Modulatory światłowodowe
Transkrypt
Modulatory światłowodowe
Modulatory światłowodowe Prezentacja zawiera kopie folii omawianych na wykładzie. Niniejsze opracowanie chronione jest prawem autorskim. Wykorzystanie niekomercyjne dozwolone pod warunkiem podania źródła. © Sergiusz Patela 1998-2003 Parametry fali elektromagnetycznej podlegające modulacji Eo - amplituda Φ - faza P - polaryzacja λ (ω) - długość fali (częstotliwość) (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 2 Podstawowa klasyfikacja zjawisk fizycznych stosowanych w modulatorach światłowodowych 1. Zjawiska absorpcyjne: zmiana współczynnika absorpcji (zmiana natężenia wiązki). 2. Zjawiska refrakcyjne: zmiany współczynnika załamania (zmiana fazy lub kierunku rozchodzenia się wiązki, zmiana wartości kąta granicznego). 3. Konstrukcje opto-mechaniczne (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 3 Zespolony współczynnik załamania n = n’ - j n” n’ - część rzeczywista, zwana potocznie współczynnikiem załamania (zmiany fazy, ugięcie wiązki, szybkość rozchodzenia się fali) n” - część urojona, czasem oznaczana jako k (tłumienie fali) (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 4 Zjawiska fizyczne wykorzystywane w modulatorach - efekty absorpcyjne Absorpcja (wzmocnienie) α = 4 πn”/λ Efekty fizyczne odpowiedzialne za tłumienie: • Efekt Franza-Kiełdysza • QCSE (kwantowy efekt Starka w studniach kwantowych) - przesunięcie linii ekscytonu w studni kwantowej • wypełnianie pasm swobodnymi nośnikami • emisja wymuszona (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 5 Zjawiska fizyczne wykorzystywane w modulatorach - efekty refrakcyjne Zmiana współczynnika załamania (n’) • efekt elektro-optyczny • elastooptyczny • akustooptyczny • magnetooptyczny, Faradaya • termooptyczny • tworzenie obszaru zubożonego w swobodne nośniki • kontrola polaryzacji w ciekłych kryształach • efekty absorpcyjne poprzez relacje Kronig-Kramersa (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 6 Modulatory mikro-mechaniczne 3. Modulacja (mikro) mechaniczna a. proste modulatory mechaniczne z wirującą tarczą (choppery) b. skanery wiązki (drgające lub wirujące zwierciadła) c. MEMS (micro-electro-mechanical systems), MOEMS WaveStar LambdaRouter, MicroStar™ MEMS Technology, Lucent (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 7 Zalety i zastosowania Modulatory światłowodowe pozwalają na: • zwiększenie szybkości przełączania i modulacji, • poprawienie jakości modulacji (eliminacja dystorsji, przesłuchów, migotania) • wyeliminowanie konwerterów opto-elektronicznych. Zastosowania: • Telekomunikacja: przesyłanie dźwięku, obrazu, danych • Przyłącza antenowe • Żyroskopy światłowodowe • Kształtowanie impulsów laserowych (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 8 Migotanie długości fali Zawsze kiedy laser półprzewodnikowy emituje impuls, zmienia się koncentracja nośników -> co zmienia współczynnik załamania ośrodka-> co zmienia długość emitowanej fali świetlnej. Efekt nazywamy migotaniem długości fali światła. Powoduje to poszerzenie impulsu przesyłanego we włóknie na skutek dyspersji chromatycznej włókien jednomodowych. W szybkich systemach telekomunikacyjnych (>10 Gbit/s, > 100 km między wzmacniakami) konieczna będzie modulacja wolna od tego efektu. (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 9 Materiały na modulatory/przełączniki światłowodowe Material Wykorzystywany efekt dielektryk zmiana wspólczynnika zalamania pólprzewodnik zmiana wspólczynnika zalamania lub absorpcji (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 12 Jakość materiału: parametr αp Zmiany współczynnika załamania i absorpcji są ze sobą związanie poprzez relacje Kramersa-Kroniga ∆ eq ∆ n' 4π n ' αp = = ⋅ ∆ αloss ∆ n '' λ gdzie:∆eq = ∆n'/n' (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 13 Efekt elektro-optyczny: zmiana współczynników indykatrysy proporcjonalna do pola elektrycznego a1 0 x 2 + a 2 0 y 2 + a 3 0 z 2 = 1 1 1 1 = 2 , a 20 = 2 , a 30 = 2 nx ny nz a10 ∆ k = a k − a k 0 = rk 1 E x + rk 2 E y + rk 3 E z 3 ∆ k = ak − ak 0 = (C) Sergiusz Patela 1997-2003 ∑r l =1 kl El ∆1 r11 ∆ r 2 21 ∆ 3 r31 = ∆ 4 r41 ∆ 5 r51 ∆ 6 r61 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd k = 1, 2, ..., 6 r12 r22 r32 r42 r52 r62 r13 r23 Ex r33 ⋅ Ey r43 Ez r53 r63 14 Przykład: indykatrysa optyczna LiNbO3 n11 n 21 n311 n12 n 22 n32 n13 n1 n 23 = n 6 n33 n5 λ = 630 nm nx = ny = 2,286; nz = 2,220 n5 n o n4 = 0 n3 0 n6 n2 n4 0 no 0 0 2 ,300 0= 0 n z 0 2.286 Cięcie z=0 z Cięcie y=0 0 x 0 x 2.220 0 (C) Sergiusz Patela 1997-2003 2.286 z Cięcie x=0 2.220 2.220 2.286 0 0 2 , 208 System krystalograficzny - trygonalny klasa symetrii - 3m y 2.286 0 2 ,300 0 0 y 2.220 2.286 0 2.286 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 2.286 0 2.286 15 Indykatrysa optyczna LiNbO3 - rysunek 3D z 2.220 y -2.286 2.286 2.286 x -2.286 -2.220 (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Warunki propagacji wiązki są zdefiniowane przez: • kierunek propagacji światła • polaryzację • orientację kryształu Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 16 Przykład: indykatrysa optyczna GaAs n11 n 21 n 311 n12 n 22 n 32 n13 n1 n 23 = n 6 n 33 n 5 n6 n2 n4 n5 n o n4 = 0 n 3 0 0 no 0 0 3, 4 0= 0 n 0 0 0 3, 4 0 0 0 3, 4 System krystalograficzny: kubiczny klasa symetrii: 43m (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 17 Tensory współczynników elektrooptycznych GaAs i LiNbO3 LiNbO3 System krystalograficzny: trygonalny klasa symetrii: 3m r11 r 21 r31 r41 r51 r61 r12 r22 r32 r42 r52 r62 r13 0 r23 0 r33 0 = r43 0 r53 r51 r63 − r22 − r22 r22 0 r51 0 0 GaAs System krystalograficzny: kubiczny klasa symetrii: 43m r13 r13 r33 0 0 0 λ = 0.633µm r13 = 9.6 x 10-12m/V r22 = 6.8 x 10-12m/V r33 = 30.9 x 10-12m/V r51 = 32.6 x 10-12m/V (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 0 0 0 r41 0 0 0 0 0 0 r41 0 0 0 0 0 0 r41 λ = 1.15µm r41 = 1.43 x 10-12m/V 18 Efekt e-o: zmiana współczynnika załamania ∆ k = ak − ak 0 & 1 1 = 2 − 2 = rE nk n ko 2 & n ko − n k )( n ko + n k ) ( 1 1 n ko − n k2 rE = 2 − 2 = = 2 2 2 nk n ko n k n ko n k2 n ko 2∆n ∆ n 2 n ko ≈ = 3 4 n ko n ko 1 3 & ∆ n = n ko r E 2 (C) Sergiusz Patela 1997-2003 1 3 U ∆n = n r 2 d Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 19 Efekt e-o: zmiana fazy Fala: Faza: & E = E 0 ( x , y , z ) ex p i (ω t − β z ) [ φ= ] 2⋅π n⋅L λ 1 n = n0 − n03 ⋅ r ⋅ E 2 Zmiana fazy dla modulatora w GaAs (100) przy polu elektrycznym przyłożonym w kierunku <011>: φ 011 V - napięcie Γ - całka przekrycia d - odległość pomiędzy elektrodami (C) Sergiusz Patela 1997-2003 2π L 3 n r41VΓ = λ d Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 20 Podstawowe typy modulatorów światłowodowych modulator elektroabsorpcyjny modulator Macha-Zehndera sygnał sygnał sprzęgacz X sygnał sprzęgacz kierunkowy sygnał modulator akustooptyczny - dyfrakcyjny sygnał modulator mikromechaniczny sygnał promień w światłowodzie planarnym (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 21 Struktury światłowodów paskowych (a ) (c) (b) (d) a) światłowód paskowy (wyniesiony), b) wbudowany światłowód paskowy, (C) Sergiusz Patela 1997-2003 c) światłowód grzbietowy, d) strip loaded waveguide Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 22 Modulator elektroabsorpcyjny Długość niezbędna do uzyskania założonego współczynnika l= Ξ 4. 34 ⋅ ∆α ekstynkcji Ξ [dB] (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 23 Modulator Mach-Zehndera I out = Długość dla otrzymania ∆β l = π l= I in (1 + cos Φ ) 2 λ 2 ⋅ neff ⋅ ∆ eq Szacowanie długości charakterystycznej: ∆eq = 10-3 ÷ 10-8. Dla ∆eq ~ 10-5, L ~ 1cm (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 24 Sprzęgacz kierunkowy Długość charakterystyczna (minimalna odległość sprzężenia) (C) Sergiusz Patela 1997-2003 l= 3 ⋅λ 2 ⋅ neff ⋅ ∆ eq Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 25 Sprzęgacz X Długość elektrody, wynikająca z szerokości światłowodu, kąta l= 2 w ⋅ m 2 ⋅ ∆ eq granicznego. w = szerokość paska m= θ θc (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 26 Sprzęgacz kierunkowy - konstrukcja podstawowa Bariera Schottky’ego Au-Pt Warstwa epitaksjalna GaAs Podłoże GaAs Kontakt Au (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 27 Szczegółowe rozwiązania konstrukcyjne (1) a) Ti/Au/Au - e le ktrody 2 um Al 0.032 Ga 0.968 As 0.968 As 1,6 um Ga As 5 um Al 0.032 Ga ś wia tło 1,3 um podłoże Ga As Polaryzacja wyjściowa z Γ=π y' z,z' <100> -x' 1 2 E dc,rf || <100> (z'-y') y x'<011> z -x' kierunku propagacji, polaryzacji światła i kierunku przykładanego pola elektrycznego y'<011> x Orientacja 1 (z'+y') 2 45o y' w GaAs dla pola elektrycznego Edc,rf w kierunku <100> i propagacji światła w kierunku <011> Polaryzacja wejściowa (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 28 Szczegółowe rozwiązania konstrukcyjne (2) b) Ti/Au/Au - e lektrody 3 um Ga As 4 um Al 0.032 Ga 0.968 As świa tło 1,3 um podłoże GaAs Polaryzacja wyjściowa Γ=π z <100> Edc,rf || <011> Orientacja kierunku propagacji, polaryzacji światła i kierunku y'<111> przykładanego pola elektrycznego TE o 45 z y Edc,rf 45o y' kierunku z' <011> TM w GaAs dla pola elektrycznego przyłożonego <011> i wzdłuż propagacji światła wzdłuż <011> x' Polaryzacja wejściowa x <010> (C) Sergiusz Patela 1997-2003 x'<111> Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 29 Szybkość modulatora (MZ) 3.00 12.0 C/L [pF/cm] ∆f=1/ πRC Szacowanie: odległość elektrod d = 10 µm szerokość elektrody W = 100 µm daje d/W = 0,1 ⇒ BL ~ 4 prz y długości L = 1 cm B = 4 GHz BL [GHz cm] 2.00 8.00 1.00 4.00 0.00 0.01 0.10 1.00 0.00 10.00 d/W Pojemność na jednostkę długości dla konfiguracji elektrod paskowych w GaAs jako funkcja stosunku odległości/szerokości elektrod. Pokazano także parametr pasmo-długość (BL) dla R=50Ω. (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 30 Typowe parametry modulatorów światłowodowych Parametr Pasmo Robocza długość fali Straty Straty odbiciowe (ORL) Maksymalna prowadzona moc optyczna Wsp. ekstynkcji Efektywność modulacji fazy Włókno światłowodowe Warunki pracy * ** Wartość 2,5 (20) Wybrane okno telekomunikacyjne (1300, 1500) 5 >40 <100 >20 ≤1 standard SM lub PM standard lub “typowe laboratoryjne” Jednostka GHz nm dB dB mW dB Rad/V Interferometr Macha-Zehndera (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 31 Pytania sprawdzające 1. Przedstawić podstawowe konstrukcje światłowodów paskowych. Omówić wady i zalety każdej z nich. 2. Przedstawić podstawowe konstrukcje światłowodowe stosowane przy tworzeniu modulatorów (C) Sergiusz Patela 1997-2003 Modulatory i przełączniki światłowodowe - przegląd 32