dr Aleksandra Banot

Imię i nazwisko: Aleksandra Banot
Tytuł/stopień naukowy: doktor
Obszar/dziedzina nauk: nauki humanistyczne
Dyscyplina: literaturoznawstwo
Stanowisko pracy na Wydziale Humanistyczno-Społecznym ATH: adiunkt w Katedrze Literatury i
Kultury Polskiej
kontakt/e-mail: [email protected]
Tytuł magistra filologii polskiej (Uniwersytet Śląski, 2002)
Praca magisterska: Kobiety. O-powieść o „Kobietach” Zofii Nałkowskiej [UŚ Katowice 2002,
niepublikowana].
Tytuł magistra psychologii (Uniwersytet Śląski, 2005)
Praca magisterska: Stereotyp feministki a płeć biologiczna i psychologiczna [UŚ Katowice 2005,
niepublikowana].
Stopień doktora nauk humanistycznych (Uniwersytet Śląski, 2007)
Rozprawa doktorska: Proza Orzeszkowej. „Mowa” kwiatów i fantazmatów.
Na podstawie rozprawy doktorskiej powstała książka pt. Pokój z widokiem na ogród. Miłosne
fantazmaty w prozie Elizy Orzeszkowej, Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2011.
Główne zainteresowania badawcze (w formie opisu, w punktach):
-
feministyczna krytyka literacka – proza kobiet autorek z drugiej połowy XIX wieku i początku
wieku XX (m.in. Elizy Orzeszkowej, Zofii Nałkowskiej, Marii Kuncewiczowej);
-
dyskurs feministyczny w Polsce i na świecie;
-
psychologia rodzaju (gender psychology) – stereotypy związane z płcią;
-
edukacja a problemy dyskryminacji.
Najważniejsze książki/monografie naukowe (autorskie i pod redakcją):
AUTORSKIE KSIĄŻKI NAUKOWE
1. Pokój z widokiem na ogród. Miłosne fantazmaty w prozie Elizy Orzeszkowej [rozprawa
doktorska], Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2011, ss. 180.
2. W rytmie księżyca. Problemy tożsamości kobiecej w twórczości Marii Kuncewiczowej
[rozprawa habilitacyjna], Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2016, ss. 185 [w
druku].
PUBLIKACJE ZBIOROWE POD REDAKCJĄ
1. Postpłciowość? Praktyki i narracje tożsamościowe w ponowoczesnym świecie, pod red. Aleksandry
E. Banot, Anny Barabasz i Rafała Majki, Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2012.
2. Redaktor (wraz z Michałem Kopczykiem) monograficznego numeru pisma „Świat i Słowo” pt.
Światy i Słowa [„Świat i Słowo” 1(20) 2013].
Lista najważniejszych recenzowanych artykułów naukowych odzwierciedlających główne
zainteresowania badawcze:
ARTYKUŁY W CZASOPISMACH I ROZDZIAŁY W PRACACH ZBIOROWYCH
1. Fantazje postaci kobiecych w powieściach-fantazmatach Elizy Orzeszkowej, w: Zrozumieć
płeć. Studia interdyscyplinarne II, red. A. Kuczyńska, E. K. Dzikowska, Wydawnictwo
Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004, s. 131-142.
2. Écriture (féminine) a Freudowska koncepcja fantazmatu, w: Metateoretyczne problemy
literaturoznawcze, red. B. Balicki i in, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocławskie
Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2005, s. 77-89.
3. (O)powieści Narcyzy. „Dzienniki 1899-1905” Zofii Nałkowskiej, w: „Tam nasz początek”.
Studia o literaturze polskiej pierwszej dekady XX wieku, red. J. Jakóbczyk, Wydawnictwo
GNOME, Katowice 2006, s. 40-57.
4. Kobiety w historii – historia kobiet. Dyskurs feministyczny w Polsce, w: W kręgu gender,
red. E. Mandal, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2007, s. 37-57.
5. Kobiecość i męskość a stereotyp feministki, w: tamże, s. 58-78 (współautor: E. Mandal).
6. Początki polskiej myśli feministycznej (1870-1918), w: Filozofia a slovanské myšlienkové
dedičstvo: osobnosti, problemy, inšpirácie, t. II, red. E. Lalíková, Š. Kostelník, M.
Rembierz, Wydawnictwo IRIS, Bratislava 2008, s. 349-356.
7. Feministki w krzywym zwierciadle stereotypu, w: Mity współczesne. Socjologiczna analiza
współczesnej rzeczywistości kulturowej, red. K. Piątek, A. Barabasz, Wydawnictwo
Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2009, s. 218-232.
8. Zatrzymać kryzys męskości. Zadanie specjalne Batmana w „Piaskownicy” Michała
Walczaka, „Świat i Słowo” 2011, nr 1 (16), s. 241-248.
9. Powieść/poezja kobieca – a co to takiego? Kategoria płci w polskim literaturoznawstwie,
w: Dwie dekady nowej (?) literatury 1989-2009, red. S. Gawliński, D. Siwor,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2011, s. 65-77.
10. Drewniany kochanek. O „Leśniku” Marii Kuncewiczowej, w: Pisarstwo kobiet pomiędzy
dwoma dwudziestoleciami, red. I. Iwasiów, A. Galant, Wydawnictwo Universitas,
Kraków 2011, s. 255-266.
11. Żyć (z) utraconym księciem. Melancholia w „Kobietach” Zofii Nałkowskiej, melancholia w
kobiecie-Zofii Nałkowskiej, в: Научни трудове на Пловдивския университет "Паисий
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
Хилендарски", т. 49, Филология. Кн. 1, Сб. Б., УИ "Паисий Хилендарски", Пловдив
2011, с. 149-160.
W poszukiwaniu kobiecego (?) „ja”. Autonarracja tożsamościowa, w: Postpłciowość?
Praktyki i narracje tożsamościowe w ponowoczesnym świecie, red. A. E. Banot, A.
Barabasz, R. Majka, Wydawnictwo Naukowe ATH, Bielsko-Biała 2012, s. 197-209.
Wstęp, w: tamże, s. 7-16 (współautor: R. Majka).
Anty-autobiograficzny projekt Elizy Orzeszkowej, w: Sekrety Orzeszkowej, red. G.
Borkowska, M. Rudkowska, I. Wiśniewska, Wydawnictwo Fundacja Akademia
Humanistyczna, IBL PAN, Warszawa 2012, s. 9-18.
O miłości niemożliwej. „Tamto spojrzenie” Marii Kuncewiczowej, w: Czytanie
Dwudziestolecia III, red. E. Hurnikowa, E. Wróbel, Wydawnictwo Naukowe Akademii
Jana Długosza, Częstochowa 2012, s. 141-149.
Świadectwo umierania. O projekcie autobiograficznym Marii Kuncewiczowej, „Świat i
Słowo” 2013, nr 1 (20), s. 145-155.
Kiedy kobieta kocha mężczyznę. O seksualności heteronormatywnej w literaturze polskiej,
„Women
Online
Writing”
2014,
nr
3,
s.
139-152
[dostęp:
http://www.womenonlinewriting.org/issue-no-3-history-of-polish-feminism-in-academiain-polish.html].
Kwestia finansowa kwestii kobiecej w życiu i twórczości Elizy Orzeszkowej, w:
Księgowanie. Literatura, kobiety, pieniądze, red. I. Iwasiów, A. Zawiszewska, Szczecin
2014, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 83-95.
Anatomia lektury, „Świat i Słowo” 2014, nr 2 (23), s. 337-342.
Koronczarki, „Ruch Literacki” 2015, nr 1 (328), s. 86-89.
„Czy jest kobieta w tym tekście?” O Izabeli Łęckiej w „Lalce” B. Prusa, „Ruch Literacki”
2015, nr 5 (332), s. 501-513.
Relacje matki i córki w „Jędzy” Elizy Orzeszkowej, „Filologia Polska” 2015, nr 5 [w
druku].
Problem, który nie ma nazwy. Kwestia aborcji w „Miłości panieńskiej” Marii
Kuncewiczowej, w: Czytanie Dwudziestolecia IV, red. J. Warońska, E. Wróbel,
Wydawnictwo Naukowe Akademii Jana Długosza, Częstochowa 2016 [w druku].
Emancypacja kobiet a obrazy małżeństwa w wybranych powieściach Elizy Orzeszkowej,
Gabrieli Zapolskiej i Zofii Nałkowskiej, w: Przemiany formuły emancypacji, red. A.
Janicka, B. Olech, Białystok 2016 [w druku].
Orzeszkowa i Nałkowska czytają modernistów/modernistki. Dwugłos, w: Czytanie...
Kobieta. Biblioteka. Lektura, red. A. Zawiszewska, Szczecin 2016, Wydawnictwo
Uniwersytetu Szczecińskiego [w druku].
Maria Kuncewiczowa czyli kazimierski fantom, w: Sporne postaci feministycznej krytyki
literackiej po 1989 roku, red. M. Świerkosz, Kraków 2016 [w druku].
Członkostwo w zespołach redakcyjnych, radach wydawniczych i innych instytucjach
naukowych:
- członkini Komitetu Redakcyjnego pisma naukowego „Świat i Słowo” (2012–2015);
- członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Oddział w Bielsku-Białej (od 2013) – od 2015
roku pełnię funkcję Przewodniczącej Zarządu PTP, Oddział w Bielsku-Białej.
Znajomość języków obcych:
- j. angielski na poziomie b. dobrym;
- j. niemiecki na poziomie dobrym;
- j. francuski, j. rosyjski na poziomie komunikatywnym.