doc1
download 
Reklamacja Transkrypt
1
1 Szanowni Państwo, Po raz kolejny mamy szansę spotkać się podczas obchodów 24. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. Coroczne odkrywanie duchowego i kulturowego bogactwa własnego regionu, poznanie wartości związanych z historią, tradycją i kulturą kształtującą tożsamość narodową, to nadrzędne cele tego święta. Dwa wrześniowe weekendy to doskonała okazja do pochylenia się nad lokalnym dziedzictwem, tak znaczącym dla rozwoju społeczności i jednostki. Poznajmy historyczne obiekty, będące świadkami aktywności naszych przodków, sięgnijmy w głąb dziejów, przywołajmy ważne wydarzenia, odkryjmy ducha zaklętego w historycznych budowlach i arcydziełach. Niech świadomość bogactwa naszej kultury napawa dumą i zachęca do refleksji. Obchody Europejskich Dni Dziedzictwa łączy wspólne dla wszystkich wydarzeń hasło przewodnie. Tegoroczne - „Gdzie duch spotyka się z przestrzenią – świątynie, arcydzieła, pomniki” – to podpowiedź dla Organizatorów dająca szansę spojrzenia na dziedzictwo pod kątem obiektów, które łączą ze sobą dziedzictwo materialne i niematerialne. Jednak wszystkie edycje łączy jedno – popularyzacja i upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie, szeroko pojęta edukacja historyczna i kulturalna oraz podkreślenie wspólnych korzeni kultury europejskiej. Mam nadzieję, że znajdziecie Państwo w informatorze wiele ciekawych i atrakcyjnych wydarzeń, które zachęcą do wspólnego i rodzinnego udziału w Europejskich Dniach Dziedzictwa. Serdecznie zapraszam do odkrywania naszej historii! Dr hab. Magdalena Gawin Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Generalny Konserwator Zabytków 2 3 Szanowni Państwo, Drodzy Mieszkańcy, Turyści i Goście, Serdecznie zapraszam do odwiedzenia województwa śląskiego w ramach 24 edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. Cieszę się z tego wydarzenia tym bardziej, że tegoroczne hasło przewodnie „Gdzie duch spotyka się z przestrzenią – świątynie, arcydzieła, pomniki” dotyka nie tylko materii w dosłownym znaczeniu, ale odnosi się również do dorobku duchowego, intelektualnego i artystycznego naszych przodków. W województwie śląskim możemy poszczycić się wieloma obiektami o znaczących walorach historycznych, w których duch rzeczywiście spotyka się z przestrzenią. To właśnie między innymi ich wyjątkowości i autentyczności Śląskie zawdzięcza miano regionu bogatego, różnorodnego, wielokulturowego. To tutaj mieszczą się najbardziej znane centra życia religijnego corocznie goszczące setki tysięcy pielgrzymów nie tylko z Polski, ale i całego świata. Klasztor oo. Paulinów na Jasnej Górze czy Bazylika Najświętszej Marii Panny w Piekarach Śląskich są trwałym świadectwem budowania przez stulecia wiary i religijności mieszkańców tych ziem, a jednocześnie należą do najpiękniejszych zabytkowych świątyń w województwie. Z dumą zapraszam także do odwiedzenia pięknych pałaców, w których duch historii przebiera się w szykowne szaty – Muzeum Zamkowego w Pszczynie czy pałacu w Koszęcinie, siedziby Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”. To prawdziwe perełki architektury z doskonale wyczuwalnym zapachem dawnych czasów. Mówiąc o Śląsku, nie sposób nie wspomnieć o specyficznym i wyjątkowym dla tego regionu spotkaniu ducha z przestrzenią – w naszym wypadku przestrzenią industrialną. Kopalnie węgla kamiennego zawsze były ulubionym miejscem zamieszkiwania różnorakich bytów, czego świadectwem są liczne legendy i niesamowite opowieści. Dziś z powodzeniem przechowują je takie atrakcje regionu jak Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach czy Kopalnia „Guido” w Zabrzu. Europejskie Dni Dziedzictwa w województwie śląskim – obok tak znakomitych przedsięwzięć jak Industriada, święto Szlaku Zabytków Techniki czy Noc Muzeów – stanowią okazję do głębszego i pełniejszego poznania naszej kultury, historii, tradycji. Słowem – wspaniałego dziedzictwa, które otrzymaliśmy w spuściźnie jako skarb i dumę. Z całego serca wierzę, że organizowane w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa imprezy spotkają się z życzliwym przyjęciem wśród mieszkańców, turystów i gości naszego regionu. Życzę Państwu udanej zabawy i ponawiam zaproszenie do częstego odwiedzania Śląskiego. Wojciech Saługa Marszałek Województwa Śląskiego 4 Częstochowa Olsztyn Zrębice Złoty Potok Myszków Barut Siewierz Podzamcze– Ogrodzieniec województwo śląskie Europejskie Dni Dziedzictwa 2016 Toszek Piekary Śląskie Będzin Sławków Zabrze Bytom Gliwice Czeladź Świętochłowice Raszczyce Racibórz Rybnik Ruda Śląska KATOWICE Pszów Żory Świerklany Lubomia Buków Bluszczów Wodzisław Śląski Cieszyn Český Těšín Bieruń Pszczyna Górki Wielkie Żywiec Wisła www.edd.nid.pl 5 Wojewódzka Inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa Wisła Wisła 10.09.2016 Arcydzieło sztuki dekarskiej – gont. Modrzewiowy, świerkowy, osikowy… Każdy! Gont – dziś już artefakt, dobro kultury, muzealium - odchodzi w przeszłość. Na Śląsku Cieszyńskim zachwyca nas jeszcze na dachach drewnianych świątyń, kaplic, wież/dzwonnic, na karczmach i coraz rzadziej na dachach chat, domów. Nasz szlak zaczyna się we wsi Zamarski i biegnie przez Bielowicko, Nierodzim, Wisłę – Centrum, Czarne i Głębce - do Istebnej. Warto go przejść, przejechać, warto poznać. Gont ma swoją coraz wyższą cenę i niepowtarzalną wartość. By przyjrzeć się jego wytwarzaniu, obróbce bali czyli tzw. szczypani gontów, najbardziej żmudnej fazie jego narodzin, spotkajmy się w sobotę 10 września o godz. 11.00 w szczególnym miejscu, w sercu Wisły, w Enklawie Budownictwa Drewnianego przy wiślańskim Muzeum Beskidzkim; o urodzie tego miejsca decydują połacie dachów gontowych, także te należące do budynku starej 6 szkoły (kiedyś Galerii „U Niedźwiedzia”). Uwodzi też od lat niezmiennie zaanektowana na potrzeby karczmy przeniesiona z Kopydła chata Szarców. Rzec można, iż duch góralszczyzny namaszcza tę przestrzeń. Święto gontu, gwarowo – szyndziołów wesprze w Enklawie matecznik górali Śląskich z Jaworzynki, prywatne Muzeum „Na Grapie” rodu Ruckich pod egidą Towarzystwa Przyjacioł Muzeum Regionalnego, serwując – jak się spodziewamy - swoją wyszukaną na tę okazję regionalną kuchnię; jej specjałami są na przykład: buchciok, krupica, gałuszki, sztuchanki ze skwarkami, prażonki, kiszka, cmer, kołocz i herbata z zielin…. Górale – o czym powszechnie wiadomo – są niezwykle muzykalni. Pokaz szczypani gontówswoich gonciarzy, przedstawicieli ginącego zawodu, uświetnią zespoły: Mała Jetelinka i Czadeczka. Dołączą do nich ich koledzy z SP nr 3 z Wisły Malinki z opowieściami o łupaniu szyndziołów autorstwa Krystyny Pilch, a pod opieką Alicji Pęcak. W samym Muzeum zobaczymy ekspozycję „Utracone piękno” według zamysłu jego szefowej Małgorzaty Kiereś. Na wystawę zaprosimy wcześniej, bo już w środę, 7 września o godz. 11.00. Będzie ona pierwszą odsłoną sesji/ spotkania etnografów, etnologów na temat gontu. Konferencja i wystawa znajdą swoje odbicie w publikacji, której współwydawcami będą Narodowy Instytut Dziedzictwa i Regionalny Instytut Kultury w Katowicach. Organizatorzy: Muzeum Beskidzkie w Wiśle 43-460 Wisła, ul. P. Stellera 1, tel./fax 33 8552250 e-mail: [email protected] Muzeum Regionalne „Na Grapie” Partnerzy: Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział Górnośląski w Katowicach Moodro, bistro & restaurant w Katowicach Viva Zielony Ogród Polskie Towarzystwo Ludoznawcze Oddział Śląski w Bytomiu Inspiracja: Koło Kochających Kurlawe Chaty 7 24.09.2016 17.09.2016 Barut Będzin Wyd a r ze n i e obję te pat ronate m Pre z ydenta RP Andr zeja D udy W sobotę 24 września o godz. 11.00 w „Śląskim Katyniu”, czyli na polanie Hubertus przy Krzyżu we wsi Barut odbędą się uroczystości upamiętniające ofiary zbrodni komunistycznej. We wrześniu 1946 r. w lesie niedaleko Baruta położonego na granicy woj. śląskiego i opolskiego komuniści zamordowali nieznaną liczbę żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych z Podhala z oddziału Henryka Flamego ps. Bartek. Ta zbrodnia pokazuje prawdziwe oblicze komunizmu. W sumie z rąk UB-NKWD zginęło ok. 200 młodych mężczyzn z Podbeskidzia, okolic Baraniej Góry, którzy zostali zwabieni przez agentów UB obietnicą wyjazdu na Zachód. Żołnierzy przewieziono do ob. woj. opolskiego kilkoma transportami ciężarówek. Pierwszą grupę ok. 70 młodych mężczyzn zamordowano na początku września w Starym Grodkowie. To była egzekucja – strzał w tył głowy nad wykopanym grobem. Żołnierzy z drugiego transportu między 10-15 września wysadzono w powietrze w zaminowanym bunkrze w Starym Grodkowie. Ok. 25 września narodowców z trzeciego transportu zamordowano na polanie „Hubertus” w lesie koło Baruta. Spędzono ich do zaminowanej stodoły i wysadzono. Szczątki spalono i najprawdopodobniej pogrzebano w dwóch mogiłach zbiorowych. Tych, którym udało się uniknąć masakry, doprowadzono przed komunistyczne sądy i skazano na śmierć. O tej komunistycznej zbrodni przez lata nie można było mówić. Miejsce to upamiętniono dopiero po przemianach ustrojowych w 1989 r. Dziś stoi tu postawiony przez miejscową ludność krzyż, pod którym co roku w każdą ostatnią sobotę września odprawiana jest Msza św. i odbywa się Apel Poległych. Pamięć o pomordowanych ocalił od zapomnienia m.in. Światowy Związek Żołnierzy AK Oddział w Gliwicach. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Gmina Wielowieś 44-187 Wielowieś, ul. Główna 1, tel. 32 2378500, e-mail: [email protected], www.wielowies.pl 8 W sobotę 17 września w godz. 11.00–14.00 zapraszamy do Zamku w Będzinie. W programie: ●prelekcja pt. Pierwsze romańskie kościółki na terenie ziemi będzińskiej połączona z prezentacją multimedialną ●spacer historyczny po Będzinie pt. Gdzie duch spotyka się z przestrzenią. Będzińskie kościoły, synagogi, nekropolie. W czasie spaceru zwiedzimy miejsca związane z judaizmem oraz wyznaniami chrześcijańskimi, które w ciągu minionych wieków praktykowane były przez mieszkańców Będzina, m.in. kościół Świętej Trójcy, cmentarz katolicki na Wzgórzu Zamkowym z zabytkowymi nagrobkami i z kościołem św. Tomasza, pomnik upamiętniający spaloną w czasie II wojny światowej będzińską synagogę, Dom Modlitwy Mizrachi. Uczestnicy wezmą również udział w konkursie związanym z omawianą problematyką i odwiedzanymi miejscami. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Zagłębia w Będzinie 42-500 Będzin, ul. Świerczewskiego 15, tel. 32 2677707 e-mail: [email protected] www.muzeum.bedzin.pl 9 Bieruń Bieruń 10-11.09.2016 Sobota 10 września ●godz. 15.00 – zapraszamy Państwa do zwiedzania z przewodnikiem cmentarza żydowskiego założonego w 1778 roku. Do naszych czasów zachowało się jedynie 47 niezniszczonych macew. Najstarsze z nich pochodzą z końca XVIII w. i wykonane są z piaskowca, a najmłodsze, granitowe, powstały w okresie międzywojennym. Nagrobki z przełomu XIX i XX w. zostały wykonane przez zakłady kamieniarskie z Gliwic, Katowic oraz Oświęcimia. Nekropolia ma powierzchnię 0,95 ha. Kształt cmentarza, konfiguracja terenu oraz rozmieszczenie nagrobków wskazują, że składał się on z dwóch części. Teren, w całości ogrodzony ceglanym murem, zachował zgodność z granicami nekropolii z 1939 roku ●godz. 16.00 – spotkamy się przy Kopcu, by opowiedzieć Państwu o najstarszym zabytku ziemi bieruńskiej, pochodzącym z około 1295 roku. Ten sztucznie usypany pagórek u podstawy zbliżony jest kształtem do czworoboku (34 X 32 m) o zaokrąglonych narożnikach i ściętym wierzchołku. Jego wysokość wynosi od 5,0 do 5,5 m. Przez historyków takie kopce określane są jako „gródki stożkowe”. Na szczycie Kopca znajduje się murowana kapliczka św. Jana Nepomucena. Ciekawostką jest fakt, iż do końca XIX w. Kopiec był samodzielną gminą polityczną posiadającą własną pieczęć z kopcem w herbie. Niedziela 11 września ●godz. 15.30 – apraszamy do zwiedzania z przewodnikiem kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieruniu. Przeszłość świątyni stanowi nie tylko wspaniały rys historyczny miasta, ale to również wiele ciekawostek związanych z życiem parafii: dowiemy się m.in. jak katolicy wykupili kościół od protestantów, co mogłoby się mieścić w domu parafialnym, skąd pomysł na kiermasz parafialny i kto go zainicjował? ●godz. 16.30 – zapraszamy do zwiedzania z przewodnikiem Sanktuarium św. Walentego, zwanego czule przez mieszkańców Bierunia i okolic „Walencinkiem”. Data powstania kościółka niestety nie jest znana; pierwsza historyczna wzmianka o jego istnieniu pochodzi z 1628 r., posiada on też wszystkie cechy charakterystyczne dla górnośląskiej drewnianej architektury kościelnej. Bieruń jest miastem, w którym kult Św. Walentego zapoczątkowano już w średniowieczu; wstawiennictwu zaś tego świętego przypisuje się ocalenie miasta od zarazy w 1831 roku. Od lutego 1961 r. w kościele znajdują się relikwie św. Walentego. W 2015 r. świątynia została podniesiona do rangi Sanktuarium, będącego miejscem pielgrzymowania z całego świata oraz perłą architektury drewnianej na mapie zabytków naszego regionu. O wspaniałych i wyjątkowych wnętrzach świątyni oraz o patronie miasta Bierunia, św. Walentym, można będzie dowiedzieć się więcej w trakcie zwiedzania Sanktuarium. W niedzielę 11 września odbywać się będą w Bieruniu coroczne Dożynki, czyli tradycyjne święto plonów pełne folkloru i muzyki, na które bardzo serdecznie zapraszamy! Wydarzenie mające ludowy charakter powiązane jest z zabawą oraz wieloma atrakcjami z okazji zakończenia prac polowych. Ulicami miasta przejdzie korowód dożynkowy, odbędzie się konkurs na najpiękniejszą ręcznie robioną koronę dożynkową, będzie można posłuchać muzyki ludowej, spróbować tradycyjnych śląskich potraw czy podziwiać efekty uprawy rolnej i hodowli zwierząt. Zapraszamy wszystkich do Bierunia! Organizator: Urząd Miejski w Bieruniu 43-150 Bieruń, ul. Rynek 14, tel. 32 3242400 e-mail: [email protected], www.bierun.pl 10 11 10, 16-18.09.2016 Bytom Bluszczów 10 i 17.09.2016 Sobota 10 września Bluszczów – Bełsznica – Buków – Pszów – Racibórz Markowice W soboty 10 i 17 września w godz. 10.00– 12.00 zapraszamy na przejażdżki drezynami (elektrycznymi, spalinowymi i na pedały) po malowniczych (i stuletnich!) liniach kolejowych nr 176 i 192 z Bluszczów do Raciborza Markowic. Pokażmy rządzącym, że czas odejść od hasła: „Chińczycy przesiadają się na kolej, a Polacy na rowery.” Miejsce zbiórki – Bluszczów, barierki przy przejściu przez tory, 50m od połączenia ulic Wiejskiej i Dworcowej. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: TEK - Towarzystwo Entuzjastów Kolei 44-373 Wodzisław Śląski, ul. Młodzieżowa 300K, tel. 885666643 e-mail: [email protected], http://tek.wb.pl http://www.facebook.com/TowarzystwoEntuzjastowKolei 12 O godz. 11.30 zapraszamy do Centrum Edukacji w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu na wydarzenie pt. Gdzie duch spotyka się z przestrzenią – spotkanie w średniowiecznym Bytomiu, które poprowadzą Marek Ryś i Anna Rak. Wokół architektury toczy się odwieczny spór estetyczny pomiędzy tym, co ładne, a tym, co funkcjonalne. Również uczestnicy spotkania popatrzą na architekturę jako na zjawisko estetyczne, a także jako na formę funkcjonalną o konkretnym przeznaczeniu. Przeanalizują, jak cel, w jakim powstawały określone budowle, rzutował na ich kształt, lokalizację czy rozwiązania techniczne. Poszukają śladów założeń architektonicznych w filozofii, ideologii czy religii ich twórców. Po godzinnym wykładzie zapraszamy dzieci wraz z rodzicami na warsztaty, w czasie których uczestnicy spróbują zaprojektować średniowieczny Bytom. Trzeba będzie zastanowić się, jakie elementy, budowle są w takim mieście potrzebne i jak powinny zostać usytuowane, by jak najlepiej spełniały swoją funkcję. Gotowy projekt przeniesiony zostanie na makietę i porównany z oryginalnymi planami miasta. Wówczas okaże się, czy uczestnicy zajęć byliby dobrymi architektami i urbanistami w wiekach średnich. do gmachu Muzeum przy ul. W. Korfantego 34 (Sala ks. Gorczyckiego) w piątek 16 września o godz. 10.00 i 11.00, a także w sobotę 17 września o godz. 11.30. W historii muzyki zapisało się wiele „pomnikowych” dzieł – pod wieloma względami Cztery pory roku to jedno z nich. Niewiele jest wspanialszych utworów, bardziej nadających się do „szkoły słuchania muzyki” niż słynny cykl koncertowy Vivaldiego. O jego wielkich walorach poznawczych decydują bogactwo łatwych do zaprezentowania treści i czytelnych motywów muzycznych (utwór zawiera dokładne wyjaśnienia wszystkich przedstawionych spraw, jak to ujął w dedykacji dla 16 i 17 września Pomiędzy regułą a wyobraźnią, czyli „Cztery pory roku” Antonio Vivaldiego to hasło warsztatów muzycznych dla dzieci, na które zapraszamy » 13 10-11 i 17-18.09.2016 Niedziela 18 września hrabiego von Morzin sam Vivaldi), a także niezwykłe okoliczności powstania koncertów. Dzieło włoskiego kompozytora nie tylko znakomicie brzmi, pobudza wyobraźnię, ale jest również idealnym przykładem tego, jak wielkie zastosowanie w edukacji ma dziedzictwo kulturowe. Bardzo zróżnicowaną i żywiołową interpretację fragmentów Czterech pór roku zaprezentują w czasie warsztatów muzycznych: Anna Szabelka (skrzypce), Kwartet Akademos, Hanna Balcerzak (klawesyn) i Łukasz Bebłot (kontrabas). Koncert odbywa się w ramach projektu „Muzyka jest ważna” realizowanego przez Śląskie Towarzystwo Muzyczne i Orkiestrę Muzyki Nowej, dofinansowanego przez Gminę Bytom. O godz. 11.30 zapraszamy do gmachu Muzeum przy pl. Jana III Sobieskiego 2 na oprowadzanie kuratorskie po wystawie Wystarczy zupełnie światło i czerń. W 2016 roku przypada osiemdziesiąta rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych polskich malarzy – Leona Wyczółkowskiego. Artysta przez ponad połowę stulecia doskonalił swój wszechstronny talent, mistrzowsko realizując się w różnych dziedzinach sztuki, między innymi w grafice i rysunku. Eksperymentował z formą oraz kolorem, który jednak systematycznie nikł z każdym kolejnym rokiem. Dzięki wrażliwości na światło i umiejętności wykorzystania możliwości technik graficznych artysta określany jest dziś mianem ojca nowoczesnej grafiki polskiej. Ten niezwykle ważny okres w twórczości artysty stał się tematem wystawy „Wystarczy zupełnie światło i czerń”, która ukazuje kunszt artysty w technice pastelu, technikach graficznych, w tym ukochanej litografii, oraz unaocznia różnorodność podejmowanych przez twórcę tematów. W niedzielę, 18 września po wystawie oprowadzi jej kurator – Agnieszka Bartków. Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Na warsztaty obowiązują zapisy pod nr tel. 32 2818294 w. 127. Serdecznie zapraszamy! Sobota 17 września O godz. 10.00 zabierzemy Państwa na wycieczkę pieszą pod hasłem Śladami pomników, których już nie ma i których nigdy nie było, którą poprowadzi Maciej Droń. Zbiórka przed głównym gmachem Muzeum Górnośląskiego przy pl. Jana III Sobieskiego 2. Różne były losy bytomskich pomników. Wycieczka poprowadzi szlakiem tych, które ongiś stały w Bytomiu, a których już nie ma. Spotkamy się ponadto z pomnikami, których nigdy nie Organizator: Muzeum Górnośląskie 41-902 Bytom, pl. Jana III Sobieskiego 2, tel./fax 32 2818294 e-mail: [email protected], www.muzeum.bytom.pl 14 Cieszyn Bytom było (choć były w planie), a nawet z takimi, które – wzniesione w zupełnie innym celu – przerobiono zgodnie z aktualnymi potrzebami „w zakresie upamiętniania”. Wycieczkę poprowadzi Maciej Droń, pracownik Działu Historii Muzeum Górnośląskiego, przewodnik po Bytomiu. Sobota 10 września W sobotę 10 września w godz. 15.00-17.00 zapraszamy na dziedziniec Muzeum Śląska Cieszyńskiego oraz do Parku Pokoju na wydarzenie plenerowe pod hasłem Cieszyński przekładaniec… czyli co z tą tradycją. Impreza przeznaczona jest dla dzieci i młodzieży. Podczas jej trwania będzie miała miejsce prelekcja mająca na celu przybliżenie niektórych tradycji Śląska Cieszyńskiego. Ponadto prezentowane będą stroje ludowe, sposoby wykonywania poszczególnych elementów (np. żywotka, kabotków, koronek) oraz obróbki lnu i wełny. Jak co roku wystąpi Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. J. Marcinkowej. Będzie okazja do nauki tańca oraz pieśni regionu cieszyńskiego. 10-11 i 17-18 września W ramach tegorocznej edycji EDD zapraszamy do zwiedzania ekspozycji stałej pod tytułem Na skrzyżowaniu dziejów i kultur oraz wystaw czasowych pt. Za Marksem bez Boga (przygotowanej przez OBEP IPN w Katowicach) i Dariusz Franiak – Cieszyn w akwareli eksponowanej w Sali Rzymskiej Muzeum. Polecamy również wystawę „Ludowe” Zrób to Sam. Wspomniane w tytule wystawy „zrób to sam” należy rozumieć jako formę aktywności ludzkiej będącej odpowiedzią na „potrzebę chwili”. Od tysiącleci człowiek nieustannie rozwiązuje różne problemy oraz tworzy przedmioty (np. odzież, narzędzia, pojazdy), które pozwalają zaspokoić jego potrzeby. Wystawa prezentuje przykłady takiej twórczości. W przypadku ekspozycji stałej zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem o każdej pełnej godzinie: 10.00, 11.00, 12.00, 13.00 i 14.00, z kolei w przypadku ekspozycji czasowych wejścia dowolne w godzinach 10.00–14.00. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Śląska Cieszyńskiego 43-400 Cieszyn, ul. T. Regera 6, tel. 33 8512932 e-mail: [email protected], www.muzeumcieszyn.pl 15 Po raz XVI zapraszamy do Cieszyna i Czeskiego Cieszyna na festiwal kultury regionalnej, czyli spotkania z rzemiosłem, folklorem, muzyką, lokalną kuchnią, sztuką i designem. To kilkadziesiąt wydarzeń - spotkania, warsztaty, koncerty, wystawy, jarmark rzemiosła organizowane przez Zamek Cieszyn oraz Dom Dzieci i Młodzieży z Czeskiego Cieszyna przy współpracy instytucji kultury obu przygranicznych miast. W tegorocznym programie nie zabraknie akcentów związanych z obchodami 1050. rocznicy Chrztu Polski. W programie m.in.: ●plenerowy spektakl Dux Poloniae Baptizatur na Wzgórzu Zamkowym ●Cieszyński Jarmark Rzemiosła, w tym pokazy rzemiosła, kuchnia regionalna oraz eko stoiska z żywnością ●Cieszyński konkurs pieczenia strudla im. Kingi Iwanek-Riess ●wspólne śpiewanie z Zespołem Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej ●wystawy: produktów, materiałów i akcji inspirowanych pszczołami i pszczelarstwem, współczesnych obiektów wyplatanych z rogożyny, 16 portretów beskidzkich rękodzielników. Szczegółowy program wydarzenia na: www.zamekcieszyn.pl. Do zobaczenia w Cieszynie! XVI Poklady z Těšínské Truhly Český Těšín - Cieszyn Český Těšín - Cieszyn 23-25.09.2016 XVI Skarby z cieszyńskiej trówły Organizator: Zamek Cieszyn 43-400 Cieszyn, ul. Zamkowa 3a,b,c, tel. 33 8510821 wew. 14 e-mail: [email protected], www.zamekcieszyn.pl Partnerzy: DDM w Czeskim Cieszynie, Biblioteka Miejska w Cieszynie COK Dom Narodowy, Książnica Cieszyńska 17 10-18.09.2016 Czeladź Częstochowa 17.09.2016 W sobotę 17 września o godz. 18.30 zapraszamy do zwiedzania z przewodnikiem zabytkowego kościoła pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika położonego przy ul. Kościelnej i ul. Bytomskiej w Czeladzi. Kościół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Czeladzi znajduje się w najstarszej parafii Zagłębia. Nie ma dokumentów erygujących parafię, lecz na pewno kościół istniał już w 1260 roku. Nie zachowały się dokumenty opisujące pierwotny kościół – istnieje tylko wzmianka, że był zbudowany z drewna modrzewiowego. Prawdopodobnie spłonął on w czasie pożaru miasta w 1495 roku. W 1529 r. zakończono budowę murowanego, jednonawowego kościoła w stylu barokowym. W latach 1863-1864 przeprowadzono remont świątyni ale wkrótce okazało się, że jest ona za mała dla rozrastającego się miasta. Obecny kościół powstał w latach 1904-1913 dzięki staraniom społeczności parafialnej, istniejących kopalń oraz ks. Bolesława Pieńkowskiego. Wzmiankowanymi w dokumentach budowniczymi i architektami obiektu, byli Tomasz Pajzderski, Hugo Kuder oraz Józef Pomian-Pomianowski. Świątynia ta stanowi jeden z najpiękniejszych przykładów architektury neoromańskiej. Fundamenty i cokół wykonane zostały z szarego kamienia wydobywanego w okolicy. Całą budowlę wykonano z czerwonej cegły klinkierowej. Monumentalny kościół ma absydę skierowaną na południowy-wschód. Od północnego-zachodu Organizatorzy: Urząd Miasta Czeladź 41-250 Czeladź, ul. Katowicka 45, tel. 32 7637978 e-mail: [email protected], www.czeladz.pl Muzeum Saturn 41-250 Czeladź, ul. Dehnelów 10, tel. 32 2654298 e-mail: [email protected] www.muzeum-saturn.czeladz.pl 18 świątynia ma dwie wieże wznoszące się na wysokość 39 metrów. Według pierwotnych planów ich wysokość miała sięgać 66 metrów. Skrzyżowanie nawy głównej z poprzeczną wieńczy ośmioboczna wieża wysokości 51 m przykryta hełmem w formie ostrosłupa o podstawie ośmioboku. Zamknięcia transeptu stanowią cztery wieże wznoszące się na wysokość 35 metrów. Nawa główna wraz z absydą ma 68 m długości i 10 m szerokości. Po bokach nawy głównej znajdują się nawy boczne o rozpiętości 6 metrów. Bazylika posiada niepowtarzalny wystrój wnętrza oraz niespotykane zabytki ruchome, m.in. XVII-wieczne organy stanowiące cenny zabytek budownictwa organowego w Polsce . Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! W ramach tegorocznej edycji EDD zapraszamy do zwiedzania Muzeum Produkcji Zapałek w Częstochowie po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym. Zabytkowa linia technologiczna z lat 30-tych XX w., w połączeniu z zabudowaniami fabrycznymi z XIX w., objętymi ochroną konserwatorską poprzez wpis do rejestru Śląskiego Konserwatora Zabytków czyni Muzeum unikatem na skalę europejską. Częstochowskie Muzeum posiada statut zatwierdzony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i jest jedyną tego typu placówką w Europie. Muzeum Produkcji Zapałek działa w czynnej, powstałej w 1881 r. fabryce, co pozwala zwiedzającym na wędrówkę w czasie oraz przeniesienie się w rzeczywistość międzywojennego przemysłu poruszanego parą. Główną atrakcją jest zwiedzanie sprawnego technicznie zabytkowego parku maszynowego oraz możliwość zapoznania się z niezwykle ciekawym procesem powstawania zapałek. Działa tu też galeria ze stałą ekspozycją rzeźb z jednej zapałki oraz kolekcja etykiet zapałczanych. Osobliwą atrakcją dla zwiedzających jest projekcja archiwalnego filmu powstałego w 1913 r., będącego najstarszym zachowanym dokumentem kinematograficznym (dzieło braci Krzemińskich) obrazującego akcję gaszenia pożaru Częstochowskiej Zapałczarni. Obiekt na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Częstochowskie Zakłady Przemysłu Zapałczanego SA – Muzeum Produkcji Zapałek 42-200 Częstochowa, ul. Ogrodowa 68, tel. 34 3241210 e-mail: [email protected], www.zapalki.pl 19 Częstochowa Częstochowa 8,10-11,15 i 17.09.2016 Czwartek 8 września Duch przedsiębiorczości. Częstochowskie tradycje przędzalnicze ●godz. 9.00 – zapraszamy na warsztaty projektanckie pn. Duch przedsiębiorczości. Częstochowskie tradycje przędzalnicze do SP nr 33 im. M. Kownackiej przy ul. S. Goszczyńskiego 9/11 w Częstochowie pod kierunkiem Marzeny Łopacińskiej. Podczas warsztatów uczestnicy przespacerują się po dawnym przemysłowym Stradomiu w celu poznania tradycji włókienniczych dzielnicy, obejrzą pomnik Wrzeciono (ikonę przemysłu przędzalniczego Częstochowy), który to pomnik na zakończenie warsztatów stanie się inspiracją do zaprojektowania biżuterii lub kostiumu na szkolny bal przebierańców. Może to być kostium poszukiwacza przygód, korsarza, awanturnika, szalonego naukowca, byleby był w duchu epoki pary. Sobota 10 września Częstochowskie rzemiosło artystyczne wpisane w przestrzeń miasta Częstochowa ●godz. 9.00 – zapraszamy na spacer poznawczy: Częstochowskie rzemiosło artystyczne w pisane w przestrzeń miasta Częstochowa. Początek spaceru w Pałacu Ślubów, ul. Focha 19/21 Częstochowa. Podczas spaceru będzie można poznać takie obiekty jak: relief przedstawiający postacie kobiet, mężczyzn i dzieci, autorstwa Wł. Ściegiennego w Pałacu Ślubów, rzeźbę mozaikową: Kobieta na skwerze Solidarności, Galerię Sztuki Odlewniczej im. prof. Wacława Sakwy, al. Armii Krajowej 19 (prowadzący: dr inż. Maciej Nadolski), NiFinn Polska, Pracownię rzeźby i konserwacji zabytkowej architektury kamiennej, ul. Mirowska 8A, Częstochowa (prowadzący: Konrad Piotr Mirowski). Koordynatorka projektu: Elżbieta Gumuła. Niedziela 11 września Rzeźba w rękach Jerzego Kędziory ●godz. 9.00 – zapraszamy na spacer poznawczy po Częstochowie i Olsztynie pn. Rzeźba w rękach Jerzego Kędziory. Prowadzący: 20 Elżbieta Gumuła. Miejsce zbiórki: pomnik Louisa Armstronga przy filharmonii w Częstochowie godz. 9.00. Następnie autobusem pojedziemy do Olsztyna (bilety we własnym zakresie). Podczas spaceru będzie można wysłuchać informacji o twórczości Jerzego Kędziory, który stał się ikoną miasta Częstochowy, artystą cenionym także za granicą oraz „podpatrzeć” jego rzeźby na rynku oraz w parku przy zabytkowym spichlerzu w Olsztynie. Czwartek 15 września Bieg pamięci Pomnikowymi Bohaterami ●godz. 9.00 – bieg pamięci Pomnikowymi Bohaterami na dystansie 500 metrów. Start i meta przy pomniku: Kazimierza Pułaskiego w parku miejskim im. S. Staszica w Częstochowie Prowadzący: Marzena Łopacińska, Elżbieta Gumuła. Organizator: OM/PTTK Częstochowa, SP nr 33 im. M. Kownackiej w Częstochowie Sobota 17 września Duch Historii. Częstochowski Rezerwat Archeologiczny ●godz. 17.00 – zapraszamy na spotkanie z Duchem Historii do Pałacu Ślubów, ul. Focha 19/21. » 21 XIV Gliwickie Dni Dziedzictwa Kulturowego Gliwice Częstochowa 17-18.09.2016 Uczestnicy spotkania będą mogli wysłuchać wykładu pt. „Pamięć o Prasłowianach wpisana w twórczość artystów dwudziestolecia” i obejrzeć prezentacje pt. „Duch Historii. Góra Ślęża, podkrakowskie kurhany (Kopiec Kraka i mogiła Wandy)” i „Częstochowski Rezerwat Archeologiczny”. Spotkanie poprowadzi Elżbieta Gumuła. Niedziela 18 września Obraz w rękach Jerzego Dudy – Gracza ●godz. 17.00 – zapraszamy na prelekcję „Obraz w rękach Jerzego Dudy–Gracza” do Pałacu Ślubów przy ul. Focha 19/21, Częstochowa, którą wygłosi Anna Przewłocka. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze Oddział Miejski im. Władysława Biegańskiego w Częstochowie 42 – 200 Częstochowa, ul. Focha 19/21 e-mail: [email protected] Częstochowa 11.09.2016 Zielone Gliwice W niedzielę 11 września o godz. 11.00 zapraszamy na dendrologiczne zajęcia terenowe pod hasłem Drzewa – pomniki przyrody, które odbędą się w Parku Staszica i Parku 3 Maja. Uczestnicy zajęć będą mogli poznać zasługujące na szczególną uwagę stare drzewa pomnikowe rosnące w parkach podjasnogórskich, będące świadkami wielu wydarzeń historycznych. Wycieczka będzie także okazją do refleksji nad kulturowym obrazem drzew. Spotkanie poprowadzi dr Ewa Kaczmarzyk. Zbiórka: Pawilon Wystawowy w Parku Staszica. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Częstochowskie 42-217 Częstochowa, Al. Najświętszej Marii Panny 47, tel. 34 3605631 e-mail: [email protected], www.muzeumczestochowa.pl 22 Tegoroczną edycję GDDK, XIV z rzędu, Muzeum w Gliwicach organizuje pod hasłem „Zielone Gliwice”. Celem podjęcia tego tematu jest przybliżenie mieszkańcom miasta i wszystkim zainteresowanym problemów związanych z szeroko pojętym lokalnym dziedzictwem przyrodniczym, jego ochroną i ekologią w aspekcie historycznym i współczesnym. Aby zrealizować te założenia nawiązaliśmy współpracę z różnymi przedsiębiorstwami miejskimi Gliwic, instytucjami miejskimi i państwowymi a także lokalnym środowiskiem przyrodników i przewodników PTTK. Specjalnie na tę okazję przygotowaliśmy dwie plenerowe wystawy czasowe. Pierwsza z nich pt.: Zwierzęta centralnej części Gliwic zaprezentuje zwierzęta, jakie obecnie żyją w przestrzeni miejskiej Gliwic. Druga, pt. Dawne parki i zieleńce Gliwic, będzie nostalgiczną podróżą w świat dawnych terenów zielonych miasta, częściowo istniejących do chwili obecnej, ale w większości zapomnianych lub od dawna nieistniejących. Dzięki porozumieniu z innymi instytucjami w mieście w oba dni września do dyspozycji zwiedzających dostępne będą także wystawy stałe w Muzeum Geologii Złóż Politechniki Śląskiej przy ul. Akademickiej, Muzeum Techniki Sanitarnej i Kanalizacji przy ul. Edisona. Wszyscy uczestnicy XIV GDDK będą mogli je zwiedzieć wraz z przewodnikami. Dodatkowo w muzeach: Geologii i Techniki Sanitarnej będzie można usłyszeć przygotowane specjalnie na tę okazję wykłady lub wziąć udział w przygotowanych warsztatach o tematyce przyrodniczej lub ekologicznej. Muzeum w Gliwicach przygotowało szereg ciekawych wykładów, które zostaną wygłoszone w sali konferencyjnej w Willi Caro. W planie są też trzy wycieczki autokarowe. Pierwsza z nich pod nazwą Wyprawa do źródeł Kłodnicy ma umożliwić zapoznanie się zwiedzających z przebiegiem Kłodnicy i jej dopływami oraz fauną i florą na odcinku od Gliwic-Łabęd do jej źródeł w Katowicach. » 23 Górki Wielkie Gliwice 10-18.09.2016 Druga z wycieczek, pod nazwą Naturalne zielone płuca Gliwic będzie polegała na wyjeździe do jedynego w naszym powiecie rezerwatu przyrodniczego Lasu Dąbrowa. Przewodnikami tych wycieczek będą przyrodnicy. Celem trzeciej z wycieczek pt. Szlakiem gliwickich śmieci będzie praktyczna prezentacja tego, co dokładnie dzieje się z odpadami, które każdego dnia wyrzucają mieszkańcy miasta do kubłów na śmieci. Trasa tej wycieczki będzie prowadziła przez trzy firmy zajmujące się wywozem śmieci w Gliwicach: Remondis, Centrum Recyklingu po Składowiska Odpadów przy ul. Rybnickiej. Także w tym wypadku będą przewodnicy, tym razem dwie osoby związane na co dzień z gospodarką odpadami w naszym mieście. W celu utrwalenia u uczestników wiedzy o problematyce XIV GDDK, a także aby dodatkowo uatrakcyjnić naszą imprezę przygotowaliśmy aż osiem folderów na tematy podjęte w trakcie naszej imprezy. Żadna obecnie organizowana impreza nie byłaby pełna bez popularnych działań edukacyjnych dla dzieci i młodzieży. Także w ramach XIV GDDK przewidzieliśmy takie działania. W szczególności będą to: warsztaty połączone z testem pt. Parki miejskie przyjazne dla ludzi i zwierząt przygotowane przez zaproszonych przyrodników, po 3 warsztaty każdego dnia imprezy po 1,5 godziny. Ponadto dostępne będą także lekcje muzealne połączone z warsztatami: 17 września będą to trzy lekcje pt.: Zielony recykling, czyli prawie wszystko można ponownie wykorzystać a 18 września trzy lekcje, pt. O czym szumią knieje czyli fauna i flora powiatu gliwickiego. Czas trwania wszystkich tych lekcji przewidywany jest na ok. 1,5 godziny. Udział we wszystkich imprezach XIV GDDK jest bezpłatny, ale ilość miejsc jest ograniczona, dlatego tak jak w poprzednich latach, odbędą się na nie zapisy (dotyczy to zwłaszcza wycieczek i zajęć edukacyjnych). Do zobaczenia w Gliwicach! Szczegółowe informacje: www.muzeum.gliwice.pl Organizator: Muzeum w Gliwicach 44-100 Gliwice, ul. Dolnych Wałów 8a, tel. 32 2310854 e-mail: [email protected], www.muzeum.gliwice.pl 24 Górki Wielkie to malownicza wieś położona na Śląsku Cieszyńskim. Znana w kraju m.in. z kościoła pw. Wszystkich Świętych wzniesionego w XV w. który wraz z otoczeniem został włączony do sieci obszarów „Natura 2000” za sprawą nietoperzy gnieżdżących się na poddaszu świątyni. Pokolenia harcerzy znają miejscowość ze Stanicy ZHP powstałej w 1931 r. na wzgórzu Bucze zmienionej później na Centralną Szkołę Instruktorek ZHP. We wsi działała też Szkoła Pracy Społecznej ZHP, którą do 1939 r. kierował twórca polskiego ruchu zuchowego, późniejszy żołnierz AK i pedagog Aleksander Kamiński. Przede wszystkim miejscowość rozsławiła rodzina Kossaków. W 1922 r. znajdujący się we wsi dwór (wzniesiony w 1734 r. staraniem Hieronima Marklowskiego), kupił Tadeusz Kossak ze słynnej rodziny artystów-malarzy. W dworze tym mieszkała jego córka, pisarka Zofia KossakSzczucka (2. voto Szatkowska). Budynek spłonął w maju 1945 r., a w ocalałym domku ogrodnika zorganizowano Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej, będące oddziałem Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Grób zmarłej w 1976 r. pisarki znajduje na przykościelnym cmentarzu. Poleca: GoodPoland.com sp. z o.o. tel. 600449988 e-mail: [email protected], www.goodpoland.com facebook.com/NajpiękniejszeMiejscaWPolsce 25 Katowice 17.09.2016 Katowice 16.09.2016 W piątek 16 września o godz. 9.30 i 11.30 zapraszamy dzieci szkolne do udziału w grze miejskiej Elementarz bajtla – duch miasta na terenie Domu Kultury. Wyruszymy w fantastyczną „podróż” po katowickich zabytkach. Odkryjemy na nowo tajemnice zaklęte w murach, poznamy miejsca nieznane i mniej znane, ale nie mniej ważne w dziejach Katowic. Będziemy się świetnie bawić! Ze względu na duże zainteresowanie projektem prosimy o wcześniejsze zapisy. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Miejski Dom Kultury „Koszutka” w Katowicach 40-126 Katowice, ul. Grażyńskiego 47 tel. 32 2589200, 32 2589977 e-mail: [email protected] www.mdkkoszutka.pl 26 W sobotę 17 września zapraszamy do Muzeum Izby Pamięci KWK „Wujek”. W programie: ●godz. 10.00 - wykład Roberta Ciupy, dyrektora ŚCWiS pt. Miejsca pamięci na terenie Katowic ●godz. 10.30 - spacer edukacyjny ze świadkiem historii po miejscach związanych z pacyfikacją kopalni „Wujek”. Zwiedzimy m.in.: Skwer Porozumienia Jastrzębskiego 1980 roku, Dom Kultury KWK „Wujek”, cechownię, Krzyż Pomnik Dziewięciu Górników, Muzeum Izbę Pamięci Kopalni „Wujek”, kościół Podwyższenia Krzyża Świętego. ●godz. 12.00-12.30 – projekcja filmu dokumentalnego Agnieszki Świdzińskiej Życiorysy z bliznami, który prezentuje wspomnienia górników – uczestników strajku (rannych), rodzin ofiar, pracowników służby zdrowia, odnoszące się do wydarzeń w Kopalni „Wujek”. Uwaga! Liczba miejsc ograniczona! Wymagana wcześniejsza rezerwacja telefoniczna. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Śląskie Centrum Wolności i Solidarności Muzeum Izba Pamięci Kopalni „Wujek” 40-596 Katowice, ul. Wincentego Pola 65, tel./fax 32 6012108 e-mail: [email protected], www.facebook.com/SCWiS 27 11, 18 i 21.09.2016 Katowice Katowice 10.09.2016 Znajdź mnie – EDD 2016 W sobotę 10 września zapraszamy na spotkania w Galerii śląskiej sztuki sakralnej Muzeum Śląskiego w Katowicach. W programie m.in.: ●godz. 11.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie ●godz. 13.00 – Świętych żywoty niełatwe. Prelekcja o rzeczywistych i legendarnych losach postaci świętych, których wizerunki znajdują się na wystawie ●godz. 15.00 – warsztaty rodzinne zainspirowane zbiorami Galerii śląskiej sztuki sakralnej. Ze względu na ograniczoną przestrzeń galerii liczba miejsc jest ograniczona, wstęp po wcześniejszej rezerwacji pod numerem tel. 32 213 08 70. Uczestnicy EDD będą mogli także obejrzeć film poświęcony sztuce sakralnej związanej z sakramentem chrztu, przygotowany z okazji obchodów 1050. rocznicy chrztu Polski. Wstęp za 1 zł od osoby. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Śląskie w Katowicach 40-205 Katowice, ul. T. Dobrowolskiego 1, tel. 32 7799300 e-mail: [email protected], www.muzeumslaskie.pl 28 Zapraszamy grupy zorganizowane i osoby indywidualne na innowacyjne zwiedzanie i poznawanie ciekawych historycznie miejsc w Katowicach. We wrześniu będzie dostępna, na smartfony oraz tablety bezpłatna aplikacja turystyczna zatytułowana Znajdź mnie – EDD 2016, której bohater o imieniu Walcuś poprowadzi po zaplanowanej trasie, od obiektu do obiektu. Szczegóły i link do pobrania na stronie organizatora www.korczak. katowice.pl oraz na facebooku; profilu Stowarzyszenia na rzecz dzieci i młodzieży KORCZAK jak i na wydarzeniu Katowice - Znajdź mnie – EDD 2016. W każdym odnalezionym punkcie pokaże się zdjęcie, aby uczestnik był pewny, że dobrze trafił, informacja o tym miejscu, zadanie do wykonania a następnie pokaże się propozycja kolejnego miejsca do odwiedzenia. Na trasie zaplanowano 14 miejsc, a tym ostatnim jest Izba Tradycji Hutniczej na terenie zabytkowej Walcowni w Katowicach-Szopienicach, gdzie w niedziele 11 i 18 września w godz. 11.0016.00 oraz dodatkowo w środę 21 września w godz. 09.00-18.00 będzie czekał na uczestników krótki quiz z trasy oraz dodatkowe atrakcje: zwiedzanie Izby i spotkanie z hutnikiem. Wytrwali otrzymają dyplomy, a chętni mogą wziąć udział w konkursie fotograficznym, o którym już na miejscu opowie Walcuś. Jeśli ktoś nie posiada odpowiedniego nośnika, to zapraszamy do Izby Tradycji Hutniczej (w podanych wyżej dniach i godzinach) po wersję papierową trasy. Aplikację przygotowali specjalnie na EDD 2016: Angelika Serwa, Michał Praszmo i Marcel Rzepka. Graficznie oprawiła Katarzyna Szczepańczyk. Walcusia wymyśliła i wykonała Joanna Kuśnierz, trasę i teksty opracowała Ewa Grzegorzak-Łoposzko, w ramach Hack Silesia #2 organizowanego przez Hackerspace Silesia. Znajdź mnie III Uwaga zabytkomaniacy! Stowarzyszenie KORCZAK proponuje wakacyjny, familijny konkurs pt. Znajdź mnie III czyli poszukiwanie detali architektonicznych w mieście na podstawie indeksu ze zdjęciami. Indeksy będą dostępne we wszystkich filiach Miejskiej Biblioteki Publicznej w Katowicach. Konkurs rozpocznie się 14 lipca i będzie trwał do 6 września. Rozstrzygnięcie konkursu i rozdanie nagród oraz dyplomów „Bystre oko” nastąpi 21 września w godz. 9.00-18.00 w Izbie Tradycji Hutniczej na terenie zabytkowej Walcowni w Katowicach-Szopienicach. Serdecznie zapraszamy! Organizatorzy: Stowarzyszenie na rzecz dzieci i młodzieży KORCZAK 40-868 Katowice, ul. Piastów 9/124, tel. 609875972 e-mail: [email protected], www.korczak.katowice.pl Stowarzyszenie na rzecz powstania Muzeum Hutnictwa Cynku w Katowicach-Szopienicach 40-387 Katowice, ul. 11 Listopada 30, www.muzeumcynku.republika.pl 29 11.09.2016 Lubomia - Wodzisław Śląski Katowice 10-18.09.2016 Podczas tegorocznej edycji EDD warto zwiedzić Walcownię Cynku w Katowicach–Szopienicach, jeden z piękniejszych zabytków przemysłowych Śląska, wpisany w industrialne dziedzictwo regionu. Wnętrze dawnej fabryki wygląda jak brzuch wielkiej, pradawnej maszynowni, w którym mnóstwo jest zębatych kół, pękatych beczek i kociołków, rur, wajch, pokręteł i sporych śrub. Zakład powstał w 1904 r., tuż przy Hucie Bernhardi i linii kolejowej Szopienice–Siemianowice, którą transportowano produkowane tu blachy i przywożono szlachetny cynk. Poleca: GoodPoland.com sp. z o.o. tel. 600449988 e-mail: [email protected], www.goodpoland.com facebook.com/NajpiękniejszeMiejscaWPolsce 30 W ramach tegorocznych EDD, w niedzielę 11 września zapraszamy na zwiedzanie Muzeum w Wodzisławiu Śląskim oraz na wycieczkę tematyczną w teren. Celem wycieczki będą dwa grodziska średniowieczne, znajdujące się na obszarze dużego kompleksu leśnego, położonego koło Lubomi w pow. wodzisławskim. Zlokalizowane blisko siebie lubomskie stanowiska archeologiczne, tj. grodzisko i tzw. gródek stożkowaty, stanowią doskonałe przykłady wczesno- i późnośredniowiecznego, drewniano-ziemnego założenia obronnego. Rozległe wczesnośredniowieczne grodzisko, pozostałość dawnego grodu z końca VIII i z IX w., łączone jest ze słowiańskim plemieniem Golęszyców i ze względu na duże rozmiary i rozbudowany system fortyfikacji uważa się, że założenie było ich głównym ośrodkiem grodowym. Obiekt jest największym i jednym z najlepiej zachowanych grodzisk w woj. śląskim, posiada także wyjątkowo czytelne w terenie umocnienia ziemne. Z kolei, tzw. gródek stożkowaty, to pozostałość średniowiecznego „zamku na Kotówce”. Nieduży obiekt jest rzadkim reliktem drewniano-ziemnej, ufortyfikowanej siedziby książęcej z XIV-XV w. Program: ●godz. 10.00 – spotkanie w Muzeum w Wodzisławiu Śląskim – zwiedzanie ekspozycji ●godz. 11.00 – wyjazd do Lubomi ●godz. 11.30 – zwiedzanie z przewodnikiem wczesnośredniowiecznego grodziska w Lubomi ●godz. 13.00 – zwiedzanie z przewodnikiem późnośredniowiecznego gródka stożkowatego w Lubomi (dla wytrwałych). Imprezę urozmaici grupa rekonstrukcyjna wojów średniowiecznych ze Stowarzyszenia Golęszyczanie (pokaz walki, strzelanie z łuku etc.). Wstęp wolny. Wskazane dobre obuwie w teren i chęć na długi spacer po lesie. Prosimy o niezobowiązujące zgłoszenie udziału. Kontakt: [email protected] Serdecznie zapraszamy! » 31 Myszków Lubomia - Wodzisław Śląski 18.09.2016 W niedzielę 18 września zapraszamy na rajd rowerowy o długości ok. 30 km. Zbiórka o godz. 9.30 przed siedzibą Klubu PTTK „M-2” w Myszkowie ul. Sikorskiego 55b. Grupę poprowadzi przodownik turystyki kolarskiej PTTK dr Marian Kotarski. Trasa rowerowej przejażdżki: ●Myszków – przejazd ulicami miasta, następnie zielonym szlakiem rowerowym przez las ●Olesiów (stary młyn) ● Żarki (pomnik bł. L. Gietyngiera, księdza pozbawionego życia w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Dachau) ●Leśniów (klasztor paulinów, kościół z poł. XVI w., Organizator: Muzeum w Wodzisławiu Śląskim 44–300 Wodzisław Śląski ul. ks. płk. Wilhelma Kubsza 2 tel. 32 4552574 www.muzeum.wodzislaw.pl 32 Partner: Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w Katowicach 40-085 Katowice, ul. Mickiewicza 29 tel. 32 2072401-02 e-mail: [email protected], www.nid.pl źródło rzeki Leśniówki, bijące jak głosi legenda od 1382 r., gdy książę Władysław Opolczyk zatrzymał się tu w drodze powrotnej z Rusi) ●Góra Laskowiec (ruiny kościoła pw. św. Stanisława z XVIII w.) ●Jaworznik (głaz upamiętniający potyczkę powstańców styczniowych 1863 r.) ● Helenówka ●Myszków. Uczestnicy wycieczki otrzymają odbitkę okolicznościowej pieczątki do książeczki wycieczek kolarskich. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Klub Osiedlowy PTTK „M-2” przy Myszkowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej 42-300 Myszków, skrytka pocztowa 25 tel. prezesa klubu 600384987 e-mail: [email protected], www.m2.myszkow.pttk.pl 33 10.09.2016 Olsztyn Olsztyn-Zrębice 10-18.09.2016 Zamek Olsztyn jest jednym z największych i najbardziej efektownych reliktów obiektów obronnych Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Wzniesiony w drugiej połowie XIII stulecia, przez ponad 300 lat był najważniejszym punktem oporu północno-zachodniej Małopolski, tuż przy granicy śląskiej, a także ośrodkiem zarządu królewskiego okręgu administracyjno-gospodarczego. Jak wielkie było znaczenie warowni, można ocenić już na pierwszy rzut oka, patrząc na przewijający się przez jej dzieje szereg wybitnych postaci historii Polski i Europy Środkowej: Wacław II, Jan Muskata, Kazimierz Wielki, Władysław Opolczyk, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Zygmunt I Stary (który, zanim został królem, był przez kilka lat starostą olsztyńskim), Zygmunt August, Maksymilian Habsburg… Tę listę można kontynuować w nieskończoność. Aż do XVI w. zamek był rozbudowywany, a wnętrza jego pięciu części (zamek górny, średni, dolny, dziedziniec główny oraz dziedziniec gospodarczy zwany przygródkiem) były otoczone wysokimi murami i gęsto zabudowane. Od XVII stulecia popadał w ruinę, ale choć jego znaczenie militarne upadło jeszcze przed szwedzkim „potopem”, nawet w postaci historycznej ruiny budził podziw dla swych wielkich rozmiarów i wysokości murów… Tak jest do dziś. Wokół zamku zachowała się w pierwotnym stanie (co jest dzisiaj rzadkością) wspaniała sceneria poszarpanych wapiennych ostańców pośród muraw, utrzymywanych obecnie naturalną metodą przez wypas owiec. Chcesz smakować naturę, kulturę i krajobraz Jury czując się tak, jakbyś był podróżnikiem z XVIII lub XIX wieku? Przyjeżdżaj do Olsztyna! dr Czesław Hadamik Poleca: Fundacja „Dla Dziedzictwa” e-mail: [email protected], www.dladziedzictwa.org 34 W ramach tegorocznych EDD zapraszamy do pełnej niespodzianek jurajskiej gminy Olsztyn: krainy białych skał i zielnych wzgórz, wyjątkowych zabytków, tajemniczych jaskiń, widokowych dróżek… W sobotę 10 września odbędzie się widokowy rajd Dróżkami św. Idziego. Zbiórka na Rynku w Olsztynie o godz. 9.00. Rajd połączony będzie ze zwiedzaniem zabytkowych świątyń w Gminie Olsztyn w tym barokowego kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Olsztynie, który został zbudowany w latach 1722-29 z fundacji Jerzego Lubomirskiego. W ołtarzu głównym świątyni widnieje barokowy obraz pt. „Chrzest Chrystusa”. W krypcie kościoła spoczywają zmumifikowane ciała: zakonnika, kobiety i żołnierza konfederacji barskiej. Wokół świątyni rosną piękne stare lipy - pomniki przyrody. W programie także zwiedzanie modrzewiowego kościółka pw. św. Idziego, jednego z najciekawszych obiektów leżących na Szlaku Architektury Drewnianej. Do wyposażenia wzniesionej w 1789 r. świątyni należą m. in.: obraz św. Idziego z 1652 r., barokowe ołtarze oraz kamienna chrzcielnica z XVIII w. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica z przełomu XVII wieku. Na zakończenie ośmiokilometrowego spaceru uczestnicy będą częstowani pieczonkami – tradycyjnym specjałem naszego regionu. Wstęp wolny! Zapraszamy! Organizatorzy: Gminny Ośrodek Kultury w Olsztynie 42-256 Olsztyn, pl. Mar. J. Piłsudskiego 15, tel. 34 3285313 e-mail: [email protected], www.olsztyn-jurajski.pl Zespół Szkół w Zrębicach 42-256 Olsztyn, Zrębice Pierwsze, ul. Główna 143, tel. 34 3286233 35 Piekary Śląskie Piekary Śląskie 9, 12 i 18.09.2016 ●godz.17.00 - koncert finałowy Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej „Regina Silesia Gloria” – wystąpi Douglas Bruce. Niedziela18 września 9 września ●godz. 10.30 – uroczysta Msza św. z udziałem uczestników Biegu Husarii Polskiej upamiętniającego 333. rocznicę zwycięskiej bitwy króla Jana III Sobieskiego pod Wiedniem, którego metę wyznaczono na wzgórzu Kahlenberg w Wiedniu. 36 12 września ●godz. 10.30 - Msza św. z udziałem abpa Wiktora Skworca ●godz. 13.45 - Obchody Kalwaryjskie z Obrazem Matki Boskiej Piekarskiej na Kalwarii ●godz.16.00 – uroczyste Obchody Kalwaryjskie w Odpust MB Piekarskiej na Kalwarii ●godz. 10.30 – uroczystości odpustowe Święta Podwyższenia Krzyża Świętego: uroczysta suma w Bazylice ●godz 13.45– Obchody Kalwaryjskie na Kalwarii Piekarskiej. Centrum Pielgrzymkowe Bazyliki Piekarskiej oferuje możliwość zwiedzenia z przewodnikiem Sanktuarium, Kalwarii oraz Muzeum, a także projekcję filmu pt. Jedyne Takie Piekary. Historia Sanktuarium Marki Boskiej Piekarskiej w Piekarach Śląskich jest niezwykle barwna. Przeplatają się w niej ściśle wątki historii zarówno Śląska jak i Polski. W XVII w. mieszańcy tłumnie przybywali już do Piekar by modlić się o cuda i uzdrowienia. Mieszkańcy Tarnowskich Gór w 1676 r. dziękowali za ustąpienie zarazy. O peregrynację obrazu poprosił cesarz Leopold I, kiedy Austrię i Czechy opanowało „morowe powietrze”. Król Jan III Sobieski w drodze pod Wiedeń modlił się w Piekarach o zwycięstwo, a Fryderyk August II złożył wyznanie wiary i podpisał pacta conventa. W XIX w. ks. proboszcz Alojzy Fietzek podjął decyzję o budowie nowej świątyni, która miała zastąpić nie mieszczący rosnącej liczby pielgrzymów stary drewniany kościół. Budowę sfinansowali w całości prości ludzie pielgrzymujący do Piekar. To także czas, kiedy w Piekarach powstaje z inicjatywy Teodora Heneczka pierwsza drukarnia na Śląsku wydająca pozycje w języku polskim – modlitewniki, gazety i książki. Po włączeniu Piekar do terytorium II Rzeczpospolitej Sanktuarium staje się głównym ośrodkiem religijnym na Górnym Śląsku. W 1925 r. kard. August Hlond dokonał pierwszej koronacji obrazu Matki Boskiej Piekarskiej. Bazylika w Piekarach Śląskich położona jest w centrum miasta i sąsiaduje ze wzgórzem kalwaryjskim, na którego szczycie znajduje się Kościół Kalwaryjski Zmartwychwstania Pańskiego otoczony 14 kaplicami Drogi Krzyżowej, 15 kaplicami różańcowymi, oraz 11 innymi związanymi z życiem Chrystusa i Jego Matki na powierzchni 10 ha. Przy rozpoczetej w 1869 r. budowie Kalwarii, w całości sfinansowanej wraz z wyposażeniem i wystrojem kaplic z ofiar mieszańców Śląska, pracowali bezinteresownie wraz ze swoimi rodzinami górnicy i hutnicy. Po II wojnie św. dzięki zaangażowaniu katowickich biskupów, szczególnie bp. Herberta Bednorza Piekary Śląskie stały centrum katolicyzmu społecznego. Piekarskie pielgrzymki stanowe: męska odbywająca się w ostatnią niedzielę maja i kobieca w pierwszą niedzielę po uroczystości Wniebowzięcia Matki Bożej (15 sierpnia) gromadzą nieprzerwanie dziesiątki tysięcy pielgrzymów. Uczestniczył w nich także ks. Karol Wojtyła, który jako biskup krakowski rokrocznie przez kilkanaście lat, aż do wyboru na Stolicę Piotrową głosił w ich trakcie nauki zawierające tzw. „ewangelię pracy”, a w trakcie pielgrzymki do Polski w 1983 r. nadał Matce Boskiej Piekarskiej tytuł Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej. Szczegóły na www.bazylikapiekary.pl Serdecznie zapraszamy! Organizator: Sanktuarium Matki Sprawiedliwości Miłości Społecznej Parafia pw. Imienia NMP i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich 41-940 Piekary Śląskie, ul. Ks. Ficka 7, tel. 32 2872270, fax 32 7680037 e-mail: [email protected], www.bazylikapiekary.pl 37 Piekary Śląskie 10.09.2016 Podzamcze-Ogrodzieniec 9.09.2016 Bezpłatne porady prawne dla właścicieli zabytków! Poseł Jerzy Polaczek organizuje w swoim biurze poselskim w piątek 9 września w godz. od 11.00 do 14.00 dyżur, w ramach którego można będzie uzyskać informacje dotyczące prawnych uwarunkowań opieki nad zabytkami. Prosimy o wcześniejsze umówienie spotkania telefonicznie tel. 3 2 2 8 7 1 5 0 8 , bą d ź ma i l owo [email protected]. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Biuro Poselskie posła Jerzego Polaczka 41-940 Piekary Śląskie, ul. Bytomska 156, tel. 32 2871508 e-mail: [email protected], www.jerzypolaczek.pl Piekary Śląskie 10-18.09.2016 W ramach tegorocznej edycji EDD, zapraszamy do Piekar Śląskich na Kopiec Wyzwolenia, który jest pomnikiem Powstań Śląskich i stanowi jeden z symboli miasta. Idea jego usypania sięga 1883 r. i związana jest z postacią Wawrzyńca Hajdy „Śląskiego Wernyhory”, który w 200-setną rocznicę przemarszu przez Piekary wojsk Króla Poleca: Urząd Miasta w Piekarach Śląskich 41-940 Piekary Śląskie, ul. Bytomska 84 tel. 32 3939411 e-mail: [email protected], www.piekary.pl 38 Jana III Sobieskiego w drodze pod Wiedeń zachęcał mieszkańców do upamiętnienia tego wydarzenia przez usypanie kopca. Niestety ze względu na sytuację polityczną nie udało się go zrealizować. Idea budowy Kopca odrodziła sią w latach trzydziestych XX wieku. Serdecznie zapraszamy! W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2016 r. w sobotę 10 września w godz. 10.00-18.00 będzie otwarty dla turystów gród na Górze Birów w Podzamczu w gminie Ogrodzieniec. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizatorzy: ZAMEK Sp. z o.o. 42-440 Ogrodzieniec, ul. Kościuszki 66, tel. 32 6732220, 32 6732991 e-mail: zamek-ogrodzieniec.pl, www.zamek-ogrodzieniec.pl 39 10-11 i 17-18.09.2016 Pszczyna Pszczyna 10.09.2016 W sobotę 10 września zapraszamy do Skansenu – Zagrody Wsi Pszczyńskiej przy ul. Parkowej 20a w Pszczynie. Przez cały dzień będzie można obejrzeć pszczyński Skansen za darmo. W ramach tegorocznej edycji EDD odbędą się pokazy kowalstwa tradycyjnego w XIX-wiecznej kuźni, pokazy działania repliki młyna wodnego, wystawy rękodzieła artystycznego wraz z możliwością nabycia wyrobów artystycznych oraz warsztaty pszczelarskie. Po Skansenie będą oprowadzać licencjonowani przewodnicy, najlepiej znający dziedzictwo Ziemi Pszczyńskiej. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Agencja Rozwoju i Promocji Ziemi Pszczyńskiej sp. z o.o. 43-200 Pszczyna, ul. 3 Maja 9, tel. 32 2103565, 668147055 Skansen – Zagroda Wsi Pszczyńskiej 43-200 Pszczyna, ul. Parkowa 20 a, tel. 32 2105777 e-mail: [email protected] www.skansen.pszczyna.pl 40 W ramach tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa zapraszamy do Muzeum Zamkowego w Pszczynie, gdzie w dniach 10–11 i 17–18 września, w godzinach otwarcia Muzeum będzie można zwiedzić wystawę sarkofagów znajdującą się w podziemiach Zamku. Prezentowane eksponaty, pochodzą z krypty znajdującej się w kościele parafialnym pw. Wszystkich Świętych w Pszczynie. W sobotę, 17 września o godzinie 11.00 wysłuchać będzie można wykładu na temat historii sarkofagów oraz dziejów osób pochowanych w krypcie kościoła parafialnego. Na wydarzenie obowiązuje bilet wstępu 1 zł/os. Szczegóły na www.zamek-pszczyna.pl Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Zamkowe w Pszczynie 43-200 Pszczyna, ul. Brama Wybrańców 1, tel. 32 4493570 e-mail: [email protected], www.zamek-pszczyna.pl 41 Racibórz 17.09.2016 Ruda Śląska 17.09.2016 W sobotę 17 września o godz.17.00 zapraszamy do siedziby Biblioteki przy ul. Jana Kasprowicza 12 na wykład pt. Kaplica zamkowa w Raciborzu - perła gotyku i polski pomnik dziejowy, który wygłosi Grzegorz Wawoczny, redaktor naczelny tygodnika Nasz Racibórz oraz portali: NASZraciborz.pl, GOraciborz.pl oraz VIApoland.com. Kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego (inaczej Tomasza Becketa, tzw. perła gotyku śląskiego lub śląska Sainte-Chapelle) – wybudowana została pod koniec XIII w. we wschodnim skrzydle zamku w Raciborzu-Ostrogu. Pierwotnie wybudowana była w stylu gotyckim, posiada jednak elementy barokowe i neogotyckie. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Ryszarda Kincla w Raciborzu 47-400 Racibórz, ul. Jana Kasprowicza 12, tel. 32 4153724 e-mail: [email protected], www.bibrac.pl 11 i 18.09.2016 Raszczyce W niedziele 11 i 18 września o godz. 16.00 zapraszamy do kościoła parafialnego w Raszczycach na prezentację organów wraz z możliwością poznania podstawowych zasad ich działania oraz koncert organowy. Parafia w Raszczycach zaprasza również na wykład pt. „Ołtarz główny kościoła parafialnego – Młoda Polska w Raszczycach. Mehoffer – Konarzewski”, który wygłosi pan Stanisław Pielczyk, absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie organów profesora Juliana Gembalskiego, obecnie doktorant w/w uczelni, członek Archidiecezjalnej Komisji Muzyki Sakralnej. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Parafia Rzymskokatolicka Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza 47–435 Raszczyce, ul. Raciborska 10 42 W ramach tegorocznej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa zapraszamy w sobotę 17 września tam „Gdzie duch spotyka się z przestrzenią…” czyli do wnętrza najpiękniejszych rudzkich świątyń i w tajemnicze zakątki starych cmentarzy, gdzie, przez lata zapomniane, zachowały się wyjątkowej klasy i urody zabytki. Poznamy rudzkie sacrum. Wydarzenie rozpocznie się zwiedzaniem wystawy pt. Z kalendarium dziejów Nowego Bytomia, następnie przejedziemy autokarem do wybranych obiektów. Wycieczkę prowadzą Krzysztof Gołąb i Andrzej Godoj. Startujemy w sobotę 17 września o godz. 18.00 i zakończymy nasze spotkanie ok. godz. 21.00 w budynku Muzeum Miejskiego im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej. Wstęp wolny. Liczba miejsc ograniczona i prosimy o wcześniejszą rezerwację pod nr tel. 32 2484457 lub e-mailowo na: [email protected]. pl. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Miejskie im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej 41-700 Ruda Śląska, ul. Wolności 26 tel. 32 2435040, tel./fax 32 2484457 e-mail: [email protected], www.muzeum.rsl.pl 43 Ruda Śląska 10 i 17.09.2016 Ruda Śląska 11 i 17.09.2016 Niedziela 11 września Ruda Śląska – Kochłowice ●godz. 13.00-16.00 – zwiedzanie ciężkiego schronu bojowego nr 75 Obszaru Warownego „Śląsk”. Oprowadzają: Eugeniusz Czogała, Łukasz Czogała i Marek Czogała. Ciężki schron bojowy nr 75 jest jednym z najlepiej zachowanych obiektów dawnej linii umocnień Obszaru Warownego „Śląsk”. W jego wnętrzu zachowały się m. in. oryginalne drzwi pancerne. Zgromadzono liczne pamiątki przeszłości związane z II wojną św. na Górnym Śląsku oraz repliki broni. Schron jest udostępniany do zwiedzania tylko kilka razy w roku. Ruda Śląska – Bykowina/Kochłowice ●godz. 17.00 – zwiedzanie grodziska w Kochłowicach. Start pod kościołem św. Barbary w Bykowinie przy ul. Górnośląskiej 31. Oprowadza: Grzegorz Nawrat. Projekt ma na celu ochronę i promocję najstarszego zabytku Rudy Śląskiej – średniowiecznego gródka w Kochłowicach. Według archeologów obiekt funkcjonował między poł. XIV a poł. XV wieku. W 1968 r. grodzisko wpisano do rejestru zabytków pod numerem C/931/6816. Od 2009 r. funkcję społecznego opiekuna zabytku, decyzją Prezydenta Miasta Ruda Śląska, sprawuje Stowarzyszenie Genius Loci – Duch Miejsca. Główne działania: – badania archeologiczne (III sezony, 2013-2015) – plenerowa impreza historyczna (III edycje, 20132015) – imprezy edukacyjne w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa (2007-2015) – organizacja akcji sprzątania (od 2007) – wycinka drzew i krzewów (2015) – działania sekcji rycerskiej (od 2016). Sobota 17 września Ruda Śląska – Kochłowice: ●godz. 10.30 – spacer historyczny Kochłowskie kościoły i cmentarze - znane i nieznane. Start spod Kościoła MB z Lourdes w Kochłowicach przy ul. Piłsudskiego 3. Oprowadza: Marcin Jarząbek. Organizator: Stowarzyszenie Genius Loci – Duch Miejsca 41-707 Ruda Śląska, ul. Oddziałów Młodzieży Powstańczej 5, tel. 515102269 e-mail: [email protected], www.geniusloci.com.pl Partner: Rodzinny Ogród Działkowy „Nadzieja” 44 Duch PRL-u ujęty w przestrzeni folwarku Ballestremów. Zwiedzanie Muzeum PRL-u w Rudzie Śląskiej z przewodnikiem. Historia miejsca gdzie otworzyliśmy Muzeum PRL-u zaczyna się końcem XIX wieku, kiedy to w 1890 r. znana niemiecka rodzina von Ballestrem wybudowała folwark Dwór Nowa Ruda. Po II wojnie światowej majątek przeszedł na własność Skarbu Państwa i został zmieniony w PGR (Państwowe Gospodarstwo Rolne). Po zamknięciu PGR-ów w Polsce, folwark pozostawiony sam sobie popadał w coraz większą ruinę. 4 czerwca 2010 r. w XXI rocznicę I-szych demokratycznych wyborów wystawą Zaczynamy od końca… zainaugurowaliśmy działalność Muzeum PRL-u, do którego Państwa serdecznie zapraszamy. W ramach tegorocznej edycji EDD po muzeum oprowadzał będzie Państwa przewodnik Kamil Warzecha. Zapraszamy w soboty, 10 i 17 września w godzinach od 10.00 do 18.00. Wstęp wolny! Serdecznie zapraszamy. Organizator: Muzeum PRL-u w Rudzie Śląskiej 41-711 Ruda Śląska, ul. Zajęcza 42 tel. 32 7007049, 608276983, e-mail: [email protected] www.facebook.com/Muzeum-PRL-u 45 10-11 i 17-18.09.2016 Rybnik Siewierz 17.09.2016 W sobotę 17 września, surowe industrialne mury szybu Kościuszko Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku staną się scenerią dwóch niecodziennych wydarzeń kulturalnych: ●godz.18.00 – Henryk Mikołaj Górecki – muzyka mistrza, i wybitnego polskiego kompozytora, związanego z Rybnikiem, w wykonaniu orkiestry Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola i Antoniego Szafranków w Rybniku ●godz. 20.00 – spektakl teatralny o niemieckim obozie dla jeńców wojennych działającym przy kopalni Hoym (obecnie Ignacy) w reż. Katarzyny Chwałek-Bednarczyk. Historia kopalni Ignacy ma swoje mroczne karty, na których zapisany jest los jeńców wojennych, pracujących przymusowo pod ziemią w latach 1942-1945, kiedy to przy kopalni Niemcy utworzyli filię obozu dla jeńców wojennych w Cieszynie. Dramatyczne dzieje górników oraz jeńców pracujących wspólnie w kopalni ubrane zostały w formę teatralną przez Katarzynę Chwałek-Bednarczyk. Zwiedzającym udostępniona zostanie także maszynownia szybu Kościuszko z zachowaną parową maszyną wyciągową z 1920 r., która na ten dzień otrzyma odświętne oświetlenie podkreślające niesamowity charakter wnętrza dzieła sztuki inżynieryjnej. Wstęp wolny. Zapraszamy Organizator: Industrialne Centrum Kultury w Rybniku-Niewiadomiu Stowarzyszenie Zabytkowej Kopalni Ignacy 44-273 Rybnik, ul. Mościckiego 3, e-mail: [email protected] www.ick.rybnik.pl, www.facebook.com/KopalniaIgnacy 46 W ramach EDD 2016 zapraszamy do Siewierza, który świętuje w tym roku 740. rocznicę nadania praw miejskich – akt lokacyjny dla Siewierza datuje się bowiem na 1276 rok. Z tej okazji warto będzie odwiedzić zamek biskupów krakowskich – książąt siewierskich. Malowniczo położony zamek będzie udostępniony dla zwiedzających w dniach 10-11 i 17-18 września, w godzinach 12.00-18.00. Ponadto w tych dniach od godziny 15.00 na zamkowym dziedzińcu pasjonaci historii będą mogli posłuchać wyjątkowych wykładów i prelekcji dotyczących życia i kultury średniowiecza oraz dziejów tej prastarej miejscowości, będącej przez lata stolicą Księstwa Siewierskiego. Wstęp na zamek jest bezpłatny. Do zobaczenia w Siewierzu! Organizatorzy: Urząd Miasta i Gminy Siewierz 42-470 Siewierz , ul. Żwirki i Wigury 16, tel. 32 6499400 e-mail: [email protected], www.kultura.siewierz.pl, www.siewierz.pl Punkt Informacji Turystycznej w Siewierzu 42-470 Siewierz, ul. Kościuszki 5, tel. 32 6744257 47 10-18.09.2016 Sławków Świerklany 10-11.09.2016 Sobota 10 września ●godz. 16.00 zapraszamy na wernisaż wystawy. Niedziela 11 września ●w godz. 9.00–17.00 będzie można zwiedzić ekspozycje stałe i czasowe w Dziale Kultury Dawnej przy ul. Rynek 9: »Sławkowskie górnictwo, rzemiosło i handel – prezentującą: narzędzia, lampy górnicze z XIX i 1 poł. XX w., rudy ołowiu i srebra, wagi kupieckie, skrzynie i dokumenty cechowe z XIX w. i pocz. XX w., rzeźby, plany przebudowy Ratusza z 1905 r., plan miasta z 1823 r. oraz dokumentację fotograficzną zabudowy Sławkowa »W lamusie Zygmunta Glogera – prezentującą przedmioty codziennego użytku z XVIII, XIX i pocz. XX w., narzędzia rolnicze, skrzynie wianowe, naczynia gliniane, stare zegary, żelazka etc. »Początki Sławkowa w świetle wykopalisk archeologicznych – prezentującą dorobek badań archeologicznych prowadzonych w latach 1983-98, które doprowadziły do odkrycia jednego z najstarszych i największych w Polsce południowej – ruin zamku obronnego biskupów krakowskich z XIII w. »Sławków w latach okupacji hitlerowskiej 1939-45 – prezentującą pamiątki, dokumenty i fotografie z okresu II wojny światowej. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Miejski Ośrodek Kultury w Sławkowie 41-260 Sławków, ul. Młyńska 14, tel. 32 2931052 e-mail: [email protected], www.mok.slawkow.pl Dział Kultury Dawnej ul. Rynek 9, tel. 32 2931396 48 W ramach tegorocznej edycji EDD, warto wybrać się do Świerklan, gdzie w centrum miejscowości, na prywatnej posesji przy ul. Kościelnej 32 rośnie olbrzymie drzewo - buk „Sobieskiego” o obwodzie 675 cm i 20 m wysokości. Ten wspaniały buk pospolity (Fagus sylvatica L.) ma ok. 350 lat i jest jednym z najgrubszych przedstawicieli tego gatunku w Polsce. Drzewo łączy się z legendą tzw. „drzew Sobieskiego” na Górnym Śląsku. Według miejscowej – ciągle żywej – legendy, król Polski Jan III Sobieski zatrzymał się pod nim na odpoczynek podczas marszu na Wiedeń w 1683 r. Drzewo miało wówczas około 20 lat, ale jego uroda zwróciła uwagę kochającego przyrodę monarchę. Obecne buk „Sobieskiego” jest wizytówką Świerklan, a zaangażowanie mieszkańców w pielęgnowanie drzewa i tradycji o nim powinno być wzorem do naśladowania. Władze gminy dbają o zapewnienie stałej pielęgnacji legendarnego drzewa, które od 1962 r. ma status pomnika przyrody. Można go obejrzeć za zgodą właścicieli posesji. Polecamy! Poleca: Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w Katowicach 40-085 Katowice, ul. Mickiewicza 29, tel. 32 2072401 e-mail: [email protected], www.nid.pl 49 W sobotę 10 września o godz. 10.00 zapraszamy na Spacer śladami Siostry Marii Dulcissimy Hoffmann. Start spod bramy cmentarza na Nowym Bytomiu. Oprowadza: Dawid Wodarz. Służebnica Boża Maria Dulcissima Hoffman urodziła się 7 lutego 1910 r. w Zgodzie (Świętochłowice), a zmarła 18 maja 1936 r. w Brzeziu (Racibórz) w opinii świętości. W roku 1999 rozpoczął się Jej proces beatyfikacyjny. W 80. rocznicę śmierci Siostry Dulcissimy zapraszamy na pieszą wycieczkę śladami Jej dziecięcych lat. Wstęp wolny! Serdecznie zapraszamy! Świętochłowice 10.09.2016 Świętochłowice 10-11.09.2016 Organizator: Stowarzyszenie Genius Loci – Duch Miejsca 41-707 Ruda Śląska, ul. Oddziałów Młodzieży Powstańczej 5 tel. 515102269 e-mail: [email protected], www.geniusloci.com.pl Sobota 10 września Duchowe spotkania w przestrzeni Muzeum: ●godz. 12.00–16.00 – planszowa gra edukacyjna: „Gramy w powstania” ●godz. 12.00 – Śląskie zwyczaje i tradycje na początku XIX w. ●godz. 13.30 – Walka o polski Śląsk 1919–1921 ●godz. 15.00 – Gewery i handgranaty, czyli o wyposażeniu Powstańców Śląskich słów kilka… Sobota 10 września i niedziela 11 września Konkurs z nagrodami dla ambitnych W dniach 10-11 września zapraszamy do samodzielnego przejścia lub przejechania trasy Toszek „Śladami Donnersmarcków w Świętochłowicach” – wycieczka rowerowa i konkurs z nagrodami ●godz. 12.00 parking Muzeum ! Trasa: Muzeum Powstań Śląskich – Kościół Ewangelicko-Augsburski św. Jana Chrzciciela – budynek Zarządu Kopalń i Hut – Park w Piaśnikach (budynek Generalnej Dyrekcji Spółki dla Górnictwa i Hutnictwa, tzw. „Zameczek”) – Szpital w Piaśnikach (dawniej Szpital Spółki dla Górnictwa i Hutnictwa) – Lipiny (dawna Huta Cynku „Silesia”) – Arcelor Mittal Poland (dawna Huta Falva, później Huta Florian) – Wieże KWK Polska 10-11.09.2016 według otrzymanej mapki, na której będą zaznaczone punkty oraz zagadki. W punktach będzie można otrzymać pieczątkę. Karty ze wszystkimi zebranymi pieczątkami oraz prawidłowo rozwiązanymi zagadkami wezmą udział w losowaniu nagród. Karty będzie można pobrać w Muzeum Powstań Śląskich w sobotę 10 i niedzielę 11 września od godz. 12.00. Uzupełnione karty można oddać w Muzeum do godz. 16.00. Losowanie nagród odbędzie się o godz. 16.30. Zapraszamy do wspólnej zabawy! Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny! Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Powstań Śląskich 41-600 Świętochłowice, ul. Wiktora Polaka 1, tel. 32 2452388 e-mail: [email protected], www.muzeumpowstanslaskich.pl 50 » 51 Toszek W ramach tegorocznych EDD zapraszamy do zwiedzania neogotyckiego kościoła parafialnego w Wodzisławiu Śląskim – jednego z najstarszych miast Górnego Śląska. W programie również koncert organowy dla zorganizowanych grup. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP wzniesiono w latach 15221528 w miejscu starszego, drewnianego. Świątynia uległa zniszczeniu podczas tragicznego pożaru, który strawił miasto 2 czerwca 1822 roku. W 1908 r. podjęto decyzję o zburzeniu kościoła i wzniesieniu w jego miejsce nowej, neogotyckiej budowli według projektu Ludwika Schneidera. Uroczysta konsekracja kościoła odbyła się w listopadzie 1911 roku. Szczegółowe informacje na www.wnmp.pl Uwaga! Zwiedzanie kościoła poza godzinami nabożeństw, po wcześniejszym ustaleniu telefonicznym! Serdecznie zapraszamy. Wstęp wolny. Wodzisław Śląski 10-18.09.2016 Organizator: Rzymskokatolicka Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Wodzisławiu Śląskim 44-300 Wodzisław Śląski, ul. Kościelna 1, tel. 32 4553571 e-mail: wnmp@wnmp, [email protected], www.wnmp.pl TowarzystwoEntuzjastowKolei W dniach 10-11 września, w godz. od 11.30 do 16.30 zapraszamy do zwiedzania Centrum Ekspozycji Historycznych Zamek w Toszku. Zwiedzanie z przewodnikiem obejmuje: wystawę stałą nt. historii zamku w Toszku, wystawy czasowe oraz podziemia (tunel czasu, jarmark średniowieczny i tunel skazańców). Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Centrum Kultury „Zamek w Toszku” 44-180 Toszek, ul. Zamkowa 10, tel. 32 2334493 lub 502459962 e-mail: [email protected], www.zamektoszek.eu 52 W niedzielę 18 września w godz. 10.00, 12.00, 14.00, 16.00 zapraszamy na spacer historyczny Stary Cmentarz w Zabrzu – śladami mieszkańców miasta. Start spod plebanii Parafii pw. św. Andrzeja Apostoła przy ul. Wolności 196. Oprowadza: Kamil Wloczka. W programie zwiedzanie obiektu o charakterze zabytkowym, wykład o historii cmentarza oraz planach jego rewitalizacji. Fundacja „Stary Cmentarz w Zabrzu” we współpracy z parafią św. Andrzeja stworzyła projekt „Stary Cmentarz”, mający na celu ochronę materialną i niematerialną oraz rewitalizację cmentarza zlokalizowanego pomiędzy ul. Wolności i Staromiejską w Zabrzu. Od 1899 r. cmentarz katolicki był miejscem spoczynku kilku pokoleń zabrzan. Nekropolia wskutek różnych decyzji administracyjnych poprzedniego systemu została wyłączona z użytkowania i zachowała swój niezmieniony charakter od prawie pięćdziesięciu lat. Cmentarz jest odwiedzany przez nielicznych żyjących krewnych, natomiast pozbawione opieki Zabrze 18.09.2016 pozostałe nagrobki wymagają natychmiastowej pomocy. Uratowanie cmentarza przekracza możliwości parafii. Projekt „Stary Cmentarz” aktywnie działa od 2014 r. i zaprasza do współpracy przy ratowaniu cmentarza. Nekropolia pilnie potrzebuje wolontariuszy, darczyńców i wszystkich ludzi dobrej woli. W ratowanie cmentarza włączyli się na stałe studenci Wydziału Budownictwa Politechniki Śląskiej. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizatorzy: Stowarzyszenie Genius Loci – Duch Miejsca 41-707 Ruda Śląska ul. Oddziałów Młodzieży Powstańczej 5 tel. 515102269 e-mail: [email protected] www.geniusloci.com.pl Fundacja „Stary Cmentarz w Zabrzu” tel. 501429628 53 9.09.2016 11.09.2016 W piątek 9 września o godz. 16.00, w czytelni Żywieckiej Biblioteki Samorządowej odbędzie się spotkanie, na którym: ●dyrektor biblioteki Helena Kupczak przedstawi prezentację multimedialną pt. „Sanktuaria Maryjne Ziemi Żywieckiej”. Omówione zostaną następujące świątynie: Sanktuarium Maryjne w Rychwałdzie, na Jasnej Górce w Ślemieniu, w Rajczy oraz w Przyłękowie. Prelegentka nawiąże do słów Jana Pawła II: Udaję się w duchu do wszystkich Sanktuariów Maryjnych Ziemi Żywieckiej (...). Śpiewam tę wielkanocną antyfonę razem z Ziemią Żywiecką, razem z doliną Soły, razem z tymi górami Beskidu Żywieckiego i Śląskiego, które wielokrotnie przewędrowałem o różnych porach roku, znajdując w nich radość i wytchnienie. ●historyk – Mirosław Miodoński – Redaktor Naczelny „GRONI” wygłosi wykład połączony z prezentacją multimedialną pt. „Arcydzieła sztuki, niezwykłe i tajemnicze odkrycia w żywieckiej konkatedrze”. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Złoty Potok Żywiec 17.09.2016 W 1050 rocznicę Chrztu Polski W sobotę 17 września o godzinie 17.00 Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku zaprasza na program muzyczno literacki Na pograniczu pogaństwa i chrześcijaństwa. Wyłaniające się ze świata pogańskiego chrześcijaństwo i ich wzajemne relacje stały się inspiracją dla stworzenia teatru muzycznego autorstwa Bogdana Mizerskiego, uzupełnionego czytanymi zapiskami rocznikarskimi. W ramach tegorocznej edycji EDD będzie można zwiedzać wystawy stałe i czasowe. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku 42-253 Janów, ul. Kościuszki 11, tel. 34 3291162 e-mail: [email protected], www.muzeum.janow.pl Żory Duch Willi Haeringa w nowoczesnej przestrzeni muzealnej W niedzielę 11 września w godz. 12.00-18.00 Muzeum Miejskie w Żorach będzie dostępne dla zwiedzających. Wpisując się w tegoroczny temat „Gdzie duch spotyka się z przestrzenią” zwiedzanie Muzeum odbędzie się pod kątem architektury, połączenia ducha Willi Haeringa z nowoczesnymi przestrzeniami muzealnym. W tle tematyki prezentowane będą dwie wystawy muzealne: „Polskie Poznawanie Świata” i „Nasza Tożsamość”. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizatorzy: Urząd Miasta Żory 44-240 Żory al. Wojska Polskiego 25 tel. 32 4348279 www.zory.pl 54 Muzeum Miejskie w Żorach 44-240 Żory, ul. Muzealna 1/2 tel. 32 4343714, 32 4757480 e-mail: [email protected] www.muzeum.zory.pl Organizator: Żywiecka Biblioteka Samorządowa 34-300 Żywiec, ul. Kościuszki 5, tel. 33 4751350, 33 4751390 e-mail: [email protected], www.biblioteka.zywiec.pl 55 Żywiec 10.09.2016 Żywiec 17.09.2016 W sobotę 17 września o godz. 12.00 zapraszamy do Muzeum Miejskiego w Żywcu przy ul. Zamkowej 2 na wernisaż wystawy stałej w Starym Zamku pt. Atelier mistrza Jana Kazimierza Olpińskiego przygotowanej z okazji jubileuszu 80 lat Muzeum Miejskiego w Żywcu! W programie również promocja wyjątkowego wydawnictwa pt. Żywieccy Habsburgowie. Album rodzinny, a także zwiedzanie wystaw w Starym Zamku i Pałacu Habsburgów. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Organizator: Muzeum Miejskie w Żywcu 34–300 Żywiec, ul. Zamkowa 2, tel./fax 33 8612124 e–mail: [email protected] www.muzeum-zywiec.pl 56 W sobotę 10 września Asysta Żywiecka zaprasza na godz. 11.00 do sali sesyjnej w ratuszu żywieckim przy ul. Rynek 1 na wykład historyka sztuki Doroty Firlej pt. Żywczaków portret własny. Historia mieszczańskiego stroju oraz pokaz ubioru żywieckiego stroju. O godz. 12.00 na rynku wykonamy także poloneza w strojach żywieckich, który prowadzony będzie przez włodarza miasta – Antoniego Szlagora. Nasze spotkanie zakończymy pamiątkową fotografią na żywieckim rynku! Nie może Was tam zabraknąć! Serdecznie zapraszamy wszystkich pasjonatów historii i tradycji naszej małej ojczyzny! Organizator: Asysta Żywiecka 34-300 Żywiec, Al. Wolności 4 e-mail: [email protected], facebook/Asysta Żywiecka 57 Wyróżnienia Laury Narodowego Instytutu Dziedzictwa dla organizatorów wydarzeń w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2015 r. w woj. śląskim W 2015 r. w województwie śląskim organizatorzy w ramach EDD zorganizowali 137 wydarzeń w 24 miejscowościach. Od kilku lat specjalnością regionu są wykłady, prelekcje połączone ze zwiedzaniem zabytków oraz spotkania z twórcami kultury. Wśród największych atrakcji ubiegłorocznej edycji EDD pod hasłem „Utracone dziedzictwo” znalazły się: XIII Gliwickie Dni Dziedzictwa Kulturowego przypominające górnośląskich Żydów, inscenizacje i pokazy dawnego rzemiosła przygotowane przez Muzeum Na Grapie w Jaworzynce, spotkania z mieszkańcami Żywca i okolicznych wsi wywłaszczonych z terenów Jeziora Żywieckiego, biesiadne śpiewanie śląskich pieśni zorganizowane przez Miejski Dom Kultury Ligota w Katowicach, czy wydarzenie muzyczno-literackie przywołujące postać Twardowskiego zorganizowane w Muzeum Regionalnym im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku. Narodowy Instytut Dziedzictwa, chcąc uhonorować animatorów i organizatorów EDD, po raz pierwszy zorganizował I Ogólnopolską Galę EDD, która odbyła się 5 listopada 2015 r. w Filharmonii Opolskiej w Opolu. Laureatami NID za organizację EDD 2015 zostali: ● Helena Kupczak, Dyrektor Żywieckiej Biblioteki Samorządowej oraz Antoni Szlagor, Burmistrz Żywca ●Grzegorz Płonka – Miejski Dom Kultury „Ligota” w Katowicach 58 ●Andrzej Kuźma, Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku ●Katarzyna Rucka-Ryś Muzeum Regionalne „Na Grapie” ● Stowarzyszenie „Genius-Loci – Duch Miejsca” 59 60
Podobne dokumenty
informator EDD 2014-śląskie
Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy!
Organizator:
„ARTIZAN” Sp. z o.o.
40-032 Katowice, ul. Dąbrowskiego 22/505, tel. 32 206 40 78
www.artizan.pl