Pobierz plik PDF
Transkrypt
Pobierz plik PDF
III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących 1. Geologia Nauczanie geologii w ramach studiów przyrodniczych na Wydziale Geograficzno-Biologicznym i jednocześnie prowadzone badania geologiczne w Instytucie Geografii UP mają swoją długą historię, począwszy od pierwszych lat istnienia uczelni. Do czasu powołania Zakładu Geologii w grudniu 1958 r. geologia była nauczana przez osoby zatrudnione w Pracowni Geograficznej Sekcji Przyrodniczo-Geograficznej – od roku akademickiego 1947/48, następnie w Zakładzie Geografii Wydziału Przyrodniczo-Geograficznego – od roku akademickiego 1949/50 i w Katedrze Geografii Fizycznej Wydziału Geograficzno-Biologicznego – od 1 stycznia 1953 r. Pracownię Geograficzną utworzono staraniem geologów Uniwersytetu Jagiellońskiego: Franciszka Biedy i Józefa Premika. Na trzyletnich studiach dwuprzedmiotowych geologia była wykładana przez F. Biedę. Na wprowadzonych w 1949 r. 3-letnich jednokierunkowych studiach geograficznych geologia była jednym z dominujących przedmiotów. Obok F. Biedy zajęcia prowadził wtedy J. Premik (od 1953 r. – kierownik Katedry Geografii Fizycznej) i nauczyciele–praktycy, m.in. Antoni Gawlik. J. Premik miał już wcześniejsze doświadczenia dydaktyczne. Jako doktor, tuż po II wojnie światowej prowadził wykłady z geologii historycznej w Zakładzie Geologii UJ. Znaczące zmiany w nauczaniu geologii miały miejsce w 1954 r., kiedy to studia stacjonarne przedłużono do czterech lat, a studia zaoczne do lat pięciu. W tym czasie zajęcia z geologii były prowadzone przez kilku innych geologów, wywodzących się z Zakładu Geologii UJ, późniejszych profesorów: Krzysztofa Birkenmajera, Stanisława Bukowego, Stanisława Gerocha, Wilhelma Kracha i Andrzeja Radomskiego. Ich praca dydaktyczna na tej uczelni obejmowała okres lat 50., a w przypadku S. Bukowego trwała do końca lat 60. Przygotowali oni liczne materiały dydaktyczne dla studentów, m.in. skrypty do ćwiczeń z geologii dynamicznej i paleontologii autorstwa K. Birkenmajera i S. Gerocha. Dzięki okazom skamieniałości zebranym przez F. Biedę, J. Premika, W. Kracha i A. Gawlika powstała bardzo bogata kolekcja bezkręgowców, służąca do chwili obecnej jako pomoc dydaktyczna. W latach 1958–1971 zajęcia dydaktyczne i prace naukowe były prowadzone w ramach Zakładu Geologii, którego kierownikiem był pracownik Państwowego Instytutu Geologicznego w Krakowie – Andrzej Michalik. Powstanie Instytutu Geografii w 1971 r. i reorganizacja istniejących zakładów spowodowały likwidację Zakładu Geologii, ale zajęcia dydaktyczne z geologii odbywały się w dotychczasowym wymiarze godzin i były prowadzone w ramach Zakładu Geografii Fizycznej. Obok A. Michalika i A. Gawlika prowadził je 1. Geologia 205 w latach 70. i 80. Marek Otfinowski, geolog (mikropaleontolog) wywodzący się z AGH. Na przełomie lat 80. i 90. zmienił się skład pracowników prowadzących ćwiczenia i wykłady z geologii. Po śmierci A. Michalika (1988) i odejściu na emeryturę A. Gawlika, ćwiczenia z geologii prowadzili Józef Kukulak (geomorfolog, geolog czwartorzędu) i Krzysztof Bąk (geomorfolog i geolog), a wykłady z geologii Maciej Pawlikowski, geolog z AGH. W 1995 r. reaktywowano Zakład Geologii w ramach Instytutu. Stało się to z inicjatywy geologa, Grzegorza Haczewskiego, pracującego wcześniej w Instytucie Nauk Geologicznych PAN. Kiedy w 2004 r. odszedł on do innej placówki, jego miejsce zajął geolog Radosław Tarkowski, do tej pory pracujący w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, który został kierownikiem Zakładu. Po powrocie G. Haczewskiego, przejściu do innego zakładu J. Kukulaka i usamodzielnieniu się K. Bąka, który w 2007 r. został kierownikiem, skład personalny Zakładu Geologii ustabilizował się i do dziś jest niezmieniony (3 samodzielnych pracowników). Wszyscy pracownicy prowadzący zajęcia dydaktyczne z geologii prowadzili równolegle (albo przede wszystkim) liczne badania naukowe. Ich efektem był bardzo szybki rozwój naukowy, zakończony zdobyciem stopni i tytułów naukowych. Można pokusić się o zdanie, że ta uczelnia miała szczęście do bardzo dobrych naukowców geologów; większość z nich została profesorami, z dorobkiem uznanym za granicą i w kraju. Franciszek Bieda, organizator zajęć z geologii w czasie tworzenia się zrębów tej uczelni, był uznanym paleontologiem. Pracując w PWSP (potem WSP) i równolegle w Zakładzie Geologii UJ (a potem na Wydziale Geologii AGH), już jako profesor, rozpoczynał badania nad dużymi otwornicami eoceńskimi w Tatrach. Jego dorobek w tej dziedzinie (m.in. Bieda 1948c) jest do dzisiaj zrębem dla wiedzy na temat stratygrafii i ekologii tej grupy bezkręgowców. W czasach ubóstwa polskojęzycznych podręczników geologicznych na uwagę zasługują popularnonaukowe broszury jego autorstwa, poświęcone różnym aspektom geologii historycznej, wydane przez wydawnictwo „Czytelnik” w serii „Biblioteczka Muzeum Ziemi” (Bieda 1947a, 1947b, 1947c, 1948a, 1948b). Był to również dla F. Biedy okres prac nad przygotowaniem podręcznika akademickiego z paleozoologii (Bieda 1966), który przez kilka dziesięcioleci był uznawany za najlepszy podręcznik w tej dyscyplinie, a dzisiaj jest poszukiwanym „białym krukiem” na rynku wydawniczym. Badania Józefa Premika, który przed II wojną pracował w Państwowym Instytucie Geologicznym oraz w Zakładzie Geologii UJ, obejmowały szerokie spektrum zagadnień geologicznych. Większość swoich prac naukowych wykonał on jeszcze w czasie I wojny światowej (jako żołnierz w Albanii) oraz w okresie międzywojennym, już jako doktor Uniwersytetu Jagiellońskiego i pracownik Państwowego Instytutu Geologicznego. Z czasów tułaczki wojennej na Półwyspie Bałkańskim pochodzą jego prace na temat budowy geologicznej centralnej Albanii oraz fauny fliszowej paleogenu i neogenu tego obszaru. W okresie międzywojennym jego badania naukowe były związane z budową 206 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących geologiczną monokliny śląsko-krakowskiej, niecki miechowskiej i północnej części zapadliska przedkarpackiego. Rozwiązywał on również problemy geologiczne związane z akumulacją i denudacją osadów plejstoceńskich na tym obszarze. Jego autorstwa są liczne mapy geologiczne tego obszaru, w tym materiały kartograficzne i dokumentacyjne obszarów rudonośnych w okolicy Wielunia. W czasie jego pracy w PWSP (WSP) ukazała się drukiem, pierwsza po II wojnie, mapa geologiczna Polski, opracowana razem z R. Mochnackim (Premik, Mochnacki 1945, 1951). Jak wspomniano wcześniej, zajęcia ze studentami geografii prowadzili – w ramach prac zleconych – geolodzy, wywodzący się z Zakładu Geologii i Zakładu Paleontologii Uniwersytetu Jagiellońskiego: K. Birkenmajer, S. Geroch, W. Krach, A. Radomski i S. Bukowy. Było to związane m.in. z zaprzestaniem przyjmowania studentów na studia podstawowe z geologii w UJ, w związku z zarządzeniem Ministra Szkolnictwa Wyższego, które zlikwidowało Zakłady Geologii, Mineralogii i Paleontologii UJ, przyłączając je do AGH. W latach 50. wymienieni powyżej geolodzy prowadzili liczne i bardzo różnorodne badania naukowe, głównie w swoich nowych (różnych) podstawowych miejscach pracy. K. Birkenmajer, obecnie profesor zwyczajny, członek rzeczywisty PAN, w czasie swojej pracy w PWSP (WSP) (jako magister, a potem doktor) prowadził badania nad geologią pienińskiego pasa skałkowego, uwieńczone m.in. monografią o sedymentacji górnokredowych margli puchowskich (Birkenmajer 1953b) oraz dyskusjami na temat tektoniki tego obszaru (Birkenmajer 1953a). Był to również początek jego prac geologicznych na Spitsbergenie. Dla potrzeb dydaktyki napisał on również skrypt do ćwiczeń z geologii dynamicznej (Birkenmajer 1951). Stanisław Geroch, nieżyjący już profesor UJ (1920–1995), znany i ceniony w środowisku międzynarodowym mikropaleontolog, rozpoczynał w latach 50. swoje badania nad otwornicami aglutynującymi w Karpatach. Z okresu jego pracy dydaktycznej w PWSP pochodzą jego pierwsze publikacje na ten temat, w tym duża monograficzna praca na temat stratygrafii żywieckiego okna tektonicznego (współautorstwo z R. Gradzińskim) oraz praca o wieku zlepieńców egzotykowych w Kruhelu k. Przemyśla (współautorstwo z S. Bukowym). Były one afiliowane przy pierwszym miejscu pracy S. Gerocha, tj. Zakładzie Geologii UJ. Bogaty dorobek naukowy z okresu pracy dydaktycznej w WSP posiadał nieżyjący już Stanisław Bukowy (1920–2002), geolog wywodzący się z Zakładu Geologii UJ, który po włączeniu tegoż Zakładu do AGH pracował tam przez rok w Zakładzie Hydrogeologii, następnie wrócił do Zakładu Geologii Fizycznej UJ, aby przenieść się do Stacji Terenowej Centralnego Urzędu Geologii w Czeladzi (jako mgr), a potem do Oddziału Górnośląskiego Instytutu Geologicznego (jako doktor i docent). W czasie jego prawie 20-letniej pracy dydaktycznej w WSP (1955–1972) powstały publikacje dotyczące stratygrafii i sedymentacji jury i kredy regionu krakowskiego oraz prace związane z paleozoikiem NE obrzeżenia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Początek jego badań geologicznych obejmował zagadnienia sedymentologiczne utworów węglanowych 1. Geologia 207 rejonu krakowskiego i południowej części niecki miechowskiej. Potem dotyczyły one zagadnień związanych z węglem kamiennym, bituminów, mineralizacji polimetalicznych i tektoniki NE otoczenia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Inne było spektrum badań naukowych, prowadzonych przez nieżyjącego już prof. A. Michalika (1917–1988), kolejnego geologa wywodzącego się z Zakładu Geologii UJ, skąd po uzyskaniu stopnia doktora (1951) przeniósł się do Pracowni Geologiczno-Inżynierskiej i Hydrogeologii Karpackiego Oddziału Instytutu Geologicznego. Badania geologiczne z okresu jego pracy dydaktycznej w WSP dotyczyły początkowo budowy geologicznej Tatr (np. Michalik 1959a, 1959b; Michalik, Guzik 1959a, 1959b, 1959c), a potem koncentrowały się na zagadnieniach hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich różnych części Karpat. A. Michalik jest autorem wielu geologicznych, hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich map obszaru Karpat Wewnętrznych i Karpat Zewnętrznych (np. Michalik 1963a, 1963b, 1963c; Michalik, Guzik 1963; Michalik, Oszczypko 1968). Jego prace naukowe były afiliowane przy Karpackim Oddziale Instytutu Geologicznego, który był jego pierwszym miejscem pracy. Tylko nieliczne z prac, dotyczące zagadnień hydrologicznych i czwartorzędowych, były afiliowane przy Instytucie Geograficznym WSP (Michalik 1964; Michalik i in. 1981). W czasie swojej długoletniej pracy dydaktycznej w Instytucie Geografii WSP badania naukowe prowadził również A. Gawlik. Zajmował się on w latach 60. procesami akumulacji materiału okruchowego na obszarze Tatr (Gawlik 1962). M. Otfinowski, geolog, absolwent Wydziału Geologii, Geodezji i Ochrony Środowiska AGH, był mikropaleontologiem. Jego prace naukowe prowadzone w latach 70. dotyczyły sedymentacji i biostratygrafii miocenu południowej części zapadliska przedkarpackiego, na podstawie analizy zespołów otwornic (Otfinowski 1971, 1973, 1977, 1979) oraz zagadnień sedymentologicznych z rejonu Karpat Zewnętrznych (Bromowicz, Otfinowski 1975). Był to jednocześnie pierwszy geolog, który wszystkie swoje pracy sygnował nazwą i adresem Instytutu Geografii WSP. Kolejni geolodzy, prowadzący swoje badania geologiczne, zatrudnieni byli na pierwszym etacie w Instytucie Geografii WSP (AP, UP), pracując w reaktywowanym Zakładzie Geologii (Grzegorz Haczewski, Krzysztof Bąk, Radosław Tarkowski). W ciągu ostatnich dwudziestu lat ich zainteresowania naukowo-badawcze skupiały się wokół różnych zagadnień i obejmowały: – badania mikropaleontologiczne, oparte na zespołach otwornic, mikrofacjach i skamieniałościach śladowych, dotyczących kredy i paleogenu obszaru Karpat (Bąk 1992b, 1993, 1995; Bąk i in. 1995; Bąk 1998, 1999; Bąk K., Bąk M. 1999; Bąk, Oszczypko 2000; Bąk 2000, 2005; Bąk i in. 2005; Bąk M. i in. 2005). – badania paleośrodowisk basenów karpackich w kredzie i paleogenie (Bąk i in. 1997; Bąk i in. 2001; Bąk 2002; Bąk, Wolska 2005; Haczewski, Bąk 2004; Hu i in. 2005; Oszczypko i in. 2005), 208 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących – badania globalnych zdarzeń oceanicznych na obszarze basenów karpackich na granicy cenomanu i turonu oraz paleocenu i eocenu (Bąk i in. 2001; Bąk 2003, 2006, 2007a, 2007b, 2007c, 2007d; Uchman i in. 2007, 2008), – badania sedymentologiczne horyzontów oligoceńskich wapieni kokolitowych w Karpatach (Haczewski 1992a, 1992b, 1996, 2001, 2008a), – badania procesów fluwialnych i limnicznych (Haczewski 1992c, 2007a, 2007c; Martowicz, Haczewski 1995), a w szczególności zapisu skutków osadnictwa i gospodarki rolnej w osadach rzek górskich (Kukulak 2000, 2001, 2002, 2003a, 2003b, 2003c, 2003d, 2004b), a także akumulacji w kopalnych jeziorach osuwiskowych Bieszczadów (Haczewski, Kukulak 2003, 2004, 2006; Haczewski 2007a) i współczesnych jeziorach tatrzańskich (Bąk 1991/1992; Bąk, Drygaś 1992), – badania rozwoju rzeźby Karpat w neogenie w obszarze Kotliny Orawskiej (Kukulak 1985, 1994, 1997, 1997/1998, 1998a, 1998b, 1998c), polskiej części Bieszczadów (Kukulak 2004a, 2007a, 2007b) oraz Tatr Wysokich (Bąk 1989). W latach 1995–2001 G. Haczewski, K. Bąk i J. Kukulak we współpracy z pracownikami Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego (L. Mastella i J. Rubinkiewicz) wykonali na zlecenie Państwowego Instytutu Geologicznego dwa arkusze Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000 – arkusz Dźwiniacz Górny (Haczewski i in. 1997a, 1997b) i arkusz Ustrzyki Górne (Haczewski i in. 2000). Kilkuletnie prace kartograficzne i geologiczne prace dokumentacyjne, prowadzone na obszarze Bieszczadów Wysokich (Bieszczadzkiego Parku Narodowego), dały podstawę do podjęcia licznych tematów badawczych w zakresie geologii podłoża i utworów pokrywowych tego obszaru. Zaowocowały one m.in. pracą habilitacyjną J. Kukulaka. Podsumowanie badań geologicznych i geomorfologicznych obszaru Bieszczadów Wysokich zostało przedstawione w monograficznej pracy G. Haczewskiego, J. Kukulaka i K. Bąka (2007). Nowym kierunkiem zainteresowań geologów pracujących w Zakładzie Geologii staje się geoturystyka (Haczewski 2007) i rola treści geologicznych w nauczaniu geografii (Haczewski 2008b), a także rzeźba obszarów wysokogórskich w Andach Peruwiańskich. Ten ostatni temat jest przedmiotem zainteresowań J. Kukulaka, który uczestniczył w dwóch wyprawach do doliny rzeki Colca (Kalicki, Kukulak 2007a, 2007b; 2008a, 2008b). Zainteresowania R. Tarkowskiego, wywodzącego się z Wydziału Geologii i Ochrony Środowiska AGH, skupiały się wcześniej wokół biostratygrafii jury i kredy opartej na amonitach, taksonomii amonitów jurajskich oraz metodologii badań w paleontologii. Obecnie (prace afiliowane przy IG UP) poświęcone są w dużej mierze historii nauk przyrodniczych (Daszkiewicz, Tarkowski 2006a–2006i, 2007a–2007i, 2008a–2008f; Daszkiewicz i in. 2006; Hoquet i in., 2006a, 2006b; Tarkowski 2004a, 2004b, 2004c, 2005; Tarkowski, Marchand 2004; Tarkowski, Daszkiewicz 2006, 2007). Krzysztof Bąk 1. Geologia 209 Literatura Bąk K.,1989, W sprawie poziomów zrównań w dorzeczu Białki, w Tatrach Wysokich, Folia Geogr. Ser. Geogr.-Phys., 21, s. 93–115. Bąk K., 1991/1992, Petrographic composition and conditions of sedimentation of the lacustrine sediments in the High Tatra Mountains, Studia Geomorph. Carp.-Balc., 21/22, s. 151–161. Bąk K., 1992a, Albian and Cenomanian biostratigraphy and palaeoecology in the Branisko Succession at Stare Bystre, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Bul. Pol. Ac. Sci., Earth Sci., 40 (2), s. 107–113. Bąk K., 1992b, Możliwości zastosowania metody Scheiblera w badaniach zawartości węglanu wapnia w litych skałach węglanowych, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, z. 151, Prace Geograficzne XIV, s. 131–139. Bąk K., 1993, Albian to Early Turonian flysch – flyschoid deposits in the Branisko Succession et Kietowy Stream, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Bul. Pol. Ac. Sci., Earth Sci., 41 (1), s. 1–11. Bąk K., 1995, Trace fossils and ichnofabrics in the Upper Cretaceous red deep-water marly deposits of the Pieniny Klippen Belt, Polish Carpathians, Ann. Soc. Geol. Polon., 64 (1–4), s. 81–97. Bąk K., 1998, Planktonic foraminiferal biostratigraphy of the Upper Cretaceous red deep-water deposits in the Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland, Studia Geol. Polon., 111, s. 7–92. Bąk K., 1999, Late Oligocene Foraminifera from the Krosno Beds in the San valley section (Bieszczady Mountains), Silesian Unit, Polish Outer Carpathians, Ann. Soc. Geol. Polon., 69 (3–4), s. 195–217. Bąk K., 2000, Biostratigraphy of deep-water agglutinated Foraminifera in Scaglia Rossa-type deposits of the Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland, [w:] Proceedings of the Fifth International Workshop on Agglutinated Foraminifera, ed. M. Hart, M. Kaminski, C.W. Smart, Grzybowski Foundation Special Publication, Plymouth, England, v. 7, s. 15–40. Bąk K., 2002, Cretaceous Oceanic Red Beds in southern Poland, [w:] Cretaceous Oceanic Red Beds (CORB) in an Apennines – Alps – Carpathians transect, eds. X. Hu & M. Sarti, Field Guidebook, Inaugural Meeting of IGCP Project 463, Ancona, s. 74–115. Bąk K., 2003. Zmiany w zespołach otwornic aglutynujących wokół granicy paleocenu i eocenu: studium głębokowodnych osadów fliszowych w Karpatach Wschodnich, [w:] IV Ogólnopolskie Warsztaty Mikropaleontologiczne MIKRO, red. J. Smoleń, E. Gaździcka, J. Paruch-Kulczycka, Kazimierz Dolny, s. 8–10. Bąk K., 2004, Deep-water agglutinated foraminiferal changes across the Cretaceous/ Tertiary and Paleocene/Eocene transitions in the deep flysch environment; eastern part of Outer Carpathians (Bieszczady Mts, Poland), [w:] Proceedings of the Six International Workshop on Agglutinated Foraminifera, eds. M. Bubik, M.A. Kaminski, Grzybowski Foundation Special Publication, 8, s. 1–56. Bąk K., 2005, Foraminiferal biostratigraphy of the Egerian flysch sediments in the Silesian Nappe, Outer Carpathians, Polish part of the Bieszczady Mountains, Ann. Soc. Geol. Polon., 75 (1), s. 71–93. 210 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących Bąk K., 2006, Sedimentological, geochemical and microfaunal responses to environmental changes around the Cenomanian-Turonian boundary in the Outer Carpathian Basin; a record from the Subsilesian Nappe, Poland, Palaeogeogr., Palaeoclim., Palaeoecol., 23, s. 335–358. Bąk K., 2007a, Deep-water facies succession around the Cenomanian-Turonian boundary in the Outer Carpathian Basin: Sedimentary, biotic and chemical records in the Silesian Nappe, Poland, Palaeogeogr., Palaeoclim., Palaeoecol., 248, s. 255–290. Bąk K., 2007b, Environmental changes around the Cenomanian-Turonian boundary in a marginal part of the Outer Carpathian Basin expressed by microfacies, microfossils and chemical records in the Skole Nappe (Poland), Ann. Soc. Geol. Polon., 77, s. 39–67. Bąk K., 2007c, Environmental changes during the Cenomanian-Turonian boundary event in the Outer Carpathian basins: a synthesis of data from various tectonicfacies units, Ann. Soc. Geol. Polon., 77, s. 171–191. Bąk K., 2007d, Organic-rich and manganese sedimentation during the CenomanianTuronian boundary event in the Outer Carpathian basins; a new record from the Skole Nappe, Poland, Palaeogeogr., Palaeoclim., Palaeoecol., 256, s. 21–46. Bąk K., Barski M., Bąk M., 2005, High resolution microfossil, microfacies and palynofacies studiem as the only metod in recognition of the Jurassic and Cretaceous „black shales” in a strongly tectonised section of the Czorsztyn Succession, Pieniny Klippen Belt, Poland, Studia Geol. Polon., 124, s. 171–198. Bąk M., Bąk K., 1999, Correlation of the early Albian–late Turonian radiolarian biozonation with planktonic and agglutinated foraminifera zonations in the Pieniny Klippen Belt, Polish Carpathians, Geodiversitas, 21 (4), s. 525–536. Bąk M., Bąk K., Ciurej A., 2005, Mid-Cretaceous spicule-rich flysch deposits in the Silesian Nappe of the Polish Outer Carpathians; radiolarian and foraminiferal biostratigraphy, Geol. Quart., 49, s. 275–290. Bąk K., Bąk M., Gasiński M.A., Jamiński J., 1995, Biostratigraphy of Albian to Turonian deep-water agglutinated Foraminifera calibrated by planktonic Foraminifera, Radiolaria and Dinoflagellata cysts in the Pieniny Klippen Belt, Polish Carpathians, [w:] Proceedings of the Fourth International Workshop on Agglutinated Foraminifera, eds. S. Geroch, M.A. Gasiński, Grzybowski Foundation Special Publication, 3, s. 13–27. Bąk K., Bąk M., Geroch S., Manecki M., 1997, Biostratigraphy and paleoenvironmental analysis of benthic foraminifera and radiolarians in Paleogene variegated shales in the Skole Unit, Polish flysch Carpathians, Ann. Soc. Geol. Polon., 67 (2–3), s. 135–154. Bąk K., Bąk M., Paul Z., 2001, Barnasiówka Radiolarian Shale Formation – a new lithostratigraphic unit in the Upper Cenomanian-lowermost Turonian of the Polish Outer Carpathians, Ann. Soc. Geol. Polon., 71 (3), s. 75–103. Bąk K., Cabaj W., Haczewski G., 1995, Geomorfologiczno-geologiczna charakterystyka skutków tajemniczego zjawiska geofizycznego w Jerzmanowicach, Przegląd Geofizyczny, 60 (4), s. 377–390. Bąk K., Drygaś W., 1992, Skład petrograficzny utworów zwietrzelinowych, osadów deluwialnych i aluwialnych w otoczeniu Czarnego Stawu Gąsienicowego, w Tatrach Wysokich, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków, s. 147–162. 1. Geologia 211 Bąk K., Oszczypko N., 2000, Late Albian and Cenomanian redeposited foraminifera from Late Cretaceous-Paleocene deposits of the Rača subunit (Magura Nappe, Polish Western Carpathians) and their paleogeographical significance, Geol. Carp., 51 (6), s. 371–382. Bąk K., Rubinkiewicz J., Garecka M., Machaniec E., Dziubińska B., 2001, Exotics-bearing layer in the Oligocene flysch of the Krosno Beds in the Fore-Dukla Zone (Silesian Nappe, Outer Carpathians), Poland, Geol. Carp., 52 (3), s. 159–171. Bąk K., Uchman A., Bąk M., 2000, Agglutinated foraminifera, radiolaria and trace fossils from Upper Cretaceous deep-water Variegated Shales at Trawne Stream, Grajcarek Unit, Pieniny Klippen Belt, Carpathians, Poland, Bul. Pol. Ac. Sci., Earth Sci., 48 (1), s. 1–32. Bąk K., Wolska A., 2005, Exotic orthogneiss pebbles from Paleocene flysch of the Dukla Nappe (Outer Eastern Carpathians, Poland), Geol. Carp., 56, s. 205–221. Bieda F., 1947a, Co wiemy o początkach życia na Ziemi, Biblioteczka Muzeum Ziemi, Cykl: Ziemia i jej Dzieje, z. 13, Czytelnik, Warszawa, ss. 18. Bieda F., 1947b, Kto zapisywał kronikę dziejów Ziemi, Biblioteczka Muzeum Ziemi, Cykl: Ziemia i jej Dzieje, z. 14, Czytelnik, Warszawa, ss. 39. Bieda F., 1947c, Dzieje starożytne skorupy ziemskiej, Biblioteczka Muzeum Ziemi, Cykl: Ziemia i jej Dzieje, z. 16, Czytelnik, Warszawa, ss. 43. Bieda F., 1948a, Średniowiecze dziejów Ziemi, Biblioteczka Muzeum Ziemi, Cykl: Ziemia i jej Dzieje, z. 17, Czytelnik, Warszawa, ss. 44. Bieda F., 1948b, Pierwszy okres ery nowożytnej Ziemi, Biblioteczka Muzeum Ziemi, Cykl: Ziemia i jej Dzieje, z. 18, Czytelnik, Warszawa, ss. 44. Bieda F., 1948c, Przyczynek do znajomości otwornic fliszu karpackiego, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego, t. 17, s. 195–222. Bieda F., 1966, Paleozoologia, T. 1, 2, Wyd. Geol., Warszawa. Birkenmajer K., 1953 b, Tektonika pienińskiego pasa skałkowego, [w:] Regionalna geologia Polski, t. 1, Karpaty, z. 2, Tektonika, Wyd. Geol., Warszawa, s. 246–305. Birkenmajer K., 1953a, „Ćwiczenia w oznaczaniu skał i minerałów skałotwórczych”, maszynopis, PWN, Kraków ss. 143. Birkenmajer K., 1954, O wieku tak zwanych margli puchowskich w Pieninach na tle stratygrafii osłony pasa skałkowego, Wyd. Geol., Warszawa, ss. 79. Bojkowski K., Bukowy S., 1966, Strefy facjalne dolnego karonu antyklinorium śląsko-krakowskiego, Acta Geol. Polon., t. 16, z. 2, 201–228. Brochwicz-Lewiński W., Melendez G., Tarkowski R., 2008, Korespondencja pomiędzy J. Siemiradzkim i S.S. Buckmanem, Przegląd Geologiczny, 1, s. 47–48. Bromowicz J., Otfinowski M., 1975, Skały węglanowe i bentonit z fliszowych utworów górnej kredy w okolicy Rybotycz (Karpaty przemyskie), Zeszyty Naukowe AGH, Geologia, t. 3, s. 33–39. Daszkiewicz P., J.-Ch. de Massary, Tarkowski R., 2007c, Konstanty Jelski, Les histoires naturalistes populaires d’un séjour en Guyane française et en partie au Pérou (1865–1871). Choix, Traduction et élaboration scientifique par P. Daszkiewicz, J.-Ch. de Masary, R. Tarkowski, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków, ss. 201. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006a. Francuskie badania fauny i kopalni soli w Wieliczce na przełomie XVIII i XIX wieku, Przegląd Zoologiczny, 3–4, s. 129–138. 212 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006b, Korespondencja Ignacego Horodeckiego z Aleksandrem Brogniartem w zbiorach rękopisów Biblioteki Głównej Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 51, 3, s. 45–171. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006c, La recherche de traces de Stanisław Staszic à Paris – les élèves polonaises de R. J. Haüy, Annales Centre Scientifique de l’Académie Polonaise des Sciences à Paris, 8, s. 186–197. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006d, Les météorites de Vilnius, ces pierres qui on changé l’histoire des sciences, Cahiers Lituaniens, 7, s. 15–22. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006e, Nieznany dokument dotyczący zdobycia Araratu przez ekspedycję Józefa Chodźki (1800–1881), Konspekt, 4, s. 71–73. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006f, Nieznany rękopis Kursu Mineralogii Jerzego Aleksandrowicza (1819–1894) w zbiorach Biblioteki Polskiej w Paryżu, Kwartalnik Historii Nauki, 51, 3–4, s. 239–241. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006g, Nowe dane o badaniach Williama Bucklanda (1784–1856) w Polsce, Przegląd Geologiczny, 54, 8, s. 685–688. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006h, Polacy – słuchacze wykładów mineralogii R. J. Haüy w Narodowym Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu w latach 1802– 1821, Przegląd Geologiczny, 54, PIG, s. 215–218. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006i, Zasoby mineralne i kopalnie Galicji w opisie Marcela de Serres z początków XIX wieku, Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, vol. 117, Studia i Materiały, nr 32, s. 32–38. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007a, Antonio Raimondi (1824–1890) w korespondencji polskich przyrodników Konstantego Jelskiego, Władysława Taczanowskiego i Jana Sztolcmana, [w:] Polskie badania środowiska przyrodniczo-kulturowego w Ameryce Łacińskiej, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, s. 69–70. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007b, Działalność Jakuba Malinowskiego (1808–1897) w zakresie geologii, Przegląd Geologiczny, 55, 9, s. 770–778. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007c, Francuskie opisy złoża i kopalni soli w Wieliczce z przełomu XVIII i XIX wieku, Studia i Materiały z Dziejów Żup Solnych w Polsce, 25, s. 231–358. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007d, George-Louis Leclerc Buffon i jego wpływ na badania przyrodnicze w Polsce, Przegląd Geologiczny, 55, 2, s. 33–37. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007e, Implications polonaises dans Description géologique des environs de Paris de Georges Cuvier (1769–1832) et Alexandre Brongniart (1770–1847), Organon, 35, s. 115–128. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007f, Kontuary mineralogiczne. Działalność Jakuba Malinowskiego (1808–1897) w zakresie nauczania nauk przyrodniczych, Konspekt, 28, 1, s. 98–102. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007g, Listy Edwarda Habicha (1835–1909) do Ignacego Domeyki (1802–1899) ze zbiorów Biblioteki Polskiej w Paryżu, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 52, 2, s. 203–212. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007h, Mało znana rozprawa Jean-Emmanuela Giliberta (1741–1814) – interesujący dokument historii polskiej geologii, Przegląd Geologiczny, 55, 12, s. 1123–1129. 1. Geologia 213 Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007i, Nowe dane dotyczące historii polskiej geologii, przedstawione po raz pierwszy na konferencji „Buffon i Polska” w Stacji Naukowej PAN w Paryżu, Przegląd Geologiczny, 55, 10, s. 845–848. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007j, XVIII-wieczna kolekcja wielickich okazów solnych przekazana przez Jean-Étienne Guettarda ambasadorowi króla Francji, Przegląd Geologiczny, 55, 2, 121–124. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007k, Nowe dane dotyczące związków Antonio Raimondiego (1824–1890) z polskimi uczonymi i inżynierami oraz udziału Polaków w geologicznym opisie Peru, Czasopismo Geograficzne, 1–2, s. 121–130. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2007l, Osiemnastowieczna lista skamieniałych koralowców z zamku w Nieświeżu – interesujący dokument historii polskich kolekcji przyrodniczych ze zbiorów Biblioteki Centralnej Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 52, 3–4, s. 225–240. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2008a, Biblioteka i bibliograficzne źródła Jean-Etienne Guettarda – nowe dane na temat historii badań przyrodniczych w Polsce, Przegląd Geologiczny, 4, s. 308–312. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2008b, Działalność Konstantego Jelskiego (1837–1896) w zakresie geologii, Przegląd Geologiczny, 5, Warszawa, s. 373–377. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2008c, List Ludwika Zejsznera (1805–1871) do Aleksandra Brongniarta (1770–1847) w zbiorach Biblioteki Głównej Narodowego Muzeum Historii Naturalnej (MNHN) w Paryżu, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 53/1, s. 91–95. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2008d, Polonika we francuskim „Journal de géologie” (1830–1832), Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 53/1, s. 83–89. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2008e, Rękopis inauguracyjnego wykładu mineralogii René Just Haüy (1743–1822) – cenny dokument dla historii polskich nauk przyrodniczych, Przegląd Geologiczny, 2, s. 118–121. Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2008f, Zaginiona rozprawa Jean-Etienne’a Guettarda (1715–1786) o Polsce – analiza nowych danych o pracy francuskiego geologa w Rzeczypospolitej, Przegląd Geologiczny, 11, s. 977–980. Daszkiewicz P., Tarkowski R., de Massary J-Ch., 2007a, A few observations concerning the notes of Konstanty Jelski (1837–1896) in the context of the history of dendrology in French Guiana, Rocznik Dendrochronologiczny, 55, s. 17–24. Daszkiewicz P., Tarkowski R., de Massary J-Ch., 2007b, Nowe dane na temat eksploracji przyrodniczej Gujany Francuskiej w świetle zachowanej korespondencji Konstantego Jelskiego (1837–1896), [w:] Polskie badania środowiska przyrodniczo-kulturowego w Ameryce Łacińskiej, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Kraków, s. 44–45. Daszkiewicz P., Tarkowski R., Kuc W., 2006, XIX-wieczny odczyt w Paryskim Towarzystwie Historyczno-Literackim dotyczący Kopalni Soli w Wieliczce, [w:] Górnictwo w Małopolsce, IGSMiE PAN, Kraków, s. 83–90. Gawlik A., 1962, Stożki usypiskowe w Tatrach, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, z. 10, Prace Geograficzne, s. 35–47. Haczewski G., 1992a, Korelacja lamin sezonowych w wapieniach kokolitowych oligocenu Karpat, [w:] Osady i procesy sedymentacji w środowiskach i systemach depozycyjnych w zapisie współczesnym i kopalnym, red. J. Wojewoda, Z. Zwolinski, Instytut Geologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, s. 115. 214 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących Haczewski G., 1992b, Warstwy osadów kokolitowych jako zapis zdarzeń w odciętych basenach, [w:] Osady i procesy sedymentacji w środowiskach i systemach depozycyjnych w zapisie współczesnym i kopalnym, red. J. Wojewoda, Z. Zwolinski, Instytut Geologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, s. 64. Haczewski G., 1992c, Kotły wirowe w potokach bieszczadzkich, [w:] Osady i procesy sedymentacji w środowiskach i systemach depozycyjnych w zapisie współczesnym i kopalnym, red. J. Wojewoda, Z. Zwolinski, Instytut Geologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań, s. 116. Haczewski G. 1996, Oligocene laminated limestones as a high-resolution correlator of Oligocene palaeoseismicity, Polish Carpathians, [w:] Palaeoclimatology and palaeoceanography from laminated sediments, ed. A.E.S. Kemp, Geol. Soc. Spec. Public., 116, The Geological Society, London, s. 209–220. Haczewski, G., 2001, Weryfikacja sejsmicznej genezy struktur deformacyjnych przez korelację lamin na duże odległości, [w:] Deformacje osadów nieskonsolidowanych. Reologia i struktury, red. B. Gruszka, T. Loon, Ślesin k. Konina, s. 7–8. Haczewski, G., 2007, Walory geoturystyczne Bieszczadów Wysokich, [w:] Terenowe Warsztaty Geomorfologiczne Środowisko i Człowiek w Górach Średnich, red. G. Haczewski, J. Zawiejska, Wydawnictwo Naukowe AP w Krakowie, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Kraków, s. 18–20. Haczewski, G., 2007a, Potok Czerwony – naturalny wypływ metanu, [w:] Terenowe Warsztaty Geomorfologiczne Środowisko i Człowiek w Górach Średnich, red. G. Haczewski, J. Zawiejska, Wydawnictwo Naukowe AP w Krakowie, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Kraków, s. 50. Haczewski, G., 2007b, Stuposiany – naturalny wypływ ropy, Pszczeliny – formy erozyjne koryt skalnych, Wetlina-Stare Sioło – budowa geologiczna strefy przeddukielskiej, [w:] Terenowe Warsztaty Geomorfologiczne Środowisko i Człowiek w Górach Średnich, red. G. Haczewski, J. Zawiejska, Wydawnictwo Naukowe AP w Krakowie, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Kraków, s. 67–68. Haczewski, G., 2007c. Trasa A – Muczne. Kopalne jezioro osuwiskowe, [w:] Terenowe Warsztaty Geomorfologiczne Środowisko i Człowiek w Górach Średnich, red. G. Haczewski, J. Zawiejska, Wydawnictwo Naukowe AP w Krakowie, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Kraków, s. 43–44. Haczewski, G., 2007d, Walory geoturystyczne Bieszczadów Wysokich, [w:] Terenowe Warsztaty Geomorfologiczne Środowisko i Człowiek w Górach Średnich, red. G. Haczewski, J. Zawiejska, Wydawnictwo Naukowe w Krakowie, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Kraków, s. 18–20. Haczewski G., 2008a, Zdarzenia sedymentacji kokolitowej w oligoceńskiej Paratetydzie, [w:] Pierwszy Polski Kongres Geologiczny. Abstrakty, Polskie Towarzystwo Geologiczne, Kraków, s. 35. Haczewski G., 2008b, Po co uczyć geologii? Potencjalne walory dydaktyczno-wychowawcze treści geologicznych w nauczaniu geografii, [w:] Pierwszy Polski Kongres Geologiczny, Kraków 26–28 czerwca 2008, Abstrakty, red. G. Haczewski, Polskie Towarzystwo Geologiczne, Kraków, s. 34–35. Haczewski, G., Bąk, K., 2004. Nowe dane o egzotykach z warstw krośnieńskich jednostki śląskiej w Bieszczadach, [w:] Egzotyki karpackie – znaczenie w rekonstrukcjach budowy geologicznej obszarów źródłowych i w rekonstrukcjach paleogeograficzno-geotektonicznych, red. M. Krobicki, Wyd. AGH, Kraków, s. 57. 1. Geologia 215 Haczewski G., Bąk K., Kukulak J. (oddane do druku: 1997), Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000; arkusz Dźwiniacz Górny; 1069 (Explanations to Detailed Geological Map of Poland, scale 1:50,000 Dźwiniacz Górny Sheet: 1069), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa. Haczewski G., Bąk K., Kukulak J. (oddane do druku: 1997), Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000; arkusz Dźwiniacz Górny; 1069 (Detailed Geological Map of Poland, scale 1:50,000; Dźwiniacz Górny Sheet: 1069), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa. Haczewski G., Bąk K., Mastella L., Rubinkiewicz J., Kukulak, J. (oddane do druku 2000), Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000; arkusz Ustrzyki Górne; 1068 (Explanations to Detailed Geological Map of Poland, scale 1:50,000; Ustrzyki Górne Sheet: 1068), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa. Haczewski G., Bąk K., Mastella L., Rubinkiewicz J., Kukulak J., (oddane do druku: 2000), Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000; arkusz Ustrzyki Górne; 1068 (Detailed Geological Map of Poland, scale 1:50,000; Ustrzyki Górne Sheet: 1068), Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa. Haczewski G., Kukulak J., 2003, Early Holocene Landslide-Dammed Lake in the Bieszczady Mountains (Polish East Carpatians) and its Evolution, Geomorfologia Slovaca, roč. 3, čislo 1. Asociácia slovenských geomorfológov pri SAV, Bratislava, s. 34–35. Haczewski G., Kukulak J., 2004. Early Holocene landslide-dammed lake in the Bieszczady Mountains (Polish East Carpatians) and its evolution, Studia Geomorph. Carp.- Balc., 38, s. 83–96. Haczewski G., Kukulak J., Bąk K., 2007, Budowa geologiczna i rzeźba Bieszczadzkiego Parku Narodowego, Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków, ss. 156. Haczewski, G., Kukulak, J., 2006, Rola zapór osuwiskowych w ewolucji dolin górskich na przykładzie doliny potoku Mucznego w Bieszczadach, [w:] Regionalne aspekty funkcjonowania systemów dolinnych, red. R. Sołtysik. Kielce, s. 39–41. Hoquet T., Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006a, Commentaire à l’Introduction à l’édition polonaise des „Epoques de la nature” de Buffon, Organon, 34, s. 45–50. Hoquet T., Daszkiewicz P., Tarkowski R., 2006b, Stanisław Staszic (Pologne) – L’introduction à l’édition polonaise des „Epoques de la nature” de Buffon (1876), Organon, 34, s. 31–44. Hu X., Jansa L, Wang C, Sarti M., Bąk K., Wagreich M., Michalik J., Soták J., 2005, Upper Cretaceous oceanic red beds (CORB) in the Tethys: occurrences, lithofacies, age and environments, Cret. Res., 26, s. 3–20. Kalicki T., Kukulak J., 2007a, Badania geomorfologiczne nad rozwojem Doliny i Kanionu Colca (Andy Peruwiańskie) w czwartorzędzie, [w:] Polskie badania środowiska przyrodniczo-kulturowego w Ameryce Łacińskiej, red. Z. Mirek, A. Flakus, Wydawnictwo Instytutu Botaniki PAN, Kraków, s. 52–53. Kalicki T., Kukulak J., 2007b, Formowanie sieci rzecznej zachodniego skłonu Andów Peruwiańskich na przykładzie doliny Rio Colca, [w:] Rekonstrukcja dynamiki procesów geomorfologicznych – formy rzeźby i osady, red. E. Smolska, D. Giriat, Oficyna Wydawnicza Łośgraf, Warszawa, s. 245–257. Kalicki, T., Kukulak J., 2008a, Czwartorzędowa ewolucja Doliny i Kanionu Colca – raport z badań geomorfologicznych wykonanych w roku 2006, [w:] Polskie badania 216 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących w Kanionie Colca i Dolinie Wulkanów, red. A. Paulo, A. Gałaś, Geologia. Kwartalnik AGH, t. 34, z. 2/1, Kraków, s. 55–81. Kalicki T., Kukulak J., 2008b, Zapis procesów ekstremalnych w osadach i rzeźbie doliny Rio Colca (Andy Środkowe), [w:] Rola procesów ekstremalnych w kształtowaniu rzeźby, red. W. Florek, Landform Analysis, vol. 8, s. 33–35. Kukulak J., 1985, Tektoniczne założenia form zboczowych na Pogórzu Gubałowskim, Folia Geogr. Ser. Geogr.-Phys., 17, s. 5–17. Kukulak J., 1988, Powiązania morfostrukturalne w rozwoju osuwisk zachodniego Podhala, Folia Geogr. Ser. Geogr.-Phys., 20, s. 33–49. Kukulak J., 1993, Przejawy aktywności ruchów pionowych w rzeźbie zachodniego Podhala, Folia Quart., 64, s. 151–164. Kukulak J., 1994, Antropogeniczne przemiany w środowisku przyrodniczym Podhala w latach 1931–1988, [w:] Studia nad przemianami Podhala, red. B. Górz, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków, s. 265–285. Kukulak J., 1997, Środowisko przyrodnicze, [w:] Czarny Dunajec i okolice, red. F. Kiryk, Secesja, Kraków, s. 13–56. Kukulak J., 1997/1998, Ewolucja stożka Domańskiego Wierchu na Podhalu w jego etapie denudacyjnym, Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej, 25, Kraków, s. 23–40. Kukulak J., 1998a, Charakterystyka sedymentacyjna stropowych osadów stożka Domańskiego Wierchu (neogen/plejstocen) w Kotlinie Orawskiej, Studia Geol. Polon., 111, s. 83–111. Kukulak J., 1998b, Dojrzałość podłużnych profilów dopływów górnej Raby i Skawy w świetle analizy ich spadków, Czasopismo Geograficzne, 49, s. 25–42. Kukulak J., 1999, Orientacja spękań i uskoków w południowo-wschodniej części zapadliska orawskiego, Przegląd Geologiczny, 47, s. 1021–1026. Kukulak J., 2000, Origin of laminated sediments in alluvium of the upper San valley in the Bieszczady Mountains, Eastern Carpathians, Geochronometria, Journal on methods and applications of absolute chronology, 18, Gliwice, s. 47–52. Kukulak J., 2000a, Sedimentary record of early wood burning in alluvia of mountain streams in the Bieszczady range, Polish Carpathians, Palaeogeogr., Palaeoclimat., Palaeoecol., 164, s. 167–175. Kukulak J., 2001, Weathering of gravels in the Czarny Dunajec alluvial cone in Podhale, Polish Carpathians, Quastiones Geographicae, 21, Poznań, s. 69–78. Kukulak J., 2002, Wysortowanie materiału roślinnego w aluwiach górnego Sanu w Bieszczadach, [w:] Roślinność a procesy erozji, transportu i depozycji, Kom. Bad. Czwartorz. PAN, Stow. Geomorf. Pol., Uniw. Śl. – Wydz. Nauk o Ziemi, Sosnowiec, s. 85–90. Kukulak J., 2003a, Aluwialny zapis wylesiania doliny Sanu i Wołosatego (Bieszczady Wysokie), [w:] Człowiek w środowisku przyrodniczym – zapis działalności, red. M. Waga, K. Kocel, PTG – Oddz. Katowicki, Sosnowiec, s. 109–112. Kukulak J., 2003b, Ewolucja koryta Sanu w Bieszczadach Wysokich w drugiej połowie minionego 1000-lecia, [w:] Dynamika zmian środowiska geograficznego pod wpływem antropopresji, red. J. Lach, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Akademia Pedagogiczna, Kraków s. 134–140. 1. Geologia 217 Kukulak J., 2003c, Impact of mediaeval agriculture on the alluvium in the San River headwaters (Polish Eastern Carpathians), [w:] Geomorphic responses to land use changes, eds. G. Brierley, M. Stankoviansky, Catena, 51, s. 255–266. Kukulak J., 2003d, Znaczenie zapisu geologicznego dla poznania działalności człowieka w Bieszczadach Wysokich, Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, 49, s. 77–90. Kukulak J., 2004a, Neotectonics and planation surfaces in the High Bieszczady Mountains (Outer Carpathians, Poland), Ann. Soc. Geol. Polon., 74, s. 339–350. Kukulak J., 2004b, Zapis skutków osadnictwa i gospodarki rolnej w osadach rzeki górskiej (np. aluwiów dorzecza górnego Sanu w Bieszczadach Wysokich), Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków, ss. 125. Kukulak J., 2005a, Antropogeniczne węgle w aluwiach Sanu w Bieszczadach, [w:] Antropopresja w środowisku górskim – zapis zmian w formach terenu i osadach, red. A. Łajczak, Korbielów–Pilsko (Beskid Żywiecki), s. 141–147. Kukulak J., 2005b, Materiał pożarowy w aluwiach Sanu jako ślad dawnej działalności człowieka, [w:] Współczesna ewolucja rzeźby Polski, red. A. Kotarba, K. Krzemień, J. Święchowicz, Wydawnictwo UJ, s. 247–252. Kukulak J., 2007a, Evolution of the water divide between the Vistula and Danube rivers in the Polish Carpathians, [w:] Landform evolution in mountain areas, red. A. Kotarba, Studia Geomorph. Carp.-Balc., 41, Kraków, s. 29–44. Kukulak J., 2007b, Rzeźba Bieszczadów Wysokich i zapis działalności człowieka w osadach czwartorzędowych, [w:] Środowisko i człowiek w górach średnich, red. G. Haczewski, J. Zawiejska, IG AP w Krakowie, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Kraków, s. 10–14. Kukulak J., 2007c, Zapis początków kolonizacji Bieszczadów w osadach górnego Sanu, [w:] Późne średniowiecze w Karpatach polskich, red. J. Gancarski, Muzeum Podkarpackie w Krośnie, s. 107–121. Kukulak J., Lach J., 2006, Środowisko przyrodnicze, [w:] Brzesko, dzieje miasta i regionu, red. F. Kiryk, J. Lach, Brzesko, s. 9–43. Kukulak J., Pazdur A., Kuc T., 2002, Radiocarbon dated wood debris in floodplain deposits of the San in the Bieszczady Mountains, Geochronometria, Journal on methods and applications of absolute chronology, Gliwice, 21, s. 129–136. Kukulak J., 1999b, Środowisko przyrodnicze, [w:] U podnóża Gorców: wczoraj i dziś wsi podhalańskich gminy Nowy Targ, red. F. Kiryk, B. Górz, Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Nowym Targu, s. 9–46. Martowicz M., Haczewski G., 1995, Kotły eworsyjne to formy erozji wstecznej czy wgłębnej – tradycja a rzeczywistość, [w:] Tradycja a nowoczesność w interpretacjach sedymentologicznych, Materiały IV Krajowego Spotkania Sedymentologów, s. 101. Michalik A., 1959a, Mapa geologiczna Tatr, skala 1:10 000, arkusz Wołoszyn, Wyd. Geol., Warszawa. Michalik A., 1959b, Mapa geologiczna Tatr, skala 1:10 000, arkusz Kościelec, Wyd. Geol., Warszawa. Michalik A., 1963a, Hydrologische Usbersichtskarte der Karpaten – Ausgabe A in Mastab 1:300 000, Kraków–Warszawa. 218 III. Rozwój naukowo-dydaktyczny i problematyka badań w zakresie dyscyplin towarzyszących Michalik A., 1963b, Przeglądowa mapa hydrogeologiczna Polski 1:300 000, arkusz Cieszyn. Wyd. A – stosunki hydrogeologiczne w pokrywowych utworach czwartorzędu. Wyd. B – Stosunki hydrogeologiczne w utworach podłoża. Objaśnienia do arkusza mapy, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, ss. 30. Michalik A., 1963c, Wybrane zagadnienia z hydrochemii Tatr, Kwartalnik Geologiczny, t. 7, z. 4, s. 707–708. Michalik A., 1964, Piaski ilmenitowe nad Dunajcem koło Czorsztyna, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, z. 22, Prace Geograficzne III, s. 3–11. Michalik A., Guzik K., 1959a, Mapa geologiczna Tatr, skala 1:10 000, arkusz C1 Wołowiec, Wyd. Geol., Warszawa. Michalik A., Guzik K., 1959b, Mapa geologiczna Tatr, skala 1:10 000, arkusz C2 Kamienista, Wyd. Geol., Warszawa. Michalik A., Guzik K., 1959c, Mapa geologiczna Tatr, skala 1:10 000, arkusz C4 Miedziane, Wyd. Geol., Warszawa. Michalik A., Guzik K., 1963, Przeglądowa mapa hydrogeologiczna Polski 1:300 000, arkusz Nowy Sącz, Wyd. A – stosunki hydrogeologiczne w pokrywowych utworach czwartorzędu, Wyd. B – Stosunki hydrogeologiczne w utworach podłoża, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa. Michalik A., Lach J., Pulit F., 1981, Warunki hydrogeologiczne województwa tarnowskiego, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków, ss. 100. Michalik, A., Oszczypko, N., 1966, Przeglądowa mapa geologiczno-inżynierska 1:200 000, arkusz Bielsko, Instytut Geologiczny, Kraków. Oszczypko N., Malata E., Bąk K., Kędzierski M., Oszczypko-Clowes M., 2005, Lithostratigraphy, biostratigraphy and palaeoenvironment of the Upper Albian–Lower/ Middle Eocene flysch deposits in the Beskid Wyspowy and Gorce Ranges; Polish Outer Carpathians, Magura Nappe, Bystrica and Rača subunits, Ann. Soc. Geol. Polon., 75 (1), s. 27–69. Otfinowski, M., 1971, Profil litologiczny i mikrofauna osadów miocenu w Niepołomicach k. Krakowa, Zeszyty Naukowe AGH, Geologia, z. 14, s. 117–127. Otfinowski M., 1973, A sarmatian sea side at Hebdów near Nowe Brzesko, Bull. Acad. Pol. Sc., ser. Terre, vol. 21, nr 2, s. 125–137. Otfinowski M., 1977, Mikrofauna osadów górnego badenu w Brzeźnicy k. Bochni, Sprawozdania z Posiedzenia Komisji Naukowych PAN, t. 20/1, s. 186–187. Otfinowski M., 1979, Mikrofauna i wykształcenie piasków bogucickich, Zeszyty Naukowe AGH, Geologia, z. 2, s. 43–63. Tarkowski R., 2004a, Kopalnie olkuskie w zapiskach francuskiego przyrodnika J.-E. Guettarda z drugiej połowy XVIII wieku, Przegląd Górniczy, 12, s. 56–61. Tarkowski R., 2004b, Możliwości redukcji emisji CO2 z procesów przemysłowych w Polsce poprzez podziemne składowanie, Polit. Energ., 7, z. spec., s. 532–539. Tarkowski R., 2004c, New data on J.-É. Guettard’s journey to Poland in the years 1760– 1762, Compt. Rend. Geosci., 336, s. 1227–1232. Tarkowski R., 2005, Nowe materiały dotyczące podróży przyrodnika francuskiego J.-É. Guettarda do Polski (1760–1762), Przegląd Geologiczny, 53, s. 41–46. Tarkowski R., Daszkiewicz P., 2006, Les auditeurs polonais des cours de minéralogie de René Just Haüy au Museum national d’Histoire naturelle, Paris, Compt. Rend. Geosci., 338, 11, s. 809–814.