Informacja prasowa Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

Informacja prasowa Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

11.10.2016 r.
Informacja prasowa
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
– lider finansowania projektów proekologicznych w Polsce
Około 5-6 mld zł w ciągu roku NFOŚiGW przeznacza na ochronę środowiska i gospodarkę wodną, z
czego około 50 proc. stanowią środki krajowe, a drugą połowę – fundusze zagraniczne, w tym
zwłaszcza pochodzące z Unii Europejskiej. Z samego tylko unijnego Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ 2014-2020) Narodowy Fundusz planuje dofinansować projekty
na kwotę przekraczającą 20 mld zł. Imponująca jest także skala wsparcia projektów
proekologicznych ze środków krajowych – w tym roku planowane jest zaangażowanie aż 3,5 mld zł.
Misja NFOŚiGW
„Zainwestujmy razem w środowisko” – to główne hasło Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej, charakteryzujące jego podstawową misję i cel działania, w które bardzo dobrze
wpisuje się także przewodnia myśl tegorocznych (11-14 października 2016 r.) targów POL-ECOSYSTEM: „Gospodarka o obiegu zamkniętym szansą rozwoju terenów niezurbanizowanych”.
NFOŚiGW bowiem już od 27 lat skutecznie i efektywnie wspiera finansowo działania na rzecz
środowiska w całej Polsce, a zwłaszcza właśnie tam, gdzie potrzeby i oczekiwania w tym zakresie są
największe i najpilniejsze.
Narodowy Fundusz to instytucja publiczna, która jest unikatem w skali Europy, a nawet świata.
Powołana została w 1989 r., w okresie przemian ustrojowych, najpierw jako fundusz celowy, a od
2010 r. działa już jako państwowa osoba prawna, której głównym celem jest udzielanie finansowego
wsparcia przedsięwzięciom służącym ochronie środowiska i gospodarce wodnej, w szczególności
projektom największym lub ponadregionalnym, często o strategicznym znaczeniu dla państwa. W
tym dziele NFOŚiGW współpracuje blisko z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i
gospodarki wodnej, tworząc wraz z nimi polski system funduszy ekologicznych.
Zakres funkcjonowania NFOŚiGW
Będąc zasadniczym źródłem finansowania przedsięwzięć proekologicznych w Polsce i filarem
krajowego systemu wspierania ochrony środowiska i gospodarki wodnej, NFOŚiGW – głównie
poprzez niskooprocentowane pożyczki, dotacje oraz inwestycje kapitałowe – dofinansowuje
najróżniejsze projekty w tej sferze, w ramach licznych i ciągle rozwijanych programów
priorytetowych. Wspierane są przede wszystkim działania inwestycyjne, ale także badawczorozwojowe, eksperckie, edukacyjne oraz promocyjne. Jako najważniejsze ogniwo polskiego systemu
finansowania projektów prośrodowiskowych, Narodowy Fundusz wspomaga w szczególności
działania służące ochronie i zrównoważonemu gospodarowaniu zasobami wodnymi, racjonalnemu
gospodarowaniu odpadami i ochronie powierzchni ziemi, ochronie atmosfery, w tym zmniejszeniu
zużycia energii, ograniczeniu emisyjności gospodarki i wykorzystaniu energii geotermalnej, a także
1
ochronie różnorodności biologicznej i funkcji ekosystemów oraz poprawie świadomości ekologicznej
polskiego społeczeństwa.
Sposób działania NFOŚiGW
Swoją bogatą ofertę finansową Narodowy Fundusz kieruje do szerokiego grona beneficjentów:
samorządów, przedsiębiorstw, administracji państwowej, instytucji publicznych, uczelni, organizacji
społecznych i pozarządowych. Przy wyborze projektów NFOŚiGW kieruje się głównie kryteriami
ekologicznymi (wielkość efektu ekologicznego i/lub energetycznego) oraz ekonomicznymi. Innymi
słowy, Narodowy Fundusz wspomaga działania proekologiczne tak, aby wydatkując jak
najracjonalniej i najoszczędniej pieniądze, osiągnąć przy tym jak najlepsze i największe pozytywne
skutki dla środowiska, a przez to dla mieszkańców Polski. Dofinansowanie jest przyznawane wedle
ściśle określonych kryteriów zapisanych w programach priorytetowych, w sposób transparentny,
bezstronny i obiektywny. NFOŚiGW w swojej pracy, zgodnie z polityką państwa, kieruje się zasadami
zrównoważonego rozwoju, czyli dba o zachowanie, ale także wzbogacanie stanu środowiska
naturalnego i zasobów przyrodniczych dla przyszłych pokoleń. Do najważniejszych kierunków
odpowiedzialnego i zgodnego z interesami państwa finansowania ochrony środowiska przez
NFOŚiGW należą: efektywność i bezpieczeństwo energetyczne oraz kształtowanie i rozwój
gospodarki o obiegu zamkniętym.
Źródła finansowe NFOŚiGW (krajowe i zagraniczne)
Działając w sposób przyjazny dla środowiska i beneficjentów, Narodowy Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej pozyskuje środki finansowe z różnych źródeł krajowych, między
innymi: z opłat za korzystanie ze środowiska, opłat wynikających z ustawy „Prawo geologiczne i
górnicze”, opłat zastępczych i kar pobieranych na mocy ustawy „Prawo energetyczne” oraz ustawy o
efektywności energetycznej.
Jednocześnie NFOŚiGW, jako część polskiego sektora finansów publicznych, jest największym w kraju
partnerem międzynarodowych instytucji finansowych w absorbcji, obsłudze i wdrażaniu środków
zagranicznych przeznaczonych na ochronę środowiska. Narodowy Fundusz jest Instytucją Wdrażającą
(IW) unijny Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ), którego celem jest wspieranie
gospodarki efektywnie i przyjaźnie wykorzystującej zasoby środowiska. Działania NFOŚiGW dotyczą I i
II osi priorytetowej POIiŚ, czyli zmniejszenia emisyjności gospodarki oraz ochrony środowiska, w tym
adaptacji do zmian klimatu. Skuteczne i efektywne wykorzystywanie przyznanych Polsce pieniędzy z
POIiŚ to priorytet Narodowego Funduszu, który – zgodnie z zapisami ustawy „Prawo ochrony
środowiska” – jest zobowiązany do prowadzenia gospodarki finansowej w sposób zapewniający
pełne spożytkowanie środków pochodzących z Unii Europejskiej.
Ponadto NFOŚiGW obsługuje środki zagraniczne w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego (MF EOG) oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego (NMF). Z kolei jako
Krajowy Operator Systemu Zielonych Inwestycji (KOSZI), Narodowy Fundusz uzyskuje również środki
ze sprzedaży jednostek przyznanej Polsce (w Protokole z Kioto) emisji gazów cieplarnianych i innych
szkodliwych substancji (AAU).
2
Potencjał i zaangażowanie finansowe NFOŚiGW
W ciągu roku NFOŚiGW przeznacza około 5-6 mld zł na ochronę środowiska i gospodarkę wodną, z
czego przeciętnie około 50 proc. stanowią środki krajowe, a drugą połowę fundusze zagraniczne, w
tym zwłaszcza unijne. Od czasu powstania w roku 1989, Narodowy Fundusz sfinansował projekty
prośrodowiskowe na łączną kwotę 65 mld zł, z tego 39,2 mld zł stanowiły środki własne (krajowe), a
25,9 mld – środki zagraniczne.
W roku 2016 skala i dynamika wspierania przedsięwzięć proekologicznych ma tendencję wzrostową.
Jest to możliwe nie tylko dzięki racjonalizacji wewnętrznej struktury organizacyjnej i systemu
zarządzania w NFOŚiGW, ale przede wszystkim za sprawą przygotowania nowej oferty, z
uwzględnieniem wszystkich dostępnych środków krajowych zagranicznych. Niebagatelne znaczenie w
tej mierze miały – także zainicjowane przez NFOŚiGW i wprowadzone w szybkim trybie – zmiany i
uproszczenia w procedurach obsługi środków unijnych, co umożliwiło szybsze i sprawniejsze
podpisywanie umów z beneficjentami.
Wydatkowanie środków zagranicznych
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej obsługuje środki europejskie dostępne
w ramach I osi priorytetowej POIiŚ 2014-2020 w kwocie ponad 5,6 mld zł (1,3 mld euro),
przeznaczone między innymi na przedsięwzięcia z zakresu: zmniejszenia zużycia energii i ograniczenia
emisyjności gospodarki, promowania efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł
energii, efektywnej dystrybucji ciepła i chłodu.
W ramach II osi priorytetowej POIiŚ 2014-2020 Narodowy Fundusz dysponuje środkami
przekraczającymi 15 mln zł (3,4 mld euro) na finasowanie projektów w zakresie: gospodarki wodnościekowej oraz adaptacji do zmian klimatu, racjonalnej gospodarki odpadami, ochrony przyrody i
edukacji ekologicznej.
Łącznie Narodowy Fundusz w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko planuje dofinansować
środkami europejskimi projekty na kwotę przekraczającą 20 mld zł.
Dotychczas ogłoszono 22 nabory konkursowe, w ramach których złożonych zostało lub jest w trakcie
aplikowania 937 wniosków na kwotę ponad 6,5 mld zł dofinansowania ze środków europejskich. W
kolejnych miesiącach planowane jest ogłoszenie kolejnych 8 konkursów.
W maju 2016 r. zostały podpisane pierwsze umowy na dofinansowanie projektów w ramach
Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Od maja do końca września podpisano 80
umów na kwotę ponad 2,2 mld zł dofinansowania ze środków Unii Europejskiej o koszcie całkowitym
inwestycji sięgającym 5 mld zł.
Oprócz tego Narodowy Fundusz będzie obsługiwał projekty wybrane w drodze pozakonkursowej,
umieszczone na liście projektów zidentyfikowanych. Obecnie znajduje się na niej 68 projektów w
ramach I osi priorytetowej na kwotę dofinansowania 1,5 mld zł i koszcie całkowitym 2,3 mld zł oraz
29 projektów z II osi priorytetowej na kwotę dofinansowania 2,1 mld zł i koszcie całkowitym 3,5 mld
zł.
3
Z umów dotychczas podpisanych planowane do osiągnięcia efekty ekologiczne to m.in: 227 tys. osób
korzystających z ulepszonego oczyszczania ścieków, 15 tys. osób korzystających z ulepszonego
zaopatrzenia w wodę oraz 57 tys. nowych użytkowników sieci kanalizacyjnej, którzy przyłączyli się do
sieci w wyniku realizacji projektu.
Ponadto Fundusz obsługuje środki zagraniczne w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz
Norweskiego Mechanizmu Finansowego, w ramach których zostanie wydatkowane w 2016 i 2017 r.
ponad 406 mln zł z perspektywy 2009-2014. Z kolei na nową perspektywę 2014-2021 dla Polski
planowana jest kwota 397,8 mln euro (brak jest podziału na sektory).
Wydatkowanie środków krajowych
Narodowy Fundusz planuje wydatkować corocznie kwotę ponad 2,5 mld zł ze środków krajowych. Są
to pieniądze przeznaczone na inwestycje w ramach takich programów priorytetowych, jak między
innymi: Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach (przede wszystkim współfinansowanie POIiŚ);
Poprawa jakości powietrza, w tym energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych; Racjonalna
gospodarka odpadami; Wsparcie przedsięwzięć w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej
gospodarki (E-KUMULATOR, Efektywne systemy ciepłownicze, GAZELA-BIS – niskoemisyjny transport
publiczny); Wsparcie dla Innowacji sprzyjających zasobooszczędnej i niskoemisyjnej gospodarce
(Sokół – wdrożenie innowacyjnych technologii środowiskowych).
W tym roku Narodowy Fundusz planuje wydatkowanie kwoty 3,5 mld zł na współfinansowanie
projektów środowiskach.
Załącznik:
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 oraz krajowa oferta
programowa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
– trwające nabory.
*****
Zapraszamy na naszą stronę internetową www.nfosigw.gov.pl – zakładka „Dla mediów” oraz na
naszego Twittera: @NFOSiGW.
Kontakt dla mediów:
Rzecznik prasowy NFOŚiGW
Sławomir Kmiecik
tel. 22 45 90 578 / kom. 724 700 828
[email protected]
Wydział Komunikacji Społecznej NFOŚiGW
Donata Bieniecka
tel. 22 45 90 109
[email protected]
4
1) Efektywność i bezpieczeństwo energetyczne
Zmniejszenie zużycia energii i ograniczenie emisyjności
gospodarki
POIiŚ: Działanie 1.2
→ Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w
przedsiębiorstwach
NFOŚiGW jako Instytucja Wdrażająca dla Osi Priorytetowej I Zmniejszenie emisyjności gospodarki
współfinansowanej ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura
i Środowisko 2014-2020, działając na podstawie Porozumienia z Ministrem Energii, ogłosił konkurs
projektów w ramach Działania 1.2 Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z
odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach (nr POIS/1.2/1/2016).
Wnioski o dofinansowanie należy składać w terminie od 30 czerwca do 31 października 2016 r.
Dofinansowanie może być udzielone jedynie dużym przedsiębiorstwom (forma prawna – kod 019,
kod 023, kod 115, kod 116, kod 117, kod 118, kod 120, kod 121, kod 124).
Kwota środków przeznaczona na dofinansowanie projektów w ramach konkursu to 500 mln zł.
Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu jest
ustalany zgodnie z przepisami pomocy publicznej, nie więcej niż 85%.
Więcej informacji o naborze:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/promowanie-efektywnosci-energetycznej/
POIiŚ: Działanie 1.5
→ Efektywna dystrybucja ciepła i chłodu
Działanie obejmuje swoim zakresem inwestycje związane przede wszystkim z przebudową
istniejących systemów ciepłowniczych i sieci chłodu, celem zmniejszenia strat na przesyle i
dystrybucji. Projekty muszą być powiązane z zakresem strategii ZIT (Zintegrowane Inwestycje
Terytorialne) i mają obowiązek wypełniać definicje efektywnego energetycznie systemu
ciepłowniczego. Dostępny budżet Działania to ponad 66 mln zł w trybie konkursowym i ponad 1,2
mln zł w trybie pozakonkursowym.
Konkursowy nabór wniosków rozpoczął się 30 czerwca i zakończył niedawno, 30 września 2016 r.
Natomiast nabór wniosków pozakonkursowy, w trybie ciągłym potrwa do 31 grudnia 2016 r.
Więcej informacji o naborze ciągłym:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/efektywna-dystrybucja-ciepla-i-chlodu--tryb-pozakonkursowy/
5
POIiŚ: Działanie 1.6
→ Promowanie wykorzystywania wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej w oparciu
o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe
W ramach Poddziałania 1.6.1 – Źródła wysokosprawnej kogeneracji można było do końca września
ubiegać się o dofinansowanie budowy nowych lub zwiększenia mocy (w wyniku rozbudowy lub
przebudowy) istniejących jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w technologii
wysokosprawnej kogeneracji w jednostkach kogeneracji o całkowitej nominalnej mocy elektrycznej
powyżej 1 MW.
Z kolei Poddziałanie 1.6.2 – Sieci ciepłownicze i chłodnicze dla źródeł wysokosprawnej kogeneracji
ma budżet w wysokości ponad 65 mln zł w trybie konkursowym i ponad 641 mln zł w trybie
pozakonkursowym. Nabór wniosków przewidziano od 30 czerwca do 30 września 2016 r., a nabór w
trybie ciągłym do końca grudnia br.
Typ projektów podlegających dofinansowaniu w ramach tego Poddziałania to: budowa sieci
ciepłowniczych lub sieci chłodu (w tym przyłączy), umożliwiająca wykorzystanie energii cieplnej,
wytworzonej w źródłach wysokosprawnej kogeneracji; wykorzystanie ciepła odpadowego,
wyprodukowanego w układach wysokosprawnej kogeneracji w ramach projektów
rozbudowy/budowy sieci ciepłowniczych; budowa sieci cieplnych lub sieci chłodu, umożliwiająca
wykorzystanie ciepła, wytworzonego w warunkach wysokosprawnej kogeneracji (w tym możliwe jest
również wykorzystanie ciepła odpadowego, ciepła z instalacji OZE), a także powodująca zwiększenie
wykorzystania ciepła, wyprodukowanego w takich instalacjach.
Rodzaj podmiotów, które mogą ubiegać się o dofinansowanie w ramach konkursu to: przedsiębiorcy,
jednostki samorządu terytorialnego oraz działające w ich imieniu jednostki organizacyjne, a także
podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek
samorządu terytorialnego nie będące przedsiębiorcami oraz spółdzielnie mieszkaniowe. Projekty
mogą być składane w ramach limitów dla danego związku ZIT.
Maksymalny udział dofinansowania w wydatkach kwalifikowalnych na poziomie projektu jest
ustalany zgodnie z przepisami pomocy publicznej, nie więcej niż 85%
Szczegóły naboru w trybie pozakonkursowym:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/sieci-cieplownicze-dla-zrodel-kogeneracji--tryb-pozakonkursowy/
NFOŚiGW: Wsparcie przedsięwzięć w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej gospodarki
→ E-KUMULATOR – Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu
→ Efektywne systemy ciepłownicze i chłodnicze
O dwie nowe części – obok Ekologicznego Akumulatora dla Przemysłu – NFOŚiGW wzbogacił
program priorytetowy „Wsparcie przedsięwzięć w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej
gospodarki”, którego całkowity budżet wynosi 2,5 mld zł. Kolejne części instrumentu finansowego
6
przygotowano pod kątem beneficjentów I osi PO IiŚ 2014-2020 oraz sektora ciepłowniczego. Nabór
wniosków rozpocznie się 16 sierpnia br.
Program „Wsparcie przedsięwzięć w zakresie niskoemisyjnej i zasobooszczędnej gospodarki” –
którego celem jest zmniejszenie negatywnego oddziaływania przedsięwzięć na środowisko poprzez
działania inwestycyjne – został przyjęty i ogłoszony w 2015 r. Wówczas, w I naborze zostało
złożonych 18 wniosków na łączną kwotę dofinansowania ponad 950 mln zł. Pozytywną ocenę
uzyskało 13 wniosków (w sumie 650 mln zł dofinansowania), z czego 6 posiada już zawarte z
NFOŚiGW umowy, a pozostałe są jeszcze kontraktowane. Przedsięwzięcia zgłoszone do programu
mają zróżnicowany charakter: dotyczą instalacji sektora energetycznego, hutniczego oraz
meblowego. Jednym z ciekawszych przykładów projektów, które wspiera Narodowy Fundusz, jest
przedsięwzięcie polegające na budowie zamkniętego systemu chłodzenia wody z przeponową
chłodnią wentylatorową. Projekt ten przyczyni się do oszczędności wody 963 m3/rok oraz
zmniejszenia zapotrzebowania na energię elektryczną o 8 125,34 MWh/rok.
W tym roku, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozszerzył zakres
programu o dwie dodatkowe części. Obok pierwszej pn. E-Kumulator – Ekologiczny Akumulator dla
Przemysłu, drugą skierowano do beneficjentów I osi Programu Operacyjnego Infrastruktura i
Środowisko 2014-2020, a trzecią w szczególności do sektora ciepłowniczego. Ich budżety wynoszą
odpowiednio: 1 mld zł, 500 mln zł i 1 mld zł. Ogłoszony przez NFOŚiGW nabór wniosków o
preferencyjne pożyczki ruszy 16 sierpnia i potrwa do 16 grudnia 2016 r. dla Części 1) i Części 3) oraz
do 30 stycznia 2017 r. dla Części 2).
Część 1) E-Kumulator – Ekologiczny Akumulator dla Przemysłu dedykowana jest kompleksowemu
wsparciu przedsiębiorców przemysłowych, którzy chcą lepiej gospodarować surowcami pierwotnymi
oraz zmniejszać szkodliwe emisje do atmosfery. W ramach programu przewidziane jest wsparcie
inwestycji z zakresu: zmniejszenia zużycia surowców pierwotnych, ograniczenia emisji dwutlenku
węgla, dwutlenku siarki i tlenków azotu oraz ograniczenia lub uniknięcia emisji pyłów.
Część 2) Współfinansowanie I Osi POIiŚ 2014-2020 oferuje niezbędne współfinansowanie krajowych
inwestycji wspieranych w ramach I Osi POIiŚ 2014-2020.
Część 3) Efektywne systemy ciepłownicze i chłodnicze adresowana jest przede wszystkim do tych
przedsiębiorców, którzy chcieliby uzyskać wsparcie przedsięwzięć realizowanych w istniejącym
przedsiębiorstwie/zakładzie dotyczących budowy lub przebudowy jednostek wytwórczych wraz z
podłączeniem ich do sieci dystrybucyjnej/przesyłowej mających na celu doprowadzenie systemu
ciepłowniczego, w którym funkcjonują, do spełnienia definicji „efektywnego systemu
ciepłowniczego”, w którym do produkcji ciepła lub chłodu wykorzystuje się w co najmniej: 50%
energię ze źródeł odnawialnych lub 50% ciepło odpadowe lub 75% ciepło pochodzące z kogeneracji
lub w 50 % wykorzystuje się połączenie takiej energii i ciepła.
Szczegółowe informacje dotyczące programu dostępne są na stronie internetowej:
http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/wsparcieprzedsiewziec/
7
Energetyczne wykorzystanie energii geotermalnej
NFOŚiGW: Poprawa jakości powietrza
→ Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych
Poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 w wyniku zwiększenia
produkcji energii z odnawialnych źródeł oraz zmniejszenia zużycia energii w budynkach – to cel
programu „Poprawa jakości powietrza”. Wnioski na Część 1) Energetyczne wykorzystanie zasobów
geotermalnych można składać od 8 sierpnia
NFOŚiGW dostosowuje propozycje programowe w zakresie odnawialnych źródeł energii do nowych
regulacji prawnych po to, by zapewnić spójność między ofertą finansową Funduszu, a wsparciem
wynikającym z ustawy o OZE. W tym obszarze priorytetami będzie promowanie stabilnych źródeł OZE
oraz pozyskiwanie energii z wód geotermalnych, biogazowni i małych elektrowni wodnych. Mając to
na uwadze, a także zidentyfikowany potencjał zasobów geotermalnych w Polsce, oczekiwania rynku
oraz wskazania „Polityki Energetycznej Polski do 2030 r.” (zgodnie z którą wsparciem należy objąć
m.in. zwiększenie wykorzystania energii geotermalnej) NFOŚiGW przygotował program, którego
celem jest zwiększenie produkcji energii pochodzącej z tych zasobów. To kolejny krok w stronę
realizacji wymagań pakietu klimatycznego w obszarze produkcji energii z OZE.
Część 1) Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych zakłada więc wspieranie takich
inwestycji, jak: budowa nowej, rozbudowa lub modernizacja istniejącej ciepłowni/elektrociepłowni
geotermalnej; modernizacja lub rozbudowa istniejących źródeł wytwarzania energii o ciepłownię/
elektrociepłownię geotermalną oraz wykonanie lub rekonstrukcja otworu, z zastrzeżeniem, że nie
kwalifikuje się wykonania otworu badawczego.
Beneficjentami tychże działań mogą być przedsiębiorcy. Budżet konkursu wynosi 500 mln zł, a jego
przewidziana forma finansowania to pożyczka preferencyjna lub pożyczka na zasadach rynkowych
bądź inwestycja kapitałowa. Nabór wniosków odbywa się w okresie od 8 sierpnia do 16 grudnia
2016 r. Warunkiem niezbędnym do uzyskania dofinansowania jest udokumentowana możliwość
odbioru energii cieplnej (w tym możliwość podłączenia źródła do istniejącej sieci ciepłowniczej). Ta
oferta nie dotyczy rekreacyjnego wykorzystania wód geotermalnych ani też balneologii.
Szczegółowe informacje o programie: http://nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodkikrajowe/programy-priorytetowe/poprawa-jakosci-powietrza-energetyczne/
Gmina samowystarczalna energetycznie
NFOŚiGW: Wspieranie inwestycji dotyczących lokalnej infrastruktury dystrybucji i wytwarzania
energii (w tym z odnawialnych źródeł)
Gmina samodzielna energetycznie – to program planowany przez Narodowy Fundusz Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej mający na celu wsparcie infrastruktury produkcji energii zgodnie z
lokalnym potencjałem (np. źródła geotermalne, MEW, biogazownie rolnicze); wsparcie dla inwestycji
8
w lokalną infrastrukturę dystrybucji energii; wykorzystanie wytworzonej energii na potrzeby własne
lokalnych społeczności oraz integrację systemów z krajowym systemem elektroenergetycznym.
Planowany miernik: liczba gmin posiadających/tworzących systemy energetyczne zapewniające
samowystarczalność energetyczną.
Zmniejszenie zużycia energii w budownictwie
POIiŚ: Działanie 1.3
→ Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach
Działanie dotyczy wsparcia projektów inwestycyjnych w zakresie głębokiej kompleksowej
modernizacji energetycznej budynków użyteczności publicznej. Będzie promowany jej kompleksowy
wymiar, tzw. głęboka kompleksowa modernizacja oparta o system monitorowania i zarządzania
energią. Dofinansowanie obejmie takie elementy jak np.: ocieplenie, przegród zewnętrznych obiektu,
w tym ścian zewnętrznych, podłóg, dachów i stropodachów wymiana okien, drzwi zewnętrznych;
wymiana oświetlenia na energooszczędne; przebudowa systemów grzewczych (lub podłączenie
bardziej energetycznie i ekologicznie efektywnego źródła ciepła). Będą wspierane realizacje w
budynkach publicznych i sektorze mieszkaniowym. Budżet dla tych prac wynosi ponad 1,6 mld zł.
NFOŚiGW: Poprawa jakości powietrza
→ Zmniejszenie zużycia energii w budownictwie
Zmniejszenie zużycia energii w budownictwie to Część 2) programu „Poprawa jakości powietrza”.
Obejmuje ona finansowanie termomodernizacji na warunkach zbliżonych do budynków o niskim
zużyciu energii, które dodatkowo w strukturze budownictwa są miejscami o szczególnym znaczeniu
(np. obiekty zabytkowe, muzea, hospicja, akademiki, obiekty prowadzące działalność leczniczą – to
niepełna lista potencjalnych beneficjentów). Obiekty te nie mają możliwości skorzystania ze wsparcia
w innych programach i z tego powodu dedykowany jest właśnie im niniejszy program NFOŚiGW.
Budżet konkursu opiewa na kwotę 500 mln zł. Ubiegać się można o dotację lub preferencyjną
pożyczkę. Nabór rozpoczął się 1 sierpnia i potrwa do 30 grudnia 2016 r.
Szczegółowe informacje o programie: http://nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodkikrajowe/programy-priorytetowe/poprawa-jakosci-powietrza-energetyczne/
Wsparcie ekoinnowacyjności
NFOŚiGW: Wsparcie dla innowacji sprzyjających zasobooszczędnej i niskoemisyjnej gospodarce
→SOKÓŁ – wdrożenie innowacyjnych technologii środowiskowych
Propozycje wdrożenia innowacyjnych technologii środowiskowych, które mają służyć ograniczeniu
oddziaływania zakładów/instalacji/urządzeń na środowisko oraz wykorzystaniu lub produkcji
technologii, wpisujących się w jeden z obszarów Krajowych Inteligentnych Specjalizacji (KIS
9
7,8,11,12) – można zgłaszać w rozpoczętym 1 sierpnia br. naborze wniosków do programu Sokół.
Przedsięwzięcia muszą charakteryzować się innowacyjnością co najmniej na poziomie krajowym.
NFOŚiGW zakończy nabór 30 listopada br.
W programie Sokół przewidziano dofinansowanie w formie dotacji lub pożyczki na warunkach
preferencyjnych (faza B+R) oraz finansowanie zwrotne z możliwością częściowego umorzenia lub
nowatorski instrument finansowy w postaci inwestycji kapitałowych (dotyczy fazy wdrożenia
technologii). Budżet I konkursu wynosi 1 mld zł (dotacje na fazę B+R – 50 mln zł; finansowanie
zwrotne fazy W – 950 mln zł).
Beneficjentami programu mogą być przedsiębiorcy w rozumieniu obowiązującej ustawy z dnia 2 lipca
2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, prowadzący działalność gospodarczą w formie
przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 obowiązującej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks
Cywilny.
Szczegółowe informacje wraz z dokumentami dostępne są na stronie naboru do programu:
1) faza B+R: http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programypriorytetowe/sokol-innowacyjne-technologie-srodowiskowe/nabor-wnioskow-w-ramach-fazy-br-/
2) faza W: http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programypriorytetowe/sokol-innowacyjne-technologie-srodowiskowe/nabor-wnioskow-w-ramach-fazy-w/
10
2) Ochrona powietrza
Nowy program NFOŚiGW nakierowany na ochronę powietrza
NFOŚiGW: REGION
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dokonał przeglądu programów
priorytetowych. Ze względu na pokrywanie się obszarów wsparcia w programach – Kawka, Ryś i
Prosument – a także zbytnią pracochłonność ich obsługi i jednocześnie brak dostosowania do
realnych potrzeb i uwarunkowań regionów, zdecydowano o stworzeniu nowego, jednolitego i
elastycznego mechanizmu wsparcia. Planowany instrument dofinansowywania przedsięwzięć na
poziomie lokalnym – pod nazwą REGION – będzie się wpisywał w potrzeby i oczekiwania regionów,
przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości finansowych NFOŚiGW.
Zgodnie z ustaleniami na Konwencie Prezesów Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej, który odbył się pod koniec czerwca br. w siedzibie NFOŚiGW, Narodowy Fundusz
postanowił zadania te przekierować na wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki
wodnej, które są bliżej lokalnych społeczności. NFOŚiGW przeprowadził konsultacje z wojewódzkimi
funduszami, które pozwoliły oszacować zapotrzebowanie na wsparcie w swoich rejonach. Efektem
tych konsultacji będzie nowy kompleksowy instrument dt. wsparcia walki z niską emisją, skierowany
do regionów za pośrednictwem WFOŚiGW. Docelowo NFOŚiGW ma zamiar objąć nowym programem
działania do tej pory uwzględnione w programach: Kawka, Ryś i Prosument.
Doradztwo energetyczne
POIiŚ: Poddziałanie 1.3.3
→ Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkaniowego oraz
przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE
Realizacja Projektu Doradztwa Energetycznego oparta jest o zapisy I Osi Priorytetowej „Zmniejszenie
emisyjności gospodarki zgodnie z Działaniem 1.3. Wspieranie efektywności energetycznej w
budynkach; w Poddziałaniu 1.3.3 pn.: „Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora
publicznego, mieszkaniowego oraz przedsiębiorstw w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE”
w ramach priorytetu inwestycyjnego 4.III. zgodnie z SzOOP 2014-2020.
NFOŚiGW jest beneficjentem Poddziałania 1.3.3 POIiŚ i pełni w nim rolę Partnera Wiodącego, a 14
Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Województwo Lubelskie
pełnią w nim rolę Partnerów.
Aktualnie działania w ramach Projektu wykonuje 71 przeszkolonych doradców energetycznych w
całym kraju. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej planuje również
wyszkolić dla potrzeb samorządów ok. 500 gminnych energetyków, którzy będą doradzać lokalnej
społeczności.
11
Najważniejsze działania zaplanowane w ramach projektu to: zwiększenie świadomości społecznej w
zakresie rozwoju gospodarki niskoemisyjnej, w tym szkolenia i działania informacyjno-promocyjne w
zakresie efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii i rozwoju gospodarki
niskoemisyjnej; wsparcie samorządów w przygotowaniu, weryfikacji i wdrożeniu planów gospodarki
niskoemisyjnej (PGN); dbałość o wysoką jakość tych dokumentów oraz wsparcie doradcze w zakresie
przygotowania i wdrażania inwestycji w przedmiotowym zakresie.
W trakcie dotychczasowej działalności: udzielono ok. 5000 konsultacji, udzielono 3889 porad
telefonicznych i mailowych, przeprowadzono 507 działań info-promo, którymi objęto 7525 osób, a
także przeprowadzono 334 działania edukacyjno-szkoleniowe, w których uczestniczyło 1105 osób;
oceniono pozytywnie 1092 PGN; objęto wsparciem doradczym 39 inwestycji w zakresie
efektywności energetycznej oraz OZE.
Budżet projektu wynosi ok. 129 mln zł.
12
3) Współpraca regionalna i międzynarodowa
Porozumienie Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii
Porozumienie Burmistrzów to inicjatywa Unii Europejskiej, wdrożona w 2008 r. przez Komisję
Europejską – DG ENERGY, której celem jest promowanie wdrażania zobowiązań UE w zakresie
polityki klimatyczno-energetycznej w wyniku podpisania Protokołu z Kioto, poprzez jednostronne i
dobrowolne zobowiązanie miast i gmin europejskich do osiągnięcia lub rozszerzenia celu EU 20%
redukcji CO2. Sygnatariusze Porozumienia Burmistrzów realizują cel UE 20% poprzez przygotowanie i
wdrażanie Planów działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP), w tym poprawę efektywności
energetycznej, wzrost udziału OZE w końcowym zużyciu energii i redukcję emisji gazów
cieplarnianych do 2020 r.
NFOŚiGW w dniu 9 października 2014 roku podpisał z DG Energy umowę o partnerstwie w zakresie
promowania idei Porozumienia Burmistrzów, wspierania gmin w przygotowaniu i wdrażaniu Planów
działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP). NFOŚiGW pełniąc funkcję Krajowego Koordynatora
Porozumienia Burmistrzów zobowiązany jest również do współpracy z europejskimi i krajowymi
Koordynatorami Porozumienia Burmistrzów. Do Porozumienia Burmistrzów przystąpiło 55 polskich
miast.
Od 1 listopada 2014 r. Porozumienie Burmistrzów przekształciło się w Porozumienie Burmistrzów na
rzecz Klimatu i Energii. Nowi Sygnatariusze zobowiązują się zredukować emisję CO2 o co najmniej
40% do 2030 r. (nowy pakiet klimatyczno-energetyczny UE) i wdrożyć zintegrowany plan łagodzenia
zmian klimatycznych i adaptacji do ich skutków (SEACAP).Sygnatariusze Porozumienia Burmistrzów,
którzy nie przystąpią do nowego Porozumienia, funkcjonują na tych samych zasadach do 2020 r. W
Polsce tylko miasto Płock zadeklarowało się do podpisania nowego Porozumienia Burmistrzów.
Umowa o Partnerstwie z DG ENERGY Komisji Europejskiej jest nadal ważna i NFOŚiGW jako Krajowy
Koordynator wspiera dalej istniejących Sygnatariuszy i zobowiązany jest zachęcać ich do przyłączenia
się do nowej inicjatywy.
Program LIFE
Program LIFE to jedyny instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie
współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony i poprawy jakości środowiska oraz wpływu
człowieka na klimat i dostosowania się do jego zmian. Jego głównym celem jest wspieranie procesu
wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a
także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska, w tym
przyrody.
NFOŚiGW pomaga wdrażać Program LIFE w Polsce od roku 2008. Od tego czasu NFOŚiGW
dofinansował w kwocie ok. 273 mln zł, łącznie 69 polskich projektów LIFE, o łącznym budżecie
wynoszącym ok. 677 mln zł i dofinansowaniu KE wynoszącym ok. 87 mln euro.
13
Do wykorzystania przez Polskę w naborze 2017, w podprogramie działań na rzecz środowiska
pozostaje ok. 40 mln euro.
Jednym z najbliższych działań NFOŚiGW w ramach programu LIFE jest bezpłatne szkolenie dla
przedstawicieli miast, gmin i innych jednostek samorządowych oraz organizacji, które planują
działania na rzecz środowiska i klimatu w ramach programu. Szkolenie odbędzie się 20 października
br. w siedzibie NFOŚiGW (zgłoszenia przyjmowane są do 17 października 2016 r. do godz. 10:00 za
pomocą formularza na stronie: http://nfosigw.gov.pl/o-nfosigw/aktualnosci/art,883,zapraszamy-naszkolenie-life-dla-przedstawicieli-miast-gmin-i-innych-jednostek-samorzadowych.html). O kolejnych
takich inicjatywach, które planowane są w najbliższym czasie, NFOŚiGW – działając jako Krajowy
Punkt Kontaktowy Programu LIFE – będzie informował na swojej stronie internetowej.
NFOŚiGW podpisał z KE umowę dotacji i w okresie 2016-2019 realizuje Projekt Budowania
Potencjału, dzięki czemu pozyskano dodatkowe środki na szkolenie pracowników oraz coroczne
cykle szkoleń i nowoczesnych materiałów informacyjnych dla różnych grup odbiorców, w tym
gmin, jednostek samorządowych, podmiotów sektora prywatnego – biznesu. Dostępne będą też
szkolenia e-learningowe.
NFOŚiGW udziela informacji na temat Programu LIFE, prowadzi szkolenia także z zakresu pisania
wniosków LIFE do KE, a przede wszystkim udziela konsultacji i pomaga w przygotowaniu dobrych
projektów LIFE.
Warto wiedzieć, że NFOŚiGW przygotował na swojej stronie internetowej nowy dział udostępniający
materiały promocyjno-informacyjne przygotowane w ramach polskich projektów LIFE,
współfinansowanych ze środków Narodowego Funduszu od 2009 r. Różne formy materiałów,
posegregowane według dziedziny i formy, mają przybliżyć wiadomości z zakresu problematyki
projektów LIFE. To też merytoryczne źródło, które ułatwi przekazywanie tej wiedzy młodzieży
szkolnej. W sumie na stronie dostępnych jest ok. 200 materiałów, w tym filmy, publikacje,
podręczniki, przewodniki i materiały skierowane dla dzieci i młodzieży. W bazie znaleźć można na
przykład linki do 11 odcinków serii filmów pt.: „Ocalony Świat” z uczestnictwem znanych aktorów,
promującej najlepsze praktyki w ochronie różnorodności biologicznej na obszarach leśnych; pięknie
wydaną książkę dotyczącą ochrony bardzo rzadkiego w Polsce orlika grubodziobego pt.: „Orlik
grubodzioby – ginący orzeł z bagien”, czy też dowiedzieć się, jak dbać o drzewa z wydawnictw
opublikowanych w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania promocji zadrzewień w krajobrazie
rolniczym jako siedlisk przyrody i korytarzy ekologicznych”. Materiały zostały udostępnione jako pliki
do pobrania lub w postaci linków do ich źródeł w kolumnie „Dziedzina/Tytuł”. Pod numerami
projektów (np. LIFE12 NAT/PL/000060) umieszczono linki do stron internetowych, prowadzonych
przez beneficjentów. Aby szukać informacji wg wybranych kryteriów należy wpisać słowo do
wyszukiwarki lub skorzystać z filtrów. Materiały można sortować rosnąco lub malejąco według
kolumn, których nagłówki są podkreślone. Baza będzie na bieżąco wzbogacana o kolejne przykłady
dobrych praktyk.
Nowy dział jest dostępny pod linkiem:
http://www.nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-zagraniczne/instrument-finansowylife/materialy-informacyjne-i-edukacyjne/
14
4) Gospodarka o obiegu zamkniętym, gospodarka zasobami i
projekty wodno-ściekowe
Racjonalna gospodarka odpadami w ekonomii o obiegu
zamkniętym
POIiŚ: Działanie 2.2
→ Gospodarka odpadami komunalnymi
Celem działania jest zmniejszenie ilości odpadów komunalnych podlegających składowaniu. Zostanie
to osiągnięte dzięki racjonalizacji systemu gospodarki odpadami (w tym m.in. dzięki zapewnieniu
właściwej infrastruktury do zagospodarowywania i recyklingu odpadów).
W ramach działania wspierany będzie przede wszystkim rozwój systemu gospodarki odpadami
komunalnymi mający na celu zastąpienie przeważającego obecnie sposobu zagospodarowania tych
odpadów (tj. poprzez składowanie) metodami sprzyjającymi praktycznemu zastosowaniu hierarchii
sposobów postępowania z odpadami – zapobieganie powstawaniu, minimalizacja powstawanie,
energetyczne, ponowne użycie, recykling, odzysk energetyczny, unieszkodliwianie.
Budżet działania wynosi ponad 4 mld zł.
31 października br. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpocznie
przyjmowanie wniosków o dofinansowanie z PO IiŚ przedsięwzięć z zakresu gospodarki odpadami
komunalnymi. Budżet dwóch ogłoszonych pod koniec września naborów dla Działania 2.2 wynosi
w sumie 2,7 mld zł. Konkursom będą towarzyszyły szkolenia i konsultacje dostępne dla
potencjalnych beneficjentów.
W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 ogłoszono nabór na
dofinansowanie projektów obejmujących swoim zakresem elementy gospodarki odpadami zgodnej z
hierarchią sposobów postępowania z odpadami, w tym instalacje do termicznego przekształcania
odpadów (1 typ z budżetem 1,6 mld zł) oraz projekty dotyczące tylko instalacji do termicznego
przekształcania odpadów (na 3 typ przewidziano 500 mln zł).
Z kolei dla 2 typu projektów, tj. projektów obejmujących swoim zakresem elementy gospodarki
odpadami zgodnej z hierarchią sposobów postępowania z odpadami, z wyłączeniem instalacji do
termicznego przekształcania odpadów przewidziano oddzielny nabór. W ramach konkursu
przedsięwzięcia podzielono na inwestycje dotyczące wyłącznie Punktów Selektywnego Zbierania
Odpadów Komunalnych (PSZOK) oraz inwestycje dotyczące innych elementów niż PSZOK. Tutaj do
rozdysponowania będzie 600 mln zł, przy czym 200 mln zł dla inwestycji dotyczących PSZOK, a dla
pozostałych 400 mln zł.
Poziom współfinansowania projektów w ramach Działania 2.2 wynosi maksymalnie 85% wartości
wydatków kwalifikowanych projektu.
15
Adresatami, uprawnionymi do składania wniosków w konkursie, są jednostki samorządu
terytorialnego (JST) i ich związki, działające w ich imieniu jednostki organizacyjne, a także podmioty
świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych JST.
Wnioski o dofinansowanie będzie można składać w terminie od 31 października do 30 grudnia 2016 r.
za pomocą Generatora Wniosków o Dofinansowanie na stronie: http://gwd.nfosigw.gov.pl/.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował cykl bezpłatnych szkoleń,
połączonych z konsultacjami, w zakresie poprawnego przygotowania projektu i wniosku o
dofinansowanie w ramach Działania 2.2. Szkolenia planowane są w siedzibie NFOŚiGW w Warszawie
w dniach: 20 października, 10 listopada i 8 grudnia 2016 r. Informacje organizacyjne w tej sprawie
będą opublikowane na stronie internetowej Narodowego Funduszu.
Szczegóły naborów dla Działania 2.2:
– 1 i 3 typ projektów: http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wynikinaborow-wnioskow/punkty-selektywnego-zbierania-odpadow-komunalnych/art,6,iv-nabor-dladzialania-2-2-poiis-2014-2020.html
– 2 typ projektów: http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wynikinaborow-wnioskow/punkty-selektywnego-zbierania-odpadow-komunalnych/art,5,iii-nabor-dladzialania-2-2-poiis-2014-2020.html
NFOŚiGW: Racjonalna gospodarka odpadami
Realizacja zasad gospodarki odpadami – to cel programu, na który NFOŚiGW przeznaczył w sumie
1,7 mld zł, z czego ponad 371 mln zł stanowią dotacje, a blisko 1,4 mld zł zwrotne formy
dofinansowania. Wczoraj rozpoczęły się nabory do trzech z siedmiu części programu, kolejne są w
przygotowaniu.
Program Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Racjonalna gospodarka
odpadami” będzie realizowany przez wsparcie zadań z zakresu: zapobiegania powstawania odpadów;
ustanowienia i utrzymania powszechnych systemów selektywnego zbierania odpadów; utworzenia i
utrzymania w kraju zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji gospodarowania odpadami;
zmniejszenia ilości odpadów poddawanych nielegalnemu międzynarodowemu przemieszczaniu;
intensyfikacji zbierania i legalnego demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także
budowania świadomości ekologicznej społeczeństwa zgodnie z celem programu. Instrument
finansowy wdrażany jest w latach 2015-2023, przy czym zobowiązania rozumiane jako podpisywanie
umów realizowane będą do 2020 r.
Nabory, tym razem do trzech z siedmiu części programu, ruszyły 16 sierpnia i do 20 grudnia 2016 r.
będzie można składać wnioski z zakresu: modernizacji stacji demontażu pojazdów (część 3, pożyczka
dla przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu pojazdów); współfinansowania projektów
Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (część 6, pożyczki dla beneficjentów PO IiŚ 20142020, w ramach realizacji przedsięwzięć z Działania 2.2. Gospodarka odpadami komunalnymi) oraz
przygotowania projektów (część 7, pożyczki dla beneficjentów wskazanych w części 2 i 6 programu
16
„Racjonalna gospodarka odpadami” oraz potencjalnych beneficjentów mogących ubiegać się o środki
w ramach innych europejskich programów pomocowych).
Kolejne nabory planowane są we wrześniu – wówczas dotyczyć one będą selektywnego zbierania i
zapobiegania powstawaniu odpadów (część 1, pożyczki dla jednostek samorządu terytorialnego i
przedsiębiorców oraz dotacje dla JST i organizacji non profit), a także instalacji gospodarowania
odpadami (część 2, pożyczki dla JST i przedsiębiorców).
Nową propozycją w ofercie Narodowego Funduszu jest wsparcie dotacyjne, w ramach części 1,
realizowanych przez JST i ich związki, zadań polegających na budowie pilotażowych systemów
selektywnego zbierania odpadów komunalnych dla zabudowy wielomieszkaniowej oraz budowie
pilotażowych systemów selektywnego zbierania komunalnych bioodpadów pochodzących od
właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.
Od 2016 r. NFOŚiGW oferuje również wsparcie – dla posiadających osobowość prawną organizacji
non profit, mających status organizacji pożytku publicznego – na realizację przedsięwzięć
polegających na rozwoju infrastruktury technicznej procesów logistycznych związanych z
pozyskiwaniem, magazynowaniem i dystrybucją niesprzedanych lub niespożytych artykułów
żywnościowych skutkujących zapobieganiem powstawania odpadów.
Nabory w programie „Racjonalna gospodarka odpadami” do części 4 na dofinansowanie zbierania i
demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz części 5 na międzynarodowe przemieszczanie
odpadów zakończyły się już w tym roku i następne ich odsłony planowane są w 2017 r.
Jednak rok 2016 był ostatnim rokiem udzielania, przedsiębiorcom prowadzącym stacje demontażu,
dopłat do stacji demontażu. W latach 2015-2016 w ramach części 4 planuje się wydatkowanie na
poziomie ok. 340 mln zł, z czego w 2015 r. wydano już ok. 160 mln zł. Pozostała kwota zostanie
rozdysponowana w oparciu o aktualnie ocenione wnioski złożone w zakończonych w I połowie br.
naborach. Począwszy od 2017 r. w ramach części 4 możliwe będzie jedynie wsparcie gmin oraz
powiatów, które przekazały do demontażu zebrane pojazdy wycofane z eksploatacji.
Szczegóły programu „Racjonalna gospodarka odpadami”:
http://nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/racjonalnagospodarka-odpadami/
Rekultywacja przyrodnicza terenów zdegradowanych oraz
ochrona i gospodarowanie zasobami wodnymi
POIiŚ: Działanie 2.5
→ Poprawa jakości środowiska miejskiego
Rekultywacja i remediacja terenów zdegradowanych, rozwój terenów zielonych, a także
opracowywanie dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia działań rekultywacyjnych – to
przedsięwzięcia, które będą mogły być dofinansowane w ramach trzeciego naboru PO IiŚ 201417
2020 Działanie 2.5 „Poprawa jakości środowiska miejskiego”. NFOŚiGW będzie przyjmował wnioski
od 28 października do 30 grudnia 2016 r. Rozstrzygnięcie nastąpi w maju przyszłego roku.
Trzy typy projektów obejmuje Działanie 2.5 „Poprawa jakości środowiska miejskiego”, których
poziom współfinansowania może wynosić maksymalnie 85% wartości wydatków kwalifikowanych. Są
to: 1) Wsparcie dla zanieczyszczonych lub zdegradowanych terenów; 2) Rozwój terenów zieleni w
miastach i ich obszarach funkcjonalnych oraz 3) Inwentaryzacja terenów zdegradowanych i terenów
zanieczyszczonych.
Od 28 października 2016 r. o dofinansowanie w ramach konkursu mogą ubiegać się: jednostki
samorządu terytorialnego i ich związki; podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji
obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego, a także regionalne dyrekcje ochrony
środowiska w przypadku 1 i 3 typu projektów.
Do rozdysponowania przewidziano w sumie 104,2 mln zł, z czego 50 mln dla pierwszego rodzaju
projektów, tyle samo dla drugiego rodzaju, a 4,2 mln zł na inwentaryzacje terenów zdegradowanych
lub zanieczyszczonych (typ projektu nr 3).
Szczegóły trzeciego naboru dla Działania 2.5:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/poprawa-jakosci-srodowiska-miejskiego/art%2c6%2ciii-nabor-dla-dzialania-2-5-poiis2014-2020.html
Poznanie budowy geologicznej kraju
NFOŚiGW: Górnictwo i Geologia
→ Poznanie budowy geologicznej kraju oraz gospodarka zasobami złóż kopalin i wód podziemnych
Zgodnie z nowymi założeniami polityki energetycznej Polski – dotyczącymi dywersyfikacji źródeł
energii i położeniu akcentów na stabilne odnawialne źródła energii, NFOŚiGW wprowadził do swojej
oferty możliwość dofinansowania zadań wspierających wykorzystanie energii geotermalnej.
Celem programu „Górnictwo i Geologia – Poznanie budowy geologicznej kraju oraz gospodarka
zasobami złóż kopalin i wód podziemnych” jest rozpoznanie budowy geologicznej kraju oraz
racjonalna gospodarka zasobami złóż kopalin i wód podziemnych, poprzez wdrażanie
długoterminowych polityk państwa i kierunków badań w zakresie geologii, implementację
stosownych dyrektyw oraz realizację zadań ustawowych i innych, niezbędnych do poszerzenia bazy
geologicznej, w zakresie badawczo-rozpoznawczym i dokumentacyjnym, a także badania
środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych oraz
możliwościami pozyskiwania energii cieplnej suchych skał.
W pierwszej kolejności Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będzie
wspierał wykonanie otworu badawczego dla rozpoznania, poszukiwania i określenia możliwości
wykorzystania wód termalnych, przede wszystkim w celu wykorzystania tych wód do produkcji
energii.
18
O dotacje w NFOŚiGW mogą się starać: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut
Badawczy, podmioty uprawnione do realizacji przedsięwzięć z zakresu rozpoznawania możliwości
wykorzystania zasobów geotermalnych oraz państwowe jednostki budżetowe. Wnioski należy
składać w terminie od 15 lipca do 30 listopada 2016 r., do godz. 15.30 lub do wyczerpania alokacji
środków
Szczegóły na naboru w ramach programu:
http://nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/geologia-igornictwo/nabor-wnioskow-2016-dla-czesci-1/
Gospodarka wodno-ściekowa
POIiŚ: Poddziałanie 2.1.5
→ Systemy gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jako Instytucja Wdrażająca Osi
priorytetowej II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu współfinansowanej ze
środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 20142020, działając na podstawie Porozumienia z Ministrem Środowiska, ogłosił 30 czerwca br. pierwszy
nabór dla Działania 2.1 Poddziałanie 2.1.5.
Wnioski do 24 października 2016 r. składać mogą jednostki samorządu terytorialnego i ich związki,
działające w ich imieniu jednostki organizacyjne oraz podmioty świadczące usługi publiczne w
ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego.
Przedmiotem konkursu jest dofinansowanie projektów dotyczących systemów gospodarowania
wodami opadowymi na terenach miejskich. Kwota środków przeznaczona na dofinansowanie
projektów w ramach konkursu wynosi 200 mln zł.
Szczegółowe informacje na temat konkursu:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/systemy-gospodarowania-wodami-opadowymi-na-terenach-miejskich/art,1,nabor-dladzialania-2-1-typ-5-systemy-gospodarowania-wodami-opadowymi-na-terenach-miejskich.html
POIiŚ: Działanie 2.3
→ Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach
30 września br. rozpoczął się i potrwa do 28 lutego 2017 r. kolejny, III nabór wniosków o
dofinansowanie projektów w ramach PO IiŚ 2014-2020 Działanie 2.3 „Gospodarka wodno-ściekowa
w aglomeracjach”. W konkursie mogą brać udział jednostki samorządu terytorialnego i ich związki
oraz podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych JST.
Przedmiotem konkursu jest dofinansowanie dwóch typów projektów dotyczących gospodarki wodnościekowej. W pierwszym przypadku realizowanych w aglomeracjach o wielkości co najmniej 10 000
19
RLM rzeczywistych wskazanej w Aktualizacji Master Planu, a w województwie mazowieckiem również
w aglomeracjach o wielkości od 2 000 do 10 000 RLM. W obydwu rodzajach przedsięwzięć wielkość
RLM musi być ujęta w rozporządzeniu właściwego wojewody lub w uchwale sejmiku województwa w
sprawie wyznaczania obszaru i granic aglomeracji.
Wspierane będą projekty dotyczące: budowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków;
zagospodarowania osadów ściekowych obejmujące procesy odzysku lub unieszkodliwiania oraz
budowy lub modernizacji systemów kanalizacji sanitarnej (w tym także kanalizacji ogólnospławnej na
sanitarną i deszczową). Ponadto, w przypadku projektów obejmujących powyższe inwestycje istnieje
możliwość realizacji w ograniczonym zakresie (do 25% wartości całkowitej projektu) inwestycji
służących aglomeracji objętej przedsięwzięciem, dotyczących systemów zaopatrzenia w wodę, a
także budowy kanalizacji deszczowej. W ramach projektu kwalifikowane będzie również efektywne
zarządzanie siecią – poprzez wdrożenie tzw. inteligentnych systemów zarządzania sieciami wodnokanalizacyjnymi, w tym kanalizacją deszczową. Jednak nie dopuszcza się realizacji samodzielnych
inicjatyw dotyczących inteligentnych systemów zarządzania sieciami wodno-kanalizacyjnymi.
Kwota środków przeznaczona na dofinansowanie projektów w ramach III konkursu wynosi 2 mld zł, z
czego 1,7 mld zł na pierwszy typ projektów, a 300 mln zł na drugi typ inicjatyw. Poziom
współfinansowania wynosi maksymalnie 85% wartości wydatków kwalifikowanych.
Trzeci nabór może się okazać ostatnim, jeśli wnioskowana kwota dofinansowania projektów
ocenionych pozytywnie wyczerpie alokację przeznaczoną na całe Działanie 2.3. „Gospodarka wodnościekowa w aglomeracjach”, tj. 6,8 mld zł.
Szczegóły trzeciego naboru dla Działania 2.3:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/gospodarka-wodno-sciekowa-w-aglomeracjach/art,5,iii-nabor-dla-dzialania-2-3-poiis2014-2020-gospodarka-wodno-sciekowa-w-aglomeracjach.html
20
5) Edukacja ekologiczna
Plany ochrony dla Natury 2000 i parków narodowych
POIiŚ: Działanie 2.4
→ Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłasza kolejny nabór konkursowy w
ramach PO IiŚ 2014-2020, tym razem dla Działania 2.4 „Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”.
Przedmiotem konkursu jest dofinansowanie projektów dotyczących opracowania planów ochrony
dla obszarów Natura 2000 i parków narodowych.
Beneficjentami konkursu są Regionalne dyrekcje ochrony środowiska, parki narodowe i urzędy
morskie, które przez trzy miesiące, od 31 października 2016 r. do 31 stycznia 2017 r., będą mogły
składać wnioski o dofinansowanie projektów ze środków unijnych.
W ramach konkursu wsparcie mogą uzyskać projekty dotyczące opracowania instrumentów
planistycznych dla obszarów Natura 2000 i parków narodowych w zakresie planów ochrony.
Wyłączeniu ze wsparcia podlegają obszary Natura 2000 leżące na terenach rezerwatów, jeśli
działania ochronne dla Natury 2000 zostały uwzględnione w planie ochrony dla danego rezerwatu, co
zgodnie z przyjętą linią demarkacyjną między POIiŚ 2014-2020, a programami regionalnymi jest
finansowane w ramach programów regionalnych.
Kwota przewidziana na łączne dofinansowanie projektów w ramach konkursu to 20 mln zł, przy czym
poziom współfinansowania ze środków UE wynosi maksymalnie 85% wartości wydatków
kwalifikowanych na poziomie projektu. Rozstrzygnięcie nastąpi w lipcu 2017 r.
Przy sporządzaniu wniosku o dofinansowanie powinno korzystać się z Generatora Wniosków o
Dofinansowanie, który jest dostępny na stronie internetowej: http://gwd.nfosigw.gov.pl/.
Szczegóły naboru dla Działania 2.4:
http://poiis.nfosigw.gov.pl/skorzystaj-z-programu/zobacz-ogloszenia-i-wyniki-naborowwnioskow/ochrona-przyrody-i-edukacja-ekologiczna/art,10,nabor-dla-dzialania-2-4-po-iis-20142020-3b-plany-ochrony-obszarow-natura-2000-i-parkow-narodowych.html
Podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej i
kształtowanie postaw ekologicznych
NFOŚiGW: Edukacja ekologiczna
17 października 2016 r. rozpocznie się III nabór w tym roku wniosków w programie Narodowego
Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Edukacja ekologiczna”. Do rozdysponowania
jest łącznie ponad 11 mln zł: 10,4 mln zł w formie dotacji i 1,04 mln zł jako preferencyjne pożyczki
na pokrycie wkładu własnego.
21
Celem głównym programu, którego nabór w czterech kategoriach potrwa do 8 listopada br., jest
podnoszenie poziomu świadomości ekologicznej i kształtowanie postaw ekologicznych społeczeństwa
poprzez promowanie zasad zrównoważonego rozwoju.
I kategoria konkursowa pn. „Zrównoważona przestrzeń: Ochrona różnorodności biologicznej w
krajobrazach zabudowanych – obiekty kulturowe, w tym zabytkowe i zespoły sakralne oraz ich
otoczenie” przewiduje możliwość organizacji szkoleń dla liderów i opiekunów terenów i obiektów
kulturowych (w tym zabytkowych) i zespołów sakralnych oraz ich otoczenia. Beneficjentami działania
mogą być: organizacje pozarządowe, kościoły, kościelne osoby prawne lub związki wyznaniowe w
rozumieniu odrębnych przepisów. Alokacja dla ośmiu zaplanowanych przedsięwzięć wynosi 2 mln zł.
II kategoria konkursowa pn. „Zrównoważona konsumpcja” przygotowana została z myślą o
programie aktywnej edukacji ogółu społeczeństwa, a w szczególności młodzieży i seniorów. Projekty
mogą zgłaszać: organizacje pozarządowe, instytuty badawcze, uczelnie wyższe, wydawcy gazet (PKD:
58.13.Z, 58.14.Z) oraz nadawcy radiowo-telewizyjni (PKD: 60.10.Z, 60.20.Z). W tej kategorii zostały
przewidziane cztery przedsięwzięcia na łączną kwotę 2,4 mln zł.
III kategoria konkursowa pn. „Adaptacja obiektów i terenów zieleni wokół budynków o charakterze
kulturowym, w tym zabytkowym i sakralnym, służącym edukacji ekologicznej” obejmuje właśnie
adaptację (w tym remonty, budowy, rozbudowy, wyposażenie i doposażenie) obiektów infrastruktury
oraz terenów zieleni wokół budynków o charakterze kulturowym i zabytkowym, w tym sakralnym,
służących edukacji ekologicznej. Beneficjentami mogą być: organizacje pozarządowe, jednostki
samorządu terytorialnego, uczelnie wyższe, państwowe instytucje kultury, kościoły, kościelne osoby
prawne lub związki wyznaniowe w rozumieniu odrębnych przepisów. Sześć wybranych przedsięwzięć
będzie wspartych kwotą 5 mln zł.
IV kategoria konkursowa pn. „Lokalne eko-działania dla zrównoważonego rozwoju” zakłada
organizację konkursów grantowych, w których grupą celową jest ogół społeczeństwa, a
beneficjentami mogą być tylko organizacje pozarządowe. Alokacja dla czterech projektów to 1 mln zł.
Nabór w programie „Edukacja ekologiczna” poprzedzi szkolenie dla potencjalnych beneficjentów,
które odbędzie się jesienią br. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne będą na stronie
NFOŚiGW.
Informacje dotyczące warunków III naboru i samego programu „Edukacja ekologiczna”:
http://nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/edukacjaekologiczna/
22