transport i łączność
gospodarka mieszkaniowa
administracja publiczna
dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od
innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej
oraz wydatki związane z ich poborem
różne rozliczenia
oświata i wychowanie
gospodarka komunalna i ochrona środowiska
kultura i ochrona dziedzictwa narodowego
kultura fizyczna
pomoc społeczna i pozostałe zadania w zakresie polityki
społecznej
pozostałe
ogółem
2010
0,01
0,02
3,12
4,90
0,61
2011
0,01
0,03
8,74
7,28
0,51
2012
0,01
0,04
1,71
5,62
0,50
2013
0,01
0,05
1,54
8,57
0,49
2014
0,02
0,00
5,71
4,88
0,41
40,88
40,42
41,40
42,67
46,08
18,18
2,82
13,34
0,01
1,78
17,69
2,65
9,14
0,01
1,06
17,71
2,31
16,26
0,61
1,58
17,96
2,23
11,33
0,43
1,74
17,47
2,62
9,60
0,08
0,83
12,83
11,23
11,18
12,06
11,72
1,50
100,00
1,23
100,00
1,08
100,00
0,91
100,00
0,58
100,00
14.2. Wydatki
W ostatnich pięciu latach zwiększa się wielkość wydatków z budżetu – w 2010 roku było
to 196 mln zł, w 2014 już 234 mln zł.
Tabela 132. Wydatki z budżetu Stalowej Woli w latach 2010-2014 [zł]
Stalowa Wola
2010
196 326 457,02
2011
209 883 001,45
2012
224 598 299,13
2013
219 865 759,88
2014
234 777 092,20
Dynamiczny wzrost wydatków budżetu gminy Stalowa Wola przewyższa tempo wzrostu
i wartość wpływów. Podobnie jak w przypadku dochodów największą sumę bilansową
odnotowano w 2014 roku, kiedy to wydatki na głowę wyniosły 3701,12 zł, natomiast wpływy
per capita – 3428,98 zł. Niezrównoważenie wydatków budżetowych wpływami to zjawisko
częste i występujące w Stalowej Woli, chociaż gminy z powiatów ziemskich województwa
podkarpackiego w 2014 roku wykazywały nadwyżkę budżetową. Wyróżnioną kategoria
budżetową są wydatki na oświatę i wychowanie przekraczające w kraju i województwie 1/3
wydatków ogółem. W Stalowej Woli na oświatę i wychowanie przeznaczano w latach 20102014 odpowiednio od 839,85 zł do 982,83 zł w przeliczeniu na 1 mieszkańca, co stanowiło od
26,6% w latach 2012 i 2014, poprzez 28,0% w latach 2010 i 2013 do 29,0% w 2011 roku. Tak
niski udział wydatków na oświatę i wychowanie wyróżnia Stalową Wolę na tle budżetów
gmin z powiatów ziemskich województwa podkarpackiego, w którym udział ten wynosił
w 2012 roku średnio 39,3%, a więc o 12,7 punktu procentowego więcej niż w Stalowej Woli.
Tabela 133. Wydatki gmin bez miast na prawach powiatu w przeliczeniu na 1 mieszkańca w latach 2010-2013
Polska
2010
3081,0
2011
3075,0
ogółem
2012
3025,3
2013
3075,6
2014
3292,2
2010
1024,6
na oświatę i wychowanie
2011
2012
2013
1071,4
1122,5
1143,1
2014
1178,7
126
woj.
podkarpackie
powiat
stalowowolski
Stalowa Wola
2010
2011
1
3167,9
3
3086,6
2
2997,5
8
2
2995,0
8
3043,8
5
3228,2
2
ogółem
2012
4
2875,3
2
3206,4
0
3483,4
9
2013
2014
2010
8
2933,0
3
3139,0
6
3435,7
2
6
3102,2
8
3431,8
7
3701,1
2
0
1073,8
0
950,70
839,85
2011
2012
2013
5
2
5
1107,2
1130,9
1146,9
8
8
1
1005,0
1039,3
979,99
1
0
2
1183,6
7
1049,2
5
937,03
982,83
928,18
963,71
2014
W ostatnich pięciu latach największy udział w ogóle wydatków Stalowej Woli zajmują tak
oświata i wychowanie, pomoc społeczna i pozostałe działania z zakresu polityki społecznej
oraz gospodarka komunalna i ochrona środowiska.
Tabela 134. Wydatki w podziale na działy Klasyfikacji Budżetowej w Stalowej Woli w latach 2010-2014 [%]
Rolnictwo i łowiectwo
Leśnictwo
Transport i łączność
Gospodarka mieszkaniowa
Administracja publiczna
Bezpieczeństwo publiczne i ochrona
przeciwpożarowa
Obsługa długu publicznego
Oświata i wychowanie
Ochrona zdrowia
Pomoc społeczna i pozostałe zadania z zakresu
polityki społecznej
Edukacyjna opieka wychowawcza
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska
Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego
Kultura fizyczna
Pozostałe
Ogółem
2010
0,01
0,15
10,05
6,18
6,08
0,69
2011
0,01
0,19
15,92
5,29
6,55
0,38
2012
0,01
0,20
8,12
4,48
5,71
0,20
2013
0,01
0,19
6,87
5,13
6,34
0,32
2014
0,01
0,15
13,20
3,99
5,30
0,27
0,57
28,02
1,01
16,94
0,70
29,03
0,97
15,55
0,96
26,65
0,58
15,72
0,88
28,05
0,76
17,16
0,83
26,55
0,62
16,23
1,62
19,57
3,73
4,25
1,71
14,42
3,95
4,03
1,30
100,00
1,69
23,53
4,22
7,17
0,78
100,00
0,98
24,03
4,38
3,73
1,17
100,00
0,93
23,53
4,25
3,43
0,71
100,00
1,14
100,00
W ostatnich pięciu latach stopniowo rosną wydatki - jeszcze w 2010 roku było ich 196,32
mln zł, a w 2014 roku o 38,56 mln zł więcej. Ich struktura kształtuje się podobnie
w analizowanym okresie - największa ilość środków przeznaczana jest na wydatki bieżące –
zarówno na wynagrodzenia, jak i inne działania. Warto podkreślić, że wydatki bieżące są
związane z realizacją podstawowej funkcji samorządu czyli zaspokajaniem potrzeb
mieszkańców i naturalna jest ich przewaga nad wydatkami majątkowymi. Zarówno wydatki
bieżące na wynagrodzenia nad wydatkami majątkowymi. Zarówno wydatki bieżące na
wynagrodzenia, jak i pozostałe wydatki bieżące systematycznie wzrastają. W przypadku
wydatków majątkowych ich wielkość jest zróżnicowana w zależności od lat. W 2012 i 2014
roku przekraczały one 70 mln zł, w pozostałym analizowanym okresie były one poniżej 60
mln zł.
127
Tabela 135. Wydatki w podziale na bieżące i majątkowej w Stalowej Woli w latach 2010-2014 [mln zł]
14.3. Pozyskiwanie funduszy zewnętrznych
Większość środków budżetu państwa lub innych przekazanych jako współfinansowanie
programów i projektów realizowanych z udziałem środków z funduszy strukturalnych
i Funduszu Spójności UE w latach 2010-2013 w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych
zostało wydane na oświatę i wychowanie oraz szkolnictwo wyższe. W Stalowej Woli
najwięcej funduszy zewnętrznych w badanym okresie pozyskano w 2012 roku (36 964
658,71 zł, z czego 29 276 772,94 zł na oświatę i wychowanie oraz szkolnictwo wyższe), co
stanowiło 89,6% środków pozyskanych przez wszystkie jednostki samorządu terytorialnego
powiatu stalowowolskiego. W 2012 roku fundusze zewnętrzne pozyskane przez Stalową
Wolę stanowiły 9,5% środków budżetu gminy (dofinansowanie z budżetu państwa lub
innych) przekazanych jako współfinansowanie programów i projektów realizowanych
z udziałem środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w województwie
podkarpackim, natomiast odpowiedni wskaźnik dla środków na oświatę i wychowanie wraz
ze szkolnictwem wyższym wynosił 11,58%.
Tabela 136. Środki z budżetu państwa lub inne przekazane jako współfinansowanie programów i projektów
realizowanych z udziałem środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE w latach 2010-2013
dochody razem
Polska
woj.
podkarpackie
powiat
stalowowolski
Stalowa Wola
2010
2011
2012
2013
2010
2011
2012
2013
5 069 122
233,70
474 129
583,03
46 793
212,02
28 505
296,35
6 458 827
798,99
447 430
978,60
44 424
165,50
34 919
454,39
5 873 046
061,42
390 718
528,20
44 039
138,87
36 964
658,71
4 359 466
351,78
372 429
734,77
35 633
099,84
26 946
136,07
4 128 733
814,05
376 015
144,49
45 208
185,27
27 248
150,35
5 483 736
027,41
371 550
908,78
41 226
548,02
32 885
510,34
5 016 918
780,06
319 189
770,95
41 239
177,50
35 160
629,06
3 769 819
650,00
330 485
792,00
31 867
815,00
24 651
943,00
Drugim kierunkiem co do wielkości uzyskanych środków zewnętrznych jest gospodarka
innowacyjna, na którą w latach 2010-2013 pozyskano 34 459 767,37 zł co stanowi 27,07%
128
ogólnej kwoty. W ujęciu na głowę mieszkańca środki gmin i powiatów z UE na finansowanie
programów i projektów w latach 2010-2013 w powiecie stalowowolskim były niższe niż
w jednostkach referencyjnych. Kwota ta wzrosła z 9,7 zł w 2010 roku do 16,5 zł w 2013 roku,
jednak nadal była niższa od średniej dla kraju – 19,8 zł (spadek z 30,6 zł w 2010 roku),
a w szczególności dla województwa podkarpackiego – 38,2 zł (a w 2011 roku 62,9 zł).
W związku ze spadkiem wartości pozyskanych środków w przeliczeniu na 1 mieszkańca
w Polsce i województwie podkarpackim, powiat stalowowolski zmniejszył odstęp dzielący go
od województwa i kraju.
Tabela 137. Środki gmin i powiatów z UE na finansowanie programów i projektów w przeliczeniu na
1 mieszkańca w latach 2010-2013 w powiecie stalowowolskim i jednostkach referencyjnych
ogółem
2010
Polska
woj. podkarpackie
2011
30,6
58,7
9,7
2012
27,1
62,9
9,9
2013
26,0
40,2
9,7
19,8
38,2
16,5
W poprzednio obowiązującej perspektywie finansowej UE (na lata 2007-2013) miasto
Stalowa Wola pozyskało środki na dwadzieścia dwa projekty. Fundusze na dwanaście z nich
pochodziły z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego.
Tabela 138. Pozyskane fundusze przez Stalową Wolę w perspektywie finansowej 2007-2013
program
Program Operacyjny Kapitał Ludzki
Regionalny Program Operacyjny Województwa
Podkarpackiego
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
RAZEM
6
8 033 201,99
wartość
dofinansowania
[zł]
7 895 404,48
12
97 367 868,04
56 836 199,39
40 531 668,65
3
1
123 284 353,31
41 500,00
228 726 923,33
95 823 429,50
35 275,00
160 590 308,37
27 460 923,81
6 225,00
68 136 614,96
liczba
projektów
22
wartość
projektów [zł]
wartość wkładu
własnego [zł]
137 797,51

Dochody budżetowe Stalowej Woli w latach 2010-2014 przeważnie rosły i utrzymywały się powyżej
średniej dla budżetów gmin bez miast na prawach powiatu.

Duży odsetek dochodów gminy stanowią dochody własne, co wyróżnia Stalową Wolę na tle
porównywanych jednostek. Udział dochodów własnych w budżecie wynosił w mieście około 55%.

Największy udział w dochodach Stalowej Woli mają środki od osób prawnych, fizycznych oraz od
innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej m.in. podatki i opłaty lokalne.

Wydatki budżetu gminy Stalowa Wola w przeliczeniu na 1 mieszkańca przewyższają tempo wzrostu
i wartość wpływów. W 2014 roku wydatki na głowę wyniosły 3701,12 zł (w 2010 – 2997,58 zł).

Największa ilość środków przeznaczana jest na wydatki bieżące.

W poprzednio obowiązującej perspektywie finansowej UE (na lata 2007-2013) miasto Stalowa Wola
pozyskało środki na dwadzieścia dwa projekty.
129
15. Analiza SWOT
Analiza SWOT to jedna z najbardziej popularnych technik analitycznych. Uważana jest
za główne narzędzie analizy strategicznej i stosowana jest we wszystkich obszarach
planowania strategicznego. Umożliwia zidentyfikowanie i określenie najważniejszych
problemów i zagadnień strategicznych.
Analiza ta pozwala na rozpoznanie mocnych i słabych stron a także istniejących
potencjalnych szans i zagrożeń.
Nazwa SWOT jest skrótem pochodzącym od pierwszych liter angielskich słów:




Strengths (mocne strony) – silne strony obszaru, które należycie wykorzystane
sprzyjać będą jego rozwojowi (w długiej perspektywie czasowej powinno
utrzymać się je jako mocne i oprzeć na nich przyszły rozwój obszaru),
Weaknesses (słabe strony) – słabe strony obszaru, które niewyeliminowane
będą utrudniać jego rozwój (należy minimalizować ich oddziaływanie),
Opportunities (szanse) – czynniki, które nie są bezpośrednio zależne od
zachowania społeczności obszaru, ale które mogą być traktowane jako szanse,
i przy odpowiednio podjętych przez nią działaniach, wykorzystane jako czynniki
sprzyjające rozwojowi obszaru,
Threats (zagrożenia) – czynniki, które również nie są bezpośrednio zależne
od zachowania społeczności obszaru, ale które mogą stanowić zagrożenie dla
jego rozwoju (należy unikać ich negatywnego oddziaływania na rozwój obszaru).
Na potrzeby opracowania Strategii Rozwoju Stalowej Woli na lata 2016-2022 z prognozą
do 2027 roku podzielono analizę SWOT na trzy podstawowe obszary: społeczny, zasobów
i potencjałów oraz obszar gospodarczy i promocji miasta.
130
Tabela 139. Analiza SWOT - sfera społeczna
Mocne strony Miasta










Istniejąca sieć placówek opieki
zdrowotnej (w tym Powiatowy Szpital
Specjalistyczny
i
opieka
psychiatryczna)
Rozbudowana
oferta
pomocy
społecznej świadczonej przez różne
podmioty
Oddział Polskiego Komitetu Pomocy
Społecznej
Bogata oferta kulturalna i rekreacyjnosportowa (dzięki istnieniu obiektów,
a także dobrej kadrze)
Dobra baza edukacyjna, wysoki
poziom kształcenia
Dostęp do uczelni wyższych (siedziby
uczelni w Stalowej Woli oraz
możliwość dojazdu do sąsiednich
miejscowości)
Uniwersytet Trzeciego Wieku
Oferta kształcenia ustawicznego,
w tym
Centrum
Kształcenia
Ustawicznego
Duża liczba działających organizacji
pozarządowych
świadcząca
o aktywności społecznej mieszkańców
Wysoki potencjał rozwoju turystyki
dzięki istnieniu zabytków a także
oferty
kulturalno-rekreacyjnej
(Muzeum Regionalne, szlaki piesze
i rowerowe, infrastruktura sportowa)
Słabości Miasta

















Odległość od dużych ośrodków miejskich –
ograniczony
dostęp
do ich oferty
kulturalno-rekreacyjnej i usługowej
Niewystarczający poziom bezpieczeństwa
(min. ze względu na braki w systemie
monitoringu)
Zmniejszanie się liczby mieszkańców na
skutek zmian demograficznych oraz
emigracji
Braki w ofercie rekreacyjno-wypoczynkowej
Niedopasowanie siły roboczej do potrzeb
pracodawców
Braki w ofercie opieki zdrowotnej (zbyt
mała liczba specjalistów, brak specjalistów
niektórych specjalizacji, brak hospicjum,
przestarzała infrastruktura)
Braki w ofercie opieki i pomocy społecznej
(m.in. w zakresie opieki żłobkowej, opieki
geriatrycznej,
przeciwdziałaniu
uzależnieniom oraz pomocy bezdomnym
kobietom)
Brak skoordynowania działań w zakresie
ochrony zdrowia i opieki społecznej
Braki w infrastrukturze sportowej (m.in.
wypożyczalni
rowerów)
konieczność
przebudowy niektórych obiektów (stadion,
hala tenisowa)
Brak „Karty kultury”
Braki w ofercie zajęć pozaszkolnych dla
dzieci, w tym wsparcia dzieci z dysfunkcjami
Niewystarczająca
współpraca
szkół
z przedsiębiorcami
Niedostateczny poziom wykorzystania
części istniejącej infrastruktury szkół (w tym
sportowej)
Nieprawidłowości
w
funkcjonowaniu
trzeciego
sektora:
nierównomierne
rozłożenie organizacji, niska aktywność
niektórych
z
nich,
niedostateczna
współpraca
Brak Centrum koordynującego pracę
organizacji pozarządowych
Brak budżetu obywatelskiego
Negatywny
wpływ
migracji
na
funkcjonowanie rodzin – eurosieroctwo
131
Szanse w otoczeniu







Zewnętrzne źródła finansowania
Napływ ludności z okolicznych małych
miast i wsi
Zwiększenie podaży kadr służby
zdrowia dzięki lokalnej ofercie
edukacyjnej
Współpraca międzynarodowa
prowadzona przez szkoły (wyjazdy)
Współpraca z organizacjami
pozarządowymi spoza Stalowej Woli
Rozwój budownictwa społecznego
dzięki Ustawie z dnia 10 września 2015
r. o zmianie ustawy o niektórych
formach popierania budownictwa
mieszkaniowego oraz niektórych
innych ustaw
Środki z Ministerstwa Sportu
Zagrożenia w otoczeniu














Negatywne zmiany demograficzne starzenie się społeczeństwa polskiego
Niski poziom zarobków na polskim rynku
pracy
Nieprawidłowe funkcjonowanie polskiego
sytemu opieki zdrowotnej
Konieczność konkurowania o środki z NFZ-u
z innymi dużymi podmiotami w otoczeniu
Brak dyspozytorni medycznej w powiecie
Występowanie chorób cywilizacyjnych
Prawne ograniczenia funkcjonowania
pomocy społecznej, obecny system
sprzyjający syndromowi wyuczonej
bezradności
Tendencje do spadku wrażliwości
społecznej
Wysokie ceny biletów wstępu na
wydarzenia kulturalne i sportowe
zewnętrznych organizatorów
Brak sieci ścieżek rowerowych
wykraczających poza miasto
Czynniki zewnętrzne skłaniające
mieszkańców do emigracji (szczególnie
osoby młode i wykształcone)
Upowszechnianie się negatywnych wzorców
życia rodzinnego (m.in. nadopiekuńczość
rodziców utrudniająca rozwój dzieci)
Polski system pomocy społecznej
kształtujący syndrom wyuczonej
bezradności
Sytuacja na krajowym i regionalnym rynku
pracy – długotrwałe bezrobocie
Tabela 140. Analiza SWOT - sfera zasobów i potencjałów
Mocne strony Miasta




Wysoka
jakość
infrastruktury
technicznej (gaz, woda, energetyka,
Internet, ciepło)
Sukcesywne modernizacje i remonty
budynków mieszkalnych
Potencjał środowiska naturalnego
(w tym ponad 100 ha lasów
w zasobach miasta, obszary Natura
2000 i pomniki przyrody)
Aktywność
mieszkańców
w utrzymaniu i modernizacji obiektów
mieszkalnych
Słabości Miasta






Zanieczyszczenie środowiska (min. ze
względu
na
brak
monitoringu
środowiskowego i sąsiedztwo sfery
przemysłowej)
Zagrożenie powodziowe
Zbyt mała liczba mieszkań komunalnych
Niewystarczające zachowanie spójności
estetycznej budynków w mieście (brak
nawiązań do historii miasta)
Uciążliwe sąsiedztwo strefy przemysłowej
Niewykorzystanie
potencjału
terenów
wokół Sanu dla celów rekreacyjnych
132
Mocne strony Miasta





















Słabości Miasta
Funkcjonalny układ przestrzenny
miasta
Miejscowy Plan Zagospodarowania
Przestrzennego obejmujący większość
miasta
Atrakcyjne tereny wokół Sanu
Obiekty architektury art deco
Zakład utylizacji odpadów obsługujący
również sąsiednie miejscowości
Oczyszczalnia ścieków
Blok gazowo-parowy Elektrociepłowni
Stalowa Wola - duże ekologiczne
źródło produkcji ciepła i energii
elektrycznej
Wysoka ekoświadomość mieszkańców
(m.in. w zakresie segregacja śmieci)
Ścieżki rowerowe
Lotnisko w Stalowej Woli
Aktywność mieszkańców w zakresie
współpracy międzynarodowej
Dużą atrakacyjność turystyczna (dzięki
potencjałowi środowiska naturalnego
oraz ofercie rekreacyjno-kulturalnej)
Szanse w otoczeniu


Zewnętrzne źródła finansowania
Przynależność do Miejskiego Obszaru
Funkcjonalnego
Możliwości
zewnętrznego
dofinansowania rozwoju technologii
wykorzystujących odnawialne źródła
energii
Połączenia drogowe z innymi miastami
oraz autostradą
Bliskość
Wschodniego
Szlaku
Rowerowego Green Velo
Bliskość
innych
ośrodków
turystycznych
(np.
Sandomierz,
Baranów
Sandomierski,
Leżajsk,
Łańcut, Janów Lubelski)
Bliskość transgranicznych szlaków
turystycznych
Współpraca
międzynarodowa
prowadzona w sferach kultury
i edukacji
(m.in.
z
miastem
partnerskim Evergem)
Bliskość Międzynarodowego portu
lotniczego w Rzeszowie










Brak wyznaczonego centrum miasta
Poligon - teren zamknięty, brak możliwości
wykorzystania lasów na cele rekreacyjne
lub inwestycyjne
Tereny
wymagające
rewitalizacji
(w większości poprzemysłowe)
Niewystarczająca baza noclegowa
Braki
w
ofercie
rekreacyjnej
(niewystarczająca
liczba
obiektów
o odpowiednim
standardzie,
brak
wypożyczalni sprzętu)
Brak schroniska dla zwierząt
Niska dostępność uzbrojonych działek
budowlanych w mieście powodująca wzrost
cen i postępującą suburbanizację
Zbyt mała liczba miejsc parkingowych
Brak toalet miejskich
Niepełne wykorzystanie infrastruktury
jednostek naukowo-badawczych na terenie
miasta (uczelnie, laboratorium, inkubator)
Brak kontynuacji i rozszerzania współpracy
z miastami partnerskimi








Krajowa polityka rozwoju – koncentracja na
rozwoju dużych miast lub wsi (utrudniony
dostęp do pozyskania środków)
Konkurencja ośrodków ościennych
Prawo dotyczące gospodarki odpadami zablokowanie swobody w kształtowaniu
cen
Brak obwodnicy miasta oraz kontrowersje
dotyczące jej przebiegu
Zanieczyszczenie środowiska pochodzenia
zewnętrznego (m.in. ze względu na
transport)
Konkurencja innych ośrodków
turystycznych (np. Sandomierz, Baranów
Sandomierski, Leżajsk, Łańcut, Janów
Lubelski)
Konkurencja ośrodków ościennych
(zjawisko ruralizacji)
Niewystarczające możliwości pozyskania
środków ze źródeł zewnętrznych na
modernizację budynków wielorodzinnych
Odgórne ograniczenia inwestycji na
terenach Natura 2000
133
Tabela 141. Analiza SWOT - sfera gospodarki i promocji miasta
Mocne strony Miasta








Specjalna Strefa Ekonomiczna „EuroPark Wisłosan"
Dostępne tereny inwestycyjne (ok. 30
ha)
Tradycje
Centralnego
Okręgu
Przemysłowego
Współpraca części przedsiębiorców ze
szkołami zawodowymi
Działające Instytucje Otoczenia Biznesu
np.
Inkubator
Przedsiębiorczości
i naukowo-badawcze
Laboratorium
Międzyuczelnianego w Stalowej Woli
Potencjał
rozwojowy
firm
przemysłowych (w tym MŚP)
Obecność na terenie miasta trzech szkół
wyższych, z kierunkami technicznymi
Istniejące powiązania klastrowe
Słabości Miasta















Szanse w otoczeniu



Międzynarodowy
kapitał
w przedsiębiorstwach przemysłowych
Położenie - bliskość skrzyżowania dróg
nr 19 i 74, które mają być drogami
ekspresowymi oraz lotniska w Jasionce,
bliskość lotniska i autostrady
Zainteresowanie
inwestorów




Ograniczony
kontakt
pomiędzy
przedsiębiorcami a Urzędem Miasta
Stalowa Wola
Ograniczona
dostępność
terenów
inwestycyjnych (tereny są własnością
Lasów
Państwowych,
ograniczenia
związane z ogrodzeniem Huty Stalowa
Wola)
Braki kadrowe (m.in. ze względu na
niedostosowanie kształcenia zawodowego
do potrzeb rynku pracy)
Brak pomysłu na promocję gospodarczą
miasta Stalowa Wola
Brak centrum miasta o funkcjach
społeczno-usługowych
Niewykorzystany potencjał Huty Stalowa
Wola
Pogarszająca się sytuacja MŚP ze sfery
handlu i usług za względu na konkurencję
dużych centrów handlowych/marketów
Brak Stalowowolskiej Agencji Rozwoju
Regionalnego
Brak dostatecznego wsparcia osób
rozpoczynających działalność gospodarczą
(ograniczone możliwości dofinansowania,
brak powierzchni do inkubowania
technologii),
Brak myślenie perspektywicznego części
przedsiębiorców
Niedostateczna promocja gospodarcza
Niskie wynagrodzenia w sektorze usług
Ograniczona dostępność komunikacyjna
miasta
Niewystarczająco wykorzystany potencjał
nowych kierunków w szkołach wyższych
Słaba więź dużych przedsiębiorstw
z kapitałem zagranicznym z miejscowym
środowiskiem biznesowym i społecznością
miasta
Czynniki zewnętrzne skłaniające młode,
wykształcone osoby do emigracji
Dominacja centrów handlowych z obcym
kapitałem nad rodzimym przemysłem
Ograniczona dostępność komunikacyjna
miasta
Uzależnienie od światowych trendów
134



zewnętrznych lokalnym przemysłem
Rozpoznawalność i pozytywne oceny
produktów przemysłu zbrojeniowego
i branży
maszyn
budowlanych
wytworzonego w Stalowej Woli
Potencjał gospodarczy doliny lotniczej
(bliskość)
Rosnące nakłady na obronę narodową
(perspektywa nowych kontraktów dla
przemysłu zbrojeniowego w Stalowej
Woli)


gospodarczych – skutek istnienia wielu
dużych
przedsiębiorstw
monoprodukcyjnych
Konkurencyjna
oferta
gospodarcza
sąsiednich miast
Ograniczona
dostępność
środków
zewnętrznych dla małych i średnich
podmiotów gospodarczych
135
Spis tabel
Tabela 1. Użytkowanie gruntów w Stalowej Woli w 2014 roku [ha] ...................................................... 8
Tabela 2. Powierzchnia gruntów komunalnych wg prawnych form użytkowania w 2015 roku [ha]
(stan na 30.06)......................................................................................................................................... 8
Tabela 3. Wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w Stalowej Woli w
latach 2011-2015 (na czerwono zaznaczono decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego) .......... 10
Tabela 4.Udział terenów zieleni w ogólnej powierzchni (%) ................................................................. 13
Tabela 5. Tereny zieleni w Stalowej Woli w 2012 r. .............................................................................. 13
Tabela 6. Lesistość w latach 2010-2014 (%) .......................................................................................... 14
Tabela 7. Struktura własnościowa lasów w latach 2010-2014 (ha) ...................................................... 14
Tabela 8. Powierzchnia nadleśnictwa w podziale na powiaty wg. stanu na 01.01.2014 r.................... 14
Tabela 9. Udział użytków rolnych w powierzchni ogólnej w 2014 roku ............................................... 16
Tabela 10. Struktura użytkowania gruntów i lasów wg stanu na 01.01.2015 r. ................................... 16
Tabela 11. Przekroczenie dopuszczalnych wartości w powiecie stalowowolskim, wskaźnik LDWN –
stan warunków akustycznych................................................................................................................ 20
Tabela 12. Struktura wieku według ekonomicznych grup wieku i płci w Stalowej Woli w 2014 roku . 24
Tabela 13. Struktura wieku według ekonomicznych grup wieku w 2014 roku ..................................... 24
Tabela 14. Struktura wieku według ekonomicznych grup wieku w 2014 roku w Stalowej Woli i innych
miastach woj. podkarpackiego .............................................................................................................. 25
Tabela 15. Współczynnik feminizacji w latach 2010-2014 .................................................................... 25
Tabela 16. Wskaźniki obciążenia demograficznego w 2014 roku ....................................................... 26
Tabela 17. Prognozowana liczba ludności w Stalowej Woli do roku 2050............................................ 26
Tabela 18. Liczba urodzeń, zgonów w Stalowej Woli, w latach 2010-2014 .......................................... 26
Tabela 19. Przyrost naturalny na 1000 ludności ................................................................................... 27
Tabela 20. Przyrost naturalny na 1000 ludności w Stalowej Woli i innych miastach woj.
podkarpackiego ..................................................................................................................................... 27
Tabela 21. Liczba urodzeń i zgonów w latach 2010-2014 w Stalowej Woli .......................................... 27
Tabela 22. Liczba małżeństw zawieranych w Stalowej Woli w latach 2010-2014 ................................ 27
Tabela 23. Saldo migracji, w tym zagranicznych, na 1000 osób w latach 2010 - 2014 ......................... 28
Tabela 24. Saldo migracji, w tym zagranicznych, na 1000 osób w 2014 roku, w Stalowej Woli i innych
miastach woj. podkarpackiego .............................................................................................................. 28
Tabela 25. Liczba mieszkań w latach 2011-2014................................................................................... 30
Tabela 26. Liczba mieszkań na 1000 mieszkańców w latach 2010-2013 .............................................. 30
Tabela 27. Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w latach 2010-2014 ............................... 31
Tabela 28. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej w latach 2010-2014............... 37
Tabela 29. Zasięg korzystania z pomocy społecznej w latach 2010-2014 [%]....................................... 37
Tabela 30. Zasięg korzystania z pomocy społecznej w latach 2010-2014 – Stalowa Wola i miasta
referencyjne .......................................................................................................................................... 37
Tabela 31. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej poniżej kryterium
dochodowego w latach 2010-2014 ....................................................................................................... 38
Tabela 32. Rodziny otrzymujące zasiłki rodzinne na dzieci w latach 2010-2014 .................................. 38
Tabela 33. Udział dzieci w wieku do lat 17, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej
liczbie dzieci w tym wieku w latach 2010-2014 .................................................................................... 38
Tabela 34. Powody udzielaniu pomocy 2014 ........................................................................................ 38
136
Tabela 35. Wydatki na pomoc społeczną, stan na 31.12.2014 ............................................................. 39
Tabela 36. Łączne kwoty świadczeń w ramach zadań zleconych w latach 2010-2015 ......................... 39
Tabela 37. Organizacje pozarządowe w Stalowej Woli ......................................................................... 40
Tabela 38. Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia prowadzące działalność na terenie gminy
Stalowa Wola, stan na 31.12.2014 ........................................................................................................ 40
Tabela 39. Frekwencja wyborcza .......................................................................................................... 46
Tabela 40. Żłobki i kluby dziecięce ........................................................................................................ 47
Tabela 41. Liczba dzieci objętych opieką w żłobkach ............................................................................ 47
Tabela 42. Odsetek [%] dzieci objętych opieką w żłobkach .................................................................. 47
Tabela 43. Liczba publicznych placówek wychowania przedszkolnego i uczęszczających do nich dzieci
według typów w latach 2010-2014 ....................................................................................................... 48
Tabela 44. Liczba miejsc i dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego w Stalowej Woli, stan na
30.09.2014............................................................................................................................................. 48
Tabela 45. Liczba dzieci, którym odmówiono przyjęcia do przedszkola publicznego w Stalowej Woli 48
Tabela 46. Szkoły podstawowe w Stalowej Woli .................................................................................. 49
Tabela 47. Liczba uczniów w szkołach podstawowych w latach 2010-2014......................................... 50
Tabela 48. Liczba oddziałów w szkołach podstawowych w latach 2010-2014 ..................................... 50
Tabela 49. Liczba uczniów przypadających na jeden oddział w szkołach podstawowych w latach 20102014 ....................................................................................................................................................... 50
Tabela 50. Liczba uczniów w szkołach gimnazjalnych w latach 2010-2014 .......................................... 51
Tabela 51. Liczba oddziałów w szkołach podstawowych w latach 2010-2014 ..................................... 51
Tabela 52. Liczba uczniów przypadających na jeden oddział w szkołach gimnazjalnych w latach 20102014 ....................................................................................................................................................... 51
Tabela 53. Liczba uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014 ................................ 52
Tabela 54. Liczba oddziałów w szkołach ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014............................. 52
Tabela 55. Liczba uczniów przypadających na jeden oddział w szkołach ponadgimnazjalnych w latach
2010-2014 ............................................................................................................................................. 52
ponadgimnazjalnych w latach 2010-2014 (%)....................................................................................... 53
Tabela 57. Absolwenci techników w ogólnej liczbie absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w latach
2010-2014 (%) ....................................................................................................................................... 53
Tabela 58. Absolwenci liceów ogólnokształcących w ogólnej liczbie absolwentów szkół
Tabela 60. Placówki kształcenia ustawicznego ..................................................................................... 54
Tabela 61. Liczba członków zespołów artystycznych w latach 2011-2014 ........................................... 60
Tabela 62. Wykaz wydarzeń cyklicznych organizowanych przez placówki kulturalne ze Stalowej Woli
............................................................................................................................................................... 61
Tabela 63. Organizacja imprez masowych – liczba uczestników imprez artystyczno-rozrywkowych
ogółem................................................................................................................................................... 62
Tabela 64. Czytelnicy w ciągu roku (liczba osób) w bibliotekach prowadzonych przez gminę / miasto
na prawach powiatu .............................................................................................................................. 63
Tabela 65. Czytelnicy (użytkownicy aktywnie wypożyczający) w ciągu roku. Biblioteki naukowe łącznie
z bibliotekami o statusie naukowym wykazanymi również w grupie bibliotek publicznych ................ 63
137
Tabela 66. Księgozbiór bibliotek na 1000 ludności (liczba woluminów) ............................................... 63
Tabela 67. Liczba miejsc w obiektach noclegowych w latach 2010-2014 ............................................. 65
Tabela 68. Przyrost miejsc noclegowych w 2014 roku w stosunku do roku poprzedniego (2013=100)
............................................................................................................................................................... 66
Tabela 69. Zabytki w Stalowej Woli wpisane do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków ......................... 67
Tabela 70. Udzielone noclegi w Stalowej Woli w latach 2010-2014 ..................................................... 69
Tabela 71. Turyści zagraniczni wg kraju pochodzenia w latach 2010-2014 .......................................... 70
Tabela 72. Obiekty sportowe w Stalowej Woli ..................................................................................... 72
Tabela 73. Kluby sportowe w Stalowej Woli w 2014 roku .................................................................... 73
Tabela 74. Najważniejsze kluby sportowe w Stalowej Woli wraz z liczbą uczestniczących w zajęciach
sportowych ............................................................................................................................................ 73
Tabela 75. Stowarzyszenia zajmujące się sportem i kulturą fizyczną na terenie Stalowej Woli ........... 74
Tabela 76. Nowotwory ogółem (zgony wg przyczyn) ............................................................................ 76
Tabela 77. Przyczyny zgonów - nowotwory ogółem (%) ....................................................................... 76
Tabela 78. Choroby układu oddechowego ogółem (zgony wg przyczyn) ............................................. 76
Tabela 79. Przyczyny zgonów - choroby układu oddechowego ogółem (%)......................................... 77
Tabela 80. Choroby układu nerwowego ogółem (zgony wg przyczyn) ................................................. 77
Tabela 81. Choroby układu krążenia ogółem (zgony wg przyczyn) ....................................................... 77
Tabela 82. Przyczyny zgonów - choroby układu krążenia ogółem (%) .................................................. 77
Tabela 83. Zgony kobiet z powodu chorób układu krążenia na 100 tys. kobiet ................................... 78
Tabela 84. Zgony mężczyzn z powodu chorób układu krążenia na 100 tys. mężczyzn ......................... 78
Tabela 85. Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej Powiatowy Szpital z podziałem
na oddziały, stan na 31.12.2014 ............................................................................................................ 78
Tabela 86. Program profilaktyki raka piersi w latach 2010-2014 .......................................................... 80
Tabela 87. Działania realizowane przez miasto Stalowa Wola w zakresie profilaktyki zdrowotnej
i promocji zdrowia w 2014 roku ............................................................................................................ 80
Tabela 88. Liczba pracujących w latach 2010-2014 .............................................................................. 83
Tabela 89. Liczba pracujących na 1000 ludności w latach 2010-2014 .................................................. 83
Tabela 90. Liczba bezrobotnych w latach 2010-2014 ........................................................................... 84
Tabela 91. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w latach
2010-2014 ............................................................................................................................................. 84
Tabela 92. Stopa bezrobocia rejestrowanego w latach 2010-2014 [%] ............................................... 85
Tabela 93. Udział kobiet wśród zarejestrowanych bezrobotnych w latach 2010-2014........................ 85
Tabela 94. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy w latach 2010-2014* część I................. 86
Tabela 95. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy w latach 2010-2014* część II................ 86
Tabela 96. Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogóle bezrobotnych latach 2010-2014*
............................................................................................................................................................... 86
Tabela 97. Struktura zawodowa bezrobotnych w województwie Podkarpackim latach 2010-2014 – 10
najliczniej reprezentowanych zawodów wraz z liczbą osób ................................................................. 87
Tabela 98. Bezrobotni z prawem do zasiłku w latach 2010-2014* ....................................................... 88
Tabela 99. Napływ ofert pracy do PUP w Stalowej Woli w latach 2010-2014* .................................... 89
Tabela 100. Korzystający z poradnictwa zawodowego w latach 2010-2014* ...................................... 90
Tabela 101. Korzystający z informacji zawodowej w latach 2010-2014* ............................................. 90
Tabela 102. Programy realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Stalowej Woli w roku 2015....... 90
Tabela 103. Podmioty gospodarcze na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym ......................... 94
138
Tabela 104. Podmioty gospodarcze na 10 000 mieszkańców w wieku produkcyjnym w Stalowej Woli
i jednostkach referencyjnych ................................................................................................................ 94
Tabela 105. Liczba podmiotów gospodarczych według klas wielkości w mieście Stalowa Wola ......... 94
Tabela 106. Liczba podmiotów gospodarczych w Stalowej Woli w podziale na profil działalności
według sekcji PKD 2007......................................................................................................................... 96
Tabela 107. Główne podmioty gospodarcze w Stalowej Woli według największego przypisu podatku
od nieruchomości .................................................................................................................................. 96
Tabela 108. Przedsiębiorcy działający w stalowowolskiej podstrefie TSSE .......................................... 99
Tabela 109. Uzbrojone tereny inwestycyjne w Gminie Stalowa Wola, dostępne dla inwestorów..... 102
Tabela 110. Najwięksi inwestorzy greenfield w podstrefie Stalowa Wola TSSE ................................. 103
Tabela 111. Udział korzystających z sieci wodociągowej w ogóle mieszkańców w latach 2010-2014 [%]
............................................................................................................................................................. 104
Tabela 112. Udział korzystających z sieci kanalizacyjnej w ogóle mieszkańców w latach 2010-2014 [%]
............................................................................................................................................................. 104
Tabela 113. Udział korzystających z sieci gazowej w ogóle mieszkańców w latach 2010-2014 [%] ... 105
Tabela 114. Zestawienie danych służących do kalkulacji penetracji Internetem wśród klientów
gospodarstwo domowe i mikroprzedsiębiorstwo na poziomie powiatu stalowowolskiego .............. 105
Tabela 115. Sieć komunikacyjna w Stalowej Woli............................................................................... 106
Tabela 116. Drogi w Stalowej Woli, stan na 31.12.2014 r. ................................................................. 107
Tabela 117. Długość ścieżek rowerowych w latach 2011-2014 w Stalowej Woli [km] ....................... 108
Tabela 118. Zebrane odpady zmieszane w latach 2010-2013 [kg] .................................................... 109
Tabela 119. Poziomy redukcji, odzysku i recyklingu w latach 2012-2014........................................... 109
Tabela 120. Zużycie energii elektrycznej oraz gazu w gospodarstwach domowych na 1 mieszkańca
w miastach, w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych w latach 2010-2014 .............................. 111
Tabela 121. Obszary przeznaczone do rewitalizacji w Stalowej Woli ................................................. 113
Tabela 122. Wskaźniki dotyczące przestępczości w latach 2010-2014 na terenie powiatu
stalowowolskiego ................................................................................................................................ 114
Tabela 123. Struktura przestępstw kryminalnych w powiecie stalowowolskim w 2014 roku............ 115
Tabela 124. Zagrożenia drogowe na terenie Stalowej Woli................................................................ 115
Tabela 125. Interwencje Straży Pożarnej w latach 2010-2014 ........................................................... 116
Tabela 126. Interwencje w przypadków wypadków z ludźmi w latach 2010-2014 ............................ 116
Tabela 127. Wydatki Stalowej Woli na bezpieczeństwo i ochronę przeciwpożarową w latach 20102014 [zł] ............................................................................................................................................... 116
Tabela 128. Działania podejmowane z partnerami zagranicznymi w latach 2010-2015 .................... 121
Tabela 129. Dochody Stalowej Woli w latach 2010-2014 [zł] ............................................................. 125
Tabela 130. Dochody gmin bez miast na prawach powiatu w przeliczeniu na 1 mieszkańca w latach
2010-2013 w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych [zł] ........................................................... 125
Tabela 131. Dochody ogółem według działów Klasyfikacji Budżetowej w Stalowej Woli w latach 20102014 [%]............................................................................................................................................... 126
Tabela 132. Wydatki z budżetu Stalowej Woli w latach 2010-2014 [zł] ............................................. 126
Tabela 133. Wydatki gmin bez miast na prawach powiatu w przeliczeniu na 1 mieszkańca w latach
2010-2013 w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych [zł] ........................................................... 126
Tabela 134. Wydatki w podziale na działy Klasyfikacji Budżetowej w Stalowej Woli w latach 20102014 [%]............................................................................................................................................... 127
139
Tabela 135. Wydatki w podziale na bieżące i majątkowej w Stalowej Woli w latach 2010-2014 [mln zł]
............................................................................................................................................................. 128
Tabela 136. Środki z budżetu państwa lub inne przekazane jako współfinansowanie programów
i projektów realizowanych z udziałem środków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności UE
w latach 2010-2013 w Stalowej Woli i jednostkach referencyjnych [zł] ............................................. 128
Tabela 137. Środki gmin i powiatów z UE na finansowanie programów i projektów w przeliczeniu na
1 mieszkańca w latach 2010-2013 w powiecie stalowowolskim i jednostkach referencyjnych ......... 129
Tabela 138. Pozyskane fundusze przez Stalową Wolę w perspektywie finansowej 2007-2013 ......... 129
Tabela 139. Analiza SWOT - sfera społeczna ....................................................................................... 131
Tabela 140. Analiza SWOT - sfera zasobów i potencjałów .................................................................. 132
Tabela 141. Analiza SWOT - sfera gospodarki i promocji miasta ........................................................ 134
140
Spis wykresów
Wykres 1. Struktura grup w Stalowej Woli ........................................................................................... 25
Wykres 2. Zameldowania do Stalowej Woli w latach 2010-2014 ......................................................... 29
Wykres 3. Wymeldowania ze Stalowej Woli w latach 2010-2014 ........................................................ 29
Wykres 4. Zmiany wskaźnika liczby mieszkań na 1000 mieszkańców w latach 2010-2013 .................. 30
Wykres 5. Zmiany wskaźnika zasięgu korzystania z pomocy społecznej w latach 2010-2014.............. 37
Wykres 6. Zmiany wskaźnika pracujących na 1000 mieszkańców w latach 2010-2013 ....................... 83
Wykres 7. Zmiany wskaźnika bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku
produkcyjnym w latach 2010-2014 ....................................................................................................... 84
Wykres 8. Zmiany wskaźnika bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku
produkcyjnym w latach 2010-2014 ....................................................................................................... 87
Wykres 9. Liczba stalowowolskich podmiotów gospodarczych według grup sekcji PKD w latach 20102014 ....................................................................................................................................................... 95
Wykres 10. Wpływy z tytułu podatku od nieruchomości w Gminie Stalowa Wola w latach 2002-2013
[zł] ........................................................................................................................................................ 101
141
Spis rysunków
Rysunek 1. Położenie powiatu stalowowolskiego na tle gmin województwa podkarpackiego ............. 5
Rysunek 2. Położenie Stalowej Woli na tle powiatu stalowowolskiego.................................................. 6
Rysunek 3. Obszary objęte miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, stan na
31.12.2015 r. ........................................................................................................................................... 9
Rysunek 4. Nadleśnictwo Rozwadów .................................................................................................... 15
Rysunek 5. Potencjał/Stan ekologiczny wód powierzchniowych w województwie podkarpackim ..... 18
Rysunek 6. Obiekt MOSiR w Stalowej Woli ........................................................................................... 71
142

Diagnoza miasta Stalowa Wola - Biuletyn Informacji Publicznej

Transkrypt

Podobne dokumenty

Pobierz PDF

katalog PL.indd - Serwis Samorządowy PAP